Presentatie De Energiewet - Handleiding gezocht - PwC - Peter van Asperen

Dutch Power Event "De Energiewet – Handleiding gezocht" op dinsdag 16 september 2025

3. SPREKER:
Peter van
Asperen
Martkordening uit de Energiewet

4. Wat gaan we bespreken?
1.De Europese bril
2.Wat regelt de Energiewet (en de ACM codes)?
3.Congestie = Investeren in nieuwe netten (meer capaciteit)
4.Congestie = Pakket aan Congestiemaatregelen (beter benutten)
5.Congestie = Ontwikkelen decentrale energiesystemen (meer lokale
uitwisseling)
Doel = we kennen de basis van de marktordening en regulering

5. Energietransitie = hoe
organiseren we de samenwerking
optimaal?
Regulering gaat over organiseren van de
samenwerkingen tussen marktdeelnemers
Productie Transport Opslag Verbruik
Systeembeheerder
(aansluiting en
gebruik net)
Poducent
(meer duurzaam)
Consument (of
prosument) of
zakelijk verbruiker
Eigenaar
opslagfaciliteit
(aanbieden
flexibiliteit) Energiewet

6. Strategy&
EU
climate
ambition
EU
Climate
law
Climate
adaptation
strategy
EU
chemicals
strategy
Fit for 55
package
2021 Green Deal legislative package: Fit for 55
2019: EU Green Deal (climate goals)
Renewable
Energy
Directive
Energy
Efficiency
Directive
Elektricity +
Gas Market
Directive
Revision
ETS
Revision
ETD
CBAM
2022: REPowerEUPlan (Russian war + Energy crisis)
2023: Green Deal Industrial Plan (Geopolitical position EU)
Accelerate
renewables and
energy savings
Diversification
of energy
supply
Energiewet
2025: Clean Industry Deal + Action Plan Affordable Energy (EU competiveness+ high energy prices)
Basis van de regulering komt uit Europa in geopolitieke
turbulente tijden

7. Kern I - Empoweren en beschermen eindgebruikers
•Consumenten rechten: nadruk op transparentie (meters, facturen)
•Vrije leverancierskeuze + markt gebaseerde leveringsprijzen (geen overheidsbemoeienis in
leveringsprijzen)
•Dynamische contracten + Voldoende vergelijkingssites
•Stimuleren actieve eindgebruikers + Energiegemeenschappen
Kern II - Reguleren van systeembeheerders (monopolist)
•Non – discriminatoire toegang tot energie systemen (Third Party Access – TPA)
•Tariefregulering
•Onafhankelijke Energie toezichthouder (ACM)
•Geschilbeslechting bij ACM
Huidige plannen EU → Action Plan affordable energy
•Te hoge elektriciteitskosten (transport, levering en belastingen)
•Meer investering in netten + meer coördinatie
EU-marktprincipes (Richtlijn Elektriciteitsmarkt)

8. Source: Dutch Ministry of Climate Policy and Green Growth
Vertaling in Energiewet + parallele ACM-codes
ACM-codes:
•Netcode
•Tarievencode
•Meetcode

9. Algemeen
•Samenvoeging Elektriciteits- en Gaswet
•Doel energiewet is reguleren van de marktdeelnemers (producenten,
leveranciers, balanceringsverantwoordelijken)
Deel I gaat over hoe producenten, leveranciers, eindafnemers met elkaar om
moeten gaan
•Meer nadruk op actieve afnemers
•Nieuwe contractvormen: energiedelen, peer-to-peer-overeenkomsten,
aggregatieovereenkomsten, energie-delen.
•Definitie Energiegemeenschap
•Bescherming kleinverbruikers, o.a. vergunning ACM
Deel II gaat over de systeembeheerders (Liander, Stedin, TenneT)
•Wettelijke taken en verplichtingen (veiligheid, uitbreiding, etc)
•Non-discriminatoir handelen
•Sluit contracten met afnemers (geschilbeslechting bij ACM)
•Deel III gaat over data-governance
Reguleren marktdeelnemers energiesector

10. Wettelijke taak systeembeheerder
•Taak = zorg voor een optimaal functionerend net.
•Verplichting om periodiek een Investeringsplan te maken.
•Beschrijving van alle noodzakelijke investering en congestiemaatregelen.
•Inschatting investeringen: EUR 200 miljard
Procedure investeringsplan:
•Consultatie door de systeembeheerder (iedereen mag dus mening geven)
•Zienszijwe door Minister Klimaat en Groene Groei en de ACM
•Systeem operator needs to give a reaction on all suggestions made
•Systembeheerder beschrijft wat zij doet met zienswijzen minister en ACM
•Wettelijke verplichting uitvoering Investeringsplan (toezicht ACM)
Coördinatie van investeringen via het nationale Meerjarig Investeringsplan
Energie en Klimaat (MIEK)
Uitdagingen in de uitvoering
•Vergunningprocedures Omgevingswet (het moet allemaal sneller)
•Wie is bevoegd gezag? Rol gemeente?
•Hoe zit het met de ‘couleur locale’?
Congestie – investeer in een optimaal net

11. De ACM heeft een pakket aan maatregelen vastgesteld om congestie tegen te gaan (ACM-codes).
ACM is zelfstandig bevoegd (staat dus los van Energiewet).
Procedure voor de ACM-codes:
•Gezamenlijke systeembeheerders doen voorstel voor code aan ACM.
•Voorafgaand stemmen zij af met alle betrokken partijen in de sector
•ACM stelt ontwerp codebesluit vast en consulteert
•ACM stelt codebesluit vast.
•Eventueel beroep
ACM heeft in codes congestiemaatregelen uitgewerkt
•Prioriteringskader bij congestie
•Flexibilisering van capaciteit
•Flexibele transporttarieven
•Regels over congestie management
Congestie – ACM maatregelen

12. Congestie - Lokale energiesystemen
Optie 1 – Contractueel
•Energiegemeenschap
•Wettelijke definitie
•Levering binnen de gemeenschap (vergunning, energiebelasting)
•Verplichte vrije leverancierskeuze van elk lid
•Consumentenbescherming van de leden
•Energiedatasysteem
•Energiebelasting
•Energie hubs
•Contractueel samenwerkingsverband
•Vaak tussen bedrijven
•Eventueel met groepstransportovereenkomst (systeembeheerder beheert net)
Optie 2 – collectieve aansluiting
•Gesloten distributiesysteem
•Erkend privaat net vanuit Europa; verlicht regime voor systeembeheer
•Toestemming ACM nodig
•Criteria: i) net is nodig binnen eigen groep of technisch of ii) vanwege specifieke technische of veiligheidsredenen
•Gezamenlijke aansluiting (Cable pooling)

13. BEDANKT
VOOR UW
AANDACHT