കേരള പോലീസ് ആക്ട് 2011 -Kerala Police Act 2011

47,644 views 73 slides May 14, 2018
Slide 1
Slide 1 of 73
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21
Slide 22
22
Slide 23
23
Slide 24
24
Slide 25
25
Slide 26
26
Slide 27
27
Slide 28
28
Slide 29
29
Slide 30
30
Slide 31
31
Slide 32
32
Slide 33
33
Slide 34
34
Slide 35
35
Slide 36
36
Slide 37
37
Slide 38
38
Slide 39
39
Slide 40
40
Slide 41
41
Slide 42
42
Slide 43
43
Slide 44
44
Slide 45
45
Slide 46
46
Slide 47
47
Slide 48
48
Slide 49
49
Slide 50
50
Slide 51
51
Slide 52
52
Slide 53
53
Slide 54
54
Slide 55
55
Slide 56
56
Slide 57
57
Slide 58
58
Slide 59
59
Slide 60
60
Slide 61
61
Slide 62
62
Slide 63
63
Slide 64
64
Slide 65
65
Slide 66
66
Slide 67
67
Slide 68
68
Slide 69
69
Slide 70
70
Slide 71
71
Slide 72
72
Slide 73
73

About This Presentation

Kerala Police Act 2011-uploaded by T J Joseph Deputy Collector Alappuzha കേരള പോലീസ് ആക്ട് 2011


Slide Content

2011˛se 8˛mw BIv‰v
2011˛se tIcf t]meokv BIv‰v
tIcf kw?m\s? t]meokv tkpsS cq]oIcWhpw
b{¥Whpw A[nImcßfpw I¿Øhyßfpw kw_‘n®
baw t{ImUoIcn°p∂Xn\pw t`ZKXn sNøp∂Xn\pw
AXpambn _‘s∏´Xpw AXn\v B\pjwKnIhpamb
Imcy߃°pwth≠nbpff
Hcp
BIv‰v]oTnI.-˛ cmjv{SØns‚ AJWvUXbpw kpc£nXXzhpw kwc£n°p∂Xn\pw, Hmtcm
]uct‚bpw Poh\pw kzØn\pw kzmX{¥yØn\pw A¥ n\pw a\pjymhImi߃°pw
`cWLS\m\pkrXamb ]cnKW \¬In bYmhn[nbpff kpXmcyXtbmSpIqSn ΩbahmgvN
Dd∏m°p∂Xn\pw sXmgn¬ sshZKv≤yapffXpw ]cnioen∏n°s∏´Xpw ss\]pWyhpw
A®S°hpw A¿∏Wt_m[hpw DffXpamb Hcp t]meokv kwhn[m\w G¿s∏SptØ≠Xv
bp‡ambncn°pIbmepw;
aXnbmbXpw hyhÿm]nXhpw Bb A[nImcßfpw DØchmZnXzßfpw \¬In,
t]meokns Imcy£aXtbmSpIqSn A[nImc߃ hnΩtbmKn°phm\pw I¿Øhy߃
Ω¿Δln°phm\pw {]m]vXcmt°≠Xv Bhiyambncn°pIbmepw;
B[pΩI P\m[n]Xy kaqlØn\v A\ptbmPyambn {]h¿Øn°p∂Xpw
P\kulm¿±hpw {Iakam[m\hpw ΩeΩ¿Øp∂Xpamb Hcp t]meokv kwhn[m\w
th≠Xn\mepw;
t]meokn¬ Ω£n]vXamb A[nImc߃ Zp¿hnΩtbmKw sNøs∏Sp∂n√sb∂pw
t]meokns‚ {]h¿Ø\߃ hyhÿm]nXhpw Imcy£ahpamb Ωb{¥W߃°v
hnt[bamsW∂v Dd∏phcptØ≠Xv AXy¥mt]£nXambXn\mepw;
Ct∏mƒ, AXn\m¬, tIcf kwÿm\sØ t]meokv tk√psS cq]oIcWhpw
Ωb{¥Whpw A[nImchpw I¿Øhyßfpw kw_‘n® Ωbaw t{ImUoIcn°p∂Xpw
t`ZKXnsNøp∂Xpw A\pt]£WobambXn\mepw;
`mcX dn∏ªn°ns‚ Adp]Ønsbm∂mw kwh’cØn¬ CΩ ]dbpw {]Imcw
Ωbaap≠m°p∂p:˛

A≤ymbw˛1
{]mcw`w
1. Npcp°t∏cpw, hym]vXnbpw, {]mcw`hpw:-˛(1) Cu BIv‰n\v 2011 se tIcf t]meokv
BIv‰v, F∂v t]cv ]dbmw.
(2) CXn\v tIcf kwÿm\w apgph≥ hym]vXnbp≠mbncn°p∂XmWv.
(3) CXv DS≥ {]m_eyØn¬ hcp∂XmWv.
2. Ω¿ΔN\߃:- (1) Cu BIv‰n¬, kμ¿`w a‰phn[Øn¬ Bhiys]SmØ]£w,˛
(F) “ IΩoj≥” F∂m¬ 24˛mw hIp∏p{]Imcw cq]oIcn°s∏´ kwÿm\
kpc£mIΩoj≥ F∂¿∞amIp∂p;
(_n) “Pn√m aPnkvt{S‰v ”F∂m¬ at‰Xv DtZymKt]cn\m¬ B DtZymKÿ≥
Adnbs∏´mepw, Hcp Pn√bpsS FIvknIyp´ohv `cWØns‚ NpaXebp≈ DtZymKÿ≥
F∂¿∞amIp∂p;
(kn) “k¿°m¿” F∂m¬ tIcf k¿°m¿ F∂¿∞amIp∂p;
(Un) “ÿew” F∂Xn¬ ÿnctam Xm¬°menItam Bb GsX¶nepw sI´nSw,
IqSmcw, _qØv, hml\w As√¶n¬ a‰p Ω¿ΩmW߃, sI´nbS®tXm Xpd mbtXm Bb
Ic, IS¬, Imb¬, XSmIw, \ZnIƒ, tXmSpIƒ, NXp∏v A¥co£w F∂nhbpƒs∏sSbp≈
GsX¶nepw {]tZiw F∂nh Dƒs∏Sp∂XmIp∂p;
(C) “t]meokv”v F∂Xn¬ 3˛Dw 4˛Dw hIp∏pIƒ {]Imcw hnΩ¿t±in°s∏´
I¿Øhyßfpw NpaXeIfpw Ω¿Δln°p∂hcpw A{]Imcw sNøp∂Xn\v 88˛mw
hIp∏p{]Imcw A[nImcs∏SpØs∏´hcpamb F√m BfpIfpw F∂¿∞amIp∂Xpw
Dƒs∏Sp∂XpamIp∂p;
(F^v) “t]meokv tk\” F∂m¬ 14˛mw hIp∏n¬ ]cma¿in°s∏´ t]meokv tk\
F∂¿∞amIp∂p;
(Pn) “t]meokv Pn√” F∂m¬ Cu BIv‰ns‚ 16˛mw hIp∏p {]Imcw {]Jym]n°s∏´
{]mtZinI taJe F∂¿∞amIp∂p;
(F®v) “t]meokv DtZymKÿ≥” F∂m¬ t]meokv tk√nse Hcp AwKw
F∂¿∞amIp∂Xpw C¥y≥ t]meokv k¿Δoknse Hcp DtZymKÿ≥
Dƒs∏Sp∂XpamIp∂p;
(sF) “hkvXp” F∂Xn¬ ]Whpw, hne]nSn∏p≈ CuSpw, ÿmhctam, PwKatam,
UnPn‰tem Bb F√m hkvXp°fpw Dƒs∏Sp∂XmIp∂p;

(sP) “s]mXpÿew”F∂m¬ AhImiamtbm A√msXtbm s]mXpP\Øn\v
{]thin°mhp∂ GsXmcp ÿehpw F∂¿∞amIp∂Xpw:-˛
(i) Hcp s]mXp sI´nShpw kvamcIhpw AhbpsS ]cnkchpw; IqSmsX
(ii) sh≈saSp°p∂Xnt\m IgpIp∂Xnt\m Ipfn°p∂Xnt\m k©mcw, hnt\mZw,
Blmcw, hn{iaw, NnIn’, hym]mcw apXembhbvt°m GsX¶nepw tkh\Ønt\m th≠n
s]mXpP\Øn\v {]thi\ap≈Xmb GsXmcp ÿehpw, Dƒs∏Sp∂XpamIp∂p.
(sI) “tkh\ZmXmhv” F∂m¬ GsX¶nepw {]Xn^ew kzoIcnt®m A√msXtbm
s]mXpP\Ønt\m AXns‚ GsX¶nepw hn`mKØnt\m Hcp hy‡nt°m GsX¶nepw tkh\w
{]Zm\w sNøp∂Xmb GsX¶nepw Btfm GP≥kntbm AXns‚ NpaXe°mct\m
Poh\°mct\m F∂¿∞amIp∂Xpw t^m¨, C‚¿s\‰v, Iºyq´¿, hml\w, Blmcw, Pew,
[\Imcyw, hmSI, ]Wbw, Bip]{Xn, et_md´dn, ipNoIcWw, tISp]mSpXo¿°¬,
sshZypXn, Ωt£]w, Hmlcn Ω¿ΩmWw, kpc£, hym]mcw, hmbv], C‘\w, hn{iaw,
hnt\mZw apXemb tkh\߃ \¬Ip∂hcpw, Bhiys∏Sptºmƒ s]mXpP\Øn\v
GsX¶nepw tkh\w \¬Ip∂Xpamb AØcØnep≈ at‰sX¶nepw hy‡nbpw
GP≥knbpw Dƒs∏Sp∂XpamIp∂p;
(F¬) “sXcphv ”F∂Xn¬ s]mXphgnbmbmepw As√¶nepw s]mXpP\Øn\v
{]thi\ap≈ GsX¶nepw sslth, ]mew, hgn, hcºv, tdmUv, CShgn, \Shgn, NXzcw,
A¶Ww, DZym\hoYn, Nm\¬ As√¶n¬ CS\mgn F∂nh Dƒs∏Sp∂XmIp∂p;
(Fw) “{Sm^n°v ”F∂m¬ GsX¶nepw s]mXpÿeØpIqsS BfpIƒ, arK߃,
hml\߃, bm\߃, Nc°pIƒ XpSßnbhbpsS GsX¶nepw XcØnep≈ \o°w
F∂¿∞amIp∂Xpw AXn¬ Ahbn¬ GsX¶nepw LSIØns‚ H‰bvt°m Iq´mtbm D≈
\o°sØ _m[n°p∂ coXnbn¬ B ÿetØm kao]tØm ÿnXn sNøp∂
hml\ßfpsSbpw PohPmeßfpsSbpw hkvXp°fpsSbpw Xm¬°menItam ÿnctam Bb
hn\ymkw Dƒs∏Sp∂XpamIp∂p;
(F≥) “hml\w” F∂m¬ GsX¶nepw Bfns≥bm arKsØtbm as‰s¥¶nepw
hkvXphns≥bm hln°p∂ KXmKX D]m[n F∂¿∞amIp∂Xpw AXn¬ h≠n, Npa´ph≠n,
hm≥, {S°v, ssIh≠n, t_m´v, ssk°nƒ, ss{Sssk°nƒ, dn£m, tamt´m¿ hml\w, bm\w,
hnam\w F∂nh Dƒs∏Sp∂XpamIp∂p.
(2) Cu BIv‰n¬ D]tbmKn®n´p≈Xpw Ω¿ΔNn®n´n√mØXpw F∂m¬ 1860 ˛se
C¥y≥ in£mΩbaØntem (1860˛se 45˛mw tI{μ BIv‰v) 1973˛se {Inan\¬ \S]Sn Ωba
kwlnXbntem (1974˛se 2˛mw tI{μ BIv‰v) ˛ Ω¿ΔNn®n´p≈Xpamb hm°pIƒ°pw
{]tbmK߃°pw Ahbn¬ \¬Inbncn°p∂ Ω¿ΔN\߃ _m[Iambncn°p∂XmWv.

A≤mbw II
t]meokns‚ I¿Øhyßfpw NpaXeIfpw
3. t]meokns‚ I¿Øhy߃.˛ `mcXØns‚ `cWLS√v°pw AXn≥Iogn¬
Ω¿Ωn®n´p≈ Ωba߃°pw hnt[bambn, `cWhyhÿbpsS `mKambn P\߃°nSbn¬
{]h¿Øn°p∂ Hcp tkh hn`mKw F∂ Ωebn¬ {Iakam[m\hpw cmjv{SØns‚
AJWvUXbpw cmjv{Skpc£bpw a\pjymhImi kwc£Whpw Dd∏phcpØn
Ωba{]Imcw F√m BfpIƒ°pw e`yamIp∂ kzmX{¥yßfpw AhImißfpw Ah¿
A\p`hn°p∂p F∂v Dd∏m°p∂Xn\mbn t]meokv Ωbam\pkrXambn bXvΩt°≠XmWv.
4.
t]meokns‚ NpaXeIƒ.˛ Cu BIv‰ns‚ hyhÿIƒ°v hnt[bambn
t]meokptZymKÿ¿ CΩ ]dbp∂ NpaXeIƒ Ω¿Δlnt°≠XmWv, AXmbXv˛--
(F) ]£t`Zw IqSmsX Ωbaw \S∏nem°pI;
(_n) F√m BfpIfptSbpw Poh≥, kzmX{¥yw, kzØv, a\pjymhImi߃, A¥ v
F∂nh Ωbam\pkrXw kwc£n°pI;
(kn) cmjv{SØns‚ B`y¥ckpc£ ImØpkq£n°pIbpw, Xo{hhmZ
{]h¿Ø\߃, h¿§ob A{Iaw, B`y¥cIem]w apXembhbvs°Xncmbn Pm{KXtbmsS
{]h¿Øn°pIbpw sNøpI;
(Un) s]mXpkpc£ Dd∏m°p∂ {IaoIcW߃ t{]m’mln∏n°pIbpw
ImØpkq£n°pIbpw s]mXp kam[m\w ΩeΩ¿ØpIbpw sNøpI;
(C) A]mbßfn¬ Ω∂pw D]{Zhßfn¬ Ω∂pw s]mXpP\sØ kwc£n°pI ;
(F^v) tdmUpIƒ, sdbn¬th, ]me߃, a¿Ω{][m\amb {]XnjvTm]\߃,
ÿm]\߃ F∂nh Dƒs∏sS F√m s]mXp kzØp°fpw kwc£n°pI;
(Pn) Ωba]camb A[nImc߃ ]camh[n D]tbmKn®v Ip‰IrXy߃ XSbpIbpw
Ipd®v sIm≠phcpIbpw sNøpI;
(F®v) Ip‰IrXyßsf°pdn®v Ωbam\pkcWw At\zjWw \SØn Ip‰hmfnIsf
bYmhn[nbp≈ Ωba\S]SnIƒ°v hnt[bam°pI;
(sF) F√m s]mXp ÿeßfnepw {Sm^nIv Ωb{¥n°pIbpw {IaoIcn°pIbpw
sNøpI;
(sP) Ip‰IrXyßfmbn ]cnWant®°mhp∂ X¿°ßfpw kwL¿jßfpw
Hgnhm°phm\pw ]cnlcn°phm\pw {ian°pI;

(sI) {]IrXnZØtam A√mØtXm Bb Zpc¥tam, AXymlnXtam, A]IStam
D≠mIptºmƒ ASnb¥ncambn CSs]SpIbpw t¢iw A\p`hn°p∂ BfpIƒ°v DNnXamb
F√m klmbhpw \¬IpI;
(F¬) t]meokns‚ F√m {]h¿Ø\߃°pw cmjv{SØns‚ kpc£bv°pw
klmbIcamb hnhc߃ kamlcn°pIbpw ]cntim[n°pIbpw Bhiysa¶n¬ hym]\w
\SØpIbpw sNøpI;
(Fw) IÃUnbnep≈ F√m BfpIƒ°pw Ωbam\pkcWap≈ kwc£Whpw
kpc£nXXzhpw Dd∏phcpØpI;
(F≥) £aXbp≈ A[nImcÿm\ßfpsSbpw taeptZymKÿcpsSbpw
Ωbam\pkrXamb F√m DØchpIfpw A\pkcn°pIbpw Ωbam\pkrXambn
\S∏nem°pIbpw sNøpI;
(H) t]meokv tk√psS B¥cnI A®S°w ]men°pIbpw ΩeΩ¿ØpIbpw
sNøpI;
(]n) P\߃°nSbn¬ s]mXphmbn kpc£nXXz t_m[w Dd∏phcpØpI;
(Iyp) s]mXpÿeßfntem, sXcphntem, Ω lmbtcm, Ωcmew_tcm Bbn
ImWs∏Sp∂ BfpIfpsS, {]tXyIn®v kv{XoIfptSbpw Ip´nIfptSbpw, apXn¿∂
]uc∑mcpsSbpw, IgnhpIfn¬ hyXykvXXbp≈ BfpIfpsSbpw NpaXe Gs‰SpØv
AhcpsS kpc£nXXzw Dd∏phcpØpI;
(B¿) X’abw {]m_eyØnep≈ GsX¶nepw ΩbaØm¬
NpaXes∏SpØnbncn°p∂ I¿Øhy߃ ]men°pI;
(Fkv) k¿°m¿, ImemImeßfn¬ Ωbam\pkrXw G¬∏n®psImSp°p∂ a‰v
NpaXeIƒ Ω¿Δln°pI.
A≤ymbw III
t]meokv tÃj≥
5.
t]meokv tÃj\pIƒ ÿm]n°¬.˛ (1) k¿°mcn\v, 1973˛se {Inan\¬ \S]Sn
ΩbakwlnXbpsS (1974˛se 2˛mw tI{μ BIv‰v) 2˛mw hIp∏nse hyhÿIƒ°v hnt[bambn,
hn⁄m]\whgn, Cu ΩbaØns‚ BhiyØnte°mbn Hmtcm Xt±i{]tZiØn\pw th≠n
t]meokv tÃj\pIƒ ÿm]n°mhp∂XmWv.
(2) Hmtcm t]meokv tÃjt‚bpw A[nImcnXbp≈ {]tZihpw AXv {]h¿Ønt°≠
sI´nShpw ]cnkchpw (1)˛mw D]hIp∏n≥ Iogn¬ ]pds∏Sphn®n´p≈ hn⁄m]\Øn¬
hnΩ¿t±in®n´p≈ {]Imcambncnt°≠XmWv.

(3) k¿°m¿ Ω›bn°p∂ HutZymKnI ]Zhnbnep≈ Hcp t]meokv DtZymKÿ≥
tÃj≥ lukv B^ok¿ F∂ DtZymKt∏tcmSpIqSn Hmtcm t]meokv tÃjs‚bpw
{]h¿Ø ta¬t\m´w Ω¿Δlnt°≠Xpw B DtZymKÿ≥ B t]meokv tÃjs‚
NpaXebp≈ DtZymKÿ≥ Bbncn°p∂XpamWv.
6.
t]meokv tÃj\pIfn¬ k¿°m¿ aXnbmb kuIcy߃ G¿s∏SpØWsa∂v.˛
(1) k¿°m¿, hn`htijn°v hnt[bambn, ASnÿm t]meokv tkh\߃ Bhiyap≈
F√mh¿°pw BbXv {]Zm\w sNøp∂Xn\v aXnbmb kwJym_ehpw ASnÿm\
kuIcyßfpw Hmtcm t]meokv kvt‰jΩepw Ds≠∂v Dd∏phcptØ≠XmWv.
(2) (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcap≈ kuIcyßfn¬ t]meokv tÃj\pambn _‘s∏´
F√m t]meokv DtZymKÿ¿°pw Imcy£aambn tPmen sNøp∂Xn\p≈ aXnbmb
ASnÿm kuIcy߃, s]mXpP\߃°mbn th≠{X kuIcyßtfmSpIqSnb kzoIcW
ÿew, IÃUnbnep≈ km[\ßfpw HutZymKnI tcJIfpw HutZymKnI Bbp[ßfpw
shSnt°m∏pIfpw kpc£nXambn kq£n°p∂Xn\p≈ aXnbmb kw`cW ÿew,
{]XnIsfbpw IÃUnbn¬ D≈hscbpw kq£n°m\p≈ aXnbmb kuIcy߃, DNnXamb
BibhnΩab kuIcy߃, aXnbmb k©mc kuIcyw F∂nhbpw t]meokv tÃjΩse
DtZymKÿcn¬ `mcta¬∏n®ncn°p∂ Ωba]camb DØchmZnXz߃ th≠hn[Øn¬
Ω¿Δln°p∂Xn\p≈ kpc£m D]IcW߃, CeIvt{SmWnIv kwhn[m\߃,
Bbp[߃, t^md≥knIv D]IcW߃ F∂nhbpw Dƒs∏Sp∂XmIp∂p.
(3) kwÿm t]meokv ta[mhn kwÿm\sØ Hmtcm t]meokv tÃjΩepw
e`yambn´p≈ kuIcyßfpsS ]cym]vXX Hmtcm h¿jhpw ]p\chtemI\w sNøp∂Xn\p≈
{IaoIcW߃ G¿s∏SptØ≠Xpw DNnXamb ΩehmcØnep≈ kuIcy߃
G¿s∏SpØp∂Xn\v \S]SnIƒ FSpt°≠XpamWv.
7.
Imcy£aamb t]meokv tkh\Øn\v BfpIƒ°p≈ AhImiw.˛F√m
BfpIƒ°pw t]meokv tÃjΩ¬ Ω∂v Imcy£aamb t]meokv tkh\Øn\v AhImiw
D≠mbncn°p∂XmWv.
8.
t]meokv tÃjΩ¬ s]mXpP\߃°p≈ AhImi߃ ˛(1) F√m BfpIƒ°pw
\ymbamb {]mtbmKnIXbv°v hnt[bambn t]meokv tÃjΩ¬ Ω∂v Ωbam\pkrX
tkh\w e`n°p∂Xn\pw GXp kabØpw GXp t]meokv tÃjΩepw kam[m\]q¿Δw
{]thin°p∂Xn\pw kzoIcn°s∏Sp∂Xn\pw AhImiw D≠mbncn°p∂XmWv.
(2) s]mXpP\ßfn¬ GsXmcmƒ°pw \ymbamb Ωb{¥W߃°v hnt[bambn
t]meokv tÃjs‚ NpaXebp≈ DtZymÿs ImWphm\pw Imcy߃ Adnbn°phm\pw
D≈ AhImiw D≠mbncn°p∂Xpw aXnbmb ImcWßfn√msX Cu AhImiw
Ωtj[n°phm≥ ]mSn√mØXpamWv.

(3) kv{XoIƒ°v hΩXm t]meokns‚ km∂n≤yØn¬ kzImcyXtbmsS ]cmXn
\¬Iphm\p≈ kuIcyw t]meokv tÃjΩ¬ D≠mbncnt°≠XmWv.
(4) s]mXpP\ßfn¬ GsXmcmƒ°pw Abmƒ \¬Inb ]cmXnsb kw_‘n® ssI∏‰p
ckoXv e`n°phm\pw ]cmXn kw_‘n®p≈ t]meokv \S]SnbpsStbm
At\zjWØns‚tbm Ahÿ Adnbphm\pw AhImiw D≠mbncn°p∂XmWv.
(5) s]mXpP\ßfn¬ GsXmcmfpw Abmƒ t]meokv tÃjΩ¬ hm°mtem
tcJmaqetam \¬Inb GsXmcp ]cmXnbpsSbpw Npcp°w t]meokv tÃjΩ¬
Imem\p{IaØnepw kaImenIhpambn h®pt]mcp∂Xpamb ÿncw cPnÃdn¬ X¬kabw
tcJs∏SptØ≠XmWv.
(6) GsXmcp ]uc\pw, GsX¶nepw Hcp {]tXyI Bƒ t]meokv tÃjΩ¬ IÃUnbn¬
Dt≠msb∂v Adnbphm≥ AhImiw D≠mbncn°p∂XmWv.
9.
IÃUnbnep≈ BfpIƒ°pth≠nbp≈ sNehv \¬IWsa∂v.˛IÃUnbnep≈
Hmtcm Bfns‚bpw `£Ww, sh≈w, a‰v {]mYanI Bhiy߃ F∂nh
\¬Ip∂Xnte°mbn Hcp AhnZKv≤ sXmgnemfn°v X¬kabw Ωehnep≈ k¿°m¿
Ωc°\pkcn®p≈ G‰hpw Ipd™ ZnhkthX\Øns‚ ]IpXnsb∂ {]XnZn Ωc°n¬
{]Xnamkw IÃUnbnep≈ BfpIfpsS FÆØn\pw Imebfhn\pw B\p]mXnIamb XpI,
k¿°m¿, Hmtcm t]meokv tÃj\pw \¬tI≠XmWv.
10.
t]meokv tÃj\pIƒ F√mbvt∏mgpw {]h¿Ø\£aambncn°Wsa∂v.˛Hcp
t]meokv tÃj≥, t]meokv tkh\߃ Bhiyap≈h¿°mbpw t]meokns‚ I¿Øhy
Ω¿ΔlWØn\mbpw Ft∏mgpw {]h¿Ø\£ahpw PmKcqIhpw Bbncnt°≠XmWv.
11.
{]tXyI t]meokv tÃj≥.˛(1) 5˛mw hIp∏p{]Imcw GsX¶nepw {]tZiØn\pth≠n
hn⁄m]\w sNøs∏´ t]meokv tÃj\pIƒ°v ]pdsa k¿°mcn\v GsX¶nepw {]tZiØv
Ω›nX Imebfhntet°m {]tXyI Dt±iyØntet°m GsX¶nepw {]tXyI Ωbatam
Ωbaßtfm \S∏nem°p∂Xn\p th≠ntbm {]tXyI t]meokv tÃj\pIƒ
ÿm]n°mhp∂XmWv.
(2) AØcw {]tXyI t]meokv tÃj\pIƒ ÿnXnsNøp∂ sI´nSw, {]tZiw,
A[nImc]cn[n, Dt±iyw, Imebfhv apXembh 5˛mw hIp∏n¬ ΩjvI¿jn°s∏´ coXnbn¬
hn⁄m]\w sNtø≠XmWv.
(3) (1)˛Dw (2)˛Dw D]hIp∏pIfn¬ D≈ bmsXm∂pw Xs∂ k©cn°p∂ Hcp
hml\Øntem GsX¶nepw Xm¬°menI Hm^okntem Hcp {]tXyI t]meokv tÃj≥
ÿm]n°p∂Xn¬ Ω∂pw k¿°mcns XSbp∂Xmbn IcpXs∏Sm≥ ]mSp≈X√.

(4) Hcp km[mcW t]meokv tÃj≥ ssIs°m≠ GsX¶nepw \S]Sn AXv Hcp
{]tXyI t]meokv tÃjs `mcta¬∏n®psImSp°m≥ Ignbpambncp∂ Hcp Imcyambncp∂p
F∂ ImcWØm¬ Akm[phmIp∂X√.
(5) Hmtcm {]tXyI t]meokv tÃj\pw AXns‚ {]tXyI Dt±iyhpw {]tXyI
kz`mhhpw hy‡am°p∂ hn[Ønep≈ t]cv \¬tI≠XmWv.
(6) kwÿm t]meokv ta[mhn°v {]tXyI DØchphgn Hcp km[mcW t]meokv
tÃj\pambn _‘s∏´ GsX¶nepw DØchmZnXzØn¬ Ω∂v Hcp {]tXyI t]meokv
tÃjΩse tÃj≥ lukv B^nksd Hgnhm°mhp¥pw Hcp km[mcW t]meokv tÃj≥
lukv B^oksd G¬∏n®psImSp°mØtXm A[nIambtXm {]tXyIambtXm Bb
DØchmZnXz߃ Abmfn¬ `cta¬∏n°mhp∂XpamWv.
12.
t]meokv tÃj≥ Ubdn.˛Hmtcm t]meokv tÃj\pw k¿°m¿ ImemImeßfn¬
Ω›bn°p∂ amXrIbnep≈ Hcp P\d¬ Ubdn kq£nt°≠Xpw ka¿∏n°s∏´ F√m
]cmXnIfpsSbpw {]Ya hnhc dnt∏m¿´pIfptSbpw Nm¿÷pIfpsSbpw kw{Klhpw
]cmXn°mcpsSbpw FXn¿I£nIfpsSbpw AdÃv sNøs∏´ F√m BfpIfpsSbpw
t]cphnhc߃, Ah¿s°Xnsc Nm¿÷p sNøs∏´ Ip‰ßƒ, AhcpsS ssIhiØn¬
Ωt∂m a‰p hn[Øntem Is≠SpØ Bbp[ßfS°ap≈ hkvXp°ƒ F∂nh kw_‘n®
hnhcßfpw X’abw tcJs∏SptØ≠XpamWv.
13.
tÃj≥ Ubdnbpw IÃUn kuIcyhpw ]cntim[n°phm≥ A¿lXbp≈
BfpIƒ.˛(1) kwÿm a\pjymhImi IΩojs‚tbm kwÿm hΩXm IΩojs‚tbm
kwÿm ]´nIPmXn, ]´nItKm{Xh¿§ IΩojs‚tbm kwÿm As√¶n¬ Pn√m
t]meokv Iwπbn‚ v AtXmdn‰nIfpsStbm sNb¿t]gvk¨am¿°pw AwK߃°pw t]meokv
tÃjΩ¬ {]thin®v 12˛mw hIp∏\pkcn®v kq£n®ncn°p∂ GsXmcp P\d¬
Ubdnbnsebpw Dƒ°pdn∏pIfpw IÃUnbn¬ kq£n®n´p≈ GsXmcmfns‚bpw ÿnXnbpw
t\cn´v ]cntim[n°mhp∂XpamWv.
(2) (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcw t]meokv tÃj≥ kμ¿in°p∂ GsXmcmfpw
At±lØns‚ kμ¿i\w X¬kabw Ubdnbn¬ tcJs∏SptØ≠Xpw Xs‚
Ωco£WØns‚ Npcp°w Pn√m t]meokv ta[mhnsb F{Xbpw s]s´∂v Adnbnt°≠Xpw
AØcw Ωco£Wßfn≥ta¬ Bhiyamtb°mhp∂ XpS¿ \S]SnIƒ Pn√m t]meokv
ta[mhn F{Xbpw s]s´∂v kzoIcnt°≠XpamWv.

A≤ymbw IV
t]meokv tk√psS s]mXphmb LS\
14. tIcf t]meokv.˛(1) tIcf kwÿm\Øn\v tIcf t]meokv F∂ t]cn¬ Hcp
GIoIrX t]meokv tk D≠mbncn°p∂Xpw AXns ImemImeßfn¬
`qanimkv{X]ctam {]h¿Ø\£aXm]ctam Bb GsX¶nepw kuIcyØns‚tbm {]tXyI
Dt±iyØns‚tbm ASnÿm\Øn¬ hnhn[ k_v bqWn‰pIfmtbm, bqWn‰pIfmtbm,
{_m©pIfmtbm, hnwKpIfmtbm k¿°mcn\v XocpamΩ®v hn`Pn°mhp∂XpamWv.
(2) tIcfm t]meokv tk√n¬, UbdIvS¿ P\d¬ Hm^v t]meokv B‚ v tÉv t]meokv
No^ns\°mƒ Db¿∂ Hcp ]Zhn C√ F∂Xn\p hnt[bambn, k¿°m¿, ImemImeßfn¬
Ω›bn°p∂ hnhn[ ]ZhnIƒ D≈ DtZymKÿsc Dƒs∏SpØmhp∂Xpw B ]ZhnIƒ
BtcmlW {IaØn¬ CΩ ]dbp∂ {]Imcw Bbncn°p∂XpamWv,˛
(F) t]meokv tIm¨Ã_nƒ;
(_n) t]meokv slUvtIm¨Ã_nƒ ;
(kn) Akn v k_v C≥kvs]IvS¿ Hm^v t]meokv;
(Un) k_v C≥kvs]IvS¿ Hm^v t]meokv;
(C) C≥kvs]IvS¿ Hm^v t]meokv;
(F^v) sU]yq´n kq{]≠v Hm^v t]meokv;
(Pn)kq{]≠v Hm^v t]meokv;
(F®v) sU]yq´n C≥kvs]IvS¿ P\d¬ Hm^v t]meokv;
(sF) C≥kvs]IvS¿ P\d¬ Hm^v t]meokv;
(sP) AUojW¬ UbdIvS¿ P\d¬ Hm^v t]meokv;
(sI) UbdIvS¿ P\d¬ Hm^v t]meokv;
(F¬) UbdIvS¿ P\d¬ Hm^v t]meokv B‚ v tÉv t]meokv No^v.
(3) k¿°mcn\v, s]mXphmbtXm {]tXyIambtXm Bb DØchneqsS, tIcf
t]meokntem a‰v kwÿm\ßfntem tI{μk¿°mcntem Ωehnep≈ GsXmcp t]meokv
]Zhnsbbpw hy‡am°m\p]tbmKn°p∂ at‰sX¶nepw ]Z{]tbmK߃ ta¬∏d™
]ZhnIfn¬ GsX¶nepw H∂n\v Xpeysa∂v IcpXs∏Smhp∂XmsW∂v hnΩ¿t±in°m
hp∂XmWv.

(4) (2) ˛mw D]hIp∏n¬ ASßnbncn°p∂ bmsXm∂pw Xs∂ ]pXnb Hcp ]Zhn
krjvSn°p∂Xnt\m AXn¬ hnΩ¿t±in®n´pff Hcp ]Zhn°v ]pXnb Hcp DtZymKt]cv
\¬Ip∂Xnt\m Dff k¿°mcns‚ A[nImcsØ _m[n°p∂X√.
15.
t]meokvLS\sb k¿°m¿ hnΩ¿t±in°Wsa∂v - - (1) Cu BIv‰ns‚
hyhÿIƒ°v hnt[bambn, t]meokv tk√n¬ k¿°m¿ s]mXphmbtXm
{]tXyIambtXm Bb DØchneqsS Ω›bnt®°mhp∂{X DtZymKÿ¿ Hmtcm ]Zhnbnepw
Dƒs∏tS≠Xpw A{]Imcapff DØchp{]Imcapff LS√pw cq]hpw, Hm^okpIfpw
A[nImcnX{Iahpw, B⁄mt{iWnbpw, `cW]camb A[nImcßfpw I¿Øhyßfpw
NpaXeIfpw D≠mbncnt°≠XpamWv.
(2) IqSpX¬ P\kwJybpw k¶o¿Æamb {Iakam[m {]iv\ßfpw ΩeΩ¬°p∂
sat{Sms]mfn‰≥ {]tZißfn¬ IqSpX¬ sshZKv≤yap≈Xpw GIoIrXhpw Ωba]camb
A[nImchpw DØchmZnXzhpapff sat{Sm s]mfn‰≥ t]meokv k{ºZmbw
G¿s∏SptØ≠XmWv.
(3) sat{Sms]mfn‰≥ {]tZißfnse {]iv\߃ ssIImcyw sNøm≥ ]cym]vXamb
{]tXyI t]meokv LS Hcp hn⁄m]\ØneqsS Kh¨sa‚ v ]pds∏Sphnt°≠XmWv.
(4) Hcp sat{Sm s]mfn‰≥ {]tZisØ t]meokv `cWØn\mbn sU]yq´n t]meokv
C≥kvs]IvS¿ P\den¬ IpdbmØ ]Zhnbnep≈ Hcp t]meokv Hm^oksd IΩojWdmbn
Ωbant°≠XmWv.
(5) IΩojW¿°pw IΩojW¿°v Iognep≈ a‰p DtZymKÿ¿°pw k¿°m¿
Ω›bn°p∂ {]Imcap≈ A[nImcßfpw NpaXeIfpw D≠mbncn°p∂XmWv:
F∂m¬, IΩojWdpw a‰p DtZymKÿcpw kwÿm t]meokv ta[mhnbpsS
Ωb{¥WØn≥ Iogn¬ {]h¿Ønt°≠XmWv.
(6) sat{Sms]mfn‰≥ t]meokv k{ºZmbw G¿s∏SpØnbn´pff {]tZißfn¬
t]meokv IΩojW¿°v Cu BIvt‰m, 1973se {Inan\¬ \S]Sn Ωba kwlnXtbm (1974
se c≠mw tI{μ BIv‰v), GsX¶nepw kwÿm Ωbaßtfm {]Imcw Pn√m aPnkvt{S‰n\p≈
F√mtam GsX¶neptam A[nImc߃ k¿°m¿ Ω›bn°p∂ hyhÿIƒ°pw
D]m[nIƒ°pw hnt[bambn hnΩtbmKn°mhp∂XmWv.
16.
t]meokv Pn√.˛ kwÿm k¿°mcn\,v hn⁄m]\w hgn, GsXmcp {]tZitØbpw
Cu BIv‰ns‚ Bhiy߃°mbn hn⁄m]\Øn¬ hnΩ¿t±in°mhp∂ XobXn apX¬
Hcp t]meokv Pn√bmbn {]Jym]n°mhp∂XmWv.
F∂m¬, Hcp t]meokv Pn√bn¬ H∂n¬ IqSpX¬ dh\yq Pn√IfpsS `mK߃
Dƒs∏SpØmhp∂X√.

17. Pn√m t]meokv ta[mhn.˛ (1) Hcp t]meokv Pn√bnse t]meokv tk√pw t]meokv
tÃj\pIfpw AXnt\mS\p_‘n® a‰v Hm^okpIfpw k¿°m¿ DØchpIƒ°pw kwÿm\
t]meokv ta[mhnbpsS ta¬t\m´Øn\pw Ωba]camb DØchn\pw hnt[bambn k¿°m¿
Ω›bn°p∂ ]Zhnbnep≈ Hcp Pn√m t]meokv ta[mhnbpsS ta¬t\m´Ønepw
Ωb{¥WØnepw {]h¿Ønt°≠Xpw k¿°m¿ Ω›bn°p∂ ]ZhnIfnep≈ t]meokv
DtZymKÿ¿ At±lsØ A°mcyØn¬ klmbnt°≠XpamWv.
(2) Pn√m t]meokv ta[mhn, kq{]≠v Hm^v t]meokns‚ ]Zhnbn¬ Xmsgbp≈
Hcp DtZymKÿ≥ Bbncn°phm≥ ]mSp≈X√.
18.
kwÿm t]meokv ta[mhn ˛ (1) kwÿm\Øv H´msIbp≈ t]meokns‚
`cWΩ¿ΔlWhpw, ta¬t\m´hpw, Ω¿t±ihpw, Ωb{¥Whpw k¿°mcns‚ Ωb{¥WØn\v
hnt[bambn, kwÿm t]meokv ta[mhn F∂ DtZymKt∏cp≈ Hcp t]meokv
DtZymKÿΩ¬ Ω£n]vXambncn°p∂XmWv.
(2) UbdIvS¿ P\d¬ Hm^v t]meokns‚ ]Zhnbnte°v ÿm\°b‰w e`n®n´p≈
C¥y≥ t]meokv k¿Δoknse kwÿm tIUdnse DtZymKÿ¿°nSbn¬ Ω∂pw,
kwÿm t]meokv tk\sb √n°p∂Xn\p≈ {]m]vXnbpw samØamb tkh Ncn{Xhpw
sXmgn¬ kw_‘amb Adnhv, ]cnNbw F∂nhbpw IW°nseSpØv k¿°m¿ Hcp
kwÿm t]meokv ta[mhnsb Ωbant°≠XmWv:
F∂m¬, kwÿm\Øn\pth≠n GsX¶nepw tImSXnbntem, ss{S_yqWentem
hIp∏pXe GP≥knbntem ^b¬ sNbvXn´p≈ Hcp tI ntem in£W \S]Sn {IaØntem
Hcp DtZymKÿs\Xncmbn GsX¶nepw Ip‰]{Xw \¬Is∏SpItbm ΩeΩ¬°pItbm
BsW¶n¬ B DtZymKÿs kwÿm t]meokv ta[mhnbmbn Ωban°phm≥
]mSp≈X√.
(3) Cu BIv‰v {]Imcap≈ A[nImcw hnΩtbmKn®v tIcf kwÿm\Øv
t]meokns‚ GsX¶nepw NpaXeIƒ Ω¿Δln°p∂ F√m BfpIfpw, kwÿm t]meokv
ta[mhnbpsS IogptZymKÿcmbncn°p∂XmWv.
(4) k¿°m¿ ImemImeßfn¬ XocpamΩ°p∂ FÆØnepw hnhn[
]ZhnIfnepap≈ DtZymKÿ¿ kwÿm t]meokv ta[mhnsb klmbnt°≠XmWv.
(5) kwÿm t]meokv ta[mhnsb°mƒ koΩbdmb DtZymKÿsc tIcf
t]meokn¬ Ωban°m≥ ]mSp≈X√.
19.
Pn√m aPnkvt{S‰v GtIm]n∏nt°≠XmsW∂v.˛ (1) Pn√bpsS s]mXphmb `cW
Ω¿ΔlWw Imcy£aambn \S∏nemt°≠p∂ BhiyØnte°mbn Pn√m aPnkvt{S‰n\v
CΩ ]dbp∂ Imcyßfn¬ t]meokns‚ {]h¿Ø\߃ Pn√bpsS `cW Ω¿ΔlWhpambn
_‘s∏´ncn°p∂ a‰p GP≥knIfpsS {]h¿Ø\ßfpambn GtIm]n∏n°p∂Xn\v
A[nImcap≠mbncn°p∂XmWv. AXmbXv.˛

(F) `q]cnjvIcWw t{]m’mln∏n°p∂Xpw `qan kw_‘amb X¿°ßƒ
Xo¿∏m°p∂Xpw kw_‘n® Imcy߃;
(_n) Pn√bnse hym]Iamb s]mXp kam[m `RvP\hpw, kam[m\w ]p\-
xÿm]n°epw kw_‘n® Imcy߃;
(kn) Pn√bnse Hcp s]mXp ÿm]\Øns‚ Xncs™Sp∏v \SØn∏pambn _‘s∏´
Imcy߃;
(Un) {]IrXn Zpc¥ßƒ ssIImcyw sNøp∂Xpw {]IrXn Zpc¥ßfm¬ ZpcnXw
A\p`hn°p∂hsc ]p\c[nhkn∏n°p∂Xpw kw_‘n® Imcy߃;
(C) ]pdsa Ω∂p≈ GsX¶nepw B{IaWßfm¬ D≠mIp∂ kmlNcyßfpambn
_‘s∏´ Imcy߃; IqSmsX
(F^v) GsX¶nepw Hcp hIp∏ns‚ ]cn[n°p≈n¬ hcmØXpw Pn√bnse BfpIfpsS
s]mXphmb t£asØ _m[n°p∂Xpamb a‰p kam\amb Imcy߃;
(2) A{]Imcap≈ GtIm]n∏n°ens‚ BhiyØnte°mbn Pn√m aPnkvt{S‰n\v,---;
(F)Bhiyambn hcptºmsgms° t]meokn¬ Ω∂pw Pn√bpsS s]mXp `cWhpambn
_‘s∏´ncn°p∂ a‰p GP≥knIfn¬ Ω∂pw s]mXphmbtXm {]tXyIambtXm Bb
kz`mhØnep≈ hnhc߃ Bhiys∏SpIbpw;
(_n) t]meotkm a‰p GP≥knItfm B kmlNcyw ssIImcyw sNøp∂Xn\v
kzoIcn® \S]SnIsf kw_‘n® dnt∏m¿´v Bhiys∏SpIbpw;
(kn) Bhiysa∂v tXm∂p∂ Imcyßsf kw_‘n®v t]meokn\pw _‘s∏´
GP≥knIƒ°pw A{]Imcap≈ Ω¿t±i߃ \¬IpIbpw;
(Un) t]meokns‚ Imcy£aamb {]h¿Ø\Øn\v GsX√mw hIp∏pIfpsS
{]h¿Ø\amtWm Bhiyambn hcp∂Xv {]kvXpX hIp∏pIƒ F√mw Xs∂ Bhiyamb
F√m klmbßfpw Pn√m t]meokv ta[mhn°v \¬Ip∂ps≠∂v Dd∏m°pIbpw
sNømhp∂XmWv.
20.
t]meokv am\z¬.˛ (1) cq]t`Zs∏SpØmt\m d±m°phmt\m D≈ k¿°mcns‚
A[nImcØn\v hnt[bambn kwÿm t]meokv ta[mhn°v, ImemImeßfn¬, t]meokns‚
I¿ØhyßfpsSbpw NpaXeIfpsSbpw Imcy£aamb Ω¿ΔlWØn\v th≠n s]mXphmbpw
t]meokns‚ ta¬t\m´w, t]meokv tk√psS `cW Ω¿ΔlWw, tk√nse
AwKßfpsStbm Hmtcm ]Zhnbnep≈hcpsStbm Hmtcm hn`mKØns‚tbm {]tXyI
I¿Øhy߃, B¥cnI ]cntim[\m coXnIƒ, kq£n°s∏tS≠ tcJIƒ, Bbp[߃,
D]IcW߃, I¿Øhy Ω¿ΔlWØn\v Bhiyamb hkvXp°ƒ, clky hm¿ØIfpsSbpw
hnhcßfpsSbpw tiJcWw, hnΩabw, I¿Øhy Ω¿ΔlW coXn, A[nImc

Zp¿hnΩtbmKtam IrXyhntem]tam XSbp∂ coXn F∂nh kw_‘n®v {]tXyIn®pw, Cu
BIv‰n\pw AXn\pIogn¬ D≠m°nbn´p≈ N´ßƒ°pw hncp≤a√mØ Ãm‚nwKv
Hm¿UdpIfpw am¿§Ω¿t±ißfpw ]pds∏Sphn°mhp∂Xpw kamlcn∏n°mhp∂XpamWv.
(2) kwÿm t]meokv ta[mhn ]pds∏Sphn°p∂ {]Imcap≈ DØchpIfpsSbpw
am¿§Ω¿t±ißfpsSbpw Ahbpambn _‘s∏´p ]pds∏Sphn°s∏´ GsX¶nepw k¿°m¿
DØchpIfpsSbpw Ω¿t±ißfpsSbpw kamlcWw t]meokv am\z¬ F∂v
Adnbs∏Sp∂XmWv.
(3) GsX¶nepw kmlNcyØn¬ A{]Imcw BhiyamsW¶n¬ kwÿm t]meokv
ta[mhn°v k¿°mcns‚ AwKoImcØn\p hnt[bambn am\zense GsX¶nepw hyhÿ
t`ZKXn sNømhp∂XmWv.
21.
{]tXyI hnwKpIƒ, bqWn‰pIƒ, {_m©pIƒ, kvIzmUpIƒ ˛ (1) k¿°mcn\v
s]mXphmbtXm, {]tXyIambtXm Bb DØchphgn kwÿm t]meokv ta[mhnsbtbm
t]meokns‚ NpaXe Ω¿Δln°p∂ a‰p≈hsctbm Pn√m t]meokv ta[mhnsbtbm
s]mXphmbn t]meokns≥bm AhcpsS NpaXeIfnepw I¿Øhyßfnepw
klmbn°p∂Xn\v k¿°m¿ DØchphgn Ω›bn°mhp∂ AwKkwJy,
B¥cnILSI߃, A[nImc߃, I¿Øhy߃, A[nImcnX, B¥cnItam _mlytam
Bb ta¬t\m´ LS F∂nhtbmSpIqSnb GsX¶nepw hnwKv, kvs]jy¬ bqWn‰v,
kvs]jyssekvUv {_m©v As√¶n¬ kvs]jy¬ kvIzmUv, apXembh cq]oIcn°mhp∂Xpw
ΩeΩdpØmhp∂XpamWv.
(2) a‰p kwKXnIƒs°m∏w, k¿°mcn\v Bhiyamtb°mhp∂ CΩ ]dbp∂
kwKXnIƒ°mbn bqWn‰pIƒ cq]oIcn°pItbm Ahbv°mbn {]tXyI {IaoIcW߃
\SØpItbm sNømhp∂XmWv,˛
(F) tZiob kpc£sb {]Xy£amtbm, ]tcm£amtbm _m[n°p∂ clkyhm¿Ø
tiJcn°pI, cmjv{S kpc£, {Iakam[m\]me\w, s]mXpkpc£m]me\w, Ip‰IrXy߃
XSb¬, a¿Ω {][m\amb ÿm]\ßfpsSbpw Xo{hhmZnIfn¬ Ωt∂m `oIchmZnIfn¬
Ωt∂m ISpØ `ojWn t\cnSp∂ hy‡nIfpsSbpw kpc£;
(_n) k¶o¿Ætam, \oNtam, {]amZtam, {]tXyI {]m[m\yap≈tXm Bb
Ip‰IrXyßfpsS At\zjWw;
(kn) {Sm^nIv Ωb{¥Ww;
(Un) XoctZiw, ]pg, Imb¬ {]tZiw \o¿ØS߃ F∂nhbpambn _‘s∏´
t]meokv tkh\hpw hnt\mZk©mcnIfpsSbpw Xo¿∞mSIcpsSbpw kwc£WØn
\mbp≈ t]meokv tkh\hpw;
(C) sdbn¬thbnse t]meokv tkh\w;

(F^v) Ip‰IrXyßsfbpw Ip‰hmfnIsfbpw kw_‘n®v hnhchpw
clkyhm¿Øbpw tiJcn°p∂Xpw ]cntim[n°p∂Xpw ]´nI Xømdm°epw AhbpsS
hniIe\hpw _yqtdm Hm^v an nwKv t]gvk¨kns‚ {]h¿Ø\hpw;
(Pn) t]meokv tÃj\pIfn¬ {]XnIfmtbm, Ip‰IrXyØn\v Ccbmbhtcm Bbn
FØp∂ Ip´nIfpsS {]tXyI kpc£bv°mbn Pphss\¬ t]meokv bqWn‰v ;
(F®v) Iºyq´dpIfpw a‰p UnPn‰¬ tkh\ßfpw sXcs™Sp°p∂Xn\pw,
D]tbmKn°p∂Xn\pw, {]tbmP\s∏SpØp∂Xn\pw t]meokv Hm^okpIsfbpw
DtZymKÿscbpw klmbn°pIbpw AXn\mbn Bhiyap≈ tkm^v‰vshb¿
hnIkn∏ns®Sp°pIbpw sNøpI;
(sF) t]meokv Bhiy߃°mbn sSenIΩyqWnt°js‚bpw UnPn‰¬
hm¿ØmhnΩab irwJeIfpsSbpw ]cn]me\w;
(sP) hnceSbmfw, t^mt´m{Km^n, GsX¶nepw UnPn‰¬ AYhm _tbmsa{SnIv
sSIvΩIv F∂o am¿§ßfneqsS hy‡nIfpsSbpw hkvXp°fpsSbpw Xncn®dnb¬;
(sI) Pn√m t]meokntem Xt±i t]meokv tÃj\pIfntem t]meokns‚ GsX¶nepw
NpaXe icnbmb coXnbn¬ Ω¿Δln°p∂Xn\v Ft∏mgpw FhnsSbpw kwJym_ew
IpdhmIptºmƒ hn\ykn°p∂Xn\mbn \√ hn[Øn¬ ]cnioe\w kn≤n®Xpw icnbmb
B⁄mt{iWntbmSpIqSnbXpamb dnk¿Δv tk√psS ]cn]me\w;
(F¬) ]pXnbXmbn Ωban°s∏Sp∂h¿°pw k¿Δoknep≈h¿°pw t]meokv
tkh\hpambn _‘s∏´ Imcyßfn¬, k¿°m¿ Ω›bnt®°mhp∂ at‰sX¶nepw
hy‡nIƒ°pw kwLØn\pw D≈ ]cnioe\w;
(Fw) Ip‰IrXyw, Zpc¥w, A]ISw apXembhbpambn _‘s∏´v
{]XnIcn°Ø°hn[Øn¬ k÷am°nbn´p≈ I¨t{Smƒ dqapIƒ t]msebp≈
kvs]jyssekvUv dkvt]m¨kv bqWn‰pIƒ;
(F≥) Xt±iobtam {]tXyIambtXm Bb GsX¶nepw Ωbaw \S∏nem°¬
As√¶n¬ GsX¶nepw {]tZiØv {]tXyIambn Ωbaw \S∏nem°¬;
(H) UnPn‰¬ B‚ v ssk_¿ t]meoknwKv;
(]n) t]meokns‚ I¿Øhyßfnepw NpaXeIfnepw ^e{]Zambn
klmbn°p∂Xn\v t^md≥knIv klmbItkh\߃;
(Iyq) `cW]cw, [\Imcyw, tUmIypsat‚j≥ F∂o Imcyßfnep≈ \S]SnIfneqsS
t]meokv {]h¿Ø\߃°pth≠nbp≈ `cW]camb klmbI tkh\߃;

(B¿) hnhn[XcØnep≈ Hm^okpIfpsSbpw t]meokv ÿm]\ßfpsSbpw
{]h¿Ø\Øn¬ klmbn°p∂Xn\pw AhiytPmenIfmb hrØnbm°¬, shSn∏m°¬,
]mNIw, D]IcWßfpsSbpw {]tZißfpsSbpw ]cn]me\w apXembhbv°pw Bhiyamb
s]mXphmb klmbI tkh\߃;
(Fkv) hnhn[ t]meokv tkh\ßfpambn _‘s∏´ kmaqlnIhpw
sXmgn¬]chpamb Imcy߃°pw B[pΩI t]meokv tkh\Øns‚ hnImkØn\pw
ΩhmcW At\zjWmflI kt¶X߃°pw th≠nbp≈ ]T\ßfpw KthjW hnIk\
klmbhpw.
(3) k¿°m¿ Cu bqWn‰pIsf k÷am°pIbpw AØcw bqWn‰pIsf kt¶XnIhpw
sXmgn¬]chpamb £aXbpsS D∂X ΩehmcØn¬ {]h¿Øn°phm≥ {]m]vXam°p∂Xn\v
DtZymKÿ¿°v Bhiyamb ]cnioe {IaoIcW߃ G¿s∏SpØpIbpw sNtø≠XmWv.
(4) (1)˛mw D]hIp∏n≥ Iogn¬ cq]oIcn°s∏´ AØcw bqWn‰pIfn¬ k¿°m¿
hnΩ¿t±in°mhp∂ {]Imcap≈ DtZymK]Zhnbnep≈ t]meokv DtZymKÿtcm
t]meoknXc DtZymKÿtcm c≠pwIqSntbm Dƒs∏tS≠Xpw k¿°mcn\v AhcpsS tkh\
hyhÿIƒ, Ah¿°p \¬tI≠Xmb {]tXyI Aeh≥kpIƒ, Bhiyamb {]tXyI
tbmKyXIƒ, sshZKv≤yw Ah¿°v hy‡nKXamtbm Iq´mtbm e`yamt°≠ {]tXyI
kuIcy߃ F∂nh Ω›bn°mhp∂XmWv.
22.
Hcp t]meokv DtZymKÿ\v kzbw IogptZymKÿs‚ I¿Øhy߃
Ω¿Δln°mhp∂XmsW∂v ˛ Hcp t]meokv DtZymKÿ\v, Xs‚ IogptZymKÿ\v
Ωba{]Imctam Ωba{]Imcap≈ DØchv hgntbm G¬∏n®psImSp°s∏´ GsXmcp
NpaXebpw kzbw Ω¿Δln°mhp∂Xpw A{]Imcap≈ IogptZymKÿ\v GsX¶nepw
I¿Øhy߃ G¬∏n°s∏´n´p≈ kwKXnbn¬ taeptZymKÿ\mb Hcp t]meokv
B^ok¿°v, Bhiysa∂p t_m≤yamIp∂]£w, Ωba]me\Øn\v IqSpX¬ ]q¿Ætam
kuIcy{]Ztam Bb {]`mhw \¬Ip∂Xnt\m ΩbaewL\w Hgnhm°p∂Xnt\m
Bhiysat∂m bp‡sat∂m DØat_m≤yaps≠¶n¬, AbmfpsS kz¥w \S]Sn
aptJ≥bm As√¶n¬ AbmfpsS B⁄bpsStbm A[nImcØns‚tbm Iogn¬
Ωba]cambn {]h¿Øn°p∂ GsX¶nepw Bfns‚ \S]Sn aptJ≥bm Xs‚
IogptZymKÿs‚ \S]Snsb klmbn°pItbm ]cnt]mjn∏n°pItbm AXnewLn°pItbm
XSbpItbm sNømhp∂XmWv.
23.
{Iakam[m\Øn¬ Ω∂pw At\zjWw th¿Xncn°¬ ˛ (1) k¿°mcn\v, Hcp
{]tZisØ P\kwJytbm Ωehnep≈ kmlNcytam IW°nseSpØv hnΩ¿t±in°mhp∂
AØcw {]tZiØv thKØnep≈Xpw ^e{]Zhpw s{]m^jWepamb At\zjWw
Dd∏phcpØp∂Xn\mbn DØchphgn {Iakam[m ]cn]me NpaXebp≈ t]meokn¬
Ω∂pw At\zjW NpaXebp≈ t]meokns th¿Xncn°mhp∂XmWv.

(2) (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcw t]meokv tk√psS th¿Xncn°s∏´ c≠v
hn`mKßfpsSbpw kºq¿Æamb GtIm]\w Pn√m t]meokv ta[mhn Dd∏phcptØ≠XmWv.
24. kwÿm kpc£m IΩoj≥.˛ (1) k¿°m¿. Kk‰v hn⁄m]\whgn Cu BIv‰v
{]Imcw ΩjvI¿jn°s∏´n´p≈ NpaXeIfpw I¿Øhyßfpw Ω¿Δln°p∂Xn\pambn Hcp
kwÿm kpc£m IΩoj≥ cq]oIcnt°≠XmWv.
(2) IΩojΩ¬ CΩ ]dbp∂ AwK߃ D≠mbncn°p∂XmWv, AXmbXv:˛
(i) B`y¥c hIp∏ns‚ NpaXebp≈ a{¥n, IΩojs‚ sNb¿am\mbncn°p∂XmWv
;
(ii) ΩbahIp∏ns‚ NpaXebp≈ a{¥n;
(iii) {]Xn]£ t\Xmhv;
(iv) tIcfm sslt°SXn No^v PÃnkv \maΩ¿t±iw sNøp∂ Hcp dn´tb¿Uv
sslt°mSXn PUvPn;
(v) No^v sk{I´dn, FIvkv˛H^ntjym;
(vi) B`y¥c hIp∏v sk{I´dn, FIvkv˛H^ntjym;
(vii) kwÿm t]meokv ta[mhn, FIvkv˛H^ntjym;
(viii) {Iakam[m ]me\w, `cW Ω¿ΔlWw, a\pjymhImi߃, Ωbaw,
kmaqlytkh\w, s]mXp`cW \SØn∏v F∂nhbn¬ hn]peamb hn⁄m\hpw
]cnNbhpapff s]mXp PohnXØnse {]apJcmb hy‡nIfn¬ Ω∂pw Kh¿Æ¿ \ma
Ω¿t±iw sNøp∂ aq∂v A\utZymKnI AwK߃ Ahcn¬ Hcmƒ hΩXbmbncnt°≠
XmWv;
(3) kwÿm t]meokv ta[mhn IΩojs‚ sk{I´dnbmbncn°p∂XmWv.
(4) \maΩ¿t±iw sNøs∏´ Hmtcm AwKhpw cmPnbmtem, acWØmtem a‰v hn[Øntem
t\ctØ Xs∂ AhcpsS ÿm\w HgnhmImØ]£w A©v h¿j°metذv ÿm\w
hlnt°≠Xpw ]p\¿\maΩ¿t±iØn\v tbmKycmbncn°p∂XpamWv.
(5) \maΩ¿t±iw sNøs∏´ Hcp AwKw aXnbmb ImcWan√msX XpS¿®bmbn
IΩojs‚ ap∂n¬ IqSpX¬ tbmKßfn¬ lmPcmImØ]£w IΩojs‚ sNb¿am\v
AØcw AwKsØ IΩojs‚ AwKXzØn¬ Ω∂v \o°w sNømhp∂XmWv:
F∂m¬, AØcw \o°w sNøens\Xnsc ImcWw ImWn°m≥ \ymbamb Hcp
Ahkcw \¬Inbtija√msX bmsXmcwKsØbpw Cu D]hIp∏ns‚ hyhÿIƒ {]Imcw
\o°w sNøm≥ ]mSpffX√.

(6) \maΩ¿t±iw sNøs∏´ GsXmcp AwKØn\pw cmPnhbv°m\pff Xs‚ Dt±iyw
sNb¿am\v tcJmaqew t\m´okv \¬Ins°m≠v A{]Imcw sNømhp∂Xpw A{]Imcapff
cmPn kzoIcn°s∏´m¬ AwKw ÿm\samgn™Xmbn IcpXs∏tS≠XpamWv.
(7) kpc£m IΩojΩep≠mIp∂ HgnhpIƒ aq∂v amkØn\Iw ΩItØ≠XmWv.
(8) IΩoj≥ AXnt‚Xmb {]h¿ØnIfpsS \S]Sn{Iaßfpw ImcyΩ¿ΔlWhpw
{IaoIcnt°≠XmWv.
(9) \maΩ¿t±iw sNøs∏´ kwÿm kpc£m IΩoj≥ AwK߃°v
\¬tI≠Xmb ^okpw _ØIfpw AhcpsS tkh hyhÿIfpw Ω¿Æbn°s∏Smhp∂
{]Imcambncn°pw.
25.
IΩojs‚ NpaXeIƒ.˛ (1) IΩoj\v CΩ∏dbp∂ NpaXeIƒ
D≠mbncn°p∂XmWv, AXmbXv:-˛
(F) kwÿm\Øv t]meokv tk {]h¿Øn°p∂Xn\pff s]mXphmb √]camb
am¿§Ω¿t±i߃°v cq]w \¬IpI;
(_n) t]meokns‚ Ip‰IrXy ΩhmcW ZuXyØns‚bpw tkh\m[njvTnX
{]h¿Ø\ßfpsSbpw \SØn∏n\mbn Ω¿t±i߃ \¬IpI;
(kn) s]mXphn¬ kwÿm\sØ t]meokns‚ {]h¿Ø\w ImemImeßfn¬
hnebncpØpI.
(Un) IΩojs‚ {]h¿Ø\ßfpsS hm¿jnI dnt∏m¿´v Xømdm°pIbpw k¿°mcn\v
ka¿∏n°pIbpw sNøpI;
(C) kwÿm t]meokn¬ ImemImeßfn¬ D≠mtI≠ am‰ßƒ°v am¿§Ω¿t±iw
Xømdm°n \¬IpI;
(F^v) k¿°m¿ G¬∏n®psImSp°p∂ a‰v NpaXeIƒ Ω¿Δln°pI.
(2) (1) ˛mw D]hIp∏v (Un) JWvUØn≥Iogn¬ IΩoj≥ ka¿∏n°p∂ dnt∏m¿´v
sXm´SpØv hcp∂ ktΩf\Øn¬ Ωbak` apºmsI hbvt°≠XmWv.
(3) IΩojs‚ bmsXmcp {]hrØntbbpw \S]SnItfbpw, Aßs√pff {]hrØntbm
\S]SnItfm sNbvXtXm ]pds∏Sphn®tXm Bb kabØv IΩojΩ¬ GsX¶nepw
Hgnhp≠mbncp∂p F∂ ImcWØm¬ am{Xw Akm[phmbn IcpXs∏Sphm≥ ]mSpffX√.

(4) IΩoj≥ ]pds∏Sphn® GsX¶nepw am¿§Ω¿t±ißtfm Ω¿t±ißtfm
Ωehneps≠¶nepw Hcp ASnb¥ncL´w t\cnSp∂Xn\mbn kμ¿`w A{]Imcw
Bhiys∏Sp∂ ]£w, k¿°mcn\v GsX¶nepw ImcysØ kw_‘n®v k¿°m¿
Bhiysa∂v IcpXp∂ Ω¿t±i߃ Ωbam\pkcWw ]pds∏Sphn°mhp∂XmWv.
(5) IΩojs‚ Ω¿t±i߃ t]meokv hIp∏n\v _m[Iambncn°p∂XmWv:
F∂m¬, k¿°mcn\v ImcW߃ FgpXn tcJs∏SpØnbXn\ptijw IΩojs‚
GsXmcp ip]m¿isbtbm Ω¿t±isØtbm ]q¿Æamtbm `mKnIamtbm Ωckn°pItbm
cq]t`Zs∏SpØpItbm sNømhp∂XmWv.
26.
t]meokns‚ {]h¿Ø\w hnebncpج.˛ (1) kwÿm kpc£m IΩoj≥, ap≥
kmºØnI h¿jØnse t]meokns‚ {]h¿Ø\w hnebncpØp∂Xn\pw ASpØ
kmºØnI h¿jØnte°pff {]h¿Ø Ωehmcw Ω¿t±in°p∂Xn\pambn t]meokv
{]h¿Ø\ßfntem s]mXp`cWØntem tkmtjymfPn As√¶n¬ {Inant\mfPn
]T\ßfntem kp]cnNnXcmb aq∂p hnZKv[¿ ASßp∂ Hcp ]m\ens Hmtcm h¿jhpw
Ωbant°≠XmWv.
(2) (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcw Ωban°s∏Sp∂ ]m\ense AwK߃ XpS¿®bmbn
c≠v XhWbn¬ IqSpX¬ AwKßfmbn XpScphm≥ ]mSpffX√.
(3) Ip‰IrXyßfpsS cPnÿ sNø¬, t_m[]q¿Δw ]cnanXs∏SpØnb Ip‰IrXy
ÿnXnhnhc°W°pIƒ t]meokv Xømdm°p∂Xv Ωcp’mls∏SpØn, Ip‰IrXy߃
Ipd™phcp∂p F∂v kqNn∏n°p∂Xn\mbn AØcw IW°pIƒ sXfnhmsbSp°p∂Xv
Hgnhm°m≥ {i≤n®psIm≠pw t]meokv hIp∏nse a\pjytijnhnΩtbmKhpw
hn`hhnΩtbmKhpw t]meokv \¬Ip∂ hnhn[ tkh\ßfpw t]meokns‚ G√m
taJeIfnepapff {]h¿Ø\ßfpw kw_‘n®v KpWta∑Ωehmc߃ BhjvIcn°m≥
{i≤n®psIm≠pw t]meokns‚ {]h¿Ø\߃ hnebncpØp∂Xn\mbn kwÿm kpc£m
IΩoj\v am\ZWvU߃ Ω›bn°mhp∂XmWv.
(4) kwÿm kpc£m IΩoj≥ Hmtcm h¿jhpw ASpØ kmºØnI h¿jØn¬
hnhn[ bqWn‰pIfpw imJIfpw ssIhcnt°≠Xmb I¿Øhy Ω¿ΔlWΩehmcw
Ω›bnt°≠Xpw BbXv \S∏pkmºØnI h¿jw am¿®v amkw H∂mw XobXn°papºmbn
_‘s∏´hsc Adnbnt°≠XpamWv.

A≤ymbw v
t]meokptZymKÿs‚ I¿Øhyßfpw DØchmZnXzßfpw
27. Hcp t]meokv DtZymKÿs‚ I¿Øhyw ˛ X∂n¬ `cta¬∏n°s∏´ IrXyΩ¿ΔlW
taJebn¬, Cu BIv‰v {]Imcw ΩjvI¿jn°s∏´ t]meokv NpaXeIƒ Imcy£aambpw
^e{]Zambpw Ω¿Δln°p∂Xn\pth≠n \ymbbp‡hpw Ωbam\pkrXhpamb F√m
{]hrØnIfpw Gs‰Spt°≠Xv Hmtcm t]meokv DtZymKÿs‚bpw
I¿Øhyambncn°p∂XmWv.
28.
t]meokptZymKÿs‚ {]XnIcWw ˛ Uyq´nbnembncn°p∂ Hmtcm t]meokv
DtZymKÿ\pw am\knIhpw imcocnIhpambn PmKcqIambncnt°≠Xpw t]meokns‚
NpaXeIfpsS Ω¿ΔlWw Ωbam\pkrXw Bhiyap≈ GsX¶nepw kmlNcyw AbmfpsS
{i≤bn¬s∏´m¬ I¿Øhy Ω¿ΔlWØn\mbn {]mtbmKnIambn Ignbp∂nStØmfw
thKØn¬ {]XnIcnt°≠XpamWv.
29.
t]meokptZymKÿcpsS s]cpam‰w ˛ (1) Uyq´nbnep≈ F√m t]meokv
DtZymKÿcpw s]mXpP\ßtfmSp≈ CSs]SepIfn¬ acymZbpw HuNnXyhpw
AhktcmNnXamb klm\p`qXnbpw {]ISn∏nt°≠Xpw k`yhpw am\yhpamb `mj
D]tbmKnt°≠XpamWv.
(2) Ωba]camb GsX¶nepw Dt±iyw Ωdth‰p∂Xn\v th≠nb√msX
t]meokptZymKÿ¿ B¿s°¶nepw FXncmbn _e{]tbmKw \SØphmt\m _e{]tbmKw
\SØpsat∂m As√¶n¬ {]XnIqeamb GsX¶nepw t]meokv \S]Sntbm Ωba\S]Sntbm
kzoIcn°pw Ft∂m Btcbpw `ojWns∏SpØphmt\m ]mSp≈X√.
(3) t]meokptZymKÿ¿ Ip‰IrXyØnΩcbmbhtcmSv {]tXyIamb klm\p`qXn
s]cpam‰Øn¬ {]ISn∏nt°≠Xpw kv{XoIƒ, Ip´nIƒ, apXn¿∂ ]uc∑m¿, IgnhpIfn¬
hyXykvXcmbh¿ F∂nhcpsS {]tXyImhiy߃°v ]cnKW\
\¬Ip∂hcpambncnt°≠XmWv.
(4) t]meokptZymKÿ¿ A\mhiyamb B{IatWm’pIXm {]IS\w
h¿÷nt°≠Xpw {]tIm]\ap≠mbm¬ Xs∂bpw BflΩb{¥Wan√mØ s]cpam‰w
Hgnhmt°≠XpamWv.
(5) t]meokptZymKÿcpsS ]cnNcWØntem IÃUnbntem D≈ BtcmSpw
tamiambn s]cpamdphmt\m k`ya√mØ `mj D]tbmKn°phmt\m ]mSpffX√.
(6) t]meokptZymKÿ¿ s]mXp ÿeØv {]Xy£s∏Sptºmƒ imcocnIambn
kpk÷cmbncnt°≠Xpw, GsX¶nepw NpaXe ipjvIm¥ntbmSpIqSn B kabw
Ω¿Δln®Xpaqea√msX, aen\ambtXm hyØntbm shSnt∏m C√mØtXm Bb
Ahÿbne√ F∂v kzbw {i≤n®v Dd∏mt°≠XpamWv.

30. t]meokv DtZymKÿ¿ \√ BtcmKyÿnXn ImØp kq£nt°≠XmsW∂v ˛ (1)
F√m t]meokv DtZymKÿcpw imcocnIhpw am\knIhpamb \√ BtcmKyΩe
ImØpkq£nt°≠XmWv.
(2) kwÿm t]meokv ta[mhn°v, Cu hnjbw kw_‘n®v k¿°m¿
]pds∏Sphnt®°mhp∂ GsX¶nepw Ω¿t±iØn\v hnt[bambn, {]mbw, enwKt`Zw,
tPmenbpsS kz`mhw, s]mXp kaqlØn¬ s]mXpsh Ωehnep≈ Ahÿ F∂nhbv°v
aXnbmb ]cnKW \¬Ins°m≠v, Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ ImØpkq£nt°≠
imcocnIhpw am\knIhpamb ImcytijnbpsS Ωehmcw hnΩ¿tZin°mhp∂XmWv.
(3) GsX¶nepw ]cnt°m NpaXemΩ¿ΔlWtam NpaXemΩ¿ΔlWØnΩSbn¬
t\cn´ kmlNcyw aqetam Zo¿L\mfsØ AkpJw sImt≠m (2) ˛mw D]hIp∏p{]Imcw
hnΩ¿t±in°s∏´ Ωehmcw ImØpkq£n°p∂Xn\v km[n°p∂n√ F¶n¬ bmsXmcp
t]meokv DtZymKÿt\mSpw, imcocnI Ωehmcw ]pe¿Øp∂Xn¬ hogvNhcpØn F∂
ImcWØm¬ hnthN\w ImWn°phm≥ ]mSp≈X√:
F∂m¬, k¿°m¿ Ω¿Æbn°p∂ am\ZWvU߃°pw \S]Sn{Ia߃°pw
hnt[bambn t]meokv tPmen sNøphm≥ imcocnIhpw am\knIhpw Bb Imcytijn
C√mØ Hcmsf Ω¿_‘nX s]≥jt\m {]tXyI B\pIqeyßtfm \¬In k¿Δokn¬
Ω∂v hnSpX¬ sNømhp∂XmWv.
(4) k¿°m¿, tIcfmt]meoknse AwK߃°nSbn¬ am\knIhpw imcocnIhpamb
BtcmKyw h¿≤n∏n°p∂Xn\v t{]m’ml\hpw ASnÿm kuIcyßfpw \¬Ip∂ {]tXyI
kwhn[m\߃ hn`htijnbv°v hnt[bambn G¿s∏SptØ≠XmWv.
31.
t]meokv hnhc߃ clkyambn kq£nt°≠XmsW∂v ˛ (1) GsX¶nepw
hy‡nbpsStbm ÿm]\Øns‚tbm {]h¿Ø\߃ kw_‘n®v t]meokv AhcpsS
I¿Øhy Ω¿ΔlWØnΩSbn¬ tiJcn°p∂ F√m hnhcßfpw, GsX¶nepw HutZymKnI
Bhiy߃°v D]tbmKs∏SpØp∂Xn\√msX, clkyambn kq£nt°≠XmWv.
(2) Ip‰IrXy߃ I≠p]nSn°p∂Xnt\m XSbp∂Xnt\m th≠n hnhc߃
{]kn≤s∏SpØp∂Xv HutZymKnI Bhiyßfn¬ Dƒs∏Sp∂XmWv.
(3) ]{Xßfntem GsX¶nepw Zriyam[yaßfntem {]kn≤oIcn°p∂Xn\v th≠n
kwÿm t]meokv ta[mhnbpsS A\paXnbn√msX IÃUnbnep≈ hy‡nIsf
{]Z¿in∏n°phmt\m AhcpsS t^mt´m FSp°p∂Xv A\phZn°phmt\m ]{XktΩf\w
\SØphmt\m ]mSp≈X√.

32. t]meokptZymKÿs‚ hniZoIcW _m≤yX ˛ (1) GsXmcp Bfnt\m As√¶n¬
AbmfpsS Xmev]cyw kwc£n°p∂ GsX¶nepw {]XnΩ[nt°m, Xs‚ icocsØtbm,
kzØns≥bm, Io¿Ønsbtbm {]XnIqeambn _m[n® GsXmcp t]meokv \S]SnbpsSbpw
ImcWw At\zjn°p∂Xn\pw Adnbp∂Xn\pw AhImiap≠mbncn°p∂XmWv.
(2) Hcp t]meokv DtZymKÿ≥, GsX¶nepw Hcmfns‚ icocsØtbm kzØnt≥bm
Io¿Øntbtbm A]mbs∏SpØphmt\m Ahsb {]XnIqeambn _m[n°phmt\m
km≤yXbp≈ GsXmcp {]hrØn sNøptºmgpw AØcw {]hrØnsb Ωb{¥n°p∂
GsX¶nepw Ωba{]Imctam As√¶n¬ kwÿm t]meokv ta[mhnbpsS DØchv
{]Imctam Hmtcm {]tXyI kmlNcyØnepw \ymbambn {]mtbmKnIamb coXnbn¬ Xs‚
\S]SnIƒ kw_‘n®v tcJIƒ Xømdm°n kq£nt°≠XmWv;
F∂m¬, \S∂psIm≠ncn°p∂ At\zjWØnt\m, hnNmcWbvt°m cmjv{SØns‚
kpc£mXmev]cyØnt\m, lmΩIcamIpsa∂ ImcWØm¬, GsX¶nepw Bfn\v hnhcw
\¬ImXncn°p∂Xn\v Cu hIp∏n¬ ASßnbncn°p∂ bmsXm∂pw Xs∂
XS ambncn°bn√.
33.
t]meokn\pw s]mXpP\߃°pw HmUntbm, hoUntbm, As√¶n¬ CeIvt{SmWnIv
dn°m¿UpIƒ kq£n®p hbv°mhp∂XmsW∂v ˛ (1) t]meokn\v AhcpsS NpaXeIƒ
Ω¿Δln°p∂XnΩSbn¬ sNbvX GsXmcp {]hrØnbpsSbpw HmUntbm, hoUntbm
As√¶n¬ CeIvt{SmWnIv dn°m¿UpIƒ Xømdm°n kq£n°mhp∂Xpw Aßs√p≈
dn°m¿UpIƒ t]meokv \S]SnbpsS kXymhÿ tNmZyw sNøs∏Sp∂ GsXmcp
\S]Sn{Iaßfnepw D]tbmKs∏SpØmhp∂XpamWv.
(2) Hcp t]meokv DtZymKÿ\pw, GsX¶nepw s]mXpÿetØm kzImcy ÿetØm
\S°p∂ GsX¶nepw t]meokv {]h¿Ø\Øns‚tbm \S]SnbpsStbm HmUntbm, hoUntbm
As√¶n¬ CeIvt{SmWnIv dn°m¿UpIƒ s]mXpP\ßfn¬ Bsc¶nepw Ωbahnt[bambn
FSp°p∂Xns XSbphm≥ ]mSp≈X√.
34.
t]meokn\v ]cmXn Fßs \¬IWsa∂v.˛ 1973 se {Inan\¬ \S]Sn
ΩbakwlnXbnse (1974 se 2˛mw tI{μ BIv‰v ) hyhÿIƒ°v hnt[bambn t]meokn\p≈
Hcp ]cmXn hmMvaqetam tcJaqeamtbm BwKyØneqsStbm ASbmfØneqsStbm
As√¶n¬ UnPn‰tem CeIvt{SmWnt°m Bb D]m[nIfneqsStbm \¬Imhp∂Xpw
]cmXnbnt∑¬ _‘s∏´ t]meokv DtZymKÿ≥ DNnXamb Ωba\S]Sn FSp°phm≥
_m≤yÿ\mbncn°p∂XpamWv.

35. km£nItfmSv t]meokv am\yambn s]cpamtd≠XmsW∂v.˛ (1) Ωbam\pkrXambn
Xm≥ HutZymKnIambn Bcmtb≠p∂ GsX¶nepw ImcysØ kw_‘n®v hkvXpXIfpw
kmlNcyßfpw GsX¶nepw Bfn\v Adnhps≠¶n¬ Hcp t]meokv DtZymKÿ\v AØcw
Bfns A\mhiyambn _p≤nap´n°p∂n√ F∂v Dd∏m°nsIm≠v B Bfnt\mSv A°mcyw
Bcm™v Adnbp∂Xn\p≈ \S]Sn FSp°mhp∂XmWv.
(2) km[mcWbmbn, AØcw F√m BfpIsfbpw, AhcpsS XmakÿetØm tPmen
ÿetØm Ah¿ AhnsS D≈t∏mƒ kao]nt°≠Xpw Cu BhiyØn\mbn Ip´nIsftbm,
kv{XoIsftbm, apXn¿∂ ]uc∑msctbm t]meokv tÃjΩte°v hnfn®phcpØphm≥
]mSn√mØXpamWv.
(3) GsX¶nepw hkvXpXtbm kmlNcytam Bcm™dnbp∂Xn\mbn t]meokns\
klmbnt°≠n h∂p F∂ ImcWØm¬ GsX¶nepw Bƒ°v GsX¶nepw Znhkw Xs‚
thX\w \jvSamIp∂{X KuchXcamb AkuIcyw D≠mIpIbmsW¶n¬ Abmƒ°v
{Inan\¬ PÃnkv an teΩbkv FIvkvs]≥kkv ^≠n¬ Ω∂v s]mXphmbn
Ω¿Æbnt®°mhp∂ am\ZWvU߃°p hnt[bambn kwÿm t]meokv ta[mhn
Ω›bn°p∂ XpI \¬tI≠XmWv.
36.
Bhiys∏´m¬ Xncn®dnbp∂Xn\p≈ hy‡nhnhc߃ \¬tI≠XmsW∂v ˛ (1)
Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ aXnbmb ImcWßfm¬ Bhiys∏´m¬ GsXmcmfpw Xs∂
Xncn®dnbp∂Xn\p≈ hy‡nhnhc߃ \¬tI≠XmWv.
(2) Hcp hy‡nbpsS Xncn®dnb¬ Dd∏m°p∂Xn\mhiyamb DNnXhpw \ymbhpamb
\S]SnIƒ B t]meokv DtZymKÿ\v kzoIcn°mhp∂Xpw Cu BhiyØnte°mbn Hmtcm
kμ¿`Øn\pw DNnXamb coXnbn¬ Aßs√p≈ hy‡n]camb Xncn®dnb¬ tcJIƒ
{]kvXpX t]meokptZymKÿ\v krjvSn°pItbm Xømdm°pItbm sNømhp∂XpamWv.
(3) bmsXmcmfnt√pw Abmƒ \¬Inb Xncn®dnb¬ hnhc߃
]cntim[nt°≠Xps≠∂ ImcWØm¬ am{Xw Cu hIp∏p {]Imcap≈ A[nImcw
ImcWam°n Hcp coXnbnepw AdÃpsNøphmt\m IÃUnbn¬ kq£n°phmt\m k©mc
Ωb{¥WØn\v hnt[b\m°mt\m ]mSp≈X√.
(4) Cu hIp∏p {]Imcw A[nImcw hnΩtbmKn°p∂ F√m t]meokptZymKÿcpw
kzbw a‰p≈h¿°v ImWذ hn[Øn¬ Xncn®dnb¬ _mUvPv As√¶n¬ Im¿Uv
[cn®ncnt°≠Xpw Bsc¶nepw Bhiys∏´m¬ Aßs√p≈ HutZymKnI Xncn®dnb¬
tcJ Ahsc ImWnt°≠XpamWv.
37.
kzImcy ÿeßfn¬ t]meokn\p≈ {]thi\w.˛ kpc£ Dd∏m°p∂Xnt\m
Bk∂amb A]ISw Hgnhm°p∂Xnt\m th≠n Hmtcm t]meokv DtZymKÿ\pw BNmcw,
acymZ, kzImcyX, HuNnXyw F∂nhbv°v X°Xmb ]cnKW \¬Ins°m≠v, icnsb∂pw
aXnbmbsX∂pw Aßs√p≈ DtZymKÿ\p \ymboIcW _m≤yÿXbpw
DØchmZnXzhpw D≈ ImcWaps≠¶n¬, GsXmcp kzImcy ÿeØpw
{]thi\ap≠mbncn°p∂XmWv:

F∂m¬, Hcp t]meokv DtZymKÿ≥, Cu A[nImcw hnΩtbmKn°p∂Xn\p apºv,
sI´nSØns‚bpw ]cnkcØns‚bpw NpaXebp≈ hy‡nbpsS klIcWhpw kΩXhpw
t\Sm≥ km≤yamIp∂nStØmfw {iant°≠XmWv.
38.
Ip‰IrXyw XSbp∂Xn\v t]meokv CSs]tS≠XmsW∂v ˛ (1) Hcp t]meokv
DtZymKÿ≥ AbmfpsS km∂n≤yØntem kao]tØm \S∂p sIm≠ncn°p∂tXm
\S°m≥ t]mIp∂tXm Bb GsX¶nepw Ip‰IrXyw AbmfpsS Ignhns‚ ]camh[n
Ωba]cambn CSs]´v XStb≠Xpw AhkmΩ∏nt°≠XpamWv.
(2) Cu BhiyØn\mbn Abmƒ°v ÿeØp≈ GsX¶nepw Imbi‡nbp≈
{]mb]q¿Ønbmb hy‡nbpsS tkh\w Ωbam\pkrXw Bhiys∏Smhp∂Xpw
kzoIcn°mhp∂Xpw \ymbamb ImcWan√msX bmsXmcmfpw ÿeØv k∂nlnX\mb
DtZymKÿ≥ \¬Inb A{]Imcap≈ Ωbam\pkrXhpw \ymbhpamb Ω¿t±i߃
A\pkcn°mXncn°phm≥ ]mSn√mØXpamIp∂p.
(3) A{]Imcap≈ Ω¿t±i߃ A\pkcn°mXncp∂p F∂ ImcWw sIm≠pam{Xw
Hcp hy‡nsb Hcp t]meokv DtZymKÿ\pw AdÃv sNømt\m \o°w sNømt\m ]mSp≈X√.
am{Xa√ Bhiys∏´ tkh\w X’abw \¬Inbn√ F∂ ImcWØm¬ Abmƒs°Xncmbn
Pn√m t]meokv ta[mhnbpsS ap≥Iq¿ A\paXnbn√msX bmsXmcp Ωba \S]SnIfpw
kzoIcn°m\pw ]mSn√mØXmIp∂p.
39.
t]meokns‚ Ωba{]Imcap≈ Ω¿t±i߃ ]ment°≠XmsW∂v ˛ (1) Cu
BIv‰n≥ Iognep≈ Xs‚ NpaXeIƒ Ω¿Δln°p∂Xn\pth≠n Hcp t]meokv
DtZymKÿ≥ \¬Ip∂ Ωba{]Imcap≈ Ω¿t±i߃ F√mhcpw ]ment°≠XmWv.
(2) Ωbaw A\pimkn°p∂ GsX¶nepw Ω¿t±iw A\pkcn°s∏Sp∂p
F∂pd∏phcpØp∂Xn\v Cu BIvt‰m AXn≥Iogn¬ D≠m°nb GsX¶nepw N´tam,
dKptejt\m, DØcthm {]Imcw Hcp t]meokv DtZymKÿΩ¬ Ω£n]vXamb GsX¶nepw
Ωbam\pkrX NpaXe Ω¿Δln°p∂XnΩSbv°v, Hcp t]meokv DtZymKÿ\v,˛
(F) GsX¶nepw Ωba{]Imctam As√¶n¬ GsX¶nepw ΩbaØn≥ Iogn¬
D≠m°nb GsX¶nepw N´tam DØcthm {]Imctam in£m¿lamb Hcp Ip‰IrXyw sNøm≥
Hcpßp∂ Hcmƒ°v AXv XSbp∂Xn\mbn ap∂dnbn∏p \¬Imhp∂XmWv;
(_n) GsXmcp BtfmSpw, Abmƒ kz¥w ImcyØntem as‰mcmfpsS ImcyØntem
Xs‚ NpaXebnep≈ GsX¶nepw ImcyØntem {]h¿Ønt°≠ coXn Ω¿Æbn°p∂
GsXmcp Ωbahpw ]men°phm≥ Bhiys∏Smhp∂XmWv;

(kn) (F)˛bpw (_n)˛bpw C\ßfnse hyhÿIƒ°v hnt[bambn, Ip‰w
sNbvXpsIm≠ncn°p∂tXm As√¶n¬ t]meokv DtZymKÿs‚ km∂n≤yØn¬ Ip‰IrXyw
sNbvXtXm Bb GsXmcmtfbpw, Aßs√p≈ AdÃv Ωbam\pkrXw BhiyamsW∂v
IcpXp∂]£w, AdÃv sNømhp∂XmWv;
(Un) Ip‰IrXyw sNøm\p]tbmKn®tXm, AXn\pth≠n DS≥ D]tbmKn°m≥
t]mIp∂tXm Bb GsXmcp hkvXphpw ]nSns®Sp°mhp∂XmWv;
(C) GsX¶nepw Hcp hkvXphpambn _‘s∏´v Hcp Ip‰IrXyw \S∂n´ps≠¶n¬,
AØcØnep≈ Ip‰IrXyw XSbp∂Xnt\m AtX∏‰n At\zjWw \SØp∂Xnt\m, AØcw
]nSns®Sp°¬ BhiyamsW¶n¬, B hkvXp ]nSns®Sp°mhp∂XmWv.
40.
t]meokn\v \o°w sNømsa∂v.˛(1) s]mXpP\߃ lmPcp≈ ÿeØv At©m
AXne[nItam BfpIƒ, Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ \¬Inb GsX¶nepw Ω¿t±iw
sNdpØp Ω¬°pItbm Ωckn°pItbm As√¶n¬ Ah ]men°p∂Xn¬ hogvN
hcpØpItbm sNbvXm¬, {]kvXpX t]meokv DtZymKÿ\v, Cu BIv‰nsetbm at‰sX¶nepw
ΩbaØnsetbm GsX¶nepw hyhÿ {]Imcw Abmƒ°v ssIs°m≈mhp∂ at‰sX¶nepw
\S]Snsb _m[n°msX Xs∂, AØcw BfpIsf s]mXpP\߃°v {]thi\ap≈Xpw
kao]Øp≈Xpw ]ckys∏SpØnbXpamb Hcp ÿetذv \o°w sNøn°mhp∂Xpw,
AhcpsS t]cpw ta¬hnemkhpw Bcm™v Adn™v tcJs∏SpØnbXn\ptijw, Ahsc
F{Xbpw thKw hn´bbvt°≠XpamWv:
F∂m¬, bmsXmcp ImcWhimepw A{]Imcw \o°w sNbvXhsc aq∂p aWn°qdn¬
IqSpX¬ kq£n°phm≥ ]mSp≈X√.
(2) aq∂p aWn°qdpIƒ°Iw hn´b°s∏Sp∂ Aßs√p≈ Iq´mb \o°w sNø¬
Hcp Ip‰IrXysØ kw_‘n® AdÃmbn IcpXs∏Sphm≥ ]mSp≈X√.
41.
{]tXyI A[nImcs∏Spج Bhiyap≈ Ip‰IrXyßfn¬ t]meokv \S]Sn. ˛ (1)
Hcp t]meokv DtZymKÿ\v, Xs‚ ]Zhnbmtem A[nImcnXbmtem AdÃpsNøphmt\m
]nSns®Sp°phmt\m GsX¶nepw {]tXyI Ωba{]Imcw A[nImcs∏SpØnbn´n√mØ
GsX¶nepw sImss·k_nƒ Ip‰Øn¬ {]Xy£Øn¬Xs∂ hy‡ambn Dƒs∏´ Hcmsftbm
hkvXphns≥bm, \S]SnIƒ kzoIcn°p∂Xn\v Ωba]cambn £aXbp≈ as‰mcp t]meokv
DtZymKÿt\m A[nImcntbm hs∂Øn Ωba{]Imcw \S]SnIƒ FSp°p∂Xv
km≤yam°p∂Xn\pth≠n, ]camh[n BdpaWn°q¿ kabtذv ImØpkq£n°m
hp∂XmWv.
(2) ta¬ D]hIp∏p {]Imcw e`yamb A[nImcw Hcp t]meokptZymKÿ≥
D]tbmKn°p∂Xv Abmƒ A{]Imcw {]h¿Øn®ns√¶n¬ £aXbp≈ DtZymKÿs‚tbm
A[nImcnbpsStbm A`mhwaqew Ip‰hmfn c£s∏Sphmt\m sXfnhpIƒ
\in∏n°s∏Sphmt\m \ymbamb km≤yXbp≈ kmlNcyßfn¬ am{Xambncnt°≠XmWv.

(3) A{]Imcw Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ {]h¿Øn°ptºmƒ BbXv \ymbamb
{]mtbmKnIXbv°v hnt[bambn ÿeØv e`yamb tbmKycmb km£nIfpsS
km∂n≤yØnepw Bfns≥bm hkvXphns≥bm ImØpkq£nt°≠Xv B {]tXyI
kmlNcyØn¬ \ymbhpw bp‡hpw DNnXhpamb ÿeØpw Bbncnt°≠XmWv.
42.
{Iakam[m\]me\hpw A]mb߃ XSbepw.˛(1) GsX¶nepw ÿeØv
KpcpXcamb {IacmlnXytam kam[m ewL≥am, IqSnbncn°p∂ P\߃°v {]ISambXpw
DS≥ kw`hn°mhp∂Xpamb A]mbtam XSbp∂Xn\pth≠n AØcw ÿeØp
k∂nlnX\mb A[nImcnXbp≈ GsXmcp t]meokv DtZymKÿ\pw, Abmƒ°v
Bhiysa∂v IcpXp∂ \ymbamb Ω¿t±i߃ AØcw ÿeßfnse BfpIfpsS
s]cpam‰w kw_‘n®v \¬Imhp∂Xpw AØcw Ω¿t±i߃ F√m BfpIfpw ]men°phm≥
_m≤yÿcmbncn°p∂XpamWv.
(2) GXp t]meokv DtZymKÿ\pw, (1)˛mw D]hIp∏nse hyhÿIƒ {]m_eyØn¬
hcpØp∂Xn\mbn, s]mXpP\km∂n≤yap≈ kzImcy ÿm]\߃ Dƒs∏sSbp≈, F√m
s]mXpÿeßfnte°pw kzX{¥amb {]thi\ap≠mbncn°p∂XmWv.
43.
t]meokv bqWnt^mw hyXykvXhpw {]tXyIhpw Ffp∏Øn¬ Xncn®dnbm≥
Ignbp∂Xpw Bbncnt°≠XmsW∂v ˛ (1) t]meokv DtZymKÿcpsS bqWnt^mw,
hyXykvXhpw {]tXyIhpw Ffp∏Øn¬ Xncn®dnbphm≥ Ignbp∂Xpambncn°Ww F∂
Bhiyw ap≥Ω¿Øn, kwÿm t]meokv ta[mhn°v k¿°mcns‚ ap≥Iq´nbp≈
s]mXphmb AwKoImctØmSpIqSn, F√m ]Zhnbnepw hn`mKßfnepw D≈ t]meokv
DtZymKÿcpsS bqWnt^mw F¥mbncn°Ww F∂v hnΩ¿t±in°mhp∂XmWv.
(2) bqWnt^mw [cnt°≠ kμ¿`ßfpw coXnbpw bqWnt^mw Ω¿_‘ambpw
[cn®ncnt°≠Xpw C—m\pkcWw [cnt°≠Xpw [cnt°≠Xn√mØXpamb tPmenIfpw
GsX∂v kwÿm t]meokv ta[mhn°v hnΩ¿t±in°mhp∂XmWv.
(3) t]meokv DtZymKÿ≥ Ft∏mgpw Xs‚ bqWnt^mw DNnXhpw tbmKyhpw
tISp]mSpIƒ C√mØXpw Bb ÿnXnbn¬, hrØntbmSpIqSn kq£nt°≠XmWv.
(4) HutZymKnI Bhiy߃°mbn Aßs sNøp∂ Hcp t]meokv
DtZymKÿ\√mØ bmsXmcmfpw, Iem]ctam imkv{X kw_‘nbmbtXm Bb
BhiyØn\√msX, t]meokv bqWnt^mtam, t]meokv bqWnt^mw F∂ tXm∂¬
Dfhm°p∂tXm Bb bmsXmcp thjhpw [cn°phm≥ ]mSn√mØXmWv.

(5) Hcp {]tXyI thjw AØcsamcp tXm∂¬ Dfhm°p∂pthm F∂Xv, B thjw
[cn®ncn°p∂ Hcp hy‡n Hcp Ωco£IΩ¬ Ω∂v kpam¿ Ccp]Ønb©v ao‰¿ AIse
Ω¬°ptºmƒ B thj[mcn bqWnt^mw [cn® Hcp t]meokv DtZymKÿ\msW∂v
Ωco£I\v tXm∂p∂pt≠m C√tbm F∂Xns‚ ASnÿm\Øn¬ kwÿm t]meokv
ta[mhn A[nImcs∏SpØp∂ Hcp DtZymKÿ≥ XocpamΩt°≠XmWv.
44.
t]meokv Uyq´n hml\߃ hyXykvXhpw {]tXyIhpw Xncn®dnbm≥ Ignbp∂Xpw
Bbncnt°≠XmsW∂v ˛ (1) kwÿm t]meokv ta[mhn°v, k¿°mcns‚ ap≥Iq´nbp≈
AwKoImctØmSpIqSn, t]meokv hml\߃ hyXykvXhpw {]tXyIhpw s]mXpP\߃°v
Ffp∏Øn¬ Xncn®dnbphm≥ Ignbp∂Xpambncn°Wsa∂ Bhiyw ap≥Ω¿Øn Hmtcm
t]meokv Uyq´n hml\Øns‚bpw Ωdw, ASbmf߃, k÷oIcW߃, hml\Øns‚
`mKambn LSn∏nt°≠ D]IcW߃ F∂nh hnΩ¿t±in°mhp∂XmWv.
(2) hnΩ¿t±in°s∏´ cq]Ønep≈ t]meokns‚ F√m Uyq´n hml\ßfpw
ASnb¥nctam {][m\ambtXm Bb at‰sX¶nepw tPmenbn¬ B kabw hym]rXas√¶n¬
GsXmcmfns‚bpw ASnb¥ncamb klmbm`y¿∞≥bmSv {]XnIcn®v \ymbhpw
kμ¿t`mNnXhpamb t]meokv klmbw \¬tI≠Xn\mbn D]tbmKs∏SptØ≠XmWv.
(3) HutZymKnI BhiyØn\mbn Aßs sNøp∂ t]meokv DtZymKÿ\√mØ
bmsXmcmfpw, Iem]ctam imkv{Xkw_‘ntbm Bb BhiyØn\√msX GsXmcp
hml≥Øbpw AXv Hcp t]meokv hml\amsW∂ tXm∂¬ Dfhm°p∂ ÿnXnbn¬
kq£n°phmt\m D]tbmKn°phmt\m ]mSn√mØXpw Hcp Ω¿±njvS hml\w AØcsamcp
tXm∂¬ Dfhm°p∂pthm F∂Xv B hml\Øn¬ Ω∂v kpam¿ \qdv ao‰¿ AIse
Ω¬°p∂ Hcp km[mcW Ωco£I\v, {]kvXpX hml\w t]meokns‚ Uyq´n hml\ambn
tXm∂p∂pt≠m C√tbm F∂Xns‚ ASnÿm\Øn¬ kwÿm t]meokv ta[mhn
A[nImcs∏SpØp∂ Hcp DtZymKÿ\v XocpamΩ°mhp∂XmWv.
45.
{]iv\_m[nX {]tZißfn¬ {]tXyI A[nImc߃ ˛ (1) h¿§obtam cmjv{Sobtam
Bb ImcWßfmtem A{IaØmtem `oIc{]h¿Ø≥am tZihncp≤Xtbm aqetam
GsX¶nepw {]tZiØv A{Iaßfpw, hn[zwkI {]h¿Ø\ßfpw s]mXpkzØv \in∏n°epw
hym]Iambpw Zp lambpw _m[n®m¬, k¿°mcn\v, B {]tZisØ Hcp {]iv\_m[nX
{]tZiambn {]Jym]n°mhp∂XmWv.
(2) Hcp {]tZiw {]iv\_m[nX {]tZiambn {]Jym]n°s∏´m¬ Pn√m t]meokv ta[mhn
ΩtbmKn°p∂Xpw sU]yq´n t]meokv kq{]≠ns‚ dm¶n¬ IpdbmØXpamb DtZymKÿ\v
{Iakam[m ]me\Øns‚ Xm¬∏cym¿∞w,˛

(F) B {]tZiØv BfpIfpsSbpw hml\ßfpsSbpw k©mcØn\v \ymbamb
]cnanXnIƒ G¿s∏SpØpIbpw;
(_n) B {]tZiØv GsX¶nepw BfpsS {]h¿Ø\߃°v Ωb{¥Ww
G¿s∏SpØnbns√¶n¬ Abmƒ {Iakam[m ]me\Øn\v `wKw hcpØp∂ {]h¿Ø\߃
\SØpsa∂v t]meokn\v hkvXpXm]cambn t_m≤yap≈ ]£w, Abmƒ FhnsSbmWv
F∂v Abmƒ, t]meokns t]meokv Ω¿t±in°p∂ coXnbn¬ Adnbn®p
sIm≠ncn°Wsa∂v Abmƒ°v DØchv \¬IpIbpw;
(kn) B {]tZiØv Bbp[ßfpsSbpw kvt^mSIhkvXp°fpsSbpw ssek≥kv
kkvs]‚ v sNøpIbpw, ssek≥kv D≈htcmSv AhcpsS Bbp[߃ kq£n°phm≥
t]meokns G¬∏n°m≥ Ω¿t±in°pIbpw;
(Un) B {]tZitذv {]thin°p∂tXm As√¶n¬ AhnsS Ω∂v hn´pt]mIp∂tXm
Bb GsXmcmsftbm, hml\sØtbm, Is≠bv\sdtbm ]cntim[n∏n°pIbpw;
sNømhp∂XmWv.
46.
AdÃv sNøs∏´hcpsS taep≈ Ωb{¥Ww.-˛ (1) Hcp t]meokv DtZymKÿ\v,
Abmƒ AdÃv sNbvXbmƒ IÃUnbn¬ Ω∂pw Ωbahncp≤ambn c£s∏Sp∂n√m F∂v
Dd∏phcpØphm≥ DNnXamb _‘ kwhn[m\߬ D]tbmKn°mhp∂Xpw Aßs\
c£s∏Sm≥ {ian°p∂ Bƒs°Xncmbn Bhiyamb _e{]tbmKw \SØmhp∂XpamWv.
(2) AdÃv sNøp∂ t]meokv DtZymKÿ≥, AdÃv sNøs∏´bmƒ
ssIhneßne√mØ]£w IÃUnbn¬ Ω∂pw c£s∏Spsat∂m a‰p≈hsctbm
Xs∂Øs∂tbm D]{Zhw G¬∏n°psat∂m hnizkn°m≥ X° ImcWans√¶ntem,
{]kvXpX ImcW߃ B DtZymKÿ≥ FgpXn tcJs∏SpØnbn´ns√¶ntem AdÃv
sNøs∏´bmsf Ωb{¥n°p∂Xn\mbn ssIhneßv D]tbmKn°m≥ ]mSp≈X√.
(3) Hcmƒ AdÃv sNøs∏´v t]meokv IÃUnbnencn°ptºmƒ kμ¿`Øn\v \ymbambn
tbmPn® am\yamb coXnbn¬ Abmƒ ]Xnhmbn [cn®p ioen® thjw D]tbmKn°phm≥
Abmsf A\phZnt°≠XmWv.
47.
NnØtcmKnIƒ, aZy]mΩIƒ, AkpJap≈h¿ F∂nhsc IÃUnbn¬
kq£n°p∂Xv -˛ (1) _p≤n{`aØmtem, NnØtcmKw aqetam, elcnbpsS D]tbmKwaqetam
a‰phn[Øntem kzbw kwc£n°m≥ Ai‡cmbtXm a‰p≈h¿°v D]{Zhw
D≠m°phmΩSbp≈tXm Bb Hcmsf t]meokn\v kpc£m IÃUnbn¬
FSp°mhp∂XmWv.
(2) A{]Imcw kpc£m IÃUnbn¬ FSp°s∏´ Bfns‚ Xm¬∏cy kwc£WØn\v
AØcw ASnb¥nc \S]Sn BhiyamsW¶n¬ Hcp saUn°¬ ÿm]≥ØmSv B Bfns\
Ωco£WØntem NnIn’bntem Ccp]Øn\mev aWn°qdn¬ IhnbmØ kabtذv
kq£n°Wsa∂v tcJmaqew A`y¿∞n°mhp∂Xpw ÿm]\Øns‚ A[nImcnIƒ B
A`y¿∞ A\pkcn°m≥ _m≤yÿcmbncn°p∂XpamWv.

(3) Ωehnep≈ GsX¶nepw Ωba{]Imcw {]kvXpX hy‡nbpsS NnIn’tbbpw
IÃUntbbpw kw_‘n®v Xocpam\saSp°m≥ GsX¶nepw aPnkvt{S‰n\v £aXbps≠¶n¬,
B hnhcw {]kvXpX aPnkvt{S‰ns Imehnfw_w IqSmsX Adnbnt°≠Xpw aPnkvt{S‰ns‚
DØchp{]Imcw XpS¿ \S]SnIƒ kzoIcnt°≠XpamWv.
48.
Ip‰mtcm]nX¿°p≈ sshZy]cntim[\ -˛ GsXmcp tbmKyXbp≈ saUn°¬
{]mIvSojWdpw, At±lØns‚ apºmsI sshZy ]cntim[√v°mbn Hcp t]meokv
DtZymKÿ≥ lmPcm°p∂, Ip‰w Btcm]n°s∏´tXm kwibn°s∏´tXm Bb Hcmsf
B DtZymKÿs‚ Bhiy{]Imcw, Bhiyamb sshZy]cntim[ \SØphm≥
_m≤yÿ\mbncn°p∂XmWv.
49.
Ip‰mtcm]nX¿°p≈ NnIn’ ˛ (1) t]meokv IÃUnbnep≈ BfpIsf aXnbmb
Imhenepw t]meokv Ωco£WØnepw NnIn’n°p∂Xn\mbn F√m Bip]{XnIfpw
{]mtbmKnI kmlNcyßf\pkcn®v th≠{X kuIcyw \¬tI≠XmWv.
(2) t]meokv Bhiys∏´m¬ AØcw BfpIfpsS NnIn’m kw_‘amb F√m
saUn°¬ tcJIfpsSbpw ]I¿∏v DS≥ lmPcm°m≥ Bip]{Xn A[nImcnIƒ
_m≤yÿcmWv.
(3) GsX¶nepw ASnb¥ncL´Øn¬ Hcp kzImcy Bip]{Xnbn¬ XpS°Øn¬
{]thin°s∏´ GsXmcp Btfbpw BtcmKymhÿ ]cntim[n°p∂ tUmIvSdpsS
AwKoImcØn\p hnt[bambn Ignbp∂{X thKØn¬ k¿°m¿ Bip]{Xnbnte°v
amt‰≠XmWv.
(4) t]meokv IÃUnbnep≈ HcmfpsS sshZy]cntim[√psSbpw NnIn’bpsSbpw
dnt∏m¿´ns‚ ]I¿∏v Ip‰mtcm]nXtcm AhcpsS _‘p°tfm Bhiys∏Sp∂ ]£w
\¬tI≠XmWv.
50.
t]meokv IÃUnbnep≈hcpsS ]cn°v kw_‘n® \S]Sn ˛imcocnIambn ]cnt°‰
ÿnXnbn¬ GsX¶nepw Bfns t]meokv IÃUnbn¬ FSp°ptºmtgm Hcp t]meokv
DtZymKÿ≥ \SØnb _e{]tbmKw sIm≠v icocØn¬ ]cnt°‰ Bƒ ]cn°ns\∏‰n
]cmXns∏Sptºmtgm ]cn°p ]‰nb Imcyw t]meokv DtZymKÿs‚ {i≤bn¬ s]Sptºmtgm
AØcw Bsf G‰hpw ASpØp≈ tbmKyXbp≈ saUn°¬ {]mIvSojWdpsS apºmsI
sIm≠pt]mtI≠Xpw B saUn°¬ {]mIvSojW¿ ]cn°ns\∏‰nbpw AXv Fßs\
kw`hn®psh∂pw Bcm™dn™v tcJs∏SptØ≠Xpw Bhiyamb NnIn’ \¬tI
≠XpamWv:

F∂m¬ ]cnt°‰ Bsf Hcp aPnkvt{S‰n\p apºmsI, sIm≠pt]mIp∂Xn\v AbmfpsS
BtcmKy Ahÿ A\phZn°psa¶n¬, Abmsf tÃj≥ lukv B^ok¿ _‘s∏´
A[nImcnXbp≈ PpUojy¬ aPnkvt{S‰ns‚tbm AØcw aPnkvt{S‰ns‚ A[nImcnXbv°v
]pdØphcp∂ kwKXnbmsW¶n¬ FIvknIyq´ohv aPnkvt{S‰ns‚tbm apºmsI
lmPcmt°≠Xpw, At±lw ]cn°v ]‰nb coXnsb kw_‘n®v AbmfpsS hniZoIcWw
Bcm™dntb≠XpamWv:
F∂pam{Xa√ ]cnt°‰bmsf aPnkvt{S‰n\p apºmsI sIm≠pt]mIphm≥ ]‰mØ
BtcmKy ÿnXnbnemsW¶n¬, kw`hØns‚bpw kmlNcyØns‚bpw hnhcWw tÃj≥
lukv Hm^ok¿ DS≥Xs∂ AØcw aPnkvt{S‰n\v Ab®psImSpt°≠Xpw {]kvXpX
dnt∏m¿´ns‚ ]I¿∏v saUn°¬ B^ok¿°pw ]cn°v ]‰nb Bƒ°pw \¬tI≠Xpw BbXv
Ah¿ ssI∏‰nb hnhcw AwKoIcn®v tcJmaqew FgpXn hmtß≠XpamWv.
51.
tkh\ZmXm°ƒ tcJIƒ kq£n°Wsa∂v ˛ k¿°m¿, Cu BhiyØnte°mbn
ImemImeßfn¬ hn⁄m]\w sNbvtX°mhp∂ hn`mKßfn¬s∏Sp∂ F√m
tkh\ZmXm°fpw Ah¿ apJm¥ncw tkh\w e`n® BfpIsf Xncn®dnbp∂Xn\mhiyamb
IrXyamb tcJIƒ, \¬Is∏´ tkh\ßfpsS hniZmwißtfmSpIqSn k¿°m¿
Ω›bnt®°mhp∂ Imebfhnte°v kq£nt°≠XmWv.
52.
tkh\ZmXm°ƒ t]meokn\v hnhcw \¬IWsa∂v ˛ (1) GsX¶nepw tkh\w
\¬Ip∂ F√m tkh\ZmXm°fpw Ωbam\pkrXambn \SØs∏Sp∂ t]meokv
At\zjWhpambn _‘ap≈Xpw AØcw tkh ZmXm°fm¬ \¬Is∏´Xpamb
GsX¶nepw {]tXyI tkh\Øns‚tbm hnhn[ tkh\ßfpsStbm hnhcßfpw tcJIfpw
HutZymKnI NpaXem Ω¿ΔlWØnΩsS Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ Bhiys∏Sptºmƒ
\¬tI≠XmWv.
(2) AØcØnep≈ hnhcßfpw, tcJIfpw Ah Bhiys∏Sp∂ _‘s∏´ t]meokv
DtZymKÿ≥ Ω›bn°p∂ \ymbamb kab]cn[n°p≈n¬ e`yamt°≠XmWv.
53.
tkh\ZmXm°fpsS ]q¿ΔImeNcn{Xw ]cntim[n°¬.˛k¿°mcn\v,
hn⁄m]\ØneqsS, GsX¶nepw {]tZisØtbm tkh taJebnsetbm
tkh\ZmXm°tfmSv Ah¿ s]mXpP\߃°v GsX¶nepw tkh\w e`yam°m≥
XpSßp∂Xn\papºmbn Pn√m t]meokv ta[mhnbn¬ Ωt∂m Ω¿Æbn°s∏Smhp∂ a‰p
t]meokv A[nImcnIfn¬ Ωt∂m Ahsc∏‰nbpw AhcpsS Poh\°msc∏‰nbpw t]meokv
shcn^nt°j≥ k¿´n^n°‰v hmßWsa∂pw Hmtcm tkh\Øns‚bpw kmlNcyØn¬
AhcpsS kaImeo≥am ]q¿Δ ImetØm D≈ {]h¿Ø\ßsf∏‰n \ymbambn Bhiyamb
hnhc߃ t]meokn\p \¬IWsa∂pw, IqSmsX hnΩ¿t±in°s∏Smhp∂ Imebfhn¬
AØcw ]cntim[√v°v Bh¿Øn®p hnt[bcmth≠XmsW∂pw Ω¿t±in°mhp∂XmWv.

F∂m¬, tkh\ZmXmhn¬ Ω∂pw A{]Imcw e`n°p∂ hnhc߃ GsX¶nepw Hcp
Ip‰IrXyw XSbp∂Xnt\m At\zjn°p∂Xnt\m GsX¶nepw s]mXp BhiyØnt\m
th≠nh∂me√msX clkyambn kq£nt°≠Xpw GsX¶nepw hy‡nt°m
s]mXpP\Ønt\m shfns∏SpØn \¬Im≥ ]mSn√mØXpamIp∂p.
54.
tamjvSn°s∏´tXm \jvSs∏´tXm tXSp∂tXm Bb hkvXp°sf kw_‘n®v
tkh\ZmXm°ƒ dnt∏m¿´v sNtø≠XmsW∂v.˛ (1) \jvSs∏´tXm, tamjvSn°s∏´tXm
GsX¶nepw Ip‰IrXyØns‚ `mKambn I≠p]nSnt°≠tXm Bb km[ kma{KnIfpsS
]´nI e`yambnStØmfap≈ Xncn®dnb¬ hnhcßtfmSpIqSn GsXmcp t]meokv
DtZymKÿ\pw, GsXmcp tkh\ZmXmhns√pw G¬∏n°mhp∂XmWv.
(2) AXn\ptijw AØcw GsX¶nepw km[\w B tkh\ZmXmhns‚
{i≤bn¬s∏´m¬ {]kvXpX km[\w ssIhiap≈bmfns‚ t]cpw ta¬hnemkhpw Abmƒ
Bcm™v Adnbphm≥ {iant°≠Xpw km[\w XS™ph®v DS≥Xs∂ B kmlNcyw
G‰hpw ASpØp≈ t]meokv tÃjΩ¬ Adnbnt°≠XpamWv.
(3) (1)˛mw D]hIp∏p{]Imcap≈ tkh\ZmXmhn\v, AØcw km[\w ssIhiap≈
Bƒ icnbmb ta¬hnemkw Xcp∂n√ F∂v hnizkn°m≥ aXnbmb ImcWaps≠¶n¬
B Bfns Hcp aWn°qdne[nIw hcmØ kabtذv t]meokv FØp∂Xphsc
XS™pΩ¿Ømhp∂XmWv.
55.
t]meokv ]nSns®SpØ hkvXp°fpsS kq£n∏pw ssIsbmgn°epw.˛(1) Hmtcm
t]meokv tÃjΩepw t]meokv ]nSns®SpØtXm t]meokns‚ ssIhiØn¬
h∂ptN¿∂tXm Bb hkvXp°ƒ kq£n°p∂Xn\v ]cym]vXamb ÿew
D≠mbncnt°≠XmWv:
F∂m¬, AhnsS ÿew ]cym]vXas√¶n¬ Ah kq£n°p∂Xn\mbn t]meokv
tÃj≥ A√msXbp≈ tbmPyamb Hcp ÿew k¿°mcn\v, hn⁄m]\w sNømhp∂XmWv.
(2) t^md≥knIv ]cntim[√v°v Bhiyap≈ kmºnfpIƒ tiJcn®Xn\ptijw,
£aXbp≈ hnZKv≤s‚ km∂n≤yØn¬ _‘s∏´ tImSXnIƒ°v ap≥Iqdmbn Adnbn∏v
\¬InbXn\ptijw kvt^mSIhkvXp, lmΩIcamb cmkhkvXp°ƒ apXemb
A]ISIcamb hkvXp°ƒ t]meokn\v \in∏n°mhp∂XmWv.
F∂m¬, s]m´nsØdntbm lmΩtbmaqeap≠mIp∂ A]ISw Bk∂amsW¶n¬
kmºnƒ tiJcWw Hgnhm°mhp∂XmWv.
(3) Ωba]camb GsX¶nepw BhiyØn\v, ]n∂oSv D]Icn°phm≥ km≤yXbn√mØ,
thKØn¬ \in®pt]mIp∂ km[\߃ Pn√m t]meokv ta[mhnbpsS DØchv {]Imcw
teew sNbvXv hn¬t°≠Xpw Aßs e`n°p∂ XpI {Inan\¬ PÃnkv ankteΩbkv
FIvkvs]≥kkv ^≠n¬ Ωt£]nt°≠Xpw BWv.

(4) (F) t]meokv ]nSns®SpØtXm tImSXnbpsS Ωb{¥WØnep≈tXm Bb
GsX¶nepw hkvXp t]meokv kq£n°Wa∂v GsX¶nepw tImSXn DØchnSptºmƒ,
hkvXphns‚ kq£n∏v `cta¬∏n°s∏´n´p≈ t]meokv DtZymKÿ\v {]kvXpX hkvXp
kpc£nXambn kq£n°p∂Xn\v Xs‚ Ωb{¥WØn¬ A\ptbmPyamb ÿew e`ya√
F¶n¬ A°mcyw tImSXnbn¬ t_m[n∏n°mhp∂XmWv.
(_n) A{]Imcap≈ Hcp ÿnXnhntijw {i≤bn¬s∏´m¬ {]kvXpX hkvXp
kq£n°p∂Xn\v A\ptbmPyamb Hcp ÿew Is≠Øn B hkvXp AhnsS
kq£n°p∂Xn\v {]kvXpX t]meokptZymKÿs tImSXn°v A\phZn°mhp∂XmWv.
(kn) A{]Imcw IÃUnbn¬ kq£n°p∂Xpambn _‘s∏´ sNehpIƒ k¿°m¿
t\cnt´m {Inan\¬ PÃnkv ankteΩbkv FIvkvs]≥kkv ^≠n¬ Ωt∂m ]q¿Æambpw
hlnt°≠XmWv.
(5) t]meokv ]nSns®SpØ GsXmcp hkvXphpw tImSXnbpsS s]mXphmbtXm
{]tXyIambtXm Bb A\phmZtØmSpIqSn, AXmXp kmlNcyßfn¬ A\ptbmPyamb
BfpIfpsStbm GP≥knIfpsStbm ÿm]\ßfpsStbm kpc£nXamb kq£n∏n¬
hbv°mhp∂XmWv.
56.
AhIminbn√mØ hkvXp°ƒ kw_‘n® t]meokv \S]Sn.˛ (1) Hmtcm t]meokv
DtZymKÿ\pw CΩ ]dbp∂ PwKahkvXp°fpsS Xm¬°menI NpaXe
Gs‰Spt°≠XmWv,˛
(i) Abmƒ Is≠SpØtXm, Abmƒ°v ssIam‰w sNøs∏´tXm Bb As√¶n¬
AbmfpsS ssIhiap≈tXm Bb Bcpw AhImiap∂bn°mØtXm Gs‰Sp°m≥
hnkΩXn°p∂tXm Bb PwKahkvXp°ƒ;
(ii) hkvXphns‚ DSabvt°m NpaXe°mct\m BbXv \o°w sNøWsa∂v
hkvXphn≥tatem AXn\p kao]tØm ]Xn® t\m´okv aptJ Ω¿t±iw \¬Inbn´pw
\ymbamb kabØn\Iw Bcpw \o°w sNømsX GsX¶nepw s]mXp sXcphn¬
InS°p∂Xmbn ImWs∏Sp∂ PwKahkvXp°ƒ;
(2) (1)˛mw D]hIp∏p {]Imcw hkvXphns‚ NpaXe Gs‰Sp°p∂ t]meokv
DtZymKÿ≥ B {]tZiØv AØcw hkvXp°ƒ km[mcW ssIImcyw sNøp∂ am\y\mb
GsX¶nepw hym]mcnbn¬ Ω∂pw BbXns‚ GItZi hn]Wnhne Xn´s∏SpØn tcJmaqew
hmßnbtijw hkvXphns√pw AXns‚ aqeysØbpw kw_‘n® hniZhnhc߃
AXns‚ A[nImcnXbp≈ Pn√m t]meokv ta[mhn°pw FIvknIyq´ohv aPnkvt{S‰n\pw
\¬tI≠XmWv.
(3) AØcw GsX¶nepw hkvXp kzm`mhnIambn thKØn¬ \in°p∂tXm,
I∂pImentbm BsW¶n¬ tÃj≥ lukv B^ok¿°v AXns DS≥Xs∂
]ckyteeØneqsS hn¬°mhp∂XmWv.

(4) (1) ˛mw D]hIp∏n≥ Iogn¬ NpaXebnep≈ hkvXphns‚ hniZhnhcw {]Xn]mZn®v
hnΩ¿t±in°s∏´n´p≈ Hcp DtZymKÿs‚ apºmsI hnfw_c XobXn apX¬ ap∏Xv
Znhk߃°Iw lmPcmbn Xs‚ AhImiw ÿm]n°Wsa∂v AXn≥ta¬
AhImiap∂bn°mhp∂ GsXmcmtfmSpw Bhiys∏´psIm≠v Pn√m t]meokv ta[mhn
Hcp hnfw_cw ]pds∏Sphnt°≠XmWv.
(5) {]kvXpX hnfw_cØn¬ hy‡am°nb hkvXphns‚ ssIhiØn\v GsX¶nepw
Bƒ°v AhImiaps≠∂v t_m≤ys∏Sp∂]£w, BbXns‚ ]nSns®Sp°en\pw
kq£n∏n\pw Ω›bn°s∏´ ^okv CuSm°nbXn\v tijw Abmƒ°v AXv hn´psImSp°m≥
Pn√m t]meokv ta[mhn°v DØchmImhp∂XmWv.
F∂m¬, AØcw DØchv AXn\pkrXambn hkvXphns‚ ssIhimhImiw
e`n°p∂ Bfn¬ Ω∂v AXns ]q¿Æamtbm `mKnIamtbm hos≠Sp°m\p≈ as‰mcmfns‚
Ωbakm[pXbp≈ AhImißsf Hcp hn[Ønepw _m[n°p∂X√.
(6) Pn√m t]meokv ta[mhn°v, (5)˛mw D]hIp∏p{]Imcw GsX¶nepw hkvXp
B¿°mtWm hn´psImSp°p∂Xv Abmfn¬ Ω∂pw At±lØn\v t_m≤yap≈ skIyqcn‰n
hmßmhp∂XmWv.
F∂m¬ Pn√m t]meokv ta[mhn°v t_m≤yw hcp∂ \ymbamb ImcWßfn√msX
ssIhimhImiw \¬Is∏´ hkvXp Gs‰SpØpsIm≠pt]mIp∂Xn\v c≠p
ZnhkØne[nIw ImeXmakw hcpØnbm¬ Pn√m t]meokv ta[mhn°v (8)˛mw D]hIp∏p
{]Imcw \S]Sn kzoIcn°mhp∂XmWv.
(7) hnfw_cØn¬ hnΩ¿t±in®n´p≈ Imebfhn\p≈n¬ bmsXmcmfpw A{]Imcap≈
hkvXphn¬ AhImihmZw ÿm]n®n´ns√¶n¬ Pn√m t]meokv ta[mhnbpsS DØchpIƒ
{]Imcw, {]kvXpX hkvXp GsX¶nepw HutZymKnI BhiyØn\mbn km[mcWKXnbn¬
hmtß≠ GsX¶nepw km[\Øn\v ]Icambn t]meokv hIp∏n¬ D]tbmKn°pItbm
As√¶n¬ s]mXpteeØneqsS hn¬∏ \SØn AXn¬ Ω∂pw e`n°p∂ XpI {Inan\¬
PÃnkv an teΩbkv FIvkvs]≥kkv ^≠nte°v hchv hbv°pItbm sNømhp∂XmWv.
(8) (i) (1)-˛mw D]hIp∏p {]Imcw t]meokns‚ NpaXebnep≈ hkvXp°fpsS hen∏hpw
kz`mhhpw ]cnKWn®v, BbXv kq£n°p∂Xn\v CuSmt°≠ ^okns‚ Ωc°v
Ω›bn°p∂Xn\v kwÿm t]meokv ta[mhn°v ImemImeßfn¬ am\ZWvU߃
Ω›bn°mhp∂XmWv.
(ii) AØcw hkvXp kq£n°p∂Xn\v AhIminbn¬ Ω∂v CuSmt°≠ ^okv
AØcw hkvXphns‚ hn]Wn hnebpsS ]IpXnbmb tijw GXp Znhkhpw {]kvXpX
hkvXp Pn√m t]meokv ta[mhn°v teeØn¬ hn¬°mhp∂XmWv.

F∂m¬, AØcw hkvXp t]meokv Gs‰SpØXn\ptijap≈ BZysØ Ggv
ZnhktØt°m As√¶n¬ AXv k¿°m¿ D]tbmKØn\mbn FSpØ XobXn°v tijap≈
Hcp Imebfhntet°m hkvXphns‚ bYm¿∞ DSaÿΩ¬ Ω∂pw A{]Imcap≈ bmsXmcp
XpIbpw CuSm°m≥ ]mSp≈X√.
(9) Bcpw AhImiap∂bn°mØ Hcp hkvXp teeØn¬ hn‰n´ps≠¶nepw ]n∂oSv
bYm¿∞ DSabv°v as‰mcmƒ aptJ km[\w A\ymbambn ssIhiØne√mXmbnØo¿∂p
F∂pw B hnhcw Abmƒ bYmkabw A[nImcÿm\sØ Ωba]cambn Adnbn®ncp∂p
F∂pw hy‡ambm¬, B hkvXp hn‰pIn´nb apgph≥ XpIbpw ^okv C\Øn¬ bmsXm∂pw
Ipdhp sNømsX bYm¿∞ DSabv°v XncnsI \¬tI≠XmWv.
(10) GsXmcp t]meokv DtZymKÿ\pw, BcmWv AhImin F∂dnbn√mØ
I∂pImenIsftbm thKØn¬ \in®p t]mIp∂ Hcp hkvXphns≥bm Hcp ZnhkØn¬
IqSpX¬ IÃUnbn¬ kq£nt°≠Xn√mØXpw Ahsb DS\Sn teew \SØnb
ImcWØm¬ B¿s°¶nepw Fs¥¶nepw \jvSw kw`hn®m¬ B DtZymKÿ≥ AXn\v
_m≤yÿ\√mØXpamIp∂p.
(11) Bcpw AhImiap∂bn°mØ (1)˛mw D]hIp∏n¬ ]cma¿in°s∏´ Hcp hkvXp
t]meokns‚ ssIhiw h∂v ap∏Xv ZnhkØn\ptijw t]meokv DtZymKÿ≥ ta¬hnhcn®
\S]Sn {]Imcw teew \SØn F∂ ImcWØm¬ GsX¶nepw Bfn\v bYm¿∞amtbm
km¶¬∏nIamtbm D≠mb Hcp \jvShpw Hcp t]meokv DtZymKÿ\pw
ΩItØ≠Xn√mØXmWv.
57.
ImWmXmb BfpIsf I≠p]nSn°m≥ t]meokv {ian°Wsa∂v.˛ (1) GsX¶nepw
Hcmsf ImWmXmbn F∂v \ymbambpw kwibn°mhp∂ coXnbn¬ tÃj≥ lukv
B^ok¿°v GsX¶nepw hnhcw e`n°ptºmsg√mw,˛
(F) AØcw Bƒ A]ISØnemsWt∂m Ωbam\pkrXamb c£I¿Xr
kwc£WØne√ Ft∂m; As√¶n¬
(_n) AØcw Bƒ B]¬°camb Ip‰IrXyØn\v Ccbmbncn°msat∂m; As√¶n¬
(kn) AØcw Bƒ GsX¶nepw tImSXn {]Jym]n® Ωbam\pkrX AhImiw \S∏n¬
hcpØp∂Xn¬ Ω∂v Bscsb¶nepw XSbp∂Xn\mbn kzbw Hfn®ncn°p∂Xmtbm,
hnizkn°m≥ X° kmlNcy߃ Ds≠¶n¬, AØcw DtZymKÿ≥
sImss·k_nƒ Ip‰Øn\mbn Ω¿Æbn°s∏´Xn\v kam\amb coXnbn¬ hnhcw cPnÿ
sNbvXv ImWmXmb Bsf Is≠Øphm≥ kXzcw {]h¿Ønt°≠XmWv.

(2) AØcw At\zjWØn¬ AØcw DtZymKÿt\m Abmƒ ΩtbmKn°p∂
GsX¶nepw DtZymKÿt\m GsXmcp km£nsbbpw tNmZyw sNbvXv samgn
tcJs∏SpØmhp∂Xpw GsXmcp ÿeØpw ]cntim[ \SØpIbpw sNømhp∂XpamWv.
(3) C°mcyw At\zjn°p∂ t]meokv DtZymKÿs‚ tNmZy߃°v F√m BfpIfpw
kXyk‘ambn DØcw \¬tI≠Xpw B DtZymKÿ≥ tcJs∏SpØp∂ AØcw
samgnbpsS ]I¿∏v km£n°v \¬tI≠Xpw ]I¿∏v e`n®Xn\ptijw AØcw ]I¿∏v
e`n®Xmbn km£n H∏n´p \¬tI≠XpamWv.
(4) Cu hIp∏p{]Imcap≈ F√m sXc®nepIfpw 1973˛se {Inan\¬ \S]Sn
ΩbakwlnXbpsS (1974˛se 2˛mw tI{μ BIv‰vv) hyhÿIƒ°\pkcn®v \StØ≠XmWv.
(5) ImWmXmb Bfns At\zjWØn¬ Is≠Ønbm¬ DØchmZnXzap≈
c£mI¿Øm°sf tcJmaqew G¬∏n°pItbm A[nImcnXbp≈ aPnkvt{S‰ns‚ apºmsI
lmPcm°pItbm, sNtø≠XmWv.
(6) A{]Imcw lmPcm°s∏Sp∂ Bƒ Hcp kv{Xotbm Ip´ntbm BsW¶n¬ B
hy‡nbpsS kzImcyXbpw Xm¬]cyhpw kwc£n°p∂Xn\v Bhiyamb \S]SnIƒ
aPnkvt{S‰v kzoIcnt°≠XmWv.
58.
ImWmXmIp∂ km[\߃ kw_‘n® cPnÿ t]meokv kq£n°Wsa∂v.˛(1)
Hcp tÃj≥ lukv B^ok¿°v GsX¶nepw Bfns‚ hne]nSn∏p≈ km[≥am
skIyqcn‰ntbm \jvSs∏´n´ps≠∂v hnizk\obamb hnhcw e`n°ptºmƒ B B^ok¿°v,
\jvSs∏´ km[\Øns‚ aqeyhpw kz`mhhpw AØcw Hcp \S]Sn{IasØ
\ymboIcn°p∂psh∂v t_m≤ys∏Sp∂ ]£w, B BhiyØn\mbn kq£n°p∂ Hcp
cPnÃdn¬ hnhcw tcJs∏SpØmhp∂Xpw, km[\w Is≠Øm≥ \ymbambpw
Bhiyamtb°mhp∂ At\zjWw \SØn∏n°mhp∂Xpw Bhiys∏Sp∂h¿°v BbXv
\jvSs∏´p F∂v tcJs∏SpØnb k¿´n^n°‰v \¬Imhp∂XpamWv.
59.
Ip‰IrXyßfn¬ Dƒs∏´n´n√ F∂p≈ k¿´n^n°‰pIƒ t]meokn\v
\¬Imsa∂v.˛GsXmcp Pn√m t]meokv ta[mhn°pw tÃj≥ lukv Hm^ok¿°pw HcmfpsS
At]£ {]Imcw Abmƒ bmsXmcp Ip‰IrXyØnepw Dƒs∏´n´n√m F∂v DNnXamb
At\zjWØn\ptijw k¿°m¿ CXnte°mbn Ω›bnt®°mhp∂ ^okv
CuSm°nbXn\ptijw k¿´n^n°‰v \¬Imhp∂XmWv.
60.
kpc£m D]tZiw t]meokv \¬IWsa∂v.˛Hcp Pn√m t]meokv ta[mhn°v
At±lØns‚ A[nImc]cn[nbnep≈ GsX¶nepw ÿeØv hfsc hne]nSn∏p≈
PwKahkvXp°ƒ kq£n®ncn°p∂psht∂m As√¶n¬ GsX¶nepw s]mXp {]m[m\yap≈
ÿew KpcpXcamb kpc£m`ojWn t\cnSp∂psht∂m hnhcw e`n®m¬ At±lw
kzta[bm, _‘s∏´ ÿeØns‚ NpaXebp≈ Bfnt\mtSm BfpItfmtSm
IqSnbmtemNn®v, A\ptbmPyamb coXnbn¬ Hcp kpc£m]cntim[ \SØn°mhp∂Xpw
AØcw ]cntim[√psS ASnÿm\Øn¬ ÿeØns‚ NpaXe°mct\mSv Bhiyamb
kpc£m ap≥IcpXepIƒ FSp°phm≥ Ω¿t±in°mhp∂XpamWv:

F∂m¬, Cu hIp∏n¬ ASßnbncn°p∂ bmsXm∂pw GsXmcmsfbpw Abmsf a‰v
hn[Øn¬ Ω¿_‘nX\m°mØ Hcp Imcyw sNøphmt\m sNømXncn°phmt\m
Ω¿_‘n°p∂Xmbn IcpXs∏tS≠Xn√.
61.
t]meokv {Sm^n°v {IaoIcnt°≠Xpw Ωb{¥nt°≠XpamsW∂v: Uyq´nbnepff
Hcp t]meokv DtZymKÿ\v {IacmlnXyw, XS w, A]ISw F∂nh HgnhmIp∂Xn\pth≠n
s]mXpÿeßfn¬ {Sm^nIv {IaoIcn°mhp∂Xpw Ωb{¥n°mhp∂Xpw, AXn\mbn
_‘s∏´h¿s°√mw \ymbamb Ω¿t±i߃ \¬Imhp∂Xpw AØcw Ω¿t±i߃
F√mhcpw A\pkcnt°≠XpamWv.
62.
hy‡nIƒ°pw kzImcyÿm]\߃°pw kpc£ \¬IWsa∂v : (1) Pn√m
t]meokv ta[mhnt°m kwÿm t]meokv ta[mhnt°m tÃj≥ lukv B^ok¿t°m
e`yamb hnhcØns‚ ASnÿm\Øn¬, GsX¶nepw s]mXpÿetØm kzImcyÿetØm,
s]mXpP\Ønt\m GsX¶nepw hy‡nt°m `cWIqSØnt\m ÿm]\Ønt\m FXncmbn
Bk∂amb GsX¶nepw Ip‰IrXyw XSbp∂Xnt\m Bk∂amb A]ISw XSbp∂Xnt\m
Hgnhm°p∂Xnt\m th≠n IqSpX¬ t]meokv tk\sb kuP\yambn hn\ykn∏n°p∂Xn\p
Xocpam\w GSp°mhp∂XmWv.
(2) km[mcW t]meokv tkh\Øns‚ `mKambn s]mXpP\߃°v e`yamb
s]mXphmbXpw km[mcW Afhnep≈Xpamb t]meokv {IaoIcW߃°v D]cnbmbn,
KpcpXcamb Ip‰IyXyw kw`hn°Wsa∂pff A]ISw Bk∂amsW∂v kwÿm\
t]meokv ta[mhnt°m Pn√m t]meokv ta[mhnt°m tÃj≥lukv B^ok¿t°m
a‰phn[Øn¬ t_m≤ys∏Sp∂nSsØmgnsIbpff kmlNcyßfn¬ Hcp kzImcy hy‡nt°m
kzImcykzØnt\m am{Xambn kuP\yamtbm, ^okv CuSm°nsImt≠m {]tXyI
t]meokns h¿≤n® tXmXn¬ Ω¿_‘ambn hn\ykn∏n®p In´phm≥ Hcp hy‡n°pw
ÿm]\Øn\pw AhImiap≠mbncn°p∂X√.
(3) k¿°mcnt\m kwÿm t]meokv ta[mhnt°m, Hcp hy‡nbpsStbm
ÿm]\Øns‚tbm kwLØns‚tbm AhcpsS kzØp°fpsStbm kwc£WØnt\m
am{Xambn IqSpX¬ t]meokns hn\ykn∏n°m\pff am\ZWvUhpw \S]Sn{Iahpw
CuSmt°≠ ^okns‚ tXmXpw AXv CuSmt°≠ kmlNcyßfpw Ω›bn°mhp∂XmWv.
63.
sImss·k_nfmb Ip‰Ønte°v √n°mhp∂ X¿°ßfn¬ t]meokv \S]Sn:-˛
GsX¶nepw hy‡nItfm kwLßtfm XΩnepff X¿°w F{Xbpw s]s´∂v ]cnlcn°mØ
]£w Hcp tImss·k_nƒ Ip‰ambn ]cnWan°phm≥ km[yXbpff kmlNcyw,
Bsc¶nepw {i≤bn¬s∏SpØnbm¬ tÃj≥ lukv B^ok¿:˛

(F) _‘s∏´ hy‡nIfpamtbm A°mcyw Adnbmhp∂ a‰pffhcpamtbm kwkmcn®v
hkvXpXIfpw kmlNcyhpw Xn´s∏SpØphmt\m;
(_n) X¿°apff hy‡nIƒt°m As√¶n¬ G√m kwL߃°ptam X¿°Øns‚
XpS¿®bmbn Ωbahncp≤amb Fs¥¶nepw {]hrØn sNøp∂Xns\Xnsc tcJmaqew
ap∂dnbn∏p \¬Iphmt\m;
(kn) X¿°apff hy‡nIsftbm, kwLßtftbm ]ckv]c N¿®bneqsStbm
a[yÿXbneqsStbm {]iv\w ]cnlcn°p∂Xn\v t{]m’mln∏n°phmt\m;
(Un) X¿°w ]cnlcn°p∂Xn\v A[nImcnXbpw £aXbpapff Hcp tImSXnsb
kao]n°Wsa∂v hy‡nIsftbm kwLßsftbm D]tZin°p∂Xnt\m;
(C) A[nImcnXbpff FIvknIyq´ohv aPnkvt{S‰v apºmsI lmPcmbn hy‡nItfmtSm
kwLßtfmtSm X¿°]cnlmcw tXSm≥ Bhiys∏Sp∂Xnt\m;
(F^v) 1973 se {Ian\¬ \S]Sn Ωba kwlnXbnse (1974 se 2˛mw tI{μ BIv‰v)
hyhÿIƒ {]Imcw Hcp hy‡nt°m F√m kwL߃°ptam FXnsc bp‡amb
\S]SnIƒ kzoIcn°p∂Xn\v A[nImcnXbpff aPnkvt{S‰v apºmsI hkvXpXIƒ dnt∏m¿´v
sNøp∂Xnt\m;
\S]SnIƒ GSpt°≠XmWv.
64.
IΩyqWn‰n t]meoknwKvv (1) Pn√m t]meokv ta[mhn, t]meokns‚
IrXyΩ¿ΔlWØn¬ s]mXphmb klmbw \¬Im≥ th≠n B {]tZisØ
IΩyqWn‰nbpsS {]XnΩ[nIƒ F∂ Ωebn¬ Xt±ihmknIƒ Dƒs∏Sp∂ IΩyqWn‰n
kº¿° kanXnIƒ Hmtcm t]meokv tÃj\pth≠nbpw cq]oIcnt°≠XmWv.
(2) IΩyqWn‰n kº¿° kanXnbn¬ t]meokv tÃj≥ A[nImc ]cn[nbnepff
kaqlØnse G√m hn`mKßfnepw tkh\, sXmgn¬ taJeIfnepapffh¿°pw kv{XoIƒ,
]´nIPmXn, ]´nItKm{Xh¿§ hn`mK°m¿ F∂nh¿°pw \ymbamb {]mXnΩ[yw
D≠mbncnt°≠XmWv.
(3){Inan\¬ tImSXn sXm´papºp≈ A©v h¿j°mebfhn¬ XShn\p in£n®tXm
As√¶n¬ AgnaXn, km∑m¿§nI A[x]X\w, s]cpam‰Zqjyw F∂o ImcWßfm¬
GsX¶nepw DtZymKØn¬ Ω∂v Unkvankv sNbvXtXm, \o°w sNbvXtXm, UnkvNm¿÷v
sNbvXtXm As√¶n¬ Ω¿_‘nXambn hncan°¬ \¬InbtXm Bb bmsXmcmsfbpw
IΩyqWn‰n kº¿° kanXnbnse HcwKambn \maΩ¿t±iw sNøm≥ ]mSp≈X√.

(4) IΩyqWn‰n kº¿° kanXn B {]tZiØv Ωehnep≈Xpw D≠mtb°mhp∂Xpamb
s]mXpkz`mhap≈ t]meokv tkh\mhiy߃ t]meokns‚ A¿lamb ]cnKW√v°mbn
Is≠ØpIbpw B {]tZiØns‚tbm As√¶n¬ AXns‚ GsX¶nepw `mKØns‚tbm
kpc£ Dd∏m°m\p≈ I¿Ω ]≤XnIƒ hnIkn∏nt°≠XpamWv.
(5) IΩyqWn‰n kº¿° kanXn Bhiym\pkcWw tbmKw tNtc≠XmWv.
(6) kanXn tbmKßfn¬ B {]tZisØ s]mXpP\߃°v ]s¶Sp°mhp∂XmWv.
(7) IΩyqWn‰n kº¿° kanXn B {]tZiØv kw`hn® Ip‰IrXyßsf°pdn®pw
Ip‰IrXy߃ \S°m\p≈ km≤yXsb°pdn®pap≈ hnhc߃ t]meokns‚ {i≤bn¬
sIm≠phcphm≥ Hmtcm ]ucs√pw t{]m¬kmln∏nt°≠XmWv.
(8) IΩyqWn‰n kº¿° kanXn°v Hcp {]tXyI BhiyØnt\m {]tXyI {]tZiØnt\m
{]tXyI NpaXeIƒt°m Bbn D]kanXn cq]oIcn°mhp∂XmWv.
(9)IΩyqWn‰n kº¿° kanXn°v kpc£nXXzt_m[w, c£mt_m[w, Ip‰IrXy
ΩhmcWw, Ωba km£cX F∂nh t{]m’mln∏n°p∂Xn\v ]cn]mSnIƒ
BhnjvIcn°mhp∂XmWv.
(10) IΩyqWn‰n kº¿° kanXn°v Ωba{]Imcap≈ t]meokns‚ bmsXmcp
A[nImchpw C√mØXpw Ip‰mt\zjWtam {Iakam[m\]me≥am kanXn kzbw
Gs‰Sp°m≥ ]mSn√mØXpamWv.
65.
_o‰v t]meokv tkh\w.˛ (1) Hmtcm t]meokv tÃjs‚bpw A[nImctaJe
hnhn[ t]meokv _o‰pIfmbn hn`Pnt°≠Xpw Hmtcm _o‰v {]tZiØn\pw ÿnc
ASnÿm\Øn¬ _o‰p \SØp∂Xn\v _o‰v]t{SmfpIsf ΩtbmKnt°≠XpamWv.
(2) CΩ ]dbp∂ Imcy߃ _o‰v ]t{Smfns‚ I¿Øhyßfnepw, DØchmZnXzßfnepw,
a‰pImcyßtfmsSm∏w Dƒs∏Sp∂XmWv.˛
(F) B {]tZiØv Xmakn°p∂ IΩyqWn‰n kº¿° kanXnbnse AwKßfpambpw
kmaqly PohnXØn¬ kPoh ]¶mfnØap≈ ]uc∑mcpambpw _‘s∏SpI;
(_n) _o‰v {]tZiØv Ip‰IrXy߃ XSbm\p≈ \S]SnIƒ Hmtcm kμ¿i\
kabØpw AhtemI\w sNøpI;

(kn) _o‰v {]tZiØv Ip‰hmfnIƒ, Xo{hhmZnIƒ, kmaqlyhncp≤¿, {i≤n°s∏tS≠
A]cnNnX¿ XpSßnbh¿ Ds≠¶n¬, Ahcpambn _‘s∏´ hnhcw tiJcn®v t]meokv
tÃj≥ NpaXebp≈ DtZymKÿs Adnbn°pI;
(Un) {]tXyI Ωco£WØn\v hnt[bcmbn Ip‰hmfnIƒ Bsc¶nepw _o‰v t{]ZiØv
Ds≠¶n¬ Ahtcbpw, {Inan\¬ ]›mØew Dffhscbpw Zpxkz`mhap≈hscbpw
Ωco£n°pI;
(C) A{IaØn\v km[yXbp≈ {]mtZinI X¿°ßsf°pdn®v a\ nem°pIbpw
e`yamb F√m hnhcßtfmSpw IqSn t]meokv tÃjs‚ NpaXebp≈ DtZymKÿs\
Adnbn°pIbpw sNøpI;
(F^v) ta¬t\m´w hln°p∂ DtZymKÿ¿ {]tZisØ kw_‘n®v
Gev]n®psImSp°p∂ at‰sX¶nepw t]meokv tPmenIƒ Ω¿Δln°pI;
(Pn) t]meokv tkh\w kw_‘n®v s]mXpP\ßfn¬ Ω∂p≈ k¶Sßfpw,
]cmXnIfpw tcJs∏SpØn t]meokv tÃjs‚ NpaXebp≈ DtZymKÿs Adnbn°pI;
IqSmsX
(F®v) kμ¿i kabØv Ω¿Δln® tPmenIsf°pdn®v tcJIƒ kq£n®v Ah
t]meokv tÃjs‚ NpaXebp≈ DtZymKÿ\v ka¿∏n°pI.
66.
s]mXpP\߃°v ]mcntXmjnIw ˛ Pn√m t]meokv ta[mhn°v k¿°m¿
DØchpIƒ°pw Ω¿t±i߃°pw hnt[bambn, anI® tkh\w \¬InbXnt\m, Ip‰IrXyw
XSbp∂Xnt\m, Ip‰mt\zjWØnt\m {Iakam[m≥am kpc£tbm KXmKX kpc£tbm
ImØp kq£n°p∂Xnt\m klmbtam hnhctam \¬Ip∂Xn\v s]mXpP\߃°v
]mcntXmjnIw hmKvZm\w sNømhp∂Xpw AXv \evImhp∂XpamWv.
67.
elf XSbp∂Xn\mbn sI´nShpw ]cnkchpw Gs‰Sp°¬˛ (1) Bk∂amb
elftbm KpcpXcamb kam[m\`RvP≥am XSbp∂Xnt\m Aa¿®sNøp∂Xnt\mth≠n
ÿeØv lmPcp≈ G‰hpw koΩbdpamb C≥kvs]IvS¿ dm¶n¬ IpdbmØ t]meokv
DtZymKÿ\v Ccp]Øn\mev aWn°qdn¬ IhnbmØ Hcp Imebfhnte°v GsX¶nepw
sI´nStam a‰v ÿetam Xm¬°menIambn AS®nSpItbm Gs‰Sp°pItbm sNømhp∂Xpw
AhnsSΩ∂pw F√mhscbptam GsX¶nepw BfpItftbm am‰nΩ¿Ømhp∂Xpw
Bhiysa∂v IcpXp∂ hyhÿIfnt∑¬ Ω›bn°s∏´ BfpIƒ°v am{Xambn AhnsS
{]thi\w \¬Imhp∂Xpw _‘s∏´ F√m BfpIfpw AØcw DØchpIf\pkcn®v
s]cpamdm≥ _m[yÿcmbncn°p∂XpamWv.
F∂m¬ AØcw \S]SnIƒ kzoIcn°ptºmƒ Aßs√p≈ sI´nStam ÿetam
D]tbmKn°p∂ kv{XoIƒ, Ip´nIƒ, apXn¿∂ ]uc∑m¿, Ignhn¬ hyXykvXXbp≈ BfpIƒ
F∂nh¿°p≠mImhp∂ {]bmk߃ IW°nseSpØv AØcw {]bmk߃ ]camh[n
Hgnhmt°≠XmWv, F∂p am{Xa√ Ccp]Øn\mev aWn°qdn\ptijw Adp]Xv Znhkwhsc
AØcw Ω¿t±i߃ \¬Ip∂Xn\pw \S∏nem°p∂Xn\pw Pn√m aPnkvt{S‰ns‚
tcJmaqeap≈ DØchv Bhiyambncn°p∂XmWv.

(2) Pn√m aPnkvt{S‰n\v kzta[bmtbm, (1)˛mw D]hIp∏n≥ Iognepff Hcp DØchn\m¬
k¶Sw A\p`hn°p∂ GsX¶nepw Bfns‚ At]£bnt∑tem Aßs√pff GsXmcp
DØchpw d±p sNøpItbm am‰w hcpØpItbm sNømhp∂XmWv.
68.
A]ISßtfm Zpc¥ßtfm ssIImcyw sNø¬˛ GsX¶nepw ÿeØv KpcpXcamb
A]IStam Zpc¥tam kw`hn°p∂ kabØv Bk∂hpw KpcpXchpamb
kam[m\`RvP\Ønt\m s]mXp kam[m\ewL\Ønt\m s]mXpP\߃°v Imcyamb
AkuIcyØnt\m B]Ønt\m ImcWamIm≥ km≤yXbpff GsX¶nepw X¿°w,
A`n{]mb`n∂X, hnhmZw, Ipg∏w F∂nh AhnsS ΩeΩ¬°p∂psh∂v ÿeØv lmPcpff
G‰hpw koΩbdmb t]meokv DtZymKÿ≥ IcpXp∂ ]£w, G√m BfpIfpw
s]cpamtd≠sXßs\sb∂v kμ¿`hpw Bhiyhpw A\pkcn®v \ymbamb DØchpIƒ
At±lØn\v \¬Imhp∂Xpw Aßs√pff DØchpIƒ _‘s∏´ G√m BfpIfpw
A\pkcnt°≠XpamWv.
69.
A·n_m[, Zpc¥w As√¶n¬ A]ISw D≠mIp∂ Ahkcßfnse \S]SnIƒ
(1) A·n_m[tbm Zpc¥tam A]IStam D≠mIp∂ Ahkcßfn¬ GsX¶nepw t]meokv
DtZymKÿt\m ^b¿ k¿Δoknse AwKØnt\m aPnkvt{S‰nt\m AØcØnepff Bfns‚
Akm∂n[yØn¬ Hcp ]ªnIv k¿Δ‚nt\m CΩ ]dbp∂ Imcy߃ sNømhp∂XmWv,
AXmbXv:˛
(F) Poht\m kztØm kwc£n°p∂Xn\pff c£mZpcnXmizmk {]h¿Ø\߃
XS s∏SpØp∂hsc \o°w sNøpItbm \o°w sNøm≥ DØchnSpItbm sNøpI;
(_n) c£m ZpcnXmizmk {]h¿Ø\߃°v Bhiyamb s]mXphmbtXm
kzImcyambtXm Bb sXcphv As√¶n¬ hgn ASbv°pI;
(kn) Poh\pw kzØpw kwc£n°m\pff c£mZpcnXmizmk {]h¿Ø\ßfpsS
BhiyØnte°mbn At±lØnt\m At±lØns‚ Ω¿t±iØnt∑¬ {]h¿Øn°p∂
h¿t°m, s]mXphmbtXm kzImcyambtXm Bb GXp hf∏nepw IS°pItbm Xpd°pItbm
s]mfn°pItbm tlmkv ss]t∏m a‰v D]IcWßtfm ISØnhnSpItbm sNøpI;
(Un) Poh\pw kzØpw kwc£n°p∂Xn\v kXzcw Bhiysa∂v tXm∂p∂ {]Imcapff
DNnXhpw \ymbhpamb \S]SnIsfSp°pI;
(C) Poh\pw kzØpw kwc£n°p∂Xn¬ kzImcytam A√msXtbm Bb
D]IcWßtfm a‰v Imcyßtfm Bhiys∏Smhp∂Xpw AXv ssIhiapffh¿ t]meokv
DtZymKÿcpsS Ω¿t±i{]Imcw \¬tI≠XpamWv.
(2) (1)˛mw D]hIp∏n¬ \¬Inbn´pff Ω¿t±i߃ aqew kw`hn® GsXmcp
\mi\jvShpw, A·n_m[, Zpc¥w As√¶n¬ A]ISw F∂nhbv°mbpff
GsX¶nepw C≥jzd≥kv t]mfnknbpsS A¿∞hym]vXn°pffn¬ hcp∂

A·n_m[, Zpc¥w As√¶n¬ A]ISw F∂nhaqeapff C≥jzd≥kv
kwc£WØn\¿lamb \mi\jvSambn IcpXs∏tS≠Xpw AØcØnepff
C≥jzd≥kns‚ A`mhØn¬ Pn√m aPnkvt{S‰v Xn´s∏SpØntb°mhp∂ XpI \ymbamb
\jvS ]cnlmcambn _‘s∏´ I£nIƒ°v k¿°mcn\v \¬Imhp∂XpamWv.
(3) Cu hIp∏nse bmsXm∂pw GsX¶nepw t]meokv DtZymKÿt≥bm ^b¿
k¿Δoknse GsX¶nepw AwKsØtbm aPnkvt{S‰ns≥bm ]ªnIv k¿Δ‚ns≥bm
\ymbamb ImcW߃ C√msX Abmƒ sNbvX GsX¶nepw {]h¿ØnIƒ aqeap≠mb
\mi\jvSßfpsS _m[yXbn¬ Ω∂pw Hgnhm°p∂X√.
70.
t]meokv D]IcWw ssek≥knwKn¬ Ω∂pw Hgnhm°Wsa∂v;˛ t]meokv
hIp∏ns‚ DSaÿXbn¬ t]meokns‚ GsX¶nepw NpaXeIƒ Ω¿Δlnt°≠
BhiyØnte°mbn HutZymKnI D]tbmKØnepff D]IcWßsftbm hkvXp°sftbm
GsX¶nepw ΩbaØn≥ Iogn¬ ssek≥kv FSpt°≠XmsWt∂m GsX¶nepw k¿°m¿
GP≥knt°m ]ªnIv AtXmdn‰nt°m GsX¶nepw hm¿jnI ^otkm, ssek≥kv ^otkm
\¬tI≠XmsWt∂m D≈ Ω_‘\Ifn¬ Ω∂pw k¿°mcn\v Hgnhm°mhp∂XmWv.
71.
t]meokv DtZymKÿ≥ hnhcw apXembh ka¿∏n°msa∂v-˛ GsXmcp t]meokv
DtZymKÿ\pw GsXmcp HutZymKnI hnhchpw Hcp aPnkvt{S‰v ap≥]msI
ka¿∏n°mhp∂Xpw Ip‰w sNbvX GsX¶nepw Bfns\Xncmtbm Hcp km[\w
I≠p]nSn°p∂Xn\mtbm Ωbaw aqew ka≥tkm, hmdt≠m, sk¿®v ˛ hmdt≠m
AØcØnepff Ωba]camb a‰v t{]mkkpItfm ]pds∏Sphn°m≥ At]£n°mhp∂Xp
amWv.
A≤ymbw˛6
t]meokv sdKptej\pIƒ
72.
{Sm^nIv {IaoIcW kanXn ˛ (1) Hmtcm {Kma ]©mbØnepw, apΩkn∏men‰nbnepw,
tIm¿∏tdjΩepw {Sm^nIv kw_‘amb Imcy߃ {IaoIcn°p∂Xn\mbn {Sm^nIv
{IaoIcW kanXnIƒ Ω¿Æbn°s∏Sp∂ {]Imcw cq]oIcnt°≠XmWv.
(2) {Sm^nIv {IaoIcW kanXnbn¬ _\v[s∏´ Xt±i `cWØeh≥
A≤y£\mbncnt°≠Xpw Pn√m aPnkvt{S‰v, Pn√m t]meokv ta[mhn, doPnbW¬
{Sm≥kvt]m¿´v Hm^ok¿, s]mXpacmaØv GIvknIyq´ohv F©n\ob¿ F∂nh¿ Ω¿t±iw
sNøp∂ DtZymKÿ¿ AwKßfmbncn°p∂XpamWv.
(3) {Sm^nIv {IaoIcW kanXn , Hmtcm {]tZiØpw 1988 se tamt´m¿ hml BIv‰pw
(1988 se 59), 2007 se tIcf tdmUv tk^v‰n AtXmdn‰n BIv‰pw (2007 se 8) Ahbv°v
Iogn¬ D≠m°nb N´ßƒ°pw hncp≤a√mØ coXnbn¬ s]mXpP\߃°v D≠mImhp∂
A]mbw, XS w, AkuIcyw apXembh XSbp∂Xn\mbn {Sm^nIv kw_‘n®v CΩ∏dbp∂
Imcyßfn¬ DØchpIƒ ]pds∏Sphn°mhp∂Xpw A{]Imcw ]pds∏Sphn°p∂
DØchpIƒ _‘s∏´ hIp∏pIfpw DtZymKÿcpw s]mXpP\ßfpw ]ment°≠XpamWv.

(F) s]mXpÿeßfnse F√m XcØnepap≈ {Sm^n°ns‚ coXnbpw kabhpw
{IaoIcn°pI;
(_n) s]mXpΩcØneqsS k©cn°p∂hcpsS {i≤ Xncn°mt\m Ah¿°v
A]ISIcamImt\m km[yXbp≈ coXnbn¬ GsX¶nepw hkvXphn¬ ImWs∏Sp∂ Iam\w,
tXmcWw, _m\¿, tlm¿UnwKpIƒ, ASbmf߃, {]Xncq]߃, sse‰v D]tbmKn®p≈
{]Z¿i\߃, Ω¿ΩmW{]hrØn, I®hSw, sh¬UnwKv, A¥co£ aen\oIcWw,
i_vZieyw, ]mds]m´n°¬, J\w, ]S°ws]m´n°¬, ]´w]d∏n°¬, shSnacp∂p{]tbmKw
F∂nh {IaoIcn°pIbpw Bhiysa¶n¬ \o°w sNøpIbpw sNøpI;
(kn) sXcphpIfneqsS XSn, Ig, GWn, Ccpºp ]mfn, _oapIƒ, _mdpIƒ,
t_mbnedpIƒ, I®n, aÆv, ssIImcyw sNøm≥ {]mbmkap≈ a‰v hkvXp°ƒ F∂nh
sIm≠p t]mIp∂Xns‚ hn[hpw coXnbpw {IaoIcn°pI;
(Un) tdmUv D]tbmKn°p∂h¿°v A]ISap≠m°mhp∂ kvt^mSIhkvXp°tfm
As√¶n¬ lmΩIcamb cmkhkvXp°tfm s]mXpÿeßfneqsS sIm≠pt]mIp∂Xv
{IaoIcn°pI;
(C) Ωew]Xn°m≥ t]mIp∂ sI´nSßfn¬ Ωt∂m a‰v ImcWßfmtem D≈ A]ISw
D≠mIpsa∂v \ymbamb t_m≤yap≈ kmlNcyßfn¬ Nne sXcphpIƒ AS®nSpItbm
Nne ÿeßfntebv°v Bcpw {]thin°cpsX∂v ΩjvI¿jn°pItbm sNøpI;
(F^v) tdmUcpIn¬ ÿnXn sNøp∂ kzImcy sI´nSØntebv°pw ÿetØbv°pw
sXcphn¬ Ω∂pw s]mXp ÿeØp Ω∂pw D≈ {]thi\Øns‚ coXnbpw am¿§hpw
{IaoIcn°pI;
(Pn) CXp kw_‘n®v kwÿm\Ønt\m t]meokv hIp∏nt\m GsX¶nepw kmºØnI
_m≤yX hcpØmsX s]mXpP\߃°v KXmKX \SØn∏n¬ kzta[bm klmbn°mhp∂
coXn Ω›bn°pI.
(4) Pn√m t]meokv ta[mhn°v {Sm^nIv {IaoIcW kanXnbpsS AwKoImcØn\v
hnt[bambn ta¬∏d™ Imcyßfn¬ DØchpIƒ ]pds∏Sphn°mhp∂Xpw {]kvXpX
DØchpIƒ Ggv ZnhkØn\Iw _‘s∏´ {Sm^nIv {IaoIcW kanXn°v
ka¿∏nt°≠XpamWv.
(5) C{]Imcw ka¿∏n°s∏´ DØchpIƒ {Sm^nIv {IaoIcW kanXn
]cnKWnt°≠Xpw DNnXamb Xocpam\w ssIsImt≈≠XpamWv.
F∂m¬, {Sm^nIv {IaoIcW kanXnbpsS Xocpam\w D≠mIp∂Xphsc Pn√m t]meokv
ta[mhnbpsS DØchpIƒ {]m_eyØn¬ D≠mbncn°p∂XmWv.
6. Hcp Pn√bnse {Sm^nIv {IaoIcW kanXnIfpsS {]h¿Ø\߃
GtIm]n∏n°p∂Xn\pw Pn√bv°v samØambn ta¬∏d™ Imcyßfn¬ {Sm^nIv
{IaoIcW߃ G¿s∏SpØp∂Xn\pw Bbn Hcp Pn√mXe {Sm^nIv {IaoIcW kanXn
k¿°m¿ Ω¿Æbn°p∂ {]Imcw cq]oIcnt°≠XmWv.

73. ImbnI ]cnioe\Øns‚ Ωb{¥Ww˛ (1) Ω¿Æbn°s∏Smhp∂ Hcp
A[nImcÿm\w CXnte°mbn \¬Inbn´p≈ Hcp s]¿an‰nse hyhÿIf\pkcn®√msX
bmsXmcmfpw B{IaWtam kzbc£tbm kw_‘n® A`ymkcoXnIƒ Dƒs°m≈p∂
ImbnI ]cnioe\w s]mXpP\߃t°m GsX¶nepw Bfnt\m BfpIƒt°m \¬IpItbm
kwLSn∏n°pItbm AXn¬ ]s¶Sp°pItbm sNøphm≥ ]mSp≈X√;
F∂m¬ Cu D]hIp∏nse hyhÿIƒ˛
(i)k¿°mcns‚ DSaÿXbntem Ωb{¥WØntem D≈tXm kwÿm\sØ
GsX¶nepw k¿ΔIemimebpambn A^nentb‰v sNbvXn´p≈tXm Bb Hcp hnZym`ymk
ÿm]\w AXns‚ ]mTy]≤XnbpsStbm ]T\{IaØns‚tbm `mKambn \SØp∂tXm;
(ii)tIcf kvt]m¿Svkv Iu¨kn¬ AwKoIcn® Hcp ¢t∫m, Pnwt\jytam
\¬Ip∂tXm;
Bb GsX¶nepw ]cnioe\Øn\v _m[IamIp∂X√.
(2) GsXmcmfpw Xs‚ DSaÿXbntem ssIhiØntem D≈ GsX¶nepw sI´nStam
]cnkctam C°mcyØn¬ Hcp s]¿an‰v ssIhian√mØ GsX¶nepw Bƒ°v AØcw
ImbnI ]cnioe\w \SØp∂Xn\mbn D]tbmKn°p∂Xn\v A\phZn°phm≥ ]mSp≈X√.
(3) (1) ˛mw D]hIp∏n≥ Iognep≈ s]¿an‰v Ω¿Æbn°s∏Smhp∂ {]Imcap≈
D]m[nIƒ°pw Ωb{¥W߃°pw hnt[bambpw A{]Imcap≈ ^okv
\¬InbXn\ptijhpw \¬tI≠XmWv.
(4) Cu BIv‰v AXn≥Iogn¬ D≠m°nbn´p≈ N´ßfpw {]ImcamWv AØcw
]cnioe\w \SØp∂sX∂v Dd∏phcpØp∂Xn\mbn ]cnioe\w \SØp∂ GsXmcp
ÿeØpw Hcp k_v C≥kvs]IvSdpsS ]Zhnbn¬ Xmsgb√mØ GsXmcp t]meokv
DtZymKÿ\pw kzX{¥amb {]thi\ap≠mbncn°p∂XmWv.
74.
s]¿an‰v d±v sNøp∂Xn\p≈ A[nImcw ˛ (1) 73˛mw hIp∏ns‚ (1) ˛mw D]hIp∏v
{]Imcw Ω¿Æbn°s∏´ A[nImcÿm\Øn\v {]kvXpX D]hIp∏n≥ Iogn¬ \¬Inbn´p≈
Hcp s]¿an‰v.˛
(F) AØcw s]¿an‰v ssIhiap≈bmƒ \¬tI≠Xmb GsX¶nepw ^okv
bYmhn[n \¬Inbn´ns√¶ntem;
(_n) s]¿an‰v ssIhiap≈bmtfm AbmfpsS tPmen°mct\m As√¶n¬ AbmfpsS
{]Xy£tam ]tcm£tam Bb A\paXntbmSpIqSn Abmƒ°pth≠n {]h¿Øn°p∂
a‰msc¶neptam {]kvXpX s]¿an‰nse GsX¶nepw Ω_‘\Ifpw hyhÿIfpw
ewLn°pIbmsW¶ntem;

(kn) AØcw s]¿an‰v ssIhiap≈ Bsf Hcp tImSXn, kZmNmcewL\w
kmaqlyhncp≤ {]h¿Ø\߃ F∂nh Dƒs∏Sp∂ GsX¶nepw Ip‰Øn\v
in£n®n´ps≠¶ntem;
(Un) AØcw s]¿an‰v ssIhiw hbv°p∂ Bƒ 2007˛se tIcf kmaqlyhncp≤
{]h¿Ø\߃ XSb¬ BIv‰v (2007se 34) {]Imcw kmaqlyhncp≤ {]h¿Ø\hpambn
Ω¿ΔNn°s∏´n´p≈ GsX¶nepw {]h¿Ø\Øn¬ G¿s∏´Xmbn At\zjWØn¬
Is≠Ønbn´ps≠¶ntem;
DØchphgn d±m°pItbm kkvs]‚ v sNøpItbm sNømhp∂XmWv.
(2) (1) ˛mw D]hIp∏n≥Iognse DØchns\Xnscbp≈ Hcp A∏o¬ ]cnioe\w
\SØp∂ ÿew ÿnXnsNøp∂ {]tZiØv A[nImcnXbp≈ C≥kvs]IvS¿ P\d¬ Hm^v
t]meokv apºmsI \¬tI≠XmWv.
75.
am v{Un¬ Ωtcm[n°p∂Xn\p≈ A[nImcw ˛ (1) Pn√m aPnkvt{S‰n\v,
s]mXpkam[m≥am s]mXpkpc£tbm kwc£n°p∂Xnt\m {Iakam[m\]me\Ønt\m
A{]Imcw sNøp∂Xv BhiyamsW∂v IcpXptºmsgms°bpw Bbpta¥ns°m≠p≈
GsX¶nepw amkv{Unt√m Iq´w tN¿∂p≈ ]cnioe≥am GsX¶nepw tLmjbm{Xbn¬
Bbp[߃ sIm≠p \S°p∂tXm AXn¬ ]s¶Sp°p∂tXm At±lØns‚
A[nImcnXbp≈ GsX¶nepw {]tZiØv s]mXp t\m´okpaqetam hy‡nIƒt°m
kwLS\Iƒt°m \¬Ip∂ DØchv hgntbm Ωtcm[n°mhp∂XmWv.
hniZoIcWw ˛ Cu hIp∏ns‚ Bhiy߃°mbn “Bbp[߃” F∂m¬ B{IaWw
\SØm\p≈ Bbp[ambn D]tbmKn°m≥ Ignbp∂ GsXmcp hkvXphpw
F∂¿∞amIp∂Xpw AXn¬ GsX¶nepw XcØnep≈ emØntbm hSntbm
Dƒs∏Sp∂XpamIp∂p.
(2) Cu hIp∏p{]Imcap≈ bmsXmcp Ωtcm[\Øn\pw aq∂pamkØn¬ IqSpX¬
{]m_eyap≠mbncn°p∂X√;
F∂m¬, s]mXp kam[m≥am s]mXpkpc£tbm kwc£n°p∂Xnt\m {Ikam[m\
]me\Ønt\m A{]Imcw sNtø≠Xv BhiyamsW∂v k¿°m¿ IcpXp∂psh¶n¬ AXn\v
Kk‰v hn⁄m]\w hgn, (1)˛mw D]hIp∏p{]Imcw Hcp aPnkvt{S‰v ]pds∏Sphn®n´p≈
DØchns‚ Ωba{]Imcap≈ Imemh[n AhkmΩ°pambncp∂ Znhkw apX¬ Bdv
amkØn¬ IhnbmsXbp≈ Imebfhnte°v IqSn {]m_eyØn¬ hcpØmhp∂XmWv.
76. GsX¶nepw sXcpthm s]mXpÿetam dnk¿Δv sNøp∂Xn\p≈ A[nImcw ˛
Pn√m t]meokv ta[mhn°v k¿°m¿ DØchpIƒ°v hnt[bambn s]mXphmb t\m´okpaqew
GsX¶nepw sXcpthm, s]mXpÿetam, GsX¶nepw s]mXpBhiyØn\mbn
Xm¬°menIambn \o°nhbv°mhp∂Xpw At±lw Ω›bnt®°mhp∂ Ω_‘\Iƒ
{]Imca√msX A{]Imcw dnk¿Δv sNøs∏´ {]tZiØv P\߃ {]thin°p∂Xv
Ωtcm[n°mhp∂XpamWv.

77. i_vZwaqeap≠mIp∂ ieyw Ωb{¥n°¬.˛ (1) Pn√m t]meokv ta[mhn°v Hcp
{]tZiØv hkn°p∂ s]mXpP\Ønt\m, Bfnt\m, ieyw, D]{Zhw, AtcmNIXzw, lmΩ
As√¶n¬ A]IS km≤yX F∂nh XSbp∂Xn\mbn A{]Imcw sNøp∂Xv Bhiysa∂v
t_m[ys∏Sp∂psh¶n¬ GsX¶nepw sXcphntem Xpd mb ÿetØm, at‰sX¶nepw
sI´nSØntem;
(F) GsX¶nepw hmbv∏mt´m D]IcW kwKoXtam {]kwKtam;
(_n) i_vZw D≠m°pItbm ]pds∏Sphn°pItbm ]p\x]pds∏Sphn°pItbm
h¿≤n∏n°pItbm sNøm≥ Ignbp∂ GsX¶nepw D]IcWØns‚tbm D]mbØns‚tbm
GsX¶nepw coXnbnep≈ D]tbmKwaqew D≠mIp∂ i_vZßtfm;
(kn) i_vZtam H®tbm D≠m°p∂tXm AXn\p ImcWamIp∂tXm Bb GsX¶nepw
I®hStam sXmgntem {]h¿Ø≥am;
Ωtcm[n°p∂Xnt\m {IaoIcn°p∂Xnt\m th≠n {]tXyIambtXm s]mXphmbtXm
Bb bp‡amb Ω¿t±i߃ ]pds∏Sphn°mhp∂XmWv.
(2) Pn√m t]meokv ta[mhn°v kzta[bmtbm (1) ˛mw D]hIp∏p{]Imcw
]pds∏Sphn®n´p≈ DØchpaqew k¶Sa\p`hn°p∂ GsX¶nepw Bfns‚
At]£bnt∑tem Aßs√p≈ GsX¶nepw DØchv d±m°pItbm
cq]t`Zs∏SpØpItbm hyXymks∏SpØpItbm sNømhp∂XmWv.
78.
A{Iaw XSbp∂Xn\p≈ dKptej\pIƒ˛ (1) Pn√m t]meokv ta[mhn°v
s]mXpkam[m\hpw s]mXpkpc£bpw kwc£nt°≠Xn\v Bhiysa∂ kmlNcyßfn¬
Ω∂v t_m≤yambm¬ ]Xns\©p ZnhkØn¬ IhnbmØ kabtذv s]mXphmbn
hnfw_cs∏SpØnbtXm hy‡nIsf kwt_m[ sNbvXp sImt≠m D≈ hn⁄m]\w hgn
GsX¶nepw ÿeØv˛
(F) \ioIcW hkvXpthm, kvt^mSIhkvXp°tfm shSnacp∂pItfm I√pItfm a‰v
ansskepItfm As√¶n¬ ansskepIƒ D≠m°p∂Xnt\m sXmSpØphnSp∂Xnt\m
Ignhp≈ D]IcWßtfm B{IaWØn\p]tbmKn°m≥ Ignbp∂ GsX¶nepw
Bbp[ßtfm at‰sX¶nepw hkvXp°tfm Xømdm°p∂tXm tiJcn°p∂tXm
sIm≠pt]mIp∂tXm;
(_n) Poh\p≈hsctbm arXtZlßsftbm {]Z¿in∏n°p∂tXm ;
(kn) kmapZmbnItam aX]ctam Bb hnImcw Bfn°Øn°p∂tXm, kZmNmcØns‚
s]mXp ΩehmcsØ [zwkn°p∂tXm s]mXp kam[m\sØ KpcpXcambn _m[n°p∂tXm
cmjv{SØns‚ kpc£ A]mbs∏SpØp∂tXm Bb Nn{X߃, Nn”߃, π°m¿UpIƒ,
A®Sn® ISemkpIƒ, eLpteJIƒ, ]pkvXI߃, HmUntbm hoUntbm
sd°m¿UnwKpIƒ, UnPn‰¬ sd°m¿UpIƒ, t]mÃdpIƒ, _m\dpIƒ F∂nh
Xømdm°p∂tXm, {]Z¿in∏n°p∂tXm, {]XnΩ[oIcn°p∂tXm, hnXcWw sNøp∂tXm
{]Ncn∏n°p∂tXm;
GsX¶nepw coXnbn¬ Ωtcm[n°pItbm Ωb{¥n°pItbm sNømhp∂XmWv.

(2) (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcapff GsXmcp Ωtcm[\hpw ewLn®psIm≠v GsX¶nepw
Bƒ D]tbmKn®tXm sIm≠pt]mbtXm Bb GsXmcp hkvXphns√pw Uyq´nbnepff
t]meokv DtZymKÿ\v ]nSns®Sp°mhp∂XmWv.
79.
s]mXpktΩf\߃ Ωb{¥n°¬:˛ (1) Pn√m t]meokv ta[mhn°v Hcp {]tZisØ
s]mXpkam[m≥am im¥ntbm {Iakam[m≥am kwc£n°p∂Xn\mbn AØcw \S]Sn
\ymbbp‡amsW∂v DØat_m≤yw hcnIbmsW¶n¬ GsXmcp coXnbnepapff
s]mXpktΩf≥am tLmjbm{Xtbm s]mXphmbn hnfw_cw sNbvX hn⁄m]\w hgn
A\phZn°mhp∂tXm Ωb{¥n°mhp∂tXm {IaoIcn°mhp∂tXm BWv.
(2) (1) ˛mw D]hIp∏n≥Iogn¬ hnfw_cs∏SpØnb GsXmcp hn⁄m]\Øn\pw
AXns‚ hnfw_cØobXn apX¬ ]Xn\©p ZnhkØn¬ IqSpX¬ {]m_eyw
D≠mbncn°p∂X√.
(3) k¿°mcn\v kzta[bmtbm GsX¶nepw hy‡nbpsS At]£bnt∑tem
At\zjWw \SØn (1) ˛mw D]hIp∏n≥Iogn¬ D≠m°nb GsXmcp DØchpw d±m°pItbm
t`ZKXn hcpØpItbm AXns‚ Imemh[n \o´pItbm sNømhp∂XmWv.
(4) Xnc°pff s]mXpΩcØpIfnse {]IS\߃ P\PohnXsØ kmcambn
_m[n°p∂n√msb∂v Dd∏phcpØm\mbn k¿°mcn\v s]mXphmbtXm {]tXyIambtXm Bb
Hcp DØchneqsS AØcw {]IS\ßtfm, dmentbm, ktΩf≥am, Ω¿±njvS ÿeßfntem
\Kc{]tZißfnse GsX¶nepw Ω¿t±in°s∏´ hgnIfneqsStbm am{Xta \SØmhq
F∂v hy‡am°mhp∂XmWv.
80.
Pn√m aPnkvt{S‰v dKptej\pIƒ D≠m°Wsa∂v˛ (1) Pn√m aPnkvt{S‰n\v At±lw
DNnXsa∂v IcpXp∂ GsX¶nepw Xt±i {]tZiØv Xt±im[nImcÿm\hpw Pn√m t]meokv
ta[mhnbpambn IqSnbmtemNn®v, ImemImeßfn¬ CΩ ]dbp∂hbv°mbn
sdKptej\pIƒ D≠m°n hn⁄m]\w sNømhp∂XmWv.
(F) s]mXpkzØn\v tISp]mSv hcpØp∂tXm hrØnlo\am°p∂tXm
\in∏n°p∂tXm s]mXp ipNnXzsØtbm As√¶n¬ ]cnkcsØtbm A]ISs∏Sp
Øp∂tXm Pemibßfpw Pet{kmX pIfpw aen\s∏SpØp∂tXm Bb GsXmcp
{]hrØnbpw XSbpI;
(_n) Xt±im[nImcÿm\߃ Dƒs∏sS £aXbpff A[nImcÿm\w
ΩivNbn°p∂ kabßfnepw ÿeßfnepw A√msX GsX¶nepw s]mXpkvYeØv
GsX¶nepw hkvXp°ƒ Ωt£]n°p∂Xv XSbpI;
(kn) Ω¿±njvS dKptej\pIƒ°\pkrXambn´√msX sXcphpIfnepsStbm
sXcphpIfnse hoSpIfntet°m, sI´nSßfntebvt°m,hoSpIfn¬ Ωt∂m sI´nSßfn¬
Ωt∂m hnk¿÷yhkvXp°tfm D]{ZhIcamb hkvXp°tfm km[\ßtfm
sIm≠pt]mIp∂Xv Bhiyamb ipNnXzw Dd∏phcpØp∂Xn\mbn Ωb{¥n°pI;

(Un) GsX¶nepw sXcphneqsS ]I¿®hym[nItfm kmw{IanItcmKßfpfftXm Bb
BfpIsftbm arKßsftbm arKßfpsStbm a\pjycpsStbm ihicoctam AhbpsS
`mKßtfm AdhpimeIfn¬ Ω∂pff D—njvStam amcIamb ssPh cmk ]Zm¿∞ßtfm
CeIvt{SmWnIv thÃpItfm {]Z¿in∏n°p∂tXm sIm≠pt]mIp∂tXm {IaoIcn°pI.
(C) GsX¶nepw sXcpthm, s]mXpÿetam D]tbmKn°p∂h¿°v A]ISw
D≠mtb°mhp∂ XcØnepff sI´nS߃, πm‰vt^mapIƒ a‰pXcØnepff FSp∏pIƒ
F∂nhbpsS Ω¿ΩmWw A‰Ip‰∏Wn, s]mfn®p\o°¬ F∂nh {IaoIcn°pI;
(F^v) {Sm^n°ns _m[n°mhp∂ hn[Øn¬ sshZypXn, Pew, amen\yΩ¿Ωm¿÷\w,
hnhchnΩabw, hm¿ØmhnΩabw, Ω¿Ωm¿÷\w, tISp]mSpXo¿°¬, ]ckyw,
IpgnsbSp°¬, th¿Xncn°¬ apXemb Bhiy߃°mbn ΩcØpIfn¬ GsX¶nepw
{]hrØn Bcw`n°p∂Xn\v apºv AØcw {]hrØn kabØv t]meokn\v _Z¬ kwhn[m\w
sNøp∂Xn\pw s]mXpP\ßfpsS _p≤nap´v eLqIcn°p∂Xn\pw AØcØnepff
tPmenIƒ hnhn[ hIp∏pIƒ XΩn¬ GtIm]n∏n®p \SØp∂Xn\pw _‘s∏´ hIp∏pIfpw
t]meokpw XΩnep≈ GtIm]\Øn\pap≈ \S]SnIƒ BhjvIcn®v {IaoIcn°pI;
(Pn) ]I¿®hym[ntbm kmw{IanItcmKtam XSbp∂Xn\v ÿehmknIsfs°m≠v
AhchcpsS DSaÿXbntem ssIhiØntem Dff sI´nShpw ]cnkchpw
ipNnbm°p∂Xn\pw AWphnap‡am°p∂Xn\pw tcmK_m[nXtcm tcmKw Ds≠∂v
kwibn°s∏Sp∂tXm Bb BfpIsftbm, arKßsftbm am‰n∏m¿∏n°p∂Xn\pw
{IaoIcWw sNøpI;
(F®v) hgnbm{X°m¿t°m ]cnkchmknIƒt°m D≠mIp∂ XS ßƒ,
AkuIcy߃, _p≤nap´pIƒ, A]mbkm≤yX, A]ISw As√¶n¬ apdnhv apXembh
XSbp∂Xn\pth≠n;˛
(i) s]mXphnlmcÿeßfpambn _‘s∏´ {]h¿Ø\ßfpw;
(ii) sXcphpIfnepw s]mXpÿeßfnepw AhnsSbpff sI´nSßfnepw s]mXp
kpc£bpambn _‘s∏´ {IaoIcWßfpw;
(iii) ]md s]m´n°epw;
(iv) GsX¶nepw Ω¿ΩmWw, tISp]mSv Xo¿°¬ As√¶n¬ A‰Ip‰∏Wnbpw;
(v) GsX¶nepw hmWnPy {]h¿Ø\ßfpw;
Ωb{¥n°pI.

(2) A{]Imcap≈ Hmtcm sdKptej\pw AXv FhnsSbmtWm \S∏nemt°≠Xv AhnsS
{]kn≤oIcnt°≠Xpw _‘s∏´ F√m BfpIfpw BbXv ]men°phm≥
_m≤yÿcmbncn°p∂XpamWv.
81.
X¿°w ΩeΩ¬°p∂ Bƒ°q´ßfnse {Iakam[m\]me\w ˛ (1) GsX¶nepw
ÿeØv GsX¶nepw XcØnep≈ NStßm {]IS≥am {]Z¿i≥am kwLSnXamb
P\°q´tam Bbn _‘s∏´v AXns‚ \SØn∏ntem AXn¬ ]s¶Sp°p∂Xns\∏‰ntbm
Dff Hcp X¿°tam hmKzmZtam ΩeΩ¬°p∂psh∂pw BbXv kam[m\`RvP\Ønte°v
√n°m≥ km≤yXbps≠∂pw Pn√m aPnkvt{S‰n\v t_m≤ys∏´m¬, _‘s∏´ hy‡nIƒ
Fßs s]cpamdWsa∂Xns kw_‘n®v AØcw kmlNcy߃°\pkrXambn
At±lØn\v DNnXamb DØchpIƒ \¬Imhp∂XmWv.
(2) AØcw DØchpIƒ ]pds∏Sphn°ptºmƒ Pn√m aPnkvt{S‰v _‘s∏´
BfpIfpsSbpw I£nIfpsSbpw {]Xy£amb ΩbamhImi߃°pw GsX¶nepw ÿm]nX
BNmc߃°pw \ymbamb ]cnKW \¬Inbncnt°≠XmWv.
(3) Aßs√p≈ F√m DØchpIfpw AXv \S∏nem°p∂ {]tZiØv
{]kn≤s∏SptØ≠Xpw _‘s∏´ F√m BfpIfpw BbXn\v hnt[bamIpw hn[w
{]h¿Øn°m≥ _m≤yÿcpamWv.
(4) (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcap≈ GsXmcp DØchpw A[nImcnXbp≈ Hcp tImSXn
]pds∏Sphn® hn[nt°m DØchnt\m hncp≤amsW∂v Pn√m aPnkvt{S‰n\v
t_m[ys∏SpIbmsW¶n¬ Ah ]n≥hen°pItbm am‰w hcpØpItbm sNtø≠XpamWv.
82.
Ahiytkh\߃ \¬tI≠ BfpIƒ ˛ (1) Pn√m aPnkvt{S‰nt\m k¿°mcnt\m
GsX¶nepw {]mtZinI ÿeßfn¬ ΩeΩ¬°p∂ kmlNcy߃ ]cnKWn®psIm≠v,
kam[m\w ΩeΩ¿Øp∂Xn\v BhiyambtXm s]mXpP\߃°v A]ISw
Hgnhm°p∂Xnt\m GsX¶nepw A]ISßfn¬ Ωt∂m Zpc¥ßfn¬ Ωt∂m Poh\pw
kzØn\pw A]mbw kw`hn°p∂Xv XSbp∂Xnt\m th≠n GsX¶nepw BfpIfpsStbm
BfpIfpsS kwLßfpsStbm ÿm]\ßfpsStbm sXmgn¬]cambtXm am\knItam
imcocnItam ImbnItam Bb tkh\ßsf Bhiys∏Sm\pw AØcw BfpIfpw
kwLßfpw ÿm]\ßfpw AØcw tkh\߃ AhcpsS Ignhns‚ ]camh[n
\¬Iphm≥ _m[yÿcmbncn°p∂XpamWv.
(2) AØcw tkh\w \¬Ip∂ AfpIfpw ÿm]\ßfpw \ymbamb {]Xn^eØn\pw
Ah¿°v sNehmb XpI aS°n°n´phm\pw A¿lcmbncn°p∂Xpw Pn√m aPnkvt{S‰v
Aßs√p≈ XpI Ah¿°p \¬Iphm≥ DNnXamb \S]Sn kzoIcnt°≠XpamWv.

83. {]tXyI kpc£m taJeIƒ ˛ (1) k¿°mcn\v, kwÿm t]meokv ta[mhnbpsS
ip]m¿ibnt∑tem a‰p hn[Øntem B {]tZiØp≈ hninjvS hy‡nt°m As√¶n¬
kwc£Ww \¬Is∏Sp∂ Bfnt\m As√¶n¬ AhnsS ÿnXnsNøp∂ GsX¶nepw
{][m\s∏´ ÿm]\Ønt\m ]cnkc߃t°m t\scbp≈ ISpØ kpc£m`ojWnbpsS
ImcWØm¬, GsX¶nepw {]tZisØ Hcp {]tXyI kpc£m taJebmbn
{]Jym]n°mhp∂XmWv.
(2) k¿°mcn\v, Aßs√p≈ {]tXyI kpc£mtaJebnse sI´nS ]cnkc
ßfptSbpw hml\ßfptSbpw D]tbmKsØ kw_‘n®pw {]kvXpX {]tZisØ
hy‡nIfptSbpw hml\ßfptSbpw hkvXp°fptSbpw \o°w kw_‘n®pw \ymbamb
Ωb{¥W߃ Ω¿t±in°mhp∂Xpw, {]kvXpX Ωb{¥W߃ ]men°p∂Xn\mhiyamb
Ω¿t±i߃ _‘s∏´h¿°v t]meokptZymKÿ¿ \¬Imhp∂XpamWv.
A≤ymbw 7
tkh hyhÿIƒ
84.
tkh hyhÿIƒ k¿°m¿ Ω›bn°Wsa∂v ˛ 1968 se tIcf ]ªnIv
k¿Δokkv BIv‰ntebpw (1968 se 19) AXn≥Iogn¬ D≠m°nbn´p≈ N´ßfntebpw
hyhÿIƒ°p hnt[bambn t]meokv DtZymKÿcpsS Ωba\w, ]cnioe\w, iºfw,
ÿewam‰w, a‰v tkh hyhÿIƒ F∂nh s]mXphmbtXm {]tXyIambtXm Bb
DØchn≥ {]Imcw k¿°mcn\v Ω›bn°mhp∂XmWv.
F∂m¬, C¥y≥ t]meokv k¿Δokn¬ AwKßfmbp≈ DtZymKÿsc
kw_‘n°p∂ hyhÿIƒ 1951 se Hmƒ C¥y k¿Δokkv BIv‰pw (1951se 61˛mw tI{μ
BIv‰v) AXns‚ Iognep≈ N´ßfpw {]Imcambncn°Ww.
85.
t]meokv DtZymKÿ¿ A®S°Øn\v hnt[bcmbncn°Ww. ˛ t]meokv
DtZymKÿcpw, t]meokv DtZymKÿ\mbn Ωban°p∂Xn\v sXcs™SpØtijw
]cnioe\Øn¬ G¿s∏´ncn°p∂ BfpIfpw A®S°w kw_‘n® hyhÿIƒ°v
hnt[bambncn°p∂Xpw Ah¿,˛
(F)k¿°mtcm kwÿm t]meokv ta[mhntbm Ω›bn°p∂ hn[Øn¬ s]mXp
A`n{]mb {]IS\w, kwLwtNc¬, cmjv{Sob {]h¿Ø\w, I¿ØhyØn¬ Ω∂pw ]n≥amd¬,
Ahcn¬ Ω∂pw {]Xo£n°p∂ s]mXphmbXpw kzImcyambXpamb s]cpam‰w F∂nhbn¬
\ymbamb Ωb{¥W߃ kzoIcn°p∂Xn\pw;
(_n) AhcpsS Ωba]camb I¿Øhy߃ Ωbam\pkrXambn aXnbmb
ss[cytØmSpw Ω›bZm¿VytØmSpw Ω£v]£XtbmSpwIqSn XßfpsS Ignhns‚
]camh[n {]tbmP\s∏SpØn Ω¿Δlnt°≠Xn\pw;
(kn) t]meokn\v t\cns´Sp°mhp∂ Ip‰IrXy߃ XSbp∂Xn\pw F√mbvt∏mgpw
Ωbaw \S∏nem°p∂Xn\pw XßfpsS F√m Ignhpw Ωbahnt[bambn
{]tbmP\s∏SpØp∂Xn\pw;

(Un) A[nImcs∏´ taeptZymKÿ¿, aPnkvt{S‰pam¿, PpUojy¬ DtZymKÿ¿
F∂nhcpsS DØchpIƒ Ωbam\pkrXw \S∏nem°phm\pw taeptZymKÿcpsS hy‡amb
A\paXnbn√msX XßfpsS tPmenbn¬ Ω∂pw kzbw ]n∑mdmXncn°p∂Xn\pw;
(C) NpaXes∏´ A[nImcn Ω›bn°p∂ coXnbnepff bqWnt^mw Ω›nX
AhkcØnepw Ω›nX I¿Øhy߃ Ω¿Δln°ptºmgpw [cn°p∂Xn\pw;
(F^v) kwÿm t]meokv ta[mhn s]mXphmtbm {]tXyIamtbm ]pds∏Sphn°p∂
DØch\pkcn®v Hmtcm I¿Øhyßfn¬ G¿s∏Sptºmgpw a‰v Ahkcßfnepw
s]cpamdp∂Xn\pw;
_m[yÿcmbncn°p∂XmWv.
86.
t]meokv DtZymKÿ Ωba\Øn\pff AtbmKyXIƒ˛ (1) GsXmcmfpw ˛
(F) `mcX ]uc≥ A√mXncn°pItbm;
(_n) A{Itam’pIXtbm Akm∑m¿§nIXtbm Dƒs°mffp∂ Hcp {Inan\¬
Ip‰Øn\v tImSXn in£n®n´pfftXm;
(kn) am\knIamtbm imcocnIamtbm s]cpam‰w sImt≠m t]meokns‚ I¿Øhy߃
Ω¿Δln°p∂Xn\v AtbmKy\mbtXm;
(Un) cmjv{Sob ]m¿´nbn¬ AwKXzapfftXm t]meokv tk√n¬ Ωba\w e`n®tijw
t\ctØ e`n® AwKXzw AhkmΩ∏n°m≥ XømdmImXncn°p∂tXm;
(C) GsX¶nepw kmaqlytam, kmwkvImcnItam, aX]ctam, imkv{Xkw_‘ntbm
Bb kwLS√nse `mchmlnXzw k¿°mtcm, kwÿm t]meokv ta[mhntbm, Pn√m
t]meokv ta[mhntbm Bhiys∏´n´pw Dt]£n°phmt\m AhkmΩ∏n°phmt\m
XømdmImXncn°p∂tXm;
(F^v) GsX¶nepw Ωtcm[n°s∏´n´pff kwLS√n¬ AwKambncn°pItbm;
Bbm¬ t]meokv DtZymKÿ\mbn Ωban°s∏Smt\m t]meokv DtZymKÿ\mbn
tPmenbn¬ XpScphmt\m A¿lXbn√mbncn°p∂XmWv.
(2) Hcp hy‡ns°Xnsc tImSXnbn¬ A{Itam’pIXbv°pw Akm∑m¿§nI
{]h¿ØnIƒ°pw {Inan\¬ tIkv Ωehneps≠¶nepw Abmƒ°v t]meokv
DtZymKÿ\mbn Ωba\Øn¬ ]s¶Sp°p∂Xn\pw sXcs™Sp°s∏Sp∂Xn\pw
]cnioe\Øn\pw A¿lXbp≠mbncn°psa¶nepw Abmƒ Ip‰hnap‡\mbtijw am{Xta
ÿncw Ωba\Øn\v A¿lXbp≠mbncn°pIbpffq.

(3) Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ Ωba\Øn\v tijw Ft∏msg¶nepw (1) ˛mw
D]hIp∏n¬ (F) apX¬ (F^v) hscbpff C\ßfn¬ Dƒs∏´n´pffXmbn
Is≠ØpIbmsW¶n¬ {]kvXpX DtZymKÿs DSs Xs∂ Ωba A[nImcn°v
kkvs]‚ v sNømhp∂Xpw, adn®v sXfnbn°p∂Xn\v \ymbamb Ahkcw \¬InbXn\v
tijw Abmsf DtZymKØn¬ Ω∂pw ]ncn®phnSpItbm, \o°w sNøpItbm, Ω¿_‘ambn
hncan∏n°pItbm sNømhp∂XpamWv.
87.
t]meokv DtZymKÿ¿ kXy{]Xn⁄ sNtø≠XmWv˛ (1) Cu BIv‰v A\pkcn®v
t]meokv tk√n¬ tNcp∂ Hmtcm AwKhpw ]cnioe\w hnPbIcambn
]q¿Ønbm°n°gn™v Ωba\m[nImcn°v apºmsItbm At±lØm¬ Ωbp‡\mb Hcp
hy‡nbpsS apºmsItbm Ω›nX coXnbnepff Hcp {]Xn⁄ FSp°phm≥ _m[yÿ\mWv.
(2) A{]Imcw {]Xn⁄ FSp°phm≥ Hcmƒ hnkΩXn°pIbmsW¶n¬ AbmfpsS
Ωba\w Akm[phmIp∂XmWv.
88.
t]meokv DtZymKÿ¿°v A[nImcØns‚ tcJ \¬tI≠XmWv.˛(1) Hcp hy‡n
t]meokv DtZymKÿ\mbn Ωban°s∏Sp∂tXmsS B hy‡n°v Cu BIv‰v A\pkcn®v
t]meokv DtZymKÿs‚ NpaXeIƒ Ω¿Δln°p∂Xn\v A[nImcs∏SpØp∂ tcJ
\¬tI≠XmWv.
F∂m¬, k¿°m¿ Ω›bn®n´pff ]cnioe ]cn]mSn hnPbIcambn
]q¿Ønbm°msX Hcp hy‡nsb t]meokv DtZymKÿ\mbn Ωban°phm≥ ]mSpffX√.
(2) hnPbIcambn ]cnioe\w ]q¿Ønbm°p∂ Hcp hy‡nbpsS ]cnioe Imebfhv
Ω¿Æbn°s∏Sp∂ {]Imcw Uyq´nbmbn ]cnKWn°p∂XmWv.
89.
t]meokv DtZymKÿ¿ G√mbvt∏mgpw Uyq´nbnembncn°psa∂v˛ Ah[nbntem,
kkvs]‚ v sNbvXn´pfftXm, {]tXyIambn Hgnhm°nbn´p≈tXm A√msXbpff apgph≥
t]meokv DtZymKÿcpw Cu BIv‰v A\pkcn®pff F√m Imcy߃°pw, G√mbvt∏mgpw
I¿Øhy Ω¿ΔlWØn\v _m[yÿcpw, GXp kabØpw kwÿm t]meokv ta[mhn
XocpamΩ°p∂Xv A\pkcn®v C¥ybnse GXp `mKØpw tPmen sNøp∂Xn\v
_m[yÿcpambncn°pw.
90.
t]meokv DtZymKÿ¿ GXp hn`mKØnepw tkh\a\pjvTn°Wsa∂v˛ kwÿm\
t]meoknse apgph≥ t]meokv DtZymKÿcpw Ahsc sXcs™SpØXpw, Ωban®Xpw
GXphn`mKØnemsW¶nepw, kwÿm t]meokv ta[mhn DØchnSp∂]£w Ah¿
t]meokv tk√n¬ Ω¿Δlnt°≠ GsXmcp tPmenbnepw Xm¬°menIambn
Ωban°s∏Sphm≥ _m[yÿcmWv.
91
t]meokv DtZymKÿ¿ I¿ØhyØn¬ Ω∂v ]n≥amdphm≥ ]mSn√mØXmsW∂v ˛
(1) kwÿm t]meokv ta[mhnbptStbm, At±lw A[nImcs∏SpØnb DtZymKÿs‚tbm
hy‡amb A\paXnbn√msX Hcp t]meokv DtZymKÿ\pw Xs‚ DtZymKØn¬ Ω∂pw
cmPn hbv°pItbm, I¿ØhyØn¬ Ω∂v kzbw ]n≥amdpItbm sNøphm≥ ]mSp≈X√.

(2) Ωbam\pkcWw Ah[nbn¬ {]thin®v tPmenbn¬ Ω∂pw hn´p Ω¬°p∂ Hcp
DtZymKÿ≥ A\phZn® Ah[nbpsS Imemh[n ]q¿Ønbm°nbtijw \ymbamb ImcWw
IqSmsX XncnsI tPmenbn¬ {]thin°p∂ns√¶n¬ B DtZymKÿ≥ Cu hIp∏n¬
kqNn∏n®n´p≈ coXnbn¬ tPmenbn¬ Ω∂v kzbw hn´p Ω¬°p∂Xmbn
IW°m°php∂XmWv.
92.
t]meokv DtZymKÿ¿ a‰v sXmgnen¬ G¿s∏ScpsX∂v ˛ kvs]jy¬ t]meokv
DtZymKÿ¿ HgnsIbp≈ GsXmcp t]meokv DtZymKÿ\pw Cu BIv‰v {]Imcap≈ tPmen
A√msX a‰v bmsXmcp sXmgnentem, DtZymKØntem G¿s∏Sphm≥ ]mSp≈X√.
93.
kkvs]≥jΩep≈ t]meokv DtZymKÿ¿ A[nImcw hnΩtbmKn°cpsX∂v ˛
(1) Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ Xm≥ hln°p∂ XkvXnIbn¬ Ω∂pw kkvs]≥jΩ¬
Bbm¬ B t]meokv DtZymKÿΩ¬ Ω£n]vXamb A[nImcßfpw {]tXyI
AhImißfpw C√mXmIp∂XmWv.
(2) kkvs]‚ v sNøs∏Sp∂Xn\v apºv _m[Iambncp∂ A®S°w kw_‘n®
N´ßƒ°pw Ωb{¥W A[nImcnIƒ°pw kkvs]‚ v sNøs∏´ Bƒ ]q¿Æambpw
hnt[b\mbncn°p∂XmWv.
(3) Hcp DtZymKÿ\v Xs‚ t\cn´p≈ ta¬t\m´Øn¬ {]h¿Øn°p∂ Xmgv∂
]Zhnbnep≈ DtZymKÿs AbmfpsS Ω›nXamb NpaXeIfn¬ Ω∂v Abmƒ
kkvs]≥jΩ¬ As√¶n¬ t]mepw GXv kabØpw ]q¿Æamtbm `mKnIamtbm am‰n
Ω¿Ømhp∂XmWv.
(4) (3) ˛mw D]hIp∏v A\pkcn®v \S]Sn kzoIcn°p∂ DtZymKÿ≥, Ωb{¥Ww
G¿s∏SpØn Ccp]Øn\mev aWn°qdn\Iw \S]Sn°p≈ ImcWßfpw hkvXpXIfpw
Ωba\m[nImcnsb tcJmaqew Adnbnt°≠Xpw Ωba\m[nImcn Ggv ZnhkØn\p≈n¬
\S]Sn ÿncoIcn°pItbm t`ZKXn sNøpItbm sNøp∂ns√¶n¬ Ωb{¥W \S]SnIƒ°v
km[pX C√mXmhp∂XpamWv.
94.
t]meokv DtZymKÿcpsS tPmen kabw˛ (1) t]meokv DtZymKÿ¿
Bhiym\pkcWw F{X kabw tPmen sNøphm\pw _m[yÿcmsW¶nepw km[mcWbmbn
Hcp Znhkw F´v aWn°qdn¬ IqSpX¬ tPmen Ahcn¬ Ω∂v {]Xo£n°phm≥ ]mSp≈X√.
(2) Hgnhm°m\mImØtXm ASnb¥nctam Bb tPmen D≠mIptºmƒ t]meokv
DtZymKÿcpsS tPmen kabw Hcp Znhkw F´v aWn°qdn¬ IqSmhp∂XmWv.

F∂m¬, GsX¶nepw Ccp]Øn\mev aWn°q¿ Imebfhn¬ F´v aWn°qdne[nIw
tPmen sNbvXp F∂ ImcWØm¬ Hcp t]meokv DtZymKÿ\pw taeptZymKÿcpsS
A\paXnbn√msX XΩ°v \¬Is∏´ GsX¶nepw tPmen sNømXncn°pItbm, GsX¶nepw
ASnb¥nctam AXymhiytam Bb tPmenbn¬ Ω∂v kzbw ]n≥hmßpItbm sNøm≥
]mSp≈X√.
95.
t]meokv DtZymKÿ¿ `ocpXzw {]ISn∏n°cpsX∂v ˛ (1) t]meokv DtZymKÿ¿
Ωba]camb NpaXe Ω¿Δln°p∂XnΩSbn¬ kmlNcyØn\v A\pkrXambn imcocnI
A]ISkm≤yX t\cnSp∂Xn\v k∂≤cmbncnt°≠XmWv.
(2) `ocpXzwaqew Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ Xs‚ tPmen°nSbn¬ \ymbamb
{]hrØnbn¬ Ω∂v ]n≥amdpItbm A\ymbamb {]hrØnbn¬ G¿s∏SpItbm sNøm≥
]mSp≈X√.
(3) Hcp t]meokv DtZymKÿ≥ Xs‚ Ωba]camb NpaXe Ωdth‰p∂Xn¬ Ω∂pw
GsX¶nepw hy‡ntbmtSm hkvXphnt\mtSm D≈ `bwaqew A\[nIrXambn
]n≥hmßpIbmsW¶n¬ B DtZymKÿs `ocpXzØn\v Ip‰°mc\mbn IcptX≠XmWv.
(4)Hcp {]hrØnaqew Bk∂acWtam KpcpXcamb ]cnt°m Dd∏mWv F∂v
\ymbambpw IcpXmhp∂ kmlNcyØn¬ B {]hrØn kzta[bm sNøphm≥ Hcp t]meokv
DtZymKÿt√pw Cu hIp∏nep≈ bmsXm∂pw Xs∂ Ω¿_‘n°p∂X√.
96.
t]meokv DtZymKÿ¿ AgnaXnbpw ]oU\hpw dnt∏m¿´v sNøWsa∂v ˛ (1) Xs‚
km∂n≤yØnepw XΩ°v hy‡ambn Adnbmhp∂ kmlNcyØnepw AgnaXntbm
IÃUnbnep≈ Hcmfns\Xncmbn Ip‰IrXyw kΩXn∏n°p∂Xnt\m sXfnhp≠m°p∂Xnt\m
th≠nbp≈ imcocnI ]oU≥am \S°pIbmsW∂v Hcp t]meokv DtZymKÿ\v DØa
t_m≤yw D≈ kmlNcyØn¬, BbXv t\cn´v NpaXes∏´ sU]yq´n t]meokv
kq{]≠ns≥bm Pn√m t]meokv ta[mhntbtbm Adnbn°phm≥ B t]meokv DtZymKÿ≥
_m[yÿ\mbncn°p∂XmWv.
(2) DØahnizmktØmSpIqSn A{]Imcw Adnbn°p∂Xv Xs∂°mƒ Db¿∂
t{iWnbnep≈ DtZymKÿs\XnscbmWv F∂p≈ ImcWØm¬ am{Xw B {]hrØn
A®S°ewL\ambn IW°m°m≥ ]mSp≈X√.
(3) A{]Imcw Adnbn®n√ F∂ H‰°mcWØm¬ Hcp t]meokptZymKÿ≥ {]kvXpX
AgnaXnbntem, ]oU\Øntem ]¶mfnbmtbm kwc£I\mtbm klmbnbmtbm
{]h¿Øn®p F∂v IcpXs∏Sphm≥ ]mSp≈X√.
F∂m¬, A{]Imcw Adnbn°mXncn°p∂ t]meokptZymKÿs hIp∏pXe
A®S° \S]SnIƒ°v hnt[b\mt°≠XmWv.
97.
t]meokv DtZymKÿcpsS Ipd™ DtZymK Imemh[n˛ (1) kwÿm t]meokv
ta[mhn, td©ns‚ NpaXebp≈ C≥kvs]IvS¿ P\d¬am¿, t]meokv Pn√bpsS
NpaXebp≈ t]meokv kq{]≠pam¿ As√¶n¬ IΩojW¿am¿, tÃj≥ lukv
B^ok¿am¿ F∂nh¿°v G‰hpw Ipd™Xv c≠v h¿jw DtZymKImemh[n k¿°m¿
Dd∏mt°≠XmWv.

F∂m¬, k¿Δokn¬ Ω∂v hncan°¬ s{]mtamj≥, XcwXmgvج, kkvs]≥j≥,
Ah[n XpSßnb kmlNcyßfn¬ CXv _m[IamIp∂X√.
(2)CΩ (F) apX¬ (F^v) hsc ]dbp∂ ImcWßfm¬ k¿°mcnt\m
Ωba\m[nImcnt°m {]YaZrjvSym t_m≤yw hcnIbmsW¶n¬ Hcp t]meokv DtZymKÿs\,
AbmfpsS t]cn¬ kzoIcn°mΩSbp≈ Ωba]ctam hIp∏pXeØntem D≈ \S]SnIƒ
kzoIcn°phm\p≈ kzmX{¥yw ap≥hn[nbn√msX ΩeΩ¿Øns°m≠v, Abmsf km[mcW
DtZymK Imemh[nbmb c≠v h¿jw ]q¿ØnbmIp∂Xn\v apºv ÿew am‰mhp∂XmWv
(F) Abmƒ A®S° \S]Sn°v hnt[b\mhpI.
(_n) A{Itam’pIXtbm Akm∑m¿KnIXtbm Dƒs∏Sp∂ Hcp {Inan\¬
Ip‰IrXyØntem AgnaXnbntem Dƒs∏´Xmbn At\zjWØn¬ {]YaZrjvSym Is≠ØpI.
(kn) imcocnIamtbm am\knIamtbm IrXyΩ¿ΔlWØn\v A{]m]y\mbncn°pI.
(Un) AbmfpsS {]h¿Ø\w hnebncpØp∂ taeptZymKkvY≥ Abmƒ Imcy£aambn
tPmen sNøp∂n√m F∂v tcJmaqew dnt∏m¿´v sNøpI.
(C) AbmfpsS A[nImc]cn[nbn¬ t]meokns‚ Imcy£aX kw_‘n®v
s]mXpP\߃°v Imcyamb AXr]vXn D≠mhpI.
(F^v) hln®v sIm≠ncn°p∂ ÿm\Øv Ω∂v ÿewam‰w thWsa∂v Abmƒ
tcJmaqew Bhiys∏SpI.
98.
kvs]jy¬ t]meokv DtZymKÿ¿.˛(1) Pn√m t]meokv ta[mhn°v, k¿°m¿
DØchpIƒ°v hnt[bambn, tcJmaqeap≈ DØchneqsS k¬kz`mhnbpw BtcmKyhm\pw
k∂≤\pamb ]Xns\´p hb n\pw Adp]Xv hb n\pw CSbn¬ {]mbap≈Xpw kvs]jy¬
t]meokv DtZymKÿ≥ BIphm≥ tbmKy\pamb hy‡nsb {Iakam[m ]cn]me\Øn\v
t]meokns klmbn°p∂Xn\v Xm¬°menIambn Ωban°mhp∂XmWv.
(2) A{]Imcw Ωban°s∏Sp∂ Hmtcm kvs]jy¬ t]meokv DtZymKÿ\pw
Ωban°s∏Sptºmƒ,˛
(F) k¿°m¿ AwKoIcn® Hcp k¿´n^n°‰v e`n°p∂XmWv;
(_n) Hcp km[mcW t]meokv DtZymKÿ\p≈Xpt]mep≈ A[nImcßfpw
]cnc£Ifpw D≠mbncn°p∂Xpw AXpt]mep≈ `cW]chpw A®S°sØ
kw_‘n°p∂Xpamb Ωb{¥W߃°v hnt[b\mbncn°p∂XpamWv;
(kn) k¿°m¿ ]pds∏Sphn°p∂ DØchv {]Imcap≈ thX\w e`n°p∂XmWv.

(3) kvs]jy¬ t]meokv DtZymKÿ\mbn Hcmfns Ωban°p∂p F∂p≈Xv
sIm≠pam{Xw Abmsf k¿°m¿ tPmenbn¬ ÿncamtbm Xm¬°menIamtbm FSpØXmbn
IW°m°phm≥ ]mSn√mØXpw, Abmƒ°v CtX ImcWØnt∑¬ `mhnbn¬ t]meokv
tk√n¬ sXcs™Sp°p∂Xn\v {]tXyI ]cnKW D≠mbncn°p∂Xpa√.
(4) {Iakam[m\]me\Øn\v hfscb[nIw BfpIsf ASnb¥ncambn Bhiyap≈
{]tXyI ]cnXÿnXnbn¬ k¿°m¿ DØchns‚ ASnÿm\Øn¬ kvs]jy¬ t]meokv
DtZymKÿsc Ωban°mhp∂XmWv.
(5) kvs]jy¬ t]meokv DtZymKÿ¿ hnap‡`S∑mtcm, hncan®
t]meokptZymKÿtcm, \mjW¬ k¿Δokv kvIow, \mjW¬ tIU‰v tIm¿]vkv, ÃpU‚ vkv
t]meokv tIU‰v F∂nhbn¬ {]h¿Ø\]cnNbap≈htcm As√¶n¬ k¿°m¿
ImemImeßfn¬ Ω›bn°p∂ kam\hn`mKØn¬s∏Sp∂htcm Bbncnt°≠XmWv.
(6) kvs]jy¬ t]meokv DtZymKÿcpsS tkh\w GXp kabØpw
ap∂dnbn∏n√msXbpw, {]tXyIn®v ImcWw ImWn°msXbpw, \jvS]cnlmcw \¬ImsXbpw
Pn√m t]meokv ta[mhn°v AhkmΩ∏n°mhp∂XmWv.
(7) kvs]jy¬ t]meokv DtZymKÿ¿°v Bbp[߃ \¬Iphmt\m tIkpIƒ,
]cmXnIƒ F∂nhbpsS At\zjWØn\v Ahsc NpaXes∏SpØphmt\m ]mSp≈X√.
99.
hy‡n]camb ZmkyhrØn Ωtcm[n°p∂p.˛(1) t]meokv tk√psS A¥ n\v
Ωc°mØXpw XcwXmgv∂Xpamb coXnbn¬ as‰mcmfpsS hy‡n]camb Bhiym\pkcWw
ZmkyhrØn sNøphm≥ Hcp t]meokv DtZymKÿt\mSv Bhiys∏Smt\m Abmsf AXn\v
Ω¿_‘n°mt\m ]mSn√mØXmWv.
F∂m¬, Cu hIp∏n¬ {]Xn]mZn°p∂ bmsXm∂pw Xs∂ t]meokns‚ GsX¶nepw
NpaXe Ωbam\pkcWw Ω¿Δln°p∂Xn\mhiyamb GsX¶nepw {]hrØnIfn¬ Ω∂pw
hn´pΩ¬°phm\p≈ AhImiw Hcp DtZymKÿ\pw \¬Ip∂X√.
100.
{]hrØn IrXyΩ¿ΔlWamtWm A√tbm F∂p≈Xv.˛ IrXyΩ¿ΔlWhpambn
_‘s∏´ GsX¶nepw hyhlmctam NnIn’tbm \jvS]cnlmctam t£aImcytam
kw_‘n®v kmºØnI klmbtam Ωbaklmbtam a‰p kuIcyßtfm Hcp
t]meokptZymKÿ\v \¬tI≠XmtWm F∂v ]cnKWn°p∂ kμ¿`Øn¬,˛
(F) Hcp t]meokv DtZymKÿs‚ {]hrØn HutZymKnI IrXyΩ¿ΔlWØns‚
`mKambn sNbvXXmsWt∂m;

(_n) Hcp kw`hw t]meokv DtZymKÿs‚ Ωbam\pkcWap≈ HutZymKnI
IrXyΩ¿ΔlWhpambn _‘s∏´ kmlNcy߃aqetam As√¶n¬ B DtZymKÿt\m
a‰ptZymKÿtcm ssIs°m≠ t]meokv \S]SnIƒ aqeapfhmb hntZzjw sImt≠m
D≠mbXmsWt∂m;
(kn) t]meokv DtZymKÿ\p≠mb ]cn°v HutZymKnI IrXyΩ¿ΔlWØn¬
kw`hn®XmsWt∂m;
(Un) Hcp t]meokv DtZymKÿ\p≠mb ]cnt°m \jvStam Abmtfm a‰v
t]meokptZymKÿtcm Ωbam\pkcWw HutZymKnI IrXyΩ¿ΔlWw \SØnbXpaqew
D≠mb hntZzjØns‚ ^eambn D≠mbXmsWt∂m;
XocpamΩt°≠Xmbps≠¶n¬ _‘s∏´ t]meokv DtZymKÿs‚ At]£bnt∑¬
kwÿm t]meokv ta[mhnt°m Pn√m t]meokv ta[mhnt°m DNnXamb At\zjWw
\SØn {]kvXpX DtZymKÿ\v kmºØnIklmbtam Ωbaklmbtam a‰p kuIcyßtfm
\¬Ip∂Xv kw_‘n®v XocpamΩ®v \S]SnIƒ kzoIcn°mhp∂XmWv.
F∂m¬, Cu Xocpam\w aXnbmb ImcWßfps≠¶n¬ k¿°mcn\v
]p\x]cntim[n°mhp∂Xpw DNnXamb Xocpam\w A¥naambn ssIs°m≈mhp∂XpamWv.
101.
hIp∏pXe in£W \S]SnIƒ.˛(1) Cu BIv‰n≥Iogntem, X’abw
{]m_eyØnep≈ at‰sX¶nepw ΩbaØn≥Iogntem Ahbv°v Iognep≠m°nb GsX¶nepw
N´tam DØcthm {]Imctam GsX¶nepw t]meokptZymKÿ≥ s]cpam‰Zqjytam, Ip‰tam
sNøpIbmsW¶n¬ BbXn\v k¿°m¿ hn⁄m]\w sNbvXn´p≈ A®S°w, in£, A∏o¬
apXembh kw_‘n® N´ßƒ {]Imcw Abmsf hIp∏pXe in£W \S]Sn°v
hnt[b\m°mhp∂XmWv.
(2) GsX¶nepw t]meokv DtZymKÿs\Xnsc N´ßƒ A\pkcn®p≈ in£W
\S]Sn°v ]pdta tImSXn apºmsI {Inan\¬ \S]Sn ΩbakwlnXbnse hyhÿIƒ
{]Imcap≈ \S]Sn Bcw`n°p∂Xn\v kwÿm t]meokv ta[mhn°v DØchnSmhp∂XmWv.
(3) Hcp t]meokv DtZymKÿs Cu hIp∏p{]Imcap≈ hIp∏pXe At\zjWØn¬
Ip‰°mc\msW∂v I≠v GsX¶nepw in£W \S]SnIƒ°v hnt[b\m°p∂Xpaqew, Cu
BIv‰v Dƒs∏sS bmsXmcp BIv‰n≥ Iognepw Abmƒ {Inan\¬ Ip‰hmfnbmsWt∂m
{Inan\¬ Ωba{]Imcw in£mhn[n°v hnt[b\mb BfmsWt∂m hymJymΩ°phm≥
]mSp≈X√.
(4) hIp∏pXe At\zjWw ]q¿Ønbmbtijw Ip‰°mc\msW∂v ImWp∂ t]meokv
DtZymKÿs\Xncmbn Xmsg (F) apX¬ (Iyp)hscbp≈ C\ßfn¬ ]d™ncn°p∂
GsX¶nepw in£W \S]Sn A[nImcnXbp≈ DtZymKÿt\m k¿°mcnt\m kzoIcn°m
hp∂XmWv.

(F) ]ng;
(_n) {Un√pw ImbnI ]cnioe\hpw Dƒs∏sSbp≈ A[nI tPmen;
(kn) k¿°mcn\p≠mb kmºØnI \jvSw iºfØn¬ Ω∂pw Xncn®v ]nSn°pI;
(Un) _‘s∏´ I£n°p≠mb kmºØnI \jvSw iºfØn¬ Ω∂pw Xncn®v
]nSn°pI;
(C) tPmenbpw s]cpam‰hpw sa®s∏SpØp∂Xn\p≈ ]cnioe\w \¬I¬;
(F^v)Ω›nX {]tXyI tPmen sNøp∂Xn¬ Ωt∂m, Ω›nX {]tXyI ]Zhn
\¬Ip∂Xn¬ Ωt∂m Ωtcm[n°pI;
(Pn)Xm°oXv;
(F®v) imk\;
(sF) k©nX ^etØmsSb√msXbp≈ C≥{Insa‚ v XSb¬;
(sP) k©nX ^etØmsSbp≈ C≥{Insa‚ v XSb¬;
(sI) s{]mtamj≥ XS¬;
(F¬)k©nX ^ean√msX iºfw Ipdbv°pI;
(Fw) k©nX ^etØmsS iºfw Ipdbv°pI;
(F≥)koΩtbmdn‰nbntem dm¶ntem XcwXmgvØpI;
(H) \n¿_‘nX hncan°¬;
(]n) \o°w sNø¬;
(Iyp) ]ncn®phnS¬.
(5) ta¬∏d™ (Pn) apX¬ (Iyp)hscbp≈ C\ßfn¬ ]d™ncn°p∂
in£W\S]SnIƒ H‰bvt°m (F) apX¬ (F^v) hscbp≈ JWvUßfn¬ ]d™ncn°p∂
in£W\S]SnIƒ°v ]pdtatbm \¬Imhp∂XmWv.
(6) apIfn¬ (F) apX¬ (sP) hscbp≈ C\ßfn¬ ]d™ncn°p∂
in£W\S]SnIƒ km[mcWbmbn Hcp t]meokv DtZymKÿs‚ s{]mtamj\v XS ambn
]cnKWn°phm≥ ]mSp≈X√.
(7) Cu hIp∏nep≈ bmsXm∂pw Xs∂ GsX¶nepw t]meokv DtZymKÿs\
A®S°\S]Snbpambn kw_‘n°p∂ Imcy߃ _‘s∏´ A[nImcnbpsStbm,
GsX¶nepw tImSXnbpsStbm ]cnKW√n¬ sIm≠phcp∂Xn¬ Ω∂v XSbp∂X√.

(8) (1) Hcp t]meokptZymKÿs Hcp {Inan\¬ tImSXnbpsS hnNmcWbv°v tijw
shdpsX hnSpIbmsW¶n¬ AtX kwKXn°v hIp∏pXe in£W \S]Sn
kzoIcn°mhp∂XmsW¶nepw AtX hkvXpXIfpsS ASnÿm\Øn¬ hIp∏pXe
At\zjWØn¬ AtX Ip‰Øn\v in£W\S]Sn°v hnt[b\m°phm≥ ]mSp≈X√.
(2) [m¿ΩnI A[x]X≥am a‰v Kuchkz`mhap≈ s]cpam‰ Zqjytam D≈
Ip‰Øn\mWv tImSXn in£n®n´p≈sX¶n¬ B t]meokv DtZymKÿs _‘s∏´ A®S°
A[nImcnt°m kwÿm t]meokv ta[mhnt°m k¿°mcnt\m Ip‰IrXyØns‚ kz`mhw
]cnKWn®v Ω¿_‘nXambn hncan∏n°pItbm k¿Δokn¬ Ω∂v \o°w sNøpItbm
]ncn®phnSpItbm sNømhp∂XmWv.
(9) apIfn¬ (F) apX¬ (F®v) hscbp≈ C\ßfn¬ ]d™ncn°p∂
in£W\S]SnIƒ A®S°w, in£Ww apXembh kw_‘n®v N´ßfn¬ {]Xn]mZn®n´p≈
hniZamb \S]Sn{Ia߃ ]men°msX _‘s∏´ t]meokv DtZymKÿ\v Ωc]cm[nXzw
sXfnbn°m\p≈ \ymbamb Ahkcw \¬Inbtijw A[nImcs∏´ DtZymKÿ\v
XocpamΩ°mhp∂XmWv.
(10) Hmtcm dm¶nepap≈ DtZymKÿ¿s°Xncmbn hnhn[ in£W \S]SnIƒ GsX√mw
A[nImcnIƒ°v kzoIcn°msa∂Xv t]meokns‚ A®S°w, in£, A∏o¬ F∂nhsb
kw_‘n°p∂ N´ßfn¬ ΩjvI¿jn°p∂ {]Imcambncnt°≠XmWv.
102.
kwÿm t]meokv ta[mhn in£W\S]SnIƒ t{ImUoIcnt°≠
XmWv.˛k¿°mcns‚ Ω¿t±iØn\v hnt[bambn kwÿm t]meokv ta[mhn,
kam\kz`mhap≈ s]cpam‰ Zqjy߃°v \¬Imhp∂ G‰hpw IqSnbXpw Ipd™Xpamb
in£W\S]SnIƒ Ω›bn®v t{ImUoIcnt°≠XmWv.
F∂m¬, GsX¶nepw kmlNcyØn¬ t{ImUoIcn®n´p≈Xn¬ Ω∂pw hyXykvXamb
in£W\S]Sn kzoIcn°Ww F∂ps≠¶n¬ AXv kwÿm t]meokv ta[mhnbpsS
AwKoImctØmSpIqSn Bbncnt°≠XmWv.
103.
A∏oepw dnhnj\pw.˛t]meokv DtZymKÿ¿s°Xnsc kzoIcn°p∂ hIp∏pXe
in£W\S]SnIfnt∑¬ A∏o¬, dnhnj≥ F∂nhbv°p≈ \S]Sn{Iaw CXv kw_‘n®
N´ßfn¬ ΩjvI¿jn°p∂ {]Imcw Bbncnt°≠XmWv.
104.
t]meokv sh¬^b¿ _yqtdm.˛(1) kwÿm t]meokn¬ t]meokv DtZymKÿcpsS
t£aw kw_‘n® Imcyßfn¬ kwÿm t]meokv ta[mhnsb klmbn°p∂Xn\pw
D]tZin°p∂Xn\pw Ah \S∏nem°p∂Xn\pw AUojW¬ UbdIvS¿ P\dens‚
]Zhnbn¬ IpdbmØ Hcp DtZymKÿs‚ t\XrXzØn¬ Hcp t]meokv sh¬^b¿ _yqtdm
D≠mbncnt°≠XmWv.

(2) _yqtdmbpsS NpaXeIfpw I¿Øhyßfpw a‰p ImcyßtfmsSm∏w, t]meokv
DtZymKÿcpsS t£aImcyßfpsS `cWΩ¿ΔlWhpw Ωco£Whpw Dƒs∏sS CΩ
]dbp∂h Bbncn°p∂XmWv, AXmbXv.˛
(F) BtcmKykwc£Ww, {]tXyIn®v KpcpXchpw hn´pamdmØXpamb
tcmK_m[nXcmbh¿°pw k¿Δokn¬ Ω∂v hncan® t]meokv DtZymKÿ¿°pw AhcpsS
B{inX¿°pw D≈ BtcmKy kwc£W ]≤XnIƒ;
(_n) tPmen°nSbn¬ ]cn°v G¬°p∂ t]meokv DtZymKÿ¿°v XzcnXhpw
DZmchpamb sshZyklmbw;
(kn) tPmen°nSbn¬ acWaSbp∂hcpsS AhIminIfpsS kmºØnI kpc£;
(Un) hncan°en\ptijap≈ t]meokptZymKÿcpsS kmºØnI kpc£;
(C) {Kq∏v `hΩ¿ΩmWhpw {Kq∏v hmbv]mkuIcyßfpw;
(F^v) t]meokptZymKÿcpsS am\knI kwL¿j߃ eLqIcn°p∂Xn\v DXIp∂
]≤XnIƒ;
(Pn) t]meokv DtZymKÿcpsS B{inX¿°v hnZym`ymk kuIcy߃;
(F®v) Ωba]camb I¿ØhyΩ¿ΔlWhpambn t\cn´v _‘w D≈tXm
I¿ØhyΩ¿ΔlWØns‚ t]cn¬ D≠mb hntcm[w aqetam t]meokv DtZymKÿ\v
Ωba\S]SnIƒ t\cntS≠nhcptºmƒ AXv Imcy£aambn {]Xntcm[n°m\p≈
Ωba]camb kuIcyw G¿s∏Spج.
(3) _yqtdmbn¬ kwÿm t]meokv ta[mhn Ω›bn°p∂ ]Øn¬ IhnbmØ
D]tZiI AwK߃ D≠mbncnt°≠Xpw Ahsc kwÿm t]meokv ta[mhn t]meoknse
hnhn[ dm¶pIfn¬ Ω∂v c≠v h¿jtذv \maΩ¿t±iw sNtø≠XpamWv.
(4) _yqtdm, t]meokns‚ t£aw kw_‘n® √ßfpw am\ZWvUßfpw
Ω›bnt°≠Xpw hnhn[ t]meokv bqWn‰pIfnse t£a{]h¿Ø\ßfpsS ta¬t\m´w
hlnt°≠XpamWv.
(5) t]meokv DtZymKÿcpsS t£a{]h¿Ø\߃°pw ]≤XnIƒ°pw th≠n
_yqtdmbpsS Ωb{¥WØnepw `cWΩ¿ΔlWØnepw Hcp t]meokv t£aΩ[n
cq]oIcnt°≠Xpw AXn¬ CΩ∏dbp∂ coXnbn¬ [\w kzcq]n°mhp∂XpamWv,˛
(F) k¿°mcns‚ [\klmbhpw k¿°m¿ A\phZn°p∂ a‰p coXnbnep≈
Ωt£]ßfpw hmbv]Ifpw;

(_n) t]meokv DtZymKÿcpsS AwimZmbw;
(kn) in£W \S]Snbmbn t]meokptZymKÿcn¬ Ω∂v hkqem°p∂ ]ng;
(Un) k¿°m¿ ImemImeßfn¬ A\phZn°p∂ {]Imcw hy‡nIfn¬ Ωt∂m
ÿm]\ßfn¬ Ωt∂m D≈ kw`mh\;
(C) t£a{]h¿Ø\ßfpsS `mKambn \SØs∏Sp∂ ÿm]\Øn¬ Ωt∂m
]cn]mSnIfn¬ Ωt∂m D≈ {]h¿Ø\em`w;
(F^v) t]meokv tkh\Øn\mbn GsX¶nepw hy‡nbn¬ Ωt∂m ÿm]\Øn¬
Ωt∂m CuSm°p∂ XpIbn¬ k¿°m¿ A\phZn°p∂ Hcp Ω›nX iXam\w.
105.
t]meokv FÃmªnjvsa‚v t_m¿Uv ˛ (1) k¿°mcn\v, t]meokv UbdIvS¿ P\d¬
sNb¿am\mbpw, t]meokv AUojW¬ UbdIvS¿ P\dens‚ ]Zhnbn¬ IpdbmØ a‰p
\mev koΩb¿ t]meokv DtZymKÿ¿ AwKßfmbpw D≈ Hcp hIp∏pXe t]meokv
FÃmªnjvsa‚ v t_m¿Uv cq]oIcn°mhp∂XmWv.
(2) t_m¿Uv AwKßfpsS HutZymKnI Imemh[nbpw, t_m¿Uns‚
{]h¿Ø\Øn\mbp≈ \S]Sn{Iahpw t_m¿Uv AXns‚ NpaXeIƒ Ω¿Δln°p∂Xn¬
A\ph¿Ønt°≠ am\ZWvUßfpw k¿°mcn\v DØchp{]Imcw Ω¿t±in°mhp∂XmWv.
106.
t_m¿Uns‚ NpaXeIƒ ˛ (1) t_m¿Uv CΩ∏dbp∂ NpaXeIƒ
Ω¿Δlnt°≠XmWv,˛
(F) C≥kvs]IvS¿ apX¬ Xmtgm´p≈ dm¶nep≈ t]meokv DtZymKÿcpsS
ÿewam‰w, s{]mtamj≥ XpSßnb tkh\w kw_‘n® Imcyßfnep≈ ]cmXnbpw
A∏oepw _‘s∏´ Ωbaßfpw N´ßfpw hniZambn ]cntim[n®v XocpamΩ°pItbm
AXp kw_‘n®v DNnXamb ip]m¿i ka¿∏n°pItbm sNøpI;
(_n) hΩXm t]meokptZymKÿcpsS tPmen kw_‘amb khntij {]iv\߃
]Tn°pIbpw AXv kw_‘n® ]cmXnIƒ°v Xo¿∏p Iev]n°pIbpw Bhiyamb
Imcyßfn¬ ip]m¿i ka¿∏n°pIbpw sNøpI;
(kn) kwÿm\sØ t]meokns‚ {]h¿Ø\߃, s]mXphntem {]tXyI hnjb߃
kw_‘nt®m, AhtemI\w sNøpI; IqSmsX
(Un) k¿°m¿ ImemImeßfn¬ t_m¿Uns G¬∏n°p∂ a‰v NpaXeIƒ.
(2) t_m¿Uns‚ ip]m¿iIƒ°v k¿°m¿ aXnbmb ]cnKW \¬tI≠XmWv.

(3) k¿°mcn\v, kzta[bmtbm _‘s∏´ hy‡nbpsS ]cmXnbnt∑tem aXnbmb
ImcW߃ tcJs∏SpØnsIm≠v t_m¿Uns‚ GsXmcp Xocpam\hpw DØchpw
hyXymks∏SpØpItbm d±m°pItbm sNømhp∂XmWv.
107.
IogptZymKÿcpsS ]cmXnIƒ°p≈ ]cnlmcw˛ (1) kwÿm t]meokv
FÃmªnjvsa‚ v t_m¿Uv, t]meokv sU]yq´n kq{]≠ns‚ ]Zhnbnep≈ Hcp
DtZymKÿs Hmtcm t]meokv Pn√bnepw \maΩ¿t±iw sNtø≠Xpw A{]Imcw
\maΩ¿t±iw sNøs∏Sp∂ DtZyKÿ≥ BgvNbn¬ Hcp Znhkw t]meokv k_v
C≥kvs]IvSdpsSbpw AXn\pXmsg ]Zhnbnep≈ t]meokv DtZymKÿcpsSbpw ]cmXnIƒ
tIƒ°p∂Xnt\m kzoIcn°p∂Xnt\m th≠n \o°nhbvt°≠XpamWv.
(2) {]kvXpX DtZymKÿ≥ ]cmXn ]Tn°pIbpw ]cntim[n°pIbpw DNnXamb
]cnlmc \S]Sn kw_‘n® ip]m¿iIƒ Pn√m t]meokv ta[mhn°pw Pn√m t]meokv
ta[mhnbpsS A[nImc]cn[n°v ]pdØp≈ kwKXnbmsW¶n¬ Pn√m t]meokv ta[mhn
hgn kwÿm t]meokv FÃmªnjvsa‚ v t_m¿Un\pw \¬tI≠XmWv.
108.
C≥jzd≥kv ]cnc£bpw, _ØIfpw, NnIn’mkuIcyßfpw ˛ (1) F√m t]meokv
DtZymKÿ¿°pw AhcpsS tPmen°nSbntem IrXyΩ¿ΔlWwaqew D≠mb hntcm[w
ImcWambp≠mb B{IaWØntem, kw`hn°p∂ ]cn°v, AwK`wKw, acWw F∂nhbv°v
aXnbmb C≥jzd≥kv ]cnc£ k¿°m¿ \¬tI≠XmWv.
(2) `oIc{]h¿Ø\w XSbp∂ bqWn‰pIƒ, t_mw_v Ω¿Δocy kvIzmUpIƒ, Iamt‚m
{Kq∏pIƒ XpSßnbht]mep≈ henb A]ISkm≤yXbp≈sX∂v kwÿm t]meokv
ta[mhn Ω›bn°p∂ {]tXyI hn`mKßfn¬ Ωban®n´p≈ t]meokv DtZymKÿ¿°v
AhcpsS tPmenbn¬ Dƒs∏´ncn°p∂ A]ISkm≤yXIƒ°v B\p]mXnIambn {]tXyI
dnkvIv Aeh≥kv \¬tI≠XmWv.
(3) sa®s∏´ BtcmKyhpw imcocnI £aXbpw ΩeΩ¿Øp∂Xn\v klmbIamb
Hcp saUn°¬ C≥jzd≥kv ]cnc£ t]meokv DtZymKÿ¿°v G¿s∏SptØ≠XmWv.
(4) Hcp t]meokv DtZymKÿ\v HutZymKnI IrXyΩ¿ΔlWØnΩSbn¬ D≠mb
A{IaØns‚ ^eamtbm I¿Øhy Ω¿ΔlWwaqeap≈ hntcm[w ImcWw D≠mb
B{IaWØntem ]cnt°m AwK`wKtam D≠mIpIbmsW¶n¬ Abmƒ°v k¿°m¿
DNnXhpw ]cym]vXhpamb \jvS]cnlmcw \¬tI≠XmWv.
F∂m¬, Cu \jvS]cnlmcw Abmƒ°v N´ßƒ {]Imcw A¿lXbpff
sshZyklmbØn\pff sNehpIƒ°v ]pdtabpffXmbncnt°≠XmWv.

(5) Hcp t]meokptZymKÿ≥ (4) ˛mw D]hIp∏n¬ {]kvXmhn®n´pff {]Imcw Xs‚
I¿Øhy Ω¿ΔlWØnΩSbn¬ acn°pIbmsW¶n¬ AbmfpsS Ωba{]Imcapff
AhIminIƒ°v k¿°m¿, A¿lambXpw ]cym]vXhpamb \jvS]cnlmcw \¬tI≠XmWv.
F∂m¬, Aßs√pff \jvS]cnlmcw AbmfpsS IpSpw_Øn\v N´ßƒ {]Imcw
A¿lambn´pff km[mcW B\pIqey߃°v ]pdtabmbncnt°≠XmWv.
(6) I¿ØhyΩ¿ΔlWØnΩSbn¬ ]cnt°¬°p∂ t]meokv DtZymKÿ\v k¿°m¿
Nnehn¬ aXnbmbXpw anI® ΩehmcØnepffXpamb NnIn’bv°v A¿lX
D≠mbncn°p∂Xpw Abmsf ]cnt°‰ DSs ]cntim[n°p∂ tUmIvSdpsS ip]m¿i
A\pkcn®pff ÿm]\Øn¬ NnIn’n°mhp∂XpamWv.
109.
t]meokv Atkmkntbj\pIƒ ˛ k¿°mcn\v, Ω¿Æbn°s∏Sp∂
Ωb{¥W߃°v hnt[bambn hyXykvX dm¶pIfnepw hn`mKßfnepapff t]meokv
DtZymKÿ¿°v At mkntbj\pIƒ cq]oIcn°m≥ A\paXn \¬Imhp∂XmWv.
110.
t]meokv Iwπbn‚vkv AtXmdn‰n˛ (1) k¿°m¿˛
(i) t]meokv kq{]≠ns‚bpw AXn\papIfnepff t]meokv DtZymKÿcptSbpw G√m
XcØnepff \S]Sn ZqjysØ∏‰nbpff ]cmXnIƒ;
(ii) IÃUnbnepff kv{XoIsf ssewKnIambn ]oUn∏n°¬ As√¶n¬ GsX¶nepw
BfpsS acWØn\v ImcWamI¬ As√¶n¬ GsX¶nepw Bsf KpcpXcambn
]cnt°ev]n°¬ As√¶n¬ _em¬kwKw F∂nh kw_‘n®v a‰p ]ZhnIfnepff
DtZymKÿ¿s°Xnscbpff KpcpXc kz`mhØnepff ]cmXnIƒ F∂nh
]cntim[n°p∂Xn\pw At\zjn°p∂Xn\pambn Hcp kwÿm t]meokv Iwπbn‚ vkv
AtXmdn‰n cq]oIcnt°≠XmWv.
(2) kwÿm AtXmdn‰nbn¬ CΩ ]dbp∂ AwK߃ Dƒs∏Sp∂XmWv. AXmbXv˛
(i) sslt°mSXnbn¬ Ω∂pw hncan® Hcp PUvPn, AtXmdn‰nbpsS
sNb¿t]gvkWmbncnt°≠XmWv.;
(ii) {]n≥kn∏¬ sk{I´dnbpsS ]Zhnbn¬ Xmsgb√mØ Hcp DtZymKÿ≥;
(iii) t]meokv AUojW¬ UbdIvS¿ P\dens‚ ]Zhnbn¬ Xmsgb√mØ Hcp
DtZymKÿ≥;
(iv) kwÿm a\pjymhImi IΩoj≥ sNb¿am≥ \¬Ip∂ t]meokv C≥kvs]IvS¿
P\dens‚ dm¶n¬ IpdbmØ ]Zhnbn¬ Ω∂pw hncan® A\ptbmPycmb DtZymKÿcpsS
aq∂wK ]m\en¬ Ω∂pw {]Xn]£ t\Xmhpambn BtemNn®v k¿°m¿ Ω›bn°p∂ Hcp
hy‡n;
(v) kwÿm\sØ temImbp‡ \¬Ip∂ A\ptbmPycmb dn´tb¿Uv Pn√m
PUvPnamcpsS aq∂wK ]m\en¬ Ω∂pw {]Xn]£ t\Xmhpambn BtemNn®v k¿°m¿
Ω›bn°p∂ Hcp hy‡n;

(3) k¿°m¿, t]meokv sU]yq´n kq{]≠n‚bpw {]kvXpX ]Zhnhscbpapff t]meokv
DtZymKÿ¿s°Xnscbpff ]cmXnIƒ ]cntim[n°p∂Xn\pw At\zjn°p∂Xn\pambn
Pn√mXeØn¬ t]meokv Iwπbn‚ vkv AtXmdn‰n cq]oIcnt°≠XmWv.
(4) Pn√m AtXmdn‰nbn¬ CΩ ]dbp∂ AwK߃ Dƒs∏Sp∂XmWv. AXmbXv˛
(i) hncan® Hcp Pn√m PUvPn sNb¿t]gvkWmbncnt°≠XmWv.
(ii) Pn√m IfIvS¿; IqSmsX
(iii) Pn√m t]meokv ta[mhn;
F∂m¬, Hcp Pn√m AtXmdn‰nbpsS sNb¿t]gvks H∂ne[nIw Pn√m
AtXmdn‰nIfpsS sNb¿t]gvkWmbn Ωban°mhp∂XmWv.
(5) kwÿm AtXmdn‰nbpsSbpw Pn√m AtXmdn‰nbpsSbpw AwKßfpsS tkh\
thX hyhÿIfpw AtXmdn‰nIfpsS \S]Sn{Iaßfpw Ω¿Æbn°s∏Sp∂ {]Imcw
Bbncnt°≠XmWv.
(6) k¿°m¿ AtXmdn‰nbpamtbm AtXmdn‰nIfpamtbm IqSnbmtemNn®v, AhbpsS
icnbmb {]h¿Ø\߃°v Bhiyamb F√m kuIcyßfpw \¬tI≠Xpw
G¿s∏SptØ≠XpamWv.
(7) kwÿm AtXmdn‰n°pw Pn√mXe AtXmdn‰nIƒ°pw, Ah At\zjWw
\SØptºmƒ, 1908 se knhn¬ \S]Sn ΩbakwlnX (1908 se 5 ˛mw tI{μ BIv‰v) {]Imcw
Hcp hyhlmcw hnNmcW \SØptºmƒ Hcp knhn¬ tImSXn°pff G√m A[nImcßfpw
CΩ ]dbp∂ kwKXnIsf kw_‘n®v D≠mbncn°p∂XmWv. AXmbXv˛
(F) GsXmcp Bfnt√pw ka¨ sNøp∂Xn\pw lmPcmIphm≥
Ω¿_‘n°p∂Xn\pw kXy{]Xn⁄bnt∑¬ Abmsf hnkvXcn°p∂Xn\pw;
(_n) GsXmcp tcJbpw Is≠Øphm\pw lmPcm°phm\pw Bhiys∏Sp∂Xn\pw;
(kn) kXyhmMvaqeØnt∑¬ sXfnhv kzoIcn°p∂Xn\pw, IqSmsX
(Un) Ω¿Æbn°s∏Smhp∂ at‰sX¶nepw Imcy߃°pw;
(8) Iwsπbn‚ vkv AtXmdn‰nIfpsS {]h¿Ø\Øn\v Bhiyamb tcJIƒ
lmPcm°¬, tcJIfpsS ]cntim[\, Bhiyamb Imcyßfn¬ hnZKv≤ klmbw
XpSßnbh Dd∏phcpØp∂Xn\v G√m k¿°m¿ DtZymKÿcpw km[yamb klmbw
sNtø≠XmWv.
(9) hIp∏pXe At\zjWw Bcw`n°pI, {Inan\¬ tIkv cPnÿ sNøpI F∂o
Imcy߃ kw_\v[n®v Hcp t]meokv DtZymKÿs\Xnsc AtXmdn‰n \¬Ip∂ ip]m¿i
\S∏nem°m≥ _‘s∏´h¿ _m≤yÿcmbncn°p∂XmWv.

111. sXcs™Sp°s∏´ P\{]XnΩ[nIƒ°v ]cmXnIƒ \¬Imhp∂XmWv˛ {XnXe
]©mbØv {]knU‚pam¿, \Kck`m A≤y£≥am¿, Ωbak`m AwK߃, ]m¿esa‚ v
AwK߃, tIm¿∏tdj≥ tab¿am¿ F∂o P\{]XnΩ[nIƒ°v AhcpsS {i≤bn¬s∏´tXm
Bsc¶nepw AhcpsS {i≤bn¬ sIm≠ph∂tXm Bb t]meokn\v FXncmb F√mØcw
]cmXnIfpw t]meokv Iwπbn‚ vkv AtXmdn‰n°v \¬Imhp∂Xpw DNnXamb At\zjWw
\SØnbtijw ^ew Iwπbn‚ v AtXmdn‰n P\{]XnΩ[nsb Adnbnt°≠XpamWv.
112.
Iwπbn‚vkv AtXmdn‰nIfpsS \S]Sn XzcnXs∏SptØ≠XmsW∂v˛ (1) t]meokv
Iwπbn‚ vkv AtXmdn‰n AhbpsS ]cnKW√v°v hcp∂ ]cmXnIfnt∑¬ kXzcamb \S]Sn
kzoIcnt°≠XmWv.
(2) Iwπbn‚ vkv AtXmdn‰nbpsS ]cnKW√v°v hcp∂ Imcyßfn¬ AtXmdn‰n°v
tbmKysa∂v t_m≤yapff kwKXnIfn¬ CΩ∏dbp∂ Imcy߃ sNøphm≥ GXv
DtZymKÿt\mSpw Bhiys∏Smhp∂Xpw B DtZymKÿ≥ AXv Ω¿Δlnt°≠XpamWv.
(F) Hcp km£nsb tNmZyw sNbvXv samgn tcJs∏SpØpI;
(_n) {]k‡amb tcJIƒ Is≠Øn ]cntim[n®v ]nSns®Sp°pI;
(kn) {]kvXpX DtZymKÿ\v A[nImctam Ignthm {]mhoWytam Dff ]cntim[≥bm
]co£Wtam \SØpI;
(Un) Hmtcm ]cmXnbptSbpw kmlNcyw ]cnKWn®v \ymbamb klmbw AtXmdn‰n°v
\¬IpI.
(3) Iwπbn‚ vkv AtXmdn‰n°v AXns‚ ]cnKW√nepff ]cmXnbpsS apJyhnjbw
kw_‘n®v t]meokn¬ Ω∂pw k¿°mcn¬ Ω∂pw dnt∏m¿´v Bhiys∏Smhp∂XmWv.
(4) Iwπbn‚ vkv AtXmdn‰n \SØp∂ At\zjWhpambn _‘s∏´v t]meokv
DtZymKÿ\v sXfnhv lmPcm°p∂Xn\pw t\cn´v samgn \¬Ip∂Xn\pw DNnXhpw
{]mtbmKnIhpamb Ahkcßfn¬ km£nIsf FXn¿ hnkvXmcw \SØp∂Xn\pw Ahkcw
A\phZnt°≠XmWv.
A≤ymbw VIII
Ip‰ßfpw in£Ifpw
113.
DØa hnizmkØn¬ sNbvX {]hrØnIƒ°v kwc£Ww˛ (1) Cu BIv‰v {]Imcw
HutZymKnI IyXr Ω¿ΔlWØns‚ `mKambn DØahnizmkØn¬ sNbvXtXm sNøphm≥
Dt±in®tXm Bb GsXmcp ImcysØ kw_‘n®pw k¿°mcnt\m GsXmcp t]meokv
DtZymKÿt\m Cu BIv‰v {]Imcw Ωban°s∏´ As√¶n¬ A[nImcs∏SpØnb Hcp
]ªnIv sk¿sh‚nt\m FXncmbn bmsXmcp hyhlmctam t{]mknIyqjt\m As√¶n¬ a‰v
Ωba\S]SnItfm ΩeΩ¬°p∂X√.

(2) bmsXmcp tImSXnbpw k¿°mcns‚ ap≥Iq´nbp≈ A\paXnbn√msX Hcp t]meokv
DtZymKÿs\Xnsc Btcm]n°s∏´Xpw Cu BIv‰n≥ Iognep≈Xpamb GsXmcp Ip‰Øn\pw
\S]SnsbSp°phm≥ ]mSp≈X√.
114.
Hcp t]meokptZymKÿ≥ sNøp∂ IrXyhntem]w.˛ Hcp t]meokptZym
Kÿ\mbncns°, Bsc¶nepw,˛
(F) Cu BIv‰v {]Imcw t]meokv tk√nse AwK߃°v _m[Iambn´p≈
GsX¶nepw Ωbahyhÿtbm, \S]Sn{Iatam N´ßtfm dKptej\pItfm ewLn°pItbm
A\ph¿Øn°phm≥ Dt]£ ImWn°pItbm ; As√¶n¬
(_n) I¿ØhyØn¬ Ω∂pw Hgn™pamdWsa∂ e£ytØmsS tcmKw \Sn®v
InS°pItbm tcmKtam ]cnt°m Ds≠∂v `mhn°pItbm kzta[bm XΩ°v tZtlm]{Zhw
G¬∏n°pItbm; As√¶n¬
(kn) at‰sX¶nepw coXnbn¬ Hcp t]meokptZymKÿ\v tNcp∂X√mØ coXnbn¬
{]h¿Øn°pItbm; As√¶n¬
(Un) `ocpXzØn\v A]cm[nbmIpItbm;
sNbvXm¬, Ip‰ÿm]\Ønt∑¬ aq∂pamkw hscbmImhp∂ Hcp
Imebfhnte°p≈ XSthm ]ngtbm As√¶n¬ Ch c≠pw IqSntbm \¬In
in£n°s∏tS≠XmWv.
F∂m¬ Cu hIp∏p {]Imcw Ip‰Icsa∂v IcpXmhp∂ Hcp {]hrØnsb kw_‘n®v
a‰v {Inan\¬ \S]SnIƒ FSp°msX hIp∏pXe A®S° \S]Sn am{Xw FSpØm¬ aXnsb∂v
_‘s∏´ A®S° A[nImcn°v XocpamΩ°mhp∂XmWv.
115.
t]meokptZymKÿ≥ ssI°qen hmßp∂Xpw `o£Wns∏SpØn
A]lcn°p∂Xpw ˛ Hcp t]meokptZymKÿ≥, {]Xy£amtbm ]tcm£amtbm
`ojWnbneqsStbm {]tem`\ØneqsStbm AbmfpsS I¿Øhyhpambn _‘s∏´v
Fs¥¶nepw ssI°qentbm, A\[nIrXamb B\pIqeytam {]Xn^etam Bhiys∏SpItbm
kzoIcn°pItbm; As√¶n¬ AXn\mbn ]cn{ian°pItbm;
sNbvXm¬, Ip‰ÿm]\Øn≥ta¬, Ggph¿jwhscbmImhp∂ Hcp Imebfhnte°v
XSthm ]{¥≠v amksØ iºfØn¬ IhnbmØ ]ngtbm As√¶n¬ Ch c≠pw IqSntbm
\¬In in£n°s∏tS≠XmWv.
116.
ieyap≠m°p∂ AdÃv, ]cntim[\, ]nSns®Sp°¬, A{Iaw F∂nh ˛ Hcp
t]meokptZymKÿ\mbncns° Bsc¶nepw˛
(F) Ωbam\pkrXap≈ A[nImctam ImcWtam C√msX ieyap≠m°m≥ th≠n
GsX¶nepw sI´nSw, Dcp, IqSmcw As√¶n¬ ÿew Chbn¬ {]thin°pItbm
A\mhiyamb ]cntim[ \SØpItbm AXn\v CSbm°pItbm; As√¶n¬

(_n) Ωba hncp≤ambpw ieyap≠m°m≥ th≠nbpw \ymbamb ImcWw IqSmsXbpw
GsX¶nepw BfpsS hkvXp ]nSns®Sp°pItbm Hcmsf XS¶en¬ hbv°pItbm ]cntim[\
\SØpItbm AdÃv sNøpItbm; As√¶n¬
(kn) IÃUnbnep≈tXm Xs‚ I¿ØhyØnΩSbn¬ Xm≥ _‘s∏Sp∂tXm Bb
Hcmsf IcpXn°q´n ]oU\Ønt\m GsX¶nepw hn[Ønep≈ a\pjyXzclnXtam
Ωbahncp≤tam Bb hy‡n]camb B{IaWØnt\m KpcpXcamb Zp¿hrØnt°m
hnt[bam°pItbm; As√¶n¬
(Un) IcpXn°q´nbpw AdnthmsSbpw Zpcpt±iy]cambpw, Hcp Ωc]cm[nsb Hcp
{Inan\¬ Ip‰Øn¬ Dƒs∏SpØphm≥ th≠n Hcp hymP tÉvsa‚ v tcJs∏SpØpItbm,
hymPtcJ D≠m°pItbm, t]meokn\pta¬ B{IaWw \S∂p F∂v hymPamb Btcm]Ww
D∂bn°pItbm; As√¶n¬
(C) Hcp t]meokptZymKÿ≥ F∂ Ωebn¬ Abmƒ XSbphm≥ _m≤yÿ\mb
Hcp Ip‰IrXyw sNøp∂Xn\v IcpXn°q´nbpw t\cn´pw klmbtam t{]cWtbm \¬IpItbm;
sNbvXm¬, Ip‰ÿm]\Øn≥ta¬, aq∂v h¿jw hscbmImhp∂ Hcp Imebfhnte°v
XSthm ]ngtbm As√¶n¬ Ch c≠pw IqSntbm \¬In in£n°s∏tS≠XmWv.
F∂m¬, Cu hIp∏nse bmsXm∂pw AtXImcyw X’abw {]m_eyØnep≈
at‰sX¶nepw ΩbaØnse hyhÿIƒ {]Imchpw Ip‰amsW¶n¬, B Ip‰Øn\v B
Ωba{]mIcap≈ in£ \¬In {]kvXpX t]meokptZymKÿs in£n°p∂Xn¬ Ω∂pw
Hcp tImSXnsbbpw XSbp∂X√.
117.
t]meokns‚ NpaXeIfn¬ CSs]Sp∂Xn\p≈ in£ ˛ Bsc¶nepw,˛
(F) t]meokv tk√nse GsXmcwKsØbpw AbmfpsS tkh\ßsf XSbp∂Xnt\m
A®S°ewL\w \SØp∂Xnt\m t{]cn∏n°pItbm; As√¶n¬
(_n)t]meoknt‚Xmb GsX¶nepw NpaXetbm A[nImctam Ωbahncp≤ambn
Gs‰Sp°pItbm ; As√¶n¬
(kn) Ω¿t±mjambn hnt\mZ BhiyØns\mgnsI t]meokv DtZymKÿ\mbn
Bƒamdm´w \SØpItbm; As√¶n¬
(Un)Hcp At\zjWØntem bYmhn[nbmb t]meokns‚ IrXyΩ¿ΔlWØntem
kmchØmb hnhcßfn¬ t]meokv At\zjWsØ hgnsX‰n°pI F∂ Dt±itØmsS
sX‰mb tÉvsa‚ v a\x]q¿Δw Hcp t]meokv DtZymKÿ\v \¬IpItbm; As√¶n¬
(C) Hcp t]meokv DtZymKÿs GsX¶nepw IrXyΩ¿ΔlWØn¬ Ω∂pw
XSbWsa∂ {]Xy£amb Dt±itØmsS `o£Wns∏SpØpItbm XSbpItbm Itø‰w
sNøpItbm;

sNbvXm¬, Abmƒ Ip‰ÿm]\Øn≥ta¬ aq∂ph¿jw hscbmImhp∂ XSthm
]Xn\mbncw cq]bn¬ IhnbmØ ]ngtbm As√¶n¬ Ch c≠pw IqSntbm \¬In
in£n°s∏tS≠XmWv.
118.
KpcpXcamb {Iakam[m ewL≥am A]mbtam D≠m°p∂Xn\p≈
in£.˛GsX¶nepw hy‡n,˛
(F) s]mXpÿeØv elcn°Snas∏´ Ωebntem elfbp≠m°p∂h\mtbm, kzbw
Xs∂ {i≤n°m≥ Ai‡\mtbm ImWs∏SpItbm;
(_n) Adn™psIm≠v t]meokns≥bm ^b¿ k¿Δokns≥bm at‰sX¶nepw
Ahiyk¿Δokns≥bm hgnsX‰n°m≥ InwhZ¥n ]cØpItbm hymPambn A]ISkqN\
\¬IpItbm;
(kn) Adn™psIm≠pw a\x]q¿Δambpw s]mXpP\߃°nSbn¬ s]mXp
]cn{`m¥nbp≠m°phm\mbn Hcp Ahiy k¿Δokn\v tISv hcpØpItbm;
(Un) {]kvXmh√mtem, A`n{]mb {]IS\Ømtem, sSet^m¨ hnfnbneqsStbm,
GsX¶nepw hn[Ønep≈ hnfnIfmtem, A\p[mh\w sNbvtXm, GsX¶nepw D]m[nbneqsS
ktμißtfm IØpItfm Abbv°pItbm sNbvXv GsX¶nepw Bfn\v Ak`yamb
coXnbn¬ AklyX D≠m°pItbm;
(C) Adn™psIm≠v s]mXpP\߃°v A]mbap≠m°p∂tXm s]mXpkpc£bn¬
hogvNbp≠m°p∂tXm Bb GsX¶nepw {]hrØn sNøpItbm;
(F^v) Ωbam\pkrXw Aßs sNøm≥ A[nImcs∏SpØmsX kvt^mSI
hkvXp°tfm A]ISIcamb ]Zm¿∞ßtfm ISØns°m≠pt]mIpItbm;
(Pn) Hcp Kp≠tbm duUntbm Bbncns° 2007˛se tIcf kmaqly hncp≤
{]h¿Ø\߃ (XSb¬) BIv‰n¬ (2007˛se 34) Ω¿ΔNn® {]Imcap≈ GsX¶nepw
kmaqlyhncp≤ {]h¿Ø\w kpkm≤yam°p∂Xn\mbn kao]{]tZiØv GsX¶nepw
Ip‰IrXyØn\v D]tbmKn°m≥ D]bp‡amb kma{KnIƒ ssIhiw h®psIm≠v
kwibmkv]Zamb kmlNcyßfn¬ Hcp s]mXpÿeØv ImWs∏SpItbm;
(F®v) 73˛mw hIp∏nse hyhÿIƒ ewLn°pItbm, AXn\v hncp≤ambn ImbnI
]cnioe\w \¬IpItbm, \SØpItbm;
(sF) ]Xns\´p hb n¬ Xmsgbp≈h¿°v elcn ]Zm¿∞ßtfm Ip´nIfpsS
imcocnIhpw am\knIhpamb BtcmKyØn\v lmΩIcamb hkvXp°tfm ]Zm¿∞ßtfm
\¬IpItbm hn¬°pItbm AXn\mbn kvIqƒ ]cnkcØv kw`cn°pItbm;

sNbvXm¬, Abmƒ Ip‰ÿm]\Ønt∑¬ aq∂ph¿jw hscbmImhp∂ XSthm ]Xn\mbncw
cq]bn¬ IhnbmØ ]ngtbm Ch c≠pw IqSntbm \¬In in£n°s∏tS≠XmWv.
119. kv{XoIƒs°Xnscbp≈ AXn{Ia߃°v in£.˛(1) GsX¶nepw hy‡n,˛
(F) s]mXpÿeßfn¬ kv{XoIfpsS A¥ v lΩ°p∂ XcØnep≈ ssewKnI
tNjvSItfm {]hrØnItfm sNøpItbm;
(_n) GsXmcp ÿeØph®pw kv{XoIfpsS \ymbamb kzImcyXbv°v `wKw hcpØp∂
coXnbn¬ t^mt´mtbm hoUntbmtbm FSp°pItbm {]Ncn∏n°pItbm;
sNøpIbmsW¶n¬ Abmsf Ip‰ÿm]\Øn≥ta¬ aq∂ph¿jw hscbmImhp∂
XSthm ]Xn\mbncw cq]bn¬ IhnbmØ ]ngtbm Ch c≠pw IqSntbm \¬In
in£n°s∏tS≠XmWv.
(2) _‘s∏´ tkh\ZmXmhnt\mtSm, s]mXpÿeØns‚ NpaXebp≈ hy‡ntbmtSm
AhcpsS km∂n≤yØn¬ (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcap≈ Hcp Ip‰w \S∂psh∂v {]kvXpX
Ip‰ØnΩcbmb kv{Xo ]cmXns∏SpIbmsW¶n¬ Ah¿ X’abw Ip‰IrXyw XSbphmt\m
As√¶n¬ AXns\°pdn®v _‘s∏´ A[nImcnIsf Adnbn°phmt\m \ymbamb \S]Sn
kzoIcn°msX t_m[]q¿Δw hogvN hcpØp∂Xv Ip‰Icambncn°p∂Xpw, Aßs√p≈
Ip‰Øn\v Ip‰ÿm]\Ønt∑¬ Bbncw cq] hsc ]ng CuSmt°≠XpamWv.
120.
ieyw D≠m°¬, {Iakam[m ewL\w F∂nhbv°p≈ in£.˛GsXmcmfpw˛
(F) Hcp s]mXpÿeØv s]mXpP\߃°v AklyXtbm AkuIcytam
D≠m°ns°m≠v ^¿Wn®¿ km[\ßtfm hml≥am hrØnbm°pItbm GsX¶nepw
arKsØ Iim∏v sNøpItbm ihw hrØnbm°pItbm GsX¶nepw arKsØ
]cn]men°pItbm sNøp∂psh¶n¬;
(_n) s]mXpP\Øn\v XS tam, AkuIcytam, A]mbtam D≠m°p∂ coXnbn¬
GsX¶nepw hml\sØtbm KXmKX D]m[nsbtbm ΩesIm≈m≥ ImcWamIp∂psh¶n¬;
(kn) Hcp {Sm^nIv Nn”sØtbm ssk≥ t_m¿Uns≥bm AXns‚ ZriyXsbtbm
]mcmbW£aXsbtbm Ipd®psIm≠v hnIrXam°pItbm adbv°pItbm sNøp∂psh¶n¬;
(Un) DSaÿs‚tbm kq£n∏pImcs‚tbm ap≥Iq¿ A\phmZan√msX `nØnIƒ,
sI´nS߬ As√¶n¬ a‰v Ω¿ΩnXnIƒ F∂nhsb hnIrXam°p∂psh¶n¬;

(C) Pet{kmX pIfpsStbm PehnXcWsØtbm aen\am°pItbm s]mXp
ipNoIcW \S]SnIsf XS s∏SpØpItbm s]mXpÿe߃ hrØnlo\am°pItbm
Ωbahncp≤ambn ]cnÿnXn°v kmcamb tISp≠m°pItbm sNøp∂psh¶n¬;
(F^v) Hcp k¿°m¿ sI´nSØntem k¿°m¿ `qanbntem AXn{Ian®pIS°p∂psh¶n¬;
(Pn) tamt´m¿ LSn∏n°mØ GsXmcp hml\hpw kqcymkvXabØn\v AcaWn°q¿
tijhpw kqtcymZbØn\v Hcp aWn°q¿ apºpw D≈ GsXmcp kabØpw Bhiyamb
shfn®an√msX HmSn®psImt≠m hen®psImt≠m X≈ns°mt≠m t]mhpIbmsW¶n¬;
(F®v) hyXnNe\Øn\v bYm¿∞amb Bhiytam X°Xmb ImcWtam C√msX
tamt´m¿ LSn∏n°mØ GsX¶nepw hml\w sXcphn¬ HmSnt®m hen®psImt≠m
X≈ns°mt≠m t]mIptºmƒ;
(i) at‰sX¶nepw hml\sØ adnIS∂p t]mIptºmƒ AXns‚ heXp `mKØneqsSbpw;
(ii) at‰sX¶nepw hml\w FXnsc hcptºmƒ sXcphns‚ CSXphiw tN¿∂pw;
t]mImXncn°p∂psh¶n¬;
(sF) hml\Øns‚tbm hml\ßfpsStbm ap∂n¬ Ω∂pw As√¶n¬ ]n∂n¬
Ω∂pw A©v ASn Ihn™v X≈nΩ¬°p∂ GsX¶nepw km[\w sh®n´p≈ hml≥am
hml\ßtfm sXcphneqsS ISØp∂psh¶n¬;
(sP) GsX¶nepw arKsØtbm hml\sØtbm HmSn°p∂Xntem
t\m°n\SØp∂Xntem {i≤n°p∂Xntem kw`hn® GsX¶nepw DZmko\X aqetam sX‰mb
D]tbmKw aqetam Fs¥¶nepw ]cnt°m tISp]mtSm D≠mIp∂psh¶n¬;
(sI) s]mXpÿeØv a‰p≈h¿°v ieyap≠m°p∂ hn[w t_m[]q¿Δw
aeaq{Xhnk¿÷\w sNøp∂psh¶n¬;
(F¬) Xs‚ IcpXentem Ωb{¥WØntem D≈Xpw Acpabmbn hf¿Øp∂Xpamb
arKßsf X°Xmbn {i≤n°mXncn°pIbpw Ab¬hmknIƒt°m s]mXpP\߃t°m
AkuIcy߃ D≠m°p∂ hn[w Ahsb Ae£yambn hnSpIbpw sNøp∂psh¶n¬;
(Fw) DSaÿs‚ Adnhpw kΩXhpan√msX {]ISambn 14 hb n\v Xmsgbp≈
Ip´nIfn¬ Ω∂pw B`cWw, hm®v, t]\, ssk°nƒ, ]m{Xw As√¶n¬ hne]nSn∏p≈ a‰v
km[\w hmßpItbm AØcw Bfn¬ Ω∂pw Fs¥¶nepw km[\w ]WbØnt∑tem
CuSnt∑tem FSp°pItbm sNøp∂p F¶n¬;

(F≥) th≠{X ap≥IcpXen√msXbpw s]mXp kpc£ IW°nseSp°msXbpw
Abmƒ°v Ωb{¥Wap≈ ÿetØm ]cnkctØm A]ISIcamb Fs¥¶nepw {]hrØn
sNøpItbm sNøm≥ A\phZn°pItbm sNøp∂psh¶n¬;
(H) GsX¶nepw XcØnep≈ hnΩatbm]m[nbneqsS Bh¿Øn®p≈tXm
A\`naXambtXm A⁄mXambtXm Bb hnfn, IØv, FgpØv, ktμiw, C˛sabn¬ F∂nh
hgntbm ZqX≥ hgntbm kzbw GsX¶nepw Hcmfn\v ieyambn Xocp∂psh¶n¬;
(]n) GsX¶nepw s]mXpÿeØv s]mXphmbtXm kzImcyambtXm Bb GsX¶nepw
tkh\w {Ia{]Imcw sImSp°phmt\m kzoIcn°phmt\m D]tbmKn°phmt\m th≠n
cq]oIcn® GsX¶nepw Iyp sX‰n°p∂psh¶n¬;
(Iyp) am\jvSap≠m°p∂tXm `ojWns∏SpØp∂tXm Bb GsX¶nepw tcJ
cNbnXmhns‚ Xncn®dnb¬ ad®ph®v FhnsSsb¶nepw H´n®phbv°pItbm ]Xn°pItbm
sNøp∂psh¶n¬;
Ip‰ÿm]\Ønt∑¬ Hcp h¿jwhscbmImhp∂ XSthm 5,000 cq]hscbmImhp∂
]ngtbm Ch c≠pw IqSntbm \¬In in£n°s∏tS≠XmWv.
121.
{]tXyIw hyhÿbn√mØ Ip‰ßƒ°p≈ in£:-˛(1) Cu BIv‰nsetbm
AXn≥Iognep≠m°nb GsX¶nepw N´ßfnsetbm DØchnsetbm hyhÿIƒ
ewLn®psIm≠v GsX¶nepw IrXytam IrXyhntem]tam sNøp∂ GsXmcmfpw
Ip‰ÿm]\Ønt∑¬ AtX Ip‰Øn\v Cu BIv‰n¬ a‰v in£ Ω¿Æbn°s∏´n´ns√¶n¬
6 amkØn¬ IhnbmØ XSthm 2,000 cq]hscbmImhp∂ ]ngtbm Ch c≠pwIqSntbm
\¬In in£n°s∏tS≠XmWv.
(2) Ip‰w H∂n¬ IqSpX¬ hy‡nIƒ sNbvXXmsW¶n¬ AhcntemtcmcpØcpw
shtΔsd in£n°s∏tS≠XmWv.
122.
IºΩIƒ sNøp∂ Ip‰ßƒ; ˛(1) Cu BIv‰n≥Iognep≈ Hcp Ip‰w Hcp IºΩ
sNøp∂]£w Ip‰w sNbvX kabØv IºΩbpsS NpaXe hln®tXm IºΩbpsS
ImcyßfpsS \SØn∏n\v DØchmZnXzw D≠mbncp∂tXm Bb Hmtcm hy‡nbpw IºΩbpw
Ip‰Øn\v DØchmZnbmbn IcpXs∏tS≠Xpw AXn\pkrXambn \S]SnIƒ°v
hnt[bcmtI≠Xpw in£n°s∏tS≠XpamWv.
(2) (1)˛mw D]hIp∏n¬ F¥pXs∂ ASßnbncp∂mepw, Cu BIv‰n\v Iognep≈
Hcp Ip‰w Hcp IºΩ sNøpIbpw IºΩbpsS GsX¶nepw UbdIvSdpsStbm
amt\PcpsStbm sk{I´dnbpsStbm at‰sX¶nepw DtZymKÿs‚tbm
kΩXtØmsStbm au\m\phmZtØmsStbm BWv B Ip‰w \S∂sX∂v

sXfnbpIbpw sNøp∂]£w IºΩbpsS Aßs√p≈ UbdIvStdm amt\Ptcm
sk{I´dntbm at‰sX¶nepw DtZymKÿt\m IqSn B Ip‰Øn\v DØchmZnbmbn
IcpXs∏tS≠Xpw AXn\pkcn®v Abmƒs°Xnsc \S]SnsbSpt°≠Xpw Abmƒ
in£n°s∏tS≠XpamWv.
hniZoIcWw.˛(1) Cu hIp∏ns‚ Bhiy߃°mbn,˛
(F) “IºΩ” F∂m¬ Hcp GImwKoIrX ΩImbtam F∂¿∞am°p∂Xpw AXn¬
Hcp t^tam a‰v kwLS\Itfm hy‡nItfm Dƒs∏Sp∂XpamWv;
(_n) Hcp t^ans kw_‘n®nStØmfw “UbdIvS¿” F∂m¬ B t^anse Hcp
]¶mfn F∂¿∞amIp∂XpamWv.
123.
a‰p Ωba߃ {]Imcap≈ t{]mknIyqjs _m[n°p∂Xs√∂v.˛ Cu BIv‰n¬
ASßnbncn°p∂ bmsXm∂pw at‰sX¶nepw ΩbaØn≥Iognepw Cu BIv‰v {]Imchpw
in£m¿lamb GsX¶nepw {]hrØn sNbvX GsXmcmsfbpw Cu BIv‰v {]Imcw
FSp°s∏Sp∂ \S]SnIƒ IqSmsX AØcw a‰p Ωba{]Imcw IqSn t{]mknIyq´v
sNøs∏Sp∂Xnt≥bm As√¶n¬ at‰sX¶nepw ΩbaØn≥Iogn¬ Ω›bn°s∏´
]ngbvt°m in£bvt°m _m≤yÿ\mIp∂Xns≥bm XSbp∂Xmbn hymJymΩ°s∏Sphm≥
]mSp≈X√.
124.
\S]Sn{IaØnse {Iat°Sv kmcap≈Xs√∂v.˛\S]Sn{IaØnsetbm coXnbnsetbm
GsX¶nepw {Iat°Sns‚tbm ]niIns‚tbm ImcWØm¬ am{Xw, AØcw ]niIv
As√¶n¬ {Iat°Spaqew kmcamb tZmjtam `wKtam kw`hn°mØ]£w, Cu BIv‰v
{]Imctam Cu BIv‰n≥Iognep≠m°nb GsX¶nepw N´{]Imctam As√¶n¬ AhtbmSv
ASnÿm\]cambn s]mcpØs∏´v ]pds∏Sphn°s∏´tXm {]kn≤oIcn°s∏´tXm Bb
GsX¶nepw N´w, DØchv, Ω¿t±iw, \ymbΩ¿Æbw, At\zjWw, hnNmcW, hn⁄m]\w,
ssIs°m≠ \S]Sn F∂nh Ωbam\pkrXas√t∂m ΩeΩ¬°p∂Xs√t∂m
Akm[psht∂m A]q¿Æsat∂m IcpXphm≥ ]mSp≈X√.
125.
tImss·k_nƒ Ip‰ßfpw Pmayw In´mhp∂ Ip‰ßfpw.˛(1) Cu BIvSnse 116, 117,
118, 119 F∂o hIp∏pIƒ {]Imcap≈ Ip‰ßƒ tImss·k_nfpw Pmayw In´mhp∂Xpamb
Ip‰ßƒ Bbncn°p∂Xpw 115˛mw hIp∏n≥ Iognep≈ Hcp Ip‰w tImss·k_nfpw Pmayw
e`n°mØ Hcp Ip‰hpambncn°p∂XmWv.
(2) ta¬∏d™ (1)˛mw D]hIp∏nse hyhÿIfn¬ F¥pXs∂ ASßnbncp∂mepw,
Hcp t]meokv DtZymKÿ\v Hcmsf;
(F) AbmfpsS AdÃv GsX¶nepw Ip‰IrXyw XSbp∂Xnt\m XpScmXncn°p∂Xnt\m
Bhiyaps≠¶ntem; As√¶n¬

(_n) Aßs√p≈ Bfns ]n∂oSv I≠pIn´m≥ km≤yXbn√msb∂v {]Xy£Øn¬
hy‡amsW¶ntem; As√¶n¬
(kn) B Bƒ kzbw As√¶n¬ as‰mcmƒ°v ]cnt°¬∏n°phm≥
km≤yXbps≠¶ntem; As√¶n¬
(Un) AdÃv Bhiyambncn°p∂ {]tXyIambXpw ASnb¥nchpamb kmlNcy߃
ΩeΩ¬°p∂ps≠¶ntem; am{Xta AdÃv sNøm≥ A[nImcap≠mbncn°pIbp≈q.
(3) Cu BIv‰v {]Imcap≈ as‰√m Ip‰ßfpw t\m¨˛tImss·k_nfpw Pmayw
e`n°p∂hbpambncn°p∂XmWv:
F∂m¬, ÿeØv lmPcp≈ Hcp t]meokv DtZymKÿ\v Xs‚ km∂n≤yØn¬ Hcp
Ip‰w XpScp∂Xv XSbphm\mbn Hcp Bfns Xm¬°menIambn am‰nΩ¿Ømhp∂XmWv.
126. Ip‰ßƒ cmPnbm°¬.˛(1) Cu BIv‰v {]Imcap≈ F√m tImss·k_nƒ A√mØ
Ip‰ßfpw Ip‰mtcm]nXs‚ At]£bnt∑¬ tÃj≥ lukv Hm^ok¿°v
cmPnbm°mhp∂XmWv.
(2) Pn√m t]meokv ta[mhn°v 117, 118, 119 (2) F∂o hIp∏pIƒ {]Imcap≈ Ip‰ßƒ,
B kwKXn tImSXn apºmsI t{]mknIyq´v sNøs∏Sm≥ X° Kuchap≈Xs√∂v At±lw
IcpXp∂]£w, Ip‰mtcm]nX≥ \¬Inb GsX¶nepw At]£bnt∑¬
cmPnbm°mhp∂XmWv;
F∂m¬, tImSXn, t]meokv Ip‰]{Xw ka¿∏n®Xn\ptijw \S]Sn XpSßnb
hnjbØn¬ Aßs√p≈ GsXmcp cmPnbm°epw ]mSn√mØXpw AØcw kμ¿`ßfn¬
Aßs√p≈ tImSXn apºmsI {]kvXpX Ip‰ßƒ cmPnbm°mhp∂hbpamWv.
(3) Hmtcm C\w Ip‰IrXyhpw cmPnbm°ptºmƒ CuSmt°≠p∂ tImºu≠nwKv ^okv
k¿°m¿ Ω¿Æbn°p∂ {]Imcw Bbncnt°≠Xpw kwÿm t]meokv ta[mhn
hn⁄m]\w ]pds∏Sphn°p∂ {]Imcw tImºu≠nwKv ^okv _‘s∏´ tÃj≥ lukv
Hm^ok¿ CuSmt°≠XpamWv.
(4) cmPnbm°¬ Hcp Ip‰ÿm]\ambn IW°m°m≥ ]mSn√mØXpw, F∂m¬;
GsX¶nepw \S]Sn{Iaßfn¬ ]q¿ΔIme \S∏v {]k‡ambn hcp∂nSØv ]q¿ΔIme \S∏v
sXfnbn°p∂Xn\mbn D]tbmKn°mhp∂XpamWv.
127.
{Inan\¬ PÃnkv ankteΩbkv FIvkvs]≥kkv ^≠v.˛(1) kwÿm t]meokv
ta[mhn°v tI{μoIrXambn \SØnt∏mcp∂Xpw `cWΩ¿ΔlWw \SØp∂Xpamb {Inan\¬
PÃnkv ankteΩbkv FIvkvs]≥kkv ^≠v F∂ t]cn¬ Hcp ^≠v D≠mbncnt°≠Xpw
AXn¬ Ω∂pw CΩ∏dbp∂ sNehpIƒ hln°mhp∂XpamWv, AXmbXv.˛
(F) NnIn’msNehv Dƒs∏sS IÃUnbnep≈hcpsS sNehpIƒ;

(_n) t]meokv DtZymKÿ\v D≠mbn´p≈ sNehpItfm t]meokv DtZymKÿ¿°v
sImSpØn´p≈ _ØItfm A√msX, {Inan\¬ Ip‰ßfpsS At\zjWw kw_‘n®v
km£nIfpsS _ØItfm sNehpIƒ Xncn®psImSp°tem Dƒs∏sS D≠mbn´p≈
sNehpIƒ;
(kn) IÃUnbn¬ kq£n®n´p≈ hkvXp°fpsS ]cn]me\hpw kq£n∏pambn
_‘s∏´ sNehpIƒ;
(Un) arXicoc߃ \o°w sNøp∂Xpambpw, ]cnt°‰h¿, A]IS߃°pw
Zpc¥ßƒ°pw Ccbmbh¿ F∂nh¿°v ASnb¥c klmbw \¬Ip∂Xpambpw _‘s∏´
{]h¿Ø\߃°v sNehmb XpIIƒ.
(2) ^≠ns‚ `cWΩ¿ΔlWw k¿°m¿ ]pds∏Sphn°p∂ DØchpIƒ°\pkrXambn
cnt°≠XmWv.
(3) Cu BIv‰v {]Imcap≈ Ip‰ßƒ cmPnbmIptºmƒ t]meokv CuSm°n tiJcn®
apgph≥ tImºu≠nwKv ^okpw AhIminIfn√mØ hkvXp°fpsSbpw \in®pt]mIp∂
hkvXp°fpsSbpw hn¬∏√neqsS CuSm°nb F√m XpIIfpw ^≠nte°v
ASbvt°≠XmWv.
(4) sNehpIƒ°mbn ^≠n¬ th≠{X XpIbps≠∂v Dd∏phcpØp∂Xn\mbn
ImemImeßfn¬ k¿°mcn\v ^≠nte°v XpI hIbncpØmhp∂XmWv.
128.
Ω¿t±i߃ \¬Ip∂Xn\v k¿°mcn\p≈ A[nImcw.˛(1) Cu BIv‰nse
ap≥]d™ hyhÿIfn¬ F¥pXs∂ ASßnbncp∂mepw, k¿°mcn\v kwÿm t]meokv
ta[mhn°v Cu BIv‰v {]Imcap≈ \S]SnIƒ°mbn Ωba]camb Ω¿t±i߃
\¬Imhp∂XmWv.
129.
N´ßƒ D≠m°p∂Xn\p≈ A[nImcw.˛(1) k¿°mcn\v, Cu BIv‰ns‚
Bhiy߃ \S∏nem°p∂Xnte°mbn, Kk‰v hn⁄m]\w hgn, ap≥Ime
{]m_eytØmsSmtbm ]n¬°me {]m_eytØmsStbm N´ßƒ D≠m°mhp∂XmWv.
(2) Aßs√p≈ N´ßƒ {]tXyIn®pw ap≥]d™ A[nImcßfpsS kmam\yXbv°v
`wKwhcmsX CΩ ]dbp∂ F√mtam GsX¶neptam Imcy߃°mbn hyhÿ
sNømhp∂XmWv, AXmbXv:˛
(F) Cu BIv‰v {]Imcw Ω¿Æbn°m≥ hy‡ambn Bhiys∏´tXm A\phZn®tXm
Bb F√m kwKXnIfpw, IqSmsX
(_n) Ω¿Æbnt°≠tXm Ω¿Æbn°mhp∂tXm Bb as‰√m kwKXnIfpw.

(3) Cu BIv‰v {]Imcw D≠m°p∂ GsXmcp N´hpw AXp≠m°nbXn\ptijw,
Ignbp∂{XthKw, Ωbak` ktΩf\Ønembncn°ptºmƒ k` apºmsI Hcp
ktΩf\Øntem XpS¿®bmb c≠v ktΩf\ßfntem hcmhp∂ BsI ]Xn\mev
Znhk°metذv hbvt°≠Xpw, A{]Imcw AXv GXp ktΩf\Øn¬ hbv°p∂pthm
B ktΩf≥am sXm´SpØphcp∂ ktΩf≥am AhkmΩ°p∂Xn\p ap≥]v Ωbak`
{]kvXpX N´ßfn¬ Fs¥¶nepw cq]t`Zs∏Spج hcpØpItbm, B N´w
D≠mt°≠Xns√∂v XocpamΩ°pItbm sNøp∂]£w B N´Øn\v AXn\ptijw,
AXXpkwKXnt]mse, A{]Imcw cq]t`Zs∏SpØnb cq]Øn¬am{Xw {]m_eyw
D≠mbncn°pItbm, As√¶n¬ bmsXmcp {]m_eyhpan√mXncn°pItbm sNøp∂XpamIp∂p.
F∂ncp∂mepw, A{]Imcap≈ GsX¶nepw cq]t`Zs∏SpØtem d±m°tem B N´{]Imcw
ap≥]v sNbvXn´p≈ GsX¶nepw kwKXnbpsS km[pXbv°v `wKw hcmØ
hn[Ønembncnt°≠XmWv.
130.
sshjay߃ \o°w sNøp∂Xn\p≈ A[nImcw.˛(1) Cu BIv‰nse hyhÿIƒ
\S∏nem°p∂Xn¬ Fs¥¶nepw sshjayw D≠mIp∂]£w k¿°mcn\v, sshjay߃
\o°w sNøp∂Xn\v Cu BIv‰nse hyhÿIƒ°v hncp≤a√mØXpw Bhiysa∂v
k¿°mcn\v tXm∂p∂Xpamb GsXmcp Imcyhpw DØchpaqew sNømhp∂XmWv.
F∂m¬, Cu BIv‰v {]m_eyØn¬ h∂ XobXn apX¬ c≠ph¿jw
Ign™Xn\ptijw Aßs√p≈ bmsXmcp DØchpw ]pds∏Sphn°m≥ ]mSp≈X√.
(2) (1)˛mw D]hIp∏n≥Iogn¬ D≠m°nb F√m DØchpIfpw, AXv
]pds∏Sphn®tijw, F{XbpwthKw, Ωbak` apºmsI hbvt°≠XmWv.
131.
d±m°epw Hgnhm°epw.˛(1) 1960˛se tIcfm t]meokv BI‰v (1961˛se 5) CXn\m¬
d±m°nbncn°p∂p.
(2) Aßs d±m°nbncp∂m¬ Xs∂bpw Aßs d±m°nb BIv‰n≥ Iogn¬ sNbvX
GsX¶nepw Imcytam FSpØ GsX¶nepw \S]Sntbm Bcw`n®n´p≈ Fs¥¶nepw
\S]Sn{Iatam Cu BIv‰nse {Iam\pKXamb hyhÿIƒ°v Iogn¬ sNbvXXmtbm
FSpØXmtbm Bcw`n®Xmtbm IcpXs∏tS≠XmWv:
F∂m¬, d±m°s∏´ BIv‰v {]Imcw ]pds∏Sphn®tXm D≠m°ntbm Bb GsX¶nepw
hn⁄m]\ßtfm, DØcthm, N´tam, ss_emtbm Cu BIv‰nse hyhÿIƒ°v
hncp≤amImØnStØmfw Ah {]m_eyØn¬ XpScp∂Xpw AXv Cu BIv‰n≥ Iogn¬
]pds∏Sphn®tXm D≠m°nbtXm Bb GsX¶nepw hn⁄m]≥am DØcthm, N´tam,
ss_emtbm {]Imcw AXnewLn°s∏SmØ]£w, Ah Cu BIv‰nse hyhÿIƒ {]Imcw
]pds∏Sphn®tXm D≠m°nbtXm Bbn IcpXs∏tS≠XmWv.