Arterial gipotonioya klinik amaliyot.pptx

karimxoja5 6 views 27 slides Oct 24, 2025
Slide 1
Slide 1 of 27
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21
Slide 22
22
Slide 23
23
Slide 24
24
Slide 25
25
Slide 26
26
Slide 27
27

About This Presentation

Klinik amaliyot


Slide Content

Arterial gipotoniya . Xushni yo’qotish , kollaps , shok turlari . Gipovolemik shok va qayta taqsimlanuvchi shok . Klinikasi , diagnostikasi , birinchi tez tibbiy yordam ko’rsatish Lektor : Pediatriya-2 kafedrasi assistenti Shuhrattonov

Arterial gipotoniya Sistolik – 90 mm.sm.ust . Past Diastolik 60mm.sm.ust.past

Sabablari Aylanayotgan qon hajmining kamayishi ( qon yo’qotishlarda suvsizlanishda , Yurak yetishmovchiligi , Qon tomirlar tonusining pasayishi ( allergik holatlar , zaharlanishlar , vegeto-qon tomir distoniya ). Bazi dori vositalarning qon bosimining pasayishiga olib kelishi ( antigipertenziv vositalarni ortiqcha dozada qabul qilish , NPVS larni nojo’ya ta’siri )

1- Fiziologik gipotoniya – klinik belgilarsiz , shikoyatlarsiz kechadi . 2 – Patologik gipotoniya – birlamchi ( o’tkir va surunkali , ikkilamchi yoki simptomatik ( o’tkir va surunkali ).

Simptomlari Bosh aylanishi , bosh og’rig’I , umumiy holsizlik aqliy va jismoniy qobiliyat susayishi , uyquning buzilishi , uyquga moyillik sezish . Jismoniy zo’riqishda yurak uruishi va hansirash kuzatiladi , umumiy emotsional beqarorlik , apatiya , ertalabki vaqtda holsizlik , ko’p ter ajratish , sovuq , qo’l va oyoq panjalari , teri ranglarini oqarishi , hushdan kechishga moyillik .

Diagnostikasi Algover-Burri shok indeksi (Ps/AS sis. Meyorida 0.5-0.8. Oq dog’ simptomi , Ajraladigan peshob miqdorini o’lchash . EKG, ExoKG ,

Xushni yo’qotish Bosh miya qisqa muddatda qon bilan ta’minlanishini pasayishi bilan kechadi . To’satdan boshlanib 20 soniya ichida o’z o’zidan o’tib ketadi . Etiopatogenezi – qon yo’qotilganda , yurak qon tomir kasalliklarida , sog’lom odamlar hayajonlanganda , och qolganda , kuchli charchashlardan keyin , og’riq vaqtida . Bosh miyaga yurakning bir marta qisqarishida qon yetib bormasa inson xushini yo’qotishi mumkin .

Xushdan ketish klinikasi Qisman yoki to’liq xushini yo’qotish bilan ke с hadi . Teri oqimtir , qo’l oyoqlar sovuq , nafas olish sust , tez-tez , yuzaki , qorachiqlar tor, fotoreaksiya saqlangan . Qon bosimi pasaygan , mushaklar tonusi pasaygan

Shoshilinch yordam Bemor gorizontal holatga yotqizilib , oyoqlari30-40 gradusga ko’tarilib , qisib turgan kiyimlar yechiladi , erkin nafas olishi uchun sharoit yaratiladi . Navshatil spirt hidlatiladi , yuziga sovuq suv sepiladi . Badani sovuq suv bilan artiladi . Teri ostiga Kordiamin kofein teri ostiga yuboriladi

Kollaps To’satdan qon tomirlar tonusining pasayishi , umumiy aylanayotgan qon hajmining kamayishi , arterial va venoz bosimining tushishi , bosh miyaning gipoksiyasi va hayotiy muhim organlar faoliyati pasayishi bilan namoyon bo’ladi . Etiopatogenezi – AQB kritik holatga tushganda bosh miya gipoksiyasi va ishemiyasi natijasida kuzatilishi mumkin . Kollaps va shok holatlarining bir biridam farqi patofiziologik belgilarning turlicha kechishi .

Klinikasi Kollaps – tos’atdan boshlanadi . Bemorning to’shakdagi holati passiv , harakatsiz , atrof muhitga befarq . Umumiy darmonsizlikka shikoyat qiladi . Ko’zlari cho’kkan , terisi oqargan yoki sianotik . Ter yuzasida sovuq ter , qo’l oyoqlar sovuq . Nafasi tezlashgan yuzaki , tomir urishi tezlashgan sust , og’ir holatlarda aniqlab bo’lmaydi . Kolaps ko’rsatkichi AD sis. 80mm.sm.ust dan tushishi , diast , 50-40mm.sm.ust.dan tushishi . Shoshilinch yordam dastlab hushdan ketishdagiga o’xshash .

Shok ( angl . Zarba silkinish ) – hayotiy muhim organlar funksiyasining buzilishi bilan , arterial gipotoniya , gipovolemiya , gipoperfuziya bilan kechuvchi organizmning kuchli ta’surotlarga nisbatan javob reaksiyasi .

SHOK PATOGENEZIDAGI UMUMIYLIKLAR Gipovolemiya Yurak qon haydashning susayishi Gipoksiya ( o’tkir nafas yetishmovchiligi , RDS) Metabolizm buzilishi ( metabolik atsidoz ) Gipoperfuziya ( periferik vazokonstriksiya bilan to’qima mikrosirkulyatsiyasining buzilishi , Poliorgan yetishmovchiligi sindromi

Shoshilinch yordam Shokning turidan qat’iy nazar umumiy ahvolni baholash protokolga muvofiq ABC bo’yicha amalga oshiriladi . Davolashning ustuvor yo’nalishlari : nafas o’tkazuvchanligini tiklash , adekvat oksigenatsiya (100% yuqori oqimli kislorod ) va ventilyatsiya ( ambu qopchasi / traxea intubatsiya yordamida ) Monitoring talab qilinadi : EKG, pulsoksimetriya , noinvaziv AQB. Qon aylanishini yaxshilash volemik yo’l bilan va kerak bo’lganda vazopressor;ar , inotrop dorilar yordamida amalga oshiriladi . Boshlang’ich bolyus 20.0ml/kg fiz rastvor yoki Ringer Tomir ichiga tomchilab dofamin yoki dobutamin 5-20mkg/kg/min, yoki noradrenalin 0.05mkg/kg/min

Anafilaktik shok va unda yordam ko’rsatish

Anafilaktik shock- Anafilaksiya - to'satdan boshlangan umumiy immunologik holat bo'lib , u begona moddalar ta'siridan keyin rivojlanadi . Mexanizm : • Immunoglobulin e (Ige) vositachiligida bemor ilgari ta'sir qilgan begona oqsilga ( cho'chqalar , oziq-ovqatlar , streptokinaza ) yoki oqsil-gapten konyugatiga ( antibiotik ) reaktsiyasini boshlashidir • Komplement vositasida bo’lishi mumkin ( inson oqsillari , masalan , G-globulin, qon mahsulotlari ). • Noma’lum sababga ko’ra bo'lishi mumkin . (aspirin, " idiopatik "). Mexanizmdan qat'i nazar , mast hujayralari va bazofillar mediatorlarni ( masalan , gistamin , prostaglandinlar , tromboksanlar , trombotsitlarni faollashtiruvchi omillar , leykotrienlar ) chiqaradi va klinik belgilarni keltirib chiqaradi keltirib chiqaradi . Angiotensin- konvertatsiya qiluvchi ferment ( ACe ) ingibitorlari va irsiy angioedema anafilaktik shokga o'xshash tarzda namoyon bo'lishi mumkin .

Umumiy sabablar : 1) dorilar va vaksionalar (antibiotic , streptokinaza , aspirin , NPVS lar ,contrast moddalar ) 2) hasharotlar zaharlari ( ari ) 3) ovqatlar ( qulupnay , donli maxsulotlar ) 4)latex Klinik kechsishi - birdan kuchli boshlanadi , bir necha daqiqalar va soat Ichida , prodromal aurada o’lim hissi bilan keladi ,b- blokatorlar , ishemik yurak kasalligi bor odamlarda , yoki astmasi bor odamlarda belgilar kuchliroq namoyon bo’ladi . Respirator belgilar - lablar shishadi , tomoqda shishi , faringial shish , epiglotisning shishi kuzatilishi mumkin , pastkni nafas yo’llarida astmaga o’xshash belgilar namoyon bo’ladi , dispone , hushtaksimon nafas , ko’krak qafasida siqilish belgilari , gipoksiya , giperkampniya

terida – qichishish , eritrema , uritika , angioedema Kardiovaskulyar - periferial vazodilyatsiya , vaskulyar o’tkazuvchamik oshishi hisobiga shishlar , gipovolemiya , qon bosim tushadi , shok kelib chiqadi , aritmiya , ko’krak qafasida og’riq kelib chiqishi mumkin , bazan ekgda o’zgarishlar . Gastrointestinal - qusish , ko’ngil aynish , diareya , abdominal og’riqlar

Patogenez : Bosqichlari : Immunologik Immunokimyoviy Patofiziologik Immunologik bosqich : Bu bosqichda organizmda tushgan antigenga nisbatan sezuvchanlik paydo bo’lishi bilan kichadi va natijada organism bu antigenga nisbatan ige ni ishlab chiqarib boshlaydi , bu immunoglabulinlar semiz hujayralarda o’zining retseptorlariga ega shu sabab ular bilan bog’lanish hususiyatiga ega bo’ladi Bu bosqich 5-7 kungacha davom etishi mumkin . Ammo bazan tayyor antigen kirgandan keyin 1 sutkagacha qisqarishi mumkin .

Immunokimyoviy bosqich : Bemorga sensibilizatsiyaga uchragan antigenning ikkinchi marta tushishi sodir bo’ladi , allergen ige bilan bog’lanadi va igE endilikda uni taniydi va semiz hujayralarga borib retseptorlarga birikadi , buning natijasida semiz hujayralarda degranultsiya boshlanadi va ulardan gistamin , kinin , prostoglondin , geparin , serotonin ajralib chiqa boshlaydi .

Patofizilogik bosqich : Bu bosqichda hosil bo’lgan mediatorlarning organizmga aktiv tasiri boshlanadi , masalan terida qichish ( gistamin ) , shish(prostaglandin) asosan allergen tushgan joyda , laringospazm , bronxospazm , gipotenziya ( qon tomirlar kengaygani va o’tkazuvchanlik ortgani hisobiga ) , taxiaritmiya , ko’ngil aynish , qusish , diareya , qorinda og’riq . Gipotenziya alohida ahamiyatli vaziyat deb atash mumkin bo’lgan holat , suyuqlikning to’qimalarga sizib chiqishi gipovolemiyaga sabab bo’ladi , bazan bu aylanib yurgan qon hajmini 20-40% gacha kamayishiga olib kelishi mumkin

Asosan reaksiya 3-15 daqiqa orasida boshlanadi , bazan esa 2-3 soatdan keyin ham boshlanishi mumkin . 5 xil ssenariy kuzatiladi : 1) yaxshi sifatli kechish : Simptomlar dorilar bilan tezda yo’qoladi va klinik jihatdan vrachga muammo keltirmaydi 2) o’tkir yomon sifatli kechish : Bemorda o’ta og’ir va o’tkir boshlanish bilan kichadi va asosan o’limga sabab bo’ladi . 3) chidamli bu turida davolash vaqtinchalik samara beradi va simptomlar qaytishi dorilarga rezistent bo’lishi mumkin . 4) redsidivlanuvchi – bemorda simptomlar yo’qolganidan so’ng ma’lum uddatdan so’ng ular qaytadi 5)abort formasi – bemorda dorilarsiz tuzalish

Davolash 1) Allergen bilan kontaktni to’xtatish 2) nafas yo’llarini ochish 3) intubaktsiya qilish ( iloji bo’lsa ) 4) oyoqlarni biroz ko’tarib yotqizish 5) 100 % kislorod ingalatsiyasi 30 mindan ko’p emas ( iloji bo’lsa ) 6) adrenalin 0.1% 1 ml + 20 ml NaCL 0.9% qoshib vena ichiga jo’natish , ba’zan adrenalinni o’zini ham jo’natish mumkin . 7) tomoq shishib ketgan bo’lsa adrenalnni 50 ml NaCl ga qo’shib (1 ml adrenal) endotraxeal jo’natish 8) GKS ( prednizalon 120 mg yoki deksametazon 1-2 mg) v/v 9) Kalsiy Xlorid 10% 10ml tomir ichiga 10) suprastin 2.0 mushak orasiga 11) 2.4 % eufillin 10 ml tomir ichiga 12) reosarbilakt 200 ml infuziya ( detoksikatsiya uchun )

E’tiboringiz uchun rahmat
Tags