Quechua - The Book of Psalms - Google Cloud Translation.pdf

adrian1baldovino 17 views 50 slides Dec 19, 2024
Slide 1
Slide 1 of 50
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21
Slide 22
22
Slide 23
23
Slide 24
24
Slide 25
25
Slide 26
26
Slide 27
27
Slide 28
28
Slide 29
29
Slide 30
30
Slide 31
31
Slide 32
32
Slide 33
33
Slide 34
34
Slide 35
35
Slide 36
36
Slide 37
37
Slide 38
38
Slide 39
39
Slide 40
40
Slide 41
41
Slide 42
42
Slide 43
43
Slide 44
44
Slide 45
45
Slide 46
46
Slide 47
47
Slide 48
48
Slide 49
49
Slide 50
50

About This Presentation

The Book of Psalms, also known as the Psalms, or the Psalter, is the first book of the third section of the Tanakh called Ketuvim, and a book of the Old Testament. The book is an anthology of Hebrew religious hymns.


Slide Content

Salmos
1kaqRAKI
1KusisamiyoqmimanaDiostamanamanchakuq
runakunaqyuyaykusqanmanhinapuriq,huchasapakunaq
ñanninpimanasayaq,pisichaqkunaqtiyananpipastiyaq
runaqa.
2PaypakusikunmiSeñorDiospakamachikuysiminpi.
Kamachikuyninpintutap'unchayyuyaymanan.
3Payqaunumayupatapitarpusqasach'ahinankanqa,chay
sach'aqatiempollanpinrurun.raphinpasmanan
ch'akinqachu;Imaruwasqanpasallintapuninkanqa.
4Diostamanamanchakuqkunaqamananchhaynachu
kanku,aswanpaswayraqqarqosqanpajahinankanku.
5Chhaynaqa,manamanchakuqrunakunaqamanan
juzgasqakaqtinqasayanqakuchu,huchasapakunapas
chaninrunakunaqhuñunakuyninpiqamanansayanqakuchu.
6SeñorDiosqayachanmichaninrunakunaqñanninta,
manamanchakuqrunakunaqñanninmiichaqachinkapunqa.
2kaqRAKI
1¿Imaraykutaqmanajudíorunakunaphiñakunku,
runakunataqyanqatayuyaykunku?
2Kaypachapireykunaqa,SeñorDioscontra,akllasqanpa
contranpiwanrimanakunku.
3T'aqanakusun,wasankutat'aqakusun,nispa.
4Hanaqpachapitiyaqqaasikunqa,SeñorDiosqa
burlakunqa.
5Hinanphiñakuspapaykunamanrimanqa,sinchi
phiñakuyninpitaqpaykunataphiñachinqa.
6Chaywanpasreytanchurarqanich'uyaSiónorqoypi.
7Chaykamachikuytanwillasaq,SeñorDiosminiwarqan:
Churiymikanki,nispa.kunanp'unchawminacerqayki.
8Mañaykuway,hinanmananacionkunataqosqayki
herenciaykitahina,kaypachaqk'uchuntataqhallp'aykipaq
qosqayki.
9Chaykunataqafierromantak'aspiwanmip'akinki.
chaykunataqat'aqa-t'aqat'aqa-t'aqat'uqyachinki,manka
ruraqmankahina,nispa.
10Reykuna,kunanqayachaysapakaychis,kaypachapi
juezkuna,yachachisqakaychis.
11ManchakuywanSeñorDiostaserviychis,
khatatataspataqkusikuychis.
12Churitamuch'aychis,amaphiñakuspañanmanta
chinkapunkichis,phiñakuyninpisillatarawrariqtin.
Kusisamiyoqmillapapaypiconfiaqkunaqa.
3RAKI
1(DavidpaSalmon,churinAbsalonmantaayqekuqtin.)
¡Señor,¿imaynatataqastawanllakichiwarqanku!achkam
contraypihatariqkunaqa.
2Askharunakunanalmaymantaninku:“Diospiqamanan
imayanapaypaskanchu”,nispa.Selah.
3SeñorDiosníy,qanmiichaqaescudohinakanki.gloriay,
umayhoqariqpas.
4SeñorDiostanqaparirqani,ch'uyaorqomantataq
uyariwarqan.Selah.
5Puñuykuspaymipuñururqani;Rikcharirqanim;Señor
Diosmiyanapawarqan.
6Manammanchakusaqchuchunkawaranqantin
runakunata,paykunamcontraypichurakurqaku.
7SeñorDiosníy,sayariy;Diosnilláy,salvaway,llapa
enemigoykunatamuyaytullumanmaqarurqanki.Diosta
manamanchakuqrunakunaqkiruntanp'akirqanki.
8QespikuyqaSeñorDiospaqmi,saminchayniykiqa
llaqtaykimanmi.Selah.
4kaqRAKI
1(Neginotpitakiqumalliqman,DavidpaSalmon.)Chanin
kasqayDiosniy,waqyakuqtiyuyariway.khuyapayaway,
mañakuyniytapasuyariy.
2Runakunaqchurinkuna,¿hayk’aqkamataqp’enqayman
tukuchinkichis?¿hayk'aqkamataqyanqakaqkunata
munakunkichis,hinaspataqarrendamientotamaskhankichis?
Selah.
3IchaqayachaychisSeñorDiosqaDiossonqorunata
t'aqasqanta,SeñorDiosqauyarinqanpaytawaqyaqtiy.
4Amamanchakuspasayay,amahuchallikuychu,
puñunaykipisonqoykiwanrimay,ch'inllakay.Selah.
5Chaninkawsaysacrificiokunatahaywaychis,Señor
Diospihap'ipakuychis.
6Askharunakunanninku:¿Pitaqallinkaqtarikuchiwasun?
SeñorDios,uyaykiqk'anchaynintahoqariway,nispa.
7Qanmisonqoymankusikuytachurarqanki,trigonkupas
vinonkupasyapakusqantiempomantapas.
8Ñoqaqathak-kaypipuñuykusaq,puñuykusaqtaq,Señor
Diosníy,qanllanmanaimamantamanchakuspa
tiyachiwanki.
5CAPÍTULO
1(Nehilotpitakiqumalliqman,DavidpaSalmon.)Señor
Diosníy,rimasqaytauyariy,yuyaymanayniypi.
2Rey,Diosniy,qaparisqaytauyariy,qanmantan
mañakusaq.
3SeñorDiosníy,tutamantanmikunkaytaqauyarinki.
tutamantanmimañakuyniytaqanmanpusasaq,hinaspa
qhawarisaq,nispa.
4QanqamananmillayruwaykunawankusikuqDioschu
kanki.
5Manayuyayniyoqrunakunaqamananñawpaqeykipi
sayanqakuchu,qanmicheqnikunkillapamanaallin
ruwaqkunata.
6Arrendatarimaqkunatanwañuchinki,SeñorDiosmi
millakunqayawarmillayq'otukuqrunata.
7Ñoqataqichaqa,askhakhuyapayakuyniykiwan
wasiykimanhaykusaq,manchakuyniykimantataqch'uya
yupaychanawasiykimanyupaychasaq.
8SeñorDiosníy,awqaykunaraykuchaninkayniykipi
pusaykuway.uyaypañawpaqenpiñanniykitachiqanchay,
nispa.
9Siminkupiqamanankanchuhunt'aqkay.ukhunkuqa
anchamillaykaymi;kunkankuqakichasqaayap'ampana;
qallunkuwanmialabanku.
10Diosníy,paykunatach'usaqyachiy;kikin
yuyayninkuwanurmachunku;qarqoychisaskha
huchallikusqankupi;Paykunaqaqancontranhatarirqanku,
nispa.

SALMOS
11Llapaqanpiconfiaqkunakusikuchunku,paykunata
defiendesqaykiraykukusikuymantaqaparichunku,sutiykita
munakuqkunapasqanwankusikuchunku.
12SeñorDiosníy,chaninrunatansaminchanki.escudowan
hinanmuyuykunki.
6RAKI
1(SéminitpiNeginotpitakiqumalliqman,Davidpa
Salmon.)SeñorDiosníy,amaphiñakuyniykipi
anyaykuwaychu,amataqsinchiphiñakuyniykipi
wanachiychu.
2SeñorDiosníy,khuyapayaway.Pisikallpayoqmikani:
SeñorDiosníy,qhaliyachiway.Tulluykunamllakisqa
kachkan,nispa.
3Almaypassinchillakisqakashan,qantaqSeñorDiosníy,
hayk'aqkamataq?
4Kutimuy,SeñorDiosníy,almaytapasqespichiway,
khuyapayakuyniykiraykuqespichiway.
5Wañuypiqamananyuyarisunkichu,ayap'ampanapiqa,
¿pitaqgraciastaqosunkiman?
6Waqayniywansayk’usqañankashani;tukuytutam
puñunaytaruwawannadanaypaq;Sofáytawaqayniywan
qarpani.
7Llakikuyraykunñawiyqachinkapun;llapa
awqaykunaraykunmachuyapun.
8Llapamanaallinruwaqkuna,ñoqamantat'aqakuychis.
SeñorDiosmiwaqasqaytauyarirqan,nispa.
9SeñorDiosqauyariwarqanmimañakusqayta.Señor
Diosmimañakusqaytachaskinqa.
10Llapaawqaykunap'enqakuchunku,sinchita
llakikuchunku,kutirispaqonqayllap'enqakuchunku.
7RAKI
1(DavidpaShigaionnin,BenjamínllaqtayoqCuspa
rimasqantaSeñorDiosmantakisqan.)SeñorDiosníy,
qanpinconfiani,llapaqatiykachawaqniykunamanta
qespichiway,hinaspaqespichiway.
2Manampipasleonhinaalmaytaqallik'irunmanchu,mana
pipaskacharichiqkachkaptin.
3SeñorDiosníy,kaytaruwarqanichayqa;makiypimana
allinruwaykanmanchayqa;
4Noqawanthakpikashaqrunamanmanaallintachu
kutichipurqanichayqa,nispa.(arí,manaimaraykupas
enemigoytanqespichirqani.)
5Awqaqaalmaytaqatiykachachun,hinaspahap'ichichun.
ari,kaypachapikawsayniytasaruykuchun,
hatunchayniytataqhallp’apichurachun.Selah.
6SeñorDiosníy,phiñakuspasayariy,awqaykunaq
phiñakuyninmantasayariy,kamachisqaykijuicioman
rikch'ariway.
7Chayhinatanrunakunaqhuñunakuyninqamuyuykusunki,
paykunaraykunaltomankutipunki.
8SeñorDiosmillaqtatajuzganqa,SeñorDiosníy,chanin
kasqaymanhina,hunt'aqsonqokasqaymanhinajuzgaway.
9Aymillayrunakunaqmillayruwayninkutukukuchun;
Aswanpaschaninrunatatakyachiychis,chaninDiosqa
sonqotanpruebamanchuran.
10DefiendekuyniyqaDiosmantan,paymichaninsonqoyoq
runakunataqespichin.
11Diosmichaninrunakunatajuzgan,sapap'unchaytaq
millayrunakunawanphiñakun.
12Manakutirispaqaespadantawaqachinqa.arconta
k'umuykuspaallicharqan.
13Wañuypawaqachinankunatapaspaypaqmiwakichirqan;
qatikachaqkunapacontranpimflechankunatachuran.
14Qhawariy,payqamanaallinruwaywanmiwachakun,
manaallinruwaykunatataqwiksallikun,llullakunatataq
paqarichimurqan.
15Hukt'oqotaruwaspa,t'oqospa,chayt'oqonman
urmaykusqa.
16Manaallinruwasqanqakikinumanmanmikutimunqa,
sinchimillayruwasqanpaskikinpatamanmiuraykamunqa.
17SeñorDiostachaninkasqanmanhinanyupaychasaq,
AnchaHatunSeñorDiospasutintayupaychaspatakisaq.
8RAKI
1(Gititllaqtapiumalliqtakiqman,DavidpaSalmon.)Señor
Diosníy,kaypachapisutiykiqaanchaallinmi!Paymihanaq
pachamantaaswanhatunk'anchayniykitachurarqan.
2Wawakunaq,ñuñuqwawakunaqsiminmantan
awqaykikunaraykukallpatachurarqanki,awqaykitapas
vengakuqtapasthasnunaykipaq.
3Hanaqpachaykikunata,dedoykikunaqruwasqanmanta,
killatapasch’askakunatapas,chaykunataqhawarispaymi,
chaykunataqachuranki.
4¿Imataqrunari,paytayuyarispaykiqa?Runapachurintaq,
¿paytawatukamunkichu?
5Angelkunamantapasaswanpisitaraqmipaytaqa
churarqanki,hatunchasqa,hatunchasqataqmicoronata
churarqanki.
6Makiykiqruwasqaykikunapinpaytakamachirqanki;
Paypaukunmanmitukuyimatapaschurarqanki.
7Llapanovejakuna,torokuna,ari,chakrapiuywakunapas;
8Hanaqpachap'isqokunapas,lamar-qochapi
challwakunapas,lamar-qochaqñannintapaspasaqkunapas.
9ApuSeñorDiosníy,kaypachapisutiykiqaancha
sumaqmi!
9RAKI
1(Mutlabbenpitakiqumalliqman,DavidpaSalmon.)Señor
Diosníy,tukuysonqoywanyupaychasqayki.Tukuy
admirakuypaqruwasqaykikunatamqawachisaq.
2Qanwanmikusikusaq,kusikusaqtaqmi,sutiykita
yupaychaspatakisaq,AnchaHatunQan.
3Awqaykunakutirimuqtinkutaq,qanpaqayllaykipi
urmaykuspankuwañupunqaku.
4Qanmiderechoyta,causaytapaswaqaycharqanki;
kamachiytiyanapitiyarqankiderechotajuzgaspa.
5Manajudíorunakunatank'amirqanki,millay
runakunatapas ch'usaqyachirqanki, sutinkutapas
wiñaypaqmich'usaqyachirqanki.
6Awqa,chinkaykunaqawiñaypaqmitukukapun,
llaqtakunatataqthunirqanki.yuyariyninkupaspaykunawan
kuskanchinkapun.
7SeñorDiosmiichaqawiñaypaqwiñaypaqkawsanqa,
kamachikuytiyanantapasjuzgananpaqmiallicharqan.
8Paymikaypachatachanin-kaypijuzganqa,chanin-
kaypitaqrunakunamantaripaytaservinqa.

SALMOS
9SeñorDiospassarunchasqarunakunaqpakakunanmi
kanqa,sasachakuytiempopipaspakakunanmikanqa.
10Sutiykitareqsiqkunanqanpiconfianqaku,Señor
Diosníy,maskhaqniykikunataqamanansaqerparirqankichu.
11SionpitiyaqSeñorDiostayupaychaychis.
12Yawartatapuspaqa,paykunatanyuyarin,
huch'uyyaykukuqrunakunaqqapariynintaqamanan
qonqanchu.
13SeñorDiosníy,khuyapayaway.chiqniwaqniykunawan
ñak'arisqaytaqhawariy,qanwañuypunkukunamanta
hoqariwaqniy.
14ChayhinapinSionpaususinpapunkunkunapitukuy
alabasqaykichistawillasaq,qespichisqakasqaykimantan
kusikusaq.
15Manajudíorunakunaqruwasqankut'oqopi
chinkaykusqakashanku,pakasqankullikapinchakinkuta
hap'inku.
16SeñorDiosqajuzgasqanwanmireqsichikun,millay
runaqamakinparuwasqanwanmitoqllasqakashan.
Higgaionsutiyuqruna.Selah.
17Millayrunakunaqainfiernomanmitukupunqa,Diosta
qonqaqllapanacionkunapas.
18Wakchakunaqamananqonqasqapunichukanqa,wakcha
runakunaqsuyakuyninpasmananwiñaypaqchuchinkanqa.
19SeñorDiosníy,sayariy.amapipasatipachunchu,mana
judíorunakunapasqanpijuzgasqakachun.
20SeñorDiosníy,paykunatamancharichiy,nacionkuna
runakunarunallakasqankutareqsinankupaq.Selah.
10RAKI
1SeñorDiosníy,¿imanaqtintaqkarullapisayashanki?
¿Imanasqataqsasachakuypipakakunki?
2Millayrunaqahatunchakuspanwakchakunata
qatiykachan,yuyaykusqankumanhinahap'isqakachunku.
3Millayrunaqasonqonpamunapayasqanmantanalabakun,
SeñorDiospamillakusqanmunapayaqkunatataqsaminchan.
4Millayrunaqa,uyanpahatunchakuyninwan,manan
Diostamaskhanqachu,Diosqamanantukuy
yuyaykusqanpichukashan.
5Paypañanninkunaqasinchillakisqapunin;
Juzgasqaykikunaqa aswan hatunmi, llapan
awqankunamantapaspaykunamanmialabakun.
6Paymisonqonpiniran:“Manankuyurisaqchu,manan
hayk'aqpassasachakuypitarikusaqchu”,nispa.
7Siminqahunt'anñakaywan,q'otuywan,q'otuywanima,
qallunpauranpitaqmanaallinruwaypas,yanqarimaypas.
8Llaqtakunaqpakakusqancheqaskunapintiyashan,
pakasqacheqaskunapinmanahuchayoqrunakunata
wañuchin,wakchakunatanpakallapiqhawan.
9Machaypileonhinapakallapipuñun,wakchakunata
hap'inanpaqmipakasqakashan,wakchatapashap'in,
llikamanaysaspa.
10Payqak'umuykukuspanhuch'uyyaykukun,wakcha
runakunakallpasapakunawanurmananpaq.
11Paymisonqonpiniran:Diosmiqonqapun.mana
hayk'aqpasrikunqachu.
12SeñorDiosníy,sayariy.Diosníy,makiykitahoqariy,
amaqonqaychuhuch'uyyaykukuqkunata.
13¿ImanasqataqmillayrunakunaqaDiostapisichanku?
sonqonpinniran:“Mananmañakuwaqchu”,nispa.
14Qanmirikurqanki;manaallinruwaykunata,
phiñakuytapasmakiykiwankutichipunaykipaqmirikunki.
manatayta-mamakunapayanapaqninmikanki.
15Millayrunaq,millayrunaqmakintap'akiy,millay
ruwaynintamaskhaymanatarinaykikama.
16SeñorDiosqawiñay-wiñaypaqmiRey,nacionkunaqa
hallp'anmantanchinkapun.
17SeñorDios,qanmiuyarirqankihuch'uyyaykukuq
runakunaqmunayninta,qanmipaykunaqsonqonkuta
allichanki,ninriykitapasuyarichinki.
18Manatayta-mamakunata,sarunchasqakunatapas
juzganankupaq,kaypachapirunamanañasarunchananpaq.
11RAKI
1(UmalliqMusikuman,DavidpaSalmon.)Señor
Diosmanmihap'ipakuni,¿imaynataqalmayniytaninkichis:
P'isqohinaorqoykimanayqekuy?
2Millayrunakunaqaarconkutak’umuykachinku,q’aytu
patapiflechankutawakichinku,chaninsonqoyoq
runakunatapakallapit’oqyachinankupaq.
3Teqsinkunathunisqakaqtinqa,¿imatanchaninruna
ruwanman?
4SeñorDiosqach'uyayupaychanawasipinkashan,Señor
Diospakamachikuytiyananpashanaqpachapinkashan,
ñawinkunanqhawashanku,ñawinpapatankunapas
ch'uyanchasqan,runakunaqwawankuna.
5SeñorDiosqachaninrunatanpruebamanchuran,millay
runatapas,maqanakuymunakuqtapascheqnikunmi.
6Millayrunakunamanmitoqllakunata,ninata,azufretapas,
manchaywayra-paratawanparachinqa.
7ChaninSeñorDiosqachaninkaytanmunakun.uyanqa
chaninrunakunatanrikun.
12RAKI
1(Seminitpitakiqumalliqman,DavidpaSalmon.)
Yanapakuy,SeñorDiosníy.Diossonqorunaqatukupunmi;
Runakunaqwawankunaukhumantanhunt'aqrunakunaqa
pisiyapunku.
2Sapankarunamasinwanmiyanqatarimanku.
3SeñorDiosmikuchunqallapaalabakuqsimikunata,
hatunchakuqsimikunatawan.
4Paykunannirqanku:Qallunchiswanmiatipasaqku,nispa.
siminchikpaskikinchikpam:¿pitaqnoqanchikpiseñor?
5Wakchakunaqsarunchasqanrayku,wakchakunaq
suspiranrayku,kunanmihatarisaq,ninmiSeñorDiosqa.
Paytamanamanchakuspamchurasaq,nispa.
6SeñorDiosparimayninkunaqach'uyarimaykunan,
qanchiskutitach'uyanchasqahornopiqolqetahina.
7SeñorDiosníy,paykunatawaqaychanki,kay
miraykunamantawiñaypaqmiwaqaychanki.
8Millayrunakunaqatukuyladopinpurinku,millay
runakunahatunchasqakashaqtinku.
13RAKI
1(Umalliqtakiqman,DavidpaSalmon.)¿Hayk'aqkamataq
qonqawanki,SeñorDiosníy?wiñaypaq?¿hayk'aqkamataq
uyaykitapakawanki?

SALMOS
2¿Hayk'aqkamataqalmaypiyuyaychakusaq,sapap'unchay
llakikuysonqoypi?¿hayk'aqkamataqawqayqahatunchasqa
kanqa?
3DiosniySeñorDiosníy,qhawariway,uyariway,ñawiyta
k'ancharichiy,amawañuypuñuywanpuñuymanchu.
4Awqayqamananinmanchu:“Paytaatiparqani”,nispa.
Sasachawaqniykunapaskusikunkumkuyuriqtiy.
5Ichaqakhuyapayakuyniykipinconfiarqani.sonqoymi
kusikunqaqespichisqaykimanta.
6TaytaDiosmanmitakisaq,paypamunaychakusqanta
ruwawasqanrayku.
14RAKI
1(Umatakiqman,DavidpaSalmon.)Manayuyayniyoq
runaqasonqonpinniran:MananDiosqakanchu,nispa.
Paykunaqawaqlliqmikanku,millayruwaykunatan
ruwarqanku,mananpipasallinruwaqqakanchu.
2SeñorDiosqahanaqpachamantanrunakunaq
wawankunataqhawarirqan,yachananpaq,Diostamaskhaq
runakunapas.
3Llapallanmiripunku,llapankutaqmiqhelliman
tukupunku.
4¿Manachullapamanaallinruwaqkunamana
yachankuchu?Llaqtaytaqat'antamikhusqankumanhinan
mikhunku,manataqSeñorDiostaqaparinkuchu.
5Chaypinpaykunaqasinchimancharisqakasharqanku,
Diosqachaninrunakunaqmirayninpinkashan.
6Wakcharunakunaqyuyaykusqantanp'enqachirqankichis,
SeñorDiosmipaypapakakunan.
7¡IsraelpaqespichisqanSionmantalloqsimunmankarqan
chayqa!SeñorDiosqallaqtantapresochasqakaqkunata
kutichimuqtinmiJacobqakusikunqa,Israelrunakunataq
kusikunqa,nispa.
15RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDios,¿pitaqkarpaykipitiyanqa?
¿Pitaqch'uyaorqoykipiyachanqa?
2Chaninpuriq,chaninkaqtaruwaq,sonqonpicheqaqta
rimaq.
3Pipasqallullanwanmanak'amikuq,runamasintamana
allintaruwaq,runamasintapask'amikuq.
4Paykunaqñawpaqenpinmillayrunaqapisichasqakashan;
SeñorDiostamanchakuqkunatanichaqahatunchan.Pipas
manaallinruwasqanmantajuraspamanacambiaqmi.
5Pipasqollqentamanausuchinanpaq,nitaqmana
huchayoqrunacontrapremiotachaskiqpas.Chaykunata
ruwaqqamananhayk'aqpaskuyurinqachu.
16RAKI
1(DavidpaMictam.)Diosníy,waqaychaway,qanpin
confiani.
2Almay,SeñorDiostanniranki:QanmiSeñorniykanki.
3Ichaqakaypachapikaqch'uyarunakunaman,allin
ruwaqkunamanwan,paykunawanmitukuysonqoywan
kusikuni.
4Hukdiosmanusqhayllariqrunakunaqllakikuyninkuqa
astawanmiyapakunqa,mananyawarmantaukyana
ofrendakunatahaywasaqchu,nitaqsutinkutapassimiyman
hap'isaqchu.
5SeñorDiosmiherenciaypa,copaypaparten,qanmi
suerteytawaqaychanki.
6Chirukunaqasumaqcheqaskunapinurmaykuwan;ari,
allinherenciayoqmikani.
7TaytaDiostansaminchasaq,paymiyuyaychawarqan,
tutanp'unchaykunapinyachachiwan.
8SeñorDiostanñawpaqeypichurani,pañaladoypi
kasqanraykunmanakuyurisaqchu.
9Chayraykunsonqoykusikun,k'anchariyniypaskusikunmi,
aychaypassuyakuypinsamarinqa.
10Mananalmaytaqainfiernopisaqenkichu;manataqmi
Ch'uyaykipasismusqakanantasaqenkichu.
11Kawsayñantarikuchiwanki,ñawpaqeykipinhunt'a
kusikuykashan.Pañamakiykipinwiñaypaqkusikuykuna
kashan.
17RAKI
1(Davidpamañakuynin.)SeñorDiosníy,derechotauyariy,
qaparisqaytauyariy,uyariymañakuyniyta,manataqmi
yanqasimimantachulloqsimun.
2Qanpaqayllaykipisentenciaylloqsimuchun;
Ñawiykikunarikuchunkaqllakaqkunata.
3Qanmipruebarqankisonqoyta;tutapiwatukamuwarqanki;
pruebawarqanki,manataqmiimatapastarinkichu;Simiy
manahuchallikunanpaqmiyuyaykusqakashani.
4Runakunaqruwayninkunamantaqa,simiykiwanmi
ch'usaqyachiqpañanninkunamantahark'awarqani.
5Ñankunapipurisqaytahoqariy,chakiykunaama
lliwchananpaq.
6Diosníy,uyariwasqaykiraykunwaqyamurqayki,
uyariway,rimasqaytauyariy.
7Qanpiconfiaqrunakunatapañamakiykiwanqespichiq,
paykunacontrasayariqkunamanta,admirakuypaq
munakuyniykitarikuchiy.
8Ñawimanzanahinawaqaychaway,rapraykiqllanthunpi
pakaykuway,
9Sarunchawaqniymillayrunakunamanta,wañuypaq
enemigoykunamanta,muyuriqniypi.
10Wirankupiwisq'asqakashanku,siminkuwanmi
hatunchakuspankurimanku.
11Kunanqapurisqaykupimuyuykuwarqanku,kay
pachamank'umuykuspañawinkutachurawarqanku.
12Imaynanleonpasmunapayasqantahap’isqanta
munapayashan,hinallataqpakasqacheqaskunapi
pakakushaqleonhina.
13SeñorDiosníy,sayariy,hukmanyay,wikch'uy.
14SeñorDiosníy,kaypachapikaqrunakunamanta,kay
kawsaypirakinakuqrunakunamanta,wiksankutataq
pakasqaqhapaqkayniykiwanhunt'aykunkiwawakuna.
15Ñoqataqchaninkaspauyaykitaqhawasaq,
rikch'arispaymiqanmanrikch'akuqkaspasaksasqakasaq.
18RAKI
1(UmaTosicoman,DavidpaSalmon,SeñorDiospa
kamachin,paymiSeñorDiosmankaytakiqsiminkunata
willarqanllapaawqankunaqmakinmantaSaulpa
makinmantawanqespichisqanp'unchaypi:Hinaspataq
nirqan:)SeñorDiosníy,kallpaymunakusqayki,nispa.

SALMOS
2SeñorDiosmiqaqay,fortalezay,qespichiqniypas.
Diosniy,kallpay,paypinconfiasaq;Qespikuyniypa
waqranpas,altotorreypas.
3AlabanapaqhinaSeñorDiostanwaqyakusaq,chhaynapin
awqaykunamantaqespichisqakasaq.
4Wañuymantallakikuykunanmuyuykuwarqan,mana
manchakuq runakunaq unu hunt’aykusqanmi
mancharichiwarqan.
5Infiernopillakikuykunanmuyuriwarqan,wañuypa
toqllankunanhark'awarqan.
6LlakisqakashaspaymiSeñorDiostawaqyarqani,
Diosniytapaswaqyakurqani,payqatemplonmantan
kunkaytauyarirqan,qapariyniytaqñawpaqenman
haykurqan,ninrinmanraq.
7Hinaspankaypachaqakhatatataspakhatatatarqan;
urqukunapateqsinkunapaskuyurispanmikuyurirqa,
piñakusqanrayku.
8Siminmantaq'osñilloqsimurqan,siminmantataqnina
ruparqan,q'osñitaqq'osñirawrarirqan.
9Hanaqpachatak'umuykukuspataquraykamurqan,
chakinpauranpitaqtutayaqkasharqan.
10Hukquerubinpisillakuspaphawarirqan,ari,wayraq
raphrankunapiphawarirqan.
11Laqhayaqtanpakasqawasinmantukuchirqan;
muyuriqninpipabellonninqayanaunukuna,hanaq
pachamantarakhuphuyukunaimakasqa.
12Ñawpaqninpik'anchariqtinmirakhuphuyukuna
pasarqorqan,granizorumikuna,ninaq'umirkunaima.
13SeñorDiospashanaqpachapit'oqyachirqan,Ancha
HatunDiostaqkunkantauyarirqan.granizorumikunata,
ninaq’umirkunatapas.
14Ari,flechankunatakachamuspach’eqechirqan;hinaspan
llipyakunataphawaykachirqan,hinaspanpaykunata
llakichirqan.
15SeñorDiosníy,k'amisqaykiraykununuqkanalninkuna
rikukurqan,kaypachaqteqsinkunapassut'inchasqankarqan.
16Paymihanaqpachamantakachamuwarqan,hap'iwarqan,
askhaunumantahorqomuwarqan.
17 Sinchi kallpasapa awqaymanta,
cheqniwaqniykunamantawanqespichiwarqan.
18Sasachakuyniyp'unchaypinhark'awarqanku,Señor
Diosmiichaqahark'awarqan.
19Hatuncheqasmanmipusamuwarqan.paymi
qespichiwarqan,ñoqawankusikusqanrayku.
20SeñorDiosmichaninkasqaymanhinapremiawarqan.
Makiypach'uyakayninmanhinankutichipuwarqan.
21SeñorDiospañanninkunatanwaqaychani,manataqmi
millaymillayDiosniymantakarunchakurqanichu.
22Llapajuzgasqankunaqañawpaqeypinkasharan,manan
kamachikuyninkunatasaqerparirqanichu.
23Ñoqapaspaypañawpaqenpichaninmikarqani,mana
allinruwasqaymantataqhark'akurqani.
24ChayraykunSeñorDiosqachaninkasqaymanhina
kutichipuwarqan,makiypach'uyakayninmanhina.
25Khuyapayakuqkunawanmikhuyapayakuqkasqaykita
rikuchikunki.chaninrunawanqachaninrunawanmi
rikuchikunki;
26Ch'uyakaqkunawanmich'uyakasqaykitarikuchikunki.
Qhapaqrunawanpasphiñakuqmirikuchikunki,nispa.
27Ñak'arichisqarunakunatanqespichinki.ichaqaalto
qhawariykunatauraykachinqa.
28Qanmikanchaytarawrachinki,DiosniySeñorDiosmi
tutayaqniytak'ancharichinqa.
29Qanwanmihuksoldadokunaqchawpintaphawarirqani.
Diosniywanmihukperqatasaltarqani.
30Diosmantarimaspaqa,ñanninqahunt'asqapunin,Señor
Diospa siminpas pruebasqañan, paypi
hap'ipakuqkunapaqpashark'aqmi.
31¿PitaqDiosqaSeñorDiosllamantaqa?Icha,¿pitaqqaqa
kanmanDiosllanchikmantaqa?
32Diosmikallpawanwatawaq,ñanniytapashunt'asqata
ruwawaq.
33Paymichakiytaurpikunaqchakintahinaruwachiwan,
altocheqasniykunapitaqsayachiwan.
34Makiykunatanyachachinguerraman,chaymiacero
arcotamakiyp'akikun.
35Qespichinaykipaqescudotapasqowarqankin,paña
makiykitaqmihap'iwarqan,llamp'usonqokayniykitaq
hatunchawarqan.
36Urayniypipurisqaytahatunyachirqanki,chakiykuna
manallik'ukunanpaq.
37Awqaykunataqatipakuspaymipaykunatatarirqani,
manataqmikutirirqanichuwañunankukama.
38Ñoqaqak'irirqaninmanahatariytaatisqankuta,chaymi
chakiypauranpiurmaykusqakashanku.
39Guerramanrinaypaqmikallpawanwatawarqanki.
40Qanpasenemigoypakunkatanqowarqanki;Chaynapi
cheqniwaqniykunatachinkachinaypaq.
41Paykunanqaparirqanku,ichaqamananpipas
qespichiqqakarqanchu,SeñorDiosmanmiichaqamana
kutichirqanchu.
42Chaymantataqwayrapañawpaqenpiñut'uallpatahina
huch'uyllamaqarqani,callekunapiq'opahinawikch'urqani.
43Runakunaqch'aqwayninmantanqespichiwarqanki.
Manareqsisqayrunakunanserviwanqaku,nispa.
44Ñoqamantauyarispankuhinankasuwanqaku,wak
llaqtayoqrunakunaqañoqamanmikasuykuwanku.
45Wakllaqtayoqrunakunaqachinkapunqan,
qayllankumantataqmancharikunqaku.
46SeñorDiosqakawsashanmi;qaqaytaqsaminchasqa
kachun;QespichiqniyDiosqahatunchasqakachun.
47Diosmivengawan,hinasparunakunatakamachiwaspa.
48Paymiawqaykunamantaqespichiwan,contraypi
hatariqkunamantaaswanhatunmihoqariwanki.
49ChayraykunSeñorDiosníy,nacionkunaukhupi
graciastaqosqayki,sutiykitayupaychaspataqtakisaq.
50Hatunkacharichiytanqonreyninman;Ajllasqarunanta,
Davidta,miraykunatapaswiñaypaqkhuyapayakun.
19RAKI
1(UmalliqMusikuman,DavidpaSalmon.)Hanaq
pachakunapinwillanDiospak'anchariyninta.Hanaq
pachataqmakiwanruwasqantarikuchin.
2P'unchaymantap'unchaymirimaytariman,tutamanta
tutamantaqyachaytarikuchin.
3Manamrimaypasnitaqrimaypaskanchu,chaypiqa
manamuyarikunchu.
4Paykunaqmirayninkuqatukuypachantinpinpasashan,
rimasqankupaskaypachaqtukukuyninkama.Chaykunapim
Intipaqkarpatachurarun.
5Chaynovioqacuartonmantalloqsimuspakallpasaparuna
hinankusikun.

SALMOS
6Ripusqanqahanaqpachaqtukukuyninmantan,
muyuriqninpas,manataqmiimapaspakasqakanchu.
7SeñorDiospakamachikuysiminqahunt'asqapunin,
almatankutirichin,SeñorDiospawillakusqanqacheqaqmi,
manayuyayniyoqrunakunatanyachayniyoqmantukuchin.
8SeñorDiospakamachikuyninkunaqachaninmi,sonqotan
kusichin,SeñorDiospakamachikuyninkunaqach'uya,
ñawikunatak'ancharichin.
9SeñorDiostamanchakuyqach'uya,wiñaypaq
wiñaypaqmi,SeñorDiospajuicionqacheqaqmi,llapanpiqa
chaninmi.
10Qurimantapasaswanmisk'iraqmi,ari,anchasumaq
qorimantapas,aswanmisk'itaqmimielmantapas,
mielmantapas.
11Paykunawanmikamachiykiqawillasqakashan,
chaykunatawaqaychaspaqaaskhapremiotanchaskikun.
12¿Pitaqentiendenmanpantasqankunata?pakallapi
huchakunamantach'uyanchaway.
13Kamachiykitapasamahatunchakuqhuchakunamanta
hark'ay.amayámunaychawachunku,hinaptinqachaninmi
kasaq,hatunhuchallikuymantaqamanahuchayoqmikasaq,
nispa.
14SeñorDiosníy,kallpay,kacharichiqniypas,simiypa
rimasqanpas,sonqoypiyuyaymanasqaypas,allinkachun.
20RAKI
1(Umalliqtakiqman,DavidpaSalmon.)Sasachakuy
p'unchawpiSeñorDiosuyarisunki.JacobpaDiosninpa
sutindefiendesunki;
2Ch'uyacheqasmantayanapaytakachamuy,Sionmantataq
kallpachay;
3Llapasacrificioykikunatayuyariy,ruphachina
sacrificioykitapaschaskikuy.Selah.
4Sonqoykimanhinaqoy,llapanyuyaychasqaykitapas
hunt'ay.
5Qespichisqakasqaykimantankusikusaqku,Diosniykupa
sutinpitaqmibanderaykutasayarichisaqku,SeñorDiosqa
tukuymañakusqaykitahunt'aykuchun.
6KunanqayachaninTaytaDiosakllasqantaqespichisqanta.
pañamakinpaqespichiqkallpanwanmich'uyahanaq
pachamantauyarinqa.
7Wakinqacarretakunapinconfianku,wakintaq
caballokunapi,noqaykutaqDiosniykuSeñorDiospasutinta
yuyarisaqku.
8Paykunanurmachisqa,urmaykusqakanku,ñoqanchismi
ichaqasayarispasayanchis.
9Qespichiy,SeñorDiosníy,waqyamuqtiykurey
uyariwayku.
21RAKI
1(AnchaMusikuman,DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,
kallpaykiwanmireyqakusikunqa.Qespichisqa
kasqaykipitaq,maytakusikunqa!
2Qanmisonqonpamunaynintaqorqanki,manataqmi
siminpamañakusqantahark'arqankichu.Selah.
3Qanmipaytahark'ankiallinkaypasaminchayninwan,
umanmanmichurankich'uyaqoricoronata.
4Paymikawsaytamañakurqanki,qantaqwiñay-wiñaypaq
unayp'unchaykunataqorqanki.
5Paypak'anchariyninqaanchahatunmiqespichisqa
kasqaykipi,paymanmiyupaychaytahatunchaytawan
churarqanki.
6Wiñaypaqmipaytasamincharqanki,uyaykiwanmi
anchatakusichirqanki.
7ReyqaTaytaDiospinconfian,AnchaHatunDiospa
khuyapayakuyninwanmimanakuyurinqachu.
8Makiykinllapaawqaykikunatatarinqa,pañamakiykitaq
cheqnisuqniykikunatatarinqa.
9Phiñakuyniykipininahornotahinanruwanki,Señor
Diosmiphiñakuyninwanmillp'unqa,ninataqpaykunata
ruphachinqa.
10Kaypachamantarurunkunatachinkachinki,
mirayninkutapasrunaqwawankunamanta.
11Paykunaqamanaallintanqancontrayuyaykurqanku,
manaallinyuyaytayuyaykurqankun,chaytaqamanan
ruwaytaatinkumanchu.
12Chayraykunpaykunatawasankutakutichipunki,
q'aytuykikunapiflechaykikunatauyanmanchuraspayki.
13SeñorDiosníy,kallpaykiwanhatunchasqakay,
chhaynatantakisaqku,atiyniykitapasalabasaqku.
22RAKI
1(AijeletSaharpitakiqumalliqman,DavidpaSalmon).
¿Imanasqataqanchakarunyanapawanaykipaq,qaparisqay
rimaykunamantapas?
2Diosnilláy,p'unchawpiqaparini,ichaqamanan
uyarinkichu;Tutapachapipas,manataqmiupallallachukani.
3Qanmiichaqach'uyakanki,Israelpaalabasqan
cheqaskunapitiyaq.
4Ñawpataytaykuqaqanpinconfiarqanku,paykunan
confiarqanku,qantaqpaykunataqespichirqanki.
5Qanmanmiqaparispankuqespichisqakarqanku.
6Ichaqanoqaqakuruhinankani,mananpipaschu.
runakunaqk'amisqan,runakunaqpisichasqan.
7Llaparikuwaqniykunaqapisichaspaasikuwanku.
8PayqaSeñorDiospinconfiarqanqespichinanpaq,payta
qespichichun,paypikusikusqanrayku.
9Qanmiichaqawiksaymantahorqowaqniy,mamaypa
ñuñunpikashaqtiymisuyachiwarqanki.
10Wiksaymantapachanqanmanwikch'usqakarqani,
mamaypawiksanmantapachanDiosniykanki.
11Amakaruchukaychis.sasachakuyqahichpallapiñam
kachkan;imaraykuchusmananpipasyanapaqqakanchu.
12Askhatorokunanmuyuykuwanku,Basanllaqtamanta
kallpasapatorokunanmuyuykuwanku.
13Siminkuwanmiqaqchawarqanku,qapariqleonhina.
14Yakuhinanhich'aykusqakashani,llapatulluykunataqmi
articulacionmantalloqsipun,sonqoypascerahinan.
wiksaypachawpinpichullusqakachkan.
15Kallpayqamankat'aqahinach'akipun;qalluytaq
qasqoykunamank’askakun;Wañuyñut'uallpamanmi
pusawarqanki,nispa.
16Allqokunanmuyuykuwanku,millayrunakunaq
huñunakusqanmimuyuykuwarqanku,makiykunata
chakiytawant'oqyachiwarqanku.
17Llapatulluykunatawillayman:qhawawaspa
qhawawanku.
18Paykunapurap'achaytat'aqanakunku,p'achaytataq
sorteanku.

SALMOS
19SeñorDiosníy,amakarunchakuwaychu,atiyniy,
usqhayllayanapaway.
20Almaytaqaespadamantaqespichiy.allqupaatiyninwan
kuyasqay.
21Leonpasiminmantaqespichiway,unicorniokunaq
waqranmantauyariwarqanki.
22Wawqeykunamanmisutiykitawillasaq,huñunakuypa
chawpinpinalabasqayki.
23SeñorDiostamanchakuqkuna,paytayupaychaychis.
Jacobpamirayninkunallapaykichis,paytahatunchaychis;
Israelpallapamirayninkuna,paytamanchakuychik.
24Payqamananpisicharqanchunitaqmillakurqanchu
ñak’ariqrunakunaqñak’ariyninta;manataqmiuyanta
pakasqachu;qapariqtinmiichaqauyariran.
25Hatunhuñunakuypiqanmantanalabasqakasaq,payta
manchakuqrunakunaqñawpaqenpinprometekusqayta
hunt'asaq.
26Llamp'usonqorunakunaqamikhuspasaksaykunqaku,
paytamaskhaqSeñorDiostanalabanqaku,sonqoykichispas
wiñaypaqmikawsanqa.
27Kaypachaqllapap'uchunkunanyuyarispaSeñor
Diosmankutirinqaku,llapasuyukunataqñawpaqeykipi
yupaychanqaku.
28GobiernoqaSeñorDiosmi,payminacionkunaukhupi
kamachikuq.
29Kaypachapillapawirakunamikhuspayupaychanqaku,
ñut'uallpamanuraykamuqkunapasñawpaqenpin
k'umuykunqaku.
30Hukmiraymipaytaservinqa.hukmiraykamam
Wiraqochamanyupasqakanqa.
31Paykunanhamunqaku,hinaspannaceqrunakunaman
chaninkaynintawillanqaku,kayruwasqanmanta.
23RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosmimichiqniy;Manam
pisisaqchu.
2Q'omerpastokunapinpuñuchiwan,thakunuqladonman
pusawan.
3Paymialmaytapaswakmantasayarichin,sutinrayku
chaninñankunapinpusawan.
4Arí,wañuypallanthunwayq'ontapurisaqñachaypas,
mananimamanaallintapasmanchakusaqchu.k'aspiykiwan
k'aspiykiwanmisonqochawanku.
5Awqaypaqayllanpihukmesatawakichinki.vasoymi
phawaykapun.
6Cheqaqtapunintukuykawsayniypiallinkawsaypas
khuyapayakuypasqatiwanqa,SeñorDiospawasinpitaq
wiñaypaqtiyasaq.
24RAKI
1(DavidpaSalmon.)KaypachaqaTaytaDiospaqmi,
hunt'asqakaqninpas.Kaypacha,chaypitiyaqkunapas.
2Paymilamar-qochapatapiteqsicharqan,unupatapitaq
takyachirqan.
3¿PitaqSeñorDiospaorqonmanwicharinqa?Icha,¿pitaq
ch'uyacheqasninpisayanqa?
4Pipasch'uyamakiyoq,ch'uyasonqoyoq.Paymimana
yanqamanalmantahoqarirqanchu,nitaqq'otukuspa
jurarqanchu.
5PaymiSeñorDiospasaminchaynintachaskinqa,
qespichiqDiosmantanchanin-kaytachaskinqa.
6YawJacob,paytamaskhaq,uyaykitamaskhaqrunakunaq
mirayninmi.Selah.
7Punkukuna,umaykichistahoqariychis;wiñay-wiñay
punkukuna,hoqarisqakaychis;gloriaReytaqhaykunqa,
nispa.
8¿PitaqkayhatunchasqaRey?SeñorDiosqakallpasapa
kallpasapa,maqanakuypiatiyniyoqSeñorDiosmi.
9Punkukuna,umaykichistahoqariychis;wiñay-wiñay
punkukuna,chaykunatahoqariychis;gloriaReytaq
haykunqa,nispa.
10¿PitaqkayhatunchasqaRey?Tukuy-atiyniyoqSeñor
DiosmihatunchasqaRey.Selah.
25RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,qanmanmialmayta
hoqarini.
2Diosnilláy,qanpinconfiashani,amap'enqakuwaychu,
amaawqaykunapasatipawachunku.
3Ari,amapipassuyasuqniykip'enqakuchunchu,mana
yanqahuchallikuqkunaqap'enqakuchunku.
4SeñorDiosníy,ñanniykikunatarikuchiway.
ñanniykikunatayachachiway.
5Cheqaq-kayniykipipusaway,yachachiway,qanmi
qespichiwaqniyDiosqakanki.tukuypunchawmiqamta
suyachkani.
6SeñorDiosníy,yuyariykhuyapayakuyniykichista,
khuyapayakuyniykichistawan.ñawpaqtiempomantaraqmi
paykunaqakarqanku.
7Amayuyariychuwaynakasqaypihuchallikusqayta,nitaq
huchallikusqaytapas.
8SeñorDiosqaallinchaninmi,chaymihuchasapakunata
ñanpiyachachinqa.
9Llamp'usonqorunakunatanjuzgaspapusanqa,llamp'u
sonqorunakunatataqyachachinqa.
10TaytaDiospatukuyñanninkunaqakhuyapayakuymi,
cheqaq-kaymi,rimanakuynintahunt'aqkunapaqpas.
11SeñorDiosníy,sutiykirayku,huchallikusqayta
pampachaykuway.anchahatunmi.
12¿ImarunataqSeñorDiostamanchakuqqa?paytan
ajllasqanñanpiyachachinqa.
13Paypaalmanqahawkallamtiyanqa;mirayninmikay
pachataherenciatachaskinqa.
14SeñorDiospapakasqakayninqapayta
manchakuqkunawanmikashan.Paykunamanmiwillanqa
rimanakuyninta.
15ÑoqaqaSeñorDiosmanmisapakutillaqhawani.
Llikamantachakiytahurqunqa,nispa.
16Ñoqamankutirimuy,khuyapayaykuway.Ch'usaqmi,
ñak'arisqataqmikani,nispa.
17Sonqoypallakikuyniykunaqahatunyapunmi:Yaw
llakikuyniymantahorqomuway.
18Qhawariychisñak’ariyniyta,nanayniytawan;Tukuy
huchaykunatapampachaway.
19Enemigoykunatayuyaykuychis;achkhakasqankurayku;
millaycheqnikuywanmicheqnikuwanku.
20Almaytawaqaychaspa,qespichiway,ama
p'enqakuwaychu.Qanpinconfiani,nispa.
21Allinsonqokaypas,chaninkaypaswaqaychawachun.
Qantansuyashayki,nispa.

SALMOS
22DiosTaytalláy,Israelllaqtatatukuy
sasachakuyninkunamantakacharichiy.
26RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,juzgaway.Ñoqaqa
hunt'aqsonqowanmipurirqani,SeñorDiospitaqmi
hap'ipakurqani.chayraykunmanallimp’isaqchu.
2SeñorDiosníy,t'aqwiriway,pruebaway.riendaykunata,
sunquytawanpruebaykuy.
3Munakuyniykiqañawpaqeypinkashan,cheqaq-
kayniykipinpurirqani.
4Mananyanqarunakunawanchutiyarani,manataqmi
yanqarunakunawanpashaykusaqchu.
5Manaallinruwaqkunaqhuñunakuynintancheqnikuni.
manataqmimillayrunakunawanqatiyaykunqachu.
6Manahuchayoqkaspaymimakiytamayllakusaq,chay
hinatanaltarniykitamuyuykusaq,SeñorDiosníy.
7Agradecekuspawillanaypaq,tukuyadmirakuypaq
ruwasqaykikunamantapaswillanaypaq.
8SeñorDiosníy,anchatanmunakuniwasiykiqtiyasqanta,
hatunchasqaykiqtiyasqancheqastapas.
9Amaalmaytaqahuchasapakunawanhuñuychu,amataq
kawsayniytaqayawarmillayrunakunawanqahuñuychu.
10Paykunaqmakinpinmanaallinruwaykashan,paña
makinkutaqsobornowanhunt'akashan.
11Ñoqataqhunt'aqsonqokasqaypipurisaq,kacharichiway,
khuyapayawaytaq.
12Chakiyqach'usaqcheqaspinsayan,huñunakuykunapin
SeñorDiostasaminchasaq.
27RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosmik'anchayniy,
qespichiwaqniypas.¿pitataqmanchakusaq?SeñorDiosmi
kawsayniypakallpan;¿Pitataqmanchakusaq?
2Millayrunakuna,enemigoykuna,enemigoykunapas
aychaytamikhunankupaqhamuwaqtinkun,urmaykuspa
urmarqanku.
3Hukejercitokunañacontraypicampamentota
churankumanchaypas,sonqoypasmananmanchakunqachu,
awqanakuyhatariwanmanchaypas,kaypinconfiasaq.
4SeñorDiosmantanhuktamañakurqani,chaytan
maskhasaq.AhinapintukuykawsasqaytiempopiSeñor
Diospawasinpitiyasaq,SeñorDiospasumaqkayninta
qhawanaypaq,yupaychanawasinpitapukunaypaqpas.
5Sasachakuytiempopiqapabellonpinpakawanqa,
karpanpapakasqallanpinpakawanqa.qaqapatamanmi
sayachiwanqa.
6Kunantaqmimuyuriqniypiawqaykunamantapasumay
hoqarisqakanqa,chaymikarpanpikusikuysacrificiokunata
haywasaq.Takisaq,ari,TaytaDiostayupaychaspatakisaq.
7SeñorDiosníy,uyariway,kunkaywanqapariqtiy,
khuyapayaykuway,hinaspakutichiway.
8Qankuna:Uyaytamaskhaychis,nispaniqtiyki.sonqoymi
nisurqanki:Uyaykitanmaskhasaq,nispa.
9Amauyaykitapakaykuwaychu;Amaphiñakuywanchu
kamachiykitawikch'uy,qanmiyanapawarqanki;
QespichiqniyDiosníy,amasaqewaychu,ama
saqerpariwaychu.
10TaytaypasmamaypassaqerpariwaqtinkunSeñorDiosqa
hoqariwanqa.
11SeñorDiosníy,ñanniykitayachachiway,
awqaykunaraykutaqch'uyañannintapusaykuway.
12Amaenemigoypamunayninmanqoykuwaychu,llulla
testigokunancontraypihatarishanku,millaymillay
runakunapas.
13Kawsaqrunakunaqhallp'anpiSeñorDiospasumaq
kaynintarikunaypaqmanacreeqtiyqa,desmayasqañankani.
14SeñorDiostasuyakuy,kallpachakuy,paytaqsonqoykita
kallpachanqa,SeñorDiostasuyakuy,nispa.
28RAKI
1(DavidpaSalmon.)QaqaySeñorDiosníy,qanmanmi
waqyakusaq.amayáupallallawaychu,amaupallalla
kaspaykiqauchkumanuraykamuqrunakunahinakasaq,
nispa.
2Uyariymañakuyniypakunkanta,qanmanwaqyakuqtiy,
makiytahoqarispach'uyaoráculoykiman.
3Amaaysawaychumillayrunakunawan,manaallin
ruwaqkunawanpas,paykunanrunamasinkutathak-kaypi
rimanku,ichaqasonqonkupinmanaallinruwaykashan.
4Ruwasqankumanhina,millayruwayninkumanhinaqoy,
makiwanruwasqankumanhinaqoy;paykunaman
ch'inneqninkutaqoychis.
5SeñorDiosparuwasqankunata,makinpallank'aynintapas
manaqhawarisqankuraykun,ch'usaqyachinqa,manataqmi
hatarichinqachu.
6SeñorDiostayupaychasqakachun,mañakusqayta
uyarisqanrayku.
7SeñorDiosmikallpaypasescudoypas;sonqoymipaypi
hap'ipakurqan,yanapasqataqmikani,chayraykunsonqoy
anchatakusikun;Takiywantaqmipaytaalabasaq.
8SeñorDiosmipaykunaqkallpan,paytaqhanaqpachapaq
akllasqankunapaqqespichiqkallpan.
9Llaqtaykitaqespichiy,herenciaykitapassaminchay,
paykunatamikhuchiy,wiñaypaqtaqhoqariy.
29RAKI
1(DavidpaSalmon.)Atiyniyoqrunakuna,SeñorDiosman
qoychis,SeñorDiosmanqoychishatunchaytakallpatawan.
2SeñorDiosmanqoychissutinmanhinahatunchayta.
SeñorDiostayupaychaychisch'uyakaypi.
3SeñorDiospakunkanqaunupatapinkashan,
k'ancharishaqDiosmit'oqyashan,SeñorDiosqaaskhaunu
patapinkashan.
4SeñorDiospakunkanqaatiyniyoqmi;SeñorDiospa
kunkanqahatunk'anchaywanmihunt'akashan.
5SeñorDiospakunkanmicedrosach'akunatap'akipun.ari,
Líbanosuyupicedrosach'akunatanSeñorDiosp'akipun.
6Paykunatapastorillohinasaltachin.Líbanowan
Sirionwanqahukwaynaunicorniohina.
7SeñorDiospakunkanmininarawraytarakin.
8SeñorDiospakunkanmich'inneqtachhaphchin.Señor
DiosmiCadesch'inneqtachhaphchin.
9SeñorDiospakunkanmiuñakunatawachachin,sach'a-
sach'akunatapastarin,yupaychanawasinpitaqsapankanku
k'anchariyninmantarimanku.
10SeñorDiosmiunupatapitiyashan.ari,SeñorDiosqa
wiñaypaqmiReypitiyashan.
11SeñorDiosmillaqtantakallpachanqa.SeñorDiosmi
llaqtantathak-kaypisaminchanqa.

SALMOS
30RAKI
1(DavidpawasinsapaqchasqakaptinSalmowanTakiwan.)
SeñorDiosníy,hatunchasqayki.Qanmihoqariwanki,
manataqmienemigoykunataqakusichiwarqankichu,nispa.
2ApuSeñorDiosníy,qanmanmiwaqyamurqani,qanmi
qhaliyachiwarqanki.
3SeñorDiosníy,qanmialmaytaayap'ampanamanta
horqomuwarqanki,qanmikawsachiwarqankit'oqomanama
uraykunaypaq.
4Paypach'uyarunakuna,SeñorDiosmantakiychis,ch'uya
kaynintayuyarispataqgraciastaqoychis.
5Phiñakuyninqahukratullapaqmi.favorninpinkawsayqa,
waqayqahuktutallapasaguantanmanmi,kusikuymiichaqa
tutamantanhamun.
6Allinkawsayniypitaqnirqani:Mananhayk'aqpas
kuyusaqchu,nispa.
7SeñorDios,khuyapayakuyniykiwanmiorqoytaallinta
sayachirqanki, uyaykitan pakarqanki, hinan
mancharikurqani.
8SeñorDiosníy,qantanwaqyakurqani.SeñorDiosmanmi
rogakurqani.
9¿Imaallinpaqtaqyawarniy,t’oqomanuraykuspay?
¿Hallp'achualabasunki?¿Cheqaqkasqaykitachuwillanqa?
10SeñorDiosníy,uyariway,khuyapayaway,Señor
Diosníy,yanapawaqniykay.
11Llakikuyniytaqatusuymanmitukuchiwarqanki,waqra
p'achaytap'achakuspakusikuywanmiwatawarqanki.
12Chayhinapin,hatunchayniyalabasunkiman,manataq
ch'inllachukasaq.SeñorDiosníy,wiñaypaqmigraciasta
qosqayki.
31RAKI
1(Umatakiqman,DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,
qanpinconfiani.amahayk'aqpasp'enqakuwaychu,chanin
kayniykipiqespichiway.
2Ninriykitak'umuykuway;Usqhayllaqespichiway,qanmi
kallpasapaqaqaykay,salvawanaykipaqhark'akuywasi
hina.
3Qanmikankiqaqaypas,allintakyasqawasiypas.
chayraykusutiykiraykupusaway,pusawaytaq,nispa.
4Pakallapichurawasqankullikamantahorqoway,qanmi
kallpaykanki.
5Makiykimanmiespírituytaentregayki,qanmi
kacharichiwarqanki,cheqaq-kaqDiosTaytaDiosníy.
6Ñoqaqacheqnikuninllullayanqarimaqkunata,Señor
Diospinichaqahap'ipakuni.
7Kusikusaqmi,khuyapayasqaykimantankusikusaq.
sasachakuykunapimalmaytariqsirqanki;
8Manataqmiawqaqmakinmanwisq'awarqankichu,hatun
cuartomanmichakiytachurawanki.
9SeñorDiosníy,khuyapayaykuway,llakikuypinkashani,
ñawiypasllakikuywanmitukukapun,almaypaswiksaypas.
10Kawsayniypasllakikuywanmitukukapun,watakunaytaq
suspiran,manaallinruwasqayraykukallpaypisiyan,
tulluykunapastukukapun.
11Llapaawqaykunaukhupink'amisqakarqani,astawanqa
runamasiykunaukhupi,reqsisqarunakunaqmanchachisqan
karqani.
12Wañusqarunahinanqonqasqakani,p'akisqamanka
hinan.
13Uyarirqaninaskharunakunaqk'amisqankuta,
manchakuymikasharqan,ñoqacontrarimanakushaspanku,
kawsayniytaqechuwanankupaqyuyaykurqanku.
14SeñorDiosníy,qanpinconfiarqani,ñoqannirqani:
QanmiDiosniykanki,nispa.
15Tiempoyqamakiykipinkashan,awqaykunaq
makinmanta, qatiykachawaqniykunamantawan
qespichiway.
16 Kamachiykiman uyaykita k'ancharichiy,
khuyapayakuyniykiraykuqespichiway.
17SeñorDiosníy,amap'enqakuwaychu.Ñoqan
waqyamuyki,millayrunakunaqap'enqakuchunku,aya
p'ampanapich'inllakachunku,nispa.
18Llullakuqsimikunach'inllakachun;Chaninrunakuna
contrahatunchakuspa,pisichaspaimamillaysimikunata
rimanku.
19Maynahatunmiallinkayniyki,manchakuqniykikunapaq
waqaychasqayki;¡Runakunaqchurinkunaqñawpaqenpi
qanpiconfiaqkunapaqllank'arqanki!
20Runakunaqhatunchakuyninmantapakallapipakanki,
pakallapitaqmihukpabellonpiwaqaychankimana
rimaykunamantach'aqwaymanta.
21SeñorDiosqasaminchasqakachun,paymihuk
kallpasapallaqtapimusphanakhuyapayakuyninta
rikuchiwarqan.
22Ñoqaqausqhayllannirqani:Ñawiykimantaqa
ch'usaqyachisqañankani,chaywanpasqapariqtiymi
mañakusqaytauyarirqanki,nispa.
23Llapach'uyankunata,SeñorDiostamunakuychis,Señor
Diosmihunt'aqrunakunatawaqaychan,hatunchakuq
ruwaqmanpasaskhapremiotanqon.
24Kallpanchakuychis,paymisonqoykichistakallpachanqa
SeñorDiospillapasuyakuqkuna.
32RAKI
1(DavidpaSalmo,Maschil.)Kusisamiyoqmihuchan
pampachasqa,huchanpakasqa.
2KusisamiyoqmiSeñorDiospamanahuchallikusqanruna,
espiritunpipasmanaq'otukuqrunaqa.
3Ch’inllakashaqtiymitulluykunamachuyapurqan
p’unchayntinqaparisqaywan.
4Tutap'unchawmakiykiqallasaqmikarqan,
humedadniymichiritiempopich'akiymantukupun.Selah.
5Ñoqaqahuchallikusqaytanqanmanreqsikurqani,
huchallikusqaytapasmananpakarqanichu.Ñoqannirqani:
SeñorDiosmanmihuchallikusqaytawillasaq,nispa.
Huchallaymantataqpampacharqanki,nispa.Selah.
6LlapaDiossonqorunaqakaytanmañakusunkitarisqa
kanaykitiempopi.
7Qanmipakakunaykanki;sasachakuymantam
waqaychawanki;kacharichiytakikunawanmimuyuriwanki.
Selah.
8Ñoqanyachachisqayki,yachachisqaykiñanta.
9Amayácaballohinachunitaqmulahinachukaychis,
manaentiendeqmulahinachu,simintaqak'irisqa,frenowan
hap'ina,amaasuykamusunaykipaq.
10Millayrunapaqqaaskhallakikuymikanqa,SeñorDiospi
confiaqmiichaqakhuyapayakuywanmuyuykunqa.
11Chaninrunakuna,SeñorDiospikusikuychis,
kusikuychis,llapachaninsonqoyoqrunakuna,
kusikuymantaqapariychis.

SALMOS
33RAKI
1Chaninrunakuna,SeñorDiospikusikuychis,chanin
runakunapaqqaalabasqapunin.
2SeñorDiostayupaychaychisarpawan,paymantakiychis
salteriowan,chunkacuerdayoqtocawan.
3Paymanmosoqtakiytatakiychis;sinchiqapariywan
yachaywanpukllay.
4SeñorDiospasiminqachaninmi.Llapan
ruwayninkunapascheqaq-kaypinruwakun.
5Payqachaninkayta,taripaytawanmunakun,kaypachaqa
SeñorDiospasumaqkayninwanmihunt'akashan.
6SeñorDiospasiminwanmihanaqpachaqakamasqa
karqan.llapanejercitokunatapassiminpasamayninwanmi.
7Lamar-qochaqunukunatanhuñunhukmontónhina,
ukhuntawaqaychanwasikunapi.
8KaypachapillapallanrunakunaTaytaDiosta
manchakuchunku,kaypachapillapallanrunakunapayta
mancharikuchunku.
9 HinaqtinmiJesusqarimapayaran.nispaskamachirqan,
chaymisayarirqan.
10SeñorDiosqamanajudíorunakunaqyuyaykusqankutan
yanqamantukuchin.
11SeñorDiospayuyaychasqanqawiñaypaqmi,sonqonpa
yuyaykusqanpaswiñaypaqmi.
12KusisamiyoqmiSeñorDiospaDiosninnacionqa.Paypa
herencianpaqakllasqanrunakunatapas.
13SeñorDiosqahanaqpachamantanqhawashan.lliw
runakunapachurinkunatamqawan.
14Paypatiyasqancheqasmantapachankaypachapillapa
tiyaqkunataqhawan.
15Paymisonqonkutarikch'achin;llapanruwasqankuta
qhawarin.
16Achkaejercitowanqamanamimareypasqespichisqaqa
kanchu,kallpasaparunaqamanamanchakallpawanchu
qespichikun.
17Caballoqayanqapaqmi,manataqmipitapas
qespichinmanchu.
18SeñorDiospañawinqapaytamanchakuqkunamanmi,
khuyapayakuynintasuyakuqkunamanmi.
19Wañuymantaalmankutaqespichinankupaq,yarqaypi
kawsachinankupaqwan.
20AlmanchismiSeñorDiostasuyashan,paymi
yanapawanchis,escudonchispas.
21Paypisonqonchismikusikunqa,ch'uyasutinpi
confiasqanchisrayku.
22SeñorDiosníy,khuyapayakuyniykiñoqaykuwankachun,
qanpisuyasqaykumanhina.
34RAKI
1(DavidpaSalmon,Abimelecpañawpaqenpiimayna
kawsakuynintacambiaqtin,paytaqqarqorqan,hinaspan
ripurqan.)TukuytiemponSeñorDiostasaminchasaq,
alabasqanqasapakutillanmisimiypikanqa.
2 AlmayqaSeñorDioswanmialabakunqa,
huch'uyyaykukuqrunakunanchaytauyarispakusikunqa.
3SeñorDiostahatunchaychisñoqawankuska,sutinta
hatunchasun.
4SeñorDiostanmaskharqani,paytaquyariwarqan,
hinaspantukuymanchakuyniymantaqespichiwarqan.
5Paykunataqhawarispataqk'ancharirqanku,uyankutaq
manap'enqakurqankuchu.
6KaywakcharunaqaqaparispanSeñorDiosqapayta
uyarispatukuysasachakuyninmantaqespichirqan.
7SeñorDiospaangelninmipaytamanchakuqrunakunaq
muyuriqninpicampamentotachuran,hinaspanpaykunata
qespichin.
8Malliykuychis,qhawariychisSeñorDiosqaallinkasqanta,
saminchasqanpaypihap'ipakuqrunaqa.
9SeñorDiostamanchakuychis,paytach'uyarunakuna,
manataqmipisipasqakanchupaytamanchakuqkunapaq.
10Leonkunaqapisin,yarqasqataqmimuchunku,Señor
Diostamaskhaqkunanichaqamanaimaallinpas
pisichanqakuchu.
11Wawakuna,hamuychis,uyariwaychis,SeñorDiosta
manchakuytanyachachisqaykichis.
12¿Imarunataqkawsaytamunaspaaskhap'unchaykuna
munakuq,allinkaqtarikunanpaq?
13Qalluykitaamamillaykunamanta,simiykitapasama
q'otuyrimaykunamantahark'ay.
14Manaallinmantat'aqakuychis,hinaspaallinkaqta
ruwaychis.thakkaytamaskhaychis,chaytaqatipakuychis.
15SeñorDiospañawinqachaninrunakunatanqhawashan,
ninrinpaskichasqaraqmiqaparisqankuta.
16SeñorDiosqamanaallinruwaqkunaqcontranpinkashan,
kaypachamantapaykunaqyuyariynintachinkachinanpaq.
17Chaninrunakunanqaparinku,SeñorDiostaquyarin,
hinaspanllapasasachakuyninkumantaqespichin.
18SeñorDiosqap'akisqasonqoyoqrunakunaqqayllanpin
kashan.Qespichinmimanaallinespirituyoqkaqkunata.
19Chaninrunaqñak'ariyninkunaqaaskhan,SeñorDiosmi
ichaqallapanmantaqespichin.
20Llapantullunkunatanwaqaychan,mananmayqenpas
p'akikunchu.
21Millayrunakunatanmanaallinqawañuchinqa,chanin
runatacheqnikuqkunapasch'usaqmikanqaku.
22SeñorDiosmikamachinkunaqalmantakacharichin,
paypihap'ipakuqkunamantaqamananmayqenpas
ch'usaqyachisqachukanqa.
35RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,ñoqawan
maqanakuqkunawan,ñoqawanmaqanakuqkunawan
maqanakuy.
2Escudota,hebillatapashap’ispayanapawanaykipaq
sayariy.
3Lanzatahorqospaqatiykachawaqniykunapaqñanta
hark'ay.
4Almaytamaskhaqkunaqap'enqachisqakachunku,
p'enqachisqakachunku,k'iriytayuyaykuqkunapaskutirispa
ch'aqwachisqakachunku.
5Wayrapañawpaqenpipajahinakachun,SeñorDiospa
angelninqatipachun.
6Ñawpañanninkuqatutayaq,lluk'ukachun,SeñorDiospa
angelninqatiykachachun.
7Yaqapaschámallankutahukt’oqopipakawarqanku,chay
t’oqotaqaalmaypaqt’oqorqanku.
8Manamusyayllapaymanchinkachiyhamuchun;
Pakasqanllikapashap'ichikuchun,chaych'usaqyachiyman
urmaykuchun,nispa.

SALMOS
9 Almayqa Tayta Dioswanmikusikunqa,
qespichisqanmantankusikunqa.
10Llapatulluykunanninqa:SeñorDios,¿pitaqqanhina
kanman,wakchatallumpaykallpasaparunamanta
qespichiq,ari,wakchatapaspisichatapassuwakuqmanta?
11Llullatestigokunanhatarirqanku;mana
reqsisqaykunatankamachiwarqanku.
12Paykunanmanaallintakutichipuwarqanku,chaymi
almaytasuwachiwarqanku.
13Ñoqataqonqosqakashaspap'achayqach'ullap'acha
karqan.Mañakuyniytaqkikiypasinqaymankutipurqan.
14Ñoqaqaamigoyotaqwawqeypaskanmanhinan
comportakurqani.
15 Sasachakuyniypin ichaqa kusikurqanku,
huñunakurqankutaq,ari,millayrunakunacontraypi
huñunakurqanku,ñoqataqmanayacharqanichu;
llik'iwarqankun,manataqmisaqerparirqankuchu.
16Fiestakunapiiskayuyaburlakuqkunawanmi
kirunkuwanqaqchawarqanku.
17 Señor, ¿hayk'aqkamataq qhawanki?
chinkachiyninkumantaalmaytapasqespichiy,munasqay
leonkunamanta.
18Hatunhuñunakuypigraciastaqosqayki,askharunakuna
ukhupinalabasqayki.
19Awqaykunaqaamamanaallintaqañoqamanta
kusikuchunku,amataqyanqamantacheqniwaqniykunapas
ñawinkutach'iqchikuchunku.
20Paykunaqamananthak-kaypichurimanku,aswanpas
q'otukuqrunakunaqcontranpinyuyaykunku.
21Ari,siminkutakichariwaspankuniwarqanku:Aha,aha,
ñawinchismirikurqan,nispa.
22SeñorDiosníy,kaytanrikurqanki,amach'inllakaychu,
SeñorDiosníy,amakarunchakuwaychu.
23Qankikiykitakallpachakuy,rikch'ariytaqtaripayniyman,
Diosniy,Señorniypas.
24SeñorDiosníy,chaninkasqaykimanhinajuzgaway.
Amayánoqamantakusikuchunku.
25Amasonqonkupininkumanchu:‘Ay,chayhinatan
munasunman,’amaninkumanchu:“Millp’upuykuñan”,
nispa.
26P'enqachisqakachunku,k'irisqakasqaymanta
kusikuqkunapas,p'enqaypip'achasqakachunku,
p'enqaypiwanp'achasqakachunku,ñoqacontra
hatunchakuqkuna.
27Chaninkawsayniypiallinpaqqhawariqkunaqa
kusikuymantaqaparichunku,kusikuchunkupas,sapakutilla
ninkuman:“SeñorDiosqahatunchasqakachun,payqa
kamachinpaallinkausaynintankusikun”,nispa.
28Tukuyp'unchawmiqalluyqachaninkasqaykimanta,
alabasqaykimantawanrimanqa.
36RAKI
1(Amatakiqman,SeñorDiospakamachinDavidpa
Salmon.)Millayrunaqhuchallikusqanmisonqoypi
niwashan:“MananDiostamanchakuykanchu”,nispa.
2Paykikinpañawpaqenpinalabakun,huchallikusqan
cheqnisqakanankama.
3Siminparimasqanqamanaallinruwaymi,q'otukuymi,
yachayniyoqkayta,allinruwaytapassaqepun.
4Puñunanpimanaallinruwaykunatayuyaykun.manaallin
ñanmanmichurakun;manaallinkunataqamanan
millakunchu.
5SeñorDiosníy,khuyapayakuyniykiqahanaqpachapin
kashan.Hunt'aqkayniykitaqphuyukamachayan.
6Chaninkasqaykiqahatunorqokunahinan.
taripayniykikunaqaanchaukhun,SeñorDiosníy,qanmi
runatauywakunatapaswaqaychanki.
7¡Diosníy,anchasumaqkhuyapayakuyniykiqa!
chayraykunrunakunaqwawankunaqarapraykiqllanthunpi
hap’ipakurqanku.
8Wasiykipiwirawanaskhallañasaksasqakanqaku.
Kusikuyniykimayumantataqpaykunataukyachinki,nispa.
9Qanwanmikawsaypukyupaskashan,k'anchayniykipin
k'anchaytarikusaqku.
10Yaw,reqsisuqniykikunamankhuyapayakuyniykita
hinallaruway;Chaninsonqokayniykitapasallinsonqoyoq
runakunamanqoy.
11Amahatunchakuqchakicontraypihamuchuchun,
millayrunaqmakinpasamaqarqowaychu.
12Chaypinmanaallinruwaqkunaurmasqakashanku,
wikch'usqakaspankunmanahatariytaatinqakuchu.
37RAKI
1(DavidpaSalmon.)Amamillayruwaqkunamanta
llakikuychu,amataqmanaallinruwaqkunamanta
envidiakuychu.
2Pisitiempollamantanpastohinach'akipunqa,q'omerqora
hinataqch'akipunqa.
3SeñorDiospihap'ipakuy,allinkaqtaruway.chhaynatan
chayhallp'apitiyakunki,cheqaqtapuninmikhuchisqakanki,
nispa.
4SeñorDioswankusikuypas.Paymisonqoykiq
munasqankunataqosunki,nispa.
5RunaykitaSeñorDiosmanqoy.paypiconfiaychis;Paymi
chaytahunt'achinqa.
6Paymichaninkayniykitak'anchaytahinahorqomusunki,
taripayniykitapaschawpip'unchayhina.
7SeñorDiospisamay,pacienciakuspasuyay,ama
llakikuychuñanninpiallinkawsaqrunamanta,millay
yuyaykunatahunt'aqrunamanta.
8Phiñakuytasaqey,phiñakuytapassaqey,amallakikuychu
manaallinkunataruwanaykipaq.
9Manaallinruwaqkunanchinkachisqakanqaku,Señor
Diostasuyakuqkunanichaqakaypachatachaskinqaku.
10Pisitiempollaraqmimillayrunaqamanañakanqachu.
11Llamp'usonqorunakunanichaqakaypachata
chaskinqaku;Askhathakkaypitaqkusikunqaku.
12Millayrunaqachaninrunacontranyuyaykun,
kirunkunawantaqk'irikun.
13SeñorDiosmipaymantaasikunqa,p'unchaynin
chayamushaqtarikuspa.
14Millayrunakunanespadatahorqospaarconkuta
k’umuykachirqankuwakchakunatapisichaqkunatawan
wikch’unankupaq,chaninyuyayniyoqrunakunata
wañuchinankupaqwan.
15Espadankupassonqonkumanmihaykunqa,arconkupas
p'akisqakanqa.
16Chaninrunaqpisikapusqanqaaswanallinmiaskha
millayrunakunaqqhapaqkayninmantaqa.

SALMOS
17Millayrunaqmakinkunanp'akisqakanqa,SeñorDiosmi
ichaqachaninrunatayanapan.
18SeñorDiosqayachanmichaninrunakunaq
p'unchayninkunata,paykunaqherencianqawiñaypaqmi
kanqa.
19Manaallintiempopiqamananp'enqakunqakuchu,
yarqayp'unchaykunapitaqsaksasqakanqaku.
20Millayrunakunanichaqawañunqaku,SeñorDiospa
awqankunapascorderowirahinakanqaku.q'osñimanmi
tukupunqa.
21Millayrunaqamanukuspanmanakutichipunchu,chanin
runanichaqakhuyapayakuspaqon.
22Paymantasaminchasqakaqkunankaypachata
chaskinqaku. Paymanta ñakasqa kaqkunapas
chinkachisqamkanqaku.
23AllinrunaqpurisqanqaSeñorDiosmiordenan,
purisqanpinkusikun.
24Wirquspapasmananwischusqakanqa,SeñorDiosqa
makinwanmipaytasayachin.
25Wayna-sipasllaraqmikani,kunanqamachuñankani.
Chaywanpasmananrikurqanichuchaninrunatasaqesqata,
nitaqmirayninkunat'antamañakushaqta.
26Payqawiñaypaqkhuyapayakuqmi,manukuqtaqmi;
mirayninpassaminchasqan.
27Manaallinmantat'aqakuychis,hinaspaallinkaqta
ruwaychis.wiñaypaqtaqtiyaychis.
28SeñorDiosqajuzgaytamunakun,manataqmich'uya
runakunatasaqenchu.wiñaypaqmiwaqaychasqakanku,
millaymiraymiichaqachinkachisqakanqa.
29Chaninrunakunaqachayhallp'atachaskinqaku,
chaypitaqwiñaypaqtiyanqaku.
30Chaninrunaqsiminpasyachaytanriman,qallunpas
juzgaytariman.
31Diospakamachikuysiminqasonqonpinkashan.mana
mayqinpuriyninpasllimp’inqachu.
32Millayrunaqachaninrunataqhawaspawañuchiyta
munan.
33SeñorDiosqamananmakinpisaqenqachu,manataqmi
huchachanqachujuzgasqakaqtinqa.
34SeñorDiostasuyay,ñannintahap'iy,paymi
hatunchasunkihallp'atachaskikunaykipaq,millayrunakuna
ch'usaqyachisqakaqtinmirikunki.
35Ñoqaqarikurqaninmillayrunataanchaatiyniyoqta,
q’omersach’ahinamast’arikushaqta.
36Chaywanpaspayqawañupurqanmi,manataqmi
kasharqanchu.
37Runahunt'asqarunatamarcay,chaninrunataqhaway,
chayrunaqtukukuyninqathakkaymi.
38Huchallikuqkunanichaqakuskachinkachisqakanqaku,
millayrunakunaqtukukuyninqach'usaqyachisqankanqa.
39ChaninrunakunaqqespichiyninqaSeñorDiosmantan,
paymipaykunaqkallpansasachakuytiempopi.
40SeñorDiosmipaykunatayanapanqa,kacharichinqa,
millay runakunamanta qespichinqa, paypi
confiasqankuraykutaqqespichinqa.
38RAKI
1(DavidpaSalmon,yuyarichinapaq.)SeñorDiosníy,ama
phiñakuyniykipianyaykuwaychu,amataqsinchi
phiñakuyniykipiwanachiychu.
2Flechaykikunanñoqamank'askaykuwan,makiykitaq
sinchitañit'iwan.
3Phiñakuyniykiraykuqamananaychaypiallinyaykanchu;
manataqmitulluykunapipassamaykanchuhuchayrayku.
4Manaallinruwasqaykunanumaypahawanmantukupun,
llasaq'epihinanñoqapaqqallasaq'epihina.
5Manayuyayniyoqkasqayraykunk’iriykunaq’apashan,
waqllipuntaqmi.
6Llakisqakashani;Anchatank'umuykusqakashani;Tukuy
punchawmillakikuqrini.
7Lomoyqamillakuypaqonqoywanmihunt'aykusqa,
manataqmiaychaypiqhaliyaykanchu.
8Pisikallpayoqmikani,sinchip'akisqataqmikani,
sonqoypach'aqwasqanraykunqaparirqani.
9Wiraqocha,tukuyimamunasqaypasñawpaqeykipin
kashan;Waqayniypasmananqanmantapakasqachu.
10Sonqoymillanthukun,kallpaypaspisiyapunmi,ñawiypa
k'anchayninpaschinkapunmi.
11Munaqniykunapasamigoykunapasnanaymanta
karunchakushanku;aylluykunapaskarullapimsayachkanku.
12Kawsayniytamaskhaqkunapastoqllawanmi
hap’ichiwanku,k’iriytamaskhaqkunapasp’unchayntinmi
manaallinkunatarimanku,q’otuytataqyuyaykunku.
13Ñoqataqmanauyariqrunahinamanauyarirqanichu.
Simintamanakichariquparunahinankarqani.
14Chhaynatanñoqaqamanauyariqrunahinakarqani,
siminpitaqmanaanyakuypaskanchu.
15SeñorDiosníy,qanpinsuyakushani.
16Ñoqaqanirqanin:“Uyariwaychis,manachayqa
ñoqamantakusikunqaku”,nispa.
17Saynallanaypaqmilistokashani,llakikuyniypas
ñawpaqeypinkashan.
18Manaallinruwasqaytanwillasaq.Huchaymanta
llakikusaq.
19Awqaykunaqakawsaqmi,kallpasapataqmikanku,mana
allintacheqniwaqniykunapasaskhayashanku.
20Manaallintaallinpaqkutichiqkunapasawqaykunan
kanku.allinkaqtaqatikusqayrayku.
21SeñorDiosníy,amasaqerpariwaychu,Diosnilláy,ama
karunchakuwaychu.
22QespichiqniySeñorDiosníy,usqhayllayanapaykuway.
39RAKI
1(Jedutunpaumalliqninmanmi,DavidpaSalmon.)
Nirqanim:qalluywanamahuchallikunaypaqmi
ñanniykunatacuidasaqñuqa.
2Upallallaupakarqani,upallallakarqani,allinmantapas;
llakikuyniytaqkuyurirqan.
3Ninarawrashasqanmantayuyaykushaqtiymisonqoy
rupharqan.
4SeñorDios,willawaytukukuyniyta,p'unchayniypa
tupuynintapas,imachuskasqantawan.Chaynapim
yachanaypaqmaynapisikallpakasqayta.
5Qhawariy,p’unchayniykunatamakianchotahina
ruwarqanki;Edadniyqamananimapashinachu,
cheqaqtapuninsapankarunaallinkayninpiyanqalla.Selah.
6Cheqaqtapuninsapankarunaqayanqarimaypipurin,
yanqapaqmillakisqakashanku,qhapaqkaytahuñun,
manataqmiyachanchupichushuñunanta.
7Kunantaq,Wiraqocha,¿imatataqsuyasaq?suyakuyniyqa
qanpinkashan.

SALMOS
8Tukuyhuchaykunamantaqespichiway,amayámana
yuyayniyoqrunakunaqp'enqachiwachiwaychu.
9Upakarqani,manansimiytakicharirqanichu;chayta
ruwasqaykirayku.
10Llakikuyniykitaqarqoway,makiykiqmaqasqanwanmi
tukukapuwan.
11Runataqaqchaspamanaallinruwasqanmanta
anyaspaykiqa,sumaqkaynintantukuchinki,cheqaqtapunin
llaparunaqayanqalla.Selah.
12SeñorDiosníy,mañakuyniytauyariy,qaparisqayta
uyariy.Amawaqayniypiupallaychu,ñoqaqawak
llaqtayoqmikani,llapañawpataytaykunahinataqmiwak
llaqtayoqkani,nispa.
13O,khuyapayaway,kallpatakutichipunaypaq,manaraq
kaymantaripushaspa,manañakaspa.
40RAKI
1(Umalliqtakiqman:DavidpaSalmon.)Pacienciawanmi
SeñorDiostasuyarqani.Hinanpayqañoqaman
k'umuykukuspawaqayniytauyarirqan.
2Paymimanchayt’oqomanta,t’urut’urumanta
horqomuwarqan,chakiytataqqaqapatamanchuraspa
purisqaytatakyachirqan.
3Paymihukmosoqtakiytasimiymanchuramuwarqan,
Diosninchistayupaychanapaq,askharunakunanchayta
rikuspamanchakunqaku,SeñorDiospitaqhap'ipakunqaku.
4KusisamiyoqmiSeñorDiosmanhap'ipakuqrunaqa,
hatunchakuqkunatamanarespetaspa,llullakuq
runakunatapas.
5DiosniySeñorDiosníy,askhanadmirakuypaq
ruwasqaykikuna,ñoqaykupaqyuyaykusqaykikunapas,
mananyupaytaatiymanchu,chaykunatawillaytamunaspa
rimaymanchayqa,aswanaskharaqmiyupasqakanman.
6Sacrificiotapasofrendatapasmananmunarqankichu.
Ninriykunatankicharirqanki,ruphachinasacrificiotapas
huchasacrificiotapasmananmañakurqankichu.
7 Hinaqtinminoqaqanirqani:Ñoqaqahamushani.
8Diosnilláy,munayniykitaruwaspaymikusikuni,
kamachikuyniykiqasonqoyukhupinkashan.
9Hatunhuñunakuypinchanin-kaytawillarqani,Señor
Diosníy,manansimiytahark'arqanichu,qanmiyachanki.
10Chaninkasqaykitaqamanansonqoypipakarqanichu.
Ñoqanwillarqanihunt'aqkayniykitaqespichisqa
kasqaykitapas,mananpakarqanichukhuyapayakuyniykita
cheqaqkayniykitapashatunhuñunakuymanta.
11SeñorDiosníy,amakhuyapayakuyniykita
hark'awankichu, khuyapayakuyniykipas cheqaq-
kayniykipassapakutillawaqaychawachun.
12Manayupayatinamillaykunanmuyuykuwarqan,mana
allinruwasqaykunanhap'iwarqan,chaymimana
qhawariytaatiymanchu.umaypachukchankunamantapas
aswanachkamkanku,chayraykumsunquypas
sayk'uchiwan.
13SeñorDiosníy,kusikuykacharichiwanaykipaq,Señor
Diosníy,usqhayllayanapaykuway.
14Almaytach'usaqyachinaypaq maskhaqkuna
p'enqachisqakachunku,p'enqachisqakachunku.millay
munawaqniykunaqaqhepamanqarqosqakachunku,
p’enqachisqakachunkupas.
15P'enqayninkumantat'inkisqakachunku:Aha,aha
niwaqniykunaqa,nispa.
16Llapamaskhaqniykikunaqanwankusikuchunku,
kusikuchunku,qespichisqaykitamunakuqkunaqasapakuti
ninqaku:‘SeñorDiostahatunchasqakachun’,nispa.
17Ñoqaqawakcha,manaimayoqmikani.chaywanpas
Wiraqochaqañoqapinyuyaykushan,qanmikanki
yanapawaqniy,qespichiqniypas;Diosnilláy,ama
qepakuychu.
41RAKI
1(Umatakiqman,DavidpaSalmon.)Kusisamiyoqmi
wakchataqhawariq,SasachakuytiempopinSeñorDiosqa
qespichinqa.
2SeñorDiosmiwaqaychanqa,kawsachillanqataq.Paymi
kaypachapisaminchasqakanqa,manataqmiawqankunapa
munayninmanqaentregankichu,nispa.
3TaytaDiosmipaytakallpachanqasinchillakisqa
puñunanpi,qanmionqosqakashaspallapapuñunanta
allichanki.
4Ñoqannirqani:SeñorDios,khuyapayaykuway.Qan
contranhuchallikurqani,nispa.
5Awqaykunanmanaallintarimawanku:¿Hayk'aqtaq
wañunqa,sutintaqchinkapunqa?
6Rikuwaqniyhamuspaqayanqatanriman.hawa
llaqtakunamanrispataqwillan.
7Llapacheqniwaqniykunancontraypisusurqowanku.
8ninku,millayonqoymipaymank'askakun,kunan
llullakuspaqamanañanhatarinqañachu.
9Ari,kikinreqsisqaamigoy,paypiconfiasqay,
t’antaymantamikhuq,talonnintahoqariwancontraypi.
10Qanmiichaqa,SeñorDiosníy,khuyapayaykuway,
hinaspakawsarichiway,paykunatakutichipunaypaq.
11Chaywanmiyachaniallinpaqqhawariwasqaykita,
awqaymanaatipawasqanrayku.
12Ñoqataqhunt'aqsonqokasqaypisayapawanki,
wiñaypaqtaqñawpaqeykipichurawanki.
13IsraelpaDiosninSeñorDiostawiñay-wiñaypaq
yupaychasqakachun.Amen,hinaspaAmén.
42RAKI
1(CorepachurinkunapaqMasquilpaumalliqninman.)
Imaynank'aspipasunuwayq'otaqatin,chayhinallataqmi
almaypasqantamuchun,Diosníy.
2AlmayqaDiosmanta,kawsaqDiosmantach'akisqa
kashan.
3Waqayniymitutap'unchaymikhunaykarqan,sapa
kutitaqniwarqanku:¿MaypitaqDiosniyki?
4Chaykunatayuyarispayminoqapialmaytahich'aykuni,
askharunakunawanrisqayrayku,paykunawankuska
Diospawasinmanrirqani,kusikuywanyupaychaspa,ch'uya
p'unchaytawaqaychaqaskharunakunawan.
5Almay,¿imanaqtintaqwikch'usqakanki?¿Imanasqataq
ñuqapillakisqakachkanki?Diospisuyakuy,uyanpa
yanapawasqanmantampaytayupaychasaqraq.
6Diosnilláy,almaymiukhuypiwikch'uykusqa,chaymi
Jordánmayuhallp'amanta,Hermonitakunamantawan,
Mizarorqomantayuyarisqayki.
7Ukhuqaunuqqapariyninwanmiukhumanwaqyakun,
llapaolaykikunapas,unuykikunapashawamanmiripun.

SALMOS
8SeñorDiosmip'unchaypikhuyapayakuyninta
kamachinqa,tutataqtakiyninñoqawankanqa,kawsayniy
Diosmanmañakuyniypas.
9Diostanisaqqaqayta:¿Imanaqtintaqqonqapuwanki?
¿imaraykutaqawqaqsarunchasqanraykullakisqarisaq?
10Tulluypiespadatahap'iqhina,awqaykunak'amiwanku.
Sapap'unchaytaqniwashanku:¿MaypitaqDiosniykiri
kashan?
11Almay,¿imanaqtintaqwikch'usqakanki?¿Imanaqtintaq
sonqoypillakisqakashanki?Diostasuyakuy,uyaypa
qhaliyaqnin,Diosniypaspaytanalabasaqraq,nispa.
43RAKI
1Diosníy,juzgaway,manamanchakuqnacionpa
contranpitaqjuzgaway,q'otuchiway,q'otukuqmanachanin
runamanta.
2QanmikankikallpaypaDiosnin,¿imanaqtintaq
wikch'uwanki?¿imaraykutaqawqaqsarunchasqanrayku
llakisqarisaq?
3O,k'anchayniykita,cheqaqkayniykitapaskachamuway,
paykuna pusawachunku;Ch'uya orqoykiman,
karpaykikunamanpaspusamuwachunku.
4HinaqtinmiDiospaaltarninmanrisaq,Diosniyancha
kusikuyniy.
5Almay,¿imanaqtintaqwikch'usqakanki?¿Imanaqtintaq
sonqoypillakisqakashanki?Diostasuyakuychis,paytan
alabasaqraq,paymiuyaypaqhaliyaqnin,Diosniypas.
44RAKI
1(CoreqchurinkunaqumalliqninMaschilman.)Diosnílláy,
ñawpataytanchiskunanwillawarqanku,ñawpaqtiempopi
imallank'anatachusruwarqankichayta.
2Imaynatataqmanajudíorunakunatamakiykiwan
qarqospatarpurqanki.Imaynatataq runakunata
ñak'arichirqanki,hinaspaqarqurqanki,nispa.
3Paykunaqamananespadankuwanchuhallp'ata
hap'ikapurqanku,nitaqmakinkupasqespichirqankuchu,
aswanpaspañamakiykita,makiykita,uyaykiq
k'anchaynintawan, paykunaman allinpaq
qhawarisqaykirayku.
4Diosníy,qanmikankiRey,Jacobpaqkacharichiykunata
kamachiy.
5Qanwanmiawqanchiskunatatanqasunchis,sutiykiwanmi
paykunatasarusunchiscontranchispisayariqrunakunata.
6Manamarcoypihapipakusaqchu,espadaypasmanam
salvawanqachu.
7Ichaqaenemigoykumantanqespichiwarqanku,
cheqniwaqniykukunatapasp'enqachiwarqanki.
8Tukuyp'unchaymiDiosmantahatunchakuyku,
sutiykitapaswiñaypaqyupaychayku.Selah.
9Qanmiichaqawikch'upuwaspap'enqachiwayku.
manataqmiejercitonchiskunawankuskachulloqsinkichis.
10 Qanmi awqanchismanta kutirichiwanchis,
cheqniwaqninchiskunanpaykunallamantaqechupunku.
11Mikhunapaqchurasqaovejakunatahinanqowarqanku.
Hinanmanajudíorunakunaukhupich'eqechiwarqanchis.
12Llaqtaykitayanqapaqvendenki,manataqmiqhapaq
kayniykitayapankichu.
13Qanmirunamasiykupaqk'amiwayku,muyuriqniykupi
kaqkunapaspisichawayku,asichiwaykutaqmi.
14Qanmimanajudíorunakunaukhupiqhellirimayman
tukuchiwayku,runakunaukhupiumachhaphchiyman.
15Sapakutinmich'aqwayniyqañawpaqeypikashan.
16Pipask'amiq,k'amiqpakunkanmi.awqapa,vengakuqpa
razonninrayku.
17Tukuykaykunaqanoqanchismanmichayamuwanchis;
chaywanpasmananqonqarqaykikuchu,nitaqmi
rimanakuyniykipiqallullakuspaykuchu.
18Sonqoykupasmananqhepamankutirisqachu,nitaq
purisqaykupasñanniykimantaqakutirisqachu.
19Dragonkunaqrantinpisinchitap'akiwaspaykupas,
wañuypallanthunwanqataykuwaspaykupas.
20SichumDiosninchikpasutintaqunqaruspanchik,mana
riqsisqadiosmanmakinchiktahaywarispanchikqa.
21¿ManachuDiosqachaytat'aqwirinqa?Sonqopipakasqa
kaqkunatayachan,nispa.
22Ari,qanraykutukuyp’unchaywañuchisqakayku;
wañuchinapaqovejakunahinayupasqakanchis.
23Rikch'ariy,¿imanaqtintaqpuñushanki,SeñorDiosníy?
hatariy,amawiñaypaqwikch'uychu.
24¿Imanasqataquyaykitapakakunki,ñak'ariyniykutapas
sarunchasqaykutapasqonqanki?
25Almanchismihallp'amank'umuykusqakashan,
wiksanchismihallp'amank'askakun.
26Yanapawanaykupaqsayariy,khuyapayakuyniykirayku
kacharichiwayku.
45RAKI
1(Sosannimpiumalliqtakiqman,Corepachurinkunapaq
Maschil,Munakuypatakiynin.)Sonqoymiallintarimashan,
reyparuwasqanmantanrimani,qalluymiplumalisto
qillqaq.
2Runakunaqwawankunamantapasaswansumaqmikanki,
khuyapayakuymisimiykimanhich'aykusqa,chayraykun
Diosqawiñaypaqsaminchasunki.
3Anchaatiyniyoq,espadaykitawasanpiwatay,
k'anchariyniykiwan,hatunkayniykiwanima.
4Hatunkayniykipitaq,cheqaq-kaywan,llamp’usonqowan,
chanin-kaywanima,allintasillaykuy;Pañamakiykitaq
manchayimaymanakunatayachachisunki,nispa.
5Flechaykikunaqareypaawqankunaqsonqonpink'irisqa
kashan.chaywantaqmirunakunaqaqanpauranpi
urmaykushanku.
6Diosníy,kamachikuytiyanaykiqawiñay-wiñaypaqmi.
7Qanqachaninkaytanmunakunki,millayruwaytataq
cheqnikunki,chayraykunDiosniyki,runamasiykimanta
aswankusikuyaceitewanhawichisunki.
8Llapap'achaykikunaqamirramanta,áloemanta,
cassiamantaimaq'apashan,marfilmantaruwasqa
palaciokunamanta,chaywantaqkusichisurqanki.
9Reykunaqususinkunaqaallinqhawarisqawarmiykikuna
ukhupinkasharqanku,pañamakiykipitaqOfirllaqtapiqori
p'achayoqreinasayasharqan.
10Ususiy,uyariy,hinaspaqhawariy,ninriykitapas
k'umuykachiy.Qonqaytaqmillaqtaykita,taytaykiq
wasintapas.
11Chayhinatanreyqaanchatamunasunkisumaq
kayniykita,payqaSeñorniykin.hinaspapaytayupaychay,
nispa.

SALMOS
12Tiropaususinmichaypikanqahukregalotaapaspa.
runakunaukhupiqhapaqrunakunapasallinpaq
qhawarisunkichis,nispa.
13Reypaususinqaukhunpink'ancharisqa,p'achanpas
qorimantaruwasqa.
14Paytaqaagujap'achawanp'achawanmireyman
apanqaku.
15Kusikuywankusikuywanmipusamunqaku,reypa
wasinmanhaykunqaku.
16Ñawpataytaykikunaqrantinpinwawaykikunakanqa,
paykunatankaypachapikamachikuqkunatachuranki.
17Ñoqansutiykitawiñaypaqyuyarichisaq,chaymi
runakunaqawiñay-wiñaypaqalabasunki.
46RAKI
1(Coreqchurinkunapaqumalliqtakiqman:Alamotpatapi
taki.) Diosmipakakunanchis,kallpanchispas,
sasachakuykunapipasyanapawanchismi.
2Chhaynaqa,mananmanchakusunchu,kaypacha
ch'usaqyachisqaña,orqokunapaslamar-qochachawpiman
apasqakaqtinpas.
3Unukunaqaparispamancharikuptinpas,urqukuna
punkiywankuyuriptinpas.Selah.
4Chaypinkashanhukmayu,mayukunanDiospallaqtanta
kusichinqa,AnchaHatunDiospakarpankunaqch'uya
cheqasnin.
5Diosqachawpinpinkashan.manakuyusqachukanqa:
Diosmiyanapanqa,chayderechotaqtemprano.
6Manajudíorunakunanphiñakurqanku,reinokunapas
kuyurirqan,kunkantarimarirqan,allpapaschullurqan.
7Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosmiñoqaykuwankashan.
JacobpaDiosninmipakakunanchik.Selah.
8Hamuychis,SeñorDiosparuwasqankunata,kaypachapi
ch'usaqyachisqanta.
9Paymiawqanakuykunatatukuchinkaypachaq
tukukuyninkama;arcotapakispalanzatakuchurqun.
carretataninapiruphachin.
10Ch'inllakaychis,yachaychisDioskasqayta.
11Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosmiñoqaykuwankashan.
JacobpaDiosninmipakakunanchik.Selah.
47RAKI
1(Musikuqumalliqman,CorepachurinkunapaqSalmo.)
Llaparunakuna,makiykichistat'aqllakuychis.atipay
kunkawanDiosmanqapariychis.
2AnchaaltoSeñorDiosqamanchaymi.payqakaypachapi
hatunReymi.
3Paymirunakunatakamachiwasun,nacionkunatataq
chakinchispauranpi.
4Paymiñoqanchispaqherencianchistaakllanqa,
munakusqanJacobpaaswanallinkayninta.Selah.
5Diosqaqaparispanwicharin,SeñorDiostaqtrompeta
waqachispawicharin.
6Diostayupaychaytatakiychis,yupaychaytatakiychis,
Reyninchista yupaychananchispaq takiychis,
yupaychananchispaqtakiychis.
7DiosqalliwteqsimuyuntinpaReyninmi.
8Diosmimanajudíorunakunatakamachin,Diosmich'uya
kayninpatiyananpitiyashan.
9Llaqtakamachiqkuna,AbrahampaDiosninpallaqtankuna
huñunasqakashanku,kaypachaescudokunaqa
Diospapunin.
48RAKI
1(CorepachurinkunapaqTaki,Salmo.)TaytaDiosqa
anchahatunmi,Diosninchikpallaqtanpi,ch'uyakaynin
orqopipasanchahatunmi.
2Sumaqsituacionpaq,kaypachaqkusikuynin,Siónorqo,
wichayladonpi,hatunReypallaqtan.
3Diosqapalaciokunapinreqsisqakashanpakakuna
kananpaq.
4Reykunaqahuñunasqañankasharqanku.
5Chaytarikuspankunadmirakurqanku;llakisqallañam
karqaku,hinaspamutqaymanrirurqaku.
6Chaypimanchakuyqahap'irqan,wachakuqwarmihina
nanaypas.
7IntilloqsimuyladowayrawanmiTarsisllaqtapi
barcokunatap'akinki.
8Tukuy-atiyniyoqSeñorDiospallaqtanpi,Diosniykupa
llaqtanpipasuyarisqaykumanhinanrikurqayku,Diosmi
wiñaypaqtakyachinqa.Selah.
9DiosTaytalláy,yupaychanawasiykipachawpinpi
kuyakuynikipimpiensarqaniku.
10Diosníy,sutiykimanhina,kaypachaqk'uchunkama
yupaychayniykiqa,pañamakiykipaschanin-kaywanhunt'a
kashan.
11Sionorqokusikuchun,Judáwarmichurinkunapas
kusikuchunku,juzgasqaykirayku.
12Sionpipurispamuyuychis.
13Allintamarcaychisballetonkunata,qhawariychis
palaciokunatapas.Qatiqmiraykunamanwillanaykichispaq.
14KayDiosqawiñay-wiñaypaqmiDiosninchis,
wañuykamapusawaqninchiskanqa.
49RAKI
1(Umalliqtakiqman:CorepachurinkunapaqSalmo.)
Llapallanrunakuna,kaytauyariychis.Kaypachapillapa
tiyaqkuna,uyariychis.
2Pisipas,hatunpas,qhapaqpas,wakchapas,kuska.
3Simiymiyachaymantarimanqa;Sonqoypa
yuyaymanasqanpasentiendenapaqmikanqa.
4Hukrikch'anachiysimimanmirinriytak'umuykachisaq,
tutayaqrimayniytaarpatocaspakicharisaq.
5¿Imanaqtintaqmanaallinp’unchaykunapi
mancharikuyman,talonniypamillaykayninmuyuriwaqtin?
6Qhapaqkayninkupiconfiaqkuna,askhaqhapaq
kayninkumantahatunchakuqkuna.
7Mananmayqenninkupaswawqentaqakacharichiyta
atinmanchu,nitaqmiDiosmanpaskacharichiyta
atinmanchu.
8(Almankuqkacharichisqakayninqaanchachaniyoqmi,
wiñaypaqmitukukapun).
9Wiñay-wiñaypaqkawsananpaq,manawaqlliyta
rikunanpaq.
10Payqarikunmiyachaysaparunakunawañusqankuta,
chayhinallataqmimanayuyayniyoqpas,millayrunapas
wañupunanta,qhapaqkayninkutataqhukkunaman
saqepunku.

SALMOS
11Ukhunkuqyuyayninkuqa,wasinkuwiñaypaqmikanqa,
tiyanankupastukuymiraykama;paykunapasutinkuwanmi
allpankutaqasutichanku.
12Runaqahatunchasqakaspaqamanantakyanchu,wañuq
animalkunahinan.
13Kaynapurisqankuqamanayuyayniyoqkaymi,
mirayninkuqaallinpaqmiqhawarinkurimasqankuta.Selah.
14Ovejakunahinaayap'ampanamanp'ampasqakanku.
wañuymipaykunatamikhunqa;Chaninrunakunataq
tutamantanpipaykunatakamachikunqaku;Sumaq
kayninkutaqayap'ampanapitiyasqankumantatukupunqa.
15Diosmiichaqaalmaytaayap'ampanaatiymanta
kacharichiwanqa,paymichaskiwanqa.Selah.
16Amamancharikuychupipasqhapaqyachisqakaqtin,
wasinpahatunchakuyninyapakuqtin.
17Wañuqtinqamananimatapasapakunqachu.
18Kawsashaspaalmantasamincharqanchaypas,
runakunanalabasunkiku,qankikiykipaqallinta
ruwaspaykiqa.
19Payqañawpataytankunaqmirayninmantanrinqa.mana
hayk'aqpask'anchaytarikunqakuchu.
20Hatunchasqarunaqa,manaentiendeqrunaqa,wañuq
animalkunahinan.
50RAKI
1(AsafpaSalmon.)AtiyniyoqDiosTaytaDiosmi
rimarirqan, kay pachata waqyaspa inti
lloqsimuyninmantapachaintichinkaykuykama.
2Sionmanta,sumaqkaypahunt'asqakayninmanta,Diosmi
k'ancharirqan.
3Diosninchismihamunqa,manataqmich'inllachukanqa,
ñawpaqentanninarupaykunqa,muyuriqninpitaqsinchi
wayra-parakanqa.
4Hanaqpachata,kaypachatawanwaqyanqa,llaqtanta
juzgananpaq.
5Ch’uyarunakunatahuñuykuwaychis;sacrificiowan
noqawanrimanakuqkuna.
6Hanaqpachakunapinwillanqachaninkayninta,Diosqa
kikinjuezmi.Selah.
7Llaqtaykuna,uyariychis,ñoqataqrimasaq;Israelllaqta,
qancontratestigokasaq:ÑoqanDiosniykikani,nispa.
8Sacrificiohaywasqaykimantanitaqruphachina
sacrificioykikunamantapasmananqaqchasqaykichu,
ñawpaqeypisapakutikasqaykimanta.
9Wasiykimantaqamanantorotapashorqosaqchu,nitaq
ovejaykimantapascabrakunatapashorqosaqchu.
10Sach'a-sach'apillapaanimalkunaqañoqaqmi,waranqa
orqokunapiuywakunapas.
11Orqokunapillapap'isqokunatanreqsini,sallqa
animalkunapasñoqaqmi.
12Yarqaymantakashaqtiyqamananwillaykimanchu,kay
pachaqañoqaqmi,hunt'a-kaypas.
13¿Torokunaqaychantachumikhusaq,ichacabrakunaq
yawarnintachuukyasaq?
14Diosmangraciastaqoychis.AnchaHatunDiosman
prometekusqaykitahunt'ay.
15Sasachakuyp'unchaypiwaqyamuway:Ñoqan
qespichisqayki,qantaqhatunchawanki.
16MillayrunamanmiDiosqaniran:–¿Imatanruwanayki
kamachikuyniykunatawillanaykipaq,otaqrimanakuyniyta
simiykipihap'inaykipaq?
17Qanqacheqnikunkiyachachikuyta,simiykunatataq
wikch'uykapunki.
18Suwatarikuspaykiqa,paywanrimanakurqanki,qhelli
huchapipuriqkunawantaqkuskachakurqanki.
19Manaallinmanmisimiykitaqonki,qalluykitaqq'otuyta
ruwan.
20Tiyaykuspamwawqeykipacontranpirimanki.kikiykiq
mamaykiqchurintank'aminki.
21Chaykunatanqanqaruwarqanki,ñoqataqch'inllakani.
Ñoqaqayuyaykurqankinqanhinarunakasqayta,ichaqa
k'amisqayki,hinaspanñawpaqeykipichaykunataallichasaq,
nispa.
22QankunaDiostaqonqapuqrunakuna,kayta
yuyaykuychis,paqtanllik'irqoykichisman,manataqpipas
kacharichiwaqchischu,nispa.
23Pipasyupaychaytahaywariqqahatunchawanmi,imayna
kawsanantaallintaallichaqmanmiDiospaqespichisqanta
willasaq.
51RAKI
1(AnchaMusikuman,DavidpaSalmon,Betsaballaqtaman
haykusqanqhepamanprofetaNatanpaymanhamuqtin.)
Diosníy,khuyapayaykuway,khuyapayakuyniykimanhina
huchallikuyniykunatachinkachiy.
2Manaallinruwasqaymantamayllaway,huchaymantataq
ch'uyanchaway.
3Huchallikusqaytanreqsikuni,huchayqawiñaypaqmi
ñawpaqeypikashan.
4Qancontranhuchallikurqani,ñawpaqeykipitaqkay
millaytaruwarqani.
5Qhawariy,millayruwaymanrikch’akuqmikarqani;
Huchapitaqmamaywiksayachiwarqan.
6Qhawariy,sonqoykipicheqaq-kaytanmunashanki,
pakasqapitaqyachaytareqsichiwanki.
7Hisopowanch'uyanchaway,ch'uyakasaq,mayllaway,
rit'imantapasaswanyuraqkasaq.
8Uyarichiwaykusikuytakusikuytawan;P'akisqayki
tullukunakusikunanpaq.
9Uyaykitapakaykuyhuchaykunamanta,hinaspallapa
manaallinruwasqaykunatachinkachiy.
10Diosníy,ch'uyasonqotanoqapikamaykuway.
hinaspataqsonqoypiallinespiritutamosoqyachiway.
11Amaqanmantawikch'uwaychu;Amayásanto
espirituykitaqechuwaychu,nispa.
12Qespikuyniykimantakusikuytakutichipuway;hinaspa
libreespirituykiwantakyachiway.
13Chhaynapinhuchallikuqkunamanyachachisaq
ñanniykikunata. Huchasapakunañataqmi qanman
kutirimunqaku.
14Diosníy,qespichiwaqniyDiosníy,yawarhuchamanta
qespichiway,qalluymichaninkasqaykimantakallpawan
takinqa.
15Wiraqocha,simiytakichariy;Simiymialabasqaykita
willanqa,nispa.
16Qanqamanansacrificiotachumunashanki.manachayqa
qoymanmi,mananruphachinasacrificiotachukusikunki.
17Diospasacrificionkunaqap'akisqaespiritun,p'akisqa,
llakisqasonqoyoqmi,Diosníy,mananpisichankichu.
18MunasqaykimanhinaallintaruwaySiónllaqtaman,
Jerusalénllaqtaqperqankunatahatarichiy.

SALMOS
19 Chhaynapin kusikunkichanin kawsay
sacrificiokunawan,ruphachinasacrificiokunawan,llapan
ruphachinasacrificiokunawanima.
52RAKI
1(UmalliqMusikuMasquilman,DavidpaSalmon,Edom
llaqtayoqDoeghamuspaSaulmanwillaqtin:—Davidqa
Ahimelecpawasinmanchayamun.Diospaallinkayninqa
wiñaypaqmiwiñan.
2Qalluykiqamanaallinkunatanyuyaykun.filonavajahina,
engañaspallamkaq.
3Allinmantaqamanaallintanmunakunki;chanin
rimaymantaqallullakuspa.Selah.
4Qanmimunakunkitukuymikuqsimikunata,q’otukuq
qallu.
5Diospaswiñaypaqmich'usaqyachisunki,paymiapasunki,
tiyasqaykimantataqqechusunki,kawsaqrunakunaq
hallp'anmantataqsaphichasunki.Selah.
6Chaninrunakunapasrikunqakun,manchakuspankun
paymantaasikunqaku.
7Qhawariy,kayrunanDiostamanakallpantachuraq
runaqa;aswanqaaskhaqhapaqkayninpinhap’ipakurqan,
millayruwayninpitaqkallpachakurqan.
8ÑoqaqaDiospawasinpiq’omerolivosach’ahinankani,
wiñay-wiñaypaqtaqDiospakhuyapayakuyninpiconfiani.
9Wiñaypaqmialabasqayki,chaytaruwasqaykirayku.
Ch'uyarunakunaqñawpaqenpiqaallinmi,nispa.
53RAKI
1(MahalatpitakiqumalliqmanMaschil,DavidpaSalmon.)
Manayuyayniyoqrunaqasonqonpinniran:MananDiosqa
kanchu,nispa.Wañusqañamkanku,millakuypaqmana
allinruraqkunapas,manampipasallinruwaqqakanchu.
2Diosqahanaqpachamantanrunakunaqwawankunata
qhawarirqan,Diostamaskhaqrunakunatayachananpaq.
3Sapankankukutipunku,llapanpiqhellimantukupunku.
mananpipasallinruwaqqakanchu,mananhukllapas
kanchu.
4¿Manachumanaallinruwaqkunayachankuchu?
Llaqtaytamikhuqt'antamikhuqhina,mananDiosta
waqyarqankuchu.
5Chaypinpaykunaqasinchimancharisqakasharqanku,
manamanchakuspa,Diosmich'eqechisunkicontraykipi
kaqpatullunkunata.
6¡IsraelpaqespichisqanSionmantalloqsimunmankarqan
chayqa!LlaqtantapresochasqarunakunataDios
kutichimuqtinmiJacobqakusikunqa,Israelpaskusikunqan.
54RAKI
1(NeginotpitakiqumalliqmanMasquil,DavidpaSalmon,
ZifimrunakunahamuspaSaultanirqanku:–¿Manachu
Davidñoqaykuwanpakakushan?)Diosníy,sutiykiwan
qespichiway,kallpaykiwantaqjuzgaway.
2Diosníy,mañakuyniytauyariy;simiyparimayninkunata
uyariy.
3Wakllaqtayoqrunakunancontraypihatarishanku,
sarunchaqkunataqmialmaytamaskhanku.Selah.
4Qhawariychis,Diosqayanapaqniymi,SeñorDiosqa
almaytatakyachiqkunawanmikashan.
5Paymiawqaykunamanmanaallinkunatakutichipunqa,
cheqaqkaqniykipipaykunatach'usaqyachiy.
6Manaqolqellapaqmisacrificiotahaywasqayki,Señor
Diosníy,sutiykitayupaychasaq.allinkasqanrayku.
7Paymitukuysasachakuymantaqespichiwarqan,
awqaykunamanmunapayasqantanñawiyqarikurqan.
55RAKI
1(Neginotpitakiqumalliqman,Masquil,DavidpaSalmon.)
Diosníy,mañakuyniytauyariy.Amamañakuyniymanta
pakakuychu,nispa.
2Atiendewaychis,uyariwaychis,quejakuyniypinwaqani,
qaparinitaqmi;
3 Awqaq kunkanrayku,millay runakunaq
sarunchawasqanrayku,manaallinruwaykunata
wikch'uwaspanku,phiñakuspacheqnikuwanku.
4Sonqoymisonqoypisinchinanasqakashan,wañuy
manchakuymiñoqamanurmaykuwan.
5Manchakuypaskhatatataypashamuwashanmi,
manchakuymihap'iwarqan.
6 Hinaqtinminirqani:¡Ay,urpihinaraphrayoqkaymanqa!
Chaypachaqaphawaykuspaymisamaymankayman,nispa.
7Chayhinaqa,karutapurispach'inneqpiqhepakuyman.
Selah.
8Ñoqaqausqhayllanayqekuymankarqanwayra-
paramanta,wayra-paramantawan.
9SeñorDiosníy,ch'usaqyachiy,qallunkutapast'aqay,
llaqtapimaqanakuyta,ch'aqwaytaimarikurqani.
10Tutap'unchaymichaypamurallankunapipurinku,
chaypachawpinpinmanaallinruwaykunapasllakikuypas
kashan.
11Millayruwayqachawpinpinkashan,q'otukuypas
q'otukuypasmanancallenkunamantaqalloqsinchu.
12Manamenemigochuk’amiwaq;chaymantaqa
aguantaymankarqan,manataqmicheqniwaqniypasñoqa
contra hatunchakuqchu karqan;chaymantaqa
pakakuymanmikarqa.
13Ichaqaqanmikarqanki,ñoqamanrikch'akuqruna,
pusaqniy,reqsisqallaypas.
14Kuskamisk'iyuyaykunatahap'ispaDiospawasinman
purirqayku.
15Wañuypaykunatahap'ichichun,usqayllainfiernoman
uraykamuchunku,paykunaqtiyasqankupi,paykuna
ukhupipasmillayruwaymikashan.
16ÑoqataqDiostawaqyakusaq.SeñorDiosmi
qespichiwanqa,nispa.
17Ch'isiyaq,tutamanta,chawpip'unchaypasmañakusaq,
kallpawantaqqaparisaq.
18Paymialmaytathak-kaypiqespichiwarqancontraypi
maqanakuymanta,askharunakunanñoqawankarqanku.
19Diosqauyarispanñak'arichinqa,ñawpaqpikawsaq
runakunata.Selah.Manaimacambiokunayoq
kasqankuraykunmanaDiostamanchakunkuchu.
20Paywanthakpikawsaqrunakunacontranmakinta
haywarirqan,rimanakuynintap'akirqan.
21Siminparimasqanqamantequillamantaaswansumaqmi
karqan,sonqonpinichaqaguerrakasharqan.
22SeñorDiosmanq'epiykitawikch'uy,paymiyanapasunki,
mananhayk'aqpaschaninrunaqkuyuriynintaqa
saqenqachu.

SALMOS
23Diosníy,qanmipaykunataurmachinkich'usaqt'oqoman,
yawarq'otukuqrunakunapasmanankuskan
p'unchayninkutakawsanqakuchu.Ichaqaqanpinconfiasaq,
nispa.
56RAKI
1(DavidpaMictamJonatelemrechoquimpaumalliqninman,
FilisteakunaGatllaqtapihap'iqtinku.)Diosníy,
khuyapayaykuway,runanmillp'uwaytamunanman.sapa
p'unchawmaqanakuspanmisarunchawan.
2Enemigoykunaqasapap'unchaymimillp'uwanku,
paykunancontraypimaqanakuqkunaqaaskhakanku.
3Imahoramancharikusaqchayqa,qanpinconfiasaq.
4Diospinalabasaqsiminta,Diospinconfiani;Manam
manchakusaqchuaychaimarurawawananta.
5Sapap'unchaymirimasqaytach'aqwanku.
6Huñunakunku,pakakunku,purisqaytaseñalanku,almayta
suyaspa.
7¿Manaallinruwasqankuwanchuayqenqaku?Diosníy,
phiñakuyniykipirunakunatawikch'uy.
8Qanmiwillankipurisqayta,waqayniytapasp'uyñuykiman
churay,¿manachulibroykipikashan?
9Qanmanwaqyakuqtiyqa,awqaykunankutirimunqaku.
Diosqañoqapaqmi.
10Diospisimintanalabasaq,SeñorDiospinalabasaq
siminta.
11Diospinhap'ipakurqani,mananmanchakusaqchurunaq
imatachusruwawawananta.
12Diosníy,promesaykikunaqanoqapinkashan.
13Wañuymantaalmaytanqespichiwarqanki,¿manachu
chakiytakacharichiwankiurmaymanta,kawsaqrunakunaq
k'anchayninpiDiospañawpaqenpipurinaypaq?
57CAPÍTULO
1(DavidpaAltasquit,Mictam,machaypiSaulmanta
ayqekuqtin.)Diosníy,khuyapayaykuway,almayqaqanpin
hap'ipakun,qanpallanthunpiraphrakunatanpakakusaq,
kaysasachakuykunapaskanankama.
2AnchaHatunDiostanwaqyakusaq;Tukuyimatapas
ruwawaqniyDiosman.
3Paymihanaqpachamantakachamuwanqa,
millp'uwaqniypap'enqayninmantaqespichiwanqa.Selah.
Diosmikhuyapayakuyninta,cheqaqkaynintawan
kachamunqa.
4Almayqaleonkunaukhupinkashan,ninawanruphachisqa
runakunaukhupipaspuñushani,paykunaqkirunkunaqa
lanzakuna,flechakuna,qallunkutaqfiloyoqespadahina.
5Diosníy,hanaqpachamantaaswanhatunchasqakay;lliw
kaypachamantaaswanhatunkayniykikachun.
6Paykunanhukllikatawakichirqankupurinaypaq;
almaypask'umuykusqañankashan,ñawpaqeypit'oqota
t'oqorqanku,chayt'oqoqchawpinmanmipaykunakikinku
urmaykurqanku.Selah.
7DiosTaytalláy,sunquyqatakyasqamkachkan,
takispaymialabasaq.
8Rikch'ariy,gloriay;rikchariy,salteriohinaspaarpa:Ñuqa
kikiymitempranorikcharisaq.
9SeñorDiosníy,runakunaukhupinalabasqayki,
nacionkunaukhupintakisqayki.
10Anchakhuyapayakuyniykiqahanaqpachapaqmi,
cheqaq-kayniykitaqphuyukama.
11Diosníy,hanaqpachamantaaswanhatunchasqakay,
lliwkaypachamantaaswanhatunchasqakachun.
58RAKI
1(DavidpaMictam,Altascit,Musikuumalliqman.)
¿Cheqaqtachuchanintarimankichis,huñunakuypitiyaq
runakuna?Runakunapachurinkuna,¿allintachu
juzgankichik?
2Ari,sonqoykipimillayruwaykunataruwankichis;kay
pachapimakiykichispasinchikallpantapesankichis.
3Millayrunakunaqawiksanmantankarunchakunku,
nacesqankuqhepallamanmipantapunkullullakuspa.
4Venenonkuqamach'aqwaypavenenonhinan,ninrinta
hark'aqmanauyariqyakuhinan.
5Chaykunaqamananuyarinqachuencantadorkunaq
kunkanta,encantadorkunaqmanahayk’aqpaschhayna
yachaywan.
6Diosníy,siminkutakirunkutap'akikuy,leonkunaqhatun
kirunkunatap'akiy,SeñorDiosníy.
7Sapakutipuriqunuhinachulluchun,flechankunata
t'oqyachinanpaqarcontak'umuykachispakuchusqahina
kachun.
8Chulluqcaracolhina,sapankankupasachun,warmiq
manatiemponpinacesqanhina,intitamanarikunankupaq.
9Manaraqmankaykikunakichkakunatasienteshaqtinmi,
muyuwayrahinaapapunqa,kawsashaqta,phiñakuspapas.
10Chaninrunaqakusikunqanvengakuytarikuspa,millay
runaqyawarninwanmichakintamayllikunqa.
11Chayhinapinpipasninqa:Cheqaqtapuninchanin
runapaqqapremioyoq,cheqaqtapuninkaypachapijuzgaq
Diosqa,nispa.
59RAKI
1(DavidpaMictam,Altasquitpaumalliqninman.
2Manaallinruwaqkunamantaqespichiway,yawarmillay
runakunamantataqqespichiway.
3 Saynaqa,paykunaqaalmaytansuyakushanku.Señor
Diosníy,mananhuchallikusqayraykuchu,nitaq
huchayraykuchu.
4Paykunaqaphawaykuspanpreparakushankumanañoqaq
huchayoqkaspa,rikch'ariychisyanapawanaykichispaq,
hinaspaqhawariychis.
5Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosníy,IsraelpaDiosnin,
rikch'ariyllapasuyukunatawatukamunaykipaq.Selah.
6Ch'isiyaqkutimunku,allquhinaqaparinku,llaqtata
muyuykuspanku.
7Qhawariychis,siminkuwanmiqaqchanku,espadakunan
siminkupikashan,¿pitaquyarin?
8SeñorDiosníy,qanmiichaqapaykunamantaasikunki.
Llapamanajudíorunakunatanburlakunki,nispa.
9Paypakallpanraykunsuyakusqayki,Diosmihark'awaqniy.
10KhuyapayakuqniyDiosmihark'awanqa,Diosmi
awqaykunamanmunapayasqaytaqhawachiwanqa.
11Amawañuchiychu,llaqtayamaqonqananpaq,
atiyniykiwanch'eqechiy.hinaspauraykachiy,escudoyku
Wiraqocha,nispa.

SALMOS
12 Siminkuq huchankumanta, siminkumanta
rimasqankumantapas hatunchakunankupaq,
ñakasqankumanta,llullakusqankumantawan.
13Phiñakuywanwañuchiychis,manakanankupaq,
ch'usaqyachiychis,yachachunkutaqDiosqaJacobpikay
pachaqk'uchunkamakamachikusqanta.Selah.
14Ch'isiyaqkutimuchunku.Allquhinaqaparispanku
llaqtatamuyurichunku.
15Mikhunatamaskhaspawichaymanuraymanpurichunku,
manasaksasqakaqtinkutaqphiñakuchunku.
16Ichaqaatiyniykimantantakisaq.ari,tutamantan
khuyapayakuyniykimantakallpawantakisaq,llakiy
p'unchawpihark'akuyniy,pakakunayimakankirayku.
17Qanpaqmi,kallpay,takisaq,Diosmidefiendeqniy,
khuyapayakuqniyDiosmi.
60RAKI
1(DavidpaMictam,Susanedutpitakiqumalliqman
yachachinanpaq,AramnaharaimwanAramzobawan
maqanakuqtin,JoabkutimuspaEdomllaqtatakachi
wayq'opichunkaiskayniyoqwaranqatawañuchirqan.)
Diosníy,wikch'upuwarqankun,ch’eqechiwarqankun,
manaallinchukanki;Yawhukmantañuqaykuman
kutirimuy.
2Qanmikaypachatakhatatatachirqanki;p'akirqanki:
p'akisqakunataqhaliyay;imaraykuchuschhaphchikun.
3Llaqtaykimanmisinchisasachakuykunatarikuchirqanki,
admirakunapaqvinotanukyachiwarqanku.
4Manchakuqniykikunamanmihukbanderataqorqanki,
chhaynapicheqaq-kaymantarikuchisqakananpaq.Selah.
5Munakusqaykirunakunaqespichisqakanankupaq.paña
makiykiwansalvay,hinaspauyariway,nispa.
6Diosqach'uyakayninpinrimarqan;Kusikusaqmi,Siquem
llaqtatat'aqasaq,Sucotwayq'otataqtupusaq.
7Galaadllaqtaqañoqaqmi,Manasestaqñoqaq.Efrainpas
umaypakallpanmi;Judánacionmikamachikuyqowaqniy;
8Moabllaqtaqamayllakunaymi;Edomhawamanmi
zapatoytawikch'usaq:Filistea,ñoqaraykuatipay,nispa.
9¿Pitaqkallpasapallaqtamanpusawanqa?¿PitaqEdom
llaqtamanpusawanqa?
10Diosníy,¿manachuqan,wikch'upuwaqniyku?Qantaq,
Diosníy,¿mayqentaqejercitoykuwanmanalloqsirqanki?
11Sasachakuymantayanapawayku,runaqyanapayninqa
yanqapaqmi.
12Dioswanmikallpawanruwasaqku,paymi
awqanchiskunatasaruykunqa.
61RAKI
1(Neginapitakiqumalliqman,DavidpaSalmon.)Diosníy,
qaparisqaytauyariy.mañakuyniymanatiendeychis.
2Kaypachaqtukukuyninmantapachanqaparisqayki,
sonqoysinchitallakikuqtin,ñoqamantaaswanalto
qaqamanpusaway.
3Qanmiñoqapaqpakakunawasikarqanki,
awqakunamantapassinchitorrehinankarqanki.
4Wiñaypaqmikarpaykipiqhepakusaq,rapraykikunaq
pakasqallanpinconfiasaq.Selah.
5Diosníy,qanmiprometekusqaytauyarirqanki,sutiykita
manchakuqrunakunaqherenciatanqowarqanki.
6Qanmireypakawsaynintaunaytawiñachinki,wiñay
miraykunamanhinataqmiwatakunantapaswiñachinki.
7PayqawiñaypaqmiDiospañawpaqenpikanqa:
Khuyapayakuyta,cheqaq-kaytapaswakichiy,chaykunan
paytawaqaychanman.
8Chhaynatanwiñaypaqsutiykitaalabasaq,sapap’unchay
prometekusqaytahunt’anaypaq.
62RAKI
1(Jedutunman,DavidpaSalmon.)Cheqaqtapuninalmayqa
Diostasuyashan,paymantanqespikuyniyqahamun.
2Payllaymiqaqay,qespichiwaqniypas;payqa
defiendekuyniymi;Manamanchatachukuyurisaq.
3¿Hayk'aqkamataqpiensankichishukrunacontramana
allinruwayta?Llapaykichismiwañuchisqakankichis,
k'umuqperqahina,kuyuriqvallahina.
4Hatunkayninmantawikch'upunankupaqmirimanakunku,
llullakuywanmikusikunku,siminkuwanmisaminchanku,
sonqonkupitaqmiñakanku.Selah.
5Almay,Diosllatasuyay;Paymantasuyakuyniyqa.
6Payllaymiqaqaypasqespichiwaqniypas.Manam
kuyusaqchu.
7Diospinqespikuyniypashatunchasqaypas,kallpay
qaqapas,pakakuyniypasDiospinkashan.
8Paypitukuytiempoconfiaychis.qankunarunakuna,
paypañawpaqenpisonqoykichistahich'aychis:Diosqa
pakakunanchismi.Selah.
9Cheqaqtapuninpisikallpayoqrunakunaqayanqalla
kanku,hatunsayayniyoqrunakunaqallullakanku,
balanzapichurasqakaspaqayanqamantapasaswan
k'anchariqmikanku.
10Amasarunchakuypihap'ipakuychu,amataqsuwakuypi
yanqallakaychu,qhapaqkayyapakuqtinqaamasonqoykita
churaychu.
11Diosqahukkutillatanrimarqan;iskaykutitankayta
uyarirqani;chayatiyqaDiospapunin.
12SeñorDiosníy,khuyapayakuyqaqanpaqmi,
sapankamanmillank'asqanmanhinakutichipunki.
63RAKI
1(DavidpaSalmon,Judách'inneqpikashaqtin.)Diosníy,
qanmiDiosniykanki.tempranomaskhasqayki:almaypas
ch'akichisunki,aychaypasanchatanmunasunkich'aki
ch'akihallp'api,maypichusmanaunukanchu;
2Atiyniykita,k'anchariyniykitapasrikunaypaq,ch'uya
cheqaspirikusqaymanhina.
3Munakuyniykikawsaymantaaswanallinkasqanrayku,
simiymialabasunki.
4Kawsashaspaymichhaynatasaminchasqayki,sutiykipin
makiytahoqarisqayki.
5Almayqatulluwanwirawanhinasaksasqakanqa;
Simiymikusikuysimiwanalabasunki.
6Puñunaypiyuyariqtiy,tutayaqpiqanpiyuyaymanaqtiy.
7Yanapawasqaykiraykumrapraykipallantuyninpi
kusikusaq.
8Almayqasinchitanqatikusunki,pañamakiykitaq
sayapawashan.
9Almaytachinkachinankupaqmaskhaqkunanichaqakay
pachaqurayladonkunamanrinqaku.
10Espadawanmiurmanqaku,atuqkunapaqmikanqa.

SALMOS
11ReymiichaqaDiospikusikunqa.pipaspaypasutinpi
juraqqahatunchakunqa,llullarimaqkunaqsiminmiichaqa
hark'asqakanqa.
64RAKI
1(ApuTakiqman,DavidpaSalmon.)Diosníy,
mañakuyniypi kunkayta uyariy, awqakunata
manchakuymantakawsayniytawaqaychay.
2 Pakaykuway millay runakunaq pakasqa
yuyaychayninmanta;Mana allin ruwaqkunaq
hatariyninmanta.
3Paykunanqallunkutaespadatahinakuyurichinku,
arconkutak'umuykuspaflechankutat'oqyachinku,k'arak
simikunata.
4Chayhinapinpaykunaqapakallapibaleanqakumana
pantaqrunaman,qonqayllamantanpaymanbaleanku,
manataqmanchakunkuchu.
5Paykunaqamillayruwaykunapinkallpachanku,
pakallapitaqmitoqllakunatachuranku.ninku:—Pitaq
paykunatarikunqa?
6Paykunaqamanaallinkunatanmaskhanku;paykunaqa
tukuysonqowanmaskhaytanhunt’anku:sapankankuq
ukhuyuyayninkupas,sonqonkupasukhunchasqa.
7Diosmiichaqaflechawanpaykunatat'oqyachinqa.
qunqayllamantamk'irisqakanqaku.
8Chaymipaykunakikinkuqallunkutaurmachinqaku,
llapanrikuqkunapasayqenqakun.
9Llaparunakunanmanchakunqaku,Diosparuwaynintataq
willanqaku.Payparuwasqanmantanallintaqhawarinqaku.
10ChaninrunakunaqaSeñorDioswanmikusikunqaku,
paypitaqmiconfianqaku.Llapachaninsonqoyoq
runakunanhatunchakunqaku.
65RAKI
1(Umalliqtakiqmanmi,DavidpaSalmon,Takiyninpas.)
Diosníy,Sionllaqtapialabasqakashasunki,
prometekusqaykinhunt'akusunki.
2Mañakuytauyariq,qanmanmihamunqakullaparuna.
3 Mana allin ruwaykunan atipawan,
huchallikusqaykumantataqch'uyanchanki.
4Kusisamiyoqmiajllasqaykiruna,patioykipitiyananpaq
asuykachisqaykirunaqa.
5QespichiqniykuDiosnilláy,manchaymillay
ruwaykunawanmichaninkaypikutichiwankiku.Paykunan
kaypachaqllapak'uchunkunaq,lamar-qochapatapikaru
llaqtakunaqconfiasqankanku.
6Paypakallpanwanmiorqokunatasayachin.atiywan
watasqakay:
7Chaymilamar-qochaqqapariyninta,olakunaq
qapariyninta,runakunaqch'aqwaynintapasthasnuchin.
8Qhepaladokunapitiyaqkunapasmanchakunkun
señalniykikunata, qanmi tutamanta ch'isiyaq
lloqsimuykunatakusichinki.
9Qanmikaypachatawatukamuspaqarpanki,Diospa
mayuwanmianchataqhapaqyachinki,chaymayuqaunu
hunt'akashan,trigotataqpaykunamanwakichinki.
10Qanmiqarankunataaskhataqarpanki,surcokunatan
tiyachinki,parawanllamp'uyachinki,pukyutasaminchanki.
11Qanmiwatatacoronankiallinkayniykiwan;
ñanniykikunapaswirataurmachin.
12Ch'inneqpipastokunamanurmaykunku,huch'uy
orqokunataqtukuyladomantakusikunku.
13Pastokunaqaovejakunawanmip'achasqakashan.
wayq’ukunapassarawanmiqatasqakashan;kusikuymanta
qaparinku,takinkutaqmi.
66RAKI
1(Kusikuqtakiqman,TakiotaqSalmo.)Llapasuyukuna,
Diosmankusikuywanqapariychik.
2Sutintahatunchaychis,paytayupaychaychis.
3Diostaniy:¡Maynamanchaymiruwasqaykikunaqa!
atiyniykiqhatunkayninwanmiawqaykikunaqanman
kasuykunqaku.
4Lliwkaypachapirunakunanyupaychasunki,takisunkiku.
sutiykimanmitakinqaku.Selah.
5Hamuychis,Diosparuwasqankunataqhawamuychis,
runaqwawankunamanruwasqanqamanchaymi.
6Lamar-qochatach'akihallp'amantukuchirqan,unuq
millp'antanchakipipurirqanku,chaypinpaywan
kusikurqayku.
7Atiyninwanmiwiñaypaqkamachin;ñawinqa
suyukunatanqhawashan,amahatariqkunaqaama
hatunchakuchunku.Selah.
8Runakuna,Diosninchistasaminchaychis,paypa
alabasqantauyariychis.
9Paymialmanchistakawsaypihap'in,manataq
chakinchistakuyurichinchu.
10Diosníy,qanmipruebawarqanku,qolqepruebasqahinan
pruebawarqanku.
11Qanmillikamanpusamuwarqanku.Ñoqaykumanmi
ñak'ariytachurarqanki.
12Qanmirunakunataumaykupatamansillaykuchirqanki.
ninawanunutawanpasarqayku,qanmiichaqaqhapaq
cheqasmanhorqomuwarqanku.
13Wasiykimanmihaykusaqruphachinasacrificiokunata
apaspa,prometesqaytahunt'asqayki.
14Sasachakuypikashaqtiyqasimiymirimaran,simiypas
rimaran.
15Ñoqaqawiraruphachinasacrificiokunatanhaywasqayki,
carnerokunaqinciensontawankuska.Torokunata
cabrakunawankuskahaywasaq.Selah.
16LlapaDiostamanchakuqkuna,hamuychis,uyariychis,
ñoqataqwillasaqalmayraykuruwasqanmanta.
17Simiywanmipaytaqaparirqani,qalluywantaqmi
alabasqakarqani.
18Sonqoypimanaallinruwaykunataqhawarisaqchayqa,
mananSeñorDiosqauyariwanqachu.
19IchaqacheqaqtapuninDiosqauyariwarqan.
mañakusqaypakunkanmanmiuyarirqan.
20SaminchasqakachunDiosmañakuyniyta,mana
khuyapayakuqniytapas.
67CAPÍTULO
1(Neginotpitakiqumalliqman,SalmootaqTaki.)Dios
khuyapayawayku,saminchawayku.hinaspauyanta
k’ancharichiwanchis;Selah.
2Chayhinapinkaypachapiimaynakawsasqaykireqsisqa
kanqa,llapasuyukunapiqespichiqqhalikayniyki.
3Diosníy,runakunaalabasunkichis.lliwrunakuna
alabachun.

SALMOS
4Nacionkunakusikuchunku,kusikuywantakiychis,qanmi
runakunatachanintajuzganki,kaypachapisuyukunatataq
kamachinki.Selah.
5Diosníy,runakunaalabasunkichis.lliwrunakuna
alabachun.
6Chhaynapinkaypachaqatarpunqa;Diosmi,kikin
Diosninchispas,saminchawasun.
7Diosmisaminchawasun;Hinankaypachaqllapa
k'uchunkunapaytamanchakunqaku,nispa.
68RAKI
1(Umalliqtakiqman:SalmootaqDavidpatakiynin.)Dios
hatarichun,awqankunach'eqechisqakachun,payta
cheqnikuqkunapaspaymantaayqekuchun.
2Imaynanq'osñiqarqosqakashan,chhaynataqpaykunata
qarqoy,imaynanceraninaqñawpaqenpichullupun,
chhaynatanmillayrunakunaqaDiospaqayllanpi
wañupuchunku.
3Chaninrunaqakusikuchun.Diospañawpaqenpi
kusikuchunku,ari,anchatakusikuchunku.
4Diosmantakiychis,sutintayupaychaychis,hanaqpachapi
sillakuqtaJAHsutiwanhatunchaychis,ñawpaqenpitaq
kusikuychis.
5Manatayta-mamakunaqtaytan,viudakunaqjueznin,
ch'uyatiyasqanpiDiosmi.
6Diosqasapallankunataqaayllukunamanmichuran,
cadenawanwatasqakunatanhorqomun,hatariqrunakunan
ichaqach'akihallp'apitiyanku.
7Diosníy,llaqtaykiqñawpaqenpilloqsispayki,
ch’inneqnintapurishaqtiyki;Selah:
8Kaypachaqachhaphchikurqan,hanaqpachapasDiospa
qayllanpiurmaykurqan,SinaillaqtapasIsraelpaDiosninpa
qayllanpinkuyurirqan.
9Diosníy,askhaparatankachamurqanki,chaywantaqmi
herenciaykitatakyachirqankisayk’usqakashaqtin.
10Huñunakusqaykiqachaypitiyaran,Diosníy,qanmi
wakchakunapaqallinkawsayniykimantawakichirqanki.
11SeñorDiosmichaysimitawillaran,chayqelqata
willaqkunaqaaskharunakunankaranku.
12Ejércitoreykunaqausqhayllanayqekurqanku,wasinpi
qhepakuqtaqsaqueokunatarakirqan.
13Mankakunaukhupiñakashankichischaypas,qolqewan
qatasqaurpiqraphrankunahinankankichis,q’elloqoriwan
p’altap’achankunahina.
14Tukuy-atiyniyoqDiosreykunatach’eqechiqtinmi,
Salmónllaqtapirit’ihinayuraqkapurqan.
15DiospaorqonqaBasanorqohinan.Basánorqohinaalto
orqo.
16Altoorqokuna,¿imanaqtintaqsaltashankichis?kaymi
Diospatiyaymunasqanorqo;ari,TaytaDiosmichaypi
wiñaypaqtiyanqa.
17Diospacarretankunaqaiskaychunkawaranqa,waranqa
waranqaangelkunan,paykunaukhupinSeñorDiosqaSinaí
llaqtapihinach'uyacheqaspikashan.
18Hanaqpachamanmiwicharqanki,presoapasqata
hap'irqanki.ari,hatariqkunapaqpas,SeñorDiospaykuna
ukhupitiyananpaq.
19SaminchasqakachunSeñorDiosqa,paymisapa
p'unchay allinkunata q'epichiwanchis, paymi
qespichiwaqninchisDiosqa.Selah.
20DiosninchisDiosqaqespichiqDiosmi.Wañuymanta
lloqsimuqch'aqwaykunaqaDIOSPAQWiraqochanmi.
21Diosmiichaqaawqankunaqumantapask'irinqa,
huchankunapipuriqpachukchantapas.
22SeñorDiosminirqan:–Basánllaqtamantan
kutichimusaq,lamar-qochaukhumantanllaqtayta
kutichimusaq.
23Chakiykiawqaykikunaqyawarninmanchallpuykusqa
kananpaq,allqoykikunaqqallunpaschaymanchallpusqa
kananpaq.
24Diosníy,ripusqaykitarikurqanku.Diosniypa,Reyniypa,
santuariopipurisqankunatapas.
25Takiqkunanñawpaqmanrirqanku,instrumentokunapi
tocaqkunapasqhepantarirqanku;paykunaukhupin
kasharqankutimbrekunawantocaqsipaskuna.
26Israelpapukyunmantapacha,huñunakuykunapiDiosta
saminchaychis.
27Benjamínhuch'uymikamachikuqninkuwankuska,Judá
suyupikamachikuqkuna,juzgadonkupiwan,Zabulonpi
kamachikuqkuna,Neftalíllaqtapikamachikuqkunaima.
28Diosniykinkallpaykitakamachirqan:Diosníy,
ñoqaykupaqruwasqaykikunatakallpachay.
29Jerusalénllaqtapitemploykiraykureykunaregalokunata
apamusunki.
30Lanzaqt'aqakunata,askhatorokunata,torillokunatapas
anyay,sapankankuqolqetahap'ichikunankama.
31Egiptomantakamachikuqkunanlloqsimunqaku.Etiopía
nacionqapisitiempollamantanDiosmanmakinta
haywarinqa.
32Kaypachapisuyukuna,Diosmantakiychis.
Wiraqochamanyupaychaytatakiychis;Selah:
33Ñawpapachahanaqpachapisillakuqman.Qhawariy,
kunkantakachamushan,kallpasapakunkatapas.
34Diosmankallpataqoychis.
35Diosníy,ch'uyacheqasniykimantamanchakuypaqmi
kanki,IsraelpaDiosninmillaqtanmankallpataatiytaqoq.
Diosqasaminchasqakachun.
69RAKI
1(Shosannimpitakiqumalliqman,DavidpaSalmon.)
Diosníy,salvaway.almaymanmiunuhaykumushan,nispa.
2Ukhut'urumanmichinkaykuni,manasayaqunuman,unu
ukhumanhaykuspaymiunuhunt'aykuwan.
3Waqayniymantasayk’usqañankashani,kunkaymi
ch’akipun,Diosniytasuyashaspaymiñawiypaspisiyapun.
4 Yanqalla cheqniwaqniykunaqa umaypa
chukchankunamantapasaswanaskhankanku,manaallinta
awqaykaspach'usaqyachiwaqniykunaqaatiyniyoqmi
kanku,manaqechusqaytankutichipurqani.
5DiosTaytalláy,qanmiyachankimanayuyayniyoq
kayniyta;Manataqmihuchaykunapasqanmanta
pakasqachu.
6Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosníy,suyasuqniykikunaqa
amap'enqachisqakachunku,IsraelpaDiosnin,ama
maskhaqniykikunañoqaraykup'enqachisqakachunku.
7Qanraykuk'amisqakasqayrayku.p'enqaymiuyayta
tapaykuwan.
8Wawqeykunapaqqawakllaqtayoqmikani,mamaypa
wawankunapaqpaswakllaqtayoqmikani.
9 Wasiykipikallpachakusqaymimijuwarqan.
K'amisuqniykikunaqk'amiyninmiñoqamanurmaykusqa.

SALMOS
10Waqashaqtiy,almaytapasayunaspacastigaqtiymi,
k'amiwarqan.
11Sacop'achatapasp'achaytaruwarqani.Hinan
paykunapaqqahukproverbiomantukurqani.
12Punkupitiyaqkunaqacontraypinrimanku.
machasqakunaqtakiyninmikarqani.
13SeñorDiosníy,mañakuyniyqaqanpaqmi,allintiempopi,
Diosníy,anchakhuyapayakuyniykipiuyariway,
qespichisqaykicheqaq-kaypi.
14 T'urumanta qespichiway,ama unuman
chinkaykuwaychu,cheqniwaqniykunamanta,ukhu
unumantawanqespichisqakaway.
15Amaunuhunt'aykuchuchun,amataqunu
millp'uwachunchu,amataq t'oqonpas siminta
wisq'awachunchu.
16SeñorDiosníy,uyariway.khuyapayakuyniykiqa
allinpunin,khuyapayakusqaykimanhinakutimuway.
17Amataquyaykitapakaychukamachiykimantaqa.
Sasachakuypinkashani,usqhayllauyariwaychis,nispa.
18Almaymanasuykamuy,hinaspakacharichiy,
enemigoykunaraykuqespichiway.
19Qanmiyacharqankip'enqayniyta,p'enqayniyta,
p'enqayniytawan,awqaykunanllapallankuñawpaqeykipi
kashanku.
20K'amikuymisonqoytap'akirqan;Llasaqkaywanmi
hunt'akashani,wakintaqkhuyapayanankupaqsuyakurqani,
ichaqamanankarqanchu.consoladorkunapaqpas,ichaqa
mananmayqentapastarirqanichu.
21Mikhunaypaqmigalotaqowaranku.Ch'akiykuspataq
vinagretaukyanaypaqqowarqanku.
22Mesankutatoqllamantukuchun,paykunaqallinninpaq
kaqpastoqllamantukupuchun.
23Ñawinkututayaykuchun,amarikunankupaq.hinaspa
wasankutasapakutikuyurichiy.
24Phiñakuyniykitapaykunamanhich'ay,phiñakuyniykitaq
paykunatahap'iykuchun.
25Paykunaqtiyasqankuqach'usaqkachun.Amataqpipas
karpankupitiyachunchu.
26Paykunaqamaqasqaykirunatanqatiykachanku.
k'irisqaykirunakunaqllakikuyninwanmirimanku.
27Millayhuchankumanyapaykuy,amachanin
kayniykimanhamuchunku.
28Kawsaqrunakunaqqelqanmantach'usaqyachisqa
kachun,amataqchaninrunakunawanqelqasqakachun.
29Ñoqaqawakcha,llakisqataqmikani,Diosníy,
qespichiwasqaykiqaaltomansayarichiway.
30 Takiwanmi Diospa sutinta alabasaq,
agradecekuspataqmihatunchasaq.
31ChaypasSeñorDiosqaaswanallintankusichinqa
waqrayoqtoromantapas,waqrayoqtoromantapas.
32Humilderunakunaqachaytarikuspakusikunqaku,
Diostamaskhaqsonqoykichistaqkawsanqa.
33SeñorDiosqawakcharunakunatanuyarin,manataqmi
presokunatapaspisichanchu.
34Hanaqpachapaskaypachapaspaytayupaychachun,
lamar-qochapas,chaypitukuyimapuriqkunapas.
35DiosmiSiontaqespichinqa,Judánacionpa
llaqtankunatapashatarichinqa,chaypitiyanankupaq,chay
llaqtatahap'ikapunankupaq.
36Kamachiqninpamirayninkunapaschaypimyachanqaku.
70RAKI
1 (Umalliq Musikuman,DavidpaSalmon,
yuyarichinaypaq.)Diosníy,usqhayllaqespichiway.Señor
Diosníy,usqhayllayanapaykuway.
2Almaytamaskhaqkunaqap'enqachisqakachunku,
p'enqachisqakachunku,k'irisqaytamunaqkunapas.
3P'enqayninkumantat'inkisqakanankupaqkutirichichunku:
Aha,aha,nispa.
4Llapamaskhaqniykikunaqanwankusikuchunku,
kusikuchunku,qespichiyniykitamunakuqkunapassapa
kutillaninkuman:“Dioshatunchasqakachun”,nispa.
5Ñoqaqawakchamikani,wakchataqmikani,Dios
Taytalláy,apurayllahamuway,qanmiyanapaqniypas
qespichiwaqniypaskanki.SeñorDiosníy,ama
qhepakuychu.
71RAKI
1SeñorDiosníy,qanpinconfiani,amahayk'aqpas
ch'aqwachiwaychu.
2Chaninkayniykipiqespichiway,hinaspaayqechiway,
uyariway,hinaspaqespichiway.
3Qankayallintakyasqawasiy,maymanchussapakutilla
asuykusaq.Qaqaymikanki,hatunwasiypas,nispa.
4Diosnilláy,qespichiwaymillayrunaqmakinmanta,mana
chaninmillayrunaqmakinmanta.
5SeñorDiosníy,qanmisuyakuyniykanki,wayna
kasqaymantapachanqanmikanki.
6Qanwanmiwiksaymantapachahoqarisqakani,qanmi
kankimamaypawiksanmantahorqowaqniy.
7Askharunakunapaqmimusphanahinakani;Qanmi
ichaqasinchipakakunaykanki.
8Tukuyp'unchaymisimiyhunt'aykuchunalabasqaykiwan
hatunchasqakasqaykiwanima.
9Amamachuyaytiempopiqawikch'uwaychu.kallpay
pisiyaqtinamasaqerpariwaychu.
10Awqaykunancontraypirimanku.Almayta
suyaqkunapasrimanakunku.
11Nirqanku:—Diosmisaqerparipun.Mananpipas
qespichiqqakanchu,nispa.
12Diosníy,amakarupichukay,Diosnilláy,usqhaylla
yanapawanaykipaq.
13Almaypaawqankunaqap'enqachisqakachun,
ch'usaqyachisqakachun.k'irisqaytamaskhaqk'amiywan,
p'enqaywanimapakasqakachunku.
14Ichaqasapakutillanmisuyakusaq,astawanraqmi
alabasqayki.
15Simiymitukuyp'unchaywillanqachaninkasqaykita,
qespichisqaykitapas.Noqaqamananyachanichuhayk'a
kasqanta.
16ApuSeñorDiospakallpanwanmirisaq,chanin
kasqaykimantanrimasaq,qanllamanta.
17 Diosníy,wayna-sipas kasqaymantapachan
yachachiwarqanki, kunankamataq musphana
ruwasqaykikunatawillarqani.
18Kunanpasyuyaqña,yuraqumayoqñakashaqtiypas,
Diosníy,amasaqerpariwaychu.kaymiraykunaman
kallpaykitarikuchinaykama,llapahamuqkunaman
atiyniykitarikuchinaykama.
19DiosTaytalláy,chaninkayniykipasanchahatunmi,
hatunruwaykunataruwaq.

SALMOS
20Hatun,sinchillakikunatarikuchiwaqniy,
kawsachiwanki,kaypachaukhumantataqwakmanta
wicharichiwanki.
21Qanmihatunkayniytayapawanki,tukuyladomantataq
sonqochawanki.
22Diosnilláy,salteriawanalabasqayki,cheqaq
rimasqaykiwan.
23Simiypasanchatankusikunqaqanpaqtakiqtiy;
almaytapas,qankacharichimusqayki,nispa.
24Qalluypastukuyp'unchaymichaninkasqaykimanta
rimanqa,p'enqachisqakasqankuraykunp'enqachisqa
kashanku,k'iriytamaskhaqkunaqa.
72RAKI
1(SalomonpaqSalmo.)Diosníy,reymanqoy
juicioykikunata,chaninkayniykitapasreypachurinman
qoy.
2Llaqtaykitanchanin-kaywanjuzganqa,wakcha
runakunatataqtaripaywan.
3Orqokunanrunakunamanthakkawsaytaapamunqa,
huch'uyorqokunatapaschaninkaspa.
4Paymirunakunapawakcharunakunatajuzganqa,wakcha
runakunataqespichinqa,sarunchakuqtapaspakirunqa.
5Intipaskillapastakyaqtinqa,tukuymiraykunapin
manchakusunkiku.
6Payqaparahinanuraykamunqarutusqapastopataman,
allpataunuqparahina.
7Paypap'unchayninkunapinchaninrunakunaqa
t'ikarinqaku;Killawiñanankamataqaskhathakkaypas.
8 Paymilamar-qochamanta lamar-qochaman,
mayumantapachakaypachaqk'uchunkamakamachinqa.
9Ch'inneqpitiyaqkunanpaypañawpaqenpi
k'umuykunqaku. awqankunapas ñut'u allpata
llamiykunqaku.
10Tarsisllaqtapireykunapas,islakunapireykunapas
regalokunatanapamunqaku,Seba,Sebareykunapas
regalokunatanhaywanqaku.
11Arí,llapareykunanpaypañawpaqenpiurmaykunqaku,
llapasuyukunanpaytaservinqaku.
12Paymiwakchakunataqespichinqaqapariqtin.
Wakchakunapas,manayanapaqniyoqpas.
13Wakchakunata,wakchakunatawankhuyapayanqa,
wakchakunatapasqespichinqa.
14Paymialmankutakacharichinqaq'otuymanta,
maqanakuymantawan,yawarninkupasanchachaniyoqmi
kanqa.
15Paymikawsanqa,paymanmiqonqakuSeballaqtapi
qorimanta.Sapap'unchaytaqmialabasqakanqa.
16Allpapihukmakillatrigoorqopatakunapikanqa.
chayparurunmiLíbanosuyuhinachhaphchikunqa,chay
llaqtapikaqkunapaskaypachapipastohinat'ikarinqaku.
17Sutinqawiñaypaqmiwiñaypaqkanqa,sutinqainti
hinaraqmikanqa,runakunapassaminchasqankanqaku,
llapasuyukunapassaminchasqannispasutichanqaku.
18SaminchasqakachunIsraelpaDiosninSeñorDiosta,
payqaadmirakuypaqkaqkunallatamruwan.
19Wiñaypaqk'ancharishaqsutinsaminchasqakachun.
Amen,hinaspaAmén.
20IsaipachurinDavidpamañakusqanmitukukapun.
73RAKI
1(AsafpaSalmon.)CheqaqtapuninDiosqaIsraelpaq
allinpuni,ch’uyasonqoyoqrunakunapaqpas.
2Ñoqataqichaqa,chakiykunayaqachinkapusharqan.
purisqaykunaqayaqapaschállimp’iykusqaña.
3Manayuyayniyoqrunakunamantanenvidiakurqani,
millayrunakunaqallinkawsasqantarikuspay.
4Wañusqankupiqamanankanchuwatanakuna,
kallpankutaqmiichaqaallintakyasqa.
5Paykunaqamananwakinrunakunahinachusasachakuypi
tarikunku;manataqmiwakinrunakunahinachu
ñakarichisqakanku.
6Chayraykunhatunchakuyqacadenahinapaykunata
muyuykun.maqanakuyqap'achahinanpaykunataqataykun.
7Ñawinkuqawirawanmiresaltan,sonqonkupa
munasqanmantapasaswanaskharaqmikanku.
8Paykunaqawaqlliqmikanku,millaytanrimanku
sarunchakuymanta.
9Hanaqpachamansiminkutachuranku,qallunkutaqkay
pachapipurin.
10Chayraykunllaqtanqakaymankutipun,hunt'avaso
unutaqpaykunamankuyuripun.
11Paykunantapurqanku:¿ImaynatataqDiosqayachanman?
¿AnchaAltopichuyachaykan?
12Qhawariy,kaykunaqamanaDiossonqorunakunan,kay
pachapit’ikariqkuna;qhapaqkaykunapinyapakunku.
13Cheqaqtapuninsonqoytach'uyancharqani,mana
huchayoqkaspaymimakiytamayllirqani.
14Tukuyp'unchaymiñak'arichisqakani,sapap'unchaytaq
muchuchisqakani.
15Nisaqchayqa,chhaynatanrimasaq;Qhawariy,
wawaykikunaqmirayninkunatanhuchallikusaq.
16Kaytayachaytayuyaykuspayqa,sinchinanaymikarqan;
17Diospasantuarionmanhaykunaykama.chaymantataq
entienderqanitukukuyninkuta.
18Cheqaqtapuninpaykunatalliwpampakunapi
churarqanki.
19¡Imaynataqch'usaqmanapasqakanku,hukratullapi
hina!paykunaqamanchakuywanhunt’asqañankashanku.
20Rikch'arispamusquyhina.chhaynaqa,Wiraqocha,
rikch'arispaykiqa,paykunaqrikch'aynintanpisichanki.
21Chhaynatansonqoyllakikurqan,chhaynapink’irisqa
karqani.
22Chhaynamanayuyayniyoqmikani,manayachaqmi
karqani,ñawpaqeykipianimalhinankarqani.
23Chaywanpassapakutillanmiqanwankashani,paña
makiymantanhap'iwarqanki.
24Qanmiyuyaychawasqaykiwanpusawanki,qhepamantaq
jatunchasqakanaypaqchaskiwanki.
25¿Pitaqhanaqpachapikapuwan,manaqa?Kaypachapiqa
manankanchuqanmantaaswanmunasqayqa.
26Aychaypassonqoypaspisiyapunmi,Diosmiichaqa
sonqoypakallpan,hinallataqwiñaypaqrakiyniypas.
27Qanmantakarunchakuqkunanwañupunqaku,qanmanta
qhellihuchapipuriqkunatanch'usaqyachirqanki.
28NoqapaqqaallinmiDiosmanasuykuyqa,SeñorDiospin
confiani,llaparuwasqaykikunatawillanaypaq.

SALMOS
74RAKI
1(MaschildeAsaf.)Diosníy,¿imanaqtintaqwiñaypaq
wikch'uwayku?¿Imanaqtintaqphiñakuyniykiq'osñichin
pastoykipiovejakunacontra?
2Ñawpamantarantisqaykiiñiqt'aqaykitayuyariy.
Herenciaykiqk'aspinta,kacharichisqaykita;KaySión
orqopitiyasqayki,nispa.
3Chakiykikunatahoqariywiñaypaqch'usaq
pampakunaman;ch'uyacheqaspiawqaqmillay
ruwasqankunatapas.
4Awqaykikunanhuñunakusqaykikunachawpipi
qaparishanku.señalkunataruwanankupaqmibanderankuta
churanku.
5Hukrunaqarakhusach’akunamanhachakunata
hoqarisqanmanhinananchareqsisqakarqan.
6Kunanmiichaqahachakunawan,martillokunawanpas
chayratollap’akinku.
7Ch'uyawasiykimanmininatawikch'uykurqanku,sutiykiq
tiyasqancheqastapaspampamanwikch'uykuspanku
qhellicharqanku.
8Paykunansonqonkupinirqanku:–Kuskapaykunata
wañuchisun,chaysuyupillapasinagogakunatan
ruphachirqanku,nispa.
9Ñoqaykuqamananrikunchischuseñalninchiskunata,
manañankanñachuprofeta,nitaqmipipasyachaqqahayk'a
tiempokama.
10DiosTaytalláy,¿hayk'aqkamataqawqaqak'aminqa?
¿wiñaypaqchuawqaykisutiykitak'aminqa?
11¿Imanasqataqmakiykitaqechunki,pañamakiykita?
sinqaykimantahurquy.
12DiosmiñawpatiempopiRey,kaypachapi
qespichiwananpaq.
13Qanmikallpaykiwanlamar-qochatat'aqarqanki,unupi
dragonkunaqumantapasp'akirqanki.
14Leviatanpaumankunatap'akispach'inneqpitiyaq
runakunamanmikhunataqorqanki.
15Pukyuta,unumillp'utapasch'akichirqanki,hatun
mayukunatapasch'akichirqanki.
16P'unchawqaqanpa,tutapasqanpa,k'anchaytapas
intitapaswakichirqanki.
17Qanmikaypachaqllapalinderonkunatachurarqanki.
18SeñorDiosníy,yuyariy,awqarunakunak'amisqankuta,
manayuyayniyoqrunakunapassutiykitak'amisqankuta.
19Amatortugaykiqalmantaqoychuaskhamillay
runakunaman,amawiñaypaqqonqaychuwakchaykikunaq
huñunakuyninta.
20Pactotarespetaychis,kaypachapitutayaqcheqaskunaqa
millayrunakunaqtiyasqanmihunt'akashan.
21Yaw,sarunchasqarunakunaqaamap'enqakuspa
kutimuchunku,wakchakunapas,wakchakunapassutiykita
yupaychachunku.
22Diosníy,sayariy,qankikiykiqdefiendekuy,yuyariy
manayuyayniyoqrunasapap'unchayk'amisusqaykita.
23Amaqonqaychuawqaykikunaqqapariyninta,qancontra
hatariqkunaqch'aqwayninqasapakutillanmiyapakun.
75RAKI
1(Altasquith,Altasquith,ASalmoorCantaofAsaf.)
Diosníy,qanmanmigraciastaqoyku,qanmanmigraciasta
qoyku,sutiykiqaadmirakuypaqruwasqaykikunaq
qayllanpinkashan.
2Iñiqt’aqatachaskispayqachanintanjuzgasaq.
3Kaypachapaschaypillapatiyaqkunapas
ch'usaqyachisqañankapun.Selah.
4Manayuyayniyoqkunatannirqani:Amasonsota
ruwaychischu,millayrunakunatataqnirqani:Ama
hoqariychischuwaqrataqa.
5Amawaqraykitaaltomanhoqariychu,amak'ullu
kunkawanrimaychu.
6Manataqmiintilloqsimuyladomantachu,nitaqinti
haykuyladomantachu,nitaqsurladomantachuwiñariyqa
hamun.
7Diosmiichaqajuezqa,huknintaurmachin,huktataq
sayachin.
8SeñorDiospamakinpinkashanhukcopa,vinopas
pukallañan.chaqrusqawanhunt’akashan;Hinaqtinmichay
q'opakunatahich'aykuchin,chayq'opakunatanichaqa,kay
pachapillapamillayrunakunaqachaykunata
ch'usaqyachinqaku,hinaspaukyanqaku,nispa.
9Ichaqawiñaypaqmiwillasaq;JacobpaDiosninta
yupaychaspatakisaq.
10Millayrunakunaqllapawaqrankunatapas
ch'usaqyachisaqmi.Chaninrunakunaqwaqrankunanichaqa
hatunchasqakanqa.
76RAKI
1(Neginotpitakiqumalliqman:SalmootaqAsafpa
takiynin.)JudánacionpinDiosqareqsisqakashan.
2Salemllaqtapinkashankarpa,Siónllaqtapitiyasqanpas.
3Chaypinp’akirqanarcoqflechankunata,escudonta,
espadata,maqanakuytapas.Selah.
4Qanqaaswank'anchariqmikanki,mikhuna
orqokunamantapas.
5Rumisonqoyoqkunaqasuwasqañankashanku,
puñuytapaspuñunkuñan,manataqmimayqenpasatiyniyoq
runakunapasmakinkutatarirqankuchu.
6JacobpaDiosnláy,anyasqaykiraykuncarretapas
caballopaswañusqapuñuymanwikch'uykusqakashan.
7Qan,manchachisqakanki,¿pitaqñawpaqeykipi
sayasunkimanhukkutiphiñasqakashaqtiyki?
8Hanaqpachamantanjuiciotauyarichirqanki;kaypachaqa
manchakuspa,ch'inllakasharqan,
9Diosqajuzgananpaqhatarirqan,kaypachapillapallamp'u
sonqorunakunataqespichinanpaq.Selah.
10Cheqaqtapuninrunaqphiñakuyninqaalabasunki,
puchuqphiñakuytapashark'anki.
11DiosniykichisSeñorDiosmanprometekuspahunt'aychis.
12Paymikamachikuqkunapaespirituntachinkachinqa,kay
pachapireykunapaqqamanchakuypaqmi.
77RAKI
1(Jedutúnpaumalliqninman,AsafpaSalmon.)Kunkaywan
Diostawaqyarqani,kunkaywantaqDiostawaqyarqani.
Hinanpayqauyariwarqan.
2Sasachakuyniyp'unchaypinSeñortamaskharqani,
nanaymitutapiphawarirqan,manataqmitukukurqanchu,
almaypasmananmunarqanchusonqochayta.
3Diostayuyarispaymisinchitallakikurqani,
quejakuspaymiespirituypassinchitallakikurqan.Selah.

SALMOS
4Qanmiñawiytarikch'arishaspahap'inki,sinchillakisqa
kashani,chaymimanarimaytaatiymanchu.
5Ñawpap’unchaykunata,ñawpawatakunataqhawarirqani.
6Tutapitakiyniytayuyarini,sonqoywanmirimani,
espirituytaqallintamaskharqan.
7¿WiñaypaqchuSeñorDioswikch'upunqa?¿Manañachu
allinpaqqhawarisqakanqa?
8¿Wiñaypaqchukhuyapayakuyninchinkapun?
¿Wiñaypaqchuprometesqanqatukukun?
9¿Diosqonqapunchukhuyapayakuqkayta?
¿Phiñakuspachukhuyapayakuynintawisq'arqan?Selah.
10 Hinaqtinminoqaqanirqani:“Kaymionqosqay,ichaqa
yuyarisaqmiAnchaHatunDiospapañamakinpikasqan
watakunata”,nispa.
11SeñorDiosparuwasqankunatanyuyarisaq,ñawpaqpi
admirakuypaqruwasqaykikunatanyuyarisaq.
12Tukuyrurasqaykikunapipasyuyaymanasaqmi,
ruwasqaykikunamantapasrimasaqmi.
13Diosníy,ñanniykiqasantuariopinkashan,¿pitaq
DiosninchishinahatunDios?
14QanmikankimilagrokunaruwaqDiosqa,qanmi
runakunaukhupikallpaykitawillarqanki.
15QanmimakiykiwankacharichirqankiJacobpaJoseypa
churinkunata.Selah.
16Diosníy,unukunarikusurqanki.mancharisqakarqanku:
ukhupachakunapasllakisqakasharqanku.
17Puyukunaunutahich'aykurqan,hanaqpachataq
t'uqyaytakacharqan,flechaykikunapasphawaykacharqan.
18Hanaqpachapit'oqyasqaykit'oqyamurqan,
k'anchaykunankaypachatak'ancharichirqan,kaypachataq
khatatataspachhaphchikurqan.
19Ñanniykiqalamar-qochapinkashan,ñanniykipashatun
unukunapin kashan,manataqmiyachakunchu
purisqaykipas.
20MoisespaAaronpamakinwanmillaqtaykitaovejahina
pusarqanki.
78RAKI
1(MaschildeAsaf.)Llaqtaykuna,kamachikuysimiyta
uyariychis,simiyparimasqaytauyariychis.
2Simiytakicharisaqhukrikch'anachiysimiwan,ñawpaq
pachatutayaqsimikunatarimasaq.
3 Uyarirqanchikmi,yacharqanchikmi,ñawpa
taytanchikkunapaswillawarqakum.
4Mananpaykunataqawawankunamantapakasaqkuchu,
hamuqmiraykunamanSeñorDiospayupaychayninta,
kallpanta,musphanaruwasqankunatapasrikuchispa.
5PaymiJacobpihuktestigotatakyachirqan,Israelpipas
kamachikuysimitachurarqan,ñawpaqtaytanchiskunaman
kamachisqanmanhina,paykunanwawankunaman
reqsichinankupaq.
6Hamuqmiraykunaqapaykunatareqsinankupaq,naceq
wawakunapas.Pikunachushatarispawawankunaman
willanqaku.
7Diospisuyakuspanku,Diosparuwasqankunatamana
qonqaspa,kamachikuyninkunatahunt'anankupaq.
8Manataqmitaytankuhinachukankuman,k’ullu,hatariq
miray;Sonqonkutamanaallinpaqqhawariqmiray,
manataqmiDiospaespiritunpastakyasqachu.
9Efrainpamirayninkunaarmasqa,arcotaapaspa,guerra
p'unchaypikutirirqanku.
10PaykunaqamananDiosparimanakuyninta
hunt'arqankuchu,manataqmimunarqankuchuKamachikuy
Siminpanisqanmanhinapuriyta.
11Hinaspanqonqapurqanruwasqankunata,musphana
ruwasqankunatapas.
12Egiptohallp'api,Zoánhallp'api,ñawpataytankupa
ñawpaqninpiadmirakuypaqkaqkunataruwarqa.
13Paymilamar-qochatat'aqanachirqan,hinaspan
paykunatapasachirqan.Hinaspanunukunatahukmontón
hinasayachirqan.
14P'unchawtataqphuyuwanpusarqan,tutantintaqnina
k'anchaywan.
15Ch'inneqpiqaqakunatach'usaqyachispataqunu
ukhumantahinaukyachirqan.
16Paymiqaqamantamayukunatapashorqomurqan,
unukunatapasmayuhinaphawachirqan.
17Ch'inneqpiAnchaHatunDiostaphiñachispanku,
astawanraqpaycontrahuchallikurqanku.
18 HinaqtinmipaykunaqasonqonkupiDiostatentarqanku
munapayayninkuraykumikhunatamañakuspa.
19Ari,Diospacontranpirimarqanku;nirqanku:–¿Dioschu
ch'inneqpihukmesatachuranman?
20Qhawariy,qaqatak’irirqan,unukunaphawaykamurqan,
mayukunapashunt’aykusqa;¿T'antatapasqonmanchu?
¿llaqtanmanaychataqonmanchu?
21ChaymiSeñorDiosqachaytauyarispaphiñakurqan,
hinanJacobcontraninarawrarirqan,Israelcontrataq
phiñakurqan.
22PaykunaqaDiospimanacreesqankuraykun,qespichisqa
kananpimanaconfiasqankuraykun.
23Hanaqpachamantaphuyukunatakamachispahanaq
pachapunkukunatakichaspapas.
24Paykunamanmimanánisqaparachimurqan
mikhunankupaq,hinaspanhanaqpachatrigotaqorqan.
25Runaqaangelkunaqmikhunantanmikhurqan,
paykunamanmimikhunataapachirqan.
26Intilloqsimuyladowayratanhanaqpachaman
phawaykachirqan,atiyninwantaquraywayrataapamurqan.
27Paykunamanpasñut'uhallp'ahinaaychataparachirqan,
lamar-qocharit'ihinap'isqukunatapas.
28Hinaspancampamentonkupachawpinman,tiyasqanku
muyuriqpiurmaykachirqan.
29Chaymipaykunaqamikhuspasaksasqakarqanku,paymi
paykunamanmunayninkutaqorqan.
30 Paykunaqa manan karunchakurqankuchu
munapayayninkumanta.Mikhuyninkusiminkupiraq
kashaqtinmiichaqa.
31Diospaphiñakuyninmipaykunamanhamuspaaswan
wirarunakunatawañuchirqan,Israelrunakunaqakllasqan
runakunatataqwañuchirqan.
32Tukuychaykunaraykunhuchallikurqanku,manataqmi
creerqankuchumusphanaruwasqanmanta.
33Chayraykunp'unchayninkutayanqapaqtukupurqan,
watakunatataqñak'ariypitukuchirqan.
34PaykunatawañuchiqtinmiJesustamaskharqanku,
hinaspantempranokutispaDiostatapurqanku.
35HinaspanyuyarirankuDiosqapaykunaqqaqanta,Alto
Diostaqkacharichiqninkukasqanmanta.
36Chaywanpaspaykunaqasiminwanmipaytaalabarqanku,
qallunkuwantaqllullakurqanku.
37Sonqonkupasmananallinchukasharqanku,manataqmi
rimanakuyninpipastakyasqachukarqanku.

SALMOS
38Paymiichaqa,khuyapayaywanhunt'akaspa,
huchankutapampacharqan,manataqpaykunata
ch'usaqyachirqanchu,ari,askhakutitanphiñakuyninta
t'ikrarqan,manataqllapanphiñakuynintachuhatarichirqan.
39Jesusqayuyariranmiaychallakasqankuta.Wayrapasaq,
manakutimuqwayra.
40¡Haykakutitanch'inneqpiphiñachirqanku,ch'inneqpitaq
llakichirqanku!
41Ari,qhepamankutispaDiostatentarqanku,Israelpa
Ch’uyantataqhark’arqanku.
42Paykunaqamananyuyarirqankuchumakinta,nitaq
awqankumantaqespichisqanp’unchaytapas.
43Egiptosuyupimilagrokunataruwaspa,milagrokunata
ruwaspataqZoánpampapi.
44Mayunkutapasyawarmantukuchisqaku.hinallataqunu
hunt'aykusqanta,manaukyaytaatispa.
45Paykunamanmiimaymanach'uspikunatakachamurqan,
chaych'uspikunataqmikhurqan.hinaspasapokunapas,
chaykunampaykunatachinkachirqa.
46Paypamirayninkunatapaslangostamanqorqan,
llank'asqankutataqlangostaman.
47Uvassach'ankutataqchiriwanch'usaqyachirqan.
48Unankunatapasruntumanmisaqerqan,ovejankunatapas
ruphayrayokunamanmisaqerqan.
49Paykunamanmisinchiphiñakuyninta,phiñakuyninta,
phiñakuyninta,llakichiynintawanwikch’uykachirqan,
paykunamanmillayangelkunatakachaspa.
50Phiñakuyninmanmihukñantaruwarqan;manataqmi
wañuymantaalmankutaqespichirqanchu,aswanqa
onqoymanmikawsayninkutaqorqan;
51Egiptosuyupillapaphiwiwawakunatawañuchirqan.
Campakarpakunapikallpankupiumalliq.
52Llaqtatanichaqaovejakunahinalloqsichirqan,
ch'inneqpitaqovejakunahinapusarqan.
53 HinaqtinmiJesusqamanamanchakuspapaykunata
pusaran.
54Paykunatataqaparqansantuarionpalinderonman,kay
orqoman,chayorqoqapañamakinparantisqanmi.
55Paykunaqñawpaqenpimanajudíorunakunatapas
qarqospa,hukherenciatat'aqarqan,Israelayllukunatapas
karpankunapitiyachirqan.
56ChaywanpaspaykunaqaAnchaHatunDiostan
wateqarqanku,phiñachirqankuima.
57Ichaqakutirispankunñawpataytankuhinamanahunt'aq
sonqokarqanku.
58AltopampankuwanmiJesustaphiñachirqanku,k'uyusqa
idolokunawantaqenvidiakurqanku.
59ChaytauyarispanDiosqaphiñakuspaIsraelrunakunata
sinchitamillakurqan.
60 HinaqtinmipayqasaqerpariranSilokarpata.
61Kallpantapresomanqorqan,k'anchariynintataq
awqakunaqmakinmanqorqan.
62 Llaqtantataq espadaman entregarqan.
Herencianmantataqphiñakurqan.
63Ninawaynakunataruphachirqan;sipasninkupasmanan
casarakurqankuchu.
64Sacerdotenkutaqespadawanwañuchisqaku.
Viudankupasmananwaqarqankuchu.
65HinaqtinmiSeñorqarikch'arirqanpuñuymanta
lloqsimuqrunahina,vinowanqapariqkallpasaparunahina.
66Paymiawqankunatawasanpimaqarqan,wiñaypaq
k'amirqan.
67JesusqamananmunarqanchuJosepakarpanta,
manataqmiEfraínayllutapasakllarqanchu.
68Judáayllutanakllakurqan,munakusqanSionorqota.
69Santuariontataqaltopalaciokunatahinasayarichirqan,
wiñaypaqtakyachisqanhallp'ahina.
70KamachiqninDavidtapasakllakuspanoveja
miraykunamantaaparqan.
71Umaovejakunatauñakunataqatispapusamurqan
llaqtantaJacobtamikhuchinanpaq,Israelllaqtatataq
herenciantamikhuchinanpaq.
72ChaymiJesusqapaykunatamikhuchirqansonqonpa
hunt’asqakayninmanhina;hinaspamakinpaallin
yachayninwanpusarqa.
79RAKI
1(AsafpaSalmo.)Diosníy,manajudíorunakunan
herenciaykimanhaykumunku.Ch'uyayupaychana
wasiykitanqhellicharqanku;Jerusalénllaqtatamontón
patamanchurarunku.
2Kamachiykikunaqayantanqorqankuhanaqpacha
p'isqokunaman,ch'uyarunakunaqaychantataqkaypachapi
animalkunaman.
3YawarninkutapasunuhinanJerusalénmuyuriqpi
hich'aykurqanku.manataqmipipas paykunata
p'ampananpaqkarqanchu.
4 Runamasinchiskunaq k’amisqanmikanchis,
muyuriqninchispikaqkunaqpisichasqan,burlakusqanima.
5¿Hayk'aqkamataqSeñorDios?¿Wiñaypaqchu
phiñakunki?¿Ninahinachuenvidiakuyniykirawranqa?
6Phiñakuyniykitahich'aymanareqsisuqsuyukunaman,
sutiykitamanawaqyakuqsuyukunamanpas.
7 Jacobta mikhuspa, tiyasqan wasitapas
ch'usaqyachirqanku.
8Amayuyariychuñawpaqmanaallinruwasqaykumanta,
khuyapayakuyniykiusqhayllahark'awayku,sinchi
pisichasqakasqaykurayku.
9QespichiwaqniykuDiosníy,sutiykiqhatunchayninrayku
yanapawayku, sutiykiraykutaq qespichiwayku,
huchaykutapasch'uyanchawayku.
10¿Imanaqtintaqmanajudíorunakunaninkuman:
¿MaypitaqDiosninkukashan?Ñoqaykupimanajudío
runakunaukhupireqsisqakachun,kamachiykikunaq
yawarnintavengakusqankuwan,nispa.
11Chaywisq'asqarunaqsuspiranqañawpaqeykiman
hamuchun.atiyniykiqhatunkayninmanhina,
wañunankupaqchurasqakunatawaqaychay;
12Wiraqocharunamasinchiskunamanpasqanchiskutita
k’amiychis,chaywank’amisusqaykita,SeñorDiosníy.
13Chayhinatanñoqaykullaqtaykipas,pastoykipi
ovejakunapaswiñaypaqgraciastaqosqaykiku,llapa
miraykunamanmialabasqaykiku.
80RAKI
1(Sosannimedutpitakiqumalliqman,AsafpaSalmon.)
Israelpamichiqnin,Josetaovejahinapusaq,uyariy.
querubinkunapachawpinpitiyaq,k'anchariy.
2Efrainpa,Benjaminpa,Manasespañawpaqenpi
kallpaykitakallpachay,hinaspahamuspaqespichiwayku.
3Diosníy,kutirichiway,uyaykitak'ancharichiy.
Qespichisqakasunchis.

SALMOS
4Tukuy-atiyniyoqDiosTaytaDiosníy,¿hayk'aqkamataq
phiñakunkillaqtaykiqmañakusqanta?
5Waqayt'antawanmipaykunatamikhuchinki;hinaspan
waqaytaqorqanaskhataukyanankupaq.
6Qanmirunamasiykuwanch'aqwachiwayku,awqaykutaq
paykunapuraasikunku.
7Tukuy-atiyniyoqDiosníy,kutiriykuway,uyaykita
k'ancharichiy.Qespichisqakasunchis.
8Egiptomantauvassach'atahorqomurqanki,manajudío
runakunataqarqospatarpurqanki.
9Chaypañawpaqenpinhukcuartotaallicharqanki,
hinaspansaphicharqanki,chaymihallp'atahunt'aykuran.
10Orqokunapasllanthunwanmiqatasqakasqa,
k'allmakunapassumaqcedrosach'akunahinankasqa.
11Kallpankunatanlamarqochamankacharqan,
k'allmakunatataqmayuman.
12¿Imanasqataqseq'ankunatathunirqanki,ñannintapuriq
llaparunakunap'utunankupaq?
13Sachamantajabalípasch'usaqyachin,sallqa
uywakunapasmikhupun.
14Tukuy-atiyniyoqDiosnilláy,kutimuy,hanaq
pachamantaqhawariy,hinaspakayuvassach'ata
watukamuy.
15Pañamakiykiqtarpusqanuvaschakrata,
kallpachasqaykik'allmatapas.
16Ninawanmiruphachisqa,kuchusqaña,uyaykiq
anyasqanmiwañupunku.
17Makiykikachunpañamakiykipikaqrunaman,qan
kikiykipaqkallpachasqaykirunaqchurinman.
18Chayhinaqamananqanmantakutipusaqkuchu,
kawsachiwayku,sutiykitawaqyakusaqku.
19Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosníy,kutiriykuway,uyaykita
k'ancharichiy.Qespichisqakasunchis.
81RAKI
1(Gititllaqtapiumalliqtakiqman,AsafpaSalmon.)
Diosmankallpawantakiychis.
2Salmotahap'ispakaymanapamuytimbreta,sumaqarpata
salteriotawan.
3Fiestap'unchayniykupi,mosoqkillapi,churasqatiempopi,
trompetatatocaychis.
4Israelpaqkamachikuymikarqan,JacobpaDiosninpa
kamachikuyninpas.
5ChaytanJosepichurarqanEgiptosuyutapurishaspa
willananpaq.
6Q'epimantahombrontahorqorqani,makinkunatan
mankakunamantaqespichirqani.
7Sasachakuypiwaqyamurqanki,ñoqataqqespichirqayki.
Ñoqaqapakasqat'oqyasqancheqaspinkutichirqayki,
Meribaunupipruebarqayki.Selah.
8Uyariychis,llaqtay,ñoqataqwillasqayki:Israel,
uyariwawaqchischayqa;
9Mananhukdiosqanpiqakanqachu.amataqwak
llaqtayoqdiostapasyupaychankichu.
10ÑoqanDiosniykiSeñorDiosqakani,Egiptosuyumanta
horqomuqniyki.
11Llaqtaymiichaqamanauyariytamunarqankuchu.
Israelpasmananmayqenniytapasmunarqanchu.
12Chaymipaykunataqasonqonkupimunapayayman
saqerqani,paykunapasyuyaykusqankumanhinan
purirqanku.
13¡Ay,llaqtayuyariwanmankarqan,Israeltaqñanniypi
purinmankarqan!
14Pisitiempollamantanawqankutaatipaymankarqan,
awqankucontrataqmakiytakutirichiymankarqan.
15SeñorDiostacheqnikuqkunaqapaymanmi
kasukunkumankarqan,tiemponkutaqwiñaypaqkanman
karqan.
16Paykunatapastrigomantaaswansumaqmikhunata
mikhuchinmankarqan,qaqamantamielwantaq
saksaykimankarqan.
82RAKI
1(AsafpaSalmo.)Diosqaatiyniyoqrunakunaq
huñunakuyninpinsayashan.dioskunaukhupinjuzgan.
2¿Hayk'aqkamataqmanachanintajuzgankichis,millay
runakunatataqchaskinkichis?Selah.
3Wakchakunata,manatayta-mamayoqkunatapas
defiendeychis,ñak'ariqkunatapas,pisichikuqkunatapas
chanintaruwaychis.
4Wakchakunata,wakchakunatapasqespichiy,millay
runakunaqmakinmantaqespichiy.
5Paykunaqamananyachankuchu,manataqmi
entiendenqakuchu;tutayaqpimpurinku:kaypachapalliw
teqsinkunaqamanañamallinñachu.
6Ñoqaqanirqanin:Qankunaqadioskunankankichis.
LlapaykichistaqmiAnchaHatunDiospawawankuna
kankichis.
7Qankunanichaqarunahinawañunkichis,huknin
kamachikuqhinataqurmapunkichis.
8Diosníy,sayariy,kaypachatajuzgay,qanmillapa
suyukunataherenciatachaskinki.
83RAKI
1(AsafpatakiyninotaqSalmo.)Diosníy,amach'inlla
kaychu,amach'inllakaychu,amach'inllakaychu,Diosníy.
2Awqaykikunanch'aqwashanku,cheqnikuqniykikunan
umantapashoqarirqanku.
3Llaqtaykicontranllullakuspayuyaykurqanku,pakasqa
runakunacontrataqrimanakurqanku.
4Paykunannirqanku:Hamuychis,paykunata
ch'usaqyachisunsuyukanankupaq,nispa.Israelpasutin
manañayuyarinapaq.
5Paykunaqahukyuyayllawanmirimanakunku.
6Edomkarpakuna,Ismaelrunakunapiwan.Moabmanta,
Agarenesmantawan;
7Gebal,Amón,Amalecrunakunawan.Filistearunakuna
Tirollaqtapitiyaqkunawankuska;
8Asurpaspaykunawanmihukllawakun,paykunanLotpa
wawankunatahap'irqanku.Selah.
9Madiánrunakunatahinapaykunataruwaychis.Kison
mayupatapiSisaramanta,Jabinmantahina.
10ChaykunaqaEndorllaqtapinwañupurqan,allpapaq
wanuhinañakapurqanku.
11OrebtahinallataqZeebtahina,llapa
kamachikuqninkunataZebatahinallataqZalmunatahina
ruwaychis.
12Payminiran:“Diospawasinkunatahap'ikapusun”,nispa.
13Diosnilláy,hukruedahinaruway;wayrapa
ñawpaqninpik’aspihina.

SALMOS
14Imaynanninayantaruphachin,imaynanninapas
orqokunataruphachinhinata.
15Chayhinaqa,sinchiwayra-paraykiwanqatiykachay,
wayra-paraykiwantaqmanchachiy.
16Uyankutap'enqaywanhunt'achiychis;SeñorDiosníy,
sutiykitamaskhanankupaq.
17Wiñaypaqp'enqachisqakachunku,llakisqakachunku;
ari,p'enqachisqakachunku,chinkapuchunku.
18Runakunayachanankupaq,qanllaJEHOVÁsutiyki,kay
pachapiaswanatiyniyoqkasqaykita.
84RAKI
1(Gititllaqtapiumalliqtakiqman:Corepachurinkunapaq
Salmo.)¡Manasumaqmikarpaykikuna,Tukuy-atiyniyoq
SeñorDiosníy!
2Almayqaanchatanmunan,ari,sayk'uykushanmiSeñor
Diospapationkunapi,sonqoypasaychaypaskawsaq
Diosmantanwaqyakun.
3Ari,gorriónqatarirunmiwasita,golondrinataqpay
kikinpaqhukq’esachata,maypinuñankunatachuranman,
altarniykikunatapas,Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosníy,Rey,
Diosniypas.
4 Kusisamiyoqmi wasiykipi tiyaqkunaqa,
alabasunkichisraqmi.Selah.
5Kusisamiyoqmiqanpikallpayoqrunaqa;Paykunaq
sonqonpinkashanñanninkuna.
6PikunachusBacawayq'otapasaspap'uytutaruwanku;
parapasquchakunatapashunt'achin.
7Kallpamantakallpamanmirinku,sapankankuSionpi
Diospañawpaqenpirikhurimunku.
8Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosníy,mañakuyniytauyariy,
JacobpaDiosníy,uyariy.Selah.
9Qhawariy,escudoykuDiosníy,hanaqpachapaq
akllasqaykiquyantaqhawariy.
10Pateykipihukp'unchayqaaswanallinmiwaranqa
p'unchaymantaqa.AswanallinmikarqanDiosniypa
wasinpipunkuqhawaqkay,millaykarpakunapi
tiyaymantaqa.
11DiosTaytaDiosqaintipasescudohinan,SeñorDiosmi
khuyapayakuqtak'ancharichinqa,chaninpuriqkunataqa
mananimaallintapashark'anqachu.
12Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosníy,saminchasqanqanpi
confiaqrunaqa.
85RAKI
1(Umatakiqman:CorepachurinkunapaqSalmo.)Señor
Diosníy,llaqtaykipaqallinqhawarisqakarqanki,Jacobpa
presochasqankunatankutichimurqanki.
2Llaqtaykiqmanaallinruwasqankutanpampacharqanki,
llapanhuchankutanpakarqanki.Selah.
3Llapaphiñakuyniykitanqechurqanki,sinchi
phiñakuyniykimantant'aqakurqanki.
4QespichiqniykuDiosníy,kutiriykuway,ñoqaykucontra
phiñakuyniykitasaqey.
5¿Wiñaypaqchuphiñakuwaq?¿Llapamiraykunamanchu
phiñakuyniykitaaysarinki?
6¿Manachuwakmantakawsarichiwankiku,llaqtayki
qanwankusikunanpaq?
7SeñorDiosníy,khuyapayaykuway,qespichiwayku.
8UyarisaqmiSeñorDiosparimasqanta,paymithak-kaypi
rimanqallaqtanman,ch'uyarunakunamanpas,ichaqa
amayámanayuyayniyoqmankutipuchunku.
9Cheqaqtapuninpaytamanchakuqkunaqqespichiyninqa
qayllallapikashan.hallp'anchispik'anchariytiyananpaq.
10Khuyapayakuywancheqaq-kaywantupan;chanin
kaypas,thakkaypasmuch'anakunmi.
11Cheqaqkaqmikaypachamantalloqsimunqa;Chanin
kawsaytaqhanaqpachamantauraytaqhawarinqa.
12Ari,SeñorDiosmiallinkaqtaqonqa;hallp'anchistaq
paypamiraynintaqonqa.
13Chaninkawsaymipaypañawpaqenpirinqa;Paypa
purisqanñanpitaqchurawasun,nispa.
86RAKI
1(Davidpamañakuynin.)SeñorDiosníy,ninriykita
k'umuykuway,uyariway,wakcha,wakchakani.
2Almaytawaqaychay;Ch'uyakani,Diosnilláy,qanpi
hap'ipakuqkamachiykitaqespichiy.
3SeñorDiosníy,khuyapayaykuway,sapap'unchaymi
qapayki.
4Kusikuykamachiykiqalmanta,Señorníy,qanpaqmi
almaykitahoqarini.
5 Wiraqocha, qanmi allinpuni kanki,
pampachanaykipaqtaqmilisto kashanki.Llapa
waqyakuqniykikunamanpaskhuyapayakuqmi.
6SeñorDiosníy,uyariymañakuyniyta.hinaspa
mañakuyniypakunkantauyariychik.
7Sasachakuyniyp'unchaypinwaqyakusqayki,qanmi
kutichiwanki,nispa.
8Dioskunaukhupiqamananpipasqanhinaqakanchu,
SeñorDiosníy;manataqmirurasqaykimanrikchakuq
ruwaykunapaskanchu.
9SeñorDiosníy,llapakamasqaykinacionkunan
ñawpaqeykimanhamuspayupaychanqaku.sutiykitataqmi
hatunchanqa.
10Qanqahatunmikanki,musphanaruwaykunatanruwanki.
11SeñorDiosníy,ñanniykitayachachiway.Cheqaq-
kayniykipinpurisaq,sonqoytahukllachawaysutiykita
manchakunaypaq.
12SeñorDiosníy,tukuysonqoywanmialabasqayki,
sutiykitapaswiñaypaqmihatunchasaq.
13Anchakhuyapayakuyniykiqa,aswanpisi
infiernomantanalmaytapasqespichiwarqanki.
14Diosníy,hatunchakuqrunakunanñoqacontrahatarinku,
maqanakuqrunakunaqhuñunakuyninpasalmaytan
maskharqanku;Manataqmipaykunaqñawpaqenpi
churarqankichu.
15Qanmiichaqa,SeñorDiosníy,khuyapayakuq,
khuyapayakuq,pacienciakuq,khuyapayakuq,cheqaq-
kaywanhunt'asqaDiosmikanki.
16Okutiriway,khuyapayaykuway;Kallpaykitaqoy
kamachiykiman,hinaspasirvienteykipachurintaqespichiy,
nispa.
17Allinkananpaqhukseñaltarikuchiway.Chaynapim
chiqniwaqniykunapaschaytaqawaspankup'enqanqaku,
TaytaDios,qamqaqaqchawaspaykisunquchawarqanki,
nispa.

SALMOS
87CAPÍTULO
1(CorepachurinkunapaqSalmootaqTaki.)Paypateqsinqa
ch’uyaorqokunapinkashan.
2TaytaDiosqaSionpapunkunkunatanastawanmunakun
Jacobpallapatiyasqankunamantapas.
3Diospallaqtan,qanmantansumaqtarimashanku.Selah.
4 Rahabmanta, Babiloniamantawan
reqsichiwaqniykunamanwillasaq:Filistea,Tiro,
Etiopíawankuska.kayrunaqachaypipaqarisqa.
5Sionmantataqmininqaku:Kayrunapaspaypinnacerqan,
aswanhatunkaqmipaytatakyachinqa”,nispa.
6SeñorDiosmillaqtataqelqaspayupanqa,chaypi
nacesqanta.Selah.
7Takiqkunapastocaqkunapaschaypikanqa,llapan
pukyuykunapasqanpinkashan.
88RAKI
1(CorepachurinkunapaqTakiotaqSalmo,Esdrahayllu
HemanpaMasquilMahalatLeannotpitakiqpaumalliqnin.)
QespichiqniyDiosTaytaDiosníy,tutap'unchaw
ñawpaqeykipiqaparirqani.
2Mañakuyniyñawpaqeykimanhamuchun.
3Almayqasasachakuykunawanhunt'akashan,
kawsayniyqaayap'ampanamanmiasuykamushan.
4T'oqomanuraykamuqkunawanyupasqakani,mana
kallpayoqrunahinankani.
5Wañusqakunaukhupikacharichisqakay,ayap'ampanapi
puñuqwañuchisqarunakunahina,manañayuyarinkiñachu.
6Qanmichurawarqankiaswanurayt'oqopi,tutayaqpi,
ukhupachapi.
7Phiñakuyniykiqasinchitanñoqapatapikashan,llapa
olaykikunawantaqñak’arichiwarqanki.Selah.
8Reqsisqayrunakunatankarumansaqerpariwanki.
paykunapaqqa millakuypaqmi tukuchiwarqanki,
wisq'asqañankashani,mananlloqsiytaatiymanchu,nispa.
9Ñawiyqañak'ariyraykunwaqashan,SeñorDiosníy,sapa
p'unchaywaqyamuyki,makiytahaywariyki.
10¿Wañusqakunamanchumusphanaruwaykunataruwanki?
¿Wañuqkunahatarispachualabasunki?Selah.
11¿Ayap'ampanapichumunakuyniykiwillasqakanqa?
Icha,chinkaypihunt'aqkasqaykichu?
12¿Tutayaqpichureqsisqakanqamusphana
ruwasqaykikuna?¿Qonqayhallp'apichaninkayniykipas?
13SeñorDiosníy,qanmanmiwaqyakurqani.Tutamantataq
mañakuyniyhark'asunki,nispa.
14SeñorDios,¿imanaqtintaqalmaytawikch'uwanki?
¿Imanasqataquyaykitapakawanki?
15Waynakasqaymantapachanñak’arisqakashani,
wañunaypaqpaslistokashani,manchakuyniykikunata
ñak’arishaqtiymihukmanyasqakashani.
16Sinchik'arakphiñakuyniykinñoqapatapipurishan;
manchakuyniykikunamkuchuruwarqa.
17Sapap'unchaymiunuhinamuyuriqniypihamuwaqku.
kuskamuyuriqniytamuyuykuwarqanku.
18Munakuqtaamigoytapaskarunchawarqanki,
reqsisqaytapastutayaqmanmichurarqanki.
89RAKI
1(EzracastaEtanpaMasquil.)WiñaypaqmiSeñorDiospa
khuyapayakuyninmantatakisaq,simiywanhunt'aq
kasqaykitallapamiraykunamanwillasaq.
2Ñoqannirqani:Khuyapayakuyqawiñaypaqmi
hatarichisqakanqa,hunt'aqkayniykitanhanaqpachapi
takyachinki,nispa.
3Akllasqayrunakunawanmirimanakurqani,kamachiy
Davidmanmijurarqani.
4Mirayniykitanwiñaypaqtakyachisaq,kamachikuy
tiyanaykitapaswiñaypaqmisayarichisaq.Selah.
5SeñorDiosníy,hanaqpachakunapinalabanqa
admirakuypaqruwasqaykikunata,ch'uyarunakunaq
huñunakuyninpipashunt'aqsonqokasqaykitapas.
6¿PitaqhanaqpachapiSeñorDioswantupanman?¿Pitaq
atiyniyoqrunakunaqwawankunamantaSeñorDioswan
rikch'akunman?
7Diostaqaanchatanmanchachikunanchisch'uya
runakunaqhuñunakusqanpi,paypaqayllanpikaqllapa
runakunatapasrespetananchismi.
8Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosníy,¿pitaqqanhina
kallpasapaSeñor?ichamuyuriqniykipihunt'aqsonqo
kasqaykimanchu?
9Qanmikamachikunkilamar-qochapaqapariyninta,
olakunahatariptinqaupallachinki.
10Rahabtaqawañuchisqarunahinanp'akirqanki.
kallpasapamakiykiwanmiawqaykikunatach'eqechirqanki.
11Hanaqpachaqaqanpa,kaypachapasqanpa,kaypachata
hunt'asqakaqtapasqanmiteqsirqanki.
12Wichayladotapasurayladotapasqanmikamarqanki,
TaborpasHermonpassutiykipinkusikunqaku.
13Qanqakallpasapamakiyoqmikanki,kallpasapa
makiykipas,altotaqpañamakiykipas.
14Chaninchaypas,taripaypaskamachikuytiyanaykipi
tiyaymi,khuyapayakuypascheqaq-kaypasñawpaqeykipin
kanqa.
15Kusisamiyoqmikusikuyt'oqyaytayachaqrunakunaqa,
SeñorDiosníy,uyaykiqk'anchayninpinpurinqaku.
16Sutiykipintukuyp'unchaykusikunqaku,chanin
kasqaykiwanmihatunchasqakanqaku.
17Qanmipaykunaqkallpanpahatunchasqankanki,allin
qhawarisqaykichisraykunwaqraykupashatunchasqakanqa.
18SeñorDiosmidefiendewanchis.IsraelpaCh'uya
Diosninmireyninchis.
19 Hinaqtinmich'uyarunaykitarijuriypirimaspanirqanki:
“Atiyniyoqrunamanmiyanapaytachurani.Runakunamanta
akllasqarunatamhatuncharqani.
20KamachiytaDavidtatariruni.Ch'uyaaceiteywanmi
paytahawirqani.
21Paywanmimakiyqatakyasqakanqa,makiypas
kallpachanqan.
22Awqaqamananpaytacobranqachu;nitaqmillay
churinpasñak'arichinchu.
23Chaymiawqankunatamaqasaq,cheqnikuqkunatapas
ñak'arichisaq.
24Ichaqahunt'aqkayniypaskhuyapayakuyniypas
paywanmikanqa,sutiypitaqmiwaqranpashatunchasqa
kanqa.
25Makintapaslamarqochamanmichurasaq,paña
makintataqmayukunaman.

SALMOS
26Paymiqapariwanqa:Qanmikankitaytay,Diosniy,
qespichiwaqniyqaqapas,nispa.
27Paytapasphiwichuriytachurasaq,kaypachapi
reykunamantapasaswanhatun.
28 Paypaq khuyapayakuyniytaqa wiñaypaqmi
waqaychasaq,rimanakuyniypaspaywanmitakyasqakanqa.
29Paypamiraynintapaswiñaypaqmitakyachisaq,
kamachikuytiyanantapashanaqpachap'unchawkunahina.
30Wawankunakamachikuysimiytasaqespa,
juzgasqaymanhinamanapuriqtinkuqa.
31 Kamachikuyniykunata p'akispanku
kamachikuyniykunatamanakasukuspankuqa.
32Chhaynapin,k'aspiwanhuchallikusqankuta,manaallin
ruwasqankutapask'aspiwanwatukamusaq.
33Chaywanpasmananpaymantakhuyapayakuyniytaqa
qechusaqchu,manataqmisaqesaqchuhunt'aqkayniypas
tukunanta.
34Rimanakuyniytaqamananp’akisaqchu,nitaqmi
simiymantalloqsimuqkaqtapascambiasaqchu.
35Hukkutinmich'uyakasqaywanjurarqaniDavidman
manallullakunaypaq.
36Mirayninqawiñaypaqmiwiñaypaqkawsanqa,
kamachikuytiyananpasintihinañawpaqeypikanqa.
37Killahinawiñaypaqtakyachisqakanqa,hanaq
pachapipashunt'aqtestigohina.Selah.
38Qanmiichaqawikch'upurqanki,millakurqankitaqmi,
hanaqpachapaqakllasqaykiwanphiñakurqanki.
39Kamachiykiparimanakuynintamyanqayachirqanki,
coronantapasallpamanwischuruspaykimqhellicharqanki.
40Llapanseq'onkunatanthunirqanki.allin
takyasqakunatanthuñichirqanki.
41Llapañannintapasaqkunaqasuwakunkun,
runamasinkunaqk'amisqanmi.
42Paypaawqankunaqpañamakintansayarichinki.llapa
awqankunatankusichirqanki.
43Qanpasespadanpakantuntamuyuchirqanki,manataqmi
awqanakuypisayachirqankichu.
44Paypak'anchariynintantukuchirqanki,kamachikuy
tiyanantapaspampamanmiwikch'uykunki.
45Waynakashasqanp'unchaykunatanpisiyachirqanki,
p'enqaywanmiqatarqanki.Selah.
46¿Hayk'aqkamataqSeñorDios?¿Wiñaypaqchu
pakakunki?¿Phiñakuyniykininahinachurawranqa?
47Yuyariytiempoypisillakasqanta,¿imanaqtintaqllapa
runakunatayanqapaqruwarqanki?
48¿Imarunataqkawsaq,manataqwañuytarikunqachu?
¿Ayap'ampanamantachualmantaqespichinqa?Selah.
49Señor,¿maypitaqkashanñawpaqmunakuyniykikuna,
cheqaqtapuniDavidmanjurarqanki?
50SeñorDiosníy,yuyariykamachiykikunaqk'amisqanta.
Imaynatataqsinqaypillapaatiyniyoqrunakunaq
p’enqaynintaapakuni;
51SeñorDiosníy,awqaykikunank'amirqanku.
chaywantaqmihanaqpachapaqakllasqaykipapuriyninta
k'amirqanku.
52Wiñay-wiñaypaqSeñorDiostayupaychasqakachun.
Amen,hinaspaAmén.
90RAKI
1(DiosparunanMoisespamañakuynin.)Señor,qanmi
tukuymiraypitiyasqaykukanki.
2Manaraqorqokunapaqarimushaspa,kaypachatapaskay
pachatapaskamashaspayki,wiñaymantawiñaykama,
qanmiDiosqakanki.
3Runatachinkachinki;ninkichis:–Runakunaqwawankuna,
kutimuychis,nispa.
4Qanpiqawaranqawataqaqaynap'unchayhinallan,tutapi
qhawaqhina.
5Millp'uqmillp'uhinanpaykunataapashanki.paykunaqa
puñuyhinankanku,tutamantanmiwiñaqpastohinakanku.
6Tutamantataqt'ikarispawiñan.Ch'isiyaqtaqch'akipun,
ch'akipun.
7Phiñakuyniykiwanmich'usaqyachisqakayku,
phiñakuyniykiwantaqmancharisqakashayku.
8Manaallinruwasqaykutanñawpaqeykipichurarqanki,
pakasqahuchaykutapasuyaykiqk'anchayninpin
churarqanki.
9Llapap'unchayniykuqaphiñakuyniykipintukukapun.
10Wataykuqasoqtachunkawatachunkawatayoqmi;
kallparaykutaqtawachunkawatayoqñakankuchayqa,
kallpankupasllank’aymi,llakikuymi;Pisitiempollamantan
kuchusqañakapun,chaymiphawaykapunchis.
11¿Pitaqyachanphiñakuyniykiqatiyninta?
manchakuyniykimanhinapas,chayhinallataqmi
phiñakuyniykipas.
12Chayhinaqa,yachachiwaykup'unchawniykuyupayta,
yachaymansonqoykutachuranaykupaq.
13SeñorDiosníy,¿hayk'aqkamataqkutimuy?
kamachiykikunamantataqyuyaymankutirikuchun.
14Yaw,khuyapayakuyniykiwantempranosaksachiwayku;
Tukuy p'unchawniyku kusikunanchispaq,
kusikunanchispaqpas.
15Kusichiwaykuñak'arichiwasqaykikup'unchawkunaman
hina,manaallinkunatarikusqaykuwatakunamanhina.
16Ruwasqaykikamachiykikunamanrikhurichun,
k'anchariyniykitaqwawankunaman.
17DiosniykuSeñorDiospasumaqkayninñoqaykupatapi
kachun,makiykuwan ruwasqaykutapasallinta
takyachiwayku.ari,makiykuparuwasqanmitakyachinki.
91RAKI
1AnchaHatunDiospapakasqacheqasninpitiyaqqa
Tukuy-atiyniyoqDiospallanthunpiqhepakunqa.
2SeñorDiosmantannisaq:Paymipakakunallay,
hark'akuyniypas,Diosniymi.paypinconfiasaq.
3Cheqaqtapuninpayqap'isqohap'iqpatoqllanmanta,
sinchimillayonqoymantawanqespichisunki.
4Paymip'altakunawanqataykusunki,raphranpauranpitaq
hap'ipakunki,cheqaq-kaymiescudoykikanqa.
5Tutamanchachikuymantaqaamamanchakunkichu;nitaq
p'unchawpiphalaqflecharaykupas;
6Nitaqmitutayaqpipuriqonqoymantapas.Nitaqchawpi
p'unchawpiusuchiqchinkachiyraykupas.
7Waranqawaqtaykipinurmaykunqa,chunkawaranqataq
pañaladoykipi.Ichaqamananasuykamusunkichu,nispa.
8Ñawiykillawanmimillayrunakunaqpremiontaqhawanki,
rikunkipas.
9AmparakuyniyTaytaDiostaAnchaAltomanmi
churarqanki.
10Mananimamillaypaspasasunkichu,nitaqima
muchuypaswasiykimanasuykunqachu.

SALMOS
11Paymiangelninkunatakamachisunkitukuy
kawsayniykipiwaqaychasunaykipaq.
12Makinkunapinapasunkiku,amachakiykirumiman
t'oqyachinaykipaq.
13Leontawansaruytasaruykunki,leontapasdragóntapas
saruykunki.
14Munakuynintañoqamanchurawasqanraykunpayta
qespichisaq,sutiytareqsisqanraykunpaytaqaaltoman
churasaq.
15Paymiwaqyamuwanqa,ñoqataqkutichisaq:
Sasachakuypipaywankasaq.Paytaqespichisaq,hinaspa
hatunchasaq.
16Unaykawsaywanmipaytasaksachisaq,
qespichisqaytataqrikuchisaq.
92RAKI
1(Samanap'unchaypaqSalmootaqTaki.)AnchaHatun
DiosTaytaDiosmangraciastaqoy,sutiykitayupaychaypas
allinmi.
2Tutamantakhuyapayakuqkasqaykita,sapatutahunt'aq
kasqaykitarikuchinaykipaq.
3Chunkacuerdayoqinstrumentopi,salteriopiwan.arpa
patapihatunt’oqyaywan.
4SeñorDiosníy,qanmillank'asqaykiwankusichiwarqanki,
makiykiqruwasqanwanmiatipasaq.
5¡SeñorDiosníy,mayhatunmiruwasqaykikunaqa!
yuyayniykipasanchaukhunchasqa.
6Millaymillayrunaqamananyachanchu;Manataqmi
sonsorunapaskaytaqaentiendenchu.
7Millayrunakunapastohinawiñaqtin,llapamanaallin
ruwaqkunat'ikarimuqtinku;wiñaypaqchinkachisqa
kanankupaqmi.
8Qanmiichaqa,SeñorDiosníy,wiñay-wiñaypaqaswan
hatunkanki.
9SeñorDiosníy,awqaykikunanchinkapunqa.llapamana
allinruwaqkunanch'eqechisqakanqaku.
10Waqraytanichaqaunicornioqwaqranhinahoqarinki,
mosoqaceitewanmihawisqakasaq.
11Ñawiymirikunqaenemigoykunatamunapayasqayta,
ninriypasuyarinqamcontraypihatariqmillayrunakunapa
munapayasqayta.
12Chaninrunaqapalmerasach'ahinant'ikarinqa,Líbano
suyupicedrosach'ahinawiñanqa.
13SeñorDiospawasinpitarpusqakunaqat'ikarimunqakun
Diosninchispapatiokunapi.
14Machuyaypiraqmirurunqaku;paykunaqawira,
t’ikariqmikanqaku;
15SeñorDiosqachaninkasqantarikuchinaypaqmi,payqa
qaqaymi,mananimamanachaninpaskanchu.
93RAKI
1SeñorDiosmikamachikun,payqahatunp'achasqa.Señor
Diosqakallpawanmip'achasqakashan,chaywantaqmi
chumpikusqakashan,kaypachapasallintakyasqakashan,
manakuyurinanpaq.
2Kamachikuqtiyanaykiqañawpamantapachantakyasqa,
wiñay-wiñaypaqmikanki.
3SeñorDiosníy,unuphawaykacharqanmi,unuphawaymi
kunkantahoqarirqan.unuhunt’aymiolakunatahoqarichin.
4AltopatapiSeñorDiosqaaswanatiyniyoqmiaskha
unukunaqqapariyninmantaqa,ari,lamar-qochaqsinchi
olakunamantapas.
5Willakusqaykikunaqaanchacheqaqmi,SeñorDiosníy,
ch'uyakayqawiñaypaqmiwasiykimantukupun.
94RAKI
1SeñorDiosníy,paymanmivengakuyqa.Diosníy,
pimanchusvengakuyqa,rikuchikuy.
2Kaypachapijuez,sayariy,hatunchakuqkunaman
premiotaqoy.
3SeñorDios,¿hayk'aqkamataqmillayrunaqaatipanqa?
4¿Hayk'aqkamataqsinchisimikunatarimanqaku,
rimanqakupas?¿Llapamanaallinruwaqkunapas
alabakunku?
5SeñorDiosníy,llaqtaykitap'akipunku,herenciaykitapas
ñak'arichinku.
6Viudatapaswakllaqtayoqtapaswañuchinku,manatayta-
mamayoqkunatapaswañuchinku.
7Chaywanpasninku:“SeñorDiosqamananrikunqachu,
JacobpaDiosninpasmananqhawarinqachu”,nispa.
8Llaqtaukhupimillaymillayrunakuna,entiendeychis,
manayuyayniyoqrunakuna,¿hayk'aqtaqyachayniyoq
kankichis?
9Ninritarpuqqa,¿manachuuyarinqa?Ñawitakamaq
runaqa,¿manachurikunqa?
10Manajudíorunakunatacastigaqqa,¿manachu
correginqa?Runamanyachaytayachachiqqa,¿manachu
yachanqa?
11SeñorDiosqayachanmirunaqyuyaykusqantayanqapaq
kasqanta.
12SeñorDiosníy,kusisamiyoqmiqanpayachachisqayki
runaqa.
13Sasachakuyp'unchawkunamantasamachinaykipaq,
millayrunakunapaqt'oqotat'oqonankukama.
14SeñorDiosqamananllaqtantawikch'unqachu,
manataqmiherenciantapassaqenqachu.
15Juzgaymiichaqachanin-kaymankutimunqa,llapan
chaninsonqoyoqkunapaschaytaqatikunqaku.
16¿Pitaqñoqaraykuhatarinqamanaallinruwaqkunaq
contranpi?icha,¿pitaqmanaallinruwaqkunapacontraypi
sayariwanqa?
17ManachusSeñorDiosyanapaqniykanmankarqan
chayqa,almayqayaqach'inllaraqmitiyanmankarqan.
18 Chakiymilliwchakun,nispay.SeñorDiosníy,
khuyapayakuyniykinsayarichiwarqan.
19Ukhuypiaskhayuyaykusqaywanmisonqoyta
kusichiwan.
20¿Manaallinkamachikuytiyanaqanwanchu
hukllachakunqa,kamachikuysimiwanmanaallinkunata
ruwaq?
21Chaninrunakunaqalmancontranhuñunakunku,mana
huchayoqyawartataqhuchachanku.
22SeñorDiosmiichaqadefiendewaqniy.Diosniytaqmi
pakakunayqaqa.
23Paymipaykunaqmanaallinruwayninkutaapamunqa,
paykunatataqmillayruwayninkupich’usaqyachinqa;ari,
DiosninchisSeñorDiosmipaykunatach'usaqyachinqa.

SALMOS
95RAKI
1Hamuy,SeñorDiosmantakisunchis,qespichiwananchis
qaqamankusikuywanqaparisun.
2Agradecekuspañawpaqenmanhamusun,hinaspa
salmokunawankusikuywanqaparisun.
3SeñorDiosqahatunDiosmi,llapandioskunamantapas
hatunReymi.
4Paypamakinpinkashankaypachaqukhunkuna,
orqokunaqkallpanpaspaypaqmi.
5Lamarqochaqapaypaqmi,paymiruwaran,makinwanmi
ch'akihallp'ataruwaran.
6Hamuy,yupaychasun,k'umuykusun,kamawaqninchis
SeñorDiospañawpaqenpiqonqoriykusun.
7PaymiDiosninchis.Ñoqaykutaqpastonpallaqtankuna,
makinpiovejakunaimakanchis,nispa.Kunanp'unchawtaq
paypakunkantauyarinkichischayqa,
8Amasonqoykichistarumiyachiychischuch'inneqpi
wateqasqap'unchaypihina.
9 Ñawpa taytaykichiskuna wateqawaspanku,
pruebawaspanku,ruwasqaytarikuspankupas.
10Tawachunkawatañamkaymiraykunawanllakisqa
kaspanirqani:“Runakunaqasunqunkupipantaspapuriq
runakunam,manataqmiimaynakawsasqaytayachankuchu.
11Paykunamanmiphiñakuyniypijurarqanisamayniyman
amahaykunankupaq.
96RAKI
1SeñorDiosmanmosoqtakiytatakiychis,kaypachantinpi
llaparunakuna,SeñorDiosmantakiychis.
2SeñorDiosmantakiychis,sutintasaminchaychis.
p'unchawmantap'unchawsalvakuynintarikuchiy.
3Manajudíorunakunaukhupiwillaychishatunchasqanta,
musphanaruwasqanmantallaparunakunaukhupipas.
4SeñorDiosqaanchahatunmi,anchaalabasqataqmi,
paytaqallapadioskunamantapasmanchakunanmi.
5Llapanacionkunaqdiosninkunaqaidolokunan,Señor
Diosmiichaqahanaqpachatakamarqan.
6Paypañawpaqenpinkashanhatunchaypas,hatunkaypas,
ch'uyacheqaspinkashankallpapas,sumaqkaypas.
7Llaqtaayllukuna,SeñorDiosmanqoychis,Señor
Diosmanqoychishatunchaytakallpatawan.
8SeñorDiosmanqoychissutinmanhinahatunchayta,
ofrendataapamuychis,hinaspawasinmanhaykuychis.
9TaytaDiostayupaychaychisch'uyakaypi,kaypachapi
llaparunakuna,paytamanchakuychis.
10ManajudíorunakunaukhupiniySeñorDiosqa
kamachikushasqanta,kaypachapasmanakuyurinanpaqmi
takyasqakanqa,paymillaqtatachaninpijuzganqa.
11Hanaqpachakusikuchun,kaypachapaskusikuchun.
lamar-qochapasqaparichun,hunt'asqakayninpas.
12Chakrapaschaypikaqkunapaskusikuchun,chaypachan
llapasach'a-sach'akunapaskusikunqaku
13SeñorDiospañawpaqenpi,payqahamushan,kay
pachatajuzgananpaqhamusqanrayku,paymikaypachata
chanin-kaywanjuzganqa,llaqtatapascheqaq-kaywan
juzganqa.
97RAKI
1SeñorDiosmikamachikun;kaypachakusikuchun;
Askhaislakunachaymantakusikuchun.
2Muyuriqninpinphuyukunapas,tutayaqpas,kamachikuy
tiyananpatiyananmichaninkaypas,juzgasqapas.
3Ninañawpaqnintarispaawqankunataruphachin.
4Paypallimp'inkunankaypachatak'ancharichirqan,kay
pachataqrikuspakhatatatarqan.
5TaytaDiospañawpaqenpi,enteronpachapiSeñorDiospa
qayllanpiorqokunaqacerahinachullurqan.
6Hanaqpachakunapinwillashanchaninkayninta,llapa
runakunanrikushankupaypak'anchariyninta.
7Llapaidolokunatayupaychaqkuna,p'enqaypikachunku,
llapadioskuna,paytayupaychaychis.
8Sionqauyarispankusikuran.SeñorDiosníy,
juzgasqaykimantanJudáususinkunakusikurqanku.
9SeñorDiosníy,kaypachamantaaswanhatunmikanki,
llapadioskunamantapasaswanhatunmikanki.
10QankunaSeñorDiostamunakuqkuna,manaallinkunata
cheqnikuychis,paymich'uyarunakunaqalmanta
waqaychan.millayrunakunaqmakinmantanpaykunata
qespichin.
11Chaninrunakunapaqmik'anchaytarpusqa,chanin
sonqoyoqkunapaqtaqkusikuy.
12Chaninrunakuna,SeñorDiospikusikuychis.Ch'uya
kaynintayuyarispataqgraciastaqoychis.
98RAKI
1(Salmo.)SeñorDiosmanmosoqtakiytatakiychis.
Musphayruwaykunataruwarqan,pañamakinwanch'uya
makinwanmiatiparqan.
2SeñorDiosmisalvasqakaynintareqsichirqan,manajudío
runakunaqqayllanpichaninkaynintasut'itarikuchirqan.
3 Paymiyuyarin Israelpa mirayninmanta
khuyapayakuyninta,cheqaq-kayniyoqkaynintapas.
4Llapapachantinpirunakuna,SeñorDiostakusikuywan
qapariychis,sinchitaqapariychis,kusikuychis,
yupaychaychis.
5SeñorDiosmanarpawantakiychis.Arpawan,salmo
kunkanwanima.
6Cornetakunawan,cornetawant'oqyachispa,ReySeñor
Diospañawpaqenpikusikuywanqapariychis.
7Lamar-qochapasqaparichun,hunt'asqakachunpas.Kay
pacha,chaypitiyaqkunapas.
8Unukunat'aqllakuchun,orqokunakuskakusikuchun
9SeñorDiospañawpaqenpi;Paymihamunkaypachata
juzgananpaq,chaninkaywantaqmikaypachatajuzganqa,
hinallataqllaqtatapaschaninpi.
99RAKI
1SeñorDiosmikamachikun;runakunakatkatatachunku,
payqaquerubinkunapachawpinpimtiyachkan.kaypacha
kuyurichun.
2TaytaDiosqaSionpihatunmi.Llaparunakunamantapas
aswanhatunmi.
3Hatunmanchaysutiykitaalabachunku;Ch'uya
kasqanrayku.

SALMOS
4Reypakallpanpastaripaykuytanmunakun;Qanmichanin
kaytatakyachinki,Jacobpitaripaytapaschanin-kaytawan
hunt'achinki.
5DiosninchisSeñorDiostahatunchaychis,chaki
sayananpitaqyupaychaychis.Ch'uyakasqanrayku.
6MoisespasAaronpassacerdotenkunaukhupin
kasharqanku,Samueltaqsutintawaqyakuqkunawan.Señor
Diostawaqyarqanku,paytaqpaykunatakutichirqan.
7Puyupilarpinpaykunatarimapayarqan,paykunan
willakusqankunata, kamachikuyninkunatawan
hunt'arqanku.
8Qanmipaykunatakutichirqanki:¡DiosniykuSeñor
Diosníy,qanmipaykunatapampachaqDioskarqanki,
paykunaqyuyaykusqankumantavengakuspapas.
9DiosninchisSeñorDiostahatunchaychis,ch'uyaorqonpi
yupaychaychis.DiosninchisSeñorDiosqach'uyapunin.
100RAKI
1(AlabanapaqSalmo.)Llapasuyukuna,SeñorDiosta
kusikuywanqapariychis.
2KusikuywanSeñorDiostaserviychis,takispa
ñawpaqenmanhamuychis.
3YachaychisSeñorDiosqaDioskasqanta,paymi
kamawarqanchis,manannoqanchischu.Noqaykuqa
llaqtanmikayku,michinanpaovejankunapas.
4Agradecekuspapunkunkunamanhaykuychis,alabaspataq
patiokunamanhaykuychis.
5SeñorDiosqaallinpunin.khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi;Cheqaq-kayninqawiñaypaqmiwiñan.
101RUWAY
1 (Davidpa Salmon.) Khuyapayakuymanta,
taripaymantawantakisaq,SeñorDiosníy,qanmanmi
takisaq.
2Allinyuyaywanmicomportakusaq.¿Hayk'aqmi
hamuwanki?Wasiyukhupipurisaqhunt'asqasonqowan.
3Mananimamillaytapasñawpaqeypichurasaqchu.
manataqmiñoqamank'askanqachu.
4Pisisonqosonqonñoqamantat'aqakunqa,mananmillay
runataqareqsisaqchu.
5Pipasrunamasintapakallapik'amiqqa,paytan
ch'usaqyachisaq.
6Ñoqaqakaysuyupihunt'aqrunakunatanqhawarisaq,
ñoqawantiyanankupaq.
7Engañoruwaqqamananwasiyukhupichutiyanqa,
llullakuqpasmananñawpaqeypiqhepanqachu.
8Chayhallp'apillapamillayrunakunatantemprano
ch'usaqyachisaq;AhinapinSeñorDiospallaqtanmanta
llapamillayruwaqkunatach'usaqyachisaq.
102RAKI
1(Ñoqaqañak'ariqpamañakuynin,sinchillakisqakashaspa,
SeñorDiospañawpaqenpiquejakusqantahich'aykuqtin.)
SeñorDiosníy,mañakuyniytauyariy,qapariyniypas
qanmanhamuchun.
2Sasachakuypikashaqtiyamauyaykitapakaykuwaychu;
ninriykitak'umuykuway,waqyakuqp'unchaypiusqhaylla
kutichiway.
3P’unchayniykunaqaq’osñihinantukukapun,
tulluykunapasninarawrayhinanruphasqakashan.
4Sonqoymik'irisqa,pastohinach'akisqa.chaymit'antayta
mikuytaqonqani.
5Waqasqaykunkaraykuntulluykunaqaraymank’askakun.
6Ch'inneqpipelícanohinankani,ch'inneqpilechuzahinan
kani.
7Qhawashani,wasipatapisapallangorriónhinakani.
8Enemigoykunanp'unchayntink'amiwanku.Noqacontra
phiñakuqkunapasñoqacontrajuranku.
9T'antahinausphatamikhurqani,ukyanaytataqwaqaywan
chaqrurqani.
10Phiñakuyniykirayku,phiñakuyniykiraykuima,
hoqarispaurmachiwarqanki.
11P'unchayniykunaqapisiyashaqllanthunhinan.Hinan
pastohinach'akisqañakashani.
12SeñorDiosníy,qanmiichaqawiñaypaqkawsanki.
Yuyariyniykitataqllapamiraykunaman.
13HatarispanSionllaqtatakhuyapayakunki,payta
khuyapayanaykipaqtiempochayamusqanrayku.
14Kamachiykikunaqarumikunawanmikusikunku,ñut'un
hallp'atapasmunapayanku.
15ChayhinapinnacionkunapasSeñorDiospasutinta
manchakunqaku,kaypachapillapareykunapas
hatunchasqaykichista.
16SeñorDiosqaSiónllaqtatahatarichimuqtinmi,
k'ancharishaqkayninpirikhurimunqa.
17Manaimayoqrunakunaqmañakusqankutanqhawarinqa,
mananpisichanqachumañakusqankuta.
18Hamuqmiraykunapaqmiqelqasqakanqa,kamasqa
runakunataqSeñorDiostayupaychanqaku.
19Paymisantuarionpaaltonmantauraytaqhawarirqan.
HanaqpachamantamTaytaDiosqakaypachataqawarqa.
20Presowaqasqantauyarinankupaq;wañunankupaq
churasqakaqkunatakacharinankupaq;
21SionpiSeñorDiospasutintawillanankupaq,Jerusalén
llaqtapialabanankupaq.
22Llaqtarunakunapas,reinokunapasTaytaDiosta
servinankupaqhuñunakuptinku.
23Paymiñanpikallpaytapisiyachirqan;nispas
p’unchayniykunatapisiyachirqan.
24Ñoqannirqani:Diosníy,amap'unchayniypiapawaychu.
25Ñawpamantapachankaypachaqteqsintachurarqanki,
hanaqpachapasmakiykiqruwasqanmi.
26Paykunanchinkapunqa,qanmiichaqaaguantanki,
llapankunp'achahinamachuyapunqa.P'achatahinan
chaykunatacambianki,paykunapascambiasqakanqaku.
27Qanpaskaqllankanki,wataykikunapasmanan
tukukunqachu.
28Kamachiqniykikunaqwawankunaqahinallapunin
kanqaku,mirayninkupasñawpaqeykipintakyasqakanqa.
103RAKI
1(DavidpaSalmon.)Almay,SeñorDiostasaminchay,
tukuysonqoypikaqkunatapassaminchaychisch'uyasutinta.
2Almay,SeñorDiostasaminchay,amataqqonqaychu
llapaallinruwasqankunata.
3Paymitukuyhuchaykikunatapampachan.Paymillapa
onqoyniykikunataqhaliyachin;
4Paymikawsayniykitachinkachiymantakacharichin;
Paymimunakuywankhuyapayakuywancoronasunki.

SALMOS
5Pitaqallinkaqkunawansimiykitasaksachin.chaymi
wayna-sipaskayniykiqaatoqhinamosoqyachisqa.
6SeñorDiosqachanintanhunt'achin,llapasarunchasqa
runakunatataqhuchachan.
7PaymiMoisesmanwillaranimaynakawsasqanta,Israelpa
mirayninkunamanpas.
8SeñorDiosqakhuyapayakuq,khuyapayakuq,mana
phiñakuq,khuyapayakuqima.
9Manansapakutichuanyanqa,manataqmi
piñakuynintapaswiñaypaqchuwaqaychanqa.
10Payqamananhuchanchiskunaqhepatachu
ruwawarqanchis;manataqmimanaallinruwasqaykuman
hinachupremiawarqanku.
11Imaynanhanaqpachaqakaypachamantaaswanalto
kashan,chayhinatanpaytamanchakuqrunakunata
khuyapayakun.
12Imaynanintilloqsimuyladointihaykuyladomanta
karun,chayhinatanDiosqahuchallikusqanchista
horqowarqanchis.
13Imaynantaytapaswawankunatakhuyapayakun,
chhaynatanSeñorDiosqapaytamanchakuqkunata
khuyapayan.
14Payqayachanmicuerponchista.ñut'uallpakasqanchista
yuyarin.
15Runaqp'unchayninkunaqapastohinan,chakrat'ika
hinant'ikarin.
16Wayrapaschaynintapasaspachinkapun.Chaypa
kasqanqamanañamyachanqañachu.
17SeñorDiospakhuyapayakuyninmiichaqawiñay-
wiñaypaqpaytamanchakuqkunapaq,chaninkayninqa
wawakunaqwawankunaman.
18 Rimanakuyninta hunt'aqkunaman,
kamachikuyninkunatahunt'anankupaqyuyariqkunamanpas.
19SeñorDiosmihanaqpachapikamachikuytiyananta
allicharqan.Paypaqhapaqsuyuntaqllapantakamachin.
20Qankuna,angelninkuna,SeñorDiostasaminchaychis,
atiyniyoq,kamachikuyninkunatahunt'aq,siminpakunkanta
kasukuq.
21LlapaejercitonkunaSeñorDiostasaminchaychis.Paypa
serviqninkuna,paypamunaynintaruwaqkuna.
22SeñorDiostasaminchaychis,tukuyima
ruwasqankunatapas,almay,saminchaychis.
104RAKI
1Almay,SeñorDiostasaminchay.SeñorDiosníy,ancha
hatunmikanki;yupaychaywan,hatunkaywanp'achasqa
kanki.
2P'achawanhinak'anchaywanp'achasqa,hanaqpachata
cortinahinamast'ariq.
3Paymicuartonpavigakunataunumanchuran,
phuyukunatacarretanmantukuchin,wayraqraphrankunapi
purin.
4Paymiangelninkunataespiritumantukuchin.
ministronkunaninarawraq.
5Paymikaypachaqteqsinkunatachurarqan,mana
wiñaypaqch'usaqyachisqakananpaq.
6Ukhunwanmip'achawanhinataparqanki,unuqa
orqokunaqhawanpinsayasharqan.
7K'amisqaykiraykunayqekurqanku.t'oqyayniykita
uyarispanusqhayllaripurqanku.
8Orqokunapapatantawicharinku;wayq'okunaqchawpinta
uraykamunku,paykunapaqsayarichisqaykicheqasman.
9Qanmihukwatatachurarqankimanachimpanankupaq;
kaypachatamanakutirinankupaq.
10Paymipukyukunatawayq'okunamankachan,
chaykunaqaorqokunaqchawpinpinpurin.
11Llapallananimalkunamanmiukyanan,sallqa
asnokunapasch'akiyninkutathasnunku.
12Paykunawanmihanaqpachapipisqukunatiyanqaku,
kallmakunachawpipitakiq.
13Payqaorqokunatanqarpancuartonkunamanta,kay
pachaqasaksasqakashanruwasqaykikunaqrurunwan.
14Paymiuywakunapaqpastokunatawiñachin,runaq
serviyninpaqtaqqorakunatawiñachin,kaypachamanta
mikhunatahorqonanpaq.
15Runaqsonqontakusichiqvinota,uyanta
k'ancharichinanpaqaceiteta,runaqsonqontakallpachaq
t'antatapas.
16SeñorDiospasach'a-sach'ankunaqaq'omerhunt'a
kashan.Líbanosuyupicedrosach'akunatantarpurqan.
17P'isqokunaq'esachankupi,cigüeñataqabetosach'akuna
wasin.
18Altoorqokunaqasallqacabrakunaqpakakunanmi.
hinaspaconikunapaqqaqakunatapas.
19Paymikillatachurarantiempokunakananpaq,intipas
yachanmichinkaykuyta.
20Qanmitutayaytaruwanki,tutayaqmi,chaymanmi
sach'a-sach'apillapaanimalkunaphawaykachanku.
21Leonkunaqaqaparishankunmikhunatamaskhaspa,
Diosmantanmikhunatamaskhanku.
22Intilloqsimuqtinmihuñunakuspat’oqonkupipuñunku.
23Runaqach'isiyaqmillank'ananmanllank'ananmanpas
ripun.
24¡SeñorDiosníy,maynaimaymanaruwasqaykikunan!
yachaywanmillapantakamarqanki,kaypachaqaqhapaq
kayniykiwanmihunt'akashan.
25Chhaynataqmikayhatunancholamar-qochapas,chay
lamar-qochapinmanayupayatinaimaymanakuna,huch’uy
animalkunapas,hatunanimalkunapas.
26Chaypinbarcokunarishan,chaypinkashanleviatán,
paytanruwarankichaypipukllananpaq.
27Paykunansuyasunkiku.Ahinapinpaykunaman
mikhunantatiemponpiqonaykipaq,nispa.
28Paykunamanqosqaykimantanhuñunku.
29Uyaykitanpakakunki,paykunanmancharisqakashanku,
qanmisamayninkutaqechunki,wañuspankunñut'u
allpankumankutipunku.
30Qanmiespirituykitakachamunki,paykunankamasqa
kanku,kaypachatataqmosoqyachinki.
31SeñorDiospak'anchariyninqawiñaypaqmikanqa,
SeñorDiosqaruwasqanmantankusikunqa.
32Paymikaypachataqhawan,hinankhatatatan,
orqokunatallamiykuspanq'osñin.
33KawsashaqtiymiSeñorDiosmantakisaq,
kawsashaqtiymiDiosniytaalabasaq.
34Paypiyuyaymanasqayqamisk'iraqmikanqa,Señor
Dioswanmikusikusaq.
35Huchasapakunakaypachamantachinkachisqakachun,
millayrunakunaqamanañakachun.Almay,TaytaDiosta
saminchay.SeñorDiostayupaychaychis.

SALMOS
105RAKI
1SeñorDiosmangraciastaqoychis.sutintaqayaychik:
rurasqankunatarunakunamanriqsichiychik.
2Paymantakiychis,salmokunatatakiychis.
3Paypach'uyasutintahatunchaychis,SeñorDiosta
maskhaqkunaqsonqonkusikuchun.
4SeñorDiosta,kallpantawanmaskhaychis,wiñaypaq
uyantamaskhaychis.
5 Yuyariychisadmirakuypaq ruwasqankunata;
admirakuypaq ruwasqankunata, siminpa
taripayninkunatapas;
6KamachiqninAbrahampamiraynin,akllasqanJacobpa
wawankuna.
7PaymiDiosninchisSeñorDiosqa,juzgasqankunaqakay
pachantinpinkashan.
8Payqawiñaypaqmiyuyarinrimanakuyninta,waranqa
miraykunamankamachisqansimita.
9ChayrimanakuytanAbrahamwanruwarqan,Isaacmanpas
jurarqan.
10 HinaqtinmiJacobtatakyachirqanKamachikuySimi
kananpaq,Israelllaqtapaqtaqwiñaypaqrimanakuy
kananpaq.
11 Chaymikhaynataniran:Canaánhallp'ataqosqayki
herenciaykichista.
12Pisiqharikunallakashaqtinkun.ari,anchapisilla,chaypi
manareqsisqarunakunapas.
13Huknacionmantahuknacionman,hukreinomantahuk
llaqtamanrispanku.
14Payqamananpitapassaqerqanchupaykunatamana
allintaruwananta,ari,reykunatananyarqanpaykunarayku;
15 Chayminiran:–Amallamiychischuakllasqaykunata,
amataqprofetaykunataqaimamanaallintapas
ruwaychischu,nispa.
16Hinaspapaschayhallp'apiyarqaymantawaqyakurqan,
llapant'antak'aspitanp'akirqan.
17Paykunaqñawpaqentankacharqanhukrunata,Joseta,
payqakamachipaqmivendesqakarqan.
18Paypachakintawatasqakunawank'iriqku.
19Payparimasqantiempochayamunankama,Señor
Diospasiminpruebarqan.
20Reyqakachamuspakacharipurqan.llaqtakamachiqtapas,
kacharichisqakachun.
21Paytawasinpadueñonpaqchurarqan,tukuy
kaqninkunatapaskamachinanpaqchurarqan.
22Paypamunasqanmanhinakamachikuqninkunata
watanankupaq.hinaspasenadorninkunamanyachaykunata
yachachin.
23IsraelrunakunapasEgiptomanhamurqanku.Jacobtaq
Camhallp'apitiyaran.
24Llaqtantataqanchatamirachirqan;hinaspa
awqankunamantapasaswankallpasapataruwarqa.
25Paymisonqonkutakutirichirqanllaqtanta
cheqnikunankupaq,kamachinkunatamanaallinta
ruwanankupaq.
26PaymikamachinMoisestakacharqan.Paypaakllasqan
Aarontapas.
27Paykunaukhupinrikuchirqankumilagrokunata,
hinallataqmilagrokunatapasHamhallp'api.
28Paymitutayaytakachamuspatutayachirqan.manataqmi
payparimasqancontraqahatarirqankuchu.
29Ununkutayawarmantukuchirqan,challwankutapas
wañuchirqan.
30Hallp'ankuqaaskhasapokunatanruruchirqan,reyninkuq
cuartonkunapi.
31 HinaqtinmiJesusqarimariran,hinanimaymana
ch’uspikuna,laq’okunaimahamurqanku.
32Paykunamanmigranizotaqoranparamanta,ninarawraq
ninatapashallp'ankupi.
33Uvassach'akunatapashigossach'akunatapas
waqachirqan.hinaspalamarqochapapatanpi
sachakunatapaspakiruspanku.
34 HinaqtinmiJesusqarimariran,hinanlangostakuna,
langostakuna,manayupayatinarunakunapashamurqanku.
35Allpankupillapaqorakunatamikhuspataqhallp'ankupi
rurukunatamikhurqanku.
36Llapanphiwichurikunatapas,tukuykallpankupi
umallikunatawauchirqan.
37Paykunatapasqollqewanqoriwanmipaykunata
horqomurqan,ayllunkupiqamananhukpisikallpallapas
karqanchu.
38Egiptorunakunaqakusikurqankunripuqtinku,
paykunatamanchakuspanku.
39Puyutamast'arirqanqatananpaq.tutapik'ancharinanpaq
ninatapas.
40Runakunatapurqanku,hinanpayqacodornizkunata
apamuspahanaqpachat'antawansaksachirqan.
41Paymiqaqatakichariran,unutaqlloqsimuran.mayu
hinamchakipampakunapikallpaqku.
42Ch'uyaprometekusqantayuyarirqan,kamachin
Abrahantapas.
43 Hinaqtinmipayqakusikuywanllaqtantahorqomurqan,
akllasqankunatapaskusikuywanmi.
44Paykunamanmiqorqanmanajudíorunakunaq
hallp'ankunata.
45Chayhinapinpaykunaqakamachikuyninkunata
kasukunqaku,kamachikuyninkunatahunt'anankupaq.
SeñorDiostayupaychaychis.
106RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.TaytaDiosmangraciasta
qoychis.Payqaallinpunin,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi.
2¿PitaqSeñorDiospamillayruwayninkunatarimanman?
¿Pitaqtukuyalabasqantawillanman?
3Kusisamiyoqmijuiciotahunt'aqkunapas,chanin
kaqkunatatukuytiemporuwaqkunapas.
4 SeñorDiosníy,yuyariway llaqtaykiman
khuyapayasqaykiwan.
5Chayhinapinakllasqaykikunaqallinkausaynintarikusaq,
llaqtaykiqkusikuynillanpikusikunaypaq,herenciaykiwan
hatunchakunaypaq.
6Ñawpataytanchiskunawankuskahuchallikunchis,mana
allinkunatan ruwarqanchis,mana allinkunatan
ruwarqanchis.
7ÑawpataytaykuqamananentienderqankuchuEgipto
llaqtapiadmirakuypaqruwasqaykikunata.paykunaqa
mananyuyarirqankuchukhuyapayakuyniykikunaqaskha
kayninta;ichaqalamarqochapi,Pukalamar-qochapipas
phiñachirqan.
8Chaywanpassutinraykunpaykunataqespichirqan,
atiyniyoqkaynintareqsichinanpaq.

SALMOS
9Pukalamar-qochatapask'amirqanmi,ch'akipurqantaq,
ch'innequkhuntahinapaykunatapusarqan.
10Paykunatacheqnikuqpamakinmantaqespichirqan,
awqanpamakinmantataqkacharichirqan.
11Unuqaawqankunatantapaykuran,manan
mayqenninkupaspuchurqanchu.
12 Hinaqtinmipaykunaqakreyirankurimasqanta.payta
yupaychaspatakirqanku.
13Pisitiempollamantanqonqapurqankuruwasqankunata;
paykunaqamanansuyarqankuchuyuyaychasqanta.
14Ch'inneqpinsinchitamunapayarqanku,ch'inneqpitaq
Diostawateqarqanku.
15Hinanmañakusqankutapaykunamanqorqan;ichaqa
almankumanmiwirakaytakachamurqan.
16CampamentopiMoisestapas,SeñorDiospasanto
Aarontapasenvidiakurqanku.
17KaypachaqakicharikuspanDatantamillp’urqan,
Abirampat’aqarunakunatataqqataykuran.
18Hinanpaykunaqhuñunpininarawrarirqan.nina
rawraymimillayrunakunataruphachirqan.
19Horebllaqtapitorillotaruwarqanku,hinaspachullusqa
idolotayupaycharqanku.
20Chhaynapinhatunchakuyninkutat’ikrakurqankupasto
mikhuqtoromanrikch’akuqta.
21Egiptosuyupihatunruwaykunataruwaqqespichiq
Diostanqonqapurqanku.
22Hampahallp'anpimusphanaruwaykuna,Pukalamar-
qochapatapimanchayruwaykuna.
23Chayraykunpayqapaykunatawañuchisaqnispanirqan,
manachusakllakusqanMoisesñawpaqenpisayanman
karqanphiñakuynintakutirichinanpaq,amapaykunata
wañuchinanpaq.
24Ari,sumaqhallp’atapisicharqanku,manataqrimayninta
iñirqankuchu.
25Karpankupiqaqchakurqanku,manataqSeñorDiospa
rimaynintakasurqankuchu.
26ChayraykunJesusqapaykunacontramakintahoqarirqan
ch'inneqpithuñichinanpaq.
27Mirayninkutapasnacionkunaukhupich'eqechinankupaq,
hinallataqsuyukunapich'eqechinankupaq.
28PaykunapasBaalpeormanhukllawakuspanku,
wañusqakunapasacrificionkunatamikurqaku.
29Chayhinatanpaykunaqayuyaykusqankuwan
phiñachirqanku.
30HinaqtinmiFineessayarispajuzgarqan.
31Chaytaqchanin-kaypiyupasqakarqanllapa
miraykunamanwiñaypaq.
32Paykunapasch'aqwayunumantanJesusta
phiñachirqanku,chaymipaykunaraykuMoisestamana
allintachuhap'irqan.
33Paykunaespiritutaphiñachisqankurayku,siminwan
manayanqatarimasqanrayku.
34SeñorDiospakamachisqannacionkunataqamanan
ch'usaqyachirqankuchu.
35Ichaqamanajudíorunakunawanchaqrukuspanku,
paykunaqruwasqankutayacharqanku.
36Hinaspanidolonkutayupaycharqanku,chay
taytachakunaqatoqllahinankarqan.
37Ari,churinkutapasususinkutapassupaykunaman
sacrificarqanku.
38Manahuchayoqyawartahich'arqanku,churinkuq
ususinkuqyawarninta,Canaánllaqtapiidolokunaman
sacrificiotahaywanankupaq.
39Chhaynapinpaykunakikinkuparuwasqankuwan
qhellichasqakarqanku,paykunaqyuyaykusqankuwantaq
qhellihuchapipurirqanku.
40ChayraykunSeñorDiospaphiñakuyninqallaqtancontra
rawrarirqan,chaymipayqamillakurqanherencianta.
41Paykunatataqmanajudíorunakunaqmakinmanqorqan.
Paykunatacheqnikuqkunanpaykunatakamachikurqanku.
42Enemigonkupaspaykunatasaruncharqanku,chaymi
paykunatakamachikurqanku.
43Askhakutitanpaykunataqespichirqan;ichaqa
yuyaykusqankuwanmi Jesusta phiñachirqanku,
huchankumantataqpisichasqakarqanku.
44ChaywanpasJesusqapaykunaqqaparisqankuta
uyarispanñak'arisqankutaqhawarirqan.
45Paykunapaqtaqrimanakuynintayuyarirqan,ancha
khuyapayakuyninmanhinataqyuyaymankutirikurqan.
46Paykunatapaspresoapaqkunatakhuyapayachirqan.
47DiosniykuSeñorDiosníy,qespichiwayku,mana
nacionkunamantataqhuñuwayku,ch'uyasutiykitagraciasta
qonaykupaq,alabasqakanaykupaqpas.
48IsraelpaDiosninSeñorDiostayupaychasqakachun
wiñay-wiñaykama,llapanrunakunanichunku:“Amén”,
nispa.SeñorDiostayupaychaychis.
107RAKI
1SeñorDiosmangraciastaqoychis,payqaallinpunin,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
2SeñorDiospakacharichisqankunaqa,awqanpa
makinmantakacharichisqanrunakunapaschhaynata
nichunku.
3Hinaspanchayhallp'akunamantahuñurqan,inti
lloqsimuyladomanta,intihaykuyladomanta,wichay
ladomanta,uraymantawan.
4Ch’inneqpipurirqankusapallanku;manatiyanankupaq
llaqtatatarirqankuchu.
5Yarqasqa,ch’akisqa,almankupaspisiyapurqan.
6ChaymipaykunaqaTaytaDiostaqaparirqanku,
ñak'ariyninkumantataqqespichirqan.
7Paykunatataqallinñannintapusarqan,tiyananku
llaqtamanrinankupaq.
8¡Ay,runakunaSeñorDiostayupaychankumanallin
kayninmanta,runakunaqwawankunamanmusphana
ruwasqanmantawan!
9Paymimunapayakuqrunatasaksachin,yarqasqa
runatataqsumaqkaywanhunt'achin.
10Laqhayaqpi,wañuypallanthunpitiyaqrunakuna,
ñak'ariypi,fierromantawanwatasqakaspanku.
11Diosparimayninkunacontrasayarispanku,Ancha
HatunDiospayuyaychasqankunatapisichasqankurayku.
12ChayraykunJesusqallank'aywansonqonkuta
pisiyachirqan.urmaykurqanku,manataqpipasyanapaq
karqanchu.
13HinaspanpaykunaqaSeñorDiostaqaparirqanku,paymi
paykunataqespichirqanllakikuyninkumanta.
14Laqhayaqmanta,wañuypallanthunmantawanpaykunata
horqomuspa,wasankutat'aqarqan.

SALMOS
15¡Ay,runakunaSeñorDiostayupaychankumanallin
kayninmanta,runakunaqwawankunamanmusphana
ruwasqanmantawan!
16Payqabroncemantapunkukunatanp'akirqan,
fierromantak'aspikunatapast'aqarqan.
17Manayuyayniyoqrunakunaqahuchallikusqankuraykun,
huchallikusqankuraykunñak’arichisqakanku.
18Almankuqamillakunmitukuyimaymanamikhunata;
Wañuypunkukunamanmiasuykunku.
19SasachakuyninkupiSeñorDiostaqaparinku,paymi
paykunataqespichinllakikuyninkumanta.
20 Paymi paykunata qhaliyachirqan,
chinkayninkumantataqqespichirqan.
21¡Ay,runakunaSeñorDiostayupaychankumanallin
kayninmanta,runakunaqwawankunamanmusphana
ruwasqanmantawan!
22Agradecekunankupaqsacrificiokunatasacrificiota
haywachunku,kusikuywantaqpayparuwasqankunata
willachunku.
23Lamarqochamanbarcokunapiuraykamuqkuna,hatun
unukunapinegocioruwaqkuna.
24PaykunanrikushankuSeñorDiosparuwasqankunata,
musphanaruwasqankunatapas.
25Paymikamachin,hinaspanwayra-paratahoqarichin.
26Hanaqpachamanwicharinku,ukhupachaman
wakmantauraykamunku.
27Paykunaqakaymankutiymanmikuyurinku,machasqa
runahinankuyurinku.
28SasachakuyninkupiTaytaDiostaqaparinku,paytaq
paykunataqarqopun.
29Paymiwayra-paratathakmantukuchin,chaymiolakuna
thak-kapun.
30Chhaynaqa,ch'inllakasqankuraykunkusikunku.chaymi
paykunatapusamunmunasqankupakakunawasiman.
31¡Ay,runakunaSeñorDiostayupaychankumanallin
kayninmanta,runakunaqwawankunamanmusphana
ruwasqanmantawan!
32Llaqtarunakunaqhuñunakuyninpipaspayta
hatunchachunku,umallikunaqhuñunakuyninpipaspayta
alabachunku.
33Paymimayukunatach'inneqmantukuchin,unu
pukyukunatapasch'akihallp'amantukuchin.
34Runayoqhallp'aqamanawachakuqmanmitukupun,
chaypitiyaqrunakunaqmillayruwayninkurayku.
35Ch'inneqtasayaqunumantukuchin,ch'akihallp'atataq
unupukyumantukuchin.
36Chaypitaqyarqasqarunakunatatiyachin,tiyanankupaq
llaqtatawakichinankupaq;
37Chakrakunatatarpuy,uvaschakrakunatataqtarpuy,
chhaynapimirayrurukunata.
38Paykunatapassaminchan,chhaynapinpaykunaqa
askhayapunku;manataqmiuywankupisiyanantasaqinchu.
39Yapamanta,sarunchasqa,ñak’ariywan,llakikuywanima,
pisiyachisqa,pisichasqaimakanku.
40Paymikamachikuqkunatapisichaspach'inneqpi
purichin,maypichusmanañankanchu.
41Wakchakunatanñak'ariymantaaltomanchuran,oveja
hinataqayllukunamantukuchin.
42Chaninrunaqachaytarikuspakusikunqa,tukuymana
allinruwaykunataqsimintahark'anqa.
43Pipasyachayniyoqkaspakaykunatakasukuqqa,Señor
Diospakhuyapayakuynintanentiendenqa.
108RAKI
1(DavidpaTakisqanotaqSalmon.)DiosTaytalláy,
sunquyqa takyasqam kachkan. Takisaqmi,
yupaychasaqtaqmi,hatunchasqaywan.
2Rikch'ariychis,salteriowanarpawan,ñoqakikiymi
tempranorikch'arisaq.
3SeñorDiosníy,runakunaukhupinalabasqayki,
nacionkunaukhupitaqtakisqayki.
4Anchakhuyapayakuyniykiqahanaqpachamantaaswan
hatunmi,cheqaq-kayniykiqaphuyukamaraqmichayan.
5Diosníy,hanaqpachamantaaswanhatunchasqakay.
6Munakusqaykirunaqespichisqakananpaq,paña
makiykiwanqespichiy,hinaspakutichiway.
7Diosqach’uyakayninpinrimarqan;Kusikusaqmi,
Siquemllaqtatat'aqasaq,Sucotwayq'otataqtupusaq.
8Galaadllaqtaqañoqaqmi;Manasesqañoqaqmi;Efrainpas
umaypakallpanmi;Judánacionmikamachikuyqowaqniy;
9Moabllaqtaqamayllakunaymi;Edomhawamanmi
zapatoytawikch'usaq;Filisteasuyutaatipasaq.
10¿Pitaqkallpasapallaqtamanpusawanqa?¿PitaqEdom
llaqtamanpusawanqa?
11DiosTaytalláy,¿manachuqamqaqarquwaqniyku?
Diosníy,¿manachuejercitoykuwanlloqsinki?
12Sasachakuymantayanapawayku,runaqyanapayninqa
yanqapaqmi.
13Dioswanmikallpawanruwasaqku,paymi
awqanchiskunatasaruykunqa.
109RAKI
1(UmalliqMusikuman,DavidpaSalmon.)Ama
upallakuychu,alabawaqniyDiosniy.
2Millayrunakunaqsiminpasq'otukuqrunakunaqsiminpas
kichariwashanmi,llulla simiwanmicontraypi
rimapayawarqanku.
3 Paykunapas cheqnikuy simikunawanmi
muyuykuwarqanku.manaimaraykupasñoqawan
maqanakurqan.
4Munakusqayraykunawqaykunakanku,ñoqanichaqa
Diostamañakuymanqokuni.
5Manaallintataqmikutichipuwankuallinniymanta,
munakuyniymantacheqnikuytapas.
6Paypapatanpimillayrunatachuray,Satanastaqpaña
ladonpisayachun.
7Juzgasqakaqtinqahuchachasqakachun,mañakusqanpas
huchamantukupuchun.
8Paypap'unchawninkunapisillakachun;Hukninñataqmi
cargontahapichun.
9Wawankunamanatayta-mamayoqkachun,warminpas
viudakachun.
10Wawankunaqasapakutillapuriqllakachun,mañakuq
kachun,ch'usaqllaqtankumantat'antatamaskhachunku.
11Suwaqrunaqallapankaqninkunatahap'ichun.Mana
reqsisqarunakunapasllank'aynintawaqllichichun,nispa.
12Amapaytakhuyapayaq,amataqmanatayta-mama
wawankunataallinpaqqhawariqpaskachun.
13Paypamirayninkunakuchusqakachun;Qatiq
miraykunapipassutinkuchinkachisqakachun.
14ÑawpataytankunaqhuchallikusqantaSeñorDios
yuyarichun.amayámamanpahuchanqapichasqachu
kachun,nispa.

SALMOS
15SapakutiSeñorDiospañawpaqenpikachunku,kay
pachamantapaykunaqyuyariynintachinkachinanpaq.
16Manakhuyapayakunantayuyarispa,wakchata,wakcha
runatawanqatiykachasqanrayku,sunqunp'akisqarunata
wañuchinanpaq.
17Imaynanpayqamunarqanñakayta,chhaynallataq
paymanhamuchun,imaynanpayqamanasaminchayta
munarqanchu,chhaynallataqpaymantakarunchakuchun.
18Imaynanp'achanwanhinañakasqap'achawanp'achasqa
karqan,chhaynatanunuhinawiksanmanhaykuchun,
tullunkunamantaqaceitehina.
19Paypaqqaqatakuqp'achahinakachun,sapakuti
watasqachumpihinakachun.
20TaytaDiospacontranpichurakuqniykunapaq,almay
contramillayrimaqkunapaqpaskaypremiokachun.
21IchaqanoqaraykuSeñorDiosníy,sutiykiraykuruway,
khuyapayakuyniykiallinkasqanrayku,qespichiway.
22Wakcha,manaimayoqmikani,sonqoypask'irisqa
kashan.
23Llantuypisiyaqtinhinanripushani.
24Qunqurniykunaqapisikallpayapunmiayunasqayrayku.
Aychayqawirayapunmi.
25Ñoqaqapaykunaqk'amisqanmikapurqani,
qhawariwaqtinkunumantachhaphchikurqanku.
26SeñorDiosníy,yanapaykuway,khuyapayakuyniykiman
hinaqespichiway.
27Chayhinapinpaykunayachanqakukaymakiyki
kasqanta;SeñorDios,chaytaruwasqaykita.
28Ñakachunku,qanmiichaqasaminchaychis,hatarispanku
p'enqakuchunku.Kamachiykiichaqakusikuchun,nispa.
29Awqaykunap'enqaypip'achasqakachunku,p'achawan
p'achawanp'achasqakachunku.
30SimiywanmiSeñorDiostaanchataalabasaq.ari,askha
runakunaukhupipaytayupaychasaq.
31Paymiwakcharunakunaqpañaladonpisayanqa,
almantahuchachaqkunamantaqespichinanpaq.
110RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosmiSeñorniytanirqan:
Pañaladoypitiyaykuy,awqaykikunatachakiykiman
churanaykama,nispa.
2SeñorDiosmiSionmantakallpaykiqk'aspinta
kachamunqa,awqaykikunaqchawpinpikamachikunki.
3Llaqtaykiqaatiyniyoqkasqaykip'unchaypin
munaychakunqa,tutamantamantapachach'uyakaypi
sumaqkaypi,wayna-sipaskasqaykimantaruntuyoqmi
kanki.
4SeñorDiosmijurarqan,manataqmiwanakunqachu:
“QanqawiñaypaqmisacerdotekankiMelquisedechina”,
nispa.
5PañaladoykipikaqSeñorDiosmiphiñakusqan
p'unchaypireykunatawaqachinqa.
6Paymimanajudíorunakunaukhupijuzganqa,
ayakunawanmihunt'aykunqa.achkasuyukunapi
umankunatak'irinqa.
7Ñanpimayumantaukyanqa,chayraykunumantapas
hoqarinqa.
111RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.TukuysonqoywanmiSeñor
Diostayupaychasaq,chaninrunakunaqhuñunakuyninpi,
huñunakuypiima.
2SeñorDiosparuwasqankunaqaanchahatunmi,llapa
kusikuqkunamantanmaskhasqa.
3Payparuwasqanqajatunchasqa,jatunchasqaima,chanin
kayninqawiñaypaqwiñaypaqmi.
4Paymimusphanaruwasqankunatayuyarichiran,Señor
Diosqakhuyapayakuqmi,khuyapayakuqmi.
5Paytamanchakuqkunamanmimikhunataqorqan,
rimanakuynintanwiñaypaqyuyarinqa.
6Paymillaqtanmanrikuchirqanruwayninkunaqatiyninta,
manajudíorunakunaqherenciantaqonanpaq.
7Makinparuwasqankunaqacheqaqmi,taripaymi;llapan
kamachikuyninkunaqacheqaqmi.
8Wiñay-wiñay-wiñaypaqmisayan,cheqaq-kaywan
chaninpiwanruwasqakanku.
9Paymillaqtanmankacharichiytakachamurqan,paymi
rimanakuynintawiñaypaqkamachirqan,sutinmich'uya,
yupaychasqa.
10SeñorDiostamanchakuyqayachaypaqallariyninmi,
llapankamachikuyninkunatahunt'aqkunapasallin
yuyayniyoqmikanku,paypaalabasqanqawiñaypaqmi.
112RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.KusisamiyoqmiSeñor
Diostamanchakuqrunaqa,kamachikuyninkunawan
anchatakusikuqrunaqa.
2Paypamirayninmikaypachapiatiyniyoqkanqa,chanin
runakunaqmirayninkunapassaminchasqankanqaku.
3Wasinpiqhapaqkaypasqhapaqkaypaskanqa,chanin
kayninqawiñaypaqmikanqa.
4Chaninrunakunapaqqatutayaqpink'anchaylloqsimun,
payqakhuyapayakuqmi,khuyapayakuqmi,chanintaqmi.
5Allinrunaqakhuyapayakuqmi,manukuqtaqmi,allin
yuyaywanmiimatapaspusanqa.
6Cheqaqtapuninpayqamanawiñaypaqchukuyurinqa,
chaninrunakunaqawiñaypaqmiyuyarisqakanqaku.
7Manaallinwillakuykunataqamananmanchakunqachu,
sonqonpastakyasqa,SeñorDiospihap'ipakuspa.
8Sonqonqatakyasqañan,mananmanchakunqachu,
awqankunapimunapayaynintarikunankama.
9Ch'eqerqan,wakchakunamanmiqorqan;chaninkayninqa
wiñaypaqmi;waqranpashatunchasqakanqa.
10Millayrunakunaqachaytarikuspallakisqakanqaku;
kirunkunawanmichullunqa,millayrunakunapa
munapayasqanmichinkapunqa.
113RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.SeñorDiospa
kamachinkuna,yupaychaychis,SeñorDiospasutinta
yupaychaychis.
2SeñorDiospasutinsaminchasqakachun,
kunanmantapachawiñay-wiñaypaq.
3IntilloqsimuymantapachaintihaykuykamaSeñorDiospa
sutinmialabasqakanan.
4SeñorDiosqallapasuyukunamantaaswanhatunmi,
hanaqpachamantaaswanhatunmi.

SALMOS
5PaymiDiosninchisSeñorDiosmanrikch'akun,payqaalto
patapitiyaqmi.
6Paymihumillakunhanaqpachapi,kaypachapikaqkunata
qhawananpaq!
7Paymiwakchakunatahallp'amantahatarichin,
wakchakunatataqwanumantahoqarin.
8Chayhinapinpayqakamachikuqkunawankuska,
llaqtanpakamachikuqninkunawankuskachurananpaq.
9Manawachakuqwarmitanwasitawaqaychan,
wawankunaqmamankusikuqkananpaqwan.SeñorDiosta
yupaychaychis.
114RAKI
1IsraelrunakunaEgiptomantalloqsimuqtinmi,Jacobpa
mirayninmanareqsisqarimayniyoqrunakunamanta.
2Judánacionmisantuarionkaran,Israelllaqtañataqmi
kamachikuran.
3Lamar-qochataqchaytarikuspaayqekuran,Jordán
llaqtataqqepamanqarqosqakaran.
4Orqokunaqacarnerokunahinansaltaran,orqochakunapas
corderokunahinan.
5 Lamarqocha,¿imataq unquchisurqanki
ayqekusqaykimanta?QanJordán,qarqosqakasqaykirayku?
6Qankunaorqokuna,carnerokunahinasaltasqaykichis.
¿Qankunataq,corderokunahina,urquchakuna?
7Kaypacha,khatatatay,SeñorDiospaqayllanpi,Jacobpa
Diosninpaqayllanpi.
8Chaymiqaqatasayaqunumantukuchirqan,pedernaltataq
unupukyumantukuchirqan.
115RAKI
1SeñorDiosníy,amañoqaykumanchu,aswanpassutiykita
hatunchay, khuyapayakuyniykirayku, cheqaq-
kayniykiraykuwan.
2¿Imanasqataqmanajudíorunakunaninkuman:
¿MaypitaqkunanqaDiosninku?
3Diosninchismiichaqahanaqpachapikashan.
4Paykunaqidolonkuqaqolqemantaqorimantawan,
runakunaqmakinparuwasqan.
5Simiyoqmiichaqamanarimankuchu,ñawiyoqmiichaqa
manarikunkuchu.
6Ninriyoqmikanku,ichaqamananuyarinkuchu,siminpas
kanmi,ichaqamananasnanchu.
7Makiyoqmikanku,ichaqamananhap'inkuchu,
chakiyoqmiichaqamananpurinkuchu,nitaq
kunkankumantarimankuchu.
8Chaykunataruwaqkunaqapaykunamanmirikch'akunku.
Chaynallataqmisapakamapaykunapihapipakuqkunapas.
9Israelllaqta,SeñorDiospiconfiay,paymiyanapayninku,
escudonkupas.
10Aaronpaayllunkuna,SeñorDiospiconfiaychis,paymi
yanapayninku,escudonkupas.
11SeñorDiostamanchakuqkuna,SeñorDiospi
hap'ipakuychis,paymiyanapayninku,escudonkupas.
12SeñorDiosminoqaykumantayuyariwarqanku,
saminchawasunmi.paymiIsraelpawasintasaminchanqa;
paymiAaronpawasintasaminchanqa.
13SeñorDiostamanchakuqkunatansaminchanqa
huch'uytapashatuntapas.
14SeñorDiosmiastawanyapasunkichis,qankunapas
wawaykichiskunapas.
15HanaqpachatakaypachatakamaqSeñorDiosmi
saminchasunkichis.
16Hanaqpachapas,hanaqpachapasSeñorDiospaqmi,kay
pachatanichaqarunakunaqwawankunamanqorqan.
17WañusqakunaqamananSeñorDiostayupaychankuchu,
nitaqch'inllauraykamuqkunapas.
18NoqaykunichaqaSeñorDiostasaminchasaqku
kunanmantapachawiñay-wiñaypaq.SeñorDiosta
yupaychaychis.
116RAKI
1SeñorDiostanmunakuni,paymiuyariwarqanrimasqayta,
mañakusqaytapas.
2Paypaninrintak'umuykachiwasqanraykun,kawsashaqtiy
paytawaqyakusaq.
3Wañuyllakikuykunanmuyuriwarqan,infierno
nanaykunataqmihap’iwarqan,llakikuytapasllakikuytapas
tarirqanin.
4HinanSeñorDiospasutintawaqyarqani.SeñorDiosníy,
valekuyki,almaykitaqespichimunaykipaq.
5SeñorDiosqakhuyapayakuqmi,chanintaqmi.ari,
Diosninchiskhuyapayakuqmi.
6SeñorDiosqamanaimayoqrunakunatanwaqaychan,
pisichasqankani,paymiyanapawarqan.
7Almay,samayniykimankutiy;SeñorDiosmiqanwan
khuyapayasunki,nispa.
8Qanmiqespichiwarqankialmaytapaswañuymanta,
ñawiytawaqaymanta,chakiytaurmaymanta.
9Kawsaqrunakunaqhallp'anpinSeñorDiospañawpaqenpi
purisaq.
10Ñoqaqaiñirqanin,chayraykunrimarqani.
11Usqhayllanirqani:Llaparunanllullakanku,nispa.
12¿ImatataqSeñorDiosmanqosaqtukuyallinniymanta?
13Qespichiqvasotahap'ispaSeñorDiospasutinta
waqyakusaq.
14KunanmiSeñorDiosmanprometekusqaytahunt'asaq
llapallaqtanpaqayllanpi.
15SeñorDiospaqqaanchavalorniyoqmich'uyarunakunaq
wañusqanqa.
16SeñorDiosníy,cheqaqtapuninkamachiykikani.Ñoqaqa
kamachiykimkani,sirvientanpachurinmikani,
watasqaykunatamkachariruwanki.
17Agradecekuysacrificiotahaywasqayki,SeñorDiospa
sutintawaqyakusqayki.
18KunanmiSeñorDiosmanprometekusqaytahunt'asaq
llapallaqtanpaqayllanpi.
19Jerusalénllaqta,SeñorDiospawasinpapatiokunapi,
chawpiykipi.SeñorDiostayupaychaychis.
117RAKI
1Llapasuyukuna,SeñorDiostayupaychaychis.
2Paypakhuyapayakuyninqaanchatanmunawanchis,Señor
Diospacheqaq-kayninpaswiñaypaqmiwiñaypaq.Señor
Diostayupaychaychis.

SALMOS
118RAKI
1SeñorDiosmangraciastaqoychis.Payqaallinpunin,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
2KunanIsraelrunakunanichun,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi,nispa.
3Aaronpaayllunkunanichunku,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi,nispa.
4SeñorDiostamanchakuqkunanichunku:
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi,nispa.
5LlakisqallañanSeñorDiostawaqyarqani,SeñorDiostaq
kutichimuwarqan,hinaspanhatuncheqasmanchurawarqan.
6SeñorDiosqañoqaqladonpinkashan.Manam
manchakusaqchu,¿imatamrunaqaruwawanman?
7SeñorDiosqayanapawaqniykunawanmiyanapawan,
chaymicheqniwaqniykunamanmunapayasqaytarikusaq.
8AswanallinmiSeñorDiospiconfiay,runapi
confiaymantaqa.
9AswanallinmiSeñorDiospiconfiay,kamachikuqkunapi
confiaymantaqa.
10Llapasuyukunanmuyuykuwarqanku,SeñorDiospa
sutinpinichaqapaykunatach'usaqyachisaq.
11Paykunanmuyurimuwarqanku;ari,muyuykuwarqanku,
SeñorDiospasutinpinichaqapaykunatach'usaqyachisaq.
12Abejakunahinamuyuykuwarqanku.Kichkaninahinam
wañurunku,TaytaDiospasutinpimpaykunata
chinkachisaq.
13Wañunaypaqmisinchitamaqawanki,SeñorDiosmi
ichaqayanapawarqan.
14SeñorDiosmikallpaypastakiypas,salvawaqniymi.
15Chaninrunakunaqkarpankunapinkusikuypas
qespikuypasuyarikun.
16SeñorDiospapañamakinmihatunchasqa,paña
makinpaskallpawanmiruwan.
17Manamwañusaqchu,aswanqakawsasaqmi,Tayta
Diosparurasqankunatamwillasaq.
18SeñorDiosmisinchitamuchuchiwarqan,ichaqamanan
wañuymanqowarqanchu.
19Chaninkawsaypunkukunatakichaykuway,chayman
haykuspaymiSeñorDiostayupaychasaq.
20TaytaDiospakaypunkunmanmichaninrunakuna
haykunqaku.
21 Ñoqan alabasqayki,uyariwasqaykiraykun
qespichiwaqniykapunki.
22Wasiruwaqkunaqmanamunasqankurumiqak'uchuq
umarumimanmitukupun.
23KaytanSeñorDiosqaruwashan.admirakuypaqmi
ñawinchikpi.
24Kayp'unchaymiSeñorDiospakamasqan.chaypi
kusikusun,kusikusunima.
25SeñorDiosníy,ruegakuyki,kunanmisalvay,Señor
Diosníy,valekuyki,kunanqaallinkawsaytaapachimuy.
26SeñorDiospasutinpihamuqrunaqasaminchasqa
kachun,SeñorDiospawasinmantansamincharqaykichis.
27DiosmiSeñorDiosqak'anchaytarikuchiwarqanchis,
sacrificiotaqa waskhakunawan watay,altarpa
waqrankunaman.
28QanmiDiosniykanki,ñoqanalabasqayki,qanmi
Diosniykanki,hatunchasqaykin.
29SeñorDiosmangraciastaqoychis.Payqaallinpunin,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
119RAKI
1ALEPH.Kusisamiyoqmiñanpimanaqhellichasqa
runakunaqa,SeñorDiospakamachikuyninmanhina
puriqkunaqa.
2 Kusisamiyoqmi Diospa willakusqankunata
hunt'aqkunaqa,tukuysonqowanpaytamaskhaqkunapas.
3Paykunapasmananhuchallikunkuchu.
4Qanmikamachiwarqankukamachikuyniykikunataallinta
hunt’anaykupaq.
5 ¡Ay,kamachikuyniykikunata hunt’anaypaq
ñanniykunaqakamachisqakanmankarqan!
6Chayhinaqa,mananp'enqakusaqchu,llapan
kamachikuyniykikunatarespetaspayqa.
7Chaninsonqowanalabasqayki,chaninjuicioykikunata
yachaspaymi.
8 Kamachikuyniykikunatan hunt'asaq, ama
saqerpariwaychu.
9BETH.¿Imawantaqwaynaqañannintachuyanchanman?
nisqaykimanhinacuidakuspayki.
10Tukuysonqoywanmimaskharqayki,ama
kamachiyniykikunamantakarunchakuwaychu.
11Qanpacontraykipimanahuchallikunaypaqmi
rimayniykitaqasonqoypipakarqani.
12 Señor Diosníy, saminchasqan kanki,
kamachikuyniykikunatayachachiway.
13Simiywanmiwillarqanillapajuicioykikunata.
14Ñoqaqawillasqaykimanhinankusikuni,tukuyqhapaq
kayniykunapihina.
15Kamachikuyniykikunapinyuyaymanasaq,imayna
ruwasqaykikunatapasrespetasaq.
16Kamachikuyniykikunawanmikusikusaq,simiykitaqa
mananqonqasaqchu.
17GIMEL.Kawsanaypaq,simiykitahunt'anaypaq,
kamachiykitasumaqtaruway.
18Ñawiytakichariy,kamachikuysimiykimanta
admirakuypaqkaqkunatarikunaypaq.
19Kaypachapiqawakllaqtayoqmikani,ama
pakaykuwaychukamachikuyniykikunata.
20Almayqatukuytiemponjuzgasqaykikunata
munapayasqanmantap’akikun.
21Qanmiqaqcharqankiñakasqahatunchakuqrunakunata,
paykunankamachikuyniykikunatapantachinku.
22Qhepaykuwaychisk'amisqakayta,pisichasqakayta;
Ñoqaqawillakusqaykikunatanhunt'arqani,nispa.
23 Kamachiqkunapas tiyaykuspa contraypi
rimapayawarqanku, kamachiykitaqmi ichaqa
kamachikuyniykikunapiyuyaykurqan.
24Willakusqaykikunankusichiwan,yuyaychawaqniypas.
25DALETHsutiyuqruna.Almayqañut'uallpamanmi
k'askakun,rimasqaykimanhinakawsachiway.
26Runaykunatanwillarqani,qantaquyariwarqanki,
kamachikuyniykikunatayachachiway.
27Kamachikuyniykikunaqñannintaentiendechiway,
chhaynatanrimasaqadmirakuypaqruwasqaykikunamanta.
28Almayqallasaqkaymantamchullurun,rimasqaykiman
hinakallpanchaway.
29Llullakuyñantaqarqoway,hinaspakamachikuyniykita
qoykuway.
30Cheqaqkaqñantanakllakurqani,juicioykikunatan
ñawpaqeymanchurarqani.

SALMOS
31Willakusqaykikunamanmik'askakuni,SeñorDiosníy,
amap'enqachiwaychu.
32Kamachikuyniykikunaqñannintanphawasaq,sonqoyta
hatunyachiwaqtiyki.
33HE.SeñorDiosníy,kamachikuyniykikunata
yachachiway.p’uchukaykamataqwaqaychasaq.
34Yuyaychaytaqoway,kamachikuyniykitakasukusaq.ari,
tukuysonqoywankasukusaq.
35Kamachisqaykiñannintapurichiway;Chaywanmi
kusikuni.
36Sonqoytaqawillasqaykimanchuray,amataq
munapayaymanchu.
37Ñawiytat'aqay,manayanqataqhawanaypaq.hinaspa
ñannikipikawsachiway,nispa.
38Manchachikuqkamachiykimanrimayniykitatakyachiy.
39Manchakusqayk'amisqaytat'aqay,juzgasqaykikunaqa
allinpunin.
40Qhawariy,kamachikuyniykikunatananchatamunarqani,
chaninkayniykipikawsachiway.
41VAUnisqa.SeñorDiosníy,khuyapayakuyniykipas
ñoqamanhamuchun,qespikuyniyki,simiykimanhina.
42Chhaynatanñoqaqak'amiwaqniytakutichinaypaq,
simiykipihap'ipakusqayrayku.
43Amataqcheqaqsimitasimiymantahorqoychischu;
Juicioykikunatansuyakushani,nispa.
44Chayhinatankamachikuyniykitawiñaypaqhunt'asaq.
45Kacharichisqanpurisaq,kamachikuyniykikunata
maskhasqayrayku.
46Reykunaqñawpaqenpipaswillasqaykimantanrimasaq,
manataqmip'enqakusaqchu.
47Munakusqaykamachikuyniykikunawanmikusikusaq.
48 Makiykunatan hoqarisaq, munakusqay
kamachikuyniykikunaman. Kamachikuynikikunapim
yuyaymanasaq,nispa.
49ZAINnisqa.Yuyariykamachiykiman,chaysimita
suyachiwasqaykimanta.
50Kaymiñak'arisqaypisonqochawan,simiykin
kawsachiwarqan.
51Jatunchakuqrunakunaqaanchatanburlakuwanku,
ichaqamanankamachikuysimiykitasaqerparirqanichu.
52SeñorDiosníy,ñawpaqjuicioykikunatayuyarirqani.
hinaspansonqochakurqani.
53Kamachikuyniykitasaqerpariqmillayrunakunaraykun
mancharikuyhap’iwarqan.
54 Kamachikuyniykikunan takikuna karqan
peregrinacionniypi.
55SeñorDiosníy,tutapisutiykitayuyarini,
kamachikuyniykitapashunt'arqanin.
56Kamachikuyniykikunatahunt'asqayraykunkaytaqa
chaskirqani.
57CHETH.SeñorDiosníy,qanmiñoqaqt'aqayniykanki,
rimasqaykikunatanhunt'asaqnispa.
58Tukuysonqoywanmisumaqsonqoykitamañakurqani,
nisqaykimanhinakhuyapayaykuway.
59Ñoqaqañanniykunapiyuyaykurqani,willakusqaykiman
hinataqchakiytakutirirqani.
60Usqhayllapurirani,manataqkamachiyniykikunata
hunt'arqanichu.
61Millayrunakunaqt'aqakunansuwawarqanku,ichaqa
mananqonqarqanichukamachikuyniykita.
62Kuskatutatahatarisaqchaninjuzgasqaykirayku
graciastaqonaypaq.
63Llapamanchakuqniykikunaq,kamachikuyniykikunata
hunt’aqkunaqcompañeronkani.
64SeñorDiosníy,kaypachaqakhuyapayakuyniykiwanmi
hunt'akashan,kamachikuyniykikunatayachachiway.
65CHUNKA.SeñorDiosníy,kamachiykitaqaallintan
ruwarqanki,nisqaykimanhina.
66Allinyuyayta,yachaytapasyachachiway,
kamachikuyniykikunatancreeni.
67Manaraqñak'arishaspaymipantarqani,kunanmiichaqa
simiykitahunt'arqani.
68 Allinmi kanki, allintataqmi ruwanki;
kamachikuyniykikunatayachachiway.
69Jatunchakuqrunakunaqallullakuspaymicontraypi
llullakurqanku,ñoqanichaqatukuysonqoywan
kamachikuyniykikunatahunt'asaq.
70Sonqonkupaswirahinawira;Ichaqa
kamachikuyniykiwanmikusikuni.
71Allinmiñoqapaqñak’arichisqakasqayqa;Chaynapim
kamachikuynikikunatayachanaypaq.
72Simiykiqkamachikuysiminqaaswanallinmiñoqapaq
waranqawaranqaqoriqolqemantapas.
73JOD.Makiykikunamunanchawan,unanchawarqa,
entiendechiwaykamachikuynikikunatayachanaypaq.
74Manchakuqniykikunankusikunqakuñoqatarikuspa.
Simiykipisuyakusqayrayku.
75SeñorDiosníy,yachaninjuicioykikunachaninkasqanta,
hunt'aqsonqokaspañak'arichiwasqaykitapas.
76Mañakuyki,khuyapayakuyniykisonqochayniypaq
kachun,kamachiykimannisqaykimanhina.
77Khuyapayakuyniykikunahamuway,kawsanaypaq,
kamachikuyniykiqakusichiwan.
78Hatunchakuqrunakunaqap’enqakuchunku;Yanqallam
mana allinta ruwawarqaku, noqaqa
kamachikuynikikunapimyuyaymanasaq.
79Manchakuqniykikunanoqamankutirichunku,
willakusqaykikunatareqsiqkunapas.
80Kamachikuyniykikunapisonqoyallinkachun.mana
p'enqakunaypaq.
81CAPH.Almayqaqespichinaykipaqmisayk'usqakashan,
simiykipinichaqasuyakushani.
82Rimasqaykiraykunñawiypisiyashan:“¿Hayk’aqmi
sonqochawanki?”,nispa.
83Q’osñipip’uyñuhinañankani.Chaywanpasmanan
qonqanichukamachikuyniykikunataqa.
84¿Haykap'unchawtaqkamachiyki?¿Hayk'aqmi
qatiykachawaqniyrunakunatajuzgawanki?
85Hatunchakuqrunakunaqamanankamachikuyniykiman
hinachut’oqotat’oqowarqanku.
86Llapakamachikuyniykikunaqahunt'aqmi,manaallintan
qatiykachawanku.yanapaway.
87Kaypachapiyaqatukupuwarqanku;Ichaqamanan
saqerparirqanichukamachikuyniykikunata.
88Munakuyniykimanhinakawsachiway;chhaynatan
simiykiqwillakusqantawaqaychasaq,nispa.
89LAMEDnisqa.Wiñaypaqmi,SeñorDiosníy,
palabraykiqahanaqpachapimtakyasqakachkan.
90Tukuymiraykamahunt'aqkayniykiqa,qanmikay
pachatatakyachirqanki,wiñaypaqtaqmikashan.
91Kunanp'unchaypaskamachikuyniykimanhinan
kawsashanku,llapankutaqmikamachiykikunakanku.
92Kamachikuyniykimanachuskusichiwanmankarqan
chayqa,ñak'ariyniypinwañuymankarqan.

SALMOS
93Kamachikuyniykikunataqamananhayk'aqpas
qonqasaqchu,chaykunawanmikawsachiwarqanki.
94Qanpakani,qespichiway;Kamachikuyniykikunatan
maskharqani.
95 Millay runakunaqa suyawarqankun
ch'usaqyachiwanayta,ñoqanichaqaqhawarisaq
willasqaykikunata.
96Ñoqaqarikurqanintukuyhunt'asqakaypatukukuyninta,
kamachikuyniykiqaanchahatunmi.
97MEM.¡Anchatanmunakunikamachikuyniykita!tukuy
punchawyuyaymanasqaymi.
98Kamachikuyniykikunawanmiawqaykunamantapas
aswanyachayniyoqtaruwawarqanki,paykunaqa
wiñaypaqmiñoqawankashanku.
99 Llapa yachachiqniykunamantapas aswan
yachayniyoqmikani.
100Ñawparunakunamantapasastawanmientiendeni,
kamachikuyniykikunatakasukusqayrayku.
101Tukuymillayñankunamantamchakiytaharkarqani,
palabraykitakasukunaypaq.
102 Noqaqa manan juzgasqaykikunamantaqa
t'aqakurqanichu,qanmiyachachiwarqanki.
103¡Maynamisk’isimiykikunagustoypaq!ari,simiyman
mielmantaaswanmisk’i!
104Kamachikuyniykikunawanmientiendeni,chaymi
cheqnikunitukuyllullañankunata.
105NUN.Simiykiqachakiypaqk'anchaymi,ñanniypaq
k'anchaymi.
106Jurarqanin,hunt’asaqtaqmichanintaripayniykikunata
hunt’anaypaq.
107Anchatanñak'arishani,SeñorDiosníy,rimasqaykiman
hinakawsachiway.
108SeñorDiosníy,ruegakuyki,munayllamanta
haywaykunata,hinaspataripayniykikunatayachachiway.
109Almayqasapakutillanmimakiypikashan,ichaqa
mananqonqasaqchukamachikuyniykita.
110Millayrunakunantoqllatachurawarqanku,ichaqa
manankamachikuyniykimantaqapantarqanichu.
111Willakusqaykikunatanwiñaypaqherenciatahina
hap'irqani,sonqoypakusichiyninmi.
112Sonqoytanyuyaykurqanikamachikuyniykikunata
hunt’anaypaq,tukukuykama.
113SAMECH.Yanqayuyaykunatancheqnikuni,
kamachikuyniykitanichaqamunakuni.
114Qanmikankipakakunaypas,escudoypas:Simiykipi
suyakuni.
115Manaallinruwaqkuna,ñoqamantat'aqakuychis,
Diosniypakamachikuyninkunatanhunt'asaq.
116Rimasqaykimanhinatakyachiway,kawsanaypaq,ama
p'enqakuwaychusuyakuyniymanta.
117 Hap'iykuway, hinan allinlla kasaq,
kamachikuyniykikunatansapakutillarespetasaq.
118Llapakamachikuyniykikunamantapantaqkunatan
sarurqanki,q'otusqankuqallullakuymi.
119Kaypachapillapamillayrunakunatanq'opahina
ch'usaqyachinki.
120Aychayqakatkatatanmiqantamanchakuspa;
Juicioykikunatapasmancharikuni,nispa.
121AIN.Ñoqaqajuzgaytachanintanruwarqani,ama
sarunchawaqniykunamansaqewaychu.
122Kamachiykipaqallinpaqqhawarikuy,ama
hatunchakuqrunakunaqasarunchawachunku.
123 Qespichikuyniykipaq, chanin kayniykiq
rimayninpaqpasñawiykunapisiyapun.
124Kamachiykitakhuyapayakuyniykimanhinaruway,
kamachikuyniykikunatapasyachachiway.
125Ñoqaqakamachiykinkani;entiendeytaqoway,
willasqaykikunatayachanaypaq,nispa.
126SeñorDiosníy,llank'anaykitiemponchayamun,
kamachikuyniykitanmanavaleqmantukuchirqanku.
127Chayraykunqorimantapaskamachikuyniykikunata
munakuni.ari,sumaqqorimantaaswanpataman.
128Chayraykuntukuyimamantakamachikuyniykikunata
allinpaqqhawarini;tukuyllullañankunatapascheqnikuni.
129PE.Willakusqaykikunaqaadmirakuypaqmi,chaymi
almayqachaykunatawaqaychan.
130Rimasqaykikunaqhaykusqanmik’anchaytaqon;
chaymimanasasachakuqrunakunamanentiendeytaqon.
131 Simiyta kicharispaymi samaykurqani,
kamachikuyniykikunataanchatamunakusqayrayku.
132Qhawariway,khuyapayaykuway,imaynansutiykita
munakuqkunataruwarqankihinata.
133Simiykipipurisqaytaordenay,amaimamanaallinpas
kamachiwachun.
134Runapasarunchasqanmantalibraway,chaynatam
kamachikuynikikunatakasukusaq.
135 Kamachiykiman uyaykita k’ancharichiy;
Kamachikuyniykikunatapasyachachiway.
136Yakumayukunañawiymanpurin,kamachikuyniykita
manakasukusqankurayku.
137TSADDInisqa.SeñorDiosníy,chaninmikanki,
chaninmikanki.
138Kamachisqaykiwillakuyniykikunaqachaninmi,ancha
hunt’aqtaqmi.
139Tukuysonqoywanmitukupuwan,awqaykuna
rimasqaykitaqonqapusqankurayku.
140Simiykiqaanchach'uyapunin,chayraykun
kamachiykiqamunakun.
141Huch'uyllaraqmikani,pisichasqataqmikani,ichaqa
amaqonqaychukamachikuyniykikunata.
142Chaninkayniykiqawiñaypaqchaninkaymi,
kamachikuyniykipascheqaqmi.
143Sasachakuypas,llakikuypashap'iwarqanmi,
kamachikuyniykikunankusichiwan.
144Willakusqaykikunaqchaninkayninqawiñaypaqmi,
entiendeytaqoway,hinankawsasaq.
145KOPH.Tukuysonqoywanmiwaqarqani;Señor
Diosníy,uyariway,kamachikuyniykikunatanhunt'asaq.
146 Qanmanmi waqyakurqani; salvaway,
willakusqaykikunatanwaqaychasaq,nispa.
147Achikyaytaharkarqani,hinaspaqaparirqani:Simiykipi
suyarqani.
148Ñawiymihark'antutaqhawanakunata,simiykipi
yuyaymananaypaq.
149Munakuyniykimanhinakunkaytauyariy,Señor
Diosníy,juzgasqaykimanhinakawsachiway.
150Manaallinruwaykunataqatiqkunaqaasuykamunku,
kamachikuyniykimantaqakarunchakushanku.
151SeñorDiosníy,qayllapinkashanki;Llapan
kamachikuyniykikunapascheqaq-kaymi.
152Testimonioykikunamantaqa,ñawpaqmantaraqmi
yacharqaniwiñaypaqteqsichasqakasqaykita.
153RESH.Ñak'arisqaytaqhawariy,hinaspaqespichiway,
kamachikuyniykitaqamananqonqanichu.

SALMOS
154Demanday,hinaspaqespichiway,rimasqaykimanhina
kawsachiway.
155Qespikuyqakarunmillayrunakunamanta,manan
kamachikuyniykikunatamaskhankuchu.
156SeñorDiosníy,khuyapayakuyniykiqahatunmi,
juzgasqaykimanhinakawsachiway.
157Askhanqatiykachaqniykunapasawqaykunapas;
Chaywanpas manan willakusqaykimantaqa
karunchakunichu.
158Sasachaqkunatarikurqani,llakisqataqkarqani;
Simiykitamanakasukusqankurayku.
159Yuyaymanaykamachikuyniykikunataimayna
munakusqayta,SeñorDiosníy,munakuyniykimanhina
kawsachiway.
160Qallariymantapachansimiykiqacheqaqpuni,sapanka
chanintaripayniykipaswiñaypaqmiwiñaypaqkanqa.
161CHIN.Umallikunaqamanaimaraykupas
qatiykachawarqankun,sonqoytaqmiichaqasimiykita
mancharikushan.
162Kusikuninrimasqaykimanta,askhaqhellikunatatariq
hina.
163 Llullakuytan cheqnikuni,millakunitaqmi,
kamachikuyniykitanichaqamunakuni.
164Qanchiskutitasapap’unchayalabaykichanin
taripayniykikunarayku.
165Kamachikuyniykitamunakuqkunaqahatunthak-
kayniyoqmikanku,manataqmiimapaspaykunataqa
huchallichinqachu.
166SeñorDiosníy,qespichisqakanaykitansuyakushani,
kamachikuyniykikunatapashunt'arqanin.
167Almayqatestimonioykikunatanwaqaychan;Anchatan
paykunatamunakuni.
168Kamachikuyniykikunata,willakuyniykikunatapas
hunt'arqanin,tukuyñanniykunaqañawpaqeykipinkashan.
169TAU.SeñorDiosníy,qapariyniyñawpaqeykiman
asuykamuchun,rimasqaykimanhinaentiendechiway.
170Mañakuyniyñawpaqeykimanhamuchun,nisqaykiman
hinaqespichiway.
171Simiymialabanqa,kamachikuyniykikunata
yachachiwaspayki.
172Qalluymirimanqa,llapankamachikuyniykikunaqa
chaninmi.
173Makiykiyanapawachun;Kamachikuyniykikunatan
akllakurqani,nispa.
174SeñorDiosníy,qespichiyniykitananchatamunani;
Kamachikuyniykitaqmikusichiwan.
175Almaykawsachun,alabasunki;Juzgasqaykikuna
yanapawachun,nispa.
176Chinkasqaovejahinampantarurqani;sirvienteykita
maskay;Kamachisqaykikunataqamananqonqanichu,nispa.
120RAKI
1(ASongofGrados.)LlakisqakashaspaymiSeñorDiosta
waqyarqani,paytaquyariwarqan.
2SeñorDiosníy,almaytaqespichiyllullasimikunamanta,
q'otukuqqallumantawan.
3¿Imatanqosunkichis?Icha,llullaqallu,imatataq
ruwasunki?
4Atiyniyoqrunakunaqfiloyoqflechankuna,enebromanta
q’umirwan.
5¡Ayñoqaqa,Mesecllaqtapitiyasqay,Kedarllaqtapi
karpakunapitiyasqaymanta!
6Almayqaunayñantiyashanthakkawsaytacheqnikuq
runawan.
7Ñoqaqathakkawsaypaqmikani,rimaspayqa
awqanakuypaqmi.
121RAKI
1(ASongofGrados.)Ñawiytahoqarisaqorqokunaman,
maymantanhamunyanapaqniy.
2Yanapakuyniyqahamunhanaqpachatakaypachata
kamaqSeñorDiosmantan.
3Payqamanansaqenqachuchakiykikuyurinanta,
waqaychaqniykiqamananpuñunqachu.
4Qhawariy,Israeltawaqaychaqqamananpuñunqachu
nitaqpuñunqachu.
5SeñorDiosmicuidaqniyki,SeñorDiosmipañamakiykipi
llanthun.
6Intiqamananp'unchaypimaqasunkichu,nitaqkillapas
tutapichu.
7SeñorDiosmitukuymanaallinkunamanta
waqaychasunki,paymialmaykitawaqaychanqa.
8SeñorDiosmiwaqaychanqalloqsinaykita,
haykunaykitapaskunanmantapacha,wiñaypaqtaq.
122RAKI
1(Davidpatakiynin.)Kusikurqanim:TaytaDiospa
wasinmanhaykusun,nispaniwaspanku.
2Jerusalénllaqta,punkuykikunaukhupinchakiyku
sayarinqa.
3Jerusalénllaqtaqahukllachasqallaqtahinanhatarichisqa.
4MaymanchusSeñorDiospaayllunkunaIsraelpa
willakusqanmanwicharinku,SeñorDiospasutinta
graciastaqonankupaq.
5 IchaqaDavidpamirayninpakamachinatiyanankunam
churasqakachkan.
6Jerusalénllaqtapithakkawsaytamañakuychis,
munakuqniykikunanallintakawsanqaku.
7Perqaykiukhupithakkay,palacioykiukhupipasallin
kawsaykachun.
8Wawqeykuna,compañeroykunaraykunkunannisaq:
Thak-kaykachun,nispa.
9DiosninchisSeñorDiospawasinraykunallinniykita
maskhasaq.
123RAKI
1(ASongofGrados.)Qanmanmiñawiytahoqarini,hanaq
pachapitiyaq.
2Qhawariy,imaynankamachikunaqñawinkuna
patronninkuqmakintaqhawanhinata,hinallataqsipaspa
ñawinkunapatronanpamakinmanhina;Chayhinaqa,
Diosniyku Señor Diostan suyashanchis,
khuyapayawananchiskama.
3SeñorDiosníy,khuyapayawayku,khuyapayaykuway,
llumpaypisichasqakasqaykurayku.
4Almanchisqasinchitanhunt’akashanthakpi
kawsaqkunaq pisichasqanwan,hatunchakuqkunaq
pisichasqanwanima.

SALMOS
124RAKI
1(Davidpatakiynin.)ManañaSeñorDioschuñoqanchispi
kashanmankarqanchayqa,kunanmiIsraelrunakuna
ninkuman.
2ManachusSeñorDiosqañoqaykupikashanmankarqan,
runakunacontranoqaykucontrahatariqtinkuqa.
3Hinanpaykunaqausqhayllamillp'upuwarqanku,
phiñakuyninkutaqcontraykupirawrariqtin.
4Hinaqtinmiunuqamillp’uykuwarqanku,mayupas
almaykupatamanmiripurqan.
5Hinaqtinmihatunchakuqunuqaalmaykupataman
haykurqan.
6SeñorDiosqasaminchasqakachun,payqamanan
kirunkutahap'ichiwanchischu.
7Almanchismip'isqohinaayqesqap'isqokunaq
toqllanmanta.
8Yanapawanchismihanaqpachatakaypachatapaskamaq
SeñorDiospasutinpi.
125RAKI
1(ASongofGrado.)SeñorDiospiconfiaqkunaqaSion
orqohinankanqaku,chayorqoqamananayqekunmanchu,
ichaqawiñaypaqmikanqa.
2ImaynanJerusalénllaqtaqmuyuriqninpiorqokuna
kashan,chhaynatanSeñorDiosqallaqtantamuyurishan
wiñaypaq.
3Millayrunaqk’aspinqamananchaninrunaq
suertenmanchusayanqa;Chaninrunakunamana
huchallikunankupaqmakinkutahaywarinankupaq.
4SeñorDiosníy,allintaruwayallinkaqkunaman,
sonqonkupichaninrunakunapaqpas.
5Qhelliñanninkumant'aqakuqkunataqa,SeñorDiosmi
paykunatapusanqamanaallinruwaqkunawankuska,Israel
llaqtapaqmiichaqathakkawsaykanqa.
126RAKI
1(Acancióndegradas.)SeñorDiosqaSionllaqtapi
presochasqakaqkunatawakmantakutichipuqtinmi,
noqaykuqamosqokuqrunakunahinakarqayku.
2Hinansimiykuqaasikuywan,qalluykupastakiywan
hunt'aykusqa,hinanmanajudíorunakunaukhupinirqanku:
—SeñorDiosmipaykunapaqhatunruwaykunataruwarqan,
nispa.
3SeñorDiosmihatunruwaykunataruwawarqanchis.
chaymantamkusikunchik.
4SeñorDiosníy,presochasqakasqaykutakutiripuy,uray
ladomayukunahina.
5Waqaspatarpuqkunaqakusikuywanmicosechanqaku.
6Pipasanchavalorniyoqmuhutaapaspalloqsispa
waqaqqa,kusikuspankutimunqa,gavillasnintaapaspa.
127RAKI
1(Salomonpaqtakikuna.)ManachusSeñorDioswasita
hatarichinmanchayqa,yanqapaqmillank'ankuwasi
ruwaqkuna,manachusSeñorDiosllaqtatawaqaychanqa
chayqa,qhawaqrunaqayanqapaqmirikch'arinqa.
2Yanqapaqmiqankunapaqtempranohatariy,tardeta
tiyaykuspallakikuyt'antatamikhuyqa,chhaynapinpayqa
munakusqantapuñuchin.
3Qhawariy,wawakunaqaSeñorDiospaherencianmi,
wiksamantarurunmipaypapremion.
4Imaynanflechakunakallpasaparunaqmakinpikashan
hinata.chaynamwayna-sipaskunapawawankunapas.
5Kusisamiyoqmichaykunawanhunt'ap'enqakuqrunaqa,
mananp'enqakunqakuchu,aswanpasawqankunawanmi
punkupirimanqaku.
128RAKI
1(ASongofGrados.)KusisamiyoqmiSeñorDiosta
manchakuqqa;ñanninkunapipuriq.
2Makiykiqllank'aynintanmikhunki,kusisqankanki,
allintaqmikanki.
3Warmiykiqawasiykiqladonpiruruquvassach'ahinan
kanqa,wawaykikunapasmesaykiqmuyuriqninpiaceitunas
yurakunahinankanqa.
4ChayhinatanSeñorDiostamanchakuqrunaqa
saminchasqakanqa.
5SeñorDiosmiSionmantasaminchasunki,tukuy
kawsasqaykip'unchaykunapitaqJerusalénllaqtaqallin
kaynintarikunki.
6Ari,wawaykikunaqwawankunatarikunki,thak
kawsaytataqIsraelpi.
129RAKI
1(Gradotaki.)Askhakutitanwayna-sipas
kasqaymantapachañak’arichiwarqanku,kunanIsraelniy:
2 Waynakasqaymantapachan askhakutita
ñak'arichiwarqanku,ichaqamananatipawarqankuchu.
3Yapuqkunaqawasanpiyapuqku,surconkuta
largoyachiqku.
4SeñorDiosqachaninmi,millayrunakunaq
waskhankunatant'aqarqan.
5LlapallanSiónllaqtatacheqnikuqkunaqap'enqachisqa
kachunku.
6Wasipatapipastohinakachun,manaraqwiñashaspa
ch'akiqpastohina.
7Ruchuqrunaqamananmakintahunt'achinchu.Nitaqmi
sinqantapaswatakuqpas.
8Chaynintapuriqkunapasmananninkuchu:‘SeñorDiospa
saminchasqankachun,SeñorDiospasutinpin
saminchaykichis’,nispa.
130RAKI
1(ASongofGrados.)Ukhuukhumantanqapariyki,Señor
Diosníy.
2Wiraqocha,uyariwaykunkayta,ninriykipasuyarichun
rogakusqayta.
3SeñorDiosníy,manaallinkunataseñalankichayqa,
¿pitaqsayarinqa?
4Ichaqakanmipampachayqa,mancharisqakanaykipaq.
5SeñorDiostansuyakushani,almaypassuyashanmi,
siminpinsuyakushani.
6 Almayqa Señortan suyashan tutamanta
qhawaqkunamantaqa,aswantaraqminini,tutamanta
qhawaqkunamantaqa.

SALMOS
7IsraelrunakunaqaSeñorDiospisuyakuchunku,Señor
Diosqa khuyapayakuqmi,paywantaqmiaskha
kacharichiypaskan.
8 HinaspanIsraelrunakunatallapamanaallin
ruwasqanmantakacharichinqa.
131RAKI
1(Davidpatakiynin.)SeñorDiosníy,sonqoypasmanan
hatunchakuqchu,nitaqñawiypashatunchakuqchu,manan
hatunruwaykunapipas,nitaqhatunruwaykunapipas
kallpachakunichu.
2Cheqaqtapuninnoqaqamamanmantañuñuqwawahina
comportakurqani,ch'inllataqmikanipas.
3IsraelrunakunaqaSeñorDiostasuyakuchun,
kunanmantapachawiñay-wiñaypaq.
132RAKI
1Gradosnisqamantataki.SeñorDios,yuyariyDavidta,
tukuyñak'ariyninkunatapas.
2ImaynatanSeñorDiosmanjurarqan,Jacobpaatiyniyoq
Diosninmanpasprometekurqan.
3Cheqaqtapuninwasiypakarpanmanqamanahaykusaqchu,
nitaqpuñunaymanpaswichasaqchu.
4Manamñawiytaqapuñuchisaqchu,nitaqñawiypa
patankunatapaspuñuytapasqusaqchu.
5TaytaDiospaqhukcheqastatarinaykama,Jacobpa
atiyniyoqDiosninpayachananwasita.
6Efratallaqtapinuyarirqayku,sach'a-sach'achakrakunapin
tarirqayku.
7Paypakarpankunamanmihaykusaqku,chaki
sayananpitaqyupaychasaqku.
8SeñorDiosníy,sayariysamayniykiman.qanpas,
kallpaykiqarcapas.
9Sacerdoteykikunachaninkaywanp'achasqakachunku.
Ch'uyarunakunapaskusikuymantaqaparichunku.
10KamachiykiDavidrayku,amayáhanaqpachapaq
akllasqaykipauyantakutirichiychu.
11SeñorDiosmiDavidmanjurarqan.manataqmi
chaymantaqakutirinqachu;Cuerpoykiparurunmantam
kamachikuytiyanaykipichurasaq.
12Wawaykikunarimanakusqayta,yachachisqayta
willasqaytahunt’anqakuchayqa,wawankunapas
kamachikuytiyanaykipinwiñaypaqtiyanqaku.
13SeñorDiosmiSionllaqtataakllarqan.tiyananpaqmi
munapayarun.
14Kaymiwiñaypaqsamayniyqa.Ñoqaqamunapayarqanin.
15Anchatansaminchasaqmikhunanta,wakchakunatataq
t'antawansaksachisaq.
16Sacerdotekunatapasqespichiywanmip'achachisaq,
ch'uyarunakunapaskusikuymantankallpawanqaparinqaku.
17ChaypinDavidpawaqrantat'ikachisaq,hanaqpachapaq
akllasqaykunapaqmihuklamparatachurani.
18Awqankunatanp'enqaypip'achachisaq,paykikinpin
coronanqat'ikarinqa.
133RAKI
1(Davidpatakiynin.)¡Qhawariy,mayallin,maysumaqmi
wawqe-panakunahukllapitiyasqankuqa!
2Umanpianchavalorniyoqq'apayhinan,barbapataman
phawaykachaq,Aaronpabarbanhina.
3Hermónllaqtapiruntuhina,Sionorqokunaman
uraykamuqruntuhina,chaypinSeñorDiosqakamachirqan
saminchayta,wiñaypaqkawsayta.
134RAKI
1(Acancióndegradas.)SeñorDiostasaminchaychis,
SeñorDiospallapakamachinkuna,tutayaqSeñorDiospa
wasinpisayashaqchis.
2SantuariopimakiykichistahoqarispaSeñorDiosta
saminchaychis.
3HanaqpachatakaypachatakamaqSeñorDiosmi
Sionmantasaminchasunki.
135RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.SeñorDiospasutinta
yupaychaychis.SeñorDiospakamachinkuna,payta
yupaychaychis.
2QankunaSeñorDiospawasinpi,Diosninchispawasinpa
patiokunapisayaqchis.
3SeñorDiostayupaychaychis;SeñorDiosqaallinpunin,
sutintayupaychaychis.kusikunapaqmi.
4SeñorDiosmiJacobtaakllarqanpaykikinpaq,Israel
llaqtatawansapaqqhapaqkayninpaq.
5YachaninSeñorDiosqahatunkasqanta,Señorninchispas
llapadioskunamantaaswanhatunkasqanta.
6SeñorDiospamunasqanmanhinanruwaranhanaq
pachapi,kaypachapi,lamar-qochakunapi,llapaukhu
pampakunapipas.
7Paymikaypachaqk'uchunkunamantawapsikunata
wicharichin;parapaqllimp'ikunataruran;qolqe
waqaychanankunamantanwayratahorqomun.
8PaymiEgiptonacionpaphiwichurinkunatawañuchirqan,
runamanta,animalkunamantawan.
9Egiptollaqta,Faraonman,llapakamachinkunamanpas
señalkunata,milagrokunatawanapachimurqanki.
10Paymihatunsuyukunataatiparqan,atiyniyoq
reykunatataqwañuchirqan.
11AmorrunakunaqreyninSihón,BasanreyOg,Canaán
suyuntinsuyukunapiwan.
12Paymihallp'ankutaqorqanherenciatahina,Israel
llaqtanmanherenciakananpaq.
13SeñorDiosníy,sutiykiqawiñaypaqmi.SeñorDiosníy,
tukuymiraykunapiyuyarinaykita.
14 Señor Diosmi llaqtanta juzganqa,
kamachinkunamantataqpesapakunqa.
15Manajudíorunakunaqidolokunaqaqolqe,qoriima,
runakunaqmakinparuwasqan.
16Simiyoqmikanku,ichaqamananrimankuchu.
ñawikunayoqmi,ichaqamananrikunkuchu;
17Ninriyoqmikanku,ichaqamananuyarinkuchu.nitaqmi
siminkupipassamaypaskanchu.
18Chaykunataruwaqkunapaspaykunamanmirikch'akunku,
chayhinallataqmipaykunapiconfiaqkunapas.
19Israelpamirayninkuna,SeñorDiostasaminchaychis,
Aaronpamirayninkuna,SeñorDiostasaminchaychis.
20Levipaayllunkuna,SeñorDiostasaminchaychis,Señor
Diostamanchakuqkuna,SeñorDiostasaminchaychis.

SALMOS
21JerusalénllaqtapitiyaqSionllaqtamantaSeñorDiosqa
saminchasqakachun.SeñorDiostayupaychaychis.
136RAKI
1SeñorDiosmangraciastaqoychis.Payqaallinpunin,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
2 Diospa Diosninman graciasta qoychis,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
3SeñorDiosmangraciastaqoychis,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi.
4Pipassapallanhatunmilagrokunataruwaqman,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
5 Yachaywan hanaq pachata kamaqman,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
6Kaypachataunupatamanmast'ariqman,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
7Hatunk'anchaykunataruwaqman,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi.
8Intip'unchaypikamachinanpaq,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi.
9Killapasch'askakunapastutapikamachikunankupaq,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
10Egiptotaphiwichurinkunatamaqaqman,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
11Israelrunakunatapaykunaukhumantahorqomurqan,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
12Kallpasapamakinwan,mastarisqamakiwan,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
13Pukalamar-qochatat'aqa-t'aqamant'aqaqman,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
14Israelrunakunatachawpintapasachirqan,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
15IchaqaFaraontaejercitontawanPukalamar-qochaman
urmachirqan,khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
16Ch'inneqpillaqtantapusaqman,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi.
17Hatunreykunatamaqaqman,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi.
18 Riqsisqa reykunatataq wañuchirqan,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
19AmorrunakunaqreyninSihón,khuyapayakuyninqa
wiñaypaqmi.
20BasanreyOgpas,khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
21 Paymihallp'ankuta herenciata qorqan,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
22 Kamachiqnin Israelpaq herencia hina,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
23Paymiyuyariwaranchispisikapuwasqanchispi,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
24 Awqanchiskunamantan kacharichiwanchis,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
25Paymillaparunamanmikhunataqon,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
26HanaqpachaDiosmangraciastaqoychis,
khuyapayakuyninqawiñaypaqmi.
137RAKI
1Babiloniamayukunapapatanpi,chaypitiyaykurqayku,
ari,waqarqayku,Siontayuyarispayku.
2Arpaykutanwarkurqaykuchaysaucesaucekunapi.
3Chaypinpresoapawaqninchiskunaqatakiyta
mañakuwaranku.Chaytausuchiwaqniykutaqkusikuyta
mañakuwarqanku:Sionpihuknintakiytatakiychis,nispa.
4¿ImaynatataqwakllaqtapiTaytaDiospatakiyninta
takisun?
5Jerusalénllaqta,qonqapuqtiyqa,pañamakiypas
qonqapuchunq'otukuyninta.
6Manayuyariqtiyqa,qalluysimiypatamank’askakuchun.
Jerusalénllaqtatamanaaswanallinpaqqhawarisaqchayqa,
aswanhatunkusikuyniymantaqa.
7SeñorDiosníy,Jerusalénp'unchaypiEdomrunakunata
yuyariy.Payminirqan:–Hatariy,hatarichiy,teqsinkama,
nispa.
8Babiloniapaususin,ch'usaqyachisqakanki.kusisqa
kanqa,serviwasqaykimanhinapremiasuq.
9Kusisamiyoqmikanqahuch'uywawaykikunata
rumikunamanhap'ispach'aqwaq.
138RAKI
1(DavidpaSalmon.)Tukuysonqoywanmiyupaychasqayki,
dioskunaqñawpaqenpinalabasqaykitaki.
2Ch'uyayupaychanawasiykimanmiyupaychasaq,
sutiykitapasyupaychasaqkhuyapayakuqkasqaykimanta
cheqaqkasqaykimantawan.
3Qaparisqayp'unchaypinkutichimuwarqanki,almaypitaq
kallpawankallpachawarqanki.
4SeñorDiosníy,kaypachapillapareykunanalabasunkiku,
simiykitauyarispanku.
5Arí,SeñorDiospañanninkunapintakinqaku,Señor
Diospak'anchariyninqahatunmi.
6SeñorDiosqahatunñakanmanchaypas,
pisichasqakunatanrespetan,hatunchakuqkunatanichaqa
karumantaraqreqsin.
7Sasachakuypipurisaqñachaypas,qanmikawsarichiwanki,
awqaykunaqphiñakuynincontramakiykitahaywarinki,
pañamakiykitaqqespichiwanqa.
8SeñorDiosmiñoqapaqkaqtahunt'achinqa,
khuyapayakuyniykiqawiñaypaqmiwiñaypaqkanqa,ama
makiykiqruwasqaykikunatasaqeychu.
139RAKI
1(Umatakiqman,DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,
maskhawarqanki,reqsiwankitaqmi.
2Qanmiyachankiuraykamusqayta,hatarisqaytapas,
karumantanentiendenkiyuyaykusqayta.
3Qanmiñanniyta,puñusqaytapasmuyuykunki,tukuy
ñanniykunatataqmireqsinki.
4Simiypiqamananimasimipaskanchu,ichaqa,Señor
Diosníy,llapantanyachanki.
5Qanmiqhepaytañawpaqeypiwanmuyuchiwarqanki,
makiykitataqñoqamanchurawarqanki.
6Chhaynayachayqanishutanadmirakuypaq;alton,manan
chaymanqaaypaytaatiymanchu.
7¿Maymantaqrisaqespirituykimanta?Icha,¿maymantataq
ayqekusaq?
8Hanaqpachamanwicharisaqchayqa,qanmichaypi
kashanki,infiernopipuñunaytaruwasaqchayqa,qanmi
chaypikashanki.
9Tutamantaraphrakunatahap'ispalamar-qochaqk'uchunpi
tiyasaqchayqa,nispa.

SALMOS
10Chaypinmakiykipusawanqa,pañamakiykitaq
hap'iwanqa.
11Sichusnisaq:“Cheqaqtapunintutayaqqataykuwanqa”,
nispa.tutapask'anchaymikanqa,nispa.
12Ari,tutayaqmanapakasunkichu;Tutanichaqa
p'unchawhinak'ancharin,tutayaqpask'anchaypaskaqllan
qanpaq.
13Qanmihap'ikapuwarqanki,mamaypawiksanpi
tapawarqanki.
14Ñoqanalabasqayki;Manchakuywanadmirakuypaq
ruwasqakasqayraykum,admirakuypaqruwasqaykikunaqa.
almaypasallintayachan,nispa.
15Kapuqniyqamananpakasqachukarqan,pakallapi
kamasqakashaqtiy,kaypachaqukhunkunapipasyachayta
munasparuwasqaykashaqtiy.
16Ñawiykikunanrikurankapuwaqniyta,chaywanpas
manahunt’asqakashaspan;Qelqaykipitaqqelqasqakarqan
llapacuerpoykunapas,chaykunaqamanaraqmimayqenpas
kashaqtinpas.
17¡Diosníy,anchachaniyoqmiyuyaykusqaykipas!
¡imaynahatunmichaykunapahuñukuyninqa!
18Yupaymanchayqa,rit'imantapasaswanaskhankanku,
rikch'ariqtiyqaqanwanmikashaniraq.
19Diosníy,cheqaqtapuninmillayrunakunatawañuchinki.
20Manaallintanrimapayasunkiku,enemigoykikunapas
yanqapaqmisutiykitahap'inku.
21SeñorDiosníy,¿manachucheqnikuqniykikunata
cheqnikuni?¿Manachullakichiwankicontraykipi
hatariqkunawan?
22Paykunatacheqnikuni,cheqnikuni,enemigoykuna
kanankupaq.
23Diosníy,maskhaway,sonqoytareqsiy,pruebaway,
hinaspayachayyuyaykusqayta.
24Qawaychisimamillayñanpasñoqapikashanmanchu
ichamanachuschayta,hinaspawiñay-wiñayñanpi
pusawaychis.
140RAKI
1(Umatakiqman,DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,millay
runamantaqespichiway,maqanakuqrunamanta
hark'aykuway.
2Paykunansonqonkupimanaallinruwaykunata
yuyaykunku;sapakutillanmiguerrapaqhuñunasqa
kashanku.
3Mach'aqwayhinanqallunkutapasfiloyachirqanku.aders
nisqakunaqvenenonqasiminkupauranpimkachkan.Selah.
4SeñorDiosníy,millayrunakunaqmakinmanta
pakaykuway.chaymaqanakuqrunamantawaqaychaway;
pikunachusripusqaytathuñichinankupaqyuyaykurqanku.
5Jatunchakuqrunakunaqatoqllantanpakaykuwanku,
waskhakunatapas.ñanpatapillikatamast’arirqanku;
paykunaqaginkunatachurawarqanku.Selah.
6SeñorDiostannirqani:QanmiDiosniykanki,Señor
Diosníy,mañakuyniykunatauyariy,nispa.
7DiosTaytalláy,qespichiwaqniypakallpan,awqanakuy
p'unchawpiumaytatapaykuwanki.
8SeñorDiosníy,amamillayrunaqmunaynintaqoychu.
Manataqmihatunchakunqakuchu.Selah.
9Muyuriwaqniyrunakunaqumanmantarimaspaqa,
siminkuqmillayruwayninkupaykunatatapaykuchun.
10Ruphaqq'umirkunapaykunamanurmaykuchun,
ninamanwikch'uykuchun.Ukhut'oqokunaman,ama
wakmantahatarinankupaq.
11Amamillayrimaqrunaqakaypachapitakyachisqachu
kachun,millayrunakunanmaqanakuqrunatamaskhanqa
urmachinanpaq.
12YachaninSeñorDiosqañak'ariqrunakunaqhuchanta,
wakcharunakunaqderechontawanwaqaychanantaqa.
13Cheqaqtapuninchaninrunakunaqasutiykitagraciasta
qonqaku,chaninrunakunaqañawpaqeykipintiyanqaku.
141RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,waqyakuyki.
qapariqtiy,uyariy,nispa.
2Mañakuyniyqainciensohinañawpaqeykipichurasqa
kachun.Ch'isisacrificiohinamakiykunatahoqarisqaytapas.
3SeñorDiosníy,simiypañawpaqenpiqhawanatachuray.
simiypapunkuntawaqaychay.
4Amasonqoytaimamillayruwaymanpashap'ichikuychu,
manaallinruwaqrunakunawanmillayruwaykunata
ruwanaypaq.
5Chaninrunamaqachuchun;Sumaqsonqokaymikanqa,
anyawachun.chayqasumaqaceitenkanqa,mananumayta
p'akinqachu,mañakuyniypassasachakuyninkupinkanqa,
nispa.
6Juezninkurumipampakunapithuñisqakaqtinkutaq,
rimasqaytauyarinqaku;misk'ikasqankurayku.
7Tullunchiskunaqaayap'ampanasiminpinch'eqesqa
kashan,imaynanpipashallp'apatapik'aspitakuchuspa
k'utuspa.
8SeñorDiosníy,ñoqaqaqanmanmihap'ipakun.ama
almaytaqamanaimayoqtasaqeychu.
9Waqaychawaytoqllakunachurawasqankumanta,mana
allinruwaqkunaqtoqllanmantawan.
10Millayrunakunaqallikankumanurmaykuchunku,
ñoqataqayqekusaq.
142RAKI
1(DavidpaMaschil;Machaypikashaqtinmañakuy.)Señor
Diostanwaqyakurqanikunkaywan.SeñorDiosmanmi
kunkaywanrogakurqani.
2Paypañawpaqenmanmiquejakusqaytahich'arqani;Paypa
ñawpaqenpimsasachakuyniytaqawachirqani.
3Espirituysonqoypillallichikuqtinmi,ñanniyta
reqsirqanki.Chaypurisqayñanpinpakallapitoqllata
churawarqanku.
4Pañamakiytaqhawarispaymirikurqani,ichaqamanan
pipasreqsiwaqniykarqanchu.mananpipasalmaytaqa
cuidawaranchu.
5SeñorDiosníy,qaparirqanin:Qanmikankipakakunay,
kawsaqkunaqhallp'anpipas.
6Waqayniymanatiendeychis;Anchapisichasqamkani,
qatikachawaqniykunamantalibraway.Ñoqamantaaswan
kallpayoqmikanku.
7Almaytaqacarcelmantahorqomuy,sutiykitaalabanaypaq,
chaninrunakunanmuyuykuwanqa.Ñoqawanqaanchatan
tratawanki,nispa.

SALMOS
143RAKI
1(DavidpaSalmon.)SeñorDiosníy,mañakuyniytauyariy,
mañakuyniykunatauyariy,hunt'aqkasqaykipi,chanin
kasqaykipiwankutichiway.
2Amataqkamachiykiwanqajuzgaspaqahaykuychu,
qanpaqqamananpipaskawsaqrunaqachaninpaq
qhawarisqachukanqa.
3Awqaqaalmaytanqatiykachawarqan.paymikawsayniyta
hallp'amanlaq'arqan;Paymitutayaqpitiyachiwarqa,
unayñawañusqarunakunahina.
4Chayraykunespirituyqasonqoypisinchitallalliykushan.
ukhuypisonqoyqach’usaqmikashan.
5Ñawpapachakunatayuyarini;Tukuyrurasqaykikunapim
yuyaymanani;Makiykiparuwasqanpimyuyaymanani.
6Makiytahaywariyki,almaypasch'akichisunki,ch'akisqa
hallp'ahina.Selah.
7SeñorDiosníy,usqhayllauyariway,espirituymi
pisiyapun,amauyaykitapakaykuwaychu,paqtant'oqoman
uraykuqrunakunahinakasaq.
8Tutamantamunakuyniykitauyarichiway.Qanpin
confiashani,imaynapurinayñantareqsichiway.almaytan
qanmanhoqarishani,nispa.
9SeñorDiosníy,awqaykunamantaqespichiway,
pakawanaypaqmiqanmanayqekushani.
10Munasqaykitaruranaypaqyachachiway;QanmiDiosniy
kanki,espirituykiqaallinmi;chaninkayhallp'aman
pusaway.
11SeñorDiosníy,sutiykiraykukawsachiway,chanin
kasqaykiraykualmaytapasllakimantahorqomuway.
12 Khuyapayakuyniykiwanmi enemigoykunata
ch'usaqyachiy,llapaalmaytañak'arichiqkunatapas
chinkachiy,kamachiykikasqayrayku.
144RAKI
1(DavidpaSalmon.)SaminchasqakachunkallpaySeñor
Diosta,paymimakiytayachachinmaqanakuyman,
dedoykunatawanmaqanakunaypaq.
2Allinkayniypas,kallpasapakayniypas;Altotorrey,
qespichiqniypas;escudoy,pimanchusconfiasqaypiwan;
Paymillaqtaytakamachisqaypikamachin.
3¡Señor,¿imataqrunaqa,paytareqsispaykiqa!¡Runapa
churinpas,paymantacuentataqonaykipaq!
4Runaqayanqamanmirikch'akun,p'unchayninkunaqa
pasaqllanthunhinan.
5SeñorDiosníy,hanaqpachaykitak'umuykukuspa
uraykamuy,orqokunatallamiy,hinanq'osñinqa.
6Rayokunatawikch'uykuspach'eqechiy,flechaykikunata
t'oqyachispachinkachiy.
7Hanaqpachamantamakiykitakachay;qarqoway,hatun
unukunamantapasqespichiway,wakllaqtayoqwawakunaq
makinmanta;
8Siminpasyanqatanriman,pañamakintaqllullakuqpaña
makin.
9Diosníy,hukmosoqtakitanqanpaqtakisqayki,huk
salteriopi,chunkacuerdayoqinstrumentopiwanmi
alabasqayki.
10Reykunamanqespichiqmi,paymikamachinDavidta
k'iriqespadamantaqespichin.
11Qespaykuway,hinaspawakllaqtayoqwawakunaq
makinmantaqespichiway,paykunaqsiminpasyanqarimaq,
pañamakinkutaqllullakuypapañamakin.
12Churinchiskunawaynakashaspawiñasqayurakunahina
kanankupaq.Ahinapinususinchiskunak'uchurumikuna
hina,palaciomanrikch'akuqllimp'isqakanankupaq.
13Chayhinapinhuñusqanchiskunahunt'akanqa,tukuy
imaymana waqaychananchispaq, ovejanchiskuna
callenchiskunapiwaranqawaranqachunkawaranqata
wachamunankupaq.
14Chayhinapintoronchiskunallank'anankupaqkallpayoq
kanankupaq.manahaykuypas,manalloqsiypaskananpaq;
callenchiskunapimanaquejakunakananpaq.
15Kusisamiyoqmichayrunakuna,chhaynakaqtinqa,
kusisamiyoqmiSeñorDiospaDiosnin.
145RAKI
1(DavidpaalabanapaqSalmon.)Rey,Diosniy,
hatunchasqayki.Wiñaypaqtaqsutiykitasaminchasaq,nispa.
2Sapap'unchaymisaminchasqayki;Wiñaypaqmisutiykita
alabasaq,nispa.
3SeñorDiosqahatunmi,anchaalabasqataqmi.Hatun
kayninpasmanat’aqwiyatiymi.
4Hukmiraymiruwasqaykikunatahukmiraymanalabanqa,
atiyniyoqruwasqaykikunatapaswillanqaku.
5Ñoqaqarimasaqmihatunchasqakasqaykimanta,
admirakuypaqruwasqaykikunamantawan.
6 Runakunan rimanqaku manchay millay
ruwasqaykikunamanta,ñoqataqwillasaqhatunkasqaykita.
7Anchasumaqkayniykitayuyarinankupaqmiaskhallaña
rimanqaku,chaninkasqaykimantataqtakinqaku.
8SeñorDiosqakhuyapayakuqmi,khuyapayakuqmi.pisilla
phiñakuq,anchakhuyapayakuq.
9SeñorDiosqallapapaqmiallinpuni,khuyapayakuyninmi
llaparuwasqanmanta.
10SeñorDiosníy,llaparuwasqaykikunanalabasunki.
Ch'uyarunakunansaminchasunkichis,nispa.
11 Paykunan rimanqaku qhapaq suyuykiq
k'anchariyninmanta,atiyniykimantawanrimanqaku;
12Runakunaqmirayninkunamanreqsichinanpaqatiyniyoq
ruwasqankunata,qhapaqsuyunpak'ancharishaynintapas.
13Gobiernoykiqawiñay-wiñaypaqqhapaqsuyun,
kamachikuyniykipaswiñaypaqmiwiñaypaq.
14SeñorDiosqallapaurmaqkunatansayarin,
k'umuykusqakunatapassayarichin.
15Llaparunakunaqñawinkunasuyasunki.Hinan
tiempollanpimikhunankutaqonki,nispa.
16Qanmimakiykitakicharinki,hinaspallapa
kawsaqkunaqmunaynintahunt'achinki.
17SeñorDiosqachaninmitukuyruwayninkunapi,
ch'uyataqmitukuyruwayninkunapipas.
18SeñorDiosqaqayllallapinkashanllapapayta
waqyakuqkunaq,llapancheqaq-kaypiwaqyakuqkunaq
qayllanpi.
19Paytamanchakuqrunakunaqmunaynintanhunt'anqa,
qaparisqankutapasuyarispanqespichinqa.
20SeñorDiosqallapamunakuqkunatanwaqaychan,llapa
millayrunakunatanichaqach'usaqyachinqa.
21SimiymiSeñorDiostayupaychanqa,llaparunapas
ch'uyasutintawiñay-wiñaypaqsaminchachun.

SALMOS
146RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.Almay,TaytaDiosta
yupaychay.
2KawsashaqtiymiSeñorDiostayupaychasaq,Diosniyman
alabaspatakisaqimakashaqtiypas.
3Amaconfiaychischuumallikunapi,nitaqrunaq
churinpipas,paykunapiqamananimayanapaypaskanchu.
4Samayninmilloqsimun,hallp’anmankutipun;chay
p'unchayllapitaqmiyuyaykusqanpaschinkapun.
5KusisamiyoqmiJacobpaDiosninyanapaqnin,Diosnin
SeñorDiospisuyakuqqa.
6Paymihanaqpachata,kaypachata,lamar-qochata,chaypi
kaqtukuyimatapaskamarqan.
7 Paymiñak'arichisqa runakunata juzgan,
yarqasqakunamanmikhunataqon.SeñorDiosmi
presokunatakacharichin.
8SeñorDiosmiñawsakunaqñawintakicharin,
k'umuykusqakunatanSeñorDiosqahatarichin,chanin
runakunatanSeñorDiosqamunakun.
9SeñorDiosqawakllaqtayoqrunakunatanwaqaychan.
manatayta-mamakunatawanviudakunatapasyanapanmi,
millayrunakunapañannintamtikran.
10SeñorDiosmiwiñaypaqkamachikunqa,Diosniyki,Sion,
tukuymiraykama.SeñorDiostayupaychaychis.
147RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis,Diosninchistayupaychayqa
allinmi.imaraykuchussumaqmi;Alabayqasumaqmi.
2SeñorDiosmiJerusalénllaqtatahatarichin,Israel
runakunatahuñun.
3P'akisqasonqoyoqrunakunataqhaliyachin,k'irinkutapas
wataykun.
4Paymiwillanhayk'ach'askakunakasqanta;llapankutataq
sutinkuwanwaqyan.
5AnchahatunmiSeñorninchis,anchaatiyniyoqtaqmi.
6SeñorDiosqallamp'usonqorunakunatanhoqarin,millay
runakunatanpampamanwikch'un.
7AgradecekuspaSeñorDiosmantakiychis.Diosninchista
arpatatakiychis.
8Paymihanaqpachataphuyukunawanqataykun,kay
pachapaqparatawakichin,orqokunapipaspastokunata
wiñachin.
9Wawakunamanmimikhunantaqon,waqaq
cuervokunamanpas.
10Payqamanancaballoqkallpanwanchukusikun,manan
runaqchakinwanqakusikunchu.
11SeñorDiosqakusikunmipaytamanchakuqkunawan,
khuyapayakuynintasuyakuqkunawan.
12Jerusalénllaqta,SeñorDiostayupaychay.Sion,
Diosniykitayupaychay.
13Paymipunkuykikunaqwasankunatakallpacharqan.
paymiqanukhupiwawaykikunatasamincharqan.
14Llaqtaykikunapithak-kaytanruwasunki,aswansumaq
trigowantaqhunt'achisunki.
15Kamachikuynintankaypachamankachamushan,
siminpasusqhayllanphawan.
16Millmahinarit'itaqon,q'omerq'omertapasusphahina
ch'eqechin.
17Hielontaphatmakunahinawikch'un,¿pitaqchiriq
ñawpaqenpisayanman?
18Paymisimintakachamuspachulluchin,wayratapas
wayrachin,unutapaspurichin.
19PaymiJacobmanrimasqantawillan,Israelrunakunaman
kamachikuyninkunata,taripayninkunatapas.
20Payqamananmayqennaciontapaschhaynatachu
ruwarqan,juzgasqankunatapasmananreqsirqankuchu.
SeñorDiostayupaychaychis.
148RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.HanaqpachamantaSeñor
Diostayupaychaychis,altopatakunapipasyupaychaychis.
2Llapaangelninkuna,paytayupaychaychis.
3Intipaskillapaspaytayupaychaychis,llapak'anchay
ch'askakuna,yupaychaychis.
4Hanaqpachahanaqpacha,hanaqpachamantaaswan
hanaqunukuna,paytayupaychaychis.
5SeñorDiospasutintayupaychachunku,paymi
kamachirqan,paymikamasqakarqanku.
6Paykunatapaswiñay-wiñaypaqtakyachirqan,mana
hunt'akunanpaqkamachikuytapaschurarqan.
7KaypachamantapachaSeñorDiostayupaychaychis,
dragonkuna,llapaukhupachakunapiwan.
8Nina,granizopas;rit’i,hinallataqvapor;wayra-para
wayrasimintahunt'aspa:
9Orqokuna,llapanorqokunapas;ruruqsach'akuna,llapan
cedrosach'akunaima.
10Uywakunapas,llapauywakunapas;llalliqanimalkuna,
phalaqpisqukunapas.
11Kaypachapireykuna,llaparunakunawan.
kamachikuqkuna,kaypachapillapajuezkunapas.
12Wayna-sipaskunapas,sipaskunapas.machurunakuna,
wawakunapas.
13SeñorDiospasutintayupaychachunku,sutinllanancha
allin.Paypak'anchariyninqakaypachamanta,hanaq
pachamantawanaswanhatunmi.
14Llaqtanpawaqrantapashoqarin,llapanch’uya
runakunaq yupaychayninta; Israelpa
mirayninkunamantapas,paypaqayllanpikaqllaqtam.
SeñorDiostayupaychaychis.
149RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.SeñorDiosmanmosoq
takiytatakiychis,ch'uyarunakunaqhuñunakuyninpipas
paytayupaychaychis.
2Israelrunakunapaytakamaqwankusikuchun,Sion
runakunapaskusikuchunkuReyninkuwan.
3Tususpasutintaalabachunku,arpawanarpawanpayta
alabachunku.
4SeñorDiosqallaqtanwanmikusikun,llamp'usonqo
runakunatansumaqchachinqaqespichiywan.
5Ch'uyarunakunaqakusikuchunkuhatunchasqakaspanku,
puñunankupikallpawantakichunku.
6Diospahatunalabayninsiminkupikachun,iskayfiloyoq
espadataqmakinkupikachun.
7Manajudíorunakunaqcontranpivengakunankupaq,
runakunatamuchuchinankupaq.
8Reyninkunatacadenakunawanwatanankupaq,
kamachikuqninkunatataqfierromantawatasqakunawan
watanankupaq.

SALMOS
9Paykunamanescribisqajuiciotahunt'achinanpaq.Señor
Diostayupaychaychis.
150RAKI
1SeñorDiostayupaychaychis.Diostayupaychaychis
ch'uyacheqasninpi,paytayupaychaychisatiyninpahanaq
pachanpi.
2Paytayupaychaychisatiyniyoqruwasqanmanta,
alabaychisanchahatunkayninmanhina.
3Paytayupaychaychistrompetatocaywan,yupaychaychis
salteriowanarpawanima.
4Timbrewantusuywanyupaychaychis,cuerdawan
tocakunawan,órganokunawanpasyupaychaychis.
5Alabaychiskallpawanplatillokunapi,alabaychisalto
waqaqplatillokunapi.
6TukuysamayniyoqkaqkunaTaytaDiosta
yupaychachunku.SeñorDiostayupaychaychis.
Tags