rtyryrytrrrrrrrrrrrrrryryweyrrreyeyeryeer

sfsfs

1. BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA ĐIỀU KHIỂN VÀ TỰ ĐỘNG HOÁ
BÁO CÁO MÔN HỌC
BẢO DƯỠNG VÀ THỬ NGHIỆM THIẾT BỊ ĐIỆN
Giảng viên: TRẦN QUỐC HOÀN
Ngành: CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT ĐIỀU KHIỂN VÀ TỰ ĐỘNG HOÁ
Chuyên ngành: TIN HỌC ĐIỀU KHIỂN VÀ TỰ ĐỘNG HOÁ
Lớp: D17THDK&TDH2
Danh sách sinh viên làm:
122810440506NGUYỄN TIẾN ĐẠT D17THDK&TDH2 07
222810440125ĐINH QUỐC CHÍNH D17THDK&TDH2 07
322810440243NGUYỄN
ĐÌNH
VŨ D17THDK&TDH2 07
422810410307MAI ĐĂNG QUANG D17THDK&TDH2 07
Hà Nội, tháng 12 năm 2024

2. MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ BẢO DƯỠNG VÀ THÍ NGHIỆM ĐIỆN. 16
1.1 Mục dích của bảo dưỡng và thí nghiệm...........................................................................16
1.1.1 Đảm bảo vận hành an toàn và ổn định......................................................................16
1.1.1.1 Giảm thiểu rủi ro................................................................................................16
1.1.1.2 Duy trì hiệu suất hoạt động................................................................................17
1.1.1.3 Đảm bảo độ tin cậy hệ thống.............................................................................17
1.1.2 Kéo dài tuổi thọ thiết bị............................................................................................17
1.1.2.1 Phòng ngừa hư hỏng sớm..................................................................................17
1.1.2.2 Bảo vệ các bộ phận quan trọng..........................................................................17
1.1.2.3 Tối ưu hóa chi phí vận hành...............................................................................18
1.1.3 Phát hiện và ngăn ngừa sự cố....................................................................................18
1.1.3.1 Kiểm tra định kỳ................................................................................................18
1.1.3.2 Phân tích dữ liệu vận hành.................................................................................18
1.1.3.3 Dự báo và xử lý sớm..........................................................................................19
1.2 An toàn người và thiết bị trong bảo dưỡng và thí nghiệm...............................................19
1.2.1 Các biện pháp an toàn cho người..............................................................................19
1.2.1.1 Quy trình làm việc an toàn.................................................................................19
1.2.1.2 Sử dụng trang bị bảo hộ.....................................................................................19
1.2.1.3 Đào tạo an toàn lao động...................................................................................19
1.2.2 Các biện pháp bảo vệ thiết bị....................................................................................20
1.2.2.1 Phương pháp cách ly..........................................................................................20
1.2.2.2 Bảo vệ quá tải.....................................................................................................20
1.2.2.3 Chống nhiễu và ảnh hưởng môi trường.............................................................20
1.2.3 Trang bị bảo hộ lao động..........................................................................................20
1.2.3.1 Trang bị cá nhân.................................................................................................20
1.2.3.2 Trang bị tập thể..................................................................................................21

3. 1.2.3.3 Thiết bị cứu hộ...................................................................................................21
1.3 Quy trình bảo dưỡng và thí nghiệm.................................................................................21
1.3.1 Chuẩn bị công tác......................................................................................................21
1.3.1.1 Lập kế hoạch chi tiết..........................................................................................21
1.3.1.2 Chuẩn bị vật tư, thiết bị......................................................................................22
1.3.1.3 Phân công nhân lực............................................................................................23
1.3.2 Các bước thực hiện...................................................................................................24
1.3.2.1 Kiểm tra ban đầu................................................................................................24
1.3.2.2 Thực hiện bảo dưỡng.........................................................................................24
1.3.2.3 Ghi nhận kết quả................................................................................................25
1.3.3 Kiểm tra và nghiệm thu.............................................................................................25
1.3.3.1 Đánh giá kết quả................................................................................................25
1.3.3.2 Lập biên bản nghiệm thu....................................................................................25
1.3.3.3 Lưu trữ hồ sơ......................................................................................................25
1.4 Quy định của nhà nước về bảo dưỡng và thí nghiệm......................................................25
1.4.1 Các văn bản pháp luật liên quan...............................................................................25
1.4.1.1 Luật điện lực:.....................................................................................................25
1.4.1.2 Các nghị định hướng dẫn:..................................................................................26
1.4.1.3 Thông tư quy định kỹ thuật:...............................................................................26
1.4.2 Tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng.....................................................................................26
1.4.2.1 Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN):...........................................................................26
1.4.2.2 Tiêu chuẩn ngành:..............................................................................................26
1.4.2.3 Tiêu chuẩn quốc tế (IEC, ISO...):......................................................................26
1.4.3 Chế độ kiểm tra định kỳ............................................................................................26
1.4.3.1 Lịch kiểm tra:.....................................................................................................26
1.4.3.2 Nội dung kiểm tra:.............................................................................................26
1.4.3.3 Báo cáo kết quả:.................................................................................................26
1.5 Lập dự toán công trình bảo dưỡng và thí nghiệm............................................................26
1.5.1 Xác định khối lượng công việc.................................................................................26

4. 1.5.1.1 Khảo sát hiện trường:.........................................................................................26
1.5.1.2 Lập bảng khối lượng:.........................................................................................27
1.5.1.3 Phân tích yêu cầu kỹ thuật:................................................................................27
1.5.2 Định mức vật tư và nhân công..................................................................................27
1.5.2.1 Áp dụng định mức hiện hành:............................................................................27
1.5.2.2 Tính toán nhu cầu vật tư:...................................................................................27
1.5.2.3 Dự trù nhân công:..............................................................................................27
1.5.3 Tính toán chi phí.......................................................................................................27
1.5.3.1 Chi phí trực tiếp:................................................................................................27
1.5.3.2 Chi phí gián tiếp:................................................................................................27
1.5.3.3 Dự phòng phí:....................................................................................................27
CHƯƠNG 2: KĨ THUẬT ĐO LƯỜNG VÀ ĐIỀU KHIỂN TRONG BẢO DƯỠNG VÀ
THÍ NGHIỆM ĐIỆN.............................................................................................................28
2.1 Kỹ thuật đo lường các thông số điện cơ bản....................................................................28
2.1.1 Đo điện áp.................................................................................................................28
2.1.1.1 Nguyên lý đo......................................................................................................28
2.1.1.2 Thiết bị đo..........................................................................................................28
2.1.1.3 Phương pháp đo.................................................................................................28
2.1.2 Đo dòng điện.............................................................................................................28
2.1.2.1 Nguyên lý đo......................................................................................................28
2.1.2.2 Thiết bị đo..........................................................................................................28
2.1.2.3 Phương pháp đo.................................................................................................28
2.1.3 Đo điện trở................................................................................................................29
2.1.3.1 Nguyên lý đo......................................................................................................29
2.1.3.2 Thiết bị đo..........................................................................................................29
2.1.3.3 Phương pháp đo.................................................................................................29
2.2 Kỹ thuật bơm dòng điện trong thí nghiệm điện...............................................................29
2.2.1 Nguyên lý bơm dòng.................................................................................................29
2.2.1.1 Cơ sở lý thuyết...................................................................................................29

5. 2.2.1.2 Phương pháp bơm dòng.....................................................................................29
2.2.1.3 Các thông số kỹ thuật.........................................................................................30
2.2.2 Thiết bị bơm dòng.....................................................................................................30
2.2.2.1 Cấu tạo thiết bị...................................................................................................30
2.2.2.2 Nguyên lý hoạt động..........................................................................................30
2.2.2.3 Bảo dưỡng thiết bị..............................................................................................30
2.2.3 Quy trình thực hiện...................................................................................................30
2.2.3.1 Chuẩn bị.............................................................................................................31
2.2.3.2 Tiến hành bơm dòng..........................................................................................31
2.2.3.3 Kiểm tra kết quả.................................................................................................31
2.3 Kỹ thuật cấp nguồn áp trong thí nghiệm điện..................................................................31
2.3.1 Phương pháp cấp nguồn............................................................................................31
2.3.1.1 Cấp nguồn một chiều:........................................................................................31
2.3.1.2 Cấp nguồn xoay chiều:.......................................................................................31
2.3.1.3 Cấp nguồn đặc biệt:...........................................................................................31
2.3.2 Thiết bị cấp nguồn....................................................................................................32
2.3.2.1 Loại thiết bị:.......................................................................................................32
2.3.2.2 Đặc tính kỹ thuật:...............................................................................................32
2.3.2.3 Vận hành thiết bị:...............................................................................................32
2.3.3 An toàn khi cấp nguồn..............................................................................................32
2.3.3.1 Kiểm tra trước khi cấp:......................................................................................32
2.3.3.2 Giám sát trong quá trình:...................................................................................32
2.3.3.3 Xử lý sự cố:........................................................................................................33
2.4 Kỹ thuật chỉnh định thông số các thiết bị trong thí nghiệm điện.....................................33
2.4.1 Nguyên tắc chỉnh định..............................................................................................33
2.4.1.1 Xác định thông số cần chỉnh..............................................................................33
2.4.1.2 Phương pháp chỉnh định....................................................................................33
2.4.1.3 Tiêu chuẩn chấp nhận........................................................................................33
2.4.2 Các bước thực hiện...................................................................................................33

6. 2.4.2.1 Chuẩn bị dụng cụ...............................................................................................33
2.4.2.2 Tiến hành chỉnh định.........................................................................................34
2.4.2.3 Ghi nhận số liệu.................................................................................................34
2.4.3 Kiểm tra và xác nhận kết quả....................................................................................34
2.4.3.1 Đánh giá độ chính xác........................................................................................34
2.4.3.2 So sánh với tiêu chuẩn.......................................................................................34
2.4.3.3 Lập báo cáo kết quả...........................................................................................34
3. Tháo lắp bảo dưỡng thiết bị điện trung cao thế.................................................................35
3.1. Máy cắt trung thế............................................................................................................35
3.1.1. Máy cắt SF6 (24kV-630A, 24kV-1250A)...........................................................36
3.1.2. Máy cắt chân không (24kV-630A, 24kV-1250A)...............................................38
3.1.3 Máy cắt dầu (24kV-630A)....................................................................................39
3.2. Máy Cắt Cao Thế:...........................................................................................................42
3.2.1. Máy cắt SF6 (110kV-2000A, 220kV-2500A).........................................................42
3.2.2. Máy cắt khí nén (110kV-2000A).............................................................................43
3.2.3. Cơ cấu truyền động (điện động, lò xo)....................................................................44
3.2.4. Dao cách ly và phụ kiện...........................................................................................45
3.2.4.1 Dao cách ly (24kV-630A, 24kV-1250A)...........................................................45
3.2.4.2 Dao tiếp địa (24kV-630A).................................................................................46
3.2.4.3 Sứ cách điện (24kV, 110kV, 220kV).................................................................47
3.2.4.4. Hệ thống khóa liên động cơ khí và điện...........................................................48
3.3 Tháo lắp bảo dưỡng các tủ điện hợp bộ:..........................................................................48
3.3.1 Tủ trung thế RMU.....................................................................................................48
3.3.1.1 Ngăn máy cắt (24kV-630A)...............................................................................50
3.3.1.2 Ngăn dao cách ly (24kV-630A).........................................................................51
3.3.1.3 Ngăn đo lường (PT 22/0.1kV, CT 50-100/5A)..................................................52
3.3.1.4 Hệ thống báo chỉ thị (điện áp, SF6)...................................................................53
3.3.2 Tủ phân phối hạ thế:.................................................................................................54
3.3.2.1 Tủ tổng MCCB (400A, 630A, 1000A)..............................................................54

7. 3.3.2.2 Tủ phân phối nhánh MCB (10A-63A)...............................................................54
3.3.2.3 Tủ ATS/AMF (100A, 250A, 400A, 630A)........................................................55
3.3.3 Tủ bù công suất.........................................................................................................56
3.3.3.2 Cuộn kháng (5kVAr, 10kVAr, 15kVAr)...........................................................56
3.3.3.3 Bộ điều khiển (6 cấp, 12 cấp)............................................................................57
3.3.3.4 Thiết bị đóng cắt (Contactor 25A, 40A, 65A)...................................................58
3.4 Tháo lắp bảo dưỡng thiết bị đo lường và điều khiển.......................................................59
3.4.1 Thiết bị đo lường điện...............................................................................................59
3.4.1.1 Đồng hồ đo:........................................................................................................59
3.4.1.2 Biến dòng điện (50/5A, 100/5A, 200/5A).........................................................60
3.4.1.3 Biến điện áp (22/0.1kV, 110/0.1kV)..................................................................62
3.4.1.4 Công tơ điện (1 pha, 3 pha)................................................................................63
3.4.2 Thiết bị điều khiển tự động.......................................................................................64
3.4.2.1 PLC (S7-1200, S7-1500, M221)........................................................................64
3.4.2.2 Màn hình HMI (7’’, 10’’, 12’’)..........................................................................65
3.4.2.3 Biến tần (0.75kW, 1.5kW, 2.2kW, 3.7kW).......................................................67
3.4.2.4 Bộ điều khiển nhiệt độ, áp suất..........................................................................68
3.4.3 Thiết bị giám sát và truyền thông.............................................................................70
3.4.3.1 Gateway (Modbus RTU/TCP, IEC61850).........................................................70
3.4.3.2 Switch công nghiệp (4 port, 8 port, 16 port)......................................................71
3.4.3.3 Bộ chuyển đổi quang điện..................................................................................73
3.4.3.4 Cảm biến (nhiệt độ,độ ẩm, khói).......................................................................74
3.5 Tháo lắp bảo dưỡng các tuyến cáp...................................................................................76
3.5.1 Cáp lực hạ thế...........................................................................................................76
3.5.1.1 Cáp đồng (CV 2x1.5, 2x2.5, 3x2.5+1, 3x4+1)..................................................76
3.5.1.2 Cáp nhôm (AV 4x16, 4x25, 4x35, 4x50)...........................................................78
3.5.1.3 Phụ kiện đầu cốt, măng sông (16mm2, 25mm2, 35mm2).................................80
3.5.1.4 Hộp nối cáp trong nhà, ngoài trời......................................................................82
3.5.2 Cáp lực trung thế:......................................................................................................85

8. 3.5.2.1 Cáp 22kV (Cu/XLPE 3x50, 3x70, 3x95)...........................................................85
3.5.2.2 Đầu cáp trung thế (trong nhà, ngoài trời)...........................................................88
3.5.2.3 Măng sông nối cáp (Co nguội, co nóng)............................................................91
3.5.2.4 Thiết bị đo kiểm cáp..........................................................................................93
3.5.3 Cáp điều khiển và truyền thông................................................................................96
3.5.3.1 Cáp điều khiển (2x0.5, 4x0.5, 8x0.5, 12x0.5)....................................................96
3.5.3.2 Cáp mạng (CAT5e, CAT6, CAT7)....................................................................98
3.5.3.3 Cáp quang (4 core, 8 core, 12 core, 24 core)...................................................101
3.5.3.4 Phụ kiện đấu nối (đầu RJ45, ODF, hộp nối)....................................................103
CHƯƠNG 4: THÍ NGHIỆM ĐIỆN MỘT SỐ THIẾT BỊ THƯỜNG GẶP. ...........................1
4.5. Thí nghiệm điện máy biến áp............................................................................................1
4.5.1. Thí nghiệm cách điên.................................................................................................1
4.5.1.1. Đo điện trở cách điện cuộn dây( Megger 5000V,10000V).................................1
4.5.1.2. Đo tổn hao điện môi (tanδ).................................................................................4
4.5.1.3. Thí nghiệm điện áp tần số công nghiệp..............................................................6
4.5.2. Thí nghiệm các thông số cơ bản................................................................................8
4.5.2.1. Đo tỷ số biến.......................................................................................................8
4.5.2.2. Đo điện trở một chiều cuộn dây........................................................................11
4.5.2.3. Kiểm tra cực tính và nhóm nối dây...................................................................13
4.5.3. Thí nghiệm tổn hao và đặc tính................................................................................17
4.5.3.1. Đo tổn hao kh tải...............................................................................................17
4.5.3.2. Đo tổn hao ngắn mạch......................................................................................22
4.5.3.3. Phân tích dầu cách điện.....................................................................................25
4.6. Thí nghiệm điện các loại cao cáp....................................................................................29
4.6.1. Thí nghiệm cách điện...............................................................................................29
4.6.1.1. Đo điện trở cách điện (5000V).........................................................................29
4.6.1.2. Thử nghiệm điện áp một chiều.........................................................................29
4.6.1.3. Đo hệ số hấp thụ điện môi................................................................................30
4.6.2. Thí nghiệm dẫn điện................................................................................................31

9. 4.6.2.1. Đo điện trở một chiều lõi dẫn...........................................................................31
4.6.2.2. Kiểm tra cân bằng điện trở pha.........................................................................33
4.6.2.3. Đo điện trở tiếp xúc đầu cáp.............................................................................35
4.6.3. Thí nghiệm chuyên sâu............................................................................................39
4.6.3.1. Đo phóng điện cục bộ của cáp..........................................................................39
4.6.3.2. Đo tổn hao điện môi (tanδ) của thí nghiệm cáp điện........................................42
4.6.3.3. Xác định vị trí lỗi cáp........................................................................................45
CHƯƠNG 5: HỒ SƠ NGHIỆM THU VÀ THANH QUYẾT TOÁN. ..................................47
5.1. Hồ sơ pháp lý..................................................................................................................47
5.5.1. Quyết định phê duyệt và thông báo trúng thầu........................................................47
5.5.1.1. Quyết định phê duyệt........................................................................................47
5.1.1.2. Thông báo trúng thầu........................................................................................48
5.1.2. Hồ sơ hợp đồng........................................................................................................48
5.1.2.1. Hồ sơ thương thảo.............................................................................................48
5.1.2.2. Hợp đồng kinh tế...............................................................................................49
5.1.3. Hồ sơ kỹ thuật..........................................................................................................50
5.1.3.1. Bản vẽ thiết kế..................................................................................................50
5.1.3.2. Bản vẽ thi công.................................................................................................50
5.2. Hồ sơ chất lượng công trình............................................................................................51
5.2.1. Bảng tổng hợp khối lượng.......................................................................................51
5.2.1.1 Bảng khối lượng theo hạng mục (Ví dụ: Bảng KL-01 "Khối lượng bảo dưỡng
MBA số 1")....................................................................................................................51
5.2.2. Hồ sơ nghiệm thu.....................................................................................................52
5.2.2.1. Phiếu yêu cầu nghiệm thu.................................................................................52
5.2.2.2 Biên bản nghiệm thu..........................................................................................54
5.2.3. Nhật ký thi công.......................................................................................................56
5.2.3.1. Nhật ký theo ngày.............................................................................................57
5.2.4. Biên bản nghiệm thu thiết bị....................................................................................57
5.2.4.1. Biên bản nghiệm thu thíết bị.............................................................................58

10. 5.2.4.2. Biên bản thí nghiệm..........................................................................................58
5.2.4.3. Biên bản chạy thử.............................................................................................59
5.2.5 bản vẽ hoàn công......................................................................................................64
5.2.5.1 bản vẽ hoàn công...............................................................................................64
5.2.5.2 Báo cáo hoàn thành (Ví dụ: BC-001 "Báo cáo kết quả bảo dưỡng MBA")......70
5.3. Hồ sơ quyết toán A&B...................................................................................................72
5.3.1 Bảng xác định giá trị theo hợp đồng.........................................................................72
5.3.1.1 Bảng tính giá trị khối lượng hoàn thành............................................................72
5.3.1.2 Bảng tổng hợp thanh toán..................................................................................76
5.3.2 Bảng quyết toán giá trị phát sinh..............................................................................77
5.3.2.1 Bảng xác định khối lượng phát sinh..................................................................77
5.3.2.2 Hồ sơ phê duyệt phát sinh..................................................................................84

11. DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: Kết quả thí nghiệm đo điện trở cách điện cuộn dây................................................9
Bảng 1.2: Kết quả thí nghiệm đo tổn hao điện môi giả định.................................................12
Bảng 1.3: Vd kết quả đo thí nghiệm điện áp tần số công nghiệp..........................................14
Bảng 1.4: Kết quả so sánh tỷ số biến áp đo được với giá trị định mức khi không có sự cố..16
Bảng 1.5: Kết quả so sánh tỷ số biến áp đo được với giá trị định mức khi có sự cố.............16
Bảng 1.6: Kết quả thí nghiệm đo điện trở một chiều quy đổi về 75°C..................................18
Bảng 1.7: Kiểm tra cực tính...................................................................................................20
Bảng 1.8: Xác định nhóm vector...........................................................................................21
Bảng 1.9: Kiểm tra đấu nối trung tính...................................................................................21
Bảng 1.10: Bảng KL-01 "Khối lượng bảo dưỡng MBA số 1"..............................................56
Bảng 1.11: Biên bản nghiệm thu thiết bị...............................................................................63
Hình 1.12: Biên bản thí nghiệm.............................................................................................64

12. DANH MUC HÌNH ẢNH
Hình 1: kỹ sư đang kiểm tra tủ điện công nghiệp..................................................................14
Hình 2: Kỹ thuật viên đang thực hiện bảo dưỡng thiết bị điện..............................................15
Hình 3: Mô hình thí nghiệm hệ thống điện............................................................................16
Hình 4 : Sơ đồ quy trình lập kế hoạch bảo dưỡng thiết bị điện.............................................20
Hình 5: Bộ dụng cụ bảo dưỡng và kiểm tra thiết bị đóng cắt điện........................................21
Hình 6: Danh sách nhân sự và phân công nhiệm vụ trong bảo dưỡng..................................22
Hình 7; Máy cắt trung thế trong nhà, SF6, 24kV, 630A, 20ka/3s HD4/R-Sec......................34
Hình 8: Máy cắt trong nhà SF6 ABB 24kV 630A.................................................................36
Hình 9: Máy cắt chân không 24 kV loại di động có tiếp địa 1250A.....................................37
Hình 10: Máy cắt dầu.............................................................................................................40
Hình 11: Cấu tạo của máy cắt SF6( 110k-2000A).................................................................40
Hình 12: Cấu tạp của cơ cấu truyền động khí nén.................................................................42
Hình 13: Cầu dao cách ly 24KV ngoài trời...........................................................................43
Hình 14: Sứ cách điện............................................................................................................45
Hình 15: Hệ thống khóa liên động điện.................................................................................46
Hình 16: Cấu tạo bên ngoài tủ trung thế RMU......................................................................47
Hình 17: Thiết kế bên trong tủ trung thể RMU.....................................................................48
Hình 18: Cấu tạo thiết bị đóng cắt.........................................................................................56
Hình 19: Đồng hồ đo Vôn kế HN-96 500V...........................................................................58
Hình 20: Biến dòng đo lường hạ thế Emic HT8K 200/5A - 600VAC ( kiểu EM4H09 - 1 tỷ
số )..........................................................................................................................................59
Hình 21: Kích thước Biến dòng Emic HT8K 200/5A...........................................................60
Hình 22: Máy biến áp............................................................................................................61
Hình 23: Cấu tạo bên trong của công tơ điện 3 pha trực tiếp EMIC MV3E4 30(60)A.........62
Hình 24: Cấu tạo của bộ điều khiển Siemens CPU S7-1200.................................................63
Hình 25: Màn hình cảm ứng HMI 7” Key KTP700 Basic SIEMENS 6AV2123-2GB03-
0AX0......................................................................................................................................65
Hình 26: Biến tần INVT 0.75kW 1 Pha 220V – GD20-0R7G-S2.........................................66

13. Hình 27: Bộ điều khiển nhiệt độ............................................................................................68
Hình 28: Modbus TCP/IP to IEC 61850 Dual Port Gateway................................................69
Hình 29: Switch công nghiệp 4,8,16 port RJ45 100 + 2,3,4 port SFP Fiber 1GB.................71
Hình 30: Bộ chuyển đổi quang điện HHD-220G-20.............................................................72
Hình 31: Cảm biến nhiệt độ độ ẩm........................................................................................74
Hình 32: Dây cáp đồng trục...................................................................................................76
Hình 34: Đầu Cosse Pin Rỗng Bọc Nhựa..............................................................................80
Hình 35:Măng sông................................................................................................................80
Hình 36: Hộp nối dây điện, cáp điện.....................................................................................83
Hình 37:Cáp ngầm trung thế 3 lõi..........................................................................................86
Hình 38: Đầu cáp trung thế trong nhà và ngoài trời co nguội...............................................89
Hình 39: Măng sông nối cáp..................................................................................................91
Hình 40: Máy đo cáp quang OTDR.......................................................................................94
Hình 41: Cấu tạo cáp điều khiển............................................................................................96
Hình 42: Dây cáp mạng Cat5e...............................................................................................99
Hình 43: Cáp quang cống kim loại 8 sợi.............................................................................101
Hình 44: Đầu RJ45...............................................................................................................105
Hình 45: Cấu tạo của hộp phối quang ODF.........................................................................105
Hình 46: Sơ đồ mạch thí nghiệm khổng tải nguồn 3 pha......................................................19
Hình 47: Sơ đồ mạch thí nghiệm không tải nguồn 1 pha cuộn dây MBA đấu Y..................20
Hình 48: Sơ đồ mạch thí nghiệm không tải nguồn 1 pha cuộn dây MBA đấu Y0.................20
Hình 49: Sơ đồ mạch thí nghiệm không tải nguồn 1 pha cuộn dây MBA đấu .
∆
.................21
Hình 50: Thiết bị đo phóng điện............................................................................................42
Hình 51: Sơ đồ đo phóng điện cho các nhà máy lớn.............................................................42
Hình 52: Máy đo tổn hao điện môi........................................................................................45
Hình 53: Mẫu PYC để thay thế ống lót..................................................................................53
Hình 55:Bản vẽ hoàn công là bản vẽ bộ phận công trình, công trình xây dựng đã hoàn thành
................................................................................................................................................64

14. Hình 56: Bản vẽ hoàn công là bản vẽ phản ánh kết quả thực tế thi công xây lắp xong do nhà
thầu xây lắp trên cơ sở thiết kế bản vẽ thi công.....................................................................65
Hình 57: Bản vẽ hoàn công là cơ sở để thực hiện bảo hành bảo trì công trình.....................66
Hình 58: Làm cơ sở cho việc nghiệm thu giai đoạn, nghiệm thu hạng mục công trình........67
Hình 59: Là cơ sở để thanh toán, quyết toán và phục vụ cho việc kiểm toán.......................68
Hình 60: Phải thể hiện rõ ràng những chỉnh sửa, thay đổi để sử dụng thuận tiện.................69
Hình 61: Bản vẽ hoàn công....................................................................................................70
Hình 62. Thành phần máy biến áp ngâm dầu........................................................................71
Hình 63: Bảng Xđgtkl............................................................................................................73
Hình 64: Thanh Toán Thu Hồi Tạm Ứng Là Số Tiền Thống Nhất Đã Thanh Toán.............75
Hình 65: Luỹ Kế Giá Trị Thanh Toán Trong Bảng Xđklcvht...............................................75

15. NGUYỄN TIẾN
ĐẠT
ĐINH QUỐC
CHÍNH
NGUYỄN ĐÌNH
VŨ
MAI ĐĂNG
QUANG
Chương 1 1.3 1.1 1.4, 1.5 1.2
Chương 2 2.1 2.2 2.3 2.4
Chương 3 3.4, 3.5 3.2 3.1 3.3
Chương 4 4.5.1, 4.5.2 4.5.3 4.6.1, 4.6.2 4.6.3
Chương 5 5.1 5.2 (5.2.5), 5.35.2 (5.2.1, 5.2.2)5.2 (5.2.3, 5.2.4)

16. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ BẢO DƯỠNG VÀ THÍ NGHIỆM
ĐIỆN.
1.1 Mục dích của bảo dưỡng và thí nghiệm.
1.1.1 Đảm bảo vận hành an toàn và ổn định
Bảo dưỡng và thí nghiệm điện đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hệ thống điện
vận hành an toàn, liên tục và ổn định, giảm thiểu nguy cơ sự cố gây ảnh hưởng đến hoạt
động sản xuất và sinh hoạt.
Hình ảnh minh họa:
Hình 1: kỹ sư đang kiểm tra tủ điện công nghiệp.
1.1.1.1 Giảm thiểu rủi ro.
Kiểm tra định kỳ các thiết bị giúp phát hiện sớm các hư hỏng tiềm ẩn.
Thực hiện bảo dưỡng đúng quy trình giúp giảm thiểu các nguy cơ chập cháy, hỏng
hóc đột ngột.
Đảm bảo các thiết bị luôn trong tình trạng hoạt động tốt nhất.
Hình ảnh minh họa:

17. Hình 2: Kỹ thuật viên đang thực hiện bảo dưỡng thiết bị điện
1.1.1.2 Duy trì hiệu suất hoạt động
Bảo trì giúp duy trì hiệu suất của các thiết bị ở mức tối ưu.
Loại bỏ các yếu tố cản trở như bụi bẩn, oxy hóa và các hỏng hóc nhẹ.
Giúp các thiết bị hoạt động đúng theo các thông số kỹ thuật thiết kế.
1.1.1.3 Đảm bảo độ tin cậy hệ thống
Hệ thống điện ổn định giúp giảm thiểu tình trạng mất điện đột ngột.
Tăng cường độ sẵn sàng của các thiết bị điện trong hệ thống.
Giúp các thiết bị hoạt động trong thời gian dài mà không gặp sự cố.
1.1.2 Kéo dài tuổi thọ thiết bị
Bảo dưỡng định kỳ giúp các thiết bị vận hành trong thời gian dài mà không xảy ra hỏng hóc
nghiêm trọng.
1.1.2.1 Phòng ngừa hư hỏng sớm
Bảo dưỡng giúp phát hiện và khắc phục các lỗi nhỏ trước khi chúng phát triển thành
sự cố lớn.
Giảm áp lực hoạt động quá tải, giúp tăng tuổi thọ của thiết bị.
1.1.2.2 Bảo vệ các bộ phận quan trọng
Thường xuyên kiểm tra các bộ phận quan trọng như động cơ, máy biến áp và dây
dẫn.
Bôi trơn các bộ phận cơ khí, thay thế các linh kiện bị hao mòn.

18. 1.1.2.3 Tối ưu hóa chi phí vận hành
Giảm chi phí sửa chữa lớn nhờ phát hiện sớm các sự cố.
Giảm thiểu chi phí thay thế thiết bị mới.
1.1.3 Phát hiện và ngăn ngừa sự cố
Việc thí nghiệm và bảo dưỡng giúp phát hiện và ngăn chặn các sự cố tiềm ẩn trong hệ thống
điện.
Hình ảnh minh họa:
Hình 3: Mô hình thí nghiệm hệ thống điện
1.1.3.1 Kiểm tra định kỳ
Tiến hành các phép đo kiểm tra cách điện, điện trở tiếp đất và các thông số vận hành.
Xác định các sai lệch trong thông số hoạt động.
1.1.3.2 Phân tích dữ liệu vận hành
Thu thập và phân tích dữ liệu từ các cảm biến đo lường.
Xác định xu hướng suy giảm hiệu suất hoạt động.

19. 1.1.3.3 Dự báo và xử lý sớm
Ứng dụng các hệ thống phần mềm thông minh trong dự báo sự cố.
Lập kế hoạch bảo dưỡng kịp thời trước khi xảy ra hỏng hóc nghiêm trọng.
1.2 An toàn người và thiết bị trong bảo dưỡng và thí nghiệm
1.2.1 Các biện pháp an toàn cho người
1.2.1.1 Quy trình làm việc an toàn
Quy trình làm việc an toàn là các bước và hướng dẫn cụ thể nhằm đảm bảo an toàn cho
người lao động khi làm việc với các thiết bị điện trong quá trình bảo dưỡng và thí nghiệm.
Các yếu tố quan trọng trong quy trình làm việc an toàn bao gồm:
Lập kế hoạch công việc: Xác định rõ các bước thực hiện, các công việc cần làm, và
các mối nguy tiềm ẩn.
Kiểm tra thiết bị trước khi làm việc: Đảm bảo thiết bị điện đã được kiểm tra và bảo
dưỡng định kỳ, không có dấu hiệu hư hỏng hay rủi ro tiềm ẩn.
Ngắt nguồn điện: Trước khi tiến hành bảo dưỡng, phải ngắt nguồn điện để tránh
nguy cơ bị điện giật.
Thông báo về công việc: Cần thông báo cho mọi người liên quan về công việc đang
thực hiện để tránh các sự cố không mong muốn.
1.2.1.2 Sử dụng trang bị bảo hộ
Trang bị bảo hộ giúp bảo vệ người lao động khỏi các nguy cơ tai nạn khi làm việc với thiết
bị điện. Một số trang bị bảo hộ cần thiết bao gồm:
Găng tay cách điện: Bảo vệ tay khỏi nguy cơ điện giật.
Giày cách điện: Giúp ngăn ngừa điện giật khi tiếp xúc với các bề mặt có điện.
Mắt kính bảo vệ: Để bảo vệ mắt khỏi tia lửa, bụi hoặc các vật thể bay trong quá
trình làm việc.
Quần áo chống tĩnh điện: Giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác động của tĩnh điện khi làm
việc với các thiết bị điện.
1.2.1.3 Đào tạo an toàn lao động
Đào tạo an toàn lao động là yếu tố quan trọng để người lao động nắm vững các kiến thức và
kỹ năng cần thiết để bảo vệ bản thân khi làm việc với thiết bị điện. Các chương trình đào tạo
cần bao gồm:
Nhận thức về các nguy cơ tiềm ẩn: Hướng dẫn người lao động nhận biết các yếu tố
nguy hiểm trong môi trường làm việc.
Các quy định về an toàn lao động: Đảm bảo người lao động hiểu rõ các quy định
pháp lý và nội quy của công ty.

20. Kỹ năng xử lý tình huống khẩn cấp: Đào tạo kỹ năng xử lý khi gặp sự cố, như
ngừng công việc, sơ cứu, hoặc sử dụng các thiết bị cứu hộ.
1.2.2 Các biện pháp bảo vệ thiết bị
1.2.2.1 Phương pháp cách ly
Cách ly là biện pháp ngắt kết nối các thiết bị khỏi nguồn điện để bảo vệ thiết bị khỏi các sự
cố điện. Các phương pháp cách ly có thể bao gồm:
Cách ly bằng công tắc: Sử dụng công tắc hoặc bộ ngắt mạch để ngắt nguồn điện.
Cách ly vật lý: Tách biệt các thiết bị điện với nhau hoặc với nguồn điện bằng cách
sử dụng vỏ bọc cách điện, tủ bảo vệ.
Cách ly bằng dấu hiệu cảnh báo: Đặt biển báo, cảnh báo, hoặc khóa an toàn trên
thiết bị để thông báo rằng thiết bị đang trong trạng thái cách ly.
1.2.2.2 Bảo vệ quá tải
Bảo vệ quá tải giúp ngăn ngừa việc thiết bị hoạt động ngoài khả năng chịu đựng của nó,
tránh gây hư hỏng. Các biện pháp bảo vệ quá tải bao gồm:
Bộ ngắt mạch tự động (CB): Tự động ngắt mạch khi dòng điện vượt quá giới hạn
cho phép.
Thiết bị bảo vệ quá tải nhiệt: Các cảm biến nhiệt độ sẽ ngắt kết nối nguồn điện khi
nhiệt độ của thiết bị hoặc mạch vượt quá mức an toàn.
Cầu chì: Khi dòng điện vượt quá mức cho phép, cầu chì sẽ tự động cháy và ngắt
mạch, bảo vệ thiết bị khỏi hư hỏng.
1.2.2.3 Chống nhiễu và ảnh hưởng môi trường
Nhiễu và các yếu tố môi trường có thể làm giảm hiệu suất của thiết bị điện hoặc gây hư
hỏng. Các biện pháp bảo vệ bao gồm:
Màng chắn chống nhiễu: Sử dụng các vật liệu chắn nhiễu điện từ để giảm thiểu sự
can thiệp của tín hiệu ngoài vào hệ thống.
Bảo vệ khỏi độ ẩm và bụi: Sử dụng vỏ bảo vệ kín hoặc chống nước để bảo vệ thiết
bị khỏi các yếu tố như độ ẩm, bụi, hoặc hóa chất.
Thiết bị chống sét: Cài đặt các thiết bị chống sét để bảo vệ thiết bị khỏi các tác động
của sét đánh hoặc các xung điện mạnh từ bên ngoài.
1.2.3 Trang bị bảo hộ lao động
1.2.3.1 Trang bị cá nhân
Trang bị cá nhân giúp bảo vệ từng người lao động trong suốt quá trình làm việc. Một số
trang bị cá nhân cần thiết bao gồm:

21. Găng tay cách điện: Bảo vệ tay khỏi điện giật trong quá trình thao tác với thiết bị
điện.
Giày cách điện: Đảm bảo an toàn cho chân khi tiếp xúc với các bề mặt có điện.
Mũ bảo hiểm: Bảo vệ đầu khỏi các vật rơi hoặc tai nạn.
Đồ bảo vệ mắt và tai: Mắt kính bảo vệ và nút bịt tai giúp bảo vệ người lao động
khỏi các nguy cơ gây tổn thương.
1.2.3.2 Trang bị tập thể
Trang bị tập thể là các công cụ hoặc thiết bị bảo vệ chung cho nhóm lao động, bao gồm:
Khu vực an toàn: Các khu vực làm việc phải được bố trí để tránh gây nguy hiểm
cho nhóm người lao động.
Hệ thống cảnh báo: Đảm bảo rằng các thiết bị cảnh báo như đèn báo, còi báo động
được lắp đặt để cảnh báo người lao động về các tình huống nguy hiểm.
Bảng chỉ dẫn an toàn: Đặt các bảng chỉ dẫn an toàn rõ ràng tại các vị trí dễ thấy,
giúp mọi người nhận thức được các quy định và yêu cầu an toàn.
1.2.3.3 Thiết bị cứu hộ
Thiết bị cứu hộ giúp ứng phó kịp thời với các tình huống khẩn cấp trong quá trình bảo
dưỡng hoặc thí nghiệm. Các thiết bị cứu hộ cần thiết có thể bao gồm:
Bộ sơ cứu: Các bộ dụng cụ y tế để xử lý các vết thương nhẹ hoặc điện giật.
Máy thở tự động: Để cung cấp oxy trong trường hợp người lao động bị ngạt thở.
Dụng cụ cứu hộ điện giật: Các thiết bị giúp ngắt nguồn điện nhanh chóng và thiết bị
để cứu người bị điện giật.
1.3 Quy trình bảo dưỡng và thí nghiệm.
1.3.1 Chuẩn bị công tác
1.3.1.1 Lập kế hoạch chi tiết
Xác định phạm vi bảo dưỡng và thí nghiệm: Kiểm tra các thiết bị đóng cắt điện
cần bảo dưỡng, đánh giá tình trạng hoạt động.
Lên lịch trình thực hiện: Lập kế hoạch chi tiết về thời gian, địa điểm và nhân lực
tham gia.
Đánh giá rủi ro: Xác định các nguy cơ có thể xảy ra trong quá trình bảo dưỡng và
đề xuất biện pháp phòng ngừa.
Phối hợp với các bộ phận liên quan: Đảm bảo quá trình bảo dưỡng không ảnh
hưởng đến hoạt động chung của hệ thống điện.

22. Hình 4 : Sơ đồ quy trình lập kế hoạch bảo dưỡng thiết bị điện.
1.3.1.2 Chuẩn bị vật tư, thiết bị
Kiểm tra danh mục vật tư, thiết bị cần thiết: Đảm bảo đầy đủ dụng cụ, thiết bị đo
lường, vật tư thay thế.
Chuẩn bị thiết bị đo kiểm: Đồng hồ vạn năng, thiết bị đo cách điện, máy đo tiếp
địa, thiết bị phân tích chất lượng điện năng.
Đảm bảo an toàn: Trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ lao động (găng tay cách
điện, kính bảo hộ, quần áo chống hồ quang,…).
Dự phòng vật tư thay thế: Cầu dao, công tắc, tiếp điểm, rơ le bảo vệ, dầu cách
điện…

23. Hình 5: Bộ dụng cụ bảo dưỡng và kiểm tra thiết bị đóng cắt điện.
1.3.1.3 Phân công nhân lực
Chỉ định nhân sự theo chuyên môn: Kỹ sư điện, kỹ thuật viên, giám sát an toàn lao
động.
Phân công nhiệm vụ cụ thể: Người kiểm tra, người thực hiện bảo dưỡng, người ghi
nhận thông số kỹ thuật.
Trang bị bảo hộ lao động: Đảm bảo mọi nhân sự tham gia đều được đào tạo về an
toàn điện.
Phổ biến quy định an toàn: Kiểm tra các bước an toàn trước khi tiến hành làm việc.

24. Hình 6: Danh sách nhân sự và phân công nhiệm vụ trong bảo dưỡng.
1.3.2 Các bước thực hiện
1.3.2.1 Kiểm tra ban đầu
Kiểm tra tình trạng thiết bị: Quan sát bằng mắt thường, đo thông số kỹ thuật ban
đầu.
Đánh giá mức độ hao mòn: Kiểm tra tiếp điểm, dây dẫn, vỏ bọc cách điện.
Đảm bảo thiết bị cách ly khỏi nguồn điện: Treo biển cảnh báo, sử dụng thiết bị đo
kiểm để xác nhận không có điện áp.
1.3.2.2 Thực hiện bảo dưỡng
Vệ sinh bề mặt thiết bị: Dùng dung dịch làm sạch tiếp điểm, lau chùi bụi bẩn.

25. Kiểm tra và thay thế linh kiện: Xác định bộ phận hư hỏng và thay thế kịp thời.
Bôi trơn các khớp nối, tiếp điểm: Sử dụng dầu cách điện, mỡ dẫn điện.
Siết chặt các điểm nối: Kiểm tra lực siết bulông, ốc vít đảm bảo tiếp xúc tốt.
1.3.2.3 Ghi nhận kết quả
Ghi chép thông số kỹ thuật sau bảo dưỡng: Điện áp, dòng điện, điện trở cách điện.
So sánh với thông số tiêu chuẩn: Đối chiếu với hướng dẫn của nhà sản xuất.
Lưu trữ dữ liệu đo lường: Chụp ảnh, lưu trữ số liệu trên hệ thống.
1.3.3 Kiểm tra và nghiệm thu
1.3.3.1 Đánh giá kết quả
Thực hiện đo kiểm tra lại: Đo cách điện, đo điện trở tiếp xúc, kiểm tra hoạt động cơ
khí.
Đối chiếu tiêu chuẩn an toàn: Đảm bảo thiết bị đạt các yêu cầu về vận hành an
toàn.
Xác nhận thiết bị hoạt động ổn định: Chạy thử nghiệm có tải trước khi đưa vào sử
dụng.
1.3.3.2 Lập biên bản nghiệm thu
Ghi nhận kết quả thí nghiệm và bảo dưỡng: Lập báo cáo chi tiết.
Ký xác nhận của các bên liên quan: Chủ đầu tư, đơn vị bảo dưỡng, giám sát kỹ
thuật.
Xác định các điểm cần theo dõi: Ghi nhận các vấn đề phát sinh và đề xuất phương
án xử lý.
1.3.3.3 Lưu trữ hồ sơ
Lưu trữ biên bản nghiệm thu và tài liệu liên quan: Hồ sơ kỹ thuật, báo cáo đo
kiểm.
Cập nhật thông tin vào hệ thống quản lý thiết bị: Phần mềm quản lý bảo trì.
Lập kế hoạch bảo dưỡng tiếp theo: Dựa trên dữ liệu thu thập được để tối ưu hóa
bảo trì.

26. 1.4 Quy định của nhà nước về bảo dưỡng và thí nghiệm
1.4.1 Các văn bản pháp luật liên quan
1.4.1.1 Luật điện lực:
oLuật Điện lực là văn bản pháp lý cao nhất điều chỉnh các hoạt động liên quan
đến điện lực, bao gồm cả bảo dưỡng và thí nghiệm thiết bị điện.
1.4.1.2 Các nghị định hướng dẫn:
oCác nghị định của Chính phủ hướng dẫn chi tiết việc thi hành Luật Điện lực,
quy định cụ thể về trách nhiệm, quyền hạn của các tổ chức, cá nhân trong việc
bảo dưỡng và thí nghiệm thiết bị điện.
1.4.1.3 Thông tư quy định kỹ thuật:
oCác thông tư của Bộ Công Thương quy định các tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể về
bảo dưỡng và thí nghiệm thiết bị điện, đảm bảo an toàn và hiệu quả.
1.4.2 Tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng
1.4.2.1 Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN):
oCác tiêu chuẩn do Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng ban hành, áp
dụng bắt buộc trong phạm vi cả nước.
1.4.2.2 Tiêu chuẩn ngành:
oCác tiêu chuẩn do Bộ Công Thương hoặc các ngành khác ban hành, áp dụng
trong phạm vi ngành.
1.4.2.3 Tiêu chuẩn quốc tế (IEC, ISO...):
oCác tiêu chuẩn do các tổ chức quốc tế uy tín ban hành, có thể được áp dụng
nếu phù hợp với điều kiện Việt Nam.
1.4.3 Chế độ kiểm tra định kỳ
1.4.3.1 Lịch kiểm tra:
oQuy định tần suất kiểm tra định kỳ cho từng loại thiết bị, đảm bảo phát hiện
sớm các hư hỏng tiềm ẩn.
1.4.3.2 Nội dung kiểm tra:
oQuy định các hạng mục kiểm tra cụ thể cho từng loại thiết bị, đảm bảo đánh
giá toàn diện tình trạng kỹ thuật.
1.4.3.3 Báo cáo kết quả:
oQuy định việc lập báo cáo kết quả kiểm tra, ghi nhận các thông tin về tình
trạng thiết bị, các biện pháp khắc phục (nếu có).

27. 1.5 Lập dự toán công trình bảo dưỡng và thí nghiệm
1.5.1 Xác định khối lượng công việc
1.5.1.1 Khảo sát hiện trường:
oTiến hành khảo sát thực tế tại hiện trường để nắm bắt tình trạng thiết bị, điều
kiện thi công.
1.5.1.2 Lập bảng khối lượng:
oLập bảng thống kê chi tiết các công việc cần thực hiện, bao gồm cả số lượng
và đơn vị tính.
1.5.1.3 Phân tích yêu cầu kỹ thuật:
oPhân tích các yêu cầu kỹ thuật của công việc để xác định phương án thi công
phù hợp.
1.5.2 Định mức vật tư và nhân công
1.5.2.1 Áp dụng định mức hiện hành:
oÁp dụng các định mức do nhà nước hoặc các cơ quan có thẩm quyền ban
hành.
1.5.2.2 Tính toán nhu cầu vật tư:
oTính toán số lượng vật tư cần thiết cho từng công việc, đảm bảo đủ để thi
công.
1.5.2.3 Dự trù nhân công:
oDự trù số lượng nhân công cần thiết cho từng công việc, đảm bảo tiến độ thi
công.
1.5.3 Tính toán chi phí
1.5.3.1 Chi phí trực tiếp:
oBao gồm chi phí vật tư, nhân công, máy thi công.
1.5.3.2 Chi phí gián tiếp:
oBao gồm chi phí quản lý, chi phí chung, lợi nhuận định mức.
1.5.3.3 Dự phòng phí:
oKhoản chi phí dự trù cho các phát sinh không lường trước.
Các văn bản pháp luật liên quan
Để nắm rõ các quy định hiện hành, bạn có thể tham khảo các văn bản pháp luật sau:
Luật Điện lực năm 2004, sửa đổi bổ sung năm 2012.
Nghị định số 14/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Điện lực về an toàn
điện.

28. Thông tư 39/2015/TT-BCT quy định hệ thống điện phân phối.
Thông tư 14/2021/TT-BXD hướng dẫn xác định chi phí bảo trì công trình xây dựng.
Thông tư số 33/2015/TT-BCT ngày 27 tháng 10 năm 2015 của Bộ Công Thương quy
định về kiểm định kỹ thuật an toàn các thiết bị, dụng cụ điện.
1
 
CHƯƠNG 2: KĨ THUẬT ĐO LƯỜNG VÀ ĐIỀU KHIỂN TRONG BẢO DƯỠNG VÀ
THÍ NGHIỆM ĐIỆN.
2.1 Kỹ thuật đo lường các thông số điện cơ bản.
2.1.1 Đo điện áp
2.1.1.1 Nguyên lý đo
Điện áp là hiệu điện thế giữa hai điểm trong mạch điện. Đo điện áp thực chất là việc xác
định sự chênh lệch điện thế giữa hai điểm. Khi đo, dòng điện trong mạch không bị ảnh
hưởng nhiều và thiết bị đo chỉ cần tương tác nhẹ để không làm thay đổi đặc tính của mạch.
2.1.1.2 Thiết bị đo
Vôn kế (Voltmetre): Vôn kế là thiết bị chuyên dùng để đo điện áp. Nó có thể đo
điện áp một chiều (DC) hoặc xoay chiều (AC) tùy thuộc vào loại vôn kế.
Đồng hồ vạn năng (Multimeter): Đồng hồ vạn năng có thể đo nhiều thông số khác
nhau, bao gồm cả điện áp. Nó có thể sử dụng để đo cả điện áp DC và AC.
2.1.1.3 Phương pháp đo
Để đo điện áp, vôn kế hoặc đồng hồ vạn năng được kết nối song song với mạch cần đo, sao
cho hai cực của thiết bị đo đặt vào hai điểm có điện thế khác nhau. Khi đó, thiết bị đo sẽ
hiển thị giá trị điện áp giữa hai điểm đó.
2.1.2 Đo dòng điện
2.1.2.1 Nguyên lý đo
Dòng điện là sự chuyển động của các hạt mang điện (chủ yếu là electron) trong mạch điện.
Khi đo dòng điện, ta cần xác định lượng điện tích di chuyển qua một điểm trong mạch trong
một đơn vị thời gian. Đo dòng điện không làm gián đoạn quá trình dòng điện trong mạch.
2.1.2.2 Thiết bị đo
Ampe kế (Ampermeter): Ampe kế là thiết bị chuyên dùng để đo dòng điện. Nó có
thể đo dòng điện một chiều (DC) hoặc dòng điện xoay chiều (AC).
Đồng hồ vạn năng (Multimeter): Đồng hồ vạn năng cũng có thể đo dòng điện,
nhưng phải được chuyển sang chế độ đo dòng điện.

29. 2.1.2.3 Phương pháp đo
Để đo dòng điện, ampe kế hoặc đồng hồ vạn năng được kết nối nối tiếp vào mạch. Khi đó,
dòng điện sẽ đi qua thiết bị đo và thiết bị sẽ hiển thị giá trị dòng điện qua mạch.
2.1.3 Đo điện trở
2.1.3.1 Nguyên lý đo
Điện trở là khả năng của vật liệu cản trở dòng điện. Nguyên lý đo điện trở là dựa trên định
lý của Ôm, trong đó điện trở có thể được tính bằng tỉ lệ giữa điện áp và dòng điện qua vật
liệu. Điện trở được đo bằng cách xác định mối quan hệ này.
2.1.3.2 Thiết bị đo
Om kế (Ohmmeter): Om kế là thiết bị chuyên dùng để đo điện trở. Thiết bị này
thường có thể đo được các điện trở rất nhỏ đến rất lớn.
Đồng hồ vạn năng (Multimeter): Đồng hồ vạn năng cũng có khả năng đo điện trở,
và có thể điều chỉnh để đo các giá trị khác nhau.
2.1.3.3 Phương pháp đo
Để đo điện trở, om kế hoặc đồng hồ vạn năng được kết nối song song với đối tượng cần đo.
Sau đó, thiết bị sẽ đo điện trở của vật liệu hoặc linh kiện điện tử trong mạch. Chú ý rằng khi
đo điện trở, mạch cần phải được tắt để tránh đo sai số do dòng điện gây ra.
2.2 Kỹ thuật bơm dòng điện trong thí nghiệm điện
Kỹ thuật bơm dòng điện là một phương pháp quan trọng trong kiểm tra, đánh giá hệ thống
điện nhằm xác định tình trạng hoạt động, khả năng chịu tải của thiết bị và phát hiện các lỗi
tiềm ẩn. Quá trình bơm dòng điện được thực hiện với các thiết bị chuyên dụng, đảm bảo
cung cấp dòng điện có cường độ cao và ổn định theo yêu cầu thí nghiệm.
2.2.1 Nguyên lý bơm dòng
Bơm dòng điện là quá trình tạo ra một dòng điện nhất định để kiểm tra tính toàn vẹn và hiệu
suất hoạt động của hệ thống điện. Việc này giúp xác định các vấn đề như tổn hao điện năng,
điện trở tiếp xúc, khả năng chịu tải của dây dẫn, và tính ổn định của hệ thống.
2.2.1.1 Cơ sở lý thuyết
Dựa vào định luật Ohm và định luật Kirchhoff để tính toán và phân tích dòng điện
trong mạch.
Sử dụng nguyên lý cảm ứng điện từ để tạo dòng điện trong mạch thí nghiệm.
Đánh giá khả năng dẫn điện, mức độ sụt áp và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất
hoạt động của hệ thống.

30. 2.2.1.2 Phương pháp bơm dòng
Phương pháp trực tiếp: Dùng máy bơm dòng tạo dòng điện lớn đi qua hệ thống cần
kiểm tra.
Phương pháp gián tiếp: Sử dụng cuộn biến dòng để tạo dòng điện theo yêu cầu.
Phương pháp xung dòng: Cung cấp dòng điện ngắt quãng theo chu kỳ để kiểm tra
đặc tính đáp ứng của hệ thống điện.
2.2.1.3 Các thông số kỹ thuật
Cường độ dòng điện bơm: 0A - 10kA tùy theo loại thiết bị và mục đích thí nghiệm.
Tần số hoạt động: 50Hz - 60Hz, có thể thay đổi theo từng thiết bị.
Điện áp nguồn cấp: 220V - 380V tùy vào quy mô thí nghiệm.
Thời gian bơm dòng: 1s - 10s, tùy vào yêu cầu thử nghiệm và loại thiết bị kiểm tra.
2.2.2 Thiết bị bơm dòng
Thiết bị bơm dòng điện là dụng cụ chuyên dụng dùng để tạo ra dòng điện lớn phục vụ cho
mục đích kiểm tra và đánh giá hệ thống điện.
2.2.2.1 Cấu tạo thiết bị
Nguồn cấp điện: Cung cấp năng lượng để thiết bị hoạt động.
Bộ điều chỉnh dòng điện: Điều chỉnh cường độ dòng điện theo yêu cầu thí nghiệm.
Bộ khuếch đại dòng: Tăng cường độ dòng điện từ nguồn cấp.
Cảm biến đo lường: Đo và hiển thị các thông số dòng điện, điện áp.
Hệ thống bảo vệ: Bảo vệ thiết bị khỏi các sự cố quá tải hoặc đoản mạch.
2.2.2.2 Nguyên lý hoạt động
Thiết bị lấy nguồn điện đầu vào, tăng cường độ dòng thông qua bộ khuếch đại dòng.
Dòng điện bơm được điều chỉnh theo nhu cầu thí nghiệm.
Cảm biến đo lường giúp giám sát kết quả thí nghiệm theo thời gian thực.
Hệ thống bảo vệ tự động ngắt khi phát hiện dòng quá tải hoặc sự cố bất thường.
2.2.2.3 Bảo dưỡng thiết bị
Kiểm tra và vệ sinh định kỳ: Loại bỏ bụi bẩn, kiểm tra dây dẫn và các kết nối để
đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định.
Hiệu chuẩn thiết bị: Định kỳ kiểm tra độ chính xác của thiết bị bằng các phương
pháp hiệu chuẩn tiêu chuẩn.
Kiểm tra nguồn cấp: Đảm bảo điện áp ổn định, tránh các hư hỏng do chập cháy.
Thay thế linh kiện hao mòn: Kiểm tra và thay thế các linh kiện như cầu chì, bộ lọc
dòng, hoặc các thành phần bị oxy hóa.

31. 2.2.3 Quy trình thực hiện
Việc bơm dòng điện trong thí nghiệm cần tuân theo một quy trình chuẩn để đảm bảo an toàn
và đạt được kết quả chính xác.
2.2.3.1 Chuẩn bị
Kiểm tra tình trạng hệ thống điện trước khi thí nghiệm.
Kiểm tra thiết bị bơm dòng, đảm bảo các bộ phận hoạt động bình thường.
Lựa chọn giá trị dòng điện phù hợp với mục tiêu kiểm tra.
Đảm bảo các biện pháp an toàn như cách điện, nối đất thiết bị.
2.2.3.2 Tiến hành bơm dòng
Kết nối thiết bị bơm dòng với hệ thống cần kiểm tra theo sơ đồ kỹ thuật.
Cài đặt thông số dòng điện theo yêu cầu thí nghiệm.
Khởi động thiết bị bơm dòng và theo dõi sự thay đổi của các thông số điện.
Kiểm tra các thông số như mức sụt áp, điện trở tiếp xúc, khả năng chịu tải của hệ
thống.
Ghi nhận dữ liệu và đảm bảo rằng các thông số đạt yêu cầu tiêu chuẩn.
2.2.3.3 Kiểm tra kết quả
Đo lường giá trị dòng điện, điện áp trong quá trình bơm dòng.
So sánh kết quả với các tiêu chuẩn kỹ thuật để đánh giá chất lượng hệ thống.
Xác định các điểm bất thường và đề xuất giải pháp khắc phục.
2.3 Kỹ thuật cấp nguồn áp trong thí nghiệm điện
2.3.1 Phương pháp cấp nguồn
2.3.1.1 Cấp nguồn một chiều:
oSử dụng nguồn điện một chiều để kiểm tra các đặc tính của thiết bị, chẳng hạn
như điện trở cách điện, điện áp đánh thủng.
oThường được sử dụng trong thí nghiệm cáp điện, tụ điện, và các thiết bị cách
điện khác.
2.3.1.2 Cấp nguồn xoay chiều:
oSử dụng nguồn điện xoay chiều để kiểm tra các đặc tính của thiết bị, chẳng
hạn như điện áp chịu đựng, tổn thất điện môi.
oThường được sử dụng trong thí nghiệm máy biến áp, máy cắt, và các thiết bị
điện xoay chiều khác.

32. 2.3.1.3 Cấp nguồn đặc biệt:
oSử dụng các nguồn điện đặc biệt, chẳng hạn như nguồn xung, nguồn tần số
cao, để mô phỏng các điều kiện làm việc thực tế của thiết bị.
oThường được sử dụng trong thí nghiệm các thiết bị điện tử công suất, các thiết
bị chống sét.
2.3.2 Thiết bị cấp nguồn
2.3.2.1 Loại thiết bị:
oMáy phát điện một chiều.
oMáy phát điện xoay chiều.
oMáy biến áp thí nghiệm.
oBộ nguồn một chiều.
oBộ nguồn xoay chiều.
oCác thiết bị chuyên dụng cho từng loại thí nghiệm cụ thể.
2.3.2.2 Đặc tính kỹ thuật:
oĐiện áp định mức.
oDòng điện định mức.
oTần số.
oĐộ ổn định.
oĐộ chính xác.
2.3.2.3 Vận hành thiết bị:
oTuân thủ các quy trình vận hành của nhà sản xuất.
oKiểm tra kỹ lưỡng trước khi vận hành.
oGiám sát chặt chẽ trong quá trình vận hành.
oĐảm bảo các điều kiện an toàn khi vận hành.
2.3.3 An toàn khi cấp nguồn
2.3.3.1 Kiểm tra trước khi cấp:
oKiểm tra tình trạng của thiết bị cấp nguồn.
oKiểm tra các kết nối điện.
oKiểm tra các thiết bị bảo vệ.
oKiểm tra khu vực thí nghiệm, đảm bảo không có người không phận sự.

33. 2.3.3.2 Giám sát trong quá trình:
oGiám sát chặt chẽ các thông số điện áp, dòng điện.
oGiám sát tình trạng của thiết bị thí nghiệm.
oGiám sát tình trạng của thiết bị cấp nguồn.
oĐảm bảo có người có chuyên môn giám sát trong suốt quá trình thí nghiệm.
2.3.3.3 Xử lý sự cố:
oXây dựng các quy trình xử lý sự cố.
oTrang bị các phương tiện phòng cháy chữa cháy.
oĐào tạo nhân viên về kỹ năng xử lý sự cố.
oNhanh chóng ngắt nguồn điện khi có dấu hiệu bất thường.
2.4 Kỹ thuật chỉnh định thông số các thiết bị trong thí nghiệm điện
2.4.1 Nguyên tắc chỉnh định
2.4.1.1 Xác định thông số cần chỉnh
Trước khi tiến hành chỉnh định, cần xác định rõ các thông số cần được điều chỉnh để đảm
bảo thiết bị hoạt động chính xác. Các thông số này có thể bao gồm điện áp, dòng điện, tần
số, điện trở, hoặc các yếu tố khác tùy thuộc vào loại thiết bị và yêu cầu thí nghiệm. Quá
trình này giúp mục tiêu chỉnh định trở nên rõ ràng và hiệu quả.
2.4.1.2 Phương pháp chỉnh định
Phương pháp chỉnh định tùy thuộc vào loại thiết bị và thông số cần chỉnh. Một số phương
pháp chỉnh định phổ biến bao gồm:
Điều chỉnh thủ công: Sử dụng các công cụ điều chỉnh cơ học hoặc điện tử trên thiết
bị, như núm vặn, bộ điều chỉnh điện áp, hoặc các công tắc.
Điều chỉnh tự động: Một số thiết bị hiện đại có tính năng tự động điều chỉnh thông số
qua hệ thống phần mềm hoặc hệ thống điều khiển tự động.
Sử dụng thiết bị đo lường: Sử dụng các thiết bị đo lường chính xác để theo dõi và
chỉnh sửa các thông số như điện áp, dòng điện, hoặc tần số.
2.4.1.3 Tiêu chuẩn chấp nhận
Tiêu chuẩn chấp nhận cho việc chỉnh định thiết bị phụ thuộc vào các yêu cầu kỹ thuật và
các quy định trong ngành. Các tiêu chuẩn này có thể dựa trên các hướng dẫn của nhà sản
xuất hoặc các quy chuẩn quốc tế như ISO, IEC, hoặc các tiêu chuẩn kỹ thuật trong các thí
nghiệm điện. Mục đích của tiêu chuẩn là đảm bảo các thiết bị hoạt động ổn định và chính
xác trong suốt quá trình sử dụng.

34. 2.4.2 Các bước thực hiện
2.4.2.1 Chuẩn bị dụng cụ
Trước khi thực hiện chỉnh định, cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ và thiết bị cần thiết. Các
dụng cụ này có thể bao gồm:
Các thiết bị đo lường (vôn kế, ampe kế, đồng hồ vạn năng)
Các công cụ điều chỉnh (núm vặn, bộ điều chỉnh)
Các thiết bị bảo vệ (bao tay cách điện, kính bảo hộ)
Các tài liệu hướng dẫn sử dụng thiết bị và tiêu chuẩn kỹ thuật
2.4.2.2 Tiến hành chỉnh định
Quá trình chỉnh định thường bao gồm các bước sau:
1.Kết nối thiết bị đo lường: Gắn các thiết bị đo lường vào mạch thí nghiệm để kiểm tra
các thông số hiện tại của thiết bị cần chỉnh định.
2.Điều chỉnh thông số: Tiến hành điều chỉnh các thông số của thiết bị theo các giá trị
mong muốn hoặc theo tiêu chuẩn kỹ thuật đã xác định. Cần theo dõi quá trình này
một cách cẩn thận để đảm bảo không vượt quá giới hạn an toàn.
3.Kiểm tra lại: Sau khi thực hiện điều chỉnh, kiểm tra lại các thông số trên thiết bị đo
để chắc chắn rằng các thông số đã được chỉnh định đúng.
2.4.2.3 Ghi nhận số liệu
Trong suốt quá trình chỉnh định, cần ghi nhận các số liệu về các thông số đo được, bao gồm
giá trị ban đầu và giá trị sau khi chỉnh định. Các số liệu này sẽ được sử dụng để so sánh và
kiểm tra tính chính xác của quá trình chỉnh định. Việc ghi nhận chi tiết giúp phục vụ cho các
bước kiểm tra và xác nhận kết quả sau này.
2.4.3 Kiểm tra và xác nhận kết quả
2.4.3.1 Đánh giá độ chính xác
Để đánh giá độ chính xác của quá trình chỉnh định, cần so sánh kết quả đo được sau chỉnh
định với các giá trị chuẩn hoặc tiêu chuẩn kỹ thuật. Đánh giá này sẽ giúp xác định mức độ
chính xác của việc điều chỉnh và đảm bảo rằng thiết bị hoạt động đúng theo yêu cầu.
2.4.3.2 So sánh với tiêu chuẩn
Kết quả sau khi chỉnh định cần phải được so sánh với các tiêu chuẩn đã được thiết lập trước
đó (tiêu chuẩn quốc tế hoặc tiêu chuẩn nội bộ). Nếu kết quả nằm trong phạm vi chấp nhận
được, quá trình chỉnh định được coi là thành công. Nếu không, cần điều chỉnh lại thiết bị và
thực hiện lại quá trình chỉnh định.

35. 2.4.3.3 Lập báo cáo kết quả
Sau khi kiểm tra và xác nhận kết quả, cần lập báo cáo kết quả chỉnh định. Báo cáo này cần
ghi lại các thông số chỉnh định, các kết quả đo đạc, các so sánh với tiêu chuẩn, và bất kỳ các
lỗi hoặc sai số có thể xảy ra. Báo cáo này là cơ sở để đánh giá chất lượng thiết bị và giúp
cho các quá trình bảo trì, bảo dưỡng sau này.
3. Tháo lắp bảo dưỡng thiết bị điện trung cao thế
3.1. Máy cắt trung thế
1. Các bước tháo lắp máy cắt trung thế:
Chuẩn bị công cụ và môi trường làm việc:
Đảm bảo có đầy đủ dụng cụ cần thiết như cờ lê, kìm, búa, và các thiết bị an toàn.
Kiểm tra và đảm bảo khu vực làm việc an toàn, không có nguy hiểm về điện hay cơ
khí.
Tắt nguồn điện:
Đảm bảo nguồn điện đã bị ngắt hoàn toàn để tránh nguy hiểm.
Sử dụng biển hiệu an toàn và khóa nguồn điện nếu cần thiết.
Tháo các bộ phận bên ngoài:
Tháo các tấm bảo vệ, nắp đậy và các bộ phận khác để tiếp cận máy cắt.
Sử dụng cờ lê và tua vít để tháo rời các ốc vít và bu lông.
Tháo các bộ phận bên trong:
Tháo các bộ phận bên trong như cơ cấu đóng cắt, dao cắt, và các linh kiện điện tử
khác.
Ghi chú lại vị trí và cách lắp ráp của từng bộ phận để dễ dàng lắp lại sau này.
Bảo dưỡng máy cắt trung thế:
Kiểm tra và làm sạch:
Kiểm tra tình trạng của các bộ phận đã tháo, phát hiện các dấu hiệu hỏng hóc, mòn,
hoặc gỉ sét.
Sử dụng khăn lau và dung dịch làm sạch để làm sạch các bộ phận. Đảm bảo không
còn bụi bẩn hoặc chất bẩn nào.
Bôi trơn và bảo vệ:
Sử dụng dầu bôi trơn cho các cơ cấu cơ khí để giảm ma sát và tăng tuổi thọ.
Sử dụng các chất bảo vệ như sơn hoặc chất chống gỉ để bảo vệ các bộ phận kim loại.
Thay thế linh kiện hỏng:

36. Thay thế các linh kiện bị hỏng hoặc không đảm bảo chất lượng.
Đảm bảo rằng các linh kiện thay thế phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật của máy cắt.
Lắp lại máy cắt trung thế:
Lắp các bộ phận bên trong:
Lắp lại các bộ phận bên trong theo đúng thứ tự và vị trí đã ghi chú.
Đảm bảo rằng các kết nối điện và cơ khí được thực hiện đúng cách và chắc chắn.
Lắp các bộ phận bên ngoài:
Lắp lại các tấm bảo vệ, nắp đậy và các bộ phận khác.
Sử dụng cờ lê và tua vít để vặn chặt các ốc vít và bu lông.
Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống:
Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống để đảm bảo các bộ phận đã được lắp đúng và hoạt động
bình thường.
Thực hiện các bài kiểm tra hoạt động để đảm bảo máy cắt hoạt động ổn định và hiệu
quả.
Hình 7; Máy cắt trung thế trong nhà, SF6, 24kV, 630A, 20ka/3s HD4/R-Sec
3.1.1. Máy cắt SF6 (24kV-630A, 24kV-1250A)
1. Tháo lắp Máy cắt SF6:
Chuẩn bị công cụ và môi trường làm việc:
Đảm bảo có đầy đủ công cụ cần thiết: cờ lê, kìm, dụng cụ đo điện trở cách điện, bơm và hệ
thống hút khí SF6.
Kiểm tra an toàn khu vực làm việc, đảm bảo không có nguy cơ về điện và cơ khí.
Tắt nguồn điện và xả áp suất:

37. Đảm bảo nguồn điện đã bị ngắt hoàn toàn và máy cắt không còn áp suất.
Sử dụng biển hiệu và khóa nguồn điện để đảm bảo an toàn cho quá trình làm việc.
Tháo các bộ phận bên ngoài:
Tháo các tấm bảo vệ, nắp đậy và các bộ phận bảo vệ khác để tiếp cận các bộ phận bên
trong.
Sử dụng cờ lê và tua vít để tháo rời các ốc vít và bu lông.
Tháo các bộ phận bên trong:
Tháo các bộ phận chính của máy cắt như buồng dập hồ quang, cơ cấu đóng cắt và các linh
kiện điện tử.
Đảm bảo ghi chú lại vị trí và cách lắp ráp của từng bộ phận để dễ dàng lắp lại sau này.
Bảo dưỡng Máy cắt SF6:
Kiểm tra và làm sạch:
Kiểm tra kỹ lưỡng các bộ phận đã tháo để phát hiện các dấu hiệu hỏng hóc, mòn, hoặc gỉ
sét.
Sử dụng khăn lau, dung dịch làm sạch và thiết bị hút khí để làm sạch các bộ phận, đặc biệt
là buồng dập hồ quang và hệ thống cách điện.
Bảo dưỡng buồng dập hồ quang:
Kiểm tra và thay thế các tấm dẫn hướng và bộ phận chịu nhiệt trong buồng dập hồ quang
nếu cần.
Kiểm tra chất lượng và áp suất khí SF6, đảm bảo không có tạp chất hoặc độ ẩm trong khí.
Bôi trơn và bảo vệ:
Sử dụng dầu bôi trơn chuyên dụng cho các cơ cấu cơ khí để giảm ma sát và tăng tuổi thọ.
Sử dụng các chất bảo vệ như sơn hoặc chất chống gỉ để bảo vệ các bộ phận kim loại khỏi
oxy hóa.
Thay thế linh kiện hỏng:
Thay thế các linh kiện bị hỏng hoặc không đảm bảo chất lượng, như các cảm biến, thiết bị
đo lường và các bộ phận cách điện.
Đảm bảo rằng các linh kiện thay thế phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật của máy cắt.
Lắp lại Máy cắt SF6:
Lắp các bộ phận bên trong:

38. Lắp lại các bộ phận chính như buồng dập hồ quang, cơ cấu đóng cắt và các linh kiện điện tử
theo đúng thứ tự và vị trí đã ghi chú.
Đảm bảo rằng các kết nối điện và cơ khí được thực hiện đúng cách và chắc chắn.
Lắp các bộ phận bên ngoài:
Lắp lại các tấm bảo vệ, nắp đậy và các bộ phận khác.
Sử dụng cờ lê và tua vít để vặn chặt các ốc vít và bu lông.
Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống:
Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống để đảm bảo các bộ phận đã được lắp đúng và hoạt động bình
thường.
Thực hiện các bài kiểm tra hoạt động như đo điện trở cách điện, kiểm tra áp suất khí SF6 và
kiểm tra độ kín để đảm bảo máy cắt hoạt động ổn định và hiệu quả.
Khởi động lại và kiểm tra hoạt động:
Khởi động lại máy cắt và thực hiện các bài kiểm tra để đảm bảo rằng máy hoạt động đúng
cách.
Kiểm tra và theo dõi các thông số hoạt động để đảm bảo không có sự cố nào xảy ra.

39. Hình 8: Máy cắt trong nhà SF6 ABB 24kV 630A
3.1.2. Máy cắt chân không (24kV-630A, 24kV-1250A)
1. Tháo lắp:
Chuẩn bị: Đảm bảo an toàn trước khi tiến hành, kiểm tra tình trạng của thiết bị và môi
trường xung quanh.
Đình chỉ năng lượng: Đảm bảo rằng nguồn điện đã bị đình chỉ hoàn toàn.
Đo nhiệt độ: Kiểm tra nhiệt độ của các linh kiện để đảm bảo không có nguy cơ cháy nổ.
Tháo lắp linh kiện: Tháo lắp các linh kiện theo quy trình và hướng dẫn của nhà sản xuất.
Kiểm tra: Kiểm tra lại các linh kiện đã tháo lắp để đảm bảo chúng hoạt động đúng cách.
Bảo dưỡng:
Kiểm tra bề mặt: Kiểm tra bề mặt của các linh kiện để phát hiện các dấu hiệu mòn, hư hỏng.
Kiểm tra điện tử: Sử dụng các thiết bị đo lường để kiểm tra hiệu suất của các linh kiện.
Làm sạch: Làm sạch các linh kiện và các khu vực xung quanh để loại bỏ bụi bẩn, dấu hiệu
mòn.
Điều chỉnh: Điều chỉnh các thiết bị để đảm bảo chúng hoạt động ổn định và hiệu quả.
Kiểm tra hoàn tất: Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống để đảm bảo bảo dưỡng đã được thực hiện
đúng cách.
Hình 9: Máy cắt chân không 24 kV loại di động có tiếp địa 1250A
3.1.3 Máy cắt dầu (24kV-630A)
1. Tháo lắp Máy cắt dầu:
Chuẩn bị công cụ và môi trường làm việc:

40. Đảm bảo có đầy đủ công cụ cần thiết: cờ lê, kìm, búa, tua vít, bộ đo điện trở cách điện, bộ
đo điện áp, bơm và thùng chứa dầu.
Kiểm tra an toàn khu vực làm việc, đảm bảo không có nguy cơ về điện và cơ khí.
Tắt nguồn điện và xả dầu:
Đảm bảo nguồn điện đã bị ngắt hoàn toàn và máy cắt không còn kết nối với lưới điện.
Sử dụng biển hiệu và khóa nguồn điện để đảm bảo an toàn.
Xả dầu ra khỏi buồng máy cắt để tránh nguy hiểm và dễ dàng bảo dưỡng.
Tháo các bộ phận bên ngoài:
Tháo các tấm bảo vệ, nắp đậy và các bộ phận bảo vệ khác để tiếp cận các bộ phận bên
trong.
Sử dụng cờ lê và tua vít để tháo rời các ốc vít và bu lông.
Tháo các bộ phận bên trong:
Tháo các bộ phận chính của máy cắt như buồng dập hồ quang, cơ cấu đóng cắt, và các linh
kiện điện tử.
Đảm bảo ghi chú lại vị trí và cách lắp ráp của từng bộ phận để dễ dàng lắp lại sau này.
Bảo dưỡng Máy cắt dầu:
Kiểm tra và làm sạch:
Kiểm tra kỹ lưỡng các bộ phận đã tháo để phát hiện các dấu hiệu hỏng hóc, mòn, hoặc gỉ
sét.
Sử dụng khăn lau, dung dịch làm sạch và các vật liệu hút dầu để làm sạch các bộ phận, đặc
biệt là buồng dập hồ quang và hệ thống cách điện.
Bảo dưỡng buồng dập hồ quang:
Kiểm tra và thay thế các tấm dẫn hướng và bộ phận chịu nhiệt trong buồng dập hồ quang
nếu cần.
Kiểm tra chất lượng dầu, đảm bảo không có tạp chất hoặc nước trong dầu. Thay thế dầu mới
nếu cần.
Bôi trơn và bảo vệ:
Sử dụng dầu bôi trơn chuyên dụng cho các cơ cấu cơ khí để giảm ma sát và tăng tuổi thọ.
Sử dụng các chất bảo vệ như sơn hoặc chất chống gỉ để bảo vệ các bộ phận kim loại khỏi
oxy hóa.

41. Thay thế linh kiện hỏng:
Thay thế các linh kiện bị hỏng hoặc không đảm bảo chất lượng, như các cảm biến, thiết bị
đo lường và các bộ phận cách điện.
Đảm bảo rằng các linh kiện thay thế phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật của máy cắt.
Lắp lại Máy cắt dầu:
Lắp các bộ phận bên trong:
Lắp lại các bộ phận chính như buồng dập hồ quang, cơ cấu đóng cắt, và các linh kiện điện
tử theo đúng thứ tự và vị trí đã ghi chú.
Đảm bảo rằng các kết nối điện và cơ khí được thực hiện đúng cách và chắc chắn.
Lắp các bộ phận bên ngoài:
Lắp lại các tấm bảo vệ, nắp đậy và các bộ phận khác.
Sử dụng cờ lê và tua vít để vặn chặt các ốc vít và bu lông.
Bơm dầu và kiểm tra lại toàn bộ hệ thống:
Bơm dầu mới vào buồng máy cắt, đảm bảo lượng dầu đầy đủ và không có tạp chất.
Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống để đảm bảo các bộ phận đã được lắp đúng và hoạt động bình
thường.
Thực hiện các bài kiểm tra hoạt động như đo điện trở cách điện, kiểm tra độ kín của dầu và
kiểm tra hiệu suất đóng cắt để đảm bảo máy cắt hoạt động ổn định và hiệu quả.
Khởi động lại và kiểm tra hoạt động:
Khởi động lại máy cắt và thực hiện các bài kiểm tra để đảm bảo rằng máy hoạt động đúng
cách.
Kiểm tra và theo dõi các thông số hoạt động để đảm bảo không có sự cố nào xảy ra.

42. Hình 10: Máy cắt dầu
3.2. Máy Cắt Cao Thế:
3.2.1. Máy cắt SF6 (110kV-2000A, 220kV-2500A)
Hình 11: Cấu tạo của máy cắt SF6( 110k-2000A)
Bước 1: Chuẩn bị và đảm bảo an toàn
Ngắt nguồn điện toàn bộ và cắt điện đối với các mạch điện có liên quan.

43. Kiểm tra thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE): Găng tay cách điện, giày cách điện, kính bảo vệ, mũ
bảo hiểm và trang phục bảo hộ đầy đủ.
Kiểm tra không gian làm việc: Đảm bảo không có vật cản hoặc nguy hiểm trong khu vực
bảo dưỡng.
Bước 2: Kiểm tra khí SF6
Đo áp suất khí SF6: Kiểm tra áp suất khí trong bộ phận của máy cắt bằng đồng hồ đo
chuyên dụng. Đảm bảo áp suất trong mức yêu cầu của nhà sản xuất.
Kiểm tra độ kín: Sử dụng máy dò khí SF6 để kiểm tra xem hệ thống có bị rò rỉ khí ở các đầu
nối, van hoặc các điểm tiếp xúc hay không.
Thực hiện hút khí SF6 ra ngoài: Nếu cần thiết, sử dụng máy hút khí để đưa khí SF6 vào
bình chứa bảo quản, theo quy trình an toàn.
Bước 3: Tháo các bộ phận bên ngoài của máy cắt
Tháo vỏ bảo vệ ngoài: Dùng công cụ thích hợp để tháo rời các tấm vỏ bảo vệ máy cắt.
Tháo các đầu nối điện: Tháo từng kết nối điện với sự cẩn thận để không làm hỏng các đầu
nối, kẹp điện, hoặc cáp.
Bước 4: Kiểm tra và bảo dưỡng bộ phận điện và cơ khí
Kiểm tra tiếp điểm điện: Quan sát, làm sạch và kiểm tra các bộ phận tiếp điểm, bộ phóng
điện. Nếu phát hiện dấu hiệu mài mòn hoặc oxi hóa, phải thay mới hoặc làm sạch bằng các
dung dịch chuyên dụng.
Kiểm tra cơ cấu đóng cắt: Kiểm tra bộ phận cơ khí như các thanh trượt, mâm tiếp điểm, bộ
phận cơ cấu đóng cắt để phát hiện bất kỳ hỏng hóc nào.
Bôi trơn các bộ phận cơ khí: Các bộ phận như bánh răng, thanh trượt cần được bôi trơn với
dầu mỡ chuyên dụng để giảm ma sát, tránh mài mòn.
Bước 5: Thay thế và lắp lại các bộ phận
Thay thế các bộ phận bị hư hỏng: Nếu các bộ phận như tiếp điểm, van khí, hay cơ cấu đóng
cắt bị mòn, thay thế bằng bộ phận mới chính hãng.
Lắp lại các bộ phận: Sau khi kiểm tra và bảo dưỡng, lắp lại tất cả các bộ phận đã tháo ra, bắt
đầu từ cơ cấu cơ khí đến các đầu nối điện.
Bước 6: Kiểm tra và kiểm định
Kiểm tra hoạt động đóng cắt: Kiểm tra máy cắt đóng cắt, đảm bảo thao tác đóng cắt diễn ra
bình thường.
Kiểm tra độ kín khí SF6: Kiểm tra lại hệ thống khí SF6, đảm bảo không có rò rỉ khí.

44. Kiểm tra các thông số kỹ thuật: Kiểm tra các thông số về áp suất khí, nhiệt độ, và các thông
số cơ khí.
3.2.2. Máy cắt khí nén (110kV-2000A)
Bước 1: Ngắt nguồn và chuẩn bị
Ngắt toàn bộ nguồn điện và kiểm tra các điểm tiếp đất để đảm bảo không có điện.
Đảm bảo an toàn cho công nhân bằng việc kiểm tra trang bị bảo hộ cá nhân.
Bước 2: Kiểm tra hệ thống khí nén
Kiểm tra áp suất khí nén: Đo áp suất khí nén trong bộ phận máy cắt. Kiểm tra độ kín của các
đường ống và van khí để phát hiện rò rỉ.
Vệ sinh hệ thống khí nén: Làm sạch các bộ lọc khí và thay các bộ lọc nếu cần thiết.
Bước 3: Tháo bộ phận máy cắt
Tháo các bộ phận khí nén: Dùng công cụ thích hợp tháo các bộ phận khí nén, bao gồm ống
dẫn, van, và các bộ phận nối khí.
Tháo các bộ phận điện: Tháo các đầu nối điện của máy cắt một cách an toàn, đảm bảo
không làm hỏng các cáp.
Bước 4: Kiểm tra và bảo dưỡng
Kiểm tra các bộ phận điện: Kiểm tra tiếp điểm, thanh nối, và cơ cấu đóng cắt, làm sạch và
kiểm tra độ bền của chúng.
Kiểm tra cơ cấu khí nén: Kiểm tra bộ truyền động khí nén, bánh răng, các cơ cấu điều khiển.
Bước 5: Lắp lại máy cắt khí nén
Sau khi bảo dưỡng, lắp lại các bộ phận khí nén, các bộ phận cơ khí và điện theo thứ tự
đúng.
Bước 6: Kiểm tra chức năng
Kiểm tra đóng cắt: Đảm bảo rằng máy cắt hoạt động bình thường và thao tác đóng cắt diễn
ra suôn sẻ.
Kiểm tra hệ thống khí nén: Kiểm tra lại áp suất khí nén để đảm bảo sự ổn định trong suốt
quá trình vận hành.

45. 3.2.3. Cơ cấu truyền động (điện động, lò xo)
Hình 12: Cấu tạp của cơ cấu truyền động khí nén
Bước 1: Kiểm tra an toàn
Ngắt nguồn điện và đảm bảo rằng tất cả các nguồn điện đã được cắt.
Kiểm tra các công cụ bảo vệ cá nhân.
Bước 2: Kiểm tra cơ cấu cơ khí
Kiểm tra lò xo, bánh răng, trục, và các bộ phận cơ khí khác của cơ cấu truyền động.
Làm sạch các bộ phận cơ khí: Loại bỏ bụi bẩn và các tạp chất khác có thể gây ảnh hưởng
đến sự hoạt động của cơ cấu.
Bước 3: Bảo dưỡng cơ cấu truyền động
Bôi trơn các bộ phận cơ khí: Dùng dầu mỡ chuyên dụng để bôi trơn bánh răng, trục, và các
bộ phận có ma sát.
Kiểm tra các bộ phận điện: Kiểm tra các kết nối điện, tiếp điểm và các bộ phận điện của cơ
cấu truyền động.
Bước 4: Thay thế và kiểm tra
Nếu phát hiện các bộ phận bị hỏng hóc, cần thay thế ngay lập tức.
Kiểm tra lại tính đồng bộ của các bộ phận cơ khí.

46. 3.2.4. Dao cách ly và phụ kiện
3.2.4.1 Dao cách ly (24kV-630A, 24kV-1250A)
Hình 13: Cầu dao cách ly 24KV ngoài trời.
Bước 1: Ngắt nguồn điện và kiểm tra an toàn
Ngắt tất cả các nguồn điện và kiểm tra thiết bị bảo vệ cá nhân.
Đảm bảo dao cách ly được tắt hoàn toàn và không còn mang điện.
Bước 2: Tháo dao cách ly
Dùng công cụ chuyên dụng tháo dao cách ly ra khỏi các bộ phận liên kết.
Bước 3: Kiểm tra và bảo dưỡng
Kiểm tra các bộ phận tiếp xúc và cơ cấu đóng cắt của dao cách ly.
Vệ sinh: Làm sạch các bộ phận tiếp xúc, đảm bảo không có bụi bẩn hoặc oxi hóa.
Thay thế bộ phận hỏng: Thay thế các bộ phận bị mòn hoặc hỏng, đặc biệt là các lò xo và
tiếp điểm.
Bước 4: Lắp lại dao cách ly
Sau khi bảo dưỡng, lắp lại dao cách ly vào đúng vị trí.
Bước 5: Kiểm tra hoạt động
Đảm bảo dao cách ly hoạt động bình thường khi đóng mở

47. 3.2.4.2 Dao tiếp địa (24kV-630A)
Bước 1: Tháo dao tiếp địa
Kiểm tra an toàn và tháo dao tiếp địa.
Bước 2: Kiểm tra và thay thế bộ phận
Kiểm tra các bộ phận tiếp xúc, thay thế bộ phận hỏng hóc.
Bước 3: Lắp lại dao tiếp địa
Sau khi bảo dưỡng, lắp lại dao tiếp địa và kiểm tra lại khả năng tiếp địa.
3.2.4.3 Sứ cách điện (24kV, 110kV, 220kV)
Hình 14: Sứ cách điện.
Bước 1: Kiểm tra và tháo sứ cách điện
Cẩn thận tháo sứ cách điện ra khỏi vị trí.
Bước 2: Vệ sinh và kiểm tra
Làm sạch sứ cách điện bằng dung dịch thích hợp, kiểm tra các vết nứt, rạn.
Bước 3: Lắp lại sứ cách điện
Sau khi làm sạch và kiểm tra, lắp lại sứ cách điện.

48. 3.2.4.4. Hệ thống khóa liên động cơ khí và điện
Hình 15: Hệ thống khóa liên động điện.
Bước 1: Kiểm tra hệ thống khóa
Kiểm tra các bộ phận cơ khí và điện của hệ thống khóa liên động.
Bước 2: Vệ sinh và thay thế
Thực hiện vệ sinh, thay thế các bộ phận hỏng như chốt khóa, bánh răng, công tắc.
Bước 3: Lắp lại hệ thống khóa
Lắp lại hệ thống khóa liên động và kiểm tra tính hoạt động chính xác của nó.
3.3 Tháo lắp bảo dưỡng các tủ điện hợp bộ:
3.3.1 Tủ trung thế RMU

49. Hình 16: Cấu tạo bên ngoài tủ trung thế RMU.

50. Hình 17: Thiết kế bên trong tủ trung thể RMU.
3.3.1.1 Ngăn máy cắt (24kV-630A)
1. Tháo lắp:
- Chuẩn bị an toàn:
Đảm bảo rằng toàn bộ hệ thống điện đã được ngắt. Sử dụng thiết bị kiểm tra điện
(multimeter) để đảm bảo không còn điện áp trong ngăn máy cắt.
Đeo đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân như găng tay, kính bảo hộ, mũ bảo hiểm và giày cách
điện.
Mở nắp ngăn:
Sử dụng cờ lê hoặc tua vít để tháo các ốc vít và bản lề của nắp ngăn. Lưu trữ các ốc vít ở
nơi an toàn để dễ dàng lắp lại sau này.
Kiểm tra các gá lắp và các bộ phận khác để đảm bảo không bị hư hỏng.
Ngắt kết nối điện:
Ghi chú lại vị trí của các dây điện trước khi tháo. Sử dụng cờ lê để ngắt kết nối dây điện,
đảm bảo không làm hỏng các đầu nối.
Sử dụng nhãn dán để đánh dấu các dây điện nếu cần thiết.
Rút máy cắt:
Nhẹ nhàng kéo máy cắt ra khỏi khung. Đảm bảo không làm hỏng các bộ phận xung
quanh và giữ cho máy cắt thẳng đứng trong quá trình rút ra.
Kiểm tra các bộ phận xung quanh để đảm bảo không có vật cản.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra tình trạng:
Kiểm tra các điểm tiếp xúc của máy cắt. Sử dụng vải mềm hoặc bông để làm sạch bụi
bẩn và dầu mỡ. Đặc biệt chú ý đến các vùng tiếp xúc điện.
Kiểm tra các chi tiết cơ khí như lò xo, chốt khóa và cơ cấu dẫn động để đảm bảo không
có dấu hiệu ăn mòn hoặc hư hỏng.
- Kiểm tra điện trở cách điện:
Sử dụng đồng hồ đo cách điện để đo điện trở cách điện. Giá trị tối thiểu phải đạt chuẩn
theo quy định của nhà sản xuất. Nếu giá trị thấp hơn, cần xem xét thay thế.
Ghi lại các kết quả đo lường để theo dõi tình trạng thiết bị theo thời gian.
- Bảo trì cơ cấu:

51. Kiểm tra cơ cấu đóng cắt, bao gồm lò xo và cơ chế dẫn động. Bôi trơn các bộ phận
chuyển động bằng mỡ bôi trơn thích hợp.
Kiểm tra độ chính xác của cơ cấu điều khiển và đảm bảo rằng nó hoạt động trơn tru.
- Kiểm tra hệ thống điều khiển:
Đảm bảo rằng các cảm biến và bộ điều khiển đều hoạt động. Thực hiện kiểm tra chức năng
để đảm bảo rằng máy cắt sẽ hoạt động đúng khi có sự cố xảy ra.
3.3.1.2 Ngăn dao cách ly (24kV-630A)
1. Tháo lắp:
- Chuẩn bị an toàn:
Ngắt nguồn điện và kiểm tra điện áp bằng thiết bị chuyên dụng. Đảm bảo không có điện
áp trước khi bắt đầu.
Đeo đầy đủ trang bị bảo hộ và kiểm tra các thiết bị bảo hộ cá nhân.
- Mở ngăn:
Tháo các ốc vít trên nắp ngăn dao cách ly. Sử dụng công cụ phù hợp để mở nắp mà
không làm hỏng các bộ phận xung quanh.
Kiểm tra các bộ phận khác trong ngăn để đảm bảo không có dấu hiệu hư hỏng.
- Ngắt kết nối:
Ngắt các kết nối điện. Ghi chú vị trí của các dây điện để dễ dàng lắp lại.
Sử dụng nhãn dán để đánh dấu các dây điện nếu cần thiết.
- Rút ngăn:
Nhẹ nhàng rút ngăn dao cách ly ra khỏi khung. Cẩn thận không làm hỏng các bộ phận
khác trong tủ.
Đảm bảo rằng ngăn được rút ra một cách an toàn và không gây ra bất kỳ tổn hại nào cho
thiết bị.
2. Bảo dưỡng:
- Làm sạch:
Làm sạch các bộ phận tiếp xúc, kiểm tra tình trạng và độ bền của các bộ phận cơ khí như
bản lề và chốt. Sử dụng vải mềm để lau sạch bụi bẩn.
Kiểm tra các bộ phận xung quanh để phát hiện sớm dấu hiệu mòn hoặc hư hỏng.
- Kiểm tra điện trở cách điện:

52. Đo điện trở cách điện và so sánh với các thông số chuẩn. Nếu điện trở thấp hơn mức cho
phép, cần phải thay thế.
Ghi lại các kết quả đo lường để theo dõi tình trạng thiết bị.
- Kiểm tra chỉ báo trạng thái:
Đảm bảo rằng các chỉ báo trạng thái (đóng/mở) hoạt động chính xác. Kiểm tra các tín
hiệu đèn LED hoặc cơ học để đảm bảo chúng hoạt động đúng.
3.3.1.3 Ngăn đo lường (PT 22/0.1kV, CT 50-100/5A)
1. Tháo lắp:
- Ngắt nguồn điện:
Đảm bảo nguồn điện đã được ngắt và kiểm tra trạng thái an toàn.
Đeo đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân và kiểm tra các thiết bị bảo vệ.
- Mở tủ:
Tháo các ốc vít và mở nắp ngăn đo lường. Đặt các ốc vít ở nơi an toàn để dễ dàng lắp lại.
Kiểm tra các bộ phận khác trong ngăn để đảm bảo không bị hư hỏng.
- Ngắt kết nối
Ngắt các dây điện kết nối với PT và CT, ghi chú lại vị trí của chúng để dễ dàng lắp lại
sau này.
Sử dụng nhãn dán để đánh dấu các dây điện nếu cần thiết.
- Rút thiết bị:
Nhẹ nhàng rút PT và CT ra, chú ý không làm hỏng các bộ phận xung quanh.
Đảm bảo rằng thiết bị được rút ra một cách an toàn và không gây ra bất kỳ tổn hại nào
cho thiết bị.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra tình trạng thiết bị:
Kiểm tra PT và CT để đảm bảo không có dấu hiệu hư hỏng. Đặc biệt chú ý đến các bộ
phận cách điện.
Kiểm tra tình trạng của các đầu nối và đảm bảo chúng không bị lỏng hoặc ăn mòn.
- Làm sạch chân tiếp xúc:
Sử dụng vải mềm để làm sạch các chân tiếp xúc và kiểm tra độ chính xác của đo lường.
Đảm bảo rằng không có dấu hiệu ăn mòn.

53. Thực hiện kiểm tra điện trở của chân tiếp xúc để đảm bảo không có sự cố.
- Đo lường thông số:
Kiểm tra các thông số điện (điện áp, dòng điện) để đảm bảo thiết bị hoạt động chính xác.
So sánh với số liệu chuẩn để phát hiện sự bất thường.
Ghi lại các kết quả đo lường để theo dõi và kiểm tra hiệu suất.
3.3.1.4 Hệ thống báo chỉ thị (điện áp, SF6)
1. Tháo lắp:
- Chuẩn bị an toàn:
Ngắt nguồn điện và kiểm tra điện áp.
Đeo đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân và kiểm tra các thiết bị bảo vệ.
- Mở ngăn:
Mở nắp tủ và tháo các cảm biến báo chỉ thị ra khỏi vị trí. Sử dụng công cụ phù hợp để
tháo mà không làm hỏng các bộ phận xung quanh.
Kiểm tra các bộ phận khác trong ngăn để đảm bảo không có dấu hiệu hư hỏng.
- Ngắt kết nối:
Ngắt kết nối dây điện với các cảm biến. Ghi chú vị trí để dễ dàng lắp lại.
Sử dụng nhãn dán để đánh dấu các dây điện nếu cần thiết.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra cảm biến:
Kiểm tra tình trạng làm việc của các cảm biến và đảm bảo không có rò rỉ khí SF6. Thực
hiện kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề.
Đánh giá độ chính xác của các cảm biến và thực hiện hiệu chỉnh nếu cần thiết.
- Làm sạch:
Làm sạch các bộ phận cảm biến và các dây nối để đảm bảo không có bụi bẩn làm ảnh
hưởng đến hoạt động.
Kiểm tra các bộ phận xung quanh để phát hiện sớm dấu hiệu mòn hoặc hư hỏng.
- Kiểm tra độ chính xác:
Đo điện áp và so sánh với các thông số chuẩn để đảm bảo rằng hệ thống báo chỉ thị hoạt
động chính xác.
Ghi lại các kết quả đo lường để theo dõi tình trạng thiết bị theo thời gian.

54. 3.3.2 Tủ phân phối hạ thế:
3.3.2.1 Tủ tổng MCCB (400A, 630A, 1000A)
1. Tháo lắp:
Ngắt nguồn: Ngắt nguồn điện và kiểm tra tình trạng cách điện.
Mở tủ: Sử dụng cờ lê hoặc tua vít để tháo nắp tủ, lưu trữ các ốc vít cẩn thận.
Ngắt kết nối: Ngắt các dây điện kết nối với MCCB. Đảm bảo ghi chú lại vị trí để dễ dàng
lắp lại.
Rút MCCB: Nhẹ nhàng kéo MCCB ra khỏi khung, chú ý không làm hỏng các bộ phận
xung quanh.
Kiểm tra tình trạng thiết bị: Kiểm tra tình trạng của MCCB và các bộ phận xung quanh,
chú ý đến các dấu hiệu hư hỏng.
2. Bảo dưỡng:
Kiểm tra tiếp điểm:
Kiểm tra các điểm tiếp xúc, làm sạch bụi bẩn và dầu mỡ bằng vải mềm hoặc bông. Đặc
biệt chú ý đến các vùng tiếp xúc điện.
Sử dụng thiết bị đo để kiểm tra điện trở của các tiếp điểm. Nếu điện trở không đạt yêu
cầu, cần thay thế.
- Đo điện trở cách điện:
Sử dụng đồng hồ đo cách điện để đo điện trở cách điện. Nếu giá trị thấp hơn mức cho
phép, cần phải thay thế.
Ghi lại các kết quả đo lường để theo dõi tình trạng thiết bị.
- Kiểm tra cơ cấu:
Kiểm tra cơ cấu đóng cắt, bao gồm lò xo và cơ chế dẫn động. Bôi trơn các bộ phận
chuyển động nếu cần.
Đảm bảo rằng cơ cấu đóng cắt hoạt động trơn tru và không bị kẹt.
3.3.2.2 Tủ phân phối nhánh MCB (10A-63A)
1. Tháo lắp:
- Ngắt nguồn: Ngắt nguồn điện và kiểm tra điện áp.
- Mở tủ: Mở nắp tủ và tháo các MCB ra khỏi khung bằng cách tháo các ốc vít giữ chúng.

55. - Kiểm tra tình trạng thiết bị: Kiểm tra tình trạng của từng MCB và các bộ phận xung
quanh, chú ý đến các dấu hiệu hư hỏng.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra kết nối:
Kiểm tra tình trạng kết nối của từng MCB và làm sạch các chân tiếp xúc. Đảm bảo
không có dấu hiệu ăn mòn.
Sử dụng thiết bị đo để kiểm tra điện trở của các tiếp điểm. Nếu phát hiện điện trở cao
hoặc không ổn định, cần thay thế.
- Đo điện trở:
Đo điện trở cách điện của từng MCB bằng đồng hồ đo cách điện. So sánh với các thông
số chuẩn để phát hiện sự bất thường.
Ghi lại các kết quả đo lường để theo dõi tình trạng thiết bị.
- Thay thế MCB:
Thay thế MCB nếu phát hiện lỗi hoặc không hoạt động chính xác. Đảm bảo lắp đặt đúng
cách để tránh sự cố.
Kiểm tra các kết nối điện để đảm bảo rằng không có dây điện nào bị lỏng hoặc hư hỏng.
3.3.2.3 Tủ ATS/AMF (100A, 250A, 400A, 630A)
1. Tháo lắp:
- Ngắt nguồn: Đảm bảo nguồn điện đã được ngắt.
- Mở tủ: Mở nắp tủ và tháo các kết nối điện với ATS/AMF.
- Rút ATS/AMF: Nhẹ nhàng rút thiết bị ra khỏi khung và kiểm tra tình trạng thiết bị.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra hệ thống:
Kiểm tra các cảm biến và bộ điều khiển để đảm bảo chúng hoạt động chính xác. Đảm
bảo rằng tất cả các tín hiệu đều hoạt động bình thường.
Thực hiện kiểm tra chức năng để đảm bảo rằng thiết bị có thể chuyển đổi tự động khi có
sự cố xảy ra.
- Bảo trì:

56. Bôi trơn các bộ phận cơ khí và kiểm tra các đầu nối điện để đảm bảo không bị lỏng hay
ăn mòn.
Kiểm tra các bộ phận điện tử để đảm bảo rằng chúng hoạt động đúng cách và không có
dấu hiệu hư hỏng.
- Kiểm tra chức năng:
Thực hiện kiểm tra chức năng định kỳ để đảm bảo rằng hệ thống chuyển đổi tự động
3.3.3 Tủ bù công suất
3.3.3.2 Cuộn kháng (5kVAr, 10kVAr, 15kVAr)
1. Tháo lắp:
- Chuẩn bị an toàn:
Ngắt nguồn điện và kiểm tra điện áp bằng thiết bị chuyên dụng. Đảm bảo không còn điện
áp trước khi bắt đầu.
Đeo đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân như găng tay, kính bảo hộ và giày cách điện.
- Mở tủ:
Tháo các ốc vít và mở nắp tủ để tiếp cận cuộn kháng. Lưu trữ các ốc vít cẩn thận.
- Ngắt kết nối:
Ngắt các kết nối điện với cuộn kháng. Ghi chú lại vị trí của các dây điện để dễ dàng lắp
lại.
Sử dụng nhãn dán để đánh dấu các dây điện nếu cần thiết.
- Rút cuộn kháng:
Nhẹ nhàng rút cuộn kháng ra khỏi vị trí, chú ý không làm hỏng các bộ phận xung quanh.
Đảm bảo rằng cuộn kháng được rút ra một cách an toàn.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra tình trạng cuộn kháng:
Kiểm tra cuộn kháng để đảm bảo không có dấu hiệu hư hỏng hoặc rò rỉ. Đặc biệt chú ý
đến các đầu nối.
- Đo điện trở:
Sử dụng đồng hồ đo để kiểm tra điện trở của cuộn kháng. Nếu điện trở không đạt yêu
cầu, cần phải thay thế.
- Làm sạch:

57. Làm sạch bụi bẩn và các cặn bã khác bám trên cuộn kháng bằng vải mềm. Đảm bảo rằng
các bộ phận không bị ẩm ướt.
- Kiểm tra kết nối điện:
Kiểm tra các kết nối điện để đảm bảo không có dấu hiệu ăn mòn hoặc lỏng lẻo.
3.3.3.3 Bộ điều khiển (6 cấp, 12 cấp)
1. Tháo lắp:
- Chuẩn bị an toàn:
Ngắt nguồn điện và kiểm tra điện áp để đảm bảo an toàn.
Đeo đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân.
- Mở tủ:
Tháo các ốc vít và mở nắp tủ để tiếp cận bộ điều khiển. Lưu trữ cẩn thận các ốc vít.
- Ngắt kết nối:
Ngắt kết nối dây điện với bộ điều khiển. Ghi chú lại vị trí của các dây điện để dễ dàng
lắp lại.
Sử dụng nhãn dán để đánh dấu các dây điện, nếu cần thiết.
- Rút bộ điều khiển:
Nhẹ nhàng rút bộ điều khiển ra khỏi vị trí. Đảm bảo không làm hỏng các bộ phận xung
quanh.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra chức năng:
Kiểm tra hoạt động của bộ điều khiển để đảm bảo nó điều chỉnh bù công suất một cách
chính xác.
- Kiểm tra kết nối:
Kiểm tra các kết nối điện và đảm bảo không có dấu hiệu ăn mòn hoặc lỏng lẻo. Sử dụng
thiết bị đo để kiểm tra điện trở.
- Làm sạch:
Làm sạch bụi bẩn và cặn bã trên bộ điều khiển bằng vải mềm. Đảm bảo rằng các bộ phận
không bị ẩm hoặc bẩn.
- Cập nhật phần mềm:

58. Nếu bộ điều khiển có tính năng cập nhật phần mềm, hãy kiểm tra phiên bản và cập nhật
nếu cần thiết.
3.3.3.4 Thiết bị đóng cắt (Contactor 25A, 40A, 65A)
Hình 18: Cấu tạo thiết bị đóng cắt.
1. Tháo lắp:
- Chuẩn bị an toàn:
Ngắt nguồn điện và kiểm tra điện áp để đảm bảo an toàn.
Đeo đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân.
- Mở tủ:
Tháo các ốc vít và mở nắp tủ để tiếp cận thiết bị đóng cắt. Lưu trữ các ốc vít cẩn thận.
- Ngắt kết nối:
Ngắt kết nối dây điện với contactor. Ghi chú lại vị trí của các dây điện để dễ dàng lắp lại.
Sử dụng nhãn dán để đánh dấu các dây điện nếu cần thiết.
- Rút contactor:
Nhẹ nhàng rút contactor ra khỏi vị trí. Đảm bảo không làm hỏng các bộ phận xung quanh.
2. Bảo dưỡng:
- Kiểm tra tiếp điểm:

59. Kiểm tra các tiếp điểm của contactor và làm sạch bụi bẩn. Sử dụng vải mềm hoặc giấy
nhám nhẹ để làm sạch.
- Đo điện trở:
Sử dụng đồng hồ đo để kiểm tra điện trở của contactor. Nếu phát hiện điện trở cao hoặc
không ổn định, cần thay thế.
- Kiểm tra cơ cấu hoạt động:
Kiểm tra cơ cấu của contactor để đảm bảo nó hoạt động trơn tru. Bôi trơn các bộ phận
chuyển động nếu cần thiết.
- Thực hiện kiểm tra chức năng:
Thực hiện kiểm tra chức năng để đảm bảo contactor hoạt động đúng cách trong các tình
huống khác nhau.
Lưu ý chung:
- An toàn: Luôn tuân thủ các quy định an toàn khi thao tác với thiết bị điện. Đảm bảo rằng
tất cả các thiết bị bảo hộ cá nhân được sử dụng và kiểm tra tình trạng an toàn trước khi bắt
đầu công việc.
- Ghi chép: Ghi chép lại tất cả các hoạt động bảo trì và kiểm tra để theo dõi tình trạng thiết
bị và lịch sử bảo trì. Điều này giúp cải thiện quy trình bảo trì và phát hiện sớm các vấn đề có
thể xảy ra trong tương lai.
- Kiểm tra định kỳ: Thực hiện kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các sự cố và bảo trì thiết bị
kịp thời. Lên lịch bảo trì định kỳ theo quy định của nhà sản xuất
3.4 Tháo lắp bảo dưỡng thiết bị đo lường và điều khiển
3.4.1 Thiết bị đo lường điện
3.4.1.1 Đồng hồ đo:
1. Tháo lắp đồng hồ đo:
Đảm bảo an toàn: Đảm bảo rằng nguồn điện đã bị tắt và không có điện trực tiếp.
Duy trì điều kiện làm việc: Tránh làm việc trong điều kiện ẩm ướt hoặc có bụi bẩn.
Tháo các kết nối: Tháo các dây dẫn và kết nối điện từ đồng hồ.
Lưu ý về vị trí: Ghi nhớ vị trí và cấu hình ban đầu của đồng hồ để dễ dàng lắp lại sau khi
hoàn tất bảo dưỡng.
2. Bảo dưỡng đồng hồ đo:

60. Kiểm tra hư hỏng: Kiểm tra các bộ phận của đồng hồ để phát hiện các dấu hiệu hư hỏng
hoặc lỗi kỹ thuật.
Lau sạch: Lau sạch các bề mặt tiếp xúc và các bộ phận khác bằng khăn khô hoặc dung dịch
cồn.
Kiểm tra điểm zero: Đảm bảo điểm zero được cài đặt đúng cách trước khi sử dụng lại đồng
hồ.
Sửa chữa hoặc thay thế: Nếu phát hiện hư hỏng, sửa chữa hoặc thay thế các bộ phận cần
thiết.
Kiểm tra lại: Sau khi hoàn tất bảo dưỡng, kiểm tra lại đồng hồ để đảm bảo hoạt động chính
xác.
Hình 19: Đồng hồ đo Vôn kế HN-96 500V
3.4.1.2 Biến dòng điện (50/5A, 100/5A, 200/5A)
1. Tháo lắp biến dòng điện:
Đảm bảo an toàn: Tắt nguồn điện trước khi bắt đầu công việc để tránh nguy hiểm.
Ngắt kết nối: Ngắt các kết nối đầu vào và đầu ra của biến dòng.
Ghi nhớ vị trí: Ghi lại vị trí và kết nối của biến dòng để dễ dàng lắp lại sau khi bảo dưỡng.
Tháo biến dòng: Tháo các ốc vít hoặc kẹp cố định biến dòng để lấy nó ra khỏi hệ thống.
2. Bảo dưỡng biến dòng điện:
Kiểm tra ngoại hình: Kiểm tra biến dòng xem có bất kỳ dấu hiệu hư hỏng nào trên bề mặt
hoặc các bộ phận không.

61. Làm sạch: Sử dụng khăn khô hoặc dung dịch cồn để làm sạch các bề mặt và bộ phận của
biến dòng.
Kiểm tra kết nối: Đảm bảo các đầu nối không bị oxi hóa hoặc lỏng lẻo.
Kiểm tra độ chính xác: Sử dụng thiết bị đo để kiểm tra độ chính xác của biến dòng và đảm
bảo nó hoạt động đúng chuẩn.
Sửa chữa hoặc thay thế: Nếu phát hiện các bộ phận bị hư hỏng hoặc không hoạt động đúng,
tiến hành sửa chữa hoặc thay thế chúng.
3. Lắp lại biến dòng điện:
Đặt lại biến dòng: Đặt biến dòng vào vị trí ban đầu và gắn chặt nó bằng ốc vít hoặc kẹp cố
định.
Kết nối dây dẫn: Kết nối lại các dây dẫn vào đầu vào và đầu ra của biến dòng.
Kiểm tra cuối cùng: Bật nguồn điện và kiểm tra lại hoạt động của biến dòng để đảm bảo nó
hoạt động chính xác.
Hình 20: Biến dòng đo lường hạ thế Emic HT8K 200/5A - 600VAC ( kiểu EM4H09 - 1 tỷ số
)

62. Hình 21: Kích thước Biến dòng Emic HT8K 200/5A
3.4.1.3 Biến điện áp (22/0.1kV, 110/0.1kV)
1. Tháo lắp:
Ngắt điện: Đảm bảo máy biến áp đã được ngắt ra khỏi mạch điện và nối đất để đảm bảo an
toàn.
Kiểm tra: Kiểm tra các bộ phận như sứ cách điện, trụ chứa hạt hút ẩm, và các phụ kiện khác
để phát hiện các dấu hiệu hư hỏng.
Tháo lắp: Tháo lắp các bộ phận cần sửa chữa hoặc thay thế.
2. Bảo dưỡng:
Vệ sinh: Vệ sinh sạch bên ngoài và bên trong máy biến áp, loại bỏ bụi bẩn và các nguyên
nhân gây ẩm.
Kiểm tra: Kiểm tra các bộ phận như sứ cách điện, trụ chứa hạt hút ẩm, và các phụ kiện khác
để đảm bảo chúng đang hoạt động tốt.
Kiểm tra nhiệt độ: Sử dụng camera nhiệt để kiểm tra nhiệt độ đầu cáp, sứ và các bộ phận
khác.
Lấy mẫu dầu: Lấy mẫu dầu từ van xả đáy để kiểm tra chất lượng dầu.
Sửa chữa: Sửa chữa các bộ phận bị hư hỏng hoặc thay thế nếu cần thiết.
Kiểm tra chức năng: Kiểm tra lại chức năng của các bộ phận đã được sửa chữa hoặc thay
thế.

63. Hình 22: Máy biến áp.
3.4.1.4 Công tơ điện (1 pha, 3 pha)
1. Tháo lắp:
Ngắt điện: Đảm bảo công tơ đã được ngắt điện và nối đất để đảm bảo an toàn.
Tháo công tơ:
1 pha: Tháo rời dây dẫn ra khỏi các đầu cực của công tơ.
3 pha: Tháo rời các dây dẫn từ cả ba pha ra khỏi các đầu cực của công tơ.
Kiểm tra: Kiểm tra tổng thể công tơ để phát hiện các dấu hiệu hư hỏng.
Bảo dưỡng:
Vệ sinh: Vệ sinh bề ngoài công tơ, đặc biệt là khu vực các đầu cực, để loại bỏ bụi bẩn và
các tạp chất.
Kiểm tra kết nối: Đảm bảo các đầu cực và dây dẫn được kết nối chặt chẽ và không có dấu
hiệu rỉ sét hay ăn mòn.
Kiểm tra hoạt động: Sử dụng các thiết bị đo lường để kiểm tra độ chính xác của công tơ,
đảm bảo rằng nó vẫn hoạt động chính xác theo tiêu chuẩn.
Kiểm tra nhiệt độ: Dùng thiết bị đo nhiệt độ để kiểm tra các đầu cực, đảm bảo không có
nhiệt độ bất thường.
Thay thế bộ phận hư hỏng: Thay thế các bộ phận bị hư hỏng hoặc có dấu hiệu mòn.

64. Lắp lại công tơ:
Kết nối dây dẫn:
1 pha: Kết nối dây dẫn vào các đầu cực của công tơ theo đúng thứ tự.
3 pha: Kết nối lại các dây dẫn của ba pha vào các đầu cực tương ứng.
Kiểm tra lại kết nối: Đảm bảo các đầu nối được gắn chặt và đúng vị trí.
Đo kiểm tra: Sử dụng các thiết bị đo lường để kiểm tra lại hoạt động của công tơ sau khi lắp
đặt.
Hình 23: Cấu tạo bên trong của công tơ điện 3 pha trực tiếp EMIC MV3E4 30(60)A.
3.4.2 Thiết bị điều khiển tự động
3.4.2.1 PLC (S7-1200, S7-1500, M221)
1. Tháo lắp PLC:
Chuẩn bị: Đảm bảo rằng hệ thống đã tắt nguồn và không có nguồn điện nào kết nối với
PLC.
Đánh dấu khe cắm: Ghi nhớ hoặc đánh dấu các khe cắm của các module để dễ dàng lắp lại
sau.

65. Tháo các module: Tháo các module mở rộng (I/O, module truyền thông, module đếm) từ
PLC.
Tháo CPU: Tháo CPU từ bộ điều khiển và lưu trữ ở một nơi an toàn.
2. Bảo dưỡng PLC:
Kiểm tra môi trường: Đảm bảo môi trường xung quanh PLC không có bụi bẩn, nước mắc,
hoặc các yếu tố có thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối: Kiểm tra các kết nối điện, dây cáp, và các cổng kết nối để đảm bảo không
có dấu hiệu hỏng hóc.
Kiểm tra CPU và module: Kiểm tra CPU và các module mở rộng để đảm bảo
không có dấu hiệu hỏng hóc hoặc lỗi.
Cập nhật phần mềm: Đảm bảo rằng phần mềm PLC đã được cập nhật phiên bản mới nhất.
Kiểm tra hoạt động: Lắp lại các module và CPU, sau đó khởi động lại hệ thống để kiểm tra
hoạt động.
3. Tháo lắp và bảo dưỡng PLC M221:
Tháo lắp: Tương tự như các PLC khác, tháo các module và CPU.
Bảo dưỡng: Kiểm tra môi trường, kết nối, CPU, module, và cập nhật phần mềm.
Hình 24: Cấu tạo của bộ điều khiển Siemens CPU S7-1200
3.4.2.2 Màn hình HMI (7’’, 10’’, 12’’)
1. Tháo lắp màn hình HMI:
Chuẩn bị: Đảm bảo rằng hệ thống đã tắt nguồn và không có nguồn điện nào kết nối với màn
hình HMI.

66. Đánh dấu khe cắm: Ghi nhớ hoặc đánh dấu các khe cắm của các module để dễ dàng lắp lại
sau.
Tháo các module: Tháo các module mở rộng (nếu có) từ màn hình HMI.
Tháo màn hình: Tháo màn hình HMI ra khỏi bộ phận kết nối và lưu trữ ở một nơi an toàn.
2. Bảo dưỡng màn hình HMI:
Kiểm tra môi trường: Đảm bảo môi trường xung quanh màn hình HMI không có bụi bẩn,
nước mắc, hoặc các yếu tố có thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối: Kiểm tra các kết nối điện, dây cáp, và các cổng kết nối để đảm bảo không
có dấu hiệu hỏng hóc.
Kiểm tra phần cứng: Kiểm tra các bộ phận phần cứng của màn hình như màn hình LCD, bo
mạch điều khiển, bộ nhớ, v.v. để xác định nguyên nhân gây ra sự cố và thay thế các bộ phận
hỏng.
Cập nhật phần mềm: Đảm bảo rằng phần mềm màn hình HMI đã được cập nhật phiên bản
mới nhất.
Kiểm tra hoạt động: Lắp lại các module và màn hình HMI, sau đó khởi động lại hệ thống để
kiểm tra hoạt động.
3. Tháo lắp và bảo dưỡng màn hình HMI 7'', 10'', 12'':
Tháo lắp: Tương tự như các màn hình HMI khác, tháo các module và màn hình.
Bảo dưỡng: Kiểm tra môi trường, kết nối, phần cứng, cập nhật phần mềm và kiểm tra hoạt
động.

67. Hình 25: Màn hình cảm ứng HMI 7” Key KTP700 Basic SIEMENS 6AV2123-2GB03-0AX0
3.4.2.3 Biến tần (0.75kW, 1.5kW, 2.2kW, 3.7kW)
1. Tháo lắp biến tần:
Chuẩn bị:
Đảm bảo rằng hệ thống đã được tắt nguồn và không còn nguồn điện kết nối với biến tần.
Đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất về quy trình tháo lắp.
Tháo biến tần:
Ngắt tất cả các kết nối điện và cáp tín hiệu khỏi biến tần.
Tháo vít hoặc khóa giữ biến tần trên giá đỡ hoặc tủ điện.
Cẩn thận nhấc biến tần ra và lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát.
2. Bảo dưỡng biến tần:
Kiểm tra môi trường: Đảm bảo môi trường xung quanh biến tần không có bụi bẩn, độ ẩm
cao, hoặc các yếu tố có thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối: Kiểm tra các kết nối điện, dây cáp, và các cổng kết nối để đảm bảo không
có dấu hiệu hỏng hóc hay ăn mòn.
Vệ sinh: Làm sạch bụi bẩn trên bề mặt biến tần và các bộ phận khác bằng khăn mềm và
dụng cụ thổi khí.

68. Kiểm tra và thay thế: Kiểm tra các bộ phận bên trong biến tần như tụ điện, module IGBT,
và các linh kiện khác. Thay thế các bộ phận bị hỏng hoặc có dấu hiệu mòn.
Cập nhật phần mềm: Nếu biến tần có phần mềm điều khiển, đảm bảo rằng nó đã được cập
nhật phiên bản mới nhất từ nhà sản xuất.
3. Lắp lại biến tần:
Lắp đặt:
Đặt biến tần vào vị trí ban đầu trên giá đỡ hoặc tủ điện.
Gắn chặt vít hoặc khóa giữ biến tần.
Kết nối điện:
Kết nối lại các dây dẫn điện và cáp tín hiệu vào các cổng tương ứng của biến tần.
Đảm bảo rằng các kết nối được gắn chặt và không có dấu hiệu lỏng lẻo.
Kiểm tra:
Bật nguồn hệ thống và kiểm tra hoạt động của biến tần.
Đảm bảo rằng biến tần hoạt động bình thường và không có lỗi hoặc cảnh báo nào.
Hình 26: Biến tần INVT 0.75kW 1 Pha 220V – GD20-0R7G-S2.
3.4.2.4 Bộ điều khiển nhiệt độ, áp suất
1. Tháo lắp bộ điều khiển nhiệt độ và áp suất:
Chuẩn bị:
Đảm bảo hệ thống đã được tắt nguồn và không còn nguồn điện kết nối với bộ điều khiển.
Đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất về quy trình tháo lắp.

69. Tháo bộ điều khiển:
Ngắt tất cả các kết nối điện và cáp tín hiệu khỏi bộ điều khiển.
Tháo vít hoặc khóa giữ bộ điều khiển trên giá đỡ hoặc tủ điện.
Cẩn thận nhấc bộ điều khiển ra và lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát.
2. Bảo dưỡng bộ điều khiển nhiệt độ và áp suất:
Kiểm tra môi trường:
Đảm bảo môi trường xung quanh bộ điều khiển không có bụi bẩn, độ ẩm cao, hoặc các yếu
tố có thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối:
Kiểm tra các kết nối điện, dây cáp, và các cổng kết nối để đảm bảo không có dấu hiệu hỏng
hóc hay ăn mòn.
Vệ sinh:
Làm sạch bụi bẩn trên bề mặt bộ điều khiển và các bộ phận khác bằng khăn mềm và dụng
cụ thổi khí.
Kiểm tra và thay thế:
Kiểm tra các bộ phận bên trong bộ điều khiển như cảm biến, module điều khiển, và các linh
kiện khác. Thay thế các bộ phận bị hỏng hoặc có dấu hiệu mòn.
Cập nhật phần mềm:
Nếu bộ điều khiển có phần mềm điều khiển, đảm bảo rằng nó đã được cập nhật phiên bản
mới nhất từ nhà sản xuất.
3. Lắp lại bộ điều khiển:
Lắp đặt:
Đặt bộ điều khiển vào vị trí ban đầu trên giá đỡ hoặc tủ điện.
Gắn chặt vít hoặc khóa giữ bộ điều khiển.
Kết nối điện:
Kết nối lại các dây dẫn điện và cáp tín hiệu vào các cổng tương ứng của bộ điều khiển.
Đảm bảo rằng các kết nối được gắn chặt và không có dấu hiệu lỏng lẻo.
Kiểm tra:
Bật nguồn hệ thống và kiểm tra hoạt động của bộ điều khiển.
Đảm bảo rằng bộ điều khiển hoạt động bình thường và không có lỗi hoặc cảnh báo nào.

70. Hình 27: Bộ điều khiển nhiệt độ
3.4.3 Thiết bị giám sát và truyền thông
3.4.3.1 Gateway (Modbus RTU/TCP, IEC61850)
1. Tháo lắp Gateway:
Chuẩn bị:
Đảm bảo rằng hệ thống đã được tắt nguồn và không còn nguồn điện kết nối với Gateway.
Đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất về quy trình tháo lắp.
Tháo Gateway:
Ngắt tất cả các kết nối điện và cáp tín hiệu khỏi Gateway.
Tháo Gateway ra khỏi bộ phận kết nối và lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát.
2. Bảo dưỡng Gateway:
Kiểm tra môi trường:
Đảm bảo môi trường xung quanh Gateway không có bụi bẩn, độ ẩm cao, hoặc các yếu tố có
thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối:
Kiểm tra các kết nối điện, dây cáp, và các cổng kết nối để đảm bảo không có dấu hiệu hỏng
hóc hay ăn mòn.
Vệ sinh:
Làm sạch bụi bẩn trên bề mặt Gateway và các bộ phận khác bằng khăn mềm và dụng cụ
thổi khí.

71. Kiểm tra và thay thế:
Kiểm tra các bộ phận bên trong Gateway như bo mạch điều khiển, module truyền thông, và
các linh kiện khác. Thay thế các bộ phận bị hỏng hoặc có dấu hiệu mòn.
Cập nhật phần mềm:
Nếu Gateway có phần mềm điều khiển, đảm bảo rằng nó đã được cập nhật phiên bản mới
nhất từ nhà sản xuất.
3. Lắp lại Gateway:
Lắp đặt:
Đặt Gateway vào vị trí ban đầu trên giá đỡ hoặc tủ điện.
Gắn chặt vít hoặc khóa giữ Gateway.
Kết nối điện:
Kết nối lại các dây dẫn điện và cáp tín hiệu vào các cổng tương ứng của Gateway.
Đảm bảo rằng các kết nối được gắn chặt và không có dấu hiệu lỏng lẻo.
Kiểm tra:
Bật nguồn hệ thống và kiểm tra hoạt động của Gateway.
Đảm bảo rằng Gateway hoạt động bình thường và không có lỗi hoặc cảnh báo nào.

72. Hình 28: Modbus TCP/IP to IEC 61850 Dual Port Gateway
3.4.3.2 Switch công nghiệp (4 port, 8 port, 16 port)
1. Tháo lắp switch công nghiệp:
Chuẩn bị:
Đảm bảo rằng hệ thống đã được tắt nguồn và không còn nguồn điện kết nối với switch.
Đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất về quy trình tháo lắp.
Tháo switch:
Ngắt tất cả các kết nối cáp mạng và nguồn điện khỏi switch.
Tháo các vít hoặc khóa giữ switch trên giá đỡ hoặc tủ rack.
Cẩn thận nhấc switch ra và lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát.
2. Bảo dưỡng switch công nghiệp:
Kiểm tra môi trường:
Đảm bảo môi trường xung quanh switch không có bụi bẩn, độ ẩm cao, hoặc các yếu tố có
thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối:
Kiểm tra các kết nối cáp mạng, nguồn điện, và các cổng kết nối để đảm bảo không có dấu
hiệu hỏng hóc hay ăn mòn.
Vệ sinh:
Làm sạch bụi bẩn trên bề mặt switch và các bộ phận khác bằng khăn mềm và dụng cụ thổi
khí.
Kiểm tra và thay thế:
Kiểm tra các bộ phận bên trong switch như bảng mạch, nguồn điện, và các linh kiện khác.
Thay thế các bộ phận bị hỏng hoặc có dấu hiệu mòn.
Cập nhật firmware:
Đảm bảo rằng firmware của switch đã được cập nhật phiên bản mới nhất từ nhà sản xuất.
3. Lắp lại switch công nghiệp:
Lắp đặt:
Đặt switch vào vị trí ban đầu trên giá đỡ hoặc tủ rack.
Gắn chặt vít hoặc khóa giữ switch.
Kết nối lại:

73. Kết nối lại các cáp mạng và nguồn điện vào các cổng tương ứng của switch.
Đảm bảo rằng các kết nối được gắn chặt và không có dấu hiệu lỏng lẻo.
Kiểm tra:
Bật nguồn hệ thống và kiểm tra hoạt động của switch.
Đảm bảo rằng switch hoạt động bình thường và không có lỗi hoặc cảnh báo nào.
Hình 29: Switch công nghiệp 4,8,16 port RJ45 100 + 2,3,4 port SFP Fiber 1GB
3.4.3.3 Bộ chuyển đổi quang điện
1. Tháo lắp bộ chuyển đổi quang điện:
Chuẩn bị:
Đảm bảo rằng hệ thống đã được tắt nguồn và không còn nguồn điện kết nối với bộ chuyển
đổi quang điện.
Đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất về quy trình tháo lắp.
Tháo bộ chuyển đổi quang điện:
Ngắt tất cả các kết nối cáp quang và nguồn điện khỏi bộ chuyển đổi quang điện.
Tháo các vít hoặc khóa giữ bộ chuyển đổi trên giá đỡ hoặc tủ rack.
Cẩn thận nhấc bộ chuyển đổi ra và lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát.
2. Bảo dưỡng bộ chuyển đổi quang điện:
Kiểm tra môi trường:
Đảm bảo môi trường xung quanh bộ chuyển đổi không có bụi bẩn, độ ẩm cao, hoặc các yếu
tố có thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối:
Kiểm tra các kết nối cáp quang, nguồn điện, và các cổng kết nối để đảm bảo không có dấu
hiệu hỏng hóc hay ăn mòn.

74. Vệ sinh:
Làm sạch bụi bẩn trên bề mặt bộ chuyển đổi và các bộ phận khác bằng khăn mềm và dụng
cụ thổi khí.
Kiểm tra và thay thế:
Kiểm tra các bộ phận bên trong bộ chuyển đổi như bo mạch điều khiển, module quang học,
và các linh kiện khác. Thay thế các bộ phận bị hỏng hoặc có dấu hiệu mòn.
Cập nhật firmware:
Đảm bảo rằng firmware của bộ chuyển đổi đã được cập nhật phiên bản mới nhất từ nhà sản
xuất.
3. Lắp lại bộ chuyển đổi quang điện:
Lắp đặt:
Đặt bộ chuyển đổi vào vị trí ban đầu trên giá đỡ hoặc tủ rack.
Gắn chặt vít hoặc khóa giữ bộ chuyển đổi.
Kết nối lại:
Kết nối lại các cáp quang và nguồn điện vào các cổng tương ứng của bộ chuyển đổi.
Đảm bảo rằng các kết nối được gắn chặt và không có dấu hiệu lỏng lẻo.
Kiểm tra:
Bật nguồn hệ thống và kiểm tra hoạt động của bộ chuyển đổi.
Đảm bảo rằng bộ chuyển đổi hoạt động bình thường và không có lỗi hoặc cảnh báo nào.

75. Hình 30: Bộ chuyển đổi quang điện HHD-220G-20
3.4.3.4 Cảm biến (nhiệt độ,độ ẩm, khói)
1. Tháo lắp cảm biến:
Chuẩn bị:
Đảm bảo rằng hệ thống đã được tắt nguồn và không còn nguồn điện kết nối với cảm biến.
Đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất về quy trình tháo lắp.
Tháo cảm biến:
Ngắt tất cả các kết nối điện và cáp tín hiệu khỏi cảm biến.
Tháo cảm biến ra khỏi vị trí gắn kết và lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát.
2. Bảo dưỡng cảm biến:
Kiểm tra môi trường:
Đảm bảo môi trường xung quanh cảm biến không có bụi bẩn, độ ẩm cao (trừ cảm biến độ
ẩm), hoặc các yếu tố có thể gây hỏng hóc.
Kiểm tra kết nối:
Kiểm tra các kết nối điện, dây cáp, và các cổng kết nối để đảm bảo không có dấu hiệu hỏng
hóc hay ăn mòn.
Vệ sinh:
Làm sạch bụi bẩn trên bề mặt cảm biến và các bộ phận khác bằng khăn mềm và dụng cụ
thổi khí.
Đối với cảm biến khói, đặc biệt chú ý làm sạch buồng cảm biến để đảm bảo hiệu suất đo
lường.
Kiểm tra và thay thế:
Kiểm tra các bộ phận bên trong cảm biến như các mạch điện tử, module cảm biến, và các
linh kiện khác. Thay thế các bộ phận bị hỏng hoặc có dấu hiệu mòn.
Hiệu chuẩn:
Đảm bảo rằng cảm biến được hiệu chuẩn đúng cách theo hướng dẫn của nhà sản xuất để
đảm bảo độ chính xác của phép đo.
3. Lắp lại cảm biến:
Lắp đặt:
Đặt cảm biến vào vị trí ban đầu và gắn chặt vào chỗ gắn kết.

76. Đảm bảo rằng cảm biến được gắn chặt và không bị lỏng lẻo.
Kết nối lại:
Kết nối lại các dây dẫn điện và cáp tín hiệu vào các cổng tương ứng của cảm biến.
Đảm bảo rằng các kết nối được gắn chặt và không có dấu hiệu lỏng lẻo.
Kiểm tra:
Bật nguồn hệ thống và kiểm tra hoạt động của cảm biến.
Đảm bảo rằng cảm biến hoạt động bình thường và không có lỗi hoặc cảnh báo nào.
Hình 31: Cảm biến nhiệt độ độ ẩm
3.5 Tháo lắp bảo dưỡng các tuyến cáp
3.5.1 Cáp lực hạ thế
3.5.1.1 Cáp đồng (CV 2x1.5, 2x2.5, 3x2.5+1, 3x4+1)
1. Cách tháo lắp cáp đồng
a) Tháo cáp đồng
Bước 1: Ngắt nguồn điện: Trước khi tháo cáp, hãy chắc chắn rằng nguồn điện đã được ngắt
hoàn toàn để đảm bảo an toàn.
Bước 2: Xác định vị trí cần tháo cáp: Đảm bảo bạn biết chính xác vị trí đầu và cuối của cáp
cần tháo, tránh việc cắt hoặc phá hỏng những đoạn cáp không cần thiết.
Bước 3: Dùng dụng cụ thích hợp: Dùng kìm, dao hoặc dụng cụ cắt dây chuyên dụng để cắt
hoặc tách cáp đồng ra khỏi các kết nối.

77. Bước 4: Tháo bỏ cáp ra khỏi thiết bị: Sau khi cắt xong, nhẹ nhàng gỡ cáp ra khỏi thiết bị
hoặc hộp nối, chú ý không làm hỏng vỏ hoặc dây cáp.
b) Lắp lại cáp đồng
Bước 1: Đo chiều dài và chuẩn bị: Đo chiều dài cáp cần thiết cho kết nối mới và chuẩn bị
các dụng cụ, như kìm, băng dính cách điện, kẹp nối, v.v.
Bước 2: Cắt bỏ phần vỏ ngoài: Dùng dao hoặc dụng cụ cắt vỏ cáp sao cho phần lõi đồng lộ
ra ngoài nhưng không làm hỏng lõi đồng bên trong.
Bước 3: Kết nối các sợi cáp: Dùng kìm hoặc dụng cụ chuyên dụng để gắn chặt các đầu dây
cáp vào thiết bị hoặc mối nối, đảm bảo kết nối chắc chắn.
Bước 4: Kiểm tra: Sau khi lắp xong, kiểm tra lại các mối nối, chắc chắn rằng không có bất
kỳ đầu nối nào bị lỏng hay tiếp xúc không đúng cách.
2. Cách bảo dưỡng cáp đồng
a) Kiểm tra định kỳ
Kiểm tra vỏ cáp: Vỏ cáp phải còn nguyên vẹn, không có vết nứt, xước hay vết lõm có thể
gây ra hư hỏng cho lõi cáp.
Kiểm tra các mối nối: Đảm bảo các mối nối không bị lỏng, gỉ sét hay tiếp xúc kém. Các mối
nối không chặt có thể gây ra hiện tượng nóng chảy hoặc cháy.
b) Vệ sinh cáp
Vệ sinh bề mặt cáp: Dùng khăn mềm hoặc bàn chải nhỏ để lau sạch bụi bẩn, dầu mỡ hoặc
các chất bẩn bám trên bề mặt cáp, đặc biệt là các mối nối.
Dùng dung dịch vệ sinh chuyên dụng: Nếu cáp bị dính dầu mỡ hoặc chất bẩn khó tẩy rửa,
có thể sử dụng dung dịch vệ sinh điện tử chuyên dụng.
c) Kiểm tra độ dẫn điện
Sử dụng đồng hồ vạn năng: Kiểm tra độ dẫn điện của cáp bằng cách đo điện trở. Nếu có sự
thay đổi lớn so với giá trị bình thường, có thể có vấn đề với cáp, như bị đứt ngầm hoặc giảm
khả năng truyền dẫn.
d) Bảo vệ cáp khỏi các yếu tố bên ngoài
Tránh va đập mạnh: Đảm bảo cáp không bị va đập mạnh, tránh gập hoặc uốn cáp quá mức.
Không tiếp xúc với nhiệt độ cao: Đảm bảo cáp không được đặt gần nguồn nhiệt hay trong
môi trường có nhiệt độ quá cao, vì điều này có thể làm hỏng vỏ và giảm khả năng dẫn điện.
Sử dụng ống bảo vệ: Nếu cần thiết, bạn có thể bọc cáp vào trong ống bảo vệ (như ống nhựa
hoặc ống thép) để bảo vệ cáp khỏi các yếu tố cơ học, hóa học.

78. Hình 32: Dây cáp đồng trục
3.5.1.2 Cáp nhôm (AV 4x16, 4x25, 4x35, 4x50)
1. Cách tháo lắp cáp nhôm
a) Tháo cáp nhôm
Bước 1: Ngắt nguồn điện: Trước khi tháo cáp, hãy chắc chắn rằng nguồn điện đã được ngắt
hoàn toàn để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Bước 2: Xác định vị trí cáp cần tháo: Xác định chính xác vị trí cần tháo để tránh cắt hoặc
làm hỏng các đoạn cáp không cần thiết.
Bước 3: Sử dụng dụng cụ thích hợp: Dùng kìm, dao hoặc dụng cụ cắt dây chuyên dụng để
cắt hoặc tách cáp nhôm ra khỏi các kết nối.
Bước 4: Tháo bỏ cáp: Sau khi cắt xong, nhẹ nhàng gỡ cáp ra khỏi thiết bị hoặc các mối nối.
Cẩn thận để không làm hỏng phần lõi nhôm hoặc vỏ cáp.
b) Lắp lại cáp nhôm
Bước 1: Chuẩn bị cáp và dụng cụ: Đo chiều dài cáp cần thiết và chuẩn bị dụng cụ như kìm,
dao, băng dính cách điện, các kẹp nối hoặc phụ kiện cần thiết.
Bước 2: Cắt bỏ phần vỏ ngoài: Dùng dao hoặc dụng cụ cắt vỏ cáp sao cho phần lõi nhôm lộ
ra ngoài nhưng không làm hỏng lõi nhôm.

79. Bước 3: Kết nối cáp nhôm: Sử dụng kẹp nối hoặc các phụ kiện chuyên dụng để nối cáp
nhôm với thiết bị hoặc mối nối sao cho chắc chắn. Đảm bảo không để mối nối bị lỏng, điều
này có thể dẫn đến sự cố hoặc hỏng hóc.
Bước 4: Kiểm tra lại kết nối: Sau khi lắp đặt, kiểm tra lại các mối nối cẩn thận để đảm bảo
không có sự lỏng lẻo hay tiếp xúc kém.
2. Cách bảo dưỡng cáp nhôm
a) Kiểm tra định kỳ
Kiểm tra vỏ cáp: Kiểm tra lớp vỏ ngoài của cáp để phát hiện vết nứt, rách hay những dấu
hiệu bị mòn. Nếu vỏ bị hỏng, cần phải thay thế hoặc bọc lại để tránh bị ăn mòn hay rò rỉ
điện.
Kiểm tra các mối nối: Kiểm tra các mối nối để đảm bảo chúng không bị lỏng, gỉ sét, hoặc
tiếp xúc không tốt. Các mối nối lỏng sẽ làm tăng điện trở, gây nóng cáp và có thể dẫn đến
sự cố điện.
b) Vệ sinh cáp
Vệ sinh bề mặt cáp: Dùng khăn mềm, không có xơ, lau sạch bụi bẩn, dầu mỡ hoặc các chất
bẩn bám trên bề mặt cáp. Đặc biệt chú ý đến các mối nối để tránh gây ra tình trạng oxi hóa.
Sử dụng dung dịch tẩy rửa: Nếu cáp nhôm bị dính dầu mỡ hoặc các chất bẩn khó tẩy rửa, có
thể sử dụng dung dịch vệ sinh điện tử chuyên dụng để làm sạch.
c) Kiểm tra độ dẫn điện
Kiểm tra điện trở: Dùng đồng hồ vạn năng để kiểm tra điện trở của cáp. Cáp nhôm nếu bị ăn
mòn hoặc gãy sẽ dẫn đến tăng điện trở và làm giảm hiệu quả truyền dẫn điện.
d) Bảo vệ cáp khỏi các yếu tố bên ngoài
Tránh tác động cơ học mạnh: Cáp nhôm có độ giòn cao hơn cáp đồng, vì vậy tránh va đập
mạnh hoặc uốn cáp quá mức.
Không để cáp tiếp xúc với nhiệt độ cao: Tránh để cáp nhôm gần các nguồn nhiệt hoặc trong
môi trường có nhiệt độ cao. Cáp nhôm dễ bị biến dạng dưới tác động của nhiệt độ cao.
Chống ăn mòn: Cáp nhôm rất dễ bị ăn mòn khi tiếp xúc với môi trường ẩm ướt hoặc các
chất hóa học. Do đó, cần phải kiểm tra thường xuyên và bọc cáp vào ống bảo vệ nếu cần.
e) Kiểm tra oxi hóa
Cáp nhôm có xu hướng bị oxi hóa nhanh chóng, dẫn đến tình trạng tiếp xúc kém ở các mối
nối. Để xử lý điều này:

80. Sử dụng chất chống oxi hóa: Bạn có thể sử dụng chất chống oxi hóa đặc biệt cho cáp nhôm
để bảo vệ các mối nối và phần tiếp xúc.
Vệ sinh các mối nối: Định kỳ làm sạch các mối nối để tránh sự hình thành oxit nhôm, ảnh
hưởng đến sự truyền tải điện.
Hình
Hình 33: Dây cáp điện vặn xoắn 4 lõi Cadivi LV-ABC-4x16
3.5.1.3 Phụ kiện đầu cốt, măng sông (16mm2, 25mm2, 35mm2)
1. Cách tháo lắp phụ kiện đầu cốt và măng sông
a) Tháo phụ kiện đầu cốt
Bước 1: Ngắt nguồn điện: Trước khi tháo lắp bất kỳ bộ phận nào của hệ thống điện, bạn cần
chắc chắn rằng nguồn điện đã được ngắt hoàn toàn để đảm bảo an toàn.
Bước 2: Kiểm tra vị trí và loại phụ kiện: Xác định chính xác vị trí của đầu cốt cần tháo và
loại đầu cốt (đầu cốt dạng ốc vít, dạng cáp hàn, dạng kẹp...).
Bước 3: Dùng dụng cụ thích hợp: Sử dụng cờ lê, kìm, hoặc dụng cụ chuyên dụng để mở các
ốc vít hoặc kẹp nối của đầu cốt. Nếu đầu cốt được hàn, cần sử dụng thiết bị hàn để tháo bỏ
hoặc thay thế.
Bước 4: Gỡ cáp ra khỏi đầu cốt: Sau khi tháo các ốc vít hoặc mối nối, nhẹ nhàng gỡ cáp ra
khỏi đầu cốt. Cẩn thận không làm hỏng lõi cáp hoặc vỏ cáp.
Bước 5: Kiểm tra phụ kiện: Sau khi tháo rời, kiểm tra lại phụ kiện đầu cốt để xem có bị hư
hỏng hoặc mòn không. Nếu có dấu hiệu hư hỏng, cần thay thế phụ kiện mới.
b) Lắp phụ kiện đầu cốt
Bước 1: Chuẩn bị cáp và phụ kiện: Đo chiều dài cáp và chuẩn bị phụ kiện đầu cốt phù hợp
với loại cáp và mục đích sử dụng.

81. Bước 2: Cắt vỏ cáp: Dùng dao hoặc dụng cụ chuyên dụng cắt vỏ cáp sao cho lõi cáp lộ ra
một đoạn đủ dài để nối vào đầu cốt.
Bước 3: Đặt cáp vào đầu cốt: Đưa phần lõi cáp vào trong đầu cốt sao cho khớp đúng vị trí.
Chú ý sao cho không bị rối dây và các sợi đồng, nhôm không bị hở.
Bước 4: Siết chặt ốc vít hoặc mối nối: Dùng dụng cụ siết ốc để kết nối đầu cốt với cáp một
cách chặt chẽ. Đảm bảo mối nối không bị lỏng, vì điều này có thể gây hiện tượng nóng chảy
hoặc chập điện.
Bước 5: Kiểm tra kết nối: Sau khi lắp xong, kiểm tra lại các mối nối để đảm bảo chắc chắn,
không có hiện tượng lỏng lẻo.
c) Tháo và lắp măng sông
Bước 1: Ngắt nguồn điện: Như với đầu cốt, bạn cần chắc chắn rằng nguồn điện đã được
ngắt hoàn toàn.
Bước 2: Kiểm tra vị trí măng sông: Xác định chính xác măng sông cần tháo và kiểu kết nối
(măng sông dạng kẹp, dạng hàn, hoặc dạng vít).
Bước 3: Tháo măng sông: Dùng dụng cụ chuyên dụng (như kìm, cờ lê, hoặc máy hàn) để
mở các mối nối hoặc tháo măng sông ra khỏi dây cáp.
Bước 4: Lắp măng sông mới: Nếu thay thế măng sông, đặt măng sông vào đúng vị trí trên
phần lõi cáp. Siết các ốc vít hoặc sử dụng hàn để nối măng sông vào cáp.
2. Cách bảo dưỡng phụ kiện đầu cốt và măng sông
a) Kiểm tra định kỳ
Kiểm tra sự ăn mòn: Đầu cốt và măng sông có thể bị ăn mòn do tiếp xúc với môi trường ẩm
ướt hoặc bị oxi hóa, đặc biệt là đối với các loại măng sông làm từ kim loại như đồng, nhôm.
Hãy kiểm tra thường xuyên các bộ phận này để đảm bảo không có dấu hiệu ăn mòn hoặc
oxi hóa.
Kiểm tra các mối nối: Đảm bảo rằng các mối nối giữa cáp và đầu cốt, măng sông vẫn chắc
chắn. Nếu mối nối bị lỏng, sẽ làm tăng điện trở, gây nhiệt độ cao và có thể gây cháy nổ.
b) Vệ sinh phụ kiện
Vệ sinh bề mặt măng sông và đầu cốt: Dùng khăn mềm hoặc bàn chải để làm sạch bụi bẩn,
dầu mỡ hoặc các tạp chất bám trên bề mặt. Không sử dụng chất tẩy rửa mạnh có thể làm
hỏng lớp bảo vệ của măng sông hoặc đầu cốt.
Sử dụng dung dịch tẩy rửa: Nếu măng sông hoặc đầu cốt bị dính dầu mỡ hoặc chất bẩn khó
tẩy rửa, có thể sử dụng dung dịch vệ sinh điện tử chuyên dụng để làm sạch.

82. c) Kiểm tra độ dẫn điện
Đo điện trở: Dùng đồng hồ vạn năng để kiểm tra điện trở của các mối nối giữa đầu cốt và
cáp, măng sông và cáp. Nếu phát hiện sự thay đổi điện trở đáng kể, điều này có thể là dấu
hiệu của mối nối lỏng hoặc bị oxi hóa.
d) Bảo vệ khỏi yếu tố môi trường
Chống ăn mòn: Nếu phụ kiện đầu cốt hoặc măng sông được sử dụng trong môi trường ẩm
ướt hoặc ngoài trời, bạn có thể sử dụng các chất chống oxi hóa để bảo vệ chúng khỏi ăn
mòn.
Bọc bảo vệ: Dùng băng dính cách điện hoặc vật liệu bảo vệ khác để bao quanh các mối nối
nhằm tránh tiếp xúc trực tiếp với độ ẩm, bụi bẩn và các yếu tố bên ngoài.
Hình 34: Đầu Cosse Pin Rỗng Bọc Nhựa
Hình 35:Măng sông
3.5.1.4 Hộp nối cáp trong nhà, ngoài trời
1. Cách tháo lắp hộp nối cáp
a) Tháo hộp nối cáp trong nhà

83. Ngắt nguồn điện: Trước khi tháo lắp hộp nối, hãy chắc chắn rằng nguồn điện đã được ngắt
hoàn toàn để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Xác định vị trí hộp nối: Hộp nối trong nhà thường được gắn vào các bức tường, trần nhà
hoặc nơi dễ tiếp cận. Xác định rõ vị trí cần tháo hộp nối.
Mở nắp hộp nối: Dùng dụng cụ như tua vít để mở các ốc vít hoặc đinh tán, tháo nắp hộp
nối. Nếu hộp nối sử dụng khóa hoặc chốt, hãy tháo các chốt đó trước.
Tháo các mối nối cáp: Sau khi mở nắp hộp nối, bạn sẽ thấy các mối nối cáp được kết nối
với các cực trong hộp nối. Dùng kìm hoặc cờ lê để tháo các kẹp, ốc vít hoặc dụng cụ kết
nối, sau đó nhẹ nhàng tháo cáp khỏi hộp nối.
Lưu ý khi tháo cáp: Cẩn thận khi tháo cáp ra khỏi hộp nối để không làm hỏng cáp hoặc các
mối nối.
b) Lắp hộp nối cáp trong nhà
Chuẩn bị cáp và hộp nối: Đo chiều dài cáp cần nối và chuẩn bị hộp nối phù hợp với loại cáp
bạn đang sử dụng.
Mở nắp hộp nối: Đặt hộp nối ở vị trí cần lắp đặt, sau đó mở nắp hộp nối bằng cách sử dụng
tua vít hoặc dụng cụ chuyên dụng.
Cắt vỏ cáp: Dùng dao hoặc kìm để cắt bỏ vỏ cáp sao cho phần lõi của cáp có thể lộ ra ngoài
một đoạn đủ dài để nối vào hộp nối.
Nối cáp vào hộp nối: Đưa các lõi cáp vào trong các cực nối của hộp nối, sử dụng ốc vít hoặc
kẹp để cố định các đầu nối của cáp vào hộp nối.
Đảm bảo mối nối chắc chắn: Sau khi lắp xong, siết chặt các ốc vít để đảm bảo mối nối
không bị lỏng, tránh rủi ro cháy nổ do tiếp xúc kém.
Kiểm tra lại hộp nối: Đảm bảo các mối nối trong hộp nối đã được thực hiện đúng cách và
chắc chắn, sau đó đóng nắp hộp nối lại.
c) Tháo hộp nối cáp ngoài trời
Ngắt nguồn điện: Đảm bảo rằng nguồn điện đã được ngắt hoàn toàn trước khi tháo hộp nối
ngoài trời.
Xác định vị trí và loại hộp nối: Hộp nối ngoài trời thường được thiết kế kín và chống nước,
có thể có lớp bảo vệ thêm để chống lại các yếu tố môi trường như mưa, nắng.
Mở nắp hộp nối: Dùng dụng cụ như tua vít hoặc khóa chuyên dụng để mở nắp hộp nối
ngoài trời. Các hộp nối ngoài trời thường có nắp đậy chắc chắn hơn so với hộp nối trong
nhà.

84. Tháo các mối nối cáp: Sau khi mở nắp, sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để tháo các ốc vít
hoặc kẹp nối cáp.
Cẩn thận khi tháo cáp: Đảm bảo không làm hỏng vỏ cáp hoặc các mối nối khi tháo cáp ra
khỏi hộp nối.
d) Lắp hộp nối cáp ngoài trời
Chọn hộp nối phù hợp: Đảm bảo hộp nối được sử dụng ngoài trời có khả năng chống nước,
chống bụi và chịu được các yếu tố thời tiết khắc nghiệt.
Mở nắp hộp nối: Mở nắp hộp nối cẩn thận bằng dụng cụ chuyên dụng.
Cắt và chuẩn bị cáp: Cắt vỏ cáp và chuẩn bị phần lõi cáp để nối vào các cực trong hộp nối.
Lưu ý cẩn thận khi cắt vỏ để không làm hỏng dây cáp.
Nối cáp vào hộp nối: Đưa lõi cáp vào các vị trí nối trong hộp, sử dụng kẹp hoặc ốc vít để cố
định cáp chắc chắn vào các cực nối.
Đảm bảo kín khít và chắc chắn: Sau khi lắp đặt xong, đóng nắp hộp nối và siết chặt các ốc
vít. Kiểm tra xem hộp nối có kín khít và không bị thấm nước không.
2. Cách bảo dưỡng hộp nối cáp
a) Kiểm tra định kỳ
Kiểm tra các mối nối: Đảm bảo các mối nối cáp trong hộp nối vẫn chắc chắn, không bị lỏng
hoặc oxi hóa. Các mối nối lỏng sẽ dẫn đến sự cố hoặc nguy hiểm.
Kiểm tra vỏ hộp nối: Hộp nối cần được kiểm tra thường xuyên để phát hiện vết nứt, lỗ
thủng hoặc các dấu hiệu hư hỏng. Những hư hỏng này có thể làm cho nước hoặc bụi bẩn
xâm nhập vào bên trong, gây nguy cơ rò rỉ điện.
Kiểm tra lớp bảo vệ: Đối với hộp nối ngoài trời, cần kiểm tra lớp bảo vệ khỏi nước và bụi.
Nếu lớp bảo vệ bị hư hỏng, cần thay thế hoặc bảo vệ lại bằng vật liệu chống thấm.
b) Vệ sinh hộp nối
Làm sạch bên trong hộp nối: Sử dụng khăn mềm để lau sạch bụi bẩn, dầu mỡ hoặc các chất
bẩn bám trên các cực nối và bề mặt hộp nối. Lưu ý không để các mảnh vỡ hoặc vật cứng rơi
vào bên trong hộp nối.
Vệ sinh mối nối: Đảm bảo các mối nối không bị gỉ sét hoặc oxi hóa. Nếu cần, có thể dùng
dung dịch vệ sinh chuyên dụng để làm sạch mối nối và các bộ phận kim loại.
c) Bảo vệ khỏi các yếu tố môi trường

85. Chống thấm nước cho hộp nối ngoài trời: Kiểm tra các lớp bảo vệ để chắc chắn rằng không
có nước hoặc độ ẩm có thể xâm nhập vào trong hộp nối, đặc biệt là trong môi trường ngoài
trời có mưa hoặc độ ẩm cao.
Chống ăn mòn: Nếu hộp nối và các bộ phận bên trong có dấu hiệu bị ăn mòn, có thể sử
dụng chất chống ăn mòn hoặc thay thế các bộ phận hư hỏng.
d) Kiểm tra điện trở
Kiểm tra điện trở mối nối: Dùng đồng hồ vạn năng để đo điện trở của các mối nối trong hộp
nối. Nếu có dấu hiệu tăng điện trở, cần kiểm tra lại các mối nối và thay thế các bộ phận hư
hỏng.
Hình 36: Hộp nối dây điện, cáp điện.
3.5.2 Cáp lực trung thế:
3.5.2.1 Cáp 22kV (Cu/XLPE 3x50, 3x70, 3x95)
1. Cách tháo lắp cáp 22kV
a) Tháo cáp 22kV
Ngắt nguồn điện: Trước khi thực hiện bất kỳ thao tác nào với cáp 22kV, bạn cần đảm bảo
rằng nguồn điện đã được ngắt hoàn toàn. Việc này giúp đảm bảo an toàn cho người thực
hiện và tránh các sự cố điện.
Kiểm tra và chuẩn bị dụng cụ: Đảm bảo rằng bạn có đủ dụng cụ bảo hộ và các dụng cụ tháo
lắp phù hợp như kìm, dao, cờ lê, tua vít, kéo cắt cáp, thang hoặc thiết bị nâng hạ (nếu cần
thiết).

86. Làm sạch và xác định vị trí mối nối: Trước khi tháo, cần kiểm tra các khu vực nối của cáp,
nơi có thể có các hộp nối, đầu cốt. Làm sạch khu vực làm việc để tránh các mảnh vụn làm
hư hại cáp hoặc gây sự cố.
Mở các mối nối hoặc đầu cốt:
Dùng cờ lê, kìm hoặc các dụng cụ thích hợp để tháo các đầu nối hoặc ốc vít của đầu cốt nối
cáp. Chú ý tháo cẩn thận, tránh làm hỏng các phần của đầu cốt hoặc các mối nối.
Nếu cáp có lớp bảo vệ như vỏ cao su hoặc nhựa, hãy sử dụng dao cắt chuyên dụng để cắt vỏ
cáp theo chiều dài cần thiết.
Sau khi mở các mối nối và tháo các đầu cốt, bạn có thể nhẹ nhàng rút cáp ra khỏi vị trí nối.
Đảm bảo an toàn khi di chuyển cáp: Cáp 22kV có thể nặng và cứng, vì vậy cần phải di
chuyển cẩn thận, tránh làm gập, uốn hoặc tạo lực quá mạnh lên cáp.
b) Lắp cáp 22kV
Chuẩn bị cáp và kiểm tra các đầu nối: Kiểm tra lại cáp và các phụ kiện, đầu cốt, măng sông,
hộp nối, đảm bảo rằng tất cả các thiết bị này còn tốt và phù hợp với loại cáp 22kV bạn đang
sử dụng.
Cắt vỏ cáp: Sử dụng dao chuyên dụng hoặc kéo cắt cáp để cắt vỏ bọc cáp sao cho chỉ còn
phần lõi cáp dài đủ để nối vào các đầu cốt hoặc hộp nối. Cẩn thận khi cắt để không làm
hỏng lõi cáp hoặc các lớp bảo vệ.
Nối cáp vào các đầu cốt hoặc hộp nối:
Đưa lõi cáp vào các cực nối của đầu cốt hoặc hộp nối, sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để
siết chặt các ốc vít hoặc kẹp.
Nếu đầu nối sử dụng công nghệ hàn, thực hiện việc hàn nối các đầu cáp vào đầu cốt một
cách chính xác để đảm bảo mối nối chắc chắn và có độ dẫn điện tốt.
Kiểm tra lại các mối nối: Sau khi đã lắp xong, cần kiểm tra lại tất cả các mối nối và siết chặt
các ốc vít, kẹp nối để đảm bảo rằng không có mối nối nào bị lỏng.
Bảo vệ cáp: Đảm bảo rằng các mối nối cáp được bảo vệ bằng lớp bọc cách điện hoặc vật
liệu bảo vệ phù hợp để tránh tiếp xúc với môi trường ẩm ướt hoặc các yếu tố gây hư hại.
Kiểm tra và xác nhận: Sau khi hoàn tất lắp đặt, cần kiểm tra lại hệ thống điện để đảm bảo
rằng cáp đã được nối đúng cách và không có hiện tượng lỏng lẻo, sai lệch.
2. Cách bảo dưỡng cáp 22kV
a) Kiểm tra định kỳ

87. Kiểm tra lớp cách điện: Cáp 22kV có lớp cách điện khá dày, nên bạn cần kiểm tra xem lớp
cách điện có bị rách, hư hỏng, hoặc bị mài mòn không. Các dấu hiệu này có thể dẫn đến
hiện tượng rò rỉ điện, gây nguy hiểm cho hệ thống điện.
Kiểm tra mối nối: Kiểm tra các mối nối giữa cáp và các phụ kiện, như đầu cốt, măng sông,
hộp nối. Đảm bảo rằng các mối nối vẫn chắc chắn và không bị lỏng hoặc oxi hóa.
Kiểm tra các bộ phận bảo vệ: Cáp 22kV thường được bảo vệ bởi lớp vỏ bọc nhựa hoặc kim
loại. Hãy kiểm tra các bộ phận này để đảm bảo chúng không bị hư hại do va đập, ăn mòn,
hoặc tác động từ các yếu tố bên ngoài.
b) Vệ sinh cáp
Làm sạch bụi bẩn: Cáp 22kV có thể bị bám bụi bẩn hoặc dầu mỡ từ môi trường. Sử dụng
khăn mềm để lau sạch bề mặt cáp và các đầu nối, tránh sử dụng các chất tẩy rửa mạnh có
thể làm hỏng lớp bảo vệ cáp.
Kiểm tra bề mặt cáp: Kiểm tra bề mặt cáp để phát hiện các vết nứt hoặc vết hỏng. Nếu có
dấu hiệu hư hỏng, cần phải thay thế hoặc sửa chữa ngay lập tức để đảm bảo an toàn.
c) Kiểm tra điện trở
Đo điện trở cách điện: Sử dụng đồng hồ đo điện trở cách điện để kiểm tra mức độ cách điện
của cáp. Nếu điện trở giảm quá thấp, có thể cáp đã bị hư hỏng và cần phải thay thế.
Kiểm tra điện trở mối nối: Đo điện trở ở các mối nối của cáp với đầu cốt hoặc hộp nối. Nếu
phát hiện sự thay đổi điện trở đáng kể, có thể mối nối bị lỏng hoặc oxi hóa.
d) Bảo vệ cáp khỏi yếu tố môi trường
Chống ẩm và thấm nước: Cáp 22kV phải được bảo vệ khỏi độ ẩm và nước, đặc biệt khi lắp
đặt ngoài trời hoặc trong các môi trường có độ ẩm cao. Đảm bảo các đầu nối và hộp nối
được lắp kín và không thấm nước.
Chống ăn mòn: Đặc biệt đối với các cáp có lớp vỏ kim loại, bạn cần kiểm tra xem có dấu
hiệu ăn mòn do hóa chất hoặc yếu tố môi trường không. Nếu có, hãy xử lý ngay lập tức
bằng các chất chống ăn mòn.
e) Kiểm tra tải và nhiệt độ
Kiểm tra tải của cáp: Cáp 22kV có khả năng chịu tải điện cao, nhưng bạn cần đảm bảo rằng
cáp không bị quá tải trong quá trình sử dụng. Kiểm tra khả năng tải của cáp theo tiêu chuẩn
để tránh quá tải.
Đo nhiệt độ: Nếu cáp hoạt động trong môi trường có nhiệt độ cao, hãy đo nhiệt độ của cáp
để đảm bảo rằng nó không vượt quá giới hạn chịu nhiệt của cáp.

88. Hình 37:Cáp ngầm trung thế 3 lõi.
3.5.2.2 Đầu cáp trung thế (trong nhà, ngoài trời)
1. Cách tháo lắp đầu cáp trung thế
a) Tháo đầu cáp trung thế trong nhà
Ngắt nguồn điện: Trước khi thực hiện bất kỳ công việc nào với đầu cáp trung thế, cần phải
ngắt nguồn điện và đảm bảo rằng không có điện năng chạy qua hệ thống cáp.
Kiểm tra khu vực làm việc: Đảm bảo rằng khu vực làm việc sạch sẽ và có đủ không gian.
Kiểm tra thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) như găng tay cách điện, giày cách điện và kính bảo
vệ.
Mở nắp đầu cáp: Đầu cáp trung thế thường được bảo vệ bằng một lớp vỏ bọc cách điện.
Dùng các dụng cụ chuyên dụng như tua vít, cờ lê để tháo nắp bảo vệ của đầu cáp ra. Đảm
bảo tháo nắp một cách cẩn thận để không làm hỏng các bộ phận bên trong.
Tháo đầu cáp khỏi thiết bị nối: Dùng cờ lê, kìm hoặc các dụng cụ tháo lắp để tháo các đầu
nối giữa đầu cáp và các thiết bị nối hoặc các bộ phận khác (công tắc, hộp nối, tủ điện). Lưu
ý khi tháo các mối nối cáp không được làm hư hại các đầu nối.
Cẩn thận với lớp cách điện: Đảm bảo không làm hỏng lớp cách điện của cáp khi tháo đầu
cáp. Nếu có lớp cao su hoặc lớp vỏ nhựa bảo vệ, hãy sử dụng dao hoặc kéo chuyên dụng để
cắt vỏ cáp một cách chính xác.
Tháo cáp ra khỏi vị trí: Sau khi tháo các đầu nối, bạn có thể nhẹ nhàng kéo cáp ra khỏi vị trí.
Cẩn thận không để cáp bị kéo quá mạnh hoặc gập cong, điều này có thể làm hỏng cáp hoặc
các mối nối.
b) Lắp đầu cáp trung thế trong nhà

89. Chuẩn bị cáp và đầu cáp: Đảm bảo rằng đầu cáp và cáp trung thế phù hợp với loại cáp bạn
đang sử dụng. Kiểm tra xem đầu cáp có đầy đủ các bộ phận như vòng đệm, ốc vít và các
phụ kiện khác hay không.
Cắt vỏ cáp: Dùng dao hoặc kéo chuyên dụng để cắt bỏ phần vỏ cáp sao cho phần lõi của cáp
đủ dài để nối vào đầu cáp. Cẩn thận khi cắt để không làm hỏng các sợi dây bên trong cáp.
Lắp đầu cáp vào cáp: Đưa lõi cáp vào phần nối của đầu cáp và sử dụng các dụng cụ như
kìm, cờ lê để siết chặt các ốc vít hoặc đầu nối. Đảm bảo mối nối chắc chắn và không bị
lỏng.
Kiểm tra độ khít của đầu cáp: Kiểm tra lại xem đầu cáp đã được nối chắc chắn chưa. Siết
chặt các ốc vít và đầu nối để đảm bảo không có hiện tượng lỏng lẻo, tránh các sự cố về điện.
Bảo vệ đầu cáp: Sau khi lắp xong, đảm bảo các mối nối được bảo vệ đúng cách bằng lớp
cách điện (thường là lớp cao su hoặc nhựa) để tránh hiện tượng rò rỉ điện hoặc tiếp xúc với
môi trường bên ngoài.
c) Tháo đầu cáp trung thế ngoài trời
Ngắt nguồn điện: Trước khi thực hiện thao tác tháo đầu cáp ngoài trời, hãy chắc chắn rằng
nguồn điện đã được ngắt và không có điện lưu thông trong hệ thống.
Kiểm tra điều kiện thời tiết: Đảm bảo điều kiện thời tiết đủ an toàn và không có mưa, gió
mạnh, điều này giúp quá trình tháo lắp được diễn ra thuận lợi.
Mở nắp đầu cáp ngoài trời: Tháo các ốc vít hoặc chốt nối của đầu cáp, sau đó mở nắp bảo
vệ. Đối với đầu cáp ngoài trời, các lớp bảo vệ thường dày hơn và có khả năng chống nước
tốt hơn.
Tháo cáp khỏi thiết bị: Tháo các ốc vít hoặc các chốt nối để tách cáp khỏi các thiết bị như tủ
điện ngoài trời, hộp nối hoặc các thiết bị khác. Lưu ý khi tháo các mối nối tránh gây hư
hỏng các bộ phận trong đầu cáp.
Rút cáp ra ngoài: Sau khi tháo xong các đầu nối, bạn có thể nhẹ nhàng rút cáp ra khỏi vị trí.
d) Lắp đầu cáp trung thế ngoài trời
Chuẩn bị các phụ kiện: Chuẩn bị đầu cáp, cáp và các phụ kiện lắp đặt như vòng đệm, ốc vít,
măng sông, thiết bị chống nước (nếu cần). Đảm bảo rằng tất cả các bộ phận đều có chất
lượng tốt.
Cắt vỏ cáp: Cắt vỏ cáp một cách chính xác để các phần lõi cáp có thể dễ dàng kết nối với
đầu cáp. Cẩn thận để không làm hỏng dây dẫn bên trong cáp.
Nối cáp vào đầu cáp: Đưa các lõi cáp vào các cực nối của đầu cáp, sử dụng dụng cụ siết
chặt các ốc vít và kẹp nối để đảm bảo các đầu nối được kết nối chắc chắn.

90. Bảo vệ mối nối: Sau khi lắp xong, sử dụng lớp bảo vệ ngoài trời (như băng keo cách điện,
vật liệu chống thấm nước) để bảo vệ các mối nối khỏi yếu tố môi trường như nước, bụi bẩn
và tia UV.
Kiểm tra lại đầu cáp: Kiểm tra lại tất cả các đầu nối và siết chặt các ốc vít để đảm bảo không
có mối nối nào bị lỏng. Đảm bảo đầu cáp đã được lắp đúng cách và kín khít.
2. Cách bảo dưỡng đầu cáp trung thế
a) Kiểm tra định kỳ
Kiểm tra độ kín của đầu cáp: Đảm bảo rằng đầu cáp vẫn kín và không bị thấm nước. Nếu có
dấu hiệu nước xâm nhập, cần phải thay thế lớp bảo vệ hoặc đệm kín.
Kiểm tra độ chặt của các mối nối: Đảm bảo các mối nối của đầu cáp vẫn chắc chắn và
không bị lỏng. Nếu các ốc vít hoặc kẹp nối bị lỏng, có thể gây ra sự cố rò rỉ điện.
Kiểm tra lớp cách điện: Lớp cách điện của đầu cáp cần được kiểm tra xem có bị rạn nứt,
mài mòn, hoặc hư hỏng không. Nếu phát hiện dấu hiệu này, cần phải thay thế lớp cách điện
ngay lập tức.
b) Vệ sinh đầu cáp
Làm sạch các mối nối: Dùng khăn mềm để lau sạch bụi bẩn hoặc các chất bám trên các mối
nối. Đảm bảo không để các vật cứng hoặc các mảnh vụn rơi vào trong các đầu nối.
Loại bỏ oxi hóa hoặc gỉ sét: Nếu có dấu hiệu oxi hóa hoặc gỉ sét trên các mối nối kim loại,
cần sử dụng dung dịch vệ sinh chuyên dụng để làm sạch. Có thể dùng bàn chải mềm để làm
sạch bề mặt kim loại-.
c) Kiểm tra điện trở cách điện
Đo điện trở cách điện: Sử dụng đồng hồ đo điện trở cách điện để kiểm tra các mối nối và
lớp cách điện của đầu cáp. Nếu điện trở đo được thấp hơn mức tiêu chuẩn, có thể cần thay
thế đầu cáp hoặc lớp cách điện.
d) Kiểm tra tình trạng ăn mòn
Kiểm tra hiện tượng ăn mòn: Đặc biệt đối với đầu cáp ngoài trời, cần kiểm tra các bộ phận
kim loại xem có dấu hiệu ăn mòn không. Nếu có, cần xử lý kịp thời để tránh tình trạng tiếp
xúc kém và rò rỉ điện.
e) Kiểm tra chất lượng lớp bảo vệ
Lớp bảo vệ ngoài trời: Đặc biệt với đầu cáp ngoài trời, lớp bảo vệ cần được kiểm tra để đảm
bảo không bị hư hỏng hoặc mài mòn bởi tác động của thời tiết.

91. Hình 38: Đầu cáp trung thế trong nhà và ngoài trời co nguội
3.5.2.3 Măng sông nối cáp (Co nguội, co nóng)
1. Tháo Lắp Măng Sông Nối Cáp:
Măng sông nối cáp là bộ phận dùng để kết nối các đoạn cáp với nhau, hoặc để bảo vệ các
mối nối khỏi tác động của môi trường. Các loại măng sông nối cáp phổ biến gồm có măng
sông co nguội và co nóng. Dưới đây là hướng dẫn tháo lắp cho từng loại:
Co Nguội (Heat Shrink Tube):
Bước 1: Đảm bảo rằng nguồn điện đã được ngắt và cáp không còn tải điện.
Bước 2: Dùng dao sắc hoặc kéo cắt nhẹ nhàng lớp co nguội xung quanh mối nối, cẩn thận
không làm hư hại lớp cáp bên trong.
Bước 3: Nếu măng sông co nguội đã bị hỏng hoặc không còn sử dụng được, tiến hành cắt
bỏ nó và thay mới.
Co Nóng (Heat Shrink Sleeve):
Bước 1: Ngắt kết nối cáp khỏi nguồn điện, đảm bảo an toàn trước khi tháo.
Bước 2: Sử dụng dao hoặc kéo cắt nhẹ nhàng lớp vỏ ngoài của măng sông co nóng mà
không làm hỏng dây cáp bên trong.

92. Bước 3: Sau khi tháo măng sông, nếu không thay thế mà chỉ bảo dưỡng, tiếp tục kiểm tra
các mối nối và bảo vệ cáp.
2. Bảo Dưỡng Măng Sông Nối Cáp:
a. Bảo Dưỡng Co Nguội:
Kiểm Tra Vỏ Ngoài: Kiểm tra xem có nứt, vỡ hoặc bị mòn không. Nếu có, cần thay thế vỏ
mới để đảm bảo tính năng bảo vệ.
Kiểm Tra Độ Bám Dính: Nếu lớp co nguội không còn bám chặt vào cáp, cần kiểm tra xem
có bị hở hay bong tróc không. Trong trường hợp này, nên thay thế hoặc sử dụng keo chuyên
dụng để bôi vào các phần hở.
Kiểm Tra Mối Nối: Kiểm tra sự tiếp xúc giữa các phần của cáp và măng sông, đảm bảo các
mối nối không bị oxi hóa hoặc hư hại.
Bảo Dưỡng Co Nóng:
Kiểm Tra Tình Trạng Co Nóng: Nếu lớp co nóng đã bị hở hoặc không còn chắc chắn, thay
mới để tránh nguy cơ điện giật hoặc chập cháy.
Kiểm Tra Sự Liên Kết: Kiểm tra mối nối giữa cáp và co nóng. Đảm bảo không có hiện
tượng lỏng lẻo hoặc tiếp xúc kém, nếu có, cần tháo ra và làm lại.
Đảm Bảo Chất Lượng Cách Nhiệt: Đối với các co nóng đã được lắp đặt lâu, kiểm tra tính
chất cách điện của chúng để đảm bảo không có sự rò rỉ điện.
3. Lắp Đặt Măng Sông Nối Cáp:
A. Co Nguội:
Bước 1: Trước khi lắp đặt, cắt măng sông co nguội sao cho có chiều dài phù hợp với mối
nối.
Bước 2: Lắp măng sông vào vị trí mối nối cáp.
Bước 3: Dùng băng keo hoặc dây quấn chặt phần măng sông quanh mối nối.
Bước 4: Nếu cần, sử dụng súng nhiệt để làm co măng sông lại, đảm bảo nó bám chặt vào
mối nối.
B. Co Nóng:
Bước 1: Chọn kích thước măng sông co nóng phù hợp với mối nối.
Bước 2: Đặt măng sông lên mối nối cáp, đảm bảo che kín hoàn toàn mối nối.
Bước 3: Sử dụng máy co nhiệt hoặc súng nhiệt để làm nóng măng sông cho đến khi nó co
lại và bám chặt vào mối nối.

93. Hình 39: Măng sông nối cáp
3.5.2.4 Thiết bị đo kiểm cáp
1. Cách tháo lắp Thiết bị đo kiểm cáp:
A. Tháo thiết bị đo kiểm cáp:
Bước 1: Ngắt nguồn điện và tắt thiết bị
Trước khi tháo lắp bất kỳ thiết bị đo kiểm nào, luôn đảm bảo rằng thiết bị đã được tắt nguồn
và không còn nguồn điện hoạt động.
Bước 2: Ngắt kết nối với cáp
Cẩn thận tháo các đầu nối cáp khỏi các cổng của thiết bị đo kiểm.
Ghi lại hoặc đánh dấu các cổng kết nối để khi lắp lại, bạn có thể kết nối đúng cách.
Bước 3: Tháo các phụ kiện đi kèm (nếu có)
Nếu thiết bị có các phụ kiện như kẹp nối, đầu nối phụ, hoặc bộ chuyển đổi, hãy tháo rời
chúng cẩn thận.
Gói các phụ kiện này vào túi bảo vệ hoặc hộp đựng để tránh thất lạc.
Bước 4: Bảo quản thiết bị và phụ kiện
Sau khi tháo xong, bảo quản thiết bị trong môi trường khô ráo, sạch sẽ, tránh ẩm ướt và
nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.
B. Lắp lại thiết bị đo kiểm cáp:
Bước 1: Kết nối các phụ kiện

94. Đảm bảo các phụ kiện được kết nối đúng vị trí. Nếu có bộ chuyển đổi hoặc đầu nối, kiểm
tra kỹ trước khi lắp lại.
Bước 2: Kết nối cáp
Cắm đầu cáp vào đúng cổng kết nối trên thiết bị đo kiểm. Đảm bảo rằng các đầu nối chắc
chắn, không bị lỏng hoặc tiếp xúc kém.
Bước 3: Kiểm tra và kiểm tra lại
Trước khi bật thiết bị, kiểm tra lần cuối các kết nối để chắc chắn rằng mọi thứ đã được lắp
đúng cách và chắc chắn.
Bước 4: Bật nguồn và kiểm tra thiết bị
Khi thiết bị đã được lắp đặt xong, bật nguồn và kiểm tra thiết bị để đảm bảo rằng nó hoạt
động chính xác.
2. Cách bảo dưỡng Thiết bị đo kiểm cáp:
A. Bảo dưỡng định kỳ:
1. Kiểm tra bộ nguồn và pin:
Nếu thiết bị sử dụng pin, kiểm tra pin định kỳ và thay mới khi cần thiết.
Nếu thiết bị sử dụng nguồn điện, đảm bảo rằng các bộ phận nguồn và dây điện không bị hư
hại.
2. Kiểm tra đầu nối và cổng kết nối:
Đảm bảo rằng các cổng kết nối, bao gồm đầu nối cáp và các đầu nối phụ, không bị oxi hóa,
rỉ sét hoặc mòn.
Làm sạch các cổng kết nối nếu cần thiết, nhưng cẩn thận không làm hư hại các tiếp điểm
bên trong.
3. Vệ sinh bề mặt thiết bị:
Lau chùi thiết bị bằng vải mềm, khô và sạch. Tránh sử dụng các dung dịch tẩy rửa mạnh, vì
chúng có thể làm hỏng lớp vỏ ngoài hoặc các bộ phận bên trong.
Nếu thiết bị bị dính bụi bẩn hoặc các vật chất khác, có thể dùng bàn chải mềm để làm sạch.
4. Kiểm tra và kiểm định chính xác các chỉ số:
Định kỳ kiểm tra các chỉ số đo lường của thiết bị. Nếu có bất kỳ sai lệch nào, thiết bị có thể
cần được hiệu chuẩn lại để đảm bảo tính chính xác của kết quả đo.
5. Đảm bảo thiết bị không bị va đập:

95. Tránh làm rơi thiết bị hoặc để thiết bị tiếp xúc với các yếu tố có thể gây hư hỏng như nhiệt
độ quá cao, ẩm ướt hoặc bụi bẩn. Để thiết bị trong môi trường bảo vệ.
B. Vệ sinh thiết bị:
1. Làm sạch các bộ phận bên ngoài:
Vệ sinh các bộ phận bên ngoài của thiết bị bằng vải mềm, không để lại xơ vải hoặc bụi.
Dùng khăn ẩm để lau các khu vực có bụi bẩn nhiều.
2. Kiểm tra tình trạng của cáp đo:
Kiểm tra cáp đo (nếu có) để đảm bảo không có dấu hiệu nứt, đứt hoặc mài mòn. Thay thế
cáp nếu cần thiết.
C. Phần mềm và cập nhật:
Nếu thiết bị đo kiểm cáp có phần mềm đi kèm, hãy kiểm tra và đảm bảo rằng phần mềm
luôn được cập nhật lên phiên bản mới nhất để tối ưu hóa hiệu suất và tính năng.
Đảm bảo rằng phần mềm này được sao lưu và phục hồi khi cần thiết.

96. Hình 40: Máy đo cáp quang OTDR
3.5.3 Cáp điều khiển và truyền thông
3.5.3.1 Cáp điều khiển (2x0.5, 4x0.5, 8x0.5, 12x0.5)
1. Cách tháo lắp cáp điều khiển
A. Tháo cáp điều khiển:
Ngắt nguồn điện:
Trước khi tháo cáp điều khiển, luôn đảm bảo rằng nguồn điện đã được ngắt và các thiết bị
liên quan đã được tắt. Điều này đảm bảo an toàn khi thao tác.
Kiểm tra hướng dẫn của nhà sản xuất:
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hoặc sơ đồ kết nối của cáp điều khiển, đảm bảo bạn tháo cáp
đúng cách để tránh hư hỏng.
Tháo các đầu nối:
Cẩn thận tháo rời các đầu nối của cáp khỏi các thiết bị, bảng điều khiển hoặc các mối nối.
Lưu ý giữ lại các chi tiết nhỏ như ốc vít, khóa kẹp, để có thể lắp lại dễ dàng.
Tháo cáp ra khỏi vị trí lắp đặt:
Đối với những đoạn cáp đã được cố định, tháo bỏ các dây treo, kẹp hoặc ốc vít giữ cáp ở vị
trí cũ. Tháo cáp nhẹ nhàng, tránh kéo mạnh hoặc làm hư hỏng vỏ bảo vệ của cáp.
Kiểm tra và bảo quản cáp:
Sau khi tháo, kiểm tra cáp để xem có dấu hiệu bị hư hỏng hay không (ví dụ: vỏ cáp bị nứt,
dây bên trong bị đứt…). Bảo quản cáp trong môi trường khô ráo và tránh ánh sáng trực tiếp
hoặc nhiệt độ quá cao.
B. Lắp lại cáp điều khiển:
Kiểm tra cáp và các thiết bị:
Trước khi lắp lại, kiểm tra lại các đầu nối, cáp và thiết bị cần kết nối để đảm bảo không có
dấu hiệu hư hỏng.
Cố định cáp vào vị trí:
Lắp cáp vào vị trí lắp đặt ban đầu. Nếu cần, sử dụng các kẹp hoặc ốc vít để cố định cáp,
tránh cho cáp bị di chuyển hoặc bị kéo giật trong quá trình sử dụng.
Kết nối lại các đầu nối:
Kết nối các đầu nối cáp với các thiết bị điều khiển, bảng điều khiển hoặc các mối nối. Đảm
bảo các đầu nối được kết nối chắc chắn, không có lỏng lẻo.

97. Kiểm tra tính năng hoạt động:
Sau khi lắp đặt xong, bật lại nguồn điện và kiểm tra xem cáp điều khiển có hoạt động bình
thường hay không. Đảm bảo tất cả các tín hiệu và mệnh lệnh được truyền đi một cách chính
xác.
2. Cách bảo dưỡng cáp điều khiển
Bảo dưỡng cáp điều khiển giúp đảm bảo cáp luôn hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ của
hệ thống. Dưới đây là các bước bảo dưỡng cơ bản cho cáp điều khiển.
A. Kiểm tra định kỳ:
Kiểm tra vỏ bảo vệ của cáp:
Kiểm tra xem vỏ cáp có bị nứt, mòn hoặc hư hỏng không. Nếu có, cần thay thế hoặc bảo vệ
lại vỏ cáp để tránh rò rỉ điện hoặc tiếp xúc với môi trường ngoài.
Kiểm tra sự mài mòn của cáp:
Kiểm tra cáp xem có dấu hiệu bị mài mòn do va chạm, lực kéo hoặc tác động cơ học không.
Đặc biệt chú ý đến các đoạn cáp đi qua khu vực có ma sát cao.
Kiểm tra các đầu nối:
Các đầu nối của cáp điều khiển cần được kiểm tra xem có bị lỏng, gỉ sét, hoặc oxi hóa
không. Nếu thấy có dấu hiệu oxi hóa hoặc gỉ sét, cần làm sạch và bôi trơn lại các đầu nối.
Kiểm tra tình trạng dây dẫn bên trong:
Đảm bảo rằng các dây dẫn bên trong cáp không bị đứt, chập hoặc mòn. Nếu phát hiện dấu
hiệu hư hỏng, cáp có thể cần được thay thế.
Kiểm tra các mối nối và thiết bị kết nối:
Kiểm tra các mối nối điện để đảm bảo chúng vẫn chắc chắn và không có dấu hiệu lỏng lẻo.
Nếu có, cần siết chặt hoặc thay thế các bộ phận này.
B. Vệ sinh cáp điều khiển:
Lau chùi vỏ cáp:
Dùng vải mềm và sạch để lau chùi vỏ cáp. Tránh sử dụng các dung dịch hóa học có tính ăn
mòn để lau chùi, vì chúng có thể làm hỏng lớp vỏ của cáp.
Làm sạch các đầu nối:
Sử dụng bàn chải mềm hoặc vải để làm sạch các đầu nối khỏi bụi bẩn, dầu mỡ, hoặc các tạp
chất khác. Nếu cần, có thể sử dụng dung dịch tẩy rửa nhẹ để làm sạch.
C. Bảo vệ cáp điều khiển khỏi tác động môi trường:

98. Tránh tiếp xúc với nhiệt độ cao:
Cáp điều khiển cần được bảo vệ khỏi nhiệt độ cao hoặc các nguồn nhiệt trực tiếp, vì điều
này có thể làm hỏng vỏ cáp hoặc các dây dẫn bên trong.
Tránh tiếp xúc với hóa chất và nước:
Cáp cần được bảo vệ khỏi các hóa chất ăn mòn hoặc nước, đặc biệt nếu cáp không có lớp vỏ
bảo vệ chống nước.
Tránh kéo căng cáp:
Tránh kéo căng hoặc uốn cong cáp quá mức vì điều này có thể gây ra sự mài mòn hoặc đứt
gãy các dây dẫn bên trong.
Hình 41: Cấu tạo cáp điều khiển
3.5.3.2 Cáp mạng (CAT5e, CAT6, CAT7)
1. Cách tháo lắp cáp mạng
A. Tháo cáp mạng:
Ngắt kết nối nguồn điện và các thiết bị mạng:
Trước khi tháo cáp mạng, đảm bảo rằng bạn đã ngắt kết nối các thiết bị mạng như router,
switch, hoặc modem khỏi nguồn điện. Điều này đảm bảo an toàn khi thao tác.
Tháo các đầu nối của cáp mạng:
Cẩn thận tháo cáp mạng khỏi các cổng kết nối trên thiết bị (ví dụ: cổng Ethernet trên máy
tính, router, switch). Nhấn nhẹ vào khóa ở đầu nối RJ45 (hoặc loại kết nối tương ứng) và rút
cáp ra khỏi cổng kết nối.
Tháo cáp ra khỏi các kệ, giá đỡ hoặc gắn cố định:

99. Nếu cáp mạng được gắn cố định bằng băng keo, dây buộc hoặc các bộ kẹp, hãy tháo các bộ
phận này cẩn thận. Nếu cáp đã được đi dây trong tường hoặc trần, bạn cần cẩn thận khi tháo
để tránh làm hỏng vỏ cáp.
Kiểm tra và bảo quản cáp:
Sau khi tháo, hãy kiểm tra tình trạng của cáp. Đảm bảo rằng không có dấu hiệu hư hỏng,
như vỏ cáp bị rách hoặc các dây bên trong bị đứt. Bảo quản cáp trong môi trường khô ráo,
tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao.
B. Lắp lại cáp mạng:
Kiểm tra lại cáp và thiết bị kết nối:
Trước khi lắp lại, kiểm tra cáp và thiết bị cần kết nối. Đảm bảo cáp không bị hư hỏng và các
cổng kết nối trên thiết bị vẫn còn hoạt động tốt.
Cắm cáp vào các cổng kết nối:
Cắm cáp vào đúng cổng kết nối trên các thiết bị mạng. Đảm bảo rằng đầu nối RJ45 được
cắm chắc chắn vào cổng, và bạn nghe thấy tiếng "click" khi đầu nối đã vào đúng vị trí.
Cố định cáp:
Nếu cần, sử dụng băng keo, dây buộc hoặc kẹp để cố định cáp vào vị trí cần thiết, tránh tình
trạng cáp bị kéo hoặc vướng víu gây hư hỏng.
Kiểm tra kết nối và tốc độ mạng:
Sau khi cắm lại cáp, kiểm tra kết nối mạng để đảm bảo rằng các thiết bị có thể truyền tải dữ
liệu bình thường. Nếu có sự cố, kiểm tra lại các đầu nối hoặc thay cáp nếu cần.
2. Cách bảo dưỡng cáp mạng
Bảo dưỡng cáp mạng đúng cách giúp duy trì hiệu suất truyền tải tín hiệu tốt nhất và kéo dài
tuổi thọ của cáp. Dưới đây là các bước bảo dưỡng cơ bản.
A. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ:
Kiểm tra vỏ ngoài của cáp:
Định kỳ kiểm tra vỏ bọc ngoài của cáp để phát hiện các dấu hiệu nứt, rách hoặc mài mòn.
Nếu có, cần thay thế cáp ngay để tránh gây hư hỏng cho các dây dẫn bên trong và giảm
thiểu sự rò rỉ tín hiệu.
Kiểm tra các đầu nối RJ45:
Các đầu nối RJ45 rất quan trọng trong việc duy trì tín hiệu ổn định. Kiểm tra các đầu nối
xem có bị lỏng, gỉ sét hoặc bị hư hỏng không. Nếu có dấu hiệu hư hỏng, cần thay thế đầu
nối mới.

100. Kiểm tra chất lượng tín hiệu:
Để kiểm tra tín hiệu của cáp mạng, bạn có thể sử dụng các thiết bị kiểm tra cáp mạng
chuyên dụng (Cable Tester). Điều này giúp phát hiện các lỗi như đứt dây, kết nối không ổn
định hoặc tín hiệu yếu.
Kiểm tra độ bền của cáp khi uốn cong hoặc kéo căng:
Cáp mạng không nên bị uốn cong quá mức hoặc kéo căng vì sẽ làm hư hỏng vỏ bảo vệ hoặc
dây dẫn bên trong. Kiểm tra xem cáp có bị kéo căng hoặc uốn cong không đúng cách không.
B. Vệ sinh và bảo dưỡng các đầu nối:
Làm sạch các đầu nối RJ45:
Dùng khăn mềm, không xơ để lau sạch các đầu nối và cổng kết nối của cáp mạng. Bạn cũng
có thể sử dụng các chất làm sạch chuyên dụng hoặc bàn chải mềm để loại bỏ bụi bẩn hoặc
các tạp chất bám vào.
Bảo vệ đầu nối khỏi tác động môi trường:
Các đầu nối RJ45 có thể bị oxi hóa nếu không được bảo vệ đúng cách. Đảm bảo đầu nối
không bị tiếp xúc với độ ẩm, hóa chất hay nhiệt độ cao.
C. Bảo vệ cáp mạng khỏi tác động môi trường:
Tránh tiếp xúc với nhiệt độ cao:
Đảm bảo cáp không bị tiếp xúc với nhiệt độ quá cao hoặc môi trường có độ ẩm cao, vì điều
này có thể làm hỏng cáp hoặc giảm chất lượng tín hiệu.
Bảo vệ cáp khỏi các yếu tố cơ học:
Tránh để cáp bị kéo, đè nén hoặc gập góc quá mạnh. Sử dụng các dây buộc, kẹp hoặc các
vật liệu bảo vệ để giữ cáp mạng trong điều kiện tốt nhất.
Sử dụng cáp đúng loại và đúng tiêu chuẩn:
Đảm bảo bạn sử dụng cáp mạng có chất lượng tốt và phù hợp với yêu cầu của hệ thống. Các
loại cáp Cat5e, Cat6, Cat6a, và Cat7 khác nhau có độ bền và khả năng truyền tải tín hiệu
khác nhau.

101. Hình 42: Dây cáp mạng Cat5e
3.5.3.3 Cáp quang (4 core, 8 core, 12 core, 24 core)
1. Cách tháo lắp cáp quang
a) Tháo cáp quang
Ngắt nguồn điện: Trước khi tháo cáp quang, hãy chắc chắn rằng hệ thống điện hoặc nguồn
phát tín hiệu đã được ngắt để đảm bảo an toàn.
Chuẩn bị công cụ và thiết bị bảo vệ: Đảm bảo bạn có đủ dụng cụ chuyên dụng như dao cắt
cáp quang, kéo cắt, kìm, găng tay cách điện, kính bảo vệ và các thiết bị bảo vệ cá nhân.
Xác định vị trí cần tháo cáp quang: Tìm vị trí cần tháo cáp quang, chẳng hạn như điểm nối,
hộp nối, hoặc các thiết bị kết nối cáp.
Mở các hộp nối hoặc đầu cáp quang: Dùng công cụ phù hợp như tua vít để mở các hộp nối
hoặc đầu cáp quang, đảm bảo bạn không làm hỏng các đầu nối hoặc bộ phận bảo vệ của
cáp.
Cắt hoặc tháo các đoạn cáp quang: Sử dụng dao cắt chuyên dụng để cắt các đoạn cáp quang.
Lưu ý cẩn thận khi cắt để không làm hỏng sợi quang bên trong. Khi cắt cáp quang, cần phải
giữ cho các sợi quang không bị gập hoặc kéo căng.
Gỡ bỏ các phụ kiện kèm theo: Nếu có các phụ kiện như ống bảo vệ, kẹp giữ cáp quang hoặc
các vật liệu cách nhiệt, hãy tháo chúng ra.
Kiểm tra tình trạng của cáp quang: Trước khi bảo quản hoặc thay thế, hãy kiểm tra cáp
quang xem có bị hư hỏng, vỡ hoặc gãy sợi quang không. Nếu phát hiện lỗi, cần thay thế cáp
quang ngay.

102. b) Lắp cáp quang
Chuẩn bị cáp quang và phụ kiện: Đảm bảo rằng cáp quang mới được chọn phù hợp với hệ
thống bạn đang lắp đặt. Chuẩn bị các phụ kiện như bộ nối cáp quang, hộp nối, ống bảo vệ,
kẹp giữ cáp.
Cắt vỏ cáp quang: Dùng dao hoặc kéo chuyên dụng để cắt vỏ cáp quang, lộ ra các sợi quang
bên trong. Lưu ý không cắt quá sâu để tránh làm hỏng các sợi quang.
Tiến hành nối sợi quang: Nếu cần nối các sợi quang, sử dụng bộ nối cáp quang. Đối với nối
hàn, cần dùng máy hàn cáp quang để nối các sợi quang chính xác, đảm bảo tín hiệu không
bị mất mát.
Bảo vệ các mối nối: Sau khi nối, cần bảo vệ các mối nối bằng các ống bảo vệ để tránh bụi
bẩn, ẩm ướt hoặc các yếu tố khác có thể làm gián đoạn tín hiệu.
Lắp hộp nối hoặc thiết bị kết nối: Sau khi nối cáp, đưa cáp vào hộp nối hoặc các thiết bị kết
nối, siết chặt các ốc vít và đảm bảo rằng không có phần cáp quang nào bị hở.
Kiểm tra kết nối: Sau khi hoàn thành việc lắp đặt, kiểm tra xem tín hiệu quang có được
truyền tải đúng và ổn định hay không. Nếu có sự cố về tín hiệu, cần kiểm tra lại các mối nối
và đảm bảo rằng chúng không bị hở hoặc bị hỏng.
Dán nhãn và lưu trữ thông tin: Dán nhãn cho các đoạn cáp quang và mối nối để dễ dàng
nhận diện và theo dõi khi cần bảo dưỡng trong tương lai.
2. Cách bảo dưỡng cáp quang
a) Kiểm tra định kỳ
Kiểm tra các mối nối: Đảm bảo các mối nối quang luôn chặt chẽ và không bị lỏng. Nếu có
dấu hiệu lỏng hoặc mất kết nối, hãy sửa chữa hoặc thay thế các mối nối đó.
Kiểm tra tình trạng sợi quang: Sợi quang cần được kiểm tra xem có bị gãy, nứt hoặc bị đứt
không. Nếu phát hiện bất kỳ hư hỏng nào, cần thay thế đoạn cáp quang bị hỏng để tránh mất
tín hiệu.
Kiểm tra lớp bảo vệ: Lớp bảo vệ bên ngoài cáp quang cần được kiểm tra xem có bị mài
mòn, rách hoặc hư hỏng không. Nếu phát hiện dấu hiệu này, cần thay thế lớp bảo vệ mới để
tránh cáp quang bị tác động xấu từ môi trường bên ngoài.
b) Vệ sinh cáp quang
Làm sạch các đầu nối quang: Dùng các dụng cụ vệ sinh chuyên dụng (bàn chải quang, khăn
lau sợi quang) để làm sạch các đầu nối quang. Bụi bẩn hoặc các tạp chất trên đầu nối quang
có thể gây ra suy giảm tín hiệu.

103. Vệ sinh bộ hàn quang (nếu có): Đối với các hệ thống sử dụng hàn cáp quang, hãy vệ sinh bộ
hàn quang để đảm bảo quá trình nối sợi quang diễn ra trơn tru và không có lỗi.
Dùng dung dịch vệ sinh quang: Có thể sử dụng dung dịch vệ sinh quang chuyên dụng để
làm sạch các sợi quang hoặc bộ nối quang. Tuy nhiên, cần đảm bảo dung dịch không làm
hỏng lớp bảo vệ của sợi quang.
c) Kiểm tra tín hiệu và chất lượng kết nối
Kiểm tra bằng máy đo tín hiệu quang: Sử dụng máy đo tín hiệu quang (OTDR - Optical
Time Domain Reflectometer) để kiểm tra độ suy giảm tín hiệu trong cáp quang và các mối
nối. Nếu có dấu hiệu mất tín hiệu hoặc suy giảm lớn, có thể cần phải thay thế hoặc sửa chữa
cáp quang.
d) Kiểm tra khả năng chịu lực và độ bền
Kiểm tra độ bền của cáp: Cáp quang cần được kiểm tra khả năng chịu lực kéo, gập và xoắn.
Nếu cáp bị gập quá mức hoặc bị căng quá, có thể làm hỏng sợi quang bên trong.
Kiểm tra khả năng chống thấm nước: Đối với cáp quang ngoài trời, cần đảm bảo rằng cáp
có khả năng chống thấm nước tốt và không bị thấm nước từ môi trường ngoài.
Hình 43: Cáp quang cống kim loại 8 sợi.
3.5.3.4 Phụ kiện đấu nối (đầu RJ45, ODF, hộp nối)
1. Cách tháo lắp đầu RJ45

104. Đầu RJ45 là đầu nối phổ biến trong mạng LAN, thường được dùng để kết nối cáp Ethernet
với các thiết bị như máy tính, switch, router.
A. Tháo đầu RJ45:
Ngắt kết nối thiết bị:
Trước khi tháo, hãy ngắt kết nối các thiết bị như máy tính, router, switch để đảm bảo an
toàn điện.
Tháo cáp khỏi đầu RJ45:
Nhấn nhẹ vào khóa (tab) trên đầu nối RJ45 để giải phóng nó khỏi cổng kết nối. Sau đó, rút
đầu nối ra khỏi cổng Ethernet của thiết bị.
Kiểm tra tình trạng đầu nối:
Sau khi tháo, kiểm tra xem đầu nối có bị hỏng, gãy hoặc ôxy hóa không. Nếu có bất kỳ dấu
hiệu hư hỏng nào, thay thế đầu nối.
B. Lắp lại đầu RJ45:
Cắt và chuẩn bị dây cáp:
Dùng kéo hoặc dao chuyên dụng cắt cáp Ethernet sao cho chiều dài phù hợp với yêu cầu.
Dùng dụng cụ tước dây để lột lớp vỏ bọc của cáp (khoảng 1-2 cm) để lộ các dây dẫn bên
trong.
Sắp xếp các dây dẫn theo chuẩn:
Sắp xếp các dây dẫn theo chuẩn màu sắc (TIA/EIA-568A hoặc 568B). Đảm bảo rằng tất cả
các dây dẫn được sắp xếp thẳng và chặt chẽ.
Đưa dây vào đầu RJ45:
Đưa các dây vào đầu nối RJ45 sao cho các dây dẫn chạm vào các tiếp điểm đồng bên trong.
Kiểm tra kỹ để đảm bảo rằng các dây dẫn được cắm chính xác.
Dùng kìm bấm đầu RJ45:
Dùng kìm bấm RJ45 để ép đầu nối vào cáp, đảm bảo rằng các chân đồng trong đầu nối tiếp
xúc chắc chắn với các dây dẫn.
Kiểm tra kết nối:
Sau khi lắp, dùng máy kiểm tra dây cáp (cable tester) để đảm bảo rằng tất cả các kết nối đều
chính xác và không có lỗi.
2. Cách tháo lắp ODF (Optical Distribution Frame)

105. ODF là khung phân phối quang, dùng để kết nối các dây cáp quang trong hệ thống mạng
quang. Việc tháo lắp và bảo dưỡng ODF yêu cầu cẩn thận hơn do tính chất nhạy cảm của
cáp quang.
A. Tháo ODF:
Ngắt nguồn và bảo vệ cáp quang:
Trước khi tháo ODF, đảm bảo hệ thống đã ngắt nguồn và có biện pháp bảo vệ cho các đầu
cáp quang. Cáp quang rất dễ bị gãy hoặc hư hỏng nếu không xử lý cẩn thận.
Tháo các dây cáp quang:
Tháo các dây cáp quang ra khỏi các khe nối trong ODF. Đảm bảo thao tác nhẹ nhàng để
không làm gãy các sợi quang. Cẩn thận với đầu nối quang vì chúng rất nhạy cảm và dễ bị
hư hỏng.
Kiểm tra ODF và các bộ phận:
Kiểm tra các đầu nối quang và các khe nối trong ODF. Đảm bảo không có bụi bẩn hoặc các
hư hỏng vật lý. Nếu có bụi, dùng bàn chải chuyên dụng hoặc dung dịch tẩy rửa để làm sạch.
B. Lắp lại ODF:
Chuẩn bị cáp quang:
Cắt và chuẩn bị cáp quang sao cho độ dài phù hợp. Dùng dao cắt cáp quang chuyên dụng để
cắt cáp sao cho không làm hỏng sợi quang.
Lắp đặt cáp quang vào ODF:
Cắm các đầu nối quang vào các khe nối của ODF. Đảm bảo rằng các đầu nối được cắm chắc
chắn và đúng vị trí, không bị lỏng lẻo.
Dán nhãn và kiểm tra:
Dán nhãn cho các cáp quang để dễ dàng nhận diện. Kiểm tra kết nối bằng cách sử dụng máy
đo công suất quang hoặc thiết bị kiểm tra quang.
3. Cách tháo lắp hộp nối
Hộp nối (cũng gọi là hộp đấu nối) thường được sử dụng để nối các dây dẫn điện hoặc mạng
với nhau. Việc tháo lắp và bảo dưỡng hộp nối giúp đảm bảo kết nối an toàn và ổn định.
A. Tháo hộp nối:
Ngắt nguồn điện hoặc tín hiệu:
Trước khi tháo hộp nối, hãy ngắt nguồn điện hoặc tín hiệu từ các thiết bị được kết nối.
Mở nắp hộp nối:

106. Dùng dụng cụ mở nắp hộp nối một cách cẩn thận. Thông thường, hộp nối sẽ có các ốc vít
hoặc các khóa giữ nắp. Hãy tháo các bộ phận này.
Tháo các dây dẫn trong hộp nối:
Cẩn thận tháo các dây dẫn ra khỏi các cọc đấu nối hoặc các đầu nối trong hộp nối. Hãy chú
ý đánh dấu các dây để dễ dàng lắp lại sau này.
Kiểm tra tình trạng các dây dẫn và phụ kiện:
Kiểm tra các dây dẫn và phụ kiện bên trong hộp nối. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu hư hỏng,
mài mòn hoặc oxi hóa nào, hãy thay thế chúng ngay lập tức.
B. Lắp lại hộp nối:
Chuẩn bị dây dẫn:
Cắt các dây dẫn sao cho chiều dài vừa phải. Đảm bảo rằng phần lõi dây không bị lộ ra ngoài
quá nhiều, chỉ lộ khoảng 1-2 cm.
Đấu nối các dây dẫn vào hộp nối:
Đấu nối các dây dẫn vào các cọc đấu nối hoặc các đầu nối trong hộp nối. Dùng kìm hoặc
dụng cụ thích hợp để siết chặt các kết nối. Đảm bảo rằng các kết nối được thực hiện chắc
chắn và an toàn.
Kiểm tra lại kết nối:
Sau khi đấu nối xong, kiểm tra lại tất cả các kết nối để đảm bảo không có sự lỏng lẻo hoặc
sai sót.
Đóng nắp hộp nối:
Sau khi đấu nối xong, đóng nắp hộp nối lại và siết chặt các ốc vít hoặc khóa giữ nắp.
4. Cách bảo dưỡng các phụ kiện đấu nối
A. Kiểm tra và làm sạch định kỳ:
Đầu RJ45: Kiểm tra các đầu nối có bị oxi hóa, gỉ sét hoặc hư hỏng không. Dùng dung dịch
tẩy rửa nhẹ hoặc bàn chải để làm sạch bụi bẩn. Nếu đầu nối bị hỏng, thay mới.
ODF: Kiểm tra các khe nối quang và các bộ phận khác. Dùng cọ hoặc bàn chải mềm để loại
bỏ bụi bẩn. Đảm bảo rằng các đầu nối quang không bị trầy xước hoặc hư hỏng.
Hộp nối: Kiểm tra các dây dẫn và bộ phận bên trong hộp nối. Kiểm tra các kết nối xem có bị
lỏng không. Làm sạch bụi bẩn bằng khăn mềm hoặc chổi.
B. Kiểm tra các kết nối và độ bền của các phụ kiện:

107. Kiểm tra độ bền của các bộ phận: Kiểm tra định kỳ các đầu nối, kẹp, ốc vít để đảm bảo
không có sự mài mòn hay hư hỏng.
Bảo vệ các phụ kiện khỏi tác động của môi trường: Đảm bảo các phụ kiện đấu nối không bị
tiếp xúc với nhiệt độ quá cao, độ ẩm hoặc hóa chất có thể làm hư hỏng.
Hình 44: Đầu RJ45
Hình 45: Cấu tạo của hộp phối quang ODF

108. CHƯƠNG 4: THÍ NGHIỆM ĐIỆN MỘT SỐ THIẾT BỊ THƯỜNG GẶP.
4.5. Thí nghiệm điện máy biến áp.
Thí nghiệm máy biến áp là gì?
Thí nghiệm điện máy biến áp là tập hợp các phép đo, kiểm tra và đánh giá các đặc
tính điện của máy biến áp nhằm đảm bảo máy hoạt động an toàn, hiệu quả và đáp ứng
các tiêu chuẩn kỹ thuật. Thí nghiệm này thường được thực hiện trong các giai đoạn: trước
khi vận hành, khi nhiệm thu và khi kiểm tra định kì.
Mục đích của thí nghiệm máy biến áp?
Thí nghiệm máy biến áp gồm những mục đích sau:
-Đảm bảo an toàn vận hành và độ bền của máy biến áp.
-Phát hiện các hư hỏng hoặc lỗi sản xuất trước khi đưa máy vào sử dụng.
-Đánh giá khả năng chịu tải và các thông số kỹ thuật của máy.
-Ngăn ngừa các sự cố tiềm tàng và tối ưu hóa hiệu suất vận hành.
Thí nghiệm máy biến áp bao gồm những thí nghiệm gì?
Các nội dung thí nghiệm chính của máy biến áp bao gồm:
-Thí nghiệm cách điện.
-Thí nghiệm các thông số cơ bản.
-Thí nghiệm các tổn hao và đặc tính.
-Thí nghiệm chuyên sâu (nếu cần).
4.5.1. Thí nghiệm cách điên.
Thí nghiệm cách điện là một phần của quy trình kiểm tra chất lượng của máy biến
áp. Điều này bao gồm việc đo điện trở cách điện của cuộn dây bằng các thiết bị như Megger
5000V và 10000V.
4.5.1.1. Đo điện trở cách điện cuộn dây( Megger 5000V,10000V).
Mục tiêu thí nghiệm
Mục tiêu của thí nghiệm đo điện trở cách điện của cuộn dây là đánh giá chất lượng
cách điện của cuộn dây trong các điều kiện hoạt động khác nhau. Việc đo này giúp phát
hiện những điểm yếu trong cách điện của cuộn dây, từ đó đảm bảo an toàn cho thiết bị và
người sử dụng. Các thí nghiệm này thường được thực hiện bằng cách sử dụng các thiết bị
kiểm tra điện trở cách điện, chẳng hạn như máy đo điện trở cách điện (Megger) với các
điện áp cao, thường là 5000V hoặc 10000V.
1

109. Cơ sở lý thuyết
-Điện trở cách điện là đại lượng đo lường khả năng ngừng dòng điện rò rỉ qua vật
liệu cách điện. Một điện trở cách điện cao cho thấy rằng vật liệu cách điện đang
hoạt động tốt và không có dòng điện rò rỉ đáng kể.
-Megger là thiết bị chuyên dụng để đo điện trở cách điện, thường sử dụng điện áp
cao (5000V hoặc 10000V) để kiểm tra tính toàn vẹn của cách điện.
-Việc đo điện trở cách điện giữa các thành phần khác nhau của cuộn dây có thể
giúp xác định sự tồn tại của các lỗ hổng hoặc sự suy giảm của cách điện, điều này
có thể gây ra các sự cố điện hoặc cháy nổ.
Dụng cụ và thiết bị sử dụng
-Máy đo điện trở cách điện Megger (5000V hoặc 10000V) – Thiết bị chính được sử
dụng để đo điện trở cách điện của cuộn dây.
-Cuộn dây – Đối tượng thí nghiệm.
-Dây nối – Dùng để kết nối Megger với các cực của cuộn dây.
-Bút thử điện hoặc vôn kế – Để xác nhận các kết quả đo điện áp khi cần thiết.
Phương pháp thực hiện thí nghiệm
1.Chuẩn bị thí nghiệm:
-Đảm bảo rằng cuộn dây đã được ngắt kết nối với bất kỳ nguồn điện nào và hệ
thống được ngắt điện hoàn toàn.
-Kết nối các đầu dây của Megger vào các điểm cần kiểm tra: cao áp, hạ áp, và đất.
2.Đo điện trở cách điện giữa cao áp và hạ áp:
-Kết nối đầu Megger vào các cực của cuộn dây, đo điện trở cách điện giữa cực cao
áp và cực hạ áp.
-Thiết lập điện áp thử nghiệm 5000V hoặc 10000V tùy theo yêu cầu. Chạy máy
Megger và đọc giá trị điện trở cách điện trên màn hình thiết bị.
-Đảm bảo rằng kết quả đo điện trở là đủ cao, thường là trên 1 MΩ, để chứng minh
tính an toàn của cách điện giữa cao áp và hạ áp.
3.Đo điện trở cách điện giữa cao áp và đất:
-Kết nối đầu Megger giữa cực cao áp và đất (hoặc vỏ thiết bị nếu là cuộn dây máy
biến áp).
-Đo điện trở cách điện và ghi lại giá trị đo được.
2

110. -Đánh giá kết quả đo; một điện trở thấp cho thấy có thể có sự rò rỉ hoặc sự cố trong
cách điện, cần kiểm tra thêm.
4.Đo điện trở cách điện giữa hạ áp và đất:
-Kết nối đầu Megger giữa cực hạ áp và đất.
-Đo điện trở cách điện và ghi lại kết quả.
-Như ở trên, điện trở phải đủ cao (thường là trên 1 MΩ) để đảm bảo không có rò rỉ
hoặc sự cố.
5.Lặp lại các phép đo:
-Thực hiện các phép đo vài lần để đảm bảo kết quả chính xác và ổn định.
-Ghi lại các kết quả đo được và so sánh với các giá trị tiêu chuẩn của nhà sản xuất.
Kết quả và phân tích
Bảng 1.1: Kết quả thí nghiệm đo điện trở cách điện cuộn dây.
Kiểm tra Điện áp đo (V)Điện trở đo được (MΩ) Kết luận
Cao áp – Hạ áp5000V 1000 MΩ Đạt yêu cầu
Cao áp – Đất10000V 500 MΩ Đạt yêu cầu
Hạ áp – Đất 5000V 2000 MΩ Đạt yêu cầu
Phân tích kết quả:
-Nếu giá trị điện trở cách điện lớn hơn 1 MΩ, điều này cho thấy cách điện của cuộn
dây đang hoạt động tốt.
-Nếu giá trị điện trở thấp (dưới 1 MΩ), điều này cho thấy có thể có sự hư hỏng
hoặc suy giảm trong cách điện của cuộn dây. Cần tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng và
sửa chữa nếu cần thiết.
Kết luận
-Điện trở cách điện là yếu tố quan trọng trong việc đánh giá chất lượng của cách
điện cuộn dây. Thí nghiệm đo điện trở cách điện giữa các thành phần cao áp, hạ áp
và đất là cách hiệu quả để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện.
-Kết quả đo điện trở cách điện đạt yêu cầu (thường là trên 1 MΩ) chứng tỏ cuộn
dây đang trong trạng thái hoạt động tốt và không có sự rò rỉ điện.
-Nếu điện trở cách điện không đạt yêu cầu, có thể cuộn dây bị hỏng hoặc cách điện
bị suy giảm, cần có biện pháp bảo trì hoặc thay thế để đảm bảo hoạt động an toàn
của hệ thống.
Chú ý khi thực hiện thí nghiệm
3

111. -Luôn đảm bảo an toàn khi làm việc với điện áp cao để tránh nguy hiểm cho người
thực hiện thí nghiệm.
-Đảm bảo rằng Megger được sử dụng đúng cách và kiểm tra các kết nối điện trước
khi thực hiện đo đạc.
4.5.1.2. Đo tổn hao điện môi (tanδ).
Mục tiêu thí nghiệm
Mục tiêu của thí nghiệm đo tổn hao điện môi (tanδ) của cuộn dây là để xác định sự
suy giảm năng lượng trong lớp cách điện của cuộn dây khi chịu tác động của điện áp
xoay chiều. Tổn hao điện môi (tanδ) là chỉ số quan trọng phản ánh khả năng cách điện
của các thiết bị điện. Thí nghiệm này sẽ đo tổn hao điện môi tại các mức điện áp khác
nhau, từ đó giúp đánh giá chất lượng của lớp cách điện và hiệu suất làm việc của cuộn
dây.
Cơ sở lý thuyết
Tổn hao điện môi (tanδ) là tỉ số giữa năng lượng hao phí trong lớp cách điện và
năng lượng cung cấp cho cuộn dây trong một chu kỳ hoạt động. Nó có thể được xác định
thông qua công thức:
tanδ=
I
tổnhao
I
côngsuất
Trong đó:
I
tổnhaolà dòng điện tổn hao (do sự suy giảm năng lượng trong lớp cách điện).
I
côngsuấtlà dòng điện tổng (được cung cấp vào cuộn dây).
Bên cạnh đó, ΔtanδC là sự thay đổi trong giá trị của tanδ trong quá trình đo tại các mức
điện áp khác nhau, giúp đánh giá sự suy giảm chất lượng cách điện khi điện áp tăng lên.
Dụng cụ và thiết bị sử dụng
-Máy đo tanδ: Thiết bị chuyên dụng để đo tổn hao điện môi (tanδ) của cuộn dây
dưới tác dụng của điện áp xoay chiều.
-Cuộn dây: Đối tượng thí nghiệm cần đo tổn hao điện môi.
-Nguồn điện xoay chiều (AC): Cung cấp các mức điện áp khác nhau cho cuộn dây,
bao gồm các mức 0.2Un, 0.4Un, 0.6Un, 0.8Un, và Un (trong đó Un là điện áp
định mức của cuộn dây).
-Dây nối và thiết bị bảo vệ: Đảm bảo an toàn cho quá trình thí nghiệm.
Phương pháp thực hiện thí nghiệm
4

112. 1.Kết nối thiết bị: Kết nối cuộn dây với máy đo tanδ và nguồn điện xoay chiều. Đảm
bảo rằng các kết nối an toàn và chắc chắn.
2.Thiết lập điện áp thử nghiệm: Cung cấp các mức điện áp cho cuộn dây theo thứ tự:
0.2Un, 0.4Un, 0.6Un, 0.8Un và Un, trong đó Un là điện áp định mức của cuộn dây.
Máy đo sẽ ghi nhận tổn hao điện môi (tanδ) tại mỗi mức điện áp này.
3.Đo tanδ: Máy đo tanδ sẽ tự động đo và hiển thị giá trị tanδ tại từng mức điện áp. Ghi
lại giá trị của tanδ cho từng mức điện áp.
4.Lặp lại thí nghiệm: Thực hiện thí nghiệm một số lần để đảm bảo độ chính xác của kết
quả và tránh sai số.
Kết quả và phân tích
Sau khi thực hiện thí nghiệm, các giá trị tanδ đo được sẽ được phân tích tại các mức điện
áp khác nhau. Dưới đây là cách phân tích kết quả theo giá trị tanδ và sự thay đổi ΔtanδC:
Tanδ:
-Tại mức 0.2Un: Tanδ sẽ thấp, cho thấy rằng tổn hao điện môi trong lớp cách điện
là rất nhỏ và lớp cách điện của cuộn dây đang hoạt động hiệu quả.
-Tại mức 0.4Un: Tanδ vẫn giữ ở mức thấp, tuy nhiên có thể bắt đầu có sự tăng nhẹ,
phản ánh rằng một phần năng lượng bắt đầu bị tiêu hao trong lớp cách điện.
-Tại mức 0.6Un và 0.8Un: Sự tăng dần của tanδ sẽ rõ ràng hơn, cho thấy rằng lớp
cách điện đang có sự suy yếu, tổn hao năng lượng bắt đầu rõ rệt hơn.
-Tại mức Un (điện áp định mức): Tanδ có thể đạt mức cao nhất trong quá trình thử
nghiệm, nếu giá trị này vượt quá ngưỡng cho phép, điều này chứng tỏ lớp cách
điện có thể đã bị tổn thương hoặc mất đi một phần hiệu suất.
ΔtanδC:
-ΔtanδC là sự thay đổi giữa giá trị tanδ đo được tại các mức điện áp khác nhau. Sự
thay đổi này phản ánh độ ổn định của lớp cách điện khi điện áp tăng lên. Nếu
ΔtanδC lớn, điều này có thể cho thấy lớp cách điện của cuộn dây không ổn định và
có thể có rò rỉ điện hoặc hư hỏng.
-Nếu ΔtanδC nhỏ: Điều này cho thấy lớp cách điện của cuộn dây ổn định và có khả
năng duy trì hiệu suất tốt dưới các mức điện áp khác nhau.
Ví dụ phân tích kết quả (giả định):
5

113. Bảng 1.2: Kết quả thí nghiệm đo tổn hao điện môi giả định.
Mức điện áp (kV) Tanδ (Mức tổn hao điện
môi)
ΔtanδC (Sự thay đổi tanδ)
0.2Un 0.002 -
0.4Un 0.003 0.001
0.6Un 0.005 0.002
0.8Un 0.008 0.003
Un 0.015 0.007
Kết quả:
-Tăng dần của tanδ: Từ 0.002 tại 0.2Un lên 0.015 tại Un cho thấy sự gia tăng tổn
hao điện môi khi điện áp tăng, điều này là bình thường khi các cuộn dây chịu tải
gần mức định mức.
-ΔtanδC: Sự thay đổi tanδ tăng dần cho thấy lớp cách điện có xu hướng suy yếu khi
điện áp lên cao. Tuy nhiên, nếu ΔtanδC tăng quá lớn, có thể cần kiểm tra lại chất
lượng lớp cách điện.
Kết luận
-Nếu tanδ ở mức thấp tại các mức điện áp thấp và không tăng quá nhanh khi điện
áp tăng lên, lớp cách điện của cuộn dây vẫn ổn định và có thể hoạt động tốt trong
hệ thống điện.
Nếu tanδ tăng nhanh hoặc ΔtanδC quá lớn: Điều này có thể là dấu hiệu của sự suy
giảm chất lượng cách điện hoặc lớp cách điện có thể bị tổn thương. Cần thực hiện
các biện pháp kiểm tra và bảo trì để tránh nguy cơ sự cố.
4.5.1.3. Thí nghiệm điện áp tần số công nghiệp.
Mục tiêu thí nghiệm
Mục tiêu của thí nghiệm điện áp tần số công nghiệp là kiểm tra khả năng chịu đựng
của cuộn dây dưới tác dụng của điện áp xoay chiều với tần số công nghiệp (50Hz), đặc biệt
là tại điện áp cao hơn điện áp định mức (1.3Un). Thí nghiệm này giúp đánh giá độ an toàn
của cách điện trong cuộn dây và kiểm tra dòng rò trong quá trình thử nghiệm. Từ đó, chúng
ta có thể xác định xem cuộn dây có đủ khả năng chịu được điện áp quá tải trong thời gian
ngắn hay không.
Dụng cụ và thiết bị sử dụng
6

114. -Máy thử điện áp: Thiết bị có khả năng cung cấp điện áp tần số công nghiệp với
điện áp lên đến 1.3 lần điện áp định mức (1.3Un).
-Cuộn dây: Đối tượng cần thử nghiệm, có thể là cuộn dây của máy biến áp, động
cơ điện hoặc các thiết bị khác.
-Đồng hồ vạn năng (Multimeter): Dùng để đo dòng điện và dòng rò trong quá trình
thử nghiệm.
-Dây nối: Dùng để kết nối cuộn dây với thiết bị thử điện áp.
-Thiết bị đo dòng rò: Thiết bị để kiểm tra dòng rò phát sinh trong quá trình thử
nghiệm.
Phương pháp thực hiện thí nghiệm
1.Kết nối thiết bị: Kết nối cuộn dây với máy thử điện áp tần số công nghiệp. Đảm bảo
rằng các dây nối và thiết bị đo đều được kết nối chắc chắn và an toàn.
2.Thiết lập điện áp thử nghiệm: Cung cấp điện áp cho cuộn dây với giá trị là 1.3Un, tức
là 30% cao hơn so với điện áp định mức của cuộn dây. Đây là mức điện áp cần kiểm
tra khả năng chịu đựng của cuộn dây.
3.Tiến hành thử nghiệm: Cung cấp điện áp 1.3Un cho cuộn dây trong khoảng thời gian
1 phút. Trong suốt thời gian này, quan sát và ghi nhận tình trạng của cuộn dây, chú ý
đến sự thay đổi về nhiệt độ và bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
4.Kiểm tra dòng rò: Trong suốt quá trình thử nghiệm, sử dụng thiết bị đo dòng rò để
kiểm tra mức độ rò rỉ điện qua lớp cách điện của cuộn dây. Dòng rò sẽ phản ánh tình
trạng cách điện của cuộn dây dưới tác dụng của điện áp cao. Ghi lại giá trị dòng rò
đo được.
5.Ngừng thử nghiệm và kiểm tra: Sau 1 phút thử nghiệm, ngừng cấp điện cho cuộn
dây. Sau đó, kiểm tra lại các đặc tính của cuộn dây và so sánh với các giá trị tiêu
chuẩn để đánh giá chất lượng cách điện.
Kết quả và phân tích
Dòng rò:
-Nếu dòng rò đo được là không đáng kể hoặc dưới ngưỡng cho phép, điều này
chứng tỏ lớp cách điện của cuộn dây vẫn giữ được khả năng cách ly tốt dưới tác
dụng của điện áp cao.
-Nếu dòng rò lớn hơn mức cho phép, điều này có thể là dấu hiệu của sự suy giảm
chất lượng cách điện, ví dụ như có vết nứt, chập, hoặc tổn thương trong lớp cách
điện của cuộn dây.
Tình trạng cuộn dây:
7

115. -Nếu cuộn dây không bị nóng quá mức, không có hiện tượng cháy, nổ hoặc phóng
điện, và dòng rò vẫn trong giới hạn an toàn, cuộn dây có thể chịu đựng tốt trong
điều kiện làm việc thực tế.
-Nếu cuộn dây bị nóng quá mức hoặc có dấu hiệu phóng điện, cần kiểm tra lại chất
lượng cách điện và có thể cần bảo trì hoặc thay thế cuộn dây.
Ví dụ phân tích kết quả:
Bảng 1.3: Vd kết quả đo thí nghiệm điện áp tần số công nghiệp.
Mức điện áp
(kV)
Thời gian thử
nghiệm
Dòng rò
(mA)
Kết luận
1.3Un 1 phút 0.01 Cuộn dây đạt yêu cầu, dòng rò thấp, cách
điện tốt
1.3Un 1 phút 0.05 Cuộn dây có dòng rò vượt mức cho phép,
cần kiểm tra lại cách điện
1.3Un 1 phút 0.1 Cuộn dây bị suy giảm cách điện nghiêm
trọng, cần thay thế
Kết luận
-Cuộn dây đạt yêu cầu: Nếu dòng rò nhỏ và không có dấu hiệu bất thường (nhiệt độ
tăng quá cao, phóng điện,…) trong suốt quá trình thử nghiệm, cuộn dây có thể tiếp
tục hoạt động bình thường trong điều kiện làm việc thực tế.
-Cuộn dây không đạt yêu cầu: Nếu dòng rò lớn hoặc có dấu hiệu cách điện bị hư
hỏng (nhiệt độ cuộn dây tăng mạnh, có hiện tượng phóng điện), cuộn dây cần
được kiểm tra kỹ lưỡng và có thể phải thay thế để đảm bảo an toàn trong quá trình
sử dụng.
Việc thực hiện thí nghiệm điện áp tần số công nghiệp giúp kiểm tra khả năng chịu đựng
điện áp cao của cuộn dây trong môi trường làm việc thực tế và phát hiện sớm các vấn đề về
chất lượng cách điện, từ đó đảm bảo sự an toàn và hiệu quả trong hệ thống điện.
4.5.2. Thí nghiệm các thông số cơ bản.
4.5.2.1. Đo tỷ số biến.
Mục tiêu thí nghiệm
Mục tiêu của thí nghiệm đo tỷ số biến áp là xác định tỷ số giữa điện áp đầu vào và
đầu ra tại tất cả các nấc điện áp của máy biến áp (hoặc thiết bị biến áp) và so sánh với tỷ số
biến áp định mức. Việc đo tỷ số biến áp giúp kiểm tra tính chính xác của máy biến áp, đảm
8

116. bảo rằng nó hoạt động đúng như thiết kế và có khả năng biến đổi điện áp một cách hiệu quả
trong suốt dải điện áp.
Cơ sở lý thuyết
Tỷ số biến áp (hoặc tỷ lệ biến đổi điện áp) được xác định bởi công thức:
tỷsốbiếnáp=
V
đầura
V
đầuvào
Trong đó:
V
đầuralà điện áp ở phía đầu ra của biến áp.
V
đầuvàolà điện áp ở phía đầu vào của biến áp.
Tỷ số biến áp được sử dụng để điều chỉnh các thiết bị điện sao cho điện áp phù hợp với yêu
cầu của các hệ thống khác nhau.
Dụng cụ và thiết bị sử dụng
-Máy biến áp (hoặc thiết bị biến áp): Đối tượng thí nghiệm.
-Nguồn điện: Cung cấp điện áp cho máy biến áp ở các mức điện áp khác nhau.
-Đồng hồ vạn năng (Multimeter): Dùng để đo điện áp đầu vào và đầu ra của máy
biến áp.
-Dây nối: Dùng để kết nối các thiết bị với nhau trong quá trình đo.
Phương pháp thực hiện thí nghiệm
1.Kết nối thiết bị: Kết nối nguồn điện với đầu vào của máy biến áp và đo điện áp đầu
vào (V_in). Kết nối các thiết bị đo điện áp vào đầu ra của máy biến áp để đo điện áp
đầu ra (V_out).
2.Đo điện áp đầu vào: Bật nguồn điện và điều chỉnh điện áp đầu vào của máy biến áp
tại các nấc điện áp đã được định sẵn. Đo và ghi lại điện áp tại đầu vào.
3.Đo điện áp đầu ra: Sau khi đo điện áp đầu vào, ghi lại điện áp đầu ra tương ứng tại
mỗi nấc điện áp.
4.Lặp lại với tất cả các nấc điện áp: Tiến hành đo ở tất cả các nấc điện áp mà máy biến
áp có, từ mức thấp nhất đến mức cao nhất, và ghi lại kết quả đo.
5.Tính tỷ số biến áp: Tính tỷ số biến áp tại mỗi mức điện áp bằng cách chia giá trị điện
áp đầu ra cho điện áp đầu vào.
6.So sánh với giá trị định mức: So sánh tỷ số biến áp đo được với tỷ số biến áp định
mức của thiết bị. Tỷ số biến áp định mức được cung cấp trong tài liệu kỹ thuật của
máy biến áp.
9

117. Kết quả và phân tích
-Tỷ số biến áp đo được: Sau khi đo và tính toán tỷ số biến áp tại từng mức điện áp,
so sánh với tỷ số biến áp định mức. Nếu tỷ số biến áp đo được gần với tỷ số định
mức, điều này cho thấy máy biến áp hoạt động chính xác và hiệu quả.
-So sánh với giá trị định mức: Nếu tỷ số biến áp đo được có sai lệch lớn so với giá
trị định mức, điều này có thể chỉ ra rằng máy biến áp bị lỗi hoặc không hoạt động
chính xác. Nguyên nhân có thể là do hư hỏng cuộn dây, thiết bị điều chỉnh bị lỗi,
hoặc biến áp bị hao mòn theo thời gian.
Ví dụ phân tích kết quả:
Giả sử máy biến áp có tỷ số biến áp định mức là 10:1, có nghĩa là điện áp đầu ra sẽ bằng
1/10 điện áp đầu vào.
Bảng 1.4: Kết quả so sánh tỷ số biến áp đo được với giá trị định mức khi không có sự cố.
Nấc điện áp
(kV)
Điện áp đầu
vào (V)
Điện áp đầu
ra (V)
Tỷ số biến áp đo
được
So sánh với giá trị
định mức
Nấc 1 1000 100 10:1 Đạt yêu cầu
Nấc 2 2000 200 10:1 Đạt yêu cầu
Nấc 3 3000 300 10:1 Đạt yêu cầu
Nấc 4 4000 400 10:1 Đạt yêu cầu
Nấc 5 5000 500 10:1 Đạt yêu cầu
Trong trường hợp này, tỷ số biến áp đo được luôn bằng 10:1, đúng với tỷ số định mức của
máy biến áp. Điều này chứng tỏ máy biến áp hoạt động ổn định và đạt yêu cầu kỹ thuật.
Tuy nhiên, nếu tỷ số biến áp tại một số mức điện áp có sự sai lệch lớn so với tỷ số định
mức, chẳng hạn như:
Bảng 1.5: Kết quả so sánh tỷ số biến áp đo được với giá trị định mức khi có sự cố.
Nấc điện áp
(kV)
Điện áp đầu
vào (V)
Điện áp đầu
ra (V)
Tỷ số biến áp đo
được
So sánh với giá trị
định mức
Nấc 1 1000 100 10:1 Đạt yêu cầu
Nấc 2 2000 180 11.11:1 Sai lệch
Nấc 3 3000 280 10.71:1 Sai lệch
10

118. Kết quả cho thấy tỷ số biến áp tại các nấc điện áp thứ 2 và thứ 3 sai lệch so với giá trị định
mức, điều này có thể chỉ ra vấn đề trong máy biến áp, như hư hỏng cuộn dây, tổn thất hoặc
vấn đề về cách điện.
Kết luận
-Tỷ số biến áp đúng với định mức: Nếu tỷ số biến áp đo được ở tất cả các nấc điện
áp đều gần với giá trị định mức, máy biến áp hoạt động ổn định và chính xác, có
thể tiếp tục sử dụng trong hệ thống.
-- Tỷ số biến áp sai lệch đáng kể: Nếu tỷ số biến áp tại một hoặc nhiều nấc điện áp
có sự sai lệch lớn so với định mức, cần phải kiểm tra và bảo trì máy biến áp. Có
thể máy biến áp đang gặp vấn đề về kỹ thuật, cần sửa chữa hoặc thay thế các bộ
phận bị hư hỏng để đảm bảo hoạt động ổn định.
4.5.2.2. Đo điện trở một chiều cuộn dây.
Mục tiêu thí nghiệm
Mục tiêu của thí nghiệm đo điện trở một chiều của cuộn dây là xác định điện trở của
cuộn dây khi đo ở nhiệt độ môi trường và quy đổi kết quả về nhiệt độ chuẩn 75°C. Thí
nghiệm này giúp đánh giá tình trạng của cuộn dây, phát hiện sự thay đổi về điện trở có thể
do sự lão hóa hoặc hư hỏng của cách điện hoặc cuộn dây.
Cơ sở lý thuyết
Điện trở một chiều của cuộn dây thay đổi theo nhiệt độ. Tính chất này có thể được mô tả
bằng công thức:
R
t=R
t0(1+∝(t−t
0))
Trong đó:
R
tlà điện trở tại nhiệt độ ttt (°C)
R
t0là điện trở tại nhiệt độ t0t_0t0 (°C) (thường là nhiệt độ đo, ví dụ 25°C hoặc nhiệt
độ môi trường).
∝là hệ số nhiệt điện trở của vật liệu cuộn dây (thường là đồng).
T là nhiệt độ đo điện trở.
t
0là nhiệt độ chuẩn (thường là 75°C trong các ứng dụng công nghiệp).
Mục đích của việc đo điện trở tại nhiệt độ môi trường là để có một giá trị cơ bản. Sau đó,
kết quả sẽ được quy đổi về nhiệt độ chuẩn 75°C để so sánh và đánh giá chính xác hơn.
Dụng cụ và thiết bị sử dụng
11

119. -Cuộn dây: Đối tượng thí nghiệm, có thể là cuộn dây của động cơ, máy biến áp,
hoặc các thiết bị điện khác.
-Nguồn điện một chiều (DC): Cung cấp dòng điện một chiều để đo điện trở.
-Ampe kế (hoặc đồng hồ vạn năng): Dùng để đo cường độ dòng điện và điện áp.
-Nhiệt kế: Dùng để đo nhiệt độ môi trường khi đo điện trở.
-Thiết bị đo điện trở: Dùng để đo điện trở của cuộn dây.
-Dây nối và kẹp: Dùng để kết nối các thiết bị trong quá trình thí nghiệm.
Phương pháp thực hiện thí nghiệm
1.Kết nối thiết bị: Kết nối nguồn điện một chiều với cuộn dây và đồng hồ vạn năng
hoặc thiết bị đo điện trở. Đảm bảo các kết nối chắc chắn và an toàn.
2.Đo điện trở tại nhiệt độ môi trường: Đo điện trở một chiều của cuộn dây tại nhiệt độ
môi trường (thường là khoảng 25°C). Ghi lại kết quả điện trở đo được và nhiệt độ
môi trường.
3.Quy đổi kết quả về 75°C: Sử dụng công thức đã nêu để quy đổi giá trị điện trở đo
được về nhiệt độ 75°C. Công thức quy đổi là:
R
75=R
t(1+∝(75−t))
Trong đó R
75 là điện trở quy đổi về 75°C, t là nhiệt độ đo được trong thí nghiệm, ∝
là hệ số nhiệt điện trở của vật liệu cuộn dây
4.Lặp lại thí nghiệm: Tiến hành đo và quy đổi điện trở một chiều cuộn dây tại ít nhất
hai hoặc ba thời điểm trong ngày để kiểm tra sự ổn định của kết quả đo.
Kết quả và phân tích
Sau khi thực hiện thí nghiệm và quy đổi giá trị điện trở về 75°C, kết quả có thể được trình
bày trong bảng sau:
Bảng 1.6: Kết quả thí nghiệm đo điện trở một chiều quy đổi về 75°C.
Nhiệt độ môi trường (°C)Điện trở đo được (Ω)Điện trở quy đổi về 75°C (Ω)
25°C 15.0 15.39
27°C 15.2 15.59
28°C 15.4 15.79
Kết quả:
-Điện trở quy đổi: Điện trở cuộn dây sẽ tăng theo nhiệt độ. Bằng cách quy đổi kết
quả về nhiệt độ chuẩn 75°C, ta có thể so sánh được sự thay đổi điện trở của cuộn
dây theo thời gian và đánh giá tình trạng của cuộn dây một cách chính xác hơn.
12

120. -Sự thay đổi của điện trở: Nếu điện trở quy đổi về 75°C tăng quá nhiều, điều này
có thể chỉ ra rằng cuộn dây đang bị hư hỏng, cách điện bị suy yếu hoặc có các vấn
đề khác. Thông thường, điện trở của cuộn dây có thể tăng dần theo thời gian do sự
lão hóa của vật liệu cách điện hoặc do cuộn dây bị ngắn mạch một phần.
Kết luận
-Nếu điện trở quy đổi về 75°C ổn định và không có sự thay đổi quá lớn giữa các
lần đo, cuộn dây có thể đang hoạt động tốt và không có dấu hiệu hư hỏng.
-Nếu điện trở tăng đột ngột hoặc vượt mức cho phép, điều này có thể chỉ ra rằng
cuộn dây gặp vấn đề về cách điện, hoặc các thành phần trong cuộn dây đã bị suy
yếu. Cần thực hiện kiểm tra sâu hơn hoặc bảo trì để tránh nguy cơ xảy ra sự cố.
Đo điện trở một chiều của cuộn dây và quy đổi về 75°C giúp theo dõi tình trạng của
cuộn dây và phát hiện các vấn đề tiềm ẩn, từ đó nâng cao độ tin cậy và an toàn cho hệ thống
điện.
4.5.2.3. Kiểm tra cực tính và nhóm nối dây.
Mục tiêu thí nghiệm
Mục tiêu của thí nghiệm kiểm tra cực tính và nhóm nối dây là xác định chính xác
nhóm vector của máy biến áp và kiểm tra đúng đắn việc đấu nối trung tính của các cuộn
dây. Thí nghiệm này đảm bảo rằng máy biến áp hoặc thiết bị điện hoạt động đúng theo thiết
kế và không gây ra các hiện tượng lệch pha hoặc xung đột trong hệ thống điện.
Cơ sở lý thuyết
1.Nhóm vector: Nhóm vector của máy biến áp là một khái niệm mô tả sự pha lệch giữa
các cuộn dây trên các phía sơ cấp và thứ cấp của biến áp. Nhóm vector cho biết mối
quan hệ pha giữa điện áp của các cuộn dây. Các nhóm vector được phân loại theo ký
hiệu như Dd, Yy, Dz, v.v.
2.Cực tính: Kiểm tra cực tính giúp xác định chiều của điện áp và dòng điện trên các
đầu dây. Cực tính đúng sẽ đảm bảo rằng các pha của hệ thống điện không bị đảo
ngược, tránh được hiện tượng ngắn mạch hoặc sự cố nguy hiểm.
3.Đấu nối trung tính: Kiểm tra trung tính giúp đảm bảo rằng các cuộn dây của máy
biến áp có sự nối đất đúng cách. Việc nối đất trung tính là rất quan trọng để bảo vệ
an toàn cho người sử dụng và thiết bị trong hệ thống điện.
Dụng cụ và thiết bị sử dụng
-Máy biến áp hoặc thiết bị có cuộn dây: Đối tượng thí nghiệm.
-Nguồn điện xoay chiều (AC): Cung cấp điện áp cho cuộn dây của máy biến áp.
13

121. -Ampe kế và vôn kế: Dùng để đo dòng điện và điện áp.
-Dụng cụ kiểm tra cực tính (kiểm tra điện áp trực tiếp): Thiết bị dùng để kiểm tra
cực tính của các pha trong hệ thống điện.
-Bút thử điện: Dùng để kiểm tra điện áp và xác định cực tính.
Phương pháp thực hiện thí nghiệm
1.Kiểm tra cực tính:
-Cấp điện vào cuộn dây sơ cấp của máy biến áp.
-Sử dụng bút thử điện hoặc vôn kế để kiểm tra cực tính tại các điểm của cuộn dây
thứ cấp. Xác định chiều của điện áp giữa các pha và trung tính của cuộn dây thứ
cấp.
-Nếu điện áp giữa pha và trung tính trên cuộn dây thứ cấp có dấu hiệu sai lệch về
cực tính, có thể cuộn dây thứ cấp đã bị đấu nối sai.
2.Xác định nhóm vector:
-Sử dụng phương pháp đo điện áp giữa các pha của cuộn dây sơ cấp và thứ cấp.
-Đo sự lệch pha giữa điện áp sơ cấp và thứ cấp để xác định nhóm vector. Phương
pháp phổ biến là đo điện áp giữa các pha của cuộn sơ cấp và thứ cấp tại các điều
kiện hoạt động khác nhau, từ đó xác định sự lệch pha.
-Nếu nhóm vector đo được không phù hợp với thông số kỹ thuật của máy biến áp,
có thể có sự sai lệch trong cách đấu nối cuộn dây.
3.Kiểm tra đấu nối trung tính:
-Đo điện áp giữa các pha và trung tính của cuộn dây thứ cấp. Trung tính phải được
nối đất một cách an toàn và đúng quy cách.
-Kiểm tra sự ổn định của điện áp giữa pha và trung tính. Nếu điện áp giữa pha và
trung tính dao động hoặc có sự bất thường, có thể trung tính chưa được nối đất
đúng cách.
-Nếu có sự khác biệt về điện áp giữa trung tính và mặt đất, cần kiểm tra lại các kết
nối của dây trung tính để đảm bảo an toàn.
Kết quả và phân tích
Kết quả của thí nghiệm có thể được ghi nhận và phân tích như sau:
Bảng 1.7: Kiểm tra cực tính.
Cuộn dây thứ cấp Điện áp đo được (V) Cực tínhKết luận
Pha 1 230 Dương Cực tính đúng
Pha 1 230 Âm Cực tính đúng
14

122. Trung tính 0 N/A Đấu nối đúng
Kết luận: Cực tính của cuộn dây thứ cấp đúng, không có sự đảo ngược pha.
Bảng 1.8: Xác định nhóm vector.
Cuộn sơ
cấp
Cuộn thứ
cấp
Điện áp sơ
cấp (V)
Điện áp thứ
cấp (V)
Nhóm vector xác
định
Kết luận
1 1 400 230 Dd Đạt yêu
cầu
1 2 400 230 Dy Sai lệch
nhóm
Kết luận: Nhóm vector đúng với thông số kỹ thuật cho cuộn 1, tuy nhiên cuộn 2 có sai lệch
nhóm vector so với yêu cầu. Cần kiểm tra lại đấu nối cuộn dây.
Bảng 1.9: Kiểm tra đấu nối trung tính.
Cuộn thứ
cấp
Điện áp pha-trung tính
(V)
Điện áp trung tính - đất
(V)
Kết luận
1 230 0 Đấu nối đúng
2 230 10 Trung tính chưa nối đất
đúng
Kết luận: Đấu nối trung tính của cuộn thứ cấp đầu tiên đúng, nhưng cuộn thứ hai có vấn đề,
cần kiểm tra lại việc nối đất trung tính.
Kết luận
-Cực tính: Cực tính của các pha trong cuộn dây phải được xác định chính xác. Nếu
các pha bị đảo ngược, sẽ gây ra sự cố khi kết nối với các thiết bị khác trong hệ
thống điện.
-Nhóm vector: Kiểm tra nhóm vector giúp đảm bảo rằng cuộn dây sơ cấp và thứ
cấp của máy biến áp hoạt động đúng cách, tránh hiện tượng lệch pha giữa các pha
trong hệ thống điện.
-Đấu nối trung tính: Việc đấu nối trung tính đúng cách là rất quan trọng để đảm
bảo an toàn và ổn định cho hệ thống điện. Nếu trung tính không được nối đất đúng
cách, có thể dẫn đến các vấn đề về an toàn cho thiết bị và con người.
15

123. 4.5.3. Thí nghiệm tổn hao và đặc tính.
4.5.3.1. Đo tổn hao kh tải.
⮚1. Khái niệm về tổn hao không tải
Tổn hao không tải (hay còn gọi là tổn hao không tải của máy biến áp) là các tổn hao
năng lượng xảy ra khi máy biến áp hoặc động cơ điện hoạt động mà không có tải (không có
công suất tiêu thụ ngoài). Các tổn hao này chủ yếu bao gồm:
●Tổn hao do dòng Foucault (dòng xoáy): Là tổn hao năng lượng trong lõi thép của
máy do các dòng điện xoáy sinh ra trong các lớp thép khi máy hoạt động.
●Tổn hao do từ trường: Là tổn hao sinh ra khi từ trường biến đổi trong lõi thép.
●Tổn hao do ma sát và các tổn hao khác: Bao gồm các tổn hao do ma sát trong các
bộ phận chuyển động (nếu có) và các tổn hao điện trở của dây quấn.
Tổn hao không tải là một thông số quan trọng để đánh giá hiệu suất và khả năng hoạt
động của thiết bị trong các ứng dụng thực tế, đặc biệt khi máy không làm việc với tải.
Thí nghiệm đo tổn hao không tải là một trong những thử nghiệm quan trọng trong quá
trình kiểm tra hiệu suất và tính năng của máy biến áp. Thí nghiệm này nhằm xác định mức
độ tổn hao công suất khi máy biến áp hoạt động ở chế độ không tải, tức là khi không có tải
được kết nối với cuộn thứ cấp. Đây là một thông số quan trọng để đánh giá hiệu suất của
máy biến áp.
⮚2. Mục đích của thí nghiệm đo tổn hao không tải
●Xác định tổn hao không tải: Mục tiêu chính của thí nghiệm là đo các tổn hao không
tải và hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất của thiết bị khi không có tải.
●Đánh giá hiệu quả thiết bị: Cung cấp thông tin để đánh giá sự hiệu quả của thiết bị,
đặc biệt là máy biến áp, khi nó hoạt động mà không có tải.
●Kiểm tra các thông số kỹ thuật: Cung cấp các thông số như dòng điện không tải và
công suất tổn hao không tải ở các mức điện áp khác nhau.
⮚3. Mục tiêu của thí nghiệm:
16

124. ●Đo dòng điện không tải (I0): Xác định mức độ dòng điện chạy qua cuộn sơ cấp khi
máy biến áp không tải.
●Đo tổn hao không tải (P0): Xác định công suất tiêu thụ của máy biến áp khi không
tải.
●Phân tích hiệu suất: Dựa trên kết quả đo để đánh giá hiệu suất và mức độ tổn hao
của máy biến áp.
⮚4. Cách thực hiện thí nghiệm đo tổn hao không tải
Mục đích: Đo dòng điện trong khi máy hoạt động ở chế độ không tải.
Cách thực hiện:
●Cấp điện vào cuộn sơ cấp của máy biến áp hoặc động cơ điện với điện áp danh nghĩa
(Un) hoặc một giá trị điện áp cụ thể.
●Đo dòng điện không tải I0I_0I0 ở các mức điện áp khác nhau của cuộn sơ cấp (ví dụ:
0.9Un, 0.95Un, Un, 1.05Un, 1.1Un).
●Đảm bảo không có tải kết nối với máy, chỉ có dòng điện không tải chảy qua cuộn
dây.
Để thực hiện thí nghiệm đo tổn hao không tải, các bước sau đây thường được thực hiện:
⮚Bước 1: Cấp điện áp cho cuộn sơ cấp
●Cấp điện áp một chiều vào cuộn sơ cấp của máy biến áp hoặc động cơ điện. Có thể
cấp điện áp danh nghĩa (Un) hoặc điều chỉnh điện áp ở các mức khác nhau như
0.9Un, 0.95Un, Un, 1.05Un, 1.1Un để khảo sát ảnh hưởng của điện áp đến tổn hao
không tải.
⮚Bước 2: Đo dòng điện không tải (I0)
17

125. ●Sử dụng đồng hồ đo dòng điện để đo dòng điện không tải I0I_0I0 tại các mức điện áp
khác nhau. Dòng điện này không có tải kết nối, chỉ có dòng điện chảy qua các cuộn
dây do hiện tượng cảm ứng điện từ trong lõi thép.
⮚Bước 3: Đo tổn hao không tải (P0)
●Dùng công tơ hoặc bộ phân tích công suất để đo tổn hao không tải P0P_0P0 của thiết
bị. Đây là công suất bị mất do các hiện tượng như dòng Foucault và từ trường, mà
không có tải kết nối với máy.
Công thức tính công suất tổn hao không tải:
P0=U x I0 x cos( )
ϕ
Trong đó:
●P0 là tổn hao không tải (W).
●U là điện áp (V).
●I0 là dòng điện không tải (A).
●cos( ) là hệ số công suất của dòng điện không tải.
ϕ
⮚Bước 4: Lặp lại phép đo ở các mức điện áp khác nhau
Tiến hành đo dòng điện và công suất tổn hao không tải tại các mức điện áp khác
nhau như 0.9Un, 0.95Un, Un, 1.05Un, 1.1Un để đánh giá sự thay đổi của tổn hao
không tải theo điện áp.
4.1 Thí nghiệm không tải bằng nguồn 3 pha
Mắc sơ đồ như hình:
18

126. Hình 46: Sơ đồ mạch thí nghiệm khổng tải nguồn 3 pha.
Suy ra: P0 = Pab + Pbc
4.2 Thí nghiệm không tải bằng nguồn 1 pha
+Cuộn dây MBA đấu Y
Đo không tải cuộn ab, các cuộn ac, bc mắc tương tự. Ta được kết quả:
Hình 47: Sơ đồ mạch thí nghiệm không tải nguồn 1 pha cuộn dây MBA đấu Y.
P0ab = P0a + P0b ; P0ac = P0a + P0c; P0bc = P0b + P0c
I0ab; I0ac; I0bc
Suy ra: Công suất không tải ba pha : P0 = (P0ab + P0ac + P0bc )/2
Dòng tổn hao không tải: I0 = (I0ab +  I0ac + I0bc )/3
  + Cuộn dây MBA đấu Y0
19

127. Đo không tải cuộn dây an; các cuộn dây bn, cn mắc tương tự:
Hình 48: Sơ đồ mạch thí nghiệm không tải nguồn 1 pha cuộn dây MBA đấu Y0.
Ta có được kết quả: P0 = P0a + P0b + P0c
I0 = ( I0a + I0b + I0c ) /3
  +  Cuộn dây MBA đấu ∆
Đo không tải cuộn dây ab (nối tắt bc); tương tự cho cuộn ac (nối tắt ab); cuộn dây bc
(nối tắt ac);
Hình 49: Sơ đồ mạch thí nghiệm không tải nguồn 1 pha cuộn dây MBA đấu .
∆
Ta có kết quả:  P0ab = P0a + P0b ; P0ac = P0a + P0c; P0bc = P0b + P0c
I0ab; I0ac ; I0bc
Suy ra: Công suất không tải ba pha : P0 = (P0ab + P0ac + P0bc )/2
20

128. Dòng tổn hao không tải: I0 = (I0ab +  I0ac + I0bc )/3
Chú ý: Khi điện áp thử nghiệm không lên bằng điện áp định mức, ta phải sử dụng
công thức quy đổi như sau:
Podm=P′o x (Udm/U′)
n
Trong đó: P0đm : tổn hao không tải quy đổi theo Uđm.
P0’ : tổn hao không tải quy đổi theo điện áp U’
n : hệ số; 1,8 đối với thép cán nóng, 1,9 đối với thép cán nguội.
⮚Đánh giá kết quả đo không tải:
+Việc đánh giá được tiến hành khi ta quy đổi kết quả đo được về cùng điều kiện với
nhà sản xuất.
   - Dòng không tải  ≤ 130% * I0 (nhà sản xuất).
   - Tổn thất không tải  ≤ 115% *P0 (nhà sản xuất).
+Do kết cấu mạch từ các pha khác nhau, pha B thường ngắn hơn A,C nên:
   - I0a; I0c = (1,2 – 1,5)*I0b
   - P0a; P0c = (1,2 – 1,5)*P0b
   - Kết quả không tải (P0; I0) pha a, c không lệch nhau quá 5%.
⮚5. Phân tích kết quả
●Mối quan hệ giữa dòng điện không tải và điện áp: Dòng điện không tải thường
tăng lên theo điện áp. Sự thay đổi dòng điện không tải và công suất tổn hao không tải
sẽ giúp xác định mối quan hệ giữa điện áp và tổn hao.
●Đánh giá hiệu suất không tải: Các tổn hao không tải sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất
của thiết bị khi hoạt động ở chế độ không tải. Những thông số này rất quan trọng để
đánh giá khả năng tiết kiệm năng lượng của thiết bị.
⮚6. Ứng dụng của thí nghiệm đo tổn hao không tải
●Đánh giá chất lượng lõi thép: Thí nghiệm giúp đánh giá chất lượng vật liệu lõi thép,
từ đó cải thiện thiết kế của máy biến áp hoặc động cơ để giảm tổn hao không tải.
21

129. ●Kiểm tra hiệu suất thiết bị: Đo tổn hao không tải giúp kiểm tra hiệu suất của thiết
bị trong các điều kiện không tải.
●Tối ưu hóa thiết kế: Các kết quả từ thí nghiệm này có thể giúp các nhà thiết kế tối
ưu hóa máy biến áp hoặc động cơ điện để giảm tổn hao không tải và nâng cao hiệu
suất vận hành.
⮚7. Kết luận
Thí nghiệm đo tổn hao không tải P0 đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá các
tổn hao năng lượng xảy ra trong quá trình vận hành thiết bị mà không có tải. Việc hiểu rõ
tổn hao không tải giúp cải thiện hiệu suất của các thiết bị điện, từ đó giảm tổn thất năng
lượng và nâng cao hiệu quả sử dụng trong thực tế.
4.5.3.2. Đo tổn hao ngắn mạch.
Thí nghiệm đo tổn hao ngắn mạch là một trong những thí nghiệm quan trọng để xác định
các tổn hao xảy ra trong máy biến áp hoặc động cơ khi thiết bị hoạt động với điều kiện ngắn
mạch, tức là khi cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp được nối với nhau trong điều kiện không có
tải. Thí nghiệm này giúp xác định các tổn hao trong cuộn dây và các thành phần của máy
khi chúng chịu dòng điện lớn mà không có tải.
1. Mục đích của thí nghiệm đo tổn hao ngắn mạch:
Đo điện áp ngắn mạch Uk : Xác định điện áp cần thiết để tạo ra dòng điện ngắn
mạch trong máy.
Đo tổn hao ngắn mạch Pk: Đo công suất tổn hao trong quá trình ngắn mạch, chủ yếu
là các tổn hao do dòng điện trong cuộn dây.
Đo ở dòng điện định mức: Đo dòng điện ngắn mạch và công suất tổn hao khi máy
đang vận hành với dòng điện định mức.
2. Khái niệm về tổn hao ngắn mạch
Tổn hao ngắn mạch là các tổn hao năng lượng xảy ra khi máy biến áp hoặc động cơ điện
hoạt động ở trạng thái ngắn mạch (khi hai cuộn dây sơ cấp và thứ cấp được nối với nhau mà
không có tải). Tổn hao này bao gồm:
●Tổn hao điện trở trong cuộn dây: Do dòng điện lớn chạy qua cuộn dây, gây ra tổn
hao năng lượng dưới dạng nhiệt.
●Tổn hao từ trường: Do từ trường mạnh trong lõi thép của máy biến áp hoặc động cơ
khi có dòng điện lớn chạy qua.
22

130. 3. Các bước thực hiện thí nghiệm đo tổn hao ngắn mạch
Bước 1: Cấp điện áp vào cuộn sơ cấp
Cấp một điện áp vào cuộn sơ cấp của máy biến áp hoặc động cơ điện.
Điều chỉnh điện áp sao cho dòng điện chạy qua cuộn sơ cấp đạt giá trị định mức hoặc
gần với giá trị định mức.
Bước 2: Đo điện áp ngắn mạch Uk
Đo điện áp cần thiết để tạo ra dòng điện ngắn mạch. Đây là điện áp Uk được cấp vào
cuộn sơ cấp sao cho cuộn thứ cấp được ngắn mạch, tức là hai cuộn sơ cấp và thứ cấp
nối với nhau.
Chú ý: Điện áp ngắn mạch Uk thường thấp hơn rất nhiều so với điện áp định mức của máy
biến áp hoặc động cơ vì chỉ cần một điện áp thấp để tạo dòng điện ngắn mạch.
Bước 3: Đo dòng điện ngắn mạch
Đo dòng điện chạy qua cuộn sơ cấp khi máy ở trạng thái ngắn mạch. Dòng điện này
có thể cao hơn dòng điện định mức, nhưng chỉ duy trì trong thời gian ngắn để tránh
gây hỏng hóc cho thiết bị.
Bước 4: Đo tổn hao ngắn mạch Pk
Đo công suất tổn hao trong quá trình ngắn mạch Pk.Tổn hao này được đo bằng cách
sử dụng công tơ đo công suất hoặc bộ phân tích công suất.
Công thức tính tổn hao ngắn mạch:
Pk=Uk⋅Ik⋅cos( )
ϕ
Trong đó:
oPk là tổn hao ngắn mạch (W).
oUk là điện áp ngắn mạch (V).
oIk là dòng điện ngắn mạch (A).
ocos( ) là hệ số công suất của dòng điện ngắn mạch.
ϕ
Bước 5: Đo ở dòng điện định mức
●Đảm bảo rằng dòng điện trong quá trình thí nghiệm đạt dòng điện định mức của thiết
bị hoặc gần với dòng điện định mức để xác định tổn hao ngắn mạch trong điều kiện
làm việc thực tế của máy.
23

131. ●Lặp lại các phép đo để đảm bảo độ chính xác và tính toán các tổn hao.
4. Phân tích kết quả
●Mối quan hệ giữa điện áp ngắn mạch và dòng điện: Thông qua thí nghiệm này,
bạn có thể xác định mối quan hệ giữa điện áp ngắn mạch và dòng điện ngắn mạch,
đồng thời tính toán tổn hao ngắn mạch trong các điều kiện khác nhau.
●Tổn hao ngắn mạch: Tổn hao ngắn mạch chủ yếu đến từ các yếu tố như điện trở của
cuộn dây và sự biến đổi từ trường trong lõi thép của thiết bị. Các tổn hao này sẽ ảnh
hưởng đến hiệu suất hoạt động của máy.
5. Ứng dụng của thí nghiệm đo tổn hao ngắn mạch
●Kiểm tra hiệu suất: Thí nghiệm này giúp đánh giá hiệu suất của máy biến áp hoặc
động cơ trong điều kiện ngắn mạch, giúp phát hiện các vấn đề như quá tải hoặc sự
mất cân bằng trong hệ thống.
●Cải thiện thiết kế: Các kết quả từ thí nghiệm giúp các nhà thiết kế cải tiến vật liệu
và cấu trúc của cuộn dây, lõi thép và các bộ phận khác của máy để giảm tổn hao và
nâng cao hiệu suất.
●Bảo trì và sửa chữa: Đo tổn hao ngắn mạch cũng có thể giúp phát hiện các sự cố
tiềm ẩn trong thiết bị, chẳng hạn như điện trở cuộn dây tăng cao do hư hỏng hoặc sự
cố từ trường.
5.Kết luận
Thí nghiệm đo tổn hao ngắn mạch là một công cụ quan trọng để đánh giá các
tổn hao năng lượng trong máy biến áp, động cơ điện hoặc các thiết bị điện khi hoạt
động ở trạng thái ngắn mạch. Các phép đo như điện áp ngắn mạch, dòng điện ngắn
mạch và tổn hao ngắn mạch giúp xác định mối quan hệ giữa các yếu tố này và đánh
giá hiệu suất hoạt động của thiết bị.
4.5.3.3. Phân tích dầu cách điện.
Phân tích dầu cách điện là một phần quan trọng trong việc bảo dưỡng và kiểm tra các
thiết bị điện, đặc biệt là máy biến áp, nhằm đảm bảo hiệu suất hoạt động ổn định và lâu dài.
Dầu cách điện không chỉ có tác dụng cách điện mà còn làm chất làm mát, giúp ngăn chặn sự
gia tăng nhiệt độ và giảm tổn thất năng lượng. Việc phân tích dầu cách điện giúp phát hiện
24

132. các vấn đề như độ bền điện, mức độ nhiễm nước, và các dấu hiệu của sự phân hủy hoặc hư
hỏng trong hệ thống điện.
Các phương pháp phân tích dầu cách điện:
1.Đo độ bền phóng điện (Dielectric Breakdown Voltage)
2.Đo hàm lượng nước (Water Content)
3.Phân tích khí hòa tan trong dầu (DGA - Dissolved Gas Analysis)
1. Đo độ bền phóng điện (Dielectric Breakdown Voltage)
Khái niệm:
Độ bền phóng điện của dầu cách điện là khả năng của dầu để chống lại sự phóng điện khi có
một điện áp cao được áp dụng qua dầu. Nếu điện áp vượt quá khả năng cách điện của dầu,
phóng điện xảy ra, và điều này có thể gây hư hỏng cho thiết bị.
Mục đích:
Đo độ bền phóng điện giúp xác định khả năng cách điện của dầu trong máy biến áp hoặc
các thiết bị điện khác. Độ bền này có thể bị ảnh hưởng bởi sự hiện diện của tạp chất, nước
hoặc sự phân hủy của dầu.
Cách thực hiện:
●Chuẩn bị mẫu dầu: Lấy mẫu dầu từ máy biến áp hoặc thiết bị điện.
●Thực hiện phép đo: Sử dụng một máy đo độ bền phóng điện để áp dụng một điện áp
tăng dần qua dầu, từ từ cho đến khi phóng điện xảy ra.
●Kết quả: Độ bền phóng điện được đo bằng điện áp tại thời điểm phóng điện (thường
tính bằng kV). Dầu có độ bền phóng điện cao có thể chịu được điện áp lớn mà không
xảy ra phóng điện, trong khi dầu có chất lượng kém sẽ dễ dàng xảy ra phóng điện ở
mức điện áp thấp.
Phân tích kết quả:
●Độ bền phóng điện thấp có thể chỉ ra rằng dầu bị ô nhiễm hoặc đã phân hủy, cần
phải thay dầu hoặc xử lý.
25

133. ●Độ bền phóng điện cao thể hiện dầu vẫn còn khả năng cách điện tốt, cho thấy tình
trạng tốt của dầu.
2. Đo hàm lượng nước (Water Content)
Khái niệm:
Nước trong dầu cách điện là một trong những yếu tố có ảnh hưởng nghiêm trọng đến
hiệu quả cách điện và khả năng làm mát của dầu. Sự hiện diện của nước có thể làm giảm độ
bền phóng điện của dầu, tạo điều kiện cho sự ăn mòn các bộ phận kim loại và ảnh hưởng
đến sự vận hành của thiết bị.
Mục đích:
Xác định hàm lượng nước trong dầu giúp đánh giá tình trạng của dầu cách điện. Hàm
lượng nước quá cao có thể gây ra phóng điện và hư hỏng các bộ phận của máy biến áp.
Cách thực hiện:
●Phương pháp Karl Fischer: Là phương pháp chính để đo hàm lượng nước trong
dầu cách điện. Đây là phương pháp chuẩn vàng, giúp xác định hàm lượng nước ở
mức rất thấp.
●Máy đo điện trở: Đo điện trở của dầu, vì nước có khả năng dẫn điện cao hơn dầu, do
đó, sự tăng lên của nước sẽ làm giảm điện trở của dầu.
Phân tích kết quả:
●Hàm lượng nước quá cao (thường > 50 ppm) có thể gây ra sự giảm khả năng cách
điện của dầu, dẫn đến nguy cơ phóng điện và giảm tuổi thọ của thiết bị.
●Hàm lượng nước thấp (dưới 20 ppm) thường cho thấy dầu vẫn trong tình trạng tốt
và có khả năng cách điện hiệu quả.
3. Phân tích khí hòa tan trong dầu (DGA - Dissolved Gas Analysis)
Khái niệm:
Phân tích khí hòa tan trong dầu (DGA) là phương pháp dùng để phát hiện các khí hòa tan
trong dầu cách điện. Các khí này được sinh ra từ các phản ứng hóa học hoặc phân hủy vật
liệu trong máy biến áp hoặc thiết bị điện khi có sự quá tải, hồ quang, hoặc các sự cố khác
26

134. xảy ra. Các khí phổ biến trong dầu bao gồm hydrogen (H ), methane (CH ), ethane (C H ),
₂ ₄ ₂ ₆
ethylene (C H ), acetylene (C H ), và carbon monoxide (CO).
₂ ₄ ₂ ₂
Mục đích:
DGA giúp phát hiện các sự cố hoặc dấu hiệu hư hỏng trong thiết bị, chẳng hạn như sự
quá tải, phóng điện, hoặc hiện tượng hồ quang. Mỗi loại khí có thể chỉ ra các vấn đề khác
nhau trong hệ thống điện.
Cách thực hiện:
●Lấy mẫu dầu: Dầu được lấy mẫu từ các thiết bị điện như máy biến áp.
●Sử dụng thiết bị phân tích khí: Dùng máy phân tích khí hòa tan để đo lường hàm
lượng các khí hòa tan trong dầu.
●Lọc và phân tích khí: Các khí hòa tan được tách ra và phân tích để xác định loại khí
và mức độ của chúng.
Phân tích kết quả:
●Hydrogen (H )
₂
: Thường phát sinh từ sự phân hủy của dầu hoặc sự quá tải của thiết
bị.
●Methane (CH )
₄
: Thường liên quan đến sự phá hủy các bộ phận cách điện, có thể là
dấu hiệu của sự cố nặng.
●Ethylene (C H )
₂ ₄
: Là dấu hiệu của sự quá tải hoặc phóng điện cục bộ.
●Acetylene (C H )
₂ ₂
: Khí này là dấu hiệu của phóng điện hồ quang, một trong những sự
cố nghiêm trọng nhất trong máy biến áp.
●Carbon monoxide (CO): Liên quan đến sự phân hủy vật liệu cách điện hoặc lõi thép
trong máy biến áp.
4. Kết luận và ứng dụng
●Đo độ bền phóng điện giúp xác định khả năng cách điện của dầu.
●Đo hàm lượng nước cho thấy tình trạng ô nhiễm nước trong dầu và sự ảnh hưởng
đến khả năng cách điện.
27

135. ●Phân tích khí hòa tan (DGA) giúp phát hiện các dấu hiệu của sự cố, phóng điện, và
tình trạng phân hủy trong máy biến áp hoặc thiết bị điện.
Các phương pháp phân tích này giúp bảo trì và giám sát thiết bị điện, đặc biệt là máy
biến áp, từ đó phát hiện các vấn đề tiềm ẩn và giảm thiểu nguy cơ hư hỏng nghiêm trọng.
28

136. 4.6. Thí nghiệm điện các loại cao cáp.
Cáp đóng vai trò rất quan trọng trong việc truyền dẫn năng lượng và tín hiệu điện tử.
Các đặc tính về điện, cơ lý và môi trường là các yếu tố chủ yếu trong việc lựa chọn và sử
dụng cáp trong truyền tải và phân phối điện. Đầu nối và việc nối các loại cáp khác nhau đòi
hỏi phải được thực hiện một cách thận trọng vì chúng ảnh hưởng đến tuổi thọ của hệ thống
cáp
4.6.1. Thí nghiệm cách điện.
4.6.1.1. Đo điện trở cách điện (5000V).
Thí nghiệm xác định chất lượng cách điện của cáp bằng cách đo điện trở cách điện
giữa lõi dẫn và lớp vỏ hoặc giữa các lõi dẫn. Thiết bị sử dụng cho thí nghiệm là máy đo điện
trở cách điện (Megger) có khả năng đo đến 5000V.
Quy trình thực hiện:
●Bước 1: Ngắt cáp khỏi mạch điện và đảm bảo không có điện áp trên cáp.
●Bước 2: Ngắt kết nối máy Megger với hai điểm cần đo: lõi dẫn và lớp vỏ,
hoặc giữa các lõi dẫn.
●Bước 3: Chọn mức điện áp thử là 5000V và tiến hành đo.
●Bước 4: Ghi lại giá trị điện trở cách điện.
Đánh giá kết quả:
Giá trị điện trở cách điện phải lớn hơn giá trị tối thiểu theo tiêu chuẩn thiết kế
(thường là vài trăm MΩ tuỳ theo loại cáp). Nếu giá trị thấp hơn, có thể cách điện bị hỏng
hoặc có độ ẩm bên trong cáp.
4.6.1.2. Thử nghiệm điện áp một chiều.
Mục đích: Kiểm tra khả năng chịu đựng điện áp cao của cáp để phát hiện các lỗi tiềm ẩn
trong cách điện.
Thiết bị cần thiết: Nguồn điện áp cao một chiều.
29

137. Quy trình thực hiện:
●Bước 1: Đảm bảo cáp đã được cách ly và không có điện áp.
●Bước 2: Kết nối nguồn điện áp cao với lõi dẫn và lớp vỏ của cáp.
●Bước 3: Tăng điện áp thử nghiệm dần đến mức yêu cầu (thường từ 2-3 lần điện áp làm
việc định mức).
●Bước 4: Duy trì điện áp trong thời gian quy định (thường 5-10 phút).
●Bước 5: Ghi nhận kết quả và kiểm tra hiện tượng đánh thủng hoặc rò điện.
Đánh giá kết quả:
Cáp không được xảy ra đánh thủng hoặc phóng điện trong suốt thời gian thử nghiệm. Nếu
có hiện tượng bất thường, cáp có thể bị hỏng và cần sửa chữa hoặc thay thế.
4.6.1.3. Đo hệ số hấp thụ điện môi.
Mục đích: Đánh giá chất lượng cách điện thông qua khả năng lưu trữ và tiêu tán năng lượng
điện trong cách điện của cáp.
Thiết bị cần thiết: Máy đo hệ số hấp thụ điện môi ( Dielectric Absorption Ratio
Tester).
Quy trình thực hiện:
Bước 1: Đo điện trở cách điện tại 1 phút (R1) và tại 10 phút (R10) bằng máy Megger.
Bước 2: Tính hệ số hấp thụ điện môi ( DAR ) theo công thức sau:
DAR =
R10
R1
Bước 3: So sánh với giá trị tiêu chuẩn.
Đánh giá kết quả:
30

138. ●DAR 1.4
≥
: Cách điện tốt.
●DAR từ 1.25 đến 1.4: Cách điện ở mức chấp nhận được.
●DAR < 1.25: Cách điện kém, có thể bị ẩm hoặc lão hóa.
Lưu ý chung khi thí nghiệm: Đảm bảo an toàn tuyệt đối, cách ly cáp hoàn toàn trước
khi đo. Kiểm tra các đầu nối và dảm bảo thiết bị đo đã được hiệu chuẩn. Đeo găng tay
cách điện và sử dụng các biện pháp an toàn phù hợp trong suốt quá trình thí nghiệm.
4.6.2. Thí nghiệm dẫn điện.
Trong hệ thống điện, việc kiểm tra tính dẫn điện của các thiết bị là một phần quan
trọng trong công tác bảo dưỡng và thử nghiệm nhằm đảm bảo các thiết bị hoạt động hiệu
quả và an toàn. Việc đo dẫn điện giúp phát hiện sự suy giảm hiệu suất dẫn điện hoặc các
vấn đề có thể dẫn đến sự cố trong hệ thống, chẳng hạn như điện trở tiếp xúc cao hoặc dây
dẫn bị hư hỏng.
4.6.2.1. Đo điện trở một chiều lõi dẫn.
Đo điện trở một chiều (DC) của lõi dẫn là một thí nghiệm nhắm giúp xác định điện trở
của một dây dẫn (lõi dẫn), từ đó kiểm tra xem lõi dẫn có đủ khả năng dẫn điện tốt hay
không. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để đo điện trở một chiều của lõi dẫn:
⮚Mục đích:
●Đo điện trở một chiều của lõi dẫn (ví dụ: dây đồng, nhôm, hoặc dây kim loại khác).
●Kiểm tra tính chất dẫn điện của vật liệu lõi dẫn.
⮚Dụng cụ cần thiết:
1.Nguồn điện một chiều (DC): Có thể sử dụng pin hoặc nguồn DC có điện áp ổn định.
2.Ampe kế (hoặc đồng hồ đo dòng điện): Để đo dòng điện trong mạch.
3.Vôn kế (hoặc đồng hồ đo điện áp): Để đo hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn.
4.Dây dẫn điện: Dây đồng, nhôm, hoặc các vật liệu kim loại khác cần đo.
31

139. 5.Cọc kẹp (hoặc đầu nối): Để kết nối các thiết bị đo với dây dẫn.
6.Thước đo chiều dài dây: Để đo chiều dài của dây dẫn.
7.Đo lường tiết diện của lõi dây: (Ví dụ, sử dụng thước kẹp để đo đường kính của dây
nếu cần xác định diện tích mặt cắt ngang).
⮚Các bước tiến hành:
1.Lắp đặt mạch đo:
oKết nối nguồn điện một chiều vào mạch. Một đầu của nguồn điện sẽ nối với
một đầu của dây dẫn, và đầu còn lại của dây dẫn nối với ampe kế.
oTiếp tục nối ampe kế với vôn kế để đảm bảo có thể đo cả dòng điện và hiệu
điện thế của mạch.
oCuối cùng, nối vôn kế với đầu còn lại của nguồn điện để hoàn thiện mạch.
2.Kiểm tra thiết bị:
oTrước khi đo, kiểm tra các thiết bị như ampe kế và vôn kế đã được kết nối
đúng cách.
oĐảm bảo rằng tất cả các đầu nối chắc chắn và không có sự cố về tiếp xúc.
3.Đo dòng điện (I):
oBật nguồn điện và ghi lại giá trị dòng điện (I) từ ampe kế. Dòng điện này sẽ
được điều khiển bởi điện áp của nguồn và điện trở của dây dẫn.
4.Đo hiệu điện thế (V):
oSử dụng vôn kế để đo hiệu điện thế (V) giữa hai đầu của dây dẫn. Giá trị này
là điện áp mà nguồn cấp vào mạch.
5.Tính điện trở (R):
oÁp dụng định lý Ohm:
R=V/I
trong đó:
oR là điện trở của dây dẫn (ohms, Ω),
oV là hiệu điện thế (volt, V),
32

140. oI là dòng điện (ampere, A).
Sau khi có giá trị của V và I, bạn có thể tính ra điện trở của lõi dây dẫn.
6.Lặp lại đo cho các dây dẫn khác (nếu có):
oNếu muốn so sánh điện trở của các loại dây dẫn khác nhau, bạn có thể thay
đổi dây dẫn và lặp lại các bước trên.
⮚Kết luận:
●Điện trở phụ thuộc vào vật liệu và kích thước của dây dẫn: Ví dụ, dây đồng
thường có điện trở nhỏ hơn dây nhôm.
●Đo điện trở giúp kiểm tra tính dẫn điện của vật liệu: Dây dẫn có điện trở càng
nhỏ thì khả năng dẫn điện càng tốt.
4.6.2.2. Kiểm tra cân bằng điện trở pha.
Thí nghiệm kiểm tra cân bằng điện trở pha (hay còn gọi là thí nghiệm kiểm tra cân
bằng trong mạch điện 3 pha) chủ yếu được thực hiện trong các hệ thống điện xoay chiều
(AC) 3 pha. Mục đích của thí nghiệm này là kiểm tra xem các pha trong mạch 3 pha có sự
cân bằng về điện trở hay không, giúp xác định các vấn đề trong hệ thống điện như sự mất
cân bằng tải hoặc điện trở của các pha không đồng đều.
Mục đích:
●Kiểm tra sự cân bằng điện trở giữa các pha trong mạch điện 3 pha.
●Phát hiện sự không cân bằng trong các phần của mạch 3 pha có thể dẫn đến hiệu
suất không ổn định, nóng máy, hay tổn thất năng lượng.
Dụng cụ cần thiết:
1.Nguồn điện 3 pha (ví dụ như máy phát hoặc lưới điện 3 pha).
2.Ampe kế 3 pha (để đo dòng điện trong mỗi pha).
3.Vôn kế 3 pha (để đo điện áp giữa các pha).
4.Dụng cụ đo điện trở (ví dụ: đồng hồ đo điện trở hoặc đồng hồ vạn năng).
33

141. 5.Kháng trở có thể thay đổi (để mô phỏng sự thay đổi tải hoặc kháng trong các pha).
6.Mạch thử nghiệm 3 pha: Các điện trở mô phỏng tải trong mạch.
Các bước tiến hành:
Bước 1: Chuẩn bị mạch điện
1.Lắp mạch 3 pha: Kết nối ba điện trở tải (hoặc tải tương đương) vào mỗi pha của
nguồn điện 3 pha. Đảm bảo rằng các kết nối chắc chắn và an toàn.
2.Đo điện áp: Sử dụng vôn kế để đo hiệu điện thế giữa các pha và hiệu điện thế giữa
mỗi pha với đất (nếu cần).
Bước 2: Đo điện trở và dòng điện
1.Đo điện trở các pha:
oĐo điện trở của từng pha trong mạch bằng đồng hồ vạn năng. Nếu các pha có
điện trở không bằng nhau, đó là dấu hiệu của sự mất cân bằng tải.
oĐảm bảo rằng các điện trở của các pha là đồng nhất trong điều kiện ban đầu
(khi chưa có tải).
2.Đo dòng điện trong các pha:
oDùng ampe kế đo dòng điện qua từng pha. Nếu dòng điện trong các pha
không đều, điều này chứng tỏ có sự không cân bằng trong hệ thống, có thể do
điện trở pha không đồng nhất hoặc tải không đều giữa các pha.
Bước 3: Kiểm tra sự cân bằng pha
1.Kiểm tra dòng điện trong các pha: Các pha trong mạch điện 3 pha lý tưởng phải có
dòng điện và điện trở cân bằng. Nếu có sự chênh lệch rõ rệt về dòng điện giữa các
pha, điều này có thể chỉ ra rằng một trong các pha có điện trở lớn hơn hoặc tải không
đều.
2.Kiểm tra điện áp: Đo điện áp giữa các pha. Sự mất cân bằng điện áp có thể là dấu
hiệu của sự không cân bằng điện trở pha.
Bước 4: Sử dụng kháng trở thay đổi để thử nghiệm (nếu cần)
34

142. ●Để kiểm tra sự thay đổi cân bằng khi thay đổi tải, bạn có thể thay đổi giá trị của các
điện trở tải trong một số pha. Khi thay đổi tải của từng pha, bạn có thể quan sát sự
thay đổi dòng điện và điện áp, từ đó kiểm tra sự mất cân bằng điện trở và tải.
Bước 5: Phân tích và kết luận
1.Kiểm tra sự cân bằng tải: Trong một hệ thống ba pha lý tưởng, các tải và điện trở
phải đều. Nếu dòng điện trong một pha lớn hơn hoặc nhỏ hơn nhiều so với các pha
còn lại, bạn có thể cần thay đổi cấu hình tải hoặc kiểm tra lại các kết nối trong mạch.
2.Xác định nguyên nhân sự mất cân bằng: Nếu có sự mất cân bằng, các nguyên
nhân có thể bao gồm:
oĐiện trở không đồng đều giữa các pha.
oMất cân bằng trong tải (một pha có tải lớn hơn các pha khác).
oHệ thống dây dẫn không cân bằng (điện trở của dây dẫn trong các pha
không đều).
⮚Lưu ý:
●Chú ý an toàn khi làm việc với hệ thống điện 3 pha. Đảm bảo tất cả các thiết bị đo
được kết nối chính xác và không có nguy cơ ngắn mạch.
●Nếu bạn đo điện trở trong mạch đang hoạt động (với điện áp và dòng điện), cần phải
rất cẩn thận vì có thể gây ra rủi ro cho thiết bị và con người.
⮚Kết luận:
Thí nghiệm này giúp kiểm tra sự cân bằng điện trở giữa các pha trong mạch điện 3 pha.
Việc duy trì sự cân bằng điện trở là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất ổn định và an toàn
cho hệ thống điện.
4.6.2.3. Đo điện trở tiếp xúc đầu cáp.
Thí nghiệm này giúp xác định điện trở tiếp xúc giữa các đầu cáp điện, là một yếu tố
quan trọng trong việc đánh giá chất lượng kết nối điện và đảm bảo hiệu suất hoạt động của
các hệ thống điện. Điện trở tiếp xúc giữa các đầu cáp có thể ảnh hưởng đến dòng điện đi
35

143. qua, gây mất mát năng lượng và thậm chí dẫn đến quá nhiệt hoặc cháy nổ nếu không được
kiểm soát đúng cách.
Mục đích:
●Đo và xác định điện trở tiếp xúc giữa các đầu nối cáp điện.
●Đánh giá chất lượng tiếp xúc giữa các đầu cáp (như giữa cáp và đầu nối, cáp và thanh
nối, v.v.).
●Kiểm tra sự ổn định của mối nối, giúp phát hiện các điểm có điện trở cao, từ đó đưa
ra biện pháp khắc phục.
Dụng cụ cần thiết:
1.Nguồn điện một chiều (DC): Pin hoặc nguồn điện DC ổn định.
2.Đồng hồ đo điện trở (hoặc đồng hồ vạn năng): Để đo điện trở tiếp xúc giữa các
đầu cáp.
3.Dây dẫn cáp: Các đoạn cáp cần đo điện trở tiếp xúc.
4.Kẹp nối: Dùng để kết nối các đầu dây cáp với các điện cực đo.
5.Đồng hồ ampe kế (nếu cần đo dòng điện): Để đo dòng điện nếu muốn kiểm tra
dòng chảy qua mối nối trong thí nghiệm.
6.Băng keo điện hoặc vật liệu cách điện: Để đảm bảo an toàn trong quá trình thử
nghiệm.
7.Máy đo độ bền cơ học (tùy chọn): Để kiểm tra độ bền cơ học của các mối nối (nếu
cần).
Các bước tiến hành:
Bước 1: Chuẩn bị mạch đo
1.Lắp mạch điện: Kết nối nguồn điện một chiều vào mạch. Một đầu của nguồn điện sẽ
nối với một đầu cáp, và đầu còn lại của cáp sẽ nối với một đầu của đồng hồ đo điện
trở.
2.Kết nối đầu cáp: Đảm bảo rằng đầu nối cáp được làm sạch, không có tạp chất hoặc
vết bẩn, vì những yếu tố này có thể làm tăng điện trở tiếp xúc.
36

144. 3.Đặt đồng hồ đo điện trở: Kết nối đồng hồ đo điện trở với các đầu cáp cần đo. Đồng
hồ đo sẽ cho giá trị điện trở của mối nối.
Bước 2: Đo điện trở tiếp xúc
1.Đo điện trở: Sử dụng đồng hồ đo điện trở để kiểm tra điện trở tại điểm tiếp xúc giữa
các đầu nối cáp. Đọc giá trị điện trở từ đồng hồ đo. Một điện trở thấp chỉ ra rằng mối
nối có tính dẫn điện tốt, trong khi điện trở cao có thể cho thấy sự tiếp xúc kém hoặc
các vấn đề về mối nối.
oGiá trị điện trở tiếp xúc lý tưởng: Thông thường, giá trị điện trở tiếp xúc
giữa các đầu cáp nên ở mức rất thấp (dưới 1 ohm), tuy nhiên, trong một số
trường hợp, điện trở tiếp xúc có thể lớn hơn một chút tùy thuộc vào chất liệu
cáp và cách nối.
2.Kiểm tra nhiều mối nối: Để đảm bảo rằng các mối nối đều có chất lượng tốt, bạn
nên kiểm tra điện trở tiếp xúc tại nhiều điểm nối khác nhau (ví dụ: giữa các đoạn dây,
giữa dây và đầu nối cáp, hoặc giữa cáp và các thiết bị nối khác).
Bước 3: Kiểm tra điện trở khi có tải
1.Áp dụng tải: Nếu bạn muốn kiểm tra điện trở tiếp xúc trong điều kiện thực tế khi có
dòng điện chạy qua mối nối, bạn có thể kết nối một ampe kế vào mạch và áp dụng
một tải nhỏ để cho dòng điện chạy qua mối nối.
2.Đo dòng điện và hiệu điện thế: Đo dòng điện qua mối nối và điện áp giữa hai đầu
cáp. Sau đó, bạn có thể tính điện trở sử dụng công thức Ohm:
R=V/I
trong đó:
oR là điện trở tiếp xúc (ohms, Ω),
oV là hiệu điện thế đo được (volts, V),
oI là dòng điện đo được (ampere, A).
Bước 4: Đánh giá kết quả
1.So sánh với tiêu chuẩn: Đánh giá kết quả điện trở đo được. Nếu điện trở cao hơn
mức cho phép (thường là dưới 1 ohm), điều này có thể chỉ ra rằng có vấn đề với mối
nối, ví dụ như tiếp xúc không chặt, có bẩn, hoặc do vật liệu kém dẫn điện.
37

145. 2.Kiểm tra lại các mối nối: Nếu điện trở đo được cao, bạn cần kiểm tra lại các mối
nối. Đảm bảo các đầu nối được vặn chặt, sạch sẽ và không có sự ăn mòn hoặc lớp
oxit. Nếu cần, làm sạch hoặc thay thế các đầu nối.
Bước 5: Lặp lại thí nghiệm với các mối nối khác nhau
●Lặp lại quá trình trên với các mối nối khác trong hệ thống cáp, nếu có. Điều này giúp
bạn phát hiện các điểm yếu trong hệ thống nối cáp.
⮚Lưu ý:
1.Chú ý đến an toàn điện: Đảm bảo rằng thực hiện thí nghiệm này trong điều kiện an
toàn, không để dòng điện có thể gây nguy hiểm trong quá trình thử nghiệm.
2.Kiểm tra các điều kiện môi trường: Các yếu tố như độ ẩm, nhiệt độ và sự bẩn có
thể ảnh hưởng đến điện trở tiếp xúc. Vì vậy, cần đảm bảo các đầu nối luôn được giữ
sạch sẽ và khô ráo.
3.Bảo dưỡng định kỳ: Kiểm tra điện trở tiếp xúc định kỳ sẽ giúp phát hiện các mối
nối có điện trở cao, từ đó nâng cao hiệu suất và độ an toàn của hệ thống điện.
⮚Kết luận:
Thí nghiệm đo điện trở tiếp xúc đầu cáp là một thí nghiệm quan trọng trong việc kiểm
tra chất lượng kết nối điện. Điện trở tiếp xúc thấp đảm bảo rằng dòng điện có thể chạy qua
mối nối mà không gặp phải sự cản trở đáng kể, giúp hệ thống điện hoạt động ổn định và
hiệu quả.
38

146. 4.6.3. Thí nghiệm chuyên sâu.
4.6.3.1. Đo phóng điện cục bộ của cáp.
Phép đo phóng điện cục bộ (Partial Discharge - PD) là phương pháp kiểm tra sự cố tiềm ẩn
trong cách điện của cáp điện cao áp. Quá trình này giúp phát hiện sớm các khiếm khuyết
như lỗ rỗng, vết nứt, hoặc lão hóa trong cách điện, từ đó ngăn ngừa sự cố lớn trong hệ
thống.
1. Mục đích thí nghiệm
●Phát hiện và định vị các điểm xảy ra phóng điện cục bộ trong cáp điện.
●Đánh giá tình trạng cách điện và dự đoán tuổi thọ của cáp.
●Kiểm tra chất lượng cáp mới hoặc cáp sau sửa chữa trước khi đưa vào vận hành.
2. Thiết bị và dụng cụ
●Thiết bị đo phóng điện cục bộ: Có khả năng đo và phân tích xung phóng điện (VD:
Omicron, Megger, HVPD, hoặc các thiết bị tương đương).
●Nguồn điện áp cao: Để cung cấp điện áp thử nghiệm cho cáp.
●Cảm biến PD: Gồm các loại như cảm biến điện dung, cảm biến dòng điện hoặc cảm
biến siêu âm.
●Thiết bị ghi và phân tích tín hiệu: Máy tính hoặc phần mềm chuyên dụng để xử lý
dữ liệu đo.
●Thiết bị bảo hộ lao động: Găng tay cách điện, kính bảo hộ, giày cách điện.
3. Quy trình thực hiện
Bước 1: Chuẩn bị trước khi đo
1.Ngắt kết nối cáp khỏi hệ thống điện để đảm bảo an toàn.
2.Kiểm tra cáp và các đầu nối để đảm bảo sạch sẽ, không có dấu hiệu hư hỏng cơ học.
3.Đấu nối cáp vào thiết bị đo theo sơ đồ đo chuẩn:
oĐầu cao áp của nguồn nối với lõi cáp.
39

147. oMàn chắn hoặc vỏ ngoài của cáp được nối đất.
oCảm biến PD được gắn tại các vị trí cần kiểm tra.
Bước 2: Tiến hành đo
1.Tăng điện áp:
oTăng dần điện áp lên đến mức thử nghiệm, thường bằng 1.5 lần điện áp định
mức hoặc theo tiêu chuẩn liên quan.
2.Ghi nhận tín hiệu phóng điện:
oMáy đo sẽ ghi lại các xung phóng điện cục bộ, bao gồm biên độ, số lượng và vị
trí.
oNếu sử dụng cảm biến siêu âm, cần di chuyển dọc theo chiều dài cáp để phát
hiện vị trí phát ra âm thanh PD.
3.Quan sát và phân tích:
oTheo dõi các xung phóng điện trên màn hình thiết bị đo.
oPhân tích phổ tín hiệu để xác định đặc tính phóng điện và vị trí xảy ra.
Bước 3: Kết thúc phép đo
1.Hạ điện áp xuống 0 trước khi ngắt kết nối.
2.Xả điện dư trên cáp để đảm bảo an toàn.
3.Ngắt kết nối thiết bị đo và hoàn tất quy trình.
4. Kết quả đánh giá
Giá trị phóng điện cục bộ (PD):
●PD 10 pC
≤
: Chất lượng cách điện tốt, có thể đưa vào vận hành.
●10 pC < PD 50 pC
≤
: Hệ thống cách điện còn trung bình, cần theo dõi thêm.
●PD > 50 pC: Cách điện kém, cần kiểm tra và khắc phục ngay.
⮚Phân tích đặc điểm tín hiệu PD:
●Xung có biên độ lớn và liên tục: Dấu hiệu cách điện bị suy giảm nghiêm trọng.
40

148. ●Tín hiệu không ổn định, xuất hiện tại một vị trí cố định: Có thể do lỗ rỗng hoặc vết
nứt tại vị trí đó.
●Tín hiệu phân bố đều: Lão hóa cách điện đồng đều trên toàn chiều dài cáp.
5. Các lỗi thường gặp và biện pháp khắc phục
●Phóng điện tại đầu cáp:
oNguyên nhân: Đầu nối kém hoặc thiết kế đầu cáp không đúng tiêu chuẩn.
oBiện pháp: Sửa chữa hoặc thay thế đầu cáp.
●Phóng điện trong lõi cáp:
oNguyên nhân: Lỗ rỗng, vết nứt hoặc cách điện bị suy giảm.
oBiện pháp: Thay thế đoạn cáp bị lỗi.
●Phóng điện ở màn chắn hoặc vỏ ngoài:
oNguyên nhân: Vết cắt, rách hoặc nhiễm bẩn màn chắn.
oBiện pháp: Làm sạch hoặc thay thế màn chắn.
6. Lưu ý an toàn
●Chỉ thực hiện phép đo khi cáp đã được cách ly hoàn toàn khỏi nguồn điện vận hành.
●Đảm bảo nối đất đầy đủ cho tất cả các thiết bị đo.
●Sử dụng thiết bị bảo hộ lao động và tuân thủ quy trình an toàn nghiêm ngặt.
41

149. ●Phép đo phóng điện cục bộ là một phương pháp kiểm tra hiệu quả để đảm bảo chất
lượng cách điện của cáp. Kết quả đo không chỉ giúp phát hiện và xử lý sớm các lỗi
tiềm ẩn mà còn kéo dài tuổi tọ và nâng cao độ tin cậy của hệ thống điện.
Hình 50: Thiết bị đo phóng điện.
42

150. Hình 51: Sơ đồ đo phóng điện cho các nhà máy lớn.
4.6.3.2. Đo tổn hao điện môi (tanδ) của thí nghiệm cáp điện.
Thí nghiệm đo tổn hao điện môi tanδ của cáp điện nhằm kiểm tra chất lượng cách điện của
cáp, phát hiện các vấn đề suy giảm cách điện, hỏng hóc, hoặc ngấm ẩm. Đây là một trong
những phép thử quan trọng để đánh giá khả năng cách điện và hiệu suất vận hành của cáp
điện.
1. Mục đích thí nghiệm
●Đánh giá chất lượng cách điện của vật liệu cách điện trong cáp.
●Phát hiện sớm các khuyết tật cách điện như ẩm mốc, hỏng hóc hoặc lão hóa.
●Đảm bảo cáp điện đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật trước khi đưa vào vận hành hoặc sau
một thời gian sử dụng.
2. Nguyên lý đo tanδ
Hệ số tổn hao điện môi (tanδ) là tỷ số giữa dòng điện tổn hao và dòng điện điện dung trong
cách điện. Một giá trị tanδ thấp chứng tỏ cách điện tốt và tổn hao năng lượng ít. Giá trị tanδ
tăng cao là dấu hiệu của suy giảm cách điện hoặc hư hỏng.
3. Thiết bị và dụng cụ
●Máy đo tanδ chuyên dụng: Thiết bị có khả năng đo hệ số tổn hao điện môi tanδ, ví
dụ như Megger, Omicron, hoặc các thiết bị tương tự.
●Máy phát điện áp cao: Để tạo các mức điện áp thử nghiệm, có thể là điện áp AC
hoặc VLF (Very Low Frequency - tần số rất thấp, thường 0.1 Hz).
●Cáp đấu nối: Dây dẫn cách điện cao áp để kết nối thiết bị đo với cáp cần kiểm tra.
●Thiết bị bảo hộ lao động: Găng tay cách điện, kính bảo hộ, giày cách điện.
4. Quy trình thực hiện
⮚Bước 1: Chuẩn bị trước khi đo
1.Ngắt kết nối cáp khỏi nguồn điện và đảm bảo không còn điện áp dư trên cáp.
43

151. 2.Kiểm tra và làm sạch bề mặt các đầu cáp để đảm bảo tiếp xúc tốt.
3.Đảm bảo cáp đấu nối và thiết bị đo được cấu hình chính xác theo tiêu chuẩn.
⮚Bước 2: Đấu nối thiết bị đo
1.Kết nối đầu cao áp của máy đo với lõi dẫn điện của cáp.
2.Kết nối đầu nối đất của máy đo với lớp vỏ kim loại hoặc màn chắn của cáp.
3.Đảm bảo rằng các đầu còn lại của cáp được cách ly và nối đất nếu cần.
⮚Bước 3: Tiến hành đo
1.Tăng dần điện áp:
oÁp dụng điện áp AC hoặc VLF, tăng từ mức thấp đến mức điện áp kiểm tra
(thường là 0.5Un0.5U_n0.5Un, UnU_nUn, hoặc theo tiêu chuẩn yêu cầu).
2.Đo tanδ tại từng mức điện áp:
oGhi lại giá trị tanδ tại các mức điện áp khác nhau để đánh giá độ ổn định của
cách điện.
3.Phân tích xu hướng tanδ:
oQuan sát sự thay đổi của tanδ theo điện áp. Nếu tanδ tăng nhanh khi tăng điện
áp, đó là dấu hiệu của cách điện suy giảm.
⮚Bước 4: Kết thúc phép đo
1.Giảm điện áp xuống 0 và xả hết điện tích trên cáp.
2.Ngắt kết nối thiết bị đo và ghi nhận kết quả.
5. Kết quả đánh giá
⮚Tiêu chuẩn đánh giá tanδ:
●Tanδ nhỏ hơn 0.01 (1%): Cách điện tốt.
●Tanδ trong khoảng 0.01–0.03 (1%–3%): Cách điện suy giảm nhẹ, cần theo dõi.
44

152. ●Tanδ lớn hơn 0.03 (3%): Cách điện kém, có nguy cơ hỏng hóc.
⮚Xu hướng tanδ theo điện áp:
●Tanδ ổn định qua các mức điện áp: Chất lượng cách điện tốt.
●Tanδ tăng nhanh khi tăng điện áp: Dấu hiệu cách điện bị suy giảm, có khả năng
xảy ra sự cố.
⮚Mức điện áp kiểm tra:
●Cáp trung áp (MV): Điện áp đo thường là 1.5Un1.5U_n1.5Un.
●Cáp cao áp (HV): Điện áp đo thường là 1.1–1.3Un1.1–1.3U_n1.1–1.3Un.
⮚6. Các lỗi thường gặp và biện pháp xử lý
●Tanδ cao hơn tiêu chuẩn:
oNguyên nhân: Ngấm ẩm, cách điện bị bẩn, hoặc lão hóa.
oBiện pháp: Làm khô cáp, làm sạch bề mặt hoặc thay thế cáp.
●Tanδ tăng không đều hoặc không ổn định:
oNguyên nhân: Lỏng kết nối, nhiễu tín hiệu hoặc khuyết tật trong cách điện.
oBiện pháp: Kiểm tra lại các điểm kết nối và thiết lập thiết bị đo.
⮚7. Lưu ý an toàn
●Đảm bảo cáp được cách ly hoàn toàn khỏi nguồn điện trước khi đo.
●Không chạm vào các đầu cực hoặc khu vực đo khi thiết bị đang hoạt động.
●Sử dụng đầy đủ thiết bị bảo hộ lao động để đảm bảo an toàn.
45

153. Thí nghiệm đo tổn hao điện môi tanδ là một bước quan trọng trong quá trình kiểm tra và
bảo trì cáp điện, giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và đảm bảo an toàn cũng như hiệu
quả vận hành của hệ thống điện.
Hình 52: Máy đo tổn hao điện môi.
4.6.3.3. Xác định vị trí lỗi cáp.
Việc xác định vị trí lỗi cáp điện là một nhiệm vụ quan trọng để bảo trì hệ thống điện, đảm
bảo an toàn và hoạt động ổn định. Dưới đây là một số phương pháp và công cụ thường được
sử dụng để xác định vị trí lỗi cáp điện:
⮚1. Dùng phương pháp dò dòng điện
●Thiết bị dò dòng điện (Clamp meter hoặc dòng dò tìm lỗi): Sử dụng để đo dòng
điện trên dây cáp. Nếu có lỗi, dòng điện có thể không đồng đều hoặc hoàn toàn
không có.
●Thiết bị phát hiện tín hiệu (Tone generator and probe): Tạo ra tín hiệu âm thanh
hoặc điện tử chạy qua cáp. Thiết bị dò sẽ phát hiện âm thanh hoặc tín hiệu tại vị trí
có lỗi.
⮚2. Kiểm tra điện áp
46

154. ●Đo điện áp tại các điểm khác nhau: Đo điện áp tại các vị trí khác nhau của cáp điện
để phát hiện sự thay đổi về điện áp. Nếu một phần của cáp bị hư hỏng, điện áp có thể
giảm hoặc biến đổi.
⮚3. Sử dụng máy đo lỗi cáp chuyên dụng
●TDR (Time Domain Reflectometer): Là công cụ chuyên dụng giúp xác định vị trí
lỗi trong cáp. TDR gửi tín hiệu vào cáp và đo thời gian tín hiệu phản xạ trở lại. Dựa
vào thời gian phản xạ, TDR xác định khoảng cách đến vị trí lỗi.
●OTDR (Optical Time Domain Reflectometer): Dùng cho cáp quang, tương tự như
TDR nhưng có thể đo lường các phản xạ của ánh sáng trong sợi quang.
⮚4. Phương pháp siêu âm
●Thiết bị siêu âm: Sử dụng sóng siêu âm để dò tìm vị trí lỗi trong cáp. Khi có sự cố
trong cáp, sóng siêu âm sẽ phản hồi lại khác biệt và thiết bị sẽ phát hiện ra vị trí lỗi.
⮚5. Kiểm tra nhiệt độ
●Máy đo nhiệt độ (Thermal camera): Sử dụng camera nhiệt để xác định các điểm
nóng bất thường trong cáp điện. Nếu cáp bị hư hỏng hoặc quá tải, nó sẽ tạo ra nhiệt
độ cao tại vị trí lỗi.
⮚6. Kiểm tra bằng cách kéo cáp
●Kiểm tra cơ học: Nếu cáp có dấu hiệu bị đứt, gãy, hoặc tổn thương cơ học, bạn có
thể kiểm tra bằng cách kéo cáp để phát hiện khu vực bị tổn thương.
⮚7. Phương pháp cách điện
⮚Đo điện trở cách điện: Đo điện trở của lớp cách điện cáp để xác định nếu có sự suy
giảm cách điện ở các vị trí bị lỗi.
47

155. Các phương pháp trên có thể được kết hợp để xác định chính xác vị trí và mức độ của sự cố
trong cáp điện.
48

156. CHƯƠNG 5: HỒ SƠ NGHIỆM THU VÀ THANH QUYẾT TOÁN.
5.1. Hồ sơ pháp lý.
5.5.1. Quyết định phê duyệt và thông báo trúng thầu.
5.5.1.1. Quyết định phê duyệt.
Quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV”
Số Quyết định: 123/QĐ-EVN
Ngày ban hành: 15/01/2024
Cơ quan ban hành: Tổng công ty Điện lực Miền Bắc (EVN)
Tên dự án: Gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV"
Nội dung quyết định:
Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu: Quyết định này được ban hành nhằm thông
qua kết quả đấu thầu của gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV". Kết quả này được xây
dựng trên cơ sở các đánh giá kỹ lưỡng về hồ sơ thầu của các nhà thầu tham gia.
Thông tin về nhà thầu trúng thầu: Nhà thầu trúng thầu là Công ty TNHH ABC,
được đánh giá là phù hợp với các yêu cầu kỹ thuật, tài chính và các tiêu chí khác do
EVN đề ra.
Giá trị hợp đồng: Tổng giá trị hợp đồng là 5 tỷ đồng, đây là mức giá hợp lý nhất sau
quá trình đàm phán và thương thảo giữa các bên.
Thời gian thực hiện hợp đồng: Thời gian thực hiện hợp đồng là 12 tháng kể từ
ngày ký kết hợp đồng, có thể kéo dài nếu có các điều kiện bất khả kháng.
Căn cứ phê duyệt:
Kết quả đấu thầu: Kết quả được xác định qua quá trình mở thầu công khai, đánh giá
chi tiết về các hồ sơ dự thầu, bao gồm hồ sơ tài chính và kỹ thuật của các nhà thầu.
Thẩm định của Hội đồng đấu thầu: Hội đồng đấu thầu của EVN đã thẩm định và
thống nhất việc lựa chọn nhà thầu.
Quy định của pháp luật: Quyết định này căn cứ vào các quy định pháp lý hiện hành
về đấu thầu, đặc biệt là Luật Đấu thầu 2013 và các văn bản hướng dẫn.
Lý do phê duyệt:
Nhà thầu Công ty TNHH ABC được chọn vì đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về năng
lực, kinh nghiệm trong lĩnh vực bảo dưỡng thiết bị điện và đã đề xuất mức giá hợp lý, cạnh
tranh so với các nhà thầu khác. Các điều kiện về kỹ thuật và chất lượng bảo dưỡng cũng
được đánh giá cao.
49

157. 5.1.1.2. Thông báo trúng thầu.
Thông báo kết quả trúng thầu gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV"
Số Thông báo: 456/TB-EVN
Ngày ban hành: 16/01/2024
Cơ quan ban hành: Tổng công ty Điện lực Miền Bắc (EVN)
Tên dự án: Gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV"
Nội dung thông báo:
Thông báo kết quả trúng thầu: Thông báo này được phát hành nhằm công bố kết
quả trúng thầu của gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV" đã được phê duyệt theo Quyết
định số 123/QĐ-EVN ngày 15/01/2024.
Nhà thầu trúng thầu: Nhà thầu trúng thầu là Công ty TNHH ABC, với giá trị hợp
đồng là 5 tỷ đồng và thời gian thực hiện hợp đồng là 12 tháng.
Yêu cầu nhà thầu liên hệ: Nhà thầu trúng thầu được yêu cầu liên hệ với phòng đấu
thầu của EVN để tiến hành ký kết hợp đồng chính thức, đồng thời cung cấp các tài
liệu cần thiết để triển khai công việc.
Thông báo công khai: Thông báo này cũng được đăng tải trên website của EVN và
các phương tiện thông tin đại chúng nhằm đảm bảo tính minh bạch và công khai của
quá trình đấu thầu.
Căn cứ thông báo:
Quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu: Thông báo này được phát hành
dựa trên Quyết định phê duyệt số 123/QĐ-EVN của Tổng công ty Điện lực Miền
Bắc.
Kết quả đánh giá hồ sơ thầu: Căn cứ vào việc đánh giá, lựa chọn nhà thầu dựa trên
các tiêu chí của gói thầu.
Mục đích thông báo:
Đảm bảo việc công khai, minh bạch trong quá trình lựa chọn nhà thầu, đồng thời
thông báo chính thức kết quả trúng thầu đến các bên liên quan và cung cấp thông tin rõ ràng
cho các bên cần tham khảo.
5.1.2. Hồ sơ hợp đồng.
5.1.2.1. Hồ sơ thương thảo.
Biên bản thương thảo hợp đồng gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV"
Số Biên bản: 789/BBTT
Ngày ban hành: 20/01/2024
50

158. Cơ quan ban hành: Tổng công ty Điện lực Miền Bắc (EVN)
Nội dung biên bản:
Các điều khoản được thương thảo: Biên bản ghi nhận các nội dung đã được thảo
luận và thống nhất giữa EVN và nhà thầu Công ty TNHH ABC. Các điều khoản
thương thảo chủ yếu xoay quanh mức giá hợp đồng, phương thức thanh toán, tiến độ
thi công, và các điều kiện bảo hành.
Chỉnh sửa hợp đồng mẫu: Biên bản này cũng phản ánh các điều chỉnh trong hợp
đồng mẫu ban đầu, bao gồm việc gia hạn thời gian thực hiện trong trường hợp có sự
cố ngoài ý muốn hoặc thay đổi yêu cầu từ chủ đầu tư.
Xử lý các yêu cầu phát sinh: Các yêu cầu phát sinh trong quá trình thương thảo,
chẳng hạn như yêu cầu về bảo dưỡng phụ kiện, thiết bị bổ sung, đều được ghi nhận
và thỏa thuận cụ thể.
Lý do thương thảo:
Quá trình thương thảo nhằm đảm bảo sự đồng thuận giữa các bên, bảo vệ quyền lợi
của cả nhà thầu và chủ đầu tư, đồng thời giải quyết các vấn đề chưa rõ ràng trong hợp đồng
ban đầu.
5.1.2.2. Hợp đồng kinh tế.
Hợp đồng kinh tế gói thầu "Bảo dưỡng MBA 110kV"
Số Hợp đồng: 321/HĐKT-EVN
Ngày ký kết: 25/01/2024
Cơ quan ban hành: Tổng công ty Điện lực Miền Bắc (EVN)
Bên A: Tổng công ty Điện lực Miền Bắc (EVN)
Bên B: Công ty TNHH ABC
Giá trị hợp đồng: 5 tỷ đồng
Thời gian thực hiện hợp đồng: 12 tháng kể từ ngày ký kết hợp đồng
Nội dung hợp đồng:
Phạm vi công việc: Bảo dưỡng các thiết bị của MBA 110kV tại các trạm điện theo
kế hoạch đã được phê duyệt. Các công việc cụ thể bao gồm kiểm tra, thay thế bộ
phận hư hỏng, vệ sinh và bảo dưỡng định kỳ.
Điều kiện thanh toán: Thanh toán theo tiến độ công việc, mỗi giai đoạn công việc
hoàn thành sẽ được kiểm tra, nghiệm thu và thanh toán theo tỷ lệ đã thống nhất trong
hợp đồng.
51

159. Các điều khoản khác: Điều khoản bảo hành, bảo trì thiết bị sau khi hoàn thành công
việc bảo dưỡng.
5.1.3. Hồ sơ kỹ thuật.
5.1.3.1. Bản vẽ thiết kế.
Bản vẽ thiết kế sơ đồ nguyên lý MBA 110kV
Số bản vẽ: TK-001
Ngày ban hành: 28/01/2024
Cơ quan ban hành: Công ty TNHH ABC (Nhà thầu thực hiện)
Nội dung bản vẽ:
Bản vẽ chi tiết sơ đồ nguyên lý của máy biến áp 110kV, gồm các chỉ số kỹ thuật về
điện áp, công suất, khả năng chịu tải, và các thông số quan trọng khác.
Các kết nối dây điện, bảo vệ, tủ điện và các thiết bị điều khiển khác trong hệ thống
đều được thể hiện rõ ràng trong bản vẽ.
Cung cấp đầy đủ các thông số kỹ thuật và yêu cầu thiết kế để đảm bảo công tác bảo
dưỡng được thực hiện chính xác, an toàn.
Mục đích sử dụng:
Bản vẽ này là tài liệu kỹ thuật quan trọng, giúp các kỹ sư và công nhân thi công hiểu
rõ cấu trúc và các yêu cầu của máy biến áp trong quá trình bảo dưỡng.
5.1.3.2. Bản vẽ thi công.
Biện pháp thi công quy trình bảo dưỡng MBA 110kV
Số Biện pháp thi công: TC-001
Ngày ban hành: 30/01/2024
Cơ quan ban hành: Công ty TNHH ABC
Nội dung biện pháp thi công:
Quy trình bảo dưỡng bao gồm các bước chuẩn bị, kiểm tra các bộ phận của máy biến
áp, thay thế phụ tùng hư hỏng, kiểm tra và bảo trì các thiết bị bảo vệ, hệ thống điện.
Các biện pháp an toàn: Trong suốt quá trình thi công, đảm bảo tuân thủ nghiêm
ngặt các biện pháp an toàn lao động và các quy định về bảo vệ môi trường.
Phương pháp kiểm tra: Sau khi bảo dưỡng, tất cả các hệ thống và thiết bị phải được
kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đưa vào vận hành lại.
Mục đích sử dụng:
52

160. Biện pháp này là tài liệu hướng dẫn cụ thể cho các nhân viên thi công, đảm bảo công
việc bảo dưỡng được thực hiện đúng quy trình, đạt hiệu quả cao và đảm bảo an toàn tuyệt
đối.
5.2. Hồ sơ chất lượng công trình.
5.2.1. Bảng tổng hợp khối lượng.
5.2.1.1 Bảng khối lượng theo hạng mục (Ví dụ: Bảng KL-01 "Khối lượng bảo dưỡng MBA
số 1")
Cấu trúc của một bảng khối lượng theo hạng mục
Một bảng khối lượng theo hạng mục thường bao gồm các thông tin sau:
Tên hạng mục: Mô tả ngắn gọn về công việc cần thực hiện.
Đơn vị tính: Đơn vị đo lường cho từng loại công việc (ví dụ: m³, m², giờ, cái,...).
Số lượng: Số lượng công việc cần thực hiện cho từng hạng mục.
Đơn giá: Giá thành của mỗi đơn vị công việc.
Thành tiền: Tổng chi phí cho từng hạng mục (số lượng x đơn giá).
Ghi chú: Các thông tin bổ sung khác.
Bảng 1.10: Bảng KL-01 "Khối lượng bảo dưỡng MBA số 1"
Hạng mục Đơn vị
tính
Số
lượng
Đơn giá Thành tiền
(VNĐ)
Ghi chú
Vệ sinh bề mặt
MBA
M
2
50100.0005.000.000Bao gồm làm sạch bụi
bẩn, dầu mỡ
Kiểm tra các
mối nối
Điểm 20050.00010.000.000Kiểm tra độ chặt tình
trạng ăn mòn
Thay dầu cách
điện
Lít 50200.00010.000.000Dầu cách điện mới đặt
tiêu chuẩn
… … … … … …
Ưu điểm của việc sử dụng bảng khối lượng theo hạng mục
Rõ ràng, dễ hiểu: Phân chia công việc thành các hạng mục nhỏ giúp dễ dàng hình
dung và quản lý.
Theo dõi tiến độ: Dễ dàng so sánh khối lượng đã thực hiện với kế hoạch ban đầu.
53

161. Tính toán chi phí: Cung cấp cơ sở để tính toán chi phí cho từng hạng mục và tổng chi
phí dự án.
Phân bổ nguồn lực: Giúp phân bổ nguồn lực hợp lý cho từng hạng mục công việc.
Kiểm soát chất lượng: Dễ dàng kiểm soát chất lượng từng hạng mục công việc.
Các yếu tố cần lưu ý khi lập bảng khối lượng
Chi tiết: Cần phân chia công việc càng chi tiết càng tốt để đảm bảo tính chính xác.
Chính xác: Số liệu trong bảng phải chính xác và thống nhất.
Cập nhật: Bảng khối lượng cần được cập nhật thường xuyên để phản ánh những thay
đổi trong quá trình thực hiện.
Rõ ràng: Các đơn vị tính, đơn giá cần được ghi rõ ràng để tránh nhầm lẫn.
Ứng dụng của bảng khối lượng theo hạng mục
Quản lý dự án: Theo dõi tiến độ, kiểm soát chi phí, đánh giá hiệu quả dự án.
Tính toán khối lượng công việc: Cung cấp cơ sở để tính toán khối lượng công việc và
lập dự toán.
So sánh giá: So sánh giá giữa các nhà thầu.
Kiểm tra thanh toán: Kiểm tra tính chính xác của các khoản thanh toán.
Bảng khối lượng theo hạng mục là một công cụ không thể thiếu trong quản lý dự án.
Việc xây dựng và sử dụng bảng khối lượng hiệu quả sẽ giúp các nhà quản lý dự án kiểm
soát tốt hơn các hoạt động và đảm bảo dự án được hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng và
chi phí.
5.2.2. Hồ sơ nghiệm thu.
5.2.2.1. Phiếu yêu cầu nghiệm thu.
Cấu trúc chung của một PYC
Một PYC thường bao gồm các thông tin sau:
Thông tin chung:
Số hiệu PYC: Để dễ dàng quản lý và tra cứu.
Tên dự án: Xác định rõ công trình đang được nghiệm thu.
Hạng mục công việc: Mô tả chi tiết công việc cần nghiệm thu (ví dụ: thay thế
bushing MBA).
Đơn vị thi công: Đơn vị thực hiện công việc.
Đơn vị giám sát: Đơn vị giám sát quá trình thi công.
Ngày lập PYC.
Nội dung yêu cầu nghiệm thu:
54

162. Mô tả chi tiết công việc đã thực hiện.
Tiêu chuẩn nghiệm thu: Các tiêu chí kỹ thuật, chất lượng mà công việc phải đáp ứng.
Tài liệu liên quan: Bản vẽ thi công, biên bản họp, báo cáo thử nghiệm,...
Danh sách các thiết bị, vật tư đã sử dụng.
Người lập: Chữ ký và họ tên người lập PYC.
Người phê duyệt: Chữ ký và họ tên người có thẩm quyền phê duyệt.
Hình 53: Mẫu PYC để thay thế ống lót
Trong hình trên, một mẫu PYC cho việc thay thế bushing MBA được minh họa. Các
thông tin cần thiết như:
Tiêu đề: Phiếu Yêu Cầu Nghiệm Thu
Số: PYC-001
Dự án: Nâng cấp trạm biến áp 110kV XYZ
Hạng mục: Thay thế bushing MBA số 3
... (các thông tin khác)
Nội dung:
Mô tả công việc: Đã hoàn thành việc tháo lắp và thay thế bushing MBA số 3 theo
đúng bản vẽ thiết kế và quy trình công nghệ.
Tiêu chuẩn nghiệm thu:
oBushing mới phải đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật theo thông số kỹ thuật của nhà
sản xuất.
oKết quả thử nghiệm điện phải đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn IEC.
oKhông có dấu hiệu hư hỏng, rò rỉ dầu.
Tài liệu liên quan:
oBản vẽ thi công số 03-DT-MBA.
oBiên bản họp bàn giao thiết bị ngày 15/01/2024.
oBáo cáo thử nghiệm điện ngày 20/01/2024.
... (các yêu cầu khác)
Vai trò của PYC
Cơ sở pháp lý: PYC là cơ sở để tiến hành nghiệm thu và đánh giá chất lượng công
việc.
55

163. Rõ ràng hóa yêu cầu: PYC giúp xác định rõ ràng các yêu cầu kỹ thuật, chất lượng
mà công việc phải đáp ứng.
Tăng tính minh bạch: PYC đảm bảo quá trình nghiệm thu được thực hiện một cách
công khai, minh bạch.
Giảm thiểu tranh chấp: PYC là bằng chứng quan trọng để giải quyết các tranh chấp
có thể xảy ra.
Lưu ý:
Mẫu PYC có thể thay đổi tùy thuộc vào từng dự án và yêu cầu cụ thể.
PYC cần được lập đầy đủ, chính xác và được phê duyệt trước khi tiến hành nghiệm
thu.
5.2.2.2 Biên bản nghiệm thu.
Cấu trúc chung của một PYC
Một PYC thường bao gồm các thông tin sau:
Thông tin chung:
oSố hiệu PYC: Để dễ dàng quản lý và tra cứu.
oTên dự án: Xác định rõ công trình đang được nghiệm thu.
oHạng mục công việc: Mô tả chi tiết công việc cần nghiệm thu (ví dụ: thay thế
bushing MBA).
oĐơn vị thi công: Đơn vị thực hiện công việc.
oĐơn vị giám sát: Đơn vị giám sát quá trình thi công.
oNgày lập PYC.
Nội dung yêu cầu nghiệm thu:
oMô tả chi tiết công việc đã thực hiện.
oTiêu chuẩn nghiệm thu: Các tiêu chí kỹ thuật, chất lượng mà công việc phải
đáp ứng.
oTài liệu liên quan: Bản vẽ thi công, biên bản họp, báo cáo thử nghiệm,...
oDanh sách các thiết bị, vật tư đã sử dụng.
Yêu cầu khác:
oCác yêu cầu đặc biệt khác (nếu có).
Người lập: Chữ ký và họ tên người lập PYC.
Người phê duyệt: Chữ ký và họ tên người có thẩm quyền phê duyệt.
Ví dụ: PYC số 001 "Yêu cầu nghiệm thu thay thế bushing MBA"
Hình 54: PYC mẫu.
56

164. PYC mẫu
Tiêu đề: Phiếu Yêu Cầu Nghiệm Thu
Số: PYC-001
Dự án: Nâng cấp trạm biến áp 110kV XYZ
Hạng mục: Thay thế bushing MBA số 3
... (các thông tin khác)
Nội dung:
Mô tả công việc: Đã hoàn thành việc tháo lắp và thay thế bushing MBA số 3 theo
đúng bản vẽ thiết kế và quy trình công nghệ.
Tiêu chuẩn nghiệm thu:
oBushing mới phải đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật theo thông số kỹ thuật của nhà
sản xuất.
oKết quả thử nghiệm điện phải đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn IEC.
oKhông có dấu hiệu hư hỏng, rò rỉ dầu.
Tài liệu liên quan:
oBản vẽ thi công số 03-DT-MBA.
oBiên bản họp bàn giao thiết bị ngày 15/01/2024.
oBáo cáo thử nghiệm điện ngày 20/01/2024.
... (các yêu cầu khác)
Vai trò của PYC
Cơ sở pháp lý: PYC là cơ sở để tiến hành nghiệm thu và đánh giá chất lượng công
việc.
Rõ ràng hóa yêu cầu: PYC giúp xác định rõ ràng các yêu cầu kỹ thuật, chất lượng
mà công việc phải đáp ứng.
Tăng tính minh bạch: PYC đảm bảo quá trình nghiệm thu được thực hiện một cách
công khai, minh bạch.
Giảm thiểu tranh chấp: PYC là bằng chứng quan trọng để giải quyết các tranh chấp
có thể xảy ra.
Lưu ý:
Mẫu PYC có thể thay đổi tùy thuộc vào từng dự án và yêu cầu cụ thể.
PYC cần được lập đầy đủ, chính xác và được phê duyệt trước khi tiến hành nghiệm
thu.
57

165. 5.2.3. Nhật ký thi công.
Nhật ký thi công là tài liệu quan trọng trong quá trình thực hiện một dự án, nhằm ghi
lại các hoạt động hàng ngày, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm.
Ý nghĩa và tầm quan trọng của nhật ký (thi công, an toàn) trong một dự án xây dựng
Thứ nhất, nó ghi chép lại tất cả các sự kiện chính trong quá trình xây dựng. Các sự kiện
chính có thể là những sự kiện tiêu tốn nhiều thời gian, nhân lực, tiền bạc. Cũng có thể nó chỉ
là sự kiện nhỏ nhưng có tác động lớn đến toàn bộ quá trình dự án. Một trong những yếu tố
quan trọng của việc ghi lại nhật ký công trình hiệu quả là xác định và định giá được những
sự việc gì là quan trọng để ghi chép lại vào nhật ký mà không chỉ là việc đơn thuần ghi chép
lại sự việc.
Thứ hai, nó xác định rõ trách nhiệm và trách nhiệm giải trình cho những gì xảy ra trên công
trường. Điều này có thể liên quan đến các quyết định được ban hành hoặc được đưa ra.
Quan trọng là không những xác định được điều gì đã xảy ra mà còn xác định được ai là
người chịu trách nhiệm cho những gì xảy ra.
Thứ ba, nhật ký công trình cũng cần phải truy ngược lại được lịch  sử của công việc. Bất kỳ
một người có chuyên môn nào quen thuộc với loại hình công việc mà nhà thầu làm cũng
đều có thể đọc được nhật ký công trình như là đọc sách, trên cơ sở hàng ngày về việc công
việc đã tiến triển như thế nào.
Thứ tư, tài liệu Nhật ký công trình cũng phải lập hồ sơ về điều kiện làm việc trên công
trường và bất kỳ điều kiện gì có ảnh hưởng đến công việc. Những thông số này có thể khác
nhau như mô tả về thời tiết, hoặc thay đổi cụ thể về thời tiết, hoặc mô tả điều kiện của công
việc được làm, ví dụ như điều kiện nền đất hoặc sự tắc nghẽn trong khu vực. Tài liệu này
cũng cần mô tả được sự dồi dào, hoặc sự thiếu hụt , sự phù hợp và hoạt động đúng chức
năng, các thiết bị an toàn, các loại vật liệu với lượng vừa đủ. Có thể những điều này cũng
mô tả những vấn đề liên quan đến thiếu thông tin, thiếu tính kịp thời, chính xác và việc đó
ảnh hưởng như thế nào đến công việc. Điều quan trọng là phải ghi lại khi mà những câu hỏi
không có sự trả lời hoặc việc thiếu thông tin dẫn đến làm chậm công việc.
Cuối cùng, nhật ký thi công cũng phải giải thích được lý do tại sao sự việc xảy ra. Nhiều
thông tin số liệu về sự việc, như cái gì xảy ra, và khi nào, được ghi lại thành tài liệu ở một
nơi nào đó  nhưng thường thiếu việc giải thích tại sao sự việc lại xảy ra như vậy mặc dù nó
rất quan trọng. Trách nhiệm giải trình như vậy sau này rất khó quyết định trừ khi nó được
ghi lại thành hồ sơ đúng thời điểm nó diễn ra. Và cần chính xác trong phân tích việc này.
Mục đích là không phải để đổ lỗi hoặc làm thành một vụ việc có thể dẫn đến việc tranh
chấp. Mục đích là cung cấp một khoản mục khách quan, không thành kiến về việc tại sao sự
việc xảy ra. Nếu mà những vấn đề này để sau mới quyết định thì nó sẽ bị thiên kiến hoặc bỏ
58

166. qua những thông tin quan trọng hoặc chứa những thông tin cần phải đánh giá, tính hiệu lực
của toàn bộ hồ sơ tài liệu sẽ bị đe dọa.
5.2.3.1. Nhật ký theo ngày.
Nhật ký theo ngày ( công việc) là một phương pháp ghi chép chi tiết các hoạt động
hàng ngày của nhân viên, giúp theo dõi tiến độ công việc. Nhật ký này thường được sử dụng
để ghi lại các nhiệm vụ đã thực hiện, thời gian dành cho mỗi nhiệm vụ, kết quả đạt được.
Nhật ký ghi lại công việc được thể hiện dưới dạng bảng biểu, bao gồm các nội dung cơ bản
như: số thứ tự, tên công việc, thời gian thực hiện, nội dung chi tiết, kết quả, ghi chú,…
Nhật ký theo ngày bao gồm các nội dung cơ bản như: số thứ tự, tên công việc, thời
gian thực hiện, nội dung chi tiết, kết quả, ghi chú,…
5.2.4. Biên bản nghiệm thu thiết bị.
1.Biên bản nghiệm thu là gì?
Biên bản nghiệm thu là biên bản được lập ra trong quá trình kiểm tra, thẩm định chất lượng
các sản phẩm thuộc công trình. Tuy nhiên, trong các biên bản nghiệm thu lại chưa có hạng
mục kiểm định giá trị chất lượng sản phẩm. Vì vậy, các biên bản này được coi là văn bản
ghi lại quá trình nghiệm thu.
2.Nghiệm thu công trình là gì?
Nghiệm thu công trình là một quy trình nghiệm thu. Đây là quá trình kiểm tra chất lượng thi
công trước khi đưa công trình vào sử dụng. Nếu công trình được đánh giá đáp ứng chất
lượng theo tiêu chuẩn nghiệm thu sẽ được đưa vào sử dụng. Ngược lại, công trình chưa đạt
chất lượng bắt buộc phải hoàn tất, chỉnh sửa theo đúng tiêu chuẩn thiết kế và các tiêu chuẩn
đã đề ra.
Ngoài ra, khái niệm “nghiệm thu nội bộ” của công trình là quá trình nghiệm thu trong quy
mô nội bộ, tức nghĩa là giữa nhà thầu với các đối tượng khác đã hoàn tất nghiệm thu. Sau
khi quá trình này hoàn tất, các thông tin hay phiếu yêu cầu nghiệm thu nội bộ mới được gửi
đến các chủ đầu tư.
3.Điều kiện để làm nghiệm thu
Bất kỳ công trình nào cũng phải thực hiện quá trình nghiệm thu. Công trình muốn nghiệm
thu phải đáp ứng các điều kiện sau:
Cần lập bảng thống kê, trong đó những vấn đề liên quan đến chất lượng được nêu rõ
ràng, cẩn thận
Quy định đầy đủ về thời hạn sửa chữa
Nêu rõ các bên liên quan đến vấn đề sửa chữa
Sau khi sửa chữa, khắc phục sai sót, tiến hành nghiệm thu lại. Nếu công trình đáp
ứng được các yêu cầu, sẽ được đưa vào hoạt động.
59

167. 4.Quy trình nghiệm thu
Nghiệm thu thường có nhiều quy trình khác nhau, tùy thuộc vào quy định của mỗi công
trình, tuy nhiên nhìn chung, quá trình nghiệm thu thường bao gồm nhiều bước. Các bên liên
quan sẽ nghiệm thu theo từng công đoạn các yếu tố như sau:
Nguyên vật liệu, hệ thống trang thiết bị, sản phẩm đã sử dụng
Các hạng mục được thực hiện nằm trong công trình
Các giai đoạn thi công, các bộ phận khác nhau của công trình
Tất cả các sản phẩm - dịch vụ trước khi bàn giao và được đưa vào sử dụng
5.2.4.1. Biên bản nghiệm thu thíết bị
Bảng 1.11: Biên bản nghiệm thu thiết bị
Mã
biên
bản
Ngày
Người
lập biên
bản
Địa
điểm
Nội dung
Chứng
nhận
xuất sứ
CO
Chứng
nhận
chất
lượng
CQ
Kết quả
BBNT-
TB01
02/02/2024
Kỹ sư
Nguyễn
Văn A
Nhà
máy
điện
X
Nghiệm
thu
bushing
110kV
CO số
A123
của ABB
Thụy
Điển
CQ số
B546
tiêu
chuẩn
IEC
-Thiết bị đã
được kiểm
tra điện trở
cách điện,
đạt yêu cầu
tiêu chuẩn
IEC.
-Không có
hiện tượng
rò rỉ điện
hay hư hỏng
vật lý.
60

168. 5.2.4.2. Biên bản thí nghiệm.
Biên bản thí nghiệm là một tài liệu ghi chép chi tiết quá trình thực hiện thí nghiệm, bao gồm
các thông tin như:
Biên bản thử nghiệm (hiệu chuẩn) là tài liệu ghi lại kết quả thử nghiệm (hiệu chuẩn)
và các thông tin cần thiết khác liên quan đến phép thử (hiệu chuẩn) đã tiến hành.
Biên bản thử nghiệm là căn cứ để cấp phiếu kết quả thử nghiệm (hiệu chuẩn) đối với
các phép thử (hiệu chuẩn) đã được công nhận. Biên bản này cũng có thể được sao lại
cho khách hàng khi khách hàng có yêu cầu.
Mục đích thí nghiệm: Lý do thực hiện thí nghiệm và các câu hỏi nghiên cứu cần giải quyết.
Nguyên liệu và thiết bị: Danh sách các vật liệu, hóa chất và thiết bị cần thiết cho thí nghiệm.
Phương pháp: Các bước thực hiện thí nghiệm, cách tiến hành, điều kiện cần thiết và quy
trình kiểm soát.
Kết quả: Ghi nhận các quan sát, dữ liệu thu thập được trong quá trình thí nghiệm.
Phân tích và thảo luận: Đánh giá kết quả, so sánh với giả thuyết ban đầu và đưa ra các nhận
xét, suy nghĩ
Bảng 1.12: Biên bản thí nghiệm
Mã
biên
bản
Ngày Người
thực hiện
Nội dung Chi tiết thí
nghiệm
Kết quả
BBTN
-01
01/02/2024Đội ngũ kỹ
thuật C
Kết quả thí
nghiệm điện
trở cách điện
Bước 1: Đấu nối
thiết bị theo sơ
đồ. Khởi động
thiết bị và cài đặt
các thông số theo
hướng dẫn sử
dụng thiết bị đo
điện trở cách điện.
Bước 2: Đo và
đọc giá trị điện trở
ở thời điểm 15
giây, 60 giây.
Bước 3: Ghi
thông số điện trở
cách điện vào
mẫu Phiếu kết quả
thử nghiệm Máy
biến áp lực.
Bước 4: Tháo các
dây đo.
Điện trở cách
điện: 5.5 GΩ,
đạt yêu cầu ≥ 1
GΩ theo tiêu
chuẩn.
61

169. Bước 5: Dùng dây
tiếp đất xả hết
điện tích dư trên
đối tượng thử
nghiệm.
5.2.4.3. Biên bản chạy thử.
1.1 Mẫu   biên bản nghiệm thu  thiết bị chạy thử không tải là gì?
Nghiệm thu chạy thử không tải là kiểm tra xác định chất lượng lắp đặt và tình trạng thiết bị
trong quá trình chạy thử không tải, phát hiện và loại trừ những sai sót, khiếm khuyết chưa
phát hiện được trong nghiệm thu tĩnh.
Việc chạy thử không tải thiết bị chỉ tiến hành sau khi đã có biên bản nghiệm thu tĩnh.
– Đối với thiết bị độc lập thí nghiệm thu chạy thử không tải thực hiện một bước do Ban
nghiệm thu cơ sở thực hiện.
Đối với dây chuyền công nghệ gồm nhiều thiết bị thí nghiệm thu chạy thử không tải tiến
hành 2 bước:
Nghiệm thu chạy thử không tải từng máy độc lập (đơn động).
Nghiệm thu chạy thử không tải dây chuyền sản xuất (liên động).
– Nghiệm thu chạy thử từng máy độc lập do Ban nghiệm thu cơ sở thực hiện.
Trong quá trình chạy thử cần theo dõi sự hoạt động của thiết bị, các thông số về tốc độ, độ
rung, nhiệt độ, các hệ thống làm mát, bôi trơn… nếu phát hiện các khuyết tật thì dừng máy,
tìm nguyên nhân và .sửa chữa.
Thời gian chạy thử không tải đơn động thường ghi trong các tài liệu hướng dẫn vận hành
máy. Nếu không có số liệu, đối với các máy đơn giản thời gian chạy không tải tối đa là 4
giờ, các máy phức tạp tối đa là 8 giờ liên tục không dừng máy.
Khi kết thúc chạy thử không tải đơn động. Ban nghiệm thu cơ sở lập và kí biên bản nghiệm
thu chạy thử không tải đơn động. Một số thiết bị ao đặc điểm kết cấu không chạy được chế
độ không tải (bơm nước, máy nén khí, hệ thống ống dẫn…) thì sau khi nghiệm thu tĩnh
xong chuyển sang chạy thử có tải.
– Nghiệm thu chạy thử không tải dây chuyền sản xuất:
Sau khi toàn bộ thiết bị của dây chuyền công nghệ để được nghiệm thu chạy thử không tải
đơn động. Hội đồng nghiệm thu cơ sở xem xét, lập và kí biên bản nghiệm thu thiết bị để thử
tổng hợp (phụ lục số 4 TCVN 4091 : 1985) cho phép chạy thử liên động toàn dây chuyền.
Kể từ khi Hội đồng nghiệm thu cơ sở ký biên bản nghiệm thu thiết bị để thử tổng hợp, chủ
đầu tư phải tiếp nhận và bảo quản những thiết bị đó.
62

170. Việc chạy thử liên động phải liên tục từ 4-8 giờ (tùy theo loại thiết bị) không ngừng lại vì lí
do nào, hoạt động của dây chuyền phù hợp với thiết kế và các yêu cầu công nghệ sản xuất.
Kết thúc chạy thử, Hội đồng nghiệm thu cơ sơ lập và kí biên bản nghiệm thu chạy thử
không tải liên động dây chuyền sản xuất, cho phép đưa dây chuyền vào chạy thử có tải.
– Mẫu biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử không tải là văn bản được lập ra để ghi chép lại
việc nghiệm thu các thiết bị chạy thử không tải với nội dung nêu rõ thông tin hạng mục
công trình, hệ thống thiết bị nghiệm thu, thành phần và thời gian nghiệm thu, nội dung
nghiệm thu…
Nghiệm thu và biên bản nghiệm thu nhằm kiểm tra xác định chất lượng lắp đặt và tình trạng
thiết bị trong quá trình chạy thử không tải, phát hiện và loại trừ những sai sót, khiếm khuyết
chưa phát hiện được trong nghiệm thu tĩnh.
1.2. Trách nhiệm của các cơ quan có liên quan trong công tác nghiệm thu thiết bị đã lắp đặt
xong:
Theo TCVN 5639:1991 Nhóm H Nghiệm thu thiết bị đã lắp đặt xong-nguyên tắc cơ bản
1.Trách nhiệm của chủ đầu tư:
a) Chủ trì việc nghiệm thu các thiết bị đã lắp đặt xong:
Phối hợp với tổ chức nhận thầu lắp đặt lập kế hoạch tiến độ nghiệm thu các thiết bị đã lắp
đặt xong, đôn đốc các tổ chức nhận thầu xây lắp hoàn thiện công trình để đảm bảo việc
nghiệm thu đúng thời hạn.
b) Chuẩn bị cán bộ, công nhân vận hành và các điều kiện vật chất kĩ thuật cần thiết (điện
nước, nguyên nhiên vật liệu, mặt bằng…) để tiếp nhận bảo quản những thiết bị sau khi Hội
đồng nghiệm thu cơ sở kí biên bản nghiệm thu để chạy thử tổng hợp, tổ chức việc vận hành
thiết bị trong giai đoạn chạy thử không tải liên động và có tải (có sự tham gia của bên nhận
thầu lắp đặt và nhà máy chế tạo) .
c) Cung cấp cho Hội đồng nghiệm thu cơ sở tài liệu hướng dẫn lắp đặt vận hành máy, lý lịch
máy và những hồ sơ kĩ thuật mà chủ đầu tư quản lí.
Trường hợp thiết bị cũ sử dụng lại cho nơi khác thì chủ đầu tư phải cung cấp lí lịch thiết bị
cho đơn vị nhận thầu lắp đặt. Trường hợp lí lịch không cần hay không đúng thực tế thì chủ
đầu tư phải tổ chức hội đồng kĩ thuật để đánh giá lại chất lượng thiết bị, nếu hỏng phải sửa
chữa lại mới ược lắp đặt lại vào nơi sử dụng mới
d) Có trách nhiệm lưu trữ toàn bộ hồ sơ nghiệm thu để sử dụng lâu dài trong quá trình vận
hành sản xuất của thiết bị.
e) Cấp kinh phí chạy thử không tải, có tải và chi phí công tác nghiệm thu.
f) Có quyền từ chối nghiệm thu thiết bị đã lắp đặt xong khi các bộ phận của thiết bị chưa
được nghiệm thu từng phần hoặc chưa sửa chữa hết các sai sót ghi trong phụ lục của biên
63

171. bản nghiệm thu từng phần trước đó. Mặt khác nếu bên nhận thầu đã chuẩn bị đầy đủ điều
kiện nghiệm thu mà bên chủ đầu tư không tổ chức nghiệm thu kịp thời thì phải trả cho bên
nhận thầu mọi chi phí do kéo dài nghiệm thu.
2.Trách nhiệm của tồ chức nhận thầu lắp đặt:
a) Có trách nhiệm tự kiểm tra hoàn chỉnh việc lắp đặt thiết bị, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ nghiệm
thu (biên bản, sơ đồ hoàn công, nhật kí công trình…), tạo mọi điều kiện để Ban nghiệm thu
và Hội đồng nghiệm thu cơ sở làm việc thuận tiện.
b) Chuẩn bị hiện trường thuộc phần lắp đặt thiết bị, cán bộ kĩ thuật, công nhân vận hành,
công nhân sửa chữa thiết bị, các nguồn năng lượng, vật liệu cần thiết để phục vụ việc
nghiệm thu tĩnh, nghiệm thu không tải đơn động thiết bị.
c) Trong thời gian chạy thử không tải liên động và chạy thử có tải, bố trí đủ cán bộ kỹ thuật
và công nhân trực để kịp thời xử li các sự cố và các khiếm khuyết phát sinh.
d) Có trách nhiệm bàn giao lại cho chủ đầu tư các tài liệu thiết kế và các biên bản nghiệm
thu khi bàn giao công trình.
e) Tồ chức nhận thầu lại cũng có trách nhiệm như tổ chức nhận thầu chính trong các phần
việc mình thi công trong việc nghiệm thu bàn giao thiết bị.
f) Tổ chức nhận thầu lắp đặt có quyền khiếu nại với các cơ quan quản lí cấp trên của tồ chức
nhận thầu và chủ đầu tư khi công trình bảo đảm chất lượng mà chủ đầu tư không chấp nhận
hoặc chậm trễ kéo dài việc nghiệm thu.
3.Trách nhiệm của tổ chức nhận thầu thiết kế và của nhà chế tạo:
a) Tùy từng mức độ quan trọng của thiết bị, tồ chức thiết kế sẽ tham gia là thành viên của
Ban nghiệm thu hoặc Hội đồng nghiệm thu các cấp (do Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu mời
tham gia).
b) Có quyền không kí văn bản nghiệm thu nếu thiết bị lắp đặt không đúng thiết kế, không
đúng quy trình, quy phạm kĩ thuật, hoặc không đúng hướng dẫn kĩ thuật của nhà chế tạo đã
ghi trong thuyết minh kĩ thuật của thiết bị.
c) Trường hợp thiết bị mua của nước ngoài, có đại diện của nhà chế tạo trong quá trình lắp
đặt thi cần căn cứ theo hợp công của chủ đầu tư với nước ngoài mà yêu cầu nhà chế tạo có
trách nhiệm theo dõi, hướng dẫn tổ chức nhận thầu lắp đặt chạy theo đúng yêu cầu kĩ thuật,
đúng thiết kế, đúng thuyết minh kĩ thuật của nhà chế tạo, có trách nhiệm cùng các bên liên
quan cho chạy thử thiết bị đúng công suất thiết kế, giúp ban nghiệm thu, hội đồng nghiệm
thu các cấp đánh giá đúng đắn chất lượng lắp đặt thiết bị.
2.1 Biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải là biên bản gì?
Biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải là một văn bản chính thức ghi lại quá trình và
kết quả của việc thực hiện nghiệm thu thiết bị trong điều kiện hoạt động mang tải. Biên bản
64

172. này được lập ra nhằm xác nhận rằng thiết bị đã được kiểm tra, chạy thử và đạt đủ các tiêu
chuẩn kỹ thuật cần thiết trước khi tiến hành giai đoạn sản xuất thử nghiệm hoặc đưa vào
hoạt động thương mại.
Nội dung của biên bản nghiệm thu thường bao gồm thông tin về các đại diện tham gia
nghiệm thu, mục đích nghiệm thu, thời gian và điều kiện nghiệm thu, các thông số kỹ thuật
đạt được trong quá trình chạy thử, nhận xét về hiệu suất và chất lượng của thiết bị, đánh giá
về sự phù hợp và đáp ứng yêu cầu của thiết kế, cũng như các ý kiến, đề xuất hoặc sửa đổi
nếu có. Biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải thường được lập bởi Hội đồng nghiệm
thu hoặc nhóm chuyên gia có thẩm quyền và có thể ký tên hoặc đóng dấu để xác nhận tính
chính thức của tài liệu này. Mẫu biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải là một tài liệu
quan trọng trong quá trình kiểm tra và xác nhận chất lượng của thiết bị trong môi trường
hoạt động thực tế. Văn bản này không chỉ đơn thuần là một bản ghi chép, mà còn mang tính
chất pháp lý, là cơ sở để đánh giá việc hoàn thành và chấp nhận thiết bị cho sử dụng trong
công trình hoặc dự án.
Như vậy, biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải không chỉ là một bản ghi thông tin mà
còn là một công cụ quan trọng để đảm bảo chất lượng và hiệu suất của thiết bị trong quá
trình hoạt động thực tế.
2.2 Mục đích của việc xây dựng mẫu biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải
Việc nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải nhằm mục đích phát hiện và loại trừ các khuyết tật
của thiết bị trong quá trình hoạt động mang tải, điều chỉnh các thông số kỹ thuật để đảm bảo
sự sản xuất hiệu quả. Quá trình này cũng nhằm chuẩn bị cho việc đưa thiết bị vào giai đoạn
sản xuất thử nghiệm. Mẫu biên bản nghiệm thu thiết bị chạy thử có tải có nhiệm vụ ghi lại
tất cả các thông tin và sự kiện trong quá trình nghiệm thu này, với sự tham gia của Hội đồng
nghiệm thu cơ sở.
Các mức tải và thời gian chạy thử thường được quy định trong tài liệu hướng dẫn vận hành
của thiết bị. Trong trường hợp tài liệu không đề cập, quá trình nghiệm thu sẽ tiến hành bằng
cách chạy thiết bị ở mức tải tối đa trong khoảng thời gian liên tục, thường là 72 giờ. Quá
trình chạy thử này sẽ được thực hiện mà không có sự gián đoạn, và các thông số kỹ thuật
của thiết bị cũng như thông số sản xuất sẽ được kiểm tra và đảm bảo.
 
65

173. 5.2.5 bản vẽ hoàn công
5.2.5.1 bản vẽ hoàn công
Bản vẽ hoàn công là gì?
+ Bản vẽ hoàn công là bản vẽ bộ phận công trình, công trình xây dựng đã hoàn thành, trong
đó bản vẽ hoàn công thể hiện kích thước thực tế so với kích thước thiết kế, được lập trên cơ
sở bản vẽ thiết kế thi công đã được phê duyệt từ trước. Mẫu bản vẽ hoàn công là các bản vẽ
ghi chép lại tất cả những chi tiết của hạng mục, công trình thực tế đã thực hiện.
Hình 55:Bản vẽ hoàn công là bản vẽ bộ phận công trình, công trình xây dựng đã hoàn
thành
+ Bản vẽ hoàn công là bản vẽ phản ánh kết quả thực tế thi công xây lắp xong do nhà thầu
xây lắp trên cơ sở thiết kế bản vẽ thi công đã được phê duyệt và có kết quả đo kiểm các sản
phẩm xây lắp đã thực hiện tại hiện trường và đã được chủ đầu tư xác nhận.
+ Bản vẽ hoàn công là cơ sở để thực hiện bảo hành bảo trì công trình, để sửa chữa và cải tạo
những hạng mục khác sau này: sửa chữa điện, nước ngầm, sửa chữa thay thế một chi tiết bộ
phận công trình.
Các loại bản vẽ hoàn công
66

174. Tùy theo quy mô công trình, tùy theo tính phức tạp của công trình người ta có thể chia ra
các bản vẽ hoàn công sau:
– Bản vẽ hoàn công công việc xây dựng;
– Bản vẽ hoàn công bộ phận công trình;
– Bản vẽ hoàn công giai đoạn xây dựng;
– Bản vẽ hoàn công lắp đặt thiết bị;
– Bản vẽ hoàn công từng hạng mục công trình;
– Bản đồ hoàn công tổng thể công trình
Hình 56: Bản vẽ hoàn công là bản vẽ phản ánh kết quả thực tế thi công xây lắp xong do
nhà thầu xây lắp trên cơ sở thiết kế bản vẽ thi công
Vai trò của Hồ sơ hoàn công
– Làm cơ sở cho việc nghiệm thu giai đoạn, nghiệm thu hạng mục công trình và công trình
hoàn thành đưa vào sử dụng;
– Là cơ sở để thanh toán, quyết toán và phục vụ cho việc kiểm toán, trả lời cho câu hỏi hồ
sơ hoàn công gồm những gì?
– Là hướng dẫn viên cho người khai thác sử dụng; giúp cho các cơ quan quản lý trực tiếp
công trình nắm được đầy đủ cấu tạo cụ thể, thực trạng ban đầu của công trình, nhằm khai
thác, sử dụng đúng với khả năng thực tế của công trình và có biện pháp duy tu sửa chữa phù
hợp bảo đảm tuổi thọ công trình được lâu dài.
– Giúp các cơ quan nghiên cứu cũng như cơ quan thanh tra khi cần thiết tìm lại các số liệu
có liên quan đến công trình;.
67

175. – Là cơ sở để thiết kế phương án bảo vệ công trình trong thời chiến lẫn thời bình;
– Là hồ sơ hiện trạng phục vụ cho việc thiết kế, cải tạo, mở rộng và nâng cấp công trình
Hình 57: Bản vẽ hoàn công là cơ sở để thực hiện bảo hành bảo trì công trình
Các yêu cầu của bản vẽ hoàn công
– Phải phản ảnh trung thực kết quả thực hiện thực tế thi công ngoài hiện trường mà không
được tự bỏ qua các sai số;
– Quy định bản vẽ hoàn công phải được lập ngay tại thời điểm nghiệm thu, không được hồi
ký hoàn công;
– Phải được lập và xác nhận theo đúng quy định;
– Phải thể hiện rõ ràng những chỉnh sửa, thay đổi để sử dụng thuận tiện và chính xác trong
việc khai thác , sử dụng và bảo trì công trình.
68

176. Hình 58: Làm cơ sở cho việc nghiệm thu giai đoạn, nghiệm thu hạng mục công trình
Cách thể hiện và lập bản vẽ hoàn công
A. Cách thể hiện và lập bản vẽ hoàn công công việc xây dựng:
a) Người phụ trách kỹ thuật thi công trực tiếp của nhà thầu thi công xây dựng chụp lại hình
vẽ thiết kế bản vẽ thi công phần công việc nghiệm thu, lắp đặt thiết bị tĩnh (bản vẽ copy).
b) Tại hiện trường, người phụ trách kỹ thuật thi công trực tiếp của nhà thầu thi công xây
dựng công trình đo vẽ hoàn công, ghi các trị số thực tế thi công có thay đổi so với trị số
thiết kế trong ngoặc đơn đặt ngay dưới trị số thiết kế, thể hiện các chi tiết thay đổi, bổ sung
trên bản vẽ copy và ký tên. Trong trường hợp các kích thước, thông số thực tế thi công của
công việc xây dựng đúng với các kích thước, khung tên bản vẽ hoàn công, thông số
của thiết kế bản vẽ thi công thì trên bản vẽ thiết kế đó là bản vẽ hoàn công.
69

177. Hình 59: Là cơ sở để thanh toán, quyết toán và phục vụ cho việc kiểm toán
c) Khi nghiệm thu, sau khi kiểm tra kết quả đo vẽ hoàn công thấy phản ảnh đúng thực tế thi
công thì người giám sát thi công xây dựng công trình của chủ đầu tư hoặc người giám sát thi
công xây dựng công trình của tổng thầu đối với hình thức hợp đồng tổng thầu kiểm tra kết
quả đo vẽ hoàn công ký tên xác nhận.
B. Cách thể hiện và lập bản vẽ hoàn công bộ phận công trình, giai đoạn xây dựng,
hạng mục công trình và công trình
a) Người phụ trách kỹ thuật thi công trực tiếp của nhà thầu thi công xây dựng chụp lại toàn
bộ bản vẽ thi công đã được chủ đầu tư phê duyệt ( có đóng dấu bản vẽ thi công đã được phê
duyệt theo mẫu nêu tại Phụ lục 1D của Thông tư 12/2005/TT-BXD ) và giữ nguyên khung
tên , không thay đổi số hiệu bản vẽ thiết kế .
70

178. Hình 60: Phải thể hiện rõ ràng những chỉnh sửa, thay đổi để sử dụng thuận tiện
b) Tại hiện trường, người phụ trách kỹ thuật thi công trực tiếp của nhà thầu thi công xây
dựng công trình đo vẽ hoàn công và lập bản vẽ hoàn công như sau:
– Trong trường hợp các kích thước, thông số thực tế thi công của bộ phận công trình xây
dựng , công trình xây dựng đúng với các kích thước, thông số của thiết kế bản vẽ thi công
thì bản vẽ thiết kế đó là bản vẽ hoàn công.
– Trong trường hợp trị số thiết kế có thay đổi thì ghi các trị số thực tế thi công có thay đổi
so với trị số thiết kế trong ngoặc đơn đặt dưới trị số thiết kế; khoanh đám mây các chi tiết
thay đổi, bổ sung và thể hiện các chi tiết thay đổi , bổ sung đó ngay trên bản vẽ có chi tiết
thay đổi, bổ sung hoặc trên chố trống của bản vẽ khác. Nếu trên các bản vẽ này đều không
có chố trống thì thể hiện ở bản vẽ mới với số hiệu bản vẽ không trùng với số hiệu các bản
vẽ thiết kế đã có.,
– Trong bản vẽ hoàn công phải ghi rõ họ tên, chữ ký của người lập bản vẽ hoàn công.
Người đại diện theo pháp luật của nhà thầu thi công xây dựng phải ký tên và đóng dấu pháp
nhân. Ngoài ra, phía trên khung tên các bản vẽ hoàn công phải đóng dấu “Bản vẽ hoàn
71

179. công” của nhà thầu thi công xây dựng theo hướng dẫn tại Phụ lục 01 của Thông tư số
10/2046/TT-BXD.
Hình 61: Bản vẽ hoàn công.
Mẫu bản vẽ hoàn công là các bản vẽ ghi chép lại tất cả những chi tiết của hạng mục, công
trình thực tế đã thực hiện
c) Khi nghiệm thu, sau khi kiểm tra kết quả đo vẽ hoàn công thấy phản ảnh đúng thực tế thi
công thì người giám sát thi công xây dựng công trình của chủ đầu tư hoặc người giám sát thi
công xây dựng công trình của tổng thầu đối với hình thức hợp đồng tổng thầu kiểm tra kết
quả đo vẽ hoàn công ký tên xác nhận.
5.2.5.2 Báo cáo hoàn thành (Ví dụ: BC-001 "Báo cáo kết quả bảo dưỡng MBA")
Các bước kiểm tra:
Kiểm tra gioăng sứ cách điện và đầu cốt. Nếu gioăng bị lỏng thì vặn chặt lại, nếu gioăng
mất độ đàn hồi thì thay cái mới. Gioăng mất độ đàn hồi sau thời gian dùng do nhiệt độ cao
ngoài trời hoặc thoái hoá.
Kiểm tra gioăng che ngoài, van, gioăng che bộ chuyển nấc. Nếu bị lỏng thì vặn chặt
lại.
Kiểm tra mối hàn. Nếu mối hàn rò rỉ thì hàn lại. 
72

180. Lưu ý: Chỉ thợ hàn tay nghề cao và tuân thủ quy trình hàn mới được hàn mối hàn máy biến
áp.
Vệ sinh sứ cách điện (dùng hoá chất như methylated spirit)
Vệ sinh kính trên rơ le, nhiệt kế, báo mức dầu. 
Kiểm tra và thủ cách chức năng
Vặn bộ điều áp đến tất cả các vị trí, với tất cả bộ điều áp.
Lấy mẫu dầu từ van xả đáy để kiểm tra.
Kiểm tra độ khô chất hút ẩm trong trụ hút ẩm (chỉ với máy biến áp ngâm dầu).
Sửa chữa bề mặt.
Bảo dưỡng dầu và sơn cách điện, kiểm tra cách điện.
Bảo dưỡng bộ điều áp.
Việc kiểm tra và bảo dưỡng những phần đang hoạt động còn lại không nên thực hiện
trừ khi có dấu hiệu bị hư hỏng.
Hình 62. Thành phần máy biến áp ngâm dầu
Hệ thống giám sát thu thập, phân tích và đánh giá toàn diện MBA
Yêu cầu chung hệ thống
73

181. Đặc điểm Theo module và có thể tùy chỉnh thêm bớt các chức năng của hệ thống theo yêu
cầu đầu tư Hệ thống bao gồm thiết bị phần cứng và phần mềm kết hợp thành một giải pháp
kỹ thuật toàn diện giám sát máy biến áp Hệ thống được thiết kế theo mô hình Chủ/Tớ
(Master/Slave). Một bộ Master quản lý, thu thập dữ liệu, và phân tích dữ liệu tập trung cho
các bộ Slave được kết nối đến, bộ phận tính toán và lưu trữ không đặt ở thiết bị Slave, nhằm
đảm bảo sự thống nhất về dữ liệu, lưu trữ và đánh giá cho toàn bộ các MBA của nhà máy
Phù hợp với tất cả các loại và kiểu chế tạo máy biến áp khác nhau, sử dụng lắp đặt được cho
các máy biến áp mới và các máy biến áp cũ Tin cậy: Thiết kế chắc chắn, tiêu chuẩn phù hợp
để lắp đặt tại nhà máy điện và trạm biến áp Cấp bảo vệ vỏ tủ thiết bị lắp đặt ngoài trời: IP55
hoặc cao hơn Nhiệt độ làm việc: - 400C - +550C Độ ẩm: 95% không đọng sương Nguồn
cung cấp: 100 - 240 Vac 50/60 Hz hoặc 100 - 250 Vdc
Chức năng của hệ thống giám sát thu thập, phân tích và đánh giá toàn diện MBA
Các thông số thu thập trực tiếp Dòng tải phía HV Quá dòng, Dòng ngắn mạch HV Nhiệt độ
dầu phía trên, phía dưới Điện áp làm việc phía HV Biên độ quá điện áp (1.2/50 µs) phía HV
Số lần quá điện áp 9 Lần cuối quá áp Hàm lượng khí trong dầu Hàm lượng độ ẩm trong dầu
Nhiệt độ môi trường Trạng thái của mạch quạt, bơm hoặc nhóm quạt, bơm làm mát Thông
số phóng điện cục bộ (PD) Áp suất thùng dầu chính MBA
Các thông số phân tích tính toán của hệ thống Công suất biểu kiến Hệ số tải Số lần quá
dòng HV Số lần quá áp HV Khả năng quá tải, tính toàn thời gian quá tải Tổn hao thực tế
Nhiệt độ cuộn dây - Hot-spot temperature (theo IEC 60076-7) Nhiệt độ cuộn dây - Hot-spot
temperature (theo IEC 60076-7) Tốc độ già hóa (theo IEC 60076-7) Biểu đồ thay đổi khí
hoà tan trong dầu Độ ẩm tương đối của dầu (hoạt động của nước) Độ ẩm của giấy cách điện
Giám sát thay đổi điện dung C1 của sứ HV Dịch chuyển dòng điện dung của sứ HV Giám
sát thay đổi giá trị TanDelta sứ HV Hiệu suất làm mát (Rth) Biểu đồ thay đổi áp suất thùng
dầu chính
5.3. Hồ sơ quyết toán A&B.
5.3.1 Bảng xác định giá trị theo hợp đồng
5.3.1.1 Bảng tính giá trị khối lượng hoàn thành
Bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành là gì?
Có thể hiểu đây là biểu mẫu thể hiện cả giá trị khối lượng công việc hoàn thành theo hợp
đồng ký kết ban đầu và ngoài hợp đồng ban đầu. Bảng xác định giá trị khối lượng công
việc hoàn thành có vai trò rất quan trọng trong việc thanh toán các hợp đồng trên 50 triệu
đồng. 
74

182. Các đơn vị sử dụng vốn căn cứ theo Hợp đồng, Biên bản nghiệm thu, kê khai một số chỉ
tiêu như: Lũy kế thanh toán khối lượng hoàn thành tính đến cuối kỳ trước, số dư tạm ứng
tính đến cuối kỳ trước, số đề nghị thanh toán kỳ này. Trên cơ sở các số liệu này, đơn vị sử
dụng vốn có thể theo dõi việc thanh toán, thu hồi tạm ứng theo quy định hợp đồng và bảo
đảm thanh toán không vượt quá giá trị Hợp đồng.
Những thủ tục cần thiết để làm bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành 
Để thực hiện 1 bộ hồ sơ thanh toán đúng chuẩn cần đủ các thủ tục và hồ sơ tối thiểu sau:
Hình 63: Bảng Xđgtkl
Thủ tục Làm Bảng Xđgtkl Công Việc Hoàn Thành
1 bảng kê khai khối lượng để chứng minh chi tiết cho công việc thực hiện và được 2
bên ký gồm đơn vị thi công và TVGS (hoặc những đơn vị có chức vụ tương đương).
Bảng tổng hợp khối lượng này theo đúng đầu mục hồ dự thầu (Phụ lục khối lượng
hợp đồng A-B) và cần được thực hiện bài bản, có đủ thành phần ký kết trước khi lên
giá trị thanh toán. Ở biên bản này ngoài Đơn vị thi công, Giám sát còn cần có thêm
Chủ đầu tư (hoặc đơn vị tương đương ký hợp đồng) thì lên mới có tác dụng.
Các biên bản nghiệm thu cho các yếu tố cần thanh toán. Các biên bản này song song
với bảng khối lượng nghiệm thu, biên bản thanh toán, bao gồm:
1.Thanh toán theo đợt thì cần các biên bản nghiệm thu công việc.
2.Thanh toán giai đoạn thì cần thêm các biên bản nghiệm thu giai đoạn
75

183. 3.Thanh toán quyết toán thì cần tổng hợp thêm các biên bản pháp lý khác liên quan với
Chủ đầu tư, thiết kế, thiết bị, bảo hành,….
Các thông tin cần có trong bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành
Trong bảng xác định khối lượng công việc hoàn thành, bạn cần điền đầy đủ những thông tin
sau đây: 
Giá trị hợp đồng, giá trị tạm ứng theo hợp đồng còn lại chưa thu hồi tính đến cuối kỳ
trước
Giá trị hợp đồng là giá trị mà chủ đầu tư và nhà thầu đã tiến hành ký kết theo quy định của
pháp luật. Giá trị tạm ứng theo hợp đồng còn lại chưa thu hồi tính đến cuối kỳ trước chính là
số tiền mà chủ đầu tư đã tạm ứng cho nhà thầu theo điều khoản hợp đồng cho nhà thầu chưa
được thu hồi cho đến cuối kỳ trước.
Số tiền đã thanh toán khối lượng hoàn thành tính đến cuối kỳ trước
Là số tiền mà chủ đầu tư đã tiến hành thanh toán cho nhà thầu phần giá trị khối lượng đã
hoàn thành đến cuối kỳ trước. Khoản tiền này sẽ không bao gồm số tiền đã tạm ứng trước
đó.
Luỹ kế giá trị khối lượng thực hiện tính đến cuối kỳ này
Là luỹ kế giá trị khối lượng thực hiện theo hợp đồng tín đến cuối kỳ trước cộng với giá trị
khối lượng đã thực hiện theo hợp đồng trong kỳ phù hợp với biên bản nghiệm thu đề nghị
thanh toán. Trường hợp không đủ kế hoạch vốn để thanh toán hết toàn bộ giá trị khối lượng
đã nghiệm thu ghi trong Bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành, thì sẽ
chuyển sang kỳ sau thanh toán tiếp. Đồng thời không phải lập lại Bảng xác định giá trị khối
lượng hoàn thành mà chỉ cần lập giấy đề nghị thanh toán.
Thanh toán thu hồi tạm ứng
Là số tiền mà chủ đầu tư và nhà thầu thống nhất đã thanh toán để thu hồi một phần hay tất
cả số tiền tạm ứng theo hợp đồng còn lại mà chưa thu hồi đến cuối kỳ trước theo điều khoản
thanh toán của hợp đồng đã ký kết.
76

184. Hình 64: Thanh Toán Thu Hồi Tạm Ứng Là Số Tiền Thống Nhất Đã Thanh Toán
Luỹ kế giá trị thanh toán
Lũy kế giá trị thanh toán gồm 2 phần đó là:
Tạm ứng: Là số tiền chủ đầu tư tạm ứng cho nhà thầu theo hợp đồng chưa được thu
hồi cho đến hết kỳ trước, trừ thu hồi tạm ứng cộng phần tạm ứng (nếu có).
Thanh toán khối lượng hoàn thành: Là số tiền đã thanh toán khối lượng xác định
công việc hoàn thành đến hết kỳ trước cộng với thu hồi tạm ứng, cộng phần thanh
toán giá trị khối lượng hoàn thành kỳ này.
77

185. Hình 65: Luỹ Kế Giá Trị Thanh Toán Trong Bảng Xđklcvht
Tùy chọn hợp đồng
Khi tạo lập Bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành, sẽ có 2 trường hợp:
Trường hợp chọn ô “Theo hợp đồng ban đầu”, không phải kê khai cột Khối lượng
phát sinh so với hợp đồng ban đầu và cột Phát sinh so với hợp đồng ban đầu. Tại
dòng chỉ tiêu số 1 cần kê khai “Giá trị hợp đồng”.
Trường hợp chọn ô “Ngoài hợp đồng ban đầu”, không phải kê khai cột Khối lượng
theo hợp đồng ban đầu và cột Phát sinh so với hợp đồng ban đầu. Tại dòng chỉ tiêu
số 1 cần kê khai tổng giá trị khối lượng phát sinh so với hợp đồng ký kết ban đầu.
Giá trị đề nghị thanh toán trong kỳ này
Là số tiền mà chủ đầu tư đề nghị thanh toán cho nhà thầu theo điều khoản thanh toán của
hợp đồng đã ký kết sau khi trừ đi số tiền thu hồi tạm ứng. Trong đó gồm tạm ứng (nếu có)
và thanh toán khối lượng công việc hoàn thành.
- Mẫu số 08a/KTHĐ (Ví dụ: Bảng tính khối lượng hoàn thành tháng 2/2024)
5.3.1.2 Bảng tổng hợp thanh toán
1. Bảng thanh toán tiền lương là gì?
Bảng thanh toán tiền lương là danh sách tất cả nhân viên và tổng số tiền lương mà công ty
phải trả hàng tháng cho nhân viên. Đây là biên bản lương thưởng sau khi công ty quyết toán
với người lao động. Sau khi phát lương, kế toán cần kiểm tra, rà soát và thanh toán tiền
lương chongườilaođộng.
bảng thanh toán tiền lương thuộc loại chứng từ nào
Bảng thanh toán tiền lương là loại chứng từ về tiền lương lao động, thuộc chứng từ kế
toán.
2. Tổng hợp mẫu bảng thanh toán tiền lương hiện hành
Nhân viên kế toán cần nắm rõ quy định về bảng lương cá nhân cũng như cách lập chính
xác nhất để không vi phạm quy định của doanh nghiệp và nhà nước. Dưới đây là một
số mẫu bảng lương cá nhân cơ bản giúp kế toán và doanh nghiệp có thể tham khảo.
2.1. Mẫu bảng thanh toán tiền lương theo Thông tư 200
2.2. Mẫu bảng thanh toán tiền lương theo Thông tư 133
Hướng dẫn cách lập Bảng thanh toán tiền lương theo thông tư 133/2016/TT-BTC
Bảng thanh toán tiền lương được lập hàng tháng. Cơ sở để lập Bảng thanh toán tiền lương là
các chứng từ liên quan như: Bảng chấm công, phiếu xác nhận sản phẩm hoặc công việc
hoàn thành…
78

186. - Cột A, B: Ghi số thứ tự, họ tên của người lao động được hưởng lương.
- Cột 1, 2: Ghi bậc lương, hệ số lương của người lao động.
- Cột 3, 4: Ghi số sản phẩm và số tiền tính theo lương sản phẩm.
- Cột 5, 6: Ghi số công và số tiền tính theo lương thời gian.
- Cột 7, 8: Ghi số công và số tiền tính theo lương thời gian hoặc ngừng, nghỉ việc hưởng các
loại % lương.
- Cột 9: Ghi các khoản phụ cấp thuộc quỹ lương.
- Cột 10: Ghi số phụ cấp khác được tính vào thu nhập của người lao động nhưng không nằm
trong quỹ lương, quỹ thưởng.
- Cột 11: Ghi tổng số tiền lương và các khoản phụ cấp mà người lao động được hưởng.
- Cột 12: Ghi số tiền tạm ứng kỳ I của mỗi người.
- Cột 13, 14, 15, 16: Ghi các khoản phải khấu trừ khỏi lương của người lao động và tính ra
tổng số tiền phải khấu trừ trong tháng.
- Cột 17: Ghi số tiền tạm ứng kỳ I của mỗi người.
- Cột C: Người lao động ký nhận khi nhận lương kỳ II.
Cuối mỗi tháng căn cứ vào chứng từ liên quan, kế toán tiền lương lập Bảng thanh toán tiền
lương chuyển cho kế toán trưởng soát xét xong trình cho giám đốc hoặc người được ủy
quyền ký duyệt, chuyển cho kế toán lập phiếu chi và phát lương. Bảng thanh toán tiền lương
được lưu tại phòng (ban) kế toán của đơn vị.
Mỗi lần lĩnh lương, người lao động phải trực tiếp ký vào cột "Ký nhận" hoặc người nhận hộ
phải ký thay.
- Mẫu số 09/THTT (Ví dụ: Bảng tổng hợp thanh toán đợt 1)
- Mẫu số 10/QTHT (Ví dụ: Bảng tổng hợp quyết toán hợp đồng)
5.3.2 Bảng quyết toán giá trị phát sinh
5.3.2.1 Bảng xác định khối lượng phát sinh
Bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành dùng để thống kê giá trị khối lượng
công việc hoàn thành theo hợp đồng ban đầu và ngoài hợp đồng ban đầu, tổng khối lượng
phát sinh đồng thời là căn cứ để yêu cầu thanh toán.
1. Định nghĩa bảng xác định khối lượng công việc và đề nghị thanh toán:
Mẫu bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành theo hợp đồng đề nghị thanh
toán là mẫu bảng được lập để xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành theo hợp
79

187. đồng đề nghị thanh toán. Biểu mẫu nêu rõ nội dung xác định, thông tin về khối lượng công
việc…
1.1. Giấy đề nghị thanh toán là gì?
Trong trường hợp đã chi nhưng chưa được thanh toán  hoặc chưa được tạm ứng trong việc
tổng hợp các khoản chi đã có chứng từ kèm theo để thanh toán thì chúng ta sẽ sử dụng mẫu
giấy đề nghị thanh toán. 
Giấy đề nghị thanh toán sẽ có giá trị trong trường hợp cá nhân đó tự bỏ tiền của mình trong
những công việc, hoạt động của chung mà đã nhận được sự đồng ý và lệnh của cấp trên.
Trong trường hợp cá nhân tự ý chi mà không có sự đồng ý của công trên thì giấy đề nghị sẽ
không có giá trị và cá nhân đó sẽ không được thanh toán khoản tiền mà bản thân đã chi.
 Nếu doanh nghiệp trả lương chậm cho người lao động thì phía người lao động hoàn toàn có
thể sử dụng giấy đề nghị thanh toán để yêu cầu doanh nghiệp trả lương cho mình.
Quy trình để tiền tạm ứng hoặc thanh toán cần phải thực hiện:
+ Đầu tiên, người muốn tạm ứng hoặc thanh toán cần phải điền theo mẫu đơn, diền đây đủ,
chi tiết những yêu cầu trong đơn và kèm theo hóa đơn, chứng từ có liên quan. 
+ Sau đó  nộp giấy đề nghị thanh toán đã được xác minh đầu đủ thông tin cho kế toán
trưởng của đơn vị mình
+ Bước tiếp theo, kế toán trưởng sẽ tiến hành nộp giấy đề nghị thanh toán lên giám đốc/
tổng giám đốc có quyền xem xét và kí duyệt.
+ Nếu được chấp thuận và duyệt chi, kế toán trưởng có nhiệm nhiệm vụ lập thành văn bản
và yêu cầu thanh toán cho nhân viên, sau đó chuyển xuống thủ quỹ và rút tiền.
1.2. Khi nào cần dùng giấy đề nghị thanh toán:
Khi làm việc sẽ có rất nhiều vấn đề phát sinh như: công tác, mua sắm văn phòng phẩm,
trang thiết bị văn phòng,… tuy nhiên cá nhân vì lý do nào đó, đã sử dụng tiền riêng để thực
hiện những giao dịch đó. Trong trường hợp này cần phải sử dụng giấy đề nghị thanh toán.
Cụ thể giấy để nghị thanh toán có thể được sử dụng trong một số trường hợp như sau:
+ Người lao động đã bỏ tiền cá nhân ra chi nhưng chưa được thanh toán hoặc tạm ứng
+ Khi tổng hợp các khoản đã chi kèm theo bằng chứng (chúng từ) nếu có
+ Khi tiến hành làm thủ tục thanh toán, căn cứ thanh toán và đã được ghi vào sở kế toán.
2. Nội dung cần có trong giấy đề nghị thanh toán:
80

188. Mẫu đề nghị thanh toán hiện nay được quy định trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau,
tuy nhiên dù sử dụng mẫu nào đi chăng nữa, mẫu đều nghị thanh toán vẫn phải đáp ứng
được những yêu cầu sau:
+ Tên đơn vị, doanh nghiệp, và bộ phận yêu cầu thanh toán
+ Họ tên, bộ phận đang làm việc của cá nhân đề nghị thanh toán
+ Trong đơn đề nghị phải ghi rõ số tiền đề nghị thanh toán cả bằng số và chữ
+ Khi nộp cần lưu ý chứng từ bản gốc nộp kèm và hóa đơn chứng từ hoặc bản hóa đơn.
3. Mẫu bảng xác định khối lượng công việc và đề nghị thanh toán:
3.1. Mẫu 1
Mẫu bảng xác định khối lượng công việc và đề nghị thanh toán:
(Ban hành kèm theo Thông tư số: 107/2018/TT-BTC ngày 15 tháng 11 năm 2018 của Bộ
Tài chính)
Tên dự án: …Mã dự án:
Tên gói thầu:
Hợp đồng số:…ngày…. tháng….năm 20…
Phụ lục bổ sung hợp đồng số…ngày… tháng…năm…
Chủ đầu tư:
Nhà thầu:
Thanh toán lần thứ:
Căn cứ xác định:
Biên bản nghiệm thu số …ngày…tháng…năm…
Đơn vị: ngoại tệ
Số
TT
Tên
công
việc
Đơ
n vị
tính
Khối lượng
Đơn giá
thanh toán
Thành tiền (đồng)
Ghi
chú
Theo
hợp
đồng
Thực hiện Theo
hợp
đồng
Đơn
giá
bổ
sung
(nếu
Theo
hợp
đồng
Thực hiện
Lũy
kế
đến
Thực
hiện
kỳ
Lũ
y
kế
Lũy
kế
đến
Thực
hiện
kỳ
Lũy
kế
đến
81

189. hết
kỳ
trước
này
đến
hết
kỳ
này
có)
hết
kỳ
trước
này
hết
kỳ
này
12 3 4 5 6 78 9 1011121314
              
 
Tổng
số:
            
1. Giá trị hợp đồng:
2. Giá trị tạm ứng theo hợp đồng còn lại chưa thu hồi đến cuối kỳ trước:
3. Số tiền đã thanh toán khối lượng hoàn thành đến cuối kỳ trước:
4. Lũy kế giá trị khối lượng thực hiện đến cuối kỳ này:
5. Thanh toán để thu hồi tạm ứng:
6. Giá trị đề nghị thanh toán kỳ này:
Số tiền bằng chữ: …(là số tiền đề nghị thanh toán kỳ này).
7. Lũy kế giá trị thanh toán:
ĐẠI DIỆN NHÀ THẦU
(Ký, ghi rõ họ tên chức vụ và đóng dấu)
ĐẠI DIỆN CHỦ ĐẦU TƯ
(Ký, ghi rõ họ tên chức vụ và đóng dấu)
3.2. Mẫu 2
Mẫu bảng xác định khối lượng công việc và đề nghị thanh toán:
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập -Tự do – Hạnh phúc
Đơn đề nghị thanh toán công nợ
Kính gửi: …
Thực hiện hợp đồng kinh tế số … ký ngày … giữa … và Công ty …về việc …, chúng tôi đã
bàn giao đầy đủ hàng hoá và giấy tờ qui định tại điều … của hợp đồng. Đại diện hai bên đã
ký Biên bản bàn giao và nghiệm thu thiết bị ngày … tháng … năm ….
82

190. Theo điều khoản Thanh toán hợp đồng (điều …), bên Mua sẽ thanh toán cho bên Bán …%
giá trị hợp đồng trong vòng …ngày kể từ ngày ký Biên bản bàn giao và nghiệm thu hàng
hóa.
Vậy, chúng tôi kính đề nghị quý cơ quan thanh toán …% giá trị hợp đồng tương đương số
tiền: … đồng (…) theo đúng qui định trong hợp đồng.
Tên tài khoản: Công ty…
Số tài khoản: … tại Ngân hàng… – Chi nhánh…
Rất mong nhận được sự hợp tác từ quý cơ quan.
Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn!
3.3. Mẫu đơn đề nghị thanh toán theo thông tư 200:
Đơn vị: Công ty ABC Mẫu số 05 – TT
Địa chỉ:65 Cầu giây, Hà Nội (Ban hành theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC
Ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính)
GIẤY ĐỀ NGHỊ THANH TOÁN
Ngày …/…./202…
 Kính gửi: Giám đốc công ty ABC
Họ và tên người đề nghị thanh toán:Nguyễn Minh Lâm
Bộ phận (Hoặc địa chỉ): Kỹ thuật
Nội dung thanh toán: Thanh toán tiền mua dây điện thay thế tại công ty
Số tiền: 1.500.000 đồng(Viết bằng chữ): một triệu năm trăm nghìn đồng
(Kèm the 01 chứng từ gốc).
Người đề nghị thanh toán Kế toán trưởngNgười duyệt
(Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên)
3.4. Mẫu đơn đề nghị thanh toán theo thông tư 133:
Đơn vị: Công ty cổ phần Bình Lam Mẫu số 05 – TT
83

191.  
Địa chỉ: 112 Hồ Tùng Mậu, Hà Nội
(Ban hành theo Thông tư số 133/2016/TT-
BTC ngày 26/8/2016 của Bộ Tài chính)
GIẤY ĐỀ NGHỊ THANH TOÁN
Ngày …/…/…..
Kính gửi: Giám đốc công ty cổ phần Bình Lam
Họ và tên người đề nghị thanh toán: Đặng Xuân Vinh
Bộ phận (Hoặc địa chỉ): Nhân sự
Nội dung thanh toán: Mua văn phòng phẩm cho công ty
Số tiền: 2.000.000 đồng(Viết bằng chữ): Hai triệu đồng
(Kèm theo 02 chứng từ gốc).
Người đề nghị thanh toán
(Ký, họ tên)
Kế toán trưởng
(Ký, họ tên)
Người duyệt
(Ký, họ tên)
3.5. Mẫu đơn đề nghị thanh toán theo thông tư 107:
TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH
TẾ HÀ NỘI
 
Mã QHNS: 1076864
Mẫu số: C42-BB
 
(Ban hành kèm theo Thông tư số 107/2017/TT-
BTC ngày 10/10/2017 của Bộ Tài chính)
GIẤY ĐỀ NGHỊ THANH TOÁN TẠM ỨNG
Ngày …/ …/…
– Họ và tên người thanh toán: Đỗ Thị Lan
– Bộ phận (hoặc địa chỉ): Hành chính tổng hợp
– Số tiền tạm ứng được thanh toán theo bảng dưới đây:
Diễn giải Số tiền
A 1
I. Số tiền tạm ứng 
84

192.  
1. Số tạm ứng các kỳ trước chưa chi hết
2. Số tạm ứng kỳ này:
– Phiếu chi số 1796  ngày … /…/…
II. Số tiền đề nghị thanh toán
1. Chứng từ: 2979 số 217 ngày ../…/….
III. Số thừa tạm ứng đề nghị nộp trả lại
IV. Số thiếu đề nghị chi bổ sung
 
0
3.000.000
 
3.000.000
THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ
(Ký, họ tên)
KẾ TOÁN
TRƯỞNG
(Ký, họ tên)
KẾ TOÁN
THANH TOÁN
(Ký, họ tên)
NGƯỜI ĐỀ NGHỊ
(Ký, họ tên)
3.6. Mẫu đề nghị thanh toán theo thông tư 76:
TRƯỜNG MẦM NON AMI
 
Mã QHNS: 1983564
Mẫu số: C43-BB
(Ban hành kèm theo Thông tư số 79/2019/TT-BTC
ngày 14/11/2019 của Bộ Tài chính)
GIẤY ĐỀ NGHỊ THANH TOÁN TẠM ỨNG
Ngày …/…./….
– Họ tên người thanh toán:  Trần Thị Lan Anh
– Bộ phận (hoặc địa chỉ): Kế toán
– Đề nghị thanh toán tạm ứng theo bảng dưới đây:
Diễn giải Số tiền
A 1
I. Số tiền tạm ứng
 
 
 
85

193. 1. Số tạm ứng các kỳ trước chưa chi hết
2. Số tạm ứng kỳ này:
– Phiếu chi số 345 ngày ../…/….
II. Số tiền đề nghị thanh toán
1. Chứng từ 109 số 98 ngày …/…/…
III. Số thừa tạm ứng đề nghị nộp trả lại
IV. Số thiếu đề nghị chi bổ sung
 
 
4.500.000
 
4.700.000
 
 
200.000
THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ
(Ký, họ tên)
KẾ TOÁN
TRƯỞNG
(Ký, họ tên)
KẾ TOÁN
THANH TOÁN
(Ký, họ tên)
NGƯỜI ĐỀ NGHỊ
(Ký, họ tên)
 
Các văn bản pháp luật sử dụng trong bài viết:
– Thông tư số 200/2014/TT-BTC Hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp;
– Thông tư số 133/2016/TT-BTC Hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa;
– Thông tư số 107/2017/TT-BTC Hướng dẫn chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp;
– Thông tư 79/2019/TT-BTC Hướng dẫn chế độ kế toán áp dụng cho ban quản lý dự án sử
dụng vốn đầu tư công.
- Mẫu số 11a/KLPS (Ví dụ: Bảng xác định khối lượng phát sinh thay thế phụ kiện)
- Mẫu số 11b/GTPS (Ví dụ: Bảng xác định giá trị phát sinh)
5.3.2.2 Hồ sơ phê duyệt phát sinh
- Tờ trình phát sinh (Ví dụ: TT số 001/TTr-PS "Đề nghị phê duyệt phát sinh")
Tờ trình là gì?
Tờ trình là một văn bản được sử dụng trong nội bộ của cơ quan, doanh nghiệp, nhưng chủ
yếu sử dụng trong cơ quan Nhà nước.
=> Tờ trình có thể hiểu là 01 văn bản dùng để trình bày, đề xuất với cấp trên một sự việc,
đề xuất phê chuẩn một chủ trương, một giải pháp... để xin kết luận, chỉ đạo của cấp trên.
86

194. Viết tờ trình không phải việc khó nhưng yêu cầu người viết phải trình bày đủ các nội dung
cần có như: Quốc hiệu, tiêu ngữ, tên tờ trình, nội dung mẫu tờ trình, lý do viết tờ trình.
Ngoài ra, cần có các phương pháp kiến nghị đến cấp trên nhằm xin được xét duyệt một
chính sách hoặc hỗ trợ kinh phí để thực hiện một việc hay dự án nào đó.
Tờ trình phải có chữ ký và cam kết của người trình bày.
Nội dung tờ trình thường có bố cục gồm 3 phần:
Phần 1: Phần mở đầu nêu rõ lý do cần phải làm tờ trình;
Phần 2: Đưa ra các ý kiến đề xuất.
Phần 3: Kiến nghị cấp trên cho phép, hỗ trợ các điều kiện để thực hiện đề xuất.
Các mẫu tờ trình thông dụng
1. Mẫu tờ trình 2025 mới nhất
Mẫu tờ trình chung dành cho người lao động trình bày, kiến nghị, đề xuất một vấn đề nào
đó với lãnh đạo cấp trên. Nội dung mẫu cần nêu rõ về lý do làm đơn và cần có xác nhận của
thủ thưởng cơ quan, đơn vị đang công tác. Cụ thể mẫu như sau:
TÊN CƠ QUAN
---------
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------------
Số:...../TTr ..........., ngày ..... tháng ..... năm ........
TỜ TRÌNH
Về ............(1)..................
Kính gửi: .......................................(2)..........................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
Nơi nhận:
- Như trên;
- Lưu VP.
THỦ TRƯỞNG CƠ QUAN
(Ký tên đóng dấu)
______________________________
(1) Tóm tắt nội dung tờ trình
87

195. (2) Tên cơ quan nhận tờ trình
Chỉnh sửa và tải về
2. Mẫu tờ trình đề nghị khen thưởng
Hình 66: Mẫu tờ trình đề nghị khen thưởng Đảng viên
Dưới đây là Mẫu tờ trình khen thưởng của chi bộ dành cho việc đề nghị khen thưởng
Đảng viên, tập thể, tổ chức Đảng có thành tích xuất sắc trong năm. Mẫu tờ trình này còn có
thể dùng trong trường hợp xếp loại và khen thưởng tổ chức Đảng, Đảng viên.
ĐẢNG BỘ .....................
CHI BỘ ............................
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
Số: ...- TTr/CB ..........., ngày ... tháng ... năm 20...
TỜ TRÌNH
Đề nghị khen thưởng năm 20...
Kính gửi: Đảng uỷ .................................
88

196. Căn cứ quy định số .................. ngày ... tháng ... năm ... Quy định về hình thức, tiêu chuẩn
khen thưởng tổ chức Đảng và đảng viên của Tỉnh Uỷ ............;
Căn cứ công văn hướng dẫn số ............ ngày .../.../... của Ban Tổ chức Tỉnh Uỷ.........
về việc hướng dẫn đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở Đảng trong các đơn vị sự nghiệp;
Căn cứ công văn hướng dẫn số ............... ngày .../.../... của Ban Tổ chức Tỉnh Uỷ .... về
việc hướng dẫn đánh giá chất lượng đảng viên hàng năm;
Căn cứ kết quả cuộc họp chi bộ ngày ... tháng ... năm ... của Chi bộ ...................... về kiểm
điểm đánh giá chất lượng TCCS đảng và phân loại đảng viên cuối năm, Chi bộ ......... làm tờ
trình đề nghị Đảng uỷ ............... xem xét khen tặng các tập thể, cá nhân sau:
* Tập thể:
Khen tặng danh hiệu Chi bộ trong sạch vững mạnh cho chi bộ ................... (Có biểu điểm
tự đánh giá và bản thuyết minh kèm theo).
* Cá nhân:
Khen tặng danh hiệu Đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: 01 đảng viên (Có phiếu biểu
quyết đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và danh sách kèm theo).
Trân trọng kính trình.
Nơi nhận:
- Cấp ủy đảng bộ (b/c); BÍ THƯ
- Đảng viên trong chi bộ;
- Lưu hồ sơ;
TM /CHI BỘ
(Ký, ghi rõ họ tên)
- Quyết định phê duyệt (Ví dụ: QĐ số 002/QĐ-PS "Phê duyệt khối lượng phát sinh")
1. Quyết định về việc phê duyệt quyết toán dự án là gì?
Quyết định phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành được gửi cho các cơ quan, đơn vị là chủ
đầu tư, cơ quan nhận tài sản, cơ quan quản lý cấp trên của chủ đầu tư, cơ quan kiểm soát
thanh toán, cho vay, cấp vốn đầu tư của dự án (hoặc cơ quan được ủy quyền thanh toán, cho
vay, cấp vốn đầu tư đối với các dự án có độ mật cao), người có thẩm quyền quyết định phê
duyệt đầu tư dự án, cơ quan chủ trì thẩm tra quyết toán và gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài
chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (đối với dự án quan trọng quốc gia, dự án quan trọng khác do
Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư và dự án nhóm A sử dụng nguồn vốn nhà nước).
89

197. Quyết định về việc phê duyệt quyết toán dự án được sử dụng phổ biến và có những ý nghĩa,
vai trò quan trọng.
Mẫu số 11/QTDA: Quyết định về việc phê duyệt quyết toán dự án là một phần không thể
thiếu trong Hồ sơ trình phê duyệt quyết toán. Cơ quan chủ trì thẩm tra quyết toán lập hồ sơ
trình duyệt quyết toán dự án hoàn thành để trình người có thẩm quyền phê duyệt quyết toán
sau khi đã thẩm tra xong quyết toán. Mẫu nêu rõ thông tin dự án, thông tin chủ đầu tư, địa
điểm xây dựng, kết quả đầu tư, chi phí đầu tư, giá trị tái sản hình thành sau đầu tư,…
2. Mẫu quyết định về việc phê duyệt quyết toán dự án:
CƠ QUAN PHÊ DUYỆT
——-——-——-—–
Số:………../QĐ-……
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
———————-
….., ngày….. tháng… năm …
QUYẾT ĐỊNH
Về việc phê duyệt quyết toán dự án (dự án thành phần, tiểu dự án độc lập, công trình,
hạng mục công trình) hoàn thành
THẨM QUYỀN BAN HÀNH
Căn cứ: …………………..
QUYẾT ĐỊNH
Điều 1. Phê duyệt quyết toán dự án (dự án thành phần, tiểu dự án độc lập, công trình,
hạng mục công trình) hoàn thành
– Tên dự án (hoặc dự án thành phần, tiểu dự án độc lập, công trình, hạng mục công trình
độc lập) hoàn thành:
– Chủ đầu tư:
– Địa điểm xây dựng:
– Thời gian khởi công, hoàn thành (thực tế):
Điều 2. Kết quả đầu tư
1. Nguồn vốn đầu tư:
90

198. Đơn vị tính: đồng
Nguồn vốn
TMĐT dự án, dự
án thành phần,
tiểu dự án độc lập,
hoặc DT công
trình, hạng mục
công trình được
duyệt hoặc điều
chỉnh lần cuối
Giá
trị
phê
duyệt
quyết
toán
Thực hiện
Số vốn
đã
thanh
toán
Còn
được
thanh
toán
1 2 3 4 4 = 3-4
Tổng số
1. Nguồn vốn đầu tư công
1.1. Ngân sách nhà nước
– Vốn ngân sách trung ương:
+ Vốn hỗ trợ có mục tiêu và
Chương trình mục tiêu quốc gia
+ Vốn trái phiếu Chính phủ
+ Vốn ODA, nguồn vốn vay ưu
đãi của các nhà tài trợ
+ Vốn……..
– Vốn ngân sách địa phương
1.2. Nguồn vốn khác thuộc vốn
đầu tư công
2. Nguồn vốn tín dụng do Chính
phủ bảo lãnh
3. Nguồn vốn vay được bảo đảm
bằng tài sản của nhà nước
4. Nguồn vốn đầu tư phát triển
của doanh nghiệp nhà nước
91

199. 5. Nguồn vốn khác (nếu có)
2. Chi phí đầu tư
Đơn vị tính: đồng
Nội dung
TMĐT dự án, dự án thành
phần, tiểu dự án độc lập, hoặc
DT công trình, hạng mục công
trình được duyệt hoặc điều
chỉnh lần cuối
Giá trị quyết
toán
1 2 3
Tổng số
1. Bồi thường, hỗ trợ, TĐC
2. Xây dựng
3. Thiết bị
4. Quản lý dự án
5. Tư vấn
6. Chi phí khác
7. Dự phòng
3. Chi phí đầu tư được phép không tính vào giá trị tài sản:
3.1. Chi phí thiệt hại do các nguyên nhân bất khả kháng:
3.2. Chi phí không tạo nên tài sản:
4. Giá trị tài sản hình thành sau đầu tư:
Đơn vị tính: đồng
92

200. Nội dung
Thuộc chủ đầu tư
quản lý
Giao đơn vị khác
quản lý
Giá trị
thực tế
Giá trị quy
đổi (nếu có)
Giá trị
thực tế
Giá trị quy
đổi (nếu có)
1 2 3 4 5
Tổng số
1. Tài sản dài hạn (tài sản cố
định)
2. Tài sản ngắn hạn
5. Vật tư thiết bị tồn đọng:
Điều 3. Trách nhiệm của chủ đầu tư và các đơn vị liên quan:
1. Trách nhiệm của chủ đầu tư:
1.1. Được phép tất toán nguồn và chi phí đầu tư là:
Đơn vị tính: đồng
Nguồn Số tiềnGhi chú
Tổng số
1. Nguồn vốn đầu tư công
1.1. Ngân sách nhà nước
– Vốn ngân sách trung ương:
+ Vốn hỗ trợ có mục tiêu và Chương trình mục tiêu quốc
gia
+ Vốn trái phiếu Chính phủ
+ Vốn ODA, nguồn vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ
93

201. + Vốn……..
– Vốn ngân sách địa phương
1.2. Nguồn vốn khác thuộc vốn đầu tư công
2. Nguồn vốn tín dụng do Chính phủ bảo lãnh
3. Nguồn vốn vay được bảo đảm bằng tài sản của nhà
nước
4. Nguồn vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà
nước
5. Nguồn vốn khác (nếu có)
1.2. Tổng các khoản công nợ tính đến ngày … tháng … năm … là: ……………đồng.
+ Tổng nợ phải thu: ……………đồng.
+ Tổng nợ phải trả: ……………đồng.
Chi tiết các khoản công nợ theo số phải thu, phải trả của từng đơn vị tại phụ lục số: …. kèm
theo.
2. Trách nhiệm của đơn vị tiếp nhận tài sản:
Được phép ghi tăng tài sản:
Đơn vị tính: đồng
Tên đơn vị tiếp nhận tài
sản
Tài sản dài hạn/cố địnhTài sản ngắn hạn
1 2 3
3. Trách nhiệm của các đơn vị, cơ quan có liên quan:
4. Các nghiệp vụ thanh toán khác (nếu có):
Điều 4: Trách nhiệm thi hành
Nơi nhận:
(Ghi theo quy định tại Khoản 3 Điều 19 Thông tư)
NGƯỜI CÓ THẨM QUYỀN PHÊ DUYỆT QUYẾT TOÁN
(Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên)
94

202. 3. Hướng dẫn soạn thảo quyết định về việc phê duyệt quyết toán dự án:
– Phần mở đầu:
+ Cơ quan phê duyệt.
+ Ghi đầy đủ các thông tin bao gồm Quốc hiệu, tiêu ngữ.
+ Địa điểm và thời gian lập quyết định.
+ Tên biên bản cụ thể là quyết định về việc phê duyệt quyết toán dự án.
– Phần nội dung chính của biên bản:
+ Thẩm quyền ban hành.
+ Quyết định về việc phê duyệt quyết toán dự án.
+ Phê duyệt quyết toán dự án (dự án thành phần, tiểu dự án độc lập, công trình, hạng mục
công trình) hoàn thành.
+ Kết quả đầu tư.
+ Trách nhiệm của chủ đầu tư và các đơn vị liên quan.
+ Trách nhiệm thi hành.
– Phần cuối biên bản:
+ Nơi nhận.
+ Ký, ghi rõ họ tên và đóng dấu của người có thẩm quyền phê duyệt quyết toán.
4. Một số quy định của pháp luật về công tác quyết toán dự án hoàn thành:
Căn cứ pháp lý:
Thông tư 10/2020/TT-BTC (đã hết hiệu lực) của Bộ tài chính quy định về quyết toán dự án
hoàn thành sử dụng nguồn vốn nhà nước.
4.1. Mục tiêu của công tác quyết toán dự án hoàn thành:
Theo Điều 2 Thông tư 10/2020/TT-BTC quy định nội dung như sau:
“1. Đánh giá kết quả quá trình đầu tư, xác định năng lực sản xuất, giá trị tài sản mới tăng
thêm do đầu tư mang lại.
2. Đánh giá việc thực hiện các quy định của Nhà nước trong quá trình đầu tư thực hiện dự
án, xác định rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, các nhà thầu, cơ quan cấp vốn, cho vay, kiểm
soát thanh toán, các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan.
3. Các cơ quan quản lý nhà nước hoàn thiện cơ chế chính sách của nhà nước, nâng cao hiệu
quả công tác quản lý vốn nhà nước.”
95

203. Như vậy, theo quy định của pháp luật, công tác quyết toán dự án hoàn thành bao gồm các
mục tiêu sau: Thứ nhất, giúp đánh giá kết quả quá trình đầu tư, xác định năng lực sản xuất,
giá trị tài sản mới tăng thêm do đầu tư mang lại. Thứ hai giúp đánh giá việc thực hiện các
quy định của Nhà nước trong quá trình đầu tư thực hiện dự án, xác định rõ trách nhiệm của
chủ đầu tư, các nhà thầu, cơ quan cấp vốn, cho vay, kiểm soát thanh toán, các cơ quan quản
lý nhà nước có liên quan. Ngoài ra, các cơ quan quản lý nhà nước hoàn thiện cơ chế chính
sách của nhà nước, nâng cao hiệu quả công tác quản lý vốn nhà nước.
4.2. Hồ sơ trình thẩm tra, phê duyệt quyết toán:
Theo Điều 7 Thông tư 10/2020/TT-BTC quy định nội dung như sau:
“Chủ đầu tư gửi 01 bộ hồ sơ đến người có thẩm quyền quyết định phê duyệt quyết toán và
01 bộ hồ sơ đến cơ quan chủ trì thẩm tra quyết toán. Hồ sơ bao gồm các tài liệu sau:
1. Đối với dự án hoàn thành, hạng mục công trình hoàn thành, dự án dừng thực hiện vĩnh
viễn có khối lượng thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị:
a) Tờ trình đề nghị phê duyệt quyết toán của chủ đầu tư (bản chính). Trường hợp kiểm toán
độc lập thực hiện kiểm toán, tờ trình phải nêu rõ những nội dung thống nhất, nội dung
không thống nhất và lý do không thống nhất giữa chủ đầu tư và kiểm toán độc lập. Trường
hợp các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra (sau đây gọi là thanh tra), kiểm tra, Kiểm
toán nhà nước, cơ quan pháp luật thực hiện thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra dự án,
trong tờ trình chủ đầu tư phải nêu rõ việc chấp hành các kiến nghị, kết luận của các cơ quan
trên.
b) Biểu mẫu báo cáo quyết toán theo quy định tại Điều 6 Thông tư này (bản chính).
c) Toàn bộ các văn bản pháp lý có liên quan theo Mẫu số 02/QTDA (bản chính hoặc bản do
chủ đầu tư sao y bản chính).
d) Hồ sơ quyết toán của từng hợp đồng gồm các tài liệu (bản chính hoặc do chủ đầu tư sao y
bản chính): Hợp đồng xây dựng và các phụ lục hợp đồng (nếu có); các biên bản nghiệm thu
khối lượng hoàn thành theo giai đoạn thanh toán; biên bản nghiệm thu khối lượng hoàn
thành toàn bộ hợp đồng; bảng tính giá trị quyết toán hợp đồng (quyết toán A-B); biên bản
thanh lý hợp đồng đối với trường hợp đã đủ điều kiện thanh lý hợp đồng theo quy định của
pháp luật về hợp đồng; các tài liệu khác theo thỏa thuận trong hợp đồng liên quan đến nội
dung thẩm tra, phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành.
đ) Biên bản nghiệm thu công trình hoặc hạng mục công trình độc lập hoàn thành đưa vào sử
dụng (bản chính), văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền (bản chính hoặc bản do chủ đầu tư sao y bản chính).
96

204. e) Báo cáo kiểm toán quyết toán dự án hoàn thành của đơn vị kiểm toán độc lập trong
trường hợp thuê kiểm toán độc lập thực hiện kiểm toán (bản chính).
g) Báo cáo kiểm toán hoặc thông báo kết quả kiểm toán (sau đây gọi chung là báo cáo kiểm
toán), kết luận thanh tra, biên bản kiểm tra, quyết định xử lý vi phạm của các cơ quan Kiểm
toán nhà nước, thanh tra, kiểm tra trong trường hợp các cơ quan này thực hiện thanh tra,
kiểm tra, kiểm toán dự án; kết quả điều tra của các cơ quan pháp luật trong trường hợp dự
án có vi phạm pháp luật bị cơ quan pháp luật điều tra. Báo cáo của chủ đầu tư kèm các tài
liệu liên quan về tình hình chấp hành các ý kiến của các cơ quan nêu trên.
2. Đối với dự án quy hoạch, dự án chuẩn bị đầu tư sử dụng vốn chi đầu tư phát triển (nếu
có), dự án dừng thực hiện vĩnh viễn chưa có khối lượng thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị:
a) Tờ trình đề nghị phê duyệt quyết toán của chủ đầu tư (bản chính).
b) Biểu mẫu báo cáo quyết toán theo quy định tại Điều 6 Thông tư này (bản chính).
c) Toàn bộ các văn bản pháp lý có liên quan theo Mẫu số 09/QTDA (bản chính hoặc bản do
chủ đầu tư sao y bản chính).
d) Hồ sơ quyết toán của từng hợp đồng gồm bản chính các tài liệu: Hợp đồng, các biên bản
nghiệm thu khối lượng hoàn thành theo giai đoạn thanh toán (trừ trường hợp chưa có khối
lượng thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị); các văn bản phê duyệt điều chỉnh, bổ sung, phát
sinh, thay đổi (nếu có), biên bản nghiệm thu khối lượng hoàn thành toàn bộ hợp đồng (nếu
có), bảng tính giá trị quyết toán hợp đồng (nếu có), biên bản thanh lý hợp đồng đối với
trường hợp đã đủ điều kiện thanh lý hợp đồng theo quy định của pháp luật về hợp đồng.
đ) Báo cáo kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành của kiểm toán độc lập trong
trường hợp kiểm toán độc lập thực hiện kiểm toán.
e) Báo cáo kiểm toán, kết luận thanh tra, biên bản kiểm tra, quyết định xử lý vi phạm của
các cơ quan Kiểm toán nhà nước, thanh tra, kiểm tra trong trường hợp các cơ quan này thực
hiện thanh tra, kiểm tra, kiểm, toán dự án; kết quả điều tra của các cơ quan pháp luật trong
trường hợp chủ đầu tư vi phạm pháp luật bị cơ quan pháp luật điều tra. Báo cáo của chủ đầu
tư kèm các tài liệu liên quan về tình hình chấp hành các ý kiến của các cơ quan nêu trên.
3. Chủ đầu tư có trách nhiệm xuất trình các tài liệu khác có liên quan để phục vụ công tác
thẩm tra quyết toán khi cơ quan chủ trì thẩm tra quyết toán đề nghị bằng văn bản.”
Như vậy, theo quy định của pháp luật, chủ đầu tư gửi 01 bộ hồ sơ đến người có thẩm
quyền quyết định phê duyệt quyết toán và 01 bộ hồ sơ đến cơ quan chủ trì thẩm tra
quyết toán. Hồ sơ bao gồm các tài liệu sau đây:
97

205. Thứ nhất, đối với dự án hoàn thành, hạng mục công trình hoàn thành, dự án dừng thực hiện
vĩnh viễn có khối lượng thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị: Tờ trình đề nghị phê duyệt quyết
toán của chủ đầu tư (bản chính); Biểu mẫu báo cáo quyết toán; Hồ sơ quyết toán của từng
hợp đồng (gồm các tài liệu như Hợp đồng xây dựng và các phụ lục hợp đồng; Bảng tính giá
trị quyết toán hợp đồng);…
Thứ hai, đối với dự án quy hoạch, dự án chuẩn bị đầu tư sử dụng vốn chi đầu tư phát triển
(nếu có), dự án dừng thực hiện vĩnh viễn chưa có khối lượng thi công xây dựng, lắp đặt thiết
bị: Báo cáo kiểm toán, kết luận thanh tra, biên bản kiểm tra, quyết định xử lý vi phạm của
cơ quan Kiểm toán Nhà nước, thanh tra, kiểm tra trong trường hợp các cơ quan này thực
hiện thanh tra, kiểm tra, kiểm toán dự án;…
98

206. TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.Bảo dưỡng và thử nghiệm thiết bị điện trong hệ thống điện- NXB Khoa học và Kỹ thuật- Lê
Văn Doanh chủ biên.
2.Giáo trình vận hành và sửa chữa thiết bị điện- NXB Giáo dục- Nguyễn Đức Sỹ.
3.Tài liệu đào tạo nghề thí nghiệm điện ngành cao thế-hoá dầu.
4.Tài liệu hướng dẫn cách thí nghiệm cáp lực .
5.Tài liệu hướng dẫn thí nghiệm không tải máy biến áp.
6.Tài liệu thí nghiệm off-line, đo phóng điện cục bộ (PD) cho các máy điện quay lớn.
7.Thiết bị thử nghiệm phóng điện cục bộ (PD).
99