METODY BADAWCZE W PSYCHOLOGII przygotowała: Paula Pilarska
REPREZENTATYWNOŚĆ Wymóg reprezentatywności - badana próbka odzwierciedla populację. Czy można przeankietować dwadzieścia milionów wyborców i nadal nie być w stanie poprawnie przewidzieć wyników wyborów?
REPREZENTATYWNOŚĆ badania prowadzone na mężczyznach (badania Milgrama – 40 białych mężczyzn – czy można uogólniać wyniki?) brak badań nad zdrowiem kobiet, zapadalnością na depresję, uzależnienia od substancji chemicznych wpływ pracy zawodowej kobiet na ich życie (podział obowiązków domowych – drugi etat) niebezpieczeństwo uogólniania badań kobiet względnie uprzywilejowanych na kobiety w ogóle w niektórych badaniach niewystarczająca reprezentacja mniejszości etnicznych
WYBÓR REPREZENTATYWNYCH PRÓB PRÓBA LOSOWA każdy człowiek w populacji ma takie same szanse na znalezienie się w niej PRÓBA WARSTWOWA zawiera osoby z okre-ślonych podgrup społecznych w takich samych proporcjach jak w populacji
Ankiety z czasopism – czy to jest reprezentatywna grupa badanych? Czy losowa grupa studentów MSzW w Tarnowie będzie reprezentatywna dla polskiej populacji ogólnej? Dlaczego tak, dlaczego nie?
METODY OBSERWACJI
STUDIUM PRZYPADKU obserwacja pojedynczych osób i grup społecznych do badania przypadków rzadkich i niezwykłych lub w poradnictwie psychologicznym - pamięć jest zawodna - oczekiwania psychologa (wiara w teorie) ( EKSPERYMENT ZE SZCZURAMI – Zimbardo – bystre i tępe szczury - rola oczekiwań )
SONDAŻE Dzięki sondażom badacze opinii publicznej potrafią przewidzieć wyniki wyborów i oszacować zdanie społeczeństwa na jakiś temat Psychologowie badają sondażem zjawiska, których nie da się zbadać w warunkach naturalnych lub laboratoryjnych (KWESTIONARIUSZ, ANKIETA) Zniekształcenia: tendencyjne przypominanie sobie zdarzeń fałszowanie informacji chęć przypodobania się ankieterowi różnice etniczne i społeczne pomiędzy ankieterem a ankietowanym przesada – aby zwrócić na siebie uwagę (mycie zębów – powinno się sprzedawać 3 razy więcej szczoteczek do zębów)
TESTY Do pomiaru cech i właściwości (inteligencja , zdolności, osobowość ) RZETELNOŚĆ – testu oznacza wewnętrzną zgodność wyników. Osoba badana testem dwa razy (retest) w różnym czasie otrzymuje bardzo podobne wyniki Czyli jak dobrze mierzy to, co mierzy TRAFNOŚĆ – testu to stopień, w jakim mierzy on to, do czego został stworzony . Sprawdzanie trafności – porównanie do jakiegoś zewnętrznego kryterium (uzdolnienia muzyczne = umiejętność szybkiego nauczanie się gry na jakimś instrumencie, osiągnięcia szkolne = inteligencja)
OBSERWACJA W WARUNKACH NATURALNYCH Tego rodzaju obserwacją posługuje się każdy z nas jest to śledzenie zachowania w terenie, w naturalnych sytuacjach życiowych psychologowie nie wpływają na normalny przebieg zdarzeń – np.: Jane Goodall – szympansy – obyczaje społeczne OBSERWACJA W WARUNKACH LABORATORYJNYCH Akwarium (czyszczenie wody, poziom kwasowości, twardości, tempe.) eksperyment Milgrama
METODA OBSERWACYJNA obserwacja systematyczna: forma metody obserwacyjnej, w której obserwatorem jest wyszkolony badacz, który przystępuje do odpowiedzi na pytania odnoszące się do określonego zjawiska społecznego, obserwując i kodując je zgodnie z wcześniej przygotowanym zbiorem kryteriów np.: obserwacja dzieci na placu zabaw
METODA OBSERWACYJNA obserwacja uczestnicząca : forma obserwacji systematycznej, w której obserwator wchodzi w interakcję z obserwowanymi ludźmi, ale stara się w żaden sposób nie wpływać na sytuację np .: grupa z Mindwest Festinger, Riecken , Schachter , 1956
METODA OBSERWACYJNA analiza archiwalna : forma obserwacji systematycznej, w której badacz obserwuje zachowanie społeczne przez badanie nagromadzonych w danej kulturze dokumentów albo archiwaliów (np. pamiętników, powieści, czasopism czy dzienników ) zgodność sędziów kompetentnych , Archer, Iritani , Kimes i Barrios (1983) oraz Akert , Chen i Panter (1991) - badanie wizerunku kobiet i mężczyzn
METODA EKSPERYMENTALNA metoda badania relacji przyczynowo-skutkowych; badacz losowo przydziela uczestników eksperymentu do różnych sytuacji i upewnia się, że sytuacje te są identyczne pod wszystkimi względami z wyjątkiem jednego, zdefiniowanego przez zmienną niezależną (badacz oczekuje, że tenże jedyny warunek będzie miał przyczynowy wpływ na reakcje ludzi) Latane i Darley ( 1968) – rozproszona odpowiedzialność
ZMIENNE Zmienna niezależna jest: bezpośrednio kontrolowana (manipulowana) przez eksperymentatora. zmienna niezależna (ilość świadków) jest przyczyną zmiennej zależnej , która z kolei jest tym, co badacz mierzy, (w tym przypadku: czy ludzie pomogą ofierze).