sinh lý bệnh học - Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh

sinh lý bệnh học

1. SINH LYÙ BEÄNH HOÏC
CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN

2. 2
Môû ñaàu
Sinhlyùbeänhhoïclaømoânhoïcnghieâncöùuveà
§Quiluaäthoaïtñoängcuûacôthểtrongtöøngbệnhlyùcuïtheå
§Quiluaâthoaïtđộngcuûacôquanheäthốngkhibòbeänh
§Côcheácuûamoätsoáquaùtrìnhbeänhlyùñieånhình
§Quiluaäthoaïtñoängcuûabeänhnoùichung
Sinhlyùbeänhlaømoânhoïccôsôûtíchhôïpcaùckieánthöùctöøy
hoïccôsôû
Giaûiphaåu,Sinhlyù,
Sinhhoaù,Mieãndòch..Sinh lyù beänhBeänh lyù hoïc

3. NHÖÕNG TÍNH CHAÁT CHÍNH
CUÛA MOÂN SINH LYÙ BEÄNH
1.Tínhtoånghôïp
Töøhieäntöôïngbeänhlyùcuïtheåkhaùiquaùthoùathaønhnhöõngqui
luaäthoaïtñoängcuûacôtheå
2.Tínhtíchhôïp
Tíchhôïpcaùcphöôngphaùpcuûanhieàumoânhoïc(hoùasinh,lyù
sinh,hìnhthaùi)ñeågiaûithíchcaùccôcheásinhbeänh
3.Tínhchaátthöïcnghieäm
Phöôngphaùpthöïcnghiệmyhoïc
3

4. 4
Phöông phaùp thöïc nghieäm
Claude Bernard, theá kyû XIX
Quan saùt
Tæ mæ
Chính xaùc
Trung thöïc
Coù chöùng
Coù tính chaát khaùch quan
Giaû thuyeát
Coù tính chaát chuû quan
Döïa treân cô sôû khoa hoïc
Thí nghieäm chöùng minh

5. 5
KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH
Khaùinieämveàbeänh:
1.Beänhkhicoùtoånthöông,leächlaïc,roáiloaïntrongcaáutruùc
vaøchöùcnaêng
2.Beänhdonhöõngnguyeânnhaâncuïtheågaâyra
3.Beänhcoùtínhchaátmoätcaânbaèngmôùikeùmbềnvöõng
-caânbaèngmôùikhoângkeùodaøimaøcoùkhuynhhöôùngtrôûveà
caânbaèngcũ(laønhbệnh),
-neáuyeáutoágaâybeänhthaéngthìbeänhcaøngngaøycaøngnaëng
vaøñiñeántöûvong
4.Beänhlaømgiaûmkhaûnaêngthíchnghivôùingoaïicaûnh
5.Beänhlaømgiảmkhaûnaênglaoñoängvaøhoøanhaäpxaõhoäi

6. 6
KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH NGUYEÂN
Quanñieåmhieäntaïi
-Nguyeânnhaângaâybeänhlaøyeáutoácoùhaïikhitaùcñoängleâncô
theåseõquyeátñònhbeänhphaùtsinhvaøcaùcñaëcñieåmcuûabeänh.
(vd:vikhuaånlao→bệnhlao)
-Ñieàukieängaâybeänhphaùthuytaùcduïngcuûanguyeânnhaân
(vd:thểsuyyếu,suygiảmmiễndịch)
►Nguyeânnhaânvaøñieàukieängaâybeänhñöôïcgoïichunglaø
yeáutoábeänhnguyeân.

7. NGUYEÂN NHAÂN GAÂY BEÄNH LAO PHOÅI
7

8. ĐIỀU KIỆN GÂY BỆNH LAO PHỔI
8

9. KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH NGUYEÂN
Yeáutoábeänhnguyeânbaogoàm:
-Yeáutoábeânngoaøi:vaätlyù,hoùahoïc,côhoïc,sinhhoïc,xaõhoäi
-Yeáutoábeântrong:yeáutoáditruyeàn.
Nguyeânnhaânvaøbeänhtheoñuùngquiluaätnhaânquaû:
-Bệnh(haäuquaû)donguyeânnhaângaâyra,
-Nguyeânnhaântaùcđộngtröôùckhicoùhaäuquaû
9

10. KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH NGUYEÂN
-Cuøng moät nguyeân nhaân coù
theå coù nhiều haäu quaû
khaùc nhau tuøy theo ñieàu
kieän
vd Nhieãm H pylori:
→ Viêm dạ dày
→ Loét dạ dày
→ Loét tá tràng
→ lymphoma MALT
→ Ung thư dạ dày

11. KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH NGUYEÂN
Nhieàunguyeânnhaâncoù
theådaãndeánmoäthaäu
quaû
vd:loeùtdaïdaøytaù
traøngcoùnhieàunguyeân
nhaân:
-Hpylori,
-Thuốckhaùngvieâm
khoângsteroid
-caùcnguyeânnhaânkhaùc
11

12. 12
KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH SINH
1-Ñònhnghiaõ:
-Bệnhsinhlaømoânhoïcveàcôcheáphaùtsinh,phaùttrieån,tieán
trieånvaøkeátthuùccuûabeänh.
-Moätbeänhdieãnbieánñaàyñuûquaboánthôøikyø:thôøikyøuûbeänh,
tieämphaùt,toaønphaùtvaøkeátthuùc.
-Trongtöøngthôøikyøcoùsöïñaáutranhtíchcöïcgiöõataùcnhaângaây
beänhvaøcôtheåmaøroáiloaïnbieåuhieänrangoaøibaèngnhöõngtrieäu
chöùng.

13. KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH SINH
2-Vaitroøcuûabeänh
nguyeântrongquaù
trìnhbeänhsinh
Beänhnguyeângiöû
vaitroøquantroïng
trongdieãnbieáncuûa
beänh
Dieånbieáncuûabeänh
tuyøthuoäcvaøo:
cöôøngñoä,thôøigian
taùcduïng,vòtrítaùc
duïngcuûanguyeân
nhaângaâybeänh.
13

14. 14
KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH SINH
3-Vai troøcuûaphaûnöùngtínhtrongbeänhsinh
-Phaûnöùngtínhlaøkhaûnaêngñaùpöùngcuûacôtheåñoáivôùimoïikích
thíchbìnhthöôønghaybeänhlyù
-Phaûnöùngtínhtuøythuoäcvaøo:tuoåi,giôùi,heäthaànkinhnoäitieát,
theåtaïng,yeáutoángoaïimoâinhöaùnhsaùng,nhieätñoä,thôøitieát,
dinhdöôõng.
Yeáutoátheåtaïnglaøsöïtoånghôïpcaùcñaëcñieåmhìnhthaùivaøchöùc
naêngcuûacôtheå,mangtínhchaátditruyeàn
víduï:theåtaïngdòöùng.
►Yeáutoátheåtaïngquyeátñònhphaûnöùngtính

15. VIÊM PHỔI
15

16. 16
KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH SINH
4-Moáilieânquangiöõacuïcboävaøtoaønthaântrongquaùtrìnhbeänh
sinh:
-Beänhlaøphaûnöùngtoaønthaânmaøbieåuhieäntaïichoålaøchuûyeáu
-Toaønthaânvaøcuïcboä:Söùcñeàkhaùngtaïichoåseõtoátneáucôtheå
khoûemaïnh,heämieãndòchtoátàyeáutoágaâybeänhseõsôùmbò
loaïitröørakhoûicôtheå.
-Cuïcboävaøtoaønthaân:Toånthöôngtaïichoådobaátcöùnguyeân
nhaânnaøoñeàucoùítnhieàuaûnhhöôûngñeántoaønthaân.

17. 17
KHAÙI NIEÄM VEÀ BEÄNH SINH
Voøngxoaénbeänhlyù
Quaùtrìnhbeänhlyùthöôøngtieántrieånvaøphaùttrieånquanhieàugiai
ñoaïn,goïilaøcaùckhaâu.
Caùckhaâuñoùlieântieáptheomoättrìnhtöïnhaátñònhcoùlieânquan
maätthieátvôùinhau.
Beänhsinhhoïcnghieâncöùuveàcôcheábeänhsinhcuûacaùckhaâuñoù
cuõngnhömoáitöôngtaùcgiöõachuùngvôùinhau.
Trongnhieàuquaùtrìnhbeänhlyù,khaâusautaùcduïngngöôïctrôûlaïi
khaâutröôùclaømchotìnhtraïngbeänhngaøycaøngnaëngtheâm,ñoù
laøvoøngxoaénbeänhlyù.

18. SƠĐỒCƠCHẾSINH BỆNH
CỦA SỐC CHẤN THƯƠNG
Chấn Thương
Ổ Dập NátĐauMất Máu
Độc ChấtRL TKTƯThiếu Oxi
Tổ Chức
RL Vận Mạch
RL Huyết Động
SỐC
◄BỆNH
NGUYÊN
B
Ệ
N
H
S
I
N
H