Aralin 1: Mga iba't ibang Paraan ng Pagsasaling wika

Aralin mga uri ng pagsasalin

1. Mga Uri ng Pagsasalin

2. Literal na Pagsasalin Direktang salin ng salita-sa-salita mula sa orihinal . Madalas ginagamit sa kuwento o nobela para mapanatili ang malinaw na impormasyon . Halimbawa : Ingles → Filipino nang hindi binabago ang estruktura .

3. Malayang Pagsasalin Hindi nakatali sa eksaktong salita , kundi sa diwa at damdamin . Karaniwan sa tula at dula upang maiparating ang emosyon at himig ng orihinal na akda . Halimbawa : “It’s raining cats and dogs outside.” Salin : “Ang lakas ng ulan sa labas ”

4. Idyomatiko o Masining na Pagsasalin Ginagamit kapag may mga idyoma o tayutay sa akda . Lalo na sa tula at nobela , para mapanatili ang masining na epekto . Halimbawa : “Time is Gold” Idyomatiko na Pagsasalin : “Ang oras ay ginto ” Masining na Pagsasalin : “ Walang kapantay ang halaga ng oras ” o “Ang oras ay yaman na di na muling mababawi ”

5. Tematikong Pagsasalin Nakatuon sa tema o paksa kaysa sa porma . Madalas sa dula at nobela na nakabatay sa mas malalim na mensahe kaysa eksaktong salita . Halinbawa : “Education is the key to success, for it opens doors to opportunities and empowers people to change their future.” Tematikong Pagsaslin : “Ang edukasyon ang susi sa tagumpay dahil ito ang nagbubukas ng mga pagkakataon at nagbibigay-lakas upang baguhin ang kinabukasan .”

6. Pagsasaling Pampanitikan na Pinapanatili ang Estilo Pinipilit mapanatili ang tunog , ritmo , o estilo ng orihinal . Halimbawa : sa tula , pinananatili ang tugma at sukat ; sa dula , ang diyalogo at daloy ng emosyon .

7. Adaptibong Pagsasalin Binabago ang ilang bahagi para iayon sa kultura at panahon ng mambabasa . Karaniwan sa dula ( hal . Shakespeare na inangkop sa konteksto ng Pilipino) at kuwento .

8. Intersemiotic Translation ( Pagsasalin sa Ibang Anyo ng Sining ) Mula teksto tungo sa ibang anyo gaya ng dula mula sa nobela , o pelikula mula sa kuwento . Ginagamit sa teatro , pelikula , at adaptasyon .

9. Tula Malayang Pagsasalin , Masining na Pagsasalin , at Estilong Pagsasalin . Dula Adaptibong Pagsasalin at Tematikong Pagsasalin . Nobela Kombinasyon ng Literal na Pagsasalin , Malayang Pagasasalin , at Idyomatiko na Pagsasalin . Kuwento Literal na Pagsasalin at Malayang Pagsasalin .

10. Pagsasaling Teknikal at Siyentipiko Karaniwang ginagamit sa manwal , batas , medikal , inhinyeriya , agham , teknolohiya , at iba pang larangang propesyonal . Layunin : Ibigay ang impormasyon nang malinaw , tiyak , at walang kalabuan . Katangian : Obhetibo at eksakto ( walang emosyon o pagpapaganda ng wika ). Mahigpit sa terminolohiya ( dapat tama ang katumbas ng salitang teknikal o siyentipiko ). Nakatuon sa lohika , datos , at paliwanag Kailangang madaling sundan ng target na mambabasa ( doktor , inhinyero , estudyante , teknisyan , atbp .)

11. Mga Uri ng Pagsasaling Teknikal at Siyentipiko Literal na Pagsasalin – salita-sa-salita , upang mapanatili ang eksaktong kahulugan ng termino . Deskriptibong Pagsasalin – kapag walang eksaktong katumbas sa Filipino, nilalarawan o ipinapaliwanag ang termino .

12. Transliterasyon – hiniram na salita mula sa ibang wika ( hal . "computer" → " kompyuter "). Konseptuwal na Pagsasalin – mas nakatuon sa paliwanag ng konsepto kaysa eksaktong salita ( hal . sa agham at teknolohiya ). Functional na Pagsasalin – isinasalin ayon sa gamit ng termino sa isang partikular na disiplina .

13. Kaibahan ng Pagsasaling Teknikal at Siyentipiko sa Pagsasalin Pampanitikan Aspeto Pagsasaling Pampanitikan Pagsasaling Teknikal at Siyentipiko Layunin Maghayag ng damdamin at sining . Maghatid ng tiyak at eksaktong impormasyon . Wika Malikhain, masining, gumagamit ng tayutay. Obhetibo , tuwiran , teknikal . Pokus Estilo , ritmo , at damdamin ng akda . Datos , katumpakan , at kahulugan ng termino . Kalayaan Pwedeng maging malaya basta’t diwa’y nananatili . Kailangang eksakto at walang kalabuan Mambabasa . Mambabasa Pangkalahatang mambabasa , mahilig sa panitikan . Espesyalisadong mambabasa ( doktor , siyentipiko , inhinyero , teknisyan )

14. Mga Uri ng Pagsasalin ng Idyomatiko at Kolokyal na Pahayag

15. Literal na Pagsasalin Direktang salin ng salita-sa-salita . Problema : Madalas nawawala ang tunay na kahulugan ng idyoma . Halimbawa : “Break the ice” → “ Basagin ang yelo ” (di akma kung literal).

16. Katumbas na Idyomatiko (Idiomatic Equivalence) Hinahanap ang kaparehong idyoma sa target na wika . Halimbawa : “Break the ice” → “ Basagin ang katahimikan ” o “ Magpakagaan ng loob .” “It’s raining cats and dogs” → “ Bumubuhos ang malakas na ulan .”

17. Paglilipat sa Malapit na Kahulugan (Near-Equivalent Translation) Kung walang eksaktong idyoma , ginagamit ang malapit na katumbas na madaling maunawaan ng mambabasa . Halimbawa : “Spill the beans” → “ Ibulgar ang sikreto .”

18. Deskriptibo o Paliwanag na Pagsasalin (Descriptive/Paraphrase Translation) Inilalarawan ang ibig sabihin ng idyoma o kolokyal na pahayag . Karaniwang ginagamit kapag hindi pamilyar ang idyoma sa kultura ng target na mambabasa . Halimbawa : “Kick the bucket” → “ Pumanaw ” ( hindi literal na “ sipain ang balde ”).

19. Kolokyal tungo sa Pormal (Colloquial to Formal) Isinasalin ang kolokyal sa mas pormal na wika , depende sa gamit ng salin . Halimbawa : “Pare, chill ka lang.” → “ Kaibigan , maghinay-hinay ka lang.”

20. Adaptibong Pagsasalin Inaangkop ang idyoma o kolokyal sa katumbas na ekspresyon sa kulturang Filipino. Halimbawa : “Piece of cake” → “ Madaling-madali ” o “Parang naglalakad lang.”

21. Uri ng Pagsasalin Inilalapat sa Literal Salita sa salita Katumbas na Idyoma Kaparehong Idyoma sa target na wika Malapit na Kahulugan Pinakamalapit na Ekspresyon Deskriptibo o Paliwanag Paliwanang ng Kahulugan Kolokyal tungo sa Pormal Pagtaas ng Antas ng Wika Adaptibo Nakaayos sa Kultura