R e m o t e s e n s i n g / P e n g i n d e r a a n j a u h A p a p e n g i n d e r a a n j a u h ? : " P e n g i n d e r a a n j a u h a d a l a h i l m u d a n t e k n o l o g i p e n g u m p u l a n i n f o r m a s i t e n t a n g p e r m u k a a n b u m i b e r d a s a r a n p e r e k a m a n e n e r j i p a n t u l d a n p a n c a r a n o b y e k , p e m r o s e s a n , a n a l i s i s d a n p e n g a p l i k a s i a n i n f o r m a s i t e r s e b u t. A H ' ' el B \ ) S u m b e r e n e r j i a t a u i l u m i n a s i R a d i a s i d a n a t m o s f e r I n t e r a k s i d e n g a n o b y e k P e r e k a m a n e n e r j i o l e h s e n s o r G i j % ( E ) T r a n s m i s i , p e n e r i m a a n d a n p e n g o l a h a n ( F ) S t a s i u n b u m i d a n p e n y i m p a n a n d a t a ( G ) I n t e r p r e t a s i d a n a n a l i s i s ( A ) ( B ) ( C ) ( D ) ( H ) A p l i k a s i S o u r ce : W i k a n t i k a
C o n t o h c i t r a s a t e l i t C i t ra s a t e l i t L A N D S A T R e s o l u s i 3 m e t e r C i t r a s a t e l i t A S T E R J R e s o l u s i 1 5 m e t e r C i t r a s a t e l i t S P O T F R A N C E R e s o l u s i 5 m e t e r
Q U I C K B I R D U S A
s a t e l i t r e m o t e s e n s i • n g P e r s a i n g a n t e k n o l o g i M i d - R e s L a n d I m a g i n g S a t e l l i t e s Y e a r • H i - R e s L a n d I m a g i n g S a t e l l i t e s 2 4 L a n d s at 5 L a n d s a t 7 L C D M E O - 1 MT I 2 5 2 6 2 7 [ O P T I C A L [ 2 9 2 8 2 1 2 3 2 4 2 5 2 6 2 7 2 8 2 9 2 1 sl I I [ @ P f C iL I K O N OS - 2 I [ U s ] I Q u i c k B i r d - 2 · O r b V i e w 3 W o r l d V i e w N e x t V i e w R e s . M R e s o l u t i o n R a p i d E y e - A R a p i d E y e - B R a p i d E y e - € R a p i d E y e - D [ G E ii N Y ] E 2 - - 2 . 5 - I 1 . 2 5 M l 3- - 5 [ FR# N C F ] S P O T - 2 S P O T -4 S P O T - 5 I s r a e l ] [ 6 - - 6 . 6 E . 4 M E R O S A 1 E R O S B 1 L J 7 - - 9 I RS 1 € I RS 1 D R e s o u r c eS a t - 1 C a r t o s a t - 1 R e s [ O ] a . 5 m g 10 [ i n d i a ] I R S T E S E 1 2 - - 1 5 - . 6 M o u r c eS a t - 2 C B E R S - 1 C B E R S - 2 C B E R S - 3 I [ F r a n c e ] P l e i a d e s - 1 P l e i a d e s - 2 [ c H i N ~ s E v ] L 2 E . 7 M 3 - - 3 2 C B E R S - 4 [ f u s s i ] R R e s u r s D K - 1 3 6 E 1 . M [ C H ] Z i y u a n - Z Y - 2A z i y u a n - z Y - 2 8 D M C C h i n a D M C K O M P S A T - 2 [ K o r e a ] , 1 . 8 M - [ @ S i ] [ K o n e ] P r o b a K O M P S A T - 1 R o c s a t 2 LE [ R D ] [ n A L O S [ G e r m a n y ] T e r r a S A R X T e r r a S A R L [ i L G E ] [ G E ] 5° I D M C A I S a t - 1 D M D M C B i I S a t D M C U K D M C V i n S a t - 1 T o p S at D M C T h a i P h a t I - U K [ i a j y ] C O S M O - S k ym e d - 1 C O S M O - S k ym e d - 2 C O S M O - S k ym e d - 3 C O S M O - S k ym e d - 4 - [ v i fN ] r LI = · f f@Ul I I I [ ~ D i R E R S - 2 E N V I S A T R a d a r S at 1 R a d a r s a t 2 A L O S E S A ] [ i n @ d i @ ] R i d s a t [ CA N A D A ] L 1 JA P AN
A p l i k a s i r e m o t e s e n s i n g • L a n d : r o c k s , m i n e r a l s , l a n d u s e a n d l a n d c o v e r , v e g e t a t i o n , D E M , s n o w a n d i c e , u r b a n g r o w t h , e n v i r o n m e n t a l s t u d i e s , . . . O c e a n : • o c e a n c o l o r , s e a s u r f a c e t e m p e r a t u r e , o c e a n A t m o s p h e r e : w i n d s , . . . • t e m p e r a t u r e , p r e c i p i t a t i o n , c l o u d s , o z o n e , , . . . C i m a te S o u r ce : W i k a n t i k a O c e a n s A t m o s p h e r e S p a c e E n v i r o n m e n t L a n d
S i s t e m I n f o r m a s i G e o g r a f i s I n f o r m a s i G e o g r a f i k ( S I G ) B a s i s d a t a s p e " l S i s t e m D a t a m a s u k a n ( i n p u t ) p e t a , f o t o u d a r a , d a t a K e l u a r a n ( o u t p u t ) p e t a , l a p o r a n , g a m b a r 3 D , d s b S i s t e m P e n g e l o l a an B a s i s D a ta s t a t i s t i k , t a b e l , d s b z .+ · M a n i p u l a s i · A n a l i s i s · P e m o d e l a n ( m od e l i n g ) P e n y i m p a n a n ( s t o r a g e ) s e b u a h s i s t e m i n f o r m a s i y a n g u n t u k m e n g a t u r, n n . 1@ d i d e s a i n m e n y i m p a n , m e n g a n a l i s i s d a n m e n y a j i k a n ( s p a s i a l ) d e n g a n s t a n d a l o n e d a n n e t w o rk S o u r c e : A l b e r t u s
S i s t e m I n f o r m a s i G e o g r a f i s 5 - - e s D a ta A c q u i s i t i o n H a l y a n g h a r u s di p e rh a ti k a n d a l a m m e m b a g u n S I G : 1 . H a r d w a r e 2 . S o ft w a r e 3 . B r a i n w a r e 4 . D a t a 5 . K e o r g a n i s a s i a n ( t ea m w o r k ) 6 . P e n y a j i a n u s e r f r i e n d l y P r e p r o c e s s i n g D a ta M a n a g e m e n t al M a n i p u l a t i o n an d A n a l y s i s t [ks e P r o d u c t G e n e r a t i o n " .,_ ....,. 8 9 0-9 9 S o u r c e : B o b b y D . P
T r e n d t e k n o l o g i G e o s p a s i a l s ' . s p " . o · . · . P ' a m m u n i c a t i a n , p u t e r t e c h n o l o g y - - - -- S o u r c e : W i k a n t i k a
T r e n d t e k n o l o g i g e o s p a s i a l 1 . 2 . 3 . 4 . 5 . 6 . 7 . 8 . O p e n s o u r c e ( I L W I S , G R A S S , Q G I S ) F o t o u d a r a f o r m a t k e c i l d e n g a n r e m o t e k o n t r o l S a t e l i t Q u i c k b i r d S a t e l i t A L O S S a t e l i t M O D I S G o o g l e e a r t h C h i p G P S D y n a m i c G I S o n ( c i t r a s a t e l i t r e s . T i n g g i ) t h e w e b
T r e n d o p e n s o u r c e • F e n o m e n a o p e n s o u r c e ( I L W I S , G R A S S, Q G I S ) - 1 G O S ( I n d o n e s i a G o O p e n S o u r c e ) - I G O R S O S ( I n d o n e s i a G o R e m o t e S e n s i n g O p e n S o u r c e ) K e b u t u h a n p e n g g u n a t e k n o l o g i g e o i n f o r m a s i y a n g s e m a k i n m e n i n g k a t m e n i m b u l k a n d a m p ak t e r h a d a p p e n g e m b a n g a n t e k n o l o g i g e o i n f o r m a s i y a n g t e p a t g u n a; K e b u t u h a n p e r a n g k a t k e r a s d a n p e r a n g k a t l u n a k t e k n o l o gi g e o i n f o r m a s i y a n g s a n g a t m u r a h ; P r o s p e k p e n g e m b a n g a n p e r a n g k a t k e r a s d an p e r a n g k a t l u n a k t e k n o l o g i g e o i n f o r m a s i ; a.
T r e n d c i t r a s a t e l i t : A L O S D i l u n c u r k a n o l eh J A X A • J a p a n t a h u n 2 6 l a l u . S a t e l i t T h r e e i n O n e , m e m p u n y a i 3 a l a t s y s t e m p e r e k a m P A L S A R R , A V N I R l P R I S] 4 , ' 1 WW 'I 2 d a n P R I S M . A V N I R - 2 S A R A n t e n a s e n s o r a k ti v r a d a r y a n g d a p at t e m b u s a w an , P A L S A R m e r u p a k a n co c o k s e k al i u n t u k n e g a ra i n d o n e s i a y a n g y a n g b er i k l i m t r o p i s ( b a n y ak a w a n ) , A V N I R - 2 m e m p u n y ai 4 b a i k u n t u k i d e n t i f i k a s i p e r m u k a a n p e m b e n t u k a n t o p o g r a fi ( 3 D ) b a n d d a r a t d a n P R I S M s a n g a t b a i k u n t u k p e r m u k a a n
P e r k e m b a n g a n G e o l n f o r m a t i k d i I n d o n e s i a I n f o r m a t i o n a n d Ber k e m b a n g p e s a t s e j a l an d e n g a n b e r k e m b a n g n y a t e k n o l o gi C o m m u n i c a t i o n T e c h n o l o g y ( I C T ) . H a l l a i n a d a l a h t u m b u h n y a k e s a d a r a n a k a n p e n t i n g n y a p e m e c a h a n s u a t u m a s a l a h d e n g a n m e m a n f a a t k a n d a t a d a n i n f o r m a s i g e o s p a s i al ( g e o s p a t i a l a w a r e n e s s ) d i s a m p i n g m u n c u l n y a k e s a d a r a n b a h w a d i I n d o n e s i a k h u s u s n y a , b a n y a k t e r s e b u t l e m a h . t e r j a d i b e n c a n a a l a m ( d i s a s t e r a w a r e n e s s ) . N a m u n k o n d i s i p e r k e m b a n g a n k u r a n g b e g i t u k o n d u s i f d i k a r e n a k a n k o o r d i n a s i d a n o r g a n i s a s a i y a n g s a n g a t I n k o n s i s t e n k e b i j a k a n P r o j e c t O r i e n t e d O v e r l a p O v e r l a p P r o j e c t k e w e n a n g a n K e k u a s a a n d a n m o d a l Pr e sure - - ~ - S w a s t a A s i n g R a k y a t T i d ak m e m b u m i K u r a n g t e r b u k a d a n s o s i a l i s a s i S w a s t a N a s i o n al K o n s u l t a n & s u p l i e r B e l u m k e a r a h i n d u s t ri M o d al k e c i l
P e r k e m b a n g a n G e o l n f o r m a t i k d i I n d o n e s i a m a s a a k a n d a t a n g . . L i n g k u n g a n ~ - • R a k y at S w a s t a J A d a n y a k e r j a s a m a y a n g s i n e r g i s g u n a t e r c i p t a n y a i n f r a s t r u k t u r G e o l n f o r m a t ik y a n g a n d a l , s e b a g ai l a n d a s a n t e r s e d i a n y a i n f o r m a s i s u m b e r d a y a al a m d a n l i n g k u n g a n h i d u p b a g i p e m b a n g u n a n
P e n u t u p T e k n o l o g i g e o i n f o r m a t i k s a n g a t d i b u t u h k a n u n t u k p e m b u a t k e b i j a k a n , k u r a n g l e b i h 8 % k e p u t u s a n b e r d a s a r k a n p e n g a m b i l / p e m b u at g e o l n f o r m a t i k ( T h e I S O B U L L ET I N , J u l y 2 1 ) P e r l u a d a n y a p a y u n g h u k u m d a r i p e m e r i n t a h u n t u k i n f r a s t r u k t u r G e o l n f o r m a t i k m e n g a t u r d a n y a n g h a n d a l . m e n c i p t a k a n W a ss a l a m