slide PENOLAKAN SPESIMEN 2023 CNE NURSES.pdf

redcuing rate of rejection

1. Pengambilan dan
Penghantaran
SAMPEL
OLEH: PN. FATIHA BINTI KUMIDI
PEGAWAI SAINS KIMIAHAYAT (C44)
JABATAN PATOLOGI, HPSF MUAR
02 JANUARI 2023

2. PENGENALAN
•Setiap spesimen adalah berharga.
•Spesimen mewakili pesakit dan
mungkin tidak boleh digantikan.
•Menjadi tanggungjawab kita
untuk menjaganya sebaik
mungkin.
•Tertukar spesimen adalah perkara
yang amat bahaya. Tertukar lebih
teruk daripada spesimen hilang.
•Jadi, cara pengambilan dan
pengurusan spesimen sangat
penting bagi memberikan
keputusan yang tepat.

3. Faktor Yang Mempengaruhi Keputusan Ujian
Faktor
Pre-
Analitikal

4. Definisi Pre-Analitikal
1. Segala prosedur yang dilakukan sebelum
analisa sampel.
2. Bukan faktor analitikal.
3. Dikira dari masa ujian dipohon oleh doktor
sehinggalah sampel sedia untuk di analisa.

5. Pemilihan ujian dan sampel
Pengangkutan sampel ke makmal
Penerimaan sampel, semak, agihan,
tampal barkod pengemparan dan
demografik
Validasi keputusan, cetak dan dispaj
keputusan
Analisa sampel
Terima keputusan dan interpretasi oleh
doktor
Pengurusan pesakit
WARD/U
NIT
&
LAB
LABORATORY
WARD/U
NIT
&
LAB
FASA
PRE-
ANALITIKAL
FASA
ANALITIKAL
FASA
POS-
ANALITIKAL

6. *Pre-analitikal46-68%
*Analitikal 7-13%
*Pos-analitikal 19-47%

7. ●LUAR KAWALAN
Patient-related: umur,
jantina
●BOLEH DIKAWAL
ØPungutan Sampel
ØPemprosesan sampel
ØPenghantaran sampel
ØPenyimpanan sampel
Kepelbagaian Faktor Pre-Analitikal

8. SPECIMEN RELATED VARIABLES
q PUNGUTAN
q PENGHANTARAN
q PEMPROSESAN
q SIMPANAN

9. PERMOHONAN
UJIAN

10. •Gunakan borang permohonan yang betul.
•Isi borang permohonan dengan lengkap.

11. Requirement : (Clause 5.4.3)
Lab Request Form
Identity of person
collecting sample
( if different from
requester)
Date & Time of sample
collection

12. KENALPASTI PESAKIT
1. Pastikan nama pesakit dan sampel yang diambil
adalah daripada pesakit yang sama.
2. Mix up sampel boleh menyebabkan kesalahan
pemberian rawatan dan akan menjejaskan
keselamatan pesakit.
3. Tiub sampel hendaklah di label dengan 2 identifier
(Nama dan IC). Tiub hendaklah dilabel sebelum
pengambilan darah. No Pre-labeling.

13. PENGAMBILAN SPESIMEN :
“JENIS-JENIS TIUB”
Plain
Heparin
Fluoride-Oxalated
K2 EDTA
Na Citrate

14. Pengambilan Spesimen :
“Jenis-Jenis Tiub””
PLAIN TUBE
• Tiada anti-coagulant
• Untuk ujian yang memerlukan serum
• Kebiasaannya digunakan untuk ujian
Biokimia, Serology, endocrine

15. Pengambilan Spesimen :
“Jenis-Jenis Tiub”
LITHIUM HEPARIN
• Anti-coagulant yang selalu digunakan (kurang
gangguan terhadap keputusan ujian).
• Mengelakkan pembentukan fibrin.
• Tidak sesuai digunakan untuk analisa hormon
dan protein electrophoresis.

16. Pengambilan Spesimen :
“Jenis-Jenis Tiub”
Tiub Fluoride-Oxalate
§ Mengandungi agen anti-glycolytic untuk
mengelakkan glycolysis.
§ Digunakan untuk ujian glucose, lactate
§ Tidak sesuai untuk Ca/ALP/LDH/amylase

17. Pengambilan Spesimen :
“Jenis-Jenis Tiub”
K2 EDTA / K3 EDTA TUBE
v Digunakan khusus untuk Haematology,
HbA1c, Ammonia, IPTH
v Tidak sesuai untuk Potassium, Calcium,
amylase, ALP, CK

18. Pengambilan Spesimen :
“Jenis-Jenis Tiub”
Sodium Citrate
§ Kepekatan 3.8 g/dl Na citrate
§ Digunakan untuk anticoagulant
studies seperti PT/ PTT
§ ratio of 1 part : 9 parts of blood

19. BLOOD CULTURE > CITRATE > PLAIN TUBE > LITHIUM
HEPARIN > EDTA > ESR > SUGAR
PASTIKAN ORDER OF DRAW YANG BETUL
01

21. Isi darah mengikut
isipadu tiub.
Isi tiub sehingga baris ini
bagi
memastikan nisbah darah
kepada anti-koagulan
mencukupi
02

22. SAMPEL SPOT URIN
Sekurang-kurangnya
20-30ml diperlukan.
Isi darah mengikut isipadu tiub.

23. MIX TUBE
Mix tiub 8-10 kali bagi
EDTA,HEPARIN & SUGAR,
3-4 kali BAGI SODIUM
CITRATE sejurus pengambilan
darah. Bagi drop method,
pastikan darah dimasukkan
melalui tepi dinding tiub dan
mix 8-10 kali.
03

24. PERLU ADA
SEMAKAN SEBELUM
PENGHANTARAN
04

25. ● Hantar sampel secepat mungkin.
○Jika tidak, pastikan sampel disimpan ditempat
yang sejuk contoh: Elektolit/Glucose/Enzymes
●Masa
○Spesimen yang harus dihantar SEGERA
selepas pengambilan sampel: Arterial Blood
Gases.
○Spesimen untuk ujian rutin biokimia hendahlah
di centrifuge dalam tempoh 2 jam selepas
pengambilan sampel.

26. ● Suhu
○Hantar sampel mengikut suhu yang di
sarankan.
○Dengan ais: ABG, IPTH, Ammonia
○Elakkan suhu yang terlalu ekstrem jika
penghantaran dilakukan menggunakan
kenderaan. Pantau suhu penghantaran.

27. ● Pembungkusan Sampel
○Biohazard bag, Leak-proofed container
○Sealed
○Spesimen Medico-legal : Chain of custody

28. Penurunan
Penolakan
Spesimen
Meningkatkan
Kelancaran
pemprosesan
spesimen
Treatment kepada
pesakit dapat
disampaikan
dengan segera.

29. SEKIAN, TERIMA KASIH