Ot yoli bile ducts lecture. - копия.pptx

It's lecture about bile ducts

1. BOLALAR XIRURGIYASI KAFEDRASI O` ZBEKISTON RESPUBLIKASI SOG’LIQNI SAQLASH VAZIRLIGI SAMARQAND DAVLAT TIBBIYOT UNIVERSITET

2. UZBEKISTON RESPUBLIKASI SOG’LIQNI SAQLASH VAZIRLIGI SAMARQAND DAVLAT TIBBIYOT INSTITUTI BOLALAR XIRURGIYASI KAFEDRASI JIGAR, O'T YO'LLARI VA OSHQOZON OSTI BEZINING RIVOJLANISH NUQSONLARI VA KASALLIKLARI

3. MA'RUZA REJASI Billiar atreziyani jigar ichi va tashqi turlari Umumiy oʼt yoʼli kistalari Bolalarda tugʼma portal gipertenziya sabablari Badda-Kiari sindromi Bolalarda xalqasimon meʼda osti bezi nuqson i

4.   GEPATODUODENAL ZONA NORMAL ANATOMIYA SI

5. Самарканд 2020 O ’T YO'LLARINING ATREZI Y A SI O’t yo'llarining atrezi y a si- bu murakkab va qiyin jarrohlik anomaliyasi bo’lib, o’t yo'lining atreziyasining paydo bo'lishi o't yo'lining virusli shikastlanishi bilan bog'liq . Muhim patologik omil bu yallig'lanishdir, bu kanallarning epiteliyasining degeneratsiyasiga, yo'llarining obliteratsiyasiga va keyinchalik fibrozga olib keladi. Ushbu patologik o'zgarishlarning rivojlanishi oxir-oqibat sirozga olib keladi.

6. DOLZARBLIGI Ushbu muammoning dolzarbligi quyidagi statistika bilan bog'liq O't yo’l i atrezi y a si va kistoz li o'zgarishlar ning chastotasi quyidagicha    1: 13000 (AQSh)      1: 11000 (Rossiya)      1: 7000 - 10000 (Janubi y -Sharqiy Osiyo, shu jumladan O'zbekiston)    Jarrohliksiz o'lim: 7-12 oy davomida o’t yo’l i atrezi y a si bilan 100%. Kistoz li o'zgarishlar bilan, o’t yo’l i sirozi natijasi d a .

7. ETIOLOGIYASI VA PATOGENEZI Etiologiyasi hali ham noma'lum. Kasalliklarning patogenezida homila tomonidan homila hayotining turli davrlariga o'tadigan yallig'lanish jarayoni (ko'pincha virusli etiologiya)yotadi. Gepatotsitlarga (homila gepatiti) birlamchi zarar y etkazilishi, bilirubin chiqishi va safro paydo bo'lishi buzilishi mumkin. Natijada safro yo'llarining gipoplaziyasi va ularning funktsional y etishmovchiligi rivojlanadi.Bir necha hollarda patologik j arayon o't yo'llarining endoteliyiga ta'sir qiladi, turli darajadagi stenozga yoki ularning to'liq obstruktsiyasiga olib keladi.

8. O’T YO'L L A RI ATREZIYASINI TASNIFI O't yo'llarining atreziyasining 3 turi mavjud : O 't yo'llarining tashqi atrezi y a si O’t yo'llarining ichki atreziyasi O't yo'llarining umumiy atreziyasi

9. KLINIKA O't yo'llarining atrezi y a si uchun sariqlik xarakterlidir, bu hayotning 3-4 k unida paydo bo'ladi (yangi tug'ilgan chaqaloqlarning fiziologik sariqligi kabi).Ammo, fiziologikdan farqli o'laroq, sariqlik yo'qolmaydi,lekin asta sekin yashil rangga ega bo'lib, tobora kuchayib boradi. Ax l a t tug'ilganidan boshlab rangsizlanadi. Ushbu alomatning doimiy xususiyatiga e'tibor b erish muhimdir. 10 kun davomida rangsiz ax l a t borligi atreziyani ko'rsatadi. Siydik quyuq pivoning rangiga ega, hayotning birinchi oyi oxirida jigar va keyinchalik taloqning kattalashishi qayd etilishi mumkin. Kasallikning kech bosqichlarida (5-6 oy) qorin kengayadi, qorin old devorining ven a tomirlari tarmog'i kengayadi, astsitlar, gemorragik hodisalar ro'y beradi, bu esa safro oqishi buzilganligi sababli safro sirozining rivojlanishi bilan izohlanadi. Bolalar kamdan-kam hollarda 1 yilgacha yashaydilar.

10. DIAGNOSTIKA Anamnezning to'plash Bemorni tekshirish B ilirubinemiya, sterkobilin Ultratovush tekshiruvi (Dopler nazorati) Xolangiografiya (antegrad, retrograd, introoperativ) KT , MR T

11. O’T YO’LI ATREZI Y A SI UCHUN ULTRATOVUSH MA'LUMOTLARI O't pufagini ultratovush yordamida “ ipsimon " shaklida aniqlash i

12. O’T YO’LI ATREZI Y A SI BILAN GEPATOBILIAR SINTIGRAFIYANING NATIJALARI Ichakka radioizotop moddasining kirib borishi to'liq qoniqarsiz so'rilishi va to'planishi bilan birga

13. Самарканд 2020 UMUMIY O’T YO'LLARINING DISTAL ATREZIYASI XOLANGIOGRAFIYASI

14. Самарканд 2020 TASHQI O’T YO'LLARINING ATREZIYASI O PERATSIYADAN OLDI NGI XOLANGIOGRAFIYA

15. JIGAR SIRROZI M A KROPREP A R A TI

16. Самарканд 2020 DAVOLASH Agar tashxis aniqlansa, u operativ hisoblanadi: yo xoledoxo y eyunostomiya, yoki protoenterostomiya (Kasay operatsiyasi - jigarning dekapsullangan ochilgan yuzasi va darvoza mintaqasi o'rtasida to'g'ridan-to'g'ri anastomoz yaratish), jigarning bir qismini transplantatsiya qilish. Kasa y operatsiyasi (anastomozning orqa devori shakllanishi)

17. KASA Y OPERATSIYASI ANASTOMOZ OLD DEVORINING SHAKLLANISHINI KO'RSATADIGAN SXEMA

18. KASA Y OPERATSIYASI

19. Самарканд 2020 DAVOLASH NATIJALARI Jarrohlik davolashsiz bolalar odatda hayotning 2-3 yillarida vafot etadilar. O peratsiya qanchalik erta bo'lsa, prognoz yaxshiroq bo'ladi.Erta operatsiya qilingan bolalarning 25 dan 50 foizigacha 5 yil yoki undan ko'proq omon qolishadi.Natija jigarda yallig'lanish va sklerotik jarayonning mavjudligi yoki yo'qligiga bog'liq. Tuzatilgan atreziya turi bo'yicha operatsiyadan keyin o'limning umumiy darajasi 68% ni tashkil qiladi va bemorlarning atigi 31,8% 3 yildan 10 yilgacha yoki undan ko'proq vaqt davomida tirik . Operatsiyadan keyingi erta davrda o'lim asosan umumiy jarrohlik asoratlari, sepses f onid a kehuv c hi xolangit va jigar y etishmovchiligi bilan bog'liq.

20. Самарканд 2020 UMUMIY O’T YO'LLARINING KISTASI Umumiy o’t yo'llarining kistalari - o't yo'llarining tug'ma kengayishi hisoblanadi. Tashxisni keltirib chiqaradigan boshqa holatlar bundan mustasno (o'smalar, yallig'lanish jarayonlari va xolelitiyoz bilan obstruktsiya kabi).

21. Самарканд 2020 EPIDEMIOLOGIYA Xoledox kistalari bu noyob tasodifiy topilma bo'lib, ularning soni 1: 100000-150000 populyatsiyasida uchraydi. Ularni har qanday yoshda aniqlash mumkin bo'lsada, hayotning dastlabki 10 yilida kistalarning 60% dan ortig'i tashxis qilinadi. .

22. Самарканд 2020 Etiologiyasi aniqlanmagan, oshqozon osti bezining anormaliyalari bilan uning sekretsiyasini reflyuksli quyish shaklida hosil bo'lgan, reaktiv xolangit va o ’t yo'llarining devorlarini vayron qilish, distal xoledokusning stenozi fonida kista paydo bo'lishiga olib keladi. UMUMIY O'T YO'LLARI KISTASINING PATOGENEZI

23. Самарканд 2020 P atologik ajratib bo'lma yd iga n b ir nechta kichik tiplarga ega bo'lgan 5 ta asosiy tur i mavjud I a t ip - umumiy o ’t yo'llarining kistalari I b tip - umumiy o ’t yo'llarining segmentar kengayishi I c tip - umumiy o't yo'lining diffuz yoki silindrsimon kengayishi II t ip – jig a rd a n t a shq a ri o’t yo'llarining divertikullari III t ip – xoledoxosele IV a t ip - ichki va t a shqi o't yo'llari ichidagi kistalar IV b ti p - jig a rd a n t a shq a ri o't yo'llarining bir nechta kistalari V tip – o’t yo'llari ichi kistalari (Karoli kasalligi va Karoli sindromi) O’T YO'LLARINING KISTALARINI TASNIF I

24. Самарканд 2020 O’T YO'LLARI KISTALARINI TASNIF INI S XEMATIK KURINISHI

25. Самарканд 2020 O ’T YO'LLARI KISTALARINING KLINIK KO'RINISHI O’t yo'llari kistalarining klinik ko'rinishi klassik triada bilan tavsiflanadi . Epigastral yoki o'ng yonbosh soh adagi takroriy og'riq . Vaqtinchalik sariqlik . Jigar chetida yoki o'ng tomonda palpatsiya qilinadigan o'sma simon hosil a shakllanishi.S i mptom alomatlar i ning og'irligi kista kattaligiga, bolaning yoshiga va o ’t yo'llarining buzilishiga bog'liq. Ushbu uchlik tri a d a faqatgina 19-60% holatlarda uchrayd .

26. Самарканд 2020 1. A n a mnez yig’ish 2. Qorin bo'shlig'i a ’ zol a rining ultratovush tekshiruvi 2. Gepatobiliar tizimning radioizotop dinamik sintigrafiyasi 3. Qorin bo'shlig'i a'zolarining kompyuter tomografiyasi 4. MR T - xolangiografiya   O ’T YO'LLARINING KISTALARINI DIAGNOSTIKASI

27. Самарканд 2020 O ’T YO'LLARINING KISTALARINI DIAGNOSTIKASI Qorin bo'shlig'ini ultratovush tekshiruvida umumiy jigar yo'lining proektsiyasida aniq chegaralar mavjud bo'lgan pufak shakllanishi aniqlanadi

28. Самарканд 2020 O ’T YO'LLARINING KISTALARINI DIAGNOSTIKASI m a gnit rezon a s xolangiopankreatografiya B elgil a r umumiy o't yo'lining kistasida joylashgan bo'lib, uning ichiga ko'plab o't yo'llari oqib keladi (o'qlar bilan belgilangan).  

29. Самарканд 2020 UMUMIY O ’T YO'LLARINING KISTASINING OPERATSIYA ICHIDAGI SURATI Umumiy o ’t yo'llarining kistasi O ’t pu fa gi

30. Самарканд 2020 O ’T YO'LLARINING KISTALARINI DAVOLASH Umumiy o ’t yo'llarining kistalarini jarrohlik davolashning asosiy maqsadi safro ichakka to'siqsiz chiqishi uchun sharoit yaratishdir. Ma'lum operatsiyalar maqsadga muvofiq ravishda 3 guruhga birlashtirilgan. 1. Kistaning to'liq eksizatsiyasi, so'ngra qolgan ichaklarni ingichka ichak bilan anastomozlash. 2. O'n ikki barmoqli ichak yoki ingichka ichak bilan kista yoki o't pufagini anastomozlash orqali ichki drenajlash. 3. Kistning tashqi drenajlanishi.

31. Самарканд 2020 P ORTAL GIPERTENZIYA SINDROMI Portal gipertenziya (PG)-portal tomirlarda, qon tomirlarida, jigar tomirlarida va pastki vena kavasida qon aylanishining buzilishi natijasida kelib chiqadigan bosimning ko'tarilish sindromi

32. Самарканд 2020 P ORTAL GIPERTENZIYA Odatda portal gipertenziya d a  splenomegali y a kuzatiladi (kattalashgan taloq) Q izilo'ngach va oshqozonning varikoz tomirlari Assitlar Jigar entsefalopati y a l a ri (jigar y etishmovchiligi) Odatda, tomir tizimidagi bosim 5-10 mm Hg ni tashkil qiladi. P ortal tomir tizimidagi bosim 12 mm Hg dan yuqori Varikoz tomirlari portal tizimidagi bosim 12 mm Hg dan oshganda paydo bo'ladi .

33. Самарканд 2020 P ORTAL GIPERTENZIYA Ko'pgina hollarda portal gipertenziya jigar sirrozi, shistosomatoz (endemik joylarda), jigar tomirlarining tizimli anomalliklari natijasidir Jigar sirrozi shistosomatoz

34. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA EPIDEMIOLOGIYASI Portal gipertenziya bilan kasallanish to'g'risida aniq miqdoriy ma'lumotlar yo'q. Jigar sirrozi bilan og'rigan bemorlarning 90 foizida qizilo'ngach, oshqozon va ichak varikoz tomirlari paydo bo'ladi. 30% hollarda qon ketish bilan a sor a tl ashadi. Birinchi qon ketish davridan keyingi o'lim darajasi 30-50%. Bemorlarning 70 foizida qizilo'ngachning varikoz tomirlaridan qon ketishi qaytalanadi. Oshqozon-ichak traktidan qon ketishining barcha sabablari orasida qizilo'ngach va oshqozon varikoz tomirlari 5-10% ni tashkil qiladi.   Splenik vena trombozi natijasida kelib chiqadigan portal gipertenziyasi bo'lgan bemorlarda ushbu asoratning yuqori xavfi

35. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA T A SNI F I 1 . Portal qon aylanishining jig a r usti blokadasi a) S irozi Pik a b) K iari kasalligi (jigar tomirlari trombozi) v) Badd i - K iari sindromi (jigar venalari , pastki vena kavasining trombozi, stenoz yoki jigarning yuqori qismidan obliteratsiyasi) dan siqish, yaralar) 2. P ortal qon aylanishining jig a r i c hi blokadasi: a) turli shakllardagi jigar sirrozi (portal, nekrotik, safro, aralash) b) jigar o'smalari (tomir, parazitar, bezli) v) jigar fibrozi (portal, jarohatlardan so'ng, mahalliy yallig'lanish jarayonlari) 3. Portal qon aylanishining jig a rd a n t a shq a ri blokadasi: ( phlebosclerosis, obliteratsiya, portal tomir yoki uning shoxlari trombozib) portal tomir yoki uning shoxlarining tug'ma stenozi yoki atrezi y a si v) portal tomirni yoki uning shoxlarini c h a ndiq , o'smalar, infiltratlar bilan siqish. 4 . P ortal qon aylanishi blokadasining aralash shakli : a) jigar sirrozi portal ven trombozi bilan birgalikda (asosan jigar sirrozi, asorat sifatida portal venalar trombozi)

36. PORTAL GIPERTENZIYA SINDROMINING KLINIK BOSQICHLARI Kompensatsiya (boshlang'ich bosqich - bu portal bosimining o'rtacha ko'tarilishi, kompensatsiyalangan jigar ichi qon aylanishi, giperspleniya bilan yoki bo'lmasdan splenomegaliya)

37. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA SINDROMINING KLINIK BOSQICHLARI Subkompensatsiyalangan (yuqori portal bosim,splenomegali y a, qizilo'ngach va oshqozon ven a l a rining varikoz tomirlari keng a yishi , ul a rd a n qon k etishi yoki qon ket m a sligi , portoepatik qon aylanishining buzilishi)

38. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA SINDROMINING KLINIK BOSQICHLARI Dekompensatsiyalangan (splenomegali y a, qizilo'ngach va oshqozonning varikoz tomirlari qon ketishi bilan assitlar, portoepatik va markaziy qon aylanishidagi jiddiy buzilishlar).

39. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA SINDROMI DIAGNOSTIKASI To'g'ri to'plangan tibbiy ma'lumot Portal tizimidagi qon oqimini o'lchash bilan ultratovush Q izilo'ngach va oshqozon rentgenografiyasi Ezofagogastroduodenoskopiya Angiografik usullar: Splenoportografiya va splenometometriya;    To'g'ridan-to'g'ri mezenterikoportografiya Portometriya Kavagrafiya J igar holatini baholashning laboratoriya usullari jigar B iopsiyasi bilan laparoskopiya Ko'rsat m aga ko'ra kompyuter tomografiya va yadroviy magnit tomografiya o'tkaziladi.  

40. LABORATORIYA DIAGNOSTIKA Klinik qon tekshiruvi aniqlandi   trombotsitopeniya  anemiya pansitopeniya (gipersplenizm) Koagulogramma  PTI ↑ PTV Qon bioхimik t a х lili A L AT A S A T Ishqorli fosfataza   Bilirubin   Virusli gepatit belgilari uchun qon tekshiruvi Siydik sinovlari  

41. Самарканд 2020 VENA QON OQIMI DOPPLEROGRAMMASI Dupleks Doppler sonografiyasi portal gipertenziya tashxisida keng qo'llaniladi. Portret qon oqimining sifat va miqdoriy ko'rsatkichlari portal va taloq tomirlarida qon oqimiga qarshilikni baholashga imkon beradi

42. Рис. 1. Jigar sirozi va PG bilan og'rigan bemorning taloqlari: mayda diffuz giperekoik inkluzyonlar aniqlandi (nuqta kalsifikatsiyasi) Рис. 2a. Tugun mavjudligi bilan jigar parenximasining ekoxenikligi tuzilishining oshishi Рис. 2b. K ndik venasi ni keng a yishi . J IG A R SIRROZI VA PORTA L GIPERTENZIYADAGI SONOGRAM M A

43. Самарканд 2020 SPLENOPORTOGRAFIYA

44. Самарканд 2020 ESOPHAGOSTRODUODENOSKOPYA

45. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA LAPAROSKOPIK KURINISHI

46. Самарканд 2020 SPIRAL TOMOGRAFIYA 1 – pastki vena kavasining kavern o z konversiyasi 2 – jig a r i c hi bloki

47. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA JIG A R USTI SH A KLINI KLINIK A SI O'tkir va surunkali shakllar mavjud. Jigar tomirlarining o'tkir obstruktsiyasi epigastra l va o'ng kur a k ostid a kuchli og'riqlar, qusish, jigar hajmi va og'riqning tez o'sishi va astsitlarning tez ko'payishi bilan namoyon bo'ladi. Jarayonga vena kava kirganda, oyoql arning shishi rivojlanadi, teri osti venoz tomir lar kengayadi. Tez orada oshqozon-ichak trakti d a n qon ketishi, o'rtacha sariqlik belgilari mavjud bul a di . Surunkali shakl i to'liq obstruktsiya bilan rivojlanadi . Xarakterli: gepatomegali y a, bemorlarning 1/3 qismida o'rtacha splenomegaliya, doimiy assitlar. Bemor ko'pincha oshqozon va qizilo'ngachning varikoz tomirlaridan qon ketishidan o'ladi. 

48. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA JIG A R I C HI SH A KLINI KLINIK A SI P ortal gipertenziya ni jig a r i c hi bilan og'rigan bemorlarda jigar shikastlanishining belgilari birinchi o'rinda turadi. Bemorlar d a zaiflik, charchoqning kuchayishi, bo'shashish, qorin og'rig'i, epigastral soh ada og'irlik hissi, dispeptik alomatlar va qon ketishining ko'payishi haqida shikoyat qiladilar. Jigarning hajmi kasallikning bosqichiga bog'liq. Dastlabki bosqichlarda jigar o'rtacha kattalashgan, zich, yuzasi silliq, keyingi bosqichlarda odatda kattalashmaydi, ko'pincha hatto ki c hr ayadi,yuzasi juda zich bo'ladi. Aksariyat hollarda giper s plenizm belgilarining rivojlanishi bilan taloqning turli xil darajadagi o'sishi kuzatiladi .

49. Самарканд 2020 PORTAL GIPERTENZIYA JIG A R T A SHQI SH A KLINI KLINIK A SI Jig a r t a shqi sh a klini bilan portal bosimining ko'tarilishining birinchi alomatlari erta bolalikda paydo bo'ladi. Bular d a qorinning kattalashishi, tushunarsiz diareya, kelib chiqishi noma'lum gipertermi y a, splenomegaliya va oyoql a rd a teri osti qon ketishi k uz a til adi. Qizilo'ngach va kardiya tomirlaridan to'satdan qon ketish portal gipertenziya jig a rd a n tashqi ko'rinishining birinchi belgisi dir. Port a l gipertenziya ning bu turi bil a n og'rigan bolalarda assit faqat qon ketgandan keyingi dastlabki kunlarda paydo bo'ladi.

50. Самарканд 2020 Aralash shakldagi klinikasi portal qon aylanishi blokadasi asosan jig a rd a n t a shqi sh a klini klinikasi g a u x sh a ydi . Farqlar i asosan flebektaziyadan qon ketishining har xil tolerantligida namoyon bo'ladi, aralash blokada bo'lgan bemorlarda jigar y etishmovchiligi patologik fibrinoliz xavfi yuqori bo'lganida namoyon bo'ladi. PORTAL GIPERTENZIYA A R A L A SH SH A KLINI KLINIK A SI

51. PORTAL GIPERTENZIYA D A KONSERVATIV TERAPIYA ASOSLARI Rejim Di y eta Protein metabolizmini tuzatish Gepatotsitlar faoliyatini stimulyatsiya qilish Endogen intoksikatsiya sindromini davolash Gormon terapiya Immunoterapiya Vitamin terapiya (B, E) Gemorragik sindromni davolash Assit holatida diuretiklar Ensefalopatiyaning oldini olish Q izilo'ngachning varikoz tomirlaridan qon ketishining oldini olish

52. PORTAL GIPERTENZIYA SINDROMI UCHUN JARROHLIK T A KTIK A T URL A R I 1. Qorin bo'shlig'idan assit suyuqligini olib tashlashga qaratilgan operatsiyalar ( peritoneovenoz anastomoz ) 2. Portal tizimidan qonning yangi yo'llarini yaratishga qaratilgan operatsiyalar ( porta-kaval anastomozlar ) 3. Portal tizimiga qon quyilishini kamaytirishga qaratilgan operatsiyalar ( splenektomiya ) 4. Oshqozon va qizilo'ngachning portal tizimining tomirlari bilan bog'lanishini to'xtatishga qaratilgan operatsiyalar ( oshqozon va qizilo'ngachni rezektsiya qilish va boshqalar ) 5. Jigar va jigar i c hi qon aylanishi regeneratsiyani k uchaytirishga qaratilgan operatsiyalar ( neyrektomiya, jigar rezektsiyasi )

53. Oshqozonning old devorini va katta yoki kichik charvi qon tomirlarini ajratish, oshqozon ajralgan devorini tikish T A NNER OPER A TSIYSI

54. Oshqozon va qizilo'ngachning varikoz tomirlarini tikish bilan gastrotomiya M.D. POTSIOR BUYI C H A OPERTSIY A BOSQI C HI

55. Kindik va k a tt a son venasining shuntlsh V A QTIN C H A LIK PORT O -KAVAL ANASTOMO ZI

56. Jigar tomirlarining birlamchi obliteratsion trombozi va keyinchalik okklyuziyasi, shuningdek jigar tomirlari rivojlanishidagi anomali y alar, bu jigardan qonning chiqib ketishiga olib keladi. B adda- k iari sindromi jigarning qon tomirlari o'zgarishi bilan bog'liq bo'lmagan bir qator patologik sharoitlarda jigardan qon oqimining ikkinchi darajali buzilishi dir . BADDA- K IARI SINDROM I

57. Jigar tomirlarining endoflebitlari ko'pincha jigar tomirlarining tug'ma anomaliyalari bilan rivojlanadi. Uning shakllanishiga jarohatlar, qon ivish tizimining buzilishi, homiladorlik, tug'ruq, jarrohlik aralashuvlar, vask o’ lit, gormonal kontratseptiv vositalardan uzoq muddat foydalanish . B adda- k iari sindromi peritonit, qorin bo'shlig'idagi o'smalar, perikardit, tromboz va pastki vena kavasining malformatsiyasi, siroz va jigarning ko'chib yuruvchi vistseral tromboflebit i , politsitemiya bilan kuzatiladi. Tarqalishi. Trombozli idiopatik endoflebit barcha tromboz holatlarining 13-61 foizini tashkil qiladi. O u topsiyani aniqlash darajasi 0,06% B adda- k iari sindromi p atogenez i ikkala holatda ham y etakchi alomatlar portal gipertenziya va jigar shikastlanishidir. B ADDA- K IARI KASALLI GI VA SINDROMINING SABABLARINI KELTIRIB CHIQARADIGAN OMILL A R

58. Klinik ko'rinishning xususiyatlari.Kasallik rivojlanishining ke ch ishi bo'yicha o'tkir, o'tkir osti va surunkali shakllar i m a vjud . Kasallikning o'tkir shakli to'satdan epigastr i a l va o'ng kur a k ostid a kuchli og'riq paydo bo'lishi, qusish va jigarning kengayishi bilan boshlanadi. Jarayonga pastki vena kavasi qo'shilsa, a yoq larning pastki qismi shishi, qorin old devori va ko'krak qafasi tomirlarining kengayishi kuzatiladi. Kasallik tez rivojlanadi, assit bir necha kun ichida rivojlanadi, ko'pincha gemorragik xarakterga ega. Ba'zida assitlarni gidrotoraks bilan birlashtirish mumkin, diuretiklar bilan davolash mumkin emas. B ADDA- K IARI SINDROMI BELGILARI

59. Surunkali shaklda (80-85%) endoflebit uzoq vaqt s i mptom siz yoki faqat gepatomegali y a bilan namoyon bo'ladi. Ke yin cha lik o'ng o'ng kur a k ostid a og'riq, qusish qayd etiladi. T a rq a l gan bosqichda jigar sezilarli darajada kattalashadi, zichlashadi, siroz shakllanishi mumkin, ba'zi hollarda qorin old devori va ko'kra k da kengaygan tomirlar paydo bo'ladi. Terminal bosqichida portal gipertenziyaning aniq belgilari aniqlanadi. Ba'zi hollarda pastki vena kava sindromi rivojlanadi. Kasallikning natijasi og'ir jigar etishmovchiligi, tutqanoq tomirlarining trombozidir. B ADDA- K IARI SINDROMI BELGILARI

60. Obstruktsiya turli darajalarda yuzaga kelishi mumkin: kichik jigar tomirlari (terminal venulalar bundan mustasno); katta jigar tomirlari; pastki vena kavasining jigar bo'limi. Sariqlik juda kam uchraydi. Periferik shish paydo bo'lishi tromboz yoki pastki vena kavasini siqish ehtimolini anglatadi. Agar bunday bemorlarga zarur tibbiy yordam ko'rsatilmasa, ular portal gipertenziya asoratlari tufayli o'lishadi. B ADDA- K IARI SINDROMI BELGILARI

61. B ADDA- K IARI SINDROMI DIAGNOSTIKASI Tashxis xususiyatlari: Shuni esda tutish kerakki, ushbu kasallik haqidagi taxmin assit gepatomegali y a bo'lgan bemorga qaram bo'lib qolganda, ayniqsa qon ivish tizimidagi buzilishlar mavjud bo'lganda yuzaga keladi.Tashxis kasallikning klinik ko'rinishlariga asoslanadi. Laboratoriya parametrlarining o'zgarishi xarakterli emas. Leykotsitoz, gipoproteinemiya, fer m i n tlar faolligining o'rtacha oshishi kuzatilishi mumkin. Protein yuqori konsentratsiyasi albumin gradientining ko'payishi, jigar tomirlarining trombozi yoki okklyuziyasi mavjudligidan dalolat beradi. Kontrastsiz kompyuter tomografiyasida, shuningdek, ultratovush tekshiruvida jigarning bo'lagi va qon ta'minoti pasaygan parenximaning qo'shni hududlari aniqlanadi. Dopler ultratovushidan foydalaniladi. Magnit yadro tomografiyasida jigar bir hil emas, jigarning bo'lagida o'sish kuzatilgan. An g iyografiya ma'lumotlarini tashxislashda ishonchli (pastki kavagrafiya va veno g epatografiya). Diagnostik ahamiyatga ega bo'lgan gepatobiopsiya ma'lumotlari (gepatotsitlarning sentrolobulyar zonadagi atrofiyasi, venoz staz, jigar terminal venalari mintaqasidagi tromboz).

62. B ADDA- K IARI KASALLIGI VA SINDROMINI DAVOLASH Jigar etishmovchiligi bo'lmasa jarrohlik davolash ko'rsatiladi - anastomozlar qo'llaniladi, assit v a oliguriya limfovenoz anastomoz ko’rs a tm a bo ’ l a di . Portosistemali shu n tlarning quyidagi turlari qo'llaniladi (portokaval, mezokaval, mezoa r trial). Jigar transplantatsiyasi uning funktsional holatini tiklaydi.Konservativ terapiya faqat vaqtinchalik simptomatik samarani beradi.Konservativ terapiya yordamida o'lim darajasi 85-90% ni tashkil qiladi.

63. B ADDA- K IARI KASALLIGI VA SINDROMINI DAVOLASH Konservativ davo jigar hujayralarida metabolizmni yaxshilaydigan retsept bo'yicha dori-darmonlarni, diuretiklarni va aldosteron antagonistlarini, glyukokortikosteroidlarni o'z ichiga oladi. Ko'rsat m alarga ko'ra antia gre gantlar va fibrinolitik vositalar qo'llaniladi. Prognoz: O'tkir shakl odatda jigar komasiga va bemorning o'limiga olib keladi. Semptomatik terapiya davomida uzoq davom etadigan cheklangan jarayon bilan og'rigan bemorlarning umr ko'rish davomiyligi bir necha yilga y etadi. Prognoz asosan sindromning etiologiyasi, okklyuziyaning tarqalishi va ehtimol uni yo'q qilish bilan belgilanadi

64. Самарканд 2020 XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI NUQSONI Xalqasimon o shqozon osti bezi kam uchraydigan tug'ma nuqson bo'lib, unda oshqozon osti bezi halqa shaklida o'n ikki barmoqli ichakning oldingi yoki pastki qismidi ni eg a ll a ydi . Epidemiologiya: Vujudga kelish chastotasi- 1: 12000-15000 yangi tug'ilgan chaqaloqlar. T ashxis qoida tariqasida, yangi tug'ilgan chaqaloqlarda va bol alarda. O u topsi y a bilan kattalarda paydo bo'lish chastotasi 20000 o u topsiyaga 2-4 holatdan iborat

65. Самарканд 2020 XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI NUQSONI Etiopatogenez: Etiologiyasi aniq ma'lum emas. Irsiy nazariya 6,7-30% hollarda oshqozon osti bezining asosiy halqali shakli oshqozon-ichak traktining boshqa organlari bilan birlashtirilgan. Me'da osti bezi bilan og'rigan bemorlarda, umumiy aholiga qaraganda, xromosoma anomaliyalari ko'proq qayd etiladi.

66. Самарканд 2020 XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI NUQSONI KLINIK A SI Klinik ko'rinish i : Simptoml arning n a m a y onligi o'n ikki barmoqli ichakning siqilishi (stenozi) darajasiga , qisman yoki to'liq ichak tutilishining mavjudligiga bog'liq. K o'ngil aynish ,q a yd qilish turli xil bo'lib, oshqozon m a hsulotl a ri bil a n, o’t suyuqligisiz. B ezovtalik,ax l a t qilm a slik, suvsizlanish belgil a r x osdir. Klinik aning kuchayib bor ishid a (jarrohlik yordamdan bosh tortishning bunday holati halokatli oqibatlarga olib kelishi mumkin).

67. Самарканд 2020 XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI DIOGNOSTIK A SI 1. Bemorning shikoyatlari 2. Q orin bo'shlig'i ultratovush ma'lumotlari 3. O shqozon rentgenografiyasi b ariy kontr a si bilan 4. Fibrogastroduodenoskopiya 5. KT

68. Самарканд 2020 UZI XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI

69. Самарканд 2020 XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI D A VOSI D avolash faqat jarrohlik Radikal jarrohlik - pankreatoduodenal rezektsiya. 2. Palliativ jarrohlik ( shuntl a sh ) – anastomozlarini qo'llash (gastroenterostomiya, o'n ikki barmoqli ichak operatsiyasi, to'liq bo'lmagan stenozi b o’lg an d a lateralantropiloroduodeno y u yu nostoma).

70. Самарканд 2020 OSHQOZON-ICHAK TRAKTINING ANOMALIYASI : XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI XALQASIMON ME ’ DA OSTI BEZI

71. E'TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR Ургенч 2015