Gujarati mahatma gandhi

Gandhiji Gujarati Information

1. મહાતમાગાંધી
1869-1948
Niraj

2. •
ભારતનાસવાતંતયસંગામનામહાનાયક

મોહનદાસ

કરમચંદગાંધી
,
િવશવમાનવહતા
.
•
મહાતમાગાંધી

નામેિવશવભરમાંજણીતાથયેલા

ભારતનીઆઝાદીનીચળવળનાનેતાઅને
રાષિપતા
હતા
.

તેમણે

બીટીશરાજમાંથી

આઝાદીમેળવવાનીભારતની

ચળવળનેદુિનયાનાનકશાપરમૂકી
.
તેમનાઆદશો

ભારતમાંઅનેઅનયદેશોમાંપણશાંિતમયપિરવતરનની

ચળવળમાટેપેરણાદાયકરહાછે
.
Niraj

3. •
મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી

મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી
((
ઓકટોબર ૨

ઓકટોબર ૨
, , –
૧૮૬૯
–
૧૮૬૯

જનયુઆરી ૩૦

જનયુઆરી ૩૦
, ,
૧૯૪૧૯૪૮૮).
•
મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધીનો જનમ
પોરબંદર ગુજરાત, ભારત
માં એક
િહદુ (
વૈષણવ
વિણક)
પિરવારમાં થયો હતો
પોરબંદરપોરબંદર
Niraj

4. મહાતમા ગાંધી

•
તેમના વડવાઓ વયવસાયે ગાંધી
(
કિરયાણાનો ધંધો કરતા
) હતા,
પરંતુ

તેમની પહેલાની તણ પેઢીમાં કોઈએ ગાધીનો વયવસાય કરેલો નહી
,
અને

તેઓ કોઈકને કોઈક રજવાડાના િદવાન પદે રહેલા
.
મોહનદાસ ગાંધીના

િપતા કરમચંદ ગાંધી પણ પોરબંદર સટેટના િદવાન હતા
,
આ ઉપરાંત તેઓ

રાજકોટ અને વાંકાનેરના પણ િદવાન રહા હતા
.
જૈન સંપદાયમાં

અિતસુકમ સતરની અિહસાના પભાવને કારણે ગાંધી કુટુંબ એકદમ ચુસત

શાકાહારી હતું
.
િહદુઓમાં પચિલત બાળિવવાહની પથાને કારણે મોહનનાં

લગન ફકત ૧૩ વષરની વયે કસતૂરબા સાથે થયાં હતા
.
મોહનદાસ ગાંધીને
—
ચાર પુતો હતા સૌથી મોટા પુત હરીલાલ
(
જનમ સન ૧૮૮૮
),
તયાર

બાદ મણીલાલ
(
જનમ સન ૧૮૯૨
),
તયારબાદ રામદાસ
(
જનમ સન
૧૮૯૭)
અને સૌથી નાના પુત દેવદાસ
(
જનમ સન ૧૯૦૦
).
Niraj

5. મહાતમાગાંધી

•
તરણાવસથા સુધી ગાંધી એકદમ સામાનય િવદાથી હતા
.
તેઓનો શરઆતનો

અભયાસ પોરબંદર અને પછી રાજકોટમાં થયો હતો
.
ગાંધીએ મેટીકયુલેશનની

પરીકા માંડ માંડ પાસ કયાર પછી સન ૧૮૮૭માં યુિનવિસટી ઑફ બૉમબે સાથે

સંલગન શામળદાસ કોલેજમાં ઊચચ અભયાસ અથે પવેશ લીધો
.
જો કે તયાં તે

ઝાઝું ટકયા નહી
.
તેમના ઘણા કુટુંબીઓ ગુજરાતમાં ઊચા ઊચા પદ પર નોકરી

કરતા હતા
.
કુટુંબનો આવો મોભો જળવવા તેમના કુંટુંબીઓની ઇચછા તે બૅરીસટર

બને તેવી હતી
.
એવામાં જ તેમને
ઇગલેનડમાં
અભયાસ કરવાની તક મળી
. વળી,

ભારતમાં અંગેજોની હકુમતના કારણે બંધાયેલી તેમની માનયતા મુજબ તો ઇગલેનડ

િવચારકો અને કિવઓની ભુિમ હતી તેમજ તહજબનું કેનદ પણ ઇગલેનડ જ હતું
.

આમ તેમણે ઇગલેનડ જવાની આ તક ઝડપી લીધી
.
Niraj

6. દિકણ આિફકામાંનાગિરક અિધકારો માટેની ચળવળ

દિકણ આિફકામાંનાગિરક અિધકારો માટેની ચળવળ
•
દિકણ આિફકા ગયેલા ગાંધીજ
, શાંત,
કંઇક અંશે આતમિવશવાસિવહીન અને જરર કરતાં વધુ નમ અને

રાજનીિતથી અિલપત હતાં
.
જો કે
,
કુદરત તેમની આ બધી નબળાઇ ભિવષયમાં દૂર કરવાની હતી
.

દિકણ આિફકામાં તેમનું જવન સદંતર બદલાઇ જવાનું હતું
.
દિકણ આિફકામાં બીજ ભારયોની જેમ

તેમણે પણ ગોરાઓનાં િતરસકાર
,
દમન અને જુલમનો ભોગ બનવું પડતું
,
જે ભારતના ભાિવ સવાતંતયના

મંડાણ કરવાનું હતું
.
એક િદવસ ડબરનના નયાયાલયના એક નયાયાધીશે તેમને નયાયાલયમાં તેમની પાઘડી

ઉતારવાનું કહું
.
•
ગાંધીજએ પાઘડી ઉતારવાની સાફ ના પાડી અને નયાયાલયની બહાર નીકળી ગયા
.
આ બનાવ પછી

એકવાર ગાંધીજ રેલવેમાં પથમ વગર
(
ફસટર કલાસ
)
માં િપટોિરયા જઇ રહા હતા તયારે તેમની પાસે ફસટર

કલાસની િટિકટ હોવાં છતાં એક ગોરાએ તેમને ફસટર કલાસમાંથી ઊતરી થડર કલાસના ડબબામાં બેસવા
કહું.
ગાંધીજએ જયારે િવરોધ કયો તયારે પીટરમેરીટઝબગર સટેશને તેમને ગાડીની બહાર ફેકી દેવામાં
આવયા.
બાકીની મુસાફરી હવે ગાંધીજએ સટેઇજ કોચ
(
નોકરી ધંધા માટે િનયિમત આવજ કરતા

યાતીઓની સુિવધા માટે ટૂંકા અંતરની ગાડી
)
માં કરવી પડી
.
અહી પણ ગાંધીજને ફરજ પાડવામાં આવી

કે તેઓ પગિથયા પર ઊભા રહીને એક યુરોિપયનને ડબબામાં ઊભા રહેવા દે
.
ગાંધીજએ જયારે ના પાડી

તયારે તેમને મારવામાં આવયા
. (
આની િકમત અંગેજોને ભિવષયમાં ખૂબ મોઘી પડવાની હતી
.)
આ

પસંગ િસવાય પણ તેમને આ મુસાફરી દરમયાન ઘણી મુશકેલીનો સામનો કરવો પડયો
.
ઘણી હોટલમાં

તેમને ફકત જતના આધાર પર પવેશબંધી ફરમાવવામાં આવતી
.
ગાંધીજ અનય
(ભારતીય)
ની જેમ આ

બધું સહન કરી શકે તેવા સવભાવના નહોતા
.
િપટોિરયાના તેમના વસવાટ દરમયાન તેમણે જત
-પાત,
ધમર, (શયામ)
રંગના કારણે દિકણ આિફકામાં ભારતીયો પર થતા અતયાચારનો તલસપશી અભયાસ કયો
.
Niraj

7. ભારતીય સવતંતતા સંગામ

ભારતીય સવતંતતા સંગામ
•
ગાંધીએ ભારત આવયા બાદ અહી પણ ભારતના લોકોને અપીલ કરી કે તેઓ િબટનને પહેલા િવશવયુદધ

દરમયાન મદદ કરે અને આ માટે તેમણે ભારતીયોની િમિલટરીમાં ભરતી કરવાનું કામ પણ ચાલુ કયુર
.
ઘર આંગણે

ગુજરાતીઓ અને િબહારીઓની પડખે ઊભા રહીને તેમણે િબટીશ દવારા ભારતીયોનાં દમન િવરદધ અવાજ

તો ઊઠાવીને તેઓ ભારતીયોની રાષવાદી ચળવળમાં સિકય રહા પણ િબટીશરોની સાથે પોતાનાં સંબંધો તૂટી

ન જય તેનું પણ તેમણે ધયાન રાખયું
.
સન ૧૯૧૯માં િબટીશ સરકારે રોલેટ બીલ પસાર કયુર કે સરકારનો

કોઇપણ જતનો િવરોધ કરનારને સરકાર નયાયપાિલકાને જણાવયા વગર સીધી જ કેદ કરી શકે
.
આ બીલના

િવરોધમાં ગાંધીને એવું પગલું ભરવા મજબુર કયાર કે જેથી અંગજો સાથે તેમના સંબંધ પર પૂણરિવરામ મુકાઇ
ગયું.
ગાંધીએ સતયાગહનું એલાન કરી દીધું જે પછી તરત આખા દેશમાં ચોતરફ િહસા ફાટી નીકળી તેવામાં જ

અમૃતસરમાં િબટીશ લશકરે લગભગ ૪૦૦ જેટલા સતયાગહીઓને રહેસી નાખયા અને માશરલ લૉ લગાવી
દીધો.
આમ બંને પકની િહસાના કારણે ગાંધીએ લડત આટોપી લેવાની જહેરાત કરી દીધી
.
પણ અતયાર

સુધીની લડતની સફળતાએ ગાંધીને ભારતના સવાતંત સંગામના મહાનાયક બનાવી દીધા હતા
.
એિપલ

૧૯૨૦માં ગાંધી
All India Home Rule League
ના અધયક તરીકે ચુંટાઇ આવયા
.
૧૯૨૧માં ગાંધીને

અિખલ ભારતીય રાષીય કૉગેસના દવારા કૉગેસ વતી તમામ િનણરયો લેવાની સતા આપવામાં આવી
.
ગાંધીના

નેતૃતવમાં સવરાજના ધયેય સાથે કૉગેસના બંધારણને નવેસરથી ઘડવામાં આવયું અને કૉગેસમાં પાયામાંથી

ફેરફાર કરવામાં આવયા
.
કૉગેસનું સભયપદ સામાનય ફી સાથે દરેક ભારતીય માટે ખુલલુ મુકવામાં આવયું
.

કૉગેસમાં પવતરમાન અરાજકતા ઊપર કાબુ મેળવવા અને િશસતને સુધારવા કૉગેસમાં સતાને જુદા જુદા સતરે

સિમિતઓમાં િવકેિનદત કરવામાં આવી
.
આવા પગલાંને કારણે શેષીઓની એક પાટીમાંથી કૉગેસનો એક અદના

ભારતીય સાથે જોડાયેલી સાચા અથરમાં રાષવાદી પાટી તરીકે પુનજરનમ થયો
.
ગાંધીએ હવે અિહસાની સાથે

પરદેશી
(
ખાસ કરીને િબટીશ
)
ચીજોના બિહષકારને બીજ અસરકારક શસત તરીકે અંગેજો સામે તાકી દીધું
.

આના જ ભાગ તરીકે ખાદીનો પચાર અને પસારે ભારતભરમાં જણે એક જુવાળ પેદા કયો
.
દરેક ભારતીયને

ખાદી મળી રહે તે હેતુથી ગાંધીએ ભારતની ગરીબ અને તવંગર ઘરની તમામ સતીઓને દરરોજ ખાદી કાંતવા

અને તે દવારા પરોક રીતે અસહકારની લડતમાં ભાગ લેવા હાકલ કરી
Niraj

8. મહાતમાગાંધી

મહાતમાગાંધી

અનેતેમનાપતનીદિકણઆિફકામાંકસતુરબા

અનેતેમનાપતનીદિકણઆિફકામાંકસતુરબા
(1902)(1902)
Niraj

9. ગાંધી અને તેમના દિકણ આિફકાના િમતો

ગાંધી અને તેમના દિકણ આિફકાના િમતો
.

ગાંધી અને તેમના દિકણ આિફકાના િમતો

ગાંધી અને તેમના દિકણ આિફકાના િમતો
..
.
Niraj

10. મહાતમાગાંધી

મહાતમાગાંધી

નેતાનીભૂિમકાલેછે

મહાતમા ગાંધી

મહાતમા ગાંધી

લોકો જૂથ પચાર

મહાતમા ગાંધી

મહાતમા ગાંધી

ટેન માં પોતાના િશષયોને સાથે
વાતચીત
Niraj

11. બીજું

િવશવયુદધમાંભૂિમકા
•
૧૯૩૯ માં જમરનો નાઝીઓએ પોલેનડમાં ઘુસપેઠ કરવાને કારણે બીજું િવશવ યુધધ ફાટી નીકળયું

૧૯૩૯ માં જમરનો નાઝીઓએ પોલેનડમાં ઘુસપેઠ કરવાને કારણે બીજું િવશવ યુધધ ફાટી નીકળયું
. .

ફાશીવાદીઓના અતયાચારનો ભોગ બનેલા તરફ ગાંધીની પુરેપુરી સહાનુભુિત હતી પણ કૉગેસમાં ચચાર કરતાં

ફાશીવાદીઓના અતયાચારનો ભોગ બનેલા તરફ ગાંધીની પુરેપુરી સહાનુભુિત હતી પણ કૉગેસમાં ચચાર કરતાં

એક સુર એવો નીકળયો કે ઘરઆંગણે જયારે પોતાની આઝાદી માટે આપણે વલખાં મારતા હોઇએ તયારે યુધધમાં

એક સુર એવો નીકળયો કે ઘરઆંગણે જયારે પોતાની આઝાદી માટે આપણે વલખાં મારતા હોઇએ તયારે યુધધમાં

કુદી પડવામાં કોઇ ડહાપણ નહોતું

કુદી પડવામાં કોઇ ડહાપણ નહોતું
. .
જો કે ગાંધીએ અંગેજોને કહું કે જો યુધધ બાદ તેઓ ભારતની સવતંતતાનો

જો કે ગાંધીએ અંગેજોને કહું કે જો યુધધ બાદ તેઓ ભારતની સવતંતતાનો

કોઇ વાયદો કરે તો ભારતીયો તેમના પકે યુધધ લડવા તૈયાર હતા

કોઇ વાયદો કરે તો ભારતીયો તેમના પકે યુધધ લડવા તૈયાર હતા
. .
િબટીશ સરકારનો પિતભાવ નકારાતમક હતો

િબટીશ સરકારનો પિતભાવ નકારાતમક હતો
. .

િબટીશરોએ ધીમે ધીમે િહનદુ અને મુિસલમ વચચે તણાવ ઊભો થાય અને સતત જળવાઇ રહે તેવી નીિત

િબટીશરોએ ધીમે ધીમે િહનદુ અને મુિસલમ વચચે તણાવ ઊભો થાય અને સતત જળવાઇ રહે તેવી નીિત
અપનાવીઅપનાવી. .
જેમ જેમ યુધધ આગળ વધતું ગયું તેમ તેમ મોહનદાસે વિણકબુિદધ મુજબ અંગેજો ઉપર સવતંતતા

જેમ જેમ યુધધ આગળ વધતું ગયું તેમ તેમ મોહનદાસે વિણકબુિદધ મુજબ અંગેજો ઉપર સવતંતતા

માટેનું દબાણ વધારવા માંડયું અને છેવટે િનણરયાતમક

માટેનું દબાણ વધારવા માંડયું અને છેવટે િનણરયાતમક
((અંગેજોઅંગેજો) )
ભારત છોડો

ભારત છોડો

ની ચળવળ દેશભરમાં આગની

ની ચળવળ દેશભરમાં આગની

જેમ ફેલાઇ ગઇ

જેમ ફેલાઇ ગઇ
. .
ગાંધી અને તેમના ટેકેદારોએ અંગેજોને જણાવી દીધું કે સવતંતતા નિહ તો યુધધમાં કોઇ મદદ

ગાંધી અને તેમના ટેકેદારોએ અંગેજોને જણાવી દીધું કે સવતંતતા નિહ તો યુધધમાં કોઇ મદદ

પણ નિહ

પણ નિહ
. .
તેમના તીખા શબદોને કારણે િબટીશ દળોએ મુંબઇમાં ૯મા ઑગસટ ૧૯૪૨ના રોજ તેમની ધરપકડ

તેમના તીખા શબદોને કારણે િબટીશ દળોએ મુંબઇમાં ૯મા ઑગસટ ૧૯૪૨ના રોજ તેમની ધરપકડ

કરી અને બે વષર સુધી જેલમાં જ રાખયા

કરી અને બે વષર સુધી જેલમાં જ રાખયા
..
Niraj

12. ગાંધીઅનેજવાહરલાલનેહરસવતંતતામાટેતૈયારકરવામાટેકામ

ગાંધીઅનેજવાહરલાલનેહરસવતંતતામાટેતૈયારકરવામાટેકામ

કરેછે

કરેછે
. .

એક સુખી મૂડમાં ગાંધી
-
નેહર

ભારત સવતંતતા પાપત માટે ગંભીર ચચારઓ પર

ગાંધીજ અને નહેરજના
Niraj

13. ગાંધીએકખૂબજસરળજવનદોરી

ગાંધીએકખૂબજસરળજવનદોરી
Niraj

14. ભારતનાભાગલા

ભારતનાભાગલા
•
િહનદુઅનેમુિસલમબનનેકોમપરગાંધીનોખૂબપભાવહતો

િહનદુઅનેમુિસલમબનનેકોમપરગાંધીનોખૂબપભાવહતો
. .
એમકહેવાતું

એમકહેવાતું

કેજોિહનદુ

કેજોિહનદુ
--
મુિસલમદંગાગાંધીજનીહાજરીમાતથીબંધથઇજતા

મુિસલમદંગાગાંધીજનીહાજરીમાતથીબંધથઇજતા
. .
ગાંધી

ગાંધી

અંગેજોનીભાગલાવાદીનીિતસમજગયા

અંગેજોનીભાગલાવાદીનીિતસમજગયા
. .
તેઓભાગલાનાિવરોધીહતા

તેઓભાગલાનાિવરોધીહતા
. .

પરંતુભારતનીપજભાગલાનાનુકસાનનેસમજશકેતેટલીસમજદાર

પરંતુભારતનીપજભાગલાનાનુકસાનનેસમજશકેતેટલીસમજદાર
નહોતીનહોતી. .
છેવટેગાંધીએપણભાગલાનોઝીણાનો

છેવટેગાંધીએપણભાગલાનોઝીણાનો

બેદેશનોિસધધાંત

બેદેશનોિસધધાંત

•(two nation theory) (two nation theory)
સવીકારવોપડયો

સવીકારવોપડયો
. .
પરીણામેિહનદુબહુમતીવાળો

પરીણામેિહનદુબહુમતીવાળો

િબનસાંપદાિયકભારતદેશઅનેઇસલાિમકદેશપાિકસતાન૧૯૪૭માં

િબનસાંપદાિયકભારતદેશઅનેઇસલાિમકદેશપાિકસતાન૧૯૪૭માં

અિસતતવમાંઆવયા

અિસતતવમાંઆવયા
. .
સતાનાહસતાતરણદરમયાનઅનયભારતીયોનાસાથે

સતાનાહસતાતરણદરમયાનઅનયભારતીયોનાસાથે

ઉજવણીમાંજોડાવાનાબદલેભાગલાનાદુઃખનેકારણેગાંધીએકલકતા

ઉજવણીમાંજોડાવાનાબદલેભાગલાનાદુઃખનેકારણેગાંધીએકલકતા

એકાંતવાસપસંદકયો

એકાંતવાસપસંદકયો
..
Niraj

15. રાષિપતારાષિપતા"" — —
મહાતમા ગાંધી

મહાતમા ગાંધી
(1869-1948) Niraj