IEC ON Indigenous Peoples Right Act of 1997 (IPRA)Tagalog

Indigenous Peoples Right Act of 1997

1. PAG-AARAL SA BATAS R.A. PAG-AARAL SA BATAS R.A.
8371 O IPRA at NCIP8371 O IPRA at NCIP

2. REPUBLIC ACT 8371
•Batas na Kumikilala, Nagtatanggol at
Nagtataguyod sa Karapatan ng Katutubong
Pamayanang Kultural/Katutubong
Pamayanan, Nagbubuo ng Pambansang
Komisyon para sa Katutubong Pamayanan,
Nagtatadhana ng Kaukulang Kaparaanan sa
Pagpapatupad, at Naglalaan ng Gugulin para
dito at para sa iba pang layunin.

3. Indigenous Peoples
•“Indigenous” - Old Latin word indu which
means “within”
•It is nearer to the Latin word indigenus,
which means “native”.
•Thus, indigenous, refers to that which
originated or has been produced naturally in
a particular land, and has not been
introduced from the outside.

4. NATIONAL COMMISSION
ON INDIGENOUS
PEOPLES
•Government Agency – Nationwide
•Organization
•Central Office
•Regional Offices
•Provincial Offices
•Community Service Centers
•Personnel Complement: <2,000
•Indigenous Peoples

5. NCIP CENTRAL &
REGIONAL OFFICES
•Central Office: 2/f N. dela Merced
Bldg., Cor. West-Quezon Avenues
•Regional Office: 3/f ARGO Bldg., P.
Tuazon Blvd corner EDSA, Cubao,
Quezon City

6. NCIP KEY OFFICERS
•Chairperson-Atty. Leonor Oralde
Quintayo
•Eth.Commissioner – Hon. Ramzy
Astoveza
•Regional Director: Roberto L.
Almonte

7. NCIP-QUEZON
•PROVINCIAL OFFICE: Brgy. Batican, Infanta,
Quezon
•Personnel: Provincial Officer (Angelo S.
SALLIDAO); Legal Officer (Jessie Aguilar);
Engineer II (Bakante); Adm. Officer IV (Zenny
Anne Pinkihan); Public Health Nurse 1
(bakante); Tribal Affairs Asst II (Ms. Lily
Grace V. Curato), Tribal Affairs Asst. I (Ms.
Ruth A. dela Cruz), Adm. Aide IV (Ms.
Redencion T. Anareta), Adm. Aide III (Ramil
Sollano); Admin. Aide I (Ms. Estelita Pasiwen)

8. COMMUNITY SERVICE
CENTER
•Address: 30 Don Queblar St., Lucena City
•Personnel: CDO III (Ms. Rosita S.
Liwagon), CAO I (Ms. Armie M. Sagun),
TAA II (Ms. Mila R. Ma), Midwife II (Ms.
Jenny I. Conchada), TAA I (Ms. Miralyn A.
Torres)

9. CORDILLERA & REGION I
Bontoc; Balangao, Isneg,
Tinggian,, Kankanaey
Kalanguya, Karao, lbaloi,
Ayangan, lfugao, Tuwali,
Kalinga
Apayao
ISLAND GROUPS
Agutaynon, Tagbanua,
Dagayanen, Tao't Bato,
Batak,Palawanon
Molbog, Iraya Mangyan,
Hanunuo Mangyan,
Alangan Mangyan,
Buhid Mangyan,
Tadyawan Mangyan,
Bangon Mangyan,
Gubatnon Mangyan,
Ratagnon Mangyan, Ati,
Cuyunon, Ati
Sulod/Bukidnon,
Magahat
Korolanos, Ata,
Bukidnon, Escaya,
Badjao, Kongking
NORTHERN &
WESTERN MINDANAO
Manobo, Subanen
Mansaka, Dibabawon,
Banwaon, Bagobo, Ubo
Manobo, Tagakaolo,
Talaingod,, Langilan,
Mamanwa, Higaonon,
Blaan, T'boli, Kalagan,
Tagabawa, Manobo Blit,
Matigsalog, Tigwahanon
Sang i I
REGION II, CARABALLO
MOUNTAINS
Agta, Kalanguya,
Bugkalot, Isinai,
Gaddang , Aggay ,
Dumagat , lbanag, Itawis,
lvatan
REST OF
LUZON/SIERRA
MADRE
MOUNTAINS
Aeta, Negrito.
Baluga, Pugot,
Abell ing, Agta,
Dumagat,
Remontado,
Bugkalot,
Cimaron,
Kabihug,
Tabangnon,
Abiyan, (Aeta),
Isarog, ltom
SOUTHERN &
EASTERN
MINDANAO
Manobo, Mandaya,
Mansaka, Dibabawon,
Banwaon. Bagobo, Ubo
Manobo, Tagakaolo,
Talaingod, Langilan,
Mamanwa, Higaonon,
Blaan, T'boli, Kalagan,
Tagabawa, Manobo,
Blit, Matigsalog,
Tigwahanon, Sang i I
CENTRAL MINDANAO
Aroi-nanon, Tiruray,
Bagobo, Ubo Manobo,
Higaonon,Maguindanao,
Maranao, Iranon,
Karintik Blaan
Lambangian 110 TRIBES  12 MILLION  5 MILLION HECTARES

10. Saligang Batas
•1987 Konstitusyon
- Art.II, Sek. 22. (Pahayag ng mga Simulain at mga Patakaran ng Estado) – Kinikilala at
itinaguyod ng Estado ang mga karapatan ng mga katutubong pamayanang kultural sa
loob ng balangkas ng pambansang papagkakaisa at pag-unlad.
- Art. XII, Sek. 5 (Pambansang Ekonomiya at Patrimonyo)- Dapat pangalagaan ng
Estado, batay sa mga tadhana ng Konstitusyong ito t sa mga patakaran at mga
programa sa pagpapaunlad ng bansa, ang mga karatapatan ng mga katutubong
pamayanang kultural sa kanilang minanang lupain upang matiyak ang kanilang
kagalingang ekonomiko, panlipunan, at pangkultura.
- Art. XIV, Sek. 17 (Edukasyon, Agham at Teknolohiya, mga Sining, Kultura at Esports)
– Dapat kilalanin, igalang, at pangalagaan ng Estado ang mga Karapatan ng mga
Katutubong pamayanang kultural sa pagpapanatili at pagpapahayag ng kanilang kultura,
mga tradisyon, at mga institutusyon. Dapat isaalang-alang nito ang mga karapatang ito
sa pagbabalangkas ng mga pambansang plano at mga patakaran.

11. HATOL PANGHUKUMAN
- Carino vs. Insular Govt., 7 Phil 132 -
212 US 449, 446 (1908)
- Isagani Cruz, et al vs. Secretary of
DENR, CHR, et al., GR No. 135385
(December 6, 2000)

12. MGA KARAPATAN SANG-
AYON SA IPRA
•Karapatan sa Lupaing Ninuno (Kab. III, katutubong
konsepto sa Pagmamay-ari (Sek 5)
•Karapatan sa Sariling Pamamahala at
Kapangyarihan (Kab IV, Sariling Pamamahala {Sek
13}, Sistemang Pangkatarungan {Sek. 15))
•Katarungang Panlipunan at mga Karapatang Pantao
(Kab. V.)
•Karapatan sa Kabuoang Pangkalinangan (Kab. VI)

13. MGA KARAPATAN SA
LUPAING NINUNO
(KABANATA III)
•Katutubong Konsepto ng Pagmamay-ari
•Karapatan sa Pagmamay-ari
•Karapatang Paunlarin/linangin ang Lupa at Likas-yaman
•Karapatang Manatili sa mga Teritoryo
•Karapatan kung mga Paglikas
•Karapatang Isaayos ang Pagpasok ng mga Dayuhan o mga Makikipanirahan
•Karapatan sa Ligtas at Malinis na Hangin at Tubig
•Karapatang Angkinin ang mga Bahagi ng Reserbasyon
•Karapatang Lutasin ang Hidwaan
Mga Karapatan sa Lupang Ninuno
•Karapatang Isalin ang Lupa/Ari-arian
•Karapatan sa Pagbawi

14. Basis of Ownership of
IPs/ICCs
•1. First and prolonged occupation
•2. Installation of original and
permanent improvements

15. REGALIAN DOCTRINE
•1987 Constitution, Art. 12, Sec. 2 –
(Pambansang Ekonomiya at Patrimonya)
Pag-aari ng Estado
“Ang lahat na mga lupain ari ng bayan, mga tubig, ang
mineral, karbon, petrolyo at iba pangl mga langis mineral,
lahat ng mga lakas na magagamit na enerhiya, mga
pangisdaan, mga kagubatan o mga kahuyan, buhay-ilang,
halaman at hayop, at iba pang mga likas na kayamanan ay
ari ng Estado….”

16. CARINO DOCTRINE
Carino vs. Insular Government, 7 Phil. 132
“all lands that were not acquired from the
Government, either by purchase or by grant,
belong to the public domain. An exception to the
rule would be any land that of occupant and his
predecessors in interest since time immemorial,
for such possession would justify the presumption
that the land had never been part of the public
domain or that it had been a private property
even before the Spanish Conquest.”

17. Mga Ahensiya na Namamahala
ng mga Kayamanang Likas
a. Basis – 1987 Constitution, Art 12, Sec.2
“…Hindi maaaring ilipat kanimo man ang lahat ng iba pang mga likas na
kayamanan MALIBAN sa mga lupaing pansakahan. Dapat sumailalim
sa ganap na kontrol at superbisyon ng Estado ang paggalugad,
pagpapaunlad, at pagsasagamit ng mga likas na kayamanan.”
b. Estratihiya
Bukod-bukod at sentralisadong kontrol
. Mineral land – MGB
. Forest land – BFD
. Agricultural land – LMB
. Fishery - BFAR
. Water – NWRB, NIA, DOH, LGUs, DA, etc.
. Energy - DOE, NAPOCOR, ERB, etc.

18. LUPAING NINUNO
Kahulugan: maliban sa pasubaling nakasaad sa Seksyon 56 ng
Batas na ito, ay tumutukoy sa lahat ng mga pook na sa
kalahatan ay pagmamay-ari ng mga katutubong pamayanang
kultural/katutubong pamayanan na binubuo ng mga kalupaan,
mga katubigan sa ilaya, baybaying dagat, at mga likas
yaman dito, na pagmamay-ari, inaagking pag-aari, sinaklaw,
ginagamit o pinaninirahan ng mga katutubong pamayanang
kultural/katutubong pamayanan, nila mismo o sa
pamamagitan ng kanilang mga ninuno, maging ito ay
kumunal/pangmadla o panarili, mula pa sa panahong hanggang
abot ng ala-ala….”

19. Lupang Ninuno
Kahulugan: “maliban sa pasubaling nakasaad sa Sek
56 ng Batas na ito, ang lupang ninuno ay tumutukoy
sa lupang ari-arian, sinaklaw, inari at ginagamig ng
indibidwal, pamilya o angkan ng mga kasapi ng
katutubong pamayanang kultural/katutubong
pamayanan mula pa sa panahong hanggang abot ng
ala-ala, sa pamamagitan ng kanilang mga sarili o
kanilang ninuno….” (Sec. 3b)

20. 1.1.For Conversion of AD/AL with Certificate For Conversion of AD/AL with Certificate
of Ancestral Domain/Land Claims of Ancestral Domain/Land Claims
(CADCs/CALCs)(CADCs/CALCs)
 NCIP AO2, series of 2002NCIP AO2, series of 2002
2.2.For AD/AL with approved CADTs/CALTs For AD/AL with approved CADTs/CALTs
issued by the 1issued by the 1
stst
Commission but were not Commission but were not
issued nor registered with Registry of issued nor registered with Registry of
DeedsDeeds
 NCIP AO1, series of 2002NCIP AO1, series of 2002
3.3.For Direct CADT/CALT applicationsFor Direct CADT/CALT applications
 IPRA (RA 8371) Chapter VIII, Sec. 52 and 53IPRA (RA 8371) Chapter VIII, Sec. 52 and 53
Guidelines in the Identification, Delineation and
Recognition of Ancestral Lands/Domains

21. AD VS AL
a.As to Holder of the Right
AD – ICC/IP
AL - individual, family or clan
b. As to coverage
AD - land and natural resources like water, forest,
minerals, etc.
AL – limited to land but could include lands not otherwise
titleable under present land registration laws, e.g. private
forests, rice terraces, swidden farms, tree lots.

22. ELEMENTS
a.Holder of the right - must be a member of ICC/IP
b.Subject of the right –
AD – land and natural resources
AL - land
c. Relationship between holder and subject
•Nature - holding must be under a claim of ownership
individually or communally
•Timeframe – possession or occupation must be since time
immemorial.

23. IPRA LAND TITLES
CADT – Certificate of Ancestral Domain Title
CALT – Certificate of Ancestral Land Title
ISSUE THREE WAYS
•Validated CADC/CALC
•Time immemorial possession – provision of IPRA
•30 years possession (for ancestral lands only)

24. RIGHTS IN AD/AL
•ICC/IP – ownership sui generis (private but community),
develop, stay, regulate entry of migrants, transfer to
same ICC/IP, priority right to extract, develop
resources.
•non ICC/IP – any right that can be exercise is subject
of FPIC
•State - police power regulation only

25. Katarungan sa Sariling
Pamamahala at
Kapangyarihan
•Malayang itaguhod ang kanilang pangkabuhayan,
panlipunan at pangkulturang pag-unlad
•Gamitin ang kanilang sariling pamaraang pangkaturangan
na pangkaraniwang tinatanggap, mga linangan/institusyon
sa pag-aayos ng tunggalian, mga pamaraan sa paglikha ng
kapayapaan o mga kaparaanan at iba pang mga
katutubong batas
•Lumahok sa Pagpapasya
•Pagpasyahan kung anu-ano ang pangunahing gawain para
sa kaunlaran

26. Katarungang Panlipunan
at mga Karapatang
Pantao
•Pantay na Pangangalaga ng Batas at Pagpawi ng Di-
pagkakapantay-pantay (Sek 21)
•Karapatan sa Panahon ng Armadong Tunggalian/Digmaan
•Kalayaan mula sa Diskriminasyon at Karapatan sa Pantay
na Pagkakataon at Pakikitungo
•Serbisyong Panlipunan
•Kababaihan
•Kabataan
•Sistemang Edukasyon

27. Karapatan sa Kabuoang
Pangkalinangan
•Pangangalaga sa Katutubong Kalinangan,
Salindunog/Tradisyon at mga Linangan/Institusyon
•Sistemang Edukasyon
•Pagkilala sa Pagkakaiba-iba ng mga Kalinangan
•Pagmamay-aring Intelektwal
•Relihiyon, mga pook pangkalinangan at mga seremonya
•Katutubong Karunungan, Sistema at Pamamaraan (IKSP),
Agham at Teknolohiya
•Yamang Bayolohika at Henetiko
•Likas-kayang Pag-unlad sa Sakahan-Teknolohiya
•Pondo para sa mga makasaysayang pook

28. Mga Uri ng Karapatang
Panlipunan
•Employment
•Vocational Training
•Housing
•Sanitation
•Health
•Social Security
•Infrastructure
•Transportation
•Communication

29. PROJECTS AFFECTING
ANCESTRAL DOMAIN
•KALIWA-KANAN WATERSHED- GENERAL
NAKAR (DENR)
•UMIRAY-ANGAT TRANSBASIN PROJECT
{UATP}, GEN. NAKAR (MWSS)
•LARGE MINING (EPA IVA-068 & EPA-IVA-114,
Municipality of Tagkawayan, Quezon for Pre-FBI
Conference, Proponent- Silver Mountain Exp Co.)
•SMALL SCALE MINING
•LOGGING

30. MAKMOK PE SALAMAT
KABINSA KU.