Portal-Blockchain-Tokenomics-Turkish-2.pdf

Portal

1. Portal Blockchain Tokenomisi Teknik Raporu

John P. Conley
Ekonomi Bölümü
Vanderbilt Üniversitesi
Eylül 2024





1. Giriş

Portal Platformu, kullanıcılarına zincirler arası varlık takasları için yeni bir yaklaşım
sunar. Portal’ın tasarımı:

Güveni en aza indirir,

Sansür potansiyelini sınırlar,

En önemlisi, kullanıcıların varlıklarını her zaman kendi gözetimlerinde tutmalarını sağlar.


Portal mimarisi, üç temel bileşene dayanır:

1. Portal Attestation Chain (PAC):

Önerilen token takaslarının ve işlem detaylarının yayınlandığı bağımsız bir blok zinciridir.

2. Doğrulayıcılar, zincirin durumu üzerinde fikir birliğine varır ve gelecekteki doğrulayıcı
havuzlarındaki slotlar için Portal’ın yerel $P tokenini stake ederler.



2. Portal Ethereum Akıllı Sözleşmesi (PEthSC):

Portal Ağı’nın ana Ethereum akıllı sözleşmesidir.

ETH ve diğer ERC20 tokenlerdeki ücretler, PAC üzerindeki fikir birliği görüşüne göre
Likidite Sağlayıcılarına (LP) ve doğrulayıcılara aktarılır.



3. Portal HTLC Akıllı Sözleşmeleri (PHTLC):

Bitcoin’in L2 katmanı, Ethereum’un L1 katmanı ve diğer blok zincirlerinde takas
işlemlerini kolaylaştırmak için ayrı ayrı oluşturulan Zaman Kilitli Hash Akıllı
Sözleşmeleridir.

Bu raporun amacı, $P tokeninin tokenomisine dair ayrıntılı bir analiz sunmaktır.



2. Tokenomik Model

Portal’ın yerel $P tokeninin birincil kullanımı, PAC üzerinde staking işlemleridir. Bu
bölümde, Portal’ın tokenomik yaklaşımını kapsayan soyut bir parametre modeli
açıklanmaktadır.

3. 2.1. Model Parametreleri ve Değişkenler

R: İskonto Faktörü (Sermaye fırsat maliyetine dayalı faiz oranı eksi bir).

T: Zaman Dönemi İndeksi (30 günlük Portal dönemlerini ifade eder).

Q t: Her dönemin başındaki $P token miktarı.

P t: Dolar cinsinden $P token fiyatı.

BFee%: Yakım Ücreti Payı – Ücret gelirlerinin bir kısmı, token satın almak ve yakmak için
kullanılır.

LFee %: Likidite Sağlayıcıları Ücret Payı – Ücret gelirlerinin bir kısmı LP’lere ödenir.

VFee %: Doğrulayıcılar Ücret Payı – Ücret gelirlerinin bir kısmı doğrulayıcılara ödenir.

LTkn %: Likidite Sağlayıcıları Token Payı – Yeni basılan tokenlerin LP’lere ayrılan payı.

VTkn %: Doğrulayıcılar Token Payı – Yeni basılan tokenlerin doğrulayıcılara ayrılan payı.

EMT t: Token Basımı – Her dönemin sonunda basılan $P token miktarı.

FEEt: Ücret – Portal platformundaki işlemlerden toplanan ücretlerin toplam değeri.

RWDt: Ödül – Doğrulayıcıların tüm kaynaklardan aldığı toplam ödül.

4. VTB t: Token Taban Değeri – Tüm mevcut $P tokenlerinin toplam değeri.




2.2. Modelin İşleyişi

Portal’ın tokenomik işleyişi şu şekildedir:

1. PAC, başlangıçta 3.5 milyar önceden basılmış $P token ile başlar.

2. Her dönemin başında, en yüksek teklifi veren 42 ajan doğrulayıcı olarak seçilir.

3. Her dönemin sonunda:
Basılan token miktarı şu formüle göre azalır:
EMTt = 49M(0.99)t-1
Basılan tokenlerin %LTkn’ı LP’lere, %VTkn’ı doğrulayıcılara dağıtılır.

Ücretlerin %BFee’si yakılmak üzere $P token satın almak için harcanır.

Ücretlerin %LFee’si LP’lere, %VFee’si doğrulayıcılara ödenir.

Doğrulayıcılar, her dönem Proof of Stake konsensüs mekanizmasıyla PAC’i kontrol eder.
Hileli veya kötü niyetli bir davranış tespit edilirse, stake edilen varlıklar kesilebilir.

Varsayımlar:
1. Verimli Piyasalar: Tüm ajanlar rasyonel ve tamamen bilgilidir.

5. 2. Maliyetsiz Doğrulama: Doğrulama düğümü çalıştırmanın doğrudan maliyetleri
sıfırdır.

3. $P Tokeni Stake Amaçlıdır: $P tokeni yalnızca doğrulayıcı olarak bir yer kazanmak
için stake edilir ve işlem ücretleri için kullanılmaz.





2.3. Zamanlama

Doğrulayıcı havuzu, her 30 günlük dönemin başında yenilenir. Teklif verip slot
kazanamayanlar stake ettikleri tokenleri geri alabilir. Yeni tokenler basılır, ücretler
LP’lere, doğrulayıcılara ve token satın alımı/yakımı için tahsis edilir.

Dönem İşleyişi:

Epoch 0, ilk blok:

Doğrulayıcılar seçilir.

Başlangıç token miktarı: Q0 = 3.5B


Epoch 0, son blok:

EMT0 tokenleri basılır.

6. Tokenlerin bir kısmı LP’lere ve doğrulayıcılara dağıtılır.

Ücretlerin bir kısmı yakılır.


Epoch t, ilk blok:

Yeni doğrulayıcılar seçilir.

Bir önceki dönemin doğrulayıcıları stake ettikleri tokenleri geri alabilir.


Epoch t, son blok:

Yeni tokenler basılır.

Ücretler ve token dağılımları yapılır.

Yakılan token miktarı belirlenir.





3. Analiz

Bu bölümde, tokenomik parametrelerin token fiyatı ve genel token taban değeri
üzerindeki etkileri incelenmektedir. Bu dinamiklerin temel itici gücü Verimli Piyasalar
Teorisi (EMT)’dir.

7. Verimli Piyasalar Teorisi (EMT):
Herhangi bir yatırımın beklenen tüm ödüllerinin iskonto edilmiş değeri, mevcut fiyatta
yansıtılmalıdır. Aksi takdirde, varlığı satın alarak arbitraj fırsatlarından yararlanılabilir. Bu
durum, fiyatı yukarı çekerek beklenen ödülleri alternatif varlıklarla eşitleyecek seviyeye
getirir.

Gerçek dünyada piyasalar her zaman verimli değildir. Ancak EMT, tam bilgiye sahip,
rasyonel ajanların yer aldığı sürtünmesiz bir piyasa durumunu anlamak için bir temel
sağlar. Bu temel üzerinden, piyasa koşullarındaki değişikliklerin ve belirli piyasa
verimsizliklerinin etkileri analiz edilebilir.



3.1. Denge Doğrulayıcı Staking

$P tokeni elde tutmanın iki tür getirisi vardır:

1. Spekülatif kazançlar (SPEC): Token fiyatının artışıyla elde edilen karlar.


2. Doğrulayıcı ödülleri (VAL): Doğrulayıcı olarak faaliyet gösterenlerin aldığı ödüller.


Teorem 1:
Doğrulayıcı olmanın pozitif bir değeri varsa, tüm doğrulayıcı slotları dengede dolacaktır.

Kanıt:
Varsayalım ki N doğrulayıcı slotu mevcut, ancak bazıları boş kalmıştır. Bu durumda,
herhangi bir ajan, pozitif bir $P miktarı stake ederek doğrulayıcı olabilir. $P fiyatı ne

8. olursa olsun, bir ajan küçük bir miktar $P satın alarak doğrulayıcı olmanın maliyetini
karşılayabilir ve pozitif bir getiri elde edebilir. Bu nedenle, dengede her zaman en az N
doğrulayıcı bulunur.



Teorem 2:
Doğrulayıcılar her zaman token tabanının eşit payını tutarlar (Q/N). Denge fiyatı ise şu
şekilde hesaplanır:
P = VAL / Q + SPEC*

Kanıt:

1. Spekülatif kazançlar (SPEC) tüm ajanlar için eşit olarak erişilebilirdir.


2. Tüm doğrulayıcı slotları doludur ve ödüller eşit olarak paylaşılır.


3. Fiyat, arbitraj fırsatlarını ortadan kaldıracak şekilde ayarlanır.



Bu durumda, N ajanının her biri Q/N kadar token satın alarak doğrulayıcı olur ve denge
sağlanır.



3.2. Denge Token Fiyatı

9. Spekülatif kazançlar, bugünkü fiyatın gelecekteki fiyatlardan daha düşük olması gerektiği
varsayımına dayanır. Ancak arbitraj fırsatları dengede ortadan kalkar ve bu tür kazançlar
sürdürülebilir olmaz.

Bununla birlikte, “daha büyük bir aptal” teorisi (biri gelecekte daha yüksek fiyattan satın
alır beklentisi) fiyatları geçici olarak destekleyebilir. Ancak bu tür balonlar sürdürülemez
ve eninde sonunda çöker.

Teorem 3:
Herhangi bir dönemde $P token tabanının değeri:
P_t Q_t = VTB_t = ∑ (r^s RWD_s+t)

Kanıt:
Denge fiyatı, gelecekteki ödüllerin iskonto edilmiş değeriyle belirlenir. Dolayısıyla, token
tabanı değeri, doğrulayıcı havuzuna tahsis edilen ödüllerin bugünkü değeriyle eşleşir.



3.3. Likidite Sağlayıcılara Token Payı Olmayan Durumda Doğrulayıcı Ödülleri ve
Denge

Bu bölüm, LP’lerin token basımından pay almadığı durumda doğrulayıcı ödüllerinin ve
dengenin nasıl etkilendiğini analiz eder.

Teorem 4:
Eğer token basımı ve yakımı yoksa ve platform gelirlerinin bir kısmı doğrulayıcılara
ödeniyorsa:
BFee% = 0, VFee% ≥ 0
EMTt = 0, RWDt = VFee% × FEEt

10. Kanıt:
Doğrulayıcılar, dönemdeki toplam ücret gelirlerinden belirli bir yüzdeyi alırlar. Başka
ödül olmadığı için bu, toplam ödül miktarıdır.



Teorem 5:
Token yakımı yapılır ancak yeni token basılmazsa:
BFee% ≥ 0, VFee% = 0, EMTt = 0
RWDt = BFee% × FEEt

Kanıt:
Her dönemde bir miktar ücret, token satın almak ve yakmak için harcanır. Bu tokenler
doğrulayıcılardan satın alındığı için, ödüller yakılan tokenlerin piyasa değerine eşit olur.



Teorem 6:
Token basımı yalnızca doğrulayıcılara yapıldığında:
BFee% ≥ 0, VFee% ≥ 0, VTkn% = 1
RWDt = VFee% × FEEt + BFee% × FEEt ≥ 0

Kanıt:
Yeni tokenler doğrulayıcılara eşit olarak dağıtılır. Token fiyatı, toplam token taban
değerinin sabit kalmasını sağlamak için ayarlanır. Bu nedenle, basılan tokenler ödülleri
ne artırır ne de azaltır.

11. 3.4. Likidite Sağlayıcılara Token Payı Olan Durumda Doğrulayıcı Ödülleri ve Denge

Bu bölüm, yeni basılan tokenlerin bir kısmının LP’lere verilmesi durumunu analiz eder.

LP’ler tokenlerini hemen satacakları için doğrulayıcılar, LP’lerden kalan tokenlerin satın
alıcısı olur.

Yakım için alınan tokenler, LP’lere verilen tokenleri karşılamazsa doğrulayıcılar, fazlalığı
satın almak zorunda kalır.


Bu durumda doğrulayıcı ödülleri şu şekilde hesaplanır:
RWDt = VFee% × FEEt + BFee% × FEEt – Pt+1 × LEMT% × EMTt + Pt+1 × Qt+1 – Pt × Qt



Bu bölümde analiz edilen formüller ve teoremler, doğrulayıcı ödülleri ve token fiyatı
arasındaki ilişkileri detaylandırmaktadır.

4. Portal Tokenomik Modeli

Portal’ın önerilen tokenomik modeli, aşağıdaki parametre ve değişken seçimleri ile
tanımlanmıştır:

BFee% = 0.5 (Yakım Ücreti Payı)

LFee% = 0.5 (Likidite Sağlayıcıları Ücret Payı)

12. VFee% = 0 (Doğrulayıcılar Ücret Payı)

LTkn% = 0.1 (Likidite Sağlayıcıları Token Payı)

VTkn% = 0.9 (Doğrulayıcılar Token Payı)

EMTt = 49M(0.99)t – 1 (Her dönemde basılan yeni token miktarı)

Q0 = 3.5B (Başlangıç token miktarı)




4.1. Sıfır LP Token Payı ile $P Token Değeri Tahminleri

Öncelikle, Portal’ın parametrelerinin LP’ler için sıfır token payı ile değiştirildiğini
varsayalım:

BFee% = 0.5

LFee% = 0.5

VFee% = 0

LTkn% = 0

VTkn% = 1

13. Platform Gelirleri:
Portal platformunun tahminlerine göre:

En iyi 20 merkeziyetsiz borsanın günlük işlem hacmi yaklaşık 4.5 milyar $’dır.

Portal, toplam DEX hacminin %10’unu ele geçirecektir.

Ücret oranı %0.25 olacaktır.


Bu, 30 günlük bir dönem için yaklaşık 34 milyon $ brüt ücret gelirine işaret eder.

İskonto Faktörü:
Kripto piyasalarının doğasındaki risk nedeniyle, $P token sahiplerinin risksiz oranların
üzerinde bir prim talep edeceği öngörülmektedir. %12 yıllık risk primi varsayılarak,
dönemlik iskonto faktörü şu şekilde belirlenmiştir:
R = 0.99

Token Değerleri:

FEE = 34M $

RWDt = 17M $ (Yakım ve ücret ödemelerinden elde edilen ödüller)

Token tabanı değeri:
VTB = RWDt / (1 – r) = 17M / 0.01 = 1.7 milyar $

Başlangıç fiyatı:

14. P0 = 1.7B / 3.5B = 48¢


Token Basımı ve Yakımı:
İlk dönemde 49M token basılır. Her dönemde yaklaşık 17M $ değerinde token yakılır ve
bu, yaklaşık 35M token yakılmasına denk gelir. Böylece token tabanı net olarak 14M
token artar.

Ancak, ilerleyen dönemlerde yeni token basımı azalarak yakımdan daha düşük
seviyelere iner ve bu noktadan sonra token tabanı azalmaya başlar. Bu, uzun vadede
token fiyatının artmasına neden olur.



4.2. Pozitif LP Token Payı ile $P Token Değeri Tahminleri

Portal’ın tokenomik modeli, yeni basılan tokenlerin %10’unun LP’lere ayrılmasını
öngörmektedir.

Etki Analizi:

İlk dönemde 4.9M token LP’lere, 44.1M token doğrulayıcılara tahsis edilir.

Yaklaşık 35M token yakıldığı için, doğrulayıcıların token satışlarının yaklaşık %14’ü eksik
kalır.

Bu durumda doğrulayıcı ödülleri:
RWDt ≈ 14.6M $

Token tabanı ve fiyatlar buna göre orantılı olarak düşer.

15. 4.3. Ücretlerin $P ile Kısmen Ödenmesi Durumunun Etkileri

Ücretlerin bir kısmının ETH, BTC ve diğer tokenler yerine $P ile ödenmesi, genel ücret
seviyesini doğrudan etkilemez.

Etki Değerlendirmesi:

Platform kullanıcılarının $P tutması gerekeceğinden, ek bir token talebi oluşur.

Doğrulayıcılar artık tüm tokenleri tutmayacağından, token tabanındaki toplam değer
kullanıcılar tarafından kısmen paylaşılır.

Kullanıcıların gelecekteki işlemleri ödemek için $P tutması, dolaşımdaki arzın
azalmasına ve fiyatların yükselmesine neden olur.


Tahmini Etki:

Örneğin, 3.5B önceden basılmış tokenin 1B’si kullanıcılar tarafından tutulursa, fiyat:
P0 ≈ 66¢

Fiyat artışının tam etkisi, platform kullanımı, dönemlik ücret seviyeleri ve kullanıcıların
$P tutma isteğine bağlı olarak değişecektir.

16. 5. Sonuç

$P tokeninin temel kullanım alanları şunlardır:

Doğrulayıcı olarak yer edinmek için staking yapmak.

Zincir üzerindeki işlemleri onaylayan doğrulayıcılara ödeme yapmak.

Likidite sağlayıcılarına, zincirler arası takas işlemleri için ödüller sağlamak.

Kullanıcılar tarafından hizmet ücretlerinin ödenmesi.


Değer Belirleyiciler:

$P tokeninin değeri, esas olarak doğrulayıcılara ödenen ücretlerin bugünkü değeri
tarafından belirlenir.

Token, spekülatif bir varlık olarak değil, işlevsel bir değişim aracı olarak tasarlanmıştır.


Beklenen Değer Hareketleri:

Token tabanı ilk dönemlerde hafif bir artış gösterecek ve fiyat düşecektir.

Zamanla yeni basılan token miktarı azalacak ve yakım oranları artarak, token tabanını
küçültecektir.

17. Sonuç olarak, token fiyatlarında ivmelenen artışlar beklenmektedir.


Tahmini Değer:

Portal platformunun piyasa payı tahminlerine dayanarak token tabanı değeri 1.7 milyar $
civarında olacaktır.

Kullanıcıların platform ücretlerini ödemek için $P tutması bu değeri daha da artırabilir.