1984: Το δυστοπικό έργο του Τζωρτζ Όργουελ

Παρουσίαση του είδους της δυστοπίας και του έργου του Τζωρτζ Όργουελ "1984"

1. ΔΥΣΤΟΠΙΑ

2. Δυστοπία ονομάζεται η κοινότητα ή κοινωνία που είναι ανεπιθύμητη ή τρομακτική.Θεωρείται ως ένα κακό μέρος, και πρόκειται για το αντίθετο της ουτοπίας, η οποία είναι το υπόδειγμα για μία ιδανική κοινωνία χωρίς εγκληματικότητα ή φτώχεια. Οι δυστοπικές κοινωνίες εμφανίζονται σε πολλά καλλιτεχνικά έργα, αλλά και σε ιστορίες που εξελίσσονται στο μέλλον. Συχνά χαρακτηρίζονται από τον απανθρωπισμό,τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, την περιβαλλοντική καταστροφή,ή άλλα χαρακτηριστικά συσχετισμένα με την κατακλυσμική πτώση της κοινωνίας. Οι δυστοπικές κοινωνίες εμφανίζονται σε πολλά υποείδη στη φαντασία και συχνά χρησιμοποιούνται για να τραβήξουν την προσοχή στα προβλήματα του πραγματικού κόσμου σχετικά με την κοινωνία, το περιβάλλον, την πολιτική, την οικονομία, τη θρησκεία, την ψυχολογία, την ηθική, την επιστήμη ή/και την τεχνολογία, τα οποία αν χάσουν την κατεύθυνσή τους θα μπορούσαν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε μία δυστοπική κατάσταση.

3. 1984 του Τζορτζ Όργουελ . Χίλια Εννιακόσια Ογδόντα Τέσσερα, συχνά απλώς 1984,είναι ο τίτλος του τελευταίου μυθιστορήματος του Τζορτζ Όργουελ . Θεωρείται βιβλίο-σταθμός του 20ού αιώνα στην πολιτική σκέψη. Ο Όργουελ έγραψε το βιβλίο το 1948 και το εξέδωσε το 1949. Περιγράφει την ιστορία ενός ανθρώπου, του Γουίνστον Σμιθ, στον εφιαλτικό κόσμο της Ωκεανίας, μιας χώρας που βρίσκεται κάτω από ένα δυστοπικό απολυταρχικό καθεστώς, στο οποίο όλοι οι κάτοικοι βρίσκονται υπό συνεχή παρακολούθηση.

4. Ο George Orwell σκηνοθετεί στο "1984" τον τρόμο ενός απολυταρχικού κράτους παρακολούθησης, στο οποίο ακόμη και μία "εσωτερική μετανάστευση" δεν είναι πλέον δυνατή: Δύο μέλη του κόμματος, τα οποία αγαπιούνται παρά την απαγόρευση και αντιδρούν στην υποκριτική δικτατορία του κόμματός τους, ξεσκεπάζονται και λυγίζουν ψυχικά. Τρία εχθρικά μπλοκ δυνάμεων - η Ωκεανία, η Ευρασία και η Ανατολική Ασία - κυριαρχούν στον κόσμο. Στην Ωκεανία καταπιέζει η ελίτ του κόμματος ("Πυρήνας του κόμματος"), καθοδηγούμενη από τον πλασματικό "Μεγάλο αδερφό", τα υπόλοιπα μέλη του κόμματος ("ευρύ κόμμα") και τον απλό λαό ("Προλετάριοι"). Πάντα και παντού παρακολουθούμενοι από την Αστυνομία της Σκέψης, εργάζονται οι προλετάριοι για το κράτος, χωρίς να τολμούν να σκεφτούν αυτόνομα για το πεπρωμένο τους. Το, στις πανταχού παρούσες μη απενεργοποιήσιμες και προς τις δύο κατευθύνσεις λειτουργούσες τηλεοράσεις, αναζοπυρούμενο μίσος, προς έναν μυθικό αρχι -εχθρό ονόματι Emmanuel Goldstein , τους ενώνει όλους.  Η αγγλική γλώσσα πρόκειται να αντικατασταθεί από μία νέα γλώσσα (" Νεομιλία "), καθαρή από όρους όπως για παράδειγμα η Ελευθερία.

5. Ο 39χρονος Winston Smith ασχολείται στο "Υπουργείο της Αλήθειας" στο Λονδίνο με την προσαρμογή των άρθρων από εφημερίδες και της ιστορικής γνώσης στο δόγμα του κόμματος. Παρόλο που ανήκει στο "ευρύ κόμμα", ο Smith αντιδρά στα κρυφά εναντίον του απολυταρχικού συστήματος και συγκρατεί τα απαγορευμένα συναισθήματά του και τις αταβιστικές σκέψεις του σε ένα ημερολόγιο. Στο πρόσωπο της νεαρής τεχνικού Julia , η οποία επίσης είναι μέλος του κόμματος, βρίσκει μία κρυφή αγαπημένη και συνεργό, η οποία φαίνεται να τον ξεπερνά σε μίσος εναντίον του απολυταρχικού κράτους παρακολούθησης και σε αντίσταση απέναντι στην προπαγάνδα. Ο Smith προσπαθεί να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας με ένα θρυλικό παρακρατικό κίνημα. Στο πρόσωπο του φαινομενικά ομοϊδεάτη O'Brien πιστεύει πως έχει βρει κάποιον, που μπορεί να τον βοηθήσει επί αυτού. Ο O'Brien καταφέρνει να κερδίσει την εμπιστοσύνη του Smith . Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για ένα εξίσου φανατικό και σκληρό μέλος του "Πυρήνα" του κόμματος.  Ο Smith και η Julia συλλαμβάνονται. Υπό τα βασανιστήρια στο "Υπουργείο της Αγάπης" o Smith καταρρέει ψυχικά: Προδίδει τη Julia , χάνει την ατομικότητά του και πιστεύει πως μέσω της νέας του αγάπης προς τον "Μεγάλο αδερφό" ( εξού και η ονομασία "Υπουργείο της Αγάπης"!) είναι επιτέλους ελεύθερος.

6. Φαρενάιτ 451 του Ρέι Μπράντμπερι . Το Φαρενάιτ 451 ( Fahrenheit 451) είναι μυθιστόρημα του Ρέι Μπράντμπερι . Αναφέρεται σε μια δυστοπική εποχή στο μέλλον όπου τα βιβλία είναι απαγορευμένα. Ομάδες πυροδοτών μπαίνουν σε σπίτια όπου υπάρχουν βιβλιοθήκες, ύστερα από καταγγελίες γειτόνων, και τα καίνε, ώστε να καταστρέψουν επειδή το περιεχόμενό τους μπορεί να είναι ανατρεπτικό. Καταπολεμούν έτσι την αμφισβήτηση και τον προβληματισμό που μπορούν να προκληθούν από την ανάγνωσή τους. Ο τίτλος του βιβλίου αναφέρεται στην θερμοκρασία (της κλίμακας Φαρενάιτ) αυτανάφλεξης του χαρτιού.

7. Πλοκή Βασικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Γκάι Μόνταγκ , ένας πυροδότης που χαιρόταν να καίει βιβλία, παντρεμένος με μια αφελή νοικοκυρά που παίρνει υπνωτικά και περνάει όλο της το χρόνο μπροστά στη μικρή οθόνη. Η γειτόνισσά του Κλαρίς θα τον κάνει να ενδιαφερθεί για την ανάγνωση και τα βιβλία. Σε μια από τις κλήσεις τους, οι πυροδότες επισκέπτονται ένα σπίτι, όπου εντοπίζουν μια εκτενή κρυφή βιβλιοθήκη. Η ιδιοκτήτρια του σπιτιού και της βιβλιοθήκης αντιστέκεται και αρνείται να αποχωρήσει από το χώρο, προτιμώντας να παραδοθεί στις φλόγες μαζί με τα βιβλία της. Ο Γκάι μαθαίνει από τον Μπίτι, τον προϊστάμενό του, ότι η καύση των βιβλίων γίνεται όχι με κυβερνητική εντολή, αλλά επειδή εκτοπίστηκαν από την εικόνα (τηλεόραση, κινηματογράφος, αλλά και το ραδιόφωνο) και από τις κοινωνικές ομάδες που λογόκριναν ό,τι ήταν αντίθετο στις πεποιθήσεις τους. Η γνωριμία του Γκάι με τον άλλοτε καθηγητή Λογοτεχνίας Φάμπερ , τον κάνει να αντιληφθεί τη σημασία των βιβλίων και του γραπτού λόγου, που δίνει την πραγματική διάσταση του κόσμου και των προβλημάτων του, σε αντίθεση με την εικονική πραγματικότητα της τηλεόρασης. Ο Γκάι θα στραφεί κατά των πυροδοτών συνεργατών του και θα καταφύγει σε μια περιοχή όπου ζουν οι «άνθρωποι- βιβλί α», δηλαδή άνθρωποι που έχουν αποστηθίσει βιβλία ώστε αυτά μην χαθούν από τη συλλογική μνήμη.

8. Blade Runner του Ρίντλεϊ Σκοτ Το Blade Runner (ελληνική μεταφορά:Ομάδες Εξόντωσης) είναι αμερικανική κινηματογραφική νεο -νουάρ ταινία επιστημονικής φαντασίας παραγωγής 1982 του Ρίντλεϊ Σκοτ, με πρωταγωνιστές τους Χάρισον Φορντ,Ρούτγκερ Χάουερ , Έντουαρντ Τζέιμς Όλμος, Σον Γιανγκ και Ντάριλ Χάνα . Το σενάριο της ταινίας γράφτηκε από τον Χάμπτον Φάντσερ και τον Ντέιβιντ Πίπλς , ενώ πρόκειται για κινηματογραφική μεταφορά της νουβέλας επιστημονικής φαντασίας Το Ηλεκτρικό Πρόβατο του Φίλιπ Κ. Ντικ , που κυκλοφόρησε το 1968.[1][2] Η ταινία παρουσιάζει ένα δυστοπικό Λος Άντζελες , στο οποίο κατασκευάζονται, από την πανίσχυρη εταιρεία Tyrell Corporation , γενετικά προηγμένες « ρέπλικες » ( replicants ), οι οποίες είναι εξωτερικά όμοιες με τους ανθρώπους. Η χρήση τους στη Γη απαγορεύεται, και ρυθμίζονται αποκλειστικά για επικίνδυνες ή ιατρικές εργασίες, σε αποικίες του εξώκοσμου . Οι ρέπλικες που αψηφούν την απαγόρευση και επιστρέφουν στη Γη καταζητούνται και θανατώνονται («αποσύρονται») από ειδικούς εργαζόμενους της αστυνομίας, γνωστούς ως « Blade Runners ». Η ταινία εστιάζει στην ομάδα από ρέπλικες που δραπέτευσαν πρόσφατα και κρύβονται στο Λος Άντζελες και στον έμπειρο Blade Runner Rick Deckard (Χάρισον Φορντ), ο οποίος δέχεται απρόθυμα την αποστολή να τις κυνηγήσει.

9. Το Blade Runner δέχθηκε αρχικά αντικρουόμενες κριτικές: κάποιοι δυσαρεστήθηκαν από τον ρυθμό του, ενώ άλλοι ευχαριστήθηκαν με τη θεματική πολυπλοκότητά του. Ένα χρόνο μετά από την κυκλοφορία της, η ταινία κέρδισε το βραβείο Hugo για την Καλύτερη Δραματική Παρουσίαση. Το Blade Runner , παρότι δεν απέδωσε καλά στη βόρεια Αμερική, έχει γίνει έκτοτε ταινία καλτ. Καθώς δέχθηκε επαίνους για τον σχεδιασμό του, ο οποίος απεικονίζει ένα «τροποποιημένο» μέλλον ( ρετροφουτουρισμός ), παραμένει ένα ηγετικό υπόδειγμα του νεο -νουάρ κινηματογράφου.Έφερε στο επίκεντρο του Χόλιγουντ το έργο του Φίλιπ Κ. Ντικ , και αρκετά μετέπειτα έργα βασίστηκαν στη δουλειά του. Ο Ρίντλεϊ Σκοτ χαρακτηρίζει το Blade Runner ως το «πιθανώς» πιο ολοκληρωμένο και προσωπικό φιλμ του.Το 1993 η ταινία επιλέχθηκε για παρουσίαση στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, ιστορικά, ή αισθητικά σημαντική». Το Blade Runner χαρακτηρίζεται πλέον από πολλούς κριτικούς ως μία από τις καλύτερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας που έγιναν ποτέ. Τη μουσική της ταινίας έγραψε ο Έλληνας συνθέτης Vangelis . Μια συνέχεια, Blade Runner 2049, κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2017.

10. Akira Το Akira είναι ιαπωνική anime ταινία δράσης και επιστημονικής φαντασίας με σκηνοθέτη τον Κατσουχίρο Οτόμο . Το σενάριο γράφτηκε από τον Οτόμο και τον Ίζο Χασιμότο και βασίζεται στο ομώνυμο μάνγκα του Οτόμο με το ίδιο όνομα, εστιάζοντας κυρίως στο πρώτο μισό της ιστορίας. Η ταινία παρουσιάζει μία δυστοπική εκδοχή του Τόκιο το έτος 2019, με κυβερνοπάνκ τόνους. Η ιστορία εστιάζει στον έφηβο μοτοσικλετιστή Τετσούο Σίμα και τις ψυχικές του δυνάμεις, και τον αρχηγό της συμμορίας του, Σόταρο Κάνεντα . Αρκετές ομάδες, συμπεριλαμβανομένης αυτής του Κάνεντα , της αντιστασιακής τρομοκράτισσας Κέι , του συνταγματάρχη Σικισίμα της JSDF (Δυνάμεις Αυτοάμυνας Ιαπωνίας) και μίας ομάδας τριών όντων με ψυχικές δυνάμεις, προσπαθούν να εμποδίσουν τον Τετσούο από το να ελευθερώσει τον φυλακισμένο Άκιρα , ένα πλάσμα με υπερφυσικές ικανότητες. Ενώ τα περισσότερα σχέδια χαρακτήρων και τοποθεσιών πάρθηκαν από το ομώνυμο μάνγκα , το αναδιαρθρωμένο σενάριο της ταινίας διαφέρει σημαντικά από αυτό, παραλείποντας μεγάλο μέρος του τελευταίου μισού του μάνγκα .

11. Το 1988, μία ψυχική έκρηξη καταστρέφει το Τόκιο και πυροδοτεί τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τελικά, στην θέση του χτίζεται μία νέα πόλη με το όνομα Νέο-Τόκιο, αλλά το 2019, ένα χρόνο πριν η πόλη φιλοξενήσει τους 32ους Ολυμπιακούς Αγώνες, η δυστοπική μητρόπολη ταράζεται από τρομοκρατία εναντίον της κυβέρνησης και βία συμμοριών. Μία νύχτα, ο παραβατικός έφηβος Σόταρο Κάνεντα και η μποσοζόκου συμμορία του, που ονομάζεται "Κάψουλες", πολεμούν τους εχθρούς τους, τους "Κλόουν". Κατά τη διάρκεια της μάχης, ο Τετσούο Σίμα , καλύτερος φίλος του Κάνεντα , τρακάρει τη μοτοσυκλέτα του για να αποφύγει τον Τακάσι , ένα αγόρι με ψυχικές ικανότητες, το οποίο ξέφυγε από ένα μυστικό κρατικό εργαστήριο με τη βοήθεια ενός μυστικού επαναστάτη. Ο συνταγματάρχης Σικισίμα της Δύναμης Αυτοάμυνας της Ιαπωνίας, με τη βοήθεια του Μασάρου , ενός ακόμη παιδιού με πνευματικές ικανότητες, διατάζει ο Τακάσι να επιστρέψει σπίτι και ο Τετσούο να νοσηλευτεί. Όταν γίνεται γίνεται ανάκριση στο αστυνομικό τμήμα στον Κάνεντα και τη συμμορία του, αυτός βλέπει την Κέι , ένα από τα μέλη των επαναστατών, και κανονίζει να αφεθεί και αυτή ελεύθερη μαζί με τις Κάψουλες.

12. Ο Σικισίμα και ο Δόκτωρ Ονίσι ανακαλύπτουν ότι ο Τετσούο διαθέτει ψυχικές ικανότητες, παρόμοιες με αυτές του Άκιρα , ενός πνεύματος που προκάλεσε την καταστροφή του Τόκιο, οδηγώντας στον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παράλληλα, η φίλη του Τακάσι , Κυόκο , έχει οράματα της επικείμενης καταστροφής του Νέου-Τόκιο, και ο Σικισμίμα διατάζει τον Ονίσι να σκοτώσει τον Τετσούο αν η δύναμή του μεγαλώσει και βγει εκτός ελέγχου. Ο Τετσούο το σκάει από το νοσοκομείο και κλέβει τη μοτοσυκλέτα του Κάνεντα , συνοδευόμενος από το φλερτ του, την Καόρι.Οι Κλόουν τους παγιδεύουν αλλά οι Κάψουλες τους σώζουν. Ενώ ο Τετσούο υποφέρει από δυνατές ημικρανίες και παραισθήσεις, η Δύναμη Αυτοάμυνας τον παίρνει πίσω στο νοσοκομείο. Κατά τη διάρκεια μίας τρομοκρατικής επίθεσης, ο Κάνεντα σώζει την Κέι από το να συλληφθεί και, όταν κρυφακούει τα σχέδιά τους να πιάσουν τον Τετσούο , μπαίνει στην ομάδα των επαναστατών. Στο νοσοκομείο, τα όντα με ψυχικές ικανότητες επιχειρούν κάνουν να Τετσούο να βγάλει τις ψυχικές του δυνάμεις, προκαλώντας του αναστάτωση, αλλά αποτυγχάνουν. Εξαγριωμένος, ο Τετσούο τα κυνηγά με μανία για να τα σκοτώσει. Ο Κάνεντα , η Ρέι και ο Σικισίμα προσπαθούν να σταματήσουν την επίθεση του Τετσούο , αλλά δεν το καταφέρνουν. Ο Τετσούο , μαθαίνοντας ότι ο Άκιρα βρίσκεται σε κρυογονική αποθήκη, σε χώρο οικοδομών δίπλα στο Ολυμπιακό Στάδιο του Παλιού-Τόκιο, δραπετεύει από το νοσοκομείο.

13. Με την τηλεπαθητική βοήθεια της Κυόκο , η Κέι και ο Κάνεντα δραπετεύουν, για να εμποδίσουν τον Τετσούο να ελευθερώσει τον Άκιρα . Εντωμεταξύ, ο Σικισίμα σκηνοθετεί ένα πραξικόπημα ώστε να βρει τον Τετσούο . Ο Τετσούο παγιδεύει τους φίλους του Κάνεντα , Γιαμαγκάτα και Κάι, σκοτώνοντας τον πρώτο. Αφού μαθαίνει για τον θάνατο του Γιαμαγκάτα, ο Κάνεντα κυνηγά τον Τετσούο για να τον εκδικηθεί. Την ίδια στιγμή, ο Τετσούο ξεσπά στο Νέο-Τόκιο, και τελικά φτάνει στην αποθήκη κοντά στο στάδιο, όπου φυλάσσεται ο Άκιρα σε κατάσταση κρυογονικής ψύξης. Πολεμά την Κέι και επαναφέρει τα απομεινάρια του Άκιρα , αλλά βρίσκει μόνο δείγματα ιστού. Ο Σικισίμα εξηγεί πως ο Άκιρα διαμελίστηκε, καταψύχθηκε και διατηρείται για μελλοντικές μελέτες. Ο Κάνεντα πολεμά τον Τετσούο και ο Σικισίμα χρησιμοποιεί δορυφόρο λέιζερ, προσπαθώντας να σκοτώσει τον Τετσούο , αλλά καταφέρνει μόνο να κόψει το χέρι του. Ο ίδιος ο Τετσούο καταστρέφει το δορυφόρο, και δημιουργεί για τον εαυτό του τεχνητό χέρι. Παράλληλα, ενώ η Καόρι βρίσκει τον Τετσούο σε κατάσταση τρομερού πόνου, ο Σικισίμα του λέει πως, τα φάρμακα για ημικρανίες που δίνονται στα πλάσματα με ψυχικές ικανότητες, παρεμποδίζουν την εξέλιξη ανεξέλεγκτων δυνάμεων. Ο Τετσούο αποπειράται να πάρει τη θεραπεία από την Καόρι , αλλά ο Σικισίμα τον πυροβολεί. Το τεχνητό του χέρι μεταλλάσσεται, και προσπαθεί να σκοτώσει τον Σικισίμα πριν ο Κάνεντα τον σώσει και παγιδεύσει τον ίδιο. Αδύναμος να ελέγξει τις δυνάμεις του, ο Τετσούο μεταλλάσσεται σε μία γιγαντιαία επίπονη μάζα, περικλείοντας τον Κάνεντα και την Καόρι , σκοτώνοντας και αφομοιώνοντας τη δεύτερη.

14. Με τον Τετσούο να έχει μεγαλώσει πέρα από κάθε είδος λειτουργικής και συνεκτικής βιολογικής μορφής, τα ψυχικά πλάσματα ξυπνούν τον Άκιρα . Αυτός εμφανίζεται μέσα από τα δοχεία, επανενώνεται με τους φίλους τους, και πυροδοτεί μία δεύτερη ψυχική έκρηξη, παίρνοντας μέσα σε αυτή τον Τετσούο και τον Κάνεντα . Καθώς ο Τετσούο αντιστέκεται στις ψυχοκινητικές δυνάμεις του Άκιρα , τα πλάσματα μεταφέρουν με τηλεπάθεια τον Σικισίμα μακριά από το στάδιο όπου θα είναι ασφαλής, και ο Τακάσι μπαίνει στην έκρηξη για να σώσει τον Κάνεντα . Τα υπόλοιπα πλάσματα βοηθούν στην προσπάθεια, με κόστος να μη μπορούν να επιστρέψουν πίσω. Στην έκρηξη, ο Κάνεντα βιώνει τις αναδρομές στην παιδική ηλικία των πλασμάτων και του Τετσούο . Ανάμεσα σε αυτές, μία ανάμνηση έδειχνε πόσο πολύ ο Τετσούο εμπιστευόταν τον Κάνεντα , ενώ μία άλλη έδειχνε πως τα παιδιά εκπαιδεύτηκαν και αλλάχθηκαν πριν την ολοκληρωτική καταστροφή του Τόκιο. Τα πλάσματα βοηθούν τον Κάνεντα να δραπετεύσει και του λένε πως ο Άκιρα θα οδηγήσει τον Τετσούο κάπου σε ασφάλεια. Η Κυόκο αποκαλύπτει ότι η Κέι έχει αρχίσει να αναπτύσσει ψυχικές δυνάμεις. Η έκρηξη καταστρέφει μεγαλύτερο μέρος του Νέου-Τόκιο, σκοτώνοντας τον Ονίσι . Επακόλουθα, ο Κάνεντα ανακαλύπτει ότι η Κέι και ο Κάι επέζησαν, και οδηγούν έξω από το Νέο-Τόκιο, ενώ ο Σικισίμα βλέπει τον ήλιο να ανατέλλει πάνω από την πόλη. Ο Τετσούο τελικά ελέγχει τις δυνάμεις του, και πυροδοτεί μεγάλη έκρηξη σε ένα εναλλακτικό σύμπαν.

15. τελοσ