ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.5.3

ΕΠΑΛ Γ ΨΥΚΤΙΚΟΙ ΜΑΘΗΜΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ

1. 1.5.3Ενεργοποιητές ( actuators)

2. Οι ενεργοποιητές είναι εξαρτήματα τα οποία τοποθετούνται απευθείας στις ελεγχόμενες μηχανές ή εγκαταστάσεις και αποτελούν τα “εκτελεστικά όργανα”. Πολλές φορές κάνουν ενίσχυση σήματος εξόδου και ενεργοποίηση ρελέ, ανοίγουν βάνες, κ.α. ή μετατρέπουν σε σήμα άλλης μορφής ενέργειας. ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΕΣ Πνευματικοί Υδραυλικοί Ηλεκτρικοί

3. 2/18/2024 Πνευματικοί Βασικό στοιχείο για την παραγωγή γραμμικών κινήσεων, ή κινήσεων εμ βολισμού , είναι ο πνευματικός γραμμικός κινητήρας. Ο μηχανισμός με τη βοήθεια του οποίου επιτυγχάνεται η μετατροπή της πνευματικής ενέργειας σε μηχανική και παράγει γραμμική ευθύγραμμη κίνηση.   Οι πνευματικοί κύλινδροι διακρίνονται σε : Απλής ενέργειας (με μόνο μία θύρα εισόδου)  παράγει κίνηση μόνο προς τη μία κατεύθυνση (κατά την έκταση), Διπλής ενέργειας (με δύο θύρες εισόδου/ εξόδου)  παράγει κίνηση και προς τις δύο κατευθύνσεις (έκταση-σύμπτυξη)

4. Οι πνευματικοί κύλινδροι είναι συσκευές που μετατρέπουν την ενέργεια αέρα σε κινητική ενέργεια. Ανάλογα με τον τρόπο λειτουργίας και τη χρήση της ενέργειας αέρα, οι πνευματικοί κύλινδροι μπορούν να χωριστούν σε διάφορες κατηγορίες. Α) Πνευματικοί κύλινδροι απλής ενέργειας: Στους κυλίνδρους αυτούς, ο αέρας δέχεται πίεση από μια πηγή πνεύματος, όπως ένας επικεφαλής αέρα ή ένας εμβόλιμος αέρα, και αυτή η πίεση χρησιμοποιείται για να κινήσει τον κύλινδρο μόνο προς μία κατεύθυνση. Οι κύλινδροι αυτοί χρησιμοποιούνται συνήθως για εφαρμογές που απαιτούν απλή γραμμική κίνηση όπως το άνοιγμα και το κλείσιμο πυρήνων βαλβίδων, την κίνηση των βραχιόνων σε συστήματα μεταφοράς κλπ. Β) Πνευματικοί κύλινδροι διπλής ενέργειας: Σε αυτούς τους κυλίνδρους, ο αέρας δέχεται πίεση και από τις δύο πλευρές του κυλίνδρου, έτσι ώστε να επιτραπεί η κίνησή του τόσο προς την εμπρός όσο και προς την πίσω κατεύθυνση. Οι κύλινδροι αυτοί χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές όπου απαιτείται αλλαγή κατεύθυνσης κίνησης, όπως στα συστήματα ελέγχου διπλής ενέργειας ή στα συστήματα ελέγχου δύο κατευθύνσεων.

5. 2/18/2024 Υδραυλικοί ενεργοποιητές Οι υδραυλικοί ενεργοποιητές είναι μηχανισμοί όπου επιτυγχάνεται η μετατροπή της υδραυλικής ενέργειας σε μηχανική κίνηση. Είναι γνωστοί και με άλλες ονομασίες, όπως υδραυλικοί κύλινδροι, υδραυλικοί γραμμικοί κινητήρες, αποδέκτες ισχύος, στοιχεία εργασίας. Τύποι Κυλίνδρων: Απλής ενέργειας Διπλής ενέργειας

6. 2/18/2024 Τους υδραυλικούς ενεργοποιητές τους συναντάμε σε : Μηχανήματα Μεταφοράς : Υδραυλικοί ενεργοποιητές χρησιμοποιούνται σε βαριά οχήματα, όπως φορτηγά, εκσκαφείς και μπουλντόζες, για τον έλεγχο των υδραυλικών συστημάτων ανύψωσης, κλίσης, και άλλων κινήσεων. Βιομηχανικά Μηχανήματα : Σε βιομηχανικές εφαρμογές, οι υδραυλικοί ενεργοποιητές χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των κινήσεων σε μηχανήματα όπως ανελκυστήρες, μηχανήματα παραγωγής, και συσκευές επεξεργασίας. Συστήματα Αυτοματισμού Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων : Σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, οι υδραυλικοί ενεργοποιητές χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο και την κίνηση βαλβίδων, πυκνωτών, και άλλων μηχανημάτων που χρειάζονται ακριβή και ισχυρή κίνηση. Συστήματα Κατασκευής : Στην κατασκευή, οι υδραυλικοί ενεργοποιητές χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των κινήσεων σε γερανούς, γέφυρες και άλλες μεγάλες κατασκευές. Συστήματα Ενέργειας : Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι υδραυλικοί ενεργοποιητές χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ενέργειας σε συστήματα υδροηλεκτρικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

7. Ηλεκτρικοί ενεργοποιητές Οι ηλεκτρικοί ενεργοποιητές είναι μηχανισμοί γραμμικής μετάδοσης κίνησης και ανάλογα με τον τύπο της βασικής κατασκευαστικής τους αρχής, διακρίνονται σε: Ηλεκτρομηχανικούς μεταδότες κίνησης: Χρησιμοποιούν έναν ηλεκτρικό κινητήρα ο οποίος παράγει την περιστροφική κίνηση που μετατρέπεται σε γραμμική κίνηση, μέσα από έναν κατάλληλο μηχανισμό (π.χ. ατέρμονα κοχλία), (Σχήμα 1.18). Κινητήρες γραμμικής κίνησης: Είναι μηχανισμοί οι οποίοι χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ευθύγραμμης κίνησης. Π.χ. Σ ε ρομποτικούς βραχίονες και μηχανισμούς για την εκτέλεση ακριβών κινήσεων και εργασιών. Ηλεκτρο-υδραυλικές βαλβίδες και κινητήρες . Ηλεκτρο-πνευματικές βαλβίδες ή ηλεκτρο-υδραυλικές βαλβίδες. Ηλεκτροκινητήρες (ΣΡ, ΕΡ, βηματικοί κινητήρες, σερβοκινητήρες). Ενδεικτικές και ηχητικές διατάξεις ( alarms ) Οι ηλεκτρικοί ενεργοποιητές χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές όπως μεταφορά υλικών επάνω σε μεταφορικές ταινίες, κίνηση μεγάλων δίσκων, μηχανισμοί κίνησης αυλοθύρων κτλ.

8. Τα αισθητήρια στοιχεία και οι ενεργοποιητές συνδέονται είτε :   Ενσύρματα (γαλβανικά) στις αντίστοιχες κλέμμες εισόδου/εξόδου.   Ασύρματα , με την ασύρματη επικοινωνία (γαλβανική απομόνωση) των τάσεων χειρισμού εισόδων/εξόδων από την υπόλοιπη συσκευή αυτοματισμού. Για την ασύρματη επικοινωνία χρησιμοποιούμε τα οπτο -ηλεκτρονικά στοιχεία ζεύξης ( optocouplers ), τα οποία αποτελούνται από: Μία δίοδο , η οποία μετατρέπει το ηλεκτρικό ρεύμα σε φως Ένα φωτοτρανζίστορ , το οποίο λειτουργεί ως διακόπτης (δηλαδή διεγείρεται από τη φωτεινή ακτινοβολία της διόδου).