LAYUNIN A. Pamantayang Pangnilalaman ( Co ntent Standards) Nai pamamalas ang mas malalim na pag-unawa at pag papahalaga sa patuloy na pagpupunyagi ng mga Pili pino tungo sa pagtugon ng mga hamon ng nag sasarili at umuunlad na bansa . B. Pamantayan sa Pagganap ( Perfomance Standards) Na kapagpakita ng aktinong pakikilahok sa gawaing ma katutulong sa pag-unlad ng bansa bilang pag tupad ng sariling tungkulin na siyang kaakibat na p ananagutan sa pagtamasa ng mga karapatan bilan g isang Malaya at maunlad na Pilipino.
B . Mga Kasanayan sa Pagkatuto (Learning Competencies) Nasu suri ang mga suliranin at hamon sa kasarinlan at p agka bansa ng mga Pilipino sa ilalim ng Batas Militar 1.1 Niisa-isa ang mga pangyayari na nagbigay daan sa pagtatakAda ng Batas Militar 1 .2 Nakabubuo ng konklusyon ukol sa epekto ng Bat as Militar sa Pulitika , Pangkabuhayan at pamumuhay ng mga Pilipino. Layunin (Lesson Objectives) Nat atalakay ang kahulugan ng Batas Militar Nak agagawa ng reaction paper ukol sa pagpapatupad ng Bat as Militar sa Pilipinas Na kababahagi ng saloobin ukol sa Batas Militar CODE: AP6TDK-IVb-2
II. NILALAMAN: Batas Militar at ang Kahal agahan III. KAGAMITANG PANTURO: Sanggunian Mga pahina sa Gabay ng Guro Mga pahina sa Kagamitang Pang Mag- aaral Mga pahina sa Teksbuk Kara gdagang Kagamitan mula sa Portal ng Learning Res ources Iba pang Kagamitang Panturo C G, TM, LM, AP6 Book
Ngayong araw ay pag-aaralan natin ang tungkol sa mga pangyayari na nagbibigay-daan sa pagtatakda ng Batas Militar
Mahalagang alam natin ang tungkol sa mga pangyayaring ito upang maunawaan natin kung bakit nagmarka ito nang malaki sa isip at puso sa maramingPilipino .
Pagkatapos ng leksyon , susukatin ko ang inyong kaalaman . Iisa-isahin ang mga pangyayari na nagbigay-daan sa pagtatakda ng Batas Militar .
Makakaliwang pangkat – grupo ng mga taong naghahangad ng pagbabago at nagsusulong ng liberal o radikal na pananaw pampolitika
Writ of habeas corpus – ito ang nagbigay ng karapatan sa mamamayan na sumailalim sa tamang proseso ng paglilitis at maprotektahan laban sa di makatarungang pagdakip
Curfew hour – isang marahas na pagkilos na kalimitan ay nangyari bilang paagtutol o paglaban sa pamahalaan
Raliyista – taguri sa mga taong nakikilahok sa mga pagwewelga at demonstrasyon
Batas Militar – isang marahas na hakbang na maaaring isagawa ng pamhalaan upang maiwasan ang mga panganib katulad ng paghihimagsik , rebelyon , paglusob , at karahasan
Ang paghahari ng Ikatlong Republika na tumagal nang mahigit dalawang dekada ay nagwakas noong 1972 nang ilagay ni Pangulong Marcos ang Pilipinas sa ilalim ng Batas Militar . Di mailalarawan na ang mga programa ni Marcos, gaya ng programa ng iba pang mga pangulo ng Ikatlong Republika ay nakasentro sa pagkakamit ng kaunlarang pangkabuhayan
Noong ikalawang termino ng pamumuno ni Marcos ay naharap siya sa maraming suliranin . Lumaganap ang kaguluhan sa bansa . Lalo pang lumubha ang kahirapan ng maraming mamamayan . Nagpatuloy ang malaking agwat ng mayayaman at mahihirap . Nagsimula na ang pagdaing ng mga tao dahil sa mga pangyayari sa lipunan . Naging sunod-sunod ang mga demonstrasyon sa mga lansangan .
Lumubha nang lumubha ang suliranin sa katahimikan at kaayusan ng buong kapuluan . Naniwala si Marcos na hindi malulunasan ang malubhang suliranin ng bayan , kaya’t kinakailangan ang paggamit ng walang pasubaling kapangyarihan . Kaya, noong ika-21 ng Setyembre 1972, isang pangyayari sa kasaysayang hinding-hindi malilimutan ng bawat Pilipino ang nangyari , ang pagdedeklara ni Marcos na ang buong Pilipinas ay nasa ilalim na ng Batas Militar .
Maraming mga pangyayari sa bansa ang nakapagdulot ng panganib sa kaligtasan ng mga mamamayan maging sa pananatili ng republika na naging dahilan kung bakit pinasailalim ni Marcos ang Pilipinas sa pamamahala ng military. Ilan sa mga ito ay ang sumusunod :
Magpapanood ako ng video clips ukol sa pagdedeklara ng batas mlitar
Ikalawang Araw
Mga Pangyayaring Nagbigay Daan sa Pagtakda ng Batas Militar
PAGSILANG NG MGA MAKAKALIWANG PANGKAT Sila ang mga nahahangad ng mga pagbabago sa pamamagitan ng marahas na pamamaraan . Ilan sa mga pangkat na ito ay ang sumusunod :
30 COMMUNIST PARTY OF THE PHILIPPINES (CCP) Ang samahang ito ay itinatag noong 1968 ni Jose Maria Sison , dating propesor ng Unibersidad ng Pilipinas . Ang mga simulain nito ay hango sa ideolohiya ni Mao Tse Tung, ang pinunong komunistang Tsina
Jose Ma. Sison
34 Mao Tse Tung
35 2. NEW PEOPLES’S ARMY (NPA) Ang samahang ito ay itinatag noong 1969. Ito ay binubuo ng mga magsasakang nakikipaglaban dahil sa hindi kanais-nais na gawain ng mga may- ari ng lupang kanilang sinasaka . Ngunit hindi nagtagal , iba’t ibang uri ng mga tao ang sumapi rito na nahikayat ng magagandang pangakong inaalok ng pamumuhay sa ilalim ng komunismo . Ang kilusang ito ay lumaganap hanggang sa Mindanao. Sila ay nakipaglaban sa pamamagitan ng dahas , sapagkat naniniwala silang ang pag-aaklas na lamang ang natitirang solusyon upang makamit ang hinahangad na pagbabago at kaunlaran ng bansa .
3. MORO NATIONAL LIBERATION FRONT (MNLF) Ito naman ay itinatag noong Marso 18, 1968 ni Nur Misuari , isa ring dating propesor ng Unibersidad ng Pilipinas . Binubuo ito ng mga Muslim na nais magtatagtag ng hiwalay na pamahalaang tinatawag nilang Republika ng Bangsamoro . Malaki ang hinanakit ng mga Muslim na ito sa pamahalaan dahil sa di umano’y pagpapabaya ng pamahalaan sa kanilang kaunlaran . Noong 1971, nagsimulang manalakay ang mga MNLF, partikular sa mga pamayanang Kristiyano sa Mindanao dahil umano sa pang- aagaw ng mga ito sa kanilang mga lupang ancestral o minanang lupain .
Nur Misuari
Ang pagkilos ng mga grupong ito ay nagdulot ng panganib sa katatagan ng pamahalaan at ng matinding takot sa buhay ng mga mamamayan .
B. PAGLUBHA NG SULIRANIN SA KATAHIMIKAN AT KAAYUSAN Dahil nawala ang tiwala ng mga mamamayan sa pamahalaan ay naging madalas ang mga pagrarali at demonstrasyon ng mga estudyante mula sa Unibersidad ng Pilipinas , Pamantasang Normal ng Pilipinas (PNU), Philippine College of Commerce, at marami pang iba . Bukod sa mga estudyante , ang mga manggagawa ay nakiisa rin sa mga pagwewelga na kalimitang humahantong sa madugong labanan ng mga welgista at pulis . Di iilang beses nangyari ang pamamaril ng mga pulis na naging sanhi ng pagkasawi ng mga sibilyan .
Isang malaking rali ang idinaos ng National Union of Students of the Philippines sa harap ng gusali ng Kongreso noong Enero 26, 1970. Hiniling ng mga estudyante at mga guro ang pagkakaroon ng kumbensiyon para sa Saligang batas (Constitutional Convention). Sinundan ito ng isa pang rali noong Enero 30, 1970 na higit na magulo na naging sanhi ng pagkamatay ng apat na raliyista .
C. PAGBOMBA SA PLAZA MIRANDA Idinaos ang halalan ng mga senador at mga opisyal ng pamahalaang local noong 1971. Noong Agosto 21, 1971 ginanap ang pagpapahayag ng mga kandidato ng Partido Liberal sa Plaza Miranda sa Quiapo , Maynila . Sa kalagitnaan ng pagtitipong iyon ay may sumabog na granada sa entabladong kinaroroonan ng mga kandidato . Maraming nasugatan at mayroon ding namatay . Sinasabing kagagawan ng New People’s Army (NPA) ang pagpapasabog subalit hanggang ngayon ay hindi pa rin napatutunayan ang may kagagawan ng pangyayari .
D. Suliranin sa Pambansang Kapayapaan at Kaayusan Lumaganap din ang krimen sa bansa . Dumami ang walang lisensyang mga baril . Naglitawan ang mga private armies ng mga pulitiko.Tumaas din ang bilang ng mga mamamayang naghihirap . Samantala ang mga Marcos cronies ( kamag-anak , kaibigan at kapartido ) ay gumamit ng kapangyarihan at karahasan upang maisulong ang kani-kanilang pansariling interes at kapakanan .
E. PAGSUSUSPINDE SA PRIBILEHIYO NG WRIT OF HABEAS CORPUS Sanhi ng sunod-sunod na kaguluhan ay nagdesisyon si Pangulong Marcos na ipahayag ang Proklamasyon Blg . 889 na nagsususpinde o pumipigil sa karapatan o pribilehiyo sa writ of habeas corpus . Ang writ of habeas corpus ang nagbibigay ng karapatan sa mamamayang sumailalim sa tamang proseso ng paglilitis . Bawat mamamayan ay may karapatang mabasa muna ang warrant of arrest bago siya litisin o hulihin . Ang pribilehiyong ito ay nangangalaga sa mga mamamayan upang hindi sila makulong nang labag sa batas . Sa pagsususpinde ng karapatang ito , pinadakip ni Marcos ang mga aktibistang pinaghihinalaang lider ng komunismo na ang tanging layunin ay pabagsakin ang kayang-administrasyon .
Ikatlong Araw
Sa ilalim ng Batas Militar , nagkaroon ng espesyal na kapangyarihan ang pangulong gumawa ng mga batas sa pamamagitan ng : Kautusang Pampanguluhan (Presidential Decree) Kautusang Pangkalahatan (General Order) Liham-Pagpapatupad (Letter of Instruction)
Ang mga batas na ito ay pinairal ni Marcos sa lahat ng mga sibilyang sangay . Ang kautusang Pampanguluhan ay may bisa at kapangyarihan tulad ng mga batas na ipinalalabas ng Kongreso . Ang isa sa mga unang batas na isinagawa ni Marcos ay ang pagpapalabas ng Pangkalahatang Utos Blg . 2-A na nag- aatas sa Kalihim ng Tanggulang Pambansa na dakpin o hulihin ang mga taong nakagawa ng krimen o alinmang pagkakasalang may kinalaman sa krimeng panghihimagsik laban sa pamahalaan .
Gayundin , pinadakip ang sinumang lumabag sa batas gaya ng pagbibili ng mga sandata , pangingidnap , pagnanakaw , panghaharang , at iba pang krimeng nakapipinsala sa lipunan at nakatitigatig sa katatagan ng pamahalaan .
Sa panahon ng Batas Militar , ang kapangyarihan ng pamahalaan ay nasa isang tao lamang . Ang pangulo ang higit na makapangyarihan sa lahat . Bukod sa pagiging pangulo . Siya rin ang tumatayong Punong Ministro . Lalong naging makapangyarihan si Pangulong Marcos nang baguhin at pagtibayin ang Saligang Batas ng 1973. Bukod sa pagiging puno ng sangay tagapagpaganap ay siya rin ang namahala sa batasan at gabinete . Namahala rin siya sa mga korteng military. Dito nililitis ang mga nagkakasalang sundalo at sibilyan .
Ilan sa mga alituntuning ipinatupad ng batas military ay ang sumusunod :
Pag-iral ng curfew hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang alas- kuwatro ng umaga Pagbawal ng mga rali , demonstrasyon at pagwewelga Pagkontrol ng pamahalaan sa mga pahayagan , radio at telebisyon upang masala ang mga balitang ilalabas sa madla Pagsuspinde ng pangingibang – bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga misyong ipinag-uutos ng gobyerno Paggawad ng parusang kamatayan sa sinumang mahuhuling magdadala ng armas nang walang pahintulot .
Sa pamamagitan ng Tree Diagram na makikita sa ibaba , isa-isahin ko ang mga pangyayari kung paano nagsimula at umiral ang Batas Militar sa bansa . Sa mga ugat ng puno ay itala ang mga pangyayaring nagbigay-daan upang ideklara ito ni Marcos noong Setyembre 21, 1972. Sa mga sanga naman ay isa-isahin ang mga pagbabagong isinagawa ni Marcos upang pamahalaan ang bansa
Pagsilang ng mga makakaliwang pangkat Paglubha ng suliranin sa katahimikan at kaayusan Pagbomba sa Plaza Miranda Pagsuspinde sa pribilehiyo ng writ of habeas corpus
1. Pag-iral ng curfew hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang alas- kuwatro ng umaga 2. Pagbawal ng mga rali , demonstrasyon at pagwewelga 3. Pagkontrol ng pamahalaan sa mga pahayagan , radio at telebisyon upang masala ang mga balitang ilalabas sa madla 4. Pagsuspinde ng pangingibang – bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga misyong ipinag-uutos ng gobyerno 5. Paggawad ng parusang kamatayan sa sinumang mahuhuling magdadala ng armas nang walang pahintulot .
Sa pamamagitan ng Tree Diagram na makikita sa ibaba , isa-isahin natin ang mga pangyayari kung paano nagsimula at umiral ang Batas Militar sa bansa . Sa mga ugat ng puno ay itala ang mga pangyayaring nagbigay-daan upang ideklara ito ni Marcos noong Setyembre 21, 1972. Sa mga sanga naman ay isa-isahin ang mga pagbabagong isinagawa ni Marcos upang pamahalaan ang bansa
Pagsilang ng mga makakaliwang pangkat Paglubha ng suliranin sa katahimikan at kaayusan Pagbomba sa Plaza Miranda Pag-iral ng curfew hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang alas- kuwatro ng umaga Pagbawal ng mga rali , demonstrasyon at pagwewelg Pagkontrol ng pamahalaan sa mga pahayagan , radio at telebisyon upang masala ang mga balitang ilalabas sa madla Pagsuspinde ng pangingibang – bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga misyong ipinag-uutos ng gobyerno Paggawad ng parusang kamatayan sa sinumang mahuhuling magdadala ng armas nang walang pahintulot . Pagsuspinde sa pribilehiyo ng writ of habeas corpus
Pagsilang ng mga makakaliwang pangkat Paglubha ng suliranin sa katahimikan at kaayusan Pagbomba sa Plaza Miranda Pagsuspinde sa pribilehiyo ng writ of habeas corpus
1. Pag-iral ng curfew hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang alas- kuwatro ng umaga 2. Pagbawal ng mga rali , demonstrasyon at pagwewelga 3. Pagkontrol ng pamahalaan sa mga pahayagan , radio at telebisyon upang masala ang mga balitang ilalabas sa madla 4. Pagsuspinde ng pangingibang – bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga misyong ipinag-uutos ng gobyerno 5. Paggawad ng parusang kamatayan sa sinumang mahuhuling magdadala ng armas nang walang pahintulot .
Sa pamamagitan ng Tree Diagram na makikita sa ibaba , isa-isahin ng bawat isa ang mga pangyayari kung paano nagsimula at umiral ang Batas Militar sa bansa . Sa mga ugat ng puno ay itala ang mga pangyayaring nagbigay-daan upang ideklara ito ni Marcos noong Setyembre 21, 1972. Sa mga sanga naman ay isa-isahin ang mga pagbabagong isinagawa ni Marcos upang pamahalaan ang bansa
Pagsilang ng mga makakaliwang pangkat Paglubha ng suliranin sa katahimikan at kaayusan Pagbomba sa Plaza Miranda Pag-iral ng curfew hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang alas- kuwatro ng umaga Pagbawal ng mga rali , demonstrasyon at pagwewelg Pagkontrol ng pamahalaan sa mga pahayagan , radio at telebisyon upang masala ang mga balitang ilalabas sa madla Pagsuspinde ng pangingibang – bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga misyong ipinag-uutos ng gobyerno Paggawad ng parusang kamatayan sa sinumang mahuhuling magdadala ng armas nang walang pahintulot . Pagsuspinde sa pribilehiyo ng writ of habeas corpus
Pagsilang ng mga makakaliwang pangkat Paglubha ng suliranin sa katahimikan at kaayusan Pagbomba sa Plaza Miranda Pagsuspinde sa pribilehiyo ng writ of habeas corpus
1. Pag-iral ng curfew hour mula alas dose ng hatinggabi hanggang alas- kuwatro ng umaga 2. Pagbawal ng mga rali , demonstrasyon at pagwewelga 3. Pagkontrol ng pamahalaan sa mga pahayagan , radio at telebisyon upang masala ang mga balitang ilalabas sa madla 4. Pagsuspinde ng pangingibang – bansa ng mga Pilipino, maliban sa mga misyong ipinag-uutos ng gobyerno 5. Paggawad ng parusang kamatayan sa sinumang mahuhuling magdadala ng armas nang walang pahintulot .