Xây dựng và đánh giá kết quả chương trình đào tạo qui trình hút đờm theo chuẩn năng lực cho điều dưỡng.docx

Luận án tiến sĩ y học Xây dựng và đánh giá kết quả chương trình đào tạo qui trình hút đờm theo chuẩn năng lực cho điều dưỡng tại Bệnh viện Nhân dân 115 năm 2017 – 2018.Vai trò của người điều dưỡng (ĐD) trong chăm sóc người bệnh (NB) đã thể hiện tầm quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế thông qua việc chuẩn hóa các qui trình chăm sóc (1), góp phần nâng cao chất lượng điều trị trong đó có qui trình hút đờm (2,3). Hút đờm được tiến hành phổ biến tại các khoa Hồi Sức, Cấp Cứu, đặc biệt là những NB nặng, cấp cứu, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng điều trị. Nếu hút đờm kịp thời và đúng theo chuẩn năng lực đạt hiệu quả tốt làm sạch dịch tiết để khai thông đường hô hấp, duy trì sự thông khí; tạo thuận lợi cho sự lưu thông trao đổi khí và phòng tránh nhiễm khuẩn do ứ đọng đờm, góp phần nhanh hồi phục. Còn ngược lại, nếu hút không theo chuẩn năng lực có thể gây tai biến cho NB với 25% nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới và 3,3% NB bị tổn thương niêm mạc đường hô hấp

1. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO [phone]
Luận án tiến sĩ y học Xây dựng và đánh giá kết quả chương trình đào
tạo qui trình hút đờm theo chuẩn năng lực cho điều dưỡng tại Bệnh
viện Nhân dân 115 năm 2017 – 2018.Vai
trò của người điều dưỡng (ĐD) trong
chăm
sóc người bệnh (NB) đã thể hiện tầm quan trọng trong việc nâng cao chất lượng
dịch
vụ y tế thông qua việc chuẩn hóa các qui trình chăm sóc (1), góp phần nâng cao
chất
lượng điều trị trong đó có qui trình hút đờm (2,3). Hút đờm được tiến hành phổ
biến
tại các khoa Hồi Sức, Cấp Cứu, đặc biệt là những NB nặng, cấp cứu, có thể ảnh
hưởng
trực tiếp đến chất lượng điều trị. Nếu hút đờm kịp thời và đúng theo chuẩn
năng
lực đạt hiệu quả tốt làm sạch dịch tiết để khai thông đường hô hấp, duy trì sự
thông
khí; tạo thuận lợi cho sự lưu thông trao đổi khí và phòng tránh nhiễm khuẩn do
ứ
đọng đờm, góp phần nhanh hồi phục. Còn ngược lại, nếu hút không theo chuẩn năng
lực
có thể gây tai biến cho NB với 25% nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới và 3,3% NB
bị
tổn thương niêm mạc đường hô hấp (4).
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2021.00239
Giá :
 
Liên Hệ 0927.007.596
Năng
lực của ĐD về hút đờm rất quan trọng, quyết định đến hiệu quả chăm sóc NB.
Do
vậy, việc ĐD cập nhật kiến thức và nâng cao kỹ năng tay nghề về hút đờm là rất
cần
thiết. Nghiên cứu của Day cho thấy đa số ĐD không ý thức được những yêu cầu
trong
qui trình hút đờm và thực hành theo kinh nghiệm bản thân chứ không theo
chuẩn
năng lực nên dẫn đến không an toàn cho NB (6). Nghiên cứu của Trần Thị
Thảo
(2008) trên 19 ĐD tại khoa Hồi Sức đã ghi nhận ĐD chưa đảm bảo nguyên tắc
vô
khuẩn là 59% và kỹ năng thao tác thực hành của ĐD không đạt là 10,6 % (5). Trần
Ngọc
Trung cho thấy chỉ có 84,8% ĐD nắm vững các qui trình kỹ thuật (QTKT)
chăm
sóc (7). Trong mỗi công việc thực hành chăm sóc, thực hiện kỹ thuật chỉ là một
bước
trong QTKT gồm nhận định, lập kế hoạch, thực hiện kế hoạch và đánh giá. Việc
nghiên
cứu tỷ lệ ĐD tuân thủ qui trình hút đờm tại Việt Nam cũng rất ít. Nhằm nâng
cao
chất lượng chăm sóc hút đờm của ĐD, giải pháp có hiệu quả và tác dụng bền
vững
là đào tạo liên tục. Công tác đào tạo liên tục giúp nâng cao kiến thức đồng thời
nâng
cao chất lượng thực hành. Theo thống kê tại Anh, việc áp dụng chương trình đào
tạo
trong thực hiện QTKT cho NB đã mang lại hiệu quả kinh tế và giảm chi phí cho
NB
khoảng 5000 bảng Anh mỗi năm (8). Tác giả Day cũng chứng minh rằng chương
trình
tập huấn cho ĐD về qui trình hút đờm đã giúp cải thiện kiến thức và thực hành
ngay
lập tức (9).2
Vai
trò chăm sóc của ĐD đã được ghi nhận từ trước đến nay. Tuy nhiên, đào tạo theo
chuẩn
năng lực ĐD Việt Nam chưa được chú trọng so với chỉ đào tạo kiến thức cơ
bản
và thực hành theo bảng kiểm. Các chương trình đào tạo ĐD hiện nay cũng chưa

2. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO [phone]
bắt
kịp với sự thay đổi của ngành ĐD trên thế giới. Nghị quyết số 29/NQTW năm
2013
đã nhấn mạnh về sự cần thiết phải đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào
tạo,
xây dựng các chương trình đào tạo dựa trên năng lực (10). Chương trình đào tạo
dựa
trên chuẩn năng lực ĐD là nền tảng cho chương trình giảng dạy và là giải pháp
can
thiệp hiệu quả. Xuất phát từ những yêu cầu cấp thiết về chương trình đào tạo do
đó
“Chuẩn năng lực cơ bản của điều dưỡng Việt Nam” , Luật khám bệnh, chữa bệnh
và
thông tư số 22/2013/TT-BYT về đào tạo liên tục ban hành đã đặt ra yêu cầu cần
xây
dựng tài liệu các chương trình đào tạo liên tục theo chuẩn năng lực ĐD với loại
hình
đào tạo phù hợp với thực tế tại Việt Nam đòi hỏi phải có những chương trìnhđào
tạo
về các giải pháp can thiệp (11,12,13) .
Trên
thế giới, có nhiều chương trình đào tạo chăm sóc dựa trên các chuẩn năng lực đã
được
phát triển (14,15), đáp ứng sự mong đợi về đào tạo thực tế của ĐD tại các bệnh
viện.
Tuy nhiên, ở Việt Nam cho đến nay chưa có chuẩn năng lực hút đờm dành cho
ĐD
được xây dựng, làm cơ sở cho việc xây dựng chương trình đào tạo dựa vào năng
lực
theo xu hướng quốc tế nhưng phù hợp với chuẩn năng lực cơ bản của ĐD Việt
Nam.
Để phát triển chương trình đào tạo hút đờm dựa vào năng lực có hiệu quả, đáp
ứng
nhu cầu thực tế thì việc xây dựng khung năng lực cho các QTKT chăm sóc, đặc
biệt
là qui trình hút đờm là hết sức quan trọng.
Bệnh
viện Nhân dân 115 là BV đa khoa tuyến cuối của TP.HCM với 1600 giường, số
lượng
NB khám chữa bệnh luôn trong tình trạng quá tải, như năm 2018 là 116% (16).
Trung
bình mỗi ngày các ĐD thực hiện cho khoảng 140 NB hút đờm với 626 lần. Tuy
nhiên,
do một số nguyên nhân nên kiến thức và thực hành hút đờm của ĐD còn hạn
chế
vì thế chưa thực hiện QT hút đờm theo chuẩn năng lực. Một số nguyên nhân
chính
như: chưa xây dựng được chuẩn năng lực hút đờm cho ĐD, chưa có chương
trình
đào tạo qui trình hút đờm theo chuẩn năng lực ĐD. Xuất phát từ những lý do
trên,
chúng tôi nhận thấy năng lực của ĐD cho hút đờm cần phải được ưu tiên giải
quyết,
vì thế chúng tôi thực hiện NC: “
Xây dựng và đánh giá kết quả chương
trình3 đào tạo qui trình hút đờm theo chuẩn năng lực cho điều
dưỡng tại Bệnh viện Nhân dân 115 năm 2017 – 2018 ”.
Nghiên cứu mang
tính
cấp thiết, ý nghĩa khoa học và thực tiễn, sẽ góp phần cải thiện thực hành hút đờm
của
ĐD không những tại BVND 115 mà còn cho cả các cơ sở y tế khác khi chương
trình
được ban hành và áp dụng rộng rãi.
MỤC
TIÊU NGHIÊN CỨU
1.
Xây dựng chuẩn năng lực hút đờm cho điều dưỡng Bệnh viện Nhân dân 115 năm
2017.
2.
Xây dựng và triển khai chương trình đào tạo qui trình hút đờm theo chuẩn năng
lực
cho điều dưỡng Bệnh viện Nhân dân 115 năm 2018.
3.
Đánh giá kết quả chương trình đào tạo qui trình hút đờm theo chuẩn năng lực cho
Điều
dưỡng Bệnh viện Nhân dân 115 sau 6 tháng đào tạo năm 2019

3. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO [phone]
MỤC
LỤC
LỜI
CAM ĐOAN……………………………………………………………… iii
LỜI
CÁM ƠN……………………………………………………………… iv
MỤC
LỤC……………………………………………………………………… v
DANH
MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT…………………………………………. x
DANH
MỤC BẢNG…………………………………………………………… xi
DANH
MỤC SƠ ĐỒ…………………………………………………………… xiii
DANH
MỤC BIỂU ĐỒ………………………………………………………… xiv
DANH
MỤC HÌNH……………………………………………………………. xv
TRANG
THÔNG TIN GIỚI THIỆU VỀ LUẬN ÁN………………………… xvi
ĐẶT
VẤN ĐỀ………………………………………………………………….. 1
MỤC
TIÊU NGHIÊN CỨU…………………………………………………… 3
CHƯƠNG
1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU………………………………………. 4
1.1.
Tổng quan hút đờm.………………………………………………………… 4
1.1.1.
Định nghĩa hút đờm………………………………………………………. 4
1.1.2.
Mục đích hút đờm.……………………………………………………..… 4
1.1.3.
Trường hợp áp dụng hút đờm.……………………………………………. 4
1.1.4.
Phân loại hút đờm.………………………………………………………… 4
1.1.5.Tầm
quan trọng của hút đờm đối với công tác chăm sóc sức khỏe………… 5
1.1.6
Vai trò của điều dưỡng trong hút đờm……………………………………… 6
1.2.
Chuẩn năng lực của điều dưỡng……………………………………………… 8
1.2.1.
Định nghĩa năng lực……………………………………………………….. 8
1.2.2.
Chuẩn năng lực ngành điều dưỡng trên thế giới…………………………… 8
1.2.3.
Một số nguyên tắc đánh giá chuẩn năng lực……………………………….. 12
1.3.
Qui trình hút đờm và chương trình đào tạo hút đờm theo chuẩn năng lực…… 14
1.3.1.
Qui trình hút đờm………………………………………………………….. 14
1.3.2.
Các yếu tố liên quan đến thực hiện qui trình hút đờm ở ĐD bệnh viện……. 15
1.3.3.
Chương trình đào tạo hút đờm theo chuẩn năng lực……………………….. 23
1.4.
Các mô hình can thiệp nâng cao kiến thức, thực hành hút đờm của ĐD…….. 29vi
1.5.
Thông tin chung về địa bàn nghiên cứu……………………………………… 31
CHƯƠNG
2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU…………. 35
2.1.
Giai đoạn 1: Xây dựng chuẩn năng lực hút đờm của ĐD……………………. 36
2.1.1.
Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………… 36
2.1.2.
Thời gian và địa điểm nghiên cứu………………………………………… 36
2.1.3.
Thiết kế nghiên cứu………………………………………………………. 36
2.1.4.
Cỡ mẫu…………………………………………………………………… 36
2.1.5.
Phương pháp chọn mẫu…………………………………………………… 36
2.1.6.
Phương pháp thu thập số liệu……………………………………………… 36
2.1.7.
Biến số nghiên cứu………………………………………………………… 41
2.1.8.
Cách tính điểm xây dựng chuẩn năng lực hút đờm………………………… 41
2.2.
Giai đoạn 2: Đánh giá ban đầu về năng lực hút đờm của ĐD………………… 41

4. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO [phone]
2.2.1.
Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………… 41
2.2.2.
Thời gian và địa điểm nghiên cứu………………………………………… 42
2.2.3.
Thiết kế nghiên cứu………………………………………………………. 42
2.2.4.
Cỡ mẫu…………………………………………………………………… 42
2.2.5.
Phương pháp thu thập số liệu……………………………………………… 42
2.2.6.
Cách tính điểm kiến thức, thực hành trong nghiên cứu.…………………… 46
2.3.
Giai đoạn 3: Xây dựng và triển khai chương trình đào tạo qui trình hút đờm
theo
chuẩn năng lực………………………………………………………………. 48
2.3.1.
Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………… 48
2.3.2.
Thời gian và địa điểm nghiên cứu………………………………………… 48
2.3.3.
Thiết kế nghiên cứu………………………………………………………. 48
2.3.4.
Cỡ mẫu…………………………………………………………………… 48
2.3.5.
Phương pháp chọn mẫu…………………………………………………… 49
2.3.6.
Phương pháp thu thập số liệu……………………………………………… 49
2.7.8.
Cách tính điểm……………………………………………………………… 54
2.4.
Giai đoạn 4: Đánh giá kết quả chương trình can thiệp đào tạo qui trình hút
đờm
theo chuẩn năng lực cho ĐD……………………………………..………….
58vii
2.4.1.
Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………… 58
2.4.2.
Thời gian và địa điểm nghiên cứu………………………………………… 58
2.4.3.
Thiết kế nghiên cứu………………………………………………………. 58
2.4.4.
Cỡ mẫu…………………………………………………………………… 58
2.4.5.
Phương pháp chọn mẫu…………………………………………………… 58
2.4.6.
Phương pháp thu thập số liệu……………………………………………… 58
2.4.7.
Cách tính chỉ số hiệu quả…………………………………………………… 59
2.5.
Các chỉ số đánh giá chính trước và sau can thiệp……………………………. 60
2.6.
Phương pháp phân tích số liệu……………………………………………… 60
2.6.1.
Phương pháp làm sạch số liệu……………………………………………… 60
2.6.2.
Phần mềm nhập liệu……………………………………………………….. 61
2.6.3.
Phân tích số liệu……………………………………..…………………….. 61
2.7.
Vấn đề đạo đức của nghiên cứu……………………………………………… 62
CHƯƠNG
3: KẾT QUẢ……………………………………………………….. 64
3.1.
Xây dựng chuẩn năng lực hút đờm………………………………………….. 64
3.2.
Đánh giá thực trạng năng lực hút đờm của ĐD năm 2017…………………… 82
3.3.Đánh
giá kết quả triển khai chương trình đào tạo hút đờm theo năng lực ĐD 91
3.4.
Đánh giá hiệu quả chương trình can thiệp nhằm cải thiện năng lực hút đờm
của
ĐD sau 6 tháng đào tạo năm 2019 …………………………………………. 98
3.5.
Đánh giá hiệu quả can thiệp sau 6 tháng đào tạo năm 2019………………….. 104
CHƯƠNG
4: BÀN LUẬN……………………………………………………… 105
4.1.
Xây dựng chuẩn năng lực hút đờm của ĐD………………………………….. 105
4.2.
Thực trạng năng lực hút đờm của ĐD………………………………………. 107

5. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO [phone]
4.3.
Những yếu tố liên quan đến năng lực hút đờm của ĐD……………………… 113
4.4.
Đánh giá kết quả triển khai chương trình đào tạo qui trình hút đờm theo
chuẩn
năng lực…………….. …………………………………………………… 117
4.5.
Đánh giá hiệu quả của chương trình đào tạo trong cải thiện năng lực hút đờm
của
ĐD sau 6 tháng đào tạo năm 2019….……………………………………….. 122
4.6.
Đánh giá theo chỉ số hiệu quả………………………………………………..
126viii
4.7.
Ưu điểm và hạn chế của nghiên cứu…………………………………………. 127
KẾT
LUẬN…………………………………………………………………….. 132
KHUYẾN
NGHỊ……………………………………………………………….. 135
DANH
MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ………………… 137
TÀI
LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………… 138
PHỤ
LỤC 1