Pandiwa.pptx

Pandiwa for grade 10

1. PANDIWA

2. Ito ay ang mga salitang nag papahayag ng kilos o galaw . Binubuo ito ng salitang-ugat na nag bibigay ng kahulugan sa pandiwa . Binubuo ito ng panlapi na nag papakilala ng iba’t ibang panauhan , kailanan , at tinig ng pandiwa .

3. May mga panlaping makadiwa na ginagamit gaya ng : mag -, um, I, maka , hin , - han /-in, pa mang , maki at iba pa. Halimbawa : Panlapi Salitang-Ugat Pawatas um lakad lumakad mag laro mag laro i - luto iluto ma sabi masabi pa- hula pahula

4. Mga Aspekto ng Pandiwa 1. Perpektibo o ginanap na o natapos na . 2. Imperpektibo o ginaganap at hindi pa natapos . 3. Kontemplatibo o gaganapin o hindi pa nasisimulan ang kilos.

5. A. Aspektong Perpektibo o pangnakaraan - Ito’y nagsasaad ng kilos na nasimulan at natapos na . Halimbawa : Anyong Pawatas Aspektong Perpektibo umalis umalis kumain kumain maglaro naglaro magpaganda nagpaganda

6. A.1 Aspektong Perpektibong katatapos - Ito ay ang aspektong nag sasaad ng kilos na katatapos lamang bago nag simula ang pagsasalita . Ang kayarian na aspektong ito ay nabubuo sa pamamagitan ng paggamit ng unlaping ka at ang pag-uulit ng unang pantig ng salita . Halimbawa : Pawatas Perpektibong katatapos sumulat kasusulat kumain kakakain maglaro kalalaro

7. B. Aspektong Imperpektibo o pangkasalukuyan - Sa aspektong imperpektibo , ang kilos ay nasimulan na ngunit hiindi pa natapos . Dalawang Uri Ng Kilos 1. Kilos na nasimulan ngunit hindi pa natatapos , nagaganap o ipinagpapatuloy . 2. Kilos na paulit-ulit na ginagawa .

8. Halimbawa : 1. Sumusulat ng tula ang mag-aaral 2. Parati siyang umaawit . Pawatas / pautos Perpektibo katatapos Imperpektibo maglaro naglaro kalalaro naglalaro kumain kumain kakakain kumakain sumulat sumulat kasusulat sumusulat umalis umalis kaaalis umaalis

9. C. Aspektong Kontemplatibo o Panghinaharap - Ang kilos ay hindi pa nasisimulan , ito’y gaganapin pa lamang , Halimbawa : Pawatas Perpektibo Katatapos Imperperktibo kontemplatibo maglaro naglaro kalalaro naglalaro maglalaro kumain kumain kakakain kumakain kakain sumulat sumulat kasusulat sumusulat susulat

10. Uri ng Pandiwa 1. Pandiwang katwiran - Ang pandiwang katwiran ay nag tataglay ng kahulugang buo na hindi nangangailangan ng tagaganap o tagatanggap ng kilos. Halimbawa : Umalis na ang panauhin . Lumipad sa himpapawid ang ibon .

11. 2. Pandiwang Palipat - Ito ay nagtataglay ng kilos at nangangailangan ito ng tuwirang layon . Ang tuwirang ayon ay pinangungunahan ng pang- ukol na sa o ay at layon na maaaring pangngalan o panghalip . Halimbawa Ang magsasaka ay nagtanim ng mga gulay . Siya ay nagdula ng isang kuwneto .

12. Tinig ng Pandiwa 1. Tinig na tahasan o tukuyan - Ang paksa ng pangungusap ang tagaganap ng kilos na sinasabi ng pandiwa at may layong tagatanggap ng kilos na tinatawag na tuwirang layon . Halimbawa : Bumili ng sariwang gulay ang ina ni karl . Ang bata ay nag palit ng damit

13. 2. Tinig ng Balintiyak Ang paksa ay hindi gumaganap ng kilos manapa , ito ay tumatanggap ng kilos na sinasabi ng pandiwa . Sa makatawid tagatanggap ng kilos ng paksa . Halimbawa : Pinulot ng bata ang aklat . Nabili ni Grace ang bagong van.

14. Pokus ng Pandiwa 1. Aktor Pokus Nasa aktor ang pokus kapag ang paksa ang tagaganap ng kilos ng pandiwa sa pangungusap . May mga panlaping ginagamit gaya ng : um,mag -, maka -, mang at ilang ma- Halimbawa : Nagdala ng radyo si T rixy . M angunguha si Cris ng maraming prutas .

15. 2. Gol P okus : kapag ang paksa ang tagatanggap ng kilos na ipinahahayag ng pandiwa at may layon tagaganap . Ang mga panlaping ginagamit sa pokus ay: i -, in, -an/- han , ma-, ipa . Pinangungunahan ito ng marker na ng / ni ang aktor . Halimbawa : Binali ng Bata ang lapis Kinuha ni Alex ang susi

16. 3. Lokatib P okus Nasa lokatib pokus kapag ang tinutukoy ay ang pook na pinagganapan ng kilos. Ang mga panlaping ginagamit ay –an/ han , pag –an/- han , -an/ han , pang… -an/- han . Halimbawa : Pinaglutuan ng kakanin ang bagong kawali . Napagtamnan ni Joe ang mga malalaking paso .

17. 4. Kosatib Pokus kapay tinutukoy ang kadahilanan ng kilos pangungusap . Ang panlaping ginagamit ay i -, ika - at ikapag - Pinangungunahan ng ng / ni ang aktor o panghalili rito . Halimbawa : Ikinainis nia ang pagsisinungaling mo. Ikinagalit ko ang iyong pagtataksil .

18. 5. Instrumental Pokus Nasa instrumental pokus kapag ang paksa ay ang kagamitang ginamit sa pagkilos ng pandiwa sa pangungusap . Ang panlaping ginagamit ay ipang - at pinangungunahan ng ng / ni ang aktor . Halimbawa : Ipinamunas ni Ging-ging ang bagong twalya . Ipinanghiwa ni Abie ng sibuyas ang kutsilyo .

19. 6. Direksyunal Pokus Kapag tinutukoy ang direksyon o tatanggap ng kilos sa pangungusap . Ang mga panlaping ginagamit sa ganitong pokus –an/- han , at pinangungunahan ng ng / ni marker ang aktor o mga panghalili nito . Halimbawa : Pinuntahan ng mga pulis ang kanilang bahay . Tinabihan niya ang kanyang kaibigan .

20. 7. Benepaktib Pokus Nasa benepaktib pokus kapag ang paksa ay pinaglalaanan o di-tuwirang layon ng kilos ng pandiwa . Ang mga panlaping ginagamit sa ganitong pokus ay i -, ipang -, at ipag -, Pinangugunahan ng ng / ni ang marker ng aktor . Halimbawa : Ipinagluto ng ina ng masarap na ulam ang maysakit . Ipinaghugas ni Ana ng pinggan ang bata .

21. Mga Kaganapan ng Pandiwa 1. Kaganapang Tagaganap o Aktor Nasa aktor na kaganapan ang pandiwa kapag ang bahagi ng panaguri ang gumaganap ng kilos na ipinahayag ng pandiwa . Halimbawa : a. Ipinagbunyi ng mga tao ang kanilang tagumpay .

22. 2. Kaganapang Layon o Gol Nasa kaganapang gol o layon ang pandiwa kapag ang bagay o mga bagay ang tinutukoy ng panaguri sa pangungusap . Halimbawa : a. Nagpaluto ako ng masarap na pinikpikang manok .

23. 3. Kaganapang Ganapan o Lokatib Nasa ganapan o lokatib ang kaganapan ng pandiwa dahil ang panaguri ay nagsasaad ng lugar na pinagganapan ng kilos ng pandiwa . Halimbawa : a. Nagtampisaw sa ilog ang mga dalaga .

24. 4. Kaganapang Kagamitan O Instrumental Ang kaganapang ito ay nagsasaad kung anong bagay , Kagamitan o instrumento sa panaguri ang ginamit upang magawa ang kilos ng pandiwa . Halimbawa : a. Ginupit ng nanay ang mga pira-pirasong tela sa pamamagitan ng gunting .

25. 5. Kaganapang Sanhi o Kosatib Ito ang kaganapang nagsasaad sa panaguri kung ano ang dahilan ng pandiwa . Halimbawa : a. Nagkasakit siya dahil sa pagpapabaya .

26. 6. Kaganapang Tagatanggap o Benepaktib Ang kaganapang ito ay nagsasaad kung sino ang tatanggap o makikinabang sa panaguri sa kilos ng pandiwa . Halimbawa : a. Bumili si Jane ng mga gulay para sa kanyang panauhin .

27. 7. Kaganapang Direksyunal Ang kaganapang direksyunal ay nagsasaad ng direksyon ng kilos na taglay ng pandiwa sa panaguri . Halimbawa : a. Pumunta sila sa park.