[Ahiret Aleminin Sırları] İmam Gazali.pdf

Ahiret aleminin sırları kitabı İmam Gazali

1. mam-Gazâlî
s
Ahire
Aleminin
Srlar
IHSARYAYINEV

2. AHRET
ALEMNNSIRLARI
/

3. AHRET
ALEMNNSIRLARI
MAM-IGAZÂLÎ
Mütercim
ÖmerDönmez
HSARYAYINEV

4. HisarNeriyat :91
GazâlîSerisi : 10
Bask
:

5. TAKDM
AzizOkuyucu,
BüyükmüceddidmamGazâlîHazretlerinin
Âhiretâlemiyleilgiliilâhisrlanaçklaycbirki-
tabmdahaokuyucuyaarzediyoruz.
"Hernefisölümütadacaktr.Sonrabizedöndü-
rüleceksiniz"âyetikerimesindebelirtildiiüzere
yaayanherinsanölümütadacakveAllah'nhu-
zurunaçkarlarakhesapverecektir.
manedipsalihamelileyenleriçlerindeebedi
kalmaküzerealtlarndarmaklarakanCennet
köklerineyerletirileceklerdir. ledikleriamelle-
rinkarlolarak,kimininyüzübembeyazgüven
içindeolacak,kimininyüzüdesimsiyahendie
içindebulunacakdr.
"Kimzerremiktariyilikyapmsamükâfatn,
kimdezerremiktarkötülükyapmsacezasn
görecektir."
Kuldünyadabütünyaptklarndansorumludur.
Çünküherneyaparsa,onuAllah'nkendisinever-
diicüz'iiradeileyapmaktadr.
5

6. AllahTeâlâbirkimseyehiçbireyizorlayap-
trmaz.Kulbireyiyapmakister,Allahdaonun
isteidorultusundaoiiyaratr.
teÂhiretalemiyleilgilibütündetaylarnince-
lendiibukitapuhrevîmeselelerieninceteferrua-
tylaaçklamaktadr.Böylemeçhulsrlarnkefini
okuyucularmzlapaylamakbizleresonsuzse-
vinçvermektedir.
BöylebireserinnerinibizlerenasibedenAl-
lah'asonsuzhamdederbutürnimetlerindevam-
nniyazederiz.
TevfîkAllahtandr.
MevlütKARACA
6

7. GR
Süreklivarolmaykendinefsinemahsusklan
vekendisindenbakasiçinfâniliehükmeden
Allah(C.C.)'ahamdolsun.
O,ölümüyaratmveküfürileislâmarasn
ayrmtr.
Hükümlerintafsilatnilmiileizahetmi,ahi-
rethükmünüdebellibirsüreilekstlanmolan
günlerden sonrayabrakmtr. Böylece
mahlûkatndandilediiniizzet-iikramehlinden
eylemitir.
Hereyibilenvemülkünmutlaksahibiolan
Allah(C.C.)'nResûlüMuhammed (S.A.V.)
EfendimizeveonunCennettebolnimetleriulaa-
cakolanâlveashabüzerinesalât-uselâmolsun.
7

8. ÖLÜMÇETLER
Allah(C.C.)Yücekitabndabuyuruyorki:
u
Hernefisölümütadacaktr.Sonra(yaptk-
larnznkarlngörmeküzere)bizedöndü-
rüleceksiniz."(Ankebut29/57)
Buhükmünüyücekitabndaüçyerdeifadeet-
mitir.
BöyleyapmaklaHakkTeâlâHazretleri,
âlemleriçinüçölümümuradeylemitir:
a)Dünyevîâlemeaitolanölüm
b)Melekûtâlemeaitolanölüm
c)Ceberûtâlemeaitolanölüm.
Birinciguruptaolanlar,Hz.Ademveonun
zürriyetiileayrcabütünhayvanlardr.
kinciguruptaolanlar,bütünmeleklervecin-
lerdir.
Üçüncüguruptaolanlarise,meleklerarasndan
seçilmiolardandr.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
'\ $ $ '&ÂA *xxo* '0''\ 01
4lOl^Ul^j^L-j&^JIja âlö\
8

9. "Allahhemmeleklerden,hemdeinsanlar-
danpeygamberlerseçer.
GerçektenAllahhereyieniyiiitenveen
iyigörendir."(Hac22/75)
BunlarCenab-Hakk'ayaknolanmelekler
olupAr'tayanmelekler ileRabbimizin
Kur'an'davasfettiiyücemeleklerdir.
Allah(C.C.)onlarövmüveöylebuyurmu-
tur:
xJOxOxx.*xO Ox^ 0x0^. x £ OxJxx
Öjj&HVtJ^-JAJJ>j%
OJ-ULJIJ
JAAJ
x x x x x
x^<A'**9A * l i* A ° xxx xx ox
X XX X
xx0x
"Göklerdeveyerdeolanbütünvarlklar
onundur.(Allah'ndr.)
Onunkatndabulunanlar(melekler)kendi-
sineibadetetmektenaslaçekinmezler(bkmaz-
lar)veyorulmazlar.
GecegündüzhepAllah'tebihederler,
usanmazlar."(Enbiya21/19-20)
Bunlar"Hazîretü'lKuds"ehlidenilenveCe-
nab-Hakk'nmukaddesHarim-iismetindebulu-
nanmeleklerdir.
DaimaHakkTeâlâHazretlerinin inayetine
mazharolurlar.
9

10. YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"Eerbizelenceedinmekisteseydikelbette
onukendikatmzdanedinirdik."
"Yapacakolsaydköyleyapardk."(Enbiya
21/17)
OnlarCenab-Hakk'abuyakînüzereölürler.
OnlarnAllah(C.C.)'ayaknolmalarölümlerine
manideildir.
Bilmiolki;
Dünyevîölümileilgiliolaraksanaanlattklar-
makulakveripdinlersenvetabiîAllah(C.C.)'a,
onunResûlüneveâhiretgününeimannvarsa,an-
lattklarmzdan ibretvedersalrsn.
Benimsanavermekistedikleriminveanlattk-
larmnhepsidelilileredayanmaktadr.
SöylediklerimeCenab-Allahahittir.
Kur'an-KerimveSahihHadislerbenimsöy-
lediklerimiteyidvetasdiketmektedirler.
HZ.ADEM'NZÜRRYET
Allah(C.C.)Hz.Adem'insrtnmeshedipk-
yametekadaronunneslindengelecekolanlarçe-
kipçkard.
OnlarHz.Adem'inikiyanndatoplad.
10

11. lktopladklarnHz.Adem'insatarafnda
toplad.
Dahasonratopladklarndasoltarafndatop-
lad.
Allah(C.C.)sataraftatopladklarnabakver-
di.Onlaraltnmisaliidiler.
YüceAllah(C.C.)buyurduki:
"BunlarCennet'egirecekler.
Benonlaraaldrmam.
OnlarCennetehlininyaptamelleriyapa-
rakbunahakkazanmlardr.
unlardacehennemegireceklerdir.
Benonlaradaaldrmam.
Onlarcehennemehlininyaptamelleriya-
parakbunuhaketmilerdir."
BununüzerineHz.AdemAleyhisselâmdedi
ki:
"YaRabbi!
Cehennemehlininamelinedir?"
YüceAllah(C.C.)öylebuyurdu:
"Banakarirkkomak,
Peygamberlerimi tekzibetmek,
Emirvenehiylerdekitabmdakihükümlere is-
yanetmektir."
AdemAleyhisselâmdediki:
"Onlarnefisleriileberaberbanagöster.Belki
onlar,okötüamelleriyapmazlar!
"
BununüzerineAllah(C.C.)onlarnefisleri
üzerineahidtuttu:
11

12. •"O ^ I>Ojl|/ JlÖ 0 xOJl^ O
^
l^li c~JI(H^t^
^JLfilj
> s '*o*
jj ^o o^M/o^
Oiüiplu^uru^lüi
rji
ijj^a01
«
"Hatrlaki,RabbinAdemoullarnn sulb-
lerindenzürriyetleriniçkarpdaonlar,Helis-
lerineahidtutarak:"BensizinRabbinizdeil
miyim?"diyebuyurduuvakitonlarda:"Evet
Rabbimizsinahidolduk."demilerdi.
Buahidtutuumuzunsebebi,kyametgü-
nü:"Bizimbundanhaberimizyoktu,dersiniz
diyedir."(A'raf7/172)
MelekleriveAdemAleyhisselâmdaonlar
üzerineahidtuttu.
Onlar,Cenab-Hakk'nRububiyyetini ikrarve
tasdikettiler.
SonraYüceAllah(C.C.)onlarkendi
mekânlarnagerigönderdi.
Onlar,cisimleriolmadandiribirvaziyetteidi-
ler.
Allah(C.C), zürriyetlerini Hz.Adem
Aleyhisselâm'nsulbüneiadeettiktensonraonlar
vefatettirdiveruhlarnkabzetti.
YüceRabbimiz,kendikatndabulunanAr'n
hazinelerindenbirhazinedeonlariskânetti.
12

13. Hz.AdemAleyhisselâm'n neslinindevam
içinonunsulbündenbirnoktaanarahminedüün-
ce,Allah(C.C.)onunsuretinirahimdetamamlar.
Nefisoradaölüdür.
Onunmelekûtîcevheriise,cesedibozulmak-
tanvekokmaktanmenedilipkorunmutur.
HakkTeâlâHazretlerikendiruhundanonaüf-
lediivakitarnhazinelerindezamannörtüpgiz-
ledii,kendisindenalnmolansuntekraronaia-
deeder.
Doacakolançocukmecbûrenbuilâhikanun
çizgisidnaçkamaz.
Niceçocuklarvardrki,annekarnndazaman
geçirirkenannelerionlarnhareketlerinihisseder-
lervesesleriniduyarlar,yadaduyamazlar.
tebu,onunbirinciölümüveikincihayatdr.
ÖLÜMSARHOLUU
Allah(C.C.)çocuundünyahayatndakigün-
leridolupvefatettirinceyekadaronadünyadaika-
metsüresiverir.
Onarzkntakdireyler.
Dünyevîölümüyaklatvakitonunüzerine
dörtmelekiner.
Birmelekonusaayandançeker.
Birmelekonusolayandançeker.
Birmelekonusaelindençeker.
Birmelekonusolelindençeker.
13

14. Belkidemelekleringelmesindenvekendi
amelininhakikatimgetirmesindenöncemelekût
alemininsrlarndanbirksmölüyemalûmolur!
Eerlisanpürüzsüzkonuuyorsaonlarnvar-
lylakonuacakvebelkidegördüüeysebebiy-
lesözükendinefsineiadeedecektir.
Ovakitzannederki,bui,eytanniindendir!
Sonrasakinleir.Takilisangerçeklerianlar.
Onlar,parmakuçlarnavarncayakadaryeni-
denbirarayagetirilirler.
Nefis,toztopraktanarnr.
Facirbirkimseise,ruhurutubetlieylerdebir-
leerekbirazçamurlar.
eriatsahibiResûlüllah(S.A.V.)Efendimizin
anlattnagöreölüzannederki,karndikenile
dolmuturvesankibirinenindeliindençkacak
gibidir!
Onunnezdindesankigökyüzü,yereyapacak
halegelmitirveodasankiikisininarasndakal-
mtr.
BusebepleHz.Kâ'b(R.A.)'aölümdensorul-
duuvakitucevabvermitir:
"Sankibirdikendalgibiinsanniçinebatrl-
mtrdainsan,bütüngücüileonuçekmektedir!
Ondankopankopar,kalankalr."
Resûlüllah(S.A.V.)efendimizdeöylebuyur-
mutur:
14

15. "Ölümsarholuklarndan birsarholuk
vardrki,klçlaüçyüzdarbedendahaiddetli-
dir,"(Bkz.Buhari-Meazi83,Rikak42)
Oandacesedisrlsklamterler,
Gözleribaygnlar,
Kaburgakemiklerikabanr,
Soluuartarverengisararr.
RESULÜLLAH(S.A.V.)'NBRHAL
BirkeresindeHz.Aie(R.A.)validemiz,
Resûlüllah(S.A.V.)efendimiziböylebirhalde
görmütü.
Efendimiz,onunodasndasrtüstüyatpuyur-
kenHz.Aie(R.A.)validemizonuböylegördüve
çokduyguland.
Biryandangözyalarnsiliyorvebiryandan
daiirsöylüyordu:
"Seninbirkaderinecanmfedaederim
Korkulan,elemvericieylerden.
Bundanönceböylekorkuluhalyoktu
Hiçböyleürpertenbirkorkuyakaplmamtm.
15

16. Bananeoluyorki,yüzündegörüyorum
Boyamisalidamlalaraktzaman
Birölüdeyüzrengisolduuzaman
Seninyüzününnûrlanetrafayaylr."
MELENDARBES
Canhulkumagelincekiinindilitutulur.Hiç-
birkimseartkkonuamaz.
Nefis,gösegeldiivakitikidurumortayaç-
kar:
Biriudurki,nefsingöüstebulunmassebe-
biylegösüdaralr.
Görmezmisinki,insangösündenbirdarbe
yediivakitdehetiçindekalr.Bazenkonuabi-
lir,bazendekanumaagüçyetiremez.
Öldürücüyaraalanheryaralölür.Ancakgö-
sündenyaralolan,ölürkendesessizölür.
kincisideudurki,yüksekatetenmütevellid
sesinhareketindekisrbazenyokolurgiderve
onunnefsi,ikihaldenbiriüzeredeiirdurur.
Buhaller,yüksekatevesouklukhalleridir.
Ateiyokolduuvakit,iteoanölününhallerin-
dençokfarklolur.
Bazlarnbirmelek,zehirlibirmzrakileya-
ralarveokiicehennemdenbirzehirilesulanm
olur.
teovakitnefiskendisinidaratarvemelek
deonuyakalaypzebani'yeteslimeder.
16

17. Bazkimselerincanlarçokyavavetatlbir
ekildealnr.
Canyavayavaboazakadargelirfakatora-
daancakkalbebalolarakksabirsürekalr.
teozamanbirmelek,nefsibirmzrakileya-
ralar.Çünkünefis,birmzrakileyaralanncaya
kadarkalptenayrlmazveondanirtibahkesmez.
Bumzransun,ölümdenizinebatanbirine
olmasdr.
O,kalpüzerinekonulduuvakitonunsrr,di-
ercesedlerdefaydalbirzehirgibiolur.Çünkü
hayatnsim,esasenkalbeyerletirilmitir. Birinci
yaratlesnasndaoradasrrnicraeyler.
Birksmmütekellimler diyorlarki:"Hayat,
nefsingayrolanbireydir."Yanibununmanas,
nefsincesedlekarpbirlemesidir.
Nefisyükselmedeistikrarbuluncaonafitneler
arzolur.
iblisbütünyardmclarnokiiyemusallat
ederveonlararacolarakkullamr.Kendiyerine
onlarvekiltayineder.
Okiiböylebirhaldeikeneytannyardmc-
laronagelirler.
Dahaöncedünyadayaaypölenlerdenonun
,
ençoksevdiikiilerinsuretinegirerler.
Onadünyadabirbabagibi,
Annegibi,
Kardegibiyahutçoksamimibirarkadagibi
nasihatederler.
17

18. Onaöylederler:
"Eyfülan!
Senöleceksin.
Bizsendenönceöldükvebuhusustaiinger-
çeinisendenönceörendik!
imdisenYahudiolaraköl.Çünküo,Allah
(C.C.)katndaenmakbulolandindir."
EerokiiYahudiolarakölmeyikabuletme-
yipbundankaçnrsabuseferdierleridevreyegi-
rervederlerki:
"SenHristiyanolarak51.ÇünküHz.sa'nn
getirdiidin,Yahudilikhükümlerinikaldrmtr."
Dahasonrabütünmilletlerininançlarntek
teksayponatelkindebulunurlar.
teovakitCenab-Allah,sapmasndiledii-
nisaptrr.
YüceAllah(C.C.)'nukavl-ierifininmanas
budur:
•
"EyRabbimiz!Bizidoruyolailettikten
sonrakalplerimizieriltme.Bizetarafndan
Rahmetbala.Eminizki,lütfüenbolalan
sensin."(Âlimran3/8)
18

19. Yani,bundanöncesenbizeimanhidayetey-
lemitin,ölümanndadakalplerimizikaydrma,
demektir.Zira,HakkTeâlâHazretleribirkulunu
hidayeteulatrporadasabitklarsaonaRahmet-i
lâhigelir.
Deniliyorki,Rahmet-ilâhi'denmaksad,Ceb-
railAleyhisselâm'dr. Çünkü Cebrail
Aleyhisselâmokulunyanmagelince,eytanonun
yanndankovulupuzaklatrlr.
Ölümhalindeolankiitebessümeder.
BuekildetebessümedenkiiyeCenab-Al-
lah'tanbirRahmetolmaküzeregelenmüjdeci
meleköyleder:
"Eyfulan!
Benitanyormusun?BenCebrail'im
teunlardasenindümannolaneytanlar-
dr.
SenHanifmilletiveHz.Muhammed
(S.A.V.)'ineriatüzerineöl."
nsaniçinbundandahasevinçliveiyibirey
olamaz.
Ölümmeleiböylecemü'minkuluncannra-
hatbirekildeçekipalr.
Allah(C.C.)mü'minlerindualarnaörnekte-
kiletmesibakmndanöylebuyurmaktadr:
/
fi
0O-4 Q**$0*o** o}*O s*O v
19

20. "BizetarafndanRahmetbala.Eminiz
ki,lütfüenbololansensin."(Bkz.Alimran
3/8)
nsanlardanbazlarvardrki,namazklarken
melektarafndanvurulur.
Bazlaruyurken,
Bazlardabiroyunataklpkalmkenaniden
vurulurlarveruhlarkabzedilir.Builemsadece
birdefayaplr.
Bazinsanlaradacanhulkumagelince;ailesin-
den,komularndanyahutçoksevdiidostlarn-
dandahaöncevefatedenlerkendisinegösterilir.
Oandaonunbirsesiolur.
Osesiinsanhariçherkesduyar.Eerinsan
onuduyabilseydidüerbaylrd..
Birölüdenensonkaybolaney,duymaözelli-
idir.Çünküruh,kalptenayrlncagörmehassesi-
yetibozulur.Fakatduymaözellii,nefiskabzo-
luncayakadaryokolmaz.
BusebepleResûlüllah(S.A.V.)efendimizöy-
lebuyurmaktadr:
*
j^jijw»moijm a\voaspJtü*.\M
ÖlülerinizeKelime-iehadeti(yani)Allah
(C.C.)'danbakailâholmadnveMuham-
20

21. med(S.A.V.)'indeAllah(C.C.)'npeygamberi
olduunutelkinediniz."(Bkz.Müslim-Cenaiz
1/2-EbuDavud-Cenaiz16-Tirmizi-Cenaiz7
-Nesai-Cenaiz4-bnimace-Cenaiz3-Ahmed
b.Hanbel3/2)
Yineölümhalindebulunanbirkimsedebüyük
birkorkuvekahredicibirüzüntügörüldüüvakit
onatelkinifazlaJatrmaktandanahyetmitir.
Eersenbirölüyügörürsenki;salyasakyor,
Dudaklarkaslpbüzülüyor,
Yüzükararyor,
Gözleribaygnlayor.
teozamananlaki,oakidir.Ahirette
günahkâroluunungerçekmahiyetikendisine
gösterilmitir.
Veyinebirölüyügörürsenki,gülermigibi
azyayvanlayor,
Yüzügülümsüyor,
Gözlerikrplmgibioluyor.
teozamandaanlaki,omutludur.Cenab-
Hakk'nahirettekendisinimüjdelediieyeka-
vumuturvekendisineverilenyücenimetlerin
hakikationagösterilmitir.
Canalcmelek,mutluvesaadeteermibir
kimseninruhunukazbettiivakitçokgüzelyüzlü
ikimelekcennettenonagüzelelbiselergetirirler.
Çokgüzelkokulanvardr.
MelekleronuCennetipeklerindenbiripeesa-
rarlar.
21

22. Okii,dünyadakazanmolduuilminiveak-
lnkaybetmez.
Melekleronuyücelereçkarrlar.
Birksmonutanrlar,bazlarisetanmazlar.
Sonrayükselmeedevamederler.
Dalmçekirgelergibigeçmizamanmillet-
lerineurarlar.Nihayetdünyaamamaularlar.
CebrailAleyhisselâmkapyçalar.
Kendisine:
"Senkimsin?"Diyesorulur.
Odacevapverir:
"BenCebrail'im,buyanmdakidefalancadr."
.Onaderlerki:
"Falancaadamneiyiinsandr.Onuninancda
üphelerdenuzakveçokgüzelidi."
Sonraikincikatsemayaularlar.
ÇibrîlAleyhisselâmyinekapyçalar.
Yineona:
"Senkimsin?"Denilir.Odadahaöncesöyle-
diklerinitekrareder.
Denilirki:
"Falancaileberaberhogeldiniz,sefageldi-
niz.O,namazlarnavebütünfarzlarnariayet
ederdi."
S'onraüçüncükatsemayaularlar.
CibrîlAleyhisselâmyinekapyçalar.
Yineona:
"Senkimsin?"Denilir.Odadahaöncesöyle-
diklerinitekrareder.
22

23. Denilirki:
"Buzat,malnnhakkhususundaAllah
(C.C.)'meriatnaçokriayetederdi.Dünyamaln-
danbireyeskskyapmazd."
Sonradördüncükatsemayaularlar.
CibrilAleyhisselâmyinekapyçalar.
Yineona:
"Senkimsin?"Denilir.Odadahaöncesöyle-
diklerinitekrareder.
Denilirki:
"Falancaileberaberhogeldiniz.O,orucunu
tutarveengüzelbirekildetutard.Onuçirkin
sözlerdenveharamlokmalardanmuhafazaeder-
di."
Sonrabeincikatsemayaularlar.
CibrilAleyhisselâmyinekapyçalar.
Yineona:
"Senkimsin?"Denilir.Odadahaöncesöyle-
diklerinitekrareder.
Denilirki:
"Onunlaberaberhogeldiniz,safageldiniz.O,
Cenab-Hakk'nfarzettiiHaccriyaszveöh-
rettenuzakbirekildeedaeylemiti."
Sonraaltnckatsemayaularlar.
CibrilAleyhisselâmyinekapyçalar.
Yineona:
"Senkimsin?"Denilir.Odadahaöncesöyle-
diklerinitekrareder.
Denilirki:
23

24. "Falancaileberaberhogeldiniz,safageldi-
niz.O,sehervakitlerindeçokistifarederdi.Gizli
sadakaverirdi.Yetimlerekefilolurvedaimaon-
largözetirdi."
Sonrakendisiiçinkaplaraçlmaadevam
eder.Nihayetyüceduvarlarlaçevrilibiryereula-
rlar.
CibrîlAleyhisselâmyinekapyçalar.
Yineona:
"Senkimsin?"Denilir.Odadahaöncesöyle-
diklerinitekrareder.
Denilirki:
"Salihveiyibirkulileberaberhogeldiniz,
safageldiniz.Okul,çokistifarederdi.yilii
emredervekötülüktenmenederdi.Yoksullaraik-
ramdabulunurdu."
Sonrameleklerledolubiryereularlar.Onla-
rnhepsidekendisiniCennetlemüjdelerlerve
onunlamusafahaederler.
NihayetSidretü'lMüntehâdenilenyereular-
lar.
CibrîlAleyhisselâmyinekapyçalar.
Ona:
"Senkimsin?"Denilir.Odadahaöncesöyle-
diigibicevapverir.
Denilirki:
"Falancaileberaberhogeldiniz,safageldi-
niz.Oriunyaptameller,Cenab-Hakk'nrzas
içinyaplansalihamellerdi."
24

25. Sonrakendisinekaplaraçlr.
Onlarbiratedenizindengeçerler.
Sonrabirnûrdenizinden,
Sonrabirzulmetdenizinden,
Sonrabirsudenizinden,
Sonrabirdoludenizindengeçerler.Budeniz-
lerinherbirininboyubinyllkmesafedir.
DahasonraAr-Rahman'nüzerinikuatan
birkuyukazlr.Onunduvarlarseksenbintane-
dir.Herbirduvarnbinerefesivardr.Herbire-
refeninbiray'vardrki,HakkTeâlâ'ytehlil,te-
bihvetakdisederler.
ayetoaylardanbirtanesidünyasemamdabe-
lirmiolsaAllah(C.C.)'danbakasnataplrd.
O,nûrunuyaktzamanHadratü'lKudsma-
kamndanveoduvarlarnarkasndanbirmünâdî
öyleseslenir:
"Ogetirdiinizkimdir?"
Denilirki:
"Falanolufilandr."
BusradaYüceAllah(C.C.)buyururki:
"Onubanayaklatrn."
Sonraonabuyurur:
"EyKulum!Sennegüzelbirkulidin."
HakkTeâlâHazretleriokulunuöncehuzurun-
dadurdurupbirksmknamavetöhmetlerleonu
mahcupeder.Okadarki,okulkendisininhelâk
olduunuzanneder.
SonraAllah(C.C.)onubalar.
25

26. BAZIRÜYALAR
KadYahyab.EksemHazretlerinden rivayet
edildiinegörekendisibirrüyagörmütü.
Rüyasndadenildiki:
"SenAllah(C.C.)içinneameliledin?"
Yahyab.Eksemdiyorki:
"HakkTeâlâHazretleribenihuzurundadur-
durdu.Sonra:"htiyar!Senöyleyaptm,senböy-
leyaptn."dedi.
Bende:"Yarabbi!Bensendendirektolarak
birKudsiHadisnakletmedim."dedim.
Buyurduki:"PekinaslveneileHadissöyle-
yipnaklettin?"
Dedimki:
"BanaZührîsöyledi.
OdaMa'mer'den,
OdaUrve'den,
OdaAie(R.A.)'dan,
OdaPeygamber(S.A.V.)'den,
OdaCebrail'den,
Odazât-Sübhaniyenizden naklettikiöyle
buyurdunuz:
.
' ' s * ,
"Benömrümüislâmdatüketmibirihtiyara
26

27. azabetmektenhayâederim."(BenzerbirHa-
dis-ierifiçinBkz.Ramûzu'lEhadis-Sayfa/90)
BununüzerineAllah(C.C.)buyurduki:
"Sendorusöyledin.
Zührîdedorusöyledi. /
Ma'merdedorusöyledi.
Urvededorusöyledi.
Aiededorusöyledi.
Muhammeddedorusöyledi.
Cibrîldedorusöyledi.
Vebendesenimafireteyledim."
Yinebirrivayetegörebn-iNebâteHazretleri
birrüyagörmütü.
Onadenildiki:
"Allah(C.C.)sananemuameleetti?"
öylecevapverdi:
"Benihuzurundadurdurduvedediki:sensö-
zünüözolaraksöyleyenbirkimsesin.Nefasih
konutu!Desinlerdiyeböyleyaparsn."
Bendededimki:
Senitebihvetenzihederim.Bensenidünya-
davasfediyorum."
Buyurduki:
"Dünyadavasfettiingibisöyle."
Dedimki:
"Onlaryaratanöldürdü.
Onlarkonuturansusturdu.
Onlaryokeden,yineonlarvaredecektir.
Onlarparçalypayran,yineonlarbiraraya
27

28. toplayacaktr."
Bununüzerinebuyurduki:
"Dorusöyledin.
Haydigit,senimafireteyledim."
YinebirrivayetegöreMansurb.AmmarHaz-
retleribirrüyagörmütü.
Onadenildiki:
"Allah(C.C.)sananemuameleetti?"
öylecevapverdi:
"Benihuzurundadurdurduvedediki:Banane
ilegeldineyMansur?
Bende:otuzaltdelililegeldim,dedim.
Buyurduki:Onlardanbirtanebilekabulet-
medim.
Sonratekrarsordu:Bananeilegeldin?
Cevapverdim:Üçyüzaltmhatmeilegeldim.
Onlarseninyücehatrniçinokudum.
Buyurduki:Onlardanbirtanebilekabulet-
medim.
Sonratekrarsordu:BananeilegeldinEy
Mansur?
Dedimki:SeninRahmetinesnarakgeldim.
SübhanehuveTeâlâHazretleribuyurduki:-
teimdibanageldin.Haydigit.Senimafiretey-
ledim."
Bugibihikâyevenakillerinçoubutipileri
bildirmektedir.
Benancakibretalpuyacakkimseninuymas
içinbunlarsanaanlattm.Allah(C.C.)yardmc-

29. mzdr.
Birksminsanlarvardrki,onlarKürsî'yeka-
dargeldiklerivakit:
"Onugeriçevirin/'Diyebirnidaduyarlar.
BazlardaCübbdenilenkuyudangeriçeviri-
lirler.AncakonlaryinedesonuçtaHakkTeâlâ
Hazretlerineularlar.
Melekleronutanrlar.
Cenab-Halde'nhuzurunavarmayolundaonu
durdurmazlar.
FACRVEGÜNAHKARLARINRUHLARI
Fâcirvegünahkârlaragelince;Onlarnruhlar
zorlaçekilipalnr.
ÖlümmeleionayöneldiivakitEbuCehil
Karpuzudenilenacyabanotunuyemigibiolur.
Melekderki:
"Eypisnefis!
Haydipisceseddençk."
Osradaonunöylebirbartsolurki,eein
anrmasndandahaiddetlidir.
AzrailAleyhisselâmonuzebânilereteslim
eder.
Onlarçirkinyüzlü,
Siyahelbiseli,
Sonderecepiskokuludurlar.
Ellerindekldankeçevardr.Onuonasararlar.
Hiçbirinsanngücüondankurtulmaakâfîge-
29

30. lemez.
Kafirlerincesedleriarlar.Çünküonlarn
ahirettekicisimleri,suçlarileorantlolarakbü-
yükolacaktr.
Buharî'ninSahih'indebildirdiinegöre,ce-
hennemdekâfirinazdii,UhudDagibiolacak-
tr.
Deniliyorki;
Gökkaplaronlaraaçlmazvekâfirlercennete
giremezler.
Resûlüllah(S.A.V.)Efendimizdeumübarek
sözleriilebuhususaiaretbuyurmutur:
"Tâkideve,inenindeliinegirinceyeka-
dar..."(Ahmedb.Hanbel5/29)
Allah(c.c)öylebuyurmaktadr:
i
-
KimAllah'aortakkoarsasankio,gökten
düüpparçalanmdakendisinikularkapm,
yahutrüzgâronuuzakbiryeresürüklemi(bir
nesne)gibidir."(Hac22/31)
30
'

31. MÜRKLERNVE
MÜNAFIKLARINRUHLARI
Mürikleregelince;onlarhiçbireygörüpmü-
ahedeedemezler.
Çünküonlar,Allah(C.C.)'akotuklarirkse-
bebiyletepetaklakcehennemiboylamlardr.
Münafklaragelince;onlardakendilerinek-
zlmvekovulmubirvaziyetteçukurlarnageri
döndürülürler.
KUSURLUMÜZMNLERNRUHLARI
Mü'minlerdenkusurluolanlaragelince;onlar
çeitçeittir.
Onlardanbazlarnnnamazlarkendilerinege-
riçevrilir.Çünkükul,kuungagalamasgibina-
mazndaçabukoluncaondanhrszlkyapmakta-
dr.
nsanlarnelbiseyebüründüklerigibiokulun
danoksanolannamazlardürülürvekulunsurat-
naçarplr,sonradayükseklerekaldrlr.
Namazbiryandandaokulaöyleder:
"SenbenizayiettiingibiAllah(C.C.)daseni
zayietsin."
Bazlarnnzekâtlarkendilerinegeriçevrilir.
Çünküokul:"Falancaadajzekâtveriyor"desin-
lerdiyezekâtverirdi.Böylecezekâtnkusurlu
31

32. halegetirmioluyordu.
Bazlarnnoruçlarkendilerinegeriçevrilir.
Çünküokul,açkalarakkendisiniyemektenalko-
yard.Fakatyalanveçirkinsözlerdenkendisini
alkoymazd.Böylecehüsranauramolur.
Bazlarnnhaclarkendilerinegeriçevrilir.
Çünküokul:"Falancaadamhaccetti"desinlerdi-
yehaccagiderdi.
Yadamanenkirliileryaparakeldeettiimal
ilehaccagiderdi.
Bazlarnndaannevebabasmayaptiyilik-
lerdahilbütüniyiliklerikendisinegeriçevrilir.
El-Melikü'lVehhabolanAllah(C.C)Hazret-
lerininrzasnatahsisedilensalihamellerledier
muamelelerdekisrlanancakmarifetullah'aula-
molangerçekalimlerbilirler.
tebütünyukardakimanadasaydmzha-
berlerbizegüvenilirkaynaklardangelmitir.
Meselâamelleringeriçevrilmesiileilgiliola-
rakMuazb.Cebel(R.A.)'danrivayetedilenha-
ber,buçeitgüvenilirkaynaklaraörnektekilet-
mektedir.
Benözetbilgilervermeeçaltm.
Eerksaltmaydüünmeseydim Sahihkay-
naklardanderlenmibirçokdosyalardoldurur-
dum.
eriatehliolanlar,kendiçocuklarntanyp
bildiklerigibiyazdklarmndorulukderecesini
debilirler.

33. ÖLÜNÜNHALVEMÜAHEDELER
Nefis,cesedinnehaldeolduunugörmekiste-
diivakit,istersedahaönceykanmolsuncesed
ykanrkenkendisinionunyanndabulur.
Bannyannaotururveykanmaiibitinceye
kadaroradakalr.
Allah(C.C.)sâlihkullarndankimidilerse
onungözündenperdeyikaldrr.Odadünyadaki
suretiüzereonlarseyreder.
Anlatldnagörebirzât,ölenolunuykad.
Osradabirdebaktki,olununruhukendisure-
tinebürünmüvaziyettebannyanndaoturuyor.
Ozât,budurumugörüncehayalzannylekor-
kuyakapld.
Onugördüütarafterkedipöbürtarafageçti.
Fakatohâlâkendisinedorubakyordu.Tâki,
ölü,kefeninekonuluncayakadarbuböyledevam
etti.
Yinesâlihlerdenbirzâtnrivâyetinegöre,ken-
disibirölüyehitapetmive:"Falannerede?Ruh
nerede?"diyesormutu.
Osradakefen,göüstarafndanikiyadaüç
defakabarpdalgaland.
Rebi'b.Heysem'denrivayetegörebirölü,
kendisiniykayannelindekprdayphareketet-
miti.
Onuykayanalimvesâlihkiianladki,ölü
33

34. konumaktadr.
Dikkatleonudinledi.
Ölenkii,Hz.EbuBekir(R.A.)zamanndan
bahsederekonunfaziletlerinianlatmveyineHz.
Ömer(R.A.)'nfaziletlerinianlatmt.
teonefis,melekûtîbireyimüahedeeden
nefisdir.Cenab'Allahdilediininduyuorganla-
rndansrperdesinikaldrr.
ÖlükefenlendiivakitRuh,gösesarlmva-
ziyetteolur.
Onunbirsesivegürültüsüvardr.
öyleder:
"ÇabukbeniRabbiminRahmetlerinden her-
hangibirinetevdiediniz.Kekebenimbildikleri-
misizdebilseydiniz.Benionagötürünüz."
EerakîveCehennemlikbirkulolduuken-
disinebildirilmiseovakitdeöyleder:
"Beniherhangibirazabadoruyavagötürün.
Kekebenimbildiklerimisizdebilseydiniz.Beni
onagötürünüz."
tebusebeptendolayyanndanbircenaze
geçtiivakitResûlüllah(S.A.V.)Efendimizayaa
kalkard.
Buharî'ninSahîh'indebildirildiinegöre,bir-
günPeygamber(S.A.V.)Efendimizinyanndan
bircenazegeçti.
Resûlüllah(S.A.V.)Efendimizonata'zimiçin
ayaakalkt.
Kendisinededilerki:
34

35. "EyAllah'nResûlü!BubirYahudidir
"
BununüzerineEfendimizbuyurduki:
"Odanefistayanbirideilmidir?"
Allah(C.C.)'nResûlüiteböyledavranyor-
du.ÇünkükendisineMelekûtâlemininsrlanaçl-
mt.
ÖLÜNÜNKABRDE
LKKARILATIIEYLER
Birölükabrekonulupüzerinetoprakatlmaa
balandvakitkabironaöyleseslenir:
"Senbenimsrtmdagezipferahlanrdn.Bu-
günisebenimiçimdemahzunolursun.
Senbenimsrtmdaçeitçeityiyecekleryer-
din.imdiisebenimiçimdeseniböcekleryiye-
cek."
Kabrinüzeritamamentoprakladoluncayaka-
darbugibiknaycsözleredevameder.
Abdullahb.Mes'ud(R.A.)Resûlüllah(S.A.V)
Efendimizesordu:
"YaResÛlallah!
Birölü,kabrinekonulduuvakitilköncekar-
lateynedir?"
Efendimizbuyurduki:
EyMes'ud'unolu!
Busoruyuimdiyekadarbanasendenba-
kasoranolmamt.
lkdefaölüyemuhatapoluponaseslenecek
35

36. olanbirmelektirkiadRûmân'dr.
Kabirlerarasndadolarveölüyeöylesesle-
nir:"EyAllah'nkulu,ameliniyaz."
Ölüderki:"Benimyanmdakalemkâtyok-
tur."
BununüzerineRûmânderki:"Yazklarolsun!
seninkefenin,kâdndr.Mürekkebin,hayatba-
kiyesiolankanndr.Kalemin,seninparman-
Bunlansöylersöylemezhemenkefenindenbir
parçakoparr.
Sonrakulyazmaabalar.
Hernekadardünyadayazmaybilmeyenbir
kulolsadaAllah(C.C.)tarafndanöretilir.
Birgüngibibirzamaniçindebütüniyiliklerini
vekötülükleriniyazar.
Sonramelek,oyazlanlardürüpölününboy-
nunaasar.
Obuilemibitirdiktensonrakabrinazabme-
leklerigelirler.Onlar,sivridileriyletoprayarp
çkansimsiyahikimelektir.
Upuzunsaçlarvardr,yeredorusarkarlar.
Herikisinindegökgürültüsünüandransesleri
vardr.
Gözleri,çakançakmakgibidir.
Nefeslerifrtnagibidir.
Herbirininelindedemirdenbirsopavardr.
Öyleardrki,bütüninsanlarvecinlerbiraraya
gelseleronuyerindenkaldramazlar.
dr.
36

37. Onunlaenbüyükdaavurulsa,daufalryerle
birolur.
Nefis,budurumugörüncekorkupkaçarve
ölününburundeliinegirer.
Bununüzerineölü,göüsksmndandoru
canlanrveölümhalindekieklinialr.Fakatha-
reketetmeegüçyetiremez.Ancakduyarvegö-
rür.
Dahasonraazabmeleklerikorkutarakveezi-
yetederekonuazarlarlarvekendisineusorulan
sorarlar:
"Rabbinkimdir?
Dininnedir?
3
Peygamberinkimdir?
Kblenneresidir?"
HakkTeâlâHazretlerikimimuvaffakklarsa,
okimsedirayetleonlarasoruyöneltirve:"siziba-
nakimgönderdi?"Der.
Dahasonraonlarnsorularnacevapverir:
"RabbimAllah'tr.
PeygamberimMuhammedAleyhisselâm'dr.
Dinimslâm'dr.
Kblemkâbedir."
Busözleriancakseçkinkullarrahatçasöyler-
ler.
Bununüzerinemeleklerden biridierineder
ki:
"Dorusöyledi.
Bukadaryeterlidir."
37

38. Sonramelekleronubirkubbegibikabrineko-
yarlarveonasatarafndanCennet'ebirpencere
açarlar.
SonrakendisiiçinorayCennetipeiveCen-
netkokusuiledöerler.
OaçlanpenceredenCennetkokulangelir,ha-
fifvetatlbirrüzgâreser.
Dahasonraençoksevdiibirahsnsuretinde
amelionagelir,kendisiilekonuuparkadalk
eder.
Kabrinibirnûrdoldururvekendisibüyükbir
neeiçindekalr.Kyametekadarbuböyledevam
eder."
Yukardaanlatlandurumdandahadüükdere-
cedeolanlar,ilimveameliazolanmü'minlerdir.
Onlarn,ilimdenvemelekûtâlemininsrlarn-
dannasibleriyoktur.
BöylebirkimseninamelideRûmân'dansonra
engüzelsurette,güzelkokuluvegüzelelbiseli
olarakkendisinegelir.
Onaderki:
"Benitanyormusun?"
Okimsedekarlkverir:
"Tanmyorum. Fakatsenkimsinki,Allah
(C.C.)seninsebebinlebanaçeitlilütufveihsan-
lardabulundu?"
-Odacevapverir:
"Benseninsâlihamelinim.
•
Senmahzunolma.
38

39. AzsonrasanaMünkerveNekirmeleklerige-
lecekler.
Sanasorusoracaklar.
Sakndehetekaplma,korkma"
Sonravereceicevaplandaonatelkineder.
Busrada,zikridahaöncegeçtiiekilde
MünkerveNekirmeleklerigelirlervesorularn
sorarlar.
Odarahatlklacevapverir:
"RabbimAllah'tr.
PeygamberimMuhammedAleyhisselâm'dr.
RehberimKur'an'dr.
KblemKâ'be'dir.
brahimAleyhisselâmbenimatamdrveonun
milletidebenimmilletimdir."
Melekler:
"Dorusöyledin."derlerveöncebirincidere-
cedeolanlarayaptklargibiyaparlar.Ancak,önce
onasoltarafndancehennem'ebirpencereaçarlar.
OdaCethennem'ebakar.
Oradakiylanlar,
Akrepleri,
Bukavekelepçeleri,
Zincirleri,
Scaklveirindenzakkum'akadaroradavar
olanhereyigörür
Çokkorkar.
Bununüzerinemeleklerderlerki:
"Korkma!
39

40. Sanabirkötülükyoktur.Busenincehennem-
dekiyerinidi.FakatAllah(C.C.)onucennetteki
yerinetebdileyledi."
Sonraonungözlerinicehennempenceresinden
çeviripkapatrlar.
Üzerindenaylar,
Yllarveasrlargeçer.Fakato,üzerindenne
kadarzamangeçtiinibilemez.
insanlardanbazlarsorularcevaplamadaace-
milikçekerler.
Eerbirkimsenininancdeiikise:"Rabbim
Allah'tr."demektençekinirveAllah(C.C.)'dan
bakalafzlarsaymaabalar.
Bununüzerineonabirdarbevururlar.
Budarbedençkankvlcmlakabritutuupya-
nar.
Bazgünlersöndürülür.
Sonradünyadakaldaveyaptamelinduru-
munagöretekrartututurulur.
nsanlarnbirksmnada:"Dinimslâm'dr"
demekzorgelecektir.
Bugibiolanlar,üpheyedüerlervedoruce-
vapveremezler.
Onlar,ölümhalindeikendefitneyedüenler-
dir.
Melekleredorucevapveremeyinceonadabir
darbevururlar.
Yinedahaönceanlatldgibiodarbedenç-
kankvlcmlaonundakabritutuupyanar.
40

41. nsanlardanbazlarnada:"RehberimKur'an-
dr."demekzorgelecektir.
Çünküo,Kur'an'okurdufakatondandersal-
mazd.Kur'an'memirlerineveyasaklarnauy-
mazd.
Salndainsanlaronunçevresindedolarlar
veondanbilgialmaaçalrlard.Oise,bakala-
rnanasihatederfakatkendisinebirhayrdokun-
mazd.
Busebepleonadadahaönceyaplanlargibi
yaplr.Birdarbevurulurveodarbedenkvlcmla
onundakabritutuupyanar.
Birksminsanlarada:"PeygamberimMu-
hammedAleyhisselâm."demekzorgelecektir.
Çünküo,hayattaikenpeygamberin sünnetini
unutmuveonuhiçhatrnagetirmemiti.
Bazinsanlarada:"KblemKâ'be'dir."demek
zorgelecektir.Çünküo,namazndaçokdefakble
tarafmaratrmazvekbleyeyönelmezdi.
Yadaabdestindebirnoksanlkolurdu.
Yahutnamazndasaasoladönerdi.
Veyahutdarükûlanndavesecdelerindebo-
zuklukolurdu.
Namaznfaziletlerihakkndarivayetedilenler
nasihatolaraksanakâfidir.
Allah(C.C.),üzerindenamazborcuolanndu-
asnkabuletmez.
Üzerindeharamelbisebulunannnamazmda
kabuletmez.
41

42. nsanlardanbazlarnada:
"
Benimatambra-
himAleyhisselâmdr."demekzorgelecektir.
Çünküo,birgünbirsözduymuveüpheye
dümütüde:"Acabao,Yahudimiydi?YoksaHi-
ristiyanmidi?"diyevehmekaplmt.
Busebepleonadadierlerineyaplanlargibi
muameleedilecektir.
Bütünbuçeitolaylarnhepsinibiz"hyâ-i
Ulûmiddin"adleserimizdegeniçeizaheyledik.
Yukardaanlatlanlar,kusurlumü'minler ile
alakalolanbölümlerdi.
Fâcirolanlaragelince;MünkerveNekirme-
leklerionlarada:"Rabbinkimdir?"diyesoracak-
lar,onlarda:"Bilmiyorum"diyecevapverecekler-
dir.
Bununüzerinemelekler:
"Bilmezolaydn!"diyeceklervedemirsopaile
vuracaklardr.
Budarbeileo,yedikatyerindibinegirecektir.
Sonraonuçekipkabrineçkaracaklar,sonra
tekrarvuracaklarvebuhalyedidefatekrarede-
cektir.
Bazinsanlarnamelleri,kyametekadarhav-
layacakolanbirköpekeklinegetirilecektir.
Bazinsanlarnamelleridedomuzyavrusu
eklinedöndürülecektir.
42

43. KABRAZABININÇETLER
Kabirazablarçokçeitliolacaktr.Kiidün-
yadaençoknedenkorkuyorsakabrindeonunla
azabolunacaktr.
Pimanlnfaydavermeyeceigüngelipçat-
madanönceCenab-Halde'nbizibalamasn
veselâmeteçkarmasndileriz.
Rivayetolunurki,sâlihlerdenbirzâtöldükten
sonrarüyadagörüldü.
Onadenildiki:
"Halinnasl?"
ucevabverdi:
"Birgünabdestsiznamazklmtm.Osebeple
Cenab-Allah,benimbamabiraymusallatetti.
Kabrimdebenikorkutuyor." v
Ona:
"Allah(C.C.)sananeyapt?"diyesoruldu.
Odaucevabverdi:
"Birgünnecasettentambirtemizlikyapma-
mtm.BusebepleAllah(C.C.)banaatetenbir
elbisegiydirdi.Kyametekadaronuniçindekala-
cam."
Yinebakabirzatrüyadagörüldü.
Ona:
"Allah(C.C.)sananeyapt?"diyesoruldu.
Odaucevabverdi:
Yinebakabirzatrüyada
43

44. "Beniykayanölüykaycbirarabenikskv-
rakyakalad.Teneirtahtasndakiçivilerdebana
batptrmalad.Benbundanbüyükacduydum."
Sabaholuncaölüykayankimseyerüyadaki
durumhaberverildi.
Odaölüyübiransertçeyakalayptuttuunu
itirafettive:
"Bu,benimirademdndaoldu."dedi.
Yinebirbakazatrüyadagörülmütü.
Ona:
"Halinnasl?Senölmedinmi?"diyesoruldu.
Odaucevabverdi:
"Evet,benöldüm.
uandaiyibirdurumdaym.Ancaküzerime
toprakatldsradabirta,kaburgakemiklerimi
krdvebanazararverdi.
"
Bucevapüzerinekabiraçld.
Gerçektendekaburgakemiklerikrlmbul-
dular.
Yinebirbakazât,olununrüyasnagirmiti.
Onaöylededi:
"Eykötüçocuk!
Babannkabrinidüzelt,yamurbanaeziyet
verdi."
Sabaholuncaçocuk,babasnnkabrinebir
adamgöndererekdurumuincelettirdi.
Gidenadamoradabirsuarkbuldu.
Selsularoradangelerekkabrisuiledoldur-
mutu.
44

45. YinebirA'rabi'denrivayetegöre,okimse,
ölenolunurüyasndagörmütü.
Kendisinesordu:
"Allah(C.C.)sananeilemuameleetti?"
Çocukdediki:
"Banazararvericibireyyapmad.Ancak
ben,falancaadamnpetemalilekefenlenipdef-
nolunmutum.Oadamisefâsktr.
Busebeptendolayazabçeitleriilebenikor-
kuttu."
Bugibihaberlerdebizeulaanolaylarnçou
geneldeunuifadeediyorki,kabirehli,bulunduk-
laryerdeelemvezdrapçekerler.
BunadelilolmaküzereResûlullah(S.A.V.)
EfendimizdenuHadis-ierifrivayetedilmitir:
J^r
3
*^^J^V>-
"Diriolanbirkimseninevindeelemgördü-
ügibiölüdekabrindeelemgörür,"(Benzer
ifadeileBkz.Buharî-Cenaiz34-Müslim-Cenaiz
17-Tirmizi-Cenaiz 24,25-Nesai-Cenaiz 14)
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizölününkemik-
lerinikrmayyasaklamtr.
Peygamberimizbirgünkabirkenarndaoturan
biradamarastlamt.Derhaloadambundanme-
nettiveöylebuyurdu:
"Ölülerekabirlerindeeziyetetmeyiniz."
45

46. BirgünResûlullah(S.A.V.)Efendimiz,annesi
Amine'ninkabriniziyaretettivealad.
Onunlaberaberolansahabelerdealadlar.
Efendimizbuyurduki:
o^o „*„
jj„„ JIJIO
J| ''**Os*Â*Q
o^J!/
jjL*3Uj^JÜIIjjjj
J
OUU^J^
öl
"BenannemeistifaretmemiçinRab-
bim'denizintalepettim.Fakato,banaizin
vermedi.
Sonrakabriniziyaretiçinizintalepettim.
Busefertalebimikabulettivebanaizinverdi.
Dikkatedin!Kabirleriziyaretedin.Çünkü
onlar,ölümühatrlatrlar."(Kabirziyaretiile
ilgiliBkz.Ibn-iMâce-Cenaiz47-EbûDavud-
Cenaiz77-Tirmizi-Cenaiz 6-Nesai-Cenaiz101-
Ahmedb.Hanbel2/441,3/23,48,5/355)
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizziyaretiçinka-
birleregeldiivakitöylederdi:
-
1
46

47. "Müslümanlardan vemü'minlerdendiyar
ehlineselâmolsun.
naallahbizlerdesizekatlacaz.
Siz,bizimiçinöncüsünüz,bizdesiziniçin
tâbileriz.
Yarabbi,biziveonlarmafireteyle.
Atfnlamuameleeyle,biziveonlarbala."
(Bkz.Müslim-Tahare39-EbuDavud-Cenaiz79
-Nesai-Tahare 109-bn-iMâce-Cenaiz 36-
Ahmedb.Hanbel2/300)
SâlihEl-Müzenidiyorki:Ulemadanbirzâta:
"Hangisebeptendolaykabirlerdenamazklmak
yasakedilmitir?"Diyesordum.
Ozâtda:"BukonudaHadisvaridolmutur."
diyerekuHadis-ierifigösterdi:
"Kabirlerarasndanamazklmaynz.Çün-
küo,nihayetiolmayanbirhüsranlktr."(Ölü-
nünkabriüzerindenamazklmakileilgiliBkz.
EbuDavud-Cenaiz71)
Alimlerdenbirzâtdiyorki:
"BirgünKabristandanamazklyordum.Bir-
dengözüme,kabrininüzerindeoturanbiradam
belirdi.
Tpkbabamabenziyordu.
47

48. Korkarakhemensecdeyekapandm."
Yineozâtnifadesinegöre,bansecdeden
kaldrncababasnabenzeyenokiininazarlama-
larnahedefoldu.
öylediyordu:
"Bütüngeniliineramendünyasanadargel-
sin.Senbirmüddettenberiburayageliyorsunve
namaznlabizeeziyetveriyorsun."
SahihbirHadis'deanlatldna göre
Resûlullah(S.A.V.)Efendimiz,babasnnkabri
bandaalayanbirçocuarastlamt.
Onaolanmerhametindendolaykendiside
onunlaberaberalad.
Sonrabuyurduki:
Ox '}%$* ' 0
$
"Muhakkakkiölü,ailesininkendisiiçina-
lamassebebiyleelemduyar."(Müslim-Cenaiz
17-Tirmizi-Cenaiz 25-Nesai-Cenaiz 15)
Yaniböyleyapmakonuçoküzervemahzun
ederdemektir.
Rüyadagörülenniceölmükiilervardrki,
onlara:"Naslsnyafülan?"diyesorulduuvakit
öyleder:
"Halimkötüdür.
Benimhaliminkötüoluufalanvefilanyü-
zündendir.Onlarbenimüzerimealamayveba-
48

49. Ancakzndklarbunuinkârederler.
ResÛlullah(S.A.V.)EfendimizbirHadis-ie-
rifteöylebuyurmaktadr:
*** ** * s
*
s& *
-ulp^jj VI-uUJLwiLjjüI
"Sizdenhiçkimseyokturki,dünyadatan-
dmü'minkardeininkabrineuraypona
selâmversindekarlnalmamolsun.
Bilâkisonutanrveselâmnakarlkverir."
(BenzerbirHadis-ierifiçinBkz.Râmûzu'I
Ehâdissayfa/382)
Rivayetedilirki,fukahadanbirzâtvasiyetet-
medenvefatetmiti.
Defnedildikten sonrageceevhalküzerinde
dolanddurdu.
Onlaraöylededi:
"Falancayaziraattenbirmiktarmahsulveriniz.
Filancayadauzunzamandanberibendeemanet
bulunankitabnveriniz."
Sabaholuncaherbirigördüklerinibirbirlerine
anlatrlar.Sonraziraatmahsulünüverdiler.Fakat
kitabaradlarbulamadlar.
Bunahayretetmilerdi.
Aradanuzunbirmüddetgeçtiktensonraevin
birköesindebuldular.
49

50. Yinebirzâtöyleanlatyor:
"Babam,evdebizeyazöretmesiiçinbirö-
retmentutmutu.
Ksabirsüresonrahocamzöldü.
Altgünsonrakabrinegittik.Allah(C.C.)'n
emrinikonumaabaladk.
Osradayanmzdanbirsatcgeçti.Birtabak
incirsatnaldkveyedik.Çöplerinidekabrinüs-
tüneattk.
Geceoluncababamzhocayrüyasndagör-
müve:"Halinnasl?"diyesormu.Oda:"yiyim
amaseninçocuklarnbenimkabrimiçöplükyapt-
larvealeyhimdekötüsözlerkonutular."demi.
Sabaholuncababamzgördüürüyayveho-
cannuyarlarnanlattvebizeçokkzd.
Bununüzerinebizdeyaptklarmzaçokpi-
manolduk.BabamzdanafdileyipAllah(C.C.)'a
duaettik:"EymünezzeholanRabbimiz!Hocamz
bizedünyadadersverdiigibiahiiette.debize
edepdersivermeedevamediyor."dedik.
fMÜ'MNLERNDÖRTHAL
Kabirehlimü'minlerdörthâlüzerebulunur-
lar:
1-Onlardanbazlargözakpkabredüünceye
vecesedçürüyüptopraadönüünceyekadar
ayaktopuuüzerindedururlar.
Cesedtamamentopraadönütüktensonra
50

51. dünyasemaihariç,melekûtalemindesürekliola-
rakdolarlar.
2-Bazlardavardrki,Allah(C.C.)kendileri-
nehafifuykugibibirhalverir.Onlarbirincidefa
Sûr'aüflenipdeuyanncayakadarAllah(C.C.)'n
kendilerineneyaptnbilmezler.
BirinciSûr'laberaberuyanptekrarölürler.
3-Bazlandavardrki,onlarkabirlerindean-
cakikiveyaüçaykalrlar.SonraAllah(C.C.)ta-
rafndanbirkugibiterkibedilirlervecennete
uçarlar.
SahihbirHadis-ierifteeriatsahibiPeygam-
ber(S.A.V.)Efendimizöylebuyurmaktadr:
•
"Mü'mininsoluu,birkuileberabercen-
netaacndaaslr."(Nesai-Cenaiz117)
YineResulullah(S.A.V.).Efendimizeehidle-
rinruhlarndansoruluncaöylebuyurmutur:
"ehiderinruhlaryeilkularnkursakla-
rndaonlarlaberabercennetaacndaaslr."
I
51

52. (BenzerifadelerleBkz.Müsli-mare121-Ebu
Davud-Cihad25-Tirmizi-Tefsirussure 3-bn-i
Mâce-Cenaiz4-Deylemi-Cihad18-Ahmed b.
Hanbel1/266,6/286)
4-Bazlandavardrki,gözlerihayatakapan-
dandanitibarenyücelerekaldrlrvesûr'aüf-
leninceyekadaroradatutulur.
BudördüncügurupPeygamberlere,
Velilere,
Seçilmikullaramahsustur.
Onlardanbirksmkyametekadaryeryüzünde
dolapdururlar.Çokkeredegecelerigörünürler.
Hz.EbuBekirSddk(R.A.)veHz.ÖmerEl-
Fârûk(R.A.)'monlardanolduklarnzannediyo-
rum.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizegelince,onun
içinherüçâlemdedeserbestdolamaruhsatve-
rilmitir.
BunaiaretolmaküzereEfendimizöylebu-
yurmutur:
0"O*0*0 ***0 O ^ /^/O/
0
"Benim,Allah(C.C.)'aenkymetliolmam,
beniüçâlemdendahaçokdünyadabirakma-
sndandr."(Ademoullar içindeResûlullah
52

53. (S.A.V.)EfendimizinAllah(C.C.)'aenkerîm
oluuileilgiliBkz.Tirmizi-Menakb1-Darim-
Mukaddime8)
Ontaneüçdeotuzeder.
Hz.Hüseyin(R.A.)'daHicrîotuzuncuyln
bandakatlolunmutudabütünyeryüzühalkna
gazabedilmivekendisigökyüzüneyükseltilmi-
ti.
Salihlerdenbirzâtrüyasndabunugördüde
Peygamber(S.A.V.)Efendimize:
"AnambabamsanafedaolsunyaResûlallah!
Ümmetinfitnesihakkndakigörüünnedir?"dedi.
Efendimizbuyurduki:
"Allah(C.C.)onlarnfitnesiniartrsn.
OnlarHüseyin'iöldürdülervebenimonda-
kihukukumumuhafazaetmediler."
Bazlaryedincikatsemayseçmilerdir.
MeselâHz.brahimAleyhisselâmgibi.
Hz.sadabeincikatsemayseçmitir.
EsasenbütüngöklerdeNebi'lerveResûl'ler
vardr.
Oradandarçkamazlarveorayterkede-
mezler.
Onlarn,bulunduklaryeriseçmehaklanyok-
tur.
AncakHz.brahim,
Hz.Musa,
Hz.sa
v
VeHz.Muhammed(S.A.V.)Efendimizser-
53

54. besttirler.Onlar,âlemlerdendilediklerindekolay-
cadolarlar.
Cenab-Hakk'nvelikullarnagelince,onlar-
danbazlardünyahayatndaki gibiyaarlar.
MeselâEbuYezid'denrivayetolunduunagöreo
kendisi,Ar'naltndakurulansofradanyemekte-
dir.
tekabirehliçeitlihallerlehallenirler.
Kimisiazabolunur,
Kimisimerhametolunur,
Kimisiaalanr,
Kimilerideikramolunurlar.
Dünyahayatsonbulupölümilekendilerinden
intikamalnanlarageniyerlerdaraltlr.Bazende
gözündenperdekaldrlr.O,onlargörürveduru-
munuanlar.
Ben,gözündensrperdesikaldrlmkeifeh-
libirzâtgörmütüm.
Ozât,ölmüolanolunabaktdasankibayl-
mgibiolanölününayldngördü.
Bugibimelekûtîeyler,ancakCenab-Hak'n
lütf-ukeremineulamolanlaraveonlarnyolun-
dagidenleremalûmolur.
içinedaldmzsrderyasndanbizedebolea
nasibetmesiniAllah(C.C.)'dandileriz.Tâki,bu
sayedeekveüphelertamamenyokolupgitsin.
54

55. NSANLARINDURUMLARI
insanlarnimanveamelderecelerinegöredu-
rumlarortayaçkar.Bazlarsadececumavebay-
ramlarbilirler.
Birkiiölüpdünyadanayrlncavazifelime-
lekleronunçevresindetoplanrlarveonutanrlar.
Bazinsanlarhanmlarndandolaysorguya
çekilirler.
Bazlarbabalarndandolay,kimilerideço-
cuklarndandolaysorguyaçekilirler.
Herbirionlarakarvazifeleriniyappyapma-
dklarndansorulur.
Belkideenyaknlarmzdan biriöldüüvakit
onlarnhiçbirionlarfelâketedüürecekeyden
korumaaçalmazlarveböyleceodaYahudive-
yaHiristiyanolarakölüponlarnaskerlerinden
olur!
Rivayetolunurki,birzâtrüyadagörülmütü.
Ona:
"Allah(C.C.)sananeilemuameleetti?"Diye
soruldu.
Odaucevabverdi:
"Ben,falanvefilan..."böylecebekiinin
adnsaydvebüyüknimetleriçindeolduklarm
söyledi.
OzâtvearkadalarHaricîlertarafndanehid
edilmilerdi.
Dahasonraenyaknbirkomusunusordular:
55

56. "Allah(C.C.)onanemuameleetti?"
Busoruüzerineöylededi:
"Bizonuhiçgörmedik.
Okötükiikendisinidenizeattveboularak
öldü.
Zannedersem o,intiharedipcannakyanlarla
beraberdir."
Buharî'ninSahih'inderivayetolunduunagö-
reResûlullah(S.A.V.)Efendimizöylebuyur-
mutur:
* * '
f
*+â*M*Ov*» +" o jjxx
"Kimkendisinibirdemirleöldürürse(inti-
harederse)Kyametgünüodemirparçaselin-
deolduuhaldegelirvecehenneminortasnda
onunlavurulur.Ebedîolarakdaoradakalr.
Kimdebirdadanaakendisiniatpinti-
harederse,okimsedecehennemateineat-
lr."(Buharî-Cenaiz 83,Edeb44-Müslim-man
175-Tirmizi-man16-Nesai-man7-Ahmedb.
Hanbel2/254,4/22)
Rivayetolunurki,Hz.MûsaAleyhisselâm,
Hz.AdemAleyhisselâm'arastladveonaöyle
56

57. dedi:
"EyAdem!
Cenab-Hakk,kendikudreteliyleseniseçip
halifekld,
Kendiruhundansanaüfledii,
Senikbleittihazettiripmeleklerisanasecde
ettirdiivesenicennetinekoydurduuhaldesen
niçinonaisyanettin?"
Hz.Adem,onaucevabverdi:
"EyMusa!
SendeCenab-Allah'nkonumasnamazhar
olmubirkimsesin.
SanaTevratindirdi.
SenoTevrattagörmedinmiki:"AdemRabbi-
neâsioldu."yazmaktadr."
Hz.Musa:
"Evet"dedi.
Hz.Adem:
"Banataktirolunansuç,vukuundakaçsene
önceLevh-iMahfuz'dayazlmtr?"Diyesordu.
Hz.Musacevapverdi:
"Senofiiliilemedenellibinylönceyazl-
mtr."
BununüzerineHz.Ademdediki:
"EyMusa!
Benofiiliilemeden ellibinylöncetakdir
olunanbirsuçtandolaybeniknyormusun?"
Buharî'ninrivayetinegöreResûlullah(S.A.V.)
EfendimizsraveMi'racgecesiPeygamberlere
57

58. imamolmuveonlaraikirekatnamazkldrm-
tr.
EfendimizogecepekçokPeygamberle
selâmlamt.
Hz.HârûnAleyhisselâm'aselâmvermi,ona
veümmetinerahmetdilemitir.
YineHz.drisAleyhisslâm'aselâmvermi,
onaveümmetinederahmetdilemitir.
Oysaki,onlarnhepsibudünyadangöçmü-
lerdi.
Onlarancakbirçeitmelekhayatyaamakta-
drlar.
Buhayattansonraikincibirhayatvardr.
Birincihayatise,onlar,nefisleriüzerineeha-
detettirdiigündür.
HakkTeâlâbuyurduki:
"BensizinRabbinizdeilmiyim?Onlarda:
EvetsenbizimRabbimizsin.âhidoldukdedi-
ler."(Bkz.A'raf7/172)
Ohayat,dünyevîhayattansaylmaz.Çünküo,
çeitlinimetlerledonatlarakemreâmâdekln-
mtr.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizbuyuruyorki:
58

59. "nsanlaruykudadrlar.Ancaköldükleri
zamanuyanrlar!"(nsanlarngafletuykusun*
daolmalarnaramenResûlullah (S.A.V.)
EfendimizinkalbininuyankoluunadairBkz.
Tirmizi-Edeb76)
tedünyahayatnagözleriniyumduktansonra
ölülerinhalleriböyledir.
Bazlarbiryerdemekântutupkalrlar.
Bazlarkendilerineverilenruhsatladolarlar.
Bazlandövülür,
Bazlanazabolunur.
BütünbunlarndoruluunaCenab-Hakk'n
uayet-ikerimesidelaletetmektedir:
//Oj///O/Û / } Os
*
"(Azabçeitlerinden biride)atedirki,on-
larsabahakamoateesokulurlar.
Kyametinkopacagünde:Firavunailesi-
niazabnençetininesokun(denilecek)"
(Mü'min40/46)
59

60. KIYAMETNHALLER
Sûr'aüflenmedenönceYüceAllah(C.C.)k-
yametinkopmasmmuradedincedalaruçuacak
vebulutlargibiyürüyecektir.
Denizlerbirbirinekaracak,
Günedürülüp söndürülecek,
Yldzlarkararpdüecek,
Gökyüzügülyakokusuhalinegelecekve
rüzgârnhareketigibideveranedipdolaacak.
Yeryüzüiddetlidepremleresahneolacak,ba-
zendürülüptoplanacak,sklacakvebazende
geveyecektir.
NihayetAllah(C.C.)bütünkâinatnsoyutlan-
masnemredecek,
Yedikatyerde,
Yedikatgökte,
VeKürsî'dehiçbircanlvarlkkalmayacaktr.
SonraYüceAllah(C.C.)makamdatecelliede-
cek,
Yedikatgöklerisandan,
Yedikatyerleridesolundanyakalayacakve
öylehitabedecektir:
"Seneydünya!Eydünyack!
Nerdeseninerbabm?
Nerdeashabn?
Muhabbetinleonlarfitneyedüürdün.Onlar
ahiretlerinehazrlanmaktanmegulettin."
Sonradilediigibikendinefsiniöver.
60"

61. Süreklibâkîkalmakla,
Devamlizzetsahibiolmakla,
Ezicibirkudretemâlikolmaklaiftihareder.
Dahasonraöyleseslenir:
"Bugünhükümranlkkimindir?"(Mü'min
40/16)
Hiçkimsebusoruyacevapveremez.
BununüzerineAllah(C.C.)yinekendisicevap
verir:
"KahhârolantekAllah'ndr." (Bkz.
Mü'min40/16)
Bundansonragökleribirparmaküzerine,
Yerleridebirparmaküzerinealr.
Onlarsallarveöylenidaeder:
"Ben,hesabaçekenmutlakkudretsahibiyim.
Banairkkoan,
Benimrzkmyiyenvebendenbakasnata-
panputperestlernerede?
Benimrzkmlabanakarmasiyetegüçbulan-
larnerede?
Büyüklüktaslayanlarnerede?"
61

62. Yinedahaönceyaptgibinidaeder:
"Bugünhükümranlkkimindir?"
SonraYüceAllah(C.C.)dilediibirmüddet
kadaröylekalr.
Sonrayinekendisicevaplar.
Allah(C.C.)cennetlerindeki hurilerinveço-
cuklarnkulaklarnamisalverir.
SonraHakkTeâlâHazretlericehennemdenbir
gedikaçarveogediktencehennemalevidarç-
kar.
Böylececehennemdeyandgibiondörtde-
nizdebirdenyanverir.
Onlardanbirdamlabilekalmazveyerlerinisi-
yahbirekilolarakbrakr.
Göklerise,sankisvyabulanklndave
erimibakrmadenigibiolur.
Alev,gökyüzüsnrnayaklancaAllah(C.C.)
onuyükselmektenmeneder.
Atesöner,
Alevyükselmez.
SonrasübhanehuveTeâlâHazretleri,Ar'n
hazinelerinden birdepoaçar.
Oradahayatdenizivardr.
Allah(C.C.)oradanyeryüzüneyamuryad-
rr.
Oyamuruntanelerisankierkeklerinmenisi
gibidir.
Onu,susuzluktanölenyeryüzüneatardaoder-
halcanlanrvesallanr.
62

63. Hertarafsularkaplayncayakadaryamur
yamayadevameder.
Nihayetsularkrkzira'miktaryükselir.
Busradabütünmahlûkat,kuyruksokumun-
danyaratlr.
Hadis-ieriftezikredildiinegöre,insannya-
ratlmaskuyruksokumukemiindenbalamtr.
Ahiretteyineondanbalanarakyenidenhalkolu-
nacaktr.
>0/o;^/ii/i»/ xji j o//j/
"O,kuyruksokumukemiidir.
Bütünmahiûkatondanterkibolunur(yara-
tlr)"(Buharî-Tefsirussure 78-Müslim-Fiten
141,143-bn-iMâce-Zühd32-Ahmedb.Hanbel
2/315)
Bakabirrivayettekiitamamençürür,ancak
kuyruksokumukemiihariç.Çünküilkdefaon-
danbaland,ikinciyaratldaondanbalayacak-
tr.
yyyOy* yO Oy Oy j*% Oyy
yy yy s *&
"IJtereyinsandançürür,gider.Ancakkuy-
ruksokumukemiihariç."(Buharî-Tefsirus-
sure39-EbuDavud-Sünne22-Nesai-Cenaiz
63

64. 117-Ahmedb.Hanbel3/28)
O,nohutbüyüklüündebirkemiktir.
Onuniliiyoktur.
Bütüncesedler,kabirlerindeondanbiterler.
Tpkhububatnbittiigibi.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizyineöylebu-
yurmaktadr:
v
j*jc^-uröj~~ifi.uâ\j
"SonraAllah(C.C.)suindirir.
Bununüzerineonlardahububatnbittii
gibihemenbitiverirler."(Buharî-Tefsirussure
78-Müslim-Fiten 141)
Nihayetherkesbirbirinekarr.
nsanlarnçokluundandolaybirdebakarsn
ki,ununba,bununomuzuyanndadr.Bunun
eli,unungövdesiyanndadr.
Allah(C.C.ynukavl-ierifindenmuradolu-
nanmanabudur:
^UTUjup-
j
p+i*
J>
ji\ UUJpjü»
"Muhakkakkibiz,toprak,onlarnbedenle-
rindenneleriyeyipeksilttiinibilmiizdir.Bi-
zimkatmzda(hereyi)tesbitedenbirkitap
(Levh-iMahfûz)vardr."(Kaf50/4)
64

65. Biz"hyâ-ululûm"eserimizdebuhususage-
niçeiaretettik.
Çocuk,çocukolarak,
Delikanl,delikanlolarak,
Genç,gençolarak,
Olgun,olgunolarak,
htiyardaihtiyarolarakyenidendiriltildii
ikinciyaratltamamlanncaAllah(C.C.)Hazret-
lerirüzgâraemrederveAr'maltndanesmesini
ister.
Odalatifbirekildeeser.
Ozamanyeryüzündensrperdesikaldrlrve
dünyaapaçkbirekildeortadakalr.
Ondahiçbirerilikvetepecikleryoktur.
Dalarkumadönmütürveçukuryerleridol-
durmutur.
SonraAllah(C.C.)Hazretleri, srafil
Aleyhisselâm diriltir.OdaKudüs'debirkayadan
Sûr'aüfler.
Sûr,boynuzeklindenûrdanbirborudur.
Onunondörttanehalkasvardr.
Birtekhalkasndabütünkaradayaayan
mahlûkatnruhlarsaysmcadeliklervardr.Bütün
karadakilerinruhlaroradançkarlar.
Oradaanvzltsgibiseslervardr.
Onlarbütünufuklardoldururlar.
Sonraherkeskendicesedinegirer.
Allah(C.C),kularvevahihayvanlardahil
olmaküzerebütünruhsahiplerininhepsineilham
65

66. eder.
SonratekrarSûr'aüflenir.
Bütünyaratklarhepsibirdenkalkpbakadu-
rurlar.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
d^aLJLMS-l^j3^>-j LjU
"üphesizkiSûr'asonüfürülü,tekbir
sayhadanibarettir.Birdebakarsnonlarhep
kabirlerindenuyanmlar(birarayatoplan-
mlar)"(Nâziât79/13,14)
Mahlûkat,kabirlerindenkalktklarsradagöz-
leriniaçmlardrdakökündensökülmüolan
dalaravesulantükenmiolandenizlerebakm-
lardr.
Onlardahiçbirerilikyoktur.
Hiçbirtümseklikdeyoktur.
Yeryüzündekiufakeimlervevadilerdüzel-
mi,hertarafdümdüzolmutur.
Bumanzarayahayretlebakarlarveapkalr-
lar.
Yerinaltndandoruherkesmeskenedindii
kabrinüstüneçkpoturur.
aknlklavedüünceliolarakbekler.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizinhaberverdii
gibioradainsanlarçplakolacaklardr.
Ancak,gurbettemü'minolarakölenlervega-
66

67. ripkalpkefenlenmeyenlerharolunduklarvakit
onlaracennettenbirelbisegiydirilir.
ehîdolanlaradacennettenbirelbisegiydiri-
lir.
VeyineMuhammedAleyhisselâmnümmetin-
denoluponunsünnetinesondereceönemveren-
lerdekefenleriileharolunur.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizöylebuyur-
maktadrlar:
"Ölülerinizikefenlemedemübalaaediniz.
Çünkübenimümmetimkyametgünükefenle-
riileberaberharolunacaktr.
Dierümmetleriseçplakolacaklardr."
(Kefenlemedemüstehabolaneylerleilgiliola-
rakBkz.Tirmizi-Cenaiz18-bn-iMâce-Cenaiz
12)
Rivayetolunurki,birzât,ölümvaktiyaklat-
sradayanndabulunanlarahitabederek:
"Banafalancannelbisesinigiydirin."dedi.Fa-
katonunbuvasiyetineuyulmad.
Nihayetadamksabirgömlekleöldü.
Üzerindebakabireyyoktu.
Defnettiktenksabirmüddetsonraonurüya
67

68. alemindegördüler.
Sankioaç,susuzveçplakbirvaziyetteidi.
Dedilerki:
"Neoldusana?"
*
*
Oncekonumakistemedi.
Sonraöylecevapverdi:
"Sizbenielbisedenmahrûmettinizvebeniu
gömlekileharolunmakdurumundabraktnz."
KNEFHAARASINDAKMÜDDET
O,ikinciölümdür.Çünkübütünbatnîorgan-
larfaaliyettenmenedilmitir.
Cismaniölümise,zahirîorganlardanmenedil-
mektir.Çünkücisimlerhareketiolutururlar.
Organlaribadetyapmazlar.
Aslnamazklan,organlarmzdeildir.
Oruçtutandaorganlarmzdeildir.
Nefis,basitbircevherdir.Cesedebininceha-
yatvedavranlarsahiholur.
nsanlar,ikinefhaarasndakimüddetinneka-
darolduuhakkndamuhtelifgörüleresahipol-
dular.
Cumhurungörüünegörebumüddetkrkse-
nedir.
lmindenveirfanndanaslaüpheetmediim
zâtlardanbiribanadediki:
"BumüddetinneolduunuAllah(C.C.)'dan
bakasbilemez.Çünküo,ilâhisrlardandr."
68

69. Yinebanadediki:
"Cenab-Hakk'mistisnakaldktanhariç."
Bununüzerinebende:
"Resûlullah(S.A.V.)Efendimizinöylebuyur-
masmdakimananedir?"DedimveuHadis-ie-
rifiokudum:
rrJ4W&
*» â**û-Jj
1w
^or»1^j»d^çit^jii j^jiu&*ju-T
"KyametgünüArz'ndarçkaraca
kimselerinilkibenolacam.
OsradakardeimMusaAleyhisselâm
Ar'nlistesinialacaktr.Bilmiyorumacabao
bendenöncemidiriltildi?YoksaCenab-
Hakk'nistisnakldklarndanmdr?"(Ah-
medb.Hanbel3/2)
Hz.Musadahiolsabütünölencanllaroanda
ceseddensyrlmlardr.
OkorkulukyametgünündeResûlullah
(S.A.V.)Efendimizdenbakabazistisnaolunan-
lardaodehetligününsarsntsndanmuafola-
caklardr.
Hz.Ömer(R.A.)'ndabulunduubirmecliste
Hz.Ka'b(R.A.)kyamettekiobüyükkorkulugün
69

70. hakkndakonutu.
Sahabelerdedilerki:
"EyHattâb'moluÖmer!Eerdurumböyle
ise,yetmipeygamberinamelibileseninogünün
dehetindenkurtaramaz.AncakCenab-Hakk'n
okorkulugündegüvenveripistisnaettiklerimüs-
tesnadr."
Onlardördüncümakamehliolankimselerdir.
üphesizki,Hz.MusaAleyhisselâmdaomakam-
daolanlardanbiridir.
Cenab-Hakk'nistisnakldklardahi,Yüce
Rabbinheybetindendilleritutulurda:
"Bugünhükümranlkkimindir?"Sorusunace-
vapveremezler.
Eeriçlerindebusoruyucevapvermeyemuk-
tedirolanbirkimseolsayd:
"Bütünmülkvehükümranlksenindireybir
olanAllah'm,hereysenindireyKahhârolan
Allah'm."diyecevapverirdi.
MAHERDENSANTPLER
Herkeskabrindendorulupkalktvakitki-
mileriçplaktr,
Bazlangiyiniktir,
Bazlarsiyahlamtr,
Bazlarbeyazdr.
Birksminsanlarnnûr'uolacaktrvebunur,
çokgüçlübirlambagibietrafaksaçacaktr.
70

71. Bazlarnndanûr'uolacaktrveonûr,güne
gibihertarafaaydnlksaçacaktr.
Bununlaberaberbütünherkesbalanönlerine
eikbirvaziyetteveneyapacaklarnbilemezbir
haldebinylöylecekalacaklardr.
NihayetBattarafndanbiratezuhûredecek-
tir.Onunaynzamandaçokbüyükbirgürültüsü
vardrvebütünmahlûkatmaheryerinesevke-
der.
nsanlar,
Cinler,
Vahihayvanlarvekular,onungürültüsünden
dehetedüerler.
Dahasonraherkeskendiamelinielinealr.
Odaöylesöyler:
"Kalk,yürümaheryerine."
Amellerçeitçeitolduundankimininameli
çokiyidir.Ogüzelamel,birhanmeklindeken-
disinegörünecektir.
Bazlarnnameli,kendilerinebireekeklinde
görünecektir.
Bazlarnnameliise,kendilerinekoçeklinde
görünecektir.Bazanonusrtnaalptayacakve
bazandaonukaldrpyereatacaktr.
manolanlaraönlerindenvesataraflarndan
birnûrverilecektir.
Kâfirlerinönlerindenvesoltaraflarndanda
zifirîkaranlkverilecektir.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
71

72. "(Sratüzerinde)nûrlarönlerindevesala-
rndakoupparlayacak."(Bkz.Tahrîm66/8)
Kâfirleroradakorkuveaknlkiçindekala-
caklardr.
Onlargözetleyenler ise,imdatisteklerinigeri
çevireceklerdir.
Mü'minolanlar,zifirîkaranlniddetineba-
kpCenab-Hakk'nkendilerineihsanettiihida-
yetnûr'unahamdederler.
YüceAllah(C.C.)mü'minkullaniçinsrper-
desiniaçarveböylecekâfirlerinhallerinionlara
gösterir.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"Gözlericehennemliklertarafnaçevrildii
zamanda:EyRabbimiz,bizizâlimlertoplulu-
uileberaberyapma,derler."(A'raf7/47)
Bazeylervardrki,onlarnkymetiniancak
çekenbilir:
Hayatnkymetinieniyi,ölülerbilir.
72

73. Nimetinkymetinidarladüenbilir.
ZenginliinkymetinifakirbUir.
Kyametgününiceinsanlarvardrki,ayaklan
ilekoarlar.
Kimileriayakparmaklarnaüzerinebasarak
yürürler.
Kimilerineiseverilmibirkvardrkibazen
söner,bazenyanar.
Yenidendirilmeesnasndaonlarnnûrlar,
imanlarnisbetindedir.
Attklaradmlarnsür'atideamellerinisbetin-
dedir.
BirHadis-ieriftezikrolunduuna göre,
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizedenildiki:
"YaResûlullah!
Mahergünübizlernaslharolunacaz?"
Efendimizbuyurduki:
"kikiibirdeveninsrtnda,
Bekiibirdeveninsrtnda,
Onkiibirdeveninsrtnda,"
Buradamuradolunanmana,Allahua'lemu-
dur;birkavimslâm'yaamtr.Cenab-Allah
daonlaraRahmetiniihsanetmitir.
Onlarnkendiamellerinden,amelderecelerine
göredeveyaratacakveonlardaonabineceklerdir.
Tabiibudurum,zayfamelsahibiolanlariçin-
dir.
Bunaöylebirmisaldeverebiliriz:
Birtoplulukuzakbiryereseyahatiçinbirlikte
73

74. yolaçkarlar.çlerindenbazsnnbinekalacakka-
darparasyoktur.Böyleceonlarikisibirarayage-
lipbirbinekalrlar.Yahutüçübirarayagelipbir
binekalrlarvekervannpeindengiderekonlara
katlrlar.
Bazenbu,onkiiyebirdevedeolabilir!
Tabiikibudurum,biracizlikvenoksanlktr.
Amellerdekihatavenoksanlklardankaynaklanr.
EersendeAllah(C.C.)içinsâlihameliler-
sen,senindebirbinitinolur.
unudaiyibilki;bu,kârlbirticarettirve
dünyaiyibirticaretyeridir.
TakvasahipleriiseAllah(C.C.)katndaenyü-
cemertebelereularlar.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"Takvasahiplerini,elçilerimizgibiRah-
man
9
mhuzurunatoplayacamzgün."(Mer-
yem19/85)
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizbirgünashab-
naöyleanlatmt:
"srailoullarmdan biradamvard.
Çokhayrlarilerdi.
Nihayetoda(mükâfaatolarak)sizinlebera-
berharolunacaktr."
Dedilerki:
74

75. "YaResûlullah!
O,negibiamelleryapard?"
Efendimizbuyurduki:
"Babasndankendisineçokmalmiraskal-
mt.
Onunbirksmilebirbostansatnaldve:
bu,Allah(C.C.)indindebenimbostanmdr,
diyerekonunmahsulünügaribanlaraayrd.
Yinesayszmiktardadinardazayfvefa-
kirleredatt.
SonraAllah(C.C.)'nrzasiçinoparann
büyükbirksmileçoksaydakölelervecari-
yelersatnalp:BunlarbenimAllah(C.C.)in-
dindekihizmetkârlarmda, diyerekonlarazad
etti.
Yinebirgüngözüsakatolanbiradama
rastlamt.Bazenyürüyor,bazenyoldatökez-
liyordu.
Derhalbineinionadorusürüpgittive:
Bu,Allah(C.C.)indindebenimbineimdir(sa-
nabaladm)haydibinona,dedi.
NefsimkudretelindeolanAllah(C.C.)'aye-
minederimki,bineieerlenmiveyulartakl-
molarakonabinipmaheryerinedorugeti-
riliinigörüyorum."
YüceRabbimizKur'an-Kerim'deöylebu-
yurmaktadr:
75

76. jç* oso*s xox ox *>?$-$ oxoxxx
XX XX
xÛi
"Yüzüstütökezleyerekyürüyenmivarla-
cakyeredahaiyieriir?Yoksadoruyolda
düzgünyürüyenmi?"(Mülk67/22)
Buayetintefsirindedeniliyorki;Allah(C.C.)
kyametgünümü'minlerinvekâfirlerinharolun-
malanndakihalleriniveonlarnneekildemahe-
resevkedileceklerini insanlaragöstermekveonla-
raibretolmakiçinmisalvermitir.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"GünahkârlardasusuzolarakCehenneme
süreriz."(Meryem19/86)
Yineöylebuyurmaktadr:
"Ogündedilleri,elleriveayaklaryapm
76

77. olduklarndandolayaleyhlerindeahidlikede-
ceklerdir."(Nûr24/24)
Yineöylebuyurmaktadr:
"Kyametgünündeonlarkör,dilsizvesa-
rbirhaldeyüzüstüharederiz."(Bkz.
Deniliyorki;
Ayettegeçenkörlüktenmaksad,mü'minlerin
önlerindenvesalarndannûrsaçportalaydn-
latanktan,kâfirlerinmahrumkalmalardr.
Kyametinbütünhalleriuayetintefsirindeki
srdamevcuttur:
"Bîrsihirmidirbu?Yoksasizgörmüyor
musunuz?"(Tur52/15)
Yinedeniliyorki,kyametgünükörlükten
maksad,karanlklariçindekalmaktrveCenab-
Hakk'nnûrunabakmaktanmenedilmektir.
YüceAllah'nnûruogünhertarafkaplayp
aydnlatacaktr.Fakatkâfirleringözlerineperde
çekilecekveonlarbireygöremeyeceklerdir.
Yineonlarnkulaklarnadaperdeçekilecekve
17/97)
77 r

78. onlar,mü'minlerinduyuplezzetaldklaryüceke-
lamduyamayacaklardr.
HakkTeâlâHazretleriöylebuyurmaktadr:
r^
1^^û^l^^r,iuli^T
"Eyayetlerimizeinananvemüslümanolan
kullarm!Bugünsizekorkuyoktur.
Sizlerüzülmeyeceksiniz de.
SizveelerinizarlanmolarakCennete
giriniz."(Zuhruf43/68-70)
Yineogündekâfirlerindillerikonumaktan
menedilecektir.Sankionlardilsizlergibiolacak-
lardr.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
>
"O(kâfirlerin)konuamayaca birgündür.
Onlaraizinbileverilmezki(sözde)maze-
retlerinibeyanetsinler."(Mürselât77/35-36)
Ogündebirksminsanlardünyadaimtihan
olunduklarfitneleriileberaberharolunurlar.
78

79. Herkesdünyadaneyebelbalayponasarl-
msakyametgünükabrindenonunlaberaber
kalkacaktr.
Önceonusayanndanalacakfakatderhal
onuelindenatpöylediyecek:
"Kahrolas!
SenbeniAllah(C.C.)'hatrlamaktanalkoy-
dun.Benimegulettin."
Odatekrarkendisinedönecekveucevabve-
recektir:
"Benseninarkadanm.
Allah(C.C.)aramzdahükmünüverinceyeka-
darseninleberaberim.
O,hükmedenlerinenhayrlsdr."
Kyametgünü,sarhokimseyinesarhoola-
rakharolunacak,çalgcdaçalgcolarakharo-
lunacaktr.
BunlarnherikisideAllah(C.C.)'myolundan
saptklarhalüzeremezarlarndankalkacaklardr.
Hadis-ieriftezikrolunduuna göre
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizöylebuyurmu-
tur:
c
^}\ja*
J
jUJIjyÖljjA+h Vjuö\
"üphesizki,içkiiçenbirkimse(kyamet
79

80. günü)içkiküpüboynundaaslvekadehde
elindeolduuhaldeharolunur."(çkiiçene,
datanavesatanaAllah(C.C.)'nlânetettii-
nedairdeiikbirifadeileBkz.Râmûzu'l
Ehâdis-Sayfa-347)
O,yeryüzüneatlanpisliklerinenkokmuudur.
Mahlûkattanonarastlayanveonugörenher-
kes,kendisinelâneteder.
Yinebirölü,kendisinezulmedileneylebera-
berharolunur.
Hadis-ieriftezikrolunduuna göreAllah
(C.C.)yolundaöldürülenbirkimse,kyametgünü
yarasndankanakarakgelir.
•
a^jZ-j*AJ&\
fjjjfe
«&l
J-~-J
JjsUlOl
0 O JI / ^/
5J JT0>J00^#*J *0*
Ü--ü-^
-"-°-"
UjJp.AÜ^Oj^^
"MuhakkakkiAllah(C.C.)yolundaöldü-
rülenbirkimsekyametgünüyarasndankan
akarakCenab-Hakk'nhuzurunagelir.
Rengi,kanrengidir.
Kokusudamiskkokusudur."(Deiikbir
ifadeileBkz.Müslim-mare1-Nesâi-Cihad 25,
27-bn-iMâce-Cihad15-Darimi-Cihad 14-
Ahmedb.Hanbel2/242,391,398,3/296)
80

81. Meleklergurupgurupinsanlarsevkedipgeti-
rirler,
insan,
Cin,
eytan,
Vahihayvanlar,parçalyclarvekularbütün
hepsibirmeydandatoplanrlar.
Sonramelekler,onlargümütendahaparlak
olanveArdu'lBeydâdenilenbakabiryerehava-
leederler.
Kendilerideâlemlerinötesindebirhalkaolu-
tururlar.Onlarnsaylan,dünyadayaayanbütün
canllarnonkatdr.
SonraAllah(C.C.)ikincigökmeleklerineem-
reder.Onlargelirlerveöncekimeleklerinetrafn
çepeçevrekuatpbirhalkaolutururlar.Saylar
öncekilerinyirmikatdr.
Sonraüçüncükatsemannmelekleriinerlerve
biröncekimeleklerinetrafnçepeçevrekuatp
birhalkaolutururlar.Saylanöncekilerinotuz
katdr.
Sonradördüncükatsemannmelekleriinerler
vebiröncekimeleklerinetrafmkuatpbirhalka
olutururlar.Saylanöncekilerinkrkkatdr.
Sonrabeincikatsemannmelekleriinerlerve
biröncekimeleklerinetrafnkuatpbirhalka
olutururlar.Saylanöncekilerinellikatdr.
Sonraaltnckatsemannmelekleriinerlerve
biröncekimeleklerinetrafnkuatpbirhalka
81

82. olutururlar.Saylanöncekilerinaltmkatdr.
Sonrayedincikatsemannmelekleriinerlerve
biröncekimeleklerinetrafnkuatpbirhalka
olutururlar.Saylaröncekilerinyetmikatdr.
Nihayetbütünmahlûkatçokskkbirvazi-
yettevebüyükbirizdihamlatoplanrlar.Öyleki,
izdihamniddetindenayaklarbirbirinebasar.
insanlarteriçindekalrlar.
Buterlemeleri,imanveamellerinindereceleri-
negöreolur.
Bazlarkulaklarnakadarteriniçinebatarlar.
Bazlarboazlarnakadar,
Bazlanomuzlannakadar,
Bazlangöüslerinekadar,
Bazlandadizlerinekadarteriniçindekalrlar.
Bazlarnahamamdaotururgibibasitbirter
isabeteder.
Bazlarnadasusaypsuiçmigibiçokbasit
birslaklkisabetedecektir.
Minberlerdeneriatanlatanlar,
Kürsülerdenslâmöretenlervesudaboulup
ölenmü'minleriçinmelekleröylenidaederler:
"Bugünsizekorkuyoktur.Sizmahzundaol-
mayacaksnz."
Ariflerdenbirzât'mbanaanlattnagöreon-
lar,Fudaylb.Iyâdveonungibiçoktevbeedenler-
dir.
ÇünküResûlullah(S.A.V.)Efendimizöyle
buyurmutur:
82

83. "Günahndantevbeedenkimse,hiçgünah
olmayangibidir."(bn-iMâce-Zühd30)
tebuHadis-ierif,tevbeedenleringünahtan
syracaklarnaaçkbirdelildir.
Yukardazikredilenüçgurupkimseninyüzleri
kyametgününurlanacaktr.
Kafirlerinyüzleriisekararacaktr.
Kargaa,skntveternaslolmasnki!Güne
onlarntepelerineyaklaacaktr.Hattaokadarki,
birieliniuzatsaneredeyseonaeriecek!
Üstelikhararetideyetmikatartacaktr.
Selef-isâlihindenbirzâtdiyorki:
Eergüne,kyametgünündekiekliiledünya
üzerinedomuolsa,bütünyeryüzünüyakard.
Kayalareritirdivenehirlerikuruturdu."
Bütünmahlûkatdalgadalgagelipskntlbir
ekildeArdu'lBeydâdenilenyerdetoplanacaklar.
Göklerinveyerineklidedeimiolacaktr.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
83

84. "Yerbakabiryere,göklerde(bakagökle-
re)deitirildiive(insanlar)birvekahredici
olanAllah'nhuzurunaçktklargün(Allah
zalimlerdenintikamalacaklardr.)"(brahim
14/48)
nsanlarmaheryerindeçeitçeitdurumlarda
olacaklardr.
Dünyaehliyanndakralolanlaroradamüte-
kebbirsfatndaaltngibigörünecekler.
Gerçekteiseonlar,altmgibideerlideildir-
ler.Çünküdünyadaaltmgibikymetlizannedilen-
lerinüzerineogünayaklarbasacaktr.
Yineogündebirtakminsanlarsouk,tatlve
safsuiçeceklerdir.ÇünküCennetehliçocuklar,
ellerindecennetrmaklarndandoldurulmuka-
dehlerlebabalarnnetrafndadolanacaklarveon-
larasuikramedeceklerdir.
Selef-isâlihindenbirzâtuyudu.
Rüyasmdagördüki,kyametkopmutur.Ken-
disidemaherdekitoplanmabelgesindesusuz
olarakkalmtr.
Osradabirçokküçükçocukgördü.
Rüyasmanlatanzâtdiyorki:
"Banadasuveriniz."diyeonlaraseslendim.
çlerindenbiridediki:
"Bizimaramzdaseninbirçocuunvarm?"
Bende:
"Yoktur."diyecevapverdim.
Bununüzerinedediki:
84

85. "Öyleisesanadasuyoktur."
Eniyievlenmeninnaslolacanvebuçocuk-
larnsuvermeartlarnhyau'lAlûmadleseri-
mizdegeniçeaçkladk.
EFAATÇARAYILAR
Mahergünübirksminsanvardrki,balan
üzerindebirgölgeolurveonlargüneinharare-
tindenkorur.
Buda,güzelbirekildeverilenzekatvesada-
kadr.
insanlarbuhalüzerebinylkalrlar.
Nihayetvasfnhyâkitabmzdaanlattmz
ekildebirmünâdîonlaraseslenir.
Mü'minvekâfirherkesbuiddetlinidaydu-
yarlarvebunu,Kyametgünününkorkusunuart-
racakbirazabzannederler.
OsradasekizmeleintadArgörünür.
Meleinherbiradm,onlardanyirmibinyl-
lkbiryürüyümesafesidir.
Melekleringurupguruptebihsesleriakllara
durgunlukverir.
NihayetYüceAllah(C.C.)'nözelliklebui
içinyarattArdu'lBeydâdenilenyerdeArku-
rulur.
Bütünbalaröneeiktir.
Herkeskorkuveüzüntüiçindedirvepeygam-
berlerdenefaatbeklemektedirler.
85

86. Ogünündehetindenâlimlerbilekorkmakta-
dr.
Velilerveehidlerbilehiçbireyinkarkoya-
mayacaAllah(C.C.)'nazabndankorkmakta-
drlar.
Onlarbuhaldeikenbirdenbireetrafbirnûr
kaplar.
Buöylebirnûrdurki,güneinnurundançok
üstünoluponubastrr.
Onunhararetialtndaveçokizdihamlbire-
kildebinylöylecekalrlar.
Allah(C.C.)onlarabirkelimebilesöylemez.
SonrainsanlarHz.AdemAleyhisselâmagider-
lerveonaöylederler:
"EyAdem!
Eyinsanlarnatas!Bizçokzorbirdurumda-
yz.
Sen,Cenab-Allah'nkendikudreteliileya-
rattbirkimsesin.
Senikbleklpmeleklerisecdeettirdi.
Sanakendiruhundanüfledi.
Allah(C.C.)yanndaseninçokdeerinvardr.
Bizeefaateyle."
Hz.AdemAleyhisselâmonlaraucevabve-
rir:
"BenAllah(C.C.)'nemrineâsioldum.
Çünküobanaaaçtanyemeyiyasaklamt.
imdibenbudurumdaonabireysöylemee
utanrm.
86

87. FakatsizNuhAleyhisselâma gidiniz.Çünkü
o,Allah(C.C.)'ateslimolanlarnilkidir."
Busözlerüzerinearalarndabinylistiareya-
parlarvesonundaNuhAleyhisselâma giderler.
Onaöylederler:
"EyNuh!
Senmüslümanlann ilkisin.Allah(C.C.)katn-
dageriçevrilmezsin.Bizimmükülümüzüçöz-
mekiçinbizeefaatçiol."
Hz.Nuh,onlaraucevabverir:
"Benbirbedduaettimdedünyahalko
bedduasebebiylesularagömüldü.
imdiböylebireyistemekiçinAllah
(C.C.)'tanutanrm.
Fakatsiz,brahimHalîlullah'agidin.Çün-
küdahaöncesizeefaatedebilir!"
Yinearalarndabinylistiareederlervebra-
himAleyhisselâma giderler.
Onaöylederler:
"Eybrahim!
Eymüslümanlannatas!SenCenab-Hakk'n
dostseçtiibirkimsesin.Allah(C.C.)katndabi-
zeefaatçiol."
Hz.brahim,onlaraucevabverir:
"Bendünyahayatmdaislâmtebliiçinçok
uratm.Fakatüçyerdeyalansözsöyledim.
imdiböylebirdurumdaondanefaatdile-
meyeutanrm.
FakatsizMusaAleyhisselâmagidin.Çünkü
87

88. Allah(C.C.)onu,kendisineyaknkullardan
seçtiveonunlakonutu.
Belkiosizeefaatedebilir!"
Yinearalarndabinylistiareederlerveso-
nundaMusaAleyhisselâma giderler.
Onaöylederler:
"EyImran'nolu!
Allah(C.C.)senikendisineyaknkullardan
seçtiveseninlekonutu.
SanaTevrat'indirdi.
SeninAllah(C.C.)yandaçokitibarnvardr.
Bizeefaateyle."
MusaAlelhisselâmöylecevapverir:
"Ben,dierinsanlaraibretolmasiçinyllarca
Firavunveavenesininkahrolmalarn Allah
(C.C.)'danistedim.
imdiböylebirdurumdaondanbireyisteme-
yeutanrm.
FakatsizHz.saAleyhisselâma gidin.Çünkü
o,peygamberleriçindeAllah(C.C.)'adahayakn
olmuvemarifetullah'adahaçokermitir."
Bununüzerineyinearalarndabinylistiare
ederlerveskntlardankurtulmakiçinbakaalter-
natifararlar.FakatbulamazlarveHz.sa
Aleyhisselâm'agelirler.
Onaöylederler:
"EyIsa!
SenAllah(C.C.)'nruhuvekelimesisin.
HakkTeâlâ Hazretlerisenidünyadaveahiret-
88

89. teinsanlarnönderikld.Rabbininkatndabize
efaateyle."
Hz.IsaAleyhisselâmucevabverir:
"Kavmim,beniveannemiilâhedindiler.
Beni,Allah'noludiyeisimlendirdiler.
imdi,kendisiileberaberilâhittihazedilen
birisi,naslolurdaAllah(C.C.)katndaefaat-
çiolabilir!
FakatsizMuhamedAleyhisselâma gidin.
Çünküo,bütünyaratlmlariçindeCenab-
Hakk'aenyaknveenerefliolandr.
O,dümanlarn bilebalar.
YusufAleyhisselâmn,kardeleriniaffettii
gibiodaöyleder:
:<
Dediki:Bugünsiziknamayoktur.Allah
(C.C.)siziaffetsin.Çünküo,merhametlilerin
enmerhametlisidir."(Yusuf12/92)
DahasonraResûlullah(S.A.V.)Efendimizin
üstünlüklerinitekteksayar.
Nihayetonlarn nefisleri biranönce
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizegidiponakavu-
makarzusuyladoluptaar.
SonundaEfendimizinminberinegelirlerve
89

90. öylederler:
"EyMuhammedi
SenHabibullahsn.Allah(C.C.)'nençoksev-
diikimse,bizeefaatçiolmakiçinenuygunva-
stadr.
BizönceAdemAleyhisselâm'a gittik.Obizi
NuhAleyhisselâm'ahavaleetti.
NuhAleyhisselâm'a gittik,obizibrahim
Aleyhisselâm'ahavaleetti.
ibrahimAleyhisselâm'a gittik,obiziMusa
Aleyhisselâm
'ahavaleetti.
MusaAleyhisselâm'a gittik,obizisa
Aleyhisselâm'ahavaleetti.
IsaAleyhisselâm'a gittik,odabizisanahavale
etti.imdisendenbakabirmerciyokkionagi-
delim."
BununüzerineResûlullah(S.A.V.)Efendimiz
ucevabverir:
"Allah(C.C.)dilediineizinverinceyeka-
darbenefaatçiolmaaçalacam."
SonraSerâbikatü'lCelâldenilenyücemakama
giderveefaatiçinizintalepeder.
Kendisineizinverilir.
SonrasrperdesikaldrlrveArgörünür.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizderhalsecdeye
kapanrvebinylöylecekalr.Sonrahiçbirkim-
seninhamdedemeyecei birekildeHakk^eâlâ
Hazretlerinehamdeder.
Ariflerdenbirzâtdiyorki:
90

91. "Buhamdetme ekli,Cenab-Hakk'n
mahlûkatyarattgünde,kendisinimedh-üsenâ
ettiivasflarlaolmutur."
Cenab-Hakk'ata'zimiçinArhareketedip
sallanr.
Bukonuileilgilidetaylbilgilerhyâu'lUlûm
eserimizdezikredilmitir.
Bumüddetiçindeinsanlarnyeridaralmve
halleridahadaperianolupkötüyegitmitir.
nsanlardanherbiridünyadaikencimrilikya-
ppvermediieylersebebiilecezalandrlrlar.
Meselâdeveninzekâtmvermeyenbirkimseo
gündebirdeveyiyüklenipomuzunaalr.Odeve-
ninkorkunçbirböürtüsüvedagibiarlvar-
dr.
Srzekâtmvermeyendeomuzunabiröküzü
yüklenir.Onundabirböürtüsüvedagibiarl-
vardr.Böürtülervesesler,korkunçbirgök
gürlemesiniandrr.
Ziraatmahsulününzekatmvermeyenkimse,
omuzunabüyükbirküpyüklenir.Küpüniçi,cim-
rilikedipvermediibudayyahutarpagibihubu-
batiledoldurulmutur.
Öyleardrki,
Onunaltndakahrolur.
Malnnzekâtnvermeyenkimsedeacmasz
vekatkalplibiryaratomuzunayüklenir.
Onunazköpüklü,
Gözlerininçevresikllveüzerindeikitanesi-
91

92. yahbenekvardr.
Kuyruununucu,burundeliindendarsark-
mtr.
Onutayannomuzunaöylebiryükçökerki,
sankibütündünyahalkbirarayagelseonuta-
maagüçyetiremezlergibibirhalolur.
Onugörenbütünherkes:
"Bunedir?"Diyesorarlar.
Meleklerderlerki:
"tebu,dünyadazekatmvermektencimrilik
ettiinizveholandnzeydir."
YüceAllah(C.C.)Kur'an-Kerîm'indeöyle
buyurmaktadr:
x O*Qs l ss* jU
I
"Cimrilikettiklerieydekyametgünübo-
yunlarnadolanacaktr." (Bkz.Alimran
3/180)
Dierbirksminsanlarvardrki,fercleri
(edepyerleri)büyüyecekveoradanirinakacaktr.
Onunpiskokulansebebiylekomulardarahatsz
olurlar.
Bazinsanlarateüzerindeaslkalrlar.
Bazlarnndilleriençirkinbirekildegöüs-
leriüzerineçkarlr.
Bunlarzinaedenler,
Livata(çarpkiliki)yapanlarveçokyalan
92

93. söyleyenkimselerdir.
Bazlarnnkarnlaryücedalargibibüyür.
Bunlardafaizyiyenlerdir.
teböylecehergünahsahibiningünah,
zâhirenyüzündeaçkbirekildebelliolacaktr.
DahasonraYüceAllah(C.C.)Hazretleri,
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizehitapeder:
"EyMuhammed!
Bankaldrdasöyle,(seninsözün)dinle-
necektir.Artkkimidilersenonaefaateyle."
(Resûlullah(S.A.V.)'inilkefaatçiolmasileil-
giliBkz.Müslim-man330)
BununüzerineHz.Muhammed(S.A.V.)Efen-
dimizöyleder:
"Yarabbi!
Kullarnnarasnayr,onlarnilerinibitir.
Zira,onlarnbulunduklaryerdebekleyileri
uzad.Herbiri,günahsebebiyleArasâtmeyda-
nndareziloldu."(Kyametgünününinsanlara
93

94. uzatlaca ileilgilibenzerbirHadisiçinBkz.
Ahmedb.Hanbel3/247)
Cenab-Hakle'tantekrarnidagelir:
"EvetyaMuhammed."
CENNETVECEHENNEMNGETRL
Allah(C.C.)önceCennetinsüslenipgetirilme-
siniemreder.
Ondangelençoktemizveçokgüzelhafifbir
esintiolur.
Kokusubeyüzyllkmesafedenhissedilir.
Kalplerhuzurakavuur,nefislerhayatbulur.
Ancak,dünyadakötüamelileyenlerbukoku-
yuduyamayacaklardr.
BuesnadacennetgetirilipAr'nsatarafna
konulur.
DahasonraAllah(C.C),cehennemin getiril-
mesiniemreder.
Cehehhem,etrafakorkuvedehetsaçarve
kendisinigötürmeegelengörevlimeleklereder
ki:
"Bilirmisinizki,Allah(C.C.)mahlûkatyarat-
t.Onaâsiolanlarabenimleazabeder!"
Meleklerdecevapverirler:
"HakkTeâlâHazretlerininânnayemin
ederizki,Rabbininemrineisyanedenlerden
intikamalmaniçinonlarsanasevkeder.Sen
iteböylebirgüniçinyaratldn."
94

95. Dahasonraonualpgetirirler.
Dörtayaküstüneyürüyerekgelir.
Yetmibinbavardr.
Herbadayetmibinhalkavardr.Dünyann
bütündemirleribirarayatoplansaohalkalardan
birtanesinebiledenkolamaz.
Herhalkannüzerindeyetmibinzebanîvar-
Eerozebanilerden birtanesinebiledalan
yerlebiretmesiemrolunsa,bunagücüyeterve
onudümdüzeder.
Dünyaysallaypyerevurmasemredilse,bunu
darahatçayapacakgücesahiptir.
Cehenneminiddetlibirsolukal,
Gürültüsü,
Kvlcmlarveyükselerekhertarafkaplayan
dumanvardr.Buöylebirdumandrki,bütünet-
rafkarartr.
Mahlûkatilearasndakiuzaklkbinyllkbir
mesafeyeinince,zebanilerinelindenkurtuluphal-
knbeklediiyeregelir.
Onuntehditedicibirsesi,
iddetlisarsnts,
Mahvedicibirgücüvardr.
Bütünmahlûkat,budehetvericimanzarakar-
sndabüyükbirkorkuyakaplrlarve:
"Bunedir?"Diyesorarlar.
Onlaracevapverilir:
"BuCehennemdir.
95

96. Onuburayasevkedipgetirenzebanilerinelin-
denkurtuldu.Onuyakalamaagüçyetiremedi-
ler."
Cehennemindehetindenherkesirkilirvemüt-
hibirkorkuyakaplrlar.
Hattapeygamberlerbileenyaknlarnunutur-
lar.
MeselâHz.brahim,Hakkyolunakurbanet-
mekistediiolusmailAleyhisselâm'unutur.
Hz.Musa,kardeiHarunAleyhisselâm'unu-
tur.
Hz.Isa,kendisinibabaszolarakdünyayageti-
renHz.Meryem'iunutur.
Onlardanherbirisadece:
"Yarabbi!Nefsî,nefsî.
Allah'mbenikurtar.Bugünsendendahaba-
kabireyistemiyorum." der.
Ancak,Hz.Muhammed(S.A.V.)Efendimiz
öylediyecek:
^Yarabbi!
Ümmetimiselâmeteerdir,onlarkurtar."
HakkTeâlâHazretleriKur'an-Kerim'deöy-
lebuyurmaktadr:
96

97. "Ogünherümmetidizçökmügörürsün.
Herümmetkendikitabnaçarlr.Bugün,
yaptklarnzlacezalandrlacaksnz (denilir)."
(Câsiye45/28)
Cehennem,zebanilerinelindenkurtulmases-
nasndakinindenvegazabndandolaytökezler.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
t ,# * „
"(Cehennematei)uzakbirmesafedenken-
dilerinigörünce,onunmüthikaynamasnve
uultusunuduyarlar."(Furkan25/12)
Yineöylebuyurmaktadr:
"Neredeyse(cehennem)öfkesindençatlaya-
cak."(Bkz.Mülk67/8)
Yani,neredeysegazabnniddetindenikiye
bölünecekti,demektir.
OsradaResûlullah(S.A.V.)Efendimizortaya
çkarveCehenneminalevindentutarakonaöyle
der:
"Döngeriye!(sanaatlacakolanlar)gurup
gurupsanageleceklerdir."
BununüzerineCehennemöylenidaeder:
97

98. "EyMuhammedi
Yolumdançekil.Çünküseniyakmakbana
haramdr."
OsradaAr'nmuhafzmeleklerinden bir
münadî,cehennemeöyleseslenir:
"Onudinle,
Kendisineitaatet."
Sonraonuçekip,Ar'nsoltarafnabiryere
koyar.
Maheryerindetoplanmolanlar,onubuçe-
kiliiniaralarmdakonuurlar.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizbütünmahlûkat
üzerindekikorkuyuhafifletir.Çünküo,Rahmet
peygamberidir.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"(Resûlüm)bizseniancakâlemlereRahmet
olarakgönderdik."(Enbiya21/107)
LAHADALETTERAZS
Maheryerindemizankurulur.
Mizan,ikikefesiolanbiramelterazisidir.
Ar'nsatarafndakikefenûrludur.
Soltarafndakikefedekaranlktr.
BusradaYüceRabbimiz,mizanngövdesita-
98

99. rafndansrperdesinikaldrrvebütüninsanlar
Allah(C.C.)'ta'zimederlerveonuniçinsecdeye
kapanrlar.
Kâfirlerbundanmahrumkalrlar.Onlarsecde
edemezler.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"Ogünbaldraçlr(gerçeklerortayaçkar)
vesecdeyedavetedilirler,fakatgüçyetiremez-
ler."(Kalem68/42)
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizdeöylebuyur-
maktadr:
"Allah(C.C.)
?
kyametgünü,baldrnaçar
(hakikatiortayaçkarr)dakadnveerkekbü-
tünmü'minlersecdeederler."(Benzerbirifa-
deileBkz.Buhari-Tefsirussure 68,Tevhid24-
Müslim-man303-Darimî-Rikak83-Ahmedb.
Hanbel3/17)
99

100. BenburadaHadis-ierifite'viletmektenka-
çndm.Onuinkaredenlerdendeyüzçevirdim.
Mizannvasflarnzikretmektendeimtinaet-
tim.Onudünyadakilerebenzetipmisalverenlerin
sözlerinideçirkinbuldum.
Onusadeceahiretemahsusmelekûtalemine
aitbiramelterazisiolarakzikrettim.Çünküiyilik-
lervekötülüklercisimdeil,ârâzdr.Yanisonra-
dankazanlmsfatlardr.
Busebeplecisimolmaypârâzolanbireyin
tartlmasdasahiholmaz.tebundandolaymi-
zannmelekûtalemineaitolduunuburadaifade
etmekleyetiniyorum.
nsanlarsecdehalindeikenYüceAllah(C.C.)
birnidaeder.
Busesi,uzaktaolanlardatpkyakndaolanlar
gibiaynenduyarlar.
Rabbimizöyleseslenir:
"Benmülkünsahibiyim.
Benhesabaçekenmutlakkudretsahibi-
yim."(Buhari-Tefsirussure 39-Müslim-Misafi-
rin69-EbuDavud-Sünne19-Tirmizi-Salât211-
bn-iMâce-Mukaddime 13-Darimî-Rikak 80-
Ahmedb.Hanbel1/429,2/72)
SonraAllah(C.C.)hayvanlararasndahüküm
100

101. verir.
Hakszlaurayanboynuzsuzlarnhakkn
boynuzlulardanalrveksasyapar.
Sonravahihayvanlarnvekularnhesabn
gorur.
YüceAllah(C.C.)hayvanlaraöyleemreder:
"Toprakolunuz."
Bununüzerinetopraadönüürlerveyeron-
larladolar.
Onlarntoprakolduklarnvecehennemegire-
cekbirsorumluluktamadklarngörenkâfirise,
hayvangibiolmayarzuedecekveöylediyecek-
tir:
"Vekâfir,keketoprakolsaydm,diyecek-
tir."(Bkz,Nebe78/40)
CEBRAL'NVEPEYGAMBERLERN
HESABAÇEKLMELER
HayvanlarntoprakoluundansonraYüce
Rabbimizinkatndanbirnidaduyulur:
"NeredeLevh-iMahfuz?"
BunidaüzerineLevh-iMahfuzderhalgörü-
nür.Onunçokmuazzambirarlvardr.
YüceAllah(C.C.)buyururki:
101

102. "Tevrat,ncilveKur'an'dansendeyazdk-
larmnerede?"(Levh-iMahfûzdahereyinya-
zldnadairBkz.Ahmedb.Hanbel4/431)
Dahasonra:
"Rûhu'lEmin'ibanaçaun."diyeemreder.
Onuderhalgetirirler.
HakkTeâlâHazretleribuyururki:
"EyCibril!
Bulevh-iMahfûz,benimsözlerimiondan
alpelçilerimenaklettiinisöylüyor.Doru
mudur?"
CebrailAleyhisselâmcevapverir:
"Evet,dorudurYarabbi."
Allah(C.C.)tekrarbuyurur:
"Yaptklarnanlat"
CebrailAleyhisselâmsözlerinedevameder:
"Tevrat'Musa'yaindirdim.
Zebur'uDavud'aindirdim.
ncil'isa'yaindirdim.
Furkan'Muhammed'eindirdim.
Vebütünsuhufehlinedesayfalarnindirip
tebliettim."
Sonra:
"EyNuh!"diyebirnidaduyulur.
DerhalNuhAleyhisselâm'
getirirler.
102

103. YüceAllah(C.C.)onahitapeder:
"EyNuh!
BuCibrîlsanavahiygetirdiinisöylüyor,
dorumu?"
NuhAleyhisselâmcevapverir:
"Evet,dorudurYarabbi."
BununüzerineAllah(C.C.)tekrarnidaeder:
"Kavminilenegibibirmuamelenoldu?"
Hz.Nuhöylecevapverir:
"Yarabbi!
Onlargecegündüzimanadavetettim.Fa-
katbenimdavetim,onlarnHakk'tanuzakla-
trmalarnartrmaktanbakabirfaydasala-
mad."
Allah(C.C.)Kur'an-Kerim'deolayöyleha-
bervermektedir:
Ijl^j ^jî
OjPJ
J>\
<_>jJli
"Dedi:Rabbim,dorusubenkavmimigece
gündüz(imana)davetettim."(Nun71/5)
Osrada:
"EyNuhkavmi!"diyebirnidaduyulur.
Derhalbirgurupinsangetirilir.
Onlaradenirki:
"BusizinkardeinizNuh,sizekarpey-
gamberlikgörevinitebliettiinisöylüyor.
Acabadorumudur?"
103

104. Hepbirdencevapverdiler:
"HayrYarabbi!
Dorudeil,yalandr.Obizehiçbirey
teblietmedi!"
BununüzerineAllah(C.C.)tekrarHz.Nuh
Aleyhisselâm
9
ahitapeder:
"EyNuh!
Onlarakarteblivazifeniyaptnadair
elindebirdelilvarm?"
Hz.Nuhcevapverir:
"EvetYarabbi,onlarüzerinedelilimMu-
hammedAleyhisselâmveonunümmetidir."
DerhalMuhammedAleyhisselâmorayagetiri-
lir.
Allah(C.C.)onaderki:
"EyMuhammed!
BuNuh,teblivazifesiniyaptnadairse-
ninahidlikyapmanistiyor."
BununüzerineResûlullah(S.A.V.)Efendimiz,
onunteblivazifesiniyaptnadairehadettebu-
lunurveuayetiokur:
"Kendilerineyakcbirazabgelmedenönce
kavminiuyar,diyeNuh'ukendikavminegön-
104

105. derdik."(Nuh71/1)
DahasonraYüceAllah(C.C.)Nuh
Aleyhisselâm'nkavmineöylebuyurur:
"SizinüzerinizeHakvacipolduveüzerinize
azabkelimesigerçekleti."
KâfirlerüzerineazabngerçekleeceiniAllah
(C.C.)Zümersuresindehabervermektedir:
•
jij&SV
I*J!44TcJb-
"Amaazabsözükâfirlerüzerinehakolmu-
tur."(Bkz.Zümer39/71)
Nuhkavmikâfirlerininsorgusuzvesualsizce-
hennemeatlmalaremrolunurveonlarateeat-
lrlar.
Sonrayinebirnidaduyulur:
"Adnerede?"
DerhalHûdAleyhisselâm'nkavmigetirilir.
NuhAleyhisselâm'nkavminesorulduugibi
onlaradasorulur.
Onlardayinepeygamberlerinitekzibederler.
Peygamberleri deyineHz.Muhammed
(S.A.V.)Efendimiziveonunseçkinümmetinia-
hidgösterir.
YineResûlullah(S.A.V.)Efendimizahidlik
ederveuayetiokur:
105

106. "Ad(kavmi)depeygamberleriyalanclkla
ithametti."(uara26/123)
Derhalemrolunurveonlardacehennemeat-
lrlar.
YüceAllah(C.C.)tekrarnidaeder:
"EySalih!
EySemûdkavmi!"
Derhalgetirilirler.
Onlardapeygamberleriniyalanclklasuçlar-
lar.
SalihAleyhisselâmdaResûlullah(S.A.V.)
Efendimiziveonunseçkinümmetiniahidgöste-
rir.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizdeahidlik
ederveuayetiokur:
"Semûd(kavmi)depeygamberleriyalanc-
lklaithametti."(uara26/141)
Onlaradadahaöncekilereyapldgibimua-
meleolunurvecehennemeatlrlar.
Dierkavimlerdeaynekildemeydanaçka-
rlppeygamberleri ileyüzletirilirler.
106

107. Kur'an-Kerimonlarnhallerinibizehaber
vermektedir:
*
"Ad',
Semûd'u,
Resshalknvebunlararasndadahabirçok
nesilleride(inkarclklarndandolayhelâket-
tik.)"(Furkan25/38)
BakabirayetteYüceAllah(C.C.)öylehaber
vermektedir:
U*jU^Tl^Lj.I*WUJT
jyflUJL-jUL-jl
^
"Sonrabizpepeepeygamberlerimizi gön-
derdik.
Herhangibirümmetepeygambergeldii
herdefasndaonlarbupeygamberiyalanlad-
lar.
Bizdeonlarbirbiriardndan(yoklua)yu-
varladkveonlarefsaneyaptk.
Artkimanetmeyenkavmincancehenne-
me!"(Mü'minûn23/44)
Yineöylebuyurmaktadr:
107

108. oLJU
"Veonlardansonrakilerin(haberlerisize
gelmedimi?)OnlarAllah'tanbakasbilmez.
Peygamberleri kendilerinemucizelergetirdi
de..."(Bkz.ibrahim14/9)
Kur'annbubeyanlanndadierazgnkavimle-
rindurumlarnabiruyanvedikkatçekmevardr.
MeselâYârih,Mârih,Dohâ,Üsrâvebenzeri
kavimleribuazgnlaraörnekgösterebiliriz.
.
NihayetHitâb-lâhî,RessveTubbaashabile
ibrahimAleyhisselâm'nkavimlerineyönelir.
Onlardapeygamberleri ileyüzletirilipceza-
landrlrlar.OnlarnhiçbirisiiçinlâhîAdalette-
razisiolanmizankurulmaz.
Çünküonlarntartlacaksevaplaryoktur.On-
larogünCenab-Hakk'nRahmetindenmahrûm
kalacaklardr.
OgünAllah(C.C.)kimeteveccühlebaksave
onailtifatetseartkonaazabetmez.
DahasonraHakkTeâlâHazretleri,Musa
Aleyhisselâm'çarr.
Odahemengelir.
YüceAllah(C.C.)öylehitapeder:
"EyMusa!
108

109. Cebrail,sanarisaletgöreviniveTevrat'in-
dirdiinisöylüyor.Onunsanatebliettiklerine
ehadetedermisin?"
MusaAleyhisselâm:
"Evet,Yarabbi!ehadetederim."der.
BununüzerineAllah(C.C.):
"Öyleiseimdiminberinedönvesanavah-
yedileneyioku."diyebuyurur.
Oandaminber getirilirveHz.Musa
Aleyhisselâmokur.Maherdekibütünmahlûkat
cankulaileonudinlerler.
Tevrat,ilkvahyedildiigüngibisankiilkdefa
dinleniyordu.HattaTevratçokiyibilenlerbile
onudahaöncehiçtanmyorlarm gibiolurlar.
DahasonraAllah(C.C.),Hz.Davud
Aleyhisselâm'çarr.
Onuderhalgetirirler.
DavudAleyhisselâmdasankifrtnaönünde
biryaprakgibidir.
YüceAllah(C.C.)öylenidaeder:
"EyDavud!
Cebrail,sanaZebur'utebliettiinisöylü-
yor.Senonuntebliineahidlikedermisin?"
DavudAleyhisselâmcevapverir:
"Evet,Yarabbi!ahidlikederim."
BununüzerineAllah(C.C):
"Öyleiseimdiminberinedönvesanavah-
yedileneyioku."buyurur.
Derhalminber getirilirveHz.Davud
109

110. Aleyhisselâmokur.Onuntokveçokgüzelbirsesi
vardr.
Osradabirkii,Tâbûtu'sSekînedenilenmu-
kaddessandnönündeHz.Davud'unsesinidu-
yarvehemenhareketegeçerekkalabalksaflar
yarayaraDavudAleyhisselâm'ayaklamaaçal-
r.
Nihayetonaularveöylehitapeder:
"Zebursanabiröütvedersvermedimiki,
senbenimhakkmdakötülükdüündün!"
Böylesözlersöyleyerekonususturur.
nsanlarDavudAleyhisselâm'ndurumunugö-
rünce,bütünobeklemeyerindeolanlarheyecanla-
nrlar.
Sonraokii,DavudAleyhisselâm'Cenab-
Hakk'nhuzurunasevkeder.
M
Üzerlerindensrperdesikaldrlrveöylesöy-
ler:
"Yarabbi!
Adaletinlehükmetvebenimhakkmbun-
danal.Çünküo,bilerekkasdenbenihelâkesü-
rükledi.
Benisavaagönderdivebensavataöldü-
rüldüm.Odabenimkarmileevlendi.Ogün-
lerdekendisinindahabakadoksandokuzka-
rsvard."
BuiddialarüzerineAllah(C.C.),Davud
Aleyhisselâm'ayönelirveonaöyleder:
"Dedikleridorumudur?"
110

111. BusoruyakarDavudAleyhisselâmucevab
verir:
"EvetYarabbi,onunsavataöldüüvedul
eiileevlendiimdorudur."
Cenab-Hakk'akaredebindendolayba
önüneeiktir.BiryandanAllah(C.C.)'nazabn-
dankorkarkendieryandanonunvadinivema-
firetiniummaktadr.
BusradaiddialardabulunankimsedeCenab-
Hakk'nlütf-uihsanmumuteder.
Allah(C.C.)onaöylenidaeder:
.
"Benonunyerinesanau,saraylarve
uaklarverdim."
Oda:
"RazoldumYarabbi!"der.
SonraAllah(C.C.)DavudAleyhisselâm'ahi-
tapeder:
"Haydigit.
Senimafireteyledim.
imdiminberinegeridönvekaldnyer-
denZebur'uokumaadevamet."
Odaöyleyapar.
SonraAllah(C.C.)srailoullannn ikiyeay-
rlmalarnemreder.Onlardaikiksmaayrlrlar.
Birksmmü'minlerleberaberolur,birksm
damücrimlerleberaberolur.
Sonrabirmünadî:
"Meryemolusanerede?"diyeseslenir.
Derhalonugetirirler.
111

112. YüceAllah(C.C.)sorar:
"Eysa!
Senmiinsanlaradedinki,beniveannemi
Allah'tangayriilâhedinin?"
BusoruüzerineIsaAleyhiselâm,Cenab-
Hakle'mdilediiekildeonahamd-üsenâeder,
onuçoköver.Sonrakendinefsinikötüleyiphakir
görereköylecevapverir:
"Yarabbi!
Senitenzihederim.
Benimhakkmolmayanvebanayakma-
yanbireyibenimsöylememmümkündeil-
dir.
Eeröylebirbireydemiisemsenonu
üphesizbilirsin.
Senbenimiçimdekinibilirsin.Benisesende
olanbilemem.Çünküsen,gaybeniyibilen-
sin."
YüceAllah(C.C.)bucevaptanholanrve
öylebuyurur:
"Bugünöylebirgündürki,dorusöyleyen-
lerindoruluklaronlarafaydaverir.Sende
dorusöyledinyasa!
HaydiimdiminberinedönveCebrail'in
sanatebliettiincil'ioku."
BununüzerineHz.saAleyhisselâm:
"Evet,Yarabbi!"diyerekokumaabalar.
Okuyuunungüzelliindendolaybütünbalar
onadoruçevrilir.
112

113. Hz.sa,insanlararasndaonunlahükümler
vermiti.Fakatimdiincilisankiilkdefaokuyor
gibiydi.Hattarahiplerdeincildenhiçbireyha-
trlamazlarveondanbirayetlebileameletmedik-
lerinizannederler.
SonraHiristiyanlardaikigurubaayrlrlar.
Mü'minler,mü'minlerleberaberolurlar.Müc-
rimlerdemücrimlerleberaberolurlar.
Dahasonra:
"Muhammednerede?"Diyebirnidaduyulur.
•Resûlullah(S.A.V.)Efendimizderhalgetirilir.
Allah(C.C.)öyleseslenir:
"EyMuhammed!
CebrailsanaKur'an'tebliettiinisöylü-
yor.Dorumu?"
Efendimizcevapverir:
"Evetyarabbi,dorudur."
BununüzerineHakkTeâlâHazretleribuyurur:
"imdiminberinedönvesanavahyolunan
oku."
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizokur.
Okuyuundabirtatllkvardr.Okuduuayet-
lerletakvasahiplerinimüjdeler.
Mü'minlerinyüzlerigüleçtir.Onlarcennetle
müjdelenmilerdir.
Mücrimlerinyüzleriisetozludur.
Geçmiümmetlerinvepeygamberlerinyukar-
dageçtiigibisorgulanmalarnauayetleriaret
etmektedir:
113

114. * * *s * s
"Elbettekendilerinepeygambergönderilen-
lerede,gönderilenpeygamberleredesoraca-
z."(A'raf7/6)
^o ^ >^oJkj >*, f. -.*£A**O*y>e
ipbVyiîj^vrlliUJyj 4J£~>i^
UJ
c^jJJI^
cJlviül
"Allah'n,peygamberleritoplaypda:size
necevapverildi?Dediigün:Bizimhiçbirbil-
gimizyok,üphesizgizliliklerihakkylabilen
ancaksensin,diyeceklerdir."(Maide5/109)
Bizbunlar"ihya"kitabmzdadetaylolarak
anlattk.
Peygamberlerdereceitibariylebirbirlerinden
üstündürler.
Resûlullah(S.A.V.)EfendimizKur'anokur-
kenümmetisankidahaöncehiçduymamgibi
birvehmekaplrlar.
Asmaî(R.A.)'aderlerki:
"EyAsmaî!
SenAllah(C.C.ynkitabmeniyiezberleyip
muhafazaedenkimseolduunuzannediyordun.
imdidurumnedir?"
114

115. Asmaîderki:
"Eykardeiminolu!
BenonuResûlullah (S.A.V.)Efendimizden
dinlediimgünzannettimki,benonudahaönce
sankihiçduymamgibiyim."
Bütünilâhîkitaplarnokunmalar bitince
Serâdikâtü'lCelâldenilenyücemakamdanbirni-
daduyulur:
^ *O^O s$s'O*0 A'O'
"Ayrlnbugünbirtarafa,eymücrimler."
(Yasin36/59)
Bununüzerinebütünmaherhalkmbüyükbir
korkukaplar.
Meleklercinlerle,
Cinlerinsanlarlaveherkesbirbiriilekarr.
Sonrabirnidaduyulur:
"EyAdem!
Seninçocuklarndanbirksmncehenneme
göndereceim."
Hz.Ademsorar:
"KaçkiiyiYarabbi?"
Allah(C.C.)buyururki:
"Herbinkiidendokuzyüzdoksandokuz
kiiyi."
YüceRabbinayrdbiravuçinsandanbaka
kimsekalmaz.
115

116. Sonralanetlenmi olanlareytanlarayakn
olur.Mizandaonlarngünahlarsevaplarndan
arbasar.
eriathükümlerininkendisineulatherkes
içinlâhîAdaletterazisiolanmizankurulur.
Mizandagünahlararbasanlarhelâkolacak-
larnanlayncaöylederler:
"Adembizezulmettidezebaniler bizi
kâkülümüzdenyakaladlar."
OsradaAllah(C.C.)tarafndanbirnidagelir:
o* ,
"Bugünherkesekazandnnkarlveri-
lir.
Bugünhakszlkyoktur.
üphesizkiAllah(C.C.)hesabçabukgö-
rendir."(Mü'min40/17)
Dahasonraçokbüyükbirkitapçkarlacaktr
ki,douilebatarasmkaplar.
Okitaptatopyekünmahlûkatnbütünamelleri
yazldr.
Küçük,büyükherneamelilenmisemuhak-
kakoradakaydolunmutur. Allah(C.C.)hiçkim-
seyezulmetmez.
MahlûkatnamellerihergünAllah(C.C.)'aar-
116

117. zolunur.Odayücemeleklereonukaydetmelerini
venüshalarnçoaltmalarnemreder.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
OOj % 0x0x£>
£$x0 0JO//J 0/ *fLs „s
"Bubizimkitabmzdr.
Sizinhakknzdagerçeisöylüyor.Çünkü
bizyaptklarnzkaydediyorduk." (Câsiye
45/29)
Sonraherkesitektekçarrvehesabaçeker.
teovakitayaklarahidlikeder,ellerahidlik
eder.
HakkTeâlâHazretleriöylebuyurmaktadr:
Jx oAjja„o Q„OJ oo/^Jyo ^•
iyiru< ^..bij^s-Jij^Jp
r^
o
"Ogündedilleri,
Elleriveayaklar,yapmolduklareyse-
bebiyleonlarnaleyhindeahidlikedecekler-
dir."(Nûr24/24)
Hadis-ieriftezikredildiinegörebirkulAl-
lah(C.C.)'nhuzurunagetirilir.
117

118. Allah(C.C.)öylehitapeder:
"Eykötükul!
Senmücrimveâsîoldun."
Okulda:
"Yarabbi!
Benbireyyapmadm."diyecevapverir.
Bununüzerineonadenilirki:
"Seninaleyhindedelillervar."
Dahasonraodeliller,muhafzmeleklerlebe-
rabergetirilir.
Budurumkarsnda:
"Banaiftiraatpyalansöylediler!"diyerek
nefsinimüdafaaetmeekalkar.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"Ogünherkesgelipkendicannkurtar-
makiçinurar."(NahI16/111)
Ogündeazlaramühürvurulur.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"Ogünonlarnazlarnmühürleriz.Ka-
118

119. zandklarn (amellerini)bizeellerianlatr,
ayaklardaahidlikeder,"(Yasin36/65)
Onunazndançkandahaöncekikonumalar
daaleyhindedelilolarakahidlikeder.
Bütünbunlardansonraartkonaemirverilirve
cehennemeatlr.
Osradabütünorganlaronuknarlarveöyle
derler:
"Konuupahidlikyapmamz,bizimistekve
irademizleolmamtr.HereyikonuturanAllah
(C.C.)bizidekonuturdu."
SonraCehenneminkülhannaatlrlardaala-
makveferyâdilekarksesleridalgalanr.
Mü'minvemüvahhidolanlarHuzûr-uîlâhî'ye
arzolunduklanvakitmelekleronlarnetrafnku-
atrlar.
Onlardanherbiriaralarndaöylekonuurlar:
"tebu,sizevazedilmiolan(mutlu)gü-
nünüzdür."(Bkz.Enbiya21/103)
ENBÜYÜKKORKULAR
Fezeu'lEkberdenilenenbüyükkorkulardört
yerdeolacaktr.
Birincisi:Sûr'aüflendiizaman.
119

120. kincisi:Cehennemyerindenhareketedipgel-
diizaman.
Üçüncüsü:Hz.AdemAleyhisselâm'm neslin-
denilkgurubunsorgulandzaman.
Dördüncüsü:OnlarnCehennemmahzenine
atldklarzamandr.
MAHERYERNDEN
ENSONAYRILANLAR
NihayetmaheryerindeCehennemliklerden
hiçkimsekalmaz.Oradaancakunlarkalrlar:
Mü'minler,
Müslümanlar,
hsandabulunanlar,
Allah(C.C.yhakkylebilenler,
Hakk'nsâdkkullan,
ehidler,
Sâlihler,
Peygamberler.Bunlarnarasndamünafklar
vezndklaryoktur.YüceAllah(C.C.)onlarahi-
tapeder:
"SizinRabbinizkimdir?"
Cevapverirler:
"RabbimizAllah'tr."
YüceAllah(C.C.)buyururki:
"Sizonutanrmsnz?"
Onlarda:
"Evet,tanrz."derler.
120

121. OsradaAr'msoltarafndanÖylebüyükbir
melekzuhûrederki,eerbaparmanyedideni-
zinüstünebassadenizgözükmez.
Onlaraderki:
"Allah'nemriilebensizinRabbinizim!"
Hepsibirdentepkigösterirler:
"BizsendenAllah'asnrz."
OsradaAr'msatarafndandabirmelek
zuhûreder.Odaöylebüyüktürki,eerbaparma-
nondörtdenizinüstünekoysadenizgözükmez.
Odaonlaraderki:
"BensizinRabbinizim!"
Onlardayine:
"BizsendenAllah'asnrz."derler.
SonraAllah(C.C.)bizzatkendisi,onlarntan-
ypbildikleribirsûrettemekândanmünezzehola-
raktecellieder.
Cenab-Hakk'nkelâmmduyarlarvehepside
secdeyekapanrlar.
BununüzerineAllah(C.C.)öylenidaeder:
"Hogeldiniz!"Sonraonlarcennetegönde-
rir.Hepsinidesratköprüsündenselâmetlege-
çirir.
SIRATKÖPRÜSÜNDENGEÇ
Cennet'egidenlersrat'tangeçerkenusray
takipederler:
Önce,kendilerineilâhîkitapindirilenpeygam-
121

122. berler(resûller)geçerler.
Sonrailâhikitapindirilmeyenpeygamberler
(nebiler)geçerler.
Sonrasddkmakamnayükselenlergeçerler.
Sonraihsanetmeyisevenler,
Sonraehidler,
Sonraolgunimansahipleri,
Sonradaâriflergeçerler.Geriyekusurlumüs-
lümanlarkalr.BunlarnSrat'tangeçileriçok
zor,uzunvemeakkatlidir.
Bazlaryüzüstütökezleyipdüerler.
BazlarA'rafdenilenyerdehapiskalrlar.
Bazlarnnimanlarndanoksanlkvardr.
BazlanSrat'yüzyldageçerler.
BazlandaSrat'binyldageçerler.Hereye
ramenbunlannhiçbirisiSratköprüsündenaa
Cehennemedüüpyanmazlar.
Müslim,
Mü'minveMuhsinileilgiliçeitlimakamve
dereceleri"El-stidrâc"isimlikitabmzdadetayl
olarakaçkladk.
Cennetesevkolunançeitliguruplannderece-
lerinegöre,kimisininsrattangeçiiçokuzun
olur.
Kimisininaçlartar,
Kimisininsusuzluuçoalr,
Kimisinincierleriarlar,
Kimisinindumangibinefesleriçkar.
Sonraonlarbirhavuzdansuiçerlerki,havu-
122

123. zunkenarndaduranbardaklargöktekiyldzlarn
sayskadarçoktur.
HavuzunsuyuCennettekiKevserIrmandan
gelmektedir.
BoyuKudüs'tenSan'aehrinekadarolanme-
safegibidir.
EnideAden'denYesrib'e(Medine'ye)kadar
olanmesafegibidir.
Resûlullah(S.A.V.)EfendimizbirHadis-ie-
rifteöylebuyurmaktadr:
"Benimminberim,havuzumunüzerinde-
dir."(Buhari-Salât 5,Rikak3-Müslim-Hac 2-
Ahmedb.Hanbei2/236)
Bazlar,günahvekabahatlannnseviyelerine
göreSratüzerinehapsolunupyolagitmekten
meguledilirler.
Çünküniceabdestalanlarvarki,abdestlerini
güzelcealmazlar.
Nicenamazklanlardavardrki,namazndan
dolaysorumluluktadnnfarkndadeildir.
Onunkldnamaz,Allah(C.C.)korkusundan
yoksundur.
Oysaki,Allah(C.C.)'nazametinibilenler,el-
leriveayaklarkesilsebile,huûilekendilerini
Allah(C.C.)'ateslimettikleriiçinacduyupk-
123

124. mldamazlarbile.
OnlarancakCenab-Hakle'nheybetveaza-
metimeguleder.
Niceinsanlarvardrki,meselâbirakreponu
valininmeclisindesokupzehirleseoradabulunan
valiyehürmetenbunasabreder,sesiniçkarpba-
rmaz.
Birkul'unkarsndabiledurumböyleolursa,
Cenab-Hakk'nhuzurunda,onunheybetisaltana-
tveyüceliikarsndaduranbirinsannhalina-
slolmaldr?
GÜNAHTANTEVBEEDENLER
Hatasnbiliptevbeedenzâlimhakkndadeni-
liyorki,okimseCenab-Hakk'nhuzurunagetiri-
lir.
Yaptzulümlervemazlumunzarargördüü
hususlarortayaçkarlr.Osradalâhîcihetten,
mazlumabirnidagelir:
"Eyzulmeurayankii!
Kafamkaldrdabannüsttarafnabak!"
Birdebakarki,büyükbirsaray!Bakangözler
hayrettekalyor.
Bununüzerine:
"BunedirYarabbi?"der.
Allah(C.C.)buyururki:
"Busatlkbirsaraydr.Onubendensatn
al."
124

125. Okulderki:
"Onualabilecekdeerdebireyimyoktur."
YüceAllah(C.C.)öylebuyurur:
"Bunundeeri,sanazulmedenkardeini
balamandr.Böyleyaptntaktirdeosaray
senindir."
Mazlumkulcevapverir:
"BenbunuyaptmYarabbi!Onubala-
dm."
Zalimkul,yaptnapimanoluptevbeettii
içinAllah(C.C.)daonabuekildemuameleet-
mivekendisinimazlumakardaaffettirmitir.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"üphesizkio,kötülüktenyüzçevirerek
tevbeyeyönelenlerisonderecebalaycdr."
(Bkz.sra17/25)
Günahndantevbeedipsyrldktansonrabir
dahaaslaogünahilemeyenkimseyeEvvâbde-
nir.
Hz.DavudAleyhisselâm'aveondanbakabir
ksmpeygamberlereEvvâbdiyeisimverilmitir.
125

126. ÇETLGURUPLARVEBAYRAKLARI
Buhari'ninSahîh'indeanlattnagöre,Yüce
Allah(C.C.)Maherdehesapyerindeilkhükme-
deceikonu,kandavashususundaolacaktr.lk
mükâfaatvereceikimselerdegözlerinikaybe-
denlerolacaktr.
A'mâolanlarkyametgünüçarlrveonlara
öyledenilir:
"SizbugünAllah(C.C.)'abakmaabakala-
rndandahafazlalayksnz.HaydiimdiZâtü'l
Yemin'egidin"
Sonraonlariçinbirbayrakhazrlanrveuayb
Aleyhisselâm'n elineverilir.
Hz.uayb,onlarnönderiolur.Nûr'danyara-
tlmmeleklerdeonlarakatlrlar.Bunlarokadar
çokturlarki,saylarnAllah(C.C.)'danbakas
bilemez.
Sankibabasnnevindenbirgelingötürürgibi
imekhzylavemerasimleonlarSratköprü-
sündengeçirirler.
Onlarnsabrveyumuakhuyluolmavasflan
tpkAbdullahb.Abbas(R.A.)gibidir.Buümme-
tiniçindeonlarabenzeyenlerdeonlarlaberaber
olurlar.
Sonrabirmünâdî:
"Belâvemusibeteurayanlarnerede?"diye
nidaeder.
Onlarhemengetirilirler.
126

127. HakkTeâlâHazretlerionlargüzelbirekilde
karlarveonlarnzâtü'lyemin'esevkedilmelerini
emreder.
OnlariçinyeilbirbayrakhazrlanrveEyyûb
Aleyhisselâm 'nelineverilir.
Hz.Eyyûb,onlarnönderiolurveberaber
zâtü'1yemin'egiderler.
Onlarnsabrveyumuakhuyluolmavasflan
tpkAkilb.EbiTalipgibidir.Buümmetiniçin-
denonlarabenzeyenlerdeonlarlaberaberolurlar.
Sonrabirmünâdî:
"ffetvenamusunukoruyangençlernerede?"
diyenidaeder.
HemenHuzur-ulâhî'yegetirilirler.
Allah(C.C.)onlara:
"Hogeldiniz."derveonlarnzâtü'lye-
min'egönderilmeleriniemreder.
OnlariçinyeilbirbayrakhazrlanrveYusuf
Aleyhisselâm'n elineverilir.
Hz.Yusufonlarnönderiolurveberaberzâtü'l
yemin'egiderler.
Onlarnsabrveyumuakhuyluolmavasflan
tpkRâidb.Süleymangibidir.Buümmetiniçin-
deonlarabenzeyenlerdeonlarlaberaberolurlar.
Sonrabirmünâdî:
"Allahiçinbirbirlerinisevenlernerede?"diye
nidaeder.
HemenonlarHuzûr-ulâhî'yegetirilirler.
Allah(C.C.)onlara:
127

128. "Hogeldiniz."derveonlarnzâtü'lye-
min'egönderilmeleriniemreder.
Onlarsabrveyumuakhuyluolmadaöylebir
derecedebulunurlarki,hiçkimseyekzmazlar.
Kimseyebirkötülükdüünmezler.Bugibidünya
ahvalindenolaneyleronlardabulunmaz.
OnlartpkHz.Alib.EbiTalipgibidirler.Bu
ümmetiniçindeonlarabenzeyenlerdeonlarlabe-
raberolurlar.
*Sonrabirmünâdî:
"Allah(C.C.)korkusundanalayanlarnere-
de?"Diyeseslenir.
HemenlâhîHuzûr'agetirilirler.
ehidlerinkanlarileonlarngözyalarve
âlimlerinmürekkepleritartlr.
Allah(C.C.)içindökülengözyalarnnsevab
argelirveonlarnzatü'lyemin'egönderilmeleri
emrolunur.
Kendileriiçinçokrenklibirbayrakhazrlanr.
Çünküonlarnalamaekilvesebepleridemuh-
teliftir:
Kimicehennemkorkusuylaalar,
Kimicennetümidiylealar,
Kimidepimanlktandolayalar.
Onlariçinhazrlanan renklibayrakNuh
Aleyhisselâm'n elineverilir.
Osradaalimler,gözyadökenlerinönegeç-
melerineitirazedereköylederler:
"Allah(C.C.)içingözyadökmeninfaziletini
128

129. onlarabizörettik."
BununüzerineHz.NuhAleyhisselâm'a birni-
dagelir:
"EyNuh!
Gurubudurdur."
Dururlar.
Sonraâlimlerinmürekkebiileehidlerinkan-
lantartlr.
ehidlerinkanlarnnsevab,âlimlerinmürek-
kebininsevabndanargelirveonlarnzâtü'lye-
min'egönderilmeleriemrolunur.
Onlariçinsafranbitkisirengindebirbayrak
hazrlanrveYahyaAleyhisselâm'n elineverilir.
Hz.Yahyaonlarnönderiolurveberaber
zâtü'lyemin'egiderler.
Alimleryineitirazederlerveöylederler:
"Onlarbizdenörendikleribilgilerleehidliin
kymetiniörendiler.Busebeplebizonlardanda-
hafazlaöndeolmaamüstehakz."
BusözlerdenAllah(C.C.)çokholanrveöy-
lenidaeder:
"Onlarndereceleribenimyanmdapey-
gamberlerinmertebelerigibidir.
Haydiimdikiminhakkndaefaatçiolmak
istiyorsanzonlaraefaatediniz."
Bununüzerineâlimler,kendievhalk,komu-
larvekardelerihakkndaefaatçiolur.
HerâlimiçinbirmelekvazifelendirilirVeo
melekinsanlararasndaöylenidaeder:
129

130. "Dikkat!Dikkat!
üphesizki,Allah(C.C.)filanâlimeefaat
içinruhsatvermitir.
Kimonunbirihtiyacngidermiise,
Onabirlokmayiyecekikrametmiisevesu-
sadvakitonabiryudumsuvermiiseiteo
kimselerhakkndaefaatçiolacaktr."
Bununüzerineoalimekarhizmetiolanlarç-
kpgelirlerveodaonlaraefaatçiolurlar.
Buhari'ninSahihindezikrolunduunagöreilk
efaatedecekolanlar,önceliksrasnagöreunlar-
dr:
«
ilkönceilâhîkitapindirilenpeygamberler
(Resuller),
Sonrailâhîkitapindirilmeyenpeygamberler
(Nebiler),
Dahasonraalimlerdir.
OnlariçinbeyazbirbayrakveHz.brahim'e
verilir.Çünküpeygamberler içindeResûlullah
(S.A.V.)'densonrailâhîsrlaraençokvakfolan-
dr.
Dahasonrabirmünâdî:
"Fakirlernerede?"Diyeseslenir.
HemenHuzûr-uîlâhî'yegetirilirler.Dünya,
kendileriiçinbirhapishanemesabesindeolanlar
içinAllah(C.C):
"Hogeldiniz."Veonlarnzâtü'lyemin'e
gönderilmeleriniemreder.
Bununüzerineonlariçinhemensanbirbayrak
130

131. hazrlanrvesaAleyhisselâm'n elineverilir.
Hz.saonlarnönderiolurveberaberzâtü'l
yemin'egiderler.
Sonrabirmünâdî:
"Zenginlernerede?"Diyeseslenir.
Derhalgetirilirler.
Saylarokadarçokturki,etraflarnkuatan
çember,beyüzyllkbirmesafedir.YüceAllah
(C.C.)onlarnzâtü'lyemin'egönderilmelerini
emreder.
OnlariçinrenklibirbayrakhazrlanrveSü-
leymanAleyhisselâm'n elineverilir.
Hz.Süleymanonlarnönderiolurveberaber
zâtü'lyemin'egiderler.
Hadis-ieriftezikrolunduuna göre,dörtgu-
rupinsan,dörtgurupinsanaörnekgösterilipahid
getirilicektir:
1)Zenginolupmalnaharisolanlarkyamet
günüçarlrlar.
Onlaradenilirki:
"Sizi,Cenab-Hakk'nibadetindenalko-
yansebepneidi?"
Onlardaderlerki:
"Allah(C.C.)bizemal,mülkvehrsverdi.
Onlarbizihakkylaibadettenalkoydular."
Bununüzerinedenilirki:
"Sizmidahaçokmal,mülksahibiidiniz?
YoksaSüleymanAleyhisselâmm?"
Onlarda:
131

132. "Hz.Süleyman'nmaldahaçoktur."der-
ler.
Bucevapüzerineonlaraöyledenilir:
"Malnnçokluu,onuAllah(C.C.)'akar
hakkylaibadetetmektenalkoymamtr."
2)Sonrabirmünâdî:
"Belâvemüsibetlereurayanlarnerede?"Di-
yeseslenir.
Derhalgetirilirler.
Onlaradenilirki:
"Sizi,Cenab-Hakk'nibadetindenalko-
yansebepneidi?"
Onlardaderlerki:
"Allah(C.C.)bizidünyadaçeitlibelâlarla
mübtelâkld.
Obelalarbizimeguletti.Allah(C.C.)'a
karhakkylakullukyapmaktanalkoydu."
Onlaradenilirki:
"Sizmidahaiddetlimusibetlereurad-
nz?YoksaEyyûbAleyhisselâmm?"
Onlarda:
"EyyûbAleyhisselâm." derler.
Onlaradenilirki:
"OmusibetlerEyyûbAleyhisselâm'Allah
(C.C.)'akarhakkylakullukyapmaktanal-
koymamtr."
3)Sonrabirmünâdî:
"Genç,hizmetçiveköleolanlarnerede?"Diye
seslenir.
132

133. Hemengetirilirler.
Onlaradenilirki:
"Sizi,Cenab-Hakk'nibadetindenalko-
yansebepneidi?"
Güzellikvegençlikverilenlerderlerki:
"Allah(C.C.)bizegençlikvegüzellikverdi.O
sebeplefitneyedütükveCenab-Hakk'akar
hakkylakullukyapmaktanmeguledildik."
Kölevehizmetçiolanlardaderlerki:
"Kölelikvemahrumiyet, bizimeguledip
hakkylekullukyapmaktanalkoydu."
Onlaradenilirki:
"Güzellikbakmndan sizmidahagüzeldi-
niz?YoksaYusufAleyhisselâmm?"
Onlarda:
"YusufAleyhisselâmdagüzeldi."derler.
Bununüzerineonlaraöyledenilir:
"Ogüzelvebirköleolduuhaldebudu-
rum,onuAllah(C.C.)'akarhakkylaibadet-
tenalkoymamtr."
4)Sonrabirmünâdî:
"Fakirlernerede?"Diyeseslenir.
Hemengetirilirler.
Onlaradenilirki:
"Sizi,Cenab-Hakk'nibadetindenalko-
yansebepneidi?"
Onlarda:
"Allah(C.C.)bizidünyadafakirlik ile
mübtelâkld.OdabizimegulettiveAllah
133

134. (C.C.)'akarhakkylakullukyapmaktanal-
koydu."
Onlaradenilirki:
"Sizmidahafakiridiniz?Yoksasa
Aleyhisselâmm?"
Onlarda:
"IsaAleyhisselâm."diyecevapverirler.
Bununüzerineonlaraöyledenilir:
"Onunfakirlii,kendisiniAllah(C.C.)'a
karzikirveibadettenalkoymamtr."
Böylecebudünyadaneileimtihanolunmusa,
aynmusibetindahaiddetlisiileimtihanolunan
birpeygambermisalgetirilerekcevapverilir.
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizdualarndaöy-
lederdi:
yüJt
j^1 jadL*y>\^1
p^Ul
"Yarabbi!
Zenginliinvefakirliinfitnesindensanas-
nrm."(BenzerifadeileBkz.Buhari-Deavat
29,44,45,46-Müslim-Zikir49-Tirmizi-Dea-
vat76-bn-iMâce-Dua3-Ahmedb.Hanbel
6/57,207)
Hz.IsaAleyhisselâmdadünyamalnaasla
kymetvermezdi.
Sahihrivayetlerlesabitolmuturki,onunsa-
hipolduuhiçbireyiyoktu.
134

135. Birtekyüncübbeyiyirmisenegiymitir.
Seyahataçktzamandayannasadecebir
testi,birtebihvebirtarakalrd.
Birgünbiradameliylesuiçerkengörmütü.
Kendisininondandahavarlklolduunudüüne-
rekderhalotestiyionahediyeetti.
saAleyhisselâmdaimaöylederdi:
"Benimbinitim,ayaklarmdr,
Benimevlerim,yeryüzününmaaralardr.
Benimyiyeceim,yeryüzününbitkileridir.
Benimiçeceimde,yeryüzürmaklarnn
sulardr."
YüceAllah(C.C.)'nindirdiisuhufdenilen
birksmkitaplardaöyledeniliyordu:
"EyAdemolu!
Senbudünyahayatndaiyivekötüheryap-
tnnkarlngöreceksin.
Bilerekyadahataileadamöldürmekkötü
ilerdendir.Eerkeffaretiödenirseksasyapl-
mazamasenyinedeherikidurumdandasa-
kn.Çünküherikisidebüyükbirercinayet-
tir."
Eerbüyükgünahlardantevbeedilipbirdaha
ogünahhiçilenmezseumulurkionlar,cehen-
nemdebinylyandktansonrasahibiiçinateten
çkarlmasndanefaatçiolur!
135

136. MZANDAGÜNAHVESEVABINETL
Kyametgünübiradamgetirilir.
lâhîAdaletterazisiolanmizandagünahile
sevabtambirbirineeitolur.
Allah(C.C.)okulabuyururki:
"Gitinsanlararasndadola.
Onlardanyardmiste.Eersanabirsevap
verenolursaosevapsebebiylesenicenneteko-
yacam."
Bununüzerineokul,insanlararasndadolar
fakatbukonudakendisineyardmcolacakhiç
kimseyibulamaz.
Kiminlekonusaveondanbirsevapisteseo
öyleder:
"Benmizanmnhafiflemesindenkorkarm.
Çünkübenobirsevabasendendahafazlamuhta-
cm."
Nihayetye'sedüüptamümidinikeseceibir
sradasondefabirarkadanaurar.
Kendisindenbirsevapistediiarkadanaöy-
leder:
"Birçokkiilereuradm.
Benimistediimbirteksevabakaronlarn
yanndabinlercesevapolduuhaldebanakar
cimrilikettilervebirsevapbilevermediler."
Bununüzerineokiiderki:
"Bensendenönceameldefterimiokudum.
Oradasadecebirsevaptanbakabireyyok.
136

137. Naslolsaobirsevabnbenikurtaracanzan-
netmiyorum.
Bariseniniineyarasn.
Bendensanabirhediyeolarakonusanaver-
dimgitti."
Okul,sevinereksevabalrneelibirvaziyette
YüceRabbinhuzurunavarrveosevabtakdim
eder.
BununüzerineAllah(C.C.)osevabverenin
degetirilmesinimeleklereemreder.
Derhalonugetirirler.
YüceAllah(C.C.)buyururki:
"Benimkeremimvecömertliim,senincö-
mertliindendahafazlavegenikapsamldr.
Haydiimditutkardeininelindenvecen-
neteonunlaberabergidin."
Yinemizandailâhîterazininikikefesidebir-
birinedenkgelipgünahvesevabeitolanbir
kimseiçinYüceAllah(C.C.)buyururki:
"Onecennetehlindendir,
Nedecehennemehlindendir."
Dahasonrabirmelek,birsayfagetirirvetera-
ziningünahkefesinekoyar.
Getirdiiokâtta"öff'yazmaktadr.Böylece
günahtaraf,sevaptarafnakararbasar.Çün-
kübu,anayababayakarisyanvebkknlkifade
edenbirkelimedir.
Osebeplegünahnarbasmasndandolay
Allah(C.C.)onuncehennemeatlmasnemreder.
137

138. Okimsetamateeatlacazamanmeleklere:
"BeniAllah(C.C.)'nhuzurunagerigötürün."
diyetaleptebulunur.
MelekleronunistediiniAllah(C.C.)'aarz
ederler.
Allah(C.C.):
"Onugerigetirin."diyeemreder.
Getirirler.
Allah(C.C)sorar:
"Eyâsikul!
Hangisebeptendolaygeridönmekiste-
din?"
Okulderki:
"Yarabbi!
Babamcehennemedorugiderkengördüm.
üphesizonunbendehakkvar.
Benbabamakarsuçilemitim.
imdionungünahnakargöreceiazabda
benimazabmaekle.
Onudünyadaüzdüümekarlkonunyerine
benazabçekeyimdeböyleceonukurtarYarab-
bi!"
BununüzerineAllah(C.C.)çokhonutolurve
okulailtifatedereköylebuyurur:
Sendünyadaonakargeliponuüzdün.
Ahiretteiseonukurtardn.Haydiimditut
babannelindenveberabercennetegirin."
138

139. BÜYÜKGÜNAHSAHPLER
Cehennemedorugidenherkesimelekleryol-
dadurdururlar.
Ahiretâlemineaitsrlarbildikleriiçinböyle
yaparlar.
Nihayetkendileriiçinyumuaklkvehayrdan
nasibiolmayanbirtoplulukçarlr.
Tökezleyipdümesinlerverahatgeçsinlerdiye
onlariçinyolugeniletirler.
OnlaryoldagiderkenTavaf-îlâhî'denkendi-
leriiçinbirnidagelir:
"Onlaryoldadurdurun.Çünküonlarsorumlu-
durlar."
Böyleceogurupyoldadurdurulurvegitmek-
tenalkonulur.
Nihayetonlariçinöylebirnidaduyulur:
Sizeneoluyorki,yardmgörmüyorsunuz?"
Bununüzerineonlartamamenteslimolupgü-
nahlarnitirafederler.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
"Böylecegünahlarnitirafederler.
Artk(Allah'nRahmetinden)uzakolsuno
alevlicehenneminmahkûmlar."(Mülk67/11)
Dahasonracehennemeatlrlar.
139

140. Yinebuümmetiniçindebüyükgünahsahibi
olanlartekertekergetirilirler.
Birksmihtiyar,
Birksmâciz,
Birksmkadn,
Birksmdagençolarakgetirilmiolurlar.Ce-
hennembekçisiolanMâlikisimlimelekonlara
derki:
"Eycehennemlikler!
Bananeoluyorki,siziböylebirhaldegörüyo-
rum!
Elleriniz,yaptklarndanutanpsaklanmyor,
Yüzünüzünerefvehaysiyetiyoktur.Durumu-
nuziyigörünmüyor."
Bununüzerineöylecevapverirler:
"EyMâlik!
BizMuhammedümmetiningünahkârlaryz.
Bizibrakdagünahlarmziçinalayalm."
Mâlik,onlaraderki:
"stediinizkadaralaym,
Alamanzsizehiçbirfaydavermeyecektir."
Niceyalkiilerogünellerinisakallanüzeri-
nekoyupöylediyecekler:
"Vahyazk!
Heygidiihtiyarlk!"
Onlarnömürleriuzunolduugibiüzüntüleri
deuzunolur.
Niceolgunkiileröylediyecekler:
"Vahyazk!
140

141. Heygidimusibetler!Heygidiaalkmakam
vemevkiler!"
Nicegençleröylediyecekler:
"Vahyazk!
Heygidigençlik!"
Nicekadnlarsaçlarndanyakalanncaöyle
diyecekler:
"Vahyazk!
Heygidifelâketler!Heygidikötüöhretler!"
OsradaHakkTeâlâHazretlerinden birnida
gelir:
"EyMâlik!
Onlarnhepsinibirincikapdancehenneme
doldur."
Bununüzerinecehennemonlaralmaayöne-
lincehepsibirden:
"Lâilaheillallah"derler.
Butevhidkelimesininsöylenmesiüzerinece-
hennemonlardankaçpbeyüzyllkgerimesafe-
yeçekilir.
Onlartekraralamayabalarlar.
Yenidenbirnidagelir:
"EyCehennem!
Onlaryakala!
EyMâlik!Onlarbirincikapdancehenneme
doldur."
Osradagökgürültüsünüandranbirsesduyu-
lur.
Cehennem,kalpleriyakmaayöneldiivakit,
141

142. Mâlikonuengellerveöyleder:
"Eycehennem!
çindeKur'andaneserbulunanbirkalbiyak-
ma.Çünküo,aynzamandaimaniçindebirkab-
dr.
RahmanolanAllah(C.C.)'asecdeedenkalbi
deyakma.Çünküonlar,alnlarndasecdeiziola-
rakgeridönerler."
Oesnadabiradamçlkataraksesiniyüksel-
tir.Onuniddetlihaykrbütüncehennemehli-
ninseslerinibastrr.
Okiibirmüddetyandktansonraatetenç-
karlr.
Allah(C.C.)buyururki:
"Neoluyorsanaki,bütüncehennemhalkn-
dandahafazlaçlkatyorsun?"
Odaöylecevapverir:
"Yarabbi!
Senbenihesabaçektin.
Ateeatlmamahükmettin.Amabenyinede
seninRahmetindenümidimikesmedim.Beniher
hâl-ükârdaduyduunubildiimhaldeyinede
çlmartrdm."
BununüzerineAllah(C.C.)öylebuyurur:
"DelâletedüenlerdenbakakimRabbinin
Rahmetindenümidinikeser!
Haydiimdigit.
Bensenimafireteyledim."
Yinebakabiradambuekildecehennemden
142

143. çkarlr.
YüceAllah(C.C.)buyururki:
"Cehennemdençktn.Amahangiamelile
cennetegireceksin?"
Okulöylecevapverir:
"Yarabbi!
Bensendenancakbasitbireyisterim."
Bununüzerineonuniçinbiraaçortayaçka-
rlr.
YüceAllah(C.C.)buyururki:
"Gördünmübuaac?
Onusanaverdim.
Ondanbakabireyistermisin?"
Okulcevapverir:
•/HayrYarabbi!
zzetininveyüceliininhakkiçinbakabir
eyistemem."
Allah(C.C.)öylebuyurur:
"O,bendensanabirhediyedir.Kimonun
meyvesindenyerseveonungölgesindegölgele-
nirseonuniçin,ondandahagüzelbiraaçih-
sanederim."
Bununüzerineokul,kendisinehediyeedilen
aacauzunuzunbakar.
HakkTeâlâHazretleribuyururki:
"kinciaaçdahounagittimi?"
Kulcevapverir:
"EvetYarabbi!Çokhoumagitti."
YüceAllah(C.C.)buyururki:
143

144. "Ohaldeonudasanabaladm.Benden
dahabakabireyistermisin?"
Kulda:
"Hayryarabbi!
Bakabireyistemem."der
Ondanbirkimseyediivegölgesindeoturdu-
uvakitAllah(C.C.)ondandahagüzeliniihsan
eder.
Okulyineuzunuzunonabakar.
BununüzerineAllah(C.C):
"Onudasanabaladm.Bendendaha
bakabireyistermisin?"der.
Oda:
HayrYarabbi!zzetininhakkiçinbakabir-
eyistemem."diyecevapverir.
BununüzerineAllah(C.C.)çokhonutolurve
onucennetekoyar.
Ahiretahkâmnaaitbirmisaldeöyleverelim:
Kyametgünübirkiigetirilir.Allah(C.C.)
onuhesabaçekervekendisiniazarlar.
lâhîAdaletterazisindegünahlarnvesevapla-
rntartldbirsradaherkeszannederki,Allah
(C.C.)sadeceonunhesapdurumunavetartsna
bakacak,bakaeyebakmayacak!
Oysaki,Allah(C.C.)oandamilyarlarcainsa-
nnhesabngörmektedir.
Oradaherkeskendiderdinedüervekimse,
kimseyigörmez.
Birbirlerininseslerinideduymazlar.
144

145. Herkeskendikorkuvehayâperdesialtndadr.
SübhanehuveTeâlâHazretleriöylebuyurur:
"SizibirteknefistenyaratanRabbinizden
korkun."(Nesai-Cenaiz24)
YüceAllah(C.C.)'nkelâmnda,melekût
âlemininsrlarndanakllaradurgunlukderecede
nicesrlarvardr.Çünküonunmülkününsnrlan
yoktur.
Hiçbiride,onubakabiritenalkoyamaz.
tedurumbuhaldeikenbiradamolunagelir
veonaöyleder:
"Oulcuum!
Bensenigiydirdim.Çünküsenkendingiyme-
egücünyetmezdi.
Bensanayiyecekyedirdim,
Sanaiçecekiçirdim.
Sençocukkenbenimiçinendeerlibirvarlk-
tn.Benseninhereyinekefiloldum.
Senbirzarardefetmekten âcizolduungibi
birfaydayteminetmektendeâcizidin.
Nicemeyvelerisenincannçekmitideben
onlarseniniçinalmtm.
imdikyametgününündehetinigörmezmi-
sin?
Babanngünahlarçoktur.
145

146. Neoluronlardanhiçdeilsebirtanesineolsun
senyüklendebenimgünahyükümbirazhafifle-
sin!
Hiçolmazsabanabirtanesevapverdemiza-
nmdasevabmonunlabirazolsunartraym!"
Busözleriduyançocuköylediyerikhemen
oradanuzaklar:
"Bugünbenonasendendahamuhtacm."
Herkesakrabasna,
Arkadanavekardeinekarbuekildedav-
ranr.
YüceAllah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
Vy4S^Uj
y\jy\3^\^
^J,£f^
"iteogündekiikardeinden,
Annesinden,
Babasndan,
Eindenveçocuklarndankaçar."(Abese
80/34-36)
Resûlullah(S.A.V.)EfendimizbirHadis-ie-
rifteöylebuyurmutur:
"insanlarçplakolarakharolunurlar."
(Buhari-Enbiya8-Müslim-Cenne 58-Tirmizi-
146

147. Kyame3-Nesai-Cenaiz119-Ahmedb.Hanbel
5/3)
BununüzerineHz.Aie(R.A.)validemizdedi
ki:
"Vahyazk!
Nekötüveneaypbirdurum!"
Resûlullah(S.A.V.)Efendimizdeuayeti
okudu:
O . -fiO.- rO>W*9
s
&*
AJJUüUJ^yi^
lSjA\J>J
"Ogünonlardanherbirininbandanaa-
cakii(vederdi)vardr."(Abese80/37)
Yanipeygamber(S.A.V.)Efendimizkyamet
günükorkununiddetinimuradetmitir.
Ogünündeheti,insanlarbirbirlerinebak-
maktanalkoyacaktr.
DahasonraAllah(C.C.)herkesiçinbirsahife
yazlameldefterleriniçkaracaktr.
Mü'mininsahifesigülyaprandan,
Kâfirinsahifesidesediraacyaprandandr.
Osahifelerdebütünyaptklaryazldr.
Osahifeler,bazlarnasataraflarndanverilir,
Bazlardasoltaraflarndanverilir.
Buhusustainsannhiçbiriradeveisteiyok-
tur.Ameldurumlarnagörebuekildeverilir.
Allah(C.C.)öylebuyurmaktadr:
147

148. "Onuniçinkyametgünündeaçlmolarak
önünekonacakbirkitapçkarrz."(Bkz.sra
17/13)
Sratgeçenbirkimsehemenhavuzauramaz.
Dahayeditaneköprüvardrki,inamhelâkeder.
Yetmibinkiihiçhesabaçekilmedendoru-
dandoruyacennetegiderler.
Onlariçinmizankurulmaz.
Onlarameldefteridealmazlar.Ancakonlara
birberatverilir.Oberatnüzerinde:"Lâilâheil-
lallahMuhammedunResûlullah"yazldr.
Yineayrca:
"Bu,falanca'nnolufîlan'ucehennem'den
kurtuluyecennet'egiriberatdr."diyeyazlr.
Birkimseningünahlarmafiretolunduuva-
kitvazifelibirmelek,onukolundantutarvemah-
eryerindekiinsanlararasndadolatrr.
Biryandandaöylenidaeder:
"tebu,falanolufilandr.
Allah(C.C.)onungünahlarmbalad.Oöy-
lebirmutluluaermitirki,artkondansonraasla
birdahaekavetedümez."
KendilerinelâhîkitapindirilenPeygamberler
(ResÛller)kyametgünübüyükminberlerüzerin-
debulunurlar.
148

149. Kitapindirilmeyenpeygamberler(Nebiler)ve
âlimlerisedahaküçükminberlerüzerindebulu-
nurlar.
Herpeygamberinminberi,kendiderecesinin
üstünlüünegöredir.
lmiileameledenâlimler,nûrdankürsüler
üzerindebulunurlar.
ehitler,
Salihler,
Kur'anokuyanlarvemüezzinler,kumyn
gibiyüksekvemiskkokulukürsülerüzerindebu-
lunurlar.
Rivayetolunurki,Kur'an-Kerîmkyametgü-
nügüzelyüzlüvegüzelhuylubiradamsuretinde
gelirveefaateder.
slâmdaaynonungibigelirveefaateder.
Hz.Ömer(R.A.)'nslâmolmaolaym"hya"
adleserimizdedetaylbirekildeanlattk.
Cenab-Allah,dilediinehidayetveriponu
cennetesevkeder.
Yinedünyadagelir.Fakatoâciz,
Siyah-beyazkarm,
Yüzügözüburuuk,
Acaibklktaveyalbiradamsuretindegelir.
Görünüitibariyleçirkinlerinençirkinidir.
nsanlaradenilirki:
"Bunutanyormusunuz?"
Onlarda:
"BizbundanAllah(C.C.)'asnrz."derler.
149

150. Bununüzerineonlaradenilirki:
"tebu,dünyadr.
Sizbununiçinbirbirinizehasedederdiniz.
Veyinebununiçinbirbirinizedümanlkeder-
diniz."
YineCumadabirgelinsuretindegetirilir.
Mü'minleronunçevresinikuatrlar.
Mü'minlerinçevresinideçokmuazzambire-
kildegüzelmiskvekâfurkokulansarar.
Onlarnüzerlerindeöylegüzelbirnûrvardr
ki,hergörenhayrankalr.
teonlar,buekildebirmerasimleCennete
konulurlar.
Allah(C.C.)'nRahmetininbolluunabak!
Kur'an'nvarl,
slâmveCuma.BunlarnhepsidelâhîRah-
metinbirtecellisiolarakefaatederler.
Kur'an-Kerîm'invarlCeberûtaleminden,
slâmise;namaz,oruçvesabrgibimeleküt
alemindenolduuhaldeAllah(C.C.)'ndileme-
siylenasldamüahhasbirvaziyettetecelliedi-
yorlar!
HendeksavagünüResûlullah(S.A.V.)Efen-
dimiz:
"Eyfânîcanlarnveimtihanolunanbeden-
lerinRabbi!"diyeduaetmiti.
Çünkübunlarnhepsideilmemuhtaçtrlar.
Bizbukonular,bukitabndnda"El-
ktisâd"adleserimizdeçokdahadetaylolarak
150

151. açkladk.eriatakarolaninsaneytanlarnn
yenibid'atlerine iltifatetmedik.
Arzulanandoruyolubulanmü'minleremüj-
delerolsun.
Cenab-Allah'tan,lütf-ukeremiilebizleriba-
lamasnvemuvaffakklmasndileriz.Allah
(C.C.)bizekâfidir.Onegüzelvekildir.
EfendimizHz.MuhammedAleyhisselâm'a,
onunâlveashabüzerinesalât-üselâmolsun.
151

152. ÇNDEKLER
GR 7
«ÖlümÇeitleri 8
«Hz.Adem'inZürriyeti 10
ÖlümSarholuu 13
ResÛlullah(S.A.V.)'inBirHali 15
MeleinDarbesi 16
BazRüyalar 26
FacirVeGünahkârlarnRuhlar 29
MüriklerinVeMünafklarnRuhlar 31
KusurluMüzminlerinRuhlar 31
ÖlününHaliVeMüahadeleri 33
^ÖlününKabirdelkKarlateyler 35
«KabirAzabnnÇeitleri 43
Mü'minlerinDörtHali 50
nsanlarnDurumlar 55
Kyamet'inHalleri 60
kiNefhaArasndakiMüddet 68
152

153. MaherdensanTipleri 70
efaatçiAraylar 85
CennetVeCehenneminGetirilii 94
lâhiAdaletTerazisi 98
Cebrail'invePeygamberlerinHesaba
Çekilmeleri 101
EnBüyükKorkular 119
MaherYerindenEnSonAyrlanlar . 120
SratKöprüsündenGeçi 121
GünahtanTevbeEdenler 124
ÇeitliGuruplarVeBayraklar ....•••••••••••••••••126
MizandaGünahVeSevabnEitlii 136
BüyütGünahSahipleri 139
1
153

154. Dünyauçgünlüktür.
Düngeçmitir.Birdahaelegeçmez.
Yarngelecektir.
Onakavuabilecekmiyiz ?
üphelidir.
Ohaldeyaadnbugünü
ganimetbilve
deerlendir.
HSARYAYINEV