Het AI transitiemodel | Veranderend werk en competenties
Uitvoerend Niveau (De Werklvloer)
●Rol: Van Taakuitvoerder ➡ AI-Operator & Menselijke Validator
●Focus: Directe interactie met AI-tools, uitvoeren van specifieke taken.
●Impact:
○70-80% sneller bij repetitieve, afgebakende taken.
●Competenties: Effectief 'prompten', AI-output controleren, AI-tools bedienen.
●Uitdagingen: Overmatige afhankelijkheid van AI, verlies van basisvaardigheden, omgaan met "hallucinaties".
●Resultaat: Directe productiviteitswinst en focus op de menselijke controle- en validatiestap.
Operationeel Niveau (Teamleiders)
●Rol: Van Controleur ➡ AI-Coach
●Focus: Dagelijkse begeleiding, tool-adoptie, kwaliteitscontrole, teamdynamiek.
●Impact:
○30-50% sneller bij algemene administratieve taken.
○20-40% minder fouten bij dataverwerking.
●Competenties: Prompt-coaching, empathie, output valideren, change management op teamniveau.
●Uitdagingen: "Shadow AI", datalekken door onjuist gebruik, angst bij medewerkers.
●Resultaat: 25-35% meer tijd voor klantinteractie en coaching.
Tactisch Niveau (Afdelingshoofden)
●Rol: Van Functioneel Manager ➡ Data-gedreven Orchestrator
●Focus: Procesoptimalisatie, cross-functionele samenwerking, vertalen van strategie naar projecten.
●Impact:
○20-35% snellere besluitvorming.
○15-30% hogere nauwkeurigheid in forecasting.
○40-60% betere risico-identificatie.
●Competenties: Data-interpretatie, proces-denken, stakeholdermanagement, bias-herkenning.
●Uitdagingen: Algoritmische bias, opschalen van pilots, silo-denken tussen teams.
●Resultaat: 15-25% efficiëntere inzet van middelen.
Strategisch Niveau (Directeuren)
●Rol: Van Bedrijfsleider ➡ Visionair & Cultuur-Architect
●Focus: Businessmodel-innovatie, concurrentievoordeel, lange-termijn visie, board-level governance.
●Impact:
○10-20% kortere time-to-market voor nieuwe producten.
○5-10% hogere groei ten opzichte van concurrenten.
○20-40% nieuwe omzetstromen door AI-diensten.
●Competenties: AI-strategische visie, ecosysteem-denken, cultuurarchitectuur, ethisch leiderschap.
●Uitdagingen: Balans tussen optimaliseren (exploit) vs. innoveren (explore), maatschappelijke impact, grote investeringskeuzes.
●Resultaat: Duurzaam concurrentievoordeel en een toekomstbestendige organisatie.
Maatschappelijk Niveau (Purpose & Visie)
●Rol: Van Marktpartij ➡ Maatschappelijk Partner
●Focus: De "Waarom"-vraag, de maatschappelijke rol van de organisatie, ethisch kompas.
●Impact: (Minder in % uit te drukken)
○Bijdrage aan maatschappelijke doelen (bv. duurzaamheid, gezondheid) door AI-inzet.
○Versterking van merkvertrouwen en reputatie (ESG-score).
●Competenties: Ethisch leiderschap op het hoogste niveau, deelnemen aan publiek debat, lange-termijn foresight.
●Uitdagingen: Balans tussen aandeelhouderswaarde en maatschappelijke waarde, verantwoordelijkheid voor werkgelegenheid, publieke
perceptie.
●Resultaat: Een organisatie die niet alleen economische, maar ook maatschappelijke waarde creëert en haar "licence to operate" voor de
toekomst veiligstelt.
●
Maatschappelijk / Purpose-niveau
●Kansen:
○Versterking reputatie
○Duurzaamheid & ESG-data
○Transparantie & vertrouwen
○Maatschappelijke relevantie
●Bedreigingen:
○Reputatieschade bij AI-fouten
○Ethische controverse (bias, discriminatie)
○Wantrouwen bij klanten/samenleving
○“Purpose washing” – mooie woorden, verkeerde praktijk
Strategisch niveau (Directie)
●Kansen:
○Nieuwe businessmodellen
○20–40% omzetgroei door AI-diensten
○Concurrentievoordeel (5–10% sneller)
○Strategische partnerships
●Bedreigingen:
○Verkeerde investeringskeuzes (“AI FOMO”)
○Compliance-achterstand (EU AI Act, AVG)
○Maatschappelijke weerstand → reputatierisico
○Te technologische focus, geen business case
Tactisch niveau (Afdelingshoofden)
●Kansen:
○15–30% proces-efficiëntie
○20–35% snellere besluitvorming
○Verbeterde samenwerking tussen teams
○Standaard KPI’s voor AI-prestaties
●Bedreigingen:
○Silo-denken (elk team eigen aanpak)
○Wildgroei aan tools (“Shadow AI”)
○Bias/kwaliteit onzichtbaar in analyses
○Compliance-paniek → innovatie stagneert
Operationeel niveau (Teamleiders)
●Kansen:
○30–50% tijdswinst bij administratieve taken
○20–40% minder fouten
○Meer tijd voor klant & coaching
○Ontwikkeling nieuwe teamcompetenties
●Bedreigingen:
○Shadow AI (ongecontroleerd gebruik)
○Oneerlijke verdeling (voorlopers vs. achterblijvers)
○Klantdata in publieke AI → datalek
○Kwaliteitscontrole wordt vergeten (“AI doet het wel”)
Uitvoerend niveau (Medewerkers)
●Kansen:
○40–60% taken AI-ondersteund
○Sneller inzicht & betere output
○Meer focus op creativiteit & klantcontact
○Vaardigheidsgroei (prompting, data-geletterdheid)
●Bedreigingen:
○Baanonzekerheid / angst → weerstand
○Over-afhankelijkheid van AI
○Ongecontroleerde fouten
○Ongelijke vaardigheden → prestatieverschillen
Organisatieniveau Impact op werk van werknemers Competenties manager Veranderende Leiderschapsstijl
Maatschappelijk /
Purpose
AI zien als virtuele collega
Angst/wantrouwen als AI banen bedreigt
Inzicht in AI-ethiek (bias, hallucinaties)
Begrijpen maatschappelijke impact
van AI
Ethisch gebruik AI vertellen
Transparante communicatie AI
gebruik
Strategisch
(Directie)
Functieverandering (~10-20%)
Nieuwe rollen (AI-analist, AI Chief/Chief AI)
Meer datagedreven werken
Strategische besluitvorming met AI
AI-scenario planning
Data-gedreven visie en strategie
Governance & compliance rond AI
Strategische interpretatie van AI-data
Van ervaring naar AI gedreven
Innovator en risicomanagers
Tactisch
(Afdelingshoofden)
Standaardisatie werkprocessen
15-30% minder repetitief werk
Nieuwe rapportageverplichtingen AI act
AI coach AI-tools/dashboards
AI-readiness assessment
Bias in data/resultaten herkennen
Hallucinaties herkennen
AI KPI’s opstellen
AI-flow denken
Data-gedreven beslisser
AI act-bewaker
Van operationeel →
Verandermanager
Meer faciliterend
Operationeel
(Teamleiders)
30-50% sneller op routine-taken
Meer focus op coaching & controle
Opleiden in AI-gebruik en vaardigheid
Verschillen in AI-vaardigheid binnen team
AI-basiskennis (tools, prompting)
Kwaliteitscontrole AI-output
Begeleiden team in AI-vaardigheden
Van controleur naar AI-facilitator
Coach & ontwikkelaar
Bewaker dataveiligheid & ethiek
Uitvoerend
(Medewerkers)
40-60% taken AI-ondersteund
Rol verschuift naar controleur & redacteur
Opleiden in AI geletterdheid
Meer tijd voor klantcontact
Angst voor vervanging
Effectief werken met AI-tools
Kritisch beoordelen van AI-output
Bijleren van nieuwe digitale skills
Van uitvoerder naar AI-collaborator
Zelfstandig lerend