Aralin 3- Ligtas at Responsableng Paggamit ng Information and Communications Technology (ICT).pdf

Grade 5 ICT

1. Aralin3: Ligtasat Responsableng
PaggamitngInformation and
Communications Technology (ICT)

2. FILE SHARING
Angfilesharingayangpublikoopribadong
pagbabahagingdatosngcomputer,tuladngmga
dokumento,kanta,larawan,atvideo.
Saisangnetworknamayiba’tibangantasng
pribilehiyosapag-access.
Habangangmgafileaymadalingmaibabahagisalabas
ngisangnetwork(halimbawa,sapamamagitanlamang
ngpag-abotopag-mailsaisangtaongiyongfilesaisang
USBatharddrive),angtermnafilesharingaylaging
nangangahulugangfilesharingsaisangnetwork,kahit
nasaisangmaliitnalocalareanetwork(LAN).

3. MgaPanuntunansaFile Sharing
1.Huwagmag-downloadngmgafilenanatanggapmulasahindikilalangmga
nagpadala.
Maaariangmgaitomaglamanngmgahindinaaangkopnanilalamanohindi
ligtasnamgafilenamaaaringmakapinsalasaiyongcomputer.
2.Huwagkopyahinangmgafiletuladngmganaka-copyrightnateksto,video,at
larawannaiyongnai-downloadatgamitinatibahagiangmgaitobilangikawang
may-ari.
Angpaggawanitoayisanguringplagiarism,isanguringpaqnanakawnq
intelektuwalnapag-aari.
Kungkinakailangan,humingingpahintulotngmay-akdangtekstoomay-aring
mgaimahenovideo.

4. 3.Mag-installmunangisanganti-virussoftwareupang
alertuhinkaatprotektahanangiyongcomputermula
samgafilenamaaaringmaglamanngisangviruso
malware.
Angpag-installopagpapaganangisangfirewallay
maaaridingmaiwasanangnakahahamaknapag-
atakesaiyongcomputer.
4.Ibahagilamangangmahahalagangfilena
kinakailangansaiyongmgatatanggap.
Masasayangangpagbabahagingorasatpagda-
downloadnghindikinakailangangmgafilelalona
kungmalakiangmgafile.

5. 5.Maaarikaringmagbahagingmgafoldersapagitan
ngmgagumagamitngunitupangmagawaito,
kinakailanganmonghumihingingpermisongfolder
saWindows.
a)Mag-rightclicksaisangfoldersaanmansafile
systematpiliinangproperties.
b)Gamitinangmgapagpipiliansasecuritytabupang
baguhinangmgapermisongfolderatpahintulutan
ma-accessangfoldersaiba'tibanguseraccount.
Upangmagawaito,kakailanganinmongaccessng
administrator.

6. MgaPakinabangngNetwork File Sharing
1.Filesharing—AngNetworkfilesharingayisangmas
mabilisnaparaanupangmagbahagingmgafilesa
pagitanngmgacomputerkomparasapaggamitngmga
CDoUSBdrive.
Hindilamangikawangmaaaringmagbahagingmga
larawan,filengmusika,atdokumento,ngunitmaaarimo
ringgamitinanghomenetworkupangmaka-savengmga
kopyanglahatngiyongmahalagangdatossaibang
computer.
Angmgapag-backupayisasamgapinakakritikalnqunit
hindinapapansingmgagawainsahomenetworking.

7. 2.Internetconnectionsharing—Sapamamagitanng
paggamitnghomenetwork,maramingmiyembrong
pamilyaangmaaaringmaka-accessnangsabay-sabay
saInternetnanghindikinakailangangmagbayadsa
isanginternetServiceProviderparasamaraming
mgaaccount.
MapapansinmoangpaghinangInternet
connectionkapagibinahagiitosamaramingtao,
ngunitangbroadbandinternetaykayaangextra
loadnangwalanggaanongproblema.

8. 3.Printer/PeripheralSharing—Madalingi-setupanglahatng
mgacomputersasolongprintersasandalingangisanghomenetworkay
nasalugarna.
Hindimonakakailanganinglumipatmulasaisangsystempatungosa
isapaupangmai-printlamangangisangmensahesae-mail.
Angibapangmgacomputerperipheralaymaaaringmaibahaginang
Katuladsamganetworkscanner,Webcam,atCDburner.
4.Multiplayergames—Maramingmgatanyagnalarosacomputer
sabahayangsumusuportasalocalareanetwork(LAN)modekungsaan
angmagkakaibiganatmagkakapamilyaaymaaaringmaglaronang
magkakasamakungmayroonnetworkangkanilangmgacomputer

9. 5.Homeentertainment—Angmgabagongproduktonghomeentertainmenttuladngmgadigital
videorecorder(DVR)atvideogameconsoleaysumusuportaalinmansawiredowirelesshome
networking.
Angpagkakaroonngmgaproduktongitonaisinamasaiyongnetworkaynagbibigay-daansaonline
Internetgaming,videosharing,atibapangmgaadvancednakatangian.
6.Internettelephoneservice—AngmgaserbisyongVoiceoverinternetProtocol(VoIP)ay
pinapayagankangmakatawagattumanggapngmgatawagsateleponosapamamagitanngiyonghome
networksabuongInternet.