, “ Kakayahang Lingguwistiko at Kakayahang Sosyolingguwistiko ” Module 5-6 Quarter 2 Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino Natutukoy ang mga angkop na salita at pangungusap ayon sa konteksto ng paksang napakinggan sa mga balita sa radio at telebisyon. (F11PN-IId-89) Napipili ang angkop na mga salita at paraan ng paggamit nito sa mga usapan talakayan batay sa kausap na pinaguusapan , lugar , panahon , layunin at grupong kinabibilangan (F11PS-11E-90)
, “ Kakayahang Komunikatibo ” Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino Natutukoy ang mga angkop na salita at pangungusap ayon sa konteksto ng paksang napakinggan sa mga balita sa radio at telebisyon. (F11PN-IId-89) Napipili ang angkop na mga salita at paraan ng paggamit nito sa mga usapan talakayan batay sa kausap na pinaguusapan , lugar , panahon , layunin at grupong kinabibilangan (F11PS-11E-90)
Natutukoy ang mga angkop na salita at pangungusap ayon sa konteksto ng paksang napakinggan sa mga balita sa radio at telebisyon . Napipili ang angkop na mga salita at paraan ng paggamit nito sa mga usapan talakayan batay sa kausap na pinaguusapan , lugar , panahon , layunin at grupong kinabibilangan , at Nakabubuo ng mga kritikal na sanaysay ukol sa iba’t ibang paraan ng paggamit ng wika ng iba’t ibang grupong panlipunan at pangkultura sa Pilipinas . Layunin : Sa pagtatapos ng aralin ang mga mag- aaral ay inaasahang :
Paano mo masasabing tayo ay may Kakayahang komunikatibo ?
Ano ang Kakayahang Komunikatibo ? Annyeonghaseyo ! Hello, magandang umaga !
Ano ang Kakayahang Komunikatibo ? Annyeonghaseyo ! Saranghaeyo !
Ano ang Kakayahang Komunikatibo ? Annyeonghaseyo ! Saranghaeyo !
Ito ay tumutukoy sa paglalapat ng mga kaalamang lampas sa gramatika o balarila . Sa madaling salita , binibigyang diin nito ang wasto at naaayong paglalapat ng mga tuntunin ng wika sa pakikipagtalastasan . Kakayahang Komunikatibo
Nararapat sa bawat isa na nagagamit natin ng tama ang wika na angkop at wasto upang may lubos na pagkakaunawaan at may abilidad ang isang tao na makipag-ugnayan upang maihatid ang impormasyon sa tagatanggap nito ng malinaw ayon sa nilalayon nito .
abilidad ng isang tao na makabuo at makaunawa ng maayos at makabuluhang pangungusap . Kasama dito ang kaalaman sa bahagi ng pananalita Kakayahang Lingguwistiko :
Kakayahang Lingguwistiko : Pangngalan Panghalip Pandiwa Pang- uri Pang- abay Pangatnig Pang- angkop Pang- ukol Pantukoy Pangawing o Pangawil 1. mga salitang nagbibigayturing o naglalarawan sa pangngalan at panghalip 2. mga salitang nag- uugnay ng dalawang salita , parirala o sugnay 3. mga katagang nag- uugnay sa panuring at salitang tinuturingan 4. mga salitang nagsasaad ng kilos o nagbibigay-buhay sa isang lipon ng mga salita 5. salitang nagkakawing ng paksa (o simuno ) at panaguri 6. mga salitang nagbibigay-turing o naglalarawan sa pandiwa , pang- uri at kapwa nito pang- abay . 7. mga salitang nagsasaad ng pangalan ng tao , hayop , bagay , pook , katangian , pangyayari , atbp . 8. mga salitang nag- uugnay sa isang pangngalan sa iba pang salita 9. mga salitáng pánghalilí sa pangngalan 10. mga salitang laging nangunguna sa pangngalan o panghalip
Kakayahang Lingguwistiko : 1 . Pangngalan ( noun ) - mga salitang nagsasaad ng pangalan ng tao , hayop , bagay , pook , katangian , pangyayari , atbp . 2 . Panghalip ( pronoun ) - mga salitáng pánghalilí sa pangngalan . 3 . Pandiwa ( verb ) - mga salitang nagsasaad ng kilos o nagbibigay-buhay sa isang lipon ng mga salita 4 . Pang- uri ( adjective ) - mga salitang nagbibigay-turing o naglalarawan sa pangngalan at panghalip 5 . Pang- abay ( adverb ) - mga salitang nagbibigay-turing o naglalarawan sa pandiwa , pang- uri at kapwa nito 6 . Pangatnig ( conjunction ) - mga salitang nag- uugnay ng dalawang salita , parirala o sugnay 7 . Pang- angkop ( ligature ) - mga katagang nag- uugnay sa panuring at salitang tinuturingan 8 . Pang- ukol ( preposition ) - mga salitang nag- uugnay sa isang pangngalan sa iba pang salita 9. Pantukoy ( article / determiner ) - mga salitang laging nangunguna sa pangngalan o panghalip 10. Pangawing o Pangawil ( linking o copulative ) - salitang nagkakawing ng paksa (o simuno ) at panaguri
Kakayahang Komunikatibo Kakayahang Lingguwistiko Ito ang tawag sa maagham na pag-aaral ng wika . Pinag-aaralan at sinusuri nito ang estruktura , katangian , pag-unlad at iba pang bagay na may kaugnayan sa isang wika sa iba pang wika .
Kakayahang Komunikatibo Kakayahang Lingguwistiko Linggwistika – ang maagham na paraan na pag-aaral ng wika Linggwista – ang taong nagsasagawa ng makaagham na pag-aaral ng wika . Polyglot – taong maalam at nakapagsasalita ng ibat ’ ibang wika
Kakayahang Komunikatibo Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Estruktural Ayon kay Otanes (1990), tinatawag na istruktural ang kakayahang ito sa pag-aaral ng wika , sapagkat layon nitong ilarawan ang estruktura o porma ng isang wika . Ang porma ang nagsisilbing signal o pamamaraan sa pagpapahayag ng mga mensahe sa pamamagitan nito tulad halimbawa sa paggamit ng antala at hinto sa isang pangungusap .
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Istruktural Halimbawa : Ipinaalam ni Lee kay Elle na ang pangalan ng kanyang kapatid ay Noah. Elle Noah ang pangalan ng kapatid ko. Elle, Noah ang pangalan ng kapatid ko. . Halimbawa : Si Lee ay nakasuot ng pulang damit . Hindi, pula ang damit ni Lee. Hindi pula ang damit ni Lee.
Kakayahang Komunikatibo Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal Ito ay sumasaklaw sa pag-aaral sa sistema ng pagkakaugnay-ugnay ng mga salita sa pagpapahayag ng kaisipan . Tumutukoy ang wastong gamit ng Filipino sa paglalapat o aplikasyon ng kaalamang panggramatika at panretorika sa pagbuo ng makabuluhang pangungusap o pahayag .
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
ng at nang Kakayahang Gramatikal Natutulog ako tuwing ikasiyam ________ gabi . Naiiyak ako ________ mapanood ko ang pelikula. Sa ikapito ________ Disyembre kami uuwi ng probinsya . ________ umalis ang nanay , umiyak ang sanggol . Bilisan mong kumain ________ makaalis tayo kaagad . ng nang ng Nang nang
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
raw - kapag ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa patinig (a, e, i, o, u) o mga malapatinig na "w" at "y." "daw" - kapag ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa katinig. Halimbawa: " Naghugas daw ng plato si Osang kanina ." " Hindi raw papasok si Patrick ngayong araw ."
Dito -Ginagamit kapag ang salitang sinusundan nito ay nagtatapos sa katinig maliban sa W at Y. Hal: Ilagay ang larawan dito sa loob ng kahon. Rito - Ginagamit kapag ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa patinig. Hal: Ilagay ang baso rito sa mesa.
"diyan" - ginagamit para sa lugar na malapit sa taong nagsasalita . "riyan " - para sa lugar na malapit sa kausap o pinag-uusapan.
doon" - Ginagamit kapag ang huling tunog ng salita bago nito ay katinig . Halimbawa: " Ang nag walis doon ay si Lola Myrna. "roon" - Ginagamit kapag ang huling tunog ng salita bago nito ay patinig (a, e, i, o, u) o malapatinig tulad ng "w" at "y." Halimbawa: "Pumunta siya roon sa bahay."
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal Mag- ingat ka naman ( kapag , kung) magmamaneho ka. Mag ingat ka ( kapag , kung) ikaw ang nagmamaheho .
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal PINTO at PINTUAN Ang pinto (door) ay ang bahagi ng daanan na isinasara at ibinubukas . Samantala , ang pintuan (doorway) ay ang bahaging kinalalagyan ng pinto. Hal. May kumakatok . Buksan mo nga ang pinto . May lumabas na aso sa pintuan . Nakaharang sa _________ ang paso ng halaman kung kaya't hindi niya maisara ang _________.
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal PAHIRIN at PAHIRAN; PUNASIN at PUNASAN Ang pahirin at punasin ( wipe off ) ay nangangahulugang alisin o tanggalin . Ang pahiran at punasan ( to apply ) ay nangangahulugang lagyan . Hal. Pahirin mo ang mga luha sa iyong mga mata . Pahiran mo ng palaman ang tinapay . ________ mo ang pawis sa iyong likod .
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal WALISIN at WALISAN Ginagamit ang walisin ( sweep the dirt ) kung tumutukoy sa bagay na aalisin o lilinisin ang walisan ay tumutokoy naman sa lugar ( to sweep the place ). Hal. Walisin ninyo ang mga kalat sa sahig . Walisan ninyo ang sahig . _____ ang mga nalantang dahon sa bakuran .
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal SUNDIN at SUNDAN Ang sundin ( follow an advice ) ay sumunod sa payo o pangaral samantalang ang sundan ( follow where one is going; follow what one does) ay gayahin ang ginagawa ng iba o pumunta sa pinuntahan ng iba . Hal: Sundin mo ang payo ng iyong mga magulang kung ayaw mong maligaw ng landas . Sundan mo agad ang umalis mong kaibigan at baka tuluyan na iyong magtampo .
Kakayahang Lingguwistiko : Kakayahang Gramatikal Iwan at Iwanan Ang iwan ( to leave something ) ay nangangahulugang huwag isama / dalhin . iwanan ( to leave something to somebody) ay nangangahulugan bibigyan ng kung ano ang isang tao . Hal: Iwan mo na ang anak mo sa bahay niyo . Iwanan mo ako ng perang pambili ng pananghalian .
Kakayahang Lingguwistiko Kailangang sanayin ng tao ang kakayahang komunikatibo upang mapaimbabawan ang mga sagabal nanagsisilbing puwang sa pag-unawa .