1-เสวนาความปลอดภัยเมื่อเกิดอัคคีภัยรถโดยสารบนท้องถนน-4-10-2024-บุษกร แสนสุข.pdf

1-เสวนาความปลอดภัยเมื่อเกิดอัคคีภัยรถโดยสารบนท้องถนน-4-10-2024-บุษกร แสนสุข

1. 1
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
อุปนายก และ ประธานอนุกรรมการวิชาการและอบรม สมาคมผูตรวจสอบอาคาร (ตปอ.)
คณะอนุกรรมการวิชาการ สถาบันสงเสริมความปลอดภัย อาชีวอนามัย ฯ (สสปท.)
ความปลอดภัย
กรณีเกิดเหตุอัคคีภัยรถโดยสารบนทองถนน
2
•
ยอนรอยเหตุการณเพลิงไหมรถโดยสารบนทองถนน
•
มาตรฐานดานความปลอดภัยรถโดยสารเพื่อปองกันอัคคีภัยและเหตุฉุกเฉินอื่น
•
มาตรการในการปองกันการเกิดเหตุฉุกเฉินอัคคีภัยและแนวทางในการตอบโต
สถานการณฉุกเฉิน
•
การดูแลบํารุงรักษารถโดยสารและระบบกาซเชื้อเพลิงของรถยนต
•
วิธีการปฏิบัติตนเมื่อเปนผูประสบภัยในรถโดยสารที่เกิดเพลิงไหม
1
2

2. 2
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
เกิดเหตุไฟไหมรถบัสทัศนศึกษาของนักเรียน โรงเรียนวัดเขาพระยาสังฆาราม จ.อุทัยธานี บริเวณถนน
วิภาวดีรังสิต ขาเขา ตรงขามซอยพหลโยธิน 72 หนาเซียร
เสียชีวิต23 คน (นักเรียน20 คนครู3 คน)
ภาพจาก เฟซบุก Fire & Rescue Thailand
โศกนาฏกรรม!
รถบัสทัศนศึกษา 1 ตุลาคม 2567 เมื่อเวลา 12.20 น.
4
3
4

3. 3
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
5
6
5
6

4. 4
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
7
7
8

5. 5
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
o
ยอนรอยอุบัติเหตุและเหตุการณเพลิงไหมรถโดยสารบนทองถนน
21 ม.ค. 2566 เวลา 21.30 น. อุบัติเหตุรถตูเสียหลักพุงตกรอง
กลางถนนมิตรภาพที่สีคิ้ว นครราชสีมา ไฟลุกทวมคัน ยางสด 11
ศพ หนีรอดหวุดหวิด 1 คน เหตุเกิดบนถนนมิตรภาพ อ.สีคิ้ว คาด
คนขับอาจหลับในรถตูที่วิ่งมาดวยความเร็วเกิดเสียหลักพุงชนราว
เหล็กกั้นทางตกลงไปในรองกลางถนน รถที่ติดแกสเกิดระเบิดไฟลุก
ทวมทั้งคัน
20 มีนาคม 2550
เหตุเพลิงไหมรถบัสบนถนนมิตรภาพ พ.ศ. 2550
เวลา 15.00 น. เปนอุบัติเหตุบนทองถนนที่
เลวรายที่สุดของประเทศไทย อุบัติเหตุครั้งนี้มี
ผูเสียชีวิต 32 ราย บาดเจ็บ 31 ราย โดย
เสียชีวิตในที่เกิดเหตุ 29 รายและเสียชีวิตที่
โรงพยาบาลเพิ่มอีก 3 ราย
ไฟไหมรถทัวร 2 ชั้นกลางถนนมิตรภาพ เสียชีวิต 5 ราย เจ็บนับสิบราย
เมื่อเวลา 00.30 น.วันที่ 13 เม.ย.2564
10
21 ม.ค. 2566 เวลา 21.30 น. อุบัติเหตุรถตูเสียหลักพุงตกรอง
กลางถนนมิตรภาพที่สีคิ้ว นครราชสีมา ไฟลุกทวมคัน ยางสด
11 ศพ หนีรอดหวุดหวิด 1 คน เหตุเกิดบนถนนมิตรภาพ อ.สีคิ้ว
คาดคนขับอาจหลับในรถตูที่วิ่งมาดวยความเร็วเกิดเสียหลักพุง
ชนราวเหล็กกั้นทางตกลงไปในรองกลางถนน รถที่ติดแกสเกิด
ระเบิดไฟลุกทวมทั้งคัน
9
10

6. 6
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
o
ยอนรอยอุบัติเหตุและเหตุการณเพลิงไหมรถโดยสารบนทองถนน
ระบบความปลอดภัยของรถบัสทัศนศึกษา
•
ทางออกฉุกเฉิน (EmergencyExits)
รถบัสทัศนศึกษาจะตองมีทางออกฉุกเฉินเพียงพอและอยูในตําแหนง
ที่เหมาะสม และมีแผนผังแสดงทางออกฉุกเฉิน เพื่อใหผูโดยสารสามารถอพยพไดอยางรวดเร็วในกรณีฉุกเฉิน
11
12

7. 7
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
13
14
•
ชองกระจกฉุกเฉิน
พรอมอุปกรณทุบกระจก ติดในตําแหนงทีเห็นชัดเจน ใชงานไดสะดวก มีวิธีการใชงาน
13
14

8. 8
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
15
ระบบความปลอดภัยของรถบัสทัศนศึกษา
•
ผูดูแลประจํารถ
มีการแนะนําดานความปลอดภัยกอนเดินรถกรณีฉุกเฉินตองแนะนําการอพยพ และชวยในการ
อพยพ

•
การตรวจสอบสภาพรถเปนระยะ
ตรวจประจําป ตรวจกอนเดินทาง ตรวจระหวางเดินทางไกล
•
ระบบปองกันเพลิงไหม (FirePreventionSystem)
รถบัสทัศนศึกษาจะติดตั้งระบบปองกัน เชน
ถังดับเพลิงที่อยูในตําแหนงสะดวกใชงาน สภาพพรอมใชงาน มีอุปกรณตรวจจับเพลิงไหมในหองโดยสาร มี
อุปกรณดับเพลิงอัตโนมัติทั้งในสวนเครื่องยนตและตัวถัง
•
การควบคุมวัสดุดานการติดไฟ ลามไฟ
วัสดุตกแตงสําหรับสวนประกอบตาง ๆ ภายในรถ
15
16

9. 9
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
17
18

10. 10
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
ระบบความปลอดภัยของรถบัสทัศนศึกษา
FMVSS301 :FuelSystemIntegrity
มาตรฐานความปลอดภัยของระบบเชื้อเพลิง โดยกําหนดใหระบบ
เชื้อเพลิงของยานพาหนะตองสามารถปองกันการรั่วไหลของเชื้อเพลิงในกรณีที่เกิดการชนรถจะตองผานการทดสอบการ
ชนทั้งทางดานหนา ดานหลัง และดานขาง เพื่อใหแนใจวาไมมีการรั่วไหลของเชื้อเพลิงเกินขอกําหนดที่อาจทําใหเกิด
อัคคีภัยหลังจากการชน
FMVSS304:CompressedNaturalGas(CNG)FuelContainers มาตรฐานความปลอดภัย
ของถังเก็บเชื้อเพลิงที่ใชแกสธรรมชาติอัด โดยตองผานการทดสอบเพื่อใหมั่นใจวาถังสามารถทนตอความ
ดันสูงและการชนไดโดยไมเกิดการระเบิดหรือรั่วไหลที่อาจกอใหเกิดเพลิงไหม
FMVSS305:Electric-poweredvehicles
สําหรับรถยนตไฟฟา มาตรฐานนี้กําหนดขอกําหนดเกี่ยวกับ
ความปลอดภัยของระบบไฟฟาและแบตเตอรี่ โดยตองแนใจวาไมมีการลัดวงจรที่อาจนําไปสูการเกิดไฟไหมหรือการระเบิด
ของแบตเตอรี่หลังจากการชน
FMVSS302:FireSafetyinElectricVehicles
มาตรฐานนี้ระบุขอกําหนดเกี่ยวกับการจัดการกับ
แบตเตอรี่และระบบไฟฟาในรถยนตไฟฟา เพื่อปองกันการเกิดไฟไหมหรือการระเบิดจากแบตเตอรี่ ในกรณีที่รถยนตไดรับ
ความเสียหายจากการชนหรือปจจัยอื่นๆ
ระบบความปลอดภัยของรถบัสทัศนศึกษา
ระบบความปลอดภัยรถยนต
•
ระบบเบรกฉุกเฉิน (EmergencyBrakingSystem)
ระบบเบรกฉุกเฉินจะชวยตรวจจับสถานการณที่มีความ
เสี่ยงที่จะชน และทําการเบรกโดยอัตโนมัติหากผูขับขี่ไมตอบสนองทันเวลา มาตรฐานนี้มีการใชในหลายประเทศในยุโรป เชน
มาตรฐาน EUGeneralSafetyRegulation
•
ระบบปองกันการพลิกคว่ํา (RolloverProtectionSystem)
รถบัสทัศนศึกษาจะถูกออกแบบดวยโครงสรางที่ชวย
ปองกันการพลิกคว่ํา และมีมาตรฐานการทดสอบเพื่อใหมั่นใจวารถบัสสามารถทนตอแรงที่เกิดจากการพลิกคว่ําได เชน มาตรฐานของ
FederalMotorVehicleSafetyStandards(FMVSS)ในสหรัฐอเมริกา
•
ระบบควบคุมเสถียรภาพ (ElectronicStabilityControl-ESC)ระบบ ESC
ชวยในการควบคุมเสถียรภาพ
ของรถบัสในขณะที่เกิดการเลี้ยวหรือเปลี่ยนทิศทางอยางกระทันหัน ปองกันการเสียการควบคุมและลดความเสี่ยงจากการพลิกคว่ํา
•
อุปกรณตรวจวัดความเร็ว (SpeedLimiters)
เพื่อปองกันการใชความเร็วเกินกําหนด รถบัสทัศนศึกษามักจะติดตั้ง
อุปกรณจํากัดความเร็ว ซึ่งบางประเทศอาจมีการบังคับใหติดตั้งตามกฎหมาย เชน ในยุโรปที่จํากัดความเร็วรถบัสที่ 100 กม./ชม.
ตามขอกําหนดของ EUDirective
•
ระบบตรวจสอบสภาพรถ (VehicleHealthMonitoring)
ระบบนี้จะชวยตรวจสอบสภาพของรถบัส เชน ระบบเบรก
เครื่องยนต และไฟสัญญาณ เพื่อใหมั่นใจวารถอยูในสภาพที่พรอมใชงานทุกครั้งกอนออกเดินทาง
19
20

11. 11
คุณบุษกร แสนสุข
เลขาธิการ และ ประธานสาขาวิศวกรรมปองกันอัคคีภัย วสท.
ระบบความปลอดภัยของรถบัสทัศนศึกษา
•
ระบบตรวจจับการงวงนอนของคนขับ (DriverFatigueDetectionSystem)
ระบบนี้จะทําการตรวจจับ
สัญญาณที่บงบอกถึงความออนลาของคนขับ เชน การปดตานานผิดปกติ หรือการเคลื่อนไหวศีรษะที่แสดงถึงการงวงนอน และทําการ
แจงเตือนหรือหยุดรถหากจําเปน
•
กลองวงจรปดและระบบติดตาม (CCTVandGPSTracking)ระบบกลองวงจรปด (CCTV)
ชวยในการเฝา
ระวังและติดตามพฤติกรรมของผูโดยสารในระหวางการเดินทาง รวมถึงชวยในการตรวจสอบความปลอดภัยขณะเดินทาง ในบาง
ประเทศจะมีการติดตั้งระบบ GPSเพื่อใหสามารถติดตามตําแหนงของรถไดแบบเรียลไทม ซึ่งชวยเพิ่มความมั่นใจใหกับผูปกครอง
และโรงเรียน
•
เข็มขัดนิรภัย (Seatbelts)
รถบัสทัศนศึกษาจะติดตั้งเข็มขัดนิรภัยสําหรับ
ผูโดยสารทุกที่นั่ง
•
การฝกอบรมคนขับและเจาหนาที่ประจํารถ:
คนขับรถบัสและเจาหนาที่ประจํารถ ควรไดรับการฝกอบรมอยางตอเนื่อง
เกี่ยวกับการขับขี่อยางปลอดภัย และการจัดการกับสถานการณฉุกเฉิน กรณีผูโดยสารเปนเดกนักเรียนจะตองมีความเขาใจจิตวิทยา
ของเด็กนักเรียน ตองเพิ่มเจาหนาที่ดูแล ชวยเหลือในการเปดประตูและการอพยพ
•
ตรวจสอบและบํารุงรักษารถ:
ควรมีการตรวจสอบสภาพรถบัสอยาง
สม่ําเสมอ รวมถึงระบบเบรก ยาง รถไฟฟา และอุปกรณดานความปลอดภัยอื่นๆ
วิธีปฏิบัติตนเมื่อโดยสารรถยนต และเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินอัคคีภัย
เมื่อตองใชบริการรถโดยสาร จะตองศึกษาตําแหนงประตูทางออกฉุกเฉินและตําแหนงหนาตางฉุกเฉิน วิธีการเปดประตูและการทุบกระจก และ
การเอาตัวรอดเมื่อเปนผูประสบภัยดังนี้
1.เมื่อเกิดเหตุ ตั้งสติ ไมตกใจ หลีกเลี่ยงการตื่นตระหนก
2.ปฏิบัติตามคําแนะนํา ฟงคําแนะนําที่ไดรับจากพนักงานขับรถ ครู หรือผูมีอํานาจ
3.ออกทางออกที่ใกลที่สุด ประเมินสถานการณรอบตัวอยางรวดเร็ว และหาทางออกที่ใกลที่สุด ใชทางออกที่ใกลที่สุดเพื่ออพยพออกจากรถ
4.หลีกเลี่ยงควัน หากพบควัน ใหหมอบลงต่ําใกลพื้นซึ่งอากาศจะใสกวา และใชผาปดจมูกและปากเพื่อปองกันการสูดดมควัน
5.ตรวจสอบสิ่งกีดขวาง กอนเปดประตูหรือหนาตางใดๆ ตรวจสอบสิ่งกีดขวางภายนอก เชน ไฟหรือเศษซาก สภาพภายนอก หากปลอดภัยให
เปดทางออกและอพยพออกจากรถ
6.ชวยเหลือผูอื่น หากมีผูที่ตองการความชวยเหลือ ใหชวยเหลือหากทําได แตใหความสําคัญกับความปลอดภัยของตัวคุณกอน กระตุนใหผูอื่นสงบ
สติอารมณและปฏิบัติตามขั้นตอนการอพยพ
7.เคลื่อนตัวหางจากรถ เมื่อออกมานอกตัวรถแลว ใหเคลื่อนตัวออกไปใหหางจากรถในระยะที่ปลอดภัย อยาอยูใกลรถเพราะอาจเกิดการระเบิด
หรือไฟลุกลามได
8.โทรแจงขอความชวยเหลือ เมื่ออยูในที่ปลอดภัยแลว ใหโทรแจงหนวยงานฉุกเฉิน
22
21
22