Matematika fanidan dars ishlanmalari.pptx

pubgxorazmcha 0 views 21 slides Oct 05, 2025
Slide 1
Slide 1 of 21
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21

About This Presentation

Dars ishlanma


Slide Content

Geometriya Mavzu : 7 sinf Kesma uzunligi va uning xossalari

Teng shakllar ded nimaga aytiladi ? MUSTAXKAMLASH Birining ikkinchisining ustiga aynan ustma-ust tushadigan qilibqo‘yish mumkin bo‘lgan shakllarga teng shakllar deyiladi .

Kesmalar qanday taqqoslan adi ? MUSTAXKAMLASH Har ikkala kesmani bitta nurga qo‘yish orqali taqqoslanadi

MN > LK M N L K Kesmalarni taqqoslash M N L K

Kesmaning o‘rtasi deganda nima tushuniladi ? MUSTAXKAMLASH

Kesmaning o‘rtasi deb, uni o‘zaro teng ikkita kesmaga ajratuvchi nuqtaga aytiladi . Mustaxkamlash A B C AC = BC

To‘g‘ri chiziqda A, B, C, D nuqtalar berilgan . Uchlari shu nuqtalarda bo‘lgan nechta kesma bor ? MUSTAXKAMLASH         A B C D Javob : 6 ta (AB; AC; AD; BC; BD; CD)

Odatda kesmalarning qaysi biri uzun yoki qisqaligi ( ya’ni kata yoki kichikligini ) ularning uzunliklarini taqqoslab aniqlanadi . KESMANING UZUNLIGI VA UNING XOSSALARI

Kesmaning uzunligi musbat son bo`lib , shu kesmada birlik kesma va uning bo`laklari necha marta joylashishi mumkinligini ko‘rsatadi . KESMANING UZUNLIGI A C L K 1 AC - ?

KESMA UZUNLIGI A C L K 1 1 1 1 0,5 AC kesma uzunligi 3,5 ga teng .

Har qanday kesma tayin musbat songa teng uzunlikka egadir . KESMANING XOSSALARI A C B AB kesmaning uzunligi geometriyada I AB I tarzida belgilanadi va AB ko`rinishda yoziladi .

KESMANING XOSSALARI A C B Agar to`g`ri chiziqda B nuqta A va C nuqtalar orasida joylashgan bo`lsa , AC kesma uzunligi AB va BC kesmalar uzunliklarining yig`indisiga teng bo`ladi : AC = AB + BC . A va С nuqtalar orasidagi masofa deb yuritiladi .

AD = AB + CD AD kesma AB va CD kesmalarning yig`indisi deb ataladi . KESMANING YIG‘INDISI A B C D O B C D A

Natijada hosil bo`lgan B D kesma AB va CD kesmalarning ayirmasi deb ataladi . Bu kesmalar uchun B D = AB - CD tenglik o`rinli bo`ladi . KESMANING AYIRMASI A B C D O B C D A

To‘g‘ri chiziqda A, B, C, D nuqtalar berilgan . D nuqta B va C nuqtalar orasida yotadi . DC =4,2 cm va BD=2,4 cm ekani ma‘lum . AB kesma DC kesmadan ikki marta uzun.AC kesma uzunligi topilsin . 10-masala         A B D C

10-masala         A B D C Berilgan : DC=4,2cm BD=2,4cm AB=2DC AC-?cm Yechish : AC= AB + BD + DC AC= 2∙4,2+2,4+4,2=15(cm) Javob : 15 cm 4,2 2,1 2DC

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar Darslikning 15- betdagi 6, 7, 8 – masalalarni yechish

1. Kesmaning uzunligi deganda nimani tushunasiz ? 2. Qanday kesmalarga o`zaro teng kesmalar deyiladi ? 3. Kesma xossalarini ayting . 4. Kesmalarning ayirmasi va yig`indisi nima ? 5. Masofa deb nimaga aytiladi ? Savol

1 .Agar AB va DE kesmalar bitta nurda yotadigan bo`lsa , AB= 10 sm , DE= 20 sm bo4lsa, E nuqta AB kesma orasida yotishi mumkinmi ? Javobingizni asoslang . 2 . AB kesma berilgan . Uzunligi : a) 2 AB ; b) AB :2; c) AB :4 bo`lgan kesmalarni yasang . 3. To`g`ri chiziqdagi A , B , C nuqtalar uchun AB = 5,6 sm , AC =8,9 sm va BC = 3,3 sm ekani ma’lum . A , B , C nuqtalarning qaysi biri qolgan ikkitasining o`rtasida yotadi ? 4 . To`g`ri chiziqda A , B , C, D nuqtalar berilgan . D nuqta B va C nuqtalar orasida yotadi . DC =4,2 sm va BD = 2,4 sm ekani ma’lum . AB kesma DC kesmadan ikki marta uzun . AC kesmaning uzunligini toping? Savol , masala va topshiriqlar