Κ.Π.Α_Κεφάλαιο 6_"Κοινωνικά Προβλήματα".pptx

Παρουσίαση του κεφαλαίου 6 του μαθήματος "Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή" της Γ' Γυμνασίου.

1. Κεφ αλαιο 6 : κοινωνικα προβληματα Z ΑΦΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, M.ED. Προσδιορισμός και συνέπειες Αίτια και αντιμετώπιση Φτώχεια, ανεργία, καταναλωτισμός Αθλητισμός και Βία

2. Διδακτικοί στόχοι κεφαλαίου Να γνωρίσετε τα διάφορα κοινωνικά προβλήματα και να μπορείτε να διακρίνετε ένα κοινωνικό πρόβλημα από ένα μεμονωμένο προσωπικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ένα άτομο. Να μπορείτε να κατανοήσετε και να περιγράψετε τα (σύνθετα) αίτια των κοινωνικών προβλημάτων στη σύγχρονη εποχή και να τα εντοπίζετε μέσα από παραδείγματα. Να είστε σε θέση να αναλύετε ένα κοινωνικό πρόβλημα (αιτίες, συνέπειες σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο, πολιτικές αντιμετώπισης κλπ.) και να διατυπώνετε ιδέες αντιμετώπισης του φαινομένου. Να αναπτύξετε τις κατάλληλες στάσεις και αντιλήψεις ενεργών πολιτών , ώστε να αντιμετωπίζετε με υπευθυνότητα κοινωνικά προβλήματα (π.χ υπερκαταναλωτισμός, ρύπανση του περιβάλλοντος, ρατσισμός κλπ.) Να καλλιεργήσετε ομαδικό και συνεργατικό πνεύμα ακολουθώντας τις δραστηριότητες της ενότητας.

3. 6.1 Κοινωνικά Προβλήματα – Προσδιορισμός και συνέπειες « Είναι ένα θέμα που σε αφορά Τούτος ο κόσμος δυο μάσκες φορά Άλλη στο Νότο κι άλλη στο Βορά Και δεν είναι όλα μια χαρά Γι’ αυτό δεν μπορώ τους μεγάλους του κόσμου Που προσπαθούνε να φτάσουν εντός μου Να μου μιλήσουν και να με πείσουν Για να νικήσουν» - «Για να νικήσουν» ( Social Waste ) Τι ορίζουμε ως κοινωνικό πρόβλημα ; Διάφοροι επιστήμονες έχουν ασχοληθεί με το πότε και πως ένα πρόβλημα που ξεφεύγει από προσωπικό γίνεται κοινωνικό και αφορά ευρύτερα την κοινωνία : Ο όρος κοινωνικό πρόβλημα αντανακλά περισσότερο μια κατάσταση, κατά την οποία η κοινωνία αντιμετωπίζει σοβαρές απειλές ως προς την εύρυθμη λειτουργία της εξαιτίας κάποιων φαινομένων. Δεν ορίζει κάτι συγκεκριμένο . Κοινωνικό πρόβλημα υπάρχει όταν μια σημαντική μερίδα του συνόλου της κοινωνίας (δηλαδή των πολιτών) πλήττεται από αυτό και αναγνωρίζεται, εκτός από την κοινωνία και από τους επιστήμονες, τους πολιτικούς, όσους χαράσσουν πολιτικές εξάλειψης του προβλήματος κλπ.

4. Πότε ένα «πρόβλημα» γίνεται κοινωνικό πρόβλημα ;

5. Παραδείγματα κοινωνικών προβλημάτων 1

6. Παραδείγματα κοινωνικών προβλημάτων 2

7. Παραδείγματα Κοινωνικών Προβλημάτων- Σύγχρονες Παραγκουπόλεις Στα αριστερά απεικονίζεται από αεροφωτογραφία με drone κομμάτι της πόλης της Mumbai (πρώην Βομβάης) στην Ινδία. Η πόλη έχει πληθυσμό 1 6 εκατομμύρια κατοίκους και η ευρύτερη διοικητική περιοχή σχεδόν 20.000.000. Στη φωτογραφία απεικονίζεται η σκληρή αντίθεση μεταξύ της πλούσιας και ακραία φτωχής πλευράς της πόλης : από τη μια ου ουρανοξύστες και τα κτίρια που στεγάζουν την επιχειρηματική δραστηριότητα. Αριστερά, μέρος μιας απ’ τις μεγαλύτερες παραγκουπόλεις , της περιοχής Dharavi . Σκέψου : Ποιες μπορεί να οι συνθήκες ενός ανθρώπου που ζει σε μια παραγκούπολη ; Απολαμβάνει, πιστεύεις, βασικά και πολύ ζωτικά αγαθά, όπως πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό και ηλεκτρικό ρεύμα ; Υπάρχει αποχέτευση σε μια τέτοια περίπτωση ;

8. Παρα δείγματα σύγχρονων κοινωνικών προβλημάτων: Ρύπανση Υδάτων - Ατμόσφαιρας Πάνω : Φωτογ ρα φί α εργοστασίου να εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα (Co2) και άλλες επιβλαβείς ουσίες, οι οποίες επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα. Κάτω : Μολυσμένο με τόνους πλ αστικού και μη ανα κυκλ ώσιμα απορρίματα π οτ αμού. Σκέψου : Το νερό που φτάνει μέσω σύγχρονων δικτύων ύδρευσης στο σπίτι σου, προέρχεται από τις πηγές κάποιου βουνού ή από ποτάμια. Τι κινδύνους ελλοχεύει η σοβαρή ρύπανση του περιβάλλοντος και η συνεπαγόμενη μεταφορά των ρύπων (μέσω της βροχής) στο νερό που πίνεις ;

9. Οι συνέπειες των κοινωνικών προβλημάτων σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο Οι συνέπειες των Κοινωνικών προβλημάτων αφορούν : i ) Το άτομο , εφόσον έχουν άμεσες και πολύ σημαντικές επιπτώσεις στον ψυχισμό, την ψυχολογία, την υγεία και την αυτοεκτίμηση του ατόμου Ii) T ην κοινωνία ευρύτερα , εφόσον τα προβλήματα αυτά επηρεάζουν αρνητικά την οικονομική και πολιτική οργάνωση του κράτους αλλά και ευρύτερα την κοινωνική ζωή.

10. 6.2 Αίτια και αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων Όπως μάθαμε στην ενότητα 6.1, τα κοινωνικά προβλήματα δεν αποτελούν φυσικές και αναπόφευκτες καταστάσεις . Όπως κάθε κοινωνικό πρόβλημα, αφορούν μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και έχουν συγκεκριμένες αιτίες, τις οποίες πρέπει να αναζητούμε. Βασικές αιτίες κοινωνικών προβλημάτων είναι : Η κοινωνική ανισότητα (η άνιση κατοχή υλικών, πνευματικών και πολιτισμικών πόρων που παρατηρείται μεταξύ των πολιτών των χωρών). Δεν απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι τα ίδια αγαθά και ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες. Οι κοινωνικές ανισότητες συνδέονται με μια σειρά άλλων φαινομένων, όπως η φτώχεια, η ανεργία, η απαξίωση του ρόλου της εκπαίδευσης, οι φυλετικές διακρίσεις και Η κοινωνική μεταβολή Στις σύγχρονες κοινωνίες, οι ταχύτατες αλλαγές αποτελούν αιτίες κοινωνικών προβλημάτων Οι κοινωνικές αντιλήψεις και νοοτροπίες Ορισμένα κοινωνικά προβλήματα έχουν τις ρίζες τους σε κοινωνικά κατάλοιπα και στερεοτυπικές αντιλήψεις

11. Αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων Προκειμένου να αντιμετωπιστεί ένα κοινωνικό πρόβλημα, είναι απαραίτητα τα παρακάτω : Η αλλαγή στη νοοτροπία των ατόμων μιας κοινωνίας, δηλαδή αν είναι «έτοιμη» η κοινωνία να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της εκπαίδευσης, της υπεύθυνης ενημέρωσης του ατόμου σε πολλαπλά επίπεδα (από το σχολείο έως την ενήλικη ζωή του) Οι αλλαγές στην κοινωνική οργάνωση Κοινωνιοκεντρική προσέγγιση Η επιτυχής αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων απαιτεί το συνδυασμό και των δυο παραπάνω προσεγγίσεων. Για να δοθεί μια απάντηση σε ένα κοινωνικό πρόβλημα άλλωστε, απαιτείται η συντονισμένη απάντηση μιας πληθώρας επιστημονικών κλάδων και ειδικών , όπως οι ψυχολόγοι, οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι ιατροί, οι κοινωνιολόγοι, αρχιτέκτονες-πολιτικοί μηχανικοί, όσοι σχεδιάζουν κοινωνική πολιτική κλπ.

12. 6.3 Φτώχεια & ανεργία Η φτώχεια αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο παρατηρείται σε όλες τις κοινωνίες εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ο όρος «απόλυτη φτώχεια» περιγράφει μια κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο δεν έχει ούτε τα στοιχειώδη αγαθά για την επιβίωσή του (πόσιμο νερό, πρόσβαση σε ασφαλή τροφή, ηλεκτρικό ρεύμα, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στέγη και ρουχισμό). Ο όρος «σχετική φτώχεια» περιγράφει μια κατάσταση κατά την οποία τα άτομα διαθέτουν, μεν, κάποιο βασικό εισόδημα για να καλύψουν βασικές βιοτικές τους ανάγκες, αλλά αυτό το εισόδημα υπολείπεται κατά πολύ από τα μέσα εισοδήματα της χώρας στην οποία διαμένει. Έτσι, το άτομο αυτό δε μπορεί να συμμετέχει ικανοποιητικά στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας όπου διαμένει.

13. 6.4 Τροχαία Ατυχήματα – Κυκλοφοριακή Αγωγή.

14. Τα αίτια της φτώχειας Τα αίτια της φτώχειας είναι ποικίλα. Αφορούν παράγοντες : Ευρύτερους γεωγραφικούς και κλιματολογικούς (το πόσο «πλούσια» είναι μια χώρα με βάση το κλίμα της και τις συνθήκες του εδάφους της, το κλίμα και τη θερμοκρασία) Πολιτικούς παράγοντες (χώρες με ασταθή πολιτικά συστήματα και ασθενείς δημοκρατίες χαρακτηρίζονται από μεγάλες ταξικές ανισότητες και διακρίσεις συνεπώς μεγάλο χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών στην κατανομή εισοδήματος. Τεχνολογικούς παράγοντες : Κάποιες χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου αδυνατούν να ενσωματώσουν τις νέες τεχνολογίες στην παραγωγή τους και έτσι δε μπορούν να ανταγωνιστούν τις πιο αναπτυγμένες χώρες. Στην παραοικονομία, η οποία στερεί από το κράτος πολύτιμους πόρους με αποτέλεσμα να μη μπορεί να χρησιμοποιήσει την άμεση και έμμεση φορολογία των πολιτών σε προγράμματα κοινωνικής πολιτικής (επιδότηση ανέργων, προγράμματα κοινωνικού τουρισμού, έκπτωση για ορισμένες κοινωνικές ομάδες κλπ.)

15. Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί η φτώχεια ;

16. Δραστηριότητα 1- 1. Άμεσες συνέπειες ενός τροχαίου στο άτομο 2. Έμμεσες συνέπειες ενός τροχαίου ατυχήματος για το άτομο/ την κοινωνία 3. Συνέπειες στο φιλικό-οικογενειακό – κοινωνικό περιβάλλον του ατόμου Σωματική βλάβη / αναπηρία Ενδεχόμενος θάνατος Χάσιμο μελών του σώματος / ακρωτηριασμός Αύξηση των θανάτων από τροχαία Τεράστιες οικονομικές επιβαρύνσεις για την κράτος: 1-3% Α.Ε.Π (κόστος περίθαλψης και νοσηλείας) Πένθος στα συγγενικά πρόσωπα Η οικογένεια χάνει την υποστήριξη από αυτό το άτομο = κακή οικονομική κατάσταση Ενδέχεται να υποστεί το άτομο κριτική εξαιτίας της εμφάνισής του / κοινωνική απομόνωση Αιτίες Τροχαίων Ατυχημάτων 1. Κακές οδηγικές συνθήκες –κακές υποδομές – κακή σήμανση στους δρόμους 2. Φτωχή κατάσταση Ι.Χ και κακή συντήρηση των οχημάτων 3. Κακή οδηγική συμπεριφορά / κακή εκπαίδευση οδηγών

17. Δραστηριότητα 2 : The life cycle of a T-shirt Πηγαίνοντας στο κεφάλαιο 6 : Κοινωνικά προβλήματα θα εντοπίσεις το άρθρο «Τρίτη σε θανάτους από τροχαία στην Ε.Ε η Ελλάδα». Παρακολούθησέ το και προσπάθησε να σκεφτείς ; Ποιοι ατομικοί παράγοντες μπορεί να οφείλονται για τη συγκεκριμένη «πρωτιά» των νέων στη χώρα μας Ποιοι κοινωνικοί παράγοντες μπορούν να οφείλονται ; Υπέθεσε ότι είσαι μέλος μιας επιτροπής που μπορεί να νομοθετεί και να παίρνει αποφάσεις, ώστε να χαράξει πολιτική με σκοπό την αποφυγή τέτοιων ατυχημάτων στο μέλλον. Ποια μέτρα θα λάμβανες ;

18. 6.5 Αθλητισμός και Βία Ο αθλητισμός, ιστορικά έχει περάσει από το στάδιο του παιχνιδιού , ως μέσο κοινωνικοποίησης δηλαδή, στο στάδιο του οργανωμένου κοινωνικού θεσμού. Ο σύγχρονος αθλητισμός είναι μαζικός και εμπορευματοποιημένος : συνδέεται δηλαδή άμεσα με την αγορά και τα συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών (στοιχηματικές εταιρείες), των πολύ ισχυρών αθλητικών ομίλων (Ρεάλ Μαδρίτης, Μάντσεστερ Σίτι ) και τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο του θεάματος (ΜΜΕ, συνδρομητική τηλεόραση κ.α). Κάποιες έννοιες της φιλοσοφίας του αθλητισμού έχουν σήμερα υποχωρήσει , όπως η ευγενής άμιλλα, το «ευ αγωνίζεσθαι» και ο σεβασμός στον αντίπαλο για να δώσουν τη θέση τους στον οπαδισμό και τη φανατική υποστήριξη μιας ομάδας.

19. Φαινόμενα βίας στις τάξεις των φιλάθλων