9.Ghẻ thân dài y học– họ Demodicidae.pptx

Ghẻ thân dài – họ Demodicidae.pptx

1. Ghẻ thân dài(Demodicidae) Kẻ Thù Vô Hình Của Làn Da Học viên: Bùi Đình Thạo Lớp: Cao học KHYS K2024 GVHD: PGS.TS.BS Thân Trọng Quang

2. Ghẻ Thân Dài (Demodicidae) Demodex có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp dēmos "chất béo" và dēx, "sâu gỗ" Đại diện chính: Demodex folliculorum : Lần đầu tiên được Simon mô tả vào năm 1842. Gây mụn trứng cá, sống trong nang lông. Demodex brevis: Được Akbulatova xác định vào năm 1963. Gây mụn trứng cá, sống trong tuyến bã nhờn. (Ngoài ra: loài Demodex canis ký sinh ở chó) Cả hai loài này thường được gọi là "ghẻ lông mi" và phân bố rộng khắp thế giới.

3. Đặc Điểm Hình Thái Của Ghẻ Demodex Kích thước Ghẻ trưởng thành dài 0.3-0.4mm, không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Cấu tạo cơ thể Gồm đầu giả (gnathosoma) và thân (podosoma, opisthosoma). Cơ thể gần như trong suốt, có 8 chân ngắn. Miệng Giống đầu đinh ghim, dùng để ăn tế bào da, hormone và bã nhờn trong nang lông.

4. Chu Kỳ Phát Triển Của Demodex 01 Trứng Được đẻ trong nang lông hoặc tuyến bã nhờn. 02 Ấu trùng Nở sau 3-4 ngày, có 3 đôi chân. 03 Tiền thanh trùng & Thanh trùng Giai đoạn trung gian trước khi thành trưởng thành. 04 Trưởng thành Phát triển sau khoảng 7 ngày, có 4 đôi chân. 05 Giao phối & Đẻ trứng Ghẻ trưởng thành rời nang lông, giao phối và tìm nơi mới để đẻ trứng. Toàn bộ chu kỳ từ trứng đến trưởng thành diễn ra từ 14-18 ngày. Tuổi thọ của Demodex là vài tuần.

5. Đặc điểm hình thể các giai đoạn trong chu kỳ Trứng: Trứng có dạng hình trái tim dài 0,1 mm. Ấu trùng: Ấu trùng thân dài có 6 chân. có hình dạng giống con trưởng thành. Demodex trưởng thành: Chiều dài khoảng 0,1 mm – 0,3 mm. Con đực ngắn hơn con cái.

6. Hoạt Động Và Nơi Cư Trú Hoạt động Ghẻ bò trên da với tốc độ 8-16mm/giờ, chủ yếu vào ban đêm. Ánh sáng khiến chúng chui vào nang lông. Nơi cư trú D. folliculorum: Trong nang lông. D. brevis: Trong tuyến bã nhờn. Chủ yếu ở mặt (mũi, lông mi, lông mày), nhưng cũng có thể ở các vùng khác trên cơ thể.

7. Bệnh Ghẻ Do Demodex (Demodicosis) Trong hầu hết các trường hợp, ghẻ không gây triệu chứng. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch suy yếu, stress, hoặc mắc bệnh khác, số lượng ghẻ có thể tăng đáng kể, dẫn đến bệnh Demodicosis. Các triệu chứng đặc trưng bao gồm ngứa, viêm da, và viêm bờ mi. Demodex thường được tìm thấy ở mặt, cổ, tai, và đôi khi ở các vùng khác như đường vật, mông, âm hộ.

8. Biểu Hiện Lâm Sàng Ngứa da mặt Có hoặc không có ban đỏ. Phát ban Giống viêm da tiết bã. Tổn thương Dạng sẩn, mụn trứng cá, hoặc viêm da quanh miệng. Bệnh có thể không rõ ràng về mặt lâm sàng, nhưng trong trường hợp nặng có thể nhân lên nhanh chóng.

9. Dấu Hiệu Nhận Biết Nhiễm Demodex Sụp mi mắt Mi mắt tróc nhiều vảy Viêm lỗ chân lông Mũi nhiều mụn trứng cá đỏ Rụng tóc kèm theo

10. Mật Độ Gây Bệnh Mật độ Demodex ≤ 5 con/cm² thường không gây bệnh. Tuy nhiên, khi mật độ tăng lên > 5 con/cm² , Demodex có thể xâm nhập sâu hơn vào tuyến bã nhờn và gây viêm nhiễm. Sự xâm nhập của Demodex vào lớp hạ bì hoặc sự gia tăng số lượng ghẻ trong nang lông tiết bã nhờn là nguyên nhân chính gây ra các triệu chứng bệnh lý.

11. Phương Pháp Phát Hiện Demodex 1 Sinh thiết bề mặt da tiêu chuẩn hoá (SSSB) Sử dụng chất kết dính cyanoacrylic để đo mật độ ghẻ (Dd/cm²). 2 Kiểm tra trực tiếp bằng kính hiển vi (DME) Thích hợp để đo mật độ Demodex, đặc biệt ở bệnh nhân có phân bố lan toả hoặc nghi ngờ mắc bệnh rosacea. Cách thực hiện kỹ thuật SSSB: 1. Bôi keo: Bác sĩ /KTV sẽ dùng một lớp keo dán cyanoacrylic (loại keo y tế) lên vùng da bị ảnh hưởng.  2. Thu thập mẫu: Sau đó, lớp keo dán được bóc ra, mang theo các tế bào da, lông và có thể cả ký sinh trùng Demodex.  3. Quan sát dưới kính hiển vi: Mẫu thu thập được sẽ được đặt lên lam kính và quan sát dưới kính hiển vi.  4. Đếm mật độ Demodex: Đ ếm số lượng ký sinh trùng Demodex trên một diện tích da nhất định để xác định mật độ ve, thông tin này rất quan trọng trong chẩn đoán và đánh giá mức độ bệnh viêm da do Demodex.  + Demodex soi tươi sử dụng KOH: Dưới tác dụng của KOH 10% biểu mô sừng mềm và mỏng do đó bộc lộ hình thái Demodex. + Demodex soi tươi sử dụng dầu thực vật: Hình thái Demodex được quan sát rõ khi bệnh phẩm được hòa tan trong dầu thực vật. https://youtu.be/Mrfoy90vTJQ

12. Phòng chống : Vệ sinh cá nhân Làm sạch mặt hai lần mỗi ngày bằng sữa rửa mặt không chứa xà phòng. Tránh các chất tẩy R ửa gốc dầu và trang điểm nhờn. Tấy tế bào chết định kỳ để loại bỏ các tế bào chết trên da Điều tr ị Demodex Sau khi có biếu hiện lâm sàng, có thể tạm thời diệt trừ ghẻ bằng thuốc diệt côn trùng tại chỗ; đặc biệt là kem crotam i ton, kem permethrin và cả metronidazol tại chỗ hoặc toàn thân. Trong những trường hợp nghiêm trọng, chẳng hạn như những người bị nhiễm H1V, cần phải đến cơ sở y tế để khám và điều trị