7 пракhbjknjknjnujnjnjjhhuimkmmтика.pptx

dauletserik 1 views 21 slides Oct 28, 2025
Slide 1
Slide 1 of 21
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21

About This Presentation

fdnsf


Slide Content

Дайындағандар: Серикова Махаббат Нысанбайева Инара Файзуллаева Гульфайруз Серік Дәулет Рүстембек Алпамыс Педагогикалық дизайн

Кіріспе 01 Педагогикалық дизайн анықтамалары 02 Педагогикалық дизайнның негізгі компоненттері және теориялық негіздері 04 05 Table of contents Тарихы және қалыптасуы 03 Педагогикалық дизайнның 5 танымал моделі 06 Қорытынды

Кіріспе Педагогикалық дизайн – бұл оқыту процесін тиімді ұ йымдастырудың ғылыми және әдістемелік негізі . Ол оқыту мақсаттарын , мазмұнын , әдіс тәсілдерін және бағалау жүйесін біртұтас жүйеге біріктіреді . Мақсаты : - білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып , сапалы оқу тәжірибесін қалыптастыру ; - оқыту процесін жүйелі , логикалық және нәтижеге бағытталған ету ; - оқу материалын тиімді құрылымдау арқылы оқу уәжін арттыру .

Ғалымдардың педагогикалық дизайн туралы анықтамалары R. Gagné (1985 ) “Pedagogical design — learning strictly based on pedagogical instruction.” Педагогикалық дизайн- оқыту процесі нақты педагогикалық нұсқаулықтарға сүйенетін жүйе . McArdle (1991) “ Pedagogical design is a systematic process for understanding learning problems, realizing what must be done to solve them, and implementing those solutions .” Педагогикалық дизайн - оқыту мәселелерін түсініп , оларды шешудің жүйелі жолдарын жүзеге асыру процесі . M.D . Merrill, L. Drake, M.J. Lacy, J. Pratt (1996 ) “ Pedagogical design is a scientific discipline focused on developing effective, rational, and comfortable ways and systems of learning that can be applied in professional teaching practice .” Педагогикалық дизайн - бұл ең тиімді , ұтымды және ыңғайлы оқыту жүйелері мен әдістерін жобалауға бағытталған ғылыми пән .

Тарихы және қалыптасуы 1950–1960 жж . – АҚШ-та инструктивтік дизайн ұғымы әскери білім беру жүйесінде қалыптаса бастады . Роберт Ганье ( R. Gagné ) педагогикалық дизайнның ғылыми негізін қалады.Ол “ Conditions of Learning” еңбегінде оқыту кезеңдерін анықтап , тиімді оқыту шарттарын сипаттады . Кейін бұл бағытты Б. Блум , Дж. Брунер , Д. Меррилл , Д. Джонассен секілді ғалымдар дамытты . Роберт Ганье : “ Effective instruction is based on understanding how people learn .” Джером Брунер : “ The purpose of education is to create autonomous learners who can think for themselves.”

Педагогикалық дизайнның негізгі компоненттері Мысал : Онлайн курс жобалауда мұғалім : мақсат қояды ( нені үйрету керек ), материал таңдайды ( бейне , мәтін , тапсырма ), нәтижені бағалайды (тест, эссе, пікірталас ).

Теориялық негіздері Теория Негізгі идея Ғалымдар Бихевиоризм Мінез-құлық пен нәтиже арасындағы байланыс. Б. Скиннер, Э. Торндайк Когнитивизм Ақпаратты қабылдау , өңдеу , есте сақтау . Р. Ганье , Ж. Пиаже Конструктивизм Білімді оқушының өзі құрастырады. Ж. Брунер , Д. Джонассен , Дж. Дьюи Джон Дьюи : “ Education is not preparation for life; education is life itself .” Бұл теориялар педагогикалық дизайнның философиялық және психологиялық негізін қалыптастырды .

Р. Ганье (1965) - Оқытудың 9 кезеңі Назар аударту Мақсаттармен таныстыру Алдыңғы білімді еске түсіру Жаңа материалды ұсыну Оқуды қолдау және бағыттау Білімді көрсетуге ынталандыру Кері байланыс беру Нәтижені бағалау Білімді практикада қолдану

Педагогикалық дизайнның 5 танымал моделі Модель Негізгі идеясы Ерекшелігі ADDIE Оқыту процесін бес кезеңмен (Анализ, Дизайн, Даму, Енгізу , Бағалау ) жоспарлау . Классикалық және құрылымды тәсіл. ASSURE Аудиторияны терең талдау және мультимедианы тиімді қолдану . Оқушыға бағытталған , бейімделгіш . ALD (Action Learning Design) Тәжірибелік әрекет арқылы оқу. Нақты жұмыс жағдайына ұқсас тапсырмалар . SAM (Successive Approximation Model) Курсты тез және икемді түрде дайындау. Прототиптер мен тестілеуді баса назарға алады . 4C/ID Күрделі дағдыларды меңгертуге арналған құрылымдық модель. Дағдыны біртіндеп қалыптастыру .

ADDIE моделі

Кезеңі Мазмұны Мақсаты Оқу процесінен мысал 1. Анализ ( Analysis) Оқытудың мақсаты мен міндеттері анықталады , білім алушылардың ерекшеліктері зерттеледі . Не үйрету керек және неліктен екенін түсіну. Мұғалім 8-сынып оқушыларының «Ньютон заңдары» тақырыбындағы бастапқы білімін тексеріп, қиындықтарын анықтайды. 2. Дизайн ( Design) Сабақ құрылымы мен әдістемелік жоспар құрылады , оқу материалдары мен бағалау түрлері таңдалады . Курстың немесе сабақтың логикалық құрылымын жасау . Сабақта тәжірибелер, интерактивті тапсырмалар және бейнематериалдар ретімен жоспарланады. 3. Даму ( Development) Оқу материалдары мен ресурстар дайындалады (презентациялар, бейнелер, жұмыс парақтары). Қолдануға дайын оқу ресурстарын әзірлеу . Мұғалім тәжірибелер видеосын, онлайн-тест пен жұмыс дәптерін дайындайды. 4. Енгізу ( Implementation) Дайындалған материалдар оқу процесінде қолданылады. Сабақты өткізу және оқушыларды белсенді қатыстыру . Сабақ кезінде мұғалім оқушыларға бейнересурс көрсетіп , топтық тәжірибе жасатады . 5. Бағалау ( Evaluation) Оқыту нәтижелері мен оқушылардың жетістіктері талданады, сабақ тиімділігі бағаланады. Оқу сапасын арттыру және кері байланыс алу. Мұғалім тест нәтижелерін , оқушылардың кері байланысын жинап , келесі сабақ жоспарын түзетеді .

ASSURE моделі

Кезең Атауы (ағылшынша) Мазмұны Оқу процесінен мысал A Analyze Learners ( Оқушыларды талдау ) Оқушылардың жас ерекшелігі, дайындық деңгейі, оқу стилі мен мотивациясын анықтау. Мысалы, 8-сынып оқушыларының физика пәніне қызығушылығы мен алдыңғы тақырыптарды меңгеру деңгейін анықтау үшін шағын сауалнама өткізу. S State Objectives ( Мақсаттарды анықтау ) Сабақтың немесе курстың нақты мақсаттарын қою - оқушылар сабақ соңында не білуі және не істей алуы тиіс екенін анықтау . Мақсат : « Оқушы Ньютонның екінші заңын түсіндіріп , күш пен үдеуді есептей алады ». S Select Methods, Media, and Materials ( Әдістер мен материалдарды таңдау) Тиімді әдістер мен мультимедиа құралдарын таңдау - бейнематериал , тәжірибе , симуляция және т.б . Мысалы , физика сабағында күш пен қозғалысты түсіндіру үшін анимациялық бейне мен PhET симуляциясын қолдану . U Utilize Media and Materials ( Мультимедианы қолдану) Таңдалған материалдарды сабақта қолдану және олардың тиімділігін тексеру. Мұғалім сабақта бейнеролик көрсетіп , одан кейін нақты мысал арқылы түсіндіреді . R Require Learner Participation ( Оқушылардың белсенді қатысуы) Оқушылардың белсенді іс-әрекетін ұйымдастыру - талқылау , тәжірибе , тест, жоба және т.б . Мысалы , оқушылар өздері тәжірибе жасап , алынған нәтижелерді түсіндіреді немесе шағын топта есеп шығарады . E Evaluate and Revise ( Бағалау және жетілдіру) Сабақтың нәтижесін , оқушылардың жетістіктерін бағалау және қажет болса , оқу материалын жетілдіру . Мұғалім тест нәтижелерін талдап , оқушылар қиналған тұстар бойынша қосымша тапсырма береді .

ALD моделі

Кезең Атауы ( ағылшынша ) Мазмұны Оқу процесінен мысал A Action ( Іс-әрекет) Оқушылар шынайы немесе модельденген тапсырма арқылы жаңа білімді тәжірибеде қолданады. Мысалы, оқушылар «Энергияны үнемдеу» тақырыбында шағын жоба жасап, мектептегі энергия шығынын азайту жолдарын ұсынады. L Learning ( Оқу ) Іс-әрекет барысында оқушы жаңа білім мен дағдыларды меңгереді, талдау жасап, қорытынды шығарады. Жоба орындау кезінде оқушылар энергия түрлерін, тиімді пайдалану әдістерін және есептеу тәсілдерін үйренеді. D Design ( Дизайн) Мұғалім оқыту үдерісін жоспарлайды: мақсат қояды, тапсырмалар мен бағалау критерийлерін анықтайды. Мұғалім тапсырма құрылымын , бағалау критерийлерін және оқушылардың рөлдерін алдын ала жоспарлайды . ALD моделі

SAM моделі Бір қарағанда SAM моделі ALD моделіне ұқсайды.Алайда айырмашылығы - SAM финалдық нәтижеге кезең-кезеңімен жақындауға бағытталса , ALD нақты уақытта бейімделу мен жедел өзгерістер енгізуге басымдық береді . Кезең Атауы ( ағылшынша ) Мазмұны Оқу процесінен мысал 1 Preparation ( Дайындық ) Оқыту мақсаттары мен нәтижелері тез айқындалады . Терең талдау емес , жалпы бағыт белгіленеді . Мысалы , мұғалім оқушылардың зерттеу қабілеттерін арттыру мақсатында қысқаша жоба сабағын жоспарлайды . 2 Iterative Design ( Қайталау арқылы дизайн) Курстың немесе сабақтың алғашқы нұсқасы жасалып , шағын топта сынақтан өтеді . Мысалы, мұғалім интерактивті тапсырманың алғашқы нұсқасын шағын топқа көрсетіп, олардың кері байланысын жинайды. 3 Iterative Development ( Қайталау арқылы жетілдіру) Кері байланыс негізінде материал жетілдіріледі , тапсырмалар өзгертіледі немесе толықтырылады . Егер оқушылар сұрақтардың бір бөлігін түсінбесе , мұғалім оларды қайта құрастырып , келесі сабақта жаңартылған түрін қолданады .

4C/ID моделі - күрделі дағдыларды үйретудің тәсілі № Компонент атауы Сипаттамасы Оқу процесінен мысал 1 Оқу тапсырмалары ( Learning Tasks) Нақты өмірлік жағдаяттарға негізделген тапсырмалар . Күрделі әрекеттер қарапайымнан күрделіге қарай бөлінеді . Мысалы , физика сабағында оқушылар алдымен ток күшін есептейді , кейін толық тізбек құрастырып , қуатты анықтайды . 2 Қолдаушы ақпарат ( Supportive Information) Тапсырманы орындауға көмектесетін теориялық түсініктер мен стратегиялар. Мұғалім тәжірибе алдында қысқаша теориялық нұсқаулық пен формулаларды түсіндіреді . 3 Орындау барысындағы ақпарат ( Just-in-Time Information) Жаттығу кезінде берілетін нұсқаулар мен көмекші материалдар. Тапсырма орындау кезінде оқушыларға қадамдық еске салғыштар мен кеңестер ұсынылады . 4 Жартылай тәжірибе ( Part-Task Practice) Нақты дағдыны бекітуге арналған шағын жаттығулар. Мысалы , есеп шығарудың белгілі бір кезеңін бірнеше рет қайталап орындау .

Қорытынды Педагогикалық дизайн - бұл жай ғана сабақ құрастыру емес , оқу тәжірибесін саналы түрде жобалау процесі . Ол оқушының мақсатына жету жолын нақты жоспарлап , теория мен практиканы үйлестіреді . Бүгінде ең танымал бес модель : ADDIE , ASSURE, ALD, SAM және 4 C/ID – әрқайсысы оқу процесін жобалауда өз артықшылықтарына ие : ADDIE – құрылым мен дәйектілік береді ; ASSURE – аудитория ерекшелігін ескереді ; ALD – икемді және жылдам бейімделеді ; SAM – нәтижеге итерациялық түрде жақындатады ; 4 C/ID – күрделі дағдыларды тәжірибе арқылы дамытады . Педагогикалық дизайнды тиімді қолдану арқылы : - оқу материалдары түсінікті , жүйелі және қызықты болады ; оқушы белсенді қатысады және білімін практикада қолдана алады ; оқыту нәтижесі нақты және өлшенетін деңгейге жетеді .

Resources https://pro-sensys.com/info/news/kak-metodika-roberta-gane-pomogaet-sensys-engineering-privivat-i-otsenivat-navyki / https:// cyberleninka.ru/article/n/pedagogicheskiy-dizayn-ponyatie-predmet-osnovnye-kategorii/viewer https:// bulletin-pedagogy.kaznpu.kz/index.php/ped/article/view/1091/626 https://iitu.edu.kz/documents/411/%D0%9E%D0%9E%D0%94_% D0%98%D0%9A%D0%A2.pdf https://www.unicraft.org/blog/16915/pedagogicheskiy-disayn / https:// repit.online/blog/post/pedagogicheskij-dizajn-dlya-uchitelej-i-repetitorov.html
Tags