มะเขือเทศพื้นเมือง เบอร์ ๓

มะเขือเทศพื้นเมือง เบอร์ ๓ : มะเขือเทศพื้นเมือง เบอร์ ๓ พันธุ์คัดเลือกใหม่ พัฒนาและปรับปรุงพันธุ์โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา, 2556.
จำนวน 16 หน้า

ISBN 978-974-625-581-3

1. ISBN : 978-974-625-581-3

3. ค�ำน�ำ

มะเขือเทศเป็นพืชล้มลุก มีการปลูกมานานเพาะเป็นอาหารประจ�ำ
ครัวเรือนใช้เป็นส่วนประกอบของอาหารต่างๆมากมาย ปัจจุบันมะเขือเทศ
เป็นผักที่มีความส�ำคัญทางเศรษฐกิจ นิยมปลูกโดยทั่วไปทั้งในเขตร้อนชื้น
และเขตอบอุ่น เนื่องจากทางมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาได้
มีโอกาสร่วมสนองงานในสมเด็จพระเทพรัตนสุดาฯ ณ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืช
จักพันธ์เพ็ญศิริ อ�ำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย พัฒนาพันธุ์พืชพื้นเมืองต่างๆให้
เกิดประโยชน์และเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรพันธุ์พืชสร้างความมั่นคงทางอาหาร
มะเขือเทศพื้นเมืองเป็นอีกพืชหนึ่งที่มีการพัฒนาขึ้นมาให้เกิดประโยชน์กับ
ประชาชนทั่วไป มะเขือเทศเบอร์ ๓ เกิดจากการกระจายตัวของพันธุกรรมซึ่งปรากฏ
ลักษณะดีของพันธุ์ที่ได้จากการคัดเลือกในกลุ่มประชากรของมะเขือเทศพื้นเมือง
เบอร์ ๑ และ เบอร์ ๒ ซึ่งเป็นลักษณะที่แตกต่างจากลักษณะเดิมจึงได้คัดเลือกและ
เก็บเมล็ดพันธุ์ปลูกต่อๆกันหลายรุ่น
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

4. สารบัญ
เรื่อง
• ความส�ำคัญ
• ลักษณะทั่วไปของพืช
• ลักษณะการเจริญเติบโตของมะเขือ
เทศพื้นเมือง เบอร์ ๓
• สภาพภูมิอากาศและฤดูปลูก
ที่เหมาะสม
• พื้นที่ปลูก
• ประวัติการพัฒนาพันธุ์
• ลักษณะประจ�ำพันธุ์มะเขือเทศ
เบอร์ ๓
• ขั้นตอนการปลูก
• การผลิตและเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์
• ผังการปลูก
• ภาคผนวก
หน้า
๒
๒
๓
๓
๔
๔
๕
๖
๘
๑๐
๑๑

6. มะเขือเทศพื้นเมือง เบอร์ ๓
ความส�ำคัญ
มะเขือเทศจัดเป็นพืชผักที่มีความส�ำคัญที่ทั้งในแง่
ผักอุตสาหกรรมและบริโภคสด ที่ส�ำคัญมะเขือเทศมีสาร
ไลโคปีนเป็นสารประกอบที่ได้รับความสนใจเนื่องจาก
มีรายงานว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพ โดยเฉพาะการ
ลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก
รองลงมา คือมะเร็งปอด กระเพาะอาหาร ช่วยลด
ความเสี่ยงจากการเป็นมะเร็งตับอ่อน ล�ำไส้ใหญ่
(colon) ทวารหนัก คอหอย ช่องปาก เต้านม
มะเขือเทศมีสรรพคุณทางยาค่อนข้างสูง เพราะมะเขือเทศ
มีวิตามินซี (citrin) ซึ่งจะช่วยป้องกันการแข็งตัวของ
หลอดเลือด มะเขือเทศยังมีฤทธิ์ขับปัสสาวะจึงสามารถ
แก้อาการความดันโลหิตสูง มะเขือเทศมีวิตามินเอ
จึงสามารถรักษาโรคตาได้ ที่ส�ำคัญอีกอย่างหนึ่งคือ
มีวิตามินซีมากท�ำให้สามารถป้องกันและรักษา
โรคลักปิดลักเปิด ช่วยระบบการย่อยและช่วย
การขับถ่าย ต่อไปในอนาคตประชาชนที่อยู่
ในวัยชรามีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น ตามเทคโนโลยี
ทางการแพทย์ที่เจริญก้าวหน้ามาก และ
ประชาชนส่วนใหญ่มีความรู้ในการดูแลสุขภาพ
ดังนั้นอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย
จึงเป็นที่ต้องการสูงขึ้นและมะเขือเทศเป็นพืชหนึ่งที่จะช่วย
ให้ประชาชนทั่วไปมีสุขภาพดี
ลักษณะทั่วไปของพืช
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lycopersicon esculuentum
Mill.
ชื่อวงศ์ : Solanaceae
ชื่อสามัญ : Tomato
ชื่ออื่น : มะเขือเทศ(ทั่วไป) มะเขือส้ม (ภาคเหนือ)
บักเขือเทศ(ภาคอีสาน)
๒

7. ลักษณะการเจริญเติบโตของ
มะเขือเทศพื้นเมือง เบอร์ ๓
มะเขือเทศพื้นเมืองเบอร์๓ มีการเจริญเติบโตแบบ
พุ่มมีล�ำต้นตั้งตรง กิ่งแขนงหลายแขนงเกิดตามข้อบน
ล�ำต้นด้านล่าง และอาจมีแขนงย่อยได้อีก ช่อดอกเกิด
ระหว่างข้อทุกข้อ ในเวลาใกล้เคียงกัน เมื่อตายอดเกิด
ช่อดอกแล้วจะหยุดการเจริญเติบโต มีความสูงโดยเฉลี่ย
๑๕๐ เซนติเมตร การเจริญเติบโตตั้งแต่ระยะกล้า ๑๘-๒๐ วัน
ระยะพัฒนาล�ำต้น ๓๐-๓๕ วัน ระยะออกดอก๕๐เปอร์เซ็นต์
ที่อายุ ๔๕ วัน การพัฒนาผลหลังดอกบานใช้เวลาประมาณ
๓๐ วัน รวมระยะเวลาปลูกจนเก็บเกี่ยว ๔ เดือน

สภาพภูมิอากาศและฤดูปลูกที่
เหมาะสม
มะเขือเทศสามารถเจริญเติบโตทางด้านล�ำต้น
ใบ และออกดอกได้ดีตลอดทั้งปี แต่การติดผลของ
มะเขือเทศต้องการสภาพอากาศค่อนข้างเย็น อุณหภูมิ
กลางวันที่เหมาะสมอยู่ที่ระหว่าง ๒๕ - ๓๐ องศาเซลเซียส
อุณหภูมิกลางคืนประมาณ ๑๕ - ๒๐ องศาเซลเซียส
ถ้าอุณหภูมิกลางคืนสูงกว่า ๒๒ องศาเซลเซียส
จะท�ำให้มะเขือเทศไม่ติดผลหรือติดผลได้น้อยมาก
ฝนและความชื้นสูงเป็นสาเหตุส�ำคัญท�ำให้โรคทางใบและ
ทางรากระบาดรุนแรง ดังนั้นฤดูปลูกที่เหมาะสมที่สุดจึง
อยู่ในช่วงฤดูหนาว โดยมีช่วงหยอดเมล็ดเพาะกล้าอยู่
ระหว่างเดือนตุลาคมถึงเดือนธันวาคม ซึ่งนอกจากสภาพ
อากาศจะเหมาะสมต่อการติดผล ท�ำให้ได้ผลผลิตสูงแล้ว
ยังมีศัตรูพืชรบกวนน้อย ต้นทุนการผลิตจึงต�่ำกว่าการปลูก
ในฤดูอื่นด้วย
๓

8. พื้นที่ปลูก
มะเขือเทศเป็นพืชผักสามารถขึ้นได้กับดินแทบ
ทุกชนิด แต่ชอบดินร่วนที่มีความเป็นกรดเป็นด่าง (pH)
ของดินในช่วง ๕.๐-๕.๘ และความชื้นของดินพอเหมาะ
ต้องการแสงแดดเต็มที่ตลอดวัน ช่วงอุณหภูมิที่เหมาะ
สมในการเจริญเติบโต ระหว่าง ๒๑-๒๔ องศาเซลเซียส
ส�ำหรับมะเขือเทศพันธุ์นี้เป็นพันธุ์ที่มีความทนทานปรับ
ตัวเข้ากับพื้นที่ทางภาคเหนือได้ดี โดยเฉพาะในพื้นที่
ที่ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์ฯซึ่งเดิมเป็นพื้นที่ปลูกยาสูบ
มีความอุดมสมบูรณ์และอินทรียวัตถุของดินต�่ำ โรคทางดิน
มีมาก และมีแมลงศัตรูคอยระบาดเป็นประจ�ำ ดังนั้นพืชที่
สามารถเจริญเติบโตได้แสดงว่าจะต้องปรับตัวเข้ากับสภาพ
พื้นที่นี้ได้เป็นอย่างดี
ประวัติการพัฒนาพันธุ์

เนื่องจากปัจจุบันเกษตรกรมีต้นทุนในการปลูกพืช
เพิ่มขึ้นโดยเฉพาะต้นทุนในเรื่องของเมล็ดพันธุ์ซึ่งส่วนมาก
เป็นเมล็ดพันธุ์พืชในปัจจุบันเป็นพันธุ์ลูกผสมมีราคาแพง
และยังไม่สามารถเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ปลูกในฤดูถัดไปได้และ
มะเขือเทศมักจะเป็นโรคเหี่ยวเขียวได้ง่าย จึงเป็นที่มาของ
การพัฒนาพันธุ์มะเขือเทศพื้นเมือง เบอร์๑ และเบอร์ ๒
ซึ่งได้พัฒนาจนมีลักษณะที่ต้องการและได้ทูลถวายพันธุ์ไป
แล้ว ดังนั้นในแต่ละปีต้องท�ำการรักษาพันธุ์ไว้โดยเก็บไว้ใน
ห้องเย็นและน�ำมาปลูกต่อชีวิตเมล็ดพันธุ์ทุก ๒ ปี ระหว่าง
การพัฒนาพันธุ์
มะเขือเทศพื้นเมืองเบอร์ ๒ ก่อนที่จะทูลเกล้าถวาย
พันธุ์ บังเอิญมีมะเขือเทศต้นหนึ่งในกลุ่มพันธุ์เบอร์ ๒ มี
ลักษณะแตกต่างจากต้นอื่นซึ่งมีสีผิวผลชมพูสวยงาม
และมีผลใหญ่กว่าเบอร์ ๒ มีจ�ำนวนผลต่อต้นมาก ล�ำต้น
แข็งแรงแตกกิ่งแขนงมากเป็นพุ่มใหญ่เป็นโรคใบไหม้น้อย
จึงได้เก็บเมล็ดพันธุ์ไว้และน�ำมาปลูกพัฒนาพันธุ์แบบผสม
ตัวเอง ประมาณ ๘ รุ่น และน�ำมาทดสอบความเสถียร
ปรากฎว่ามีความสม�่ำเสมอของลักษณะต้นจึงน�ำทูลเกล้า
ถวายพันธุ์เป็นพันธุ์มะเขือเทศพื้นเมืองเบอร์ ๓
๔

9. ลักษณะประจ�ำพันธุ์มะเขือเทศ เบอร์ ๓
เป็นพันธุ์ที่ได้จากการคัดเลือกในกลุ่มประชากรของมะเขือเทศเบอร์ ๑ และเบอร์ ๒ ที่ได้
ปรากฏลักษณะที่แตกต่างจากลักษณะเดิมจึงได้คัดเลือกและเก็บเมล็ดพันธุ์ปลูกต่อหลายๆรุ่น
ได้ด�ำเนินการปรับปรุงพันธุ์มาแล้ว ๘ รอบ ( F
8
)
๕

10. ขั้นตอนการปลูก
๑.การเพาะกล้า
๑.๑.ให้เตรียมดินละเอียดพร้อมปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก
ในอัตรา ๒:๑ และใส่ดินผสมดังกล่าวลงในถาดพลาสติก
เพาะกล้า
๑.๒.ใช้เศษไม้เล็กๆ(ขนาดเท่าไม้จิ้มผลไม้)กดลงไป
ในดินที่บรรจุอยู่ในถาดพลาสติกเพาะกล้า ขนาดความลึก
๐.๕ เซนติเมตร
๑.๓.น�ำเมล็ดมะเขือเทศหยอดลงในหลุมปลูก หลุม
ละ ๑-๒ เมล็ดกลบดินผิวหน้าเมล็ดมะเขือเทศแล้วรดน�้ำ
และควรป้องกันมดคาบเมล็ดไปจากถาดเพาะกล้า โดยใช้
ปูนขาวโรยเป็นเส้นรอบรูปล้อมถาดเพาะไว้
๑.๔.หลังเพาะนาน ๗-๑๐ วัน มะเขือเทศเริ่มงอก
หมั่นรดน�้ำต้นกล้ามะเขือเทศทุกวันๆละ ๑-๒ ครั้ง ในช่วง
เช้าและ เย็นจนกระทั่งต้นกล้ามะเขือเทศมีอายุ ๒๐-๒๕
วัน จึงย้ายกล้ามะเขือเทศลงปลูกในแปลงปลูก
๒.การย้ายกล้าปลูก
ควรเตรียมดินปลูก โดยใช้จอบขุดย่อยดินหน้าให้ลึก
๑๕-๒๐ ซม. และย่อยดินให้ละเอียด ใส่ปุ๋ยคอก หรือใส่ปุ๋ย
หมัก คลุกเคล้าให้เข้ากับดินแล้วขึ้นแปลงกว้าง ๑ เมตรยาว
ตามพื้นที่ ในแต่ละแปลงปลูก ๒ แถวท�ำเป็นหลุมๆ ระยะ
ปลูก ๕๐x๘๐ เซนติเมตรใช้พลาสติกด�ำคลุมแปลงขนาด
หน้ากว้าง ๑๒๐ เซนติเมตร ป้องกันวัชพืช มีการให้น�้ำแบบ
ปล่อยตามร่องข้างๆแถวของต้น
ฤดูหนาวเป็นฤดูที่เหมาะสมที่สุดในการเจริญ
เติบโตของมะเขือเทศ อุณหภูมิที่เหมาะสมที่สุดในการ
เจริญเติบโตอยู่ระหว่าง ๑๘-๒๘ องศาเซลเซียสซึ่งต้น
จะแข็งแรงและติดผลมาก ถ้าความชื้นของอากาศและ
อุณหภูมิสูงจะท�ำให้ผลผลิตและคุณภาพลดลง และท�ำให้
เกิดโรคต่าง ๆ ง่าย
การปลูกมะเขือเทศโดยทั่วไปไม่ควรปลูกซ�้ำที่เดิม
หรือในพื้นที่ปลูกพืชในตระกูลเดียวกันกับมะเขือเทศมา
ก่อน เช่น พริก มะเขือและยาสูบ เป็นต้น เพราะอาจมี
เชื้อโรคต่าง ๆ สะสมอยู่ในดิน ซึ่งเป็นโอกาสให้มะเขือเทศ
เป็นโรคได้ง่าย
๖

11. ๓.การให้ปุ๋ย
มีการใส่ปุ๋ย๑๕-๑๕-๑๕รองก้นหลุมก่อนปลูกและใส่
ปุ๋ยยูเรียหลังปลูกแล้วประมาณ ๗ วัน อัตรา ๓ กิโลกรัม
ต่อไร่ หลังจากนั้นทุก ๑๕ วันใส่ปุ๋ยเคมี ๑๕-๑๕-๑๕ ใน
อัตราครั้งละ ๗.๕ กิโลกรัมต่อไร่ เก็บเกี่ยวผลผลิตได้นาน
ประมาณ ๓๐ วัน
๗
๔.การป้องกันก�ำจัดศัตรูพืช
ศัตรูที่ส�ำคัญของมะเขือเทศคือโรคเหี่ยว
เขียวควรป้องกันก�ำจัดโดยรองก้นหลุมด้วยเชื้อรา
ไตรโคเดอร์มา หรือใบมะรุมแห้งสัก ๒-๓ ก�ำมือ
ส่วนแมลงศัตรูที่ส�ำคัญคือแมลงหวี่ขาว เพลี้ยไฟ อาจมี
หนอนเจาะผลเข้าท�ำลายในบางครั้ง การป้องกันก�ำจัด
ถ้าระบบการให้น�้ำแบบสปิงเกอร์จะช่วยป้องกันแมลง
เหล่านั้นได้เป็นอย่างดี หรือถ้าพบเป็นจ�ำนวนมากควร
พ่นด้วยสารสกัดจากพืชเช่นหางไหลผสมกับสารสกัด
จากดีปลี เป็นต้น
๕.การเก็บเกี่ยว
การเก็บเกี่ยวขึ้นอยู่กับพันธุ์ แต่โดยเฉลี่ยแล้วเมื่อ
ปลูกได้ประมาณ ๓๐ - ๔๕ วัน มะเขือเทศจะเริ่มออกดอก
และจะเริ่มเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุประมาณ ๗๐ - ๙๐ วัน และ
จากเริ่มปลูกถึงเก็บเกี่ยวหมดประมาณ ๔-๕ เดือน

12. การผลิตและเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์
พันธุ์มะเขือเทศพื้นเมืองเบอร์๓ เกษตรกรสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์
ไว้ใช้เองต่อไปได้ โดยคัดเลือกเก็บเมล็ดพันธุ์จากต้นซึ่งสมบูรณ์มีการ
เจริญเติบโตดี ปราศจากโรคและแมลงรบกวน มีผลดกซึ่งมีคุณภาพดี
ตรงตามพันธุ์ ถ้าในบริเวณเดียวกันนั้นมีการปลูกมะเขือเทศหลายพันธุ์ก็
จ�ำเป็นจะต้องเลือกเก็บพันธุ์จากต้นซึ่งอยู่กลางแถว ไม่ควรเก็บจากต้นซึ่ง
อยู่แถวนอก ทั้งนี้เนื่องจากในธรรมชาติมะเขือเทศจะเป็นพืชที่มีการผสม
ตัวเองก็ตามแต่เปอร์เซ็นต์การผสมข้ามก็มีอยู่บ้าง โดยลมและแมลงเป็น
สื่อช่วยผสม จะพบมากกับพันธุ์ที่มีก้านชูเกสรตัวเมียยืดยาวโผล่พ้นออกมา
จากหมวกเกสรตัวผู้ การเลือกต้นมะเขือเทศส�ำหรับเก็บเมล็ดพันธุ์จะต้อง
คอยสังเกตทุกระยะการเจริญเติบโต เมื่อเลือกต้นได้แล้วควรหาไม้ปักต้น
หรือท�ำเครื่องหมายที่ต้นเอาไว้เพื่อแสดงว่าเป็นต้นที่จะเก็บเมล็ดพันธุ์แล้ว
ปล่อยให้ผลสุกแดงคาต้น เมื่อเก็บผลมาแล้ว ท�ำการแยกเมล็ดออกจาก
ผลถ้ามีจ�ำนวนน้อยควรใช้วิธีใช้มือบีบเมล็ดออกจากผล หรือใช้มีดผ่าแคะ
เอาเมล็ดออกมา ถ้าต้องการเมล็ดพันธุ์จ�ำนวนมากๆ ให้น�ำผลใส่กระสอบ
ปุ๋ยแล้วใช้เหยียบผลให้แตกจากนั้นน�ำเมล็ดไปล้างด้วยน�้ำโดยใช้ตะแกรง
ที่มีรูเล็กๆ หรือใช้ตาข่ายมุ้งลวดพลาสติกมาเย็บเป็นถุงใส่เมล็ดแล้วล้าง
ด้วยน�้ำประมาณ ๒- ๓ ครั้ง จนสะอาดแล้วน�ำเมล็ดมาผึ่งบนเสื่อหรือ
กระด้ง ห้ามตากบนพื้นปูนหรือภาชนะโลหะเพราะท�ำให้เมล็ดร้อนเกิน
ไปและตายได้ ขณะตากเมล็ดให้หมั่นเอามือกวนเมล็ดอยู่เสมอ เพื่อไม่ให้
เมล็ดติดกัน เมื่อเมล็ดแห้งดีแล้วควรท�ำความสะอาดเมล็ดเอาฝุ่นผงและ
สิ่งเจือปนออกให้หมดแล้วเก็บเมล็ดใส่กระป๋องหรือถุงพลาสติกแล้วเก็บ
ไว้ในที่ที่มีอุณหภูมิและความชื้นต�่ำ มีการถ่ายเทอากาศดีหรือเก็บเมล็ด
ไว้ในตู้เย็นจะสามารถเก็บเมล็ดได้นานหลายปี
๘

13. การติดผลของมะเขือเทศพื้นเมือง เบอร์๓ บางช่อมีมากกว่า ๑๐ ผล
มะเขือเทศพื้นเมืองเบอร์ ๓ มีความดกมาก และผลมีขนาดใหญ่
กว่าพันธุ์เบอร์ ๑ และ เบอร์ ๒ ท�ำให้ต้องท�ำค้างช่วยพยุงล�ำต้น
และช่อผล
ลักษณะผลมะเขือเทศพื้นเมืองเบอร์ ๓ ผลใหญ่รูปทรงคล้ายพันธุ์รับประทานผลสด เนื้อหนา
๙

14. ๑๐

15. ภาคผนวก
โครงการศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

16. โครงการศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ
ประวัติความเป็นมา
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มูลนิธิชัยพัฒนาร่วมกับมูลนิธิ
แม่ฟ้าหลวง ด�ำเนินการจัดตั้ง “ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ” ขึ้น เพื่อเป็นที่ระลึกในวาระครบรอบ ๑๐๐ ปี
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ ในบริเวณส่วนหนึ่งของที่ดินราชพัสดุ ทะเบียนที่ อชร ๑ ต�ำบลโป่งผา
อ�ำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย พื้นที่ ๑๓๕ ไร่ ๑ งาน ๑๐.๓ ตารางวา มีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงและพัฒนาพันธุ์พืช
ให้เกษตรกรได้มีพืชที่มีสายพันธุ์ที่ดี ตอบสนองต่อความต้องการของเกษตรกรด้านพันธุ์พืช ทนทานต่อโรคและแมลง
ได้ผลผลิตที่ดี
แนวพระราชด�ำริ
ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริปลูกพืชผักเพื่อผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์ และเริ่มรับซื้อเมล็ดพันธุ์พืชจาก
โครงการอื่นๆ ของมูลนิธิชัยพัฒนา น�ำมาสะสมไว้เป็นเมล็ดพันธุ์พืชผักพื้นบ้าน เพื่อเป็นเมล็ดพันธุ์พระราชทานแก่ราษฎร
ทั่วไป และราษฎรที่ประสบภัยพิบัติ
ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ รวบรวมพันธุ์พืชอาหารพื้นบ้าน เพื่อคัดเลือกพันธุ์ที่ดีเผยแพร่ ให้เกษตรกร
ให้เกษตรกรได้มีพันธุ์พืชที่มีคุณภาพดีพอสมควร มีความต้านทานโรคดีพอสมควร ให้ผลผลิตดีพอสมควร เพื่อให้เกษตรกร
น�ำพันธุ์ไปขยายหรือปลูกเองได้ในอนาคต โดยวางแผนที่จะพัฒนาพันธุ์พืชอาหารที่มีความจ�ำเป็นต่อการด�ำรงชีพในชีวิต
ประจ�ำวัน เพื่อให้เกษตรกรมีพันธุ์พืชที่ดี  แม้ไม่ใช่พันธุ์ที่ดีที่สุดในเชิงเศรษฐกิจ แต่จะเป็นพันธุ์ที่ดีพอสมควร สามารถ
สร้างผลผลิตที่มีคุณภาพให้กับครัวเรือน สร้างความแข็งแรงมั่นคงให้เกิดขึ้นกับตนเอง และครอบครัวได้อย่างยั่งยืน
๑๒

17. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
ประวัติความเป็นมา
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เป็นสถาบันอุดมศึกษาที่ตั้งอยู่ในเขตภาคเหนือตอนบนถือก�ำเนิดมา
จากวิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา ตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๑๘ ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๓๑ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ
ทรงมีพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานนามใหม่ว่า”สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล” และในปี พ.ศ.๒๕๔๘ ได้รับการ
ยกฐานะเป็นมหาวิทยาลัย ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล พร้อมกันทั้ง ๙ แห่ง ในสังกัด ส�ำนักงาน
คณะกรรมการการอุดมศึกษา ซึ่งมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ได้จัดการศึกษาแบบมหาวิทยาลัยเสมือน
มีการแบ่งเขตพื้นที่การบริหารและจัดการศึกษาครอบคลุม ๖ จังหวัดในเขตภาคเหนือได้แก่ เชียงราย ตาก น่าน พิษณุโลก
เชียงใหม่ และล�ำปาง
การจัดการศึกษา
มหาวิทยาลัยมีนโยบายยกระดับคุณภาพมาตรฐานการศึกษา โดยมุ่งเน้นการพัฒนาคุณภาพอาจารย์พัฒนาวิธี
การเรียนการสอน เพื่อให้นักศึกษาได้รับความรู้ทางวิชาการเป็นบัณฑิตนักปฏิบัติ (Hands-on) นอกจากนี้ยังให้ความ
ส�ำคัญกับกระบวนการเรียนรู้ (Cognitive learning process) ผ่านการบูรณาการทางการศึกษาและการวิจัยที่อยู่บน
พื้นฐานความต้องการของชุมชนและประเทศชาติ เน้นให้นักศึกษามีการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Life-long learning) มี
ความเชื่อมโยงกับสถานประกอบการในการฝึกทักษะวิชาชีพ ทักษะสังคมพึ่งตนเองได้ และสามารถออกไปท�ำงานเพื่อ
สร้างสรรค์สังคม เป็นบัณฑิตที่มีคุณภาพ(Employability) ปัจจุบันมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนามีการ
เปิดสอนใน ๔ คณะวิชา ได้แก่ คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะบริหารธุรกิจ
และศิลปศาสตร์ และคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตรรวมทั้งสิ้น ๑๐๑ หลักสูตร แบ่งเป็นหลักสูตรระดับ
ปวช.จ�ำนวน ๒ หลักสูตร ปวส. จ�ำนวน ๒๙ หลักสูตร ปริญญาตรี จ�ำนวน ๖๗ หลักสูตร และหลักสูตรปริญญาโท
จ�ำนวน ๓ หลักสูตร
๑๓