Τα έξι συζυγικά θύματα του Βασιλιά Ερρίκου Η'.docx

doc

1. Τα έξι συζυγικά θύματα του Βασιλιά Ερρίκου Η΄
της Αγγλίας
Αικατερίνη της Αραγωνίας
i. Η Αικατερίνη της Αραγωνίας ήταν η πρώτη σύζυγος του Ερρίκου Η΄ της
Αγγλίας (1509-1533). Η προσπάθεια του Ερρίκου Η΄ να ακυρώσει τον γάμο
τους, που είχε κρατήσει 24 χρόνια, ήταν η αρχή για μια σειρά γεγονότων που
οδήγησαν στον διαχωρισμό της Αγγλίας από την Εκκλησία της Ρώμης. Ο Ερρίκος
ήταν δυσαρεστημένος, επειδή οι γιοι τους είχαν πεθάνει σε παιδική ηλικία και
άλλοι κατά τη γέννα, με αποτέλεσμα ως μελλοντική διάδοχος να μένει μονάχα
η Μαρία Α΄ της Αγγλίας, σε μια περίοδο που οι γυναίκες δεν συνήθιζαν να
έχουν την εξουσία. Το 1525, ο Ερρίκος Η΄ ερωτεύτηκε την Ανν Μπολέυν,
μια κυρία επί των τιμών της Αικατερίνης. Εκείνη την περίοδο, η Αικατερίνη ήταν
σχεδόν σαράντα ετών και δεν μπορούσε πλέον να μείνει έγκυος, οπότε ο
Ερρίκος άρχισε να πιστεύει πως ο γάμος του ήταν καταραμένος και αναζητούσε
επιβεβαίωση από τη Βίβλο. Όταν ο Πάπας Κλήμης Θ’ αρνήθηκε να ακυρώσει
τον γάμο, ο Ερρίκος δημιούργησε την Εκκλησία της Αγγλίας, με τον ίδιο
επικεφαλή. Έτσι, παντρεύτηκε την Ανν Μπολέυν με την ελπίδα να δώσει έναν
αρσενικό διάδοχο στη Δυναστεία των Τυδώρ.

2. Άννα Μπολέυν
ii. Η Άννα Μπολέυν  (1501 - 19 Μαΐου 1536), ήταν η δεύτερη σύζυγος
του Ερρίκου Η΄ της Αγγλίας και μητέρα της Ελισάβετ Α΄ της Αγγλίας. Όταν η
Άννα επέστρεψε στην Αγγλία, έγινε κυρία επί των τιμών της πρώτης συζύγου
του Ερρίκου, της πρώτης συζύγου του Αικατερίνη της Αραγονίας. Η πρώτη της
εντυπωσιακή εμφάνιση στην αυλή ήταν σε έναν αποκριάτικο χορό τον Μάρτιο
του 1522, που η Άννα αρνήθηκε να γίνει ερωμένη του και απαίτησε να την
παντρευτεί, λέγοντας ότι προτιμά να χάσει τη ζωή της παρά την τιμή της. Είναι
γεγονός ότι ο Ερρίκος εντυπωσιάστηκε από τη συμπεριφορά της και ένιωσε γι'
αυτήν ισχυρά συναισθήματα, καθώς είναι η μόνη γυναίκα στην οποία έγραψε
ερωτικές επιστολές. Μόλις ο Ερρίκος επέστρεψε από το Καλαί στην Αγγλία,
στο Ντόβερ παντρεύτηκε μυστικά με την Άννα, ολοκληρώνοντας ερωτικά τη
σχέση τους μετά από 7 χρόνια αναμονής. Μέσα σε λίγους μήνες η Άννα έμεινε
έγκυος και έγινε ένας δεύτερος γάμος στο Λονδίνο στις 25 Ιανουαρίου
1533. Στις 7 Σεπτεμβρίου 1533 γεννήθηκε στο Παλάτι της Πλακεντίας στο
Γκρήνουιτς η κόρη τους Ελισάβετ, που κατέληξε ως μία από τις καλύτερες
Βασίλισσες της Αγγλίας. Τη γέννηση της Ελισάβετ δεν ακολούθησε καμιά
γέννηση αγοριού. Αντιθέτως η Άννα είχε τουλάχιστον δύο αποβολές. Τέλος, η
δεύτερη αποβολή ακολουθήθηκε σύντομα από την πτώση της ως βασίλισσας, η
οποία συνελήφθη στις 2 Μαΐου 1536, φυλακίστηκε και δικάστηκε από
δικαστήριο ευγενών, οι οποίοι την καταδίκασαν ομόφωνα σε θάνατο δι΄
αποκεφαλισμού. Εκτελέστηκε στον Πύργο του Λονδίνου στις 19 Μαΐου 1536 με
την κατηγορία της προδοσίας, της αιμομιξίας με τον μικρότερο αδερφό της
Τζορτζ Μπολέυν, της μαγείας, αλλά και της απόπειρας δηλητηρίασης του Χένρυ
Φίτζροϋ. 

3. Τζέιν Σέιμουρ
iii. Η Τζέιν Σέιμουρ (Jane Seymour, περ. 1508 - 24 Οκτωβρίου 1537) ήταν η τρίτη
σύζυγος του Ερρίκου Η΄ της Αγγλίας. Η Τζέιν Σέιμουρ ήταν το μεγαλύτερο παιδί
του σερ Τζον Σέιμουρ και της Μάρτζερυ Ουέντουορθ και γεννήθηκε στο πατρικό
της σπίτι στο Γουλφ Χωλ της κομητείας του Ουίλτσιρ.Υπήρξε κυρία επί των
τιμών της πρώτης γυναίκας του Βασιλιά, Αικατερίνη της Αραγονίας, και της
δεύτερης, Ανν Μπολέυν. Ο Ερρίκος προσέγγισε τη Σέιμουρ ερωτικά, αλλά
επειδή αυτή αρνήθηκε να γίνει ερωμένη του, ο έρωτας του Βασιλιά για αυτήν
επιτάχυνε την πτώση και τον αποκεφαλισμό της συζύγου του, Ανν Μπολέυν, με
την κατηγορία της προδοσίας στον Πύργο του Λονδίνου στις 19 Μαΐου 1536. Σε
σχεδόν δέκα μέρες από τον θάνατο της Μπολέυν, ο Βασιλιάς και η Σέιμουρ
παντρεύτηκαν κρυφά αν και η Σέιμουρ δεν στέφθηκε ποτέ βασίλισσα, διότι
εκείνη την περίοδο υπήρχε κάποια αρρώστια. Ήταν δημοφιλής βασίλισσα και
μάλιστα συμπεριφέρθηκε στη κόρη της Αικατερίνης της Αραγωνίας και του
Ερρίκου Η΄- της κατοπινής Μαρίας Α΄ της Αγγλίας- με μεγάλη ευγένεια και
κατάφερε να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τον Βασιλιά. Η μεγαλύτερη
προσφορά της ήταν όμως ότι χάρισε στον Ερρίκο τον πολυπόθητο διάδοχο, που
καμία από τις προηγούμενες συζύγους δεν είχε καταφέρει να του δώσει.
Παρόλο που η Σέιμουρ χαρακτηριζόταν από ιστορικούς και αναγνώστες ως "η
αγαπημένη γυναίκα του Ερρίκου" ή αλλιώς η "γυναίκα με την καλύτερη
μεταχείριση", η πραγματικότητα είναι ότι εκείνη δέχτηκε τη περισσότερη πίεση,
όταν δεν μπορούσε να μείνει έγκυος, οπότε ο Ερρίκος την απειλούσε ότι αν δεν
μείνει έγκυος θα έχει την ίδια κατάληξη με την προηγούμενη βασίλισσα.
Εντέλει κατάφερε να μείνει έγκυος, όμως αυτή η εγκυμοσύνη της στέρησε τη
ζωή. Όταν ο διάδοχος του Ερρίκου ήρθε στη ζωή, η Σέιμουρ πέθανε λόγω
επιπλοκών της γέννας.

4. Άννα της Κλήβης
iv. Η
Άννα της Κλήβης (
Anne of Cleves) γεννήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 1515 στο
Δουκάτο της Κλήβης (σημερινή Γερμανία). Ήταν η τέταρτη σύζυγος του βασιλιά
Ερρίκου Η΄ της Αγγλίας — και ίσως η πιο «τυχερή» από όλες του, αν και ο γάμος
τους υπήρξε σύντομος και… άδοξος. Ο Ερρίκος, μετά τον θάνατο της Τζέιν Σέιμουρ,
ήθελε νέα συμμαχία με τα γερμανικά πριγκιπάτα. Έτσι, ο σύμβουλός του Τόμας
Κρόμγουελ του πρότεινε την Άννα, γνωστή για την ευγένεια και την απλότητά της. Ο
Χανς Χόλμπαϊν ζωγράφισε ένα πορτρέτο της που φάνηκε πολύ ελκυστικό στον
βασιλιά. Όμως, όταν η Άννα έφτασε στην Αγγλία το 1539, Ερρίκος απογοητεύτηκε:
τη βρήκε “χωριάτισσα” και «καθόλου όπως στο πορτρέτο».
Η
Άννα ήταν ντροπαλή, μεγαλωμένη με γερμανική αυστηρότητα και χωρίς να
γνωρίζει την αγγλική γλώσσα ή τα ήθη της αυλής. Ο Ερρίκος την επισκέφθηκε
μασκαρεμένος πριν τον γάμο, ως «ρομαντική χειρονομία», αλλά εκείνη δεν τον
αναγνώρισε και του φέρθηκε ψυχρά — πράγμα που τον πρόσβαλε βαθιά. Από τότε
τον απωθούσε.
Η
Άννα φοβόταν τη νέα της θέση και κυρίως τον ιδιόρρυθμο χαρακτήρα του
Ερρίκου. Τον έβλεπε απόμακρο και νευρικό, αλλά δεν τολμούσε να αντιδράσει. Την
πείραζε επίσης που όλοι ψιθύριζαν για την αποτυχία της να τον «κερδίσει». Η ίδια
όμως ήταν ευγενική και ήσυχη, προσπαθώντας να μην προκαλέσει καμία ένταση.
Ο γάμος τους τελέστηκε στις 6 Ιανουαρίου 1540, αλλά ποτέ δεν ολοκληρώθηκε.
Ο Ερρίκος ισχυρίστηκε ότι δεν μπορούσε να τη «συγκατοικήσει ως σύζυγο». Μόλις
έξι μήνες αργότερα, τον Ιούλιο του ίδιου έτους, ο γάμος ακυρώθηκε με τη
συναίνεσή της — λόγω «μη ολοκλήρωσης» και προηγούμενου αρραβώνα της.
Επίσης, μετά την ακύρωση του γάμου (Ιούλιος 1540), η Άννα αρνήθηκε να φύγει
από την Αγγλία, απαιτώντας αξιοπρεπή τίτλο και περιουσία. Τελικά ο Ερρίκος την
ανακήρυξε “Αδελφή του Βασιλιά”, της χάρισε παλάτια, χρήματα και της επέτρεψε
να ζήσει όπως ήθελε — κάτι που καμία άλλη γυναίκα του δεν κατάφερε.

5. Έζησε ειρηνικά, διατηρώντας φιλικές σχέσεις με τις κόρες του Ερρίκου, τη Μαρία
και την Ελισάβετ. Πολλοί στη αυλή τη θεωρούσαν «την πιο έξυπνη επιζήσασα» του
βασιλιά. Δεν ξαναπαντρεύτηκε ποτέ.
Η
Άννα πέθανε στις 16 Ιουλίου 1557, πιθανότατα από φυσικά αίτια (πιθανόν
καρκίνο ή ασθένεια του ήπατος). Τάφηκε με τιμές στο Γουεστμίνστερ Άμπεϊ — κάτι
σπάνιο για πρώην βασίλισσα που είχε χωρίσει.
Αικατερίνη Χάουαρντ
v. Η Αικατερίνη Χάουαρντ ήταν βασίλισσα της Αγγλίας από τον Ιούλιο του 1540
έως τον Νοέμβριο του 1541 ως πέμπτη σύζυγος του βασιλιά Ερρίκου Η΄. Ο
θείος της, Τόμας Χάουαρντ, ήταν ένας εξέχων πολιτικός στην αυλή του Ερρίκου
και της εξασφάλισε μια θέση στο σπίτι της τέταρτης συζύγου του Ερρίκου,
της Άννας της Κλέβης, όπου η Αικατερίνη τράβηξε το ενδιαφέρον του Βασιλιά,
όπως ήταν αναμενόμενο. Τον παντρεύτηκε στις 28 Ιουλίου 1540 στο Παλάτι του
χωριού Όουτλαντς στο Σάρεϊ, μόλις 19 ημέρες μετά την ακύρωση του γάμου
του με την Άννα της Κλέβης. Ο Ερρίκος ήταν 49 ετών και είναι ευρέως αποδεκτό
ότι η Χάουαρντ ήταν περίπου 17 ετών τη στιγμή του γάμου. Η Αικατερίνη έχασε
τον τίτλο της ως βασίλισσα τον Νοέμβριο του 1541 και αποκεφαλίστηκε τρεις
μήνες αργότερα με την αιτιολογία της προδοσίας, επειδή διέπραξε μοιχεία με
τον μακρινό ξάδερφό της, Τόμας Κάλπεπερ.

6. Αικατερίνη Παρ
vi. Catherine Parr (1512 – 5 Σεπτεμβρίου 1548)
Γεννήθηκε γύρω στο 1512 στο Kendal της Αγγλίας, κόρη ευγενούς οικογένειας με
καλή μόρφωση. Ήξερε λατινικά, γαλλικά και ιταλικά, και είχε ένα πάθος για τη
θεολογία — κάτι που δεν άρεσε σε όλους στην εποχή της.
Ήταν ήδη δύο φορές χήρα πριν παντρευτεί τον βασιλιά. Ο δεύτερος άντρας της, ο
John Neville, την άφησε πλούσια και ελεύθερη. Στην αυλή γνώρισε τον Ερρίκο (που
τότε ήταν ήδη καταβεβλημένος και άρρωστος) και, παρά τον φόβο της, δέχτηκε να
τον παντρευτεί το 1543 — κυρίως από καθήκον και όχι έρωτα.
Η Catherine δεν ήταν “ερωμένη” όπως οι προηγούμενες, αλλά νοσοκόμα,
σύμβουλος και μητριά. Κράτησε τον Ερρίκο ήρεμο, επανένωσε τις κόρες του (Μαρία
και Ελισάβετ) με το στέμμα, και τον έπεισε να τις ξαναεντάξει στη διαδοχή. Τον
φρόντιζε κυριολεκτικά μέχρι τέλους — αλλά είχε και δική της φωνή.
Η Parr πίστευε βαθιά στη Μεταρρύθμιση (πιο προτεσταντική προσέγγιση της
πίστης), και έγραφε θεολογικά κείμενα — πράγμα ασυνήθιστο και επικίνδυνο για
γυναίκα τότε. Το βιβλίο της Lamentation of a Sinner θεωρείται το πρώτο που
εκδόθηκε από γυναίκα στα αγγλικά στο όνομά της.
Το 1546, συντηρητικοί της αυλής (όπως ο Stephen Gardiner) την κατηγόρησαν
για αίρεση, επειδή μιλούσε πολύ για τη Βίβλο και αντιδρούσε στους ιερείς. Ο
Ερρίκος υπέγραψε ένταλμα σύλληψης, αλλά η Catherine έμαθε τι ερχόταν. Πήγε
κοντά του, γονάτισε και του είπε πως ό,τι έκανε ήταν μόνο για να τον “διαφωτίσει
ως σοφή μαθήτρια του”.

7. Ο Ερρίκος μαλάκωσε — και όταν οι φρουροί ήρθαν να τη συλλάβουν, εκείνος τους
φώναξε:
“Μακριά από μένα, ανόητοι! Η βασίλισσά μου και εγώ είμαστε ένα!”
Τελικά επέζησε. Ήταν η μοναδική σύζυγός του που το κατάφερε (Η
Άννα της
Κλέβης είχε ήδη ανακηρυχθεί αδερφή του βασιλιά).
Μετά τον θάνατο του Ερρίκου (1547), παντρεύτηκε τον Thomas Seymour,
αδελφό της Jane Seymour. Ήταν ο μοναδικός της γάμος από έρωτα — αλλά και η
αρχή του τέλους. Ο Seymour ήταν φιλόδοξος, σχεδόν επικίνδυνος. Κυκλοφορούν
θεωρίες ότι την παραμέλησε και ότι την ζήλευε, επειδή ήταν πρώην βασίλισσα.
Η Catherine πέθανε λίγο μετά τη γέννηση της κόρης τους, Mary Seymour, το
1548, πιθανόν από επιλόχεια λοίμωξη. Το βρέφος “εξαφανίστηκε” από τις ιστορικές
πηγές λίγα χρόνια αργότερα — πιθανώς πέθανε μικρό, αν και υπάρχουν θεωρίες ότι
ανατράφηκε μυστικά από συγγενείς και επέζησε ανώνυμα. Ο Seymour
κατηγορήθηκε ότι ήθελε να χρησιμοποιήσει τη μικρή Ελισάβετ (τη μελλοντική
βασίλισσα) για πολιτικό γάμο και δύναμη.
Κάποιοι πιστεύουν ότι ο πρόωρος θάνατος της Catherine δεν ήταν τυχαίος, αλλά
ότι ο Seymour ίσως την άφησε αβοήθητη. Άλλοι θεωρούν ότι είχε σχέδιο να
επιστρέψει στην εξουσία μέσω της κόρης της — ένα σχέδιο που έσβησε με τον
θάνατό της.
Η Catherine Parr πέθανε στις 5 Σεπτεμβρίου 1548, στο Sudeley Castle του
Gloucestershire, λίγες μέρες μετά τη γέννηση της κόρης της, από επιλόχεια λοίμωξη.
Τάφηκε στο παρεκκλήσι του κάστρου — το μόνο από τις έξι συζύγους του Ερρίκου
που έχει τάφο που σώζεται ακόμα.
Ωστόσο, ο τάφος της βανδαλίστηκε τον 18ο αιώνα. Το φέρετρο ανοίχτηκε από
περίεργους εργάτες και τουρίστες που ήθελαν να “δουν τη βασίλισσα”. Το σώμα
της, αρχικά θαυμαστά καλοδιατηρημένο, καταστράφηκε σταδιακά από την έκθεση
στον αέρα και την αμέλεια. Μόλις τον 19ο αιώνα έγινε εκ νέου ταφή με σεβασμό,
και σήμερα ο τάφος της βρίσκεται ανακαινισμένος μέσα στο παρεκκλήσι του
Sudeley, με τιμητική πλάκα που αναφέρει:
“Here lies Queen Katherine Parr, wife of King Henry VIII, last and least in fortune,
but not in fame.”
Κοντού Ευδοκία, Γιάννης Γιαμαίος, τμήμα Γ1΄