Effect of Planting Methods and Water Consumption on Quantitative and Qualitative Traits of Roselle (Hibiscus sabdariffa L.)
IranianJournalFieldC
7 views
18 slides
Mar 15, 2025
Slide 1 of 18
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
About This Presentation
Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) is a medicinal plant belonging to the Malvaceae family that has been used as medicine since ancient times. Sepals of roselle are a source of anthocyanin, vitamin C and other antioxidants, such as flavonoids (hibiscetine, gossypetine, and sadderetine). Due to the fact...
Slide Content
Iranian Journal of Field Crops Research
Homepage: https://jcesc.um.ac.ir
Research Article
Vol. 23, No. 1, Spring 202-185, p. 1-18
Effect of Planting Methods and Water Consumption on Quantitative and
Qualitative Traits of Roselle (Hibiscus sabdariffa L.)
F. Mashhadi
1
, H. R. Khazaei
1*
, M. R. Ramazani Moghaddam
2
1- Department of Agrotechnology, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2- Crop and Horticultural Science Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research
and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
(*- Corresponding author's Email: [email protected])
How to cite this article:
Mashhadi, F., Khazaei, H.R., & Ramazani Moghaddam, M.R. (2025). Effect of planting
methods and water consumption on quantitative and qualitative traits of roselle (Hibiscus
sabdariffa L.). Iranian Journal of Field Crops Research, 23(1), 1-18. (in Persian with
English abstract). https://doi.org/10.22067/jcesc.2021.71031.1055
Received: 21 June 2023
Revised: 30 August 2023
Accepted: 23 September 2023
Available Online: 02 March 2025
Introduction
1
Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) is a medicinal plant belonging to the Malvaceae family that has been used as
medicine since ancient times. Sepals of roselle are a source of anthocyanin, vitamin C and other antioxidants,
such as flavonoids (hibiscetine, gossypetine, and sadderetine). Due to the fact that drought is one of the
prominent geographical features of Iran, saving water by cultivating drought-resistant crops can be considered as
a solution to deal with drought. However, it should be noted that applying deficit irrigation without careful
planning can lead to a reduction in quantitative or even qualitative yield. Therefore, due to the medicinal
importance of roselle and its resistance to drought, the aim of this study was to investigate the effect of different
irrigation regimes and planting method on some quantitative and qualitative traits of roselle plant.
Materials and Methods
The experiment was carried out as split plot based on randomized complete blocks design with three
replications at the Research Farm of Kashmar Agricultural and Natural Resources Research Station, during two
growth seasons 2016 and 2017. Treatments included seven levels of Irrigation (I1: 100% crop water requirement
(CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to beginning of
flowering, I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5: 60% CWR from 8-leaf stage to end of
flowering, I6: 60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of
flowering) and two level of planting method (direct and indirect) as main plots and sub plots, respectively. In the
transplanting method, the seeds were sown in the transplant tray on March 10, 2016 and 2017 and transplanted to
the farm in four-leaf stage. Direct cultivation was also carried out in April, in 2.5 × 7 meter plots at a depth of
1.5 cm. At the harvest time, two square meters of each plot were harvested to measure number seed and sepal
yield, biological yield, and harvest index. In addition, qualitative traits including vitamin C, anthocyanin, total
phenol, seed protein and oil were measured. Data from the two field experiments were analyzed with SAS
software; obtained averages compared with using Tukey's Studentized Range (HSD) Test at the 5% probability
level.
Results and Discussion
The results showed that the interaction effect between irrigation and planting method was significant on
©2025 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0
International License (CC BY 4.0), which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in
any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source.
https://doi.org/10.22067/jcesc.2021.71031.1055
Homepage: https://jcesc.um.ac.ir
Research Article
Vol. 23, No. 1, Spring 202-185, p. 1-18
Effect of Planting Methods and Water Consumption on Quantitative and
Qualitative Traits of Roselle (Hibiscus sabdariffa L.)
F. Mashhadi
1
, H. R. Khazaei
1*
, M. R. Ramazani Moghaddam
2
1- Department of Agrotechnology, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2- Crop and Horticultural Science Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research
and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
(*- Corresponding author's Email: [email protected])
How to cite this article:
Mashhadi, F., Khazaei, H.R., & Ramazani Moghaddam, M.R. (2025). Effect of planting
methods and water consumption on quantitative and qualitative traits of roselle (Hibiscus
sabdariffa L.). Iranian Journal of Field Crops Research, 23(1), 1-18. (in Persian with
English abstract). https://doi.org/10.22067/jcesc.2021.71031.1055
Received: 21 June 2023
Revised: 30 August 2023
Accepted: 23 September 2023
Available Online: 02 March 2025
Introduction
1
Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) is a medicinal plant belonging to the Malvaceae family that has been used as
medicine since ancient times. Sepals of roselle are a source of anthocyanin, vitamin C and other antioxidants,
such as flavonoids (hibiscetine, gossypetine, and sadderetine). Due to the fact that drought is one of the
prominent geographical features of Iran, saving water by cultivating drought-resistant crops can be considered as
a solution to deal with drought. However, it should be noted that applying deficit irrigation without careful
planning can lead to a reduction in quantitative or even qualitative yield. Therefore, due to the medicinal
importance of roselle and its resistance to drought, the aim of this study was to investigate the effect of different
irrigation regimes and planting method on some quantitative and qualitative traits of roselle plant.
Materials and Methods
The experiment was carried out as split plot based on randomized complete blocks design with three
replications at the Research Farm of Kashmar Agricultural and Natural Resources Research Station, during two
growth seasons 2016 and 2017. Treatments included seven levels of Irrigation (I1: 100% crop water requirement
(CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to beginning of
flowering, I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5: 60% CWR from 8-leaf stage to end of
flowering, I6: 60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of
flowering) and two level of planting method (direct and indirect) as main plots and sub plots, respectively. In the
transplanting method, the seeds were sown in the transplant tray on March 10, 2016 and 2017 and transplanted to
the farm in four-leaf stage. Direct cultivation was also carried out in April, in 2.5 × 7 meter plots at a depth of
1.5 cm. At the harvest time, two square meters of each plot were harvested to measure number seed and sepal
yield, biological yield, and harvest index. In addition, qualitative traits including vitamin C, anthocyanin, total
phenol, seed protein and oil were measured. Data from the two field experiments were analyzed with SAS
software; obtained averages compared with using Tukey's Studentized Range (HSD) Test at the 5% probability
level.
Results and Discussion
The results showed that the interaction effect between irrigation and planting method was significant on
©2025 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0
International License (CC BY 4.0), which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in
any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source.
https://doi.org/10.22067/jcesc.2021.71031.1055
2 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
biological yield, vitamin C, total phenol, seed protein and oil. The highest seed oil (21.25%) was obtained in I1
and transplanting treatment. I7 and direct planting method treatment had the highest total phenol (41.96 mg g dry
weight
-1
) and seed protein (31.32%). The maximum biological yield (9064.33 kg ha
-1
) and vitamin C (32.35 mg
100 ml
-1
) were observed in I1 and direct planting method and I4 and direct planting method, respectively. There
was no significant difference in any of the irrigation levels between the two planting methods except for the total
phenol at two levels of I5 and I6, which its amount was higher in the direct planting method than transplanting.
Seed yield, sepal yield, seed harvest index, sepal harvest index, and anthocyanin were only affected by the main
effect of irrigation. As the intensity of stress increased, the yield and harvest index decreased and the amount of
anthocyanin increased. The highest seed (667.54 kg ha
-1
) and sepal yield (392.73 kg ha
-1
) were obtained in I1
treatment, which had no significant difference with I2 treatment. The lowest seed and sepal yield were also
obtained in I7 treatment. According to the harvest index, the only I7 treatment showed a significant difference
with other treatments. So that the lowest of seed (7.85%) and sepal harvest index (4.5%) were obtained in this
treatment.
Conclusion
The results of this study revealed that water stress had the negative effect on the sepal, seed, and biological
yield and number of fruit per roselle plant in both transplanting and direct sowing methods. However, with
increasing drought stress, the plant's quality traits, including vitamin C, anthocyanin, total phenol, and seed
protein improved. The extent of drought effect varied depending on the growth stage of the plant; however, there
was no significant difference in seed and sepal yield obtained in stress-free and irrigation at 80% water
requirement from 8-leaf stage to end of flowering treatments. The most significant impact was observed during
the sensitive growth stage of the plant, particularly from early to late flowering, under drought conditions.
Additionally, the results indicated that the transplanting method did not significantly enhance the studied traits at
various irrigation levels compared to direct cultivation. Based on the climatic conditions of the study area,
irrigating at 80% of the water requirement from the eighth leaf stage to late flowering of the roselle plant appears
to be a viable strategy for achieving satisfactory quantitative and qualitative performance while conserving water
resources.
Keywords: Anthocyanin, Drought stress, Transplanting, Vitamin C
biological yield, vitamin C, total phenol, seed protein and oil. The highest seed oil (21.25%) was obtained in I1
and transplanting treatment. I7 and direct planting method treatment had the highest total phenol (41.96 mg g dry
weight
-1
) and seed protein (31.32%). The maximum biological yield (9064.33 kg ha
-1
) and vitamin C (32.35 mg
100 ml
-1
) were observed in I1 and direct planting method and I4 and direct planting method, respectively. There
was no significant difference in any of the irrigation levels between the two planting methods except for the total
phenol at two levels of I5 and I6, which its amount was higher in the direct planting method than transplanting.
Seed yield, sepal yield, seed harvest index, sepal harvest index, and anthocyanin were only affected by the main
effect of irrigation. As the intensity of stress increased, the yield and harvest index decreased and the amount of
anthocyanin increased. The highest seed (667.54 kg ha
-1
) and sepal yield (392.73 kg ha
-1
) were obtained in I1
treatment, which had no significant difference with I2 treatment. The lowest seed and sepal yield were also
obtained in I7 treatment. According to the harvest index, the only I7 treatment showed a significant difference
with other treatments. So that the lowest of seed (7.85%) and sepal harvest index (4.5%) were obtained in this
treatment.
Conclusion
The results of this study revealed that water stress had the negative effect on the sepal, seed, and biological
yield and number of fruit per roselle plant in both transplanting and direct sowing methods. However, with
increasing drought stress, the plant's quality traits, including vitamin C, anthocyanin, total phenol, and seed
protein improved. The extent of drought effect varied depending on the growth stage of the plant; however, there
was no significant difference in seed and sepal yield obtained in stress-free and irrigation at 80% water
requirement from 8-leaf stage to end of flowering treatments. The most significant impact was observed during
the sensitive growth stage of the plant, particularly from early to late flowering, under drought conditions.
Additionally, the results indicated that the transplanting method did not significantly enhance the studied traits at
various irrigation levels compared to direct cultivation. Based on the climatic conditions of the study area,
irrigating at 80% of the water requirement from the eighth leaf stage to late flowering of the roselle plant appears
to be a viable strategy for achieving satisfactory quantitative and qualitative performance while conserving water
resources.
Keywords: Anthocyanin, Drought stress, Transplanting, Vitamin C
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 3
هیرشنپ یعارز یاهشهوژناریا
Homepage: https://jcesc.um.ac.ir
یشهوژپ هلاقم
دلج23 هرامش ،1 راهب ،1404 ص ،18-1
ّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأت یفیک و ی
( شرت یاچHibiscus sabdariffa L. )
یدهشم همطاف
1
اضردیمح ، یعازخ
1*
، مدقم یناضمر اضردمحم
3
:تفایرد خیرات31/03/1402
ت :شریذپ خیرا08/06/1402
هدیکچ
هبريثأت یسررب روظنم یگژیو رب بآ فرصم نازيم و تشاک شورَمک یاهیرییاممآ شررت یاچ هايگ یفيک و ی رد و یمرواریک کاریيیقت هااگرسیا
ود رد رمشاک یعيبط عبانملاس 1395 و1396 ماجنا دش. هب شیاممآکرک کروصکولب حرط بلاق رد هدشدرخ یاه اررجا رارکت هس اب یفداصت لماک یاه
یرايبآ شیاممآ یاهراميت .دیدرگ رد نيمأت لماش حطس تفه100 ( یبآ ماين دصرد1I )80 رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلگیهد (2I )80 دصرد
لیاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماينلگیهد (3I )80 رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصردلگیهد (4I )60 ررخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلرگیهد (5I )
60 لیاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلگیهد (6I )60 رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصردلگیهد (7Iو ) شور تشاک حطس ود رد (راکارین تریک و ی
)ميیگسم تسیم درکلمع رب تشاک شور و یرايبآ لبایگم رثا هک داد ناین جیاگن .دندوبینعم هناد نغور و نيئتورپ گربساک لک لنف ث نيماگیو هدوت راد
( هناد نغور رثکادح .دوب25/21 راميت رد )دصرد1I تشاک شور وییاین هب رارميت .دمآ تسد1I ميیگرسم تریک شور و ترسیم دررکلمع نیرگریيب هدوت
(33/9064 راميت و )راگکه رد مرگوليک4I و
ميیگسم تیک شور ( ث نيماگیو نازيم نیرگیيب35/32 یليم رد مررگ100 یليم دورخ هرب ار گربرساک )ررگيل
( لک لنف رثکادح .دنداد صاصگخا96/41 یليم( نيئتورپ و )کیخ هدام مرگ رب مرگ32/31 راميت رد زين )دصرد7I رد .درش لرصاح ميیگسم تیک شور و
ینعم فلاگخا تیک شور ود نيب یرايبآ حوطستشادن دوجو یراد هب حطرس ود و گربرساک لرک لرنف یارب زج5I و6I تریک شور رد نآ رادریم هرک
ما رگیيب ميیگسمراکاین راررق یرايبآ رثا ريثأت تقت نينايسوگنآ و گربساک تشادرب صخاش هناد تشادرب صخاش گربساک درکلمع هناد درکلمع .دوب ی
دنگفرگ هبیروطهک .ترفای شیازفا نينايسوگنآ نازيم و شهاک گربساک تشادرب صخاش و هناد تشادرب صخاش درکلمع یکیخ شنت کدش شیازفا اب
نیا هب هجوت اب یاهراميت گربساک و هناد درکلمع نيب هک1I هب( بيترت54/667 و73/392 و )راگکه رد مرگوليک2I یرنعم فلاگخا دریدران هدهاریم یراد
َمک درکلمع لوصح تهجلباق یفيک و ی یرايبآ هعلاطم دروم هیطنم یميلقا طیارش رد لوبقهب نازيم80 رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلرگیهد
.دوب دهاوخ بسانم
هژاویاه یدیلک: نينايسوگنآ یکیخ شنت یراکاین ث نيماگیو
همدقم
1
( شرت یاچHibiscus sabdariffa L.) هب قلعگم ییوراد یهايگ
( نايکرينپ هداوناخMalvaceae) نامم ما هکهررب میدق یاه وراد ناونع
1- ناریا دهیم دهیم یسودرف هاایناد یمروایک هدکیناد یژولونکتورگا هورگ
2- شخب کایيیقت مولع یعارم و یغاب زکرم کایيیقت و شمومآ یمروایک و عبانم
یعيبط ناسارخ یوضر نامماس کایيیقت شمومآ و جیورت یمروایک دهیم ناریا
*(- :لوئسم هدنسیون Email: [email protected] )
https://doi.org/10.22067/jcesc.2021.71031.1055
یم هدافگسامه و هدشهب زين نونکادروم ییوراد هايگ ناونع تررسا هجوت
(Aziz, Gad, & Badran, 2007.) ث نيماگیو یاراد هايگ نیا هويم
گربساک و دنگسه نيسيبيه دیموکولگ نينايسوگنآ نيگيسوگ یواح اه
کیرقت نوخ رایف نوخ هگیموکسیو هدنهاک کارثا هک و هدور هدررننک
( دنراد روآرارداWong, Yusof, Ghazali, & Man, 2002 فرصم .)
دورربهب ناطرررس مورررب ما یريگولج ببس شرت یاچییآراررک هااگررسد
یم نوررخ رارریف شهاررک و شراوررگددرررگ (Prasongwatana,
Woottisin, Sriboonlue, & Kukongviriyapan, 2008) .
هناد یتارديهوبرک یاوگقم یاچ یاهشرت 6/26 یم دصرد داوم .دشاب
هیرشنپ یعارز یاهشهوژناریا
Homepage: https://jcesc.um.ac.ir
یشهوژپ هلاقم
دلج23 هرامش ،1 راهب ،1404 ص ،18-1
ّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأت یفیک و ی
( شرت یاچHibiscus sabdariffa L. )
یدهشم همطاف
1
اضردیمح ، یعازخ
1*
، مدقم یناضمر اضردمحم
3
:تفایرد خیرات31/03/1402
ت :شریذپ خیرا08/06/1402
هدیکچ
هبريثأت یسررب روظنم یگژیو رب بآ فرصم نازيم و تشاک شورَمک یاهیرییاممآ شررت یاچ هايگ یفيک و ی رد و یمرواریک کاریيیقت هااگرسیا
ود رد رمشاک یعيبط عبانملاس 1395 و1396 ماجنا دش. هب شیاممآکرک کروصکولب حرط بلاق رد هدشدرخ یاه اررجا رارکت هس اب یفداصت لماک یاه
یرايبآ شیاممآ یاهراميت .دیدرگ رد نيمأت لماش حطس تفه100 ( یبآ ماين دصرد1I )80 رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلگیهد (2I )80 دصرد
لیاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماينلگیهد (3I )80 رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصردلگیهد (4I )60 ررخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلرگیهد (5I )
60 لیاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلگیهد (6I )60 رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصردلگیهد (7Iو ) شور تشاک حطس ود رد (راکارین تریک و ی
)ميیگسم تسیم درکلمع رب تشاک شور و یرايبآ لبایگم رثا هک داد ناین جیاگن .دندوبینعم هناد نغور و نيئتورپ گربساک لک لنف ث نيماگیو هدوت راد
( هناد نغور رثکادح .دوب25/21 راميت رد )دصرد1I تشاک شور وییاین هب رارميت .دمآ تسد1I ميیگرسم تریک شور و ترسیم دررکلمع نیرگریيب هدوت
(33/9064 راميت و )راگکه رد مرگوليک4I و
ميیگسم تیک شور ( ث نيماگیو نازيم نیرگیيب35/32 یليم رد مررگ100 یليم دورخ هرب ار گربرساک )ررگيل
( لک لنف رثکادح .دنداد صاصگخا96/41 یليم( نيئتورپ و )کیخ هدام مرگ رب مرگ32/31 راميت رد زين )دصرد7I رد .درش لرصاح ميیگسم تیک شور و
ینعم فلاگخا تیک شور ود نيب یرايبآ حوطستشادن دوجو یراد هب حطرس ود و گربرساک لرک لرنف یارب زج5I و6I تریک شور رد نآ رادریم هرک
ما رگیيب ميیگسمراکاین راررق یرايبآ رثا ريثأت تقت نينايسوگنآ و گربساک تشادرب صخاش هناد تشادرب صخاش گربساک درکلمع هناد درکلمع .دوب ی
دنگفرگ هبیروطهک .ترفای شیازفا نينايسوگنآ نازيم و شهاک گربساک تشادرب صخاش و هناد تشادرب صخاش درکلمع یکیخ شنت کدش شیازفا اب
نیا هب هجوت اب یاهراميت گربساک و هناد درکلمع نيب هک1I هب( بيترت54/667 و73/392 و )راگکه رد مرگوليک2I یرنعم فلاگخا دریدران هدهاریم یراد
َمک درکلمع لوصح تهجلباق یفيک و ی یرايبآ هعلاطم دروم هیطنم یميلقا طیارش رد لوبقهب نازيم80 رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلرگیهد
.دوب دهاوخ بسانم
هژاویاه یدیلک: نينايسوگنآ یکیخ شنت یراکاین ث نيماگیو
همدقم
1
( شرت یاچHibiscus sabdariffa L.) هب قلعگم ییوراد یهايگ
( نايکرينپ هداوناخMalvaceae) نامم ما هکهررب میدق یاه وراد ناونع
1- ناریا دهیم دهیم یسودرف هاایناد یمروایک هدکیناد یژولونکتورگا هورگ
2- شخب کایيیقت مولع یعارم و یغاب زکرم کایيیقت و شمومآ یمروایک و عبانم
یعيبط ناسارخ یوضر نامماس کایيیقت شمومآ و جیورت یمروایک دهیم ناریا
*(- :لوئسم هدنسیون Email: [email protected] )
https://doi.org/10.22067/jcesc.2021.71031.1055
یم هدافگسامه و هدشهب زين نونکادروم ییوراد هايگ ناونع تررسا هجوت
(Aziz, Gad, & Badran, 2007.) ث نيماگیو یاراد هايگ نیا هويم
گربساک و دنگسه نيسيبيه دیموکولگ نينايسوگنآ نيگيسوگ یواح اه
کیرقت نوخ رایف نوخ هگیموکسیو هدنهاک کارثا هک و هدور هدررننک
( دنراد روآرارداWong, Yusof, Ghazali, & Man, 2002 فرصم .)
دورربهب ناطرررس مورررب ما یريگولج ببس شرت یاچییآراررک هااگررسد
یم نوررخ رارریف شهاررک و شراوررگددرررگ (Prasongwatana,
Woottisin, Sriboonlue, & Kukongviriyapan, 2008) .
هناد یتارديهوبرک یاوگقم یاچ یاهشرت 6/26 یم دصرد داوم .دشاب
4 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
هناد مهم تررسا رفررسف و ميررسلک درگوگ ميساگپ میدس هايگ نیا یاه
(Nazari Khalaflo, 2018هررناد .) ما یررنغ شرررت یاررچ یاهيررساد
کرريئلونيل( هدورربShaheen, El-Nakhlawy, & Al-Shareef,
2012 ) دودرررح و19 درررصرد ترررسا هدرررش ليکررریت نرررغور ما نآ
(Mohamed, Fernandez, Pineda, & Aguilar, 2007 .)
هعررسوت نودررب یرریوراد ناررهايگ ما هدافگررسا شیازررفا هررب ور دنور
شورهمانرب و تیریدم و تشاک بسانم یاه یاهدررمايپ حيقص یزیر
نارانهدننکطيقم برریرخت ريظن یا تررشاد دررهاوخ یررپ رد ار تررسیم
(Ebrahimzadeh Abdashti, Galavi, & Ramroudi, 2016 اذل ؛)
دروررم یهايگ هيلوا داوم نيمأت یارب هيررصوت یماررسوراد عیانررص ماررين
یمهب ییوراد ناهايگ شرورپ و تیک هک دوشروط .دریذررپ ماجنا یدج
دوجو نیا اب نرریا درريلوت یارررب یدررج یدرریدهت کاخ تبوطر دوبمک
هب ناهايگهمين و کیخ قطانم رد هژیوهب ناررریا ررريظن کرریخ رامررش
یمدرریآ (Yang et al., 2006 ما یررکی .)مهمرررت یاررهدربهار نی
قطانم نیا رد هدشداهنیيپ هنيهبهب بآ فرصم یماسمک هليسو یرايبآ
عقاو رد .تسا مک کی یرايبآدربهار ک وررصقم درريلوت یارررب هررنيهب
یم لوررصقم شهاررک اررب هارررمه بآ دوبمک طیارش تقت یعارمدررشاب
(Greets & Raes, 2009.)
ناراررکمه و یراوررب لا(EL-Boraie, Gaber, & Abdel-
Rahman, 2009 بآ فرررصم نامدررنار شیازررفا تهج یییاممآ رد )
رد هک دندرک شرازگ شرت یاچ یرايبآ یاهراميت60 80 100 120
و140 یبآ ماين دصرد گربساک درکلمع هررب شرررت یاچ کیخ بيترت
3/374 265 354 386 و260 هب راررگکه رد مرگوررليک .دررمآ تررسد
نادزی هانپ(Yazdan Panah, 2016 )هعلاطم رد ررلگخم حوطس ريثأت
شرت یاچ درکلمع رب یرايبآ و لگ کیخ نمو نیرگیيب هک داد ناین
یرايبآ اب گربساکهب نازيم60 هب رررعت و ررريخبت دررصرد .دررمآ تررسد
( ناراررکمه و یناجيم یرجنسSanjari Mijani, Sirousmehr, &
Fakheri, 2018هعلاطم رد ) هررک دنداد ناین شرت یاچ هايگ یور یا
ما سپ یرايبآ150 یليم کگیت ما ريخبت رگمA سررپ یرايبآ هب تبسن
ما50 یليم کگیت ما ريخبت رگمA میدس ميساگپ رفسف رصانع نازيم
و زناورریا .داد شیازررفا ار گربررساک نيئتورررپ و درريئونتوراک نينايسوگنآ
( ینادمقلاEvans & Al-Hamdani, 2015 شنررت هررک دنداد ناین )
بهر .دش شرت یاچ هايگ رد یلنف کابيکرت شیازفا ببس یکیخا نایر
( ناراررکمه وRahbarian, Afsharmanseh, & Modafea
Behzadi, 2011 راهظا شرت یاچ رب هتوب مکارت و یکیخ شنت رثا )
مک هک دنگشادینعم شهاک یرايبآ تررشاد گربررساک درکلمع رب یراد
هبیروط ما گربساک درکلمع هک5/617 شنررت مدررع راميت رد مرگوليک
هب یکیخ8/430 یرارريبآ راررميت رد راررگکه رد مرگوليکهررب نازيم25
.تفای شهاک یعارم تيفرظ دصرد
هب تشاک شور بآ نازرريم رب رثؤم یگیریدم لماوع ما یکی ناونع
یم یفرصم هب یعارم هايگ دشر نازيم و ندشزبس هوقن رب ريثأت اب دناوت
شیازررفا اررب هارررمه یرارريبآ بآ هدماررب شیازررفا و بآ فرررصم شهاک
دوررش رجنم درکلمع(Manzoor Shafi, Sohail, Ali, & Fahad,
2020 .)راکاین ما یکی یدربهار هررعرزم رد یرارريبآ بآ تیریدررم یاه
یمدودقم ندرک کنت لمع نآ هجيگن رد هک دشاب (Tahmasebi &
Kordi, 2001 ) لوررصقم دررشر هرود و عاررضم لوصقم یسردوم
یم هررگخادنا وررلج دوررش(Mohamad Zade, Asghary, Farajee,
Moradi, & Majidian, 2018.) تررشاک شور ود ريثأررت یررسررب
و ميیگسمییاین یگژیو ربَمک یاه هک داد ناین شرت یاچ یفيک و ی
تشاک شورییاین ث نيماررگیو لررک لنف لک هگیديسا دوبهب ببس
و گربساک درکلمعییآراک دررش شرررت یاررچ بآ فرصم(Fallahi,
Ghorbany, Aghhavani-Shajari, Samadzadeh, & Asadian,
2017 ريثأت هعلاطم رد .)راکاررینهرربنپ درررکلمع رررب ی (Gossypium
hirsutum) وییآراک دررش هداد ناین یرايبآ بآ فرصم ییطاررنم رد
مه هبنپ تیک نامم هک بآ هررب ماررين و کلاغ دشر لصف رخاوا اب نامم
رثکادح نامم نیا رد یرايبآیمدشاب تیک هنازخ رد ار هبنپ تسا رگهب
.دررريگ کروص کلاغ تشادرب ما دعب نيمم هب نآ لایگنا سپس و هدومن
شور ما هدافگسا رد هک دنگشاد راهظا نينچمهراکاین لقادررح هرربنپ ی
هفرص یرايبآ تبون ود هررب زررين نيررجو و مومررس فرررصم و هدش ییوج
ناررسآ کافآ لرگنک و هديسر لقادحیم رت( ددرررگDehghani, Jafar
Aghaei, & Mohammadi Kia, 2014 .)
نیا هب هجوت ابیگژیو ما یکیخ هک رورریک ییارريفاریج مراررب یارره
ا ناریاهفرص تس هررب موارریم ناررهايگ ترریک اررب بآ فرصم رد ییوج
یم یکیخهب دناوت یکیخ اب هلبایم یارب یراکهار ناونع ددرررگ حرطم
(Seghatoleslami, Mosavi, & Barzegaran, 2013 نرریا اررب .)
مک لامعا هک تشاد هجوت دیاب دوجوهررمانرب نودب یرايبآ قرريقد یزیر
یمَمک درکلمع شهاک هب رجنم دناوت ؛ددرگ لوصقم یفيک یگح ای و ی
یکرریخ هررب نآ تررموایم و شرررت یاچ هايگ ییوراد شمرا هجوت اب اذل
(Akbarinia, Ghalavand, Sefidcon, Rezaee, & Sharifi,
2004 ) فده ما ماجنا نیا شهوژپ یسررب ريثأررت میژر ررلگخم یارره
مک رب تیک شور و یرايبآیگژیوَمک یاه شرررت یاچ هايگ یفيک و ی
.دوب
شور و داوماه
یعيبط عبانم و یمروایک کایيیقت هااگسیا هعرزم رد شیاممآ نیا
رمشاک عقاو رد 230 یرگموليک بونج برغ دهیم اب ییايفاریج ضرع
35 هجرد و 12 هیيقد یلامش و لوط ییايفاریج 58 هجرد و28 هررجرد
یقرش و عافترا 1053 رررگم ما حطررس ارریرد لاررس ود رد 1395 و1396
ماجنا دش. طررسوگم یگدررنراب هن اررس02/172 یليمرررگم و لقادررح و
یامد رثکادح قلطم هن اس رد نیا هرریطنم هررب بيترت35/12 و20/24
هجرد یگناسدارگ یمدشاب هک ساسارب هیبط ناراررکمه و رررگزگم یدررنب
هناد مهم تررسا رفررسف و ميررسلک درگوگ ميساگپ میدس هايگ نیا یاه
(Nazari Khalaflo, 2018هررناد .) ما یررنغ شرررت یاررچ یاهيررساد
کرريئلونيل( هدورربShaheen, El-Nakhlawy, & Al-Shareef,
2012 ) دودرررح و19 درررصرد ترررسا هدرررش ليکررریت نرررغور ما نآ
(Mohamed, Fernandez, Pineda, & Aguilar, 2007 .)
هعررسوت نودررب یرریوراد ناررهايگ ما هدافگررسا شیازررفا هررب ور دنور
شورهمانرب و تیریدم و تشاک بسانم یاه یاهدررمايپ حيقص یزیر
نارانهدننکطيقم برریرخت ريظن یا تررشاد دررهاوخ یررپ رد ار تررسیم
(Ebrahimzadeh Abdashti, Galavi, & Ramroudi, 2016 اذل ؛)
دروررم یهايگ هيلوا داوم نيمأت یارب هيررصوت یماررسوراد عیانررص ماررين
یمهب ییوراد ناهايگ شرورپ و تیک هک دوشروط .دریذررپ ماجنا یدج
دوجو نیا اب نرریا درريلوت یارررب یدررج یدرریدهت کاخ تبوطر دوبمک
هب ناهايگهمين و کیخ قطانم رد هژیوهب ناررریا ررريظن کرریخ رامررش
یمدرریآ (Yang et al., 2006 ما یررکی .)مهمرررت یاررهدربهار نی
قطانم نیا رد هدشداهنیيپ هنيهبهب بآ فرصم یماسمک هليسو یرايبآ
عقاو رد .تسا مک کی یرايبآدربهار ک وررصقم درريلوت یارررب هررنيهب
یم لوررصقم شهاررک اررب هارررمه بآ دوبمک طیارش تقت یعارمدررشاب
(Greets & Raes, 2009.)
ناراررکمه و یراوررب لا(EL-Boraie, Gaber, & Abdel-
Rahman, 2009 بآ فرررصم نامدررنار شیازررفا تهج یییاممآ رد )
رد هک دندرک شرازگ شرت یاچ یرايبآ یاهراميت60 80 100 120
و140 یبآ ماين دصرد گربساک درکلمع هررب شرررت یاچ کیخ بيترت
3/374 265 354 386 و260 هب راررگکه رد مرگوررليک .دررمآ تررسد
نادزی هانپ(Yazdan Panah, 2016 )هعلاطم رد ررلگخم حوطس ريثأت
شرت یاچ درکلمع رب یرايبآ و لگ کیخ نمو نیرگیيب هک داد ناین
یرايبآ اب گربساکهب نازيم60 هب رررعت و ررريخبت دررصرد .دررمآ تررسد
( ناراررکمه و یناجيم یرجنسSanjari Mijani, Sirousmehr, &
Fakheri, 2018هعلاطم رد ) هررک دنداد ناین شرت یاچ هايگ یور یا
ما سپ یرايبآ150 یليم کگیت ما ريخبت رگمA سررپ یرايبآ هب تبسن
ما50 یليم کگیت ما ريخبت رگمA میدس ميساگپ رفسف رصانع نازيم
و زناورریا .داد شیازررفا ار گربررساک نيئتورررپ و درريئونتوراک نينايسوگنآ
( ینادمقلاEvans & Al-Hamdani, 2015 شنررت هررک دنداد ناین )
بهر .دش شرت یاچ هايگ رد یلنف کابيکرت شیازفا ببس یکیخا نایر
( ناراررکمه وRahbarian, Afsharmanseh, & Modafea
Behzadi, 2011 راهظا شرت یاچ رب هتوب مکارت و یکیخ شنت رثا )
مک هک دنگشادینعم شهاک یرايبآ تررشاد گربررساک درکلمع رب یراد
هبیروط ما گربساک درکلمع هک5/617 شنررت مدررع راميت رد مرگوليک
هب یکیخ8/430 یرارريبآ راررميت رد راررگکه رد مرگوليکهررب نازيم25
.تفای شهاک یعارم تيفرظ دصرد
هب تشاک شور بآ نازرريم رب رثؤم یگیریدم لماوع ما یکی ناونع
یم یفرصم هب یعارم هايگ دشر نازيم و ندشزبس هوقن رب ريثأت اب دناوت
شیازررفا اررب هارررمه یرارريبآ بآ هدماررب شیازررفا و بآ فرررصم شهاک
دوررش رجنم درکلمع(Manzoor Shafi, Sohail, Ali, & Fahad,
2020 .)راکاین ما یکی یدربهار هررعرزم رد یرارريبآ بآ تیریدررم یاه
یمدودقم ندرک کنت لمع نآ هجيگن رد هک دشاب (Tahmasebi &
Kordi, 2001 ) لوررصقم دررشر هرود و عاررضم لوصقم یسردوم
یم هررگخادنا وررلج دوررش(Mohamad Zade, Asghary, Farajee,
Moradi, & Majidian, 2018.) تررشاک شور ود ريثأررت یررسررب
و ميیگسمییاین یگژیو ربَمک یاه هک داد ناین شرت یاچ یفيک و ی
تشاک شورییاین ث نيماررگیو لررک لنف لک هگیديسا دوبهب ببس
و گربساک درکلمعییآراک دررش شرررت یاررچ بآ فرصم(Fallahi,
Ghorbany, Aghhavani-Shajari, Samadzadeh, & Asadian,
2017 ريثأت هعلاطم رد .)راکاررینهرربنپ درررکلمع رررب ی (Gossypium
hirsutum) وییآراک دررش هداد ناین یرايبآ بآ فرصم ییطاررنم رد
مه هبنپ تیک نامم هک بآ هررب ماررين و کلاغ دشر لصف رخاوا اب نامم
رثکادح نامم نیا رد یرايبآیمدشاب تیک هنازخ رد ار هبنپ تسا رگهب
.دررريگ کروص کلاغ تشادرب ما دعب نيمم هب نآ لایگنا سپس و هدومن
شور ما هدافگسا رد هک دنگشاد راهظا نينچمهراکاین لقادررح هرربنپ ی
هفرص یرايبآ تبون ود هررب زررين نيررجو و مومررس فرررصم و هدش ییوج
ناررسآ کافآ لرگنک و هديسر لقادحیم رت( ددرررگDehghani, Jafar
Aghaei, & Mohammadi Kia, 2014 .)
نیا هب هجوت ابیگژیو ما یکیخ هک رورریک ییارريفاریج مراررب یارره
ا ناریاهفرص تس هررب موارریم ناررهايگ ترریک اررب بآ فرصم رد ییوج
یم یکیخهب دناوت یکیخ اب هلبایم یارب یراکهار ناونع ددرررگ حرطم
(Seghatoleslami, Mosavi, & Barzegaran, 2013 نرریا اررب .)
مک لامعا هک تشاد هجوت دیاب دوجوهررمانرب نودب یرايبآ قرريقد یزیر
یمَمک درکلمع شهاک هب رجنم دناوت ؛ددرگ لوصقم یفيک یگح ای و ی
یکرریخ هررب نآ تررموایم و شرررت یاچ هايگ ییوراد شمرا هجوت اب اذل
(Akbarinia, Ghalavand, Sefidcon, Rezaee, & Sharifi,
2004 ) فده ما ماجنا نیا شهوژپ یسررب ريثأررت میژر ررلگخم یارره
مک رب تیک شور و یرايبآیگژیوَمک یاه شرررت یاچ هايگ یفيک و ی
.دوب
شور و داوماه
یعيبط عبانم و یمروایک کایيیقت هااگسیا هعرزم رد شیاممآ نیا
رمشاک عقاو رد 230 یرگموليک بونج برغ دهیم اب ییايفاریج ضرع
35 هجرد و 12 هیيقد یلامش و لوط ییايفاریج 58 هجرد و28 هررجرد
یقرش و عافترا 1053 رررگم ما حطررس ارریرد لاررس ود رد 1395 و1396
ماجنا دش. طررسوگم یگدررنراب هن اررس02/172 یليمرررگم و لقادررح و
یامد رثکادح قلطم هن اس رد نیا هرریطنم هررب بيترت35/12 و20/24
هجرد یگناسدارگ یمدشاب هک ساسارب هیبط ناراررکمه و رررگزگم یدررنب
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 5
(Metzger et al., 2012مرگ ميلقا ءزج ) و کیخ دراد رارق. طیارش
بآ ترریهبیدرا( شرت یاچ دشر لصف لوط رد شیاممآ لقم ییاوهو
نابآ ات رد هعلاطم دروم لاس ود رد )هام لکش1 .تررسا هدش هداد ناین
و لوا لاررس رد شرررت یاررچ دشر لصف لوط رد هنامور یامد نيانايم
هب مود هررنماد رد بيترت50/12 اررت80/33 و95/13 اررت85/35 هررجرد
یگناس یاررچ دررشر هرود لوررط رد زررين یگدنراب نازيم .تشاد رارق دارگ
هب مود و لوا لاس رد شرت بيترت12/21 و54/6 یليم.دوب رگم
هب شیاممآ کروصکرکهدشدرخ یاه لررماک کوررلب حرط بلاق رد
رد یرارريبآ لماررش شیاممآ یاهراميت .دیدرگ ارجا رارکت هس اب یفداصت
( حطس تفه100 یبآ ماين دصرد80 ترریه هررلحرم ما یبآ ماين دصرد
لگ رخاوا ات یگرب یهد80 اررت یررگرب ترریه هلحرم ما یبآ ماين دصرد
لگ لیاوا یهد80 لگ رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصرد یهد60 دررصرد
لگ رخاوا ات یگرب تیه هلحرم ما یبآ ماين یهد60 ما یرربآ ماين دصرد
لگ لیاوا ات یگرب تیه هلحرم یهد60 اررت لرریاوا ما یرربآ ماين دصرد
لررگ رررخاوا ترریک و یراکاررین( حطررس ود رد تررشاک شور و )یهد
.دندوب )ميیگسم
رد روذب لاس ود ره رد ییاین تیک شور رد20 لخاد هامدنفسا
تیک .دندش لیگنم نيمم هب یگرب راهچ هلحرم رد و تیک ءاین ینيس
مه زين ميیگسم رد ءاررین لایگنا اب نامم10 ترریهبیدرا هام1395 و13
تیهبیدرا هام1396 هررب تررشاک طررخ جنررپ کرک ره رد .تفرگ ماجنا
هلصاف اب و رگم تفه لوط50 یگناس هلررصاف .تررشاد رارررق مرره ما رگم
یدر یور20 یگناسکرک نيب و رگمکولب و اههررب ارره بيترت1 و5/1
ییايميررش و یررکیزيف کايررصوصخ نييعت تهج .دش هگفرگ رظن رد رگم
قررمع ما شیاررممآ ماجنا ما لبق کاخ0 اررت30 یگناررس کاررخ یرررگم
هنومن هعرزمهب یرادرب لرریگنم هااررییاممآ هررب و ماجنا یفداصت کروص
دش رد نآ جیاگن هک لودج1 .تسا هدش هداد ناین
لکش1- a ) یگدنراب وb ) رثکادح یامد لقادح و یط شرت یاچ دشر لصف لوط رد رمشاک یسانشاوه هاگتسیا هنازور لاساهیعارز ی 1395 و
1396
Figure 1- a) Daily precipitation and b) maximum and minimum temperature of Kashmar meteorological station during the
growing season in 2016 and 2017
(Metzger et al., 2012مرگ ميلقا ءزج ) و کیخ دراد رارق. طیارش
بآ ترریهبیدرا( شرت یاچ دشر لصف لوط رد شیاممآ لقم ییاوهو
نابآ ات رد هعلاطم دروم لاس ود رد )هام لکش1 .تررسا هدش هداد ناین
و لوا لاررس رد شرررت یاررچ دشر لصف لوط رد هنامور یامد نيانايم
هب مود هررنماد رد بيترت50/12 اررت80/33 و95/13 اررت85/35 هررجرد
یگناس یاررچ دررشر هرود لوررط رد زررين یگدنراب نازيم .تشاد رارق دارگ
هب مود و لوا لاس رد شرت بيترت12/21 و54/6 یليم.دوب رگم
هب شیاممآ کروصکرکهدشدرخ یاه لررماک کوررلب حرط بلاق رد
رد یرارريبآ لماررش شیاممآ یاهراميت .دیدرگ ارجا رارکت هس اب یفداصت
( حطس تفه100 یبآ ماين دصرد80 ترریه هررلحرم ما یبآ ماين دصرد
لگ رخاوا ات یگرب یهد80 اررت یررگرب ترریه هلحرم ما یبآ ماين دصرد
لگ لیاوا یهد80 لگ رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصرد یهد60 دررصرد
لگ رخاوا ات یگرب تیه هلحرم ما یبآ ماين یهد60 ما یرربآ ماين دصرد
لگ لیاوا ات یگرب تیه هلحرم یهد60 اررت لرریاوا ما یرربآ ماين دصرد
لررگ رررخاوا ترریک و یراکاررین( حطررس ود رد تررشاک شور و )یهد
.دندوب )ميیگسم
رد روذب لاس ود ره رد ییاین تیک شور رد20 لخاد هامدنفسا
تیک .دندش لیگنم نيمم هب یگرب راهچ هلحرم رد و تیک ءاین ینيس
مه زين ميیگسم رد ءاررین لایگنا اب نامم10 ترریهبیدرا هام1395 و13
تیهبیدرا هام1396 هررب تررشاک طررخ جنررپ کرک ره رد .تفرگ ماجنا
هلصاف اب و رگم تفه لوط50 یگناس هلررصاف .تررشاد رارررق مرره ما رگم
یدر یور20 یگناسکرک نيب و رگمکولب و اههررب ارره بيترت1 و5/1
ییايميررش و یررکیزيف کايررصوصخ نييعت تهج .دش هگفرگ رظن رد رگم
قررمع ما شیاررممآ ماجنا ما لبق کاخ0 اررت30 یگناررس کاررخ یرررگم
هنومن هعرزمهب یرادرب لرریگنم هااررییاممآ هررب و ماجنا یفداصت کروص
دش رد نآ جیاگن هک لودج1 .تسا هدش هداد ناین
لکش1- a ) یگدنراب وb ) رثکادح یامد لقادح و یط شرت یاچ دشر لصف لوط رد رمشاک یسانشاوه هاگتسیا هنازور لاساهیعارز ی 1395 و
1396
Figure 1- a) Daily precipitation and b) maximum and minimum temperature of Kashmar meteorological station during the
growing season in 2016 and 2017
6 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
لودج1- شیامزآ لاس ود رد یتاقیقحت هعرزم کاخ ییایمیش و یکیزیف تایصوصخ
Table 1- Physical and chemical particular of research station soil in two experimental year
لاس
Year
کاخ تفاب سلاک
Soil texture class
میساتپ
Potassium
(%)
رفسف
Phosphorus
(%)
نژورتین
Nitrogen
(%)
یلآ هدام
Organic
matherial (%)
یکیرتکلا تیاده
عابشا هراصع
)
1-
m dSEC (
هتیدیسا
pH
2016
مول _ سر _ نش
Loam-clay-sand
2.1 0.12 0.04 0.36 2.5 7.9
2017
مول
Loamy
2 0.11 0.04 0.39 2.4 8
ريخبت نازيم رعت وهب راررمآ ما هدافگررسا اررب و ورريگنام نمنپ شور
رمشاک کيگپونيس هااگسیا هنامور ما هارريگ رعت و ريخبت .دش هبساقم
لصاح( یهارريگ بیرررض رد ليررسناگپ رررعت و ررريخبت برررضKc )
هبتسد .دررش لررصاح هررعلاطمدروم هیطنم رد هدمآنآمااج هررک بیارررض
یمن سرگسد رد شرت یاچ یهايگ شرت یاچ هبایت هب هجوت اب و دشاب
یگژیو نگشاد نينچمه و کرگیم هداوناخ هب قلعت رظن ما هبنپ و یارره
ما هبایم یدشرKc یاررچ رعت و ريخبت دروآرب تهج هبنپ هب طوبرم
( هايگ هنامور رعت و ريخبت .دش هدافگسا شرتTd نگفرررگ رررظن رد اررب )
هیاس دصرد ما هدافگسا اب مادنا( هطبار1) .دیدرگ دروآرب
(1) Td = ETp × (0.1 × Ps × 0.5)
نآ رد هررک ETp: دررصرد هررظحلام نودررب هارريگ رررعت و ررريخبت
هیاس و مادناPs: هیاس دصرد بیارض لامعا اب .تسا هايگ مادنا6/0 8/0
و00/1 یرايبآ نامدنار نينچمه و90 دصرد هررنامور یرربآ ماررين نازيم
کرررک ررره تحاسم زين و یرايبآ رود هب هجوت اب و هبساقم بآ مررجح
و روررگنک اررب ميررظنت قرریرط ما و هبررساقم راررميت ررره مارريندروم یرايبآ
هدافگسا اب یرايبآ .تفرگ رارق هايگ رايگخا رد یرايبآ راب ره رد هکلفريش
هلول ما هلول رادج تماخض اب پيت یاه300 یجورخ نورکيم اررب ییارره
هلصاف20 یگناسبآ و رگم یررهدراررهچ رررگم دررحاو رد تعاررس رد رررگيل
ناررمم رد یرارريبآ یاررهراميت لاررمعا .تررفرگ کروررصراریگررسا لررماک
هچهايگ هلحرم ما و اهتیه .دش ماغآ یگرب
جیاگن هب هجوت ابهیزجت هارريگ یدوررک ماررين نيمأررت تررهج کاررخ
( لررپیرت کافررسف رپوررس یاهدوک100 کافلوررس )راررگکه رد مرگوررليک
( ميساگپ150 )راگکه رد مرگوليک مه( هروا دوررک و تررشاک اب نامم200
هررلحرم و یررییور دررشر تشاک نامم تبون هس رد )راگکه رد مرگوليک
لگیهد .دنگفرگ رارق هدافگسا دروم
ما نينچمه چيههنوگ لعشک و تفآلوررط رد یرریک هرود دررشر
هايگ هدافگسا دین و نيجو لعیارره مررره هبکروررص یگررسد کروررص
تفرگ.
همادررنا تهج هام رهم طساوا رد هايگ دشر هرود نایاپ ما سپ یريگ
هناد درکلمع گربساک درکلمعتسیم درکلمع تشادرب صخاش و هدوت
هيشاح رثا فذح اب رگم ود لداعم یقطس ماکیخ ما دعب و تشادرب یا
تررشادرب صخاررش .درریدرگ نیموررت هیاررس ررریم و دامآ یاورره رد ندرک
هب هناد و گربساک درکلمع تبسن ما هناد و گربساک درررکلمع هب بيترت
تسیمهب لک هدوت.دمآ تسد
دیادی ميساگپ دی اب یرگمیرگيت شور اب گربساک ث نيماگیو رادیم
دررش ماررجنا هگررساین طررسوت هگررساین فرعم روضح رد کادی ميساگپ و
(Arya, 2000همادنا تهج .) شور ما گربساک نينايسوگنآ رادیم یريگ
( راناوWanger, 1979روظنم نیا یارب .دش هدافگسا ) ادگبا1/0 مرگ
.دش درخ ًلاماک نواه رد و لیدبت کچوک کاعطق هب و نیموت گربساک
نينايسوگنآ جارخگسا تهج راميت ره رد اه10 یليم یديسا لوناگم رگيل
(99 یس و لوناگم یسکی یس نآ هب )دصرد کی کیردیرلک ديسا یس
هنومن سپس .دش هفاضا و دش هگخیر نوکلاف رد اههب کدررم24 تعاررس
یامد رد25 یگناس هجردنآ ما دررعب .دررش هداد رارررق دارگ هب کدررم10
تعرس اب هیيقد4000 و دش ژويفیرگناس هیيقد رد رود گیاهن رد نازيم
قيقر ما سپ نينايسوگنآ رد و رگموگفورگکپررسا هااگررسد اب بسانم یماس
جوم لوط550 یشوماخ بیرض ما هدافگسا اب سپس .دش تئارق رگمونان
راناو نينايسوگنآ رادیم همادنا یارب .دش هبساقم لک لررک رادرریم یريگ
گربساک لنف100 ميلیمرگ اررب یهارريگ هررنومن10 یليم للاررح رررگيل
لوناتا(96 هراصع )دصرد هب للاح طسوت لصاح لولقم سپس یريگ
تبسنکی هررب100 نآ .دررش قرريقر هررب هاررگ300 هراررصع رررگيلورکيم
قيقر هدش2/1 یليم رگيل میدس کاررنبرک5/7 و دررصرد5/1 یليم رررگيل
گلاکيس نيلوف فرعمي و10 سپس .دش هفاضا دصردهنومناه هب کدم30
جوم لوط رد سپس هگفرگ رارق یکیرات رد هیيقد765 تررئارق رگموناررن
( دندررشAl-Farsi, Alsalvar, Morris, Baron, & Shadih,
2005همادررنا تررهج .) لادررلجک شور ما هررناد نيئتورررپ نازرريم یريگ
(AOCS, 2005همادنا و دش هدافگسا )هناد رد دوجوم نغور یريگ اررب اه
( هلسکوس شور ما هدافگساLatif & Anwar, 2008.دش ماجنا )
نیا هب هجوت اب نوممآ جیاگن هک جیاگن رد هک دوب نآ ما یکاح تلتراب
ینعم فلاگخا لاس ود نيبهداد بکرم هیزجت تشادن دوجو رادارره اررب
هدافگسا ما مرن رازفا SAS هخسن3/9 هسیایم و نيانارريم یگژیویارره
هعلاطم دروم ماررجنا دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ یانبم رب
لکش مسر .دشمرن اب زين اه رازفاSigmaPlot 14 .دش ماجنا
لودج1- شیامزآ لاس ود رد یتاقیقحت هعرزم کاخ ییایمیش و یکیزیف تایصوصخ
Table 1- Physical and chemical particular of research station soil in two experimental year
لاس
Year
کاخ تفاب سلاک
Soil texture class
میساتپ
Potassium
(%)
رفسف
Phosphorus
(%)
نژورتین
Nitrogen
(%)
یلآ هدام
Organic
matherial (%)
یکیرتکلا تیاده
عابشا هراصع
)
1-
m dSEC (
هتیدیسا
pH
2016
مول _ سر _ نش
Loam-clay-sand
2.1 0.12 0.04 0.36 2.5 7.9
2017
مول
Loamy
2 0.11 0.04 0.39 2.4 8
ريخبت نازيم رعت وهب راررمآ ما هدافگررسا اررب و ورريگنام نمنپ شور
رمشاک کيگپونيس هااگسیا هنامور ما هارريگ رعت و ريخبت .دش هبساقم
لصاح( یهارريگ بیرررض رد ليررسناگپ رررعت و ررريخبت برررضKc )
هبتسد .دررش لررصاح هررعلاطمدروم هیطنم رد هدمآنآمااج هررک بیارررض
یمن سرگسد رد شرت یاچ یهايگ شرت یاچ هبایت هب هجوت اب و دشاب
یگژیو نگشاد نينچمه و کرگیم هداوناخ هب قلعت رظن ما هبنپ و یارره
ما هبایم یدشرKc یاررچ رعت و ريخبت دروآرب تهج هبنپ هب طوبرم
( هايگ هنامور رعت و ريخبت .دش هدافگسا شرتTd نگفرررگ رررظن رد اررب )
هیاس دصرد ما هدافگسا اب مادنا( هطبار1) .دیدرگ دروآرب
(1) Td = ETp × (0.1 × Ps × 0.5)
نآ رد هررک ETp: دررصرد هررظحلام نودررب هارريگ رررعت و ررريخبت
هیاس و مادناPs: هیاس دصرد بیارض لامعا اب .تسا هايگ مادنا6/0 8/0
و00/1 یرايبآ نامدنار نينچمه و90 دصرد هررنامور یرربآ ماررين نازيم
کرررک ررره تحاسم زين و یرايبآ رود هب هجوت اب و هبساقم بآ مررجح
و روررگنک اررب ميررظنت قرریرط ما و هبررساقم راررميت ررره مارريندروم یرايبآ
هدافگسا اب یرايبآ .تفرگ رارق هايگ رايگخا رد یرايبآ راب ره رد هکلفريش
هلول ما هلول رادج تماخض اب پيت یاه300 یجورخ نورکيم اررب ییارره
هلصاف20 یگناسبآ و رگم یررهدراررهچ رررگم دررحاو رد تعاررس رد رررگيل
ناررمم رد یرارريبآ یاررهراميت لاررمعا .تررفرگ کروررصراریگررسا لررماک
هچهايگ هلحرم ما و اهتیه .دش ماغآ یگرب
جیاگن هب هجوت ابهیزجت هارريگ یدوررک ماررين نيمأررت تررهج کاررخ
( لررپیرت کافررسف رپوررس یاهدوک100 کافلوررس )راررگکه رد مرگوررليک
( ميساگپ150 )راگکه رد مرگوليک مه( هروا دوررک و تررشاک اب نامم200
هررلحرم و یررییور دررشر تشاک نامم تبون هس رد )راگکه رد مرگوليک
لگیهد .دنگفرگ رارق هدافگسا دروم
ما نينچمه چيههنوگ لعشک و تفآلوررط رد یرریک هرود دررشر
هايگ هدافگسا دین و نيجو لعیارره مررره هبکروررص یگررسد کروررص
تفرگ.
همادررنا تهج هام رهم طساوا رد هايگ دشر هرود نایاپ ما سپ یريگ
هناد درکلمع گربساک درکلمعتسیم درکلمع تشادرب صخاش و هدوت
هيشاح رثا فذح اب رگم ود لداعم یقطس ماکیخ ما دعب و تشادرب یا
تررشادرب صخاررش .درریدرگ نیموررت هیاررس ررریم و دامآ یاورره رد ندرک
هب هناد و گربساک درکلمع تبسن ما هناد و گربساک درررکلمع هب بيترت
تسیمهب لک هدوت.دمآ تسد
دیادی ميساگپ دی اب یرگمیرگيت شور اب گربساک ث نيماگیو رادیم
دررش ماررجنا هگررساین طررسوت هگررساین فرعم روضح رد کادی ميساگپ و
(Arya, 2000همادنا تهج .) شور ما گربساک نينايسوگنآ رادیم یريگ
( راناوWanger, 1979روظنم نیا یارب .دش هدافگسا ) ادگبا1/0 مرگ
.دش درخ ًلاماک نواه رد و لیدبت کچوک کاعطق هب و نیموت گربساک
نينايسوگنآ جارخگسا تهج راميت ره رد اه10 یليم یديسا لوناگم رگيل
(99 یس و لوناگم یسکی یس نآ هب )دصرد کی کیردیرلک ديسا یس
هنومن سپس .دش هفاضا و دش هگخیر نوکلاف رد اههب کدررم24 تعاررس
یامد رد25 یگناس هجردنآ ما دررعب .دررش هداد رارررق دارگ هب کدررم10
تعرس اب هیيقد4000 و دش ژويفیرگناس هیيقد رد رود گیاهن رد نازيم
قيقر ما سپ نينايسوگنآ رد و رگموگفورگکپررسا هااگررسد اب بسانم یماس
جوم لوط550 یشوماخ بیرض ما هدافگسا اب سپس .دش تئارق رگمونان
راناو نينايسوگنآ رادیم همادنا یارب .دش هبساقم لک لررک رادرریم یريگ
گربساک لنف100 ميلیمرگ اررب یهارريگ هررنومن10 یليم للاررح رررگيل
لوناتا(96 هراصع )دصرد هب للاح طسوت لصاح لولقم سپس یريگ
تبسنکی هررب100 نآ .دررش قرريقر هررب هاررگ300 هراررصع رررگيلورکيم
قيقر هدش2/1 یليم رگيل میدس کاررنبرک5/7 و دررصرد5/1 یليم رررگيل
گلاکيس نيلوف فرعمي و10 سپس .دش هفاضا دصردهنومناه هب کدم30
جوم لوط رد سپس هگفرگ رارق یکیرات رد هیيقد765 تررئارق رگموناررن
( دندررشAl-Farsi, Alsalvar, Morris, Baron, & Shadih,
2005همادررنا تررهج .) لادررلجک شور ما هررناد نيئتورررپ نازرريم یريگ
(AOCS, 2005همادنا و دش هدافگسا )هناد رد دوجوم نغور یريگ اررب اه
( هلسکوس شور ما هدافگساLatif & Anwar, 2008.دش ماجنا )
نیا هب هجوت اب نوممآ جیاگن هک جیاگن رد هک دوب نآ ما یکاح تلتراب
ینعم فلاگخا لاس ود نيبهداد بکرم هیزجت تشادن دوجو رادارره اررب
هدافگسا ما مرن رازفا SAS هخسن3/9 هسیایم و نيانارريم یگژیویارره
هعلاطم دروم ماررجنا دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ یانبم رب
لکش مسر .دشمرن اب زين اه رازفاSigmaPlot 14 .دش ماجنا
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 7
8 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
لکش2- رب یرایبآ رثا a ) درکلمع و هنادb گربساک ) شرت یاچ
Figure 2– Effect of irrigation on a) seed and b) sepal yield of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ دنرادن یراد .
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4 : 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6 :
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
a
ab
bc
cd
c
cd
d
0
100
200
300
400
500
600
700
800
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
هناد درکلمع
(
راتکه رد مرگولیک
)
Seed yield (
kg ha
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
a
a
a
b
b
b
bc
d
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
گربساک درکلمع
(
راتکه رد مرگولیک
)
Calyx yield
(
kg ha
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
b
لکش2- رب یرایبآ رثا a ) درکلمع و هنادb گربساک ) شرت یاچ
Figure 2– Effect of irrigation on a) seed and b) sepal yield of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ دنرادن یراد .
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4 : 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6 :
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
a
ab
bc
cd
c
cd
d
0
100
200
300
400
500
600
700
800
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
هناد درکلمع
(
راتکه رد مرگولیک
)
Seed yield (
kg ha
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
a
a
a
b
b
b
bc
d
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
گربساک درکلمع
(
راتکه رد مرگولیک
)
Calyx yield
(
kg ha
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
b
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 9
ثحب و جیاتن
هناد درکلمع
( یرايبآ ريثأت تقت شرت یاچ هناد درکلمع01/0p ≤ تفرگ رارق )
( لودج2 کدررش شیازررفا اب هک داد ناین یرايبآ رثا نيانايم هسیایم .)
هب تفای شهاک هناد درکلمع یکیخ شنتیروط درکلمع نیرگیيب هک
( هناد54/667 )راگکه رد مرگوليک هب لماک یرايبآ راميت رد دررمآ تررسد
هب یرايبآ راميت اب هک نازيم80 رررخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصرد
لررگیررنعم فلاگررخا یهد( تررشادن یراد لکررش2 یرارريبآ راررميت رد .)
هب نازيم80 لررگ رررخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردهررب یهد ليلد
مک هدررشداجیا طیارررش هب هايگ ندش راگماس وررعاب تررسناوگن یرارريبآ
ینعم شهاک راررميت .ددرگ شنت مدع طیارش هب تبسن هناد درکلمع راد
هب یرايبآ نازيم60 لررگ رررخاوا اررت لرریاوا ما یرربآ ماين دصرد زررين یهد
( هررناد درررکلمع نیرررگمک28/395 دوررخ هررب ار )راررگکه رد مرگوررليک
داد صاصگخا ( لکش2-a). هبیم یلک روط ريثأررت نازيم هک تفگ ناوت
درکلمع شهاک نیرگیيب و دراد یومن هلحرم هب یاگسب یکیخ شنت
لگ هلصاف رد یکیخ شنت هک تسا ینامم اررفتا هناد ندش رپ ات یهد
یم( دگفاSkoric, 2009 رظن هب .)یم رد بآ دورربمک شنررت هررک دررسر
هناد هلحرم نينج طیس ببس یدنب شهاررک وررعاب هررجيگن رد هک هدش
نآ نمو و دادعتیم هناد درکلمع شهاک تیاهن رد و اه.ددرگ
گربساک درکلمع
( یرايبآ ريثأت تقت اهنت گربساک کیخ درکلمع1p ≤ 0/0 رارررق )
( تفرگ لودج2)ینعم و تبثم یاگسبمه هب هجوت اب .( راد
**
98/0r =
درررکلمع اب هناد درکلمع ) ررج( گربررساک لود5رررييیت دررنور ) شهاررک
هناد درکلمع رييیت دنور هبایم یکیخ شنت لامعا اب گربساک درکلمع
هبدررمآ تسد هبهررنوگ هررک یا( گربررساک درررکلمع نیرگرریيب73/392
فلاگررخا هررک دررش لررصاح لماک یرايبآ طیارش رد )راگکه رد مرگوليک
ینعم یرايبآ راميت اب یرادهب نازيم80 ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصرد
رخاوالگیهد ( گربررساک درررکلمع نازرريم نیرگمک و تشادن93/232
یرايبآ راميت رد زين )راگکه رد مرگوليکهب نازيم60 ما یرربآ ماررين دصرد
رخاوا ات لیاوالگیهد ( دش لصاح لکررش2-b و یناررجيم یرجنررس .)
ناراکمه (Sanjari Mijani et al., 2018 شنررت ريثأت یسررب اب زين )
گربساک درکلمع نیرگیيب هک داد ناین شرت یاچ درکلمع رب یکیخ
یکرریخ دیدررش شنت راميت ما نآ نازيم نیرگمک و شنت مدع راميت رد
یم یکرریخ طیارش رد هايگ درکلمع شهاک .دش لصاح دررناوتهررب تلع
یژرررنا شیازررفا لرريفورلک ديلوت شهاک هدننکزگنسوگف حطس شهاک
یاهريسم رد رييیت و یلولس هريش تظلغ ندرب اب تهج هايگ یفرصم
( دشاب یسفنتSaud et al., 2016.)
تسیز درکلمعهدوت
تسیم درکلمعیرارريبآ ريثأت تقت هدوت (01/0p ≤) رررثا و لرربایگم
( تررشاک شور و یرايبآ01/0p ≤( تررفرگ رارررق ) لودررج2 هررسیایم .)
نيانايمتسیم درکلمع نیرگیيب هک داد ناین اه یرارريبآ راررميت ما هدوت
( ميیگسم تیک شور و لماک33/9064 هب )راررگکه رد مرگوليک تررسد
ینعم فلاگخا هک دمآ ییاین تشاک شور و لماک یرايبآ راميت اب یراد
( تشادن لکش3تررسیم درکلمع نیرگمک و )( هدوت67/4637 مرگوررليک
یرايبآ راميت رد زين )راگکه ردهب نازيم60 ترریه ما یرربآ ماررين دررصرد
رخاوا ات یگربلگیهد فلاگررخا هررک دش لصاح ییاین تیک شور و
ینعم یرايبآ راميت اب یرادهب نازيم60 ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصرد
رخاوالگیهد ( تررشادن ميیگسم تیک شور و لکررش3 هررعلاطم رد .)
نادزی( هانپYazdan Panah, 2016تسیم درکلمع نیرگیيب زين ) هدوت
حطس رد یرايبآ اب شرت یاچ60 و ريخبت دصرد عررجرم هارريگ ما رعت
هب عررجرم هايگ ما رعت و ريخبت حطس شیازفا اب و دمآ تسد درررکلمع
تسیمهب هدوتینعم روطچيه رد .تفای شهاک یراد ما کرری یاررهراميت
یرايبآ تررسیم درررکلمع رررظن ما تررشاک شور ود نيررب فلاگررخا هدوت
ینعم( دین هدهایم یراد لکش3.)
گربساک و هناد تشادرب صخاش
( یرارريبآ ريثأررت تقت گربساک و هناد تشادرب صخاش05/0p ≤ )
( دنگفرگ رارق لودج2هررب یرارريبآ راررميت اررهنت دوجو نیا اب .) نازيم60
لگ رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصردیررنعم فلاگخا یهد ریاررس اررب یراد
هب داد ناین اهراميتیروط هررناد تررشادرب صخاررش نازيم نیرگمک هک
(85/7 و )دصرد( گربساک5/4 ( دش لصاح راميت نیا رد )دصرد لکش
4یررنعم و ترربثم یاگررسبمه دوررجو هررب هررجوت اب .) درررکلمع نيررب راد
تسیم( هررناد درررکلمع اررب هدوت
**
91/0r =( گربررساک و )
**
91/0r = )
( لودج5ناررمه ) درررکلمع شهاررک بررجوم یکرریخ شنررت هررک روط
یم هناد و گربساکتسیم درکلمع ددرگیم مک زين هدوت نرریا اررب .دوش
تبسن گربساک و هناد درکلمع رگیيب شهاک بجوم دیدش شنت دوجو
تسیم درکلمع هبیررنعم و تبثم یاگسبمه هک ارچ تسا هدش هدوت راد
هدهایمهب گربساک و هناد تشادرب صخاش نيب هدش درررکلمع اب بيترت
( هررناد
**
79/0r =( گربررساک و )
**
77/0r = درررکلمع ما رگرریيب )
تسیم( هدوت
**
48/0r = و هررناد تررشادرب صخاررش یارررب
**
44/0r =
گربساک تشادرب صخاش یارب( دوب ) لودج5یم رظن هب .) رد هک دسر
اررب گربررساک و هررناد درکلمع رد شهاک نازيم یرايبآ یاهراميت هيیب
درررکلمع رد هدررشداجیا شهاررک اررب بررسانگم یکرریخ شنررت شیازررفا
تسیمیررنعم کوافت هب رجنم هک تسا هدوب هدوت اررهراميت نرریا نيررب راد
( تسا هدین لکش4 قرریرط ما هارريگ دیدررش یکرریخ شنت تلاح رد .)
هدروآرف رثؤم لایگنا ما یلولس هريش تظلغ شیازفا هررب یزگنسوگف یاه
نزخملوسپک ريظن ییاهیم لمع هب تعنامم اه نازيم هب هجوت اب .دروآ
تسیم درکلمع نآ ندوب مک نينچمه و بولطم یرايبآ طیارش رد هدوت
ثحب و جیاتن
هناد درکلمع
( یرايبآ ريثأت تقت شرت یاچ هناد درکلمع01/0p ≤ تفرگ رارق )
( لودج2 کدررش شیازررفا اب هک داد ناین یرايبآ رثا نيانايم هسیایم .)
هب تفای شهاک هناد درکلمع یکیخ شنتیروط درکلمع نیرگیيب هک
( هناد54/667 )راگکه رد مرگوليک هب لماک یرايبآ راميت رد دررمآ تررسد
هب یرايبآ راميت اب هک نازيم80 رررخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصرد
لررگیررنعم فلاگررخا یهد( تررشادن یراد لکررش2 یرارريبآ راررميت رد .)
هب نازيم80 لررگ رررخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردهررب یهد ليلد
مک هدررشداجیا طیارررش هب هايگ ندش راگماس وررعاب تررسناوگن یرارريبآ
ینعم شهاک راررميت .ددرگ شنت مدع طیارش هب تبسن هناد درکلمع راد
هب یرايبآ نازيم60 لررگ رررخاوا اررت لرریاوا ما یرربآ ماين دصرد زررين یهد
( هررناد درررکلمع نیرررگمک28/395 دوررخ هررب ار )راررگکه رد مرگوررليک
داد صاصگخا ( لکش2-a). هبیم یلک روط ريثأررت نازيم هک تفگ ناوت
درکلمع شهاک نیرگیيب و دراد یومن هلحرم هب یاگسب یکیخ شنت
لگ هلصاف رد یکیخ شنت هک تسا ینامم اررفتا هناد ندش رپ ات یهد
یم( دگفاSkoric, 2009 رظن هب .)یم رد بآ دورربمک شنررت هررک دررسر
هناد هلحرم نينج طیس ببس یدنب شهاررک وررعاب هررجيگن رد هک هدش
نآ نمو و دادعتیم هناد درکلمع شهاک تیاهن رد و اه.ددرگ
گربساک درکلمع
( یرايبآ ريثأت تقت اهنت گربساک کیخ درکلمع1p ≤ 0/0 رارررق )
( تفرگ لودج2)ینعم و تبثم یاگسبمه هب هجوت اب .( راد
**
98/0r =
درررکلمع اب هناد درکلمع ) ررج( گربررساک لود5رررييیت دررنور ) شهاررک
هناد درکلمع رييیت دنور هبایم یکیخ شنت لامعا اب گربساک درکلمع
هبدررمآ تسد هبهررنوگ هررک یا( گربررساک درررکلمع نیرگرریيب73/392
فلاگررخا هررک دررش لررصاح لماک یرايبآ طیارش رد )راگکه رد مرگوليک
ینعم یرايبآ راميت اب یرادهب نازيم80 ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصرد
رخاوالگیهد ( گربررساک درررکلمع نازرريم نیرگمک و تشادن93/232
یرايبآ راميت رد زين )راگکه رد مرگوليکهب نازيم60 ما یرربآ ماررين دصرد
رخاوا ات لیاوالگیهد ( دش لصاح لکررش2-b و یناررجيم یرجنررس .)
ناراکمه (Sanjari Mijani et al., 2018 شنررت ريثأت یسررب اب زين )
گربساک درکلمع نیرگیيب هک داد ناین شرت یاچ درکلمع رب یکیخ
یکرریخ دیدررش شنت راميت ما نآ نازيم نیرگمک و شنت مدع راميت رد
یم یکرریخ طیارش رد هايگ درکلمع شهاک .دش لصاح دررناوتهررب تلع
یژرررنا شیازررفا لرريفورلک ديلوت شهاک هدننکزگنسوگف حطس شهاک
یاهريسم رد رييیت و یلولس هريش تظلغ ندرب اب تهج هايگ یفرصم
( دشاب یسفنتSaud et al., 2016.)
تسیز درکلمعهدوت
تسیم درکلمعیرارريبآ ريثأت تقت هدوت (01/0p ≤) رررثا و لرربایگم
( تررشاک شور و یرايبآ01/0p ≤( تررفرگ رارررق ) لودررج2 هررسیایم .)
نيانايمتسیم درکلمع نیرگیيب هک داد ناین اه یرارريبآ راررميت ما هدوت
( ميیگسم تیک شور و لماک33/9064 هب )راررگکه رد مرگوليک تررسد
ینعم فلاگخا هک دمآ ییاین تشاک شور و لماک یرايبآ راميت اب یراد
( تشادن لکش3تررسیم درکلمع نیرگمک و )( هدوت67/4637 مرگوررليک
یرايبآ راميت رد زين )راگکه ردهب نازيم60 ترریه ما یرربآ ماررين دررصرد
رخاوا ات یگربلگیهد فلاگررخا هررک دش لصاح ییاین تیک شور و
ینعم یرايبآ راميت اب یرادهب نازيم60 ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصرد
رخاوالگیهد ( تررشادن ميیگسم تیک شور و لکررش3 هررعلاطم رد .)
نادزی( هانپYazdan Panah, 2016تسیم درکلمع نیرگیيب زين ) هدوت
حطس رد یرايبآ اب شرت یاچ60 و ريخبت دصرد عررجرم هارريگ ما رعت
هب عررجرم هايگ ما رعت و ريخبت حطس شیازفا اب و دمآ تسد درررکلمع
تسیمهب هدوتینعم روطچيه رد .تفای شهاک یراد ما کرری یاررهراميت
یرايبآ تررسیم درررکلمع رررظن ما تررشاک شور ود نيررب فلاگررخا هدوت
ینعم( دین هدهایم یراد لکش3.)
گربساک و هناد تشادرب صخاش
( یرارريبآ ريثأررت تقت گربساک و هناد تشادرب صخاش05/0p ≤ )
( دنگفرگ رارق لودج2هررب یرارريبآ راررميت اررهنت دوجو نیا اب .) نازيم60
لگ رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصردیررنعم فلاگخا یهد ریاررس اررب یراد
هب داد ناین اهراميتیروط هررناد تررشادرب صخاررش نازيم نیرگمک هک
(85/7 و )دصرد( گربساک5/4 ( دش لصاح راميت نیا رد )دصرد لکش
4یررنعم و ترربثم یاگررسبمه دوررجو هررب هررجوت اب .) درررکلمع نيررب راد
تسیم( هررناد درررکلمع اررب هدوت
**
91/0r =( گربررساک و )
**
91/0r = )
( لودج5ناررمه ) درررکلمع شهاررک بررجوم یکرریخ شنررت هررک روط
یم هناد و گربساکتسیم درکلمع ددرگیم مک زين هدوت نرریا اررب .دوش
تبسن گربساک و هناد درکلمع رگیيب شهاک بجوم دیدش شنت دوجو
تسیم درکلمع هبیررنعم و تبثم یاگسبمه هک ارچ تسا هدش هدوت راد
هدهایمهب گربساک و هناد تشادرب صخاش نيب هدش درررکلمع اب بيترت
( هررناد
**
79/0r =( گربررساک و )
**
77/0r = درررکلمع ما رگرریيب )
تسیم( هدوت
**
48/0r = و هررناد تررشادرب صخاررش یارررب
**
44/0r =
گربساک تشادرب صخاش یارب( دوب ) لودج5یم رظن هب .) رد هک دسر
اررب گربررساک و هررناد درکلمع رد شهاک نازيم یرايبآ یاهراميت هيیب
درررکلمع رد هدررشداجیا شهاررک اررب بررسانگم یکرریخ شنررت شیازررفا
تسیمیررنعم کوافت هب رجنم هک تسا هدوب هدوت اررهراميت نرریا نيررب راد
( تسا هدین لکش4 قرریرط ما هارريگ دیدررش یکرریخ شنت تلاح رد .)
هدروآرف رثؤم لایگنا ما یلولس هريش تظلغ شیازفا هررب یزگنسوگف یاه
نزخملوسپک ريظن ییاهیم لمع هب تعنامم اه نازيم هب هجوت اب .دروآ
تسیم درکلمع نآ ندوب مک نينچمه و بولطم یرايبآ طیارش رد هدوت
10 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
مک شنت طیارش رد( یبآ لکش3یم ) تررلاح رد هررک تشاد ناعذا ناوت
لباق مهس هايگ مودهدروآرف ما یهجوت فرررص ار دوررخ یزگنسوگف یاه
مادنا ليکیت و تخاس لارریگنا هررب تبسن یدح ات و هدومن یییور یاه
نآمهم نماررخم هب اهلوررسپک ررريظن یرررت( تررسا زجاررع اهSanjari
Mijani, 2014.)
لکش 3- تسیز درکلمع رب تشاک شور و یرایبآ لباقتم رثا شرت یاچ هدوت
Figure 3- Interaction effect between irrigation and planting method on biological yield of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ .دنرادن یراد
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6:
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
ث نیماتیو
ث نيماگیو رب تشاک شور و یرايبآ لبایگم رثا هک داد ناین جیاگن
ینعم گربساک( راد01/0p ≤( دوب )لودج 3نيانايم هسیایم .) ناین اه
( ث نيماررگیو نازرريم نیرگرریيب هررک داد35/32 یليم رد مرررگ100
یليمهب یرايبآ راميت ما )رگيل نازيم80 رررخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصرد
لگ( نآ نازيم نیرگمک و ميیگسم تیک شور و یهد83/17 یليم مرگ
رد100 یليم دش لصاح یراکاین شور و لماک یرايبآ طیارش رد )رگيل
(لودج 4( ناراررکمه و قررلطم اسراپ هعلاطم رد دوجو نیا اب .)Parsa
Motlagh, Moghaddam, Ghorbani, & Sardooei, 2018 )
ما .تفران رارق یرايبآ لگخم حوطس ريثأت تقت گربساک ث نيماگیو
هب ناهايگ رد کارييیت هلمجمايپ ناونع نآ اررب هلبایم و شنت روضح روآ
یگنآ حوطررس شیازفا هررلمج ما ث نيماررگیو .تررسا ررلگخم ناديررسکا
یگنآ کابيکرتتفاب بیرخت ما هک تسا یناديسکالاکیدار طسوت اه یاه
یم یريگولج دامآ شهاررک تهج رد یکیخ طیارش رد نآ نازيم و دنک
یم شیازررفا شنررت برررخم کارررثا( درربایValizadeh Ghalebig,
Nemati, Tehranifar, & Emami, 2015 نازرريم ندوررب رگرریيب .)
لررگ رررخاوا اررت لرریاوا ما شنررت لاررمعا رد ث نيماگیو هررب تبررسن یهد
نامم یکرریخ شنررت هررب یررییام هلحرم تيساسح ما یکاح راید یاه
نيماگیو نازيم شهاک ببس یراکاین یرايبآ یاهراميت رثکا رد .تسا
ینعم شهاک نیا دنچره دیدرگ گربساک ث( دوبن راد لودررج4 نرریا .)
یم رما کوش نينچمه و کاخ رد هايگ راریگسا نامم رد کوافت هب دناوت
هولاع .دشاب طوبرم طيقم رييیت هجيگن رد هايگ هب هدشدراو رييیت نیارب
یم یراکاین هجيگن رد هايگ یژولونف لحارم طیارررش رررييیت وعاب دناوت
دررشر لررصف رد ییامرگ شنت و یبسن تبوطر مور لوط دننام یطيقم
یگژیو رررب تیاهن رد هک دوش تررسا رثؤررم هارريگ یررفيک و یرر مک یارره
(Aghaee Okhchlar, Amirnia, Tajbakhsh, Ghiyasi, &
Alizadeh, 2012( ناراررکمه و یررحلاف دوجو نیا اب .)Fallahi et
al., 2017هررعلاطم رد ) هررک دررنداد ناررین شرررت یاررچ هارريگ یور یا
ab
b
c
de
cd
de
e
a
b
cd
cd cd
cd
e
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
هدوت تسیز درکلمع
(
راتکه رد مرگولیک
)
Biological yield (
kg ha
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
یراکءاشنTransplanting میقتسمDirect
مک شنت طیارش رد( یبآ لکش3یم ) تررلاح رد هررک تشاد ناعذا ناوت
لباق مهس هايگ مودهدروآرف ما یهجوت فرررص ار دوررخ یزگنسوگف یاه
مادنا ليکیت و تخاس لارریگنا هررب تبسن یدح ات و هدومن یییور یاه
نآمهم نماررخم هب اهلوررسپک ررريظن یرررت( تررسا زجاررع اهSanjari
Mijani, 2014.)
لکش 3- تسیز درکلمع رب تشاک شور و یرایبآ لباقتم رثا شرت یاچ هدوت
Figure 3- Interaction effect between irrigation and planting method on biological yield of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ .دنرادن یراد
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6:
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
ث نیماتیو
ث نيماگیو رب تشاک شور و یرايبآ لبایگم رثا هک داد ناین جیاگن
ینعم گربساک( راد01/0p ≤( دوب )لودج 3نيانايم هسیایم .) ناین اه
( ث نيماررگیو نازرريم نیرگرریيب هررک داد35/32 یليم رد مرررگ100
یليمهب یرايبآ راميت ما )رگيل نازيم80 رررخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين دصرد
لگ( نآ نازيم نیرگمک و ميیگسم تیک شور و یهد83/17 یليم مرگ
رد100 یليم دش لصاح یراکاین شور و لماک یرايبآ طیارش رد )رگيل
(لودج 4( ناراررکمه و قررلطم اسراپ هعلاطم رد دوجو نیا اب .)Parsa
Motlagh, Moghaddam, Ghorbani, & Sardooei, 2018 )
ما .تفران رارق یرايبآ لگخم حوطس ريثأت تقت گربساک ث نيماگیو
هب ناهايگ رد کارييیت هلمجمايپ ناونع نآ اررب هلبایم و شنت روضح روآ
یگنآ حوطررس شیازفا هررلمج ما ث نيماررگیو .تررسا ررلگخم ناديررسکا
یگنآ کابيکرتتفاب بیرخت ما هک تسا یناديسکالاکیدار طسوت اه یاه
یم یريگولج دامآ شهاررک تهج رد یکیخ طیارش رد نآ نازيم و دنک
یم شیازررفا شنررت برررخم کارررثا( درربایValizadeh Ghalebig,
Nemati, Tehranifar, & Emami, 2015 نازرريم ندوررب رگرریيب .)
لررگ رررخاوا اررت لرریاوا ما شنررت لاررمعا رد ث نيماگیو هررب تبررسن یهد
نامم یکرریخ شنررت هررب یررییام هلحرم تيساسح ما یکاح راید یاه
نيماگیو نازيم شهاک ببس یراکاین یرايبآ یاهراميت رثکا رد .تسا
ینعم شهاک نیا دنچره دیدرگ گربساک ث( دوبن راد لودررج4 نرریا .)
یم رما کوش نينچمه و کاخ رد هايگ راریگسا نامم رد کوافت هب دناوت
هولاع .دشاب طوبرم طيقم رييیت هجيگن رد هايگ هب هدشدراو رييیت نیارب
یم یراکاین هجيگن رد هايگ یژولونف لحارم طیارررش رررييیت وعاب دناوت
دررشر لررصف رد ییامرگ شنت و یبسن تبوطر مور لوط دننام یطيقم
یگژیو رررب تیاهن رد هک دوش تررسا رثؤررم هارريگ یررفيک و یرر مک یارره
(Aghaee Okhchlar, Amirnia, Tajbakhsh, Ghiyasi, &
Alizadeh, 2012( ناراررکمه و یررحلاف دوجو نیا اب .)Fallahi et
al., 2017هررعلاطم رد ) هررک دررنداد ناررین شرررت یاررچ هارريگ یور یا
ab
b
c
de
cd
de
e
a
b
cd
cd cd
cd
e
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
هدوت تسیز درکلمع
(
راتکه رد مرگولیک
)
Biological yield (
kg ha
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
یراکءاشنTransplanting میقتسمDirect
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 11
ث نيماگیو .دیدرگ گربساک ث نيماگیو نازيم شیازفا ببس یراکاین
یررنعم و یررفنم یاگررسبمه گربررساک( یراد
**
43/0r = درررکلمع اررب )
هب تشاد گربساکیروط ث نيماررگیو گربررساک درکلمع شیازفا اب هک
شهاک نآ( تفای لودج5 .)
لکش 4- تشادرب صخاش رب یرایبآ رثاa ) و هنادb گربساک ) شرت یاچ
Figure 4- Effect of irrigation on a) seed and b) sepal harvest index of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ .دنرادن یراد
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6 :
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
a a
a a a
ab
b
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
هناد تشادرب صخاش
(
دصرد
)Seed harvest index
(%)
یرایبآ
Irrigation
a
a a
a a a ab
b
0
1
2
3
4
5
6
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
گربساک تشادرب صخاش
(
دصرد
)
Sepal harvest index
(%)
یرایبآ
Irrigation
b
ث نيماگیو .دیدرگ گربساک ث نيماگیو نازيم شیازفا ببس یراکاین
یررنعم و یررفنم یاگررسبمه گربررساک( یراد
**
43/0r = درررکلمع اررب )
هب تشاد گربساکیروط ث نيماررگیو گربررساک درکلمع شیازفا اب هک
شهاک نآ( تفای لودج5 .)
لکش 4- تشادرب صخاش رب یرایبآ رثاa ) و هنادb گربساک ) شرت یاچ
Figure 4- Effect of irrigation on a) seed and b) sepal harvest index of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ .دنرادن یراد
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6 :
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
a a
a a a
ab
b
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
هناد تشادرب صخاش
(
دصرد
)Seed harvest index
(%)
یرایبآ
Irrigation
a
a a
a a a ab
b
0
1
2
3
4
5
6
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
گربساک تشادرب صخاش
(
دصرد
)
Sepal harvest index
(%)
یرایبآ
Irrigation
b
12 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
لودج3- یگژیو رب تشاک شور و یرایبآ رثا سنایراو هیزجت شرت یاچ یفیک یاه
Table 3- Analysis of variance for effects of irrigation and planting method on qualitative traits of roselle
رییغت عبانم
S.O.V
یدازآ هجرد
d.f
تاعبرم نیگنایم
Mean of squares
ث نیماتیو
Vitamin C
نینایسوتنآ
Anthocyanin
لک لنف
Total phenol
هناد نیئتورپ
Seed protein
هناد نغور
Seed oil
لاس
Year
1 21.17 ns 0.0079 ns 14.92 ns 9.66 ns 0.70 ns
لاس × رارکت
Year × replication
4 1.35 0.0053 41.31 9.42 0.26
یرايبآ
Irrigation
6 212.09** 0.0818** 811.30** 144.64** 33.00**
لاس × یرايبآ
Year × irrigation
6 0.00 ns 0.0006 ns 0.76 ns 0.41 ns 0.30 ns
یاطخa
Error a
24 3.21 0.0021 1.61 0.30 0.53
تشاک شور
Planting method
1 13.02* 0.0213 ns 155.26 ns 7.07 ns 2.75 ns
لاس × تشاک شور
Year × planting method
1 0.01 ns 0.0008 ns 1.36 ns 0.11 ns 0.27 ns
یرايبآ × تشاک شور
Irrigation × planting method
6 2.95** 0.0022 ns 26.74** 2.59** 2.82**
لاس × یرايبآ × تشاک شور
Year × irrigation × planting method
6 0.01 ns 0.0008 ns 0.47 ns 0.25 ns 0.31 ns
یاطخb
Error b
28 3.03 0.0010 1.22 0.63 0.38
کارييیت بیرض
C.V )%(
- 6. 8 10.4 3.8 3.3 3. 6
* و** : هبترتيب نعم ییراد و جنپ لامگحا حوطسی ک دصردns : غير نعم یراد
* and **: are significant at 5 and 1% probability levels, ns: Non-significant
نامه یکیخ شنت شیازفا اب ث نيماگیو نازيم دش نايب هک روط
هررک درریدرگ بجوم رما نیا تفای شهاک گربساک درکلمع و شیازفا
یررنعم و یفنم هطبار نآ درررکلمع و گربررساک ث نيماررگیو نيررب یراد
یزگنسوگف داوم ما یدایم رادیم ناهايگ شنت طیارش رد .ددرگ هدهایم
تيلوميررسآ زگنررس فرررص ار دوررخ کارربيکرت و نيلورررپ ررريظن ییاه
یگنآیم نينايررسوگنآ و ث نيماررگیو ريظن یناديسکا شهاررک هررک دررننک
.دراد لابند هب ار درکلمع
نینایسوتنآ
( یرايبآ ريثأت تقت نينايسوگنآ هک داد ناین جیاگن01/0p ≤ رارررق )
( تفرگ لودج3( نينايررسوگنآ نازرريم نیرگیيب .)45/0 رررب لوررمورکيم
هب یرايبآ راميت ما )مرگ نازيم60 رررخاوا اررت لرریاوا ما یرربآ ماررين دصرد
لگ( نآ نازرريم نیرگمک و یهد23/0 راررميت رد )مرررگ رررب لوررمورکيم
( دررش لررصاح لماک یرايبآ لکررش5 ناراررکمه و یناررجيم یرجنررس .)
(Sanjari Mijani, Sirousmehr, & Fakheri, 2015 ناررین زررين )
ما سپ یرايبآ رد نينايسوگنآ نازيم نیرگیيب هک دنداد150 یليم ما رگم
سلاک ريخبت کگیتA ما سررپ یرارريبآ راميت رد زين رادیم نیرگمک و
50 یليم اررسراپ نيررنچمه .درریدرگ هدهایم ريخبت کگیت ما ريخبت رگم
( ناراکمه و قلطمParsa Motlagh et al., 2018 هک دنگشاد راهظا )
راميت رد نينايسوگنآ رادیم نیرگیيب60 هب هارريگ یرربآ ماين دصرد تررسد
نينايسوگنآ .دمآهررنادانر اه هداوناررخ هررب قررلعگم و بآ رد لوررلقم یاه
هب هک دنگسه اهديئونولافهدررنريگ ناونعلاکیدار یاه لررمع دامآ یارره
یمهررنادانر نیا .دننکشنت طیارررش رد اه شنررت دررننام یررطيقم یارره
ررربارب رد ار هارريگ و هررگفای شیازررفا نيیاررپ کرارررح هررجرد و یکرریخ
لاکیداریم تظفاقم ويتاديسکا شنت و دامآ یاه( دننکTahkokorpi,
2010هب شیازفا نیا .)هب نينايررسوگنآ یرون تظافح شین تلع هليررسو
ميیگسم فذحهررنوگنژيررسکا لاررعف یاه ويتاديررسکا شنررت لوررط رد
یم( دشابZhang et al., 2010 طیارررش رد هررک تررسا نیا رب روصت .)
هب هرثؤم داوم ديلوت یکیخ شنت نورد نديساديسکا ما یريگولج ليلد
یم شیازررفا یلولررس( درربایOmid Beygi & Mahmoudi
Sourestani, 2000هدهایم کارييیت دنور .) نينايسوگنآ نازيم رد هدش
( گربساک لکش5( گربساک درکلمع کارييیت دنور سکع ًایيقد ) لکش
2ینعم و یفنم یاگسبمه .دوب ) اررب گربساک نينايسوگنآ نازيم نيب راد
( نآ درکلمع
**
88/0- =rیم رما نیا دیؤم )( دشاب لودج5.)
لودج3- یگژیو رب تشاک شور و یرایبآ رثا سنایراو هیزجت شرت یاچ یفیک یاه
Table 3- Analysis of variance for effects of irrigation and planting method on qualitative traits of roselle
رییغت عبانم
S.O.V
یدازآ هجرد
d.f
تاعبرم نیگنایم
Mean of squares
ث نیماتیو
Vitamin C
نینایسوتنآ
Anthocyanin
لک لنف
Total phenol
هناد نیئتورپ
Seed protein
هناد نغور
Seed oil
لاس
Year
1 21.17 ns 0.0079 ns 14.92 ns 9.66 ns 0.70 ns
لاس × رارکت
Year × replication
4 1.35 0.0053 41.31 9.42 0.26
یرايبآ
Irrigation
6 212.09** 0.0818** 811.30** 144.64** 33.00**
لاس × یرايبآ
Year × irrigation
6 0.00 ns 0.0006 ns 0.76 ns 0.41 ns 0.30 ns
یاطخa
Error a
24 3.21 0.0021 1.61 0.30 0.53
تشاک شور
Planting method
1 13.02* 0.0213 ns 155.26 ns 7.07 ns 2.75 ns
لاس × تشاک شور
Year × planting method
1 0.01 ns 0.0008 ns 1.36 ns 0.11 ns 0.27 ns
یرايبآ × تشاک شور
Irrigation × planting method
6 2.95** 0.0022 ns 26.74** 2.59** 2.82**
لاس × یرايبآ × تشاک شور
Year × irrigation × planting method
6 0.01 ns 0.0008 ns 0.47 ns 0.25 ns 0.31 ns
یاطخb
Error b
28 3.03 0.0010 1.22 0.63 0.38
کارييیت بیرض
C.V )%(
- 6. 8 10.4 3.8 3.3 3. 6
* و** : هبترتيب نعم ییراد و جنپ لامگحا حوطسی ک دصردns : غير نعم یراد
* and **: are significant at 5 and 1% probability levels, ns: Non-significant
نامه یکیخ شنت شیازفا اب ث نيماگیو نازيم دش نايب هک روط
هررک درریدرگ بجوم رما نیا تفای شهاک گربساک درکلمع و شیازفا
یررنعم و یفنم هطبار نآ درررکلمع و گربررساک ث نيماررگیو نيررب یراد
یزگنسوگف داوم ما یدایم رادیم ناهايگ شنت طیارش رد .ددرگ هدهایم
تيلوميررسآ زگنررس فرررص ار دوررخ کارربيکرت و نيلورررپ ررريظن ییاه
یگنآیم نينايررسوگنآ و ث نيماررگیو ريظن یناديسکا شهاررک هررک دررننک
.دراد لابند هب ار درکلمع
نینایسوتنآ
( یرايبآ ريثأت تقت نينايسوگنآ هک داد ناین جیاگن01/0p ≤ رارررق )
( تفرگ لودج3( نينايررسوگنآ نازرريم نیرگیيب .)45/0 رررب لوررمورکيم
هب یرايبآ راميت ما )مرگ نازيم60 رررخاوا اررت لرریاوا ما یرربآ ماررين دصرد
لگ( نآ نازرريم نیرگمک و یهد23/0 راررميت رد )مرررگ رررب لوررمورکيم
( دررش لررصاح لماک یرايبآ لکررش5 ناراررکمه و یناررجيم یرجنررس .)
(Sanjari Mijani, Sirousmehr, & Fakheri, 2015 ناررین زررين )
ما سپ یرايبآ رد نينايسوگنآ نازيم نیرگیيب هک دنداد150 یليم ما رگم
سلاک ريخبت کگیتA ما سررپ یرارريبآ راميت رد زين رادیم نیرگمک و
50 یليم اررسراپ نيررنچمه .درریدرگ هدهایم ريخبت کگیت ما ريخبت رگم
( ناراکمه و قلطمParsa Motlagh et al., 2018 هک دنگشاد راهظا )
راميت رد نينايسوگنآ رادیم نیرگیيب60 هب هارريگ یرربآ ماين دصرد تررسد
نينايسوگنآ .دمآهررنادانر اه هداوناررخ هررب قررلعگم و بآ رد لوررلقم یاه
هب هک دنگسه اهديئونولافهدررنريگ ناونعلاکیدار یاه لررمع دامآ یارره
یمهررنادانر نیا .دننکشنت طیارررش رد اه شنررت دررننام یررطيقم یارره
ررربارب رد ار هارريگ و هررگفای شیازررفا نيیاررپ کرارررح هررجرد و یکرریخ
لاکیداریم تظفاقم ويتاديسکا شنت و دامآ یاه( دننکTahkokorpi,
2010هب شیازفا نیا .)هب نينايررسوگنآ یرون تظافح شین تلع هليررسو
ميیگسم فذحهررنوگنژيررسکا لاررعف یاه ويتاديررسکا شنررت لوررط رد
یم( دشابZhang et al., 2010 طیارررش رد هررک تررسا نیا رب روصت .)
هب هرثؤم داوم ديلوت یکیخ شنت نورد نديساديسکا ما یريگولج ليلد
یم شیازررفا یلولررس( درربایOmid Beygi & Mahmoudi
Sourestani, 2000هدهایم کارييیت دنور .) نينايسوگنآ نازيم رد هدش
( گربساک لکش5( گربساک درکلمع کارييیت دنور سکع ًایيقد ) لکش
2ینعم و یفنم یاگسبمه .دوب ) اررب گربساک نينايسوگنآ نازيم نيب راد
( نآ درکلمع
**
88/0- =rیم رما نیا دیؤم )( دشاب لودج5.)
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 13
14 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 15
لکش 5- شرت یاچ نینایسوتنآ نازیم رب یرایبآ رثا
Figure 5- Effect of irrigation on Anthocyanin of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ .دنرادن یراد
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6:
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
لک لنف
شور اررب یرارريبآ لرربایگم رررثا هک داد ناین سنایراو هیزجت جیاگن
یررنعم گربررساک لررک لررنف رب تشاک( راد01/0p ≤( دوررب ) لودررج3 .)
هبیروطهک ( یلنف کابيکرت نازيم نیرگیيب96/41 یليم مرررگ رررب مرگ
یرايبآ راميت ما )کیخ نموهب نازيم60 اررت لرریاوا ما یرربآ ماررين دصرد
رررخاوالررگیهد ( نازرريم نیرررگمک و ميیگررسم ترریک شور و01/18
یليم ترریک شور و لررماک یرارريبآ راررميت ما )کیخ نمو مرگ رب مرگ
ییاین ( دش لصاح لودج4 اررب یرریوراد هايگ لک لنف نازيم شیازفا .)
( تررسا هدررش شرازگ زين راید کاعلاطم رد شنت کدش شیازفاZare
Mehrjerdi, Bagheri, Bahrami, Nabati, & Massomi,
2012; Pidavos & Heidari, 2013; Sayyadi, Ahmadi,
Asghari, & Hosseini, 2014تفاب رد بآ یاوگقم شهاک .) یارره
ژوررلویزيف کارررييیت بررجوم یکرریخ شنررت طیارررش رد ناررهايگی و یک
نآ رد یکيلوباررگمیم ارره( ددرررگGood & Zaplachiniski, 1994 .)
تيلوباگم زگنسويب هیوناث یاههولاعرب اررب هارريگ کرريگنژ ما یریذررپريثأت
یم رييیت یطيقم طیارش هب هجوتدبای هبیروطهک تررهج شنت طیارش
تيلوباگم زگنسويب شیازفا ببس یلولس نويساديسکا ما یريگولج یارره
یم هیوناث( ددرگAliabadi-Farahani, Valadabadi, Daneshian,
& Khalvati, 2009یرايبآ حوطس رثکا رد .) راکاین شهاک ببس ی
دیدرگ گربساک لک لنف نازيم یرارريبآ حطررس رد اررهنت دوررجو نیا اب
هب نازيم60 رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلررگیهد یرارريبآ و
هب نازيم60 یادررگبا اررت یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلررگیهد نرریا
یررنعم شهاررک( دوررب راد لودررج4 .)نیاابلاررح ناراررکمه و یررحلاف
(Fallahi et al., 2017 تیک شور هک دنگشاد نايب )ییاررین ببررس
ینعم شیازفا کواررفت .درریدرگ شرررت یاررچ هايگ گربساک لک لنف راد
هدهایمیم هررعلاطم نرریا رد تررشاک شور ود نيب هدش دررناوتهررب ليلد
عوررقو نامم رد کوافت نينچمه و کاخ و هايگ نيب بآ طباور رد کوافت
.دشاب هايگ یژولونف لحارم
هناد نیئتورپ
( تشاک شور اب یرايبآ لبایگم رثا ريثأت تقت هناد نيئتورپ01/0p
≤( تفرگ رارق ) لودج3) هبیروطهک هررناد نيئتورررپ نازرريم نیرگیيب
(32/31 یرايبآ راميت ما )دصردهب نازيم60 اررت لیاوا ما یبآ ماين دصرد
رخاوالگیهد ( نآ نازرريم نیرررگمک و ميیگررسم تیک شور و13/20
( دش لصاح ميیگسم تیک شور و لماک یرايبآ راميت ما )دصرد لودج
4 اررت یکیخ شنت شیازفا .)80 رررخاوا اررت لرریاوا ما یرربآ ماررين دررصرد
d d
cd
bc
cd
b
a
0
0/05
0/1
0/15
0/2
0/25
0/3
0/35
0/4
0/45
0/5
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
نینایسوتنآ
(
مرگ رب لومورکیم
)
Anthocyanin
(
μ
mol g
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
لکش 5- شرت یاچ نینایسوتنآ نازیم رب یرایبآ رثا
Figure 5- Effect of irrigation on Anthocyanin of roselle
1I یرايبآ : هب نازيم100 دصرد یبآ ماين2I یرايبآ : هب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد رخاوا ات یگرب لگیهد 3I یرايبآ : هب نازيم80 یبآ ماين دصرد یادگبا ات یگرب تیه ما
لگیهد 4I یرايبآ : هب نازيم80 دصرد رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماين لگیهد 5I یرايبآ : هبيم ناز60 ماين دصرد رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ لگیهد 6I یرايبآ : هب نازيم60 ماين دصرد
یبآ یادگبا ات یگرب تیه ما لگیهد 7I یرايبآ : هب نازيم60 یبآ ماين دصرد رخاوا ات لیاوا ما لگیهد.
نيانايم دنگسه کرگیم فورح یاراد هک ییاهساسارب ینعم کوافت دصرد جنپ لامگحا حطس رد یکوت نوممآ .دنرادن یراد
I1: 100% crop water requirement (CWR), I2: 80% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I3: 80% CWR from 8-leaf stage to
beginning of flowering I4: 80% CWR from beginning to end of flowering, I5 : 60% CWR from 8-leaf stage to end of flowering, I6:
60% CWR from 8-leaf stage to beginning of flowering, I7: 60% CWR from beginning to end of flowering.
Means followed by similar letter(S) are not significantly different at 5% probability level using Tukey's Studentized Range (HSD)
Test.
لک لنف
شور اررب یرارريبآ لرربایگم رررثا هک داد ناین سنایراو هیزجت جیاگن
یررنعم گربررساک لررک لررنف رب تشاک( راد01/0p ≤( دوررب ) لودررج3 .)
هبیروطهک ( یلنف کابيکرت نازيم نیرگیيب96/41 یليم مرررگ رررب مرگ
یرايبآ راميت ما )کیخ نموهب نازيم60 اررت لرریاوا ما یرربآ ماررين دصرد
رررخاوالررگیهد ( نازرريم نیرررگمک و ميیگررسم ترریک شور و01/18
یليم ترریک شور و لررماک یرارريبآ راررميت ما )کیخ نمو مرگ رب مرگ
ییاین ( دش لصاح لودج4 اررب یرریوراد هايگ لک لنف نازيم شیازفا .)
( تررسا هدررش شرازگ زين راید کاعلاطم رد شنت کدش شیازفاZare
Mehrjerdi, Bagheri, Bahrami, Nabati, & Massomi,
2012; Pidavos & Heidari, 2013; Sayyadi, Ahmadi,
Asghari, & Hosseini, 2014تفاب رد بآ یاوگقم شهاک .) یارره
ژوررلویزيف کارررييیت بررجوم یکرریخ شنررت طیارررش رد ناررهايگی و یک
نآ رد یکيلوباررگمیم ارره( ددرررگGood & Zaplachiniski, 1994 .)
تيلوباگم زگنسويب هیوناث یاههولاعرب اررب هارريگ کرريگنژ ما یریذررپريثأت
یم رييیت یطيقم طیارش هب هجوتدبای هبیروطهک تررهج شنت طیارش
تيلوباگم زگنسويب شیازفا ببس یلولس نويساديسکا ما یريگولج یارره
یم هیوناث( ددرگAliabadi-Farahani, Valadabadi, Daneshian,
& Khalvati, 2009یرايبآ حوطس رثکا رد .) راکاین شهاک ببس ی
دیدرگ گربساک لک لنف نازيم یرارريبآ حطررس رد اررهنت دوررجو نیا اب
هب نازيم60 رخاوا ات یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلررگیهد یرارريبآ و
هب نازيم60 یادررگبا اررت یگرب تیه ما یبآ ماين دصردلررگیهد نرریا
یررنعم شهاررک( دوررب راد لودررج4 .)نیاابلاررح ناراررکمه و یررحلاف
(Fallahi et al., 2017 تیک شور هک دنگشاد نايب )ییاررین ببررس
ینعم شیازفا کواررفت .درریدرگ شرررت یاررچ هايگ گربساک لک لنف راد
هدهایمیم هررعلاطم نرریا رد تررشاک شور ود نيب هدش دررناوتهررب ليلد
عوررقو نامم رد کوافت نينچمه و کاخ و هايگ نيب بآ طباور رد کوافت
.دشاب هايگ یژولونف لحارم
هناد نیئتورپ
( تشاک شور اب یرايبآ لبایگم رثا ريثأت تقت هناد نيئتورپ01/0p
≤( تفرگ رارق ) لودج3) هبیروطهک هررناد نيئتورررپ نازرريم نیرگیيب
(32/31 یرايبآ راميت ما )دصردهب نازيم60 اررت لیاوا ما یبآ ماين دصرد
رخاوالگیهد ( نآ نازرريم نیرررگمک و ميیگررسم تیک شور و13/20
( دش لصاح ميیگسم تیک شور و لماک یرايبآ راميت ما )دصرد لودج
4 اررت یکیخ شنت شیازفا .)80 رررخاوا اررت لرریاوا ما یرربآ ماررين دررصرد
d d
cd
bc
cd
b
a
0
0/05
0/1
0/15
0/2
0/25
0/3
0/35
0/4
0/45
0/5
I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7
نینایسوتنآ
(
مرگ رب لومورکیم
)
Anthocyanin
(
μ
mol g
-
1
)
یرایبآ
Irrigation
16 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
لگیهد هررناد نيئتورررپ نازرريم شیازررفا ببس تشاک شور ود ره رد
یرايبآ حطس رد و هگفای شهاک نآ ما دعب و دیدرگهب نازيم60 دررصرد
رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماينلگیهد ( تررفای شیازررفا ددررجم لودررج4 .)
( یسيئرRaeisi, 2009 شنررت کدررش شیازررفا اررب هررک داد ناین زين )
طسوگم شنت دح ات یکیخ و شیازررفا شرت یاچ هناد نيئتورپ دصرد
شنررت طیارش رد هايگ نيئتورپ نازيم رد رييیت .تفای شهاک نا ما سپ
.دراد یاگررسب تررفاب عوررن و یهارريگ هررنوگ عون هب یکیخنیاابلاررح
( ناراررکمه و یراکررشريمMirshekari, Einali, & Valizadeh,
2017ینعم شیازفا زين )نيئتورپ تظلغ راد شرت یاچ هايگ گرب یاه
ليسناگپ رد اریفنم یزمسا یاه ما رت1/0- اررب هررسیایم رد لاکساپاام
.دندومن شرازگ دهاشمانآییاجهک یم دعاررسمان یطيقم طیارش دررناوت
نيئتورپ نايبنيئتورپ هب موسوم ار ییاهایلا شنت یاهء شررین هررک دنک
نآلولس ما تظفاقم اهشنت ربارب رد اه( تررسا یررطيقم یاهBray,
1993یم شنت شیازفا اب هناد نيئتورپ تظلغ شیازفا ) نارريب هب دناوت
نيئتورپ ما یخرب جیاررگن .دوررش هداد تبررسن یکرریخ شنت طیارش رد اه
تیک شور هک داد ناینییاین یررنعم ريثأررت تررسناوگن نازرريم رررب راد
( دشاب هگشاد یرايبآ حوطس رد هناد نيئتورپ لودج4.)
هناد نغور
لبایگم رثایرايبآ و یررنعم هناد نغور رب تشاک شور( راد01/0p
≤( دوب ) لودج3( هناد نغور نازيم نیرگیيب .)25/21 راميت رد )دصرد
تیک شور و لماک یرايبآییاین ( نازيم نیرگمک و85/14 ما )دصرد
یرايبآ راميتهب نازيم60 رررخاوا اررت لیاوا ما یبآ ماين دصردلررگیهد و
تیک شورییاین ( دش لصاح لودج4 .)راکاررین طیارررش رد اررهنت ی
ینعم شیازفا ببس تسناوت لماک یرايبآ ددرررگ هررناد نغور نازيم راد
یتروص رد فلاگررخا ترریک شور ود نيررب یرارريبآ راید حوطس رد هک
ینعم( دررین هدهارریم یراد لودررج4( ناراررکمه و ولناررنیا .)Inanlo,
Omidi, & Pazoki, 2013هررعلاطم رد ) هررفرخ هارريگ یور یا
(Portula caoleracea L.( ناراررکمه و قررلطم اررسراپ و )Parsa
Motlagh et al., 2018هعلاطم رد )شرت یاچ هايگ یور یا شهاک
یکرریخ شنت .دندومن شرازگ یکیخ شنت شیازفا اب ار نغور دصرد
هررنمور ندش هگسب وعاب درريلوت شهاررک زگنررسوگف نازرريم شهاررک اه
یارررب یفاررک تررصرف دررشر هرود لوط شهاک اب و هدش کارديهوبرک
هجيگن رد و هگشادن دوجو نغور زگنس یم شهاک هناد نغور نازيم .دبای
ینامم شهاک نازيم نیا هرود رد یکیخ شنت هکلگیهد اررفتا هايگ
دگفيب ( دوب دهاوخ رگیيبKalantar Ahmadi & Dezfouli, 2019 .)
ینعم و یفنم یاگسبمه هناد نغور ث نيماگیو اب یراد(
**
51/0- =r)
نينايسوگنآ(
**
81/0- =r )لررک لنف و (
**
79/0- =r )هررناد نيئتورررپ و
(
**
79/0- =r ).تشاد
هجیتن یریگ
هبیلک روط هارريگ نرریا یبآ ماين ما رگمک یرايبآ هک داد ناین جیاگن
تسیم درکلمع رب یفنم ريثأت ببس و شرررت یاچ گربساک و هناد هدوت
رد هررناد نيئتورررپ و گربساک لک لنف و نينايسوگنآ ث نيماگیو دوبهب
یدررشر هررلحرم هب هجوت اب ريثأت نیا نازيم .دیدرگ تشاک شور ود ره
دوب کوافگم هايگ یررنعم فلاگخا دوجو نیا اب و هررناد درررکلمع رد یراد
هب گربساکتسد یرارريبآ و لررماک یرارريبآ راميت رد هدمآهررب نازيم80
رررخاوا اررت یررگرب ترریه ما یبآ ماين دصردلررگیهد و تررشادن دوررجو
مک لامعا نامم رد ريثأت نیرگیيب هايگ یدشر ساسح هلحرم رد یرايبآ
رخاوا ات لیاوا ینعیلگیهد لصاح جیاگن نينچمه .دش هدهایم نیا ما
شهوژپ تیک شور هک دوب نآ ما یکاحییاین دورربهب ببس تسناوگن
ینعمیگژیو راد تبررسن یرايبآ لگخم حوطس رد هعلاطم دروم یاههررب
.دوش ميیگسم تیک شور دروررم هرریطنم یررميلقا طیارررش هررب هجوت اب
هعلاطمیم رظن هب دسر هک یرايبآهب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد
رخاوا ات یگربلگیهد شرت یاچ راکهار بسانم هررب یبايگررسد تررهج
مک درکلمعلباق یفيک و ی لوبق.دشاب یبآ عبانم ظفح و
References
1. Aghaee Okhchlar, R., Amirnia, R., Tajbakhsh, M., Ghiyasi, M., & Alizadeh, M. B. (2012). The effect of sowing
date and sowing method on quantity characteristics and essential oil content on Moldavian balm (Dracocephalum
moldavica L.). International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 3(2), 353-361.
2. Akbarinia, A., Ghalavand, A., Sefidcon, F., Rezaee, M. B., & Sharifi, A. (2004). Study on the effect of different
rates of chemical fertilizer, manure and mixure of them on seed yield and main, compositions of essential oil of
Ajowan (Trachyspermum copticum). Agronomy and Horticulture, 61, 32-41. (in Persian with English abstract).
3. Al-Farsi, M., Alsalvar, C., Morris, A., Baron, M., & Shadih, F. (2005). Comparison of antioxidant activity,
anthocyanins, carotenoids and phenolics of three native fresh and sun-dried date (Phoenix dactylifera L.) varieties
grown in Oman. Journal of Agriculture and Food Chemistry, 53, 7592-7599. https://doi.org/10.1021/jf050579q
4. Aliabadi-Farahani, H., Valadabadi, S. A., Daneshian, J., & Khalvati, M. A. (2009). Evaluation changing of
essential oil of balm (Melissa officinalis L.) under water deficit stress conditions. Journal of Medicinal Plant
Research, 3, 329-333.
5. AOCS (American Oil Chemist's Society). (2005). Official methods and recommended practices of the American
oil chemist's Society, 5th Ed, Ba 6-84. The American Oil Chemist's Society Champaign.
لگیهد هررناد نيئتورررپ نازرريم شیازررفا ببس تشاک شور ود ره رد
یرايبآ حطس رد و هگفای شهاک نآ ما دعب و دیدرگهب نازيم60 دررصرد
رخاوا ات لیاوا ما یبآ ماينلگیهد ( تررفای شیازررفا ددررجم لودررج4 .)
( یسيئرRaeisi, 2009 شنررت کدررش شیازررفا اررب هررک داد ناین زين )
طسوگم شنت دح ات یکیخ و شیازررفا شرت یاچ هناد نيئتورپ دصرد
شنررت طیارش رد هايگ نيئتورپ نازيم رد رييیت .تفای شهاک نا ما سپ
.دراد یاگررسب تررفاب عوررن و یهارريگ هررنوگ عون هب یکیخنیاابلاررح
( ناراررکمه و یراکررشريمMirshekari, Einali, & Valizadeh,
2017ینعم شیازفا زين )نيئتورپ تظلغ راد شرت یاچ هايگ گرب یاه
ليسناگپ رد اریفنم یزمسا یاه ما رت1/0- اررب هررسیایم رد لاکساپاام
.دندومن شرازگ دهاشمانآییاجهک یم دعاررسمان یطيقم طیارش دررناوت
نيئتورپ نايبنيئتورپ هب موسوم ار ییاهایلا شنت یاهء شررین هررک دنک
نآلولس ما تظفاقم اهشنت ربارب رد اه( تررسا یررطيقم یاهBray,
1993یم شنت شیازفا اب هناد نيئتورپ تظلغ شیازفا ) نارريب هب دناوت
نيئتورپ ما یخرب جیاررگن .دوررش هداد تبررسن یکرریخ شنت طیارش رد اه
تیک شور هک داد ناینییاین یررنعم ريثأررت تررسناوگن نازرريم رررب راد
( دشاب هگشاد یرايبآ حوطس رد هناد نيئتورپ لودج4.)
هناد نغور
لبایگم رثایرايبآ و یررنعم هناد نغور رب تشاک شور( راد01/0p
≤( دوب ) لودج3( هناد نغور نازيم نیرگیيب .)25/21 راميت رد )دصرد
تیک شور و لماک یرايبآییاین ( نازيم نیرگمک و85/14 ما )دصرد
یرايبآ راميتهب نازيم60 رررخاوا اررت لیاوا ما یبآ ماين دصردلررگیهد و
تیک شورییاین ( دش لصاح لودج4 .)راکاررین طیارررش رد اررهنت ی
ینعم شیازفا ببس تسناوت لماک یرايبآ ددرررگ هررناد نغور نازيم راد
یتروص رد فلاگررخا ترریک شور ود نيررب یرارريبآ راید حوطس رد هک
ینعم( دررین هدهارریم یراد لودررج4( ناراررکمه و ولناررنیا .)Inanlo,
Omidi, & Pazoki, 2013هررعلاطم رد ) هررفرخ هارريگ یور یا
(Portula caoleracea L.( ناراررکمه و قررلطم اررسراپ و )Parsa
Motlagh et al., 2018هعلاطم رد )شرت یاچ هايگ یور یا شهاک
یکرریخ شنت .دندومن شرازگ یکیخ شنت شیازفا اب ار نغور دصرد
هررنمور ندش هگسب وعاب درريلوت شهاررک زگنررسوگف نازرريم شهاررک اه
یارررب یفاررک تررصرف دررشر هرود لوط شهاک اب و هدش کارديهوبرک
هجيگن رد و هگشادن دوجو نغور زگنس یم شهاک هناد نغور نازيم .دبای
ینامم شهاک نازيم نیا هرود رد یکیخ شنت هکلگیهد اررفتا هايگ
دگفيب ( دوب دهاوخ رگیيبKalantar Ahmadi & Dezfouli, 2019 .)
ینعم و یفنم یاگسبمه هناد نغور ث نيماگیو اب یراد(
**
51/0- =r)
نينايسوگنآ(
**
81/0- =r )لررک لنف و (
**
79/0- =r )هررناد نيئتورررپ و
(
**
79/0- =r ).تشاد
هجیتن یریگ
هبیلک روط هارريگ نرریا یبآ ماين ما رگمک یرايبآ هک داد ناین جیاگن
تسیم درکلمع رب یفنم ريثأت ببس و شرررت یاچ گربساک و هناد هدوت
رد هررناد نيئتورررپ و گربساک لک لنف و نينايسوگنآ ث نيماگیو دوبهب
یدررشر هررلحرم هب هجوت اب ريثأت نیا نازيم .دیدرگ تشاک شور ود ره
دوب کوافگم هايگ یررنعم فلاگخا دوجو نیا اب و هررناد درررکلمع رد یراد
هب گربساکتسد یرارريبآ و لررماک یرارريبآ راميت رد هدمآهررب نازيم80
رررخاوا اررت یررگرب ترریه ما یبآ ماين دصردلررگیهد و تررشادن دوررجو
مک لامعا نامم رد ريثأت نیرگیيب هايگ یدشر ساسح هلحرم رد یرايبآ
رخاوا ات لیاوا ینعیلگیهد لصاح جیاگن نينچمه .دش هدهایم نیا ما
شهوژپ تیک شور هک دوب نآ ما یکاحییاین دورربهب ببس تسناوگن
ینعمیگژیو راد تبررسن یرايبآ لگخم حوطس رد هعلاطم دروم یاههررب
.دوش ميیگسم تیک شور دروررم هرریطنم یررميلقا طیارررش هررب هجوت اب
هعلاطمیم رظن هب دسر هک یرايبآهب نازيم80 تیه ما یبآ ماين دصرد
رخاوا ات یگربلگیهد شرت یاچ راکهار بسانم هررب یبايگررسد تررهج
مک درکلمعلباق یفيک و ی لوبق.دشاب یبآ عبانم ظفح و
References
1. Aghaee Okhchlar, R., Amirnia, R., Tajbakhsh, M., Ghiyasi, M., & Alizadeh, M. B. (2012). The effect of sowing
date and sowing method on quantity characteristics and essential oil content on Moldavian balm (Dracocephalum
moldavica L.). International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 3(2), 353-361.
2. Akbarinia, A., Ghalavand, A., Sefidcon, F., Rezaee, M. B., & Sharifi, A. (2004). Study on the effect of different
rates of chemical fertilizer, manure and mixure of them on seed yield and main, compositions of essential oil of
Ajowan (Trachyspermum copticum). Agronomy and Horticulture, 61, 32-41. (in Persian with English abstract).
3. Al-Farsi, M., Alsalvar, C., Morris, A., Baron, M., & Shadih, F. (2005). Comparison of antioxidant activity,
anthocyanins, carotenoids and phenolics of three native fresh and sun-dried date (Phoenix dactylifera L.) varieties
grown in Oman. Journal of Agriculture and Food Chemistry, 53, 7592-7599. https://doi.org/10.1021/jf050579q
4. Aliabadi-Farahani, H., Valadabadi, S. A., Daneshian, J., & Khalvati, M. A. (2009). Evaluation changing of
essential oil of balm (Melissa officinalis L.) under water deficit stress conditions. Journal of Medicinal Plant
Research, 3, 329-333.
5. AOCS (American Oil Chemist's Society). (2005). Official methods and recommended practices of the American
oil chemist's Society, 5th Ed, Ba 6-84. The American Oil Chemist's Society Champaign.
ناراکمه و یدهشم، و یّمک تایصوصخ رب بآ فرصم و تشاک شور ریثأتیفیک اچی شرت ... 17
6. Arya, S. P. N. (2000). Spectrophotometric methods for the determination of vitamin C. Analytica Chimica Acta,
417, 1-14. https://doi.org/10.1016/S0003-2670(00)00909-0
7. Aziz, E. E., Gad, N., & Badran, M. N. (2007). Effect of cobalt and nickel on plant growth, yield and flavonoids
content of Hibiscus sabdariffa L. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 1(2), 73-78.
8. Bray, E. A. (1993). Molecular responses to water deficit. Plant Physiology, 103, 1035-1040.
https://doi.org/10.1104/pp.103.4.1035
9. Dehghani, M., Jafar Aghaei, M., & Mohammadi Kia, S. (2014). Effect of cotton transplanting on its yield and
water use efficiency. Journal of Water Research in Agriculture, 28(2), 307-314. (in Persian with English abstract).
10. Ebrahimzadeh Abdashti, R., Galavi, M., & Ramroudi, M. (2016). Effect of organic and chemical fertilizers on
some quantitative traitsand anthocyanin of roselle under Zabol conditions. Journal of Horticultural Science, 30(2),
169-177. (in Persian with English abstract).
11. EL-Boraie, F. M., Gaber, A. M., & Abdel-Rahman, G. (2009). Optimizing irrigation schedule to maximize water
use efficiency of Hibiscus sabdariffa under Shalatieon condition. Word Journal of Agricultural Science, 5(4), 505-
514.
12. Evans, D., & Al-Hamdani, S. (2015). Selected physiological responses of resellet (Hibiscus sabdariffa) to drought
stress. Journal of Experimental Biology and Agricultural Sciences , 3(6), 500-507.
https://doi.org/10.18006/2015.3(6).500.507
13. Fallahi, H. R., Ghorbany, M., Aghhavani-Shajari, M., Samadzadeh, A., & Asadian, A. H. (2017). Qualitative
response of roselle to planting methods, humic acid application, mycorrhizal inoculation and irrigation
management. Journal of Crop Improvement, 31(2), 192-208. https://doi.org/10.1080/15427528.2016.1269378
14. Good, A. G., & Zaplachiniski, S. T. (1994). The effects of drought on free amino acid accumulation and protein
syntesis in Brassica napus. Physiologia Plantarum, 90(1), 9-14. https://doi.org/10.1111/j.1399-
3054.1994.tb02185.x
15. Greets, S., & Raes, D. (2009). Deficit irrigation as an on-farm strategy to maximize crop water productivity in dry
area. Agricultural Water Management, 96, 1275-1284. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2009.04.009
16. Inanlo, M., Omidi, H., & Pazoki, A. (2013). The agronomic changes and oil content of purslane (Portulaca
oleracea L.) under drought stress and bio-fertilizer/ nitrogen chemical. Journal of Medicinal Plants, 48, 170-184.
17. Kalantar Ahmadi, S. A., & Shoushi Dezfouli, A. A. (2019). Effects of foliar application of micronutrients on seed
yield and oil quality of canola (Brassica napus L. cv. Hyola401) under drought stress conditions. Iranian Journal
of Crop Sciences, 21(3), 237-253. (in Persian with English abstract).
18. Latif, S., & Anwar, F. (2008). Quality assessment of Moringa concanensis seed oil extracted through solvent and
aqueous enzymatic techniques. Grasas Aceites, 59, 67-73. https://doi.org/10.3989/gya.2008.v59.i1.493
19. Metzger, M. J., Bunce, R. G., Jongman, R. H., Sayre, R., Trabucco, A., & Zomer, R. (2012). A high‐resolution
bioclimate map of the world: A unifying framework for global biodiversity research and monitoring. Global
Ecology and Biogeography, 22(5), 630-638. https://doi.org/10.1111/geb.12022
20. Mirshekari, M., Einali, A., & Valizadeh, J. (2017). Physiological and biochemical response of Hibiscus sabdariffa
to drought stress in the presence of salicylic acid. Iranian Journal of Plant Biology, 32, 20-38. (in Persian with
English abstract).
21. Mohamad Zade, H., Asghary, J., Farajee, H., Moradi, A., & Majidian, M. (2018). Effect of planting date and
method on ear yield, water use efficiency and some phenological characteristics of sweet corn in Yasouj. Cereal
Research, 8(3), 371-385. (in Persian with English abstract). https://doi.org/10.22124/c.2018.8910.1358
22. Mohamed, R., Fernandez, J., Pineda, M., & Aguilar, M. (2007). Roselle (Hibiscus sabdariffa) seed oil is a rich
source of γ‐tocopherol. Journal of Food Science, 72(3), S207-S211. https://doi.org/10.1111/j.1750-
3841.2007.00285.x
23. Nazari Khalaflo, N. (2018). Effect of light and potassium intensity, on growth and same physiological
characteristics of roselle (Hibiscus sabdariffa L.). M.Sc. Thesis, Shahed University, Tehran. Iran. p. 73.(in Persian
with English abstract).
24. Omid Beygi, R., & Mahmoudi Sourestani, M. (2010). Effect of water stress on morphological traits, essential oil
content and yield of anise hyssop (Agastache foeniculum [pursh] Kuntze). Iranian Journal of Horticultural
Sciences, 41(2), 153-161. (in Persian with English abstract).
25. Parsa Motlagh, B. P., Moghaddam, R., Ghorbani, R., & Sardooei, Z. A. (2018). Phytochemical characteristics of
Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) under different fertilizer systems and irrigation water. Iranian Journal of
Medicinal and Aromatic Plants, 33(6), 928-939. (in Persian with English abstract).
https://doi.org/10.22092/ijmapr.2018.108446.1896
26. Wong, P., Yusof, S., Ghazali, H. M., & Man, Y. B. (2002). Physico-chemical characteristics of Roselle (Hibiscus
sabdariffa L.). Journal of Nutrition and Food Sciences, 32, 68-73. https://doi.org/10.1108/00346650210416994
27. Pidavos, Z., & Heidari, R. (2013). The effect of drought stress on activity antioxidant and total phenol on Echium
amoenum Mey & Fisch. Second National Conference on Climate Change and Its Impact on Agriculture and the
Environment, West Azerbaijan Province Research Center for Agriculture and Natural Resources, Urmia, Iran. (in
6. Arya, S. P. N. (2000). Spectrophotometric methods for the determination of vitamin C. Analytica Chimica Acta,
417, 1-14. https://doi.org/10.1016/S0003-2670(00)00909-0
7. Aziz, E. E., Gad, N., & Badran, M. N. (2007). Effect of cobalt and nickel on plant growth, yield and flavonoids
content of Hibiscus sabdariffa L. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 1(2), 73-78.
8. Bray, E. A. (1993). Molecular responses to water deficit. Plant Physiology, 103, 1035-1040.
https://doi.org/10.1104/pp.103.4.1035
9. Dehghani, M., Jafar Aghaei, M., & Mohammadi Kia, S. (2014). Effect of cotton transplanting on its yield and
water use efficiency. Journal of Water Research in Agriculture, 28(2), 307-314. (in Persian with English abstract).
10. Ebrahimzadeh Abdashti, R., Galavi, M., & Ramroudi, M. (2016). Effect of organic and chemical fertilizers on
some quantitative traitsand anthocyanin of roselle under Zabol conditions. Journal of Horticultural Science, 30(2),
169-177. (in Persian with English abstract).
11. EL-Boraie, F. M., Gaber, A. M., & Abdel-Rahman, G. (2009). Optimizing irrigation schedule to maximize water
use efficiency of Hibiscus sabdariffa under Shalatieon condition. Word Journal of Agricultural Science, 5(4), 505-
514.
12. Evans, D., & Al-Hamdani, S. (2015). Selected physiological responses of resellet (Hibiscus sabdariffa) to drought
stress. Journal of Experimental Biology and Agricultural Sciences , 3(6), 500-507.
https://doi.org/10.18006/2015.3(6).500.507
13. Fallahi, H. R., Ghorbany, M., Aghhavani-Shajari, M., Samadzadeh, A., & Asadian, A. H. (2017). Qualitative
response of roselle to planting methods, humic acid application, mycorrhizal inoculation and irrigation
management. Journal of Crop Improvement, 31(2), 192-208. https://doi.org/10.1080/15427528.2016.1269378
14. Good, A. G., & Zaplachiniski, S. T. (1994). The effects of drought on free amino acid accumulation and protein
syntesis in Brassica napus. Physiologia Plantarum, 90(1), 9-14. https://doi.org/10.1111/j.1399-
3054.1994.tb02185.x
15. Greets, S., & Raes, D. (2009). Deficit irrigation as an on-farm strategy to maximize crop water productivity in dry
area. Agricultural Water Management, 96, 1275-1284. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2009.04.009
16. Inanlo, M., Omidi, H., & Pazoki, A. (2013). The agronomic changes and oil content of purslane (Portulaca
oleracea L.) under drought stress and bio-fertilizer/ nitrogen chemical. Journal of Medicinal Plants, 48, 170-184.
17. Kalantar Ahmadi, S. A., & Shoushi Dezfouli, A. A. (2019). Effects of foliar application of micronutrients on seed
yield and oil quality of canola (Brassica napus L. cv. Hyola401) under drought stress conditions. Iranian Journal
of Crop Sciences, 21(3), 237-253. (in Persian with English abstract).
18. Latif, S., & Anwar, F. (2008). Quality assessment of Moringa concanensis seed oil extracted through solvent and
aqueous enzymatic techniques. Grasas Aceites, 59, 67-73. https://doi.org/10.3989/gya.2008.v59.i1.493
19. Metzger, M. J., Bunce, R. G., Jongman, R. H., Sayre, R., Trabucco, A., & Zomer, R. (2012). A high‐resolution
bioclimate map of the world: A unifying framework for global biodiversity research and monitoring. Global
Ecology and Biogeography, 22(5), 630-638. https://doi.org/10.1111/geb.12022
20. Mirshekari, M., Einali, A., & Valizadeh, J. (2017). Physiological and biochemical response of Hibiscus sabdariffa
to drought stress in the presence of salicylic acid. Iranian Journal of Plant Biology, 32, 20-38. (in Persian with
English abstract).
21. Mohamad Zade, H., Asghary, J., Farajee, H., Moradi, A., & Majidian, M. (2018). Effect of planting date and
method on ear yield, water use efficiency and some phenological characteristics of sweet corn in Yasouj. Cereal
Research, 8(3), 371-385. (in Persian with English abstract). https://doi.org/10.22124/c.2018.8910.1358
22. Mohamed, R., Fernandez, J., Pineda, M., & Aguilar, M. (2007). Roselle (Hibiscus sabdariffa) seed oil is a rich
source of γ‐tocopherol. Journal of Food Science, 72(3), S207-S211. https://doi.org/10.1111/j.1750-
3841.2007.00285.x
23. Nazari Khalaflo, N. (2018). Effect of light and potassium intensity, on growth and same physiological
characteristics of roselle (Hibiscus sabdariffa L.). M.Sc. Thesis, Shahed University, Tehran. Iran. p. 73.(in Persian
with English abstract).
24. Omid Beygi, R., & Mahmoudi Sourestani, M. (2010). Effect of water stress on morphological traits, essential oil
content and yield of anise hyssop (Agastache foeniculum [pursh] Kuntze). Iranian Journal of Horticultural
Sciences, 41(2), 153-161. (in Persian with English abstract).
25. Parsa Motlagh, B. P., Moghaddam, R., Ghorbani, R., & Sardooei, Z. A. (2018). Phytochemical characteristics of
Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) under different fertilizer systems and irrigation water. Iranian Journal of
Medicinal and Aromatic Plants, 33(6), 928-939. (in Persian with English abstract).
https://doi.org/10.22092/ijmapr.2018.108446.1896
26. Wong, P., Yusof, S., Ghazali, H. M., & Man, Y. B. (2002). Physico-chemical characteristics of Roselle (Hibiscus
sabdariffa L.). Journal of Nutrition and Food Sciences, 32, 68-73. https://doi.org/10.1108/00346650210416994
27. Pidavos, Z., & Heidari, R. (2013). The effect of drought stress on activity antioxidant and total phenol on Echium
amoenum Mey & Fisch. Second National Conference on Climate Change and Its Impact on Agriculture and the
Environment, West Azerbaijan Province Research Center for Agriculture and Natural Resources, Urmia, Iran. (in
18 دلج ،ناریا یعارز یاهشهوژپ هیرشن23 هرامش ،1 ، راهب1404
Persian).
28. Prasongwatana, V., Woottisin, S., Sriboonlue, P., & Kukongviriyapan, V. (2008). Uricosuric effect of roselle
(Hibiscus sabdariffa) in normal and renal-stone former subject. Journal of Ethnopharmacology, 117, 491-495.
https://doi.org/10.1016/j.jep.2008.02.036
29. Raeisi, M. (2009). Investigating the effects of different levels of animal manure and drought stress on the
quantitative and qualitative yield of Roselle in Jiroft .M.Sc. Thesis, Faculty of Agriculture, University of Zabol,
Zabol, Iran. p. 69. (in Persian with English abstract).
30. Rahbarian, P., Afsharmanseh, G., & Modafea Behzadi, N. (2011). Effect of drought stress as water deficit and
planting density on yield of roselle (Hibiscus sabdariffa) in Jiroft region. New Finds in Agriculture, 5(3), 249-257.
(in Persian with English abstract).
31. Sanjari Mijani, M., Sirousmehr, A. R., & Fakheri, B. (2015). The effects of drought stress and humic acid on some
physiological characteristics of roselle. Journal of Crop Improvement, 17(2), 403-414. (in Persian with English
abstract). https://doi.org/10.22059/jci.2015.55189
32. Sanjari Mijani, M., Sirousmehr, A. R., & Fakheri, B. (2018). The effects of drought stress and humic acid on
morphological traits, yield and anthocyanin of roselle (Hibiscus sabdariffa L.). Agroecology, 8(3), 346-358. (in
Persian with English abstract). https://doi.org/10.22067/jag.v8i3.35508
33. Sanjari Mijani, M. (2014). The effects of drought stress and humic acid on qualitative and quantitative
characteristics of roselle (Hibiscus sabdariffa L.). M.Sc. Thesis, Faculty of Agriculture, University of Zabol,
Zabol, Iran. p. 78. (in Persian with English abstract).
34. Saud, S., Chen, Y., Fahad, S., Hussain, S., Na, L., Xin, L., & Al hussien, S. A. A. F. E. (2016). Silicate application
increases the photosynthesis and its associated metabolic activities in Kentucky bluegrass under drought stress and
post- drought recovery. Environmental Science and Pollution Research, 23, 17647-17655.
https://doi.org/10.1007/s11356-016-6957-x
35. Sayyadi, A., Ahmadi, J., Asghari, B., & Hosseini, S. B. (2014). The effects of drought and salinity stress on the
phenolic compounds thyme (Thymus vulgaris L.). Eco-Phytochemical Journal of Medicinal Plants, 2(4), 50-61.
36. Seghatoleslami, M. J., Mosavi, S. G., & Barzegaran, T. (2013). Effect of irrigation levels and planting date on
yield and water use efficiency of Hibiscus sabdariffa L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 29(1),
144-156. (in Persian with English abstract). https://doi.org/10.22092/ijmapr.2013.2896
37. Shaheen, M. A., El-Nakhlawy, F. S., & Al-Shareef, A. R. (2012). Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) seeds as
unconventional nutritional source. African Journal of Biotechnology , 11(41), 9821-9824.
https://doi.org/10.5897/AJB11.4040
38. Manzoor Shafi, M., Sohail, A., Ali, S., & Fahad, S. (2020). Effect of planting methods and deficit irrigation on
yield and yield components of maize . Russian Agricultural Sciences, 46, 56-64.
https://doi.org/10.3103/S1068367420010103
39. Skoric, D. (2009). Sunflower breeding for resistance to abiotic stresses. Helia, 32, 1-15.
https://doi.org/10.3103/S1068367420010103
40. Tahkokorpi, M. (2010). Anthocyanins under drought and drought related stresses in bilberry (Vaccinium myrtillus
L.). Academic Dissertation to be Presented with the Assent of the Faculty of Science of the University of Oulu, 46
p.
41. Tahmasebi, S. Z., & Kordi, M. (2001). Evaluation of cotton transplanting in saline soils. 10
th
Australian
Agronomy Conference, Australian Society of Agronomy, Hobart, Australia.
42. Valizadeh Ghalebig, A., Nemati, S. H., Tehranifar, A., & Emami, H. (2015). Effects of A200 superabsorbent,
bentonite and water stress on physiological traits and vitamin C of lettuce under greenhouse cultivation. Journal of
Science and Technology of Greenhouse Culture, 6(1), 157-168. (in Persian with English abstract).
43. Wanger, G. J. (1979). Content and vacuole/ extra vacuole distribution of neutral sugars, free amino acids, and
anthocyanin's in protoplast. Plant Physiology, 64, 88-93. https://doi.org/10.1104/pp.64.1.88
44. Yang, Y., Watanabe, M., Zhang, X., Zhang, J., Wang, Q., & Hayashi, S. (2006). Optimizing irrigation
management for wheat to reduce groundwater depletion in the piedmont region of the Taihang mountains in the
North China Plain. Agricultural Water Management, 82, 25-44. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2005.07.020
45. Yazdan Panah, M. R. (2016). The effect of different levels of irrigation, sowing date and fertilizer management on
yield and yield components of hibiscus (Hibiscus sabdariffa L.) under Minab conditions. Ph.D. Thesis, Ferdowsi
University of Mashhad, Mashhad, Iran. p. 84. (in Persian with English abstract).
46. Zare Mehrjerdi, M., Bagheri, A., Bahrami, A., Nabati, J., & Massomi, A. (2012). Effect of drought stress on
photosynthetic characteristics, phenolic compounds and radical scavenging activities in different chickpea (Cicer
arietinum L.) genotypes in hydroponic conditions. Journal of Science and Technology Greenhouse Culture, 12,
56-76. ( in Persian with English abstract).
47. Zhang, K. M., Yu, H. J., Shi, K., Zhou, Y. H., Yu, J. Q., & Xia, X. J. (2010). Photoprotective roles of
anthocyanins in Begonia semperflorens. Plant Science, 179(3), 202-208.
https://doi.org/10.1016/j.plantsci.2010.05.006
Persian).
28. Prasongwatana, V., Woottisin, S., Sriboonlue, P., & Kukongviriyapan, V. (2008). Uricosuric effect of roselle
(Hibiscus sabdariffa) in normal and renal-stone former subject. Journal of Ethnopharmacology, 117, 491-495.
https://doi.org/10.1016/j.jep.2008.02.036
29. Raeisi, M. (2009). Investigating the effects of different levels of animal manure and drought stress on the
quantitative and qualitative yield of Roselle in Jiroft .M.Sc. Thesis, Faculty of Agriculture, University of Zabol,
Zabol, Iran. p. 69. (in Persian with English abstract).
30. Rahbarian, P., Afsharmanseh, G., & Modafea Behzadi, N. (2011). Effect of drought stress as water deficit and
planting density on yield of roselle (Hibiscus sabdariffa) in Jiroft region. New Finds in Agriculture, 5(3), 249-257.
(in Persian with English abstract).
31. Sanjari Mijani, M., Sirousmehr, A. R., & Fakheri, B. (2015). The effects of drought stress and humic acid on some
physiological characteristics of roselle. Journal of Crop Improvement, 17(2), 403-414. (in Persian with English
abstract). https://doi.org/10.22059/jci.2015.55189
32. Sanjari Mijani, M., Sirousmehr, A. R., & Fakheri, B. (2018). The effects of drought stress and humic acid on
morphological traits, yield and anthocyanin of roselle (Hibiscus sabdariffa L.). Agroecology, 8(3), 346-358. (in
Persian with English abstract). https://doi.org/10.22067/jag.v8i3.35508
33. Sanjari Mijani, M. (2014). The effects of drought stress and humic acid on qualitative and quantitative
characteristics of roselle (Hibiscus sabdariffa L.). M.Sc. Thesis, Faculty of Agriculture, University of Zabol,
Zabol, Iran. p. 78. (in Persian with English abstract).
34. Saud, S., Chen, Y., Fahad, S., Hussain, S., Na, L., Xin, L., & Al hussien, S. A. A. F. E. (2016). Silicate application
increases the photosynthesis and its associated metabolic activities in Kentucky bluegrass under drought stress and
post- drought recovery. Environmental Science and Pollution Research, 23, 17647-17655.
https://doi.org/10.1007/s11356-016-6957-x
35. Sayyadi, A., Ahmadi, J., Asghari, B., & Hosseini, S. B. (2014). The effects of drought and salinity stress on the
phenolic compounds thyme (Thymus vulgaris L.). Eco-Phytochemical Journal of Medicinal Plants, 2(4), 50-61.
36. Seghatoleslami, M. J., Mosavi, S. G., & Barzegaran, T. (2013). Effect of irrigation levels and planting date on
yield and water use efficiency of Hibiscus sabdariffa L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 29(1),
144-156. (in Persian with English abstract). https://doi.org/10.22092/ijmapr.2013.2896
37. Shaheen, M. A., El-Nakhlawy, F. S., & Al-Shareef, A. R. (2012). Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) seeds as
unconventional nutritional source. African Journal of Biotechnology , 11(41), 9821-9824.
https://doi.org/10.5897/AJB11.4040
38. Manzoor Shafi, M., Sohail, A., Ali, S., & Fahad, S. (2020). Effect of planting methods and deficit irrigation on
yield and yield components of maize . Russian Agricultural Sciences, 46, 56-64.
https://doi.org/10.3103/S1068367420010103
39. Skoric, D. (2009). Sunflower breeding for resistance to abiotic stresses. Helia, 32, 1-15.
https://doi.org/10.3103/S1068367420010103
40. Tahkokorpi, M. (2010). Anthocyanins under drought and drought related stresses in bilberry (Vaccinium myrtillus
L.). Academic Dissertation to be Presented with the Assent of the Faculty of Science of the University of Oulu, 46
p.
41. Tahmasebi, S. Z., & Kordi, M. (2001). Evaluation of cotton transplanting in saline soils. 10
th
Australian
Agronomy Conference, Australian Society of Agronomy, Hobart, Australia.
42. Valizadeh Ghalebig, A., Nemati, S. H., Tehranifar, A., & Emami, H. (2015). Effects of A200 superabsorbent,
bentonite and water stress on physiological traits and vitamin C of lettuce under greenhouse cultivation. Journal of
Science and Technology of Greenhouse Culture, 6(1), 157-168. (in Persian with English abstract).
43. Wanger, G. J. (1979). Content and vacuole/ extra vacuole distribution of neutral sugars, free amino acids, and
anthocyanin's in protoplast. Plant Physiology, 64, 88-93. https://doi.org/10.1104/pp.64.1.88
44. Yang, Y., Watanabe, M., Zhang, X., Zhang, J., Wang, Q., & Hayashi, S. (2006). Optimizing irrigation
management for wheat to reduce groundwater depletion in the piedmont region of the Taihang mountains in the
North China Plain. Agricultural Water Management, 82, 25-44. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2005.07.020
45. Yazdan Panah, M. R. (2016). The effect of different levels of irrigation, sowing date and fertilizer management on
yield and yield components of hibiscus (Hibiscus sabdariffa L.) under Minab conditions. Ph.D. Thesis, Ferdowsi
University of Mashhad, Mashhad, Iran. p. 84. (in Persian with English abstract).
46. Zare Mehrjerdi, M., Bagheri, A., Bahrami, A., Nabati, J., & Massomi, A. (2012). Effect of drought stress on
photosynthetic characteristics, phenolic compounds and radical scavenging activities in different chickpea (Cicer
arietinum L.) genotypes in hydroponic conditions. Journal of Science and Technology Greenhouse Culture, 12,
56-76. ( in Persian with English abstract).
47. Zhang, K. M., Yu, H. J., Shi, K., Zhou, Y. H., Yu, J. Q., & Xia, X. J. (2010). Photoprotective roles of
anthocyanins in Begonia semperflorens. Plant Science, 179(3), 202-208.
https://doi.org/10.1016/j.plantsci.2010.05.006
Categories
TechnologyDownload
Download Slideshow Get the original presentation fileQuick Actions
Statistics
- Views 7
- Slides 18
- Age 263 days
Related Slideshows
11
8-top-ai-courses-for-customer-support-representatives-in-2025.pptx
JeroenErne2
48 views
10
7-essential-ai-courses-for-call-center-supervisors-in-2025.pptx
JeroenErne2
47 views
13
25-essential-ai-courses-for-user-support-specialists-in-2025.pptx
JeroenErne2
37 views
11
8-essential-ai-courses-for-insurance-customer-service-representatives-in-2025.pptx
JeroenErne2
34 views
21
Know for Certain
DaveSinNM
22 views
17
PPT OPD LES 3ertt4t4tqqqe23e3e3rq2qq232.pptx
novasedanayoga46
26 views