devops and bcp (bussiness continues planning)

Business Continuity Planning (BCP) is a strategic approach that organizations use to ensure that critical business functions can continue during and after a disaster or disruptive event. The goal of BCP is to minimize downtime and reduce the impact of disruptions on operations, reputation, and financial performance.

▎Key Components of BCP:

1. Risk Assessment:

• Identify potential threats (natural disasters, cyberattacks, equipment failures).

• Assess the likelihood and impact of these risks on business operations.

2. Business Impact Analysis (BIA):

• Determine which business functions are critical.

• Analyze the potential consequences of disruptions on these functions.

• Establish recovery time objectives (RTO) and recovery point objectives (RPO).

3. Strategy Development:

• Develop strategies to mitigate identified risks.

• Create plans for maintaining operations during disruptions, including resource allocation and personnel responsibilities.

4. Plan Development:

• Document the BCP, including detailed procedures for responding to various scenarios.

• Ensure the plan is clear and accessible to all relevant stakeholders.

5. Training and Awareness:

• Conduct training sessions for employees to familiarize them with the BCP.

• Promote awareness of roles and responsibilities during a crisis.

6. Testing and Exercises:

• Regularly test the BCP through drills and simulations to identify gaps and improve response strategies.

• Update the plan based on feedback from these tests.

7. Maintenance and Review:

• Continuously review and update the BCP to reflect changes in the organization or its environment.

• Ensure that the plan remains relevant and effective over time.

▎Benefits of BCP:

• Minimized Downtime: Quick recovery from disruptions helps maintain operations.

• Enhanced Resilience: Organizations become better equipped to handle unexpected events.

• Regulatory Compliance: Many industries require businesses to have continuity plans in place.

• Improved Reputation: A well-prepared organization can maintain customer trust even during crises.

▎Conclusion:

BCP is an essential aspect of organizational resilience, helping businesses prepare for, respond to, and recover from disruptions. By proactively addressing potential risks, organizations can safeguard their operations and ensure long-term sustainability

1. قح همسب
Devops( راک و بسک موادت حرط و BCP)
: هدنسیون
تخد لیعمسا راشای سدنهم
. /
Tme unixmens
: هخسن0.1

2. : هدنسیون هرابرد
هتشر هتخومآ شناد تخد لیعمسا راشای هدنب
cyber security
. متسه
زا شیب ۱
۵
. مراد تیلاعف هقباس لاس
فلوم - سردم - رواشم : داد حرش ریز یاه راتخاس رد ناوتیم ار هدنب یاه تیلاعف هلمج زا

/ / / / / /
Devops Platform Cloud Eng |Gnu Linux System Network Security Storage
/
Engineer Admin & Oracle Dba | Linux Trainer |Consultant
): دیدج یاهایند فشک و قیقحت و هعلاطم هب دنم هقلاع
. منک هراشا یژتارتسا یاه یزاب و ولتوا و جنرطش یزاب هب مناوتیم نم یاه یمرگرس زا عقاو رد
زیربت گلا ناراذگ ناینب زا یکی و سکونیل/ونگ و زاب نتم یایند قشاع . متسه قشاع کی نم
: دینک ادیپ و دینک لابند ار نم دیناوتیم روطچ بخ
: [phone]
57856Mob

Telegram ID
:
yashar_esm

Telegram channel
:
unixmens

Instagram Account


Linkedin Account
:/ /
in yashar_esmaildokht

3. : هرواشم
. دوب مهاوخ امش سرتسد رد نم . دییامرف لصاح سامت . مدرک هراشا لبق هحفص رد هک ییاه لاناک زا دیناوتیم هرواشم تهج

4. : هب میدقت
ادخ تفاتش میرای هب هک دوب وا اهنت میاه یتخس رد هک ارچ
مردام میوا نویدم هک ار تبح
مَ و تیناسنا داد دای و . درک میدقت یگدنز هب ارم هک ارچ
مردپ میوا نویدم و دوب نم یماح هشیمه شحور هک
مقشع تسه و دوب مقوشم هک
سروس نپا هعماج
تیرشب
ار شیاه هتسناد دنکیم رشتنم و دناوخیم هک وا و
): چیه رگید و یناهج حلص دیما هب و

5. مسیونیم
ات
منامب

6. همدقم

7. ؟ مینک هدافتسا سکونیل/ونگ زا ارچ
دیشاب نآ یارب نیزگیاج کی لابند هب دیاب ،تسین نات
‌یاهزاین عفر یارب یبسانم لماع‌متسیس زودنیو هک دیدیسر هجیتن نیا هب رگا
.یاه
‌باختنا

درادن دوجو یناوارف .ونگ و کم هب اهنت دناوتب اه
‌لماع‌متسیس ریاس نایم زا ام یاه‌باختنا نیرتهب دیاش
/دوش یهتنم سکونیل .تلع هب کم
بصن اهرازفا
‌تخس ریاس یور یتخس هب و تسا تکرش نامه یصاصتخا یاهرازفا‌تخس هب روصحم لپا تکرش ی‌هنابلطراصحنا یاه‌تسایس

درادن یبسانم و لماک درکراک زین بصن تروص رد و دوش
‌یم
.ونگ لماع
‌متسیس
/هک تسا هنایار خیرات یاه
‌هژورپ نیرتگرزب زا یکی سکونیل

دراد یبلاج رایسب
‌هچخیرات
.هب اهدعب اما دش داجیا یمرگرس تهج اهنت یدنلانف یوجشناد کی طسوت نآ کیتیلونوم ی
‌هتسه هک یلماع‌متسیس

راشتنا زوجم باختنا تلعGPL رد نونکا و دومیپ یشهج ار تفرشیپ ریسم۲۲تسا
‌ه‌درک ذوفن اه‌ناسنا رثکا یگدنز رد شا‌یگلاس
.اهزور نیا
زا یرایسب  دنوسپ هک یلیاسو «دنمشوه »دننک
‌یم هدافتسا دوخ لماع‌متسیس بلق ناونع هب سکونیل زا دنشک‌یم دوخ لابند هب ار
.ی
‌هیلقن لیاسو زا

ار دوخ یاج زین اه
‌تلبت و لیابوم یاه‌یشوگ هتبلا و و نویزیولت ،لاچخی لثم یگناخ لیاسو ات هتفرگ تلکیسروتوم و نیشام لثم فلتخم…

دنراد.
ونگ یور ناوت
‌یم مه پاتکسد ی‌هنیمز رد ایآ ؟دریگ‌یم همشچ رس اجک زا تیقفوم همه نیا اما
/؟درک زاب باسح سکونیل
 
ونگ ی
‌هنایار هب ذوفن لامتحا ;
/ تسا مک یسکونیل
;
 تسایند یاه
‌لماع‌متسیس نیرت‌نما زا یکی سکونیل املسم
.ونگ لماع
‌متسیس تشپ هک تسا یا‌هفسلف یگژیو نیا ندمآ دوجو هب لیلد
/و سکونیل
دراد دوجو دازآ یاهرازفا
‌مرن
. سینسیلا قبطGPL اهنآ ،دینک تفایرد هنادازآ ار همانرب کی یاهدک دیناوت
‌یم امش تسا سکونیل راشتنا زوجم هک

دینک رشتنم سنسیلا نامه تحت اما هنادازآ تیاهن رد و دینک شیاریو هنادازآ ،دینیبب هنادازآ ار .ی
‌هتسه ناگنهد‌هعسوت ات هدش ثعاب یگژیو نیا

تسا
‌هدرک مک رایسب ار یتینما یاه‌هرفح و هدرب لااب رایسب ار لماع‌متسیس یرادیاپ رما نیمه و دنسرب رفن رازه اهدص هب سکونیل
.
تسا تقیقح کی نتفرگن سوریو
دریگ
‌یمن سوریو سکونیل هک دیشاب‌هدینش مه امش دیاش
.هک دینادب تسا رتهب اما دننک
‌یم هیجوت لماع‌متسیس نیا مک دربراک اب ار قافتا نیا‌ اه‌یلیخ

زا شیب۴۰۰ زا
‌هنایارربا
۵۰۰ زا شیب نینچمه ودننک
‌یم هدافتسا سکونیل زا ایند رترب ی‌هنایارربا
۷۰ یاه
‌هدنهد سیورس دصرد
(servers)
دنا
‌هدرک باختنا ار لماع‌متسیس نیا زین ناهج
. زا پاتکسد ناربراک دادعت نانچمه یصاخ لیلاد هب هتبلا۳تسا
‌هدرکن زواجت دصرد
.باسح نیا اب
هب تبسن یرتشیب لیسناتپ اهرورس و اه
‌هنایار ربا شخب رد یتایح یاه‌تیلوئسم و دایز رایسب ناربراک تلع هب سکونیل لماع‌متسیس املسم

دراد زودنیو هب تبسن یرتشیب تینما و یرادیاپ هک مینک
‌یم هدهاشم لمع رد اما دراد ذوفن و یراکبارخ یارب زودنیو
.سوریو سکونیل ارچ اما
؟دریگ
‌یمن
دوجو رما نیا لیلد ‌
یسرتسد یاهزوجم
 تسا توافتم اه
‌لیاف هب سکونیل دید ینعی تسا
.ار یصاخ لحارم اه
‌سوریو لثم ییارجا ی‌همانرب ره

دننک
‌یم یط ندش ارجا یارب
:
۱ .دنک
‌یم یسررب ندوب ییارجا رظن زا ار لیاف عون ادتبا لماع‌متسیس
.
۲ .دوش
‌یم یسررب ارجا یارب ربراک یاهزوجم
.
۳.دریگ
‌یم رارق همانرب لیاف رایتخا رد یرازفا‌تخس عبانم و دوش‌یم ارجا لیاف لااب دروم ود دییات تروص رد
.
دنوش
‌یم یط هنوگچ زودنیو و سکونیل لماع‌متسیس ود رد لحارم نیا مینیبب لاح
.
۱.دوش
‌یم هتخانش نآ دنوسپ زا لیاف عون زودنیو رد
. دنوسپ لیاف رگا ینعی ,
exe com
ایbat راتفر نآ اب ییارجا لیاف دننام دشاب
‌هتشاد

دوش
‌یم
.دنتسین ربراک طسوت رییغت لباق هک دنوش
‌یم هتخانش اهنآ یلخاد مانرس یور زا اه‌لیاف عون سکونیل رد اما
.نتشادن ای نتشاد عقاو رد
نآ دنوسپ رگا یتح تسا ییارجا امتح سکونیل رد ییارجا لیاف کی ،دنک
‌یمن داجیا ییارجا لیاف نآ اب سکونیل راتفر رد یرییغت چیه دنوسپ

jpg دشاب.
۲ .دنراد ارجا زوجم زودنیو رد ناربراک ی
‌همه یارب اه‌لیاف ی‌همه ضرف‌شیپ تلاح رد
. لیاف
‌متسیس زا هک یتروص رد هتبلا
Ntfs دینک هدافتسا
دنهد ماجنا یراک ره دندازآ همه و تشاد دهاوخن دوجو یسررب یارب یزوجم لاصا هنرگو.
تسا لیاف کی یاه
‌شخب نیرتمهم زا ناربراک یارب ارجا زوجم سکونیل رد
.ارجا زوجم دیاب ارجا یارب دوش هتخانش ییارجا رگا لیاف کی ینعی
دشاب هتشاد ندش .تروص رد مه زوجم نیا دوش
‌یم هداد صاخ طیارش رد و لیاف ی‌هدننک داجیا ربراک یارب طقف ارجا زوجم ضرف‌شیپ تلاح رد

8. دور
‌یم نیب زا لیاف ندش یپک
.هب امش طسوت ات دوش دولناد کیتاموتا یلیلاد هب لیاف نیا ای دینک دولناد تنرتنیا زا ار ییارجا لیاف امش رگا ینعی
دریگ
‌یمن رایتخا رد ار متسیس عبانم دوشن هداد ارجا زوجم نآ
.
نییاپ ی
‌هنیزه
راشتنا زوجم زا سکونیل ی
‌هدافتسا لیلد هب مه زاب
GPL دیآ
‌یم نییاپ رایسب لماع‌متسیس ییاهن ی‌هنیزه
.تروص هب نآ یاهدک رثکا اریز
تسا
‌هدش هتشون ایند رسارس مدرم فرط زا و هنابلطواد
.
نایبد ناگدنهد
‌هعسوت زا یکی یاهزیلانآ قبط هک دینادب تسا بلاج
(debian )دیلوت ،تسا همانرب رامش رظن زا سکونیل عیزوت نیرتگزب هک
ابیرقت نایبد هرابود۱۹.۱ رلاد درایلیم ( دودح یزیچ ینعی۲۴ و رازه ۷۰۰ناموت درایلیم )شزرا یرگید یا
‌هبساحم رد و دراد رب رد هنیزه

سکونیل ی
‌هتسه
۳تسا
‌هدش هدز نیمخت رلاد درایلیم
.
یریذپ فاطعنا
راشتنا زوجم نیا دروآ باسح هب رازفا
‌مرن تعنص یارب بلاقنا هی ار ونگ ناوت‌یم اتقیقح
-هفسلف نیا نآ زا رتهب و -تفرشیپ دس نتشادرب یارب
دوب مه قفوم اتقیقح و دمآ دوجو هب اهرازفا
‌مرن
.
راشتنا زوجم فطل هب مه یریذپ فاطعنا ینعی سکونیل یگژیو نیمراهچGPL هدمآ دوجو هب دازآ رازفا
‌مرن رکفت و
.ناوت
‌یم زوجم نیا قبط

درک یزاس هدامآ دوخ یاهزاین یارب ار نآ و شیاریو هنادازآ ار لماع
‌متسیس نیا یاهدک
.یور ار لماع
‌متسیس نیا ات هدش ثعاب یگژیو نیا

مینیبب فلتخم یاه
‌هاگتسد
.
تلکیس روتوم لاثم0
2TTX
تکرش لوصحمMavizen تسا یلخاد ی
‌هنایار اب کینورتکلا یا‌هقباسم تلکیسروتوم نیتسخن
.روتوم نیا
دوش
‌یم تیاده سکونیل قرط زا لاماک تلکیس
. تکرش یشودریش یاه
‌هاگتسد ای
DeLavel زا لرتنک و تیریدم یارب سکونیل لماع
‌متسیس زا

دنک
‌یم هدافتسا رود هار
.لماع
‌متسیس کی نآ بلق رد هک هدوب یکتم یتلاسارم یزاس بترم متسیس رب هدحتم تلاایا تسپ سیورس نینچمه

دپت
‌یم یسکونیل
.
ومازیا(Isamu ) لاس یلاوح رد هک۲۰۰۱دوش
‌یم هتخانش سکونیل رب‌ ینتبم یامن‌ناسنا تابور نیتسخن ناونع هب ،دش هضرع
.نامز نآ زا اما
تسا هدش لیدبت اه
‌تابور عاونا مامت لومعم ناینب هب سکونیل ،نونک‌ات
. وئلپ هب ناوت
‌یم اه‌تابور نیا هلمج زا
(Pleo )روسانیاد
اناتاک کیتابور یوزاب و کرحتم
‌یزاب‌بابسا
(
Katana Robotic Arm
) زکینورون طسوت هک(Neuronics )یتعنص یاهدربراک یارب
درک هراشا ،تسا هدش هتخاس.
 
دراد روضح مه امنهار یاه
‌غارچ رد یتح لماع‌متسیس نیا تیاهن رد و
. کیفارت کیپ(
Peek Traffic
)ییامنهار یاه
‌غارچ زا یا‌هعومجم

هارگرزب یتح و کرویوین ،اویآ ریظن ییاه
‌ناکم رد ار کیفارت لرتنک هک دنک‌یم دیلوت ار سکونیل رب ینتبم
۱۰۱دنراد هدهع رب سلجنآ
‌سل رد
.
لماع
‌متسیس یاهدک زا علاطا
دیراد ربخ دوخ لماع
‌متسیس یاهزار و زمر مامت زا امش هک تسا نیا سروس‌نپا یاهرازفا‌مرن یاه‌یگژیو زا یکی
.ثعاب یگژیو نیمه لاثم
مان هب یا
‌همانرب ییاسانش

carrier IQ
درک
‌یم لاسرا یمولعم ان یاج هب و هریخذ ار هارمه یاه‌نفلت ناربراک زا یدایز تاعلاطا هک دش
.
رتشیب پاتکسد ی
‌هخسن رد هک مینک یسررب ار رت هداتفا اپ شیپ یاه‌یگژیو مه یمک میناوت‌یم میرذگب یدیلک و یلصا یاه‌یگژیو نیا زا رگا اما

دیآ
‌یم مشچ هب
.
بصن زا دعب هدامآ ی
‌همانرب اهدص
دننک
‌یم فرطرب لاًماک ار امش زاین هک دنوش‌یم بصن رگید تشرد و زیر ی‌همانرب نارازه اب ضرف شیپ تروص هب سکونیل یاه‌هخسن رثکا
.یارب
دیهدب دوخ هب یرازفا
‌مرن یا‌هعومجم دیرخ و نتفای تسین مزلا رگید عیزوت ره بصن زا دعب امش نیمه
.هدافتسا ی
‌هدامآ زیچ همه نتفای یارب

تسا.
کیلک کی اب بصن
دیروخب ناکت دوخ ی
‌هنایار تشپ زا تسین مزلا یتح تسین ینارگن یاج دیتشاد زاین یا‌همانرب هب مه زاب بصن زا دعب رگا یتح
.باصن یاه
‌همانرب

دنهد
‌یم ماجنا ربراک یارب یگداس هب ار یناسرزورب و بصن راک دنراد رارق سکونیل فلتخم یاه‌عیزوت رد هک ییاه‌هتسب تیریدم ای
.

9. توافتم و عیرس یناسر زور هب
تسا ناربراک ی
‌هدافتسا ی‌هدامآ نآ ی‌هدش حلاصا ی‌هخسن دعب زور دنچ دوشب فشک یگاب هک یماگنه سکونیل لماع متسیس رد
.هکنیا نمض
دیراد ار اه همانرب رثکا یناسر زورب تردق امش ،تیدپآ رازفا مرن زا هدافتسا اب هک تسا هچراپکی یروط سکونیل متسیس .اهنت زودنیو رد نیا
نآ هب هتسباو یاه همانرب و لماع متسیس تلااکشا هب دودحم ( و ررولپسکا ،ریلپ ایدم لثم
…
)تسا .یتینما یاه تیدپآ رب هولاع سکونیل رد
دشاب هتفرگ رارق یناسرزورب کی رد تسا نکمم زین یدیدج یاه یگژیو.
تسین هدیشوپ امش رب زیچ چیه سکونیل رد .امش رایتخا رد ار هدش زور
‌هب یاه‌هتسب یمامت مجح و تاحیضوت ،مان ،یناسر زور هب ی‌همانرب

دینیبب ار یناسرزور هب دنیآرف هرذ هرذ دیناوت
‌یم امش و دراذگ‌یم
.
عیرس تفرشیپ
دهد
‌یم یور دازآ یایند رد ییون قافتا زور ره دازآ یاهرازفا‌مرن ی‌هفسلف و نملاتسا دراچیر فطل هب
.ره سروس نپا یاه
‌همانرب تلع نیمه هب

دنتسه ندش لماک لاح رد زور .تسا
‌هدرک رتشیب ار تفرشیپ نیا تعرس یسکونیل ناسیون همانرب ددعت یفرط زا
.
اهرویارد بصن
دیهد ماجنا یراک چیه تسین مزلا اهرویارد رثکا بصن یارب سکونیل رد .هب سکونیل ی
‌هتسه دینک‌یم هدافتسا فورعم تاعطق اب هنایار کی زا رگا

دنک
‌یم یزادنا هار و هدرک ییاسانش ار تاعطق راکدوخ تروص
.
دنشاب هتشاد زادنا
‌هار هب جایتحا اه‌هنایار یضعب رد تسا نکمم هک دنتسه یتاعطق اهنت کیفارگ یاه‌تراک و سلریاو یاه‌مدوم
.
هداعلا
‌قوف یاه‌تکفا و ییابیز
ونگ یاه
‌عیزوت هکنیا رد
/دینکن کش تسا رت
‌نر‌دم و رتابیز رایسب تفاسورکام ‌لماع‌متسیس زا سکونیل
. یاه
‌‌هرجنپ ریدم ی‌هلیسو هب
compiz
ایKwin دیهدب دوخ پاتکسد هب فلتخم تکفا اههد دیناوت
‌یم
. ییابیز نینچمهKDE یگداس وGnome تسا دز
‌نابز سکونیل یایند رد
.
 
هقیلس ره یارب ییاه
‌عیزوت
دراد دوجو سکونیل دنمتردق لماع
‌متسیس زا توافتم عیزوت نارازه هزورما
.صوصخم ییاه
‌عیزوت ات هدش‌یملاسا یاه‌عیزوت هب ناوت‌یم نایم نیا زا

دوخ رد ار هتشر صوصخم یدربراک ی
‌همانرب اه‌هد هک و قرب ،یضایر ،کیزیف ،یمیش لثم یهاگشناد یاه‌هتشر صوصخم ییاه‌عیزوت و یزاب…

درک هراشا ،دنا
‌هدرک یروآ‌عمج
.
نامرف طخ طسوت ییوداج لرتنک
لانیمرت زا دننک هدافتسا سکونیل لماع
‌متسیس زا دنا‌هتفرگ میمصت یگزات هب هک یرایسب
( هیبش یطیحم
command prompt
اب زودنیو رد
نآ ربارب دنچ یتردق )دراد ادج ییایند دوخ یارب سکونیل لانیمرت دینادب تسا رتهب اما ،دننازیرگ .دیهاوخ
‌یم یراک ره لانیمرت اب دیناوت‌یم امش

تسا ناتتشم رد سکونیل تقیقح رد و دیهد ماجنا .یارب دناوت
‌یم دیآ‌یم تسد هب تنرتنیا رد وجتسج اب عقاوم رثکا هک لانیمرت تاروتسد ندیمهف

دنک مرگرس ار امش اه
‌تدم
.تروص نامرف طخ و لانیمرت زا لاماک تینما ندرب لااب روظنم هب هکبش یارب سکونیل زا هدافتسا هک دینادب تسین دب
دریگ
‌یم
.
ناگیار دولناد
دینک دولناد عیزوت نآ یتنرتنیا هاگیاپ زا ناگیار و یتحار هب دیناوت
‌یم ار سکونیل یاه‌عیزوت رثکا زا یدیدج ی‌هخسن ره
.مه نآ دیرخ تمحز سپ
دوش
‌یم هتشادرب امش شود زا
.دنک
‌یم قدص زین دازآ یاه‌رازفا‌مرن رثکا ی‌هرابرد یگژیو نیا
.نوچ هک تسین ینعم نیا هب ندوب ناگیار نیا هتبلا
دنهد
‌یم هئارا ار یرت‌فیعض لوصحم سپ دننک‌یمن تفایرد یلوپ ناشیاهدک یارب زاب‌نتم یاهرازفا‌مرن ناگنهد هعسوت
.لدم رد بسک هویش لاوصا
تسا توافتم زاب نتم.

دنروآ
‌یم تسد هب ریز یاه‌هویش هب ار دوخ یاه‌هیامرس لاومعم زاب‌نتم یاهرازفا‌مرن
.
• ینابیتشپ یاه
‌سیورس ی‌هئارا
(وتنوبوا یارب لاکینوناک دننام)
• سنسیلا ود اب رازفا
‌مرن راشتنا
( دننامsun درک
‌یم رشتنم یلوپ ار سیفآ راتسا و ناگیار ار سیفآ نپا هک
)
•ییارجا لیاف یلوپ راشتنا و همانرب دک ناگیار راشتنا
•یلبق یاه
‌هخسن و همانرب لصا ندوب زاب‌نتم و همانرب ی‌هخسن نیرخآ شورف

•نوگانوگ یاه
‌داهن یارب همانرب یزاس یصخش و رت‌یفاضا تاناکما تباب لوپ تفایرد

10. •هنابلطواد یاه
‌کمک ای ندرک تینود قیرط زا

• اه
‌تکرش ریاس اب یراکمه قیرط زا
(سکافریاف رد رگید یاه
‌تکرش یوجتسج یاهروتوم نداد رارق اب هک لایزوم داینب دننام
)
یزاس یموب
دوش ناسمه تلم کی گنهرف اب لاماک دناوت
‌یم سکونیل
.دروبیک زا ینابیتشب دننام تسا لئاق فلتخم یاه
‌نابز یارب لماع‌متسیس نیا یتیمها

رد یسراف میوقت یزاس
‌هدایپ ای و ضرف‌شیپ تروص هب یسراف درادناتسا
KDE دننام مهم یاهرازفا
‌مرن زا یرایسب ندش همجرت ای

,
libreoffice gimp
و..  ناریا رد هنافساتم هک تسا
‌هدرک لیدبت یلم لماع متسیس کی نتشاد یارب بسانم رتسب کی هب ار سکونیل

اهروشک ریاس فلاخرب(ییاقیرفآ یاهروشک یتح )تسا
‌هدش هداد تیمها رتمک عوضوم نیا هب
.

11. سکونیل و ونگ هچخیرات
“ ففخم ونگ .دشاب
‌یم راگزاس سکینوی اب یا‌هدنیازف روــط هب هــک هدوــب دازآ لاماک لماع متســیس کی ونگ لماع متسیس
’
GNU s Not Unix
”
ربماتپس رد ار ونگ هژورپ هیلوا هیعلاطا نملاتسا دراچیر .تسا۱۹۸۳ ربماتپس رد ونگ هیملاعا مان هب نآ رت
‌لماک هخسن .درک رشتنم
۱۹۸۵هک دش رشتنم
.تسا هدش همجرت نابز نیدنچ هب
“ یارب یتشگزاب ففخم کی ،تسخن ؛دنک
‌یم فرــطرــب ار اهزاــین زا یدادعت هک تسا هدش باختنا تلع نیا هب »ونگ« مان
’
GNU s Not

Unix.تسا بلاج نآ )ندناوخ ای( نتفگ گنهآ ،موس ،تسا یعقاو هملک کی ،مود ،تسا ”
رد .دیزادرپن ای دیزادرپب یغلبم تسا نکمم دازآ رازفا
‌مرن ندروآ تسد هب یارب امش .تمیق هن ،دنک‌یم هراشا یدازآ هب »دازآ رازفا‌مرن« رد »دازآ« هملک

زا یرادرب هخسن یارب یدازآ ،تسخن .تشاد دیهاوخ نآ زا هدافتسا یارب هژــیو یدازآ هــس ،دیشاب هــتشاد رایتخا رد ار رازفا
‌مرن یـتقو ،تروص ره

؛عبنم یاهدک هب لماک یسرتسد نتشاد اب ،هاوخلد روط هب همانرب رد تارییغت لامعا یارــب یدازآ ،مود ؛ناراکــمه و ناتسود هب نآ نداد هیده و همانرب
راک یارــب دیـناوــت
‌یم ،دییامن عیزوت ار ونگ رازفا‌مرن اددجم رگا( .هعماج تخاس هب کمک تیاهن رد و هتفای دوبهب هخسن عیزوت یارب یدازآ ،موس

.)دینک هیده ناگیار روط هب ار اهنآ ای و دینک تفایرد ار یغلبم هخسن کی لاقتنا یکیزیف
لاــس رد .دوش
‌یم هدیمان «ونگ هژورپ» ،ونگ متسیس هعسوت هژورپ
۱۹۸۳یاهزور رد هک یراکمه حور ندنادرگزاب یارب یهار ناونع هب وــنگ هژورــپ
هدش لیمحت یراصحنا یاهرازفا
‌مرن نابحاص طسوت هک عناوم ندرب نیب زا اب ات دش داجیا تـشاد دوــجو رتوــیپماک ناربراک هعماج نیب رد تسخن

.دزاس نکمم ار یراکمه رگید راب کی ،دندوب
لاس رد۱۹۷۱ هاگشناد رد ار دوخ راک نملاتسا دراچیر هک یماگنه MITهب دندرک
‌یم هدافتسا دازآ رازفا‌مرن زا ارصحنم هــک یهورــگ رد ،درک زاغآ

زین بلغا و دندوب دازآ رگیدکی اب یراکمه رد ناسیون
‌همانرــب .دندرــک‌یم عیزوت دازآ رازفا‌مرن بلغا زین یرتویپماک یاه‌تکرش یتح .تخادرپ راک

.دنداد
‌یم ماجنا ار راک نیمه
ههد رد۱۹۸۰نیا هک دندرک
‌یم عنم ار نازبراک طسوت یراکمه اهنآ ناکلام و دنتشاد کلام هک ینعم نیا هــب ،دندوب یراصحنا اهرازفا‌مرن مامت ابیرقت

.درک
‌یم باجیا ار ونگ هژورپ ترورض راک
زا هدافتسا نودب دیناوت
‌یمن یتح امـش ،دـشاــب هتـشادـن دوــجو یدازآ لماع متسـیـس رــگا ؛دنراد زاــین لماع متسیس کــی هب رتویپماک ناربراک مامت

.تسا دازآ لماع متسیس کی دوجو ،دازآ رازفا
‌مرن رد ترورض نــیلوا نیارــباــنب .دینک عورش ار رتویپماک اب راک یراصحنا یاهرازفا‌مرن
نینچمه و ،دوب لاقتنا لباق و هدروخ کحم لابق نآ یلک یحارــط اریز دناسب سکینوی اب قبطنم یلماع متسیس ات دنتفرگ میمصت دازآ یرازفا مرن شبنج
.درک
‌یم ناسآ ار ونگ هب سکینوی ناربراک تکرح یراگزاس نیا
یاهرازفا
‌مرن ،نتم یدنب‌بلاق یاه‌همانرب ،اهرـگــشیارــیو ،اهرلـیاــپماک لــماــش و ؛تــسا هتسه کی زا رتشیب یلیخ سکینوی هبش لماع متسیس کی

هیوناژ رد .تسا یگرزب رایسب راک لماک لماع متسیس کی نتشون نـیاربانب .دشاب
‌یم رگید یاهزیچ یلیخ و یتسپ
۱۹۸۴اهلاس دندرک راک هب عورش
ربتکا رد دازآ رازفا
‌مرن داینب .دیماجنا لوط هب
۱۹۸۵.دش سیسات ونگ هعسوت هب کمک تهج هیامرس بذج یارب رتشیب
لاس ات۱۹۹۰ لاس رد ،سکینوی هبش هتسه کی ،سکونیل سپس . دنتفای تسد هتسه زــج هــب ،لماع متسیس یلصا یازجا یمامت هب ۱۹۹۱طسوت
لاــس رد و درک ادیپ هعسوت زدلاورت سونیل۱۹۹۲لــماع متسیس کی هب رجنم ونگ لماک ابیرقت متسیس اب سکونیل بیکرت .دش دازآ رازـفا
‌مرــن کــی

،ناــیبد ،روکلسا لــماــش ،سکونیل/ونگ یاه
‌متسیس زا رفن نویلیم اه‌هد نونکا‌مه هک دوش‌یم هدز نیــمخت .سکونیل/وـنگ متسیس :دش لماــک

.دننک
‌یم هدافتسا هرـیـغ و تــهدر
، دنک داجیا ار اهرازفا
‌مرن زا لماک هعومجم کی ات دراد رظن رد دازآ رازفا‌مرن داینب .تسا هدشن دودحم لماع متسیس کی هب طقف ونگ هژورپ ،لاح نیا اب

.دوش
‌یم زین یدربراک یاهرازفا‌مرـن لــماــش عوــضوــم نــیا .دنشاب هتشاد دنهاوخ‌یم نارــبراک زا یرایسب هک هچنآ ره
کی دازآ رازفا
‌مرن داینب تهج نیمه هب دننک هیهت رازفا‌مرن زین دنرادن تراهم رتوـیپماک هنیمز رد هک یناربراک یارب دراد دصق نینچمه دازآ رازفا‌مرن داینب

.درک داجیا ،ونگ متسیس زا هدافتسا رد راک
‌هزات ناربراک هب کمک روظنم هب یکیفارگ راک زیم
ات دازآ رازفا
‌مرن .تسا سرتسد رد نونکا‌مه دازآ یزاب یدادعت .دنک داجیا زین یرــگید حیرفت یاهرازبا و اه‌یزاب دهاوــخ‌یم نینچمه دازآ رازفا‌مرن داینب

.دــننک عنم لماک روط هب ار ونگ رازفا
‌مرن ،یراصحنا متسیس دننام ینیناوق هک ینامز زج هـب ،درادـن دوــجو یتیدودحم چیه ؟دورب شیپ دناوت‌یم اجک

ندرک دورطم هجیتن رد و دنهد ماجنا دنهاوخ
‌یم رتویپماک ناربراک هک ییاهراک مامت ماجنا یارب دازآ یاهرازفا‌مرن ندرک مهارف ییاـهــن فدــه

.دشاب
‌یم یراصحنا یاهرازفا‌مرن

12. زاب نتم رازفا مرن
Open Source
Software
همدقم
یزاب دعاوق هتشاذگ رازفا
‌مرن متسیسوکا رد ناراذگ‌هیامرس یداصتقا راتفر رب هک یا‌هظحلام لباق ریثأت اب زاب‌نتم رازفا مرن

تلاوصحم دیلوت راشف اهتکرش ،دنشاب دک هدننک لامعا دننک
‌یم یعس ناگنهد‌هعسوت هزات طیحم نیا رد .تسا هداد رییغت ار

.دنشک
‌یم ار یراشرس دوس راظتنا متسیس ناگدنشورف و دننک‌یم سح ار زاب‌نتم

13. ۱یفرعم .
و لعف رد هدمع یتارییغت قافتا نیا .تسا هدروآ راب هب ناربراک یارب رتنازرا رازفا
‌مرن زا شیب یزیچ زاب‌نتم رازفا‌مرن روهظ

.تسا هدرک داجیا رازفا
‌مرن هزوح نارگیزاب نیب یداصتقا لاعفنا
یانعم هب اما تسا - یگدنز زا یکبس یتح ای - رازفا
‌مرن هعسوت هب هژیو یهاگن مسجت زاب‌نتم رازفا‌مرن اه‌یلیخ یارب

هعماج دشر یارب دیاب اهتکرش هک تسا نیا لیرباگ دراچیر و نمدلگ نار داهنشیپ .تسه مه یراجت ریبدت یعون
.دنیامن داجیا ناشتامدخ و تلاوصحم فارطا هدنز یطیحم و دننک هدافتسا زاب
‌نتم رازفا‌مرن زا ناشناربراک
هب تسا زاین دروم ربراک تاجایتحا اب نآ نداد قیبطت یارب هک ار دک نتم و تسا ناگیار زاب
‌نتم رازفا‌مرن لومعم روطب

یغلبم تفایرد یازا رد ار نکمم تارییغت هولاعب رازفا
‌مرن شخپزاب هزاجا ربراک هب زاب‌نتم یاه‌هناورپ بلغا .دراد هارمه

( دشاب سرتسد رد یمومع تروصب دک نتم تارییغت هک ینامز ات دنهد
‌یم شخپزاب یارب
. .
www opensource org
.)
تیصخش کی هکنیا یاجب .دهد
‌یم هعسوت هعماج هک تسا یرازفا‌مرن یعمج زاب‌نتم .دراد دوجو زاب‌نتم رازفا‌مرن عون ود

هدش لامعا یاهیراکمه زا کی مادک هک دنریگ
‌یم میمصت نابلطواد زا هدیزگرب یهورگ یهاگ دشاب رازفا‌مرن کلام یقوقح

هن و دک ناگدننک لامعا ،یصخش ناگدنهد
‌هعسوت .دورب وس مادک هب رازفا‌مرن و دنوش هتفریذپ یلصا دک نتم هب دورو یارب

( یچاپآ بو رورس دروم دننام دنریگ
‌یم میمصت رازفا‌مرن هرابرد صوصخب تکرش کی
. .
httpd apache org
.)
رایتخا رد ار فیلات قح تکرش .تسا نآ هدنهد
‌هعسوت و کلام ،دوس یپ رد یتیصخش هک تسا یرازفا‌مرن یراجت زاب‌نتم

دروم دننام دهد ماجنا یراک هچ هدنیآ رد و دریذپب یلصا دک نتم هب دورو یارب ار دک مادک هک دنک
‌یم نییعت و دراد

MySQL هداد هاگیاپ و
( . .)MySQL www mysql com
.
هک تسا زکرمتم راک یورین داصتقا رب بلغا هعماج هلیسوب هدش هداد هعسوت زاب
‌نتم رازفا‌مرن داصتقا هرابرد نیشیپ تاعلاطم

هک دنک
‌یم هراشا دنومیر کیرا .دبای‌یم صیصخت زاب‌نتم رازفا‌مرن هب یروآ‌بجعت ناوارف هنابلطواد راک نازیم نآ رد

نانرا دننک
‌یم کمک زاب‌نتم یاه‌هژورپ هب ناشنایاتمه نیب رابتعا شیازفا زا یشان یصخش تذل رطاخب ناگدنهد‌هعسوت

. دندیسر یهباشم هجیتن هب زین دوخ یبرجت هعلاطم رد شناراکمه و یووراه
یلغش زادنا
‌مشچ دوبهب و ینف یاهییاناوت ندرک دنتسم یارب ناگدنهد‌هعسوت هک دننک‌یم للادتسا هلوریت نیج ،ورنرل اوشاج

زا ندرب تذل هک دننک
‌یم شرازگ فلگ تربار ویناخلا میرک و دننک‌یم کمک زاب‌نتم یاه‌هژورپ هب یتآ نایامرفراک یارب

هک دهد
‌یم ناشن هعلاطم نیا هچرگ تسا زاب‌نتم یاه‌هژورپ هب ناگدنهد‌هعسوت کمک یارب یمهم یتاذ کرحم راک

.دنا
‌مهم مه یلام یاه‌هزیگنا
ار یصاخشا اهتکرش ارچ هک دهد
‌یمن حرش ار نیا اما تسا هنابلطواد راک یارب تاحیضوت زا یا‌هراپ اهنیا هک یلاح رد

شناراکمه و ناه نروه لیا .دننک
‌یم کمک زاب‌نتم رازفا‌مرن یاه‌هژورپ هب تکرش یراک نامز رد هک دننک‌یم مادختسا

تلایکشت رد اهنآ هبتر اب یمیقتسم هطبار دننک
‌یم کمک یچاپآ رازفا مرن داینب هژورپ هب هک یناسک قوقح هک دنتفایرد

شجنس یارب یرایعم ناونع هب ار داینب رد ناگدنهد
‌هعسوت هبتر نایامرفراک هک دنتفرگ هجیتن نیققحم سپ .دراد یچاپآ

.دنریگ
‌یم راکب دلوم یاه‌ییاناوت
ثحب هب ار رازفا
‌مرن ناگدنهد‌هعسوت و ،یرازفا‌مرن لقتسم یاهتکرش ،متسیس ناگدنشورف یداصتقا شزیگنا ام همادا رد

.تسا ناگدنهد
‌هعسوت هفرح رب لماوع نیا رثا رب هژیو زکرمت .میهد حیضوت ار ضقانتم هولج نیا ات میراذگ‌یم
۲متسیس ناگدنشورف رظنم .
هک ارچ دنراد رارق زاب
‌نتم رازفا‌مرن زا مهس نیرتشیب راظتنا هاگیاج رد راک‌هار ناگدننک نیمات ای متسیس هدمع ناگدنشورف

لااب اهتمیق یریذپفاطعنا دوبهب هطساوب رتشیب نایرتشم هب یسرتسد ناکما و میقتسم یاه
‌هنیزه شهاک اب ار دوخ دوس اهنآ

هب یرتشم هک تسا یرلاد کی دهاک
‌یم یرازفا‌مرن یتکرش هناورپ هنیزه زا متسیس هدنشورف کی هک یرلاد ره .دنرب‌یم

.دنک تامدخ جرخ تسا نکمم و دروآ
‌یم فک

14. 1
.2
تاعلاطا یروانف یاهراک
‌هار یاضاقت ینحنم .

هیارا راظتنا تاعلاطا یروانف تامدخ ناگدنهد هیارا زا نایرتشم هک تسا لوادتم“راک
‌هار
”زا یلکشم راک
‌هار کی .دنراد

و بسک یور تاعلاطا یروانف هب هجوت یاجب دهد
‌یم هزاجا وا هب و دنک‌یم لح ار یرتشم تاعلاطا یروانف تلاکشم

اب تاعلاطا یروانف تعنص عقاو رد .دوش
‌یم تامدخ و رازفا‌مرن ،رازفا‌تخس لماش عماج راک‌هار کی .دنک زکرمت شراک

.دنک
‌یم دمآرد بسک تاعلاطا یروانف نایرتشم یاهینارگن شهاک ای عفر
هب .دننک
‌یم راک‌هار هیارا دحاو لوصحم کی ناونع هب تامدخ و رازفا‌مرن ،رازفا‌تخس هتسب شورف اب متسیس ناگدنشورف

لکش .دوش
‌یم فرط تکرش کی اب تکرش نیدنچ اب هرکاذم یاجب یرتشم بیترت نیا
۱هارمه هب ار هتسب نیا فلا -
.دهد
‌یم شیامن یرتشم یاضاقت ینحنم
رب .دنتسه صوصخب تمیق کی رد ناگدنشورف راک
‌هار دیرخ هب لیام نایرتشم زا دادعت هچ هک دهد‌یم ناشن اضاقت ینحنم

تخادرپ هب لیام هک ینایرتشم دادعت یقفا روحم رب و دراد رارق راک
‌هار کی شرافس یارب یرتشم تمیق یدومع روحم

توافتم دوش
‌یم هتخورف هک هچنآ هب هتسب اضاقت ینحنم لکش .تسا هدش صخشم دنتسه صوصخب یتمیق رد راک‌هار یاهب

دیرخ هب لیام یرتشیب نایرتشم دشاب رتمک تمیق هچ ره :دراد یلوزن بیش اضاقت ینحنم لومعم روطب هچرگ .تسا
.دوب دنهاوخ
لومعم روطب .درخب دیاب ار اهمادک و تسا هتسب یازجا زا کی مادک کلام هک تسا نیا هب هتسباو متسیس هدنشورف دوس
ار یرتشم یاهزاین ات دیازفا
‌یم نآ هب ار رازفا‌مرن و رازفا‌تخس یازجا هک تسا تامدخ ،متسیس هدنشورف توق هطقن

یاهیناپمک هب رازفا
‌تخس و رازفا‌مرن یارب دیاب دنشاب تامدخ شخب کلام طقف متسیس ناگدنشورف رگا سپ .دنک فرطرب

.دنرادرب دوخ یارب یرتمک دوس و دننک میسقت ار دمآرد هجیتن رد و دنهدب لوپ رگید
کی ناونع هب .دروآ تسدب نکمم تمیق نیرتنارزا هب ار رازفا
‌مرن و رازفا‌تخس هک تسا متسیس هدنشورف عفن هب نیاربانب

متسیس هدنشورف دوس نآ زا هدافتسا سپ تسا هتسب دک اب یرازفا
‌مرن زا رتنازرا رایسب معا روط هب زاب‌نتم رازفا‌مرن ،هنیزگ

.دهد
‌یم شیازفا ار
لکش۱یاهب رد یرتشیب لوپ دبای شهاک رازفا
‌مرن تمیق رگا رادیاپ یاضاقت و هضرع اب روطچ هک دهد‌یم ناشن ب -

.دوش
‌یم هنیزه هتسب تامدخ شخب
عومجم هب هجوت هب لیامت نایرتشم هکنیا یکی :دوش
‌یمن لقتنم نایرتشم هب یگداس هب لیلد ود هب رازفا‌مرن تمیق شهاک

و دنا
‌هدیچپیپ متسیس یزاس‌هچراپکی گرزب یاه‌هژورپ هکنیا رگید و دننک هجوت صاخ یئزج هب هکنآ یاجب دنراد لوصحم

.دننک ظفح ار ناشتمیق دنناوت
‌یم متسیس ناگدنشرف سپ .دنریگ‌یمن لکش یگداس هب دیدج یاهتباقر

15. تسه زین یرگید لیلد دننک ینابیتشپ زاب
‌نتم رازفا‌مرن زا هک دراد دوجو متسیس ناگدنشورف یارب یبوخ لیلد هک یلاح رد

.دیامن
‌یم زاب‌نتم رازفا‌مرن هب کمک و تیامح هب راداو ار اهنآ هزادنا نامه هب هک
۲.
2
راک و بسک دشر .
لکش رد هک یا
‌هداس هتسب یاهب
۱بلط نایرتشم زا هنیزه کی اهنت متسیس ناگدنشورف هک دراد
‌یم راهظا هدش هداد شیامن

هبلاطم مه نایرتشم یتآ تلاکشم هب طوبرم عماج یراک
‌هار یارب یفلتخم یاهتمیق دنناوت‌یم ناگدنشورف عقاو رد .دننک‌یم

.دنوش هداد ششوپ شیاه
‌هنیزه لقادح هک دهاوخ‌یم متسیس هدنشورف :تسا یعطق زیچ کی اهنت .دننک
لکش رد هک یرتشم ره زا هدش هبلاطم تمیق۱هولاعب متسیس هدنشورف تامدخ هنیزه هب ناوت
‌یم ار تسا هدش هداد ناشن

دشاب تامدخ شخب بحاص اهنت متسیس هدنشورف رگا .درک کیکفت دوس بسک یارب مزلا هیشاح ای هدش هفاضا یاهب
دشاب یتباقر لوقعم دح هب هک یرازاب رد .دنک
‌یم نیعم ار راک ماجنا یارب تمیق نیرتمک هدودحم تامدخ نیمات هنیزه

.تفریذپ دهاوخ ار هدودحم نیا زا رتلااب تلاماعم دشاب شرایتخا رد اه
‌هداهن رگا متسیس هدنشورف
و دهد ششوپ دناوت
‌یم متسیس هدنشورف هک دنک‌یم نییعت ار ینایرتشم دادعت نیرتشیب اضاقت ینحنم اب هارمه هدودحم نیا

دهد
‌یم ناشن لکش هک روطنامه .دشورفب اهنآ هب
شورف دوس رت
‌اهب‌مک زاب‌نتم رازفا‌مرن هب نارگ هتسب دک رازفا‌مرن زا لاقتنا

یارب ار تمیق نیرتمک هدودحم راک نیا هولاعب .دهد
‌یم شیازفا رازفا‌مرن دیرخ یارب هدش ییوج‌هفرص هنیزه هطساوب ار

سپ .دهد
‌یم رارق سرتسد رد ار تمیق هب ساسح نایرتشم زا یرتگرزب هعومجم و دروآ‌یم رت‌نییاپ نکمم تلاماعم

شیازفا زین ار هوقلاب نایرتشم دادعت عومجم هکلب درب
‌یم لااب ار اهشورف کت‌کت یلصا دوس اهنت هن زاب‌نتم رازفا‌مرن

.دهد
‌یم
- هوقلاب نایرتشم و .دماجنا
‌یم رتشیب هوقلاب نایرتشم هب زاب‌نتم رازفا‌مرن هب هتسب دک زا لاقتنا روطچ هک دهد‌یم ناشن لکش

اضاقت ینحنم ریز یرتسکاخ ثلثم هیحان اب دوس عومجم .تسا رتلااب دوس و شورف یانعم هب رتشیب - یضار
لاًامتحا و

هدنشورف کی تیعقاو رد هک اجنآ زا .دهد
‌یم ناشن ینحنم نییاپ تمس هب تکرح اب ار دوس شیازفا هک تسا هدش صخشم

یانعم هب رتشیب یرتشم دشاب رازفا
‌تخس و رازفا‌مرن هلمج زا عماج یراک‌هار زا یدایز یازجا کلام تسا نکمم متسیس

.دوب دهاوخ زین ءازجا نیا هطساوب رتشیب دوس
3.
2
تاعلاطا یروانف یاهب هتسب یاهراشف .
یا
‌هدمع تعفنم صاخ یئزج رد ناگدنشورف هکنیا رگم( دندوب‌یم دازآ اهرازفا‌مرن همه دوب متسیس ناگدنشورف تسد رگا

ناگدنشورف مدقتعم نم زورما ات .دندش
‌یم تامدخ دمآرد هب لیدبت رازفا مرن هناورپ یاهدمآرد مامت سپ .)دنشاب هتشاد

فرط زا هدش لامعا یاهتیدودحم زا یعمج زاب
‌نتم طقف .دنهد‌یم حیجرت یراجت زاب‌نتم هب ار یعمج زاب‌نتم ،متسیس

.دنک
‌یم یرود هدنشورف
زاب
‌نتم .کلام تکرش کی یاجب تسا رازاب یاهورین زا یعبات رازفامرن ینابیتشپ تمیق هک دنک‌یم نیمضت یعمج زاب‌نتم

و یصاصتخا یاهرازفا
‌مرن هدننکدیلوت یاهتکرش هب نآ اب ات تسا متسیس ناگدنشورف تسد رد کیژتارتسا یحلاس یعمج

.دنروایب راشف یراجت یاهزاب
‌نتم
۳رازفا
‌مرن ناگدننکدیلوت رظنم .
کرد .دنبای
‌یم صصخت یکی رد اهنت یهاگ و دننک‌یم مهارف یرازفا‌مرن لوصحم دنچ طقف رازفا‌مرن لقتسم ناگدننکدیلوت

.دراد یصاصتخا و زاب
‌نتم یاهرازفا‌مرن یاهتمیق و اه‌هنیزه هسیاقم هب زاین لقتسم یرازفا‌مرن تکرش کی یژتارتسا
1
.3
رازفا
‌مرن تمیق و هنیزه .
رتشیب یصاصتخا رازفا
‌مرن تراجت رد ؟تسا یصاصتخا رازفا‌مرن زا رتنازرا یلیخ زاب‌نتم رازفا‌مرن لومعم روطب ارچ

هنیزه .دوش
‌یم ناربج شورف شیازفا اب هیلوا یراذگ‌هیامرس .دیآ‌یم هیلوا هخسن شورف زا ،هزات رازفا‌مرن رد یراذگ‌هیامرس

16. هیهت اب هک تسا کدنا یدعب یپک شورف و دیلوت یفاضاCDبلغا هک( ناگیار ینابیتشپ نیمأت رب هولاع ،تفایرد هزاجا ای
.دوش
‌یم هارمه یرازفا‌مرن هناورپ کی اب و )تسا دودحم
رتراوشد رازاب هب دورو ،دشاب لااب دوجوم لوصحم رد یراذگ
‌هیامرس ؛دشاب لماک صاخ یرازفا‌مرن یارب یرازاب هچ ره

تکرش کی لوادتم یویرانس .دوب دهاوخ رت
‌تابثاب رازفا‌مرن نآ تمیق دنشاب رترادیاپ رازاب رد رضاح لماوع و دشاب

.دننک
‌یم رپ ار رازاب یاهفاکش هک تسا یرتکچوک لماوع هولاعب تسا هدرک هضبق ار رازاب هک اسآ‌لوغ
تسا فافش رازاب هک اجنآ زا .دوش رثکادح شدوس هک دنک
‌یم نییعت یا‌هنوگ هب ار تمیق ،یلصا هدنشورف یرازاب نینچ رد

رد نیا( .دهد داهنشیپ تمیق کی نامه اب نوگانوگ نایرتشم هب ار لوصحم و دنک نییعت تمیق کی دناوت
‌یم اهنت هدنشورف

رازفا
‌مرن تمیق هک دینک هجوت .تسا تخت یتمیق هجیتن ).تسا متسیس ناگدنشورف درف هب رصحنم تلاماعم اب داضت

.درادن رازفا
‌مرن هیهت و یرادهگن ،هعسوت یارب هدش فرص یعقاو هنیزه هب یمیقتسم یگتسباو یراصحنا
ار اهتمیق هک یتباقر .تسا نییاپ دح هدننک نییعت اهنت هنیزه ؛تسا لقتسم هنیزه زا یدایز دح ات دوس هدننکرثکادح تمیق
.تسا یگرزب هیلوا یراذگ
‌هیامرس جاتحم یرازفا‌مرن لوصحم نوچ دریگ‌یمن لکش یگداس هب دنک‌یم کیدزن هنیزه هب
یتکرش دناوت
‌یم یسک ره بسانم هناورپ باختنا اب .درادن دوجو رازاب هب دورو یارب یعناوم نینچ یعمج زاب‌نتم هعماج رد

و نآ کرادت هکلب تسین رازفا
‌مرن دوخ دشورف‌یم تکرش هک هچنآ هتبلا .دیامن رازفا‌مرن شورف هب عورش و دنک تبث

.تسا نآ زا ینابیتشپ و یرادهگن
نییعت اه
‌هنیزه عومجم ساسا رب تمیق و تسا دیدش تباقر دوش یباذج زاب‌نتم رازاب دراو دناوت‌یم یسک ره نوچ

ار رازاب اهتکرش دیایب نییاپ یلیخ رگا و دنوش
‌یم رازاب دراو یدیدج یاهتکرش دور لااب یلیخ اه‌هنیزه عمج رگا .دوش‌یم

.دمآ دهاوخ رت
‌نییاپ نآ ییاهن تمیق دوش رتلماک یرازفا‌مرن هچ ره نیا رب هولاع .درک دنهاوخ کرت
بلغا هتفر شورف یپک ره طسوتم هنیزه هجیتن رد و لک هنیزه .دهد
‌یم ناشن ار زاب‌نتم رازفا‌مرن هعسوت لک هنیزه لکش

میسقت مه نیب نوگانوگ راکمه یاهتکرش ار هنیزه نیا هک تسا نیا رد یلصا توافت هتبلا .تسا یراصحنا رازفا
‌مرن دننامه

.دننک
‌یم
داعبا رادومن نیا( .دوش
‌یم نییعت اه‌هنیزه عومجم ساسا رب ینابیتشپ اب هارمه رازفا‌مرن یارب تمیق ،تباقر دوجو رطاخب .

).تسا ربتعم زونه یلصا للادتسا همه نیا اب تسا هدرک هصلاخ یدعبود رادومن کی رد یزاس
‌هداس اب ار فلتخم
رد مهس شیرازفا اب دنچ ره .تشاد دنهاوخ زاب
‌نتم هژورپ رد دوخ مهس ساسا رب یتوافتم یاهتمیق فلتخم یاهتکرش

لصا ،دننک تفایرد یرتهب تامدخ نایرتشم دراد لامتحا هک ارچ دنک تساوخرد یرتلااب تمیق دناوت
‌یم تکرش هژورپ

.دنک
‌یم رییغت اه‌هنیزه هب هتسب و دوش‌یم نییعت اه‌هنیزه عومجم ساسا رب تمیق :دنام‌یم یقاب هدروخن تسد هطبار
.تسا یراصحنا یاهرازفا
‌مرن عضو زا رت‌نییاپ یهجوت‌لباق نازیم هب اهتمیق هک ارچ دندنسپ‌یم ار یطیارش نینچ نایرتشم

.دنراذگب رانک ار یراصحنا رازفا
‌مرن دنناوت‌یم هک نوچ دنراد تسود رتشیب یلیخ ار عضو نیا متسیس ناگدنشورف
2
.3
رازفا
‌مرن دوس قلخ .
هدنشورف رازفا
‌مرن هنیزه شهاک اب .دهد شیازفا ار دوخ دوس دناوت‌یم دهد شهاک ار رازفا‌مرن هنیزه متسیس هدنشورف رگا

.دشورفب یرتشیب نایرتشم هب و دنک تکرح نییاپ هب اضاقت ینحنم رد دناوت
‌یم
و دنک
‌یم عطق ار درف هب رصحنم شورف دوس رازفا‌مرن نیا :تسا یتکرح نینچ عنام نیرتمهم یراصحنا رازفا‌مرن

رازاب هب یراصحنا رازفا
‌مرن یاهرازاب رییغت هب یدایز هقلاع ناگدنشورف سپ .دهد‌یم شهاک ار تمیق یلک یریذپ‌فاطعنا

.دنراد انام یعمج نتمزاب لوصحم کی لقادح اب یرازفا
‌مرن
زا رتهب کرد ندش هدنیازف اب .دوب هرطاخمرپ یراک ،یوق رازاب کی داجیا و رازاب هب دورو زاب
‌نتم رازفا‌مرن روهظ زا لبق

تسا رترطخ
‌مک رایسب دزادرپب تباقر هب رازاب رب مکاح ریاد یراصحنا لوصحم اب هک یزاب‌نتم هژورپ داجیا ،زاب‌نتم دنیآرف

17. یراک نینچ ماجنا دصق هک تسین صوصخب متسیس هدنشورف کی اهنت اما .دراد قباس هب تبسن یرتلااب تیقفوم سناش و
.دراد یتساوخ نینچ تسین یراصحنا رازفا
‌مرن رازاب رب مکاح هک یسک ره بیرقت هب .تشاد دهاوخ ار
امش تکرش هک دوش نشور یتقو .دیراذگب یراصحنا رازفا
‌مرن یتنس تکرش کی ریدم یاج ار دوخ بلطم نیا مهف یارب

هن و امش هن ،دوب دهاوخ رازاب یاهفاکش زا لصاح طیارش نیرتهب رد تکرش دوس و دوب دهاوخن رازاب رب مکاح
.دوب دیهاوخن یضار هیامرس یهدزاب زا امش ناراذگ
‌هیامرس
لقادح اما دیهد شهاک ار رازاب رد هیامرس یهدزاب عومجم تسا نکمم .تسا زاب
‌نتم لوصحم کی زاغآ باختنا نیرتهب

رد امش .دیراد هگن یضار ار ناراذگ
‌هیامرس زاب‌نتم قفوم راک و بسک کی هب تکرش لیدبت اب هک دیراد یمود سناش

و نایرتشم ،متسیس ناگدنشورف زا تسا نکمم ناتزاب
‌نتم لوصحم یارب بسانم یا‌هناورپ اب .دوب دیهاوخ یبوخ طیارش

.دینک تفایرد یبوخ یاهکمک تاعلاطا یروانف رد راد
‌هقباس یرازفا‌مرن یاهتکرش
ای هک دینک ضرف دیاب یدشاب رگن
‌هدنیآ رگا .دیتسه تسا رازاب رب مکاح صاخ یشخب رد هک یتکرش ریدم دینک ضرف لاح

- دومن دهاوخ تیامح ار یزاب
‌نتم لوصحم متسیس هدنشورف کی ای و دنک‌یم زاب‌نتم ار دوخ لوصحم بیقر تکرش کی

مکاح امش هکنیا هب هجوت اب یتح تسا دوخ رازفا
‌مرن ندومن زاب‌نتم ییویرانس نینچ هب هناریگشیپ خساپ .ود ره مه دیاش

هدنرب
لاًصا هکنیا ات دیشاب هدنرب زاب‌نتم یایند رد تسا رتهب اما .دیتسه یراصحنا رازفا‌مرن یایند گرزب هدنرب و دیرازاب رب

.دیشابن
.دراد کیدزن هدنیآ رد اهرازاب رب طلست یارب یدایز سناش یعمج زاب
‌نتم رازفا‌‌مرن هک دهد‌یم ناشن یرکف هبرجت ود نیا

رازاب ظفح و یراصحنا رازفا
‌مرن تکرش کی یرترب تسا نکمم یتباقر یاهیرترب ریاس ای دنمتردق یونعم تیکلام اهنت

اب اهنآ .دننک عافد ینلاوط ینامز یارب دوخ تیعقوم زا دنناوتب ریاد یرازاب نامکاح تسا نکمم .دوش بجوم ار نیون
.دننک
‌یم عافد ناشتیعضو زا دوخ تعیقوم هب هتسباو یاهیرترب و یرتشم یاه‌هداد سبح ،ایاپ یاهدنیآرف ،هدیچیپ تادیلوت

.تسا هداد ناشن مه ییاهرازاب نینچ حتف و نتخیسگ مه زا رد ار دوخ ییاناوت زاب
‌نتم همه نیا اب
۳
.۳
یراجت زاب
‌نتم .
رازفا
‌مرن دوس بسک یارب یرازفا‌مرن لقتسم یاهتکرش ،یراصحنا رازفا‌مرن راک و بسک یارب یا‌هریت زادنا‌مشچ نینچ اب

.تسا یراجت زاب
‌نتم خساپ .دنتسه یراجت یاهلدم یپ رد یراصحنا رازفا‌مرن راک و بسک زا ندرب دوس نیع رد و زاب‌نتم
کی لثم صاخ تیوه کی ای ناربراک هعماج ایآ هک تسا نیا رد یراجت زاب
‌نتم و یعمج زاب‌نتم نیب یدیلک توافت

.دراد رایتخا رد ار هژورپ هرابرد یریگ
‌میمصت تردق تکرش
.تسیناجم مه یراجت هدافتسا یهاگ .تسا ناگیار دننک
‌یمن بسک یدوس هک یناربراک یارب یراجت زاب‌نتم لومعم روطب

دمآرد رازفا
‌مرن یراصحنا یاه‌هنوزفا شورف اب مه یهاگ .دننک‌یم دمآرد بسک ینابیتشپ تامدخ کرادت اب بلغا اهتکرش

.دننک
‌یم بسک یرتشیب
ار یراجت زاب
‌نتم ،یعمج زاب‌نتم فلاخرب دنچ ره .تسا سرتسد رد مه یراجت زاب‌نتم دک نتم ،یعمج زاب‌نتم نوچمه

ینوگمه :دروآ درگ ار یعمج زاب
‌نتم عفانم یخرب تسا رداق یراجت زاب‌نتم بیترت نیدب .دنک‌یم لرتنک تکرش کی

یبایرازاب یژتارتسا کی رتشیب شور نیا .نابلطواد فرط زا دک هئارا ناکما و ربراک عیرس و ناگیار دروخزاب ،رت
‌عیرس

ار رازفا
‌مرن ناگدنهد‌هعسوت دیاب تکرش نیاربانب .دزادرپب نآ هعسوت هب دیاب رازفا‌مرن کلام تکرش لاح نیا اب و تسا

.دزادرپب قوقح اهنآ هب و دنک مادختسا
عبانم ندروآ مهارف و صخشم یریسم نییعت ییاناوت تکرش هک ارچ تسا تیزم کی نیا زاب
‌نتم هژورپ کی زاغآ رد

هطقن هب دناوت
‌یم نیا دش غلاب هژورپ یتقو .دنراد یعمج زاب‌نتم یاه‌هژورپ لومعم روطب هک هچنآ هب تبسن دراد ار یرتشیب

.دشاب هتشاد بلطواد دارفا لکش هب یرتشیب عبانم تسا نکمم یعمج زاب
‌نتم هژورپ کی هک ارچ دوش لدب فعض

18. دنچ ره .دنک کمک وا لوصحم دشر هب دناوت
‌یم زاب‌نتم تباقر یکدنا هک تسا نیا کلام تکرش یارب تبثم شخب

مه یراجت زاب
‌نتم لماش نیا و دنراد یراصحنا رازفا‌مرن یارب نیزگیاج نتفای هب یدایز هقلاع متسیس ناگدنشورف

.دنک هبرجت ار یراصحنا رازفا
‌مرن راشف نامه تسا نکمم مه یراجت لدم نیا سپ .دوش‌یم
4.3زاب
‌نتم یتامدخ یاهتکرش .
خساپ ؟تسیچ قفوم زاب
‌نتم راک و بسک یانعم سپ تشاد روآدوس یراصحنا رارفا‌مرن تراجت کی هک تسین نکمم رگا

ار ییارجا تامدخ و لوا حطس ینابیتشپ یکی .تسا عون ود هب لقادح هک تسا زاب
‌نتم رازفا‌مرن یتامدخ تکرش ،رازاب

.دیامن
‌یم مهارف ار یرازفا‌مرن هعسوت تامدخ و شزومآ ،مود حطس ینابیتشپ یرگید و دنک‌یم هئارا
لوصحم یراذگیاج یارب ار تکرش تامدخ هک دنتسه تاعلاطا یروانف ناربراک بلغا لوا عون یاهتکرش نایرتشم
یریگدای هب زاین لومعم روطب مود عون یاهتکرش نایرشتم .دنریگ
‌یم تمدخ هب دوخ تاعلاطا یروانف شخب رد زاب‌نتم

.دنتسین نآ ماجنا هب رداق دوخ هک دنا
‌ینف لکشم کی عفر ناهاوخ ای دنراد لوصحم اب راک
:تسا ریز دراوم رد نآ ییاناوت هب هتسباو بلغا تامدخ راک و بسک تردق
• بسانم دارفا ظفح و مادختسا
• و هژیو یتامدخ یاهدنیآرف یارجا و نانیمطا تیلباق میظنت
•.هناگی یونعم تیکلام و یراک هزوح رد یصصخت تاعلاطا ندرک هارمه
شخب زاب
‌نتم لوصحم هدننک هطاحا ینف یاهتراهم .تسا راک یورین داصتقا هزوح رد بلغا نیا زاب‌نتم رازفا‌مرن عضو رد

نیا دناوت
‌یم دشاب دنمشوه یفاک ردق هب هک یسک ره .تسا تکرش کی یمادختسا یراذگشزرا رد یریگمیمصت زا یمهم

.تسا سرتسد رد مه تکرش زا جراخ دارفا یارب زاب
‌نتم رازفا‌مرن هک ارچ دنک بسک ار اهتراهم
نیب اه
‌هنیزه رییغت و دراد دوجو مادختسا یارب راک یورین زا یرتگرزب هریاد هک ارچ دوش‌یم رتناسآ جارخا و مادختسا

و ناگدننک مادختسا نیب نزاوت مدع هب هجوت اب .تسا رت
‌نییاپ یراصحنا رازفا‌مرن عضو اب هسیاقم رد ناگدش مادختسا

.دوش اهدزمتسد ندمآ نییاپ و یلغش تباقر شیازفا بجوم تسا نکمم دازآ رازفا
‌مرن هبنج نیا ناگدنوش مادختسا
یتباقر و فافش عضو رد هک نوچ تسین یرازفا
‌مرن یاهتکرش یارب یتیزم دور‌یم راظتنا هک نادنچ نییاپ یاهدزمتسد

.دش دهاوخ لقتنم نایرتشم هب )نآ زا یشخب لقادح ای( یا
‌هنیزه شهاک نینچ زاب‌نتم رازفا‌مرن
5.3 دک ناگدننک
‌لامعا هب زاین .

ینامزاس عضو .تسا تکرش یارب صخش نآ شزرا زا یرگید مهم شخب زاب
‌نتم هژورپ رد ناگدنوش مادختسا هاگیاج

.دننک
‌یم یزاب ار دک هدننک لامعا و رایمه ،ربراک یاهشقن دارفا لاکشا یخرب رد اما تسا توافتم فلتخم یاه‌هژورپ
ربراک کی بلغا دک هدننک لامعا کی :دنک تفرشیپ زاب
‌نتم هژورپ کی یدنب‌هبتر رد هدنهد‌هعسوت کی تسا نکمم روطچ

هب رایمه کی لومعم روطب .دهد
‌یم ماقم عیفرت رایمه کی هب رازفا‌مرن هب ربراک یرایمه شریذپ اب ینمض تروصب ار

رایمه عاقترا هدنریگربرد هک نآ بقاعتم یمومعا نلاعا و دوجوم دک ناگدننک لامعا هورگ زا یلبق یریگ
‌یار اب تحارص

.دبای
‌یم ماقم عیفرت تسا دک هدننک لامعا حطس هب
دراوم رتشیب رد .دور
‌یم اجک هب زاب‌نتم هژورپ هک دنریگ‌یم میمصت هنازور مه و کیژتارتسا روطب مه ،دک ناگدننک لامعا

هورگ هتفرگ لکش یاه
‌هژورپ رتشیب .دننک‌یم لح دنتسین دک هدننک لامعا هک یناسک زا رت‌عیرس ار ینف تلاکشم اهنآ

.ناربراک هعماج زا یرتگرزب هریاد و نارایمه زا یگرزب هریاد ،دراد ار دک ناگدننک لامعا ینورد هریاد زا یکچوک
هدننک مادختسا ،دک هدننک لامعا هطساوب .تسا دایز رایسب دک هدننک لامعا کی مادختسا شزرا هدننک مادختسا کی یارب
:دناوت
‌یم
• دنک عفر رتهب و رتعیرس ار زاب
‌نتم رازفا‌مرن تلاکشم

19. • دنک میظنت رتهب ار هطبار نیا سکع و زاب
‌نتم هژورپ اب تکرش یاهتسایس
• و دسرب رظن هب دنرادن مادختسا رد یدک هدننک لامعا هک ییاهتکرش هب تبسن یرتباذج هدننک مادختسا
•.دشاب هتشاد یرترثوم یادص و دوش هدید رتهب ناربراک هعماج رد
رد دک هدننک لامعا کی نداد شیامن .تسا زادرپ
‌لوپ ناربراک هب یلیفط ناربراک لیدبت زاب‌نتم یتامدخ تکرش یلصا فده

.دریگ راکب فده نیا هب ندیسر یارب دناوت
‌یم هدننک مادختسا کی هک تسا یمهم یبایرازاب تیزم ناربراک هعماج
دک هدننک لامعا کی مادختسا .دنتسه دوخ ناگدننک مادختسا اب یوق یوگتفگ هاگیاج رد دک ناگدننک لامعا بیترت نیدب
یتایح مود حطس ینابیتشپ تامدخ تکرش کی یارب و تسا مهم یتامدخ تکرش یزادنا
‌هار و لوا حطس ینابیتشپ یارب

.تسا
۴ناگدنوش مادختسا رظنم .
ناگدنوش مادختسا .دنا
‌هدرک هدیچیپ رایسب ناگدنوش مادختسا یارب ار یگدنز یتامدخ یاهتکرش و زاب‌نتم رازفا‌مرن

دارفا .دراد دوجو دروم نیا رد یمک تاعلاطا هک لیلد نیا هب اهنت دنراد تکرش هب طوبرم تاعوضوم رد یمک تاعلاطا
هب طوبرمان شناد اه
‌هدش مادختسا هنازور راک لاح نامه رد .دنوش اهنآ نیزگیاج دنناوت‌یم یتحار هب تکرش زا جراخ

جارخا هک یا
‌هدنهد‌هعسوت سپ .تسا یرگید هدش مادختسا هب لاقتنا لباق هک دهد‌یم اقترا ار زاب‌نتم هژورپ کی تکرش

.دنک ادیپ یلغش دناوت
‌یم لبق زا رتعیرس دوش‌یم
1
.4
ندوب دک هدننک لامعا یایازم .
نیا یبرجت تروصب شناراکمه و ناه .دریگب یرتشیب شاداپ هک تسا لمتحم دشاب دک هدننک لامعا هک یا
‌هدش مادختسا

.دندرک تابثا یچاپآ یرازفا
‌مرن داینب یاه‌هژورپ یارب ار بلطم
لباق ترهش و تردق و دنک تکرش کرت هب دیدهت ینامز ره رد هک دراد ار رابتعا نیا هدش مادختسا دک هدننک لامعا کی
دک هدننک لامعا هک یناگدش مادختسا هب یبوخ قوقح ناگدننک مادختسا .دریگب دوخ یلعف هدننک مادختسا زا ار یهجوت
.دنزادرپ
‌یم دنتسه یا‌هتسجرب
و دنراد یرلااس
‌هتسیاش هب لیامت یعمج زاب‌نتم یاه‌هژورپ ؟دیوش دک هدننک لامعا دیناوت‌یم روطچ امش اما

لامعا ناکما یراجت زاب
‌نتم کلام تکرش کی لباقم رد .دنجنس‌یم ناش‌ینف و یعامتجا یاهیراکمه اب ار ناگدنهد‌هعسوت

.)دریگ
‌یم و( دهد‌یم دوخ نانکراک هب دهد صیخشت بسانم دوخ هک یبیترت هب ار دک
زاب
‌نتم یور ندرک فرص تقو یارب ینادنچ لیلد دنک‌یم رکف لوقعم یداصتقا رظن زا هک یا‌هدنهد‌هعسوت یارب هجیتن رد

رگم .تسا هدروخ هرگ کلام تکرش و لوصحم هب ناگدنهد
‌هعسوت نیا هلیسوب هدش داجیا شزرا .درادن دوجو یراجت

ریغ رد .دنک راک صوصخب تکرش نیا یارب طقف دهاوخب هدنهد
‌هعسوت ای دشاب هدافتسا دروم هدرتسگ روطب لوصحم هکنیا

.دراد یرتشیب شزرا یعمج زاب
‌نتم هژورپ یارب ندرک فرص تقو تروص نیا
2
.4
میوش دک هدننک لامعا روطچ .
راک اب اهنآ تلاح نیا رد دنچ ره .دنوش
‌یم مه دک هدننک لامعا گنرد‌یب دننک‌یم عورش ار هژورپ هک یناگدنهد‌هعسوت

هک عوضوم نیا کرد اب ناگدنهد
‌هعسوت :تسا هنایاشگراک تدشب یتیلاعف نیا .دنهجاوم چیه زا قفوم هژورپ کی داجیا

.دنزادرپب مه دوخ هژورپ جیورت هب یسیون
‌همانرب لوادتم راک اب نامزمه دیاب تسا نئمطمان ناشراک لوصحم
هک یا
‌هنیمز ود ،فافش و هنافرطیب جیورت دنیآرف کی دوجو ضرف هب .تسا رتلوادتم دوجوم هژورپ کی هب ندش قحلم

:زا دنترابع دنوش
‌یم دک هدننک لامعا هب رایمه حطس زا هدنهد‌هعسوت ءاقترا ثعاب
• هدنهد
‌هعسوت ینف و یعامتجا یاه‌ییاناوت
•زاب
‌نتم هژورپ هب هدش هداد ناشن دهعت

20. ره .تسا هداد ناشن ناگدنهد هعسوت هب طوبرم یاهیسررب و دنا
‌هدرک رازبا اه‌هژورپ یاهتیاسبو رتشیب هک تسا یزیچ نیا

اهنآ دارفا رواب هب هک هچنآ هب هتسب تسا نکمم یعقاو راتفر و تسا ناگدنهد
‌هعسوت یاه‌هتفگ هب هتسباو اهیسررب نیا دنچ

.دنک توافت دزیگنا
‌یمرب ار
زا دک ناگدننک لامعا هورگ نتشاد هگن کچوک ،دشاب هتشاد یداصتقا راکشآ عفانم دناوت
‌یم ندوب دک هدننک لامعا نوچ

دک هدننک لامعا شزرا ندرک لمع شور نیا فلاخ .تسا قفوم هژورپ کی رد دک هدننک لامعا کی عفن هب یداصتقا رظن
یداصتقا لقاع درف کی یرکف دنور نیا تسا نکمم لقادح .دهد
‌یم شهاک یدعب و یلعف ناگدننک مادختسا یارب ار

.دشاب
کی رد میهس دارفا نینچمه .تساراک یا
‌هعماج داجیا تساوخ و زاین ،یلعف دک ناگدننک لماعا یداصتقا عفانم لباقم رد

زاین یرتشیب دک هدننک لامعا هب ات دنک دشر ردقنآ هژورپ هک ینامز ات دنراشفب ار یکمک تسد ره تسا لمتحم اپون هژورپ
.دشاب هتشادن
:دنرثوم هدنهد
‌هعسوت کی ءاقترا رد نکمم یاهورین نیا سپ
• یلعف دک ناگدننک لامعا هورگ یداصتقا یصخش عفانم
• هژورپ هرادا یارب دک ناگدننک لامعا یفسلف عانقا
•.رتشیب دک ناگدننک لامعا هب هژورپ زاین
هب رتدوز هدنهد
‌هعسوت کی هچ ره .تسا راک و بسک یزادنا‌هار لثم زاب‌نتم هژورپ کی رب یراذگ‌هیامرس تاهج یلیخ زا

.دور
‌یم رتلااب مه دک هدننک لامعا حطس هب وا دوعص لامتحا نینچمه اما تسا رتلااب هژورپ تسکش رطخ ددنویپب هژورپ

لامعا اهیدوز نیا هب هکنیا یارب وا سناش هتبلا و دریذپ
‌یم یرتمک کسیر دوش قحلم هژورپ هب رترید هک یا‌هدنهد هعسوت

.دوش
‌یم رتمک مه دوش دک هدننک
اب .تسیقاب یکدنا لاجم دنتسه زاب
‌نتم مهم یاه‌هژورپ رد دک هدننک لامعا تیعقوم هب ندیسر یوزرآ رد هک یناسک یارب

.دنراد زاب
‌نتم هژورپ یور رب تقو مامت راک راظتنا دک هدننک لامعا زا یلعف یاه‌هژورپ زا یلیخ زاب‌نتم ندش یراجت همادا

هژورپ تیاس بو رد هک تسا یزیچ نیا لاثم روطب .دش دهاوخن اطعا دک هدننک لامعا تیعقوم تروص نیا ریغ رد
( سپیلکا. .
www eclipse org
کی هب تکرش کی تسا نکمم هچ رگ .تسا هدش هتشون ناشیلصا یاه
‌هژورپ هرابرد )

رد .دشاب دک هدننک لامعا شیپ زا وا هک یطرشب دنک راک زاب
‌نتم هژورپ کی یور تقو مامت روطب هک دهد هزاجا دنمراک

.دوب دهاوخ مولعمان دیسر دهاوخ تکرش هب هژورپ رد درف نیا یراکمه عفانم زا ردقچ هکنیا تروصنیا ریغ
قوقح ینز
‌هناچ تردق هک دنک ظفح و هدروآ تسدب ار یتیعقوم دناوت‌یم دنک باختنا ار یبسانم هژورپ هک یا‌هدنهد‌هعسوت

مادختسا یارب هژورپ هک دش دهاوخ رادروخرب ینامز ات ایازم نیا زا هدنهد
‌هعسوت .دشخب اقترا ار وا یلغش زادنا‌مشچ و

.دراد تیمها هوقلاب ناگدننک
یا
‌هنوگب هک یدک ناگدننک لامعا .دنتسه لقتسم و دازآ ناگدنوش مادختسا نآ رد هک دنک‌یم تیوقت ار یشیارگ زاب‌نتم

،یلعف هدننک مادختسا ات دنشاب رادافو زاب
‌نتم هژورپ هب رتشیب هک تسا لمتحم دنریگ‌یم یپ ار دوخ یداصتقا عفانم ینلاقع

هتشاد راظتنا دنناوت
‌یم ناگدنهد‌هعسوت نآ رد هک تسا یرتناور راک رازاب ،لصاح .تسا هتفهن اجنآ ناشیراجت شزرا نوچ

.دنوش اجباج شیپ زا شیب و رتدازآ هک دنشاب
۵یریگ
‌هجیتن .
هطساوب و دنهد شیازفا ار دوخ دوس اه
‌هنیزه شهاک اب هک تسا هتخاس رداق ار گرزب متسیس ناگدنشورف زاب‌نتم رازفا‌مرن

طباور راتخاس و هدرک هتفشآ ار دوجوم متسیسوکا ،عضو نیا .دننک ادیپ یسرتسد یرتشیب نایرتشم هب ریذپ
‌فاطعنا یاهتمیق

دیدج لسن نیا .تسا زاب
‌نتم یاه‌هژورپ هرواشم تامدخ یاهتکرش یروف داجیا موزل نآ هجیتن هک تسا هتخیر مه هب ار

.دنریم
‌یم ای دننام‌یم ،روخرد یاهدادعتسا ظفح و مادختسا رد دوخ ییاناوت هب هتسب یتامدخ یاهتکرش

21. .تسا هدش زیگنا
‌ناجیه و راوشد نامزمه یگدنز ،رازفا‌مرن ناگدنهد‌هعسوت یارب هژیوب و ییاهدادعتسا نینچ یارب

ریسم و رظنم اب زاب
‌نتم هژورپ کی رد ناش‌یمسر تیعقوم هب هجوت اب ،ناشیاهییاناوت و هبرجت رب هولاع ناگدنهد‌هعسوت

یداصتقا ظاحل زا هک یناگدنهد
‌هعسوت .دنک‌یم نییعت هدننک مادختسا یارب ار اهنآ شزرا هک دنوش‌یم وربور ینیون یا‌هفرح

هب هک دنیازفایب دوخ یلغش قباوس هب ات دنوش دک هدننک لامعا زاب
‌نتم مهم یاه‌هژورپ رد هک دنشوک‌یم دننک‌یم لمع ییلاقع

.دماجنا
‌یم یلغش تینما و للاقتسا ،رتشیب راهتشا
‌
: مود لصف
د
يدج داصتقا رد سكونيل يارب يتصرف

22. هد
يقع
IDC
لاس رد ه
ك يروطنامه يداصتقا يشاپورف
2
009
هل
يسوب هك تدم هاتوك ماع لتق :دشاب يم هبنج ود ياراد دش هدهاشم

رد لاس دنچ تدم هب ه
ك دندش عورش يداصتقا عياقو هليسوب هك تدم دنلب ياهدنور و دوكر و يطخ ريغ تراجت دشر


ياه ينيب شيپ .دنتشاد همادا يروف يبايزاب يوس نآ
IDCفرط رد تدم دنلب هدنرب
كي سكونيل هك دهد يم ناشن ،

و د
يدج يبايرازاب ياهدنور اب هكنيا يارب ،تسا هتفرگ رارق يبوخ تيعقوم رد هك يروطنامه .تسا جيار دوكر رگيد

.دهد هقباسم
ينونك
متس
يسوكا لماش هك دنراذگ يم رثا رازاب ياه شخب لك يارب ،دنراذگ يم رثا رازاب رب هزورما هك يداصتقا ياه يشاپورف


ياه ينيب شيپ لاح ره هب .دشاب يم زين سكونيل
IDCو تفرگ دهاوخ رارق ر
يثأت تحت رتمك سكونيل هك دنهد يم ناشن


ياه ينيب شيپ .دنك يم يبايزاب رتشيب ار يرگيد يشم طخ هنوگ ره
IDC لاس
يارب
2
009
ار س
كونيل هب طوبرم دمآرد ،

ات نآ
يرتشم هك دهد يم ناشن نشور هطقن كي ناونع هب
2
1
مه
يور رازفا مرن رازاب ،هسياقم رد .تسا هتفاي شيازفا %

ات طقف هتفر2 لاس
يط رد %
2
009
.دهد
يم ناشن شيازفا

ياه هژورپ
IDC،دماجنا
يم يداصتقا دوكر زا سپ يبايزاب هرود يط رد تعنص هب سكونيل هب طوبرم رازفا مرن دشر هك


يبيكرت هنلااس شيازفا رادقم ياراد
2
3.6
لاس زا
‌%
2
008
ات 2
013
ي
نيب شيپ ،سكونيل هب طوبرم رازفا مرن هنيزه .تسا

زا ه
ك دوش يم
1
2.3
لاس رد رلاد درا
يليم
2
008
هب 3
5.5
لاس رد رلاد درا
يليم
2
013
ي
لك يبايرازاب ،هسياقم رد .دسرب

دودح ات ه
ك دوش يم ينيب شيپ
0
.5

ياه لاس رد ار بكرم هنلااس دشر خرن ،
2
008
ات 2
013
ي
شم طخ .دهد شيازفا

ب
يترت هب سكونيل و زودنيو يبزح ياه
1
08

ياه لاس رد بكرم هنلااس دشر خرن ،%
2
008
ات 2
013
و 6.6ناشن ار %
.دنهد
يم
زا ه
ك سكونيل ياه هنيزه اب انبم رتگرزب دادعا ساسارب ،شيازفا ريداقم نيا
6
9
هب رلاد درا
يليم
7
4
ش
يازفا رلاد درايليم

زا زودن
يو ياه هنيزه هكيلاح رد ،دنوش يم هبساحم ،دنباي يم
1
49
هب رلاد درا
يليم
2
06
.دنبا
ي يم شيازفا رلاد درايليم

ياه لاس يداصتقا دوكر .يربا هبساحم و يزاس يزاجم :تسا تعنص رد دنور ود اب راگزاس دايز روطب سكونيل
2
002

-2
001
تم
يق رد حيحص لح هار ،سكونيل هكنيا رطاخب .درك كمك جيار لح هار كي ناونعب سكونيل هرود رد امنهار هب

ل
يهست ،يراج يداصتقا دوكر يط رد يزاس يزاجم رازفا مرن زا هدافتسا هك ميا هديقع نآ رب ام .دوب نامز نآ رد حيحص

ك
ي رد ار سكونيل اهنآ هب هك دهد يم رارق ريثأت تحت راگزاس نيناوق هرابرد ار سكونيل لاًامتحا دنور نيا و دباي يم

.دهد
يم داهنشيپ يعقاو لاًماك طيحم
ي
بزح يشم طخ كي ناونعب يروآون و عادبا هب و تسا هدرب تذل مهم تيقفوم زا لبق زا سكونيل هك ،يا هدوت هبساحم

طوبرم رازفا مرن رد هن
يزه هب يا هدوت هبساحم هك ميتسين هديقع نآ رب ام هك يلاح رد .دهد يم همادا يدعب لسن هبساحم

.دهد
يم شيازفا ار زاب نتم ياه لح هار فرصم لاًامتحا هك دنك يم كمك سكونيل هب
مجح زا ت
يامح يارب سكونيل زا هك دنتسه يتارييغت نآ لماش سكونيل يبزح يشم طخ رد راك مجح يميدق تارييغت

،اه هداد هاگ
ياپ نوچ يياهراك مجح رد ندش هدرتسگ هب و دننك يم هدافتسا ،يداصتقا يانبريز فرط هب ليامتم ياهراك

(
يناگرزاب عبنم يزير همانرب رازفا مرن
ERP.دنهد
يم همادا ،تراجت جيار ياه شزادرپ رياس و ،)
د
يفس هلاقم نيا رد
داعبا ،د
يفس هلاقم نيا
IDCي
اه مجح و اهييارآ فص رد هك دهد يم ناشن ار سكونيل رورس يارب ريغتم تصرف دروم رد

ي
م رظن رد ار متسيسوكا مه و راك مجح ياه هداد مه دنس نيا .دنوش يم تيامح سكونيل هليسوب هك دنك يم راك ،يراك

23. ي
انبريز و رازفا مرن شرتسگ ،رازفا مرن هعسوت ،يدربراك رازفا مرن ليبق زا سكونيل ياهييارآ فص يارب تصرف زا هك دريگ

.دنن
ك يم تيامح رازفا مرن يداصتقا
ي
داصتقا دوكر رد سكونيل
تباقر اهنآ رد هک دننک یم ت
يعبت اهنآ زا هک دنتسه یياه یبايزاب هن و دنتسين یديدج یاه هديدپ ،یداصتقا یاهدوکر

ا
ي و دنهد یم تسد زا ار ناشرازاب مهس ،یميدق طخ ناگدنشورف و دنوش یم قفوم و دنوش یم راديدپ ،ديدج ناگدننک

تعنص هک یروطنامه .دنهد یم همتاخ د
يدج یايند رد ندوب یتباقر یب هب هکنيا
IT،د
يآ یم دوجوب یداصتقا دوکر زا

بلغاITهن
يزه شهاک یوجتسج رد اي و هدرک باختنا ار یبايرازاب ديدج تصرف نداد ناشن یارب ديدج یاهيژولونکت ،

عورش اه لماع متس
يس حطس رد بلغا رذگ لحم نيا .دشاب یم شيازفا لاح رد یيوج تباقر هعسوت شور ناونعب اه

.دهد یم همادا شراک هب رازفا مرن ق
يرط زا و هدش
هک یتقو-
dot com
یاهلاس یداصتقا دوکر و دوش یم تس
كشرو
2
002
- 2
001
نا
يرتشم ،دريگ يم اج تعنص رد

ر
يغ اي و ددرگ يم لكشم ديدج هنيزه هب طوبرم ياه هيامرس داجيا ،هرود نآ رد هك دنوش يم يا ينامز هرود دراو

.ددرگ
يم يدركلمع رايتخا عون كي يدركلمع ياه هنيزه دروم رد ديدج عوضوم كي و دشاب يم نكمم
بلاج طاقن هب
يسرتسد هار سكونيل ،سكينوي اب هسياقم رد .داد رييغت ار شور دنچ رد يزاب هنيمز ،سكونيل نامز نآ رد

رورس دشر لاح رد رازاب رد
اًصوصخم ار هدنشورف دنچ يرازفا تخس ياه لح هار و تميق
86
x
زا ه
كيلاح رد .درك زاب

هب سرتسد لباق س
كونيل هكنيا رتمهم همه زا .درك يم تيامح رابتعا تيلباق هبرجت و سكينوي دننام تيريدم يدنبركيپ

دنچ ،اهنآ هن
يزه هك دوب كارتشا قح ياراد سيورس ات دازآ سيورس زا تميق طاقن زا يرس كي ديلوت رد ندش ناسآ

.دوب متس
يس ره يارب لاس ره يارب رلاد رازه
لاس رد
يداصتقا دوكر تعنص هك يروطنامه
2
002
هلومحم ش
يازفا اب هارمه يراجت سكونيل شخپ ،دروآ دوجوب ار

رادومن رد ه
ك سكونيل رورس يرازفا تخس ياه
1ي
زادنا هار ،رازفا مرن رازاب هكينامز .تفرگ تروص دنا هدش هداد ناشن

لاس ل
ياوا رد هك رتمك هنيزه اب سكونيل )ياه شخپ( تاميسقت هرابود
2
000
مجح ،در
ك لماك ار دندوب هدش دنسپ هماع

.در
ك نتفرگ تعرس هب عورش ،متسيس يزادنا هار يارب دحاو

24. لاس
يداصتقا دوكر زا دعب سكونيل
2
009

رازفا مرن ،رازفا تخس
يارب ندرك فرص هنيزه دروم رد تعنص نوماريپ رد ينيشن بقع عون كي ينونك يداصتقا طيارش

ي
بزح يشم طخ هب يگتسب هك درك يم يدنب ميسقت ،هنيزه ينيشن بقع نيا هنوگچ .دروآ يم دوجوب ار تامدخ اي و

.دنا هدمآ دوجوب نا
يرتشم هليسوب هك دنراد
ق
يقحت
IDCهبرجت ار
يرازفا مرن هنيزه شيازفا رد شهاك نآ هك درك اديپ اه لماع متسيس هار رياس دننام ار سكونيل

رادومن .در
ك
2 رازفا مرن
ينيب شيپ ياه هداد اب قباطم يناهج شيازفا رادقم ياه يبايزرا ،
IDCب
يجع .دهد يم ناشن ار

لاس
يط رد شيازفا رد يا هظحلام لباق شهاك ،لماع متسيس يشم طخ ره هك تسين
2
009
ي
لو ،دريگ يم رظن رد ار

لاس رد
يبايزاب
2
010
.دوش
يم عورش

ياه هداد
IDCزودن
يو هكيلاح رد ،دنك يم هبرجت ار يداصتقا دوكر زا سپ يبايزاب نيرخآ سكينوي هك دنهد يم ناشن

.دن
ك يم يبايزاب طسوتم ريداقم رد
لاس رد س
كونيل رازفا مرن رازاب .دنوش هتفرگ رظن رد دياب اهرازاب يبسن هزادنا هك دروآ رطاخب ات تسا مهم لاح ره هب

2
008
،1
2.3
ات ربارب هس دودح رد ه
ك دوش يم ينيب شيپ نآ يلك رادقم و ،دروآ دوجوب ار هنيزه رلاد درايليم
3
5.5

لاس رد رلاد درا
يليم
2
008
ر
يز شيازفا رادقم اب يتح نياربانب .دشاب
1
0
لاس ات %2
013
،5
6
هفاضا هن
يزه رلاد درايليم

.دن
ك يم
س
كونيل ندش هدامآ تمس هب هدننك هدافتسا نيرخآ ياه شراگن زرط
لاس ل
ياوا رد
2
009
،IDCي
داصتقا دوكر ريثأت ليبق زا سكونيل باختنا ياهدنور نآ هك داد ماجنا ار يقيقحت كي

ت
كرش هليسوب نآ هنيزه هك تفرگ يم رظن رد ار يا هژورپ زا يشخب ناونعب
Novellت
كرش ياه نامزاس .دش لبقت

زا ش
يب تسياب يم هدننك
1
00
اب اهنآ ه
ك دوب يياه هدنريگ ميمصت لابند هب ادتبا رد قيقحت نيا .دنشاب هتشاد دنمراك

.دندوب انشآ )باختنا
ياه همانرب( باختنا ياه حرط و سكونيل هدافتسا

25. ،ق
يقحت نيا ناگدننك تكراشم نايم رد
5
5
و دندوب هدافتسا لاح رد س
كونيل رورس لماع متسيس ياراد %
3
9
ي
اراد %

و دندوب هدافتسا لاح رد س
كينوي رورس لماع متسيس
9
7
.دندوب هدافتسا لاح رد زودن
يو رورس لماع متسيس ياراد %
ق
يقحت
IDCي
ياه تكرش يارب )يراذگ هيامرس( هجدوب يور رب يفنم ريثأت نيرتشيب ياراد يداصتقا طيارش هك داد ناشن

،ل
ك رد .تشاد يتلود و يلام تامدخ ياه شخب رد و اكيرمآ روشك رد
6
2
فذح ،اهنآ هجدوب ه
ك دنتفگ ناگدنهد خساپ %

.دنن
ك يم يراذگ هيامرس اجنآ رد طقف دشاب مزلا هك يياج ره و دننك يم لمع هناطاتحم اهنآ و تسا هدش
،ق
يقحت نيا زا
IDCهمانرب ناگدنن
ك هدافتسا هنوگچ هك دراد نيا رب ميقتسم رثا يداصتقا طيارش هك درك يياسانش نانچمه

رادومن رد ه
ك يروطنامه .دننك هدامآ يرتشم يارب مه و رورس رد مه ار سكونيل ات دننك يم يزير
3،هدش هداد ناشن
IDC ه
ك درك يياسانش
5
3
و دنهد ش
يازفا ار رورس رد سكونيل باختنا ات دننك يم يزير همانرب ناگدنهد خساپ %
4
8
%
رد ش
يازفا .دنهد شيازفا ،يداصتقا طيارش ميقتسم هجيتن ناونعب ار يرتشم رد سكونيل باختنا ات دننك يم يزير همانرب

متس
يس صلاخ شيازفا هكنيا نودب سكونيل تمس هب رييغت كي اي و لك رد سكونيل شيازفا ناونعب دناوت يم اي ندش هدامآ

.ددرگ ر
يبعت ،دريگ رب رد ار اه لماع
ه
ك يروطنامه ،تسا سكونيل باختنا شيازفا دروم رد هراق نيرت يقرت هب ور ،ايسآ ،يا هيحان دعب كي زا
7
3
خساپ %
و دنهد
يم حيجرت رورس رد ار سكونيل باختنا اهنآ هك دنتفگ ناگدنهد
7
0
ار
يرتشم رد سكونيل باختنا اهنآ هك دنتفگ %

،
يياكيرمآ ياهروشك رد .دنهد يم حيجرت
66س
كونيل زا ات دنا هتفرگ ميمصت لبق زا اي دننك يم يبايزرا اهنآ هك دنتفگ %

و
يصخش ياهرتويپماك رد
6
7
.دنن
ك هدافتسا رورس رد %
ن
يا رد هدش ناونع فده و ريسم ،دنشاب هنانيب شوخ ،هزادنا زا شيب دنناوت يم ،ناربراك ياه ينيب شيپ هكيلاح رد

هب طوبرم
ياه يگدامآ مهم شخب كي سكونيل هك دنتسه هديقع نيا رب ناربراك نيا هك دنتسه يوق ياه صخاش ،كردم

IT.دن
ك يم تكرح ولج تمس هب هك دشاب يم اهنآ

26. يلك متسيس وكا دشر
لاس رد س
كونيل يلك متسيسوكا يارب دشر ريسم هشيمه هك تسين بلاج
2008 لاس رد رادقم
كي ،
2008رد

يلصا ياه ينيب شيپ اب هسياقم
IDCلماش رازفا مرن هن
يزه اب رازفا تخس و تامدخ هنيزه هك يتقو .درك هدهاشم ار

ات ه
ك دوش يم ينيب شيپ سكونيل متسيسوكا يبايرازاب دشر ،ددرگ يم
9 لاس رد %2009ر
يز نآ هك دباي شيازفا

هب طوبرم دو
كر زا شيپ تاراظتنا
IDC.دشاب
يم
رادومن رد ه
ك يروطنامه
4د
يدش شهاك زا سكونيل متسيسوكا يارب دمآرد شهاك نيرتشيب ،تسا هدش هداد ناشن

لاس رد
اًصوصخم نآ هك ديآ يم دوجوب ديدج رورس رازفا تخس دروم رد هنيزه رد
2009.تسا را
كشآ و صخشم

د
يدج متسيس ياهديرخ هك تسا هدمآ دوجوب ينايرتشم ليبق زا اهروتكاف بيكرت اب رازفا تخس هنيزه رد شهاك نيا

ش
يازفا هب هتشذگ نآ لاس دنچ ضرع رد هك دنزادنا يم قيوعت هب ار ندش يعقاو ،رازفا مرن نوزفا هب ور هدافتسا و

.تسا هدر
ك كمك رورس رازاب رد دحاو مجح هنيزه اب متسيس نيا زا هدافتسا
IDC لاس ات س
كونيل متسيسوكا لك دشر اب دوس كي ،
2012زور هب
ينيب شيپ .دنك يم ينيب شيپ ار نآ دعب و

لاس ات ه
ك ام هدش
2012 ندروآ تسدب
ينعي موادم دشر ،دباي يم همادا
28لاس رد رازفا مرن هن
يزه رد رلاد درايليم

2012 متس
يسوكا يلك هنيزه و
43 لاس نا
ياپ ات ار رلاد درايليم
2012.دن
ك يم ينيب شيپ
رادومن4:دهد
يم ناشن ار ريز ياه شخب

27. ي
م هتخورف هك تسا اهرورس شورف اب هطبار رد هناخراك دمآرد لماش هك سكونيل رازفا تخس دمآرد

ره .دنوش.دوش
يم هدامآ ،لاناك رد اي و هناخراك رد اي هيلوا لماع متسيس ناونعب سكونيل هكيئاج
 دمآرد هب طوبرم ادتبا رد ه
ك سكونيل لماع متسيس دمآرد
SOE.تسا
 هل
يسوب هك متسيس يداصتقا يانبريز رازفا مرن
IDCمتس
يس تيريدم رازفا مرن لماش ددرگ يم صخشم

مرن ،اه.تسا
يزاس يزاجم و يدنب هشوخ رازفا مرن هولاعب و هريخذ رازفا مرن ،يتينما رازفا
رازفا مرن ل
يبق زا( اه هداد تيريدم رازفا مرن و تاعلاطا لماش هك يشرتسگ رازفا مرن و يدربراك هعسوت

RDBMS ،)
ل
يلحت و هيزجت اي زيلانآ رازفا مرن و دربراك شرتسگ رازفا مرن ،تايح هخرچ تلاوصحم ،تفرشيپ ياه شور

.دشاب
يم ،اه هداد
 رازفا مرن ،اوتحم ت
يريدم رازفا مرن ،يبيكرت يدربراك رازفا مرن لماش هك يدربراك رازفا مرن
ERPت
يريدم ،

طابترا.تسا
يسدنهم ياهدربراك و ديلوت ياهدربراك ،نيمأت هريجنذ تيريدم ،يرتشم
ي
رس .دشاب يم سكونيل ياه يگدامآ هب هتفاي لاقتنا تيامح و اه سيورس اب هطبار رد اه سيورس دمآرد

ي
ارب تعنص رد سرتسد لباق ياه سيورس اب يواسم عبنم اب هطبار رد تامدخ اي اه سيورس تاداهنشيپ

SOE
:دشاب
يم ريز دراوم لماش و تسا يتباقر ياه
i.اه متس
يس قيفلت
i i.)نآ
يرادهگن( نآ ندرك تيامح و رازفا مرن ندرك هدامآ
iii. دح زا ش
يب يدنب عبنم
IS
iv. شزومآIT
v. هرواشمIT
يربا هبساحم و ندش يزاجم
ن
يب هباشت ياه هجو دياب رفن كي ،يزورما رازاب رد سكونيل هدش ينيب شيپ هدافتسا يارب هتخانشان يورين كرد يارب

لاس زا رازاب
ييايوپ ملع و زورما رازاب ييايوپ ملع
2001.دن
ك كرد ار
ناصصختم ،
يلبق يداصتقا دوكر يط رد
ITلح
يارب و ناشتكرش هب طوبرم بو نتفاي روضح يارب همادا هب زاين اب

لبق لاس ود رد ه
ك دندوب يزيچ لابند هب اهنآ هك دنتفرگ رارق يسررب دروم اهنآ ماكحتسا هب طوبرم ينف تاعوضوم

هب متس
يس نآ ندروآ و سكونيل اب هدشن يزادنا هار رورس كي ندرك هدامآ ،لح هار ،دراوم زا يرايسب رد .داتفا قافتا

.دوب س
يورس

28. لماش رازفا تخس دروم ن
يا رد .تسا مه هيبش رتشيب لح هار يلو ،دندوب توافتم يمك تاعطق ،يزورما طيحم رد

ق
يرط زا نكمم روطب هك تسا يعقاو ياهرورس

Xen Hypervisors
تام
يسقت لك رد هزورما هك دنا هدش هتخاس

لثم
يشخب هس ياه لح هار رد هولاعب و سكونيل يلصا
‌
VMware ESX
،
Citrix XenServer
تاد
يلوت رياس و

ن
يا .دنا -هدش هدناجنگ
Hypervisorي
لعف رازفا تخس زا ار يميدق يعقاو ياهوررس ات دنهد يم ار ناكما نيا اه

عون چ
يه هكيئاجنآ زا ،درك ادج يا هيامرس چيه نودب
Hypervisorتعنص
يلصا ناگدنشورف لك زا هنيزه نودب

.دنتس
ين سرتسد‌ لباق
لاس رد دوجوم تام
يسقت لثم هدش تيامح و هنيزه نودب تاميسقت رد سكونيل لماع ياه متسيس
2001لباق
لاس هب تبسن رتلااب تم
يق كي رد يراجت تاميسقت ياراد هك دنچ ره ،دنتسه سرتسد
2001ره هب .دنشاب
يم

ار س
كونيل تاميسقت نيا زا هدافتسا همادا ،نابزيم لماع متسيس زا يفاضا لدم ياه يپك حيضوت يارب يياناوت لاح

.دزاس
يم نكمم
IDCدروم رد ناش
ياه يگدامآ شيازفا هب دننك يم هدافتسا سكونيل زا هزورما هك ينايرتشم هك تسا هديقع نيا رب

ي
اه هداد .دنهد يم همادا ،ينونك ياهرورس زا جراخ رد سكونيل لماع ياه متسيس يعقاو ياه هنومن زا هدافتسا

رادومن رد ه
ك يرتشم هدافتسا
3س
كونيل زا هدافتسا ياريذپ ات دنك يم داهنشيپ نايرتشم هب دنا هدش هداد ناشن

.دنشاب
يربا هبساحم
IDCدنر
يگ يم رظن رد يعقاو روطب ار يربا هدوت زا هيلا كي اهنآ هك دريگ يم رظن رد روطنيا ار يربا ناگدننك هيهت ،

ه
ك ديآ دوجوب هيلا دنچ رد دناوت يم ندش يزاجم نيا .دنهد يم هئارا يرتشم يارب سيورس كي ناونعب ار نآ و

:زا دنترابع ه
ك دهد يم داهنشيپ ار اه سيورس فلتخم عاونا اي و فلتخم ياه سيورس
 لثم
يداصتقا يانبريز ياه سيورس هك يداصتقا يانبريز ياهربا
CPUار هر
يخذ و يدنب هكبش ،

هدافتسا .دوش
يم هداد ناشن بو رد يزاجم نيشام كي ناونعب بلغا هك دنهد يم داهنشيپ

ي
م بصن ،يداصتقا يانبريز ربا عون نيا يلااب رد ار ناشياهدربراك و ناش لماع متسيس ،ناگدننك

.دنن
ك
ارجا
يا هدوت لكش لماع كي رد هك دنتسه لماع متسيس كي يرثؤم روط هب هك يشم طخ ياهربا

.دنروآ
يم دوجوب ار ارجا نامز طيحم و يدربراك تفرشيپ و دنوش يم
هزورما ه
ك هچنآ زين و دننادرگ يم يزاجم تروصب ار يدربراك يلك رادقم كي هك يدربراك ياهربا

ناونعب بلغاSaaSاه س
يورس اي تامدخ نيا .دننادرگ يم يزاجم ار دوش يم هداد حيضوت

29. س
يورس اي تامدخ تسا نكمم اي و دنوش هدافتسا لح هار كي ناونعب اهنآ تيّلك رد تسا نكمم

(
يدربراك همانرب ياه طبار كرتشم ياه لصف هب و دهد لاقتنا ار يرتشم ياه
APIي
سرتسد )

ن
كمم هك دنوش عمج ،يرگيد يدربراك شور رد ات دهد هزاجا اه سيورس نيا هب و دشاب هتشاد

.ددرگ ارجا
يتكرش تنارتنيا كي رد يا هيحان روطب تسا
IDCسرتسد لباق
يربا يداصتقا ياهانبريز زا يرايسب ،مهم شخب كي ناونعب سكونيل هك دنك يم هدهاشم

دوجوب ار
ينايرتشم يارب يتايلمع طيحم كي و يربا ناگدنهد سيورس يارب هياپ يژولونكت مه و دش رهاظ يزورما

،ربا
كي رد اهنآ همه هك دنشاب هتشاد يسرتسد نآ تامدخ هب و سكونيل لماع متسيس هب ات دنهاوخ يم اهنآ هك دروآ

.دنا هدش ارجا
ناگدنن
ك هيهت .تسا هدروآ تسدب ار نآ مك هنيزه تلع هب يربا ناگدننك هيهت نايم رد ششك يورين ،سكونيل

ر
ييغت يارب يياناوت و عبنم دك هب يسرتسد هار هب زاين بلغا و دنروآ يم دوجوب ار يزاتشيپ و هديچيپ تامدخ ،يربا

.دنراد ناشصاخ
ياهزاين اب انبم دك
يراك مجح تارييغت
رادومن5 نا
يرج لاح رد رورس يراك مجح تاقيقحت زا جياتن ،
IDCي
اه هلومحم ربارب رد اهنآ هك دهد يم ناشن ار

ن
يب سكونيل ياهرورس رد هدش هدامآ ييادتبا ياهراك مجح ،رظن نيا .دنيآ يم دوجوب ،سكونيل رورس يرازفا تخس


ياه لاس
2002 و 2012.دهد
يم ناشن ار دنا هدش هداد ناشن هلاس ود ياه هرهب رد هك يياه ينيب شيپ اب ار

يداصتقا يانبريز و بو لثم يميدق ياهراك مجح هك مينك هدهاشم ميناوت يم ام
ITتباث
اًبيرقت ءزج كي ناونعب

طقف و دننام
يم يقاب سكونيل
5
0
ه
ك يياه هداد رساترس رد يئزج شهاك اب ار سكونيل رورس ياه ييارآ فص %

.دنروآ
يم تسدب ار دنا هدش هداد ناشن
م
يمصت زا تيامح و يلغش شزادرپ ليبق زا ،يراجت ظاحل زا هتفاي صاصتخا ياهراك مجح و تراجت ،هسياقم رد

زا هرود رساترس رد
يريگ
13 هب %18.6 دودح رد ش
يازفا ينعي ،دنباي يم شيازفا %
5هج
يتن ،دشر نيا .دصرد


يداصتقا يانبريز ليبق زا هدمآ دوجوب ياهراك مجح زا يراك مجح مهس يئزج تارييغت
ITو بو
يداصتقا يانبريز و

.تسا
يرگيد ياهراك مجح هلوقم رد شهاك

30. ي
دايز روطب ات دسر يم رظن هب تراجت يارب هتفاي صاصتخا ياهراك مجح يارب يشم طخ كي ناونعب سكونيل دشر

مجح قطانم نامه رد س
كونيل ياهييارآ فص يجيردت شيازفا اب بيكرت رد سكونيل دوجوم ياهيئارآ فص لاقتنا زا

.د
يآ دوجوب ،يراك
رادومن رد ه
ك يراك مجح ياه هلوقم رياس زا اراكشآ ،هداد هاگياپ ياهراك مجح
5هدما
ين دوجوب ،دنا هدش هداد ناشن

رطاخ هب .دنتسه
يراك مجح رگيد عاونا زا يرايسب لماك شخب كي اه هداد هاگياپ يراك ياه مجح هكنيا رطاخب ،دنا

.دشاب
يم اه هداد هاگياپ شخب كي ياراد تراجت لك يارب هتفاي صاصتخا ياهراك مجح لك اًعقاو هك تسا نيا

.دنشاب
يم شخب نآ ياراد يهورگ ياهراك مجح و بو يداصتقا يانبريز ياهراك مجح زا يرايسب هك يروطنامه
.دهد
يمن ناشن ار شهاك هب ور تصرف كي ،صخشم يراك مجح كي قيقد مهس هك درك ناشن رطاخ ات تسا مهم

نآ رد هتفرگ رارق
ياهدحاو دادعت ظاحل زا شخب ره ،دباي يم شيازفا سكونيل تصرف يلك هزادنا هك يروطنامه

رتع
يرس تعرس كي رد يناسآ هب ،دنشاب يم شيازفا هب ور اهنآ ماهس هك اه شخب نيا .دباي يم شيازفا ،يراك مجح

.دنشاب
يم شهاك هب ور هكنيا اي و هدوب قنور يب ،اهنآ ماهس هك يياه شخب نآ هب تبسن دنوش يم رت هدرتسگ
هدنيآ شرگن

31. IDC اب س
كونيل هب طوبرم رازفا مرن تفرشيپ هك دنك يم ينيب شيپ
CAGR دودح رد 23.6ي
م يهتنم تعنص هب ‌%

زا ه
ك دوش يم ينيب شيپ سكونيل هب طوبرم رازفا مرن هنيزه .دوش
12.3 لاس رد رلاد درا
يليم
2008 هب 3
5.5

لاس رد رلاد درا
يليم
2013.دسرب
ات
يلك يبايرازاب ،هسياقم رد
5 ش
يازفا %
CAGR
ياه لاس رد
2013 - 2008ي
شم طخ .دننك يم ينيب شيپ ار

ات دنوش
يم ينيب شيپ زودنيو و سكينوي ياه
1.8 ،%CAGR
ياه لاس رد
2013 - 2008 و 6.6ب
يترت هب ار %

زا ش
يازفا هب ور سكينوي هنيزه اب هياپ اي انبم گرزب دادعا ساسارب ،دشر ريداقم نيا .دنهد ناشن
69هب رلاد درا
يليم

74 زا زودن
يو هنيزه هكيلاح رد ،دنوش يم هبساحم ،رلاد درايليم
149 هب رلاد درا
يليم
206.دسر
يم رلاد درايليم
اه تصرف/اه يسررب
س
كونيل موادم شيازفا اي دشر
SOEي
سررب دروم لماوع زا يرس كي هليسوب ات دنوش يم ينيب شيپ ييارآ فص و

زا ه
كنيا يارب ،تسا يرتشم ندوب اريذپ زا يريگ هرهب يارب هجوت لباق تصرف كي نينچمه دروم نيا يلو ،دنريگ رارق

.دنن
ك هدافتسا سكونيل لماع متسيس زا جراخ رد مهم تيرومأم ياهدربراك
IDCرظن رد ار ر
يز لماوع اي اهروتكاف ،

س
كونيل رازاب رب اهنآ هك دريگ يم
SOE:دنراذگ
يم ريثأت ،دنباي يم همادا هك
هل
يسوب رورس ياه لماع متسيس و سكينوي ياهرورس يارب رازاب :سكينوي ياه لماع متسيس :شلاچ

هب
يتخس هب يشم طخ نيا و( تسا هتفرگ رارق راشف تحت ،ريخا ياه لاس رد ناگدننك تباقر

اب گرزب
اًتبسن رازاب كي نيا ،همه نيا اب .ددرگ يم دروخرب )لوادتم جيار يداصتقا دوكر هليسو

بصن
يانبم هدنيآزف يورين هب رجنم و دنام يم يقاب نآ فارطا رد هظحلام لباق متسيسوكا كي

.دورب ن
يب زا يتخس هب دناوت يم هك ددرگ يم هدش
د
يدج رازاب دمآرد ندروآ تسدب هليسوب مه متسيسوكا دشر :سكينوي ياه لماع متسيس :تصرف

دوجوب ،
يزادنا هار ياه متسيسوكا رياس يور رب هدش هنيزه دمآرد لاقتنا قيرط زا مه و يا هكبش

هدش بصن
ياهرورس گرزب هياپ و سكينوي و سكونيل نيب يعيبط يرايمه نيا هرابرد .تسا هدمآ

،س
كينوي
IDCي
اهييارآ فص يارب تدم دنلب عبنم كي يشم طخ نيا هك دنك يم ضرف

ي
م سكينوي ياه بصن زا ندرك يريگ هرانك يارب نيزگياج كي ناونعب و مه تازاوم هب سكونيل

لماش ،)رترثؤم( رتدمآرا
ك يژرنا ياراد ياه متسيس و يدعب لسن يلااب دركلمع اًصوصخم ،دشاب

.دنوش
يم
دمآرد ه
كيئاجنآ زا .دهد يم ناشن ار سكونيل يارب تدم دنلب شلاچ كي زودنيو :زودنيو رازاب :شلاچ

زودن
يو ياه ييارآ فص هب طوبرم ادتبا رد رازفا مرن
SOEهن
يزه زا يمين ات دباي يم همادا هك تسا

32. بصن ه
ياپ نيرتگرزب زا ندرب تذل هب زودنيو .دهد ليكشت ار رساترس رد يرتشم رازفا مرن ياه

س
كينوي لاقتنا ياه تصرف دراو هك يتقو .دهد يم همادا رورس لماع متسيس ره هب طوبرم هدش

.دن
ك يم لماك ،هدنيآ رد هلصاف نيا رد ار اه تصرف ،تفاسوركيام هك دينك ينيب شيپ ،ددرگ يم

هدش بصن
ياه متسيس يارب بلاج لاقتنا يشم طخ كي هك ميريگ يمن رظن رد ار زودنيو ام

.دشاب س
كونيل يزورما
ي
رگيد زاب نتم يژولونكت هب مه و سكونيل هب مه ار شا شور ،تفاسوركيام :زودنيو رازاب :تصرف

حطس رد س
كونيل ياه شور اب يهورگ روطب مه و يتباقر روطب مه هزورما و تسا هداد رييغت

ي
بايرازاب عون كي مه زونه تكرش نيا ،لاح ره هب .دوش يم راك ،هعسوت حطس رد و يژولونكت

ي
م شيازفا ار تفاسوركيام يياناوت شور نيا .دروآ يم تسدب ار سكونيل اب شورف شور و يتباقر

،
يبيكرت يشم طخ اي و سكونيل ينتشاد تسود ياه باسح تروص اب هكنيا يارب دهد

جراخ رد
يلصا يرازفا مرن تلاوصحم هنوگ ره مه زونه ،شور نيا .دناسرب شورف هب ار تلاوصحم

و دهد
يم ليوحت ار سكونيل يشم طخ زا
IDCهرود رد ار ت
يلاعف نينچ ات دنك يمن ينيب شيپ

نورد شلات زا دنن
ك يم هفاضا ار سكونيل هزورما هك سكينوي ياه هزاغم ،اًصوصخم .دنيبب كيدزن

ه
ك ينايرتشم ،هتفاي هعسوت يرايمه نيا هرابرد .دننك يم هدافتسا تفاسوركيام يدركراك تيلباق

.دنوش
يم هدامآ رتشيب لاًامتحا ،دنراد ار زودنيو رانك رد سكونيل زا هدافتسا يارب هجوم رذع ياراد
 :هناگادج
يرازفا مرن ياه هدوت زا هدافتسا رد شهاك :تصرف
IDCي
م هدافتسا تعنص رد رييغت كي زا

رد ار لماع متس
يس اهنآ هك دنك يم دييأت ار راك هدامآ يرازفا مرن ياه هدوت يدنبركيپ هك دنك

رازفا مرن
ياراد لاًومعم و دنهد يم رارق يداصتقا يانبريز هب طوبرم يرازفا مرن تاعطق رياس رانك

ه
ك دريگ يم ار يلمع اي روتكاف لكش كي تاقوا يضعب ،يدنب هتسب نيا .دنشاب يم يدربراك
IDC
ي
اراد هك يياه ييارآ فص هب رجنم دناوت يم دنور نيا .دمان يم يرازفا مرن هليسو ناونعب ار نآ

ي
م شهاك ار ادج تلاوصحم يارب دمآرد ياه تصرف نآ يلو ،دوش دنتسه سكونيل دايز مجح

.دهد
يريگ هجيتن
ي
داصتقا يشاپورف اي للاتخا ميقتسم رثا ات دننك هاگن نويزيولت اي و ناش يلحم ياه همانزور هب رتشيب ديابن نايرتشم

تعنص رد ،لاح ره هب .دنن
ك هدهاشم ار ينونك
ITي
داصتقا ياهدوكر زا تدم دنلب رثا كي هك ميا هديقع نيا رب ام

،رتع
يرس هچ ره ار يژولونكت شور ات دنك يم كمك تعنص هب رثا نيا و دراد دوجو تعنص رد ندز اپ و تسد لثم

.دن
ك يدنب هتسد

33. ،نتفر ولج ابIDCهرود رد ات م
ينك يم ينيب شيپ ام هك دنك يم ضرف يشم طخ لح هار كي ناونعب ار سكونيل ،

.ددرگ رت قنور رپ ،
يداصتقا دوكر زا سپ
يراصحنا قحIDC
تاعلاطا
يجراخ راشتنا
IDC تاعلاطا هنوگ ره و IDCهدافتسا
يتاغيلبت تاعوضوم اي و تاغيلبت ،اه هيرشن رد هك

س
يئر بئان زا يراتشون دييأت هب زاين ،دنا هدش
IDCي
اراد دياب هدش داهنشيپ كردم اي دنس زا سيون شيپ كي .دراد

،دشاب
يتساوخرد نينچ
IDC.دن
ك يم ظفح ار يتلع ره هب انب يجراخ هدافتسا هب طوبرم دييأت بيذكت يارب قح
تس
ین زودنیو سکونیل
یتلاکشم و هدرک ترجاهم زودنیو زا یگزات هب هک دشاب دنمدوس یراک
‌هزات ناربراک یارب رتشیب تسا نکمم هلاقم نیا

نیا هک تسه مه لیلد نیمه هب و دوش
‌یم ناربراک زا یرایسب یارب یناوارف تلاکشم داجیا ثعاب ترجاهم .دنراد

هک ازجم شخب دنچ هب هلاقم نیا ،دنوش
‌یم یشان لکشم کی زا تلاکشم زا یرایسب هک ییاجنآ زا .هدش هتشون هلاقم

یاهرازفا
‌مرن و سکونیل/ونگ لماع متسیس ،یتحار یارب .تسا هدش میسقت ،دنک‌یم ثحب تلاکشم نیا دروم رد

.تسا هدش قلاطا سکونیل هلاقم نیا رد نتمزاب
تس
ین زودنیو هیبش لاًماک سکونیل
زودنیو زا نتمزاــب و دازآ یا
‌هخــسن ات دنراد راظتنا اهنآ .دنراد تیاکش نیا زا ،ترجاهم زا سپ ناربراک زا یدایز دادعت

یوزرآ نیا دنچره .دنا
‌هتشاد راظتنا سکونیل تریغاب ناربراک زا یزیچ نینچ دنیوگ‌یم اهنا تاقوا زا یلیخ. دننیبب ار

.تسین شیب یلمهم
.دخرچ
‌یم هلئسم کی لوح لیلاد نیا یمامت یلو ،تسا رییغتم رایسب ،دننک‌یم هدافتسا سکونیل زا مدرم هک یلیلاد

و تعرس ،باختنا ،هنیزه زا دنترابع رما نیا سایقم یمومع دراوم .دشاب زودنیو زا رتهب سکونیل ات دنراد راظتنا اهنآ
زیچ ات تسا راودیما ،دنک
‌یم شیامزآ ار سکونیل هک یزودنیو ربراک ره یلو تسه مه یرگید یاهزیچ .تینما

.دوش شبیصن دراد هچنآ زا یرتهب
.تساجنیمه زا لکشم و
یپک کی !دنامب یقاب رگید زیچ نآ اب ناسکی لاماک هک یلاح رد دشاب رتهب یزیچ زا یزیچ هک تسین نکمم نیا
،دینک شیامزآ ار سکونیل دیهاوخ
‌یم هک یماگنه .تسین رتهب تقوچیه اعطق یلو ،دشاب هباشم تسا نکمم لماک

34. ره و دنریگ
‌یم هدیدان ار تقیقح نیا یرایسب .دشاب توافتم هک دیشاب هتشاد دیما ،ندوب رتهب هب نتشاد دیما یاجب

.دنریگ
‌یم رظن رد سکونیل لاکشا ناونع هب ار زودنیو و سکونیل نیب توافت
هدننک دیلوت تیاس هب دیاب زودنیو رد .دیریگب رظن رد ار یرازفا
‌تخس یاهزادنا‌هار ءاقترا ،هداس لاثم کی ناونع هب

.دیهد ءاقترا ار هتسه دیاب سکونیل رد هک یلاحرد ،دییامن بصن و تفایرد ار زادنا
‌هار دیدج هخسن و هدرک هعجارم
هک یلاحرد ،دنک
‌یم مهارف امش رتویپماک یارب ار دیدج یاهزادنا‌هار یمامت هتسه ءاقترا رابکی هک تسانعم نیا هب نیا

هناگادج ار اهزادنا
‌هار و هدرک عوجر رازفا‌تخس یاه‌هدنزاس یاه‌تیاس کت کت هب ات دیتسه روبجم امش زودنیو یور رب

نآ لیلد ،دننک
‌یم تیاکش نآ زا زودنیو ناربراک هک یلاح رد تسین یدب نیا هب سکونیل رد هلئسم نیا .دییامن زور‌هب

.دنداد
‌یم ماجنا ارنا لابق هک تسین یزیچ هباشم نیا هک تسا نیا مه
نوچ ار ایند هک یرگرورم .نتمزاب یاهرازفا
‌مرن یاه‌تیقفوم نیرتگرزب زا یکی :سکافریاف ،رت‌کرد لباق لاثم کی ای

ای هباشم لاماک یزیچ داجیا اب ایآ .داد ناکت ینافوطIE؟دبای تسد تیقفوم زا هجرد نیا هب تسناوت
‌یم
زا نوـچ ؟ارــچ .هــن انئمطمIEییاه
‌تیلباق یاراد رگرورم نیا !دوب توافتم نآ زا هک اریز دوب رتهب و دوــب رــتهب

ریظن
tabbed browsing
زا ینابیتشپ ،راکوت یوجتسج راون ،هدنز یاه
‌فلا‌بوچ ،
PNGو ندش هفاضا لباق مئامض ،
اب نامزمه هک دوب هدش هدناجنگ هرجنپ نییاپ رد هلیم کی یور رب نآ راکوت رگوجتسج .دوب رگید بلاج یاهزیچ
هک یلاح رد .داد
‌یم ماجنا مه ار وجتسج لمع ،پیات
IE اب رورم تیلباق tab زا ،تشادــن ار فلـتخم یاه RSS
هرجنپ کی و دیدرک
‌یم بصن یرگید یاهرازفا‌مرن دیاب راکوت یوجتسج راون زا هدافــتسا یارــب ،درــک‌یمن ینابیـتشپ

یاه
‌همگد یور کیلک هب زاین دشن ادیپ ماغیپ ندرک کاپ و وجتسج عورش یارب هک وجتسج
OK.تشاد
نویدم ار ندوب رتهب نیا و دیسر تیقفوم نیا هب ندوب رتهب یارب هک ینتمزاب رازفا
‌مرن زا لدتسم و حضاو یا‌هنومن

هباشم لاماک سکافریاف رگا .دوب ندوب توافتمIEسکونیل هک یتروص رد قافتا نیمه و دش
‌یم وحم یمانمگ رد ،دوب

.داتفا
‌یم دوب زودنیو هباشم
هن ،دیداد
‌یم ماجنا و دیتشاد لابق هک دوب یزیچ نآ اب ناسکی و انشآ لاماک سکونیل رگا :ثحبم نیا لح‌هار نیاربانب

تساجنیا رد اهنت هک لیلد نیا هب !دییوگب دمآ
‌شوخ دنتسه توافتم نآ رد اهزیچ هک ییاج هب !رتهب هن و دوب دیدج

!دنشاب هتشاد ندیشخرد تخب دنناوت
‌یم اهنآ هک

35. ( راکو
‌بسک موادت حرط
-
Business Continuity Plan BCP
)
( راکو
‌بسک موادت حرط
BCPتلالاتخا اب ههجاوم رد دناوت
‌یم نامزاس کی دنک‌یم نیمضت هک تساه‌لمعلاروتسد و اهدنیآرف زا یا‌هعومجم )

زکرمت ینارحب ثداوح هب شنکاو رب اهنت
‌هن حرط نیا .ددرگزاب یداع تیعضو هب تعرس هب و هدرک ظفح ار دوخ یدیلک یاه‌تیلاعف ،اه‌نارحب و

یلصا فده .دهد
‌یم ششوپ زین ار یگدامآ و یریگشیپ هکلب ،دراد
BCPیتایح تایلمع و نانکراک ،اه
‌ییاراد ،اه‌سیورس هب یسرتسد ظفح

.تسا یرارطضا طیارش رد
ارچBCP؟تسا یرورض
کس
یر تیریدم
.هرمزور یاه
‌تیلاعف رد للاتخا اب طبترم یاه‌کسیر شهاک و ییاسانش :
ی
لام تراسخ شهاک
.دشاب هتشاد هارمه هب یلام نایز تسا نکمم هک تامدخ هئارا ای دیلوت فقوت زا یریگولج :
ناعفن
‌یذ و یرتشم دامتعا شیازفا
.دننک
‌یم ظفح ار نایرتشم دامتعا دمآراک همانرب کی نتشاد اب اهراکو‌بسک :
:ثداوح ربارب رد
یرادیاپ
.اه
‌متسیس یبارخ و اه‌یریگ‌همه ،یربیاس تلامح ،یعیبط یایلاب هلمج زا
:
ینوناق تامازلا اب یناوخمه
.تسا یمازلا راکو
‌بسک موادت حرط نتشاد ،عیانص یخرب رد

یدیلک رصانع
BCP
را
کو‌بسک ریثأت لیلحت و کسیر یبایزرا
( -
Business Impact Analysis BIA
:)
نکمم
یاهدیدهت ییاسانش
.)ینف صقن ،یعیبط یایلاب ،یربیاس تلامح دننام(
را
کو‌بسک رب اه‌سیورس یبارخ یلامتحا ریثأت لیلحت
.)ینوناق ،یتایلمع ،یلام(
:اهدن
یآرف و تامدخ تیولوا نییعت
.دننامب سرتسد رد نارحب طیارش رد دیاب هک یتایح یاهدنیآرف ییاسانش و اه
‌سیورس یدنب‌تیولوا
فیرعت RTO و )یبایزاب فده نامز( RPO.)هداد یبایزاب فده هطقن(
RTO.دشاب جراخ سرتسد زا دناوت
‌یم سیورس کی هک ینامز رثکادح :
RPO.داد تسد زا یدج للاتخا داجیا نودب ناوت
‌یم هک یا‌هداد نازیم رثکادح :
:
یبایزاب و شنکاو همانرب نیودت
.نکمم نامز نیرتمک رد اه
‌تخاسریز و اه‌سیورس یبایزاب یاه‌شور میظنت
.)یربیاس هلمح ای هکبش یبارخ
لاًثم( اه‌نارحب عاونا هب شنکاو یارب قیقد یاه‌لمعلاروتسد یزاس‌هدامآ
دنیآرف فیرعت Failover.)نابیتشپ متسیس کی هب سیورس راکدوخ لاقتنا(

36. :نارحب م
یت داجیا
.نامزاس فلتخم یاه
‌شخب زا یدیلک دارفا لماش وخساپ یاه‌میت نییعت
.)دهد ماجنا ینامز هچ رد ار یراک هچ یسک هچ( حوضو
‌هب اه‌تیلوئسم و فیاظو فیرعت
(
یریگ‌نابیتشپ
Backup و ) Redundancy :
.اه
‌متسیس و اه‌هداد زا مظنم نابیتشپ یاه‌هخسن داجیا
.)ربا ای هیوناث هداد زکارم دننام( نابیتشپ یاه
‌تخاسریز زا هدافتسا
.نابیتشپ یاه
‌هخسن حیحص درکراک زا نانیمطا و یبایزاب یاهدنیآرف مظنم شیامزآ
:ن
یرمت و شزومآ
یارجا هوحن دروم رد نانکراک یارب مظنم یاه
‌شزومآ یرازگرب
BCP.
یارجا
Tabletop Exercises
.رتشیب یگدامآ یارب اه
‌نارحب یزاس‌هیبش و
:رمتسم دوبهب و تراظن
یناسرزور
‌هب و ینیبزاب
BCP.صخشم ینامز لصاوف رد
.رمتسم دوبهب یارب هدش
‌هتخومآ یاه‌سرد ییاسانش و هتشذگ یاهدادخر لیلحت
ه
ک یتلالاتخا عاونا
BCP: دهد
‌یم ششوپ

یزوس
‌شتآ ،هلزلز ،لیس :یعیبط یایلاب
هداد تشن ،که ،رازفا
‌جاب :یربیاس تلامح
هکبش ای رتنساتید رد صقن :تخاسریز یبارخ و قرب یعطق
ریظن :اه
‌یریگ‌همه
-19
COVID
دش نانکراک هدرتسگ یراکرود ثعاب هک
رازفا
‌تخس یبارخ ای هداد یفداصت ندش کاپ :یناسنا یاطخ ای ینف یاه‌صقن

37. یزاس‌هدایپ و یحارط لحارم
BCP
:فده فیرعت و عورش
حرط فادها و هنماد نییعت BCP
عبانم صیصخت یارب دشرا ناریدم تیامح بلج
و کس
یر لیلحت
BIA :
نارحب یاهویرانس و اهدیدهت ییاسانش
تلالاتخا زا یشان یتایلمع و یلام ریثأت لیلحت
:
یزاسدنتسم و یحارط
داجیا و اهدنیآرف یزاسدنتسم Runbook
اه
‌تیلوئسم نییعت و نارحب هب ییوخساپ یاه‌میت داجیا
:
یزاس‌هنیهب و شیامزآ
حرط ییاراک یسررب یارب یزاس
‌هیبش یاه‌نومزآ یارجا
اهدنیآرف یناسرزور
‌هب و فعض طاقن حلاصا
:شزومآ و رمتسم
یارجا
اب اه
‌نآ ییانشآ و نانکراک مظنم شزومآ
BCP
حرط یناسرزور
‌هب و یطیحم تارییغت رب رمتسم تراظن
رد هدافتسا دروم
یاه‌یروانف و اهرازبا
BCP
لثم :نارحب تیریدم یاهرازفا
‌مرن
Everbridge ای xMatters و
…
:یربا یریگ
‌نابیتشپ یاه‌سیورس

AWS Backup
،
Azure Recovery Services
و
…
:یهدرادشه و یتراظن یاه
‌متسیس
PagerDuty، Datadog و
…

38. :یطابترا یاه
‌مرفتلپ

Microsoft Teams
، Slack ینارحب طیارش رد طابترا یارب
نتشاد
یایازم
BCP
:نامزاس
یروآ‌بات شیازفا
.دننک
‌یم لمع رتهب اه‌نارحب اب ههجاوم رد اهراکو‌بسک
:ناعفن
‌یذ و یرتشم دامتعا ظفح
.نامزاس رابتعا رب یبارخ ریثأت شهاک
:کس
یر تیریدم یزاس‌هنیهب
.تخاسریز فعض طاقن شهاک و ییاسانش
:اه
‌هنیزه شهاک
.یلام تاراسخ و اه
‌تیلاعف تدم‌ینلاوط فقوت زا یریگشیپ

یارجا یاه‌شلاچ
BCP
:اه
‌میت نایم یگنهامه مدع
.فلتخم یاه
‌شخب نایم یراکمه دوبن
:
یزاس‌هدایپ یاه‌هنیزه
.هدیچیپ و گرزب یاه
‌نامزاس رد هژیو‌هب
:مظنم نومزآ و ن
یرمت مدع
تسا نکمم BCP.دنکن لمع یتسرد
‌هب نارحب نامز رد
:نان
کراک تمواقم
.تسا شلات و نامز دنمزاین نارحب یارب یگدامآ و ینامزاس گنهرف رییغت
تقیقح ردBCPزکرمت هثداح زا سپ یبایزاب رب اهنت
‌هن حرط نیا .تسا ینارحب طیارش رد راکو‌بسک یرادیاپ ظفح یارب یدیلک رازبا کی

ماغدا اب .دهد
‌یم تیمها یلبق یگدامآ و یریگشیپ هب هکلب ،دراد
BCPیریگولج تایلمع فقوت زا ناوت
‌یم ،نامزاس هرمزور یاه‌تیلاعف رد

.دومن ظفح ار نایرتشم دامتعا و درک
اب و دنهد همادا دوخ تیلاعف هب نانچمه ،طیارش نیرت
‌تخس رد یتح هک دهد‌یم ناکما اه‌نامزاس هب ،رثوم راکو‌بسک موادت حرط کی نتشاد

.دندرگزاب یداع تیعضو هب ریخأت نیرتمک

39. هنیمز ردDevOps( راکو
‌بسک موادت یزیر‌همانرب ،
BCPطیارش رد یتح اه
‌سیورس ندوب سرتسد رد و یرادیاپ نیمضت رد یتایح شقن )

هب نکمم نامز نیرتمک رد ای دهد همادا دوخ یدیلک یاه
‌تیلاعف هب دناوت‌یم نامزاس هک دنک‌یم نیمضت همانرب نیا .دنک‌یم افیا ینارحب

ماغدا .ددرگزاب یداع تیعضوBCP اب DevOpsبیکرت هوحن همادا رد .تسا هناریگشیپ گنهرف و ،اهرازبا ،اهدنیآرف زا یبیکرت دنمزاین
:مهد
‌یم حیضوت ار هزوح ود نیا
ت
یمها
BCP رد DevOps
( یبارخ نامز شهاک Downtime رد هتسویپ یاه
‌سیورس :)
DevOpsیربیاس تلامح ،متسیس صقن دننام ینارحب طیارش رد دیاب
.دنشاب سرتسد رد مه قرب عطق ایBCP.دنک
‌یم کمک یبایزاب یاهراکهار و یبارخ یلامتحا یاهویرانس ییاسانش هب
:اطخ ربارب رد اه
‌سیورس یرادیاپ
DevOpsار نانیمطا نیا راکو
‌بسک موادت یارب یزیر‌همانرب .دراد زکرمت موادم لیوحت یاه‌هخرچ رب

.دنشاب سرتسد رد نانچمه مهم یاهدنیآرف ،یربیاس تلامح ای اهاطخ زورب تروص رد یتح هک دهد
‌یم
:کسیر تیریدم BCP هب DevOpsو دنک تیریدم رتهب ار هداد نتفر تسد زا و یبارخ اب طبترم یاه
‌کسیر ات دنک‌یم کمک

.دشاب هتشاد رثوم یبایزاب یاهویرانس

یدیلک یازجا
BCP رد DevOps
:کسیر یبایزرا
)یناسنا یاطخ ای ،هکبش تلاکشم ،یربیاس تلامح دننام( یجراخ و یلخاد یاهدیدهت ییاسانش
راکو
‌بسک رب سیورس یبارخ ریثأت لیلحت
:یبایزاب و پاکب تیریدم
)تخاسریز و هداد زا( مظنم یریگ
‌پاکب یاه‌تسایس یزاس‌هدایپ
تست و نیرمت
Disaster Recovery
هدش
‌یزاس‌هیبش یاهویرانس اب
( یبایزاب یزاسراکدوخ
Automated Recovery
:)
دننام راکدوخ یاهرازبا زا هدافتسا Ansible، Terraform ای Kubernetesاه
‌سیورس عیرس یبایزاب و رارقتسا یارب
دنیآرف میظنت Failoverینارحب یاه
‌سیورس یارب راکدوخ تروص‌هب
:یهدرادشه و تراظن
لثم ییاهرازبا زا هدافتسا Prometheus، Grafana و ،
ELK Stack
اه
‌سیورس رمتسم گنیروتینام یارب
نارحب زا یریگولج و لومعمریغ یاهدادخر ماگنهدوز صیخشت یارب اهرادشه میظنت

40. ت
یریدم
Incident:
( اهدادخر هب ییوخساپ میت کی نتشاد
Incident Response Team
لیلحت و تبث نارحب عیرس عفر و تیریدم یارب )
ددجم عوقو زا یریگولج و اهدنیآرف رمتسم دوبهب یارب اهدادخر
:موادم ن
یرمت و تست
مظنم یارجا
tabletop exercises
و )ذغاک یور یزاس
‌هیبش تانیرمت(

Chaos Engineering
یگدامآ شیامزآ یارب
اه
‌تخاسریز
رمتسم یناسرزور
‌هب و یبایزرا
BCPاه
‌نومزآ جیاتن هب هجوت اب
یاه
‌کینکت و اهرازبا
DevOps یارب BCP
Containerization لثم( Dockerناسآ یبایزاب و لمح لباق یاه
‌سیورس داجیا :)
/
CI CD Pipelines
نارحب نامز رد یحلاصا یاهدک یزاس
‌هدایپ رد تعرس :

()Infrastructure as Code IaC
دک اب اه
‌تخاسریز عیرس یبایزاب و داجیا :

Cloud Failover
و -
Multi Cloud Strategy
کسیر شهاک یارب یربا هدنهد
‌سیورس دنچ زا هدافتسا :
ب
یکرت یایازم
BCP اب DevOps
اه
‌یبارخ ربارب رد اه‌تخاسریز یروآ‌بات شیازفا
نارحب عقاوم رد یبایزاب نامز شهاک
گنهرف هب هجوت اب اه
‌میت نایم رتهب یگنهامه
DevOps
اه
‌سیورس یرادیاپ لیلد هب ییاهن ناربراک و نایرتشم نانیمطا شیازفا
بیکرت ،تیاهن ردBCP و DevOpsو تارییغت هب تعرس هب دناوت
‌یم هک دوش‌یم رادیاپ و کباچ ،فطعنم راتخاس کی داجیا هب رجنم

.دهد ناشن شنکاو اه
‌یبارخ

41. راد
یاپ یحارط و متسیس یرامعم

Redundancy
و :
Replication
یرامعم زا Microservices.دنریگن رارق ریثأت تحت اه
‌سیورس ریاس ،سیورس کی یبارخ تروص رد ات دینک هدافتسا
داجیا Replica.عیرس یبایزاب یارب فلتخم ییایفارغج قطانم رد اهرورس ای اه
‌سیباتید زا
:
Load Balancing
یزاس
‌هدایپ

Load Balancer
لثم( اهNginx ای HAProxy زا یریگولج و کیفارت عیزوت یارب )overl oad.رورس کی
زا هدافتسا
Chaos Engineering

Chaos Engineering
یگدامآ ات دنک
‌یم داجیا دوخ یاه‌متسیس رد ییاهاطخ دمع هب نامزاس نآ رد هک تسا هناریگشیپ درکیور کی

.دجنسب ینارحب طیارش رد ار تخاسریز
:اهرازبا
Gremlin،
Chaos Monkey
هعومجم زا(
Netflix OSS
)
:فده
یعقاو نارحب عوقو زا شیپ تخاسریز فعض طاقن ییاسانش
اه
‌میت یگدامآ نازیم یسررب و یبارخ نامز یارب نیرمت
۳ یزاس
‌هدایپ .

( )DR Disaster Recovery
راکدوخ تروص
‌هب
RTO و RPO:

( )RTO Recovery Time Objective
.دوش جراخ سرتسد زا دناوت
‌یم سیورس کی هک ینامز رثکادح :

( )RPO Recovery Point Objective
.یدج للاتخا داجیا نودب داد تسد زا ناوت
‌یم هک یا‌هداد رثکادح :

42. DevOps زا هدافتسا اب /
CI CD
و
Infrastructure as Code
دناوت
‌یم
RTO و RPO.دهد شهاک ار

یارجا
DR:را
کدوخ
زا هدافتسا اب Terraform ای Ansibleرگید طیحم کی رد
اًعیرس ار اه‌تخاسریز ناوت‌یم ،رتنساتید لک یبارخ تروص رد ،

.درک رقتسم

یاه‌یژتارتسا
Backupی
بایزاب و

Backup Incremental
:
.)یزاس
‌هریخذ یاضف و نامز یزاس‌هنیهب یارب( دوش هریخذ نابیتشپ هخسن نیرخآ هب تبسن تارییغت اهنت
Offsite و
Cloud Backup
:
لثم( یربا یاه
‌سیورس زا هدافتسا
3
AWS S
،
Azure Blob Storage
.لحم زا جراخ رد نابیتشپ یاه
‌هخسن یزاس‌هریخذ یارب )

Backup as Code
:
یاهوکس زا هدافتسا اب یبایزاب و پاکب یاهدنیآرف یزاسراکدوخ DevOps.
( تراظنMonitoring و )Alertingدنمشوه
-
Real time Monitoring
:
لثم ییاهرازبا Prometheus و Datadog.اه
‌تخاسریز و اه‌سیورس تیعضو رب تراظن یارب

43. Alerting:
.)یسرتسد شهاک ای خساپ نامز شیازفا لثم( تلاکشم ماگنهدوز صیخشت یارب قیقد یاهرادشه میظنت
زا هدافتسا PagerDuty ای OpsGenie و zabbix.اه
‌میت هب یروف رادشه لاسرا یارب و …
تان
یرمت
Tabletopی
زاسدنتسم و

Tabletop Exercise
:
.دوش
‌یم یسررب اه‌نآ شنکاو هوحن و دهد‌یم رارق یضرف طیارش رد ار اه‌میت هک نارحب یزاس‌هیبش تانیرمت
و
یزاسدنتسم
Runbooks:
هیهت Runbook.تسا اه
‌تیلوئسم و اه‌سیورس یبایزاب قیقد لحارم لماش هک ،نارحب یویرانس ره یارب

44. گنهرفDevSecOps رد ت
ینما و
BCP
:یریذپ
‌بیسآ تیریدم
لثم یتینما راکدوخ یاهرنکسا زا هدافتسا اب
OWASP ZAP
ای Snykریذپ
‌بیسآ اهدک و اه‌تخاسریز هک دوش لصاح نانیمطا ،

.دنتسین

Least Privilege
:
.دوش دودحم بیسآ نازیم ،هلمح عوقو نامز رد ات دینک لامعا اه
‌سیورس و یربراک یاه‌باسح یارب ار یسرتسد لقادح لصا

Penetration Testing
:
.یتینما تلامح لباقم رد متسیس یگدامآ یبایزرا یارب مظنم ذوفن یاه
‌تست یارجا
DevOps و -
Multi Cloud Strategy
را
کو‌بسک موادت یارب
:یربا هدنهد
‌هئارا دنچ زا هدافتسا
لثم( یربا هدنهد
‌هئارا دنچ زا ،هدنهد‌هئارا کی هب یگتسباو یاج‌هب
AWS، Azure و GCP.دوش هدافتسا )

Hybrid Cloud
:
عبانم بیکرت Cloud و -
On premise
.نارحب نامز رد رتشیب یریذپ
‌فاطعنا یارب
Failover( لااب یسرتسد یارب فلتخم یاه
‌هدنهد‌سیورس نیب راکدوخ

High Availability
.)

45. Pipeline
یاه
/
CI CD
ی
بارخ ربارب رد مواقم
-
Blue Green Deployment
:
.دوش تشگزاب یلبق هخسن هب
اًعیرس ،دیدج هخسن رد لکشم زورب تروص رد ات دنشاب ارجا لاح رد سیورس زا هخسن ود نامز‌مه

Canary Deployment
:
لماک رارقتسا ،تیقفوم تروص رد و دننک ادیپ یسرتسد دیدج هخسن هب ناربراک زا یمک دصرد ادتبا هک یا
‌هنوگ‌هب یجیردت رارقتسا

.دوش ماجنا
Rollback:را
کدوخ
.ددرگرب یلبق رادیاپ هخسن هب راکدوخ تروص
‌هب متسیس ،دیدج رارقتسا رد لکشم ییاسانش تروص رد
یریگ
‌هجیتن
ماغداBCP اب DevOpsدنمزاین درکیور نیا .تساه
‌تخاسریز و اه‌سیورس موادت نیمضت یارب هتفرشیپ و هنارگن‌لک درکیور کی

گنهرف داجیا و موادم تانیرمت ،راکدوخ یاهرازبا زا هدافتسا ،قیقد یزیر
‌همانرب
DevOps ،تیاهن رد .تسا نامزاس رد BCPرد
DevOpsنودب ار دوخ یاه
‌سیورس و دننامب یقاب مواقم و ریذپ‌فاطعنا دنناوت‌یم ینارحب ره اب ههجاوم رد اهراکو‌بسک هک دنک‌یم نیمضت

.دنهد هئارا ناربراک هب هفقو

46. ‌
: همیمض
اب
tabletopexercises
: میوش انشآ یزیمور نیرمت ای

47. ()Tabletop Exercise TTX
یعون ی
زاس‌هیبش نیرمت
تروص
‌هب هک تسا نارحب
ذغا
ک یور یضرف یاهویرانس
ماجنا یهورگ تاسلج رد ای
( راکو
‌بسک موادت حرط شیامزآ ،اه‌میت یگدامآ نازیم یسررب ،نیرمت نیا فده .دوش‌یم
BCP ییاسانش و ،)فعض طاقن،نارحب هب خساپ یاهدنیآرف رد
.تسا یعقاو یاه
‌متسیس رد تلاخد نودب
نانیمطا ات دوش
‌یم یحارط تلالاتخا رگید ای اه‌متسیس یبارخ ،یعیبط یایلاب ،یربیاس تلامح دننام فلتخم یاهویرانس یزاس‌هیبش یارب نیرمت نیا

.دهد ناشن شنکاو اه
‌نارحب هب رثؤم روط‌هب دناوت‌یم نامزاس هک دوش لصاح

یلصا فادها

Tabletop Exercise
1.:نارحب
یاه‌همانرب شیامزآ
ییاراک یسررب BCP و
()Disaster Recovery Plans DRP
2.:اه
‌میت یهاگآ و شزومآ
نارحب نامز رد دوخ فیاظو و اه
‌شقن اب نانکراک ییانشآ حطس شیازفا
3.:فعض طاقن
ییاسانش
و تلاکشم فشک اه
‌حرط رد دوجوم یاهلأخ
اهدنیآرف ای
4.:
یگنهامه شیازفا
نامزاس فلتخم یاه
‌شخب نایم یراکمه و طابترا دوبهب
5.:رمتسم دوبهب و حلاصا اهدن
یآرف یناسرزور‌هب
نیرمت یاه
‌هتفای ساسا رب

یارجا هوحن

Tabletop Exercise
1 .:
یزاس‌هدامآ و یزیر‌همانرب
•:فده ن
ییعت
؟دوش
‌یم ماجنا ینارحب ای ویرانس عون هچ یارب نیرمت
•:ناگدنن
ک‌تکرش ییاسانش
.طبترم یاه
‌شخب ریاس و یقوقح میت ،یربیاس تینما میت ،ینف یاه‌میت ،دشرا ناریدم لماش
•:و
یرانس نیودت
.)یرازفا
‌جاب هلمح ای رتنساتید لماک عطق لاًثم( راکو‌بسک اب طبترم و یعقاو ییویرانس یحارط
2 .:ن
یرمت یارجا
•:هدنن
ک‌لیهست
ناونع
‌هب درف کی
ن
یرمت ریدم
ای هدنن
ک‌لیهست
.دنک
‌یم تیاده هلحرم‌هب‌هلحرم ار ویرانس
•:
یهورگ ثحب
.دننک
‌یم نایب ار دوخ یاه‌شنکاو و اه‌لح‌هار و هدرک ثحب هدش‌هئارا یویرانس دروم رد ناگدننک‌تکرش
•:و
یرانس تفرشیپ یزاس‌هیبش
تروص
‌هب ویرانس
ی
ا‌هلحرمدنچ
.دوش هدیجنس فلتخم تاظحل رد اه
‌میت یاه‌شنکاو ات دوش‌یم ارجا
3 .:ل
یلحت و یزاسدنتسم
•:اه
‌شنکاو تبث
.دنوش
‌یم تبث نیرمت لوط رد هدش‌هتفرگ یاه‌میمصت و اه‌شلاچ ،اه‌خساپ مامت
•:اهلأخ
ییاسانش
هب زاین هک ییاه
‌شخب و تلاکشم یسررب
ح
لاصا
ای دوبهب.دنراد
4 .:
یحلاصا تامادقا و شرازگ هئارا
•:
یمسر شرازگ هئارا
ییاسانش و نیرمت جیاتن زا یشرازگ هیهت فعض و توق طاقن.

48. •:
یحلاصا تامادقا یزیر‌همانرب
یناسرزور
‌هب
BCP.جیاتن ساسا رب اهدنیآرف رگید و

یاهویرانس زا ییاه‌لاثم

Tabletop Exercise
1.:
یرازفا‌جاب هلمح
و یتینما میت شنکاو و ییاسانش هوحن یسررب IT
2.:رتنسات
ید لماک یعطق
نابیتشپ زکرم کی هب اه
‌سیورس لاقتنا و یبایزاب یاهدنیآرف نومزآ
3.:ساسح
یاه‌هداد تشن
ناراذگ
‌نوناق و نایرتشم هب یناسر‌علاطا هوحن و یقوقح تامیمصت یسررب
4.:
یریگ‌همه
اه
‌سیورس موادت و هدرتسگ یراکرود تیریدم یزاس‌هیبش
5.:
یزکرم رتفد رد یزوس‌شتآ
راکو
‌بسک یبایزاب و هیلخت یاه‌همانرب یسررب

یایازم

Tabletop Exercise
•:
ینهذ یگدامآ داجیا
.دننک
‌یم لمع رتهب یعقاو نارحب نامز رد و دنوش‌یم انشآ نارحب یاهدنیآرف اب ناگدننک‌تکرش
•:اه
‌متسیس یارب کسیر نودب
.درادن یعقاو یاه
‌تخاسریز رد تلاخد هب یزاین نیرمت نیا ،یلمع یاه‌تست فلاخرب
•:رثؤم و نازرا.دنوش ماجنا دنناوت
‌یم تعرس‌هب و دنراد زاین یمک عبانم هب اه‌نیرمت نیا
•:تاطابترا دوبهب.نامزاس فلتخم یاه
‌میت نایم یراکمه و یگنهامه شیازفا

یارجا یاه‌شلاچ

Tabletop Exercise
•:ن
یرمت ربارب رد تمواقم
.دننک هاگن تقو فلاتا ناونع
‌هب اه‌نآ هب ای دنریگن یدج ار اه‌نیرمت نیا تسا نکمم اه‌میت یخرب
•:ف
یعض یاهویرانس
.تشاد دهاوخن بولطم رثا نیرمت ،دننکن داجیا بسانم یاه
‌شلاچ ای دنشابن یعقاو اهویرانس رگا
•:
یریگیپ دوبن
.دوب دنهاوخ هدیاف
‌یب اه‌نیرمت ،دوشن ماجنا یحلاصا تامادقا و دوشن لیلحت یتسرد هب نیرمت جیاتن رگا
ی
دنب‌عمج

Tabletop Exercise
زا یکی دنمتردق
یاهرازبا
یطیحم رد و کسیر نودب نیرمت نیا .تسا راکو
‌بسک موادت و نارحب یاه‌حرط شیامزآ یارب

و هدرک ییاسانش ار دوخ فعض طاقن ات دنک
‌یم کمک اه‌نامزاس هب ،نما
دنهد دوبهب ار دوخ
یگدامآ
نامزاس ،اه
‌نیرمت نیا موادم یارجا اب ،نینچمه .

و دشاب هتشاد یرتهب درکلمع یعقاو یاه
‌نارحب اب ههجاوم رد دناوت‌یم
را
کو‌بسک یروآ‌بات
.دهد شیازفا ار

49. همیمض۲ :
ی
ریگ پآ کب میهافم

50. . م
یراد یریگ پا کب د
ت
م هس ام
,
Full Backup
,
Differential Backup

Incremental Backup
ت
خ
ادرپ میهاو
خ
یریگ پآ کب را
تخ
اس
ن
یا یسررب هب همادا رد
اه
‌کسید ای اه‌
نش
ی
ت
راپ ،اه‌ه
ش
وپ و اه‌لیاف مام
ت

ز
ا هک
ت
سا یریگ‌
ن
ابی
تش
پ عو
ن

ن
یر
ت
‌یساسا ،لماک یریگ‌
ن
ابی
تش
پ عقاو رد

عاو
ن
ا ،
ن
یاربا
ن
ب .دراد یدای
ز

ن
ابی
تش
پ یا
ضف هب
ز
ای
ن
و
ت
سا ریگ
تقو ،لاح
ن
یا اب .د
ن
ک‌یم هیه
ت

ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن

یر
یگ‌
ن
ابی
تش
پ ی
ن
عی ،دو
ش
‌یم داه
نش
یپ دیدج یریگ‌
ن
ابی
تش
پ
Differentialا
ی ی
ش
یا
زفا یریگ‌
ن
ابی
تش
پ و

Incremental .
ا
ی لیس
ن
ار
ف
ید یریگ
ن
ابی
تش
پ
Differentialه
فا
ض
ا دیدج ای ه
تفای ریی
غت
یاه هداد
ز
ا یریگ
ن
ابی
تش
پ هب : هد
ن
و
ش
ری
غ
ع
ن
ای


ز
ا
ت
اری
غ
ع
ت
ی
ن
عی .دراد هرا
ش
ا لماک
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن

ن
یر
خ
آ
ز
ا هد
ش

full backup
.

51. ا
ی ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ
Incrementalک
ی ای لماک
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
کی
ت
سا
ن
کمم هک
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن

ن
یر
خ
آ
ز
ا :

. دو
ش
یم هیه
ت

ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
هد
ش
هفا
ض
ا ه
ز
ا
ت
ای ه
تفای ریی
غت
یاه هداد
ز
ا ط
قف ،د
ش
اب ی
ش
یا
زفا
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
ر
یی
غت
ه
ز
ا
ت
یاه هداد
ز
ا ط
قف ود ره ،لیس
ن
ار
ف
ید یریگ
ن
ابی
تش
پ و ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ ،دی
ن
یب یم الاب
ز
ا هک روط
ن
امه

ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ دروآ یم
ن
ا
غ
مرا هب ام
ش
یارب ار یدیدج
ت
الاوس هک ،د
نن
ک یم هیه
ت

ن
ابی
تش
پ هد
ش
هفا
ض
ا ای ه
تفای-

؟م
ی
ن
ک با
ختن
ا بسا
ن
م
ن
ابی
تش
پ عو
ن
کی ه
ن
وگ
چ ؟
ت
سا ر
ت
هب کی مادک ،لیس
ن
ار
ف
ید لبا
ق
م رد
ر
یی
غت
ه
ز
ا
ت
یاه هداد
ز
ا ط
قف ود ره ،لیس
ن
ار
ف
ید یریگ
ن
ابی
تش
پ و ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ ،دی
ن
یب یم الاب
ز
ا هک روط
ن
امه

ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ دروآ یم
ن
ا
غ
مرا هب ام
ش
یارب ار یدیدج
ت
الاوس هک ،د
نن
ک یم هیه
ت

ن
ابی
تش
پ هد
ش
هفا
ض
ا ای ه
تفای-

؟م
ی
ن
ک با
ختن
ا بسا
ن
م
ن
ابی
تش
پ عو
ن
کی ه
ن
وگ
چ ؟
ت
سا ر
ت
هب کی مادک ،لیس
ن
ار
ف
ید لبا
ق
م رد
رد ار
ن
ابی
تش
پ
ف
ل
تخ
م عاو
ن
ا بیاعم و ایا
ز
م ،ری
ز
رد
3
ز
ای
ن
دروم ی
ز
اس هری
خذ
یا
ضف ،یریگ
ن
ابی
تش
پ
ت
عرس هلمج
ز
ا ،هب
ن
ج

یر
تش
یب
ت
اعالطا لیس
ن
ار
ف
ید یریگ
ن
ابی
تش
پ و ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ دروم رد .داد مهاو
خ

ن
ا
شن
ام
ش
هب یبای
ز
اب
ت
عرس و

.د
ی
ن
ک با
ختن
ا دی
ن
او
ت
یم ار ه
ن
ی
زگ
ن
یر
ت
هب
ن
یاربا
ن
ب و درک دیهاو
خ
بسک

52. هد
ش
هدروآ ام
ش
یارب لا
ث
م کی اج
ن
یا رد .
ت
سا لیس
ن
ار
ف
ید یریگ
ن
ابی
تش
پ
ز
ا ر
ت
عیرس ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ ،یلک روط هب

ل
صا و
ت
سا
2.دهد یم
ن
ا
شن
ار دیدج یریگ
ن
ابی
تش
پ عو
ن

یور هک
ن
یا
ز
ا دعب .دی
ن
ک یم داجیا هب
نش
کی
ز
ور رد ه
ن
ا
ز
ور ی
ش
یا
زفا پآ کب کی دی
ن
ک
ض
رف

Start Backup
،د
یدرک کیلک

هد
ش
ی
ز
یر هما
ن
رب یاهراک هی
ق
ب یارب ی
ش
یا
زفا
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
کی سپس و د
ن
ک یم داجیا لماک
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
کی اد
ت
با

ط
قف هب
نش
هس
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
و دوب دهاو
خ
هب
نش
کی
ز
ا ه
تفای ریی
غت
یاه هداد لما
ش
هب
نش
ود
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
.د
ن
ک یم داجیا

.د
ن
ک یم
ظف
ح هب
نش
ود
ز
ا ار
ت
اریی
غت
ه
خ
س
ن
هک یلاح رد د
ن
ک یم هیه
ت

ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
یر
ت
مک یاه هداد
ز
ا ی
ش
یا
زفا ی
ز
یر هما
ن
رب هک دی
ن
یب یم ،لا
ث
م
ن
یا رد

،ل
یس
ن
ار
ف
ید لبا
ق
م رد ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ ،
ن
یاربا
ن
ب .د
ن
ک یم هیه
ت

ن
ابی
تش
پ یر
تش
یب یاه هداد
ز
ا لیس
ن
ار
ف
ید
ن
ابی
تش
پ

.دو
ش
یم
ز
وریپ رود
ن
یا رد و درب یم یریگ
ن
ابی
تش
پ یارب یر
ت
مک
ن
ام
ز
ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ
ت
سا هد
ش
هدا
فت
سا یریوص
ت
یاه لیاف هری
خذ
یارب یا
ضف راد
ق
م هچ هک دهد یم
ن
ا
شن
:
ز
ای
ن
دروم ی
ز
اس هری
خذ
یا
ضف
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
ی
ش
یا
زفا هب
ت
بس
ن
یر
تش
یب
ت
اعالطا
ز
ا لیس
ن
ار
ف
ید راک کی هک دی
ن
یبب دی
ن
او
ت
یم حو
ض
و هب ،الاب لا
ث
م
ز
ا

ز
ای
ن
ی
ش
یا
زفا
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن
کی هب
ت
بس
ن
دو
خ
یریوص
ت
یاه لیاف هری
خذ
یارب یر
تش
یب یا
ضف هب
ن
یاربا
ن
ب ،د
ن
ک یم هیه
ت

.دو
ش
یم ر
تش
یب
ن
ابی
تش
پ ه
ز
اد
ن
ا رد
ت
وا
فت
،د
ش
کب لوط ر
تش
یب هد
ش
ی
ز
یر هما
ن
رب پآ کب هچره و .دراد
:ی
بای
ز
اب
ت
عرس
،
ن
یاربا
ن
ب .دی
ن
ک با
ختن
ا ار لماک
ن
ابی
تش
پ ریوص
ت
لیاف کی دیاب ،دی
ن
ک یبای
ز
اب دیهاو
خ
یم ار
ن
ابی
تش
پ عو
ن
هچ هک
ت
سی
ن
مهم

ر
یوص
ت
لیاف
ن
یر
خ
آ مه و لماک
ن
ابی
تش
پ ریوص
ت
لیاف
ن
یلوا مه دیاب ،دی
ن
ک یبای
ز
اب لیس
ن
ار
ف
ید
ن
ابی
تش
پ
ز
ا دیهاو
خ
‌یم رگا

ر
یوص
ت
لیاف
ن
یلوا هب اه
نت
ه
ن
ی
ش
یا
زفا یریگ
ن
ابی
تش
پ
ز
ا یبای
ز
اب و .دی
ن
ک هفا
ض
ا یبای
ز
اب
ت
سیل هب ار لیس
ن
ار
ف
ید
ن
ابی
تش
پ

.دراد
ز
ای
ن
یبای
ز
اب
ت
سیل رد یدعب ی
ش
یا
زفا
ن
ابی
تش
پ ریوص
ت
یاه لیاف مام
ت
هب هکلب لماک
ن
ابی
تش
پ

53. .د
ش
اب
ت
وا
فت
م صا
خ

ت
یعقوم کی رد
ت
سا
ن
کمم
ز
ای
ن
دروم ی
ز
اس هری
خذ
یا
ضف و یریگ
ن
ابی
تش
پ
ت
عرس
یر
یگ‌
ن
ابی
تش
پ ،د
نش
اب یلصا یاه‌لیاف هب
ت
بس
ن
یر
تش
یب یاه‌هداد یواح ه
تفای ریی
غت
ای هد
ش
هفا
ض
ا دیدج یاه‌لیاف رگا

.د
نت
سه لماک
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن

ن
یلوا
ز
ا ر
ت
د
ن
ک ود ره ،لیس
ن
ار
ف
ید یریگ‌
ن
ابی
تش
پ و ی
ش
یا
زفا
،د
ش
اب هد
شن
فذ
ح یلصا لیاف چیه و د
ش
اب دوجوم دیدج یاه‌لیاف ط
قف رگا ،لماک
ن
ابی
تش
پ ه
خ
س
ن

ن
یلوا
ز
ا سپ

.
تش
اد دهاو
خ
ی
ن
اسکی ه
ن
ی
ز
ه ی
ش
یا
زفا یریگ‌
ن
ابی
تش
پ و یل
ض
ا
فت
یریگ‌
ن
ابی
تش
پ
: یل
ک موه
ف
م رد
عو
ن
هس ره ،
ت
اعالطا یریگ‌
ن
ابی
تش
پ موه
ف
م رد

Full Backup
،
Differential Backup
و
Incremental Backup

اما .دو
ش
‌یم هدا
فت
سا اه‌
ن
آ
ز
ا ی
ن
ام
ز
اس و یص
خش
یاه‌هداد ه
ن
یهب
ت
یریدم یارب و د
ن
رادرو
خ
رب یرایسب دربراک و
ت
یمها
ز
ا

ت
روص هب هک د
ن
راد رگیدکی اب ییاه‌
ت
وا
فت
و ه
تفرگ
ن
ابی
تش
پ ار
ت
اعالطا دو
خ
صا
خ
هوی
ش
هب اه‌
ش
ور
ن
یا
ز
ا مادک ره

:دو
ش
‌یم هداد حی
ض
و
ت
ری
ز
رد هصال
خ
•
Full Backup
هرا
بکی هب و لماک
ت
روص هب هاگت
سد ای م
ت
سیس کی رد دوجوم یاه‌هداد یمام
ت
،
ش
ور
ن
یا رد :

یار
ب ا
ضف و
ن
ام
ز
یالاب ه
ن
ی
ز
ه و الاب ی
ز
اس هری
خذ
یا
ضف هب
ز
ای
ن
لیلد هب ،
ش
ور
ن
یا .د
ن
و
ش
‌یم ه
تفرگ
ن
ابی
تش
پ

.دو
ش
‌یم هیصو
ت
ه
ز
اد
ن
اگر
ز
ب و م
ظن
م یاه‌یریگ‌
ن
ابی
تش
پ یارب ،ررکم یریگ‌
ن
ابی
تش
پ
•
Differential Backup
ه
یلوا
ن
ام
ز
رد هد
ش
ه
تفرگ
ن
ابی
تش
پ یاه‌هداد
ن
یب هک ییاه‌
ت
وا
فت
ط
قف ،
ش
ور
ن
یا رد :(

Full Backup
ه
ک
ت
سا ی
ن
عم
ن
ادب
ن
یا .د
ن
و
ش
‌یم ه
تفرگ
ن
ابی
تش
پ
ن
او
ن
ع هب ،دراد دوجو یلعف
ت
اعالطا و )


ن
ابی
تش
پ
نتفرگ
ن
ام
ز

ز
ا هد
ش
داجیا
ت
اریی
غت

Full Backup

ن
ابی
تش
پ
نتفرگ
ن
ام
ز
ا
ت


Differential Backup

ه
ب
ت
بس
ن
،
ش
ور
ن
یا .د
ن
و
ش
‌یم هری
خذ

Full Backup
ب
سا
ن
م و د
ن
ک‌یم ییوج هفرص ار یر
تش
یب یا
ضف و
ن
ام
ز


.
ت
ساه‌هداد
ز
ا م
ظن
م یریگ‌
ن
ابی
تش
پ یارب

54. •
Incremental Backup
یل
بق یاه‌یریگ‌
ن
ابی
تش
پ
ن
یب هک ی
ت
اریی
غت
،
ش
ور
ن
یا رد :(

Full Backup
ا
ی


Incremental Backup
ش
ور
ن
یا ،رگید
ت
رابع هب .د
ن
و
ش
‌یم ه
تفرگ
ن
ابی
تش
پ ،د
ن
ا‌هد
ش
داجیا یلعف
ت
اعالطا و )

ا
ب یقرف اه
نت

Differential Backup
.
ت
سا
ت
اری
غ
ع
ت
و مجح رد دراد