Atopik Dermatit-TAtopik Dermatit-Atopik Dermatit-.pptx

Atopik Dermatit-

1. Atopik dermatit Körpəlik və uşaqlıq dövründə ən çox görülən xroniki, təkrarlanan dəri xəstəliyi 10-30% 50% -i həyatın ilk ilində, 80% -i ilk 5 yaşında simptomlar göstərir Ailələrində atopik xəstəliyi (astma, allergik rinit, ekzema, qida allergiyası) olan körpələrdə və uşaqlarda tezlik çox yüksəkdir. Atopik dermatit ± qida allergiyası olan körpələrdə daha sonra astma və/və ya allergik rinit inkişaf etdirmə ehtimalı var = Atopik gediş

2. ATOPİK DERMATİT Genetik meyillik İmmun disregulyasion Epidermal baryer funksiya pozğunluğu Ətraf mühit faktorları

3. Atopik dermatit Genetik meyillik Ətraf mühit amilləri (Allergenlər ,mikroblar) Dəri bariyerinin qüsuru Dəridə anadangəlmə immun reaksiyaların azalması Allergenlərə və mikroblara şişirdilmiş T-hüceyrə reaksiyaları Dərinin xroniki iltihabı Atopik dermatitin əlamətləri və simptomları

4. Fenotipl ə r Garmhausen et al. Allergy 2013;68:498-506.

5. Klinik Əsas xüsusiyyətlər Əlavə xüsusiyyətlər 1. qa şıntı D əridə quruluq (kserozis) 2. E q zema D əri i nfeksiy aları ( S. aureus, grup A streptokok, HSV, coxsackievirus , molluscum, ziyillər) Körpələrdə və uşaqlarda üz və ekstensor Əllərdə və ayaqlarda qeyri-spesifik dermatit Yeniyetməlikdə əyilmə İxtiyoz, palma r xətlərinin artması, keratoz pilaris 3 . Xroniki və ya təkrarlanan dermatit Məmə ekzeması 4. Atopik xəstəliyin şəxsi və ya ailə tarixi Ağ dermoqrafizm Anterior subkapsulyar katarakta, keratokonus Yüksək serum IgE səviyyələri Müsbət dəri prick testləri Erkən başlanğıc Dennie-Morgan çizgil əri Üzün eritema və ya solğunluğu Ətraf mühit və/və ya emosional faktorlardan təsirlənir

6. Klinik Qaşınma Sıx , gecə daha sıx Cızma və dəri yırtığı iltihabı artırır, ekzemanı ağırlaşdırır . Egzama Kəskin : intensiv qaşınma, eritematoz papüllər Yarımkəskin : eritematoz, pulcuqlu papüllər, soyulma və yırtılma Xroniki : Lixenizasiya, dərinin qalınlaşması, fibrotik papüllər Xroniki mərhələdə kəskin və yarımkəskin lezyonlar da ola bilər.

7. Klinik Körpələrdə, üzdə, başda və ekstensor bölgələrində daha kəskin olur Uşaq bezi və aksiller bölgə, burun və ətrafı adətən qorunur Yaşlı uşaqlarda və lichenification olanlarda, ətrafların əyilmə fossasında Yaş artdıqca remissiya Yeniyetmələrdə və böyüklərdə dəri ekzogen qıcıqlandırıcılara cavab olaraq qaşınma və iltihaba meyllidir.

8. Tipik tutulum Qab ıqlanma Likenifikasyon

9. Labo ratoriya Xüsusi tapıntılar yoxdur Eozinofiliya IgE artımı Dəri testlərində həssaslıq Hər xəstədə deyil Hər müsbət cavab allergiyanı göstərmir Tarix tərəfindən təsdiqlənməlidir

10. Diaqnoz 3 əsas simptom movcud olmalıdır Qaşıntı + ekzemanın tipik paylanması + xroniki və ya təkrarlanan simptomlar Əlavə xüsusiyyətlər hər bir xəstədə müxtəlif kombinasiyalarda mövcud ola bilər .

11. Diferensial diaqnoz Anadangəlmə XƏSTƏLİKLƏR İNFEKSİYA VƏ İNFESTASİYALAR Netherton s indromu Qaşınma Ail evi keratoz pilaris HİV ilə əlaqəli dermatit Xroniki DERMATOZLAR Dermatofitoz Seboreik dermatit Həşərat dişləmələri Kontakt dermatit ( aller g ik v ə ya irritan) Onxoserkoz Nummular e q zema İMMUN ÇATIŞMAZLIQLAR Psoria z Wiskott-Aldrich s i ndromu İktiyoz SCID MALİGNİTELER Hiperimmunoglobulin E s i ndromları Kutan o z T-hü ceyrə li lenfoma (mycosis fungoides/Sézar s i ndromu ) IPEX s i ndromu Letterer-Siwe xəstəliyi (Langerhans hüc eyrə li histiositoz) METABOLİK XƏSTƏLİKLƏR OTOİMM U N XƏSTƏLİKLƏR S ink əs kikli yi H erpetiformis dermatiti Piridoksin (vitamin B6) v ə niasin əksikliyi Pemphigus foliaceus Çoxlu karboksilaza çatışmazlığı Graft-versus-host xəstəliyi Fenilketon u ri ya D ermatomyozit

12. Tedavi Derinin nemlendirilmesi Topikal anti- inflamatuar tedavi Ataklara neden olan faktörlerin önlenmesi Sistemik tedavi

13. Derinin nemlendirilmesi Nemlendiriciler: Birinci basamak Hidrasyon : Banyo: Ilık su ile, 15-20 dakika Banyo sonrası hidrofilik merhem tarzı nemlendiriciler Islak giyinme: Şiddetli veya cilt bakımına dirençli olgularda Sonrasındaki kuruma ve çatlamaları önlemek için mutlaka nemlendirici merhemler Maserasyon ve sekonder enfeksiyonlar yönünden takip Banyo ve ıslak giyinme ile hidrasyon , kortikosteroidlerin emilimini de arttırır

14. Topikal anti- inflamatuar tedavi Kortikosteroidler Akut atak tedavisinin temel taşları Yan etkilere dikkat Yüksek etkililer yüz ve kıvrım bölgesinde kullanılmamalı, gövde ve ekstremitelerde kısa süreli kullanılmalı Gövde ve ekstremitelerde daha uzun süreli kullanımda orta etkililer tercih edilmeli Proaktif tedavi: Yüksek etkili ile başlanıp 2-3 gün içinde orta düşük etkiliye geçilir ve aralıklı düzenli olarak uzun süre uygulanır Günlük kullanımın ardından kontrol altına alınan bölgede haftada 2 gün flutikazon veya mometazon ile uzun süreli baskılanma sağlanabilir Yine de alevlenmeler olabilir

15. Yerli anti - inflamatuar terapiya Kortikosteroidl ə r Yan təsirlər Məlhəm formalarının dəri vasitəsilə udulma ehtimalı daha yüksəkdir və kremlərdən daha çox yan təsir riski var . Yerli Stria meydana gəlməsi D ə ri atrof iyası Sistem li HPA oxunun basdırılması səbəbindən Şiddətli atopik dermatiti olan körpələrdə və uşaqlarda daha yüksək ehtimal Təsir edən amillər Preparatın təsir səviyyəsi Tətbiq sahəsi Sorulması Tətbiq olunan bədən sahəsinin nisbəti Tətbiq olunan müddəti

16. Yerli anti - inflamatuar terapiya Kalsinörin inhibitorları Yüngül və ya orta dərəcəli atopik dermatit üçün Pimekrolimus 1% kremTakrolimus 0,1%, 0,3% məlhəm, orta və ağır atopik dermatit>2 yaş Müalicəyə cavab verməyən və ya digər müalicələrə dözə bilməyən xəstələrdə Qısa müddətli və ya aralıq uzunmüddətli Kortikosteroidlərin təsirsiz olduğu hallarda Steroidlərdən qorxanlar üçün Üz və boyun dermatitində

17. Yerli anti - inflamatuar terapiya Kömür qatranı Anti-pruritic və antiinflamatuar İltihab əleyhinə təsir kortikosteroidlər və kalsinörin inhibitorlarından daha aşağıdır . Uzunmüddətli kortikosteroidlərə ehtiyacı olanlar üçün aşağı səviyyəli steroid müalicəsinə imkan verir Şampun formaları baş dərisi dermatitində qismən faydalıdır Yan təsirlər Dərinin qıcıqlanması Follikulit Fotohəssaslıq

18. Tutmalara səbəb olan amillərin qarşısının alınması Amil Ehtiyat tədbiri Geyim Tərləməyə səbəb olan qıcıqlandırıcı liflər (yun, qaba toxuculuq), dar və isti paltarlar geyilməməlidir. Tütün Qarşısını almaq üçün Yata q o tağı istiliyi S ə rin olmalı v ə q alın yata q örtü klər i istifadə etməməli Gün ə ş Tövsiyə edilməlidir, çünki epidermal maneəni bərpa etməyə kömək edir. Məşq edin Tövsiyə edilməlidir. Tərləmə zamanı və üzgüçülükdən sonra duş və nəmləndirici kremlər tövsiyə edilməlidir. Qida maddələri Həssaslığı aşkar edilmiş qidalardan, əgər kliniki uyğunluq varsa, onlardan qaçınmaq lazımdır. Daxili allergenlər Havalandırma, divardan-divara xalçalardan istifadə etməmək, həftədə bir dəfə tozlanmadan dərin təmizləmə, yumşaq oyuncaqlardan (yuyula bilənlər istisna olmaqla), yataq dəstlərinin və yastıq üzlərinin hər 10 gündən bir >55 dərəcədə yuyulması, allergen keçirməyən parçalardan hazırlanmış çarpayı və yastıq üzlüklərindən istifadə edilməsi. Tüklü heyvanlar Həssaslıq halında çıxarılması So yuq hava Nəmləndirici istifadənin artırılması Polenl ə r Pəncərələri, polen filtrli kondisionerləri bağlamaq, tozlanmanın artdığı günlərdə açıq hava fəaliyyətlərindən qaçınmaq

19. Tutmalara səbəb olan amillərin qarşısının alınması Aktiv Ehtiyat tədbiri Staphylococcus aureus Yüksək kolonizasiyalı xəstələrdə xəstəliyə nəzarət çox çətindir və müalicə edilməlidir. Makrolid (eritromisin, azitromisin): Müqavimət olmadıqda1-ci nəsil sefalosporinlər (Sefaleksin): Makrolidlərə qarşı müqavimət varsa Yerli mupirosin: Yerli, impetiqoya bənzər lezyonlar üçün, həmçinin intranazal Sistemli antibiotiklər: Geniş yayılmış lezyonlar üçün Seyreltilmiş ağartıcı vanna: ½ stəkan (120 ml) 150 litr suda, həftədə 2 gün, hamam dərhal sonra verilməlidir. Vir u sl a r HSV Təkrarlanan dermatitə səbəb olur. Şübhə yaranarsa, topikal kortikosteroidlərin qəbulu dərhal dayandırılmalıdır. Sistemli xəstəlik halında antiviral müalicə aparılmalıdır. Ziyillər və mollyuskum Bu çox yaygındır və müalicə edilməlidir Göbələklər Trichophyton rubrum və Malassezia furfur (Pityrosporum ovale) ilə infestasiyaya meyl var və bu göbələklər tutmanın inkişafına kömək edir.

20. Sistemli terapiya Antihistaminiklər Dəyişən effekt Histamin qaşınmaya səbəb olan vasitəçilərdən yalnız biridir . Güclü qaşınma dövrlərində gecə sedativ antihistaminiklər Kortikosteroidlər Nadir hallarda Dramatik təsir, lakin dayandırıldıqdan sonra sürətli və şiddətli rebound Kəskin tutmalarda qısa müddətə verilə bilər Daraldılmalı və topikal kortikosteroidlər, hamamlar və nəmləndiricilərdən istifadə edərək dəriyə qulluq intensivləşdirilməlidir.

21. Sistemli terapiya Siklosporin Ağır və davamlı xəstələrdə 5 mq/kq/gün, qısa müddətli və (bəzi xəstələrdə) uzunmüddətli (1 il) istifadə faydalı ola bilər . Böyrəklərin zədələnməsi və hipertansiyon üçün yaxından izlənilməlidir . Fototerapiya Təbii günəş işığı ümumiyyətlə faydalıdır, lakin yanma və ya tərləmə nöqtəsinə məruz qalmamaq lazımdır . Ultraviyole təsirlidir, lakin uzun müddətli istifadədən qaçınmaq lazımdır Ultraviyole A-1, ultrabənövşəyi B, dar zolaqlı ultrabənövşəyi B və psoralen əlavə edilmiş ultrabənövşəyi AEritema, dəri ağrısı, qaşınma, qısa müddətdə artan piqmentasiya Xərçəngə uzun müddətli həssaslıq

22. Fəsadlar Fəsad Eksfoliativ dermatit Geniş yayılmış xəstələrdə Adətən S. aureus və ya HSV superinfeksiyası və ya qeyri-adekvat müalicə nəticəsində Bəzi xəstələrdə sistemik kortikosteroidlərin dayandırılmasından sonra Ümumi qızartı, qabıqlanma, suvarma, qabıqlanma, sistemik toksiklik, limfadenopatiya, qızdırma Görmə pozğunluqları Göz qapaqlarının dermatiti Xroniki blefarit Atopik keratokonyunktivit: qaşınma, yanma, lakrimasiya, bol selikli selikli axıntı Vernal konyunktivit: yuxarı göz qapağı konyunktivasının papilyar hipertrofiyası və ya daş görünüşü Keratokonus: Konik buynuz qişa deformasiyasının xroniki göz qaşıması səbəbiylə olduğu düşünülür Katarakta: Birincili və ya ikincili (intensiv sistemli və topikal kortikosteroid istifadəsi səbəbindən)

23. Prognoz Körpəlik dövründə başlayan yüngül hallarda, 5 yaşından sonra spontan sağalma 40-60% təşkil edir . Bütün hallar nəzərə alındıqda, körpəlikdən yeniyetməliyə qədər 20% yaxşılaşma və 65% remissiya var . Yüngül ergenlik hallarının 50% -i böyüklər həyatında ən azı 1 tutmaya malikdir Zəif proqnoz faktorları Filaggrin gen mutasiyası Astmatik olmaq Allergik rinitin olması Valideynlərdə və ya qardaşlarda atopik dermatit Erkən başlanğıc Çox yüksək serum IgE