Taila kalpana and avarti of taila

Taila kalpana

1. Dr.Prajeesh Nath E N, Guided by Dr.Unnikrishna Pillai , HOD Dr. Ramesh N V Dr. Abhaykumar Mishra Dr. Arun Mohanan Dr. Vineeth P K PG Department of Rasasashtra and Bhaishajya kalpana , Amrita school of Ayurveda TAILA KALPANA W. S. R AVARTANA

2. ‘‘ स्नेहसारो f यं पुरुषः, प्राणाश्च स्नेहभुयिष्ठाः स्नेहसाध्याश्च भवन्ति II’’ (Su. Ci 31/3) INTRODUCTION … 7/12/2015 2

3. गुरु शीत सर स्निग्ध मन्द सूक्ष्म मृदु द्रवं I औषधं स्नेहनं प्रायो … II (A. S. Su. 25/3) 7/12/2015 3 Sneha Dravya Guna …

4. Sthavara dravyas . Taila yoni... 7/12/2015 4

5. तैलं स्वयोनिवत्तत्र मुख्यं तीक्ष्णं व्यवायि च I त्वग्दोषकृदक्षुष्यं सूक्ष्मोष्णं कफकृन्न च II कृशानां बृंहणायालं स्थूलानां कर्शनाय च I बद्धविट्कं कृमिघ्नं च संस्कारात्सर्वरोगजित् II (AH. Su. 5/55-56) Taila gunas … 7/12/2015 5

6. 7/12/2015 6 Therapeutic multiplicity ….

7. कल्कात् चतुर्गुणीकृत्य घृतं वा तैलमेव वा I चतुर्गुणे द्र्वे साध्यं तस्य मात्रा पलोन्मिता I (Sr. Sa. Ma. 9/1) Essential ingredients: 1. Taila ( Sneha ) 2. Kalka 4. Drava dravya Preparation of taila … 7/12/2015 7

8. Drava dravya Kalka dravya Sneha Drava Jala ¼ part 1 part 4 part Kashaya 1/6 part 1 part 4 part Swarasa 1/8 part 1 part 4 part Ksheera , Dadhi , Mamsarasa 1/8 1 part 4 part Pushpa kalka 1/8 1 part 4 part 7/12/2015 8 Kalka ( Aushadha Dravya) … कल्कहीनस्तु यः स्नेहः स साध्यः केवले द्रवे II ( Sr. Sa. Ma. 9/14-16)

9. 7/12/2015 9 Drava Dravya … Dravya Jalapramana Kwatha Mridu 4 times Reduced to 1/4 madhyama 8 times Reduced to 1/4 Katina 8 times Reduced to 1/4 Athyanda Katina 16 times Reduced to 1/4 Dravya Jalapramana Kwatha 1 Karsha to 1 Pala 16 times 1 Pala to 1 Kudava 8 times 1 Prastha to 1 Khari 4 times

10. अत्र द्रव्यान्तरानुक्तो क्षीरमेव चतुर्गुणम् I द्रव्यान्तरेण योगे हि क्षीरं स्नेहसमं भवेत् II (B.R) अनुक्ते द्रव्यकार्ये तु सर्वत्र सलिलम् मतम् II (Su. Ci . 31/10) 7/12/2015 10

11. Bhaishajya ratnavali jwaradhikara . दुर्गन्धं विनिहन्ति तैलमरुणं सौरभ्यमाकुर्वते II (B. R.) Taila murchana …. 7/12/2015 11 Tila taila 1 part Manjishta 1/16 part Haridra 1/64 part Lodra 1/64 part Musta 1/64 part Musta 1/64 part Triphala 1/64 part each Suchi pushpa mula 1/64 part Jala 4 part

12. Taila Sidhi Lakshanas ….. 7/12/2015 12

13. Sneha Pakas … 7/12/2015 13

14. मृदूर्न्नस्ये खरो f भ्यंगे पाने वस्तौ च चिक्कणे I ( AH. Su. 5/55-56 ) आमपाकश्च निर्वीर्यो वह्निमान्द्यकरो गुरु I तदूर्ध्वं दग्धपाकः स्याद्दाहकृन्निष्प्रयोजनः II ( Sr. Sa. Ma. 9/16 ) 7/12/2015 14 Snehapaka Guna … Paka Charaka Vagbhata Srangandhara Susruta Mridu Basti , Sveyam Nasya Nasya Pana Madhya Nasya Pana , Basti Sarvakarma Nasya , Ahyanga Khara Abhyanga Abhyanga Abhyanga Basti , Karnapooranam

15. क्षीरे द्विरात्रं स्वरसे त्रिरात्रं तक्रारानालादिषु पञ्चरात्रम् II द्वादशाहन्तु मूलानां वल्लीनां त्रममेव च I एकाहं व्रीहिमांसानां पाकं कुर्याद् विचक्षणः II ( Vaidyaka Paribhasha Pradipa 16-17) Duration of Taila paka 7/12/2015 15

16. Ela , Chandana , Kesara , Agaru , Karpura etc Patra paka 7/12/2015 16

17. Vidpala tailam () 7/12/2015 17 Aditya paka(Bhanu paka)

18. Tila tailam Kera tailam – 1. Direct method 2. Indirect method Eranda tailam Kuzhambu Beeja tailam Gandha tailam Druti ( Pantha tailam ) Patana tailam Avartita tailam 7/12/2015 18 Types of Tailams..

19. The term Avartana is repetition. Examples: Dasa paka-Shata paka - Sahasra paka – Ksheera bala tailam Shatapaka Yashtimadhu Tailam (Ca. Ci . 29/115-118) Shatapaka trivrit tailam (Su. Ci . 18/31) Sahsrapaka vatahara tailam (Su. Ci . 4/2) Anu tailam (AH. Su. 20/38) 7/12/2015 19 Avartita Taila …

20. Requirment of minimum dose. More drug absorbtion . Maximum bio-availability. Quiker the action. Easy drug administration. Easy packing and marketing. 7/12/2015 20 Avartana helps in …

21. Organoleptic characters Specific gravity Refractive Index Weight Loss on drying at 110°C Acid Value Saponification value Ester value = Sap. value – Acid value Unsaponifiable matter Viscocity Thin Layer Chromatography 7/12/2015 21 Standardisation of Taila …

22. L iposomes are modified/developed form of the traditional Sneha Kalpana . 7/12/2015 22 Sneha (Taila) vis-a-vis Liposome..

23. 7/12/2015 23