88086sssssssssssssssssssssssssssssssssss1.pptx

rasulkozimov95 8 views 30 slides Sep 01, 2025
Slide 1
Slide 1 of 30
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21
Slide 22
22
Slide 23
23
Slide 24
24
Slide 25
25
Slide 26
26
Slide 27
27
Slide 28
28
Slide 29
29
Slide 30
30

About This Presentation

12.11.24 Инaaaaформационные процессы.pptx


Slide Content

MB va MBBTlari haqida tushunchalar . Qt muhitidan turli MBlariga ulanish usullari . Ma’lumotlar bazasiga ulanish jarayonlarini dasturlash .

MB va MBBTning asosiy tushunchalari . Ma'lumotlar bazasi (JB) - bu hisoblash tizimining xotirasida saqlanadigan va ma’lum bir predmet sohasidagi ob'ektlarning holati va ularning o'zaro aloqalarini aks ettirish uchun tuzilgan ma'lumotlar to'plamidir . Kompyuter ma'lumotlar bazalarida oddiy matnlardan ( familiya , ism va manzil kabi ) murakkab tuzilmalargacha , shu jumladan rasmlar , tovushlar xam saqlanishi mumkin . Ma'lumotlarni oldindan ma'lum bo'lgan formatda saqlash turli xil ishlov berish usullarini qo'llash orqali ma'lumotlarni kerakli formatda olish imkonini beradi . Ma'lumotlar bazasining ishlashi ma'mur (administrator) tomonidan ta'minlanadi .

Ma'lumotlar bazasi administratori - ma'lumotlar bazasiga talablarni ishlab chiqish , uni loyihalashtirish , joriy etish , samarali foydalanish va saqlash , shu jumladan ma'lumotlar bazasi foydalanuvchilarini boshqarish va ruxsatsiz kirishdan himoya qilish uchun mas'ul shaxs . MBBT- ning muhim vazifasi ma'lumotlar bazasining yaxlitligini ta'minlashdir . Ma'lumotlar bazasining yaxlitligi ma'lumotlar bazasining xususiyati bo'lib , ma'lumotlar bazasida dasturlarning to'g'ri ishlashi uchun zarur va etarli bo'lgan to'liq va izchil ma'lumotlar mavjudligini anglatadi . . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ma'lumotlar bazasida saqlanadigan ma'lumotlarning mantiqiy tuzilishi ma'lumotlar taqdimot modeli deb nomlanadi.Ma'lumotlarni taqdim etishning asosiy modellariga : ierarxik , tarmoq , realatsion . Ma'lumotlar bazasini loyihalashtirishning asosiy vazifasi - tizim rivojlanib borishi bilan tuzilgan strukturani qayta tiklash zaruratini bartaraf etish . Uni hal qilish uchun o'zaro bog'langan ma'lumotlar modellari kompleksi yaratilmoqda . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ierarxik model ma'lumotlarni daraxtsimon tashkil qilishni o'z zimmasiga oladi . Tuzilishning eng yuqori darajasida dastlabki tugunlari bo'lmagan daraxtning ildizi joylashgan . Qolgan tugunlar yuqoridagi tugun orqali bog'langan . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Tarmoq modeli har qanday elementni boshqa biron bir element bilan bog'lash mumkin bo'lganda , ma'lumotlarni tarmoq tuzilishi shaklida tashkil qilishni o'z zimmasiga oladi . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Relyatsion model ( munosabat so'zidan kelib chiqqan holda ) ikki o'lchovli jadvallardan ( munosabatlar ) foydalanishni o'z ichiga oladi , ularning orasidagi munosabatlar bir yoki bir nechta mos keladigan maydonlarning qiymatlari orqali amalga oshiriladi . Bundan tashqari , jadvalning har bir satri o'ziga xosdir , bu jadvalning bir yoki bir nechta maydonlarini o'z ichiga olgan kalitlar yordamida ta'minlanadi . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi (MBBT) bu ko'plab foydalanuvchilar tomonidan ma'lumotlar bazasini yaratish , saqlash va almashish uchun mo'ljallangan til va dasturiy vositalar to'plamidir . Ma'lumotlar bazasi foydalanuvchisiga apparat darajasida tafsilotlarga berilmasdan , u bilan ishlash qobiliyatini ta'minlash - ma'lumotlar bazasi boshqarish tizimining asosiy vazifasi . Ya'ni , ma'lumotlar bazasiga barcha foydalanuvchilar so'rovlari , ma'lumotlarni qo'shish va yo'q qilish , so’rovlar , ma'lumotlarni yangilash - bularning hammasi MBBT tomonidan ta'minlanadi . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

MBBT funktsiyalariga quyidagilar kiradi : ma'lumotlar tuzilishini belgilaydigan va ma'lumotlar ta'rifi tilida yozilgan sxemani ma'lumotlar bilan keyingi ishlash uchun tizim tomonidan ishlatiladigan ba'zi ichki ko'rinishga tarjima qilish ; ma'lumotlar bazasini yaratish ( ma'lumotlar bazasiga ma'lumotlarni yuklash ); belgilangan mezonlarga muvofiq saralash va tanlash , shuningdek ma'lumotlar bazasining ba'zi bir qismini ajratib olish uchun foydalanuvchi so'rovlarini amalga oshirish ( ushbu MBBTda qabul qilingan maxsus tilda tuzilgan ), bu ma'lumotni tahrirlash va qayta ishlash bilan birga bo'lishi mumkin;ma'lumotlar strukturasini o'zgartirmasdan ma'lumotlar bazasining ba'zi qismlarini yangilash ; ma'lumotlarni himoya qilishni va ulardan foydalanishning ustuvor yo'nalishlarini ta'minlash . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Foydalanuvchilar ma'lumotlar bazasi bilan ishlashda foydalanadigan dasturlar ilovalar deb nomlanadi . Umuman olganda , turli xil dasturlar bitta ma'lumotlar bazasi bilan ishlashi mumkin.Bitta ma'lumotlar bazasi bilan ishlaydigan dasturlarni ko'rib chiqishda , ular parallel va bir-biridan mustaqil ishlashi mumkin deb taxmin qilinadi va aynan ma'lumotlar bazasi bilan ko'plab dasturlarning ishlashini ularning har biri bajaradigan tarzda ishlab chiqilgan ma'lumotlar bazasi to'g'ri ishlaydi , lekin boshqa dasturlar tomonidan kiritilgan ma'lumotlar bazasidagi barcha o'zgarishlarni hisobga oladi . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ilovalarni MBBT muhitida ham, MBBT tashqarisida ham yaratish mumkin - ma'lumotlar bazasiga kirish vositalaridan foydalanadigan dasturlash tizimi yordamida ( masalan , Delphi, C ++ Builder, Qt …….). Ma'lumotlar bazasi bilan ishlash uchun ko'p hollarda faqat MBBT vositalari bilan ishlashingiz mumkin , masalan , so'rovlar va hisobotlarni yaratish . Ilovalar asosan malakasiz foydalanuvchilarga ma'lumotlar bazasi bilan ishlashning qulayligini ta'minlash zarur bo'lgan hollarda yoki MBBT interfeysi foydalanuvchiga mos kelmaydigan hollarda ishlab chiqiladi . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ma'lumotlarni saqlashni tashkil etishning fizik vakolatxonasi asosida ma'lumotlarni saqlash uchun quyidagi arxitektura turlarini ajratish mumkin : Mahalliy ma'lumotlar bazalari Markazlashtirilgan ma'lumotlar bazalari MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Mahalliy ma'lumotlar bazalari Располагаются на компьютере, на котором работает пользователь. Вся информация используется в монопольном режиме. Пользователь сам регулирует доступ к данным. Компьютер, располагающий ресурсами и предоставляющий их, называется сервером . Компьютер, который обращается к серверу за данными или требованием решения задачи, называется клиентом . MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Основные понятия БД и СУБД. Централизованные базы данных Централизованная база данных хранится на центральном компьютере, пользователи и прикладные программы имеют удаленный доступ к базе данных. Преимущества централизованной БД — минимальные затраты на корректировку. Такая система предпочтительна, если важны требования к безопасности и целостности данных. Недостатком является сложность в обслуживании, увеличение времени отклика, затраты на передачу данных , неисправность центральной системы выводит из рабочего состояния всю сеть.

Основные понятия БД и СУБД. Централизованные базы данных Централизованные базы данных реализуются на базе двух архитектур с сетевым доступом: Архитектура « файл – сервер » предполагает выделение одной из машин в сети в качестве центральной (сервер файлов), на которой хранится совместно используемая централизованная база данных. Остальные машины сети исполняют роль рабочих станций , на которых в основном и производится обработка данных, получаемых в виде файлов базы данных в соответствии с запросами пользователей;

Основные понятия БД и СУБД. Централизованные базы данных Централизованные базы данных реализуются на базе двух архитектур с сетевым доступом: Архитектура « клиент – сервер » стала стандартом для современных СУБД, когда сервер владеет и распоряжается информационными ресурсами системы, а клиент пользуется ими. Центральная машина (сервер БД) помимо хранения базы данных обеспечивает выполнение основного объема обработки данных. Запрос клиента (Раб Ст ) порождает поиск и извлечение данных на сервере, которые затем транспортируются по сети к клиенту (в отличие от передаваемых файлов в предыдущей архитектуре).

Основные понятия БД и СУБД. Элементы реляционных баз данных Основным объектом реляционных баз данных является таблица . Простейшая база данных имеет хотя бы одну таблицу. Структуру любой двумерной таблицы составляют столбцы и строки , аналогами которых в базе данных являются поля и записи.

Основные понятия БД и СУБД. Элементы реляционных баз данных Поле – это элементарная единица логической организации данных, которая соответствует неделимой единице информации (реквизиту ).

Основные понятия БД и СУБД. Элементы реляционных баз данных Поле обладает следующими характеристиками:  имя – определяет, как следует обращаться к данным этого поля;  тип – определяет тип данных, которые могут содержаться в поле;  размер – определяет предельную длину размещаемых в поле данных;  формат – определяет способ форматирования данных в поле. С полями базы данных можно производить следующие операции  описание (указание имени, типа и длины поля);  редактирование (изменение имени, типа и длины поля);  манипуляция (добавление, перемещение и удаление полей). Совокупность полей базы данных определяет ее структуру. Изменив состав полей ( или их свойства), мы изменяем структуру БД и, соответственно, получаем новую БД.

Основные понятия БД и СУБД. Элементы реляционных баз данных Единицей хранения и доступа к базе данных является запись. Записью, например,может быть библиографическая карточка в электронном каталоге, листок по учету кадров в базе данных отдела кадров, реферат статьи в автоматизированном реферативном журнале, чертеж детали в системе автоматизированного проектирования. Запись (кортеж) – это совокупность логически связанных полей. С записями можно производить следующие операции:  ввод данных в поля записей;  редактирование записей;  индексирование записей;  сортировка записей;  поиск записей по одному или нескольким критериям.

QT da quyidagi MBBTlariga ulanish mumkin : QDB2 IBM DB2 (version 7.1 and above) QIBASE Borland InterBase QMYSQL MySQL QOCI Oracle Call Interface Driver QODBC Open Database Connectivity (ODBC) - Microsoft SQL Server and other ODBC-compliant databases QPSQL PostgreSQL (versions 7.3 and above) QSQLITE2 SQLite version 2 QSQLITE SQLite version 3 QSYMSQL SQLite version 3 for Symbian SQL Database QTDS Sybase Adaptive Server Note: obsolete from Qt 4.7 MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Accessga ulanish : QSqlDatabase db = QSqlDatabase :: addDatabase ("QMYSQL"); db.setHostName (" bigblue "); db.setDatabaseName (" flightdb "); db.setUserName (" acarlson "); db.setPassword ("1uTbSbAs"); bool ok = db.open (); MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Accessga ulanish : Loyiha faylida : QT += sql Biror faylda : QSqlDatabase db = QSqlDatabase :: addDatabase ("QODBC"); qDebug () << db.drivers (); db.setHostName (" localhost "); db.setDatabaseName ("MSDB"); qDebug () << db.open (); MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Accessga ulanish : QSqlDatabase db = QSqlDatabase :: addDatabase ("QODBC"); db.setHostName ("127.0.0.1"); db.setDatabaseName ("Driver={Microsoft Access Driver (*. mdb , *. accdb )}SN=''BQ=C:\\database.accdb"); db.setUserName ("root"); if(! db.open ()) qDebug () << db.lastError ().text(); else qDebug () << "Connect!"; MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ma’lumotlarni ko’rsatish : QSqlTableModel model; model.setTable ("employee"); QTableView *view = new QTableView ; view-> setModel (&model); view->show(); MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Accessga ulanish : #include < QtSql / QSqlTableModel > #include < QSqlError > QSqlDatabase db ; QSqlQueryModel *m=new QSqlQueryModel (); db = QSqlDatabase :: addDatabase ("QODBC3"); db.setDatabaseName ("DRIVER={Microsoft Access Driver (*. mdb )};FIL={MS Access};DBQ=baza.mdb"); if(! db.open ()) { QMessageBox ::critical( this,tr (" Ошибка"), db.lastError ().text ()); } QSqlTableModel *model; model = new QSqlTableModel (this); model-> setTable (" ilmiy "); MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Accessga ulanish : ui -> tableView -> setSelectionBehavior ( QAbstractItemView :: SelectRows ); ui -> tableView -> setSelectionMode ( QAbstractItemView :: SingleSelection ); ui -> tableView -> resizeColumnsToContents (); ui -> tableView -> setEditTriggers ( QAbstractItemView :: NoEditTriggers ); ui -> tableView -> horizontalHeader ()-> setStretchLastSection (true); model->select(); // Делаем выборку данных из таблицы // QTableView *view = new QTableView ; ui -> tableView -> setModel (model); ui -> tableView ->show(); MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

So’rovlar yaratish : QSqlQuery query; query.exec ("SELECT name,salary FROM employee WHERE salary> 500"); while ( query.next ()) { QString name = query.value (0). toString (); int salary = query.value (1). toInt (); qDebug () << name << salary; } MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ma’lumotlarni Mbga yozish : 1) QSqlQuery query; query.exec ("INSERT INTO employee (id, name, salary) " "VALUES (1001, 'Thad Beaumont', 65000 )"); 2) QSqlQuery query; query.prepare ("INSERT INTO employee (id, name, salary) " "VALUES (:id, :name, :salary)"); query.bindValue (":id", 1001); query.bindValue (":name", "Thad Beaumont"); query.bindValue (":salary", 65000); query.exec (); MB va MBBTning asosiy tushunchalari .

Ma’lumotlarni Mbga yozish : 3) QSqlQuery query; query.prepare ("INSERT INTO employee (id, name, salary) " "VALUES (?, ?, ?)"); query.addBindValue (1001); query.addBindValue ("Thad Beaumont"); query.addBindValue (65000); query.exec (); MB va MBBTning asosiy tushunchalari .
Tags