Armenian - The Gospels and the Acts of the Apostles.pdf

The Gospels and Acts are a collection of books in the Bible that tell the story of Jesus' life and the establishment of Christianity.

1. Ավետարանները
ևԱռաքյալների
Գործերը

2. բովանդակությանաղյուսակ
ՄատթեոսիԱվետարան 1
ՄարկոսիԱվետարան 23
ՂուկասիԱվետարան 37
ՀովհաննեսիԱվետարան 60
ԳործքԱռաքյալների 77

3. Մեթյո
ԳԼՈՒԽ1
1ՀիսուսՔրիստոսի,Դավթիորդու,Աբրահամիորդու
սերնդիգիրքը.
2ԱբրահամըծնեցԻսահակին.Իսահակըծնեց
Յակոբին.ՅակոբըծնեցՅուդայինունրա
եղբայրներին.
3ՅուդանծնեցՓարեսինուԶառայինԹամարից.
ՓարեսըծնեցԷսրոմին.ԵսրոմըծնեցԱրամին.
4ԱրամըծնեցԱմինադաբին.Ամինադաբըծնեց
Նաասոնին.ՆաասոնըծնեցՍաղմոնին.
5ՍաղմոնըծնեցԲուզՌախաբից.ԲոոսըծնեցՕբեդին
Հռութից.ՕբեդըծնեցՀեսսեին.
6ՅեսսէնծնեցԴաւիթթագաւորին.Դաւիթարքան
ծնեցՍողոմոնինՈւրիայիկնոջից։
7ՍողոմոնըծնեցՌոբովամին.Ռոբովամըծնեց
Աբիային.ԱբիանծնեցԱսային.
8ԱսանծնեցՅոսափատին.Յոսափատըծնեց
Յովրամին.ՅորամըծնեցՕզիասին.
9ՕզիասըծնեցՅովաթամին.Յովաթամըծնեց
Աքազին.ԱքազըծնեցԵզեկիային.
10ԵզեկիանծնեցՄանասեսին.Մանասէսծնաւ
Ամոնին.ԱմոնըծնեցՅոսիասին.
11ԵվՀովսիասըծնեցՀեքոնիայինևնրաեղբայրներին
այնժամանակ,երբնրանքտարանԲաբելոն.
12ՆրանցԲաբելոնբերելուցհետոՀեքոնիանծնեց
Սաղաթիելին.ՍաղաթիելըծնեցԶորոբաբելին.
13ԶորոբաբելըծնեցԱբիուդին.Աբիուդըծնեց
Եղիակիմին.ԵղիակիմըծնեցԱզորին.
14ԱզորըծնեցՍադովկին.ՍադոկըծնեցԱքիմին.
ԱքիմըծնեցԵղիուդին.
15ԵղիուդըծնեցԵղիազարին.Եղիազարըծնեց
Մաթանին.ՄատթանըծնեցՅակոբին.
16ԵւՅակոբըծնեցՅովսէփին՝Մարիամիամուսինը,
որիցծնուեցՅիսուսը,որկոչվումէՔրիստոս։
17Այսպիսով,ԱբրահամիցմինչևԴավիթբոլոր
սերունդներըտասնչորսսերունդեն.ևԴավթիցմինչև
Բաբելոնտարվելըտասնչորսսերունդէ.ևԲաբելոն
տարվելուցմինչևՔրիստոսըտասնչորսսերունդէ:
18ՅիսուսՔրիստոսիծնունդըայսպէսէր.երբիր
մայրը՝Մարիամը,նշանուածէրՅովսէփիհետ,մինչ
անոնքհաւաքուածէին,անՍուրբՀոգիէնյղի
գտնուեցաւ։
19Այնժամանակնրաամուսինը՝Հովսեփը,լինելով
արդարմարդևչցանկացավնրանհանրությանհամար
օրինակդարձնել,որոշեցգաղտնիթողնելնրան։
20Բայցմինչնամտածումէրայսբաներիմասին,ահա,
Տիրոջհրեշտակըերևացնրաներազիմեջևասաց.
ՍուրբՀոգու.
21Եվնամիորդիկծնի,ևդունրաանունըՀիսուս
կդնես,որովհետևնակփրկիիրժողովրդինիրենց
մեղքերից։
22Արդ,այսամենըկատարվեց,որպեսզիկատարվի
Տիրոջկողմիցմարգարեիկողմիցասվածը.
23Ահակույսըհղիկլինիևորդիկծնի,ևնրաանունը
Էմմանուելկկոչեն,որթարգմանվումէ՝Աստվածմեզ
հետ։
24ԱյնժամանակՀովսեփըքնիցարթնանալով՝արեց
այնպես,ինչպեսպատվիրելէրնրանՏիրոջհրեշտակը,
ևիրմոտառավիրկնոջը.
25Եվչճանաչեցնրան,մինչևորնածնեցիրանդրանիկ
որդուն,ևնանրաանունըդրեցՀիսուս:
ԳԼՈՒԽ2
1ԵրբՅիսուսծնաւՀրէաստանիԲեթղեհէմում,
Հերովդէսթագաւորիօրերում,ահաարևելքից
իմաստուններեկանԵրուսաղէմ.
2«Որտե՞ղէնա,ովծնվելէՀրեաներիթագավոր»:
քանիորմենքտեսանքնրաաստղըարևելքումև
եկանքերկրպագելունրան։
3ԵրբՀերովդէսթագաւորըլսեցայսբաները,
խռովուեցաւ,եւամբողջԵրուսաղէմըիրհետ։
4Եվերբնահավաքեցբոլորքահանայապետներինու
ժողովրդիդպիրներին,հարցրեցնրանցից,թեորտեղ
պետքէծնվիՔրիստոսը:
5Նրանասացին.
6Եվդու,Բեթղեհեմ,Հուդայիերկրում,Հուդայի
իշխաններիմեջամենափոքրըչես,որովհետևքեզնից
միկառավարիչդուրսկգա,որըկտիրիիմԻսրայել
ժողովրդին։
7ԱյնժամանակՀերովդեսը,երբգաղտնիկանչեց
իմաստուններին,ջանասիրաբարհարցրեցնրանցից,
թեերբէաստղըհայտնվել։
8ՆանրանցուղարկեցԲեթղեհեմևասաց.ևերբ
գտնեքնրան,նորիցտեղեկացրեքինձ,որեսէլգամև
երկրպագեմնրան։
9Երբնրանքլսեցինթագավորին,գնացին.ևահա
աստղը,որնրանքտեսանարևելքում,գնացնրանց
առջև,մինչևորեկավուկանգնեցայնկողմում,որտեղ
երեխանէր։
10Երբաստղըտեսան,անչափմեծուրախությամբ
ուրախացան։
11Երբտունմտան,տեսանմանկանըիրմոր՝
Մարիամիհետ,ընկանուերկրպագեցիննրան.ոսկի,
կնդրուկևզմուռս։
12ԵվերազումԱստծուցզգուշանալով,որ
չվերադառնանՀերովդեսիմոտ,նրանքայլ
ճանապարհովգնացինիրենցերկիրը։
13Եվերբնրանքհեռացան,ահաՏիրոջհրեշտակը
երևացՀովսեփիներազիմեջևասաց.Հերովդեսը
կփնտրիմանկահասակերեխային,որպեսզիկործանի
նրան:
14Երբնավերկացավ,գիշերովառավմանկանըևնրա
մորըևգնացԵգիպտոս։
15ԵւայնտեղմնացմինչեւՀերովդէսիմահը,որպէսզի
կատարուիՏիրոջկողմիցմարգարէիկողմիցասուածը,
թէ՝Եգիպտոսիցկանչեցիիմորդուն։
16ԱյնժամանակՀերովդեսը,երբտեսավ,որիրեն
ծաղրումենիմաստուններից,չափազանցբարկացավ,
ևուղարկեց,ևսպանեցբոլորերեխաներին,որոնք
Բեթղեհեմումէինևնրաբոլորսահմաններում,երկու
տարեկանիցցածր,ըստայնմասին,որ.այն
ժամանակը,որընաջանասիրաբարհարցրելէր
իմաստուններից։
17ԱյնժամանակկատարվեցԵրեմիմարգարեի
կողմիցասվածը.
18Ռամայումձայնլսվեց՝ողբ,լացևմեծսուգ.Ռաքելը
լացէրլինումիրերեխաներիհամարևչէրուզում
մխիթարվել,քանիորնրանքչկան։
1

4. Մեթյո
19ԲայցերբՀերովդեսըմեռավ,ահաՏիրոջհրեշտակը
երազումերևացՀովսեփինԵգիպտոսում.
20Ասելով.
21Եվնավերկացավ,առավմանկանըևնրամորըև
եկավԻսրայելիերկիրը։
22Բայցերբլսեց,որԱրքելայոսըթագավորելէ
Հրեաստանումիրհոր՝Հերովդեսիսենյակում,
վախեցավայնտեղգնալ.
23Եվնաեկավևբնակվեցմիքաղաքում,որըկոչվում
էՆազարեթ,որպեսզիկատարվիմարգարեների
կողմիցասվածը,որնաՆազովրեցիկկոչվի։
ԳԼՈՒԽ3
1ԱյդօրերինեկավՀովհաննեսՄկրտիչը՝քարոզելով
Հրեաստանիանապատում.
2Եւասելով՝ապաշխարեցէ՛ք,որովհետեւերկնքի
արքայութիւնըմօտեցելէ։
3Որովհետևսաէնա,ումմասինԵսայիմարգարեն
ասաց,որասումէր.
4ՆոյնՅովհաննէսնունէրիրզգեստըուղտիմազիցեւ
կաշվեգօտի՝իրմէջքին.ևնրամիսըմորեխուվայրի
մեղրէր։
5ԱյնատենԵրուսաղէմը,ամբողջՀրէաստանըեւ
Յորդանանիշրջակայքըբոլորշրջաններըելանանոր,
6ՆրանիցմկրտվեցինՀորդանանում՝խոստովանելով
իրենցմեղքերը։
7Բայցերբնատեսավփարիսեցիներիցև
սադուկեցիներիցշատերին,որոնքեկելէինիր
մկրտությանհամար,ասացնրանց.
8Ուրեմնապաշխարությանհամարարժանի
պտուղներբերեք.
9Եվմիմտածեք,որդուքինքներդասեք,թե
Աբրահամըմերհայրնէ,քանիորասումեմձեզ,որ
Աստվածկարողէայսքարերիցզավակներ
բարձրացնելԱբրահամիհամար։
10Եվհիմանաևկացինըդրվածէծառերիարմատին.
հետևաբար,ամենծառ,որըլավպտուղչիտալիս,
կտրվումէևնետվումկրակիմեջ:
11Եսձեզմկրտումեմջրովապաշխարությանհամար,
բայցնա,ովգալիսէինձնիցհետո,ինձնիցավելիհզոր
է,որիկոշիկներըեսարժանիչեմկրելու.նաձեզ
կմկրտիՍուրբՀոգովևկրակով
12Ումհովհարնիրձեռքումէ,ևնաամբողջովին
մաքրելուէիրհատակըևիրցորենըհավաքելուէ
ամբարիմեջ.բայցնահարդըկվառիանմարկրակով։
13ԱյնատենՅիսուսԳալիլեայէնՅորդանանկուգայ
Յովհաննէսիմօտ՝անկէմկրտուելու։
14ԲայցՅովհաննէսարգիլեցանոր՝ըսելով.
15Յիսուսպատասխանեցանոր.Հետոնաչարչարվեց
նրան։
16ԵւՅիսուս,երբմկրտուեց,իսկոյնդուրսելաւջրից.
17Եվահամիձայներկնքից,որասումէր.
ԳԼՈՒԽ4
1ԱյնժամանակՀիսուսինՀոգուցտարանանապատ՝
սատանայիցփորձվելու:
2Եվերբնաքառասունօրուքառասունգիշերծոմ
պահեց,դրանիցհետոքաղցածմնաց։
3Երբգայթակղիչըմոտեցավնրան,ասաց.
4Բայցնապատասխանեցևասաց.
5Այնժամանակսատանաննրանտարավսուրբ
քաղաքըևկանգնեցրեցնրանտաճարիգագաթին,
6Եվնրանասաց.«ԵթեԱստծոՈրդինես,ցածգցիր
քեզ,որովհետևգրվածէ.քարիդեմ.
Յիսուսըսաւանոր.«Դարձեալգրուածէ.
8Դարձյալսատանաննրանբարձրացնումէմի
չափազանցբարձրլեռևցույցէտալիսնրանաշխարհի
բոլորթագավորություններըևնրանցփառքը.
9Եւնրանասաց.
10ԱյնժամանակՀիսուսնասացնրան.
11Այնժամանակսատանանթողեցնրան,ևահա
հրեշտակներըեկանևծառայեցիննրան:
12ԵրբՅիսուսլսեց,թէՅովհաննէսըբանտարկուածէ,
գնացԳալիլեա.
13ԵվթողնելովՆազարեթը,եկավևբնակվեց
Կափառնայումում,որըծովիափինէ,Զաբուղոնիև
Նեփթաղիմիսահմաններում։
14ՈրպեսզիկատարվիԵսայիմարգարեիկողմից
ասվածը.
15ԶաբուղոնիերկիրըևՆեփթաղիմիերկիրը՝ծովի
ճանապարհին,Հորդանանիցայնկողմ,հեթանոսների
Գալիլեա.
16Խավարիմեջնստածժողովուրդըմեծլույստեսավ.
ևնրանցվրա,ովքերնստելէինմահվաներկրամասում
ևստվերում,լույսէծագել:
17ԱյդժամանակիցիվերՀիսուսըսկսեցքարոզելև
ասել.
18ՅիսուսԳալիլեայիծովեզերքինվրայքայլելով՝
տեսաւերկուեղբայրներ՝ՊետրոսկոչուածՍիմոնը,եւ
անորեղբայրը՝Անդրէասը,որոնքուռկանկընետէին
ծովը,որովհետեւձկնորսներէին։
19Եւնանրանցասաց.
20Եւնրանքիսկոյնթողեցինիրենցուռկաններըեւ
գնացիննրայետեւից։
21Այնտեղիցգնալով՝նատեսավևսերկու
եղբայրներին՝ԶեբեդեիորդիՀակոբոսինևնրա
եղբորը՝Հովհաննեսին,իրենցհորԶեբեդեոսիհետ
նավիմեջ,որոնքնորոգումէինիրենցցանցերը.ևնա
կանչեցնրանց:
22Եվնրանքիսկույնթողեցիննավըևիրենցհորըև
գնացիննրահետևից։
23ԵւՅիսուսշրջումէրամբողջԳալիլեայում,
ուսուցանումէրնրանցժողովարաններում,քարոզում
էրարքայութեանաւետարանըեւբժշկումժողովրդի
մէջամէնտեսակհիւանդութիւնեւամէնտեսակ
հիւանդութիւն:
24ԵվնրահամբավըտարածվեցամբողջԱսորիքում,և
նրամոտբերեցինբոլորհիվանդներին,որոնքտարված
էինտարբերհիվանդություններովուտանջանքներով,
և դիվահարներին, խելագարներին և
անդամալույծներին.ևնաբժշկեցնրանց:
25Եւնրայետեւիցշատժողովուրդէրգալիս
Գալիլեայից, Դեկապոլիսից, Երուսաղէմից,
ՀրէաստանիցուՅորդանանիայնկողմից։
ԳԼՈՒԽ5
1Եւտեսնելովբազմութիւնը՝բարձրացաւլեռը,եւերբ
նստաւ,իրաշակերտներըմօտեցաննրան։
2Եվնաբացեցիրբերանըևսովորեցրեցնրանց՝
ասելով.
2

5. Մեթյո
3Երանիհոգովաղքատներին,որովհետևնրանցնէ
երկնքիարքայությունը։
4Երանի՜նրանց,ովքերսգումեն,քանզինրանքպիտի
մխիթարվեն։
5Երանի՜հեզերին,որովհետևնրանքպիտիժառանգեն
երկիրը։
6Երանինրանց,ովքերքաղցածուծարավեն
արդարության,որովհետևնրանքկկշտանան։
7Երանի՜ողորմածներին,որովհետևնրանք
ողորմությունկգտնեն։
8Երանի՜սրտովմաքուրներին,որովհետևնրանք
Աստծունպիտիտեսնեն։
9Երանի՜խաղաղարարներին,որովհետևնրանք
Աստծուորդիներենկոչվելու։
10Երանինրանց,ովքերհալածվումենարդարության
համար,որովհետևնրանցնէերկնքիարքայությունը։
11Երանի՜ձեզ,երբձեզնախատենուհալածենուձեր
դեմամենչարբանսուտասեն՝հանունինձ։
12Ուրախացէ՛քեւշատուրախացէ՛ք,որովհետեւձեր
վարձըմեծէերկնքում,որովհետեւայնպէսհալածեցին
ձեզնիցառաջեղածմարգարէներին։
13Դո՛ւքէքերկրիաղը,բայցեթէաղըկորսնցուցածէ
իրհամը,ինչո՞վպիտիաղուի։այնայսուհետևոչնչի
համարլավչէ,այլմիայնդուրսգցվելուևմարդկանց
ոտքերիտակտրորվելուհամար:
14Դուքէքաշխարհիլոյսը.Բլրիվրադրվածքաղաքը
չիկարողթաքնվել։
15Մարդիկէլչենմոմվառումևդնումայնբուշիտակ,
այլ՝աշտանակիվրա.ևայնլույսէտալիսբոլորնրանց,
ովքերտանըեն:
16Թողձերլույսըայնպեսփայլիմարդկանցառաջ,
որպեսզինրանքտեսնենձերբարիգործերըև
փառավորենձերՀորը,որերկնքումէ։
17Մի՛կարծէք,թէեսեկայօրէնքըկամմարգարէները
կործանելու.
18Որովհետևճշմարիտեմասումձեզ,մինչևերկինքն
ուերկիրըանցնեն,օրենքիցոչմիկետկամմինշանչի
անցնի,մինչևորբոլորըկատարվեն:
19Ուրեմն,ովորխախտիայսամենափոքր
պատվիրաններիցմեկըևայդպեսկսովորեցնի
մարդկանց,նաամենափոքրըկկոչվիերկնքի
արքայությունում.
20Որովհետևասումեմձեզ,որեթեձեր
արդարությունը չգերազանցի դպիրների և
փարիսեցիներիարդարությունը,դուքոչմիդեպքում
չեքմտնիերկնքիարքայությունը։
21Լսելէք,որվաղուցասուեցաւ.եւովորսպանի,
դատաստանիվտանգիտակպիտիլինի:
22Բայցեսասումեմձեզ.,պետքէդժոխքիկրակի
վտանգիտակլինի:
23Ուրեմնեթէքոընծանզոհասեղանինբերես,ու
այնտեղյիշես,որքոեղբայրըքեզդէմբանունի.
24Այնտեղթողքոընծանզոհասեղանիառաջևգնա
քոճանապարհը.նախհաշտվիրեղբորդհետ,իսկ
հետոարիումատուցիրքոնվերը։
25Շուտովհամաձայնվիրքոհակառակորդիհետ,
քանիդեռնրահետճանապարհինես.միգուցե
հակառակորդըքեզհանձնիդատավորին,իսկ
դատավորըքեզմատնիսպային,ևդուբանտչգցես։
26Ճշմարիտեմասումքեզ,դուայնտեղիցդուրսչես
գա,մինչևչվճարեսամենաշատգումարը։
27Լսելէք,որվաղուցասուեցաւ.
28Բայցեսասումեմձեզ,որովնայումէկնոջը
ցանկանալովնրան,արդենշնությունէարելնրահետ
իրսրտում։
29Եվեթեքոաջաչքըգայթակղեցնումէքեզ,հանիր
այնևգցիրքեզնից,քանիորքեզհամարձեռնտուէ,որ
քոանդամներիցմեկըկորչի,ևոչթեամբողջմարմինդ
գեհենգցվի։
30Եվեթեքոաջձեռքըգայթակղեցնումէքեզ,կտրիր
այնևգցիրայնքեզնից,քանզիքեզձեռնտուէ,որքո
անդամներիցմեկըկորչի,ևոչթեամբողջմարմինդ
գեհենգցվի։
31Ասվածէ.
32Բայցեսասումեմձեզ.
33Դարձյալլսեցիք,որհինժամանակներումնրանց
կողմիցասվելէ.
34Բայցեսասումեմձեզ.ոչէլերկնքով.զիգահնէ
Աստուծոյ:
35Ոչէլերկրիվրա.որովհետեւդանրաոտքերի
պատուանդաննէ.քանզիայնմեծթագավորիքաղաքն
է։
36Գլխովդէլմիերդվես,որովհետևչեսկարողմիմազը
սպիտակկամսևացնել։
37Բայցթողձերխոսքըլինի՝այո,այո.Ո՛չ,ո՛չ,
որովհետեւսրանցիցավելինչարիցէգալիս:
38Լսածէք,թէըսուածէ.
39Բայցեսասումեմձեզ,որչարինմի՛դիմադրեք.
40Եւեթէմէկըքեզդէմդատիտայօրէնքիդէմեւ
վերցնիքովերարկուն,թողնրանէլքոթիկնոցը
վերցնի։
41Եվովկստիպիքեզգնալմեկմղոն,գնանրահետ
երկուսով:
42Տո՛ւրնրան,ովքեզանիցխնդրումէ,ևնրանից,ով
ուզումէքեզնիցպարտքվերցնել,մի՛հեռացիր։
43Դուքլսելեք,որասվելէ.«Սիրիրմերձավորիդև
ատիրքոթշնամուն»։
44Բայցեսասումեմձեզ.«Սիրեցե՛քձերթշնամիներին,
օրհնե՛քձեզանիծողներին,բարիքարե՛քձեզ
ատողներինևաղոթե՛քնրանցհամար,ովքեր
չարչարումենձեզևհալածումձեզ.
45ՈրպեսզիդուքլինեքձերՀորզավակները,որ
երկնքումէ,քանիորնաիրարևըծագեցնումէչարերի
ևբարիներիվրաևանձրևէուղարկումարդարներիև
անարդարներիվրա:
46Որովհետեւեթէձեզսիրողներինսիրէք,ի՞նչ
վարձատրութիւնկունենաք։մի՞թեմաքսավորներնէլ
նույնըչեն։
47Եվեթեդուքմիայնողջունումեքձերեղբայրներին,
ի՞նչեքանումավելին,քանմյուսները:չէ՞որնույնիսկ
մաքսավորներնենայդպես։
48Արդ,կատարյալեղեք,ինչպեսկատարյալէձեր
Հայրը,որերկնքումէ։
ԳԼՈՒԽ6
1Զգոյշեղէք,որձերողորմութիւններըմի՛ընէք
մարդոցառջեւ,որպէսզիանոնցերեւան.
2Ուստիերբողորմությունդանես,փողմի՛հնչեցրուքո
առաջ,ինչպեսկեղծավորներնենանում
ժողովարաններումևփողոցներում,որպեսզիփառք
ունենանմարդկանցից։Ճշմարիտեմասումձեզ,նրանք
ունենիրենցվարձը:
3

6. Մեթյո
3Բայցերբդուողորմությունեսանում,թողքոձախ
ձեռքըչիմանա,թեինչէանումքոաջը.
4Որքոողորմությունըծածուկլինի,ևքոՀայրը,որ
տեսնումէծածուկում,բացահայտորենկհատուցիքեզ։
5Եվերբաղոթումես,կեղծավորներիպեսմի՛եղիր,
որովհետևնրանքսիրումենժողովարաններումև
փողոցներիանկյուններումկանգնածաղոթել,
որպեսզիմարդկանցերևան։Ճշմարիտեմասումձեզ,
նրանքունենիրենցվարձը:
6Բայցդու,երբաղօթես,մտի՛րքոսենեակը,եւերբ
փակեսքոդուռը,աղօթի՛րքոՀօրը,ործածուկէ.ևքո
Հայրը,որտեսնումէծածուկ,բացահայտորեն
կհատուցիքեզ:
7Բայցերբաղօթքկ’ընէք,սինկրկնութիւններմի՛
օգտագործէք,ինչպէսհեթանոսները,որովհետեւ
անոնքկըկարծենթէիրենցշատխօսելուհամար
պիտիլսուին։
8Ուրեմնմի՛նմանվեքնրանց,որովհետևձերՀայրը
գիտի,թեինչիկարիքունեք,նախքանդուքխնդրեք
նրան։
9Ուրեմնայսպէսաղօթեցէ՛ք.«Հայրմեր,որերկինքն
ես,սուրբըլլայանունդ»։
10Քոթագավորությունըգա.Քոկամքըթողլինի
երկրիվրա,ինչպեսորերկնքումէ:
11Մերհանապազօրյահացըտուրմեզայսօր.
12Եվներիրմեզմերպարտքերը,ինչպեսմենքենք
ներումմերպարտապաններին։
13Եվմի՛տանիրմեզփորձությանմեջ,այլփրկիրմեզ
չարից,որովհետևքոննէթագավորությունըև
զորությունըևփառքըհավիտյան։Ամեն.
14Որովհետևեթեդուքմարդկանցներեքիրենց
հանցանքները,ձերերկնավորՀայրնէլձեզկների.
15Բայցեթեդուքմարդկանցչներեքիրենց
հանցանքները,ձերՀայրնէլչիներիձերհանցանքները։
16Դեռևս,երբծոմպահեք,կեղծավորներիպեսմի
տխուրդեմքովմի՛եղեք,որովհետևնրանք
այլանդակումենիրենցերեսները,որպեսզիմարդկանց
երևան,թեծոմենպահում:Ճշմարիտեմասումձեզ,
նրանքունենիրենցվարձը:
17Բայցդու,երբծոմպահես,օծիրքոգլուխըևլուաքո
երեսը.
18Որդուչերեւասմարդկանց՝ծոմպահելուհամար,
այլքոՀորը,ործածուկէ,ևքոՀայրը,որտեսնումէ
ծածուկում,կհատուցիքեզբացահայտորեն։
19Ձեզհամարգանձերմի՛դիզեքերկրիվրա,որտեղ
ցեցնուժանգըապականումեն,ևուրգողերը
թափանցումենուգողանում։
20Բայցձեզհամարգանձերդիզեքերկնքում,որտեղ
ո՛չցեցը,ո՛չժանգըչենապականում,ևուրգողերըչեն
կոտրումևչենգողանում։
21Որովհետևորտեղձերգանձնէ,այնտեղկլինինաև
ձերսիրտը։
22Մարմնիլոյսըաչքնէ.եթէաչքդմիայնակէ,ամբողջ
մարմինդլոյսպիտիըլլայ։
23Բայցեթէաչքդչարէ,ամբողջմարմինդխաւարով
պիտիըլլայ։Ուրեմնեթէքոմէջեղածլոյսըխաւարէ,
որքա՜նմեծէայդխաւարը:
24Ոչոքչիկարողերկուտիրոջծառայել.թեչէմեկին
կպահի,մյուսինարհամարհի։Դուքչեքկարողծառայել
Աստծունևմամոնային:
25Ուստիեսասումեմձեզ.ոչէլձերմարմնիհամար,
թեինչեքհագնելու:Մի՞թեկյանքըմիսիցավելիչէ,և
մարմինը՝հագուստից։
26Ահաերկնքիթռչունները,որովհետևնրանքչեն
ցանում,չենհնձումևչենհավաքումամբարներիմեջ.
բայցձերերկնավորՀայրըկերակրումէնրանց:չէ՞որ
դուքնրանցիցշատավելիլավնեք։
27Ձեզանիցո՞վկարողէմտածելովմեկկանգուն
ավելացնելիրհասակիվրա։
28Իսկինչո՞ւէքմտածումհագուստիմասին.Նայեք
դաշտիշուշաններին,թեինչպեսեննրանքաճում.ոչ
աշխատեն,ոչմանեն:
29Բայցեսասումեմձեզ,որՍողոմոննէլիրամբողջ
փառքովչէրհագնվելնրանցիցմեկինման։
30Ուստի,եթեԱստվածայնպեսէհագցնումդաշտի
խոտը,որնայսօրկա,իսկվաղընետվումէվառարանը,
մի՞թեավելիշատչիհագցնիձեզ,թերահավատներ։
31Ուրեմնմի՛մտածէք՝ըսելով.«Ի՞նչպիտիուտենք»։
կամ՝ի՞նչխմենք։կամ՝«Ինչո՞վպիտիհագնենք»։
32(Որովհետևհեթանոսներըայսբոլորբաներինեն
փնտրում.
33ԲայցնախփնտռեցէքԱստուծոյթագաւորութիւնը
եւանորարդարութիւնը.ևայսբոլորբաներըձեզ
կավելացվեն:
34Ուրեմնմի՛մտածիրվաղվաօրվահամար,
որովհետևվաղվաօրըինքնիրմասինկմտածի։Օրվա
համարբավականէնրաչարությունը։
ԳԼՈՒԽ7
1Մի՛դատեք,որչդատվեք։
2Որովհետեւինչդատաստանովորդատէք՝պիտի
դատուիք.
3Եվինչո՞ւեստեսնումքոեղբորաչքիշյուղը,բայցքո
աչքիգերանըչեստեսնում։
4Կամինչպե՞սկ’ասեսքոեղբորը.ևահաքոաչքում
գերանկա.
5Կեղծավոր,նախքոաչքիցգերանըհանիր.ևայն
ժամանակդուհստակկտեսնես,որքոեղբորաչքից
շյուղըհանես:
6Սուրբըմի՛տվեքշներին,ևձերմարգարիտները
խոզերիառաջմի՛գցեք,որչտրորենդրանքիրենց
ոտքերիտակևդարձյալդառնանուպատառոտենձեզ։
7Խնդրե՛ք,ևկտրվիձեզ.փնտրեցե՛քևկգտնեք.
բախեցէ՛ք,եւպիտիբացուիձեզի:
8Որովհետեւովխնդրումէ,ստանումէ.ևովփնտրում
է,գտնումէ.ևովբախումէ,այնկբացվի:
9Կամձեզնիցո՞րմարդնէ,որինեթեիրորդինհաց
ուզի,քարկտա՞նրան։
10Կամեթեձուկուզի՝օձկտա՞նրան։
11Ուրեմնեթէդուք,որչարէք,գիտէքբարիընծաներ
տալձերզաւակներուն,որքա՜նաւելիձերՀայրը,որ
երկինքնէ,բարիքներպիտիտայանոնց՝որկըխնդրեն
իրենէն։
12Ուրեմնամէնինչ,որկամենումէք,որմարդիկձեզ
անեն,այնպէսէլդուքարէքնրանց,որովհետեւսաեն
օրէնքըեւմարգարէները։
13Մտեքնեղդռնով,որովհետևլայնէդուռը,ևլայնէ
ճանապարհը,որտանումէդեպիկործանում,և
շատերըկան,որմտնումենդրանով։
14Որովհետևնեղէդուռը,ևնեղէճանապարհը,որը
տանումէդեպիկյանք,ևքչերնենայնգտնում։
4

7. Մեթյո
15Զգուշացե՛քսուտմարգարեներից,որոնքգալիսեն
ձեզմոտոչխարիհագուստով,բայցներքուստ
հափշտակողգայլերեն։
16Դուքկճանաչեքնրանցիրենցպտուղներից։Մի՞թե
մարդիկփշիցխաղողենհավաքում,թե՞տատասկից
թուզ։
17Այսպեսէլամենբարիծառլավպտուղէտալիս.
բայցապականածծառըչարպտուղէտալիս:
18Բարիծառըչիկարողչարպտուղտալ,ոչէլ
ապականվածծառըլավպտուղտալ։
19Ամենծառ,որլավպտուղչիտալիս,կտրվումէև
կրակիմեջէգցվում։
20Ուստինրանցպտուղներիցդուքկճանաչեքնրանց:
21Ամենոք,ովինձասումէ՝Տե՛ր,Տե՛ր,չիմտնիերկնքի
արքայությունը.բայցնա,ովկատարումէիմՀոր
կամքը,որերկնքումէ:
22Այնօրըշատերնինձկասեն.ևքոանունովդևերին
հանե՞լես։ևքոանունովշատսքանչելիգործերարե՞լ
ես։
23Եվայնժամանակեսկխոստովանեմնրանց,որես
երբեքչեմճանաչելձեզ.հեռացե՛քինձանից,դուք,որ
անօրինությունեքգործում։
24Ուստի,ովորլսիիմայսխոսքերըևկատարիդրանք,
եսնրանկնմանեցնեմմիիմաստունմարդու,որնիր
տունըկառուցեցժայռիվրա.
25Եվանձրևեկավ,ևհեղեղներըեկան,ևքամիները
փչեցինևհարվածեցինայդտանվրա.ևչընկավ,քանի
որհիմնվածէրժայռիվրա։
26Եվամենոք,ովլսումէիմայսխոսքերըևչի
կատարումդրանք,կնմանվիմիհիմարմարդու,որնիր
տունըկառուցեցավազիվրա.
27Եվանձրևըտեղաց,ևհեղեղներըեկան,և
քամիներըփչեցինևհարվածեցինայդտանվրա.ևայն
ընկավ,ևմեծեղավնրաանկումը:
28Եվեղավայնպես,երբՀիսուսնավարտեցայս
խոսքերը, ժողովուրդը զարմացավ նրա
վարդապետությանվրա.
29Որովհետեւնաուսուցանումէրնրանցորպես
իշխանությունունեցող,եւոչթեինչպեսդպիրները։
ԳԼՈՒԽ8
1Երբնաիջավլեռից,մեծբազմությունգնացնրա
հետևից։
2Եվահամիբորոտեկավևերկրպագեցնրանու
ասաց.
3Յիսուսիրձեռքըերկարեց,դպաւանորուըսաւ.դու
մաքուրեղիր.Եվիսկույննրաբորոտությունը
մաքրվեց։
4Յիսուսըսաւանոր.բայցգնա՛,ցո՛յցտուրքեզ
քահանայինևմատուցի՛րայնընծանը,որպատվիրել
էրՄովսեսը,որպեսվկայություննրանց։
5ԵւերբՅիսուսԿափառնայումմտաւ,մի
հարիւրապետմօտեցաւնրանուաղաչումէրնրան.
6Եվասաց.
7Յիսուսըսաւանոր.
8Հարիւրապետըպատասխանեցեւասաց.
9Որովհետևեսիշխանությանտակգտնվողմարդեմ
ևզինվորներունեմիմտակ.իսկմյուսին.ևիմ
ծառային.«Արաայս,ևնականի»:
10ԵրբՀիսուսըլսեց,զարմացավևասացնրանց,
ովքերհետևումէին.«Ճշմարիտեմասումձեզ.
11Եվեսասումեմձեզ,որշատերըկգանարևելքիցև
արևմուտքիցևկնստենԱբրահամի,Իսահակիև
Հակոբիհետերկնքիարքայությունում։
12Բայցարքայութեանզաւակներըդուրսպիտի
նետուինարտաքինխաւարը.
13Յիսուսըսաւհարիւրապետին.ևինչպեսդու
հավատացիր,այնպեսէլլինիքեզհետ:Եվնրածառան
բժշկվեցնույնժամին։
14ԵւերբՅիսուսմտաւՊետրոսիտունը,տեսաւիր
կնոջմայրըպառկածուտենդովհիւանդ։
15Եվնադիպավնրաձեռքին,ևտենդըթողեցնրան,և
նավերկացավևծառայեցնրանց։
16Երբիրիկունեղաւ,անորմօտբերինշատ
դիւահարներ,որոնքիրխօսքովդուրսհանեցհոգիները,
եւբոլորհիւանդներըբժշկեց։
17ՈրպէսզիկատարուիԵսայիմարգարէիխօսքը,որ
ասումէր.
18ԵրբՅիսուսիրշուրջըմեծբազմութիւնտեսաւ,
հրամայեցգնալմիւսկողմը։
19Դպիրմըմօտենալով՝ըսաւանոր.
20ԵւՅիսուսնրանասաց.բայցմարդուՈրդինուր
չունիիրգլուխըդնելու։
21Նրաաշակերտներիցմեկուրիշնէլասացնրան.
22Յիսուսըսաւանոր.իսկմեռելներըթողթաղեն
իրենցմեռելներին։
23Երբնանաւմտաւ,աշակերտներընրայետեւից
գնացին։
24Եվահա,ծովումմեծփոթորիկբարձրացավ,այն
աստիճան,որնավըծածկվեցալիքներով,բայցնա
քնածէր։
25Նրաաշակերտներըմոտեցաննրան,արթնացրին
նրանուասացին.
26Եւնանրանցասաց.Այնժամանակնավերկացավ
ևսաստեցքամիներինևծովին.ևտիրեցմեծ
հանգստություն:
27Բայցմարդիկզարմացանուասացին.
28Եվերբնաեկավայնկողմը,Գերգեսացիների
երկիրը,նրանհանդիպեցիներկուդիվահարներ,որոնք
դուրսէինգալիսգերեզմաններից՝չափազանցկատաղի,
որպեսզիոչոքչանցնիայդճանապարհով։
29Եվահանրանքաղաղակեցինուասացին.Դուեկել
եսայստեղ՝ժամանակիցշուտմեզտանջելու։
30Եվնրանցիցշատխոզերիերամակլավճանապարհ
կար,որարածեցնումէր։
31Ուստիդևերըաղաչեցիննրանուասացին.
32Եւնաասացնրանց.Եվերբնրանքդուրսեկան,
մտանխոզերիերամակ,ևահախոզերիամբողջ
երամակըկատաղիվազեցմիզառիթափտեղիցդեպի
ծովըևկորավջրերիմեջ։
33Եվնրանք,ովքերպահումէիննրանց,փախանև
գնացինքաղաքևպատմեցինայնամենը,ինչ
պատահելէրդիվահարներին:
34ԵւահաամբողջքաղաքըՅիսուսինընդառաջելաւ,
եւերբնրանտեսան,աղաչումէին,որհեռանայիրենց
ափերից։
ԳԼՈՒԽ9
1Նանաւմըմէջմտաւ,անցաւուեկաւիրքաղաքը։
2Եվահանրամոտբերեցինանդամալույծմիմարդու՝
պառկածմահճակալիվրա.ևՀիսուսը,տեսնելով
5

8. Մեթյո
նրանցհավատքը,ասացանդամալույծին.Որդի՛ս,
քաջալերի՛ր.քոմեղքերըթողվածլինենքեզ:
3Եվահադպիրներիցոմանքիրենցմեջասացին.
4Յիսուսգիտնալովանոնցմտածումները՝ըսաւ.
5Որովհետևավելիհեշտէասել.«Քոմեղքերըներված
ենքեզ».կամասել՝«Վե՛րկացուգնա՛»։
6Բայցորպեսզիդուքիմանաք,որմարդուՈրդին
իշխանությունունիերկրիվրամեղքերըներելու(այն
ժամանակնաասումէանդամալույծին.)Վերկաց,
վերցրուքոանկողինըևգնաքոտուն։
7Նավերկացավևգնացիրտունը։
8Բայցերբբազմությունըտեսավդա,նրանք
զարմացանևփառաբանեցինԱստծուն,որըայդպիսի
իշխանությունէրտվելմարդկանց:
9ԵրբՅիսուսանկէկ’անցնէր,տեսաւՄատթէոս
անունովմիմարդ,որնստածէրմաքսատանը,եւ
ասացնրան.Եվնավերկացավևգնացնրահետևից:
10Եվեղավայնպես,երբՀիսուսըտանըսեղաննստեց,
ահաշատմաքսավորներևմեղավորներեկանև
նստեցիննրաևնրաաշակերտներիհետ:
11Երբփարիսեցիներըտեսան,ասացիննրա
աշակերտներին.
12ԲայցերբՅիսուսլսեցայդ,ասացնրանց.
13Բայցդուքգնացեքևսովորեք,թեինչէնշանակում՝
եսողորմությունկունենամևոչթեզոհ,որովհետևես
չեմեկել՝կանչելուարդարներին,այլ՝մեղավորներին
ապաշխարության։
14ԱյնժամանակՅովհաննէսիաշակերտներըեկան
նրամօտուասացին.
15ԵւՅիսուսնրանցասաց.բայցօրերըպիտիգան,
երբփեսայինպիտիվերցնենանոնցմէ,ուայնատեն
ծոմպիտիպահեն։
16Ոչոքնորկտորիկտորչիդնումհինհագուստիվրա,
որովհետևայն,ինչդրվածէայնլցնելուհամար,
վերցնումէհագուստից,ևպատռվածքնավելիէ
վատանում:
17Նորգինինհինտիկերիմեջչենդնում,այլապես
տիկերըկոտրվումեն,գինինվերջանումէ,ևտիկերը
կորչումեն,բայցնորգինիննորտիկերիմեջենդնում,
ևերկուսնէլպահպանվումեն։
18Մինչնաայսբաներնէրասումնրանց,ահամի
իշխանեկավ,երկրպագեցնրանուասաց.
19ԵւՅիսուսվերկացաւուգնացնրայետեւից,իր
աշակերտներնէլ։
20Եվահամիկին,որըտասներկուտարի
արյունահոսությամբհիվանդէր,եկավնրահետևիցև
դիպավնրահագուստիծայրին.
21Որովհետևնաինքնիրմեջասումէր.
22Յիսուսդարձաւանորուերբտեսաւզայն՝ըսաւ.քո
հավատքըքեզառողջացրելէ:Եվայդժամիցկինը
առողջացավ։
23ԵվերբՀիսուսըմտավիշխանիտունըևտեսավ
աղմկահարներինուժողովրդին,որոնքաղմկումէին.
24Անալըսաւանոնց.Եվնրանքծաղրումէիննրան։
25Բայցերբժողովրդինդուրսհանեցին,նաներս
մտավ,բռնեցնրաձեռքից,ևաղախինըվերկացավ։
26Եվդրահամբավըտարածվեցամբողջայդերկրում։
27ԵւերբՅիսուսայնտեղիցգնաց,երկուկոյրեր
գնացիննրայետեւից՝աղաղակելովուասելով.
28Երբնատունմտավ,կույրերըեկաննրամոտ,և
Հիսուսնասացնրանց.Նրանքասացիննրան.«Այո,
Տե՛ր»:
29Այնժամանակդիպաւնրանցաչքերինուասաց.
30Եվնրանցաչքերըբացվեցին.Յիսուսխստօրէն
պատուիրեցանոնց՝ըսելով.
31Բայցերբնրանքգնացին,նրահամբավը
տարածեցինամբողջերկրում։
32Երբնրանքդուրսէինգալիս,ահանրանբերեցինմի
համրդիվահարի։
33Երբսատանանդուրսհանվեց,համրըխոսեց,և
բազմությունըզարմացավևասաց.
34Բայցփարիսեցիներնասացին.
35Յիսուսշրջեցբոլորքաղաքներովուգիւղերով,
ուսուցանելովանոնցժողովարաններունմէջ,
քարոզելովթագաւորութեանաւետարանըեւբժշկելով
ժողովուրդինմէջեղածամէնհիւանդութիւնեւամէն
ախտ։
36Բայցերբտեսաւբազմութիւնը,գթացանոնցվրայ,
որովհետեւանոնքուշաթափուեցանուցրուեցան
ինչպէսոչխարներ,որոնքհովիւչունեն։
37Այնատենըսաւիրաշակերտներուն.
38Ուրեմնաղօթեցէ՛քհնձիՏիրոջը,որնամշակներ
ուղարկիիրհունձքիհամար։
ԳԼՈՒԽ10
1Եվերբկանչեցիրմոտիրտասներկու
աշակերտներին,նրանցիշխանությունտվեց
անմաքուրոգիներիդեմ՝դուրսհանելունրանցև
բժշկելուամենտեսակհիվանդությունևամենտեսակ
հիվանդություն։
2Տասներկուառաքյալներիանուններըսրանքեն.
Առաջինը՝Սիմոնը,որՊետրոսէկոչվում,ևնրա
եղբայրը՝Անդրեասը.ԶեբեդեոսիորդիՀակոբոսըև
նրաեղբայրՀովհաննեսը.
3ՓիլիպպոսևԲարդուղիմեոս.Թովմասըև
Մատթեոսը՝մաքսավորը.ԱլփեոսիորդիՀակոբոսըև
Լեբբեոսը,որիազգանունըԹադեոսէր.
4ՍիմոնքանանացինևՀուդաԻսկարիովտացին,որը
նույնպեսմատնեցնրան։
5Յիսուսայստասներկուսինուղարկեց,պատուիրեց
նրանց՝ասելով.
6ԲայցավելիշուտգնաԻսրայելիտանկորած
ոչխարներիմոտ։
7Եւմինչգնումէք,քարոզեցէ՛ք՝ասելով,թէերկնքի
արքայութիւնըմօտեցելէ։
8Բուժեցէ՛քհիւանդները,մաքրեցէ՛քբորոտները,
մեռելներըյարուցանեցէ՛ք,դեւերհանեցէ՛ք.ձրի
ստացաք,ձրիտո՛ւր։
9Ձերքսակներումոսկի,արծաթևպղինձմի՛տվեք,
10Ոչէլպարկձերճանապարհիհամար,ոչերկու
վերարկու,ոչկոշիկ,ոչէլցուպ,որովհետևբանվորն
արժանիէիրկերակուրին։
11Եվինչքաղաքկամքաղաքէլորմտնեք,հարցրեք,
թեովէայնտեղարժանի.ևայնտեղմնացեք,մինչևոր
այնտեղիցգնաք:
12Եւերբտունմտնէք,բարեւեցէք։
13Եվեթետուննարժանիէ,թողձերխաղաղությունը
գանրավրա,իսկեթեարժանիչէ,ձերխաղաղությունը
թողվերադառնաձեզ։
14Եվովչիընդունումձեզևչիլսումձերխոսքերը,երբ
դուքդուրսեքգալիսայդտնիցկամքաղաքից,
թափահարեքձերոտքերիփոշին։
6

9. Մեթյո
15Ճշմարիտեմասումձեզ,դատաստանիօրըՍոդոմի
ևԳոմորիերկրիհամարավելիտանելիկլինի,քանայն
քաղաքիհամար։
16Ահաեսձեզուղարկումեմորպեսոչխարներ
գայլերիմեջ.
17Բայցզգուշացէ՛քմարդոցմէ,որովհետեւանոնքձեզ
պիտիմատնենատեաններուն,եւպիտիխարազանեն
ձեզիրենցժողովարաններունմէջ.
18Եվդուքկբերեքկառավարիչներիևթագավորների
առաջ՝հանունինձ,որպեսվկայություննրանցև
հեթանոսներիդեմ։
19Բայցերբձեզմատնեն,մի՛մտածէք,թէինչպէսկամ
ինչպիտիխօսէք.
20Որովհետեւդուքչէքորկըխօսիք,հապաձերՀօր
Հոգին,որկըխօսիձերմէջ:
21Եղբայրըեղբօրըմահուպիտիմատնի,իսկհայրը՝
զաւակին,իսկզաւակներըպիտիվերկենանիրենց
ծնողներիդէմուզանոնքպիտիսպաննեն։
22Եվդուքբոլորմարդկանցիցատելիկլինեքիմ
անվանհամար,բայցնա,ովմինչևվերջհամբերի,
կփրկվի։
23Բայցերբձեզհալածենայսքաղաքում,փախեք
ուրիշը,քանիորճշմարիտեմասումձեզ.
24Աշակերտըիրտիրոջիցվերչէ,ոչէլծառանիր
տիրոջից։
25Բավականէ,որաշակերտըլինիիրտիրոջպես,իսկ
ծառան՝իրտիրոջնման։ԵթէտանտիրոջըԲէեղզեբուղ
ենկոչել,որքա՜նաւելինորատանիցըպիտիկոչեն։
26Ուրեմնմիվախեցեքնրանցից.ևթաքնվեց,դա
հայտնիչիլինի:
27Ինչորասումեմձեզխավարիմեջ,թողխոսեք
լույսիմեջ,ևինչորլսումեքականջներում,քարոզեք
տանիքներիվրա։
28Եվմիվախեցեքնրանցից,ովքերսպանումեն
մարմինը,բայցչենկարողսպանելհոգին.
29Չէ՞որերկուճնճղուկըվաճառվումէմեկֆարթի
դիմաց։ևնրանցիցմեկըգետնինչիընկնիառանցձեր
Հոր:
30Բայցքոգլխիբոլորմազերըհաշվվածեն։
31Ուրեմնմիվախեցեք,դուքշատճնճղուկներից
ավելիարժեքավորեք։
32Ուրեմնովորինձկխոստովանիմարդկանցառաջ,
եսէլնրանկխոստովանեմիմՀորառաջ,որերկնքում
է։
33Բայցովորինձուրանայմարդկանցառջև,եսէլ
նրանկուրանամիմՀորառաջ,որերկնքումէ։
34Մի՛կարծեք,թեեսեկելեմերկրիվրա
խաղաղությունուղարկելու.եսեկելեմոչթե
խաղաղությունուղարկելու,այլ՝սուր։
35Որովհետեւեսեկայզանազանելումարդունիր
հօրմէ,եւաղջկան՝իրմօր,եւհարսին՝իրսկեսուրէն։
36Եվմարդութշնամիներըկլինենիրընտանիքից։
37Նա,ովսիրումէհորըկամմորըինձնիցավելի,
արժանիչէինձ,ևովսիրումէորդունկամաղջկան
ինձնիցավելի,արժանիչէինձ։
38Եվնա,ովչիվերցնումիրխաչըևչիհետևումինձ,
արժանիչէինձ:
39Ովգտնումէիրանձը,կկորցնիայն,ևովկորցնումէ
իրանձըինձհամար,կգտնիայն։
40Նա,ովընդունումէձեզ,ընդունումէինձ,ևով
ընդունումէինձ,ընդունումէնրան,ովինձուղարկեց:
41Նա,ովմարգարեինընդունումէմարգարեի
անունով,մարգարեիվարձատրությունկստանա.ևով
ընդունումէարդարմարդունարդարիանունով,
արդարիվարձատրությունկստանա։
42Եվովորայսփոքրիկներիցմեկինմիայնմիբաժակ
սառըջուրտախմելուաշակերտիանունով,ճշմարիտ
եմասումձեզ,նաչիկորցնիիրվարձքը:
ԳԼՈՒԽ11
1ԵւերբՅիսուսվերջացրեցիրտասներկու
աշակերտներինպատուիրելը,գնացայնտեղից՝
ուսուցանելուեւքարոզելունրանցքաղաքներում։
2ԵրբՀովհաննեսըբանտումլսեցՔրիստոսիգործերը,
ուղարկեցիրաշակերտներիցերկուսին.
3Եւնրանասաց.
4Հիսուսըպատասխանեցևասացնրանց.
5Կույրերըտեսնումեն,ևկաղերըքայլումեն,
բորոտներըմաքրվումեն,ևխուլերըլսումեն,
մեռելներըհարությունենառնում,ևաղքատներին
ավետարանըքարոզվումէնրանց։
6Եվերանելիէնա,ովչիգայթակղվիինձանով։
7Երբնրանքհեռանումէին,Հիսուսըսկսեցժողովրդին
ասելՀովհաննեսիմասին.«Ի՞նչտեսնելուդուրսեկաք
անապատ»։Քամուցցնցվածեղեգնե՞ր։
8Բայցի՞նչտեսնելուդուրսեկաք.Փափուկզգեստ
հագածմարդ.ահանրանք,ովքերփափուկհագուստ
ենհագնում,թագավորներիտներումեն։
9Բայցի՞նչտեսնելուդուրսեկաք.Մարգարե?այո,ես
ասումեմձեզ,ևավելին,քանմարգարե:
10Որովհետևսաէնա,որիմասինգրվածէ.
11Ճշմարիտեմասումձեզ,կանանցիցծնվածներիմեջ
ՀովհաննեսՄկրտիչիցմեծըչիբարձրացել.
12ԵւՅովհաննէսՄկրտչիօրերիցմինչեւհիմաերկնքի
արքայութիւնըբռնութեանէենթարկւում,եւ
դաժաններըբռնութեամբենվերցնումայն։
13Որովհետեւբոլորմարգարէներըեւօրէնքը
մարգարէացանմինչեւՅովհաննէս.
14Եվեթեդուքուզումեքստանալայն,սաԵղիանէ,
որըպետքէգար:
15Ովլսելուականջունի,թողլսի։
16Բայցինչի՞նմանեցնեմայսսերունդը.Դանմանէ
այներեխաներին,ովքերնստածենշուկաներումև
կանչումենիրենցընկերներին.
17Եւասացին.մենքսգացինքձեզհամար,իսկդուք
չողբաք։
18ՈրովհետեւՅովհաննէսըեկաւ՝ո՛չուտումէր,ո՛չ
խմում,եւասումեն.
19ՄարդուՈրդինեկավ,ուտումուխմումէր,ևասում
են.Բայցիմաստությունըարդարացվածէնրա
երեխաներիհամար:
20Այնուհետևնասկսեցնախատելայնքաղաքներին,
որտեղարվելէիննրազորավորգործերիմեծմասը,
քանիորնրանքչապաշխարեցին.
21Վա՜յքեզ,Քորազին.վա՜յքեզ,Բեթսայիդա։
որովհետևեթեայնզորավորգործերը,որարվեցինձեր
մեջ,արվեինՏյուրոսումևՍիդոնում,նրանքվաղուց
ապաշխարածկլինեինքուրձովևմոխիրով:
22Բայցեսասումեմձեզ,որՏյուրոսիևՍիդոնի
համարավելիտանելիկլինիդատաստանիօրը,քան
ձեզ։
7

10. Մեթյո
23Եվդու,Կափառնայում,որբարձրացրիրմինչև
երկինք,պիտիիջնեսդժոխք,որովհետևեթեայն
զորավորգործերը,որարվելենքոմեջ,արվածլինեին
Սոդոմում,այնկմնարմինչևայսօր։
24Բայցեսասումեմձեզ,որդատաստանիօրը
Սոդոմիերկրիհամարավելիտանելիկլինի,քանձեզ։
25ԱյնատենՅիսուսպատասխանեցեւըսաւ.
26Այդպեսէլ,Հա՛յր,որովհետևայդպեսլավթվացքո
աչքին։
27ԱմենինչինձտրվածէիմՀորից,ևոչոքչի
ճանաչումՈրդուն,եթեոչՀայրը.ոչոքչիճանաչում
Հայրը,բացիՈրդուց,ևնա,ումՈրդինկամենա
հայտնելնրան:
28Ինձմոտեկեք,դուքբոլորդ,որաշխատումև
ծանրաբեռնվածեք,ևեսձեզհանգիստկտամ։
29Վերցրե՛քիմլուծըձերվրաևսովորե՛քինձնից.
քանզիեսհեզեմևսրտովխոնարհ,ևդուքհանգիստ
կգտնեքձերհոգիներիհամար:
30Որովհետևիմլուծըքաղցրէ,ևիմբեռը՝թեթև։
ԳԼՈՒԽ12
1ԱյնժամանակՅիսուսշաբաթօրըգնացցորենի
միջով.իսկնրաաշակերտներըքաղցածէինուսկսեցին
հասկերպոկելուուտել։
2Բայցերբփարիսեցիներըտեսան,ասացիննրան.
3Բայցնանրանցասաց.
4Ինչպե՞սնամտավԱստծոտունըևկերավ
առաջնահերթությանհացը,որըթույլատրվածչէր
ուտելիրենևնրանց,ովքերնրահետէին,այլմիայն
քահանաներին։
5Կամօրէնքումչե՞քկարդացել,թէինչպէսշաբաթ
օրերինտաճարումքահանաներըպղծումենշաբաթը
եւանարատեն։
6Բայցեսասումեմձեզ,որայստեղումտաճարիցմեծ
մեկնէ։
7Բայցեթեիմանայիք,թեդաինչէնշանակում,ես
ողորմությունկունենամևոչթեզոհ,դուքչէիք
դատապարտիանմեղներին։
8ՈրովհետեւՄարդուՈրդինՏէրէնոյնիսկշաբաթ
օրուայ։
9Եւերբնաայնտեղիցգնաց,գնացնրանց
ժողովարանը.
10Եվահամիմարդկար,որիձեռքըչորացելէր։
Նրանքհարցրիննրանուասացին.որնրանմեղադրեն։
11Եւնանրանցասաց.
12Ուրեմնորքա՞նէմարդըոչխարիցլավ։Ուստի
օրինավորէշաբաթօրըլավանել:
13Այնժամանակնաասացայդմարդուն.Եվնա
երկարեցայն.ևայնամբողջությամբվերականգնվեց,
ինչպեսմյուսը։
14Այնժամանակփարիսեցիներըդուրսելանևնրա
դեմխորհուրդարեցին,թեինչպեսկործանեննրան։
15ԲայցերբՅիսուսիմացաւ,հեռացաւայնտեղից.
16Եվպատվիրեցնրանց,որիրենչհայտնեն.
17ՈրպեսզիկատարվիԵսայիմարգարեիկողմից
ասվածը.
18Ահաիմծառային,որինեսընտրելեմ.իմսիրելին,
որինիմհոգինհաճելիէ.եսիմհոգինկդնեմնրավրա,
ևնաիրդատաստանըցույցկտահեթանոսներին:
19Նաչպիտիկռվիևչբղավի.ոչոքչիլսինրաձայնը
փողոցներում։
20Կոտրածեղեգընաչիկոտրի,ևծխացողկտավըչի
հանգցնի,մինչևորդատաստանըհաղթական
չուղարկի։
21Եւհեթանոսներընորաանունովպիտիապաւինեն։
22Այնժամանակնրամոտբերեցինմիդիվահար՝կույր
ևհամր,ևնաբժշկեցնրան,այնպես,որկույրնու
համրըխոսեցինևտեսան:
23Ամբողջժողովուրդըզարմացավուասաց.«Սա
Դավթիորդինչէ՞։
24Բայցերբփարիսեցիներըլսեցին,ասացին.
25Յիսուսգիտնալովանոնցմտածումները՝ըսաւ
անոնց.եւիւրաքանչիւրքաղաքկամտունբաժնուած
ինքնիրդէմչպիտիկանգնի:
26ԵվեթեսատանանդուրսէհանումՍատանային,
նաբաժանվումէիրդեմ.ինչպե՞սպիտիկանգնինրա
թագավորությունը։
27ԻսկեթէեսԲէեղզեբուղիմիջոցովհանումեմ
դեւերին,ձերզաւակներըո՞ւմմիջոցովեննրանց
հանում։ուստինրանքկլինենձերդատավորները:
28ԲայցեթեեսհանումեմդևերինԱստծոՀոգով,
ուրեմնԱստծոարքայությունըհասելէձեզ:
29Կամէլինչպե՞սկարելիէուժեղմարդուտունմտնել
ևկողոպտելնրաունեցվածքը,եթենախուժեղ
մարդունչկապի։ևհետոնակփչացնիիրտունը:
30Ովինձհետչէ,իմդեմէ.ևովինձհետչիհավաքում,
ցրվումէ։
31Ուստիեսասումեմձեզ,ամենտեսակիմեղքև
հայհոյանքպիտիներվիմարդկանց,բայցՍուրբՀոգու
դեմհայհոյանքըչիներվիմարդկանց:
32ԵվովորմարդուՈրդուդեմխոսքասի,նրան
կներվի,իսկովորՍուրբՀոգուդեմխոսի,նրանչի
ներվիոչայսաշխարհում,ոչէլգալիքաշխարհում:
33Կամծառըբարիդարձրու,ևնրապտուղըլավ.
այլապեսծառըապականեք,ևնրապտուղը
ապականեք,քանիործառըճանաչվումէիրպտղից:
34Ո՛վիժերիսերունդ,ինչպե՞սկարողեք,որչարեք,
բարիբաներխոսել։քանզիսրտիառատությունից
բերաննէխոսում։
35Բարիմարդըսրտիբարիգանձիցբարիբաներէ
հանում,իսկչարմարդըչարգանձիցչարբաներէ
հանում։
36Բայցեսասումեմձեզ,որամենդատարկխոսք,որ
մարդիկկխոսեն,դատաստանիօրըհաշիվկտանդրա
համար։
37Որովհետևքոխոսքերովպիտիարդարանաս,ևքո
խոսքերովկդատապարտվես։
38Այնժամանակդպիրներիցուփարիսեցիներից
ոմանքպատասխանեցին.«Վարդապե՛տ,քեզնիցնշան
ենքուզումտեսնել»:
39Անալպատասխանեցանոնց.«Չարուշնացող
սերունդընշանկըփնտռէ.եւոչմինշանպիտիտրվի
նրան,այլմիայնՀովնանմարգարեինշանը:
40ՈրովհետեւինչպէսՅովնաննէրերեքօրուերեք
գիշերկետիորովայնում.այնպեսէլմարդուՈրդին
կլինիերեքօրուերեքգիշերերկրիսրտում։
41Նինվեիմարդիկդատաստանիժամանակկկանգնեն
այսսերնդիհետևկդատապարտեննրան.ևահա
Հովնանիցմեծնայստեղէ։
42Հարավիթագուհինդատաստանիժամանակվեր
կկենաայսսերնդիհետևկդատապարտինրան,քանի
որնաեկելէերկրիծայրերից՝լսելուՍողոմոնի
իմաստությունը.ևահաՍողոմոնիցմեծնայստեղէ։
8

11. Մեթյո
43Երբանմաքուրոգինդուրսէգալիսմարդումիջից,
նաշրջումէչորտեղերով,հանգստությունէփնտրում
ևչիգտնում։
44Այնժամանակնաասաց.ևերբնագալիսէ,գտնում
էայնդատարկ,ավլվածևզարդարված:
45Այնժամանակնագնումէևիրհետվերցնում
իրենիցավելիչարեօթըուրիշոգիներ,ևնրանքմտնում
ենայնտեղևբնակվումայնտեղ,ևայդմարդուվերջին
վիճակըավելիվատէ,քանառաջինը:Այդպեսկլինի
նաևայսամբարիշտսերնդիհամար:
46Մինչնադեռխոսումէրժողովրդիհետ,ահանրա
մայրնունրաեղբայրներըկանգնածէինդրսումև
ուզումէինխոսելնրահետ:
47Այնատենմէկըըսաւանոր.
48Բայցնապատասխանեցևասացիրենպատմողին.
«Ո՞վէիմմայրը»:իսկովքե՞րենիմեղբայրները։
49Նամեկնեցիրձեռքըդեպիիրաշակերտներըև
ասաց.
50ՈրովհետեւովորկատարումէիմՀօրկամքը,որ
երկնքումէ,նաէիմեղբայրը,քոյրըեւմայրը:
ԳԼՈՒԽ13
1ՆույնօրըՀիսուսըդուրսեկավտնիցևնստեցծովի
եզերքին։
2Եվմեծբազմությունհավաքվեցնրամոտ,այնպեսոր
նանավմտավևնստեց.ևամբողջբազմությունը
կանգնեցափին։
3Նաշատբաներասացնրանցառակներով՝ասելով.
4Եվերբնացանեց,որոշսերմերընկանճանապարհին,
ևթռչուններըեկանևկերանդրանք։
5Ոմանքընկանքարքարոտտեղերիվրա,որտեղշատ
հողչունեին,ևանմիջապեսբուսան,քանիորհողի
խորությունչունեին։
6Երբարևըծագեց,նրանքխանձվեցին.ևքանիոր
արմատչունեին,չորացան։
7Եվմիքանիսնընկանփշերիմեջ.եւփշերըբուսած՝
խեղդեցինզանոնք:
8Բայցմիուրիշնընկավլավհողիմեջևպտուղբերեց՝
մեկըհարյուրապատիկ,մյուսը՝վաթսունապատիկ,
մյուսը՝երեսունապատիկ։
9Ովլսելուականջունի,թողլսի։
10Աշակերտներըմոտենալով՝ասացիննրան.«Ինչո՞ւ
եսնրանցհետառակներովխոսում»:
11Նապատասխանեցևասացնրանց.
12Որովհետեւովորունի,նրանպիտիտրուի,եւնա
աւելիշատպիտիունենայ,իսկովչունի,նրանիցպիտի
վերցուիայն,ինչորունի։
13Ուստիառակներովեմխօսումնրանցհետ.ևլսելով՝
չենլսումևչենհասկանում։
14ԵվնրանցմեջկատարվումէԵսայիայի
մարգարեությունը,որնասումէ.եւտեսնելովպիտի
տեսնէքուչեստեսներ:
15Որովհետևայսժողովրդիսիրտըխայտառակէ,և
նրանցականջներըխամրածենլսելուց,ևնրանց
աչքերըփակեն.որպէսզիերբեւէչտեսնենիրենց
աչքերով,լսենիրենցականջներով,հասկանանիրենց
սրտով,դարձիչգան,իսկեսբժշկեմնրանց:
16Բայցերանիձերաչքերին,որտեսնումեն,ևձեր
ականջներին,որլսումեն։
17Քանզիճշմարիտեմասումձեզ,որշատ
մարգարեներևարդարմարդիկցանկացելենտեսնել
այն,ինչդուքտեսնումեք,ևչենտեսելդրանք.ևլսել
այն,ինչդուքլսումեք,բայցչեքլսել:
18Ուրեմնլսեցէ՛քսերմնացանիառակը.
19Երբորևէմեկըլսումէթագավորությանխոսքըևչի
հասկանումայն,այնժամանակչարըգալիսէևբռնում
էայն,ինչցանվելէնրասրտում։Սանաէ,ովսերմ
ստացավճանապարհին:
20Բայցովորսերմնընդունեցքարքարոտտեղերում,
նաէ,ովլսումէխոսքը,ևուրախությամբընդունումէ
այն.
21Սակայննաարմատչունիիրմեջ,այլմնումէորոշ
ժամանակով,քանիորերբնեղությունկամհալածանք
էառաջանումխոսքիպատճառով,նագայթակղվումէ։
22Նա,ովսերմէստացելփշերիմեջ,նաէ,ովլսումէ
խոսքը.ևայսաշխարհիհոգսըևհարստության
խաբեությունըխեղդումենխոսքը,ևնադառնումէ
անպտուղ:
23Բայցբարիհողիմեջսերմստացողընաէ,ովլսումէ
խոսքըևհասկանումէայն.որընաևպտուղէտալիսև
տալիս՝մեկըհարյուրապատիկ,մյուսը՝վաթսուն,
մյուսը՝երեսուն։
24Միուրիշառակէլնրանցասաց.
25Բայցմինչմարդիկքնածէին,նրաթշնամինեկավ,
որոմցանեցցորենիմեջևգնաց։
26Բայցերբսայրըբուսաւուպտուղտուաւ,որոմնալ
երեւցաւ։
27Տանտիրոջծառաներըեկանևասացիննրան.
Ուրեմնորտեղի՞ցէորոմը։
28Նաասացնրանց.Ծառաներընրանասացին.
29Բայցնաասաց.գուցէորոմըհաւաքելուժամանակ
անորհետցորեննալարմատախիլանէք։
30Թողերկուսնէլմիասինաճենմինչևհունձը,ևհնձի
ժամանակեսկասեմհնձողներին.
31Մեկայլառակէլնրանցասաց.
32Որնիսկապեսփոքրագույնէբոլորսերմերից,բայց
երբաճումէ,ամենիցմեծնէխոտաբույսերիմեջև
դառնումէծառ,այնպեսորերկնքիթռչուններըգալիս
ևհանգստանումեննրաճյուղերիմեջ։
33Միուրիշառակէլասացնրանց.Երկնքի
արքայությունընմանէթթխմորի,որըմիկինվերցրեց
ևթաքցրեցերեքչափալյուրիմեջ,մինչևորամբողջը
խմորվեց:
34ԱյսբոլորբաներըՅիսուսառակներովխօսեց
բազմութեան.եւառանցառակիչխօսեցաւանոնց:
35Որպեսզիկատարվիմարգարեիկողմիցասվածը,որ
ասումէր.Եսկասեմբաներ,որոնքգաղտնիենպահվել
աշխարհիսկզբից:
36ԱյնատենՅիսուսարձակեցբազմութիւնըումտաւ
տուն,իսկիրաշակերտներըեկանանորուըսին.
37Նապատասխանեցևասացնրանց.
38Դաշտնաշխարհնէ.բարիսերմըարքայության
որդիներնեն.բայցորոմներըամբարիշտիորդիներնեն.
39Նրանցցանողթշնամինսատանանէ.բերքը
աշխարհիվերջնէ.իսկհնձողներըհրեշտակներնեն։
40Ուրեմնորոմներըկըհաւաքուինուկըայրուին
կրակիմէջ.այդպեսկլինիայսաշխարհիվերջում:
41ՄարդուՈրդինկուղարկիիրհրեշտակներին,և
նրանքիրթագավորությունիցկհավաքենբոլոր
գայթակղիչներըևանօրենությունները.
42Եւզանոնքկրակիհնոցիմէջպիտինետեն.
9

12. Մեթյո
43Այնժամանակարդարներըարևիպեսկփայլեն
իրենցՀորարքայությունում:Ովլսելուականջունի,
թողլսի։
44Կրկին,երկնքիարքայությունընմանէդաշտում
թաքցվածգանձի.այն,երբմարդըգտնումէ,թաքցնում
է,ևդրաուրախությունիցգնումևվաճառումէայն
ամենը,ինչունի,ևգնումէայդարտը:
45Կրկին,երկնքիարքայությունընմանէ
վաճառականի,որըփնտրումէգեղեցիկմարգարիտներ.
46Նա,երբգտավմիթանկարժեքմարգարիտ,գնաց,
վաճառեցիրամբողջունեցածըևգնեցայն։
47Դարձեալ՝երկնքիարքայութիւնընմանէուռկանի,
որնետուեցաւծովըեւհաւաքուեցամէնտեսակ.
48Որը,երբլցվեց,նրանքափդուրսեկանևնստեցին,
ևլավըհավաքեցինանոթներիմեջ,իսկչարըդեն
նետեցին։
49Այդպեսկլինիաշխարհիվերջում.հրեշտակները
դուրսկգանևկբաժանենամբարիշտներին
արդարներիմիջից,
50Եւզանոնքկրակիհնոցըպիտինետեն.
51Յիսուսըսաւանոնց.«Հասկացա՞քայսբոլորը.
Նրանքասացիննրան.«Այո,Տե՛ր»:
52Այնժամանակնանրանցասաց.
53Եվեղավայնպես,որերբՀիսուսնավարտեցայս
առակները,նագնացայնտեղից:
54Եվերբնաեկավիրերկիրը,ուսուցանումէրնրանց
իրենցժողովարանում,այնաստիճան,որնրանք
զարմանումէինևասում.
55Սաատաղձագործիորդինչէ՞.նրամայրըՄարիամ
չէ՞։ևնրաեղբայրները՝Հակոբոսը,Հովսեսը,Սիմոննու
Հուդան։
56Իսկնրաքույրերը,չէ՞որնրանքբոլորըմեզհետեն։
Ուրեմնորտեղի՞ցայսմարդունայսբոլորը.
57Եվնրանքգայթակղվեցիննրանից:ԲայցՅիսուս
նրանցասաց.
58Եվնաայնտեղշատզորավորգործերչարեցնրանց
անհավատությանպատճառով:
ԳԼՈՒԽ14
1ԱյնժամանակՀերովդեսչորրորդապետըլսեց
Հիսուսիհամբավը.
2Եւասացիրծառաներին.ՍաՅովհաննէսՄկրտիչնէ.
նահարությունէառելմեռելներից.և,հետևաբար,
զորավորգործերենդրսևորվումնրամեջ:
3ՈրովհետեւՀերովդէսբռնածէրՅովհաննէսը,կապեց
զայնուբանտարկեցիրեղբօր՝Փիլիպպոսիկնոջ՝
Հերովդիայիպատճառով։
4ՈրովհետեւՅովհաննէսնասացնրան.
5Եւերբուզեցնրանսպանել,վախեցաւբազմութիւնից,
որովհետեւնրանմարգարէէինհամարում։
6ԲայցերբՀերովդեսիծննդյանօրնէր,Հերովդիայի
աղջիկըպարեցնրանցառաջևուրախացրեց
Հերովդեսին։
7Որովհետևնաերդումովխոստացավտալնրանայն,
ինչնակխնդրի։
8Իսկնա,նախապեսխրատվածլինելովիրմորկողմից,
ասաց.
9Թագավորըզղջաց,սակայներդմանևնրահետճաշի
համարնստածներիհամարհրամայեցտալնրան։
10ԵւնամարդուղարկեցեւգլխատեցՅովհաննէսին
բանտում։
11Նրագլուխըբերեցինմիլիցքավորիչիմեջևտվեցին
աղջկան,ևնաայնբերեցիրմորը։
12Եվնրաաշակերտներըեկան,վերցրեցինմարմինը,
թաղեցինևգնացինևպատմեցինՀիսուսին։
13ԵրբՅիսուսլսեցայդմասին,անկէնաւովմեկնեցաւ
միամայիտեղ,առանձին,եւերբժողովուրդըլսեց,
ոտքովգնացքաղաքներէնդուրս:
14Յիսուսդուրսելաւ,տեսաւմեծբազմութիւն,գթաց
անոնցհանդէպ,եւբժշկեցանոնցհիւանդները։
15Երբիրիկունեղաւ,անորաշակերտներըեկանու
ըսին.արձակեցէ՛քբազմութիւնը,որպէսզիգնան
գիւղերըեւիրենցհամարուտելիքգնեն։
16Յիսուսըսաւանոնց.տո՛ւրնրանցուտեն։
17Նրանքասացիննրան.«Մենքայստեղունենքմիայն
հինգհացևերկուձուկ»:
18Նաասաց.
19Եվնահրամայեցժողովրդիննստելխոտիվրա,և
վերցրեցհինգնկանակներնուերկուձկներըևնայեց
դեպիերկինք,օրհնեց,կտրեցևհացերըտվեցիր
աշակերտներին,իսկաշակերտները՝բազմությանը..
20Բոլորնէլկերանուկշտացան,մնացածբեկորներից
վերցրինտասներկուզամբյուղլիքը։
21Եվնրանք,ովքերկերան,մոտհինգհազար
տղամարդէին,բացիկանանցուերեխաներից։
22ԵւիսկոյնՅիսուսստիպեցիրաշակերտներին,որ
նաւմտնենեւիրենիցառաջանցնենմիւսկողմը,մինչ
նաարձակումէժողովրդին։
23Եւերբարձակեցժողովրդին,առանձինլեռ
բարձրացաւաղօթելու.
24Բայցնավըայժմծովիմեջէր՝ալիքներովշփոթված,
քանիորքամինհակառակէր։
25ԳիշերվաչորրորդժամինՀիսուսըգնացնրանցմոտ՝
քայլելովծովիվրայով։
26Երբաշակերտներըտեսաննրանծովիվրայով
քայլելիս,խռովվեցինուասացին.ևնրանքվախից
աղաղակեցին.
27ԲայցիսկոյնՅիսուսխօսեցաւանոնց՝ըսելով.դա
եսեմ;միվախեցիր.
28Պետրոսըպատասխանեցնրանուասաց.
29Նաասաց.ԵվերբՊետրոսընավիցիջավ,քայլեց
ջրիվրայով՝գնալուՀիսուսիմոտ։
30Բայցերբտեսաւքամինսաստիկ,վախեցաւ.և
սկսելովխորտակվել՝աղաղակեց՝ասելով.«Տե՛ր,
փրկի՛րինձ»։
31Յիսուսիսկոյներկարեցձեռքը,բռնեցզայնուըսաւ
անոր.
32Երբնավմտան,քամինդադարեց։
33Այնատեննաւինմէջեղողներըեկանու
երկրպագեցինանոր՝ըսելով.
34Երբնրանքանցան,եկանԳեննեսարեթիերկիրը։
35Եվերբայդտեղիմարդիկճանաչեցիննրան,
ուղարկեցինամբողջշրջակայքըևբերեցիննրամոտ
բոլորհիվանդներին.
36Եվաղաչեցիննրան,որմիայնդիպչեննրա
հանդերձիծայրին.
ԳԼՈՒԽ15
1ԱյնժամանակԵրուսաղեմիցեկածդպիրներնու
փարիսեցիներըեկանՀիսուսիմոտևասացին.
10

13. Մեթյո
2Ինչո՞ւենքոաշակերտներըխախտումերեցների
ավանդույթը։քանիորհացուտելիսձեռքերըչեն
լվանում։
3Բայցնապատասխանեցևասացնրանց.
4ՈրովհետևԱստվածպատվիրեց՝ասելով.
5Բայցդուքասումեք.«Ովորիրհօրըկամմօրնասի.
6Եվմի՛հարգեքիրհորըկամմորը,նաազատկլինի։
Այսպիսով,դուքձերավանդույթովանհետացրելեք
Աստծոպատվիրանը:
7Կեղծավորնե՛ր,Եսայիանլավմարգարեացավձեր
մասին՝ասելով.
8Այսժողովուրդըիրբերանովմոտենումէինձևիր
շուրթերովէինձպատվում.բայցնրանցսիրտըհեռուէ
ինձանից:
9Բայցիզուրենինձերկրպագում,ուսուցանումեն
մարդկանցպատվիրաններըվարդապետությունների
համար:
10Եվնականչեցբազմությանըևասացնրանց.
11Այն,ինչբերանէմտնում,չիպղծումմարդուն.բայց
ինչորդուրսէգալիսբերանից,նապղծումէմարդուն:
12Այնժամանակնրաաշակերտներըեկանևասացին
նրան.
13Բայցնապատասխանեցևասաց.
14Բացթողնրանց.նրանքկույրերիառաջնորդներեն։
Եվեթեկույրըկույրինառաջնորդի,երկուսնէլփոսը
կընկնեն։
15ԱյնժամանակՊետրոսըպատասխանեցևասաց
նրան.
16Յիսուսըսաւ.
17Դուդեռչե՞քհասկանում,որինչորբերանիցէ
մտնում,որովայննէմտնումևդուրսէնետվումջրհորի
մեջ։
18Բայցբերանիցդուրսեկողբաներըսրտիցենդուրս
գալիս.ևնրանքպղծումենմարդուն:
19Որովհետևսրտիցդուրսենգալիսչարմտքերը,
սպանությունները,շնությունները,պոռնկությունները,
գողությունները, սուտ վկայությունները,
հայհոյանքները.
20Սրանքենայնբաները,որոնքպղծումենմարդուն,
բայցանլվաձեռքերովուտելըմարդունչիպղծում։
21ԱյնժամանակՅիսուսայնտեղիցգնացուգնաց
ՏիւրոսիուՍիդոնիսահմանները։
22Եվահա,միքանանացիմիկինդուրսեկավնույն
ափերիցևաղաղակեցնրանուասաց.աղջիկսսաստիկ
վրդովվածէսատանայով:
23Բայցնաոչմիբառչպատասխանեցնրան։Նրա
աշակերտներըմոտեցան,աղաչեցիննրանուասացին.
որովհետեւնաաղաղակումէմերետեւից:
24Բայցնապատասխանեցևասաց.
25Այնժամանակնաեկավ,երկրպագեցնրանուասաց.
26Բայցնապատասխանեցևասաց.
27Եվնաասաց.
28ԱյնատենՅիսուսպատասխանեցանոր.Եվնրա
դուստրըբժշկվեցհենցայդժամից։
29Յիսուսանկէմեկնելով՝մօտեցաւԳալիլեայիծովուն.
ևբարձրացավլեռըևնստեցայնտեղ:
30Շատժողովուրդներեկանանոր՝ունենալովկաղեր,
կոյրեր,համրեր,հաշմանդամներեւշատուրիշներ,ու
ցածգցեցինՅիսուսիոտքերունառջեւ.եւբժշկեց
զնոսա:
31Այնաստիճան,որբազմությունըզարմացավ,երբ
տեսավհամրերին՝խոսելու,հաշմանդամներին՝առողջ,
կաղերին՝քայլելուևկույրերին՝տեսնելու,և
փառաբանումէինԻսրայելիԱստծուն։
32ԱյնժամանակՅիսուսիրմօտկանչեցիր
աշակերտներինուասաց.
33Նրաաշակերտներընրանասացին.
34Յիսուսըսաւանոնց.«Քանի՞նկանակունիք»:
Նրանքասացին.«Յոթևմիքանիձուկ»:
35Եվնահրամայեցբազմությանընստելգետնին։
36Եւվերցրեցեօթընկանակներնուձկները,
գոհութիւնյայտնեց,կտրեցդրանքուտուեցիր
աշակերտներին,իսկաշակերտները՝բազմութեանը:
37Բոլորըկերանուկշտացան,ումնացած
կտորտանքիցյոթզամբյուղլիքըվերցրին։
38Եվնրանք,ովքերկերան,չորսհազարտղամարդէին,
բացիկանանցիցևերեխաներից:
39Եւնաարձակեցժողովրդին,նաւառաւումտաւ
Մագդաղայիսահմանները։
ԳԼՈՒԽ16
1Փարիսեցիներնէլ՝սադուկեցիներիհետ,եկանև
գայթակղելովնրանխնդրեցին,որերկնքիցնշանցույց
տաիրենց։
2Նապատասխանեցևասացնրանց.
3Իսկառաւօտեան,այսօրվատեղանակէլինելու,
որովհետեւերկինքըկարմիրէուխոնարհ։Ով
կեղծավորներ,դուքկարողեքտեսնելերկնքիերեսը.
բայցչէ՞քկարողզանազանելժամանակներինշանները:
4Չարուշնացողսերունդընշանէփնտրում.ևնրան
նշանչիտրվի,բացիՀովնանմարգարեինշանից։Եվ
նաթողեցնրանցուգնաց։
5Երբնրաաշակերտներըեկանայնկողմը,մոռացան
հացվերցնել։
6ԱյնժամանակՅիսուսնրանցասաց.
7Անոնքիրարումէջկըխորհէինուկ՚ըսէին.
8ԵրբՅիսուսըմբռնեց,ըսաւանոնց.
9Դեռչե՞քհասկանում,ևչեքհիշումհինգհազարի
հինգնկանակներըևքանի՞զամբյուղվերցրիք։
10Չորսհազարիեօթընկանակնէլչէք,եւքանի՞
զամբիւղվերցրիք։
11Ինչպէ՞սչէքհասկանում,որհացիհամարչեմխօսել
ձեզհետ,որզգուշանաքփարիսեցիներիու
սադուկեցիներիթթխմորից։
12Այնատենհասկացան,թէի՛նչպէսպատուիրեց
իրենցզգուշանալհացիթթխմորէն,հապա
փարիսեցիներուն ու սադուկեցիներուն
վարդապետութենէն։
13ԵրբՅիսուսՓիլիպպէիԿեսարիայիկողմերըմտաւ,
իրաշակերտներունհարցուց՝ըսելով.
14Անոնքալըսին.իսկմյուսները՝Երեմիանկամ
մարգարեներիցմեկը։
15Նանրանցասաց.«Բայցդուքո՞վեքասում,որես
եմ»:
16ՍիմոնՊետրոսըպատասխանեցևասաց.
17Յիսուսպատասխանեցանորուըսաւ.
18Եվեսասումեմնաևքեզ,որդուՊետրոսնես,և
այսժայռիվրաեսկկառուցեմիմեկեղեցին.ևդժոխքի
դռներըչենհաղթինրան:
19Եվեսքեզկտամերկնքիարքայությանբանալիները,
ևինչորկապեսերկրիվրա,կապվածկլինիերկնքում,
ևինչորարձակեսերկրիվրա,արձակվածկլինի
երկնքում։
11

14. Մեթյո
20Ապապատուիրեցիրաշակերտներին,որոչոքի
չասեն,թէնաՅիսուսՔրիստոսնէ։
21ԱյդժամանակվանիցիվերՀիսուսըսկսեցցույց
տալիրաշակերտներին,թեինչպեսպետքէգնա
Երուսաղեմևշատ չարչարվիերեցներից,
քահանայապետներիցևդպիրներից,սպանվիև
երրորդօրըհարությունառնի։
22ԱյնժամանակՊետրոսըբռնեցնրանևսկսեց
սաստելնրանևասաց.
23ԲայցնաշրջվեցևասացՊետրոսին.
24ԱյնատենՅիսուսիրաշակերտներունըսաւ.
25Որովհետեւովորկամենայփրկելիրանձը,պիտի
կորսնցնէզայն,եւովորկամենայիրանձըկորսնցնել
իմհամար,պիտիգտնէզայն։
26Որովհետևի՞նչօգուտէմարդուն,եթեշահիամբողջ
աշխարհըևկորցնիիրհոգին։կամի՞նչտայմարդիր
հոգուփոխարէն։
27ՈրովհետեւմարդուՈրդինպիտիգայիրՀօր
փառքով՝իրհրեշտակներիհետ.ևայնժամանակնա
կպարգևատրիյուրաքանչյուրինըստիրգործերի:
28Ճշմարիտեմասումձեզ,որայստեղկանոմանք,
որոնքմահչենճաշակի,մինչևչտեսնենմարդու
Որդուն,որգալիսէիրթագավորությանմեջ:
ԳԼՈՒԽ17
1ԵվվեցօրհետոՀիսուսըվերցրեցՊետրոսին,
Հակոբոսինևնրաեղբորը՝Հովհաննեսին,ևնրանց
առանձինվերցրեցմիբարձրլեռ,
2Եվկերպարանափոխվեցնրանցառջև,ևնրաերեսը
փայլեցարևիպես,ևնրահագուստըսպիտակէր,
ինչպեսլույսը:
3Եվահա,նրանցերևացինՄովսեսնուԵղիան,որոնք
խոսումէիննրահետ:
4ԱյնժամանակՊետրոսըպատասխանեցևասաց
Հիսուսին.մեկըքեզհամար,մեկը՝Մովսեսի,մեկը՝
Եղիայի։
5Մինչնադեռխոսումէր,ահամիպայծառամպ
հովանիեղավնրանցվրա,ևահաամպիցմիձայն
ասաց.լսեքնրան:
6Երբաշակերտներըլսեցին,երեսիվրայընկանու
սաստիկվախեցան։
7Յիսուսեկաւ,դպաւանոնցուըսաւ.
8Եվերբնրանքբարձրացրինիրենցաչքերը,ոչոքի
չտեսան,բացիմիայնՀիսուսից:
9Եվերբնրանքիջնումէինլեռից,Հիսուսըպատվիրեց
նրանց՝ասելով.
10Նրաաշակերտներըհարցրիննրանուասացին.
11Յիսուսպատասխանեցեւասացնրանց.
12Բայցեսասումեմձեզ,որԵղիանարդենեկելէ,և
նրանքչճանաչեցիննրան,բայցարեցիննրանայն
ամենը,ինչցանկացան:ՆոյնպէսմարդիՈրդինալ
պիտիչարչարուիանոնցմէ։
13Այնժամանակաշակերտներըհասկացան,որնա
նրանցհետխոսումէրՀովհաննեսՄկրտչիմասին։
14Երբնրանքեկանբազմությանմոտ,միմարդ
մոտեցավնրան,ծնկիիջավնրաառաջևասաց.
15Տե՛ր,ողորմիրիմորդուն,որովհետևնախելագարէ
ևկատաղի,քանիորհաճախկրակնէընկնումև
հաճախ՝ջրիմեջ։
16Եվեսնրանբերեցիքոաշակերտներիմոտ,ևնրանք
չկարողացանբուժելնրան։
17ԱյնժամանակՀիսուսըպատասխանեցևասաց.
մինչեւե՞րբպիտիտանջվեմքեզբերեքնրանայստեղ
ինձմոտ:
18Յիսուսսաստեցսատանային.ևնահեռացավ
նրանից,ևերեխանբուժվեցհենցայդժամից:
19Այնժամանակաշակերտներըառանձինեկան
Հիսուսիմոտևասացին.«Ինչո՞ւչկարողացանքդուրս
հանելնրան։
20Հիսուսնասացնրանց.ևայնկվերացնի.ևոչինչ
անհնարինչիլինիձեզհամար:
21Սակայնայստեսակըդուրսչիգալիսմիայն
աղոթքովևծոմապահությամբ։
22ԵւմինչնրանքԳալիլեայումէինապրում,Յիսուս
նրանցասաց.
23Եվնրանքկսպանեննրան,ևերրորդօրընա
հարությունկառնի։Եվնրանքչափազանցափսոսում
էին:
24ԵրբնրանքեկանԿափառնայում,հարկ
ստացողներըեկանՊետրոսիմոտևասացին.«Ձեր
տերըտուրքչի՞վճարում»։
25Նաասաց.Եվերբնատունմտավ,Հիսուսըարգելեց
նրանուասաց.ո՞ւմիցեներկրիթագավորներըմաքս
կամտուրքվերցնում։իրենցերեխաների՞,թե՞
օտարների։
26Պետրոսնասացնրան.Յիսուսըսաւանոր.«
Ուրեմներեխաներըազատեն»:
27Բայցորպէսզիչվիրաւորենքզանոնք,դո՛ւնգնա՛
ծովը,կարթմըգցէ՛ուառէ՛առաջինելնողձուկը.ևերբ
բացեսնրաբերանը,միկտորփողկգտնես,այն
վերցրուևտուրնրանցիմևքոփոխարեն։
ԳԼՈՒԽ18
1ՆույնժամանակաշակերտներըմոտեցանՀիսուսին
ևասացին.«Ո՞վէմեծըերկնքիարքայությանմեջ»:
2ԵւՅիսուսիրմօտկանչեցմիփոքրիկմանուկեւ
կանգնեցրեցնորանիրենցմէջ.
3Եվասաց.
4Ուրեմնովորխոնարհեցնումէիրենայսփոքրիկ
երեխայիպես,նամեծէերկնքիարքայությունում։
5Եվովորկընդունիիմանունովմեկայդպիսիփոքրիկ
երեխա,ընդունումէինձ:
6Բայցովորգայթակղեցնէինձհաւատացողայս
փոքրիկներիցմէկին,նրահամարլաւէ,որնրավզից
ջաղացքիքարկախուի,եւնախեղդուիծովիխորքում։
7Վա՜յաշխարհինհանցանքներիհամար.որովհետև
պետքէորգայթակղություններըգան.բայցվա՜յայն
մարդուն,ումկողմիցգայթակղությունէգալիս:
8Ուստի,եթեքոձեռքըկամքոոտքըգայթակղեցնում
ենքեզ,կտրիրդրանքևգցիրդրանքքեզնից.ավելիլավ
էքեզհամարկանգառածկամխեղվածկյանքմտնես,
քանթեերկուձեռքկամերկուոտքունենաս՝
հավիտենականկրակիմեջնետվելուհամար։
9Եվեթեաչքդգայթակղեցնումէքեզ,հանիրայնև
գցիրքեզնից.ավելիլավէքեզհամարմեկաչքովկյանք
մտնես,քաներկուաչքունենաս՝գեհենիկրակը
նետվելուհամար։
10Զգույշեղեք,որայսփոքրիկներիցոչմեկին
արհամարհեք.քանզիասումեմձեզ,որնրանց
հրեշտակներըերկնքումմիշտտեսնումենիմՀոր
երեսը,որերկնքումէ:
11ՈրովհետևմարդուՈրդինեկավփրկելուկորածը։
12

15. Մեթյո
12Ինչպե՞սեքկարծում.եթէմէկըունիհարիւրոչխար,
եւանոնցմէմէկըմոլորուածէ,չի՞թողնէիննսունինըեւ
երթայլեռներըուկըփնտռէմոլորուածը։
13Եվեթեայդպեսլինի,որնագտնիայն,ճշմարիտեմ
ասումձեզ,նաավելիշատէուրախանումայդ
ոչխարներիհամար,քանիննսունինը,որոնք
չմոլորվեցին:
14ԱյդպեսէլձերՀորկամքըչէ,որերկնքումէ,որայս
փոքրիկներիցմեկըկորչի։
15Բացիայդ,եթեքոեղբայրըքոդեմմեղանչի,գնաև
միայնքոևնրամիջևեղածմեղքըպատմիրնրան.եթե
քեզլսի,դուշահեցիրքոեղբորը։
16Բայցեթէքեզչլսի,ապաքեզհետվերցրումէկկամ
երկուուրիշը,որպէսզիերկուկամերեքվկաների
բերանիցամէնխօսքհաստատուի։
17Եվեթենաանտեսումէնրանցլսելը,ասա
եկեղեցուն,իսկեթենաանտեսումէեկեղեցունլսելը,
թողքեզհամարլինիորպեսհեթանոսմարդև
մաքսավոր։
18Ճշմարիտեմասումձեզ.
19Դարձեալասումեմձեզ,որեթէձեզնիցերկուսը
համաձայնեներկրիվրայինչ-որբանիվերաբերեալ,ինչ
որխնդրեն,իմՀօրիցը,որերկնքումէ,պիտի
կատարուինրանցհամար։
20Որովհետևուրերկուկամերեքհոգիհավաքվածեն
իմանունով,եսայնտեղեմնրանցմեջ։
21ԱյնժամանակՊետրոսըմոտեցավնրանևասաց.
մինչևյոթանգամ.
22Յիսուսըսաւանոր.«Քեզչեմըսեր.
23Դրահամարերկնքիարքայությունընմանեցվումէ
միթագավորի,որըցանկանումէհաշվիառնելիր
ծառաներին:
24Եվերբնասկսեցհաշվել,նրանբերեցինմեկին,որը
նրանտասըհազարտաղանդէրպարտք։
25Բայցքանիորնաստիպվածչէրվճարել,նրատերը
հրամայեցվաճառելնրան,ևնրակնոջնու
երեխաներին,ևայնամենը,ինչնաուներ,ևվճարել:
26Ուստիծառանընկավուերկրպագեցնրանուասաց.
27Այնժամանակայդծառայիտերըգթաց,արձակեց
նրանուներեցպարտքը։
28Բայցայդծառանդուրսելավևգտավիր
ծառայակիցներիցմեկին,որըիրենհարյուրդահեկան
էրպարտք,ևձեռքերըդրեցնրավրաևբռնեցնրա
կոկորդիցևասաց.
29Եվնրածառայակիցնընկավնրաոտքերիմոտ,
աղաչումէրնրանուասում.
30Եվնաչուզեց,այլգնացևբանտնետեցնրան,մինչև
որպարտքըվճարի։
31Երբնրածառայակիցներըտեսան,թեինչէ
կատարվել,նրանքշատզղջացինևեկանևպատմեցին
իրենցտիրոջըայնամենը,ինչարվեց։
32Այնժամանակնրատերը,երբնականչեցնրան,
ասացնրան.
33Մի՞թեդուչպետքէգթասքոծառայակցին,ինչպես
որեսխղճացիքեզ։
34Եվնրատերըբարկացավևնրանմատնեց
տանջողներիձեռքը,մինչևորվճարիայնամենը,ինչ
իրենհասանելիքէր։
35ԱյդպեսէլիմերկնավորՀայրըկանիձեզհետ,եթե
դուքձերսրտովամենմեկինչներեքիրեղբորըիր
հանցանքները։
ԳԼՈՒԽ19
1Եվեղավայնպես,որերբՀիսուսնավարտեցայս
խոսքերը,նամեկնեցԳալիլեայիցևեկավՀրեաստանի
սահմանները՝Հորդանանիցայնկողմ.
2Եւմեծբազմութիւններնրայետեւիցգնացին.ևնա
այնտեղբժշկեցնրանց:
3Փարիսեցիներնէլեկաննրամոտ,փորձեցիննրանև
ասացին.
4Նապատասխանեցնրանցևասաց.
5Եւասեց.
6Ուստինրանքայլևսերկուչեն,այլմեկմարմին։
Ուրեմնայն,ինչԱստվածմիացրեց,մարդըթող
չբաժանի:
7Նրանքասացիննրան.
8Նանրանցասաց.
9Եվեսասումեմձեզ.
10Նրաաշակերտներնասացիննրան.
11Բայցնանրանցասաց.
12Որովհետևկաններքինիներ,որոնքայդպեսեն
ծնվելիրենցմորորովայնից,ևկաններքինիներ,որոնք
ներքինիներենարվելմարդկանցից,ևկաններքինիներ,
որոնքիրենցներքինիենդարձրելերկնքի
արքայությանհամար։Ովկարողէստանալ,թող
ստանա։
13Այնժամանակնրամոտմանուկներբերեցին,որնա
ձեռքերըդնինրանցվրաևաղոթի,ևաշակերտները
սաստեցիննրանց։
14ԲայցՅիսուսըսաւ.
15Եվնաձեռքերըդրեցնրանցվրաևգնացայնտեղից։
16Եվահամեկըեկավևասացնրան.
17Նաասացնրան.չկաբարի,բացիմեկից,այսինքն՝
Աստծուց,բայցեթեկամենումեսկյանքմտնել,պահիր
պատվիրանները:
18Նաասացնրան.Հիսուսնասաց.«Մի՛սպանիր,մի՛
շնացիր,մի՛գողացիր,մի՛արասուտվկայություն,
19Պատուի՛րքոհօրըեւքոմօրը,եւսիրի՛րքո
ընկերոջըքոանձիպէս։
20Երիտասարդնասացնրան.
21Հիսուսնասացնրան.
22Բայցերբերիտասարդըլսեցայսխօսքը,տրտմած
գնաց,քանիորմեծունեցուածքունէր։
23ԱյնժամանակՀիսուսնասացիրաշակերտներին.
24Եվդարձյալասումեմձեզ,ավելիհեշտէ,որուղտը
ասեղիծակովանցնի,քանհարուստիհամարԱստծո
արքայությունը։
25Երբնրաաշակերտներըլսեցին,շատզարմացանև
ասացին.«Ուրեմնո՞վկարողէփրկվել»:
26ԲայցՅիսուստեսաւանոնցուըսաւանոնց.բայց
Աստծոմոտամենինչհնարավորէ:
27ԱյնժամանակՊետրոսըպատասխանեցևասաց
նրան.ուրեմնի՞նչպիտիունենանք։
28ԵվՀիսուսնասացնրանց.Իսրայել.
29Եվամենոք,ովթողելէտներ,կամեղբայրներ,կամ
քույրեր,կամհայր,կամմայր,կամկին,կամզավակներ,
կամհողերհանունիմանվան,հարյուրապատիկ
կստանաևհավիտենականկյանքկժառանգի:
30Բայցշատառաջիններպիտիըլլանվերջին.և
վերջիններըկլինենառաջինը:
13

16. Մեթյո
ԳԼՈՒԽ20
1Որովհետևերկնքիարքայությունընմանէմի
տանտիրոջ,որըվաղառավոտյանդուրսեկավիր
այգինաշխատողներվարձելու։
2Եվերբնաբանվորներիհետպայմանավորվեց
օրականմեկդահեկանիհամար,նրանցուղարկեցիր
այգին։
3Եվնադուրսեկավմոտերրորդժամին,ևտեսավ
ուրիշներին,որոնքպարապ կանգնածէին
հրապարակում,
4Եվասացնրանց.Դուքէլգնացեքխաղողիայգի,և
ինչորճիշտէ,եսկտամձեզ։Եվնրանքգնացինիրենց
ճանապարհով:
5Դարձեալդուրսելաւվեցերորդեւիններորդժամուն,
եւնոյնըըրաւ։
6Իսկտասնմեկերորդժամիմոտնադուրսեկավև
գտավուրիշներին,որոնքպարապկանգնածէին,և
ասացնրանց.
7Նրանասումեն.Նաասացնրանց.«Դուքէլգնացեք
խաղողիայգի.ևայն,ինչճիշտէ,դուքկստանաք:
8Երբերեկոյեղաւ,այգուտէրնասացիրտնտեսին.
9Եվերբնրանքեկան,ովքերվարձուէինմոտ
տասնմեկերորդժամին,նրանքամենմեկինմի
դահեկանստացան։
10Բայցերբառաջիններըեկան,կարծեցին,որպետքէ
ավելինստանային.ևնրանքնույնպեսստացան
յուրաքանչյուրմարդումեկդահեկան:
11Եվերբստացան,տրտնջացինտանտիրոջդեմ.
12«Սրանքվերջիններնաշխատեցինմիայնմեկժամ,և
դունրանցհավասարեցրիրմեզ,ովքերկրելենքօրվա
բեռըևջերմությունը»։
13Բայցնապատասխանեցնրանցիցմեկինևասաց.
14Ա՛ռ,որքոննէ,ևգնա՛,եսայսվերջինինկտամ,
ինչպեսքեզ։
15Արդյո՞քինձօրինավորչէանելայն,ինչկամենումեմ
իմսեփականներիհետ։Մի՞թեքոաչքըչարէ,
որովհետևեսբարիեմ։
16Այսպիսով,վերջիններըկլինենառաջինը,և
առաջինները՝վերջինը.
17ԵվՀիսուսըԵրուսաղեմբարձրանալով՝
ճանապարհինվերցրեցտասներկուաշակերտներինև
ասացնրանց.
18ԱհամենքբարձրանումենքԵրուսաղեմ.ևմարդու
Որդինպիտիմատնվիքահանայապետներինև
դպիրներին,ևնրանքնրանմահվանկդատապարտեն,
19Եվնրանկհանձնիհեթանոսներին՝ծաղրելու,
խարազանելուևխաչելուհամար,ևերրորդօրընա
հարությունկառնի։
20ԱյնժամանակԶեբեդեոսիորդիներիմայրնիր
որդիներիհետեկավնրամոտ,երկրպագեցնրանևմի
բանուզեցնրանից։
21Նաասացնրան.Նաասացնրան.
22ԲայցՅիսուսպատասխանեցեւասաց.Կարո՞ղեք
խմելայնգավաթից,որիցեսկխմեմ,ևմկրտվելայն
մկրտությամբ,որովեսմկրտվածեմ:Նրանքասացին
նրան.«Մենքկարողենք»:
23Եվնանրանցասաց.տրվածնրանց,ումհամար
պատրաստվելէիմՀորկողմից:
24Երբտասըլսեցին,բարկացաներկուեղբայրների
վրա։
25Յիսուսնրանցիրմօտկանչեցուասաց.
26Բայցձերմէջայդպէսչըլլայ.
27Եվձեզանիցովորկամենումէգլխավորը,թողձեր
ծառանլինի.
28ԻնչպէսորմարդուՈրդինեկաւոչթէիրեն
ծառայելու,այլծառայելուեւիրանձըփրկանքտալու
համարշատերիհամար։
29ԵվերբնրանքհեռանումէինԵրիքովից,մեծ
բազմությունհետևումէրնրան։
30Եվահաերկուկույրմարդիկնստածէին
ճանապարհին,երբլսեցին,որՀիսուսնանցնումէ,
աղաղակեցինուասացին.«Ողորմիրմեզ,Տե՛ր,Դավթի
Որդի»։
31Բազմությունըհանդիմանումէրնրանց,քանիոր
նրանքպետքէլռեն,բայցնրանքավելիշատ
աղաղակեցին՝ասելով.
32Յիսուսկանգառնելով՝կանչելովզանոնք՝ըսաւ.
33Նրանասումեն.«Տե՛ր,որմերաչքերըբացվեն»։
34ՈւստիՅիսուսգթացանոնց,դպաւանոնցաչքերուն,
ուանոնցաչքերըիսկոյնտեսան,ուանորհետեւեցան։
ԳԼՈՒԽ21
1ԵվերբնրանքմոտեցանԵրուսաղեմինևեկան
Բեթփագե՝Ձիթենյացլեռը,այնժամանակՀիսուսին
ուղարկեցերկուաշակերտ.
2Ըսաւանոնց.«Գնացէ՛քձերդիմացիգիւղը,եւիսկոյն
կապուածէշմըեւաւանակմըպիտիգտնէքանորհետ.
արձակեցէ՛քզանոնքուբերէ՛քինծի»։
3Եվեթեորևէմեկըձեզինչ-որբանասի,դուքասեք.և
իսկույնկուղարկինրանց։
4Այսամենըկատարվեց,որպեսզիկատարվի
մարգարեիկողմիցասվածը.
5Ասա՛Սիոնիդստերը.Ահաքոթագավորըգալիսէքեզ
մոտ՝հեզ,նստածէշիևավանակիվրա՝էշիքուռակի
վրա։
6Եվաշակերտներըգնացինևարեցինայն,ինչ
Հիսուսնիրենցպատվիրեց.
7Եվբերեցինէշնուքուռակը,հագցրիննրանց
հագուստները,ևնրանդրեցիննրավրա։
8Եւշատմեծբազմութիւնփռեցիրհանդերձները
ճանապարհին.ոմանքծառերիցճյուղերկտրեցինև
ճանապարհինծղոտեցին։
9Եվառաջիցևհետևիցեկողբազմությունը
աղաղակումէրևասում.Ովսաննաամենաբարձրին.
10ԵրբնամտավԵրուսաղեմ,ամբողջքաղաքը
շարժվեցևասաց.«Ո՞վէսա»։
11Բազմություննասաց.
12ՅիսուսմտաւԱստուծոյտաճարը,դուրսհանեց
բոլորանոնց,որոնքտաճարինմէջկըվաճառէինուկը
գնէին,եւտապալեցդրամափոխներուսեղաններըեւ
աղաւնիծախողներունաթոռները։
13Եւնրանցասաց.«Գրուածէ.«Իմտունըաղօթքի
տունպիտիկոչուի.բայցդուքայնդարձրելեք
ավազակներիորջ։
14Կոյրերնուկաղերըեկանանորտաճարինմէջ.ևնա
բժշկեցնրանց:
15Երբքահանայապետներնուդպիրներըտեսանայն
սքանչելիբաները,որնաարեց,ևերեխաներին,որոնք
տաճարումաղաղակումէինևասում.նրանքխիստ
դժգոհէին,
16Եւնրանասաց.Յիսուսըսաւանոնց.Երբեքչե՞ք
կարդացել.
14

17. Մեթյո
17Եւնաթողեցնրանցուքաղաքիցդուրսգնաց
Բեթանիա.ևնաբնակվեցայնտեղ:
18Առավոտյան,երբնավերադառնումէրքաղաք,
քաղցածէր։
19Եվերբճանապարհինմիթզենիտեսավ,մոտեցավ
նրան,ևդրավրաոչինչչգտավ,այլմիայնտերևներ,և
ասացնրան.Եվհենցայդժամանակթզենինչորացավ։
20Երբաշակերտներըտեսան,զարմացանուասացին.
21Հիսուսըպատասխանեցևասացնրանց.,եւդու
նետուիրծովը.դապետքէարվի:
22Եվամենինչ,ինչորխնդրեքաղոթքով,հավատալով,
կստանաք:
23Եվերբնամտավտաճար,քահանայապետներնու
ժողովրդիերեցներըմոտեցաննրան,երբնա
սովորեցնումէր,ևասացին.ևո՞վէքեզտվելայս
իշխանությունը։
24Յիսուսպատասխանեցանոնցուըսաւ.
25Հովհաննեսիմկրտությունըորտեղի՞ցէրայն։
երկնքի՞ց,թե՞մարդկանցից։Անոնքկըմտածէինիրենց
մէջ՝ըսելով.Նամեզկասի.«Այդդեպքումինչո՞ւ
չհավատացիքնրան»:
26Բայցեթէասենք.մենքվախենումենքժողովրդից.
քանզիբոլորըՀովհաննեսինորպեսմարգարեեն
համարում:
27ՆրանքպատասխանեցինՅիսուսինուասացին.Ան
ալըսաւանոնց.
28Բայցի՞նչէքկարծում.Միմարդերկուորդիուներ.
Նաեկավառաջինիմոտևասաց.
29Նապատասխանեցևասաց.
30Եւնաեկաւերկրորդիմօտունոյնպէսասաց.Անալ
պատասխանեցեւըսաւ.
31Արդյո՞քնրանցիցերկուսըկատարեցինիրհոր
կամքը.Նրանքասացիննրան.Հիսուսնասացնրանց.
32ՈրովհետևՀովհաննեսըեկավձեզմոտ
արդարությանճանապարհով,ևդուքչհավատացիք
նրան,բայցմաքսավորներնուպոռնիկները
հավատացիննրան,ևդուք,երբտեսաք,
չապաշխարեցիք,որպեսզիհավատաքնրան։
33Լսեցէ՛քուրիշառակմը.Տանտերմըկար,որայգի
մըտնկեցուզայնշուրջըցանկապատեց,անորմէջ
հնձանփորեց,աշտարակմըշինեց,տուաւմշակներուն
ուգնացհեռուերկիր։
34Եվերբմոտեցավպտղիժամանակը,նաուղարկեց
իրծառաներինմշակներիմոտ,որպեսզինրանք
ստանանդրապտուղները։
35Եվմշակներըբռնեցիննրածառաներին,մեկին
ծեծեցին,մյուսինսպանեցին,մյուսինէլքարկոծեցին։
36Դարձյալնաուրիշծառաներուղարկեցավելիշատ,
քանառաջինը,ևնրանքնույնկերպվարվեցիննրանց
հետ։
37Բայցվերջապեսնրանցմոտուղարկեցիրորդուն՝
ասելով.
38Երբմշակներըտեսանորդուն,իրարասացին.եկե՛ք
սպանենքնրանևբռնենքնրաժառանգությունը։
39Եւնրանբռնեցին,խաղողիայգուցդուրսհանեցին
ուսպանեցին։
40Ուրեմներբայգուտերըգա,ի՞նչկանիայդ
մշակներին։
41Նրանքնրանասումեն.
42Յիսուսըսաւանոնց.«Դուքերբեքչե՞քկարդացեր
սուրբգրութիւններունմէջ.«Այնքարը,որշինողները
մերժեցին,անիկաանկիւնիգլուխնէ.ԱսիկաՏէրոջը
գործնէ,եւսքանչելիէմերաչքին»:
43Ուստիասումեմձեզ,Աստծոարքայությունը
կվերցվիձեզնիցևկտրվիմիազգի,որըկբերիդրա
պտուղները:
44Եվովորայսքարիվրաընկնի,կկոտրվի,իսկում
վրաայնընկնի,կփոշիացնինրան։
45Երբքահանայապետներնուփարիսեցիներըլսեցին
նրաառակները,հասկացան,որնախոսումէնրանց
մասին:
46Բայցերբուզումէինձեռքդնելնրավրա,վախեցան
բազմությունից,քանիորնրանմարգարեէին
համարում։
ԳԼՈՒԽ22
1ԵվՀիսուսըպատասխանեցևդարձյալառակներով
խոսեցնրանցհետևասաց.
2Երկնքիարքայությունընմանէմիթագավորի,որը
ամուսնացելէիրորդուհամար.
3Եւիրծառաներինուղարկեց՝կանչելուհարսանիքի
հրաւիրուածներին,բայցնրանքչուզեցինգալ։
4Դարձեալուրիշծառաներուղարկեց՝ասելով.
«Ասացէ՛քհրաւիրուածներին.ահա՛եսպատրաստեցի
իմընթրիքը.իմեզներնուիմպարարտձագերը
մորթւեցին,եւամէնինչպատրաստէ.եկէք
հարսանիքի»։
5Բայցնրանքչնկատեցինդաևգնացին,մեկը՝իր
ագարակը,մյուսը՝իրառևտուրը։
6Մնացորդըվերցրեցիրծառաներին,աղաչեցնրանց
ուսպանեցնրանց։
7Բայցերբթագաւորըլսեց,բարկացաւ,եւիրզօրքերը
ուղարկեց,սպանեցայդմարդասպաններինեւայրեց
նրանցքաղաքը։
8Այնժամանակնաասացիրծառաներին.Հարսանիքը
պատրաստէ,բայցհրավիրվածներնարժանիչէին։
9Ուրեմնգնացէ՛քճանապարհները,եւինչքանոր
գտնէք,խնդրեցէ՛քամուսնանալ։
10Այդծառաներըդուրսելանճանապարհներըև
հավաքեցինբոլորին,ումգտան՝թե՛չարերին,թե՛
լավերին,ևհարսանիքըհյուրերովպատրաստվեց։
11Եվերբթագավորըներսմտավհյուրերինտեսնելու,
այնտեղտեսավմիմարդու,որըհարսանեկանզգեստ
չէրհագել.
12Անալըսաւանոր.Եվնաանխոսմնաց։
13Այնատենթագաւորըծառաներունըսաւ.այնտեղ
կլինիլացևատամներիկրճտում:
14Որովհետևշատերնենկանչված,բայցքչերնեն
ընտրված։
15Այնժամանակփարիսեցիներըգնացինևխորհուրդ
արեցին,թեինչպեսկարողեննրանխճճելնրախոսքի
մեջ:
16Եվնրանքուղարկեցիննրամոտիրենց
աշակերտներինՀերովդեսսներիհետևասացին.
17Ուրեմնասա՛մեզ,ի՞նչեսկարծում.Կայսրինտուրք
տալնօրինավո՞րէ,թե՞ոչ։
18ԲայցՅիսուսըմբռնելովանոնցամբարշտութիւնը՝
ըսաւ.«Ինչո՞ւկըփորձէքզիս,կեղծաւորներ.
19Ցույցտուրինձտուրքիգումարը։Եվնրանքմի
դահեկանբերեցիննրան։
20Եւնանրանցասաց.
15

18. Մեթյո
21Նրանասացին՝կայսրինը։Այնատենըսաւանոնց.
ևԱստծունը՝Աստծունը։
22Երբնրանքլսեցինայսխոսքերը,զարմացան,
թողեցիննրանևգնացին։
23Նույնօրընրամոտեկանսադուկեցիները,որոնք
ասումէին,թեհարությունչկա,ևհարցրիննրան.
24«Վարդապե՛տ»,Մովսեսնասաց.
25Մեզհետեօթըեղբայրներկային.
26Նոյնպէսերկրորդը,երրորդը՝մինչեւեօթներորդը։
27Եվբոլորիցհետոկինընույնպեսմեռավ։
28Ուրեմնյարութեանժամանակեօթիցո՞ւմկինը
պիտիլինի։քանզիբոլորնէլունեիննրան:
29Յիսուսպատասխանեցանոնցեւըսաւանոնց.
30Որովհետևհարությանժամանակնրանքոչ
ամուսնանումեն,ոչէլամուսնանում,այլԱստծու
հրեշտակներիպեսեներկնքում։
31Բայցինչվերաբերումէմեռելներիհարությանը,
դուքչե՞քկարդացելայն,ինչասվեցձեզԱստծոկողմից՝
ասելով.
32Ե՞սեմԱբրահամիԱստուածը,Իսահակի
ԱստուածըեւՅակոբիԱստուածը.Աստված
մահացածներիԱստվածչէ,այլողջերի։
33Երբբազմությունըլսեցայս,զարմացավնրա
վարդապետությանվրա:
34Բայցերբփարիսեցիներըլսեցին,որնալռեցրելէ
սադուկեցիներին,նրանքհավաքվեցին։
35Այնժամանակնրանցիցմեկը,որիրավաբանէր,
հարցրեցնրան՝գայթակղելովնրանևասաց.
36Վարդապե՛տ,ո՞րնէօրենքիմեծպատվիրանը.
37Հիսուսնասացնրան.«ՍիրիրքոՏերԱստծունքո
ամբողջսրտով,քոամբողջհոգովևքոամբողջմտքով։
38Սաէառաջինևմեծպատվիրանը.
39Եվերկրորդընմանէդրան.«Պիտիսիրեսքո
ընկերոջըքոանձիպես»։
40Այսերկուպատվիրաններիցենկախվածողջ
օրենքըևմարգարեները։
41Մինչփարիսեցիներըհավաքվածէին,Հիսուսը
նրանցհարցրեց.
42«Ի՞նչէքմտածումՔրիստոսիմասին»:ումորդինէ
նաՆրանասացին՝ԴավթիՈրդին:
43Նանրանցասաց.
44ՏէրնասացիմՏիրոջը.
45ՈւրեմնեթէԴաւիթընրանՏէրէկոչում,ինչպէ՞սէ
նաիրորդին։
46Եվոչոքչկարողացավնրանորևէբառ
պատասխանել,ևոչոքչէրհամարձակվումայդ
օրվանիցայլևսորևէհարցտալնրան։
ԳԼՈՒԽ23
1ԱյնժամանակՅիսուսխօսեցբազմութեանուիր
աշակերտներիհետ.
2«ԴպիրներնուՓարիսեցիներընստածենՄովսէսի
աթոռին.
3Ուրեմնամէնինչորձեզհրամայենորպահէք,
պահեցէ՛քուարէք.բայցմի՛ընէքանոնցգործերուն
պէս,որովհետեւկ՚ըսենուչենըներ։
4Որովհետևնրանքկապումենծանրուծանրբեռներ
ևդնումդրանքմարդկանցուսերին.բայցիրենքիրենց
ոչմիմատովչենշարժի։
5Բայցիրենցբոլորգործերըանումեն,որմարդիկ
տեսնեն.
6Եվխնջույքներիժամանակսիրեքվերինսենյակները
ևժողովարաններիգլխավորաթոռները,
7Ողջույններշուկաներում,ևմարդկանցիցկանչված՝
Ռաբբի,Ռաբբի։
8ԲայցդուքՌաբբիմիկոչվեք,որովհետևձեր
Վարդապետըմեկնէ՝Քրիստոսը.ևդուքբոլորդ
եղբայրներեք:
9Եվերկրիվրաոչմեկինձերհայրմիկոչեք,քանիոր
ձերՀայրըմեկնէ,որերկնքումէ։
10Դուքտերմի՛կոչվեք,որովհետևձերՎարդապետը
մեկնէ՝Քրիստոսը։
11Բայցձեզանիցմեծըթողլինիձերծառան։
12Եվովորբարձրացնիիրեն,պիտիխոնարհվի.ևնա,
ովխոնարհեցնումէիրեն,կբարձրանա:
13Բայցվա՜յձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,
կեղծավորներ.Որովհետևդուքփակումեքերկնքի
արքայությունըմարդկանցառաջ,որովհետևդուք
ինքներդչեքմտնումևչեքթույլտալիս,որմտնեններս։
14Վա՜յձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,կեղծավորներ.
որովհետևդուքայրիներիտներըկլանումեքև
պատրվակովերկարաղոթումեք,ուստիավելիմեծ
դատապարտությունկստանաք։
15Վայձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,կեղծավորներ.
քանիորդուքշրջապատումեքծովնուցամաքը՝մեկին
դավանափոխդարձնելուհամար,ևերբնաստեղծվում
է,դուքնրանձեզանիցերկուանգամավելիդժոխքի
զավակեքդարձնում:
16Վայձեզ,կույրառաջնորդներ,որասումեք.բայցով
որտաճարիոսկիովերդվի,պարտապանէ։
17Հիմարնե՛րևկույրե՛ր,որովհետևի՞նչնէավելիմեծ՝
ոսկին,թե՞տաճարը,որսրբացնումէոսկին։
18Եվովորերդվիզոհասեղանիվրա,դաոչինչէ.բայց
ովորերդվումէնրավրաեղածպարգևով,նա
մեղավորէ։
19Հիմարնե՛րևկույրե՛ր,որովհետևավելիմեծէընծան,
թե՞զոհասեղանը,որսրբացնումէընծան։
20Ուրեմնովորերդվումէզոհասեղանիվրա,երդվում
էնրավրաևնրավրաեղածբոլորբաներիվրա։
21Եվովերդվումէտաճարով,երդվումէնրավրաև
նրավրա,ովբնակվումէայնտեղ:
22Եվնա,ովերդվելուէերկնքիվրա,երդվումէԱստծո
գահովևնրավրա,ովնստումէնրավրա:
23Վա՜յձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,կեղծավորներ.
քանզիդուքվճարումեքանանուխի,անիսոնիև
չամանիտասանորդըևբացեքթողելօրենքիավելի
կարևորհարցերը՝դատաստանը,ողորմությունըև
հավատքը.
24Ո՛վկոյրառաջնորդներ,որմժեղկըքամեսուուղտ
կուլտաս։
25Վա՜յձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,կեղծավորներ.
քանզիդուքմաքրումեքբաժակիևափսեիարտաքինը,
բայցներսըլիէգողությամբևավելորդությամբ:
26ԿոյրՓարիսեցի,նախմաքրիրբաժակիուափսեի
մէջեղածը,որպէսզիանոնցարտաքիննալմաքուր
ըլլայ։
27Վա՜յձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,կեղծավորներ.
որովհետևդուքնմանեքսպիտակածգերեզմանների,
որոնքիսկապեսգեղեցիկեներևումդրսից,բայց
ներսիցլիենմեռելներիոսկորներովևամեն
անմաքրությամբ:
16

19. Մեթյո
28Այդպեսէլդուքարտաքուստարդարեքթվում
մարդկանց,բայցներքուստլիեքկեղծավորությամբև
անօրինությամբ:
29Վա՜յձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,կեղծավորներ.
որովհետևմարգարեներիգերեզմաններնեքշինումև
արդարներիգերեզմաններըզարդարում,
30Եվասա.«Եթեմենքմերհայրերիօրերումլինեինք,
նրանցհետչէինքմասնակցիմարգարեներիարյանը»։
31Ուստիդուքինքներդձեզհամարվկաեղեք,որդուք
նրանցզավակներնեք,ովքերսպանեցին
մարգարեներին:
32Ուրեմնլցրե՛քձերհայրերիչափը։
33Օձե՛ր,իժերիսերունդ,ինչպե՞սկարողեքխուսափել
դժոխքիդատապարտությունից։
34Ուստի,ահա,եսձեզմոտուղարկումեմ
մարգարեներ,իմաստուններևդպիրներ.եւնրանցից
ոմանցպիտիխարազանեքձերժողովարաններումեւ
հալածեքնրանցքաղաքիցքաղաք:
35Որպեսզիձերվրագաերկրիվրաթափվածողջ
արդարարյունը՝արդարԱբելիարյունիցմինչև
ԲարաքիայիորդիԶաքարիայիարյունը,որին
սպանեցիքտաճարիևզոհասեղանիմիջև։
36Ճշմարիտեմասումձեզ,այսբոլորբաներըկգան
այսսերնդիվրա:
37Ո՛վԵրուսաղեմ,Երուսաղեմ,դու,որսպանումես
մարգարեներինևքարկոծումնրանց,ովքերուղարկվել
ենքեզ,քանի՞անգամկամենումէիհավաքելքո
երեխաներին,ինչպեսհավնէհավաքումիրհավերըիր
թեւերիտակ,բայցդուչուզեցիր։
38Ահա,ձերտունըձեզամայիէթողել։
39Որովհետևեսասումեմձեզ,այսուհետինձչեք
տեսնի,մինչևչասեք.«Օրհնյալէնա,ովգալիսէՏիրոջ
անունով»:
ԳԼՈՒԽ24
1Յիսուսդուրսելաւուտաճարէնելաւ,եւիր
աշակերտներըեկանանոր՝ցոյցտալուանոր
տաճարինշէնքերը։
2Յիսուսըսաւանոնց.«Չե՞քտեսներայսբոլորը.
ճշմարիտեմասումձեզ,այստեղքարըքարիվրաչի
մնա,որըչիտապալվի:
3ԵրբնանստածէրՁիթենյացլեռանվրա,
աշակերտներըառանձինմոտեցաննրանևասացին.
իսկո՞րնէլինելուքոգալստյանևաշխարհիվերջի
նշանը:
4Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Զգո՛յշեղէք,որո՛չ
մէկըխաբէձեզ»:
5Որովհետեւշատերպիտիգանիմանունովս՝ըսելով.
ևշատերինկխաբի։
6Եվդուքկլսեքպատերազմներիևպատերազմների
լուրերիմասին,զգույշեղեք,որչխռովվեք,որովհետև
այսամենըպետքէլինի,բայցվերջըդեռչկա։
7Որովհետեւազգազգիդէմպիտիբարձրանայ,եւ
թագաւորութիւն՝թագաւորութեանդէմ.
8Սրանքբոլորըվշտերիսկիզբնեն։
9Այնժամանակձեզկմատնենչարչարանքիու
կսպանենձեզ,ևդուքատվելուեքբոլորազգերից՝
հանունիմանվան։
10Եվայնժամանակշատերըպիտիգայթակղվեն,և
կմատնենմիմյանցևկատենմիմյանց:
11Եվշատսուտմարգարեներկբարձրանանև
շատերինկխաբեն։
12Եվքանիորանօրենությունըկշատանա,շատերի
սերըկսառչի։
13Բայցովորմինչևվերջհամբերի,նակփրկվի։
14Եվարքայությանայսավետարանըկքարոզվի
ամբողջաշխարհում՝որպեսվկայությունբոլոր
ազգերին.ևայդժամանակկգավերջը:
15Ուրեմներբտեսնեքամայությանգարշելիությունը,
որիմասինխոսվումէԴանիելմարգարեիկողմից,
կանգնեքսուրբտեղում(ովկարդումէ,թողհասկանա)
16ԱյնատենՀրէաստանիմէջեղողներըլեռներըթող
փախչին.
17Նա,ովտանիքիվրաէ,թողիջնի՝իրտնիցորևէբան
հանելու։
18Ոչէլնա,ովդաշտումէ,թողետչդառնաիր
հագուստներըվերցնելու։
19Եվվա՜յնրանց,ովքերհղիենևծծումենայդ
օրերին։
20Բայցաղօթեցէ՛ք,որձերփախուստըչլինիձմռանը,
ոչէլշաբաթօրը.
21Որովհետևայնժամանակմեծնեղությունկլինի,
ինչպիսինչիեղելաշխարհիսկզբիցմինչևհիմա,ոչէլ
երբեքչիլինի:
22Եվեթեայդօրերըչկրճատվեն,ոչմիմարմինչպետք
էփրկվի,այլընտրյալներիհամարայդօրերը
կկրճատվեն։
23Այնատենեթէմէկըըսէձեզի.միհավատա:
24Որովհետեւսուտքրիստոսներուսուտմարգարէներ
պիտիելնենումեծնշաններուհրաշքներպիտիընեն.
այնաստիճան,որեթեհնարավորլիներ,խաբենհենց
ընտրյալներին։
25Ահա,եսձեզնախկինումասացի.
26Ուստի,եթենրանքձեզասեն.Ահա,նա
անապատումէ.դուրսմի՛գնա,ահանագաղտնի
սենյակներումէ.միհավատա:
27Որովհետևինչպեսկայծակըդուրսէգալիս
արևելքիցևփայլումմինչևարևմուտք.այնպեսէլկլինի
մարդուՈրդուգալուստը։
28Որովհետևուրորդիակըլինի,այնտեղկհավաքվեն
արծիվները։
29Այդօրերինեղութիւնիցանմիջապէսյետոյ
արեգակըպիտիխաւարի,եւլուսինըիրլոյսըչիտայ,
եւաստղերըերկնքիցպիտիընկնեն,եւերկնքի
զօրութիւններըպիտիսասանուեն։
30ԵվայնժամանակկհայտնվիմարդուՈրդունշանը
երկնքում,ևայնժամանակերկրիբոլորցեղերըկսգան
ևկտեսնենմարդուՈրդուն,որգալիսէերկնքի
ամպերիվրազորությամբևմեծփառքով։
31Եվնակուղարկիիրհրեշտակներինփողիմեծ
ձայնով,ևնրանքկհավաքենիրընտրյալներինչորս
քամիներից՝երկնքիմիծայրիցմինչևմյուսծայրը։
32Հիմասովորեքթզենուառակը.Երբանորճիւղը
տակաւինփափկածէ,եւտերեւներարձակէ,գիտէքթէ
ամառըմօտէ:
33Նոյնպէսդուք,երբայսբոլորբաներըտեսնէք,
իմացէ՛ք,որայնմօտէ,նոյնիսկդռներիմօտ:
34Ճշմարիտեմասումձեզ,այսսերունդըչիանցնի,
մինչևորայսբոլորբաներըկատարվեն:
35Երկինքնուերկիրըկանցնեն,բայցիմխոսքերըչեն
անցնի։
17

20. Մեթյո
36Բայցայդօրվաևժամիմասինոչոքչգիտի,ոչէլ
երկնքիհրեշտակները,այլմիայնիմՀայրը:
37ԲայցինչպեսՆոյիօրերնէին,այնպեսէլկլինի
մարդուՈրդուգալուստը։
38Որովհետևինչպէսջրհեղեղիցառաջեղածօրերին,
նրանքուտումէին,խմում,ամուսնանումև
ամուսնանումէին,մինչևայնօրը,երբՆոյըմտավ
տապանը,
39Եվչգիտեին,մինչևորջրհեղեղըեկավևբոլորին
տարավ.այնպեսէլկլինիմարդուՈրդուգալուստը։
40Այնժամանակերկուսըդաշտումկլինեն.մեկը
կվերցվի,իսկմյուսըկթողնի։
41Երկուկինպիտիհղկենջրաղացին.մեկըկվերցվի,
իսկմյուսըկթողնի։
42Արթո՛ւնկացէք,որովհետեւչգիտէք,թէձերՏէրըոր
ժամինէգալու։
43Բայցսաիմացե՛ք,որեթետանտերըիմանար,թե
գողըորժամինէգալու,արթունկլիներևթույլչէրտա,
որիրտունըքանդեն։
44Ուրեմնդուքէլպատրաստեղեք,որովհետեւ
մարդուՈրդինկգաայնժամին,երբդուքչեքկարծում։
45Ուրեմնո՞վէհավատարիմևիմաստունծառան,
որինիրտերըկառավարիչէնշանակելիրտանվրա,որ
ժամանակիննրանցմիստա։
46Երանիայնծառային,որինիրտերը,երբգա,
այդպեսանողկգտնի։
47Ճշմարիտեմասումձեզ.
48Բայցեթեայդչարծառանիրսրտումասի.
49Եվնակսկսիհարվածելիրծառայակիցներինև
հարբածներիհետուտելուխմել.
50Այդծառայիտերըկգաայնօրը,երբնաչիսպասում
նրան,ևայնժամին,երբնաչգիտի,
51Նրանկտրատենևկեղծավորներիհետբաժին
կդնեննրան.այնտեղկլինիլացևատամներիկրճտում։
ԳԼՈՒԽ25
1Այնժամանակերկնքիարքայությունըկնմանվի
տասըկույսերի,որոնքվերցրինիրենցճրագներըև
դուրսեկանփեսայինդիմավորելու։
2Անոնցմէհինգըիմաստունէին,հինգը՝անմիտ։
3Անմիտներնառանիրենցլապտերներըևիրենցհետ
յուղչվերցրին։
4Բայցիմաստուններըիրենցլապտերներովիւղառին
իրենցանոթներիմէջ։
5Մինչփեսանուշանումէր,բոլորըննջեցինևքնեցին։
6Կեսգիշերինաղաղակբարձրացավ.«Ահափեսան
գալիսէ.Դուրսեկեքնրանընդառաջ։
7Այնժամանակբոլորկույսերըվերկացանև
զարդարեցինիրենցլապտերները։
8Անմիտներնասացինիմաստուններին.քանզիմեր
լապտերներըհանգչելեն։
9Բայցիմաստուններըպատասխանեցին.միգուցեմեզ
ևձեզչբավականացնի,այլավելիշուտգնացեք
վաճառողներիմոտևձեզհամարգնեք։
10Մինչնրանքգնումէինգնելու,փեսանեկավ.եւ
նրանք,ովքերպատրաստէին,նրահետմտան
հարսանիքի,եւդուռըփակվեց:
11Հետոմիւսկոյսերնէլեկանուասացին.«Տէ՛ր,Տէ՛ր,
բացի՛րմեզ»։
12Բայցնապատասխանեցևասաց.
13Ուրեմնարթո՛ւնկացէք,քանզիչգիտէքո՛չօրը,ո՛չ
ժամը,երբգայմարդուՈրդին։
14Որովհետևերկնքիարքայությունընմանէմի
մարդու,որըգնումէհեռավորերկիր,ովկանչեցիր
ծառաներինևտվեցնրանցիրունեցվածքը:
15Մեկինհինգտաղանդտվեց,մյուսին՝երկու,մյուսին՝
մեկ.իւրաքանչիւրինըստիրմիքանիկարողութեան.և
իսկույնգնացիրճանապարհը:
16Այնժամանակնա,ովստացելէրհինգտաղանդը,
գնացևառևտուրարեցդրահետևնրանցհամար
հինգտաղանդէլշինեց։
17Նոյնպէսնա,ովերկուսնէրստացել,երկուսնէլ
շահեց։
18Բայցնա,ովստացելէրմեկը,գնաց,փորեցերկիրը
ևթաքցրեցիրտիրոջփողը։
19Շատժամանականցայդծառաներիտերըգալիսէ
ևնրանցհետհաշիվէտալիս։
20Եվնա,ովհինգտաղանդէրստացել,եկավ,ևսհինգ
տաղանդբերեց՝ասելով.«Տե՛ր,դուինձհինգտաղանդ
հանձնեցիր.
21Նրատերընրանասաց.«Ապրե՛ս,բարիև
հավատարիմծառա,դուհավատարիմեղարմիքանի
բանիվրա,եսքեզշատբաներիվրատիրակալկդնեմ.
մտի՛րքոտիրոջուրախությանմեջ»։
22Նա,ովերկուտաղանդէրստացել,եկավևասաց.
23Նրատերընրանասաց.Քիչբաներումհավատարիմ
եղար,եսքեզշատբաներիվրակդնեմկառավարիչ.
մտի՛րքոտիրոջուրախությանմեջ։
24Այնժամանակնա,ովստացելէրմեկտաղանդը,
եկավևասաց.
25Եւեսվախեցայ,գնացիուքոտաղանդըթաքցրի
երկրիմէջ.ահաքոննէ։
26Նրատերըպատասխանեցնրանևասաց.
27Ուրեմնդուպետքէիմփողըդնեիր
փոխանակողներին,ևիմգալուցհետոեսիմը
վաշխառությամբստանայի։
28Ուրեմնվերցրե՛քնրանիցտաղանդըևտվեքնրան,
ովտասըտաղանդունի։
29Որովհետեւո՛վորունի,պիտիտրուի,ուանիկա
պիտիառատութիւնունենայ,բայցչունեցողէն
կ՛առնուիիրունեցածնալ։
30Եվանպիտանծառայինգցեքարտաքինխավարի
մեջ,այնտեղկլինիլացևատամներիկրճտում։
31ԵրբմարդուՈրդինգաիրփառքով,ևբոլորսուրբ
հրեշտակներընրահետ,այնժամանակնակնստիիր
փառքիգահիվրա.
32Եվնրաառաջկհավաքվենբոլորազգերը,ևնա
կբաժանինրանցմիմյանցից,ինչպեսհովիվնէ
բաժանումիրոչխարներինայծերից.
33Եվոչխարներըթողդնիիրաջկողմում,իսկայծերը՝
ձախկողմում։
34Այնատենթագաւորըպիտիըսէանոնցիրաջ
կողմին.
35Որովհետեւքաղցածէի,եւինձկերակուրտուիք,
ծարաւէի,եւինձխմեցիք.
36Մերկէի,ևինձհագցրիք,եսհիվանդէիևինձ
այցելեցիք,բանտումէի,ևդուքինձմոտէիք։
37Այնատենարդարներըպիտիպատասխանենանոր.
«Տէ՛ր,ե՞րբտեսանքքեզքաղցածուկերակրեցինք»։
կամծարաւ,եւքեզխմել.
38Ե՞րբտեսանքքեզօտարուներսընդունեցինք։կամ
մերկ,եւհագցրելքեզ.
18

21. Մեթյո
39Կամե՞րբտեսանքքեզհիվանդկամբանտիմեջու
եկանքքեզմոտ։
40Եվթագավորըկպատասխանիևկասինրանց.
41Այնժամանակնակասինաևնրանցձախկողմում.
42Որովհետեւքաղցածէի,եւինձուտելիքչտաք,
ծարաւէի,եւինձչխմեցիք.
43Եսօտարէի,եւինձչընդունեցիք,մերկ,եւինձ
չհագցրիք,հիւանդէի,եւբանտումէի,բայցինձ
չայցելեցիք։
44Այնատենանոնքալպիտիպատասխանենանոր՝
ըսելով.
45Այնատենպիտիպատասխանէանոնց՝ըսելով.
Ճշմարիտկըյայտարարեմձեզի.
46Եւսրանքպիտիգնանյաւիտենականպատժիմէջ,
իսկարդարները՝յաւիտենականկեանքի։
ԳԼՈՒԽ26
1Եվեղավայնպես,երբՀիսուսնավարտեցայսբոլոր
խոսքերը,ասացիրաշակերտներին.
2Դուքգիտեք,որերկուօրհետոԶատիկիտոննէ,և
մարդուՈրդինմատնվումէ՝խաչվելուհամար։
3Այնժամանակքահանայապետները,դպիրներնու
ժողովրդիերէցներըհաւաքուեցինքահանայապետի
պալատը,որԿայիափաէրկոչւում,
4 Եւ խորհրդակցեցին, որ Յիսուսին
խորամանկութեամբբռնենուսպանեն։
5Բայցնրանքասացին.
6ԵրբՀիսուսըԲեթանիայումէր՝բորոտՍիմոնիտանը,
7Նրամոտեկավմիկին,որնուներալաբաստրետուփ
շատթանկարժեքյուղով,ևթափեցայննրագլխին,երբ
նասեղաննստածէր։
8Բայցերբիրաշակերտներըտեսան,բարկացանու
ասացին.
9Որովհետեւայսիւղըկրնարշատթանկծախուիլեւ
աղքատներունտրուիլ։
10ԵրբՅիսուսհասկցաւ,ըսաւանոնց.քանզինա
բարիգործարեցինձվրա։
11Որովհետևաղքատներինմիշտձեզհետունեք.բայց
ինձմիշտչէ,որունեք:
12Որովհետևնաայսքսուքըթափեցիմմարմնիվրա,
դաարեցիմթաղմանհամար։
13Ճշմարիտեմասումձեզ,ուրէլորայսավետարանը
քարոզվիամբողջաշխարհում,այնտեղէլայն,ինչարեց
այսկինը,կպատմվինրահիշատակիհամար:
14Այնժամանակտասներկուսիցմեկը,որըկոչվումէր
ՀուդաԻսկարիովտացին,գնացքահանայապետների
մոտ.
15Եւնրանցասաց.Եվնրահետուխտարեցին
երեսունարծաթիհամար։
16Եվայդժամանակվանիցնաառիթէրփնտրումիրեն
մատնելու։
17Բաղարջակերացտօնիառաջինօրըաշակերտները
եկանՅիսուսիմօտուասացիննրան.
18Անալըսաւ.Զատիկըպիտիտամքոտանը՝իմ
աշակերտներիհետ։
19Եւաշակերտներնարեցինայնպէս,ինչպէսՅիսուս
պատուիրեցնրանց.եւպատրաստեցինզատիկը։
20Երբերեկոյեղաւ,նանստեցտասներկուսիհետ։
21Եվմինչնրանքուտումէին,նաասաց.
22Եվնրանքշատտրտմեցին,ևսկսեցիննրանցից
յուրաքանչյուրնասելնրան.
23Նապատասխանեցևասաց.
24ՄարդուՈրդինգնումէ,ինչպեսգրվածէնրամասին.
լավկլիներայդմարդուհամար,եթենաչծնվեր։
25ԱյնժամանակՅուդան,որմատնեցնրան,
պատասխանեցուասաց.Նաասացնրան.
26Եւմինչնրանքուտումէին,Յիսուսհացառաւ,
օրհնեց,կտրեց,տուեցաշակերտներինուասաց.սա
իմմարմիննէ:
27Եւնավերցրեցբաժակը,գոհութիւնյայտնեց,տուեց
նրանցուասաց.
28Որովհետևսաէնորուխտիիմարյունը,որը
թափվումէշատերիհամար՝մեղքերիթողության
համար։
29Բայցեսասումեմձեզ,որայսուհետևչեմխմելու
որթատունկիայսպտղից,մինչևայնօրը,երբձեզհետ
նորըխմեմիմՀորթագավորությանմեջ։
30Երբօրհներգերգեցին,դուրսեկանՁիթենյացլեռը։
31ԱյնատենՅիսուսըսաւանոնց.«Այսգիշերբոլորդ
պիտիգայթակղիքիմպատճառով,որովհետեւգրուած
է.
32Բայցերբյարութիւնառածս,ձեզմէառաջպիտի
երթամԳալիլեա։
33Պետրոսըպատասխանեցնրանուասաց.
34Հիսուսնասացնրան.
35Պետրոսընրանասաց.Նմանապեսասացիննաև
բոլորաշակերտները.
36ԱյնատենՅիսուսանոնցհետեկաւԳեթսեմանի
կոչուածտեղը,ուըսաւաշակերտներուն.
37ԵվնաիրհետվերցրեցՊետրոսինևԶեբեդեոսի
երկուորդիներինևսկսեցտրտմելևշատծանրանալ։
38Այնժամանակնանրանցասաց.
39Եվնամիփոքրառաջգնաց,ընկավերեսիվրաև
աղոթեց՝ասելով.
40Եւնաեկաւաշակերտներիմօտ,նրանցքնածգտաւ
եւՊետրոսինասաց.
41Արթո՛ւնկացէքեւաղօթեցէ՛ք,որպէսզի
փորձութեանմէջչընկնէք.հոգինհոժարէ,բայց
մարմինը՝տկար։
42Նադարձյալգնացերկրորդանգամևաղոթեց՝
ասելով.
43Եւեկաւունորանցքնածգտաւ,որովհետեւնրանց
աչքերըծանրացելէին։
44Եվթողեցնրանց,դարձյալգնացևերրորդանգամ
աղոթեց՝ասելովնույնխոսքերը։
45Այնժամանակնաեկավիրաշակերտներիմոտև
ասացնրանց.
46Վե՛րկաց,գնանք,ահա՛մօտէինձմատնողը։
47Եւմինչնադեռխօսումէր,ահաՅուդան՝
տասներկուքիցմէկը,եկաւ,եւնրահետմեծ
բազմութիւն՝ սրերով ու նժարներով՝
քահանայապետներիցուժողովրդիերէցներից:
48Իսկովմատնեցնրան,նշանտվեցնրանց՝ասելով.
49ԵւիսկոյնՅիսուսիմօտեկաւեւասաց.և
համբուրեցնրան:
50Յիսուսըսաւանոր.«Ընկեր,ինչո՞ւեկար.Այն
ժամանակնրանքեկան,ձեռքդրեցինՀիսուսիվրաև
բռնեցիննրան:
51Եվահանրանցիցմեկը,որՀիսուսիհետէր,մեկնեց
իրձեռքը,հանեցիրսուրըևհարվածեց
քահանայապետիծառայինևխփեցնրաականջը։
52ԱյնատենՅիսուսըսաւանոր.
19

22. Մեթյո
53Կարծումես,որեսհիմաչեմկարողաղոթելիմՀորը,
ևնաայսպահինինձկտաավելիքանտասներկու
լեգեոնհրեշտակներ:
54Բայցինչպե՞սպիտիկատարվենսուրբ
գրությունները,որայդպեսպետքէլինի։
55ՆույնժամինՀիսուսնասացժողովրդին.Եսամեն
օրնստումէիձեզհետ՝ուսուցանումէիտաճարում,և
դուքինձչբռնեցիք:
56Բայցայսամէնըկատարուեցաւ,որպէսզի
մարգարէներիգրքերըկատարուին։Այնժամանակ
բոլորաշակերտներըթողեցիննրանևփախան։
57ՅիսուսինբռնողներըտարանզայնԿայիափա
քահանայապետիմօտ,ուրդպիրներնուերէցները
հաւաքուածէին։
58ԻսկՊետրոսըհեռվիցնրահետևիցգնացմինչև
քահանայապետիպալատը,ներսմտավունստեց
ծառաներիհետ՝տեսնելուվերջը։
59Իսկքահանայապետները,երէցներըեւամբողջ
ատեանըսուտվկայութիւնկըփնտռէինՅիսուսիդէմ՝
զինքսպանելուհամար.
60Բայցոչոքիչգտավ.Վերջապեսեկաներկուսուտ
վկաներ.
61Եւասաց.«Այսմարդնասաց.
62Եվքահանայապետըվերկացավևասացնրան.այս
ի՞նչենվկայումքոդէմ։
63ԲայցՅիսուսլռեց.Քահանայապետը
պատասխանեցանորուըսաւանոր.
64Յիսուսըսաւանոր.
65Այնժամանակքահանայապետըպատառեցիր
զգեստները՝ասելով.էլի՞նչկարիքունենքվկաների։
ահա,այժմդուքլսեցիքնրահայհոյանքը:
66Ի՞նչեքկարծում.Նրանքպատասխանեցինու
ասացին.
67Այնժամանակթքեցիննրաերեսինևխփեցիննրան.
ևուրիշներըհարվածեցիննրանիրենցձեռքերի
ափերով,
68Ասելով.«Մարգարեացի՛րմեզ,ո՛վՔրիստոս,ո՞վէ
նա,ովհարվածեցքեզ»:
69ԻսկՊետրոսըդրսումնստածէրպալատում,ևմի
աղջիկմոտեցավնրանևասաց.
70Բայցնաբոլորիառաջուրացավ՝ասելով.«Չգիտեմ,
թեինչեսասում»։
71Եւերբնադուրսելաւգաւիթը,միուրիշաղախին
տեսաւնրանեւասացայնտեղեղողներին.
72Եվդարձյալնաերդումովուրացավ.«Եսչեմ
ճանաչումայդմարդուն»:
73Քիչմըետքկայնողներըեկանանորքովուըսին
Պետրոսին.քանզիքոխօսքըկըխաբէքեզ։
74Այնժամանակնասկսեցհայհոյելևերդվել՝ասելով.
Եվանմիջապեսաքաղաղըկանչեց։
75ԵւՊետրոսըյիշեցՅիսուսիխօսքը,որնասումէր
իրեն.Եվնադուրսեկավևդառնորենլացեղավ։
ԳԼՈՒԽ27
1Երբառաւօտեղաւ,բոլորքահանայապետներնու
ժողովրդիերէցներըՅիսուսիդէմխորհուրդարին,որ
նրանսպանեն.
2Երբնրանկապեցին,տարանումատնեցին
ՊոնտացիՊիղատոսկուսակալին։
3ԱյնատենՅուդան,որմատնածէրզինք,երբտեսաւ
որանդատապարտուածէ,զղջացուերեսունարծաթը
վերադարձուցքահանայապետներունուերէցներուն,
4«Եսմեղանչեցի,որմատնեցիանմեղարյունը»։
Անոնքալըսին.տեսեքդրան:
5Եվնատաճարումարծաթիկտորներըգցեց,գնաց,
գնացուկախվեց։
6Քահանայապետներըվերցրինարծաթըևասացին.
7Եվնրանքխորհրդակցեցինևնրանցհետգնեցին
բրուտիարտը՝օտարներինթաղելուհամար։
8ՈւստիայդարտըկոչուեցաւԱրեանարտմինչեւ
այսօր։
9ԱյնատենկատարուեցաւԵրեմիմարգարէինըսած
խօսքը.
10Եւտուեցնրանցբրուտիարտիհամար,ինչպէս
Տէրնինձնշանակեց։
11ԵւՅիսուսկանգնեցկառավարչիառաջ,եւ
կուսակալըհարցրեցնրանեւասաց.Յիսուսըսաւ
անոր.
12Երբնրանմեղադրեցինքահանայապետներիցու
երեցներից,նաոչինչչպատասխանեց։
13ԱյնժամանակՊիղատոսնասացնրան.
14Անալպատասխանեցանոր.այնքան,որկուսակալը
շատզարմացավ։
15Արդ,այդտոնիժամանակկուսակալըսովորություն
ուներժողովրդինազատելբանտարկյալին,ում
կամենային։
16Եվնրանքունեինմինշանավորբանտարկյալ,որը
կոչվումէրԲարաբբա։
17Ուստիերբնրանքհավաքվեցին,Պիղատոսընրանց
ասաց.Բարաբբա՞,թե՞Հիսուս,որըկոչվումէՔրիստոս:
18Որովհետևնագիտեր,որնախանձիպատճառով
մատնեցինիրեն։
19Երբնանստեցդատարանիվրա,նրակինըմարդ
ուղարկեցնրամոտ՝ասելով.
20Բայցքահանայապետներնուերէցներըհամոզեցին
բազմութեանը,որԲարաբբայինհարցնենուՅիսուսը
կորսնցնեն։
21Կուսակալըպատասխանեցևասացնրանց.Նրանք
ասացին՝Բարաբբա։
22Պիղատոսընրանցասաց.Բոլորնէլնրանասումեն.
«Թողխաչվի»:
23Կուսակալնասաց.Բայցնրանքավելիշատ
աղաղակեցին՝ասելով.«Թողխաչվի»:
24ԵրբՊիղատոսըտեսավ,որոչինչչիկարողհաղթել,
այլավելիշուտխռովությունէառաջացել,ջուրառավև
լուացիրձեռքերըբազմությանառաջևասաց.«Ես
անմեղեմայսարդարիարյունից.
25Այնժամանակամբողջժողովուրդըպատասխանեց.
«Նրաարյունըթողլինիմեզևմերերեխաներիվրա»:
26ԱյնատենԲարաբբայինարձակեցանոնց,ու
Յիսուսըխարազանելով՝մատնեցզայն՝խաչելու:
27ԱյնատենկուսակալիզինուորներըՅիսուսին
տարանսրահը,եւամբողջզինուորականխումբը
հաւաքեցինանոր:
28Մերկացրիննրանուկարմիրպատմուճանհագան։
29Երբփշեպսակըշինեցին,դրեցիննրագլխին,իսկ
աջձեռքին՝եղեգ,ծունկըխոնարհեցիննրաառաջև
ծաղրեցիննրանուասացին.
30Եվթքեցիննրավրա,վերցրեցինեղեգըևխփեցին
նրագլխին։
20

23. Մեթյո
31Եւերբնրանծաղրեցին,նրանիցհանեցին
պատմուճանը,իրզգեստըհագանուտարան՝խաչելու
նրան:
32Եվերբնրանքդուրսեկան,գտանմիկյուրենացի
մարդու՝Սիմոնանունով,ևնրանստիպեցին,որկրի
նրախաչը:
33Եվերբնրանքեկանմիտեղը,որըկոչվումէ
Գողգոթա,այսինքն՝գանգիտեղ,
34Նրանլեղիհետխառնածքացախտվեցինխմելու,և
երբնաճաշակեց,չուզեցխմել։
35Եվխաչեցիննրան,բաժանեցիննրահանդերձները՝
վիճակգցելով,որպեսզիկատարվիմարգարեիկողմից
ասվածը.
36Եվնստած՝այնտեղդիտեցիննրան.
37Եվնրագլխինդրեցնրաամբաստանությունը՝
գրված.
38Այնատեներկուաւազակներխաչուեցանանոր
հետ՝մէկըաջկողմին,իսկմիւսը՝ձախկողմը:
39Անոնքորկ՚անցնէինանարգեցինզինք՝շարժելով
իրենցգլուխները.
40Եւասեց.ԵթեդուԱստծոՈրդինես,իջիրխաչից:
41Նոյնպէսքահանայապետները,դպիրներիու
երէցներիհետծաղրումէիննրանուասում.
42Նափրկեցուրիշներին.ինքնիրենչիկարողփրկել:
ԵթենաԻսրայելիթագավորնէ,թողհիմաիջնիխաչից,
ևմենքկհավատանքնրան։
43ՆաապաւինեցԱստծուն.թողհիմաազատինրան,
եթեկամենա,որովհետևնաասաց.«ԵսԱստծոՈրդին
եմ»:
44Նրահետխաչվածգողերնէլնույնըգցեցիննրա
ատամներիմեջ։
45Վեցերորդժամիցխավարեղավամբողջերկրիվրա
մինչևիններորդժամը։
46ԵվմոտավորապեսիններորդժամինՀիսուսըբարձր
ձայնովաղաղակեց՝ասելով.այսինքն՝Աստվածիմ,
Աստվածիմ,ինչո՞ւթողեցիրինձ։
47Այնտեղկանգնածներիցոմանք,երբլսեցին,ասացին.
48Եվիսկույննրանցիցմեկըվազեց,վերցրեցմի
սպունգ,լցրեցքացախով,դրեցեղեգիվրաևտվեց
նրանխմելու։
49Մնացածնասացին.
50Յիսուս,երբդարձեալբարձրձայնովաղաղակեց,
հոգինտուաւ.
51Եվ,ահա,տաճարիվարագույրըպատռվեցերկուսով
վերևիցներքև.ևերկիրըցնցվեց,ևժայռերը
պատռվեցին.
52Եվգերեզմաններըբացվեցին.ևննջածսուրբերի
շատմարմիններվերկացան,
53Եվիրհարությունիցհետոդուրսեկավ
գերեզմաններիցևմտավսուրբքաղաքըևհայտնվեց
շատերին:
54Երբհարիւրապետըեւանորհետեղողները,
Յիսուսըկըդիտէին,տեսաներկրաշարժնուեղածները,
շատվախցանուըսին.
55Եվշատկանայքայնտեղէին,որոնքհեռվից
տեսնումէին,որոնքԳալիլեայիցհետևումէին
Հիսուսինևծառայումէիննրան.
56ՆրանցմէջէինՄարիամՄագդաղենացին,
Մարիամը՝ՅակոբոսիուՅովսէսիմայրը,եւԶեբեդէոսի
որդիներիմայրը։
57Երբերեկոյեղաւ,եկաւԱրիմաթեայէնմիհարուստ
մարդ՝Յովսէփանունով,որինքնէլՅիսուսի
աշակերտնէր.
58ՆագնացՊիղատոսիմոտևաղաչեցՀիսուսի
մարմինը:ԱյնժամանակՊիղատոսըհրամայեց,որ
մարմինըհանձնեն։
59ԵվերբՀովսեփըվերցրեցմարմինը,այնփաթաթեց
մաքուրկտավով,
60Եվդրեցայնիրնորգերեզմանում,որընափորելէր
ժայռիմեջ,ևմիմեծքարգլորեցգերեզմանիդուռըև
գնաց։
61ՄարիամՄագդաղենացինումիւսՄարիամը
նստածէինգերեզմանիդիմաց։
62Հետևյալօրը՝պատրաստությանօրվանհաջորդած,
քահանայապետներնուփարիսեցիներըհավաքվեցին
Պիղատոսիմոտ.
63«Տէ՛ր,յիշումենք,որայդխաբեբայը,երբդեռ
կենդանիէր,ասաց.
64Ուրեմնհրամայի՛ր,որգերեզմանըապահովլինի
մինչևերրորդօրը,որպեսզինրաաշակերտներըգիշերը
չգան,գողանաննրանևժողովրդինասեն.
65Պիղատոսընրանցասաց.
66Եվնրանքգնացինևհաստատեցինգերեզմանը,
կնքեցինքարըևպահակդրեցին։
ԳԼՈՒԽ28
1Շաբաթիվերջում,երբբացվումէրշաբաթվա
առաջինօրը,ՄարիամՄագդաղենացինևմյուս
Մարիամըեկանգերեզմանըտեսնելու։
2Եվահամեծերկրաշարժեղավ,որովհետևՏիրոջ
հրեշտակըիջավերկնքիցևեկավ,քարըդռնիցետ
գլորեցևնստեցդրավրա։
3Նրաերեսըկայծակիպեսէր,ևնրահագուստը՝ձյան
պեսսպիտակ.
4Նրավախիցպահապաններըցնցվեցինևմեռածների
պեսդարձան։
5Հրեշտակըպատասխանեցուասացկանանց.
6Նաայստեղչէ,քանիորհարությունէառել,ինչպես
որասաց.Եկե՛ք,տեսե՛քայնտեղը,ուրընկածէրՏերը։
7Եվշուտովգնացեքևասացեքնրաաշակերտներին,
որնահարությունէառելմեռելներից.ևահանա
ձեզանիցառաջգնումէԳալիլեա.հո՛նպիտիտեսնէք
զայն.ահա՛եսըսիձեզի։
8Եվնրանքշուտովհեռացանգերեզմանից՝վախովև
մեծուրախությամբ.ևվազեցիրաշակերտներին
հայտնելու:
9Եւերբնրանքգնացինպատմելուիրաշակերտներին,
ահաՅիսուսհանդիպեցնրանցուասաց.Եվնրանք
եկան,բռնեցիննրաոտքերիցևերկրպագեցիննրան:
10ԱյնատենՅիսուսըսաւանոնց.
11Երբնրանքգնումէին,ահա,պահակներիցոմանք
եկանքաղաքևքահանայապետներինհայտնեցինայն
ամենը,ինչկատարվելէր։
12Եվերբնրանքհավաքվեցիներեցներիհետև
խորհրդակցեցին,մեծգումարտվեցինզինվորներին,
13«Ասէ՛ք,թէգիշերովանորաշակերտներըեկանու
գողացանզինք,մինչմենքքնածէինք»։
14Եվեթեդահասնիկառավարչիականջին,մենք
կհամոզենքնրանևկապահովենքձեզ։
21

24. Մեթյո
15Նրանքվերցրինփողըևարեցինայնպես,ինչպես
իրենցսովորեցրելէին,ևայսխոսքըտարածվածէ
հրեաներիմեջմինչևայսօր։
16Այնատենտասնմէկաշակերտներըգնացին
Գալիլեա,այնլեռը,ուրՅիսուսնշանակածէրզանոնք։
17Երբնրանտեսան,երկրպագեցիննրան,բայցոմանք
կասկածեցին։
18Յիսուսեկաւուխօսեցաւանոնց՝ըսելով.
19Ուրեմնգնացեքևսովորեցրեքբոլորազգերին՝
մկրտելովնրանցՀորևՈրդուևՍուրբՀոգուանունով.
20Ուսուցանելովնրանցպահելայնամենը,ինչես
պատվիրելեմձեզ,ևահաեսձեզհետեմմիշտ,մինչև
աշխարհիվերջը։Ամեն.
22

25. Մարկ
ԳԼՈՒԽ1
1ՀիսուսՔրիստոսի՝ԱստծոՈրդուավետարանի
սկիզբը.
2Ինչպեսգրվածէմարգարեներիմեջ.
3 Անապատի մէջ աղաղակողին ձայնը.
«Պատրաստեցէ՛քՏիրոջճամբան,ուղղեցէ՛քանոր
շաւիղները»։
4Հովհաննեսըմկրտեցանապատումևքարոզեց
ապաշխարությանմկրտությունը՝մեղքերիթողության
համար:
5ԵվնրամոտդուրսեկանՀրեաստանիամբողջ
երկիրը,ևնրանք՝Երուսաղեմից,ևբոլորըմկրտվեցին
նրանիցՀորդանանգետում՝խոստովանելովիրենց
մեղքերը։
6ԵւՅովհաննէսըհագածէրուղտիմազից,իսկգօտին
կաշուէգօտիկար.ևնամորեխուվայրիմեղրկերավ.
7Եւքարոզումէր՝ասելով.«Ինձանիցյետոյինձանից
աւելիհզօրմէկնէգալիս,որիկօշիկներիփականըես
արժանիչեմխոնարհուելուեւարձակելու»։
8Եսձեզմկրտեցիջրով,բայցնաձեզՍուրբՀոգով
պիտիմկրտի։
9Եվեղավայնպես,որայդօրերինՀիսուսըեկավ
ԳալիլեայիՆազարեթիցևմկրտվեցՀովհաննեսից
Հորդանանում:
10Եվիսկույնջրիցդուրսգալով՝տեսավերկինքը
բացված,ևՀոգինաղավնուպեսիջավիրվրա։
11Եվերկնքիցմիձայնեկավ,որասումէր.
12ԵվիսկույնՀոգինքշեցնրանանապատ։
13Եվնաայնտեղէրքառասունօրանապատում՝
սատանայիցփորձված.ևգազաններիհետէր.և
հրեշտակներըծառայումէիննրան:
14ՅովհաննէսինբանտարկվելուցյետոյՅիսուսեկաւ
Գալիլեա՝քարոզելովԱստծուարքայութեան
աւետարանը.
15Եւասելով՝ժամանակըլրացելէ,եւԱստուծոյ
արքայութիւնըմօտեցելէ.ապաշխարեցէ՛քեւ
հաւատացէ՛քաւետարանին։
16ԵրբնագնումէրԳալիլեայիծովիմոտ,տեսավ
Սիմոնինևնրաեղբորը՝Անդրեասին,որոնքուռկան
էիննետումծովը,քանիորձկնորսէին։
17Յիսուսնրանցասաց.
18Եվնրանքիսկույնթողեցինիրենցցանցերըև
գնացիննրահետևից։
19Եվերբնամիփոքրառաջգնացայնտեղից,տեսավ
ԶեբեդեոսիորդիՀակոբոսինևնրաեղբորը՝
Հովհաննեսին,որոնքնույնպեսնավիմեջէինև
նորոգումէինիրենցցանցերը։
20Եվիսկույնկանչեցնրանց,ևնրանքվարձկանների
հետնավիմեջթողեցինիրենցհայրԶեբեդեինև
գնացիննրահետևից։
21ՆրանքգնացինԿափառնայում.եւիսկոյնշաբաթ
օրըմտաւժողովարանեւուսուցանումէր:
22Եվնրանքզարմանումէիննրավարդապետության
վրա,որովհետևնաուսուցանումէրնրանցորպես
իշխանությունունեցող,ևոչթեդպիրներիպես:
23Նրանցժողովարանումմիմարդկար՝անմաքուր
ոգով.ևնաաղաղակեց.
24Ասելով.մենքի՞նչգործունենքքեզհետ,ո՛վՀիսուս
Նազովրեցի։դուեկելեսմեզկործանելու.Եսգիտեմ
քեզ,թեովեսդու,ԱստծոՍուրբը:
25Յիսուսսաստեցնրանուասաց.
26Եվերբպիղծոգինպատռեցնրանևբարձրձայնով
աղաղակեց,նադուրսեկավնրանից։
27Եւբոլորըզարմացան,այնպէսորհարցնումէին
իրարուեւասում.ի՞նչնորվարդապետությունէսա:
որովհետևնաիշխանությամբպատվիրումէնույնիսկ
անմաքուրոգիներին,ևնրանքհնազանդվումենիրեն:
28ԵւիսկոյննրահամբաւըտարածուեցաւԳալիլեայի
շրջակայքիամբողջտարածքում։
29Եւիսկոյն,երբժողովարանիցդուրսեկան,
ՅակոբոսիուՅովհաննէսիհետմտանՍիմոնիու
Անդրէասիտունը։
30ԲայցՍիմոնիկնոջմայրըտենդովհիվանդպառկած
էր,ևանմիջապեսնրանպատմեցիննրամասին։
31Եվնաեկավ,բռնեցնրաձեռքիցևբարձրացրեց
նրան.ևիսկույնջերմությունըթողեցնրան,ևնա
ծառայեցնրանց։
32Եվերեկոյան,երբարևըմայրմտավ,նրանք
բերեցիննրամոտբոլորհիվանդներինև
դիվահարներին:
33Եվամբողջքաղաքըհավաքվելէրդռանմոտ։
34Նաբժշկեցշատերին,ովքերհիվանդէինտարբեր
հիվանդություններից,ևդուրսհանեցշատդևեր.և
չթողեց,որդևերըխոսեն,որովհետևնրանքճանաչում
էիննրան:
35Առաւօտեանշատառաջվերկենալով՝դուրսելաւու
մեկնեցաւամայիտեղմը,ուհոնաղօթեց։
36ԵւՍիմոննունրահետեղողներընրայետեւից
գնացին։
37Երբգտաննրան,ասացիննրան.
38Անալըսաւանոնց.
39Նաքարոզումէրնրանցժողովարաններումամբողջ
Գալիլեայումևհանումդևերին:
40Եվմիբորոտմոտեցավնրան,աղաչումէր,ծնկի
իջնումնրաառաջևասում.«Եթեկամենաս,կարողես
մաքրելինձ»:
41Յիսուսգթալով՝մեկնեցիրձեռքը,դպաւանորու
ըսաւանոր.դումաքուրեղիր.
42Եվհենցորնախոսեց,իսկույնբորոտությունը
հեռացավնրանից,ևնամաքրվեց։
43Եվնախստորենպատվիրեցնրանևիսկույն
ճանապարհեցնրան.
44Եւնրանասաց.
45Բայցնադուրսելավ,սկսեցշատհրատարակելև
տարածելայն,որՀիսուսնայլևսչէրկարող
բացահայտորենքաղաքմտնել,այլդրսումէր՝ամայի
վայրերում.
ԳԼՈՒԽ2
1ՄիքանիօրանցնորիցԿափառնայումմտավ.և
լսվեց,որնատանըէ։
2Եվիսկույնշատերըհավաքվեցինայնպես,որտեղ
չկարնրանցընդունելու,ոչայնքան,որքանդռանմոտ,
ևնաքարոզեցխոսքընրանց։
3Եվնրանքեկաննրամոտ՝բերելովանդամալույծ
մեկին,որըծնվելէրչորսից։
4Եվերբչկարողացանմոտենալնրանմամուլիհամար,
բացեցինտանիքը,որտեղնաէր,ևերբայնքանդեցին,
իջեցրինմահիճը,որտեղպառկածէրանդամալույծը։
23

26. ՄԱՐԿ
5ԵրբՅիսուստեսաւանոնցհաւատքը,անդամալոյծին
ըսաւ.
6Բայցդպիրներէնոմանքհոննստածէինուիրենց
սրտերունմէջկըխորհէին.
7Ինչո՞ւէայսմարդնայսպեսհայհոյում։ո՞վկարողէ
ներելմեղքերը,բացիմիայնԱստծուց:
մտածումիրենցմէջ,ասացնրանց.
9Արդյո՞քավելիհեշտէկաթվածահարինասել.«Քո
մեղքերըներվածենքեզ»։կամասել.«Վե՛րկաց,
վերցրումահիճդուգնա՛»։
10Բայցորպեսզիիմանաք,որմարդուՈրդին
իշխանությունունիերկրիվրամեղքերըներելու,
(ասումէանդամալույծին.
11Եսասումեմքեզ.«Վե՛րկաց,վերցրումահճակալդև
գնաքոտուն»։
12Եվնաիսկույնվերկացավ,վերցրեցմահճակալըև
դուրսեկավբոլորիառաջ.Այնաստիճան,որբոլորնէլ
զարմացանևփառաբանեցինԱստծուն՝ասելով.
13Եվնադարձյալդուրսեկավծովիեզերքով.ամբողջ
ժողովուրդըդիմեցնրան,ևնաուսուցանումէրնրանց:
14Երբնաանցնումէր,տեսավԱլփեոսիորդիՂևիին,
որընստածէրմաքսատանմոտ,ևասացնրան.Եվնա
վերկացավևհետևեցնրան:
15Եվեղավայնպես,որերբՀիսուսըճաշինստեցիր
տանը,շատմաքսավորներևմեղավորներնույնպես
նստեցինՀիսուսիևնրաաշակերտներիհետ,քանիոր
շատէին,ևնրանքհետևումէիննրան:
16Երբդպիրներնուփարիսեցիներըտեսան,որնա
մաքսաւորներիումեղաւորներիհետուտումէ,նրա
աշակերտներինասացին.
17ԵրբՅիսուսլսեց,ասացնրանց.
18ԻսկՅովհաննէսիուՓարիսեցիներիաշակերտները
ծոմէինպահում,եւնրանքեկանուասացիննրան.
19ԵւՅիսուսնրանցասաց.քանիդեռփեսանիրենց
հետէ,նրանքչենկարողծոմպահել:
20Բայցկգանօրեր,երբփեսայինկվերցնեննրանցից,
ևայդօրերիննրանքծոմկպահեն։
21Ոչոքնորկտորիկտորչիկարումհինհագուստի
վրա,այլապեսայննորկտորը,որըլցնումէրայն,
հանումէհինից,ևպատռվածքըավելիվատանումէ։
22Եվոչոքնորգինիչիլցնումհինտիկերիմեջ,
այլապեսնորգինինկպատռիտիկերը,ևգինին
կթափվի,ևտիկերըկփչանան,բայցնորգինինպետքէ
դրվինորտիկերիմեջ։
23Եվեղավայնպես,որշաբաթօրընաանցավցորենի
արտերիմիջով.ևնրաաշակերտները,երբգնումէին,
սկսեցինհասկերպոկել։
24Փարիսեցիներընրանասացին.
25Եւնաասացնրանց.«Դուքերբեքչե՞քկարդացել,
թեինչարեցԴավիթը,երբկարիքուներևքաղցածէր
ինքնունրահետեղողները։
26Ինչպե՞սնամտավԱստծոտունԱբիաթար
քահանայապետիօրերում,ևկերավայնհացը,որը
թույլատրվածչէուտել,բայցքահանաներին,ևտվեց
նաևիրհետեղողներին։
27Եւնաասացնրանց.
28ՈւրեմնմարդուՈրդինշաբաթօրուայՏէրնէ։
ԳԼՈՒԽ3
1Եւդարձեալժողովարանմտաւ.ևայնտեղմիմարդ
կար,որիձեռքըչորացելէր։
2Անոնքկըտեսնէին՝թէշաբաթօրըպիտիբժշկէզինք.
որնրանմեղադրեն։
3Եվնաասացայնմարդուն,որնուներչորացած
ձեռքը.
4Եւնանրանցասաց.կյանքըփրկե՞լ,թե՞սպանել։
Բայցնրանքլռեցին։
5Եվերբնաբարկությամբշուրջբոլորընայեցնրանց՝
տրտմելովնրանցսրտիկարծրությանհամար,ասաց
այդմարդուն.«Ձեռքդմեկնիր»։Եվնաերկարեցայն,
ևնրաձեռքըվերականգնվեց,ինչպեսմյուսը:
6Փարիսեցիներըդուրսելանուիսկոյն
Հերովդէսեաններունհետխորհրդակցեցինանորդէմ,
թէի՛նչպէսկորսնցնենզինք։
7ԲայցՅիսուսիրաշակերտներունհետքաշուեցաւ
ծովը.
8Երուսաղէմէն,ԻդումէայէնուՅորդանանիայն
կողմէն.ևՏյուրոսիևՍիդոնիշրջակայքը՝մեծ
բազմություն,երբլսեցին,թեինչմեծբաներէնաարել,
մոտեցաննրան:
9Եւնաասացիրաշակերտներին,որմիփոքրնաւակ
սպասիիրեն՝բազմութեանպատճառով,որպէսզի
չհեղեղեննրան։
10Որովհետեւնաշատերինբժշկեց.այնպես,որնրանք
ճնշումէիննրան,որպեսզիդիպչինրան,քանիորբոլոր
նրանք,ովքերպատուհասներունեին:
11Եվպիղծոգիները,երբտեսաննրան,ընկաննրա
առաջևաղաղակեցին՝ասելով.
12Եվնախստորենպատվիրեցնրանց,որիրեն
չհայտնեն։
13Եվնաբարձրանումէլեռըևկանչումէնրան,ում
կամենումէ,ևնրանքեկաննրամոտ:
14Եվնահրամայեցտասներկուսին,որնրանքլինեն
իրհետ,ևնանրանցուղարկիքարոզելու,
15 Եվ իշխանություն ունենալ՝բժշկելու
հիվանդություններևդուրսհանելուդևերին.
16ԻսկՍիմոնըՊետրոսմականունովդրեց.
17ԶեբեդեոսիորդիՀակոբոսըևՀակոբոսիեղբայր
Հովհաննեսը.ևնանրանցանվանեցԲոաներգես,
այսինքն՝Որոտիորդիներ:
18Անդրէասը,Փիլիպպոսը,Բարդուղիմեոսը,
Մատթեոսը,Թովմասը,ԱլփեոսիորդիՀակոբոսը,
ԹադեոսըևՔանանացինՍիմոնը,
19ԵվՅուդաԻսկարիովտացին,որընույնպեսմատնեց
նրան,ևնրանքտունմտան։
20Եվբազմությունընորիցհավաքվեց,այնպեսոր
նրանքչկարողացանհացուտել։
21Երբնրաընկերներըլսեցին,դուրսեկաննրան
բռնելու,քանիորասումէին.
22ԵվԵրուսաղեմիցիջածդպիրներնասացին.
23Եվնականչեցնրանցիրմոտևասացնրանց
առակներով.
24Եվեթեմիթագավորությունբաժանվիինքնիրդեմ,
այդթագավորությունըչիկարողկանգունմնալ։
25Եվեթետունըբաժանվածէիրդեմ,այդտունըչի
կարողկանգունմնալ։
26ԵվեթեՍատանանելնիիրդեմևբաժանվի,նաչի
կարողկանգնել,բայցվերջունի:
27Ոչոքչիկարողմտնելուժեղմարդուտունև
կողոպտելնրաունեցվածքը,եթենախչկապիուժեղին.
ևհետոնակփչացնիիրտունը:
24

27. ՄԱՐԿ
28Ճշմարիտեմասումձեզ,բոլորմեղքերըկներվեն
մարդկանցորդիներին,ևհայհոյանքները,որոնցով
նրանքհայհոյեն.
29Բայցնա,ովկհայհոյիՍուրբՀոգուն,երբեքներում
չիունենա,այլհավիտենականդատապարտության
վտանգիտակէ.
30Որովհետևնրանքասումէին,թենաանմաքուրոգի
ունի։
31Այնժամանակեկաննրաեղբայրներնումայրը,և
դրսումկանգնած՝մարդուղարկեցիննրամոտև
կանչեցիննրան։
32Բազմությունընստեցնրաշուրջը,ևնրանքասացին
նրան.
33Անալպատասխանեցանոնց.«Ո՞վէիմմայրըկամ
իմեղբայրները»:
34Նանայեցշուրջբոլորըիրշուրջընստողներինև
ասաց.
35Որովհետեւո՛վորԱստուծոյկամքըկըկատարէ,
անիկա՛էիմեղբայրս,քոյրսումայրս։
ԳԼՈՒԽ4
1Եվնանորիցսկսեցուսուցանելծովիափին.և
ամբողջբազմությունըծովիմոտէր՝ցամաքիվրա։
2Եվնաշատբաներսովորեցրեցնրանցառակներով,և
ասացնրանցիրվարդապետությանմեջ.
3Լսիր;Ահաւասիկելաւսերմնացանցանելու.
4Եվեղավայնպես,որերբնացանումէր,միքանիսն
ընկանճանապարհին,ևերկնքիթռչուններըեկանու
կերանայն։
5Ոմանքընկանքարքարոտհողիվրա,որտեղշատհող
չկար.եւիսկոյնբուսաւ,վասնզիհողիխորութիւն
չունէր:
6Բայցերբարևըծագեց,այրվեց.ևքանիորարմատ
չուներ,չորացավ։
7Եվմիքանիսնընկանփշերիմեջ,ևփշերըմեծացան
ևխեղդեցինայն,ևդապտուղչտվեց։
8Իսկմյուսներնընկանլավհողիվրաևպտուղ
տվեցին,որըբուսավուաճեց.ևդուրսբերեցմիմասը
երեսուն,ևմիքանիսըվաթսունևմիքանիսըհարյուր:
9Նաասացնրանց.«Ովլսելուականջունի,թողլսի»:
10Երբնամենակմնաց,նրաշուրջըգտնվողները
տասներկուսիհետխնդրեցիննրանիցառակը:
11Եվնաասացնրանց.«ՁեզտրվածէիմանալԱստծո
արքայությանխորհուրդը.
12Որտեսնեն,բայցչհասկանան.ևլսելով՝նրանք
կարողենլսելևչհասկանալ.միգուցենրանքերբևէ
դարձիգան,ևնրանցմեղքերըչներվեն:
13Անալըսաւանոնց.«Չէ՞քգիտերայսառակը.և
ինչպե՞սկիմանաքբոլորառակները:
14Սերմնացանըսերմանումէխոսքը.
15Եւսրանքենճանապարհին,ուրխօսքըսերմանւում
է.բայցերբլսեցին,սատանանիսկոյնկուգայուկըխլէ
անոնցսրտերունմէջցանուածխօսքը:
16Եվսրանքէլեն,որցանվումենքարքարոտհողի
վրա.նրանք,երբլսումենխոսքը,իսկույնընդունումեն
այնուրախությամբ.
17Եվիրենքիրենցմեջարմատչունեն,ևմիայնմի
ժամանակդիմանումեն.հետո,երբտառապանքկամ
հալածանքառաջանախոսքիհամար,իսկույննրանք
գայթակղվումեն։
18Եվսրանքենփշերիմեջցանվածները.ինչպես,
օրինակ,լսելխոսքը,
19Եվայսաշխարհիհոգսերը,ևհարստության
խաբեությունըևայլբաներիցանկությունները
խեղդումենխոսքը,ևայնդառնումէանպտուղ:
20Եվսրանքենլավհողիվրացանվածները.այնպիսիք,
որլսումենխոսքըևընդունումայնևպտուղեն
տալիս՝մեկըերեսունապատիկ,մյուսը՝վաթսունև
մյուսը՝հարյուր:
21Նաասացնրանց.ևչդնե՞լմոմակալիվրա։
22Որովհետևգաղտնիբանչկա,որչհայտնվի.ոչէլինչ-
որբանգաղտնիպահվեց,այլայն,որայնպետքէ
դուրսգա:
23Եթեմեկըլսելուականջունի,թողլսի։
24Անալըսաւանոնց.
25Որովհետեւովունի՝նրանպիտիտրուի,իսկով
չունի,նրանիցպիտիվերցուինաեւայն,ինչորունի։
26Եւնաասաց.
27Եվեթեքնի,ևարթնանագիշերուցերեկ,ևսերմը
բուսնիումեծանա,նաչգիտի,թեինչպես:
28Որովհետևերկիրնինքնիրենիցպտուղէտալիս.
սկզբումշեղբը,հետոհասկը,դրանիցհետոլրիվ
եգիպտացորենըականջիմեջ։
29Բայցերբպտուղըկուտայ,իսկոյնմանգաղըկըդնէ,
որովհետեւհունձքըհասածէ։
30Նաասաց.«Ո՞ւմնմանեցնենքԱստծու
արքայությունը.կամի՞նչհամեմատությանհետ
համեմատենք։
31Դանմանէմանանեխիհատիկի,որը,երբցանվումէ
երկրիվրա,պակասէերկրիբոլորսերմերից։
32Բայցերբայնցանվումէ,այնաճումէևմեծանումէ
բոլորխոտերիցևմեծճյուղերէարձակում.որպեսզի
երկնքիթռչուններըտեղավորվեննրաստվերիտակ։
33Եվշատնմանառակներովնաասացնրանցխոսքը,
քանիորնրանքկարողէինլսելայն:
34Բայցառանցառակիչխօսեցաւանոնց.
35Նոյնօրը,երբերեկոյեղաւ,նրանցասաց.
36Եւերբարձակեցինբազմութիւնը,բռնեցիննրան,
երբնաւումէր։Եվնրահետկայիննաևայլփոքրիկ
նավեր։
37Եվմեծքամուփոթորիկբարձրացավ,ևալիքները
հարվածեցիննավիմեջ,այնպեսորայնայժմլցվածէր:
38Եվնանավիետնամասումէր՝բարձիվրաքնած,և
նրանարթնացրինուասացին.
39Եվնավերկացավ,սաստեցքամունևասացծովին.
Եվքամինդադարեց,ևմեծանդորրեղավ։
40Եւնանրանցասաց.ինչպե՞սէ,որդուքհավատք
չունեք:
41Եվնրանքչափազանցվախեցանևմիմյանց
ասացին.
ԳԼՈՒԽ5
1Եւնրանքեկանծովիմիւսկողմը՝Գադարացիների
երկիրը։
2Եվերբնադուրսեկավնավից,իսկույն
գերեզմաններիցնրանհանդիպեցմիմարդ,ով
անմաքուրոգովէր.
3Ովիրբնակություննուներգերեզմաններիմեջ.եւոչ
ոքկարողէրկապելնրան,ոչ,ոչշղթաներով:
4Որովհետևնրանհաճախկապումէինկապանքներով
ևշղթաներով,ևնրակողմիցշղթաներըպոկվելէին,և
25

28. ՄԱՐԿ
կապանքներըկոտրվելէին,ևոչոքչէրկարողնրան
ընտելացնել։
5Եվմիշտ,գիշերուցերեկ,նալեռներումև
գերեզմաններումէր,աղաղակումէրևքարերով
կտրումիրեն։
6ԲայցերբհեռվիցտեսավՀիսուսին,վազեցև
երկրպագեցնրան.
7Եվբարձրձայնովաղաղակեցևասաց.Երդվումեմ
քեզԱստծուց,որչտանջեսինձ։
8Որովհետեւնաասացնրան.
9Եւնահարցրեցնրան.«Ի՞նչէքոանունը»։Նա
պատասխանեց.«ԻմանունըԼեգեոնէ,քանիորմենք
շատենք»։
10Եւնաշատաղաչումէրնրան,որչուղարկինրանց
երկրից։
11Ահալեռներիմոտխոզերիմիմեծերամակկար,որը
արածեցնումէր։
12Եւբոլորդեւերըաղաչումէիննրանուասում.
13Յիսուսիսկոյնարտօնեցանոնց.Եվանմաքուր
ոգիներըդուրսեկանևմտանխոզերիմեջ,ևերամակը
զառիթափտեղովվազեցդեպիծովը(նրանքմոտերկու
հազարէին)ևխեղդվեցինծովում։
14Խոզերինարածողներըփախանուպատմեցին
քաղաքներումուագարակներում։Եվնրանքդուրս
եկանտեսնելու,թեինչէարվել։
15ԵւեկանՅիսուսիմօտ,տեսանդիւահարին,որ
լեգէոնունէր՝նստած,հագնուածուխելամիտ,ու
վախեցան։
16Եվնրանք,ովքերտեսանդա,պատմեցիննրանց,թե
ինչպեսէպատահելդիվահարին,ինչպեսնաևխոզերի
հետկապված:
17Եվնրանքսկսեցինաղաչելնրան,որհեռանաիրենց
ափերից։
18Երբնանաւմտաւ,դիւահարըաղօթեցնրան,որիր
հետլինի:
19ՍակայնՀիսուսըթույլչտվեցնրան,այլասացնրան.
20ՆագնացևսկսեցԴեկապոլսումհրապարակել,թե
ինչմեծբաներէրարելՀիսուսընրահամար,ևբոլորը
զարմացան։
21ԵւերբՅիսուսնաւովդարձեալանցանմիւսեզերքը,
շատժողովուրդհաւաքուեցնրամօտ,եւնածովուն
մօտէր։
22Եվահաժողովարանիղեկավարներիցմեկըեկավ՝
Հայրոսանունով.ևերբտեսավնրան,ընկավնրա
ոտքերիմոտ,
23Եվշատաղաչումէրնրան՝ասելով.«Փոքրաղջիկս
պառկածէմահվանմոտ.ևնակապրի:
24Յիսուսգնացանորհետ.ևշատմարդիկհետևում
էիննրանևհեղեղումնրան:
25Եվմիկին,որիարյունահոսությունըտասներկու
տարիէր,
26Եվշատբժիշկներիկողմիցշատչարչարանքներէր
կրել,ևծախսելէրայնամենը,ինչուներ,ևոչմիլավ
բանչստացվեց,այլավելիվատացավ,
27ԵրբնալսեցՅիսուսիմասին,ետևիցեկաւ
ամբիոնիցուդպաւնրազգեստին։
28Որովհետևնաասաց.
29Եվիսկույննրաարյանաղբյուրըցամաքեց.ևնաիր
մարմնումզգաց,որբժշկվելէայդժանտախտից:
30Յիսուսիսկոյնիրմէջգիտնալովթէիրմէ
առաքինութիւնելածէ,շրջեցզինքմամուլինմէջու
ըսաւ.
31Նրաաշակերտներնասացիննրան.
32Եվնաշուրջբոլորընայեց՝տեսնելունրան,ովայս
բաննարեց։
33Բայցկինըվախենալովևդողալով,իմանալով,թե
ինչէկատարվելիրմեջ,եկավ,ընկավնրաառաջև
ասացնրանամբողջճշմարտությունը։
34Անալըսաւանոր.գնա՛խաղաղությամբևբժշկվի՛ր
քոպատուհասից։
35Մինչնադեռխոսումէր,ժողովարանիպետիտնից
ոմանքեկանևասացին.
36ԵրբՅիսուսլսեցասուածխօսքը,ասաց
ժողովարանիպետին.
37Եվոչոքիթույլչտվեց,որհետևիիրեն,բացի
Պետրոսից,ՀակոբոսիցևՀակոբոսիեղբայր
Հովհաննեսից։
38Եւնագալիսէժողովարանիպետիտունը,եւ
տեսնումէիրարանցումը,եւնրանց,ովքերլացէին
լինումումեծողբում։
39Երբնաներսմտավ,ասացնրանց.աղջիկըմեռածչէ,
այլքնածէ։
40Եվնրանքծաղրումէիննրան։Բայցերբբոլորին
դուրսհանեց,առաւաղջկայհօրնումօրնուիրհետ
եղողներինումտաւայնտեղ,ուրաղջիկըպառկածէր։
41Եվնաբռնեցաղջկաձեռքիցևասացնրան.որ
թարգմանվումէ՝աղջի՛կ,ասումեմքեզ,վերկաց։
42Եվիսկույնաղջիկըվերկացավևքայլեց.քանզինա
տասներկուտարեկանէր։Եվնրանքզարմացանմի
մեծզարմանքով.
43Եվնախստորենպատվիրեցնրանց,որոչոք
չիմանադա.ևհրամայեց,որնրանուտելուբանտան:
ԳԼՈՒԽ6
1Անկէելաւուեկաւիրերկիրը.ևնրաաշակերտները
հետևումեննրան:
2Երբշաբաթօրըհասավ,նասկսեցուսուցանել
ժողովարանում,ևշատերընրանլսելով՝զարմանում
էինևասում.ևի՞նչիմաստությունէսա,որտրվածէ
նրան,որնույնիսկայդպիսիզորեղգործերեն
կատարվումնրաձեռքով:
3Սաատաղձագործըչէ՞,Մարիամիորդին՝Հակոբոսի,
Հովսեսի,ՀուդայիուՍիմոնիեղբայրը։իսկնրա
քույրերըայստեղմեզհետչե՞ն։Եվնրանք
վիրավորվեցիննրանից:
4ԲայցՅիսուսնրանցասաց.
5Եվնաայնտեղոչմիզորավորգործչկարողացավ
անել,բացինրանից,որիրձեռքերըդրեցմիքանի
հիվանդներիվրաևբժշկեցնրանց։
6Եվնազարմացավնրանցանհավատությանհամար:
Եվնաշրջումէրգյուղերումևուսուցանում:
7Եվնականչեցիրմոտտասներկուսինևսկսեցնրանց
երկու-երկուառաջուղարկել.ևնրանցիշխանություն
տվեցանմաքուրոգիներիվրա.
8Եվպատվիրեցնրանց,որիրենցճանապարհինոչինչ
չվերցնեն,բացիգավազանից.ո՛չպարկ,ո՛չհաց,ո՛չփող
իրենցքսակիմեջ:
9Բայցկօշիկներովհագուեցէ՛ք.ևչհագնելերկու
վերարկու:
10Եւնանրանցասաց.
11Եվովորչիընդունիձեզևչիլսիձեզ,երբդուք
հեռանաքայնտեղից,թափահարեքձերոտքերիտակի
փոշին՝որպեսնրանցդեմվկայություն։Ճշմարիտեմ
26

29. ՄԱՐԿ
ասումձեզ,դատաստանիօրըՍոդոմիևԳոմորի
համարավելիտանելիկլինի,քանայնքաղաքիհամար:
12Եվնրանքդուրսեկանևքարոզեցին,որմարդիկ
ապաշխարեն:
13Եւշատդեւերհանեցին,իւղովօծեցինշատ
հիւանդներիուբժշկեցիննրանց։
14Հերովդէսթագաւորըլսեցանորմասին.(որովհետև
նրաանունըտարածվածէր)ևնաասաց.
15Ուրիշներնասումէին,թեԵղիանէ։Իսկուրիշներ
ասացին.
16ԲայցերբՀերովդէսլսեց,ըսաւ.
17ՈրովհետեւՀերովդէսինքնալմարդղրկածէր,
բռնածՅովհաննէսինուբանտըկապեցիրեղբօր՝
Փիլիպպոսիկնոջ՝Հերովդիայիպատճառով,որովհետեւ
անորհետամուսնացածէր։
18ՈրովհետևՀովհաննեսնասելէրՀերովդեսին.
19ՈւստիՀերովդիանվիճեցնրադեմևկամենումէր
սպանելնրան.բայցնաչկարողացավ:
20ՈրովհետեւՀերովդէսկըվախնարՅովհաննէսէն՝
գիտնալովթէանարդարմարդէուսուրբ,ուկը
հետեւէրանոր.ևերբլսեցնրան,շատբաներարեցև
ուրախությամբլսեցնրան:
21Եվերբհարմարօրեղավ,Հերովդեսնիրծննդյան
օրըընթրիքարեցիրտերերի,մեծապետներիև
Գալիլեայիգլխավորկալվածքներիհամար.
22ԵրբՀերովդիայիդուստրըներսմտավ,պարեցև
հաճոյացավՀերովդեսինևնրահետնստածներին,
թագավորնասացաղջկան.
23Եվնաերդվեցնրան.
24Եվնադուրսեկավևասացիրմորը.Նաասաց.
«ՀովհաննեսՄկրտչիգլուխը»:
25Եւնաիսկոյնշտապովմտաւթագաւորիմօտեւ
խնդրեցասելով.
26Թագավորըշատէրզղջացել.բայցհանունիր
երդման,ևհանուննրանց,ովքերնստումէիննրահետ,
նաչմերժեցնրան։
27Թագավորըիսկույնդահիճուղարկեցևհրամայեց
բերելնրագլուխը,ևնագնացուգլխատեցնրան
բանտում։
28Նրագլուխըդրեցլիցքավորիչիմեջևտվեցաղջկան,
իսկաղջիկըտվեցայնիրմորը։
29Երբնրաաշակերտներըլսեցին,եկան,վերցրիննրա
դիակըևդրեցինգերեզմանիմեջ։
30ԱռաքեալներըհաւաքուեցանՅիսուսիքով,ու
պատմեցինանորամէնինչ,թէ՛ինչորըրինեւթէ՛ինչ
որսորվեցուցին։
31Անալըսաւանոնց.
32Եվնրանքառանձիննավերովմեկնեցինմիամայի
տեղ։
33Եվժողովուրդըտեսավնրանցհեռանալիս,և
շատերըճանաչեցիննրան,ևբոլորքաղաքներից
ոտքովվազեցինայնտեղ,դուրսեկաննրանցիցև
հավաքվեցիննրամոտ:
34Յիսուս,երբդուրսելաւ,տեսաւշատժողովուրդ,ու
գթացանոնցհանդէպ,որովհետեւհովիւչունեցող
ոչխարներուպէսէին.
35Եւերբօրնանցելէր,նրաաշակերտներըմոտեցան
նրանևասացին.
36Արձակի՛րնրանց,որգնանշրջակայքիգաւառներն
ուգիւղերը,եւիրենցհամարհացգնեն,որովհետեւ
ուտելուբանչունեն։
37Նապատասխանեցևասացնրանց.Անոնքալըսին
իրեն.
38Նանրանցասաց.«Քանի՞նկանակունեք»:գնաու
տես.Եվերբիմացան,ասումեն՝հինգևերկուձուկ։
39Եվնահրամայեցնրանց,որբոլորինխմբերով
նստենկանաչխոտիվրա։
40Եվնրանքնստեցինշարքերով՝հարյուրներովև
հիսուններով։
41Եւերբվերցրեցհինգնկանակներնուերկուձկները,
նայեցդէպիերկինք,օրհնեց,կտրեցհացերըեւտուեց
իրաշակերտներին,որդնեննրանցառաջ.ևերկու
ձկներըբաժանեցբոլորին։
42Բոլորըկերանուկշտացան։
43Եվնրանքվերցրինտասներկուզամբյուղլի
կտորներովուձկներով։
44Եվնրանք,ովքերկերանհացից,մոտհինգհազար
մարդէին։
45Եւիսկոյնստիպեցիրաշակերտներին,որնաւ
մտնենունախօրոքմիւսկողմըգնայինԲեթսայիդա,
մինչնաժողովրդինարձակեց։
46Եվերբնաուղարկեցնրանց,գնացլեռը՝աղոթելու։
47Եվերբերեկոեղավ,նավըծովիմեջտեղումէր,ևնա
միայնակցամաքում։
48Եւտեսաւնրանց,որթիավարումէին.որովհետև
քամինհակառակէրնրանց,ևգիշերվաչորրորդժամին
նաեկավնրանցմոտ՝քայլելովծովիվրայովև
կամենումէրանցնելնրանցմոտով։
49Բայցերբտեսաննրանծովիվրայովքայլելիս,
կարծեցին,թեդաոգիէ,ևաղաղակեցին.
50Որովհետեւբոլորըտեսանզինքուխռովուեցան։
Իսկոյնխօսեցաւանոնցհետուըսաւանոնց.մի
վախեցիր.
51Եվնանավբարձրացավնրանցմոտ.ևքամին
դադարեց,ևնրանքշատզարմացանիրենցմեջև
զարմացան:
52Որովհետևնրանքչմտածեցինհացերիհրաշքը,
որովհետևնրանցսիրտըկարծրացավ։
53Երբնրանքանցան,մտանԳեննեսարեթիերկիրըև
գնացինդեպիափը։
54Երբնաւիցդուրսեկան,իսկոյնճանաչեցիննրան.
55Եվվազեցամբողջշրջակայքը,ևսկսեցմահիճներով
տանելհիվանդներին,ուրլսումէին,որնաէ։
56Եվուրէլորնամտնումէր՝գյուղեր,քաղաքներկամ
գավառներ,հիվանդներինդնումէինփողոցներումև
աղաչումէիննրան,որդիպչեն,եթեդալիներմիայնիր
հագուստիեզրին.
ԳԼՈՒԽ7
1Այնժամանակնրամոտհավաքվեցին
փարիսեցիներնուդպիրներիցոմանք,որոնքեկելէին
Երուսաղեմից:
2Եվերբտեսաննրաաշակերտներիցոմանք,որպիղծ,
այսինքն՝անլվաձեռքերովհացենուտում,մեղքգտան։
3Որովհետեւփարիսեցիներնուբոլորհրեաները,եթէ
իրենցձեռքերըյաճախչլվանան,չենուտում՝երէցների
աւանդութիւնըպահելով։
4Եվերբնրանքշուկայիցենգալիս,եթեչլվանան,չեն
ուտում։Եվշատայլբաներկան,որոնքնրանքստացել
ենպահելուհամար,ինչպեսբաժակների,կաթսաների,
պղնձեանոթներիևսեղաններիլվացում:
27

30. ՄԱՐԿ
5Այնժամանակփարիսեցիներնուդպիրներընրան
հարցրին.
6Նապատասխանեցևասացնրանց.«Լավէ
Եսայիանմարգարեացելձերկեղծավորներիմասին,
ինչպեսգրվածէ.
7Սակայնիզուրենինձերկրպագում,ուսուցանումեն
մարդկանցպատվիրաններըվարդապետությունների
համար:
8Աստուծոյպատուիրանըմիկողմդնելով՝դուք
մարդոցաւանդութիւնըկըպահէք,ինչպէսկաթսաներ
ուբաժակներլուալը.
9Եւնանրանցասաց.
10ՈրովհետեւՄովսէսնասաց.Ովորհայհոյումէհորը
կամմորը,թողմեռնիմահով:
11Բայցդուքասումեք.«Եթէմէկնասիիրհօրըկամ
մօրը,թէ՝«Կորբանէ»,այսինքն՝ընծան,ինչովոր
կարողեսինձնիցօգուտքաղել.նաազատկլինի։
12Եվդուքայլևսթույլչեքտալիսնրան,որորևէբան
անիիրհորկամիրմորհամար.
13Աստուծոյխօսքըիչիքդարձնէքձեր
աւանդութեամբ,որհաղորդեցիք.
14Եվերբնականչեցամբողջժողովրդինիրմոտ,
ասացնրանց.
15Դրսիցոչինչչկա,որնրամեջմտնելըկարողէպղծել
նրան.
16Եթէմէկըլսելուականջունի,թողլսէ։
17Եվերբնաժողովրդիմիջիցտունմտավ,նրա
աշակերտներըհարցրիննրանառակիմասին։
18Անալըսաւանոնց.Չե՞քհասկանում,որդրսիցինչ
որմտնումէմարդումեջ,չիկարողպղծելնրան.
19Որովհետևայնմտնումէոչթենրասիրտը,այլ
որովայնըևդուրսէգալիսջրիմեջ՝մաքրելովբոլոր
կերակուրները։
20Եւնաասաց.
21Որովհետևներսից՝մարդկանցսրտիցդուրսեն
գալիսչարմտքերը,շնությունները,պոռնկությունները,
սպանությունները,
22Գողություններ,ագահություն,չարություն,
խաբեություն,անառակություն,չարաչք,հայհոյանք,
հպարտություն,հիմարություն.
23Այսբոլորչարբաներըներսիցենգալիսևպղծում
մարդուն։
24Եվայնտեղիցնավերկացավ,գնացՏյուրոսիև
Սիդոնիսահմաններըևմտավմիտուն,ևոչոքչէր
ուզումդաիմանալ,բայցնաչէրկարողթաքնվել։
25Որովհետեւմիկին,որիմանկահասակաղջիկը
անմաքուրոգիուներ,լսեցնրամասին,եկավուընկավ
նրաոտքերը։
26Կինըհույնէր,ազգովսիրոֆենիկուհի.ևնա
աղաչումէրնրան,որդևինհանիիրաղջկանից:
27ԲայցՅիսուսնրանասաց.
28Անալպատասխանեցանոր.
29Նաասացնրան.սատանանդուրսէեկելքոդստեր
միջից:
30Եվերբնաեկավիրտուն,նատեսավ,որսատանան
դուրսէեկել,ևնրադուստրըպառկածէմահճակալի
վրա:
31Եվդարձյալ,մեկնելովՏյուրոսիևՍիդոնիափերից,
նաեկավԳալիլեայիծովը՝Դեկապոլիսիափերիմիջով։
32Եվնրամոտբերեցինմեկին,ովխուլէրևիրխոսքի
մեջխանգարումէր.եւաղաչումեննրան,որձեռքըդնի
նրավրա։
33Եվնամիկողմտարավնրանբազմությունից,
մտցրեցնրամատներընրաականջներիմեջ,ևնա
թքեցուդիպավնրալեզվին.
34Եվդեպիերկինքնայելով՝հառաչեցևասացնրան.
35Եվիսկույննրաականջներըբացվեցին,ևնրալեզվի
շարանըարձակվեց,ևնապարզխոսեց։
36Եվնապատվիրեցնրանց,որոչոքիչասեն.
37Անչափզարմացածէինուասումէին.
ԳԼՈՒԽ8
1Այդօրերինբազմությունըշատմեծէրևուտելու
ոչինչչուներ,Հիսուսնիրմոտկանչեցիր
աշակերտներինևասացնրանց.
2Եսխղճումեմբազմությանը,որովհետևնրանքերեք
օրինձհետենևուտելուոչինչչունեն։
3Եթէզանոնքծոմպահածարձակեմիրենցտուները,
ճամբանպիտիուշաթափուին,որովհետեւանոնցմէ
շատերըհեռուէնեկան։
4Նրաաշակերտներըպատասխանեցիննրան.
«Այստեղ՝անապատում,որտեղի՞ցկարելիէայս
մարդկանցհացովկշտացնել»։
5Եւնանրանցհարցրեց.«Քանի՞նկանակունեք»:
Անոնքալըսին.
6Եւնահրամայեցժողովրդիննստելգետնիվրայ,եւ
վերցրեցեօթընկանակները,գոհութիւնյայտնեց,
կտրեցեւտուեցիրաշակերտներին,որդնեննրանց
առաջ.ևնրանքդրեցինդրանքժողովրդիառաջ:
7Եվնրանքունեինմիքանիփոքրձկներ,ևնաօրհնեց
ևհրամայեց,որդրանքնույնպեսդնենիրենցառաջ։
8Նրանքկերանևկշտացան,ևմնացածկտորտանքից
յոթզամբյուղվերցրին։
9Եվնրանք,որկերան,մոտչորսհազարէին,ևնա
ուղարկեցնրանց։
10Եւիսկոյննաւմտաւիրաշակերտներիհետեւմտաւ
Դալմանութայիկողմերը։
11Փարիսեցիներըդուրսեկանուսկսեցին
հարցուփորձանելնրահետ՝նրանիցնշանփնտրելով
երկնքից՝փորձելունրան։
12Եվնախորհառաչեցիրհոգումևասաց.«Ինչո՞ւ
այսսերունդընշանէփնտրում։ճշմարիտեմասումձեզ,
այսսերնդիննշանչիտրվի:
13Եվնաթողեցնրանցևնորիցնավմտնելով՝գնաց
այնկողմ։
14Աշակերտներըմոռցածէինհացառնել,եւիրենց
հետնաւունմէջմէկհացէնաւելիչէին։
15Եւպատուիրեցնրանց՝ասելով.
16Անոնքիրարումէջկըմտածէին՝ըսելով.«Մենքհաց
չունինք»։
17ԵրբՅիսուսիմացաւ,ասացնրանց.դեռչե՞ք
հասկանումևչեքհասկանում:ձերսիրտըդեռ
կարծրացելէ.
18Աչքերունե՞ք,չէ՞քտեսնում։ևականջներունե՞ք,չե՞ք
լսում.իսկդուչե՞սհիշում.
19Երբհինգհացըկտրեմհինգհազարիմեջ,
բեկորներովլիքանի՞զամբյուղվերցրիք։Նրանք
ասացիննրան.
20Եւերբեօթըչորսհազարիմէջէին,բեկորներովլի
քանի՞զամբիւղվերցրիք։Անոնքալըսին.
21Եւնաասացնրանց.
22ՆաեկավԲեթսայիդա.միկոյրբերիննրամօտու
աղաչեցին,որդպչինրան։
28

31. ՄԱՐԿ
23Եվնաբռնեցկույրիձեռքիցևտարավքաղաքից
դուրս.թքելովանորաչքերունվրայ,ձեռքերըդրաւ
անորվրայ,հարցուցանոր՝տեսնու՞մէբանմը։
24Նանայեցվերևուասաց.
25Դրանիցհետոնադարձյալձեռքերըդրեցնրա
աչքերիվրաևստիպեցնրաննայելվեր,ևնա
վերականգնվեցևբոլորինպարզտեսավ։
26Եվնաուղարկեցնրանիրտուն՝ասելով.
27ՅիսուսիրաշակերտներովդուրսելաւՓիլիպպէի
Կեսարիայիքաղաքները,եւճամբանհարցուցիր
աշակերտներուն՝ըսելովանոնց.
28Անոնքալպատասխանեցին.ՅովհաննէսՄկրտիչ.և
ուրիշներ՝մարգարեներիցմեկը։
29Եւնանրանցասաց.Պետրոսըպատասխանեցև
ասացնրան.«ԴուեսՔրիստոսը»:
30Եվնապատվիրեցնրանց,որոչոքիչասեննրա
մասին։
31Եվնասկսեցսովորեցնելնրանց,որմարդուՈրդուն
պետքէշատչարչարանքներկրի,ևմերժվիերեցներից,
քահանայապետներիցևդպիրներից,սպանվիևերեք
օրհետոհարությունառնի։
32Եվնաայդխոսքըբացահայտասաց.ԵվՊետրոսը
վերցրեցնրանևսկսեցսաստելնրան։
33Բայցերբնաշրջվեցևնայեցիրաշակերտներին,
սաստեցՊետրոսինևասաց.
իրմոտկանչեցժողովրդինևիրաշակերտներին,ասաց
նրանց.
35Որովհետեւովկամենումէփրկելիրկյանքը,այն
կկորցնի.բայցովորկորցնիիրկյանքըիմև
ավետարանիհամար,նակփրկիայն:
36Որովհետևի՞նչօգուտկունենամարդուն,եթեշահի
ամբողջաշխարհըևկորցնիիրհոգին։
37Կամի՞նչպիտիտամարդիրհոգուփոխարէն.
38Ուստիովորամաչումէինձհամարևիմխոսքերի
համարայսշնացողևմեղավորսերնդիմեջ.Նրանիցև
մարդուՈրդինամաչելուէ,երբգաիրՀորփառքով
սուրբհրեշտակներիհետ:
ԳԼՈՒԽ9
1Եվնաասացնրանց.
2ԵւվեցօրյետոյՅիսուսիրհետառաւՊետրոսին,
ՅակոբոսինեւՅովհաննէսին,եւառանձինվերցրեց
նրանցմիբարձրլեռը,եւնակերպարանափոխուեց
նրանցառջեւ։
3Նրազգեստներըփայլեցին՝ձյանպեսսպիտակ.
այնպես,որերկրիվրաոչմիմարդչկարողանա
սպիտակեցնելդրանք:
4ԵվնրանցերևացԵղիանՄովսեսիհետ,ևնրանք
խոսումէինՀիսուսիհետ։
5ՊետրոսըպատասխանեցևասացՀիսուսին.
«Վարդապե՛տ,լավէ,որայստեղենք.մեկըքեզհամար,
մեկը՝Մովսեսի,մեկը՝Եղիայի։
6Որովհետեւնաչգիտի,թեինչասի.քանզինրանք
շատէինվախենում:
7Եվմիամպհովանիեղավնրանցվրա,ևամպիցմի
ձայնեկավ՝ասելով.«ՍաէիմսիրելիՈրդին.
8Եվհանկարծ,երբշուրջբոլորընայեցին,այլևսոչոքի
չտեսան,բացիՀիսուսիցմիայնիրենցհետ։
9Եվերբնրանքիջնումէինլեռից,նապատվիրեց
նրանց,որոչոքիչասենայն,ինչտեսելեն,մինչևոր
մարդուՈրդինհարությունառնիմեռելներից:
10Եվնրանքիրենցմեջպահեցինայդխոսքը՝միմյանց
հետհարցնելով,թեինչէնշանակումմեռելներից
հարությունառնելը։
11Հարցրիննրանուասացին.
12Նապատասխանեցևասացնրանց.ևինչպես
գրվածէմարդուՈրդումասին,որնապետքէշատ
չարչարվիևանարգվի:
13Բայցեսասումեմձեզ,որԵղիանիսկապեսեկելէ,
ևնրանքարեցիննրանայնամենը,ինչնրանք
ցանկացան,ինչպեսգրվածէնրամասին:
14Եվերբնաեկավիրաշակերտներիմոտ,տեսավ
նրանցշուրջըմեծբազմություն,ևդպիրները,ովքեր
հարցնումէիննրանցհետ:
15Եվիսկույնամբողջժողովուրդը,երբտեսավնրան,
շատզարմացավ,ևվազելովնրամոտ՝ողջունեցին
նրան։
16Եւնահարցրեցդպիրներին.
17Բազմութենէնմէկըպատասխանեցեւասաց.
18Եւուրորբռնումէնրան,պատռումէնրան.և
նրանքչկարողացան:
19Անալպատասխանեցանորուըսաւ.մինչեւե՞րբ
պիտիտանջվեմքեզբերնրանինձմոտ:
20Եւնրանբերեցիննրամօտ.նաընկավգետնինու
թավալվեցփրփուրով։
21Նահարցրեցիրհորը.Նաասաց.
22Շատանգամնրանկրակիևջրերիմեջէգցել,որ
կործանինրան.
23Յիսուսըսաւանոր.
24Եւիսկոյներեխայիհայրըաղաղակեցու
արտասուքովասաց.օգնիրքեզիմանհավատությունը:
25ԵրբՅիսուստեսաւ,որժողովուրդըհաւաքուեցաւ,
սաստեցպիղծոգուն՝ասելովնրան.
26Հոգինաղաղակեց,սաստիկպատռեցզայնուդուրս
ելաւանորմէ.այնաստիճան,որշատերնասումէին.
27Յիսուսբռնեցանորձեռքէնուբարձրացուցզայն.և
նավերկացավ:
28Երբնատունմտավ,իրաշակերտներըառանձին
հարցրիննրան.«Ինչո՞ւչկարողացանքդուրսհանել
նրան»:
29Եւնանրանցասաց.
30Անկէմեկնելով՝անցանԳալիլեայով.ևնաչէրուզում,
որորևէմեկըդաիմանա:
31Որովհետեւնաուսուցանումէրիրաշակերտներին
եւասումէրնրանց.ևսպանվելուցհետոերրորդօրը
հարությունկառնի։
32Բայցնրանքչհասկացանայդխոսքըևվախեցան
նրանհարցնել։
33ԵվնաեկավԿափառնայում,ևտանըլինելով՝
նրանցհարցրեց.
34Բայցնրանքլռեցին,որովհետևճանապարհինվիճել
էինիրարմեջ,թեովպետքէլինիմեծը։
35Եվնանստեց,կանչեցտասներկուսինևասաց
նրանց.
36Եվնավերցրեցմիերեխա,դրեցնրաննրանցմեջ,և
երբվերցրեցնրանիրգիրկըևասացնրանց.
37Ովորընդունումէայդպիսիերեխաներիցմեկինիմ
անունով,ընդունումէինձ.
38Յովհաննէսպատասխանեցանոր՝ըսելով.
39ԲայցՅիսուսըսաւ.
40Որովհետևնա,ովմերդեմչէ,մերկողմիցէ։
29

32. ՄԱՐԿ
41Որովհետեւովորձեզմիբաժակջուրտախմելուիմ
անունով,քանիորդուքՔրիստոսիննեք,ճշմարիտեմ
ասումձեզ,նաչիկորցնիիրվարձքը:
42Եվովորգայթակղեցնիինձհավատացողայս
փոքրիկներիցմեկին,ավելիլավէնրահամար,որնրա
պարանոցիցմիերկանաքարկախեն,ևնածովըգցվի։
43Եվեթեքոձեռքըգայթակղեցնումէքեզ,կտրիրայն,
ավելիլավէքեզհամարխեղվածմտնելկյանք,քան
երկուձեռքունենալ՝գնալուդժոխք,կրակիմեջ,որը
երբեքչիհանգցնի։
44Որտեղնրանցորդըչիմեռնում,ևկրակըչի
հանգցնում։
45Եվեթեոտքդգայթակղեցնումէքեզ,կտրիրայն.
ավելիլավէքեզհամարկանգառմտնելկյանք,քան
երկուոտքունենալ՝գցվելուդժոխք,կրակիմեջ,որը
երբեքչիհանգչի։
46Որտեղնրանցորդըչիմեռնում,ևկրակըչի
հանգցնում։
47Եվեթեաչքդգայթակղեցնումէքեզ,հանիրայն.
ավելիլավէքեզհամարմեկաչքովԱստծո
արքայությունմտնել,քաներկուաչքունենալ՝գեհենի
կրակիմեջգցվելուհամար։
48Որտեղնրանցորդըչիմեռնում,ևկրակըչի
հանգցնում։
49Որովհետեւիւրաքանչիւրըկրակովպիտիաղուի,եւ
ամէնզոհպիտիաղուիաղով։
50Աղըլավէ,բայցեթեաղըկորցրեցիրաղը,ինչո՞վ
կհամեմեքայն։Աղունեցեքձերմեջևխաղաղություն
ունեցեքմիմյանցհետ:
ԳԼՈՒԽ10
1Եւնաայնտեղիցվերկենալով՝եկաւՀրէաստանի
սահմանները՝Յորդանանիայնկողմը.և,ինչպես
սովորությունէրանում,նորիցսովորեցրեցնրանց:
2Փարիսեցիներըեկանանորուհարցուցինանոր.
գայթակղելովնրան.
3Նապատասխանեցևասացնրանց.
4Անոնքալըսին.
5Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Ձերսրտի
կարծրութեանհամարգրեցձեզայսպատուիրանը»:
6ԲայցարարչագործությանսկզբիցԱստվածնրանց
արուևէգստեղծեց։
7Այդպատճառովմարդըկթողնիիրհորնումորըև
կհարիիրկնոջը.
8Եվնրանքերկուսըմեկմարմինկլինեն,ուստիայլևս
երկուչեն,այլմեկմարմին։
9Ուստիայն,ինչԱստվածմիացրեց,թողմարդը
չբաժանի։
10Տանմէջիրաշակերտներըդարձեալհարցուցին
անորնոյնմասին։
11Եւնանրանցասաց.
12Եվեթեկինըարձակիիրամուսնունևամուսնանա
ուրիշիհետ,նաշնությունէգործում։
13Եւնորամօտմանուկներբերին,որպէսզիդիպչի
նրանց.
14ԲայցերբՅիսուստեսաւ,սաստիկդժգոհեղաւեւ
ասացնրանց.
15Ճշմարիտեմասումձեզ.
16Եվնավերցրեցնրանցիրգրկում,ձեռքերըդրեց
նրանցվրաևօրհնեցնրանց։
17Եվերբնադուրսեկավճանապարհին,միմեկը
վազելովեկավ,ծնկիեկավնրամոտևհարցրեցնրան.
«Բարի՛Վարդապետ,ի՞նչանեմ,որժառանգեմ
հավիտենականկյանքը»:
18Յիսուսնրանասաց.«Ինչո՞ւեսինձբարիկոչում»:
չկաբարի,բացիմեկից,այնէ՝Աստծուց:
19Դուգիտեսպատվիրանները՝մի՛շնացիր,մի՛
սպանիր,մի՛գողացիր,սուտմի՛վկայիր,մի՛խաբիր,
պատվի՛րքոհորնումորը։
20Նապատասխանեցևասացնրան.
21ԱյնժամանակՀիսուսը,տեսնելովնրան,սիրեց
նրանևասացնրան.«Միբանքեզպակասումէ.գնա,
վաճառիրինչունեսևտուրաղքատներին,ևգանձ
կունենասերկնքում.ևարի,վերցրուխաչըևհետևիր
ինձ:
22Նատխրեցայսխոսքիցևտրտմածգնաց,քանիոր
մեծունեցվածքուներ։
23Յիսուսշուրջընայեցաւուիրաշակերտներուն
ըսաւ.
24Եվաշակերտներըզարմացաննրախոսքերիվրա։
ԲայցՅիսուսդարձեալպատասխանեցեւըսաւանոնց.
25Ավելիհեշտէ,որուղտըասեղիծակովանցնի,քան
հարուստիհամարԱստծոարքայությունը։
26Եվնրանքչափիցդուրսզարմանումէինուասում
իրարմեջ.«Ուրեմնո՞վկարողէփրկվել»:
27Յիսուսնայելովանոնց՝ըսաւ.
28ԱյնժամանակՊետրոսըսկսեցնրանասել.
29Հիսուսըպատասխանեցևասաց.,
30Բայցնաայժմհարյուրապատիկպիտիստանաայս
ժամանակում՝տներ,եղբայրներ,քույրեր,մայրեր,
երեխաներևհողեր՝հալածանքներով.ևգալիք
աշխարհումհավիտենականկյանք:
31Բայցշատառաջիններպիտիլինենվերջին.իսկ
վերջինը՝առաջինը։
32ՆրանքԵրուսաղեմբարձրացողճանապարհինէին.
Յիսուսգնացանոնցառջեւէն,ուանոնքզարմացան.և
երբնրանքհետևումէին,վախեցան:Եվդարձյալ
վերցրեցտասներկուսինևսկսեցպատմելնրանց,թե
ինչպետքէպատահիիրեն.
33«ԱհամենքԵրուսաղէմենքբարձրանում.ևմարդու
Որդինպիտիհանձնվիքահանայապետներինև
դպիրներին.եւպիտիդատապարտեննրանմահուան,
եւպիտիմատնեննրանհեթանոսներին:
34Եւնրանպիտիծաղրեն,պիտիխարազանեն,պիտի
թքեննրավրայուպիտիսպանեննրան,իսկերրորդ
օրընայարութիւնպիտիառնի։
35ԵւՅակոբոսնուՅովհաննէսը՝Զեբեդէոսիորդիները,
եկաննրամօտուասացին.
36Եւնանրանցասաց.
37Նրանքասացիննրան.
38ԲայցՅիսուսըսաւանոնց.ևմկրտվե՞լայն
մկրտությամբ,որովեսմկրտվածեմ:
39Եվնրանքասացիննրան.Յիսուսըսաւանոնց.և
այնմկրտությամբ,որովեսմկրտվեցի,պիտիմկրտվեք:
40Բայցիմաջուձախկողմումնստելըիմըչէ,որտամ.
բայցայնկտրվինրանց,ումհամարայն
պատրաստվածէ:
41Երբտասըլսեցին,սկսեցինշատդժգոհլինել
ՀակոբոսիցևՀովհաննեսից:
42ԲայցՅիսուսկանչեցզանոնքիրմօտուըսաւ
անոնց.ևնրանցմեծերըիշխանությունեն
գործադրումնրանցվրա:
30

33. ՄԱՐԿ
43Բայցձերմէջայդպէսչըլլայ.
44Եվձեզնիցովորկամենումէամենագլխավորը,
բոլորիծառանթողլինի։
45ՈրովհետևմարդուՈրդինէլչեկավ,որիրեն
ծառայեն,այլ՝սպասավորելուևիրկյանքըփրկանք
տալուհամարշատերիփոխարեն:
46ԵվնրանքեկանԵրիքով,ևերբնադուրսէրգալիս
Երիքովիցիրաշակերտներիևմեծթվովմարդկանց
հետ,կույրԲարտիմեոսը՝Տիմեոսիորդին,նստածէր
ճանապարհիեզրինևմուրացկանությունէրանում։
47Երբնալսեց,որդաՀիսուսՆազովրեցինէ,սկսեց
աղաղակելևասել.
48Շատերընրանպատուիրումէին,որլռի,բայցնա
աւելիշատաղաղակեց.«Դաւիթի՛Որդի,ողորմիրինձ»։
49Յիսուսկանգառնելով՝հրամայեց,որիրենկանչեն:
Նրանքկանչեցինկոյրինուասացիննրան.նականչում
էքեզ:
50Եվնա,դեննետելովիրհանդերձը,վերկացավև
եկավՀիսուսիմոտ։
51Յիսուսպատասխանեցանոր.Կոյրնասացնրան.
«Տէ՛ր,որպէսզիտեսնեմ»։
52Յիսուսըսաւանոր.քոհավատքըքեզառողջացրել
է:ԵվնաիսկույնտեսավևգնացՀիսուսի
ճանապարհին։
ԳԼՈՒԽ11
1ԵվերբնրանքմոտեցանԵրուսաղեմին՝Բեթփագեև
Բեթանիա,Ձիթենյացլեռանմոտ,նաուղարկեցիր
աշակերտներիցերկուսին.
2Եւնրանցասաց.արձակե՛քնրանևբերե՛ք։
3Եվեթեմեկըձեզասի.ասեք,որՏերընրանպետքէ.
ևիսկույննրանայստեղկուղարկի։
4Նրանքգնացինուգտանաւանակըկապուածդռնից
դուրս՝միտեղ,որտեղերկուճանապարհներէին
իրարու։ևնրանքկորցնումեննրան։
5Այնտեղկանգնածներիցոմանքասացիննրանց.
6ԱնոնքալըսինանոնցինչպէսՅիսուսհրամայածէր.
7ԵւաւանակըբերինՅիսուսիմօտեւիրանց
զգեստներըգցեցիննրավրայ.ևնանստեցնրավրա:
8Շատերնիրենցհանդերձներըփռեցինճանապարհին,
իսկոմանքկտրեցինծառերիճյուղերըևցցեցինդրանք
ճանապարհին։
9Նրանք,որառաջէինգնում,ևնրանք,ովքեր
հետևումէին,աղաղակումէինևասում.Օրհնյալէնա,
ովգալիսէՏիրոջանունով:
10Օրհնյալլինիմերհոր՝Դավթիթագավորությունը,
որգալիսէՏիրոջանունով.
11ՅիսուսմտաւԵրուսաղէմուտաճարը,ուերբ
շուրջբոլորընայեցաւ,ուարդէնիրիկունեղաւ,
տասներկուքինհետդուրսելաւԲեթանիա։
12Եվհաջորդօրը,երբնրանքեկանԲեթանիայից,նա
քաղցածմնաց.
13Հեռվիցտեսնելովմիթզենի՝տերևներով,եկավ,եթե
գուցեդրավրաորևէբանգտներ։քանզիթզի
ժամանակըդեռչէրեղել։
14Յիսուսպատասխանեցեւասեց.Եւնրա
աշակերտներըլսեցին.
15ԵվնրանքեկանԵրուսաղեմ,ևՀիսուսըտաճար
մտավևսկսեցդուրսհանելտաճարում
վաճառողներինուգնողներինևտապալեց
դրամափոխների սեղաններն ու աղավնի
վաճառողներիաթոռները։
16Եվչէրթողնի,որորևէմեկըորևէանոթտանի
տաճարիմիջով:
17Նաուսուցանումէր՝ասելովնրանց.«Մի՞թեգրված
չէ.բայցդուքայնդարձրելեքավազակներիորջ։
18Դպիրներնուքահանայապետներըլսեցինուկը
փնտռէին,թէի՛նչպէսկորսնցնենզինք,որովհետեւկը
վախնայինանկէ,որովհետեւամբողջժողովուրդը
զարմացածէրանորվարդապետութեանվրայ։
19Եվերբերեկոեղավ,նադուրսեկավքաղաքից։
20Առավոտյան,երբնրանքանցնումէին,տեսան
թզենինարմատներիցչորացած։
21Պետրոսըյիշատակկանչելով՝ասացնրան.
22Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Հաւատացէ՛ք
Աստուծոյ»:
23Որովհետևճշմարիտեմասումձեզ,որովորասի
այսլեռան.ևիրսրտումչիկասկածի,այլկհավատա,
որայն,ինչնաասումէ,կկատարվի.նաինչորասի,
կունենա։
24Ուստիեսասումեմձեզ.Ինչէլորկամենաք,երբ
աղոթեք,հավատացեք,որկստանաքդրանք,և
կունենաքդրանք:
25Եւերբկանգնէքաղօթքի,ներեցէ՛ք,եթէմէկիդէմ
բանունեք,որպէսզիձերՀայրնէլ,որերկնքումէ,ների
ձեզձերյանցանքները։
26Բայցեթէդուքչներէք,ձերյանցանքներըոչէլձեր
Հայրը,որերկնքումէ,չիների։
27ԵվդարձյալեկանԵրուսաղեմ,ևերբնաքայլումէր
տաճարում,նրամոտեկանավագքահանաները,
դպիրներնուերեցները,
28Եվասանրան.ևո՞վէքեզտվելայսիշխանությունն
անելու։
29Յիսուսպատասխանեցանոնցեւըսաւանոնց.
30Հովհաննեսիմկրտությունըերկնքի՞ցէր,թե՞
մարդկանցից։պատասխանիրինձ.
31Անոնքալիրենցմէջկըմտածէին.«Եթէասենք՝
երկնքից.«Այդդեպքումինչո՞ւչհավատացիքնրան»:
32Բայցեթէասենք.նրանքվախենումէինժողովրդից,
քանիորբոլորըՀովհաննեսինհամարեցին,որնա
իսկապեսմարգարեէ:
33ՆրանքպատասխանեցինուասացինՀիսուսին.
Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Եսալձեզչեմըսեր
թէի՛նչիշխանութեամբկ՚ընեմայսբաները»:
ԳԼՈՒԽ12
1Եվնասկսեցնրանցհետառակներովխոսել:Մի
մարդխաղողիայգիտնկեց,դրաշուրջըցանկապատ
դրեց,գինուհամարտեղփորեց,աշտարակշինեց,այն
թողեցմշակներինևգնացմիհեռուերկիր։
2Եվժամանակիննամշակներիմոտծառաուղարկեց,
որնամշակներիցստանաայգուպտուղը։
3Եւնրանբռնեցին,ծեծեցինուդատարկարձակեցին։
4Եվդարձյալնրանցմոտմեկայլծառաուղարկեց.և
նրավրաքարերնետեցին,վիրավորեցիննրագլխիցև
ամոթխածճանապարհեցին։
5Եւդարձեալուրիշնուղարկեց.ևսպանեցիննրանև
շատուրիշներին.ոմանցծեծելով,ոմանցսպանելով:
6Ուստիդեռմեկորդիունենալով՝իրսիրելիին,նաէլ
վերջիննուղարկեցնրանցմոտ՝ասելով.
31

34. ՄԱՐԿ
7Բայցայդմշակներըիրարուասացին.«Սաէ
ժառանգը.եկե՛քսպանենքնրան,ևժառանգությունը
մերըկլինի։
8Եւնրանբռնեցին,սպանեցինուդուրսհանեցին
այգուց։
9Ուրեմնի՞նչպիտիանիայգուտերը։նակգա,
կկործանիմշակներին,ևայգինուրիշներինկտա։
10Եվդուքչե՞քկարդացելայսսուրբգրությունը.Քարը,
որմերժեցինշինարարները,եղաւանկիւնը:
11ՍաՏիրոջարածնէր,ևդասքանչելիէմերաչքին։
12Նրանքուզումէինբռնելնրան,բայցվախենումէին
ժողովրդից,որովհետևգիտեին,որնաայդառակը
ասացիրենցդեմ,ևթողեցիննրանևգնացին։
13Եւնրամօտուղարկեցինփարիսեցիներիցու
հերովդէսականներիցմիքանիսին,որպէսզիբռնեն
նրանիրխօսքերիմէջ։
14Երբնրանքեկան,նրանասացին.տուրքԿեսարին,
թեոչ։
15Տա՞նք,թե՞չտանք։Բայցնա,իմանալովնրանց
կեղծավորությունը,ասացնրանց.միկոպեկբերինձ,
որտեսնեմ։
16Եվնրանքբերեցինայն.Եւնանրանցասաց.Անոնք
ալըսինանոր.«Կայսրինը»:
17Յիսուսպատասխանեցանոնց.Եվնրանք
զարմացաննրավրա:
18Այնժամանակնրամոտեկանսադուկեցիները,
որոնքասումեն,որհարությունչկա.ևնրանհարցրին՝
ասելով.
19Վարդապե՛տ,Մովսեսըմեզգրեց.«Եթեմարդու
եղբայրըմահանաևիրկնոջըթողնիևզավակներ
չթողնի,ապանրաեղբայրնառնիիրկնոջըևիրեղբոր
համարսերունդաճեցնի»։
20Եւեօթըեղբայրներկային,եւառաջինըկինառաւ,
եւմահանալըսերունդչթողեց։
21Երկրորդըառաւզայնումեռաւ,ուսերունդչթողեց.
նոյնպէսերրորդը։
22Եվյոթընրանունեցան,բայցսերունդչթողեցին.
23Ուրեմնյարութեանժամանակ,երբնրանք
յարութիւնառնեն,նրանցիցո՞ւմկինըպիտիլինի։
քանիորեօթնալզայնկինունէին։
24Յիսուսըպատասխանեցնրանց.
25Որովհետեւերբմեռելներէնյարութիւնառնեն,ո՛չ
կ’ամուսնանան,ո՛չալկ’ամուսնանան.այլնմանեն
հրեշտակների,որոնքերկնքումեն:
26Իսկինչվերաբերումէմեռելներին,որնրանք
հարությունառնեն,չէ՞քկարդացելՄովսեսիգրքում,թե
ինչպեսմորենումեջԱստվածխոսեցնրահետ՝ասելով.
«ԵսեմԱբրահամիԱստվածը,ԻսահակիԱստվածըև
ՀակոբիԱստվածը»:?
27ՆամեռելներիԱստվածչէ,այլողջերիԱստված,
ուստիդուքշատեքսխալվում։
28Դպիրներիցմեկըեկավևլսելով,որնրանքմիասին
վիճումէին,ևհասկացավ,որնալավպատասխանեց
նրանց,հարցրեցնրան.Ո՞րնէբոլորիառաջին
պատվիրանը:
29Յիսուսպատասխանեցանոր.«Բոլոր
պատուիրաններէնառաջիննէ.ՏէրԱստուածմեր՝մէկ
Տէրէ.
30ԵվդուպետքէսիրեսքոՏերԱստծունքոամբողջ
սրտով,քոամբողջհոգով,քոամբողջմտքովևքո
ամբողջուժով.սաէառաջինպատվիրանը։
31Եվերկրորդընմանէ,այնէ՝սիրիրընկերոջդքո
անձիպես։Սրանցիցավելիմեծպատվիրանչկա։
32Դպիրընրանասաց.եւչկայայլք,քանզնա:
33Եվսիրելնրանամբողջսրտով,ևամբողջ
հասկացողությամբ,ևամբողջհոգովևամբողջուժով,
ևսիրելիրմերձավորին,ինչպեսինքնիրեն,ավելինէ,
քանբոլորողջակեզներնուզոհերը։
34ԵրբՅիսուստեսաւ,որխոհեմութեամբ
պատասխանեց,ասացնրան.Եվդրանիցհետոոչոք
չէրհամարձակվումնրանորևէհարցտալ:
35Յիսուսպատասխանեցեւըսաւ,մինչկըսորվեցնէր
տաճարինմէջ.
36ՈրովհետևԴավիթնինքըՍուրբՀոգովասաց.
«ՏէրնասացիմՏիրոջը.
37Ուստիինքը՝Դավիթը,նրանՏերէանվանում.և
որտեղի՞ցէնաիրորդին։Իսկհասարակժողովուրդը
ուրախությամբլսեցնրան։
38Եվնաասացնրանցիրվարդապետությանմեջ.
39Եւժողովարաններունմէջգլխաւորաթոռները,
խնջոյքներուն՝վերինսենեակները.
40Նրանքկլանումենայրիներիտներըևպատրվակով
երկարաղոթումեն.
41Յիսուսնստաւգանձանակինդիմացուտեսաւ,թէ
ինչպէսժողովուրդըդրամկըգցէրգանձանակինմէջ.եւ
շատհարուստներշատբանգցեցին։
42Եվեկավմիաղքատայրի,ևնաերկուլումագցեց,
որոնքմիֆարթենկազմում։
43Եվնականչեցիրմոտիրաշակերտներինևասաց
նրանց.
44Որովհետևնրանքբոլորըգցեցինիրենց
առատությունից.բայցնաիրկարիքիցգցեցայնամենը,
ինչուներ,նույնիսկիրողջապրուստը:
ԳԼՈՒԽ13
1Եվերբնադուրսէրգալիստաճարից,իր
աշակերտներիցմեկընրանասաց.
2Յիսուսպատասխանեցանոր.«Տեսնու՞մեսայսմեծ
շէնքերը.քարըքարիվրաչպիտիմնա,որըչի
տապալվի։
3ԵվերբնանստածէրՁիթենյացլեռանվրա՝տաճարի
դիմաց,Պետրոսը,Հակոբոսը,Հովհաննեսնու
Անդրեասըառանձինհարցրեցիննրան.
4Ասամեզ,ե՞րբենլինելուայսբաները։ևի՞նչնշան
կլինի,երբայսբոլորըկատարվեն։
5Յիսուսպատասխանեցանոնց՝սկսաւըսել.
6Որովհետևշատերըկգանիմանունովևկասեն.և
շատերինկխաբի։
7Եվերբլսեքպատերազմներիևպատերազմների
լուրերիմասին,մի՛վրդովվեք,քանիորայդպիսիբաներ
պետքէլինեն.բայցվերջըդեռչիլինի։
8Որովհետեւազգազգիդէմպիտիելլէ,եւ
թագաւորութիւն՝թագաւորութեանդէմ,եւտեղ-տեղ
երկրաշարժերպիտիըլլան,սովունեղութիւններպիտի
ըլլան.սրանքենվշտերիսկիզբը։
9Բայցզգոյշեղէքձերանձերիմասին,որովհետև
նրանքձեզատեաններիպիտիմատնեն.և
ժողովարաններումձեզկծեծեն,ևինձհամարձեզ
կկանգնենկառավարիչներիութագավորներիառաջ՝
նրանցդեմվկայությունտալուհամար։
10Եվավետարանընախպետքէհրատարակվիբոլոր
ազգերիմեջ։
32

35. ՄԱՐԿ
11Բայցերբձեզառաջնորդենևմատնեն,նախապես
միմտածեք,թեինչեքխոսելու,ևմի՛մտածեք,այլայն,
ինչձեզկտրվիայդժամին,դուքխոսեք.ՍուրբՀոգին.
12Հիմաեղբայրըմահուպիտիմատնէեղբօրը,իսկ
հայրը՝որդուն.ևերեխաներըկբարձրանանիրենց
ծնողներիդեմևկմատուցեննրանցմահվան:
13Եվդուքբոլորմարդկանցիցատվելուեքիմանվան
համար,բայցովմինչևվերջհամբերի,նակփրկվի։
14Բայցերբտեսնեքամայիգարշելիությունը,որի
մասինխոսվումէԴանիելմարգարեիկողմից,
կանգնածայնտեղ,որտեղչպետքէլինի,(նա,ով
կարդումէ,թողհասկանա),ապաՀրեաստանում
գտնվողներըթողփախչենլեռները։
15Եվովտանիքիվրաէ,թողտունչիջնիևչմտնի
այնտեղ՝իրտնիցորևէբանվերցնելուհամար։
16Եվնա,ովդաշտումէ,թողետչդառնաիրզգեստը
վերցնելուհամար։
17Բայցվա՜յայդօրերինհղիներինևծծողներին։
18Եվաղոթեք,որձերփախուստըձմռանըչլինի։
19Որովհետևայդօրերինայնպիսիտառապանքկլինի,
ինչպիսինչիեղելարարչագործությանսկզբից,որը
Աստվածստեղծեցմինչայժմ,ևչիլինի:
20ԵվեթեՏերըչկրճատիայդօրերը,ոչմիմարմին
չպետքէփրկվի.
21Եւայնժամանակեթէմէկըձեզասի.կամ,ահա,նա
այնտեղէ.միհավատանրան:
22Որովհետեւսուտքրիստոսներուսուտմարգարէներ
պիտիելնենունշաններուսքանչելիքներցոյցպիտի
տան՝մոլորեցնելուհամար,եթէկարելիէ,նոյնիսկ
ընտրեալները։
23Բայցդուքզգույշեղեք.ահաեսձեզամենինչ
կանխագուշակելեմ։
24Բայցայդօրերին,այդնեղությունիցհետո,արևը
կխավարի,ևլուսինըիրլույսըչիտա,
25Եվերկնքիաստղերըպիտիընկնեն,ևերկնքում
եղողզորություններըկսասանվեն։
26ԵվայնժամանակնրանքկտեսնենմարդուՈրդուն,
որըգալիսէամպերիվրամեծզորությամբևփառքով:
27Եվայնժամանակնակուղարկիիրհրեշտակներին
ևկհավաքիիրընտրյալներինչորսքամիներից՝երկրի
ծայրիցմինչևերկնքիծայրը:
28Հիմասովորեքթզենուառակը.Երբնրաճյուղըդեռ
նուրբէևտերևներէտալիս,դուքգիտեք,որամառը
մոտէ:
29Այսպիսով,դուքէլ,երբտեսնեք,որայսբաները
կատարվումեն,իմացեք,որմոտէ,նույնիսկդռների
մոտ:
30Ճշմարիտասումեմձեզ,որայսսերունդըչիանցնի,
մինչևորայսբոլորբաներըկատարվեն:
31Երկինքնուերկիրըկանցնեն,բայցիմխոսքերըչեն
անցնի։
32Բայցայդօրվաևայնժամիմասինոչոքչգիտի,ոչ
հրեշտակները,որոնքերկնքումեն,ոչէլՈրդին,այլ՝
Հայրը:
33Զգո՛յշեղէք,արթո՛ւնեղէքեւաղօթեցէ՛ք,որովհետեւ
չգիտէք,թէերբէժամանակը։
34ՈրովհետևմարդուՈրդիննմանէմիմարդու,ով
հեռանումէիրտունիցևիշխանությունէտվելիր
ծառաներինևյուրաքանչյուրինիրգործը,և
դռնապանինհրամայելէարթունլինել։
35Արթո՛ւնկացէք,որովհետեւչգիտէք,թէերբ
տանտէրըգայ՝իրիկո՞ւնը,թէ՞կէսգիշերին,թէ՞աքլորի
կանչին,թէ՞առաւօտեան։
36Միգուցեհանկարծգալով՝նաքեզքնածգտնի։
37Եվինչեմասումձեզ,ասումեմբոլորին.
ԳԼՈՒԽ14
1ԵրկուօրանցԶատիկիևբաղարջհացիտոննէր,և
քահանայապետներնուդպիրներըորոնումէին,թե
ինչպեսհնարքովբռնեննրանևսպանեն։
2Բայցնրանքասացին.
3ԵւլինելովԲեթանիայում՝բորոտՍիմոնիտանը,երբ
նասեղաննստումէր,միկինեկավ,որուներ
ալաբաստրետուփ՝շատթանկարժեքնարդիյուղով.և
նակոտրեցտուփըևթափեցնրագլխին։
4Ոմանքէլիրենցմեջբարկացածասումէին.
5Որովհետևայնկարողէրվաճառվելավելիքաներեք
հարյուրդահեկանովևտրվելաղքատներին։Եվնրանք
տրտնջումէիննրադեմ։
6Յիսուսըսաւ.ինչո՞ւեքանհանգստացնումնրան:նա
բարիգործարեցինձվրա։
7Որովհետևաղքատներինմիշտձեզհետունեք,ևերբ
կամենաք,կարողեքնրանցբարիքանել,բայցինձ
միշտչունեք։
8Նաարեցայն,ինչկարողէր.նաեկելէիմմարմինը
թաղմանհամարօծելու։
9Ճշմարիտասումեմձեզ.
10ԵւՅուդաԻսկարիովտացին՝տասներկուսիցմէկը,
գնացքահանայապետներիմօտ՝նրանմատնելու
նրանց։
11Երբլսեցին,ուրախացանևխոստացաննրանփող
տալ։Եվնափնտրումէր,թեինչպեսկարողէհարմար
կերպովդավաճանելիրեն։
12Անթթխմորհացիառաջինօրը,երբսպանեցին
Պասեքը,նրաաշակերտներնասացիննրան.
13Եվնաուղարկեցիրաշակերտներիցերկուսինև
ասացնրանց.
14Եվուրորնամտնի,տանսպասավորինասեք.
Վարպետնասումէ.
15Եվնաձեզցույցկտամիմեծվերնասենյակ՝
կահավորվածևպատրաստված.այնտեղպատրաստեք
մեզհամար։
16Անորաշակերտներըդուրսելանուքաղաքըմտան
ուգտանինչորըսածէրիրենց,ուպատրաստեցին
Պասեքը։
17Եվերեկոյաննագալիսէտասներկուսիհետ։
18Եւմինչնրանքնստածէինուուտումէին,Յիսուս
ասաց.
19Եվնրանքսկսեցինտրտմելևմեկառմեկասել
նրան.ևմիուրիշնասաց.
20Նապատասխանեցևասացնրանց.
21ՄարդուՈրդինիսկապեսգնումէ,ինչպեսգրվածէ
նրամասին.լավկլիներայդմարդուհամար,եթենա
երբեքչծնվեր:
22Եւմինչնրանքուտումէին,Յիսուսհացառաւ,
օրհնեց,կտրեց,տուեցնրանցուասաց.
23Նավերցրեցբաժակը,շնորհակալությունհայտնեց,
տվեցնրանց,ևբոլորըխմեցինդրանից։
24Եւնանրանցասաց.
33

36. ՄԱՐԿ
25Ճշմարիտասումեմձեզ,որեսայլևսչեմխմի
որթատունկիպտղից,մինչևայնօրը,երբայննորխմեմ
Աստծոարքայությունում։
26Երբօրհներգերգեցին,դուրսեկանՁիթենյացլեռը։
27Յիսուսըսաւանոնց.«Այսգիշերբոլորդպիտի
գայթակղիքիմպատճառով,որովհետեւգրուածէ.
28Բայցերբյարութիւնառած՝ձեզմէառաջպիտի
երթամԳալիլեա։
29ԲայցՊետրոսընրանասաց.
30Յիսուսըսաւանոր.Ճշմարիտկըյայտարարեմքեզի.
31Բայցնաավելիխիստէրասում.Նույնկերպ
ասացիննաևնրանքբոլորը.
32Եւեկանմիտեղ,որկոչվումէրԳեթսեմանի,եւնա
ասացիրաշակերտներին.
33ՆաիրհետվերցրեցՊետրոսին,Հակոբոսինև
Հովհաննեսին,ևսկսեցսաստիկզարմանալև
ծանրանալ.
34Եւնրանցասաց.
35Եվնամիփոքրառաջգնաց,ընկավգետնինև
աղոթեց,որ,եթեհնարավորլիներ,այդժամըանցնի
իրենից։
36Նաասաց.«Աբբա,Հա՛յր,քեզամենինչհնարավոր
է.Վերցրո՛ւինձնիցայսբաժակը,սակայնոչթեայն,ինչ
եսկամենումեմ,այլայն,ինչդուկամենումես:
37Եվնաեկավ,նրանցքնածգտավևՊետրոսին
ասաց.չէի՞քկարողմեկժամդիտել:
38Արթո՛ւնեղէքեւաղօթեցէ՛ք,որպէսզիփորձութեան
մէջչընկնէք։Հոգինիսկապեսպատրաստէ,բայց
մարմինը՝թույլ։
39Եվդարձյալգնաց,աղոթեցևնույնխոսքերնասաց.
40Եվերբվերադարձավ,նրանցդարձյալքնածգտավ,
(որովհետևնրանցաչքերըծանրացելէին),ևնրանք
չգիտեին,թեինչպատասխանեննրան։
41Երրորդանգամնալեկաւուանոնցըսաւ.ահա,
մարդուՈրդինմատնվումէմեղավորներիձեռքը:
42Վերկաց,գնանք.ահա,ինձմատնողըմոտէ։
43Եվիսկույն,մինչնադեռխոսումէր,եկավՅուդան՝
տասներկուսիցմեկը,ևնրահետմեծբազմություն՝
սրերովուձողերով,ավագքահանաներից,դպիրներից
ևերեցներից։
44Իսկովմատնեցնրան,նշանէրտվելնրանց՝ասելով.
վերցրունրանևապահովտարիրնրան։
45Եվհենցորնաեկավ,իսկույնգնումէնրամոտև
ասում.ևհամբուրեցնրան:
46Եվնրանքձեռքերըդրեցիննրավրաևբռնեցին
նրան։
47Եվմոտկանգնածներիցմեկըսուրքաշեց,
հարվածեցքահանայապետիծառայինևկտրեցնրա
ականջը։
48Յիսուսպատասխանեցանոնցուըսաւ.
49Եսամենօրձեզհետէիտաճարում,ուսուցանումէի,
ևդուքինձչվերցրիք,բայցԳրքերըպետքէկատարվեն:
50Եվբոլորըթողեցիննրանուփախան։
51Եւնրայետեւիցմիերիտասարդտղայ՝մերկմարմնի
վրայմիկտաւկար։եւերիտասարդներըբռնեցիննրան:
52Եվնաթողեցկտավըևմերկփախավնրանցից։
53ԵւՅիսուսինտարանքահանայապետիմօտ,եւնրա
հետհաւաքուեցինբոլորքահանայապետները,
երէցներնուդպիրները։
54ԵւՊետրոսըհեռւիցնրայետեւիցգնացմինչեւ
քահանայապետիպալատը,եւնանստեցծառաների
հետեւտաքանումէրկրակիմօտ։
55ՔահանայապետներնուամբողջատեանըՅիսուսի
դէմվկայութիւնկըփնտռէին՝զինքսպանելուհամար.
ևոչմեկըչգտավ:
56Որովհետեւշատերըսուտվկայութիւնտուինանոր
դէմ,բայցանոնցվկայութիւնըիրարուչհամաձայնեց։
57Եվոմանքվերկացանևսուտվկայությունտվեցին
նրադեմ՝ասելով.
58Լսեցինք,որնաասումէր.«Եսկկործանեմայս
ձեռակերտտաճարը,ևերեքօրվաընթացքումկշինեմ
մեկայլանձեռակերտտաճար»:
59Բայցնրանցվկայություննայդպեսէլ
չհամաձայնվեց։
60Եւքահանայապետըմէջտեղկանգնեցաւ,Յիսուսին
հարցրեց՝ասելով.այսի՞նչենվկայումքոդէմ։
61Բայցնալռեցևոչինչչպատասխանեց։Դարձյալ
քահանայապետըհարցրեցնրանևասաց.«Դո՞ւես
Քրիստոսը՝ԵրանելիՈրդին»:
62Յիսուսըսաւ.
63Այնժամանակքահանայապետըպատռեցիր
զգեստներըևասաց.
64Լսեցիքհայհոյանքը.Եվնրանքբոլորը
դատապարտեցիննրանմահվանհամար:
65Եվոմանքսկսեցինթքելնրավրա,ծածկելնրա
երեսը,հարվածելնրանևասելնրան.
«Մարգարեացիր»։
66ԵվերբՊետրոսըներքևումէրպալատում,
քահանայապետիաղախիններիցմեկըեկավ.
67ԵրբնատեսավՊետրոսինտաքանալիս,նայեց
նրանևասաց.
68Բայցնաուրացավ՝ասելով.«Չգիտեմևչեմ
հասկանում,թեինչեսասում»:Եվնադուրսեկավ
գավիթ.ևաքաղաղիանձնակազմը:
69Եվմիաղախիննորիցտեսավնրանևսկսեցասել
մոտկանգնածներին.«Սանրանցիցմեկնէ»:
70Եվնադարձյալուրացավ։Քիչանցնրանք,ովքեր
այնտեղէին,դարձյալասացինՊետրոսին.
71Բայցնասկսեցանիծելուերդվել՝ասելով.
72Եվերկրորդանգամաքաղաղըկանչեց.Եվ
Պետրոսըհիշեցայնխոսքը,որՀիսուսնասացիրեն.
Եվերբնամտածեցդրամասին,նալացեղավ:
ԳԼՈՒԽ15
1Եւիսկոյնառաւօտեանքահանայապետները
խորհրդակցեցիներէցների,դպիրներիեւամբողջ
ատեանիհետ,կապեցինՅիսուսին,տարանու
մատնեցինՊիղատոսիձեռքը։
2Պիղատոսըհարցրեցնրան.«Դո՞ւեսհրեաների
թագավորը»:Անալպատասխանեցանոր.
3Եվքահանայապետներընրանշատբաներում
մեղադրեցին,բայցնաոչինչչպատասխանեց։
4Պիղատոսըդարձյալհարցրեցնրան՝ասելով.ահա,
որքանշատբաներեննրանքվկայումքոդեմ:
5ԲայցՅիսուսդեռոչինչչպատասխանեց.այնպեսոր
Պիղատոսըզարմացավ։
6Արդ,այդտոնիժամանակնաազատեցնրանցմեկ
բանտարկյալի,ումկամենային։
7Բարաբբաանունովմեկըկար,որըկապվածէրնրա
հետապստամբողներիհետ,ովքերսպանությունէին
կատարելապստամբությանժամանակ։
34

37. ՄԱՐԿ
8Եվբազմությունըբարձրաձայնաղաղակողսկսեց
ցանկանալ,որնաանիայնպես,ինչպեսերբևէարելէր
իրենցհետ:
9ԲայցՊիղատոսըպատասխանեցնրանցուասաց.
10Որովհետեւնագիտեր,որքահանայապետները
նախանձիհամարմատնեցինիրեն։
11Բայցքահանայապետներըդրդեցինժողովրդին,որ
նաավելիշուտԲարաբբայինարձակինրանց։
12Պիղատոսըպատասխանեցևդարձյալնրանցասաց.
13Եւդարձեալաղաղակեցին.
14ԱյնժամանակՊիղատոսընրանցասաց.Եվնրանք
ավելիշատաղաղակեցին.«Խաչիրնրան»:
15ԵւՊիղատոսը,կամենալովգոհացնելժողովրդին,
նրանցարձակեցԲարաբբայինուՅիսուսինմատնեց,
երբնրանխարազանեց,որխաչուի։
16Զինվորներընրանտարանդեպիսրահը,որը
կոչվումէրՊրետորիա։ևնրանքհավաքումենամբողջ
խումբը:
17Նրանծիրանիհագցրին,փշեպսակդրեցինու
դրեցիննրագլխին,
18Եւսկսեցբարեւելնրան.«Ողջոյն,հրեաների
թագաւոր»։
19Եվնրանքեղեգովխփեցիննրագլխին,թքեցիննրա
վրա,ևծնկներըխոնարհելովերկրպագեցիննրան։
20Եվերբծաղրումէիննրան,հանումէիննրավրայից
ծիրանագույնը,հագնումնրահագուստըևդուրս
հանումնրան,որխաչեննրան։
21ԵւստիպեցինՍիմոնԿիւրենացուն,որերկրէնելած՝
ԱլեքսանդրիեւՌուփոսիհայրնէր,որիրխաչըտանի։
22ԵւնրանբերեցինԳողգոթատեղը,որթարգմանւում
է«Գանգիտեղ»։
23Եւնրանտուեցինզմուռսովխառնուածգինիխմելու,
բայցնաչընդունեց։
24Եւերբնրանխաչեցին,բաժանեցիննրա
զգեստները՝վիճակգցելովնրանցվրայ,ինչոր
իւրաքանչիւրըվերցնի:
25Երրորդժամնէր,ուխաչեցինզայն:
26Եվնրաամբաստանությանվերնագիրըգրվածէր՝
ՀՐԵԱՆԵՐԻԹԱԳԱՎՈՐ։
27Նրահետխաչեցիներկուավազակների.մեկընրա
աջկողմում,իսկմյուսը՝ձախկողմում։
28ԵւկատարուեցաւԳիրքը,որասումէ.
29Անոնքորկ՚անցնէինանորվրայկըբարկէին՝իրենց
գլուխներըշարժելով՝ըսելով.
30Փրկիրքեզևիջիրխաչից։
31Նոյնպէսքահանայապետները,դպիրներիհետ
ծաղրելով,ասումէին.ինքնիրենչիկարողփրկել:
32Քրիստոսը՝Իսրայելիթագավորը,թողհիմաիջնի
խաչից,որտեսնենքևհավատանք։Եւանորհետ
խաչուածներընախատեցինզինք:
33Երբվեցերորդժամըհասաւ,խաւարեղաւամբողջ
երկրիվրայմինչեւիններորդժամը։
34ԻսկիններորդժամինՀիսուսըբարձրձայնով
աղաղակեց՝ասելով.որթարգմանվումէ՝Աստվածիմ,
Աստվածիմ,ինչո՞ւթողեցիրինձ։
35Եւայնտեղկանգնածներիցոմանք,երբլսեցին,
ասացին.
36Մեկըվազեց,միսպունգլցրեցքացախով,դրեց
եղեգիվրաևտվեցնրանխմելու՝ասելով.տեսնենք՝
Եղիանկգա՞նրանիջեցնելու։
37Յիսուսբարձրձայնովաղաղակեցուհոգինտուաւ.
38Եվտաճարիվարագույրըպատռվեցերկուսով,
վերևիցմինչևներքև։
39Եւերբհարիւրապետը,որկանգնածէրնրադէմ,
տեսաւ,որնաայսպէսաղաղակեցուհոգինտուեց,
ասաց.
40Կանայքէլկային,որհեռվիցէիննայում.նրանցից
էինՄարիամՄագդաղենացին,ՓոքրՀակոբոսիև
Հովսեսիմայրը՝Մարիամը,ևՍաղոմեն.
41(Ովնույնպես,երբնաԳալիլեայումէր,հետևեց
նրանևծառայեցնրան.)ևշատուրիշկանայք,որոնք
նրահետեկանԵրուսաղեմ:
42Եվհիմա,երբերեկոեղավ,որովհետև
նախապատրաստություննէր,այսինքն՝շաբաթօրվան
նախորդողօրը,
43 Հովսեփ Արիմաթեացին, պատվավոր
խորհրդականը,որընույնպեսսպասումէրԱստծո
արքայությանը,եկավևհամարձակորենմտավ
ՊիղատոսիմոտևփափագեցՀիսուսիմարմինը:
44ԵւՊիղատոսըզարմացաւ,թէարդէնմեռածէր.
45Եւերբիմացաւհարիւրապետիմասին,մարմինը
տուեցՅովսէփին։
46Եվնագնեցնուրբբեհեզ,իջեցրեցնրան,փաթաթեց
կտավովևդրեցմիգերեզմանիմեջ,որըփորվածէր
ժայռից,ևմիքարգլորեցգերեզմանիդուռը։
47ԵվՄարիամՄագդաղենացինևՀովսեսիմայրը՝
Մարիամը,տեսան,թեորտեղէրնադրված։
ԳԼՈՒԽ16
1Երբշաբաթօրնանցավ,ՄարիամՄագդաղենացին,
Հակոբոսիմայրը՝Մարիամը,ևՍաղոմենանուշաբույր
խոտաբույսերգնեցին,որպեսզիգանուօծեննրան։
2Շաբաթվաառաջինօրը՝վաղառավոտյան,նրանք
եկանգերեզման՝արևիծագմանժամանակ։
3Նրանքիրարասացին.
4Երբնրանքնայեցին,տեսան,որքարըգլորվելէ,
քանիորայնշատմեծէր։
5Եվգերեզմանմտնելով՝տեսանմիերիտասարդի,որը
նստածէրաջկողմում՝երկարսպիտակզգեստհագած.
ևնրանքսարսափեցին:
6Անալըսաւանոնց.«Մի՛վախնաք.նաայստեղչէ,
ահաայնտեղը,որտեղնրանդրելեն:
7Բայցգնա՛,ասա՛նրաաշակերտներինևՊետրոսին,
որնաքեզնիցառաջԳալիլեաէգնում.այնտեղ
կտեսնեսնրան,ինչպեսնաասացքեզ։
8Եւշուտովդուրսելանուգերեզմանիցփախան.
քանզինրանքդողումէինուզարմանում.քանզինրանք
վախենումէին:
9ԵրբՅիսուսյարութիւնառաւշաբաթվաառաջինօրը,
նախերեւացՄարիամՄագդաղենացուն,որիցյոթ
դևերէրհանել։
10Եվնագնացևպատմեցնրանց,ովքերնրահետէին,
քանիորնրանքսգումէինևլացէինլինում:
11Եվնրանք,երբլսեցին,որնակենդանիէ,ևնրան
երևաց,չհավատացին:
12Դրանիցհետոնամեկայլկերպարանքովերևաց
նրանցիցերկուսին,երբնրանքքայլումէին,ևգնացին
ագարակը:
13Նրանքգնացինուպատմեցինմնացածներին,և
նրանքչհավատացիննրանց։
14Այնուհետևնահայտնվեցտասնմեկին,երբնրանք
սեղանիշուրջնստածէին,ևնախատեցնրանցիրենց
35

38. ՄԱՐԿ
անհավատությամբևսրտիկարծրությամբ,որովհետև
նրանքչէինհավատումնրանց,ովքերտեսելէիննրան,
երբնահարությունառավ:
15Անալըսաւանոնց.
16Նա,ովհավատումէևմկրտվումէ,կփրկվի.բայցով
չիհավատում,պիտիդատապարտվի:
17Եվայսնշաններըկհետևեննրանց,ովքեր
հավատումեն.Իմանունովպիտիհանենդևերին.նոր
լեզուներովպիտիխօսին.
18Օձերպիտիբռնեն.ևեթենրանքխմենմահացու
բան,դանրանցչպետքէվնասի.նրանքձեռքկդնեն
հիվանդներիվրա,ևնրանքկառողջանան։
19Այսպիսով,այնժամանակ,երբՏերըխոսեցնրանց
հետ,նաբարձրացավերկինքևնստեցԱստծոաջ
կողմում:
20Եվնրանքդուրսեկանևքարոզումէինամենուր՝
Տերըգործելովնրանցհետևհաստատումէրխոսքը
հետևյալնշաններով։Ամեն.
36

39. Ղուկաս
ԳԼՈՒԽ1
1Որովհետևշատերըձեռնամուխեղանհայտարարելու
այնբաներիմասին,որոնցանշուշտհավատումենք
մերմեջ,
2Ճիշտայնպես,ինչպեսնրանքմատնեցինմեզ,որոնք
իսկզբանեականատեսներէինևխոսքի
սպասավորներ.
3Ինծիալլաւթուաց,որիսկզբանէամէնբան
կատարեալըմբռնածէի,որգրեմքեզիկարգով,
գերազանցԹեոփիլոս.
4Որպեսզիդուիմանասայնբաների
հավաստիությունը,որոնցովքեզխրատվելէ։
5ՀրէաստանիՀերովդէսիթագաւորիօրերումը
Զաքարիաանունովմիքահանակար՝Աբիայի
շառաւիղից.
6ԵվնրանքերկուսնէլարդարէինԱստծոառաջ՝
անարատքայլելովՏիրոջբոլորպատվիրաններովու
կանոններով:
7Եվնրանքերեխաչունեին,որովհետևԵղիսաբեթը
ամուլէր,ևերկուսնէլարդենտարիքովհիվանդէին։
8Եվեղավայնպես,որմինչնաքահանայությունէր
կատարումԱստծոառաջ՝ըստիրդասընթացի,
9Քահանայականսովորութեանհամաձայն,նրա
վիճակնէրխունկծխել,երբնամտաւՏիրոջտաճարը։
10Ժողովրդիամբողջբազմությունըդրսումաղոթում
էրխունկիժամանակ։
11ԵվնրաներևացՏիրոջհրեշտակը,որըկանգնածէր
խունկիզոհասեղանիաջկողմում։
12ԵրբԶաքարիանտեսավնրան,խռովվեց,ևվախ
ընկավնրավրա։
13Բայցհրեշտակնասացնրան.«Մի՛վախեցիր,
Զաքարիա.ևքոկինը՝Եղիսաբեթը,քեզորդիկծնի,և
դունրաանունըՀովհաննեսկդնես։
14Եվդուուրախությունևուրախությունկունենաս.և
շատերըկուրախանաննրածնունդով:
15ՈրովհետևնամեծկլինիՏիրոջառջևևչիխմիոչ
գինի,ոչոգելիցխմիչք.ևնակլցվիՍուրբՀոգով,
նույնիսկիրմորարգանդից:
16Իսրայէլիորդկանցիցշատերիննապիտիդարձնի
դէպիիրենցՏէրԱստուածը։
17ԵվնակգնանրաառջևԵղիայիհոգովև
զորությամբ,որպեսզիհայրերիսրտերըդարձնիդեպի
զավակները,իսկանհնազանդները՝դեպիարդարների
իմաստությունը.պատրաստելուհամարՏիրոջհամար
պատրաստվածժողովուրդ:
18Զաքարիանասացհրեշտակին.որովհետևեսծեր
մարդեմ,իսկկինս՝տարիքովհիվանդ։
19Հրեշտակըպատասխանեցանոր.«ԵսԳաբրիէլնեմ,
որկանգնածեմԱստուծոյառջեւ.ևուղարկվելեմքեզ
հետխոսելուևքեզայսուրախավետիսըհայտնելու:
20Եվ,ահա,դուհամրկլինեսևչեսկարողխոսել,
մինչևայնօրը,երբայսբաներըկկատարվեն,քանիոր
չեսհավատումիմխոսքերին,որոնքկկատարվեն
իրենցժամանակին:
21ԺողովուրդըսպասումէրԶաքարիայինև
զարմանում,որնաայդքանժամանակմնաց
տաճարում։
22Եվերբնադուրսեկավ,նաչկարողացավխոսել
նրանցհետ.
23Եվեղավայնպես,որհենցորիրծառայության
օրերնավարտվեցին,նագնացիրտունը։
24Այդօրերիցհետոնրակինը՝Եղիսաբեթը,հղիացավ
ևհինգամիսթաքցրեցիրեն՝ասելով.
25ԱյսպեսվարվեցՏերնինձհետայնօրերին,երբնա
նայեցինձ,որպեսզիվերացնիիմնախատինքը
մարդկանցմեջ։
26ԵվվեցերորդամսումԳաբրիելհրեշտակըԱստծուց
ուղարկվեցԳալիլեայիմիքաղաք,որիանունը
Նազարեթէր,
27ԴավթիտնիցՀովսեփանունովմիկույսիհետ
նշանվածմիկույսի.իսկկույսիանունըՄարիամէր։
28Եվհրեշտակըմտավնրամոտևասաց.
29Եվերբնատեսավնրան,խռովվեցնրախոսքերիցև
մտքումմտածեց,թեինչպիսիողջույնպետքէլինիսա։
30Եվհրեշտակնասացնրան.
31Եվահա,դուկհղիանասքոարգանդումևկծնես
որդիևնրաանունըՀիսուսկդնես։
32ՆամեծկլինիևԲարձրյալիՈրդիկկոչվի,ևՏեր
Աստվածնրանկտաիրհոր՝Դավթիգահը.
33ԵվնահավիտյանկթագավորիՀակոբիտանվրա.և
նրաթագավորությունըվերջչիունենա։
34ԱյնժամանակՄարիամնասացհրեշտակին.
35Հրեշտակըպատասխանեցևասացնրան.
36Եվահաքոզարմիկը՝Եղիսաբեթը,նանույնպես
որդիէհղիացելիրծերությանժամանակ.
37ՈրովհետևԱստծոմոտոչինչանհնարինչիլինի։
38Մարիամնասաց.«ԱհաՏիրոջաղախինը.լինիդա
ինձքոխոսքիհամաձայն:Եվհրեշտակըհեռացավ
նրանից:
39ԱյդօրերինՄարիամըվերկացավևշտապովգնաց
լեռնաշխարհը՝Հուդայիքաղաքը.
40ԵվմտավԶաքարիայիտունըևողջունեց
Եղիսաբեթին։
41Եվեղավայնպես,որերբԵղիսաբեթըլսեց
Մարիամիողջույնը,մանուկըցատկեցնրա
արգանդում.եւԵղիսաբեթլցուեցաւՍուրբՀոգով:
42Նաբարձրձայնովասաց.«Օրհնյալեսդուկանանց
մեջ,ևօրհնյալէքոորովայնիպտուղը»:
43Եվորտեղի՞ցինձսա,որիմՏիրոջմայրըգաինձ
մոտ:
44Որովհետևահա,հենցորքոողջույնիձայնըհնչեց
իմականջներում,երեխանուրախությունիցցատկեց
իմարգանդում։
45Եվերանելիէնա,ովհավատումէ,որովհետև
կկատարվենայնբաները,որոնքնրանասվելենՏիրոջ
կողմից:
46Մարիամնասաց.
47ԵվիմհոգինցնծացելէիմՓրկիչԱստվածով:
48Որովհետեւնանկատեցիրաղախնի
նուաստութիւնը.
49Որովհետևնա,ովհզորէ,ինձմեծբաներարեց.և
սուրբէնրաանունը:
50Եվնրաողորմությունըսերնդիցսերունդնրանց
վրաէ,ովքերվախենումեննրանից։
51Նաիրբազկովզորությունցույցտվեց.նացրեց
հպարտներիննրանցսրտերիերևակայությանմեջ:
52Նաիջեցրեցզորավորներինիրենցաթոռներիցև
բարձրացրեցնրանցցածրաստիճանի։
53Նաքաղցածներինլցրեցբարիքներով.իսկ
հարուստներինդատարկուղարկեց։
37

40. Ղուկաս
54ՆաօգնեցիրծառայինԻսրայելին՝իրողորմության
հիշատակին.
55Ինչպէսորխօսեցաւմերհայրերուն՝Աբրահամինու
անորսերունդինյաւիտեան։
56Մարիամըմնացնրամոտմոտերեքամիսև
վերադարձավիրտունը։
57ԱյժմԵղիսաբեթիլրիվժամանակըեկելէ,որնա
պետքէծնվի.ևնամիորդիծնեց։
58Եվնրահարևաններնունրազարմիկներըլսեցին,
թեինչպեսէՏերըմեծողորմությունցուցաբերելնրա
վրա.ևնրանքուրախացաննրահետ:
59Եվեղավայնպես,որութերորդօրընրանքեկան
երեխայինթլփատելու.ևնրանկոչեցինԶաքարիա՝իր
հորանունով։
60Նրամայրըպատասխանեցևասաց.բայցնապիտի
կոչուիՅովհաննէս։
61Եվնրանքասացիննրան.
62Եվնրանքնշաններարեցիննրահորը,թեինչպես
կուզեր,որնականչի։
63Նագրասեղանխնդրեցևգրեց՝ասելով.Նրա
անունըՀովհաննեսէ։Եվնրանքբոլորըզարմացան:
64Եվնրաբերանըիսկույնբացվեց,ևնրալեզուն
արձակվեց,ևնախոսեցևփառաբանեցԱստծուն։
65Վախըպատեցնրանցշուրջըբնակվողբոլոր
մարդկանց,ևայսբոլորխոսքերըտարածվեցին
Հրեաստանիամբողջլեռնաշխարհում։
66Եվբոլորնրանք,ովքերլսեցիննրանց,դրեցին
դրանքիրենցսրտերում՝ասելով.ԵվՏիրոջձեռքընրա
հետէր։
67Եվնրահայրը՝Զաքարիան,լցվեցՍուրբՀոգովև
մարգարեացավ՝ասելով.
68ՕրհնյալէԻսրայելիՏերԱստվածը.քանզինա
այցելեցևփրկագնեցիրժողովրդին,
69Եվմեզհամարփրկությանեղջյուրբարձրացրեցիր
ծառայԴավթիտանը.
70Ինչպէսորնախօսեցիրսուրբմարգարէների
բերանով,որոնքեղելենաշխարհիսկզբիցիվեր.
71Որպեսզիմենքփրկվենքմերթշնամիներիցևբոլոր
նրանցձեռքից,ովքերատումենմեզ.
72Կատարելմերհայրերինխոստացված
ողորմությունըևհիշելնրասուրբուխտը.
73Այներդումը,որնաերդվեցմերհայրԱբրահամին.
74Որնամեզշնորհեր,որմենքազատվելովմեր
թշնամիներիձեռքից՝առանցվախիծառայենքնրան,
75Նրաառաջսրբությամբևարդարությամբ՝մեր
կյանքիբոլորօրերում։
76Եվդու,զավակ,կկոչվեսԲարձրյալիմարգարե.
77Փրկությանգիտելիքտալիրժողովրդին՝նրանց
մեղքերիթողությամբ,
78ՄերԱստծոողորմությամբ.որովիվերուստ
գարունըմեզայցելեց,
79Լույստալունրանց,ովքերնստումենխավարիմեջ
ևմահվանստվերում,որպեսզիառաջնորդենմեր
ոտքերըդեպիխաղաղությանճանապարհը:
80Եվմանուկըմեծացավևզորացավհոգով,և
անապատներումէրմինչևԻսրայելինիրերևալուօրը։
ԳԼՈՒԽ2
1Եվեղավայնպես,որայդօրերինՕգոստոսկայսրից
հրամանեղավ,որամբողջաշխարհըհարկվի։
2(Եվայսհարկումըառաջինանգամեղավ,երբ
ԿյուրենիոսըկառավարիչէրԱսորիքում):
3Եվբոլորըգնացինհարկվճարելու,ամենմեկնիր
քաղաքը։
4ԵւՅովսէփնէլԳալիլեայիցՆազարէթքաղաքից
ՀրէաստանգնացԴաւիթիքաղաքը,որԲեթղեհէմէ
կոչւում.(որովհետևնաԴավթիտնիցևտոհմիցէր:)
5Հարկվելուհամարիրամուսնացածկնոջ՝Մարիամի
հետ,որմեծերեխաէ։
6Եվայդպեսեղավ,որմինչնրանքայնտեղէին,
լրացանայնօրերը,որնապետքէծնվեր:
7Նածնեցիրանդրանիկորդուն,փաթաթեցնրան
խուրձերովևդրեցմսուրիմեջ։քանիոր
իջեւանատանընրանցհամարտեղչկար։
8Եվնույներկրումհովիվներկային,որոնքդաշտում
էինապրումևգիշերըհսկումէինիրենցհոտիհամար։
9ԵվահաՏիրոջհրեշտակըեկավնրանցվրա,ևՏիրոջ
փառքըփայլեցնրանցշուրջը,ևնրանքսաստիկ
վախեցան։
10Եվհրեշտակնասացնրանց.
11ՈրովհետևայսօրԴավթիքաղաքումձեզհամար
ծնվեցՓրկիչ,որըՔրիստոսՏերնէ։
12Եվսանշանկլինիձեզհամար.Դուքկգտնեք
երեխայինխուրձիմեջփաթաթված՝մսուրիմեջ
պառկած։
13Եվհանկարծհրեշտակիմոտհայտնվեցերկնային
զորքիմիբազմություն,որըգովաբանումէրԱստծուն
ևասում.
14Փա՛ռքԱստծունբարձունքներում,ևերկրիվրա՝
խաղաղություն,մարդկանցմեջբարիկամք։
15Եվեղավայնպես,երբհրեշտակներընրանցից
հեռացաներկինք,հովիվներնասացինմիմյանց.մեզ։
16ԵվնրանքշտապովեկանևգտանՄարիամին,
Հովսեփինևմանուկին՝մսուրիմեջպառկած։
17Եվերբնրանքտեսան,հայտնեցինայնխոսքը,որ
ասվելէրիրենցայսերեխայիմասին։
18Եվբոլորնրանք,ովքերլսումէինդա,զարմանում
էինայնբաներիվրա,որոնքիրենցասացինհովիվները:
19ԲայցՄարիամայսբոլորըպահեցուիրսրտում
խորհեց։
20Եվհովիվներըվերադարձան՝փառաբանելովև
գովաբանելովԱստծունայնամենիհամար,ինչլսեցին
ևտեսան,ինչպեսորնրանցասվեց:
21Եվերբլրացաներեխայիթլփատությանութօրերը,
նրաանունըդրվեցՀԻՍՈՒՍ,որնայդպեսէրկոչվել
հրեշտակիկողմից՝նախքանարգանդումնրա
հղիանալը։
22ԵրբլրացանՄովսէսիօրէնքինհամաձայնանոր
մաքրուելուօրերը,զայնբերինԵրուսաղէմ՝Տէրոջը
ներկայացնելուհամար.
23(ԻնչպեսգրվածէՏիրոջօրենքում.«Ամենարու,որ
բացումէարգանդը,սուրբպիտիկոչվիՏիրոջհամար.
24Տէրոջօրէնքինմէջըսուածինպէսզոհմատուցանել՝
երկուտատրակկամերկուձագաղաւնի։
25ԵվահամիմարդկարԵրուսաղեմում,որիանունը
Սիմեոնէր.ևնույնմարդըարդարևբարեպաշտէրև
սպասումէրԻսրայելիմխիթարությանը,ևՍուրբ
Հոգիննրավրաէր։
26ԵվհայտնվեցնրանՍուրբՀոգով,որնաչպետքէ
մահտեսնի,նախքանՏիրոջՔրիստոսինտեսնելը:
38

41. Ղուկաս
27ԵւնաՀոգովմտաւտաճար,եւերբծնողները
մանուկՅիսուսինբերին,որպէսզինրահամարօրէնքի
սովորութեանհամաձայնանեն.
28Այնուհետևնավերցրեցնրանիրգրկում,օրհնեց
Աստծունևասաց.
29Տէ՛ր,հիմաքոծառայինխաղաղութեամբարձակիր
քոխօսքիհամաձայն.
30Որովհետևիմաչքերըտեսանքոփրկությունը,
31Որդուպատրաստեցիրբոլորմարդկանցառաջ.
32Լույս՝հեթանոսներինլուսավորելուհամար,ևքո
Իսրայելժողովրդիփառքը։
33ԵվՀովսեփնունրամայրըզարմացանայնբաների
վրա,որասումէիննրամասին:
34Շմաւոնըօրհնեցնրանցուասացիրմօրը՝
Մարիամին.ևնշանիհամար,որիդեմպետքէխոսվի.
35(Այո,քոհոգումիջովէլսուրկանցնի),որպեսզիշատ
սրտերիմտքերըբացահայտվեն։
36ՄիմարգարեուհիԱննակար՝Փանուելիդուստրը,
Ասերիցեղից.
37Եվնամոտութսունչորստարեկանայրիէր,որը
տաճարիցչհեռացավ,այլծոմերովևաղոթքներով
գիշերուցերեկծառայումէրԱստծուն։
38Եվնաեկավայդպահին,նույնպես
շնորհակալությունհայտնեցՏիրոջըևխոսեցնրա
մասինբոլորնրանցհետ,ովքերփրկությունէին
սպասումԵրուսաղեմում:
39ԵվերբնրանքամենինչկատարեցինՏիրոջօրենքի
համաձայն,վերադարձանԳալիլեա՝իրենցքաղաքը՝
Նազարեթ։
40Եվերեխանմեծանումէրևզորանումհոգով,լցված
իմաստությամբ,ևԱստծոշնորհընրավրաէր։
41ՆրածնողներըամենտարիԶատիկիտոնինգնում
էինԵրուսաղեմ։
42Երբնատասներկուտարեկանէր,նրանք
բարձրացանԵրուսաղեմ՝տոնիսովորության
համաձայն։
43Երբօրերըլրացան,երբվերադարձան,մանուկ
ՅիսուսմնացԵրուսաղէմ.ևՀովսեփնունրամայրը
չգիտեինայդմասին։
44Բայցնրանք,կարծելով,որնախմբումէ,մեկօրվա
ճանապարհգնացին.ևնրանքփնտրումէիննրան
իրենցազգականներիևծանոթներիմեջ:
45Եվերբնրանչգտան,դարձյալդարձանԵրուսաղեմ՝
փնտրելունրան։
46Եվեղավայնպես,որերեքօրհետոնրանգտան
տաճարում՝նստածբժիշկներիմեջ,ևլսումէրնրանցև
նրանցհարցերէրտալիս:
47Եվբոլորնրանք,ովքերլսումէիննրան,զարմանում
էիննրահասկացողությանևպատասխաններիվրա:
48Երբնրանտեսան,զարմացան,ևնրամայրնասաց
նրան.Ահաեսուքոհայրըվշտացածքեզենք
փնտրում։
49Եւնանրանցասաց.Չէ՞քգիտեր,որեսպէտքէ
զբաղիմիմՀօրգործով:
50Եվնրանքչհասկացանայնխոսքը,որնաասաց
նրանց:
51Նաիջավնրանցհետ,եկավՆազարեթև
հնազանդվեցնրանց,բայցնրամայրըայսբոլոր
խոսքերըպահեցիրսրտում:
52ԵվՀիսուսըմեծացավիմաստությամբևհասակովև
բարեհաճությամբԱստծոևմարդկանցառաջ:
ԳԼՈՒԽ3
1 Տիբերիոս Կեսարի թագավորության
տասնհինգերորդտարումՊոնտացիՊիղատոսը
Հրեաստանիկուսակալնէր,Հերովդեսը՝Գալիլեայի
չորրորդապետը,ևնրաեղբայրը՝Փիլիպպոսը,
ԻտուրայիևՏրախոնիտիշրջանիչորրորդապետը,և
Լիսանիան՝Աբիլենայիչորրորդապետը,
2ԱննանևԿայիափան,լինելովքահանայապետներ,
ԱստծոխոսքըեղավԶաքարիայիորդիՀովհաննեսին
անապատում:
3ԵվնագալիսէրՀորդանանիշրջակայքիամբողջ
երկիրը՝քարոզելովապաշխարությանմկրտությունը՝
մեղքերիթողությանհամար.
4ԻնչպեսգրվածէԵսայիմարգարեիխոսքերիգրքում,
որասումէ.
5Ամենհովիտկլցվի,ևամենսարուբլուրկխոնարհվի.
ևծուռըկուղղվի,ևկոպիտճանապարհները՝հարթ.
6ԵվամենմարմինկտեսնիԱստծոփրկությունը:
7Այնատենըսաւանորմէմկրտուելուեկած
բազմութեան.
8Ուրեմնապաշխարությանարժանիպտուղներբերեք
ևմի՛սկսեքինքներդձեզասել,թեԱբրահամըմեր
հայրնէ,քանիորասումեմձեզ,որԱստվածկարողէ
այսքարերիցզավակներբարձրացնելԱբրահամի
համար:
9Եվհիմանաևկացինըդրվածէծառերի
արմատներին.ուստիամենծառ,որըլավպտուղչի
տալիս,կտրվումէևնետվումկրակիմեջ։
10Ժողովուրդըհարցրեցնրանուասաց.«Ուրեմնի՞նչ
անենք»։
11Նապատասխանեցևասացնրանց.իսկով
կերակուրունի,թողայդպեսէլանի։
12Այնատենմաքսաւորներալեկանմկրտուելուեւ
ըսինանոր.«Վարդապե՛տ,ի՞նչընենք»։
13Եւնանրանցասաց.
14Զինվորներընույնպեսհարցրիննրանից՝ասելով.
«Ի՞նչանենք»։Անալըսաւանոնց.ևգոհեղեքձեր
աշխատավարձից:
15Եվքանիորժողովուրդըսպասումէր,ևբոլոր
մարդիկիրենցսրտերումմտածումէինՀովհաննեսի
մասին՝արդյոքնաՔրիստոսնէր,թեոչ.
16Յովհաննէսըպատասխանեցբոլորին.«Եսձեզջրով
եմմկրտում.բայցկուգայինձմէզօրաւորը,որուն
կօշիկներունկապանքներըարձակելուարժանիչեմ.ան
պիտիմկրտիձեզՍուրբՀոգովուկրակով:
17Ումհովհարնիրձեռքումէ,ևնաամբողջովին
մաքրելուէիրհատակըևցորենըկհավաքիիրամբարի
մեջ.բայցհարդըպիտիայրիկրակովանշէջ:
18Եվշատայլբաներիրհորդորումնաքարոզեց
ժողովրդին:
19ԲայցՀերովդէսչորրորդապետը,յանդիմանուելով
անոր՝Հերովդիայի՝իրեղբօր՝Փիլիպպոսիկնոջհամար,
եւայնբոլորչարիքներունհամար,որՀերովդէսըրած
էր.
20Ամենիցառաջսաէլավելացրեց,որՀովհաննեսին
բանտարկեց։
21Երբամբողջժողովուրդըմկրտուեց,եղաւորՅիսուս
ալմկրտուելով՝աղօթելով՝բացուեցաւերկինքը.
22ԵվՍուրբՀոգինիջավնրավրաաղավնունման
մարմնով,ևերկնքիցմիձայնեկավ,որասումէր.ես
գոհեմքեզնից:
39

42. Ղուկաս
23Եվինքը՝Հիսուսը,սկսեցմոտերեսունտարեկան
լինել,լինելով(ինչպեսենթադրվումէր)որդինՀովսեփի,
որըՀելիիորդիէր.
24ՈրնէրՄաթաթիորդին,որըՂեւիիորդինէր,որը
Մելքիիորդինէր,որըՅաննայիորդինէր,որըՀովսեփի
որդիէր.
25ՈրնէրՄատաթիայիորդին,որըԱմոսիորդինէր,
Նաումիորդին,որըՆագեիորդիԵսլիիորդինէր,
26ՈրնէրՄաաթիորդին,որըՄատաթիայիորդինէր,
որըՍեմեիորդինէր,որըՀովսեփիորդինէր,որը
Հուդայիորդիէր.
27ՈրնէրՅովաննայիորդին,որըՌեզայիորդինէր,
որըԶորոբաբելիորդինէր,որըՆերիիորդի
Սաղաթիելիորդինէր,
28ՈրնէրՄելքիիորդին,որըԱդիիորդինէր,որը
Կոսամիորդինէր,որըԷլմոդամիորդինէր,որըԷրի
որդինէր,
29ՈրՅովսէիորդինէր,որԵղիազարիորդինէր,
Յորիմիորդին,որՄատաթիորդինէր,որՂեւիիորդին
էր.
30ՈրնէրՇմավոնիորդին,որըՀուդայիորդինէր,որը
Հովսեփիորդինէր,որըԵղիակիմիորդիՀովնանի
որդինէր.
31ՈրնէրՄելեայիորդին,որըՄենանիորդինէր,որը
Մատաթայիորդինէր,որըՆաթանիորդինէր,որը
Դավթիորդիէր,
32ՈրնէրՀեսսեիորդին,որըՕբեդիորդինէր,որը
Բոզիորդինէր,որըՍաղմոնիորդինէր,որըՆաասոնի
որդինէր.
33ՈրնէրԱմինադաբիորդին,որըԱրամիորդինէր,
որըԷսրոմիորդինէր,որըՓարեսիորդինէր,որը
Հուդայիորդինէր.
34ՈրնէրՀակոբիորդին,որըԻսահակիորդինէր,
Աբրահամիորդին,ՆաքորիորդիԹարայիորդին,
35ՈրնէրՍարուխիորդին,որըՌագաուիորդինէր,
որըՓալեկիորդինէր,որըՍալայիորդիՔեբերիորդին
էր.
36ՈրնէրԿայնանիորդին,որըԱրփաքսադիորդինէր,
որըՍեմիորդինէր,որըՆոյիորդինէր,որըՂամեքի
որդիէր.
37ՈրնէրՄաթուսաղայիորդին,որըԵնոքիորդինէր,
որըՀարեդիորդինէր,որըՄաղելեելիորդինէր,որը
Կայնանիորդիէր,
38ՈրնէրԵնովսիորդին,որըՍեթիորդինէր,որը
Ադամիորդինէր,որըԱստծոորդինէր։
ԳԼՈՒԽ4
1ԵվՀիսուսըՍուրբՀոգովլցվածվերադարձավ
ՀորդանանիցևՀոգովտարավանապատ,
2Քառասունօրգայթակղվելովսատանայից.Եվայդ
օրերիննաոչինչչկերավ,ևերբդրանքավարտվեցին,
նաքաղցեց։
3Եվսատանանասացնրան.
4Յիսուսպատասխանեցանոր.«Գրուածէ.
5Եվսատանաննրանմիբարձրլեռբարձրացրեցևմի
պահցույցտվեցնրանաշխարհիբոլոր
թագավորությունները:
6Սատանաննրանասաց.«Այսամբողջ
իշխանությունըկտամքեզևնրանցփառքը.ևում
կամենամ՝կտամայն։
7Ուրեմնեթէինձպաշտես,ամէնինչքոննէ։
8Յիսուսպատասխանեցանոր.
9ԵւնրանտարաւԵրուսաղէմ,կանգնեցրեցտաճարի
միգագաթինուասացնրան.
10Որովհետեւգրուածէ.
11Եվնրանքիրենցձեռքերումկբարձրացնենքեզ,
որպեսզիերբեքչհարվածեսքոոտքըքարին։
12Յիսուսպատասխանեցանոր.«Ասուածէ՝մի՛
փորձիրՏէրը՝քուԱստուածդ»:
13Եվերբսատանանավարտեցբոլոր
փորձությունները,նահեռացավնրանիցմի
ժամանակով:
14ՅիսուսՀոգիինզօրութեամբվերադարձաւԳալիլեա.
15Եվնաուսուցանումէրնրանցժողովարաններում՝
փառավորվելովբոլորից:
16ԵւնաեկաւՆազարէթ,ուրմեծացելէր,եւիր
սովորութեանհամաձայն,շաբաթօրըժողովարան
մտաւեւկանգնեցաւկարդալու։
17ԵվնրանհանձնվեցԵսայիմարգարեիգիրքը։Եվ
երբբացեցգիրքը,գտավայնտեղը,որտեղգրվածէր.
18ՏիրոջՀոգինինձվրաէ,որովհետևնաօծելէինձ՝
աղքատներինավետարանելուհամար.նաինձ
ուղարկեց՝բժշկելուսրտովկոտրվածներին,քարոզելու
գերիներինփրկություն,կույրերին՝տեսողություն,
ջարդվածներինազատարձակելու,
19Տիրոջընդունելիտարինքարոզելուհամար։
20Եվնափակեցգիրքը,ևնադարձյալտվեց
նախարարինևնստեց։Եւժողովարանինմէջեղող
բոլորինաչքերըանորվրայէին:
21Եւնասկսեցնրանցասել.
22Եվբոլորըվկայումէիննրամասինևզարմանում
այնշնորհալիխոսքերիվրա,որոնքդուրսէինգալիս
նրաբերանից:«ՍաՀովսեփիորդինչէ՞»։
23Եվնաասացնրանց.«Դուքանպայմանկասեքինձ
այսասացվածքը.
24Անալըսաւ.«Ճշմա՛րտապէսկըյայտարարեմձեզի.
25Բայցճշմարիտեմասումձեզ,որշատայրիներ
կայինԻսրայելումԵղիայիօրերում,երբերկինքը
փակվածէրերեքտարիվեցամիս,երբմեծսովէր
ամբողջերկրում։
26ԲայցնրանցիցոչմեկիմոտԵղիանչուղարկվեց,
բացիՍարեպտա՝Սիդոնիքաղաքը,միայրիկնոջմոտ։
27ԵվշատբորոտներկայինԻսրայելումԵղիսե
մարգարեիժամանակ.ևնրանցիցոչոքչմաքրվեց,
բացիՆեեմանասորիին։
28Եվբոլորնրանք,որժողովարանումէին,երբայս
բաներըլսեցին,բարկությամբլցվեցին.
29Եվվերկացավ,դուրսհանեցնրանքաղաքից,և
տարավնրանդեպիբլրիգագաթը,որիվրա
կառուցվածէրիրենցքաղաքը,որպեսզինրան
գլխիվայրցածգցեն։
30Բայցնա,անցնելովնրանցմիջով,գնաց.
31ԵւիջաւԳալիլեայիԿափառնայումքաղաքը,եւ
շաբաթօրերինուսուցանումէրնրանց։
32Եվնրանքզարմանումէիննրավարդապետության
վրա,քանիորնրախոսքըզորեղէր:
33Ժողովարանինմէջմարդմըկար,որունպիղծ
սատանայիհոգինունէր,եւբարձրձայնովաղաղակեց.
34Ասելով.մենքի՞նչգործունենքքեզհետ,ո՛վՀիսուս
Նազովրեցի։դուեկելեսմեզկործանելու.Եսգիտեմ,
թեովեսդու.ԱստծոՍուրբը.
40

43. Ղուկաս
35Յիսուսսաստեցնրանուասաց.Եվերբսատանան
նրանմեջտեղգցեց,դուրսեկավնրանիցևչվիրավորեց
նրան։
36Բոլորնալզարմացած՝խօսելովիրարումէջ՝ըսին.
քանզիիշխանությամբևզորությամբնապատվիրումէ
անմաքուրոգիներին,ևնրանքդուրսենգալիս:
37Նրահամբավըտարածվեցշրջակայքիբոլոր
վայրերում։
38ԵւնավերկացաւժողովարանիցեւմտաւՍիմոնի
տունը։Սիմոնիկնոջմայրըծանրջերմությամբտարավ.
ևնրանքաղաչեցիննրաննրահամար:
39Եւնականգնեցնրավրայուսաստեցտենդը.ևնա
թողեցնրան,ևնաիսկույնվերկացավևծառայեց
նրանց։
40Երբարևըմայրէրմտնում,բոլորնրանք,ովքեր
տարբերհիվանդություններովհիվանդունեին,նրանց
բերեցիննրամոտ.ևնաձեռքերըդրեցնրանցից
յուրաքանչյուրիվրաևբժշկեցնրանց։
41Շատերիմիջիցէլդևերէինդուրսգալիս,
աղաղակումևասում.Եւյանդիմանելովզանոնք՝թոյլ
տուաւորչխօսին,որովհետեւգիտէինթէան
Քրիստոսնէ:
42Եվերբառավոտեղավ,նագնացևգնացմիամայի
տեղ,ևժողովուրդըփնտրումէրնրանևգալիսէրնրա
մոտևկանգնեցնումնրան,որպեսզինաչհեռանա
նրանցից:
43Անալըսաւանոնց.
44ԵւնաքարոզումէրԳալիլեայիժողովարաններում։
ԳԼՈՒԽ5
1Եվեղավայնպես,որերբժողովուրդըճնշումէր
նրան՝լսելուԱստծոխոսքը,նականգնեց
Գեննեսարեթիլճիմոտ,
2Եվտեսավերկունավեր,որոնքկանգնածէինլճի
մոտ,բայցձկնորսներըդուրսէինեկելնրանցիցև
լվանումէինիրենցցանցերը։
3Եվնամտավնավերիցմեկը,որըՍիմոնիննէր,և
աղոթեցնրան,որմիփոքրդուրսգացամաքից։Եվնա
նստեցևուսուցանեցմարդկանցնավիմիջից։
4Երբնադադարեցխոսել,ասացՍիմոնին.
5Սիմոնըպատասխանեցանոր.
6Երբնրանքդաարեցին,ձկներիմեծբազմություն
մտցրին,ևնրանցուռկանըպատռվեց։
7Եվնրանքնշանարեցինիրենցգործընկերներին,
որոնքմյուսնավիմեջէին,որնրանքգանևօգնեն
իրենց:Եվնրանքեկանևերկունավերըլցրեցին,
այնպեսորնրանքսկսեցինխորտակվել։
8ԵրբՍիմոնՊետրոսըտեսավդա,ընկավՀիսուսի
ծնկներինուասաց.քանզիեսմեղաւորմարդեմ,Տէ՛ր։
9Որովհետևնաևբոլորնրանք,ովքերնրահետէին,
զարմանումէինայնձկներիհոսքիվրա,որոնքնրանք
վերցրելէին.
10ՆոյնպէսէիննաեւՅակոբոսնուՅովհաննէսը,
Զեբեդէոսիորդիները,որոնքՍիմոնիընկերակիցներն
էին։ՅիսուսՍիմոնինասաց.այսուհետդուկբռնես
մարդկանց։
11Եվերբնրանքցամաքբերեցինիրենցնավերը,
թողեցինամենինչևհետևեցիննրան:
12Երբնամիքաղաքումէր,ահամիմարդ՝
բորոտությամբլի,որըտեսնելովՀիսուսին,ընկավ
երեսիվրաևաղաչումէրնրանուասում.
13Նամեկնեցիրձեռքը,դիպավնրանուասաց.Եվ
իսկույնբորոտությունըհեռացավնրանից։
14Եւպատուիրեցնրան,որոչոքիչասի,այլգնա,ցոյց
տուրքեզքահանայինուքոմաքրութեանհամար
ընծայմատուցի՛ր,ինչպէսՄովսէսպատուիրելէ,որպէս
վկայութիւննրանց։
15Բայցայնքանավելիէրտարածվումնրահամբավը,
ևշատժողովուրդներհավաքվումէինլսելուև
բժշկվելունրակողմիցիրենցտկարություններից:
16Եվնագնացանապատևաղոթեց.
17Եվեղավայնպես,որմիօր,երբնաուսուցանումէր,
փարիսեցիներևօրենսգետներկային,որոնքնստած
էինԳալիլեայի,ՀրեաստանիևԵրուսաղեմիբոլոր
քաղաքներից,ևՏիրոջզորությունը.ներկաէրնրանց
բուժելուհամար:
18Եվահամարդիկանկողնումեջբերեցին
անդամալույծովմիմարդու,ևմիջոցներէինփնտրում
նրաններսբերելուևնրաառաջպառկեցնելուհամար։
19Եւերբբազմութեանպատճառովչէինկարողանում
գտնել,թէինչճանապարհովկարողէիններստանել
նրան,ելանտանիքիվրայ,ութախտիմիջովիջեցրին
նրան՝Հիսուսիառաջ։
20Երբտեսաւանոնցհաւատքը,ըսաւանոր.
21Դպիրներնուփարիսեցիներըսկսեցինմտածել՝
ասելով.«Ո՞վէսա,որհայհոյումէ»:Ո՞վկարողէներել
մեղքերը,եթեմիայնԱստված:
22ԲայցերբՅիսուսըմբռնեցանոնցմտածումները,
պատասխանեցանոնց.
23Ավելիհեշտէասել.«Քոմեղքերըներվածենքեզ».
կամասել՝«Վե՛րկացուքայլի՛ր»։
24Բայցորպեսզիիմանաք,որմարդուՈրդին
իշխանությունունիերկրիվրա՝մեղքերըներելու,
(ասացնաանդամալույծին),ասումեմքեզ.
25Եվիսկույնվերկացավնրանցառաջ,վերցրեցայն,
ինչիվրապառկածէր,ևգնացիրտունը՝
փառաբանելովԱստծուն։
26Բոլորըզարմացան,փառաբանեցինԱստծուն,
լցվեցինվախովուասացին.«Մենքայսօրտարօրինակ
բաներտեսանք»։
27Այսամենիցհետոնադուրսեկավևտեսավմի
մաքսավոր,որիանունըՂևիէր,նստածմաքսատան
մոտ,ևնաասացնրան.
28Եվնաթողեցամենինչ,վերկացավևգնացնրա
հետևից։
29Ղևիննրատանըմեծխնջույքարեց,և
մաքսավորներիևուրիշներիմիմեծխումբկար,որ
նստումէիննրանցհետ։
30Բայցնրանցօրէնսգէտներնուփարիսեցիները
տրտնջումէիննրաաշակերտներիդէմ՝ասելով.
31Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Առողջներըբժիշկի
կարիքչունեն.բայցնրանք,ովքերհիվանդեն:
32Եսեկաոչթեարդարներինկանչելու,այլ՝
մեղավորներինապաշխարության։
33Անոնքալըսինանոր.իսկքո՞ննէուտումևխմում.
34Եւնանրանցասաց.
35Բայցկգանօրեր,երբփեսայինկվերցնեննրանցից,
ևայդօրերիննրանքծոմկպահեն։
36Եվնամիառակէլասացնրանց.Ոչոքնոր
հագուստիկտորչիդնումհինհագուստիվրա.եթե
հակառակդեպքում,ապաև՛նորըվարձէտալիս,և՛
նորիցհանվածկտորըհամաձայնչէհնիհետ։
41

44. Ղուկաս
37Եվոչոքնորգինիչիլցնումհինտիկերիմեջ.
այլապեսնորգինինկպայթիտիկերը,կթափվի,և
տիկերըկկորչեն։
38Բայցնորգինիննորտիկերիմեջպետքէդրվի.և
երկուսնէլպահպանվելեն։
39Ոչոք,որհինգինիէխմում,իսկույննորըչիուզում,
քանիորասումէ,թեհիննավելիլավէ։
ԳԼՈՒԽ6
1Առաջինշաբաթիցհետոերկրորդշաբաթօրընա
անցավցորենիարտերիմիջով.ևնրաաշակերտները
ցորենիհասկերըպոկեցինևկերան՝քսելովդրանք
իրենցձեռքերում:
2Փարիսեցիներիցոմանքասացիննրանց.
3Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Այսքանըչէ՞ք
կարդացեր,թէի՛նչըրաւԴաւիթ,երբինքեւանորհետ
եղողներըքաղցածէին.
4ԻնչպեսնամտավԱստծոտունը,վերցրեցուկերավ
մատուցմանհացըևտվեցնաևնրանց,ովքերիրհետ
էին.որչիկարելիուտել,բայցմիայնքահանաներին։
5Եւնաասացնրանց.
6Եւեղաւորմիուրիշշաբաթօրէլնաժողովարան
մտաւուուսուցանումէր.
7ԴպիրներնուՓարիսեցիներըկըհսկէինանոր,թէ
շաբաթօրըպիտիբժշկէ՞.որնրանմեղադրանքգտնեն։
8Բայցնագիտերնրանցմտքերըևասացայնմարդուն,
որիձեռքըչորացելէր.Եվնավերկացավուկանգնեց։
9ԱյնժամանակՅիսուսնրանցասաց.Շաբաթօրերին
թույլատրելիէբարի՞քգործել,թե՞չարիքգործել։փրկե՞լ
կյանքը,թե՞ոչնչացնելայն։
10Եվշուրջբոլորընայելովնրանցբոլորին,ասացայդ
մարդուն.Նաայդպեսէլարեց,ևնրաձեռքը
վերականգնվեց,ինչպեսմյուսը:
11Եվնրանքլցվեցինխելագարությամբ.ևմիմյանց
հետխոսեցին,թեինչկարողենանելՀիսուսիհետ:
12Եվեղավայնպես,որայդօրերիննալեռըդուրս
եկավաղոթելուևամբողջգիշերշարունակեցաղոթել
Աստծուն։
13Եւերբառաւօտեղաւ,իրմօտկանչեցիր
աշակերտներին,եւնրանցիցընտրեցտասներկուսին,
որոնցէլառաքեալներկոչեց.
14Սիմոնը,որինՊետրոսէլկոչեց,ևնրաեղբայր
Անդրեասը՝ՀակոբոսնուՀովհաննեսը,Փիլիպպոսըև
Բարդուղիմեոսը,
15ՄատթեոսնուԹովմասը,ԱլփեոսիորդիՀակոբոսը
ևԶելոտեսկոչվողՍիմոնը,
16ՅակոբոսիեղբայրՅուդանուԻսկարիովտացին
Յուդա,որնոյնպէսդաւաճաննէր։
17Եվնաիջավնրանցհետևկանգնեցհարթավայրում,
իրաշակերտներիհետմիասին,ևժողովրդիմիմեծ
բազմությունամբողջՀրեաստանիցևԵրուսաղեմիցև
ՏյուրոսիևՍիդոնիծովիափերից,որոնքեկելէին
նրանլսելու,ևբժշկվելնրանցհիվանդություններից.
18Անմաքուրոգիներովտառապողներըբժշկուեցան։
19Եվամբողջբազմությունըուզումէրդիպչելնրան,
քանիորառաքինությունէրդուրսգալիսնրանիցև
բժշկումբոլորին:
20Եւնաբարձրացրեցիրաչքերըիրաշակերտների
վրայուասաց.
21Երանի՜ձեզ,որհիմաքաղցածեք,որովհետևդուք
կկշտանաք։Երանի՜ձեզ,որհիմալալիսեք,որովհետև
պիտիծիծաղեք։
22Երանի՜ձեզ,երբմարդիկձեզատեն,ևձեզբաժանեն
իրենցընկերությունիցևնախատենձեզևձերանունը
որպեսչարգցեն՝հանունմարդուՈրդու։
23Ուրախացե՛քայդօրըևցնծացե՛ք,որովհետևահա
ձերվարձըմեծէերկնքում,որովհետևնույնկերպ
վարվեցինիրենցհայրերըմարգարեներիհետ։
24Բայցվա՜յձեզ,որհարուստեք.քանզիստացաքձեր
մխիթարությունը:
25Վա՜յձեզ,որկուշտեք.քանզիսովածկլինեք:Վա՜յ
քեզ,որհիմածիծաղումես։որովհետեւդուքպիտի
սգաքուլաք:
26Վա՜յձեզ,երբբոլորմարդիկձերմասինլավխոսեն։
որովհետևայդպեսվարվեցիննրանցհայրերըսուտ
մարգարեներիհետ:
27Բայցեսասումեմձեզ,որլսումեք.
28Օրհնեցէ՛քձեզանիծողներին,եւաղօթեցէ՛քնրանց
համար,ովքերչարաշահումենձեզ։
29Եվնրան,ովհարվածումէքոմիայտին,մատուցիր
նաևմյուսին.իսկնա,ովվերցնումէքոպատմուճանը,
մի՛արգելիրվերցնելքոբաճկոնը։
30Տո՛ւրամենմարդու,ովքեզանիցխնդրումէ.և
նրանից,ովվերցնումէքոունեցվածքը,այլևսմի՛
խնդրիր:
31Եվինչպեսկկամենաք,որմարդիկձեզանեն,դուք
նույնպեսարեքնրանցհետ։
32Որովհետեւեթէձեզսիրողներինսիրէք,ի՞նչ
շնորհակալութիւնկունենաք։քանիորմեղաւորներնալ
կըսիրենիրենցսիրողները։
33Եվեթեբարիքանեքնրանց,ովքերձեզբարություն
ենանում,ի՞նչշնորհակալությունկունենաք։
որովհետևմեղավորներնէլնույննենանում:
34Եւեթէփոխտասանոնց,որոնցմէկըյուսաք
ստանալ,ի՞նչշնորհակալութիւնունիք։քանիոր
մեղաւորներնալփոխենտալիսմեղաւորներին,
որպէսզինոյնքանէլստանան:
35Բայցդուքսիրեցէ՛քձերթշնամիներին,բարիք
գործեցէ՛քուփոխտո՛ւք՝այլևսոչմիբանիյոյս
չունենալով.ևձերվարձըմեծկլինի,ևդուքկլինեք
Բարձրյալիորդիները,որովհետևնաբարիէ
անշնորհակալներիևչարերիհանդեպ:
36Ուրեմնողորմածեղեք,ինչպեսձերՀայրնէ
ողորմած։
37Մի՛դատեք,ևդուքչեքդատվի,մի՛դատապարտեք
ևչեքդատապարտվի,ներե՛ք,ևձեզկներվի։
38Տվեք,ևայնկտրվիձեզ.լավչափը,սեղմված,իրար
թափահարվածևվազելով,մարդիկկտանձերծոցը:
Որովհետևայննույնչափով,որովդուքչափումեք,
նորիցկչափվիձեզհամար:
39Եւնրանցհետմիառակասաց.«Կոյրըկարո՞ղէ
առաջնորդելկոյրին»:երկուսնէլխրամատըչե՞ն
ընկնելու։
40Աշակերտըիրվարդապետէնվերչէ.
41Եվինչո՞ւեստեսնումքոեղբորաչքիմեջեղած
շյուղը,բայցքոաչքիգերանըչեստեսնում։
42Կամինչպե՞սկարողեսքոեղբորնասել.«Եղբա՛յր,
թույլտուր,որհանեմքոաչքիմեջեղածշյուղը,երբդու
չեստեսնումքոաչքիգերանը»։Կեղծավոր,նախ
հանիրքոաչքիմիջիցգերանը,ևհետոպարզկտեսնես,
որհանեսքոեղբորաչքիշյուղը։
42

45. Ղուկաս
43Որովհետևբարիծառըապականվածպտուղչի
տալիս.ոչէլապականվածծառըլավպտուղչիտալիս:
44Որովհետևամենծառճանաչվումէիրպտուղից։
Որովհետևփշերիցթուզչենհավաքում,ոչէլմորենից
խաղողենհավաքում։
45Բարիմարդնիրսրտիբարիգանձիցհանումէ
բարին.ևչարմարդըիրսրտիչարգանձիցհանումէ
չարը,քանիորսրտիառատությունիցէխոսումնրա
բերանը։
46Իսկինչո՞ւէքինձՏէ՛ր,Տէ՛րկոչում,եւչէքանումայն,
ինչասումեմ։
47Ովորինձմոտգաևլսիիմխոսքերըևկատարի
դրանք,եսձեզցույցկտամ,թեումէնման.
48Նանմանէմիմարդու,ովտունկառուցեցևխորը
փորեցևհիմքըդրեցժայռիվրա։Երբջրհեղեղը
բարձրացավ,առունսաստիկհարվածեցայդտանվրա
ևչկարողացավցնցելայն,քանիորայնհիմնվածէր
ժայռիվրա։.
49Բայցնա,ովլսումէևչիանում,նմանէմիմարդու,
ովառանցհիմքիտունէկառուցելերկրիվրա.որիդեմ
առվակըկատաղիհարվածեց,ևանմիջապեսընկավ.
եւայդտանավերածությունըմեծէր։
ԳԼՈՒԽ7
1Երբնավերջացրեցիրբոլորխոսքերըժողովրդի
լսարանիմեջ,մտավԿափառնայում։
2Հարիւրապետիմըծառան,որիրհամարսիրելիէր,
հիւանդէրուպատրաստմեռնելու։
3ԵվերբնալսեցՀիսուսիմասին,ուղարկեցնրամոտ
հրեաներիերեցներին՝աղաչելովնրան,որգաևբժշկի
իրծառային:
4ԵվերբնրանքեկանՀիսուսիմոտ,իսկույնաղաչեցին
նրանևասացին.
5Որովհետեւնասիրումէմերազգը,եւնամեզ
ժողովարանշինեց։
6ԱյնժամանակՀիսուսըգնացնրանցհետ։Եվերբնա
տնիցոչհեռուէր,հարյուրապետըընկերներուղարկեց
նրամոտևասացնրան.
7Ուստիեսինքսինձարժանիչէիհամարումքեզմոտ
գալ,այլմիխոսքովասա,ևիմծառանկբժշկվի։
8Որովհետևեսէլիշխանությանտակդրվածմարդեմ,
ևինձենթակազինվորներունեմ,ևմեկինասումեմ՝
գնա,ևնագնումէ.իսկմյուսին.ևիմծառային.«Արա
այս,ևնականի»:
9ԵրբՅիսուսայսբաներըլսեց,զարմացաւանորվրայ,
դարձաւանորվրայուըսաւիրենհետեւող
ժողովուրդին.«Եսկ՚ըսեմձեզի.
10Ուղարկուածներըտունվերադառնալով՝գտան
ծառայինառողջ,որհիւանդէր։
11Եվեղավայնպես,որհաջորդօրընագնացմի
քաղաք,որըկոչվումէրՆայն.ևնրահետգնացինիր
աշակերտներիցշատերըևշատմարդիկ:
12Երբնամոտեցավքաղաքիդարպասին,ահամի
մեռածմարդէրտանում,իրմորմիակորդին,ևնա
այրիէր,ևքաղաքիշատմարդիկնրահետէին։
13ԵվերբՏերըտեսավնրան,գթացնրանևասաց
նրան.
14Նաեկավևդիպավդագաղին,ևնրանք,ովքեր
նրանէինտանում,կանգնեցին։Նաասաց.«
Երիտասարդ,եսասումեմքեզ.
15Մեռածընստեցուսկսեցխոսել։Եվնահանձնեց
նրանիրմորը։
16Եվբոլորիվրավախեղավ,ևնրանքփառաբանում
էինԱստծուն՝ասելով.և,որԱստվածայցելելէիր
ժողովրդին:
17Եվնրամասինայսլուրերըտարածվեցինամբողջ
Հրեաստանումևշրջակայքիամբողջտարածքում։
18ԵւՅովհաննէսիաշակերտներըցոյցտուեցիննրան
այսբոլորբաները։
19ԵւՅովհաննէսըիրմօտկանչելովիր
աշակերտներիցերկուսընրանցուղարկեցՅիսուսի
մօտեւասաց.թե՞ուրիշիփնտրենք:
20Երբմարդիկեկաննրամոտ,ասացին.թե՞ուրիշի
փնտրենք:
21Եվայդնույնժամիննաբժշկեցշատերիննրանց
թուլություններից,պատուհասներիցևչարոգիներից.
ևշատկույրերիտեսողությունտվեց:
22Յիսուսպատասխանեցանոնց.ինչպեսկույրերը
տեսնումեն,կաղերըքայլումեն,բորոտներըմաքրվում
են,խուլերըլսումեն,մեռելներըհարությունենառնում,
աղքատներինավետարանէքարոզվում։
23Եվերանելիէնա,ովչիգայթակղվիինձանով։
24ԵւերբՅովհաննէսիպատգամաւորներըգնացին,
նասկսեցժողովրդինխօսելՅովհաննէսիմասին.«Ի՞նչ
տեսնելուդուրսեկաքանապատ»։Քամուցցնցված
եղեգնե՞ր։
25Բայցի՞նչտեսնելուդուրսեկաք.Փափուկզգեստ
հագածմարդ.Ահա,նրանք,ովքերշքեղզգեստներ
ունենևապրումեննուրբ,թագավորների
պալատներումեն։
26Բայցի՞նչտեսնելուդուրսեկաք.Մարգարե?Այո,ես
ասումեմձեզ,ևշատավելին,քանմարգարե:
27Սաէնա,որիմասինգրվածէ.
28Որովհետեւեսասումեմձեզ,կանանցիցծնվածների
մեջչկաավելիմեծմարգարե,քանՀովհաննես
Մկրտիչը.
29Եվամբողջժողովուրդը,որլսումէրնրան,և
մաքսավորներնարդարացնումէինԱստծուն՝
մկրտվելովՀովհաննեսիմկրտությամբ։
30Բայցփարիսեցիներնուիրավաբաններըմերժեցին
Աստծուխորհուրդնիրենցդեմ՝չմկրտվելովնրանից։
31ԵվՏերնասաց.«Ուրեմնինչի՞նմանեցնեմայս
սերնդիմարդկանց։իսկինչպիսի՞նեննրանք
32Նրանքնմանեներեխաների,ովքերնստումեն
հրապարակում,ևկանչումենմիմյանցևասում.մենք
սգացինքձեզհամար,բայցդուքլացչէք.
33ՈրովհետեւՅովհաննէսՄկրտիչըեկաւ՝ո՛չհաց
կ՚ուտէրեւո՛չալգինիկըխմէր.իսկդուքասումեք,թե
նադևունի:
34ՄարդուՈրդինեկավ,ուտումևխմումէ.ևդուք
ասումեք.Ահամիշատակերևգինեգործ,
մաքսավորներիևմեղավորներիընկեր:
35Բայցիմաստությունըարդարացվածէնրաբոլոր
զավակներիհամար։
36Փարիսեցիներիցմեկընրանխնդրեց,որիրհետ
ուտի:Եւնամտաւփարիսեցիիտունը,նստեցճաշի։
37Եվահաքաղաքումմիկին,որըմեղավորէր,երբ
իմացավ,որՀիսուսըփարիսեցիներիտանըսեղանէ
նստել,միալաբաստրետուփյուղբերեց.
38Եվկանգնեցնրաոտքերիմոտ՝նրահետևում,լաց
լինելով,ևսկսեցլացովլվանալնրաոտքերըևսրբեց
43

46. Ղուկաս
դրանքիրգլխիմազերով,համբուրեցնրաոտքերըև
օծեցնրանցյուղով:
39ԵրբՓարիսեցին,որնրանհրաւիրելէր,տեսաւ,
ինքնիրմէջխօսեցուասաց.
40Յիսուսպատասխանեցանոր.Նաասաց.
«Վարդապե՛տ,ասա՛»։
41Միպարտատերկար,որըերկուպարտապանուներ.
մեկըհինգհարյուրդահեկանպարտքուներ,իսկ
մյուսը՝հիսուն։
42Եվերբնրանքվճարելուոչինչչունեին,նաերկուսին
էլանկեղծորեններեց։Ուրեմնասա՛ինձ,նրանցիցո՞վ
ավելիշատկսիրինրան։
43Սիմոնըպատասխանեցեւասաց.Անալըսաւանոր.
44ԵվնադարձավդեպիկինըևասացՍիմոնին.
Տեսնու՞մեսայսկնոջը.Եսմտաքոտունը,դուինձ
ջուրչտվեցիրիմոտքերիհամար,այլնա
արցունքներովլվացիմոտքերըևսրբեցդրանքիր
գլխիմազերով։
45Դուինձչհամբուրեցիր,բայցայսկինըայն
ժամանակվանիցիվեր,երբեսմտա,չիդադարել
համբուրելիմոտքերը։
46Իմգլուխըիւղովչօծեցիր,բայցայսկինըիւղովօծեց
իմոտքերը։
47Ուստիեսասումեմքեզ.Նրամեղքերը,որոնքշատ
են,ներվածեն.քանիորնաշատէրսիրում,բայցում
քիչէներվում,նաէլքիչէսիրում:
48Նաասացնրան.«Քոմեղքերըներվածեն»:
49Իսկնրանք,որնրահետսեղաննստածէին,
սկսեցինիրենցմեջասել.
50Նաասացկնոջը.գնախաղաղությամբ.
ԳԼՈՒԽ8
1Եվեղավայնպես,որնաշրջեցբոլորքաղաքներումև
գյուղերում՝քարոզելովևավետարանելովԱստծո
արքայությանմասին,ևտասներկուսընրահետէին.
2Եվմիքանիկանայք,որոնքբուժվելէինչար
ոգիներիցևհիվանդություններից,Մարիամըկոչեց
Մագդաղենացի,որիցյոթդևերդուրսեկան.
3ԵւՅովաննան՝ՔուզաՀերովդէսիտնտեսիկինը,եւ
Սուսաննանեւշատուրիշներ,որոնքծառայումէին
նրանիրենցունեցուածքից։
4Եվերբշատժողովուրդհավաքվեցևամենքաղաքից
նրամոտեկավ,նաառակովասաց.
5Սերմնացանըգնացիրսերմըցանելու.եւայն
կոխկռտուեցաւ,եւերկնքիթռչուններըկուլտուին
զայն։
6Ոմանքընկանժայռիվրա.ևբուսնելունպես
չորացավ,քանիորխոնավությունչուներ։
7Եվմիքանիսնընկանփշերիմեջ.եւփշերըբուսան
անորհետուխեղդեցին։
8Իսկմիուրիշնընկավլավհողիվրա,բուսավու
հարյուրապատիկպտուղտվեց։Երբայսբաներնասաց,
աղաղակեց.«Ովլսելուականջունի,թողլսի»:
9Նրաաշակերտներըհարցրիննրանուասացին.
10Անալըսաւ.«ՁեզտրուածէգիտնալԱստուծոյ
արքայութեանխորհուրդները.որտեսնելովչտեսնեն,և
լսելով՝չհասկանան:
11Իսկառակըսաէ.սերմըԱստծոխոսքնէ.
12Ճանապարհինեղողներըլսողներնեն.ապագալիսէ
սատանանևհանումէխոսքընրանցսրտից,որ
չհավատանևչփրկվեն:
13Ժայռիվրայինրանքեն,որերբլսումեն,
ուրախութեամբընդունումենխօսքը.ևդրանքարմատ
չունեն,որոնքորոշժամանակհավատումեն,և
փորձությանժամանակհեռանումեն:
14Եվփշերիմեջընկածընրանքեն,որոնք,լսելով,
դուրսենգալիսևխեղդվումենայսկյանքիհոգսերով,
հարստությամբևհաճույքներով,ևոչմիպտուղչեն
բերումկատարելության:
15Բայցբարիհողիվրանրանքեն,ովքերազնիվև
բարիսրտով,լսելովխոսքը,պահումենայնև
համբերությամբպտուղենտալիս։
16Ոչոք,երբնամոմէվառում,չիծածկումայն
անոթովկամչիդնումմահճակալիտակ.այլդնումէ
աշտանակիվրա,որպեսզինրանք,ովքերմտնումեն,
տեսնենլույսը:
17Որովհետևոչմիգաղտնիբանչկա,որըհայտնիչի
լինի.ոչէլինչ-որթաքցվածբան,որըհայտնիչիլինիև
դուրսչգա:
18Ուստիզգոյշեղէք,թէինչպէսկըլսէք.ևովչունի,
նրանիցկվերցվիայն,ինչթվումէ,թեունի:
19Այնժամանակնրամոտեկաննրամայրնունրա
եղբայրները,ևչկարողացանգալնրամոտ՝մամուլի
համար։
20Եւնրանասացինոմանք,որոնքասումէին.
21Նապատասխանեցևասացնրանց.
22Միօրնանավմտավիրաշակերտներիհետև
ասացնրանց.Եվնրանքառաջշարժվեցին:
23Բայցերբնրանքնավարկեցին,նաքնեց.ևնրանք
լցվեցինջրովևվտանգիտակէին:
24Եկաննրամոտ,արթնացրիննրանուասացին.Այն
ժամանակնավերկացավևսաստեցքամունևջրի
կատաղությանը,ևնրանքդադարեցին,ևանդորր
եղավ։
25Անալըսաւանոնց.«Ո՞ւրէձերհաւատքը»:Եվ
նրանք,վախենալով,զարմացանևիրարասացին.«Այս
ի՞նչմարդէ»։քանզինապատվիրումէնույնիսկ
քամիներինևջրերին,ևնրանքհնազանդվումեննրան:
26ԵւնրանքհասանԳադարացիներիերկիրը,որը
Գալիլեայիդիմացնէ։
27Եվերբնացամաքդուրսեկավ,քաղաքիցդուրս
նրանհանդիպեցմիմարդ,որըվաղուցսատանաներ
ուներևհագուստչէրկրումևոչմիտանըչէր
բնակվում,այլ՝գերեզմաններում։
28ԵրբՅիսուսըտեսաւ,աղաղակեց,ինկաւանոր
առջեւուբարձրձայնովըսաւ.Եսաղաչումեմքեզ,մի
տանջիրինձ.
29(Որովհետևնահրամայելէրանմաքուրոգունդուրս
գալայդմարդումիջից,քանիորհաճախէրբռնում
նրան,ևնրանկապումէինշղթաներովև
կապանքներով,ևնակտրեցկապանքներըև
սատանայիկողմիցքշվեցանապատ:)
30Յիսուսհարցուցանոր.«Ի՞նչէանունդ»:Անալ
ըսաւ.
31Եվնրանքաղաչումէիննրան,որչհրամայինրանց
գնալխորքերը։
32Եւայնտեղխոզերիմիերամակկար,որարածումէր
սարիվերայ,եւնրանքաղաչումէիննրան,որնաթույլ
տանրանցմտնելիրենցմեջ։Եվնաչարչարվեցնրանց:
33Այնժամանակդևերըդուրսեկանմարդումիջիցև
մտանխոզերիմեջ,ևերամակըզառիթափտեղից
վազեցդեպիլիճըևխեղդվեց։
44

47. Ղուկաս
34Երբնրանցկերակրողներըտեսան,թեինչէ
կատարվել,նրանքփախանևգնացինուպատմեցին
քաղաքումուագարակում։
35Այնժամանակնրանքդուրսեկանտեսնելու,թեինչ
էեղել.ևեկավՀիսուսիմոտևգտավայնմարդուն,
որիցդևերըդուրսէինեկել,նստածՀիսուսիոտքերի
մոտ՝հագնվածևառողջ,ևնրանքվախեցան:
36Նրանքէլ,որտեսան,ասացիննրանց,թեինչովէ
բժշկվելդիվահարը։
37ԱյնժամանակԳադարացիներիշրջակայքիամբողջ
բազմությունըաղաչումէրնրան,որհեռանաիրենցից.
քանզիմեծվախովբռնուեցան։
38Այնմարդը,որիցդևերըդուրսէինեկել,աղաչումէր
նրան,որնաիրհետլինի,բայցՀիսուսնուղարկեց
նրանևասաց.
39Վերադարձիրքոտունըևցույցտուր,թեԱստված
ինչմեծբաներէարելքեզ։Եվնագնացևամբողջ
քաղաքովմեկհրապարակեց,թեինչմեծբաներէր
արելՀիսուսնիրեն։
40Եվեղավայնպես,որերբՀիսուսըվերադարձավ,
ժողովուրդըուրախությամբընդունեցնրան,քանիոր
բոլորըսպասումէիննրան:
41ԵւահաՅայրոսանունովմիմարդեկաւ,եւնա
ժողովարանիպետնէր,եւնաընկաւՅիսուսիոտքերին
ուաղաչումէրնրան,որնամտնիիրտունը։
42Որովհետևնաուներմեկմիակաղջիկ՝մոտ
տասներկուտարեկան,ևնամահամերձպառկածէր։
Բայցերբնագնումէր,ժողովուրդըհավաքումէր
նրան։
43Եվտասներկուտարիարյանհոսողմիկին,որնիր
ողջկյանքըծախսելէրբժիշկներիվրա,ևոչմեկիցչէր
կարողբուժվել,
44Եկավնրաետևիցևդիպավնրահագուստիեզրին,
ևիսկույննրաարյունըմարեց։
45Յիսուսըսաւ.Երբբոլորնուրացան,Պետրոսըև
նրահետեղողներըասացին.
46Յիսուսըսաւ.
47Եվերբկինըտեսավ,որնաթաքնվածչէ,դողալով
եկավևընկավնրաառաջևամբողջժողովրդիառաջ
պատմեցնրան,թեինչիհամարդիպավնրան,ևթե
ինչպեսանմիջապեսբժշկվեց։
48Անալըսաւանոր.գնախաղաղությամբ.
49Մինչնադեռխոսումէր,ժողովարանիպետիտնից
մեկըեկավևասացնրան.Միանհանգստացեք
Վարպետին:
50ԲայցերբՅիսուսլսեց,պատասխանեցանոր՝
ըսելով.
51Եվերբնատունմտավ,ոչոքիթույլչտվեց,որներս
մտնի,բացիՊետրոսից,Հակոբոսից,Հովհաննեսիցև
աղջկահորիցևմորից:
52Բոլորըլացեղանուողբացինանոր,բայցանըսաւ.
նամեռածչէ,այլքնածէ։
53Եվնրանքծաղրումէիննրան՝իմանալով,որնա
մեռածէ:
54Եվնաբոլորինդուրսհանեց,բռնեցնրաձեռքից,
կանչեցուասաց.
55Եվնրահոգիննորիցեկավ,ևնաիսկույնվեր
կացավ,ևնահրամայեցնրանուտելիքտալ։
56Եվնրածնողներըզարմացան,բայցնապատվիրեց
նրանց,որոչոքիչասեն,թեինչէկատարվել։
ԳԼՈՒԽ9
1Այնատենիրտասներկուաշակերտներըհաւաքեց,
եւանոնցզօրութիւնուիշխանութիւնտուաւբոլոր
դեւերուվրայուհիւանդութիւններբուժելու։
2Եվնաուղարկեցնրանց՝քարոզելուԱստծո
արքայությունըևբժշկելուհիվանդներին։
3Եւնանրանցասաց.ոչմեկըերկուվերարկուչունի:
4Եվինչտունէլորմտնեք,այնտեղմնացեքև
այնտեղիցգնացեք։
5Եվովորձեզչիընդունում,երբդուքդուրսգաքայդ
քաղաքից,ձերոտքերիփոշինթոթափեցեք՝որպես
նրանցդեմվկայություն։
6Եւնրանքգնացին,շրջումէինքաղաքներով՝
աւետարանելովաւետարանըեւամէնտեղբժշկելով։
7Հերովդէսչորրորդապետըլսեցայնամէնը,ինչանոր
կատարեց.
8Եւոմանց,որԵղիաներեւաց.ևուրիշներիմասին,որ
հինմարգարեներիցմեկըհարությունէառել:
9ԵւՀերովդէսնասաց.«Յովհաննէսինեսգլխատեցի.
Եվնացանկանումէրտեսնելնրան:
10Առաքյալները,երբվերադարձան,պատմեցիննրան
այնամենը,ինչարելէին։Եվնավերցրեցնրանցև
առանձինգնացԲեթսայիդակոչվողքաղաքիմիամայի
վայր։
11Եվժողովուրդը,երբիմացավ,գնացնրահետևից,և
նաընդունեցնրանցևխոսեցնրանցհետԱստծո
արքայությանմասինևբժշկեցնրանց,ովքեր
բժշկությանկարիքունեին:
12Եվերբօրըսկսեցմաշվել,այնժամանակ
տասներկուսըեկանևասացիննրան.անապատային
վայր.
13Բայցնանրանցասաց.Նրանքասացին.«Մենք
այլևսհինգնկանակևերկուձուկչունենք.միայնթե
գնանքայսամբողջժողովրդիհամարմիսգնենք։
14Որովհետևնրանքմոտհինգհազարմարդէին։Նա
ասացիրաշակերտներին.
15Եվնրանքայդպեսէլարեցինևբոլորիննստեցրին։
16Ապավերցրեցհինգնկանակներնուերկուձկները,
նայեցդեպիերկինք,օրհնեցդրանք,կտրեցևտվեց
աշակերտներին,որդնենբազմությանառաջ։
17Եվնրանքկերան,ևբոլորըկշտացան,ևնրանց
մնացածբեկորներիցտասներկուզամբյուղվերցրին։
18Երբնամիայնակաղոթումէր,նրահետէինիր
աշակերտները,ևնահարցրեցնրանցևասաց.«Ո՞վէ
ասումժողովուրդը,որեսեմ»:
19Նրանքպատասխանեցին.«ՅովհաննէսՄկրտիչ.
բայցոմանքասումեն՝Եղիա.իսկմյուսներնասումեն,
թեհինմարգարեներիցմեկըհարությունէառել։
20Նաասացնրանց.«Բայցդուքո՞վեմասում,որես
եմ»:Պետրոսը պատասխանեց.«Աստուծոյ
Քրիստոսը»:
21Եւնախիստպատուիրեցնրանցուպատուիրեց,որ
այդբանըոչոքիչասեն.
22«ՄարդուՈրդինպետքէշատչարչարվի,մերժվի
երեցներից,քահանայապետներիցուդպիրներից,
սպանվիևերրորդօրըհարությունառնի»։
23Եվնաբոլորինասաց.
24Որովհետեւովկամենումէփրկելիրանձը,կկորցնի
այն.
25Որովհետեւի՞նչօգուտունիմարդը,եթէամբողջ
աշխարհըշահի,ինքզինքկորսնցնէկամդէննետուի։
45

48. Ղուկաս
26Որովհետեւովորամաչիինձնիցուիմխոսքերից,
մարդուՈրդինամաչումէնրանից,երբգաիրփառքով,
իրՀորուսուրբհրեշտակներիփառքով:
27Բայցճշմարիտեմասումձեզ,այստեղկանոմանք,
որոնքմահչենճաշակի,մինչևչտեսնենԱստծո
արքայությունը։
28Եվեղավայսխոսքերիցմոտութօրհետո,նա
վերցրեցՊետրոսին,ՀովհաննեսինևՀակոբոսինև
բարձրացավլեռը՝աղոթելու։
29Եվերբնաաղոթումէր,նրադեմքիձևըփոխվեց,և
նրահագուստըսպիտակուփայլունէր։
30Եվահա,նրահետխոսեցիներկումարդիկ,որոնք
էինՄովսեսնուԵղիան.
31Ովհայտնվեցփառքովևխոսեցիրմահվանմասին,
որըպետքէկատարերԵրուսաղեմում:
32ԻսկՊետրոսըևնրահետեղողներըքնով
ծանրացան,ևերբարթնացան,տեսաննրափառքըև
նրահետկանգնածերկումարդկանց։
33Եվերբնրանքհեռանումէիննրանից,Պետրոսն
ասացՀիսուսին.մեկըքեզհամար,մեկը՝Մովսեսի,և
մեկը՝Եղիայիհամար.
34Մինչնաայսպեսէրխոսում,միամպեկավև
հովանիեղավնրանցվրա,ևնրանքվախեցան,երբ
մտանամպիմեջ։
35Եւամպիցձայնեկաւ,որասումէր.«Սաէիմսիրելի
Որդին.
36Եվերբձայննանցավ,Հիսուսըմենակգտնվեց։
Նրանքպահեցինայն,ևայդօրերինոչոքիչպատմեցին
այնբաներից,ինչտեսելէին:
37Եվեղավայնպես,որհաջորդօրը,երբնրանքիջան
բլուրից,շատմարդիկհանդիպեցիննրան։
38Եվահա,ամբոխիցմիմարդաղաղակեցևասաց.
39Եվահամիոգիբռնումէնրան,ևնահանկարծ
աղաղակումէ.ևնրանպատռումէ,որնանորից
փրփրումէ,ևնրանջախջախելըգրեթեչիհեռանում
նրանից:
40Եւեսաղաչեցիքոաշակերտներին,որդուրսհանեն
նրան.ևնրանքչկարողացան:
41Յիսուսպատասխանեցեւասաց.Բերորդուդ
այստեղ։
42Եվերբնադեռգալիսէր,սատանանցածգցեցնրան
ևհոշոտեցնրան:ԵվՀիսուսըսաստեցանմաքուր
ոգուն,բժշկեցերեխայինևդարձյալհանձնեցիրհորը։
43ԵվնրանքբոլորըզարմացածէինԱստծոհզոր
զորությանվրա:Բայցմինչբոլորըզարմանումէինայն
ամենիվրա,ինչՀիսուսնարեց,նաասացիր
աշակերտներին.
44Այսխօսքերըթողիջնենձերականջները,
որովհետեւմարդուՈրդինպիտիմատնուիմարդկանց
ձեռքը։
45Բայցնրանքչհասկացանայսխոսքը,ևայն
թաքցվեցնրանցից,որնրանքչհասկացան,և
վախեցանհարցնելնրանայդխոսքիմասին:
46Այնուհետևնրանցմեջվիճաբանությունծագեց,թե
նրանցիցովպետքէլինիմեծը։
47ԵվՀիսուսը,հասկանալովնրանցսրտիմիտքը,
վերցրեցմիմանուկևկանգնեցրեցնրամոտ,
48Եւնրանցասաց.
49Յովհաննէսըպատասխանեցեւասաց.ևմենք
արգելեցինքնրան,որովհետևնամեզհետչիհետևում:
50Յիսուսըսաւանոր.
51Եվեղավայնպես,երբժամանակըհասավնրան,որ
նապետքէբարձրանա,նահաստատակամորենդրեց
իրերեսըԵրուսաղեմգնալուհամար,
52Եվպատգամաբերներուղարկեցնրաառաջ,և
նրանքգնացինումտանՍամարացիներիգյուղը,
որպեսզիպատրաստեննրահամար։
53Եվնրանչընդունեցին,քանիորնրադեմքըկարծես
Երուսաղեմէգնալու։
54Երբնրաաշակերտները՝ՀակոբոսնուՀովհաննեսը
տեսանդա,ասացին.
55Բայցնադարձաւ,սաստեցնրանցուասաց.
56ՈրովհետեւմարդուՈրդինչիեկելմարդկանց
կյանքըկործանելու,այլ՝փրկելու։Եվնրանքգնացին
մեկայլգյուղ։
57Եվեղավայնպես,որերբնրանքգնումէին
ճանապարհին,միմարդասացնրան.
58Յիսուսըսաւանոր.բայցմարդուՈրդինուրչունի
իրգլուխըդնելու։
59Եվնամեկուրիշինասաց.Բայցնաասաց.
60Հիսուսնասացնրան.
61Մեկուրիշնէլասաց.բայցթույլտվեքնախգնամ
հրաժեշտտամնրանց,որոնքիմտանըեն։
62Յիսուսըսաւանոր.
ԳԼՈՒԽ10
1ԱյսբաներիցհետոՏերընշանակեցևսյոթանասուն
հոգուևնրանցուղարկեցերկու-երկուիրառջևբոլոր
քաղաքներնուվայրերը,ուրինքըկգա։
2Ուստինաասացնրանց.«Հունձըիսկապեսշատէ,
բայցմշակները՝սակավ։
3Գնացե՛ք,ահաեսձեզուղարկումեմորպեսգառներ
գայլերիմեջ։
4Ոչքսակ,ոչպարկ,ոչկոշիկվերցրու,ևճանապարհին
ոչոքիմիբարևիր։
5Եվո՛րտունորմտնեք,նախասեք՝խաղաղություն
լինիայստանը։
6Եվեթեխաղաղությանորդինայնտեղէ,ձեր
խաղաղությունընրավրակհանգչի,եթեոչ,նորիցձեզ
կվերածվի։
7Եվմնացեքնույնտանը՝կերեքևխմեքայնբաները,
ինչտալիսեն,քանիորբանվորնարժանիէիր
վարձքին։Տնիցտունմիգնա։
8Եվորքաղաքըորմտնեքևընդունենձեզ,կերեքայն
բաները,որոնքդրվածենձերառջև.
9Բուժեցէ՛քանորմէջեղողհիւանդները,ուըսէ՛անոնց.
«Աստուծոյթագաւորութիւնըմօտեցածէձեզի»։
10Բայցո՛րքաղաքորմտնեք,ևձեզչընդունեն,դուրս
եկեքձերճանապարհներովդեպիփողոցներըևասեք.
11Նույնիսկձերքաղաքիփոշին,որկպելէմեզ,մենք
ջնջումենքձերվրայից.
12Բայցեսասումեմձեզ,որայնօրըՍոդոմիհամար
ավելիտանելիկլինի,քանայնքաղաքիհամար։
13Վա՜յքեզ,Քորազին.վա՜յքեզ,Բեթսայիդա։
որովհետևեթեՏյուրոսումևՍիդոնումկատարվեին
այնզորավորգործերը,որոնքարվեցինձերմեջ,նրանք
շատվաղուցապաշխարեցին՝քուրձումոխրիմեջ
նստած:
14ԲայցդատաստանիժամանակՏյուրոսիևՍիդոնի
համարավելիտանելիկլինի,քանձեզ։
15Եվդու,Կափառնայում,որբարձրացելեսմինչև
երկինք,պիտիցածգցեսդժոխք։
46

49. Ղուկաս
16Նա,ովլսումէձեզ,լսումէինձ.ևնա,ով
արհամարհումէձեզ,արհամարհումէինձ.ևովինձ
արհամարհումէ,արհամարհումէինձուղարկողին։
17Եվյոթանասունըդարձյալվերադարձան
ուրախությամբ՝ասելով.
18Եվնաասացնրանց.ԵստեսաՍատանային,
ինչպեսկայծակնընկավերկնքից:
19Ահա,եսձեզիշխանությունեմտալիս՝կոխելու
օձերիևկարիճներիվրա,ևթշնամուողջզորության
վրա.
20Այնուամենայնիվ,միուրախացեք,որհոգիները
հնազանդվումենձեզ.այլավելիշուտուրախացեք,
որովհետևձերանուններըգրվածեներկնքում:
21ԱյդժամինՀիսուսըհոգովուրախացավևասաց.«
Գոհանումեմքեզանից,Հայր,Տե՛րերկնքիևերկրի,որ
թաքցրիրայսբաներըիմաստուններիցև
խելամիտներիցևհայտնեցիրմանուկներին։որովհետև
այդպեսլավթվացքոաչքին:
22ԱմենինչինձտրվածէիմՀորից,ևոչոքչգիտի,թե
ովէՈրդին,եթեոչ՝Հայրը.ևովէՀայրը,բայցմիայն
Որդին,ևնա,ումՈրդինկհայտնինրան:
23Եվնադարձրեցնրանդեպիիրաշակերտներըև
առանձինասաց.
24Որովհետևասումեմձեզ,որշատմարգարեներև
թագավորներցանկացելենտեսնելայն,ինչդուք
տեսնումեք,բայցչենտեսել.ևլսելայն,ինչդուքլսում
եք,բայցչեքլսել:
25Եվահամիիրավաբանկանգնեցևփորձեցնրանև
ասաց.
26Նաասացնրան.ինչպեսեսկարդում
27Նապատասխանեց.«ՍիրիրքոՏէրԱստծունքո
ամբողջսրտով,քոամբողջհոգով,քոամբողջուժովու
քոամբողջմտքով.ևքոմերձավորըքոանձիպես:
28Եւնաասացնրան.«Ճիշտպատասխանեցիր.
29Բայցնա,կամենալովարդարացնելիրեն,ասաց
Հիսուսին.Իսկո՞վէիմմերձավորը։
30Յիսուսըպատասխանեց.
31Պատահաբարմիքահանաիջավայնկողմ,ևերբ
տեսավնրան,անցավմյուսկողմից։
32Նմանապեսմիղևտացի,երբնաայնտեղէր,եկավ,
նայեցնրանևանցավմյուսկողմից։
33Բայցմիսամարացի,երբնագնումէր,եկավայնտեղ,
որտեղնաէր,ևերբտեսավնրան,գթացնրան.
34Եվգնացնրամոտ,կապեցնրավերքերը՝լցնելով
յուղևգինի,ևնստեցրեցնրանիրգազանիվրաև
տարավիջեւանատունևխնամեցնրան։
35Եվհաջորդօրը,երբնագնաց,երկուդահեկան
հանեց,տվեցտանտիրոջըևասացնրան.ևինչոր
ավելիշատծախսես,երբնորիցգամ,քեզկհատուցեմ։
36Արդ,այսերեքիցո՞վէր,կարծումես,գողերիմեջ
ընկածիմերձավորը։
37Նաասաց.ԱյնատենՅիսուսըսաւանոր.
38Երբնրանքգնումէին,նամտավմիգյուղ,ևՄարթա
անունովմիկինընդունեցնրանիրտունը։
39Եվնաուներմիքույր,որըկոչվումէրՄարիամ,որը
նույնպեսնստածէրՀիսուսիոտքերիմոտևլսումէր
նրախոսքը:
40ԲայցՄարթանզբաղվածէրշատծառայությամբ,և
եկավնրամոտևասաց.Ուրեմնխնդրեցէ՛քանորոր
օգնէինծի։
41Յիսուսպատասխանեցանոր.
42Բայցմիբանէպետք,ևՄարիամնընտրեցայնլավ
մասը,որընրանիցչիվերցվի։
ԳԼՈՒԽ11
1Եվեղավայնպես,որերբնաաղոթումէրմիտեղ,երբ
դադարեց,իրաշակերտներիցմեկնասացնրան.
2Անալըսաւանոնց.«Երբաղօթէք,ըսէ՛ք.Քո
թագավորությունըգա։Քոկամքըթողլինի,ինչպես
երկնքում,այնպեսէլերկրիվրա:
3Մերհանապազօրյահացըտվեքմեզօրեցօր։
4Եվներիրմեզմերմեղքերը.որովհետևմենքէլներում
ենքյուրաքանչյուրին,ովմեզպարտականէ:Եվմի՛
տանիրմեզփորձությանմեջ.բայցփրկիրմեզչարից:
5Եւնանրանցասաց.
6Որովհետևիմընկերնիրճանապարհինեկավինձ
մոտ,ևեսոչինչչունեմնրաառաջդնելու։
7Եւնաներսիցպիտիպատասխանիուասի.Եսչեմ
կարողվերկենալևտալքեզ:
8Եսասումեմձեզ,թեևնաչիոտքիկանգնիևչիտա
նրան,քանիորնաիրընկերնէ,այնուամենայնիվ,իր
համառությանպատճառովնակբարձրանաևկտա
նրանայնքան,որքանպետքէ:
9Եվեսասումեմձեզ.Խնդրեք,ևկտրվիձեզ.
փնտրեցե՛քևկգտնեք.բախեցէ՛ք,եւայնկբացուիձեզ
համար։
10Որովհետեւովորխնդրումէ,ստանումէ.ևով
փնտրումէ,գտնումէ.ևովբախումէ,այնկբացվի:
11Եթէորդիմըհացուզէձեզմէմէկուն՝որհայրէ,
անորքարպիտիտա՞յ։կամեթէձուկուզէ,ձկան
փոխարէնօձպիտիտայանոր.
12Կամեթէձուուզէ,կարիճկ՛առաջարկէանոր։
13Ուրեմնեթէդուք,որչարէք,գիտէքբարիընծաներ
տալձերզաւակներուն,որքա՜նաւելիձերերկնաւոր
ՀայրըՍուրբՀոգինպիտիտայանոնց,որոնքկը
խնդրենիրեն։
14Եվնահանումէրմիսատանային,որըհամրէր։Երբ
սատանանդուրսելաւ,համրըխօսեցաւ.ևժողովուրդը
զարմացավ.
15Բայցնրանցիցոմանքասացին.
16Իսկուրիշներ,փորձելովնրան,նրանիցնշանէին
փնտրումերկնքից։
17Բայցնա,իմանալովնրանցմտքերը,ասացնրանց.
ևտանդեմբաժանվածտունըընկնումէ:
18ԵթէՍատանանալիրդէմբաժնուածէ,անոր
թագաւորութիւնըի՞նչպէսպիտիմնայ։որովհետեւ
ասումէք,թէեսԲէեղզեբուղովեմհանումդեւերին:
19ԵւեթէեսԲէեղզեբուղիմիջոցովհանումեմդեւերին,
ձերորդիներըինչո՞վեննրանցհանում։ուստինրանք
կլինենձերդատավորները:
20ԲայցեթէեսԱստուծոյմատովդեւերկըհանեմ,
անկասկածԱստուծոյթագաւորութիւնըձերվրայ
հասածէ։
21Երբուժեղզինվածմարդըպահումէիրպալատը,
նրաունեցվածքըխաղաղէ.
22Բայցերբնրանիցուժեղըգանրավրաևհաղթի
նրան,նավերցնումէնրանիցիրամբողջ
սպառազինությունը,որիվրանավստահելէր,և
բաժանումէիրավարը։
23Ովինձհետչէ,իմդեմէ,ևովինձհետչիհավաքում,
ցրվումէ։
47

50. Ղուկաս
24Երբպիղծոգինդուրսէգալիսմարդումիջից,նա
շրջումէչորվայրերով՝հանգստությունփնտրելով.և
չգտնելով՝ասաց.«Եսկվերադառնամիմտունը,
որտեղիցդուրսեկա»։
25Եվերբնագալիսէ,նագտնումէ,որայնմաքրված
ևզարդարվածէ:
26Այնուհետևնագնումէևիրենիցավելիչարյոթը
ուրիշոգիներէվերցնում.ևնրանքմտնումևբնակվում
ենայնտեղ,ևայդմարդուվերջինվիճակըավելիվատէ,
քանառաջինը:
27Եվեղավայնպես,երբնախոսումէրայսբաները,մի
կինբարձրացրեցիրձայնըևասացնրան.
28Բայցնաասաց.«Այո,ավելիշուտ,երանինրանց,
ովքերլսումենԱստծոխոսքըևպահումենայն»:
29Երբժողովուրդըհաւաքուեցաւ,նասկսեցասել.«
Սաչարսերունդէ.նշանենփնտրում.ևոչմինշանչի
տրվի,բացիՀովնանմարգարեինշանից։
30ՈրովհետևինչպեսՀովնանընշանեղավ
նինվեացիներիհամար,այնպեսէլմարդուՈրդինկլինի
այսսերնդիհամար:
31Հարավիթագուհինդատաստանիժամանակվեր
կկենաայսսերնդիմարդկանցհետևկդատապարտի
նրանց,քանիորնաեկելէերկրիծայրերից՝լսելու
Սողոմոնիիմաստությունը.ևահաՍողոմոնիցմեծն
այստեղէ։
32Նինվեիմարդիկդատաստանիժամանակվեր
կենանայսսերնդիհետևկդատապարտեննրան.և
ահաՀովնանիցմեծնայստեղէ։
33Ոչոք,երբմոմըվառումէ,այնչիդնումգաղտնի
տեղում,ոչէլբուշիտակ,այլաշտանակիվրա,որպեսզի
ներսմտնողներըտեսնենլույսը։
34Մարմնիլույսըաչքնէ.բայցերբաչքդչարէ,
մարմինդէլխավարովէլցված։
35Ուստիզգոյշեղիր,որքոմէջեղածլոյսըխաւար
չլինի։
36Ուրեմն,եթեքոամբողջմարմինըլույսովէլցված,
առանցմութմասի,ամբողջըլույսովկլինի,ինչպեսերբ
մոմիպայծառփայլըքեզլույսէտալիս։
37Երբնախոսումէր,միփարիսեցիաղաչումէրնրան,
որճաշիիրհետ,ևնաներսմտավունստեցճաշի։
38Երբփարիսեցինտեսավդա,զարմացավ,որ
նախապեսչէրլվացվելճաշիցառաջ:
39Տէրնասացնրան.բայցքոներսըլիէ
հափշտակություններովևչարությամբ։
40Անմիտնե՛ր,մի՞թենա,ովարտաքիննէստեղծել,
ներսիցնէլչիարել։
41Ավելիշուտողորմությունտվեքձերունեցածից.և,
ահա,ամենինչմաքուրէձեզհամար:
42Բայցվա՜յձեզ,փարիսեցիներ.որովհետևդուք
տասանորդեքտալիսանանուխի,խոտիևամեն
տեսակիխոտաբույսերիտասանորդինևանցնումեք
դատաստանիևԱստծոսերը.
43Վա՜յձեզ,փարիսեցիներ.քանիորդուքսիրումէք
ժողովարաններուվերինաթոռներըեւշուկաներում
բարեւները:
44Վա՜յձեզ,դպիրներևփարիսեցիներ,կեղծավորներ.
քանիորդուքգերեզմաններիպեսեք,որոնքչեն
երևում,ևմարդիկ,ովքերքայլումենդրանցվրայով,
չգիտենդրանք:
45Այնժամանակիրավաբաններիցմեկը
պատասխանեցևասացնրան.
46Անալըսաւ.որովհետևդուքմարդկանցծանր
բեռներովեքբեռնում,ևդուքինքներդձերմատներից
մեկովչեքդիպչումայդբեռներին:
47Վա՜յձեզ.քանիորդուքկառուցումեք
մարգարեներիգերեզմանները,ևձերհայրերը
սպանեցիննրանց:
48Ճշմարիտդուքվկայումեք,որթույլեքտալիսձեր
հայրերիգործերը,որովհետևնրանքիսկապես
սպանեցիննրանց,ևդուքկառուցումեքնրանց
գերեզմանները:
49ՈւստիԱստուծոյիմաստութիւնըալըսաւ.
50Որպեսզիայսսերնդիցպահանջվիբոլոր
մարգարեներիարյունը,որըթափվելէաշխարհի
հիմնադրումիցիվեր.
51ԱբելիարյունիցմինչևԶաքարիայիարյունը,որը
զոհվեցզոհասեղանիևտաճարիմիջև։
52Վա՜յձեզ,իրավաբաններ.որովհետևդուք
վերցրեցիքգիտությանբանալին.չէիքմտելձերմեջ,և
ներսմտնողներինխանգարեցիք։
53Եվմինչնաայսբաներնէրասումնրանց,դպիրներն
ուփարիսեցիներըսկսեցինբուռնկերպովհորդորել
նրանևդրդելնրան,որխոսիշատբաներիմասին.
54Նրանդարանդրեցինևուզումէիննրաբերանից
ինչ-որբանհանել,որմեղադրեննրան։
ԳԼՈՒԽ12
1Այդընթացքում,երբհավաքվելէինանթիվ
բազմություն,այնպես,որնրանքոտնահարումէին
մեկըմյուսիվրա,նասկսեցնախևառաջիր
աշակերտներինասել.Զգուշացեքփարիսեցիների
խմորից,որըկեղծավորությունէ։
2Որովհետևչկածածկվածբան,որըչհայտնվի.ոչէլ
թաքնված,դահայտնիչիլինի:
3Հետևաբար,ինչորխոսեցիքխավարիմեջ,լսվելուէ
լույսիմեջ.ևայն,ինչդուքականջիմեջխոսեցիք
պահարաններում,պետքէհռչակվիտանիքներիվրա:
4Եվեսասումեմձեզ,իմընկերներ.
5Բայցեսնախազգուշացնեմձեզ,թեումիցպետքէ
վախենաք.այո,ասումեմձեզ,վախեցեքնրանից:
6Չէ՞որհինգճնճղուկըվաճառվումէերկուֆարինգով,
ևնրանցիցոչմեկըչիմոռացվումԱստծոառաջ։
7Բայցքոգլխիբոլորմազերըհաշվվածեն։Ուրեմնմի՛
վախնաք.դուքշատճնճղուկներէնաւելիարժէքունիք։
8Նաևասումեմձեզ.
9Բայցնա,ովուրանումէինձմարդկանցառաջ,պիտի
ուրանաԱստծոհրեշտակներիառաջ:
10ԵվովորմարդուՈրդուդեմխոսքասի,նրան
կներվի,իսկՍուրբՀոգունհայհոյողինչիներվի։
11Եվերբձեզբերենժողովարաններ,դատավորներիև
իշխանություններիմոտ,միմտածեք,թեինչպեսկամ
ինչպատասխանեք,կամինչկասեք.
12ՈրովհետևՍուրբՀոգիննույնժամինկսովորեցնի
ձեզ,թեինչպետքէասեք:
13Եվամբոխիցմեկընրանասաց.
14Եւնաասացնրան.
15Եւնանրանցասաց.
16Նանրանցառակասաց՝ասելով.
17Եվնամտածեցիրմեջ՝ասելով.
18Անալըսաւ.«Այսպէսպիտիընեմ.ևայնտեղես
կպարգևեմիմբոլորպտուղներնուիմբարիքները:
48

51. Ղուկաս
19Եվեսկասեմիմհոգուն.Հանգստացիր,կեր,խմիրև
ուրախացիր։
20ԲայցԱստվածնրանասաց.
21Այդպեսէնա,ովիրհամարգանձէդիզումևչի
հարստանումԱստծուառաջ։
22Անալըսաւիրաշակերտներուն.Ուստիկը
յայտարարեմձեզի.ոչէլմարմնիհամար,թեինչպիտի
հագնեք:
23Կյանքնավելինէ,քանմիսը,ևմարմինըավելինէ,
քանհագուստը։
24Նայեցե՛քագռավներին,որովհետևնրանքո՛չ
ցանումեն,ո՛չհնձում.որոնքո՛չշտեմարանունեն,ո՛չ
գոմ.ևԱստվածկերակրումէնրանց.որքա՞նավելիլավ
եքդուքթռչուններից:
25Եվձեզնիցո՞վկարողէմտածելովիրհասակիվրա
մեկկանգունավելացնել։
26Ուրեմնեթէդուքիվիճակիչէքընելաննշանբանը,
ինչո՞ւկըմտածէքմնացեալինմասին։
27Նայեքշուշաններին,թեինչպեսեննրանքաճում.
նրանքչենաշխատում,չենմանում.բայցեսասումեմ
ձեզ,որՍողոմոննիրամբողջփառքովչէրհագնվել
նրանցիցմեկինման:
28ՈւրեմնեթէԱստուածայսպէսկըհագցնէխոտը,որ
այսօրարտինմէջէ,իսկվաղըկընետուիփուռը.
որքա՞նաւելիպիտիհագցնէձեզ,ո՛վթերահաւատներ:
29Եվմի՛փնտրեք,թեինչեքուտելուկամինչխմելու,
ևմի՛կասկածեք:
30Որովհետեւայսբոլորբաներըկըփնտռենաշխարհի
ազգերը.
31ԲայցդուքմանաւանդԱստուծոյթագաւորութիւնը
փնտռեցէք.ևայսբոլորբաներըձեզկավելացվեն:
32Մի՛վախեցիր,փոքրիկհոտ.որովհետևձերՀոր
հաճություննէձեզարքայությունըտալ:
33Վաճառեքձերունեցածըևողորմությունտվեք.
Ապահովեքձեզպայուսակներ,որոնքչենհնանում,
գանձերկնքում,որըչիանհետանում,որտեղոչգողէ
մոտենում,ոչցեցըչիապականում:
34Որովհետևորտեղձերգանձնէ,այնտեղկլինինաև
ձերսիրտը։
35Թողձերմեջքերըգոտեպնդվեն,ևձերլույսերը
վառվեն.
36Եվդուքնմանեքայնմարդկանց,ովքերսպասում
ենիրենցտիրոջը,երբնակվերադառնահարսանիքից.
որերբնագաուբախի,իսկույնբացեննրաառաջ:
37Երանի՜այնծառաներին,որոնցտերը,երբգա,
արթունկգտնի։
38Եվեթենագաերկրորդժամին,կամգաերրորդ
ժամին,ևնրանցայդպեսգտնի,երանելիենայդ
ծառաները:
39Եվսաիմացեք,որեթետանտիրոջըիմանար,թեոր
ժամինկգագողը,նաարթունկլիներևթույլչէրտա,որ
իրտունըկոտրեն։
40Ուրեմնդուքէլպատրաստեղեք,որովհետեւ
մարդուՈրդինկգաայնժամին,երբդուքչեքմտածում։
41ԱյնժամանակՊետրոսընրանասաց.
42ԵւՏէրնասաց.
43Երանիայնծառային,որինիրտերը,երբգա,
այդպեսանողկգտնի։
44Ճշմարիտասումեմձեզ,որնանրանկառավարիչ
կդարձնիայնամենիվրա,ինչունի:
45Իսկեթէայդծառանիրսրտումասի.ևկսկսենծեծել
ծառաներինուաղջիկներին,ուտել,խմելևհարբել.
46Այդծառայիտերըկգամիօր,երբնաչիսպասում
նրան,ևայնժամին,երբնաչգիտի,ևկբաժանինրանև
նրանիրբաժինըկդնիանհավատներիհետ։
47Եվայնծառան,որգիտերիրտիրոջկամքը,ևիրեն
չպատրաստեցևիրկամքինհամաձայնչգործեց,շատ
հարվածներովկծեծվի։
48Բայցնա,ովչգիտեր,ևկատարեցհարվածների
արժանիբաներ,պետքէծեծվիքիչհարվածներով:
Որովհետևումշատէտրվում,նրանիցշատէ
պահանջվելու.
49Եսեկելեմկրակուղարկելուերկրիվրա.իսկի՞նչ
պիտիընեմ,եթէարդէնբորբոքուածէ։
50Բայցեսմկրտութիւնունիմ,որովպիտիմկրտուիմ.
ևինչպե՜սնեղացածեմ,մինչևդակատարվի:
51Կըկարծէքթէեսեկայխաղաղութիւնտալուերկրի
վրայ.Եսասումեմձեզ,ոչ.այլավելիշուտբաժանում:
52Որովհետեւայսուհետեւհինգըպիտիբաժանուին
մէկտանմէջ,երեքը՝երկուսիդէմ,եւերկուքը՝երեքի։
53Հայրըկբաժանվիորդուդեմ,ևորդին՝հորից.մայրը
դստերդեմ,իսկդուստրը՝մորդեմ.սկեսուրըիրհարսի
դեմ,իսկհարսըսկեսուրիդեմ։
54Եւնաասացժողովրդին.ևայդպեսէ:
55Եվերբտեսնումեքհարավայինքամինփչումէ,
ասումեք.ևդատեղիէունենում:
56Կեղծավորնե՛ր,դուքկարողեքտեսնելերկնքիև
երկրիերեսը.բայցինչպէ՞սէ,որայսանգամչէք
նկատում:
57Այո,ևինչո՞ւնույնիսկինքներդձեզանիցչեք
դատում,թեորնէճիշտ:
58Երբքոհակառակորդիհետգնասդատավորիմոտ,
քանիորճանապարհինես,ջանասիրությունարա,որ
կարողանասազատվելնրանից.միգուցենաքեզ
դատավորիմոտտանի,ևդատավորըքեզհանձնի
սպային,ևսպանքեզբանտնետի։
59Եսասումեմքեզ,դուայնտեղիցչեսգնա,մինչև
չվճարեսամենավերջինը։
ԳԼՈՒԽ13
1Այդժամանակոմանքկային,որպատմեցիննրան
գալիլիացիներիմասին,որոնցարյունըՊիղատոսը
խառնելէրնրանցզոհերիհետ։
2Յիսուսպատասխանեցանոնց.
3Եսասումեմձեզ,ոչ,բայցեթեչապաշխարեք,բոլորդ
էլնույնկերպկկորչեք։
4Կամայնտասնութը,որոնցվրաընկավՍիլովամի
աշտարակըևսպանեցնրանց,կարծումեք,որնրանք
ավելիմեղավորէինԵրուսաղեմումբնակվողբոլոր
մարդկանցից։
5Եսասումեմձեզ,ոչ,բայցեթեչապաշխարեք,բոլորդ
էլնույնկերպկկորչեք։
6Նաայսառակնէլասաց.Միմարդիրայգումթզենի
էրտնկել.ևնաեկավևպտուղփնտրեցդրավրաև
չգտավ։
7Այնատենըսաւիրայգումշակին.ինչո՞ւէայն
ծանրաբեռնումգետնին:
8Անալպատասխանեցանոր.
9Եւեթէպտուղտա,լա՛ւ,իսկեթէոչ,ապադրանից
յետոյկտրեսզայն։
10Շաբաթօրընաուսուցանումէրժողովարաններից
մեկում։
49

52. Ղուկաս
11Եվ,ահա,միկինկար,որըտասնութտարի
տկարությանոգիուներևխոնարհվածէրմիասին,ևոչ
միկերպչէրկարողանումբարձրանալիրեն:
12ԵրբՅիսուստեսաւզայն,կանչեցզայնիրքովու
ըսաւանոր.
13Եվնաձեռքերըդրեցնրավրա,ևնաիսկույն
ուղղվեցևփառավորեցԱստծուն։
14Իսկժողովարանիպետըբարկացածպատասխանեց,
որՅիսուսշաբաթօրըբժշկեց,ուժողովրդինասաց.
շաբաթօր.
15ԱյնժամանակՏերըպատասխանեցնրանևասաց.
16Եվայսկինը,որԱբրահամիդուստրնէ,որին
Սատանանկապելէ,ահաայստասնութտարին,
շաբաթօրըչպե՞տքէազատվերայսկապից։
17Եվերբնաասացայսբաները,նրաբոլոր
հակառակորդներըամաչեցին,ևամբողջժողովուրդը
ուրախացավնրակատարածբոլորփառավորբաների
համար:
18Այնժամանակնաասաց.ևինչի՞ննմանվեմ:
19Դանմանէմանանեխիհատիկի,որըմիմարդ
վերցրեցևգցեցիրպարտեզը.այնաճեցումեծծառ
աճեց.ևերկնքիթռչուններըտեղավորվեցիննրա
ճյուղերում։
20Եվդարձյալնաասաց.
21Դանմանէթթխմորի,որըմիկինվերցրեցև
թաքցրեցերեքգրիշալյուրիմեջ,մինչևորամբողջը
խմորվեց։
22Եւնաշրջումէրքաղաքներովուգիւղերով,
ուսուցանումէրուգնումԵրուսաղէմ։
23Այնժամանակմեկընրանասաց.Եվնաասաց
նրանց.
24Աշխատեցէ՛քներսմտնելնեղդռնով,քանիոր
կ՚ըսեմձեզի,որշատերպիտիուզեններսմտնել,բայց
չենկրնար։
25Երբմիանգամտանտերըվերկենաևփակիդուռը,
ևդուքսկսեքկանգնելդրսումևթակելդուռը՝ասելով.
ևնակպատասխանիևկասիձեզ,եսչգիտեմ,թե
որտեղիցեք:
26Այնժամանակդուքկսկսեքասել.«Մենքկերանքու
խմեցինքքոներկայությամբ,ևդուուսուցանեցիրմեր
փողոցներում»։
27Բայցնապիտիասի.հեռացե՛քինձնից,դուքբոլորդ
անօրենությունգործողներ։
28Այնտեղկլինիլացևատամներիկրճտում,երբդուք
կտեսնեքԱբրահամին,Իսահակին,Հակոբինևբոլոր
մարգարեներինԱստծոարքայությունում,ևդուք
ինքներդդուրսհանված։
29Եվնրանքկգանարևելքից,արևմուտքից,հյուսիսից
ևհարավիցևկնստենԱստծոարքայությունում։
30Եվահա,կանվերջիններ,որոնքառաջինըկլինեն,և
կանառաջիններ,որոնքկլինենվերջին:
31Նույնօրըփարիսեցիներիցոմանքեկանուասացին
նրան.
32Եվնանրանցասաց.«Գնացե՛քևասե՛քայդ
աղվեսին.
33Այնուամենայնիվ,եսպետքէքայլեմայսօր,վաղըև
հաջորդօրը,որովհետևչիկարողլինել,որմարգարեն
կորչիԵրուսաղեմից:
34Ո՛վԵրուսաղեմ,Երուսաղեմ,որսպանումես
մարգարեներին և քարկոծում քեզ մոտ
ուղարկվածներին.որքա՜նանգամկամենումէի
հավաքելքոերեխաներին,ինչպեսհավնէհավաքում
իրձագերնիրթեւերիտակ,բայցդուքչուզեցիք:
35Ահա,ձերտունըթողնվածէձեզհամարամայի,և
ճշմարիտեմասումձեզ,դուքչեքտեսնիինձ,մինչևգա
ժամանակը,երբդուքկասեք.Օրհնյալէնա,ովգալիսէ
Տիրոջանունով:
ԳԼՈՒԽ14
1Եվերբնամտավգլխավորփարիսեցիներիցմեկի
տուն՝շաբաթօրըհացուտելու,նրանքհսկումէին
նրան։
2Եվահանրաառջևմիմարդկար,որըկաթիլություն
ուներ։
3Յիսուսպատասխանեցօրէնքներունու
փարիսեցիներուն՝ըսելով.
4Եվնրանքլռեցին։Եվնավերցրեցնրան,բժշկեցև
բացթողեց։
5Եւպատասխանեցնրանցուասաց.
6Եվնրանքչկարողացանկրկինպատասխանելնրան
այսբաներիհամար:
7Հրավիրվածներինառակբերեց,երբնկատեց,թե
ինչպեսեննրանքընտրելգլխավորսենյակները.
ասելովնրանց.
8Երբքեզհրաւիրենորեւէմարդուհարսանիքի,մի
նստիրամենաբարձրսենեակը.միգուցենրանից
քեզանիցավելիպատվաբերմարդչհրավիրվի.
9Քեզունրանպատվիրողըգաուասիքեզ.ևդու
սկսումեսամոթիցվերցնելամենացածրսենյակը:
10Բայցերբքեզկանչեն,գնաևնստիրամենացածր
սենյակում.որերբքեզպատվիրողըգա,քեզասի.
«Բարեկա՛մ,բարձրացիրավելիբարձր»։
11Որովհետեւովորբարձրացնումէիրանձը,պիտի
խոնարհուի.ևնա,ովխոնարհեցնումէիրեն,
կբարձրանա:
12Այնժամանակնաէլասացիրենպատվիրողին.
միգուցենրանքէլքեզնորիցչհրավիրեն,ևքեզ
հատուցումչլինի։
13Բայցերբխնջույքեսանում,կանչիրաղքատներին,
հաշմանդամներին,կաղերին,կույրերին.
14Եվդուօրհնվածկլինես.քանզինրանքչենկարող
հատուցելքեզ,որովհետևդուհատուցումկստանաս
արդարներիհարությանժամանակ:
15Երբանորհետսեղաննստողներէնմէկըլսեցայս
բաները,ըսաւանոր.
16Այնժամանակնաասացնրան.
17Եվընթրիքիժամանակուղարկեցիրծառային՝
հրավիրվածներինասելու.քանզիամենբանայժմ
պատրաստէ:
18Եվբոլորըմիաձայնսկսեցինարդարանալ։Առաջինն
ասացնրան.«Եսմիկտորհողեմգնել,ևպետքէգնամ
ևտեսնեմայն.
19Մեկուրիշնէլասաց.«Եսհինգլուծեզեմգնել,ևես
գնումեմնրանցփորձելու.
20Մեկուրիշնէլասաց.«Եսկինեմառել,ուստիչեմ
կարողգալ»։
21Այդծառանեկավևայսբաներըհայտնեցիր
տիրոջը։Այնատենտանտէրըբարկացածըսաւիր
ծառային.
22Ծառանասաց.
23Տէրնասացծառային.
50

53. Ղուկաս
24Որովհետևեսասումեմձեզ,որայդհրավիրված
մարդկանցիցոչոքչիճաշակիիմընթրիքից:
25Եվնրահետմեծբազմությունգնաց,ևնադարձավ
ևասացնրանց.
26Եթեորևէմեկըգաինձմոտևչատիիրհորը,մորը,
կնոջը,երեխաներին,եղբայրներինևքույրերին,այո,և
իրկյանքընույնպես,նաչիկարողիմաշակերտըլինել:
27Եվովորիրխաչըչիկրումևչիգալիսիմհետևից,չի
կարողիմաշակերտըլինել:
28Որովհետևձեզնիցո՞վ,որկամենումէաշտարակ
շինել,նախչինստումևչիհաշվումծախսերը,թե
արդյոքբավականաչափունիայնավարտելուհամար։
29Գուցէայնբանիցհետո,երբնահիմքըդրեցև
չկարողանաավարտելայն,բոլորնրանք,ովքեր
տեսնումեն,սկսենծաղրելնրան,
30«Այսմարդըսկսեցշինել,բայցչկարողացավ
ավարտել։
31Կամո՞րթագավորը,որպատրաստվումէ
պատերազմելմեկայլթագավորիդեմ,նախչինստում
ևչիխորհրդակցում,թեարդյոքկարողէտասը
հազարովդիմավորելնրան,ովիրդեմէգալիսքսան
հազարով։
32Կամ,երբմյուսըդեռշատհեռուէ,նադեսպանէ
ուղարկումևխաղաղությանպայմաններէուզում։
33Նոյնպէսէլձեզնիցովորչիթողնումիրամբողջ
ունեցածը,չիկարողիմաշակերտըլինել։
34Աղըլավէ,բայցեթեաղըկորցնումէիրհամը,
ինչո՞վպետքէհամեմվի։
35Դաոչհողիէպիտանի,ոչէլաղբիհամար.բայց
տղամարդիկդուրսենհանումայն:Ովլսելուականջ
ունի,թողլսի։
ԳԼՈՒԽ15
1Այնժամանակբոլորմաքսավորներնումեղավորները
մոտեցաննրան՝լսելունրան։
2Փարիսեցիներնուդպիրներըտրտնջումէինուասում.
3Եվայսառակընրանցասաց՝ասելով.
4Ձեզնիցո՞վէ,որհարյուրոչխարունենա,եթեկորցնի
նրանցիցմեկին,չիթողնիիննսունինըանապատումև
չիգնակորածիհետևից,մինչևորգտնիայն։
5Եվերբգտնումէայն,դնումէիրուսերին՝
ուրախանալով։
6Եվերբնատունէգալիս,հավաքումէիրընկերներին
ուդրացիներին՝ասելովնրանց.«Ուրախացե՛քինձհետ.
որովհետեւեսգտաիմկորածոչխարը։
7Եսասումեմձեզ,որնույնկերպուրախությունկլինի
երկնքումմեկմեղավորիհամար,ովապաշխարումէ,
քանիննսունինըարդարներիհամար,որոնք
ապաշխարությանկարիքչունեն:
8Կամո՞րկինը,որտասըկտորարծաթունի,եթեմի
կտորկորցնի,մոմչիվառում,չիավլումտունըև
ջանասիրաբարչիփնտրում,մինչևորգտնի։
9Եվերբգտնումէայն,իրընկերներինու
մերձավորներինկանչումէուասում.«Ուրախացե՛ք
ինձհետ.քանզիգտաայնկտորը,որըկորցրելէի:
10Նմանապես,եսասումեմձեզ,Աստծո
հրեշտակներիներկայությանմեջուրախությունկա
մեկմեղավորիհամար,որնապաշխարումէ:
11Նաասաց.«Միմարդերկուորդիուներ.
12Նրանցիցկրտսերըասացիրհորը.Եվնաբաժանեց
նրանցիրապրուստը:
13Եվոչշատօրերանց,երբկրտսերորդինհավաքեց
բոլորինևգնացիրճանապարհըդեպիհեռավորերկիր,
և այնտեղ վատնեց իր ունեցվածքը
անկարգություններով։
14Եվերբնածախսեցամենինչ,այդերկրումհզորսով
եղավ.ևնասկսեցկարիքիմեջլինել:
15Նագնացումիացավայդերկրիմիքաղաքացու.և
նաուղարկեցնրանիրարտը՝խոզերարածեցնելու։
16Եվնակամենումէր,որիրորովայնըլցներայն
կեղևներով,որոնքխոզերըկերան,ևոչոքնրանչտվեց։
17Երբինքզինքեկաւ,ըսաւ.
18Եսվերկենամ,կգնամիմհորմոտևկասեմնրան.
Հա՛յր,մեղանչեցիերկնքիդեմևքոառաջ.
19Եվայլևսարժանիչեմքոորդիկոչվելու.ինձ
դարձրուքովարձկաններիցմեկը։
20Նավերկացավևեկավիրհորմոտ։Բայցերբնա
դեռշատհեռուէր,նրահայրըտեսավնրան,գթացև
վազեց,ընկավնրապարանոցիվրաևհամբուրեց
նրան:
21Որդինասացնրան.
22Բայցհայրնասացիրծառաներին.եւմատանի՛ի
ձեռիննորա,եւկօշիկ՛իոտսնորա:
23Պարարտհորթնայստեղբերումորթի՛ր.եւուտե՛նք
եւզուարթըլլանք:
24Որովհետևսաիմորդինմեռածէրև
վերակենդանացավ.նակորելէրևգտնվեց։Եվնրանք
սկսեցինուրախանալ։
25Իսկնրաավագորդինդաշտումէր,ևերբնաեկավ
ևմոտեցավտանմոտ,լսեցերաժշտությունևպար։
26Եվնականչեցծառաներիցմեկինևհարցրեց,թեինչ
եննշանակումայսբաները:
27Նաասացնրան.ևքոհայրըմորթեցպարարտ
հորթին,քանիորողջ-առողջընդունեցնրան։
28Եվնաբարկացելէրևչէրուզումներսմտնել,ուստի
նրահայրըդուրսեկավևաղաչեցնրան։
29Անալպատասխանեցիրհօրը.
30Բայցհենցորեկավքոայսորդին,որըխժռեցքո
ապրուստըպոռնիկներիհետ,դումորթեցիրնրա
համարպարարտհորթին։
31Անալըսաւանոր.
32Ճիշտէր,որմենքուրախանանքևուրախանանք,
որովհետևքոայսեղբայրըմեռածէրևկենդանացավ.
ևկորավևգտնվեց։
ԳԼՈՒԽ16
1Նանաևասացիրաշակերտներին.ևնույնընրան
մեղադրեցին,որնավատնելէիրապրանքը:
2Նականչեցնրանևասացնրան.տուրքո
տնտեսությանհաշիվը.քանզիդուայլևստնտեսչես
կարող:
3Այնժամանակտնտեսըինքնիրենասաց.«Ի՞նչ
անեմ»։քանզիիմտէրնինձնիցխլեցտնտեսութիւնը.
աղաչելեսամաչումեմ.
4Եսորոշելեմ,թեինչանեմ,որերբինձհեռացնեն
տնտեսությունից,ինձընդունենիրենցտները։
5Նաիրմոտկանչեցիրտիրոջպարտապաններից
յուրաքանչյուրինևասացառաջինին.
6Նաասաց.Անալըսաւանոր.
7Այնժամանակնամիուրիշինասաց.Անալըսաւ.
«Հարիւրգրիւցորեն»։Անալըսաւանոր.
51

54. Ղուկաս
8Եվտերըգովեցանիրավտնտեսին,քանիորնա
խելամտորենվարվեց,քանիորայսաշխարհի
որդիներնիրենցսերնդումավելիիմաստունեն,քան
լույսիորդիները։
9Եվեսասումեմձեզ.որպեսզի,երբդուքձախողեք,
նրանքընդունենձեզհավիտենականբնակավայրեր:
10Ովփոքրիմեջհավատարիմէ,հավատարիմէնաև
շատիմեջ,ևովփոքրիմեջանարդարէ,շատիմեջէլէ
անարդար։
11Ուստի,եթեդուքհավատարիմչեքեղելանարդար
մամոնային,ո՞վկհանձնիձեզվստահելճշմարիտ
հարստությանը:
12Եվեթեդուքհավատարիմչեքեղելուրիշիբանում,
ո՞վկտաձեզայն,ինչձերնէ։
13Ոչմիծառաչիկարողերկուտիրոջծառայել.թեչէ
մեկինկպահի,մյուսինարհամարհի։Դուքչեքկարող
ծառայելԱստծունևմամոնային:
14Փարիսեցիներնալ,որագահէին,այսբոլորըլսեցին
ուծաղրեցինանոր։
15Եւնանրանցասաց.բայցԱստվածգիտիձեր
սրտերը,քանիորմարդկանցմեջբարձրգնահատվածը
պիղծէԱստծոառաջ:
16ՕրենքնումարգարեներըմինչևՀովհաննեսըկային.
17Եվավելիհեշտէ,որերկինքնուերկիրըանցնեն,
քանօրենքիմեկնշանըձախողվի։
18Ովորարձակումէիրկնոջըևուրիշիհետէառնում,
շնությունէգործում.
19Միհարուստմարդկար,ործիրանիունուրբբեհեզ
էրհագելևամենօրճոխէրվարվում։
20ԵվՂազարանունովմիմուրացկանկար,որըդրված
էրնրադարպասիմոտ՝լիվերքերով,
21Եվցանկանալովկերակրվելհարուստիսեղանից
ընկածփշրանքներով,ևշներըեկանևլիզեցիննրա
խոցերը։
22Եվեղավայնպես,որմուրացկանըմեռավ,և
հրեշտակներըտարանԱբրահամիգիրկը.հարուստնէլ
մեռավևթաղվեց.
23Եվդժոխքումնաբարձրացրեցիրաչքերը,
տանջանքներիմեջլինելով,ևտեսավԱբրահամին
հեռվից,ևՂազարոսիննրագրկում:
24Նաաղաղակեցևասաց.քանզիեստանջվումեմ
այսբոցիմեջ:
25ԲայցԱբրահամնասաց.
26Եվայսամենիցբացի,մերևձերմիջևմիմեծ
անդունդէամրացված.ոչէլնրանքկարողենանցնել
մեզ,դաայնտեղիցկգա:
27Այնժամանակնաասաց.
28Որովհետևեսհինգեղբայրունեմ.որպեսզինա
վկայինրանց,որպեսզինրանքնույնպեսչգանայս
տանջանքիվայրը:
29Աբրահամնասացնրան.թողլսեննրանց:
30Անալըսաւ.
31Եվնաասացնրան.
ԳԼՈՒԽ17
1Այնժամանակնաասացաշակերտներին.«Անհնար
է,որգայթակղություններչգան.
2Նրահամարավելիլավէ,որիրպարանոցիցմի
երկանաքարկախենուծովըգցեն,քանթեայս
փոքրիկներիցմեկինգայթակղեն։
3Զգույշեղեքինքներդձեզվրա.ևեթենազղջա,ներիր
նրան:
4Եվեթենաօրականյոթանգամմեղանչիքոդեմ,և
օրըյոթանգամնորիցդառնաքեզմոտ՝ասելով.դու
կներեսնրան։
5ԱռաքյալներնասացինՏիրոջը.
6ԵվՏերնասաց.ևայնպետքէհնազանդվիձեզ:
7Բայցձեզնիցո՞վէ,որունենաանասունհերկողկամ
արածողծառա,երբնադաշտիցգա,կասինրան.
8Եվավելիշուտնրանչեմասի.իսկհետոուտե՞սու
խմե՞ս։
9Արդյո՞քնաշնորհակալությունէհայտնումայդ
ծառային,որնակատարեցայն,ինչիրենպատվիրված
էր։Եսչեմնետում:
10Նոյնպէսդուք,երբկատարէքայնբոլորբաները,որ
ձեզպատուիրուածեն,ասեցէ՛ք.«Մենքանօգուտ
ծառաներենք.
11ԵվերբնագնումէրԵրուսաղեմ,նաանցնումէր
ՍամարիայիևԳալիլիայիմիջով։
12Եվերբնամիգյուղմտավ,նրանհանդիպեցին
տասըբորոտտղամարդիկ,որոնքհեռուէինկանգնած.
13Անոնքիրենցձայնըբարձրացուցինուըսին.
14Երբնատեսավնրանց,ասացնրանց.Եվեղավ
այնպես,որերբնրանքգնացին,մաքրվեցին:
15Եվնրանցիցմեկը,երբտեսավ,որնաբժշկվեց,ետ
դարձավևբարձրձայնովփառավորեցԱստծուն.
16Եվերեսիվրաընկավնրաոտքերիմոտ՝գոհություն
հայտնելովնրան,ևնասամարացիէր։
17Յիսուսպատասխանեց.«Մի՞թէտասը
մաքրուեցան.բայցորտեղենինը:
18Չգտնուեցաւ,որվերադարձաւԱստծունփառք
տալու,բացիայսօտարականից։
19Անալըսաւանոր.«Վե՛րկաց,գնա՛.
20Եվերբնրանփարիսեցիներիցպահանջեցին,թեերբ
պիտիգաԱստծոարքայությունը,նապատասխանեց
նրանցևասաց.
21Նրանքէլչենասի.կամ,ահաայնտեղ.քանզի,ահա,
Աստծոարքայությունըձերներսումէ:
22Եւնաասացաշակերտներին.
23Եվնրանքձեզկասեն.կամտեսայնտեղ.մի՛գնա
նրանցհետևիցևմի՛հետևիրնրանց։
24Որովհետևինչպեսկայծակը,որլուսավորումէ
երկնքիմիմասից,այնպեսէլփայլումէմինչևերկնքի
տակգտնվողմյուսկողմը.այնպեսէլմարդուՈրդին
կլինիիրօրում։
25Բայցնախնապետքէշատչարչարվիևմերժվիայս
սերնդից։
26ԵվինչպեսեղավՆոյիօրերում,այնպեսէլկլինի
մարդուՈրդուօրերում։
27Նրանքկերան,խմեցին,կանայքամուսնացան,
նրանցկնությանտվեցին,մինչևայնօրը,երբՆոյը
մտավտապանը,ևջրհեղեղըեկավևկործանեց
բոլորին։
28Նոյնպէս՝ինչպէսՂովտիօրերում.նրանքկերան,
խմեցին,գնեցին,վաճառեցին,տնկեցին,շինեցին.
29Բայցայնօրը,երբՂովտըդուրսեկավՍոդոմից,
երկնքիցկրակուծծումբտեղացևբոլորինկործանեց։
30Այդպեսէլկլինիայնօրը,երբկհայտնվիմարդու
Որդին։
31Այնօրը,ովորտանիքիվերայլինի,եւիրիրերըտան
մէջ,թողչիջնի,որվերցնիայն.
32ՀիշիրՂովտիկնոջը.
52

55. Ղուկաս
33Ովորկփորձիփրկելիրկյանքը,կկորցնիայն.ևով
կորցնիիրանձը,կպահպանիայն:
34Ասումեմձեզ,որայնգիշերըերկումարդկլինիմեկ
անկողնում.մեկըկվերցվի,իսկմյուսըկմնա։
35Երկուկինպիտիաղալմիասին.մեկըկվերցվի,իսկ
մյուսըկթողնի։
36Երկումարդդաշտումլինեն.մեկըկվերցվի,իսկ
մյուսըկթողնի։
37Նրանքպատասխանեցինուասացիննրան.Անալ
ըսաւանոնց.
ԳԼՈՒԽ18
1Եվնամիառակասացնրանցայսնպատակով,որ
մարդիկմիշտպետքէաղոթենևչթուլանան.
2«Միքաղաքումմիդատավորկար,որըԱստծուցչէր
վախենումևմարդունչէրնայում.
3Այդքաղաքումմիայրիկինկար.ևնաեկավնրա
մոտևասաց.
4Նամիորոշժամանակչուզեց,բայցհետոինքնիր
մեջասաց.
5Բայցքանիորայսայրինինձանհանգստացնումէ,ես
նրավրեժըկլուծեմ,որչհոգնեցնիինձիր
շարունակականգալով։
6Տէրնասաց.«Լսի՛ր,ինչէասումանիրաւ
դատաւորը»։
7Եվմի՞թեԱստվածվրեժչիլուծիիրընտրյալների
համար,որոնքօրուգիշերաղաղակումեննրան,թեև
նաերկարհամբերումէնրանց։
8Եսասումեմձեզ,որնաշուտովվրեժխնդիրկլինի
նրանցից.Այնուամենայնիվ,երբմարդուՈրդինգա,
հավատքկգտնի՞երկրիվրա:
9Եվայսառակընաասացոմանց,ովքերիրենցվրա
վստահէին,որարդարենևարհամարհումէին
ուրիշներին.
10Երկումարդելանտաճար՝աղօթելու.մեկը՝
փարիսեցի,իսկմյուսը՝մաքսավոր։
11Փարիսեցինկանգնեցևինքնիրհետայսպես
աղոթումէր.
12Շաբաթըերկուանգամծոմեմպահում,տասանորդ
եմտալիսայնամենից,ինչունեմ։
13Եվմաքսավորը,կանգնածհեռու,չէրուզումայնքան,
որքանիրաչքերըդեպիերկինքբարձրացնել,այլ
հարվածումէրնրակրծքին՝ասելով.«Աստված
ողորմիրինձ՝մեղավորիս»։
14Ասումեմձեզ,որսաարդարացածիջավիրտունը,
քանմյուսը.ևնա,ովխոնարհեցնումէիրեն,
կբարձրանա:
15Նրամոտմանուկներէլբերեցին,որդիպչինրանց,
բայցերբնրաաշակերտներըտեսան,սաստեցին
նրանց։
16ԲայցՅիսուսկանչեցզանոնքիրմօտուըսաւ.
17Ճշմարիտեմասումձեզ.
18Միիշխանհարցրեցնրանևասաց.
19Յիսուսըսաւանոր.Ինչո՞ւզիսբարիկըկոչես.ոչոք
լավչէ,բացիմեկից,այսինքն՝Աստծուց:
20Դուգիտեսպատվիրանները՝միշնացիր,մի՛
սպանիր,մի՛գողացիր,սուտմի՛վկայիր,Պատվիրի՛րքո
հորնումորը։
21Նաասաց.
22ԵրբՅիսուսայսբաներըլսեց,ըսաւանոր.«Մէ՛կ
բանկըպակսիքեզի.ծախէ՛ինչորունես,բաժնէ՛
աղքատներուն,եւգանձպիտիունենասերկինքիմէջ.
23Երբայսլսեց,սաստիկտրտմեց,քանիորշատ
հարուստէր։
,որշատտրտմածէ,ասաց.
25Որովհետևավելիհեշտէ,որուղտըասեղիծակով
անցնի,քանհարուստիհամարԱստծոարքայությունը։
26Նրանք,ովքերլսեցին,ասացին.«Ուրեմնո՞վկարող
էփրկվել»:
27Նաասաց.«Մարդկանցհամարանհնարինբաները
հնարավորենԱստծուհամար»:
28ԱյնժամանակՊետրոսնասաց.
29Եւնանրանցասաց.
30Ովավելիշատչիստանաայսպահին,ևգալիք
աշխարհում՝հավիտենականկյանք:
31Ապավերցրեցիրմոտտասներկուսինևասաց
նրանց.
32Որովհետևնակհանձնվիհեթանոսներին,և
կծաղրվիևկաղաչեն,ևկթքվինրավրա.
33Նրանպիտիխարազանենուսպանեն,իսկերրորդ
օրընայարութիւնառնի։
34Եվնրանքայսբաներիցոչմեկըչհասկացան,ևայս
խոսքըծածկվածէրնրանցից,ևնրանքչգիտեին
ասածները:
35Եվեղավայնպես,որերբնամոտեցավԵրիքովին,
միկույրմարդնստածէրճանապարհիեզրինև
աղաչումէր.
36Եւլսելովբազմութեանանցումը,հարցրեց,թէդա
ինչէնշանակում։
37Եւնրանասացին,որՅիսուսՆազովրեցինանցնում
է:
38Նաաղաղակեցուասաց.
39Իսկնրանք,որառաջէինգնում,սաստումէիննրան,
որլռի,բայցնաավելիշատաղաղակեց.«Դավթի՛որդի,
ողորմիրինձ»։
40Յիսուսկայնած՝հրամայեց,որզայնիրմօտբերեն։
Երբանմօտեցաւ,հարցուցանոր.
41«Ի՞նչկ’ուզես,որքեզիընեմ»։«Տէ՛ր,որպէսզի
տեսնեմ»։
42Յիսուսըսաւանոր.
43Եւնաիսկոյնտեսաւ,գնացնրայետեւից՝
փառաբանելովԱստծուն.
ԳԼՈՒԽ19
1ԵվՀիսուսըմտավուանցավԵրիքովով։
2ԵվահաԶաքեոսանունովմիմարդկար,որը
մաքսավորներիգլխավորնէր,ևնահարուստէր։
3Նաուզումէրտեսնել,թեովէՀիսուսին.ևչէրկարող
մամուլիհամար,քանիորնափոքրհասակովէր:
4Նաառաջվազեցևբարձրացավթոսիծառիվրա՝
տեսնելունրան,քանիորնապետքէանցներայդ
ճանապարհով։
5ԵրբՅիսուսայդտեղըեկաւ,նայեցաւ,տեսաւզայն
ուըսաւանոր.քանզիայսօրեսքոտանըպիտիմնամ։
6Նաշտապեց,իջավևուրախությամբընդունեցնրան։
7Երբտեսան,բոլորըտրտնջացինուասացին.
8ԶաքեոսըկանգնեցևասացՏիրոջը.Ահա,Տե՛ր,իմ
ունեցվածքիկեսըեստալիսեմաղքատներին.եւեթէ
սուտամբաստանութեամբորեւէմէկիցինչ-որբանեմ
առել,չորսապատիկկըվերադարձնեմնրան։
53

56. Ղուկաս
9Հիսուսնասացնրան.
10ՈրովհետևմարդուՈրդինեկելէկորածըփնտրելու
ևփրկելու։
11Եվերբնրանքլսեցինայսբաները,նաավելացրեցև
միառակասաց,որովհետևնամոտէրԵրուսաղեմին,
ևորովհետևնրանքկարծումէին,որԱստծու
թագավորությունըիսկույնպիտիհայտնվի։
12Ուստինաասաց.
13Նականչեցիրտասըծառաներին,նրանցտվեց
տասըմնասևասացնրանց.
14Բայցնրաքաղաքացիներըատումէիննրանևլուր
ուղարկեցիննրահետևից՝ասելով.
15Եվեղավայնպես,որերբնավերադարձավ՝
ստանալովթագավորությունը,այնժամանակ
հրամայեցկանչելիրմոտայսծառաներին,որոնցնա
տվելէրփողը,որպեսզինակարողանարիմանալ,թե
ամենմարդինչքանէշահելառևտուրանելով:
16Այնժամանակառաջինըեկավևասաց.
17Անալըսաւանոր.
18Եվերկրորդըեկավուասաց.
19Նաէլնրանասաց.«Դուէլհինգքաղաքներիվրա
եղիր»։
20Եվմեկուրիշըեկավևասաց.
21Որովհետևեսվախենումէիքեզնից,որովհետևդու
խստաշունչմարդես.դուվերցնումեսայն,ինչչեսդրել,
ևհնձումես,որչեսսերմանել։
22Եւնաասացնրան.Դուգիտեիր,որեսխստաշունչ
մարդեմ,վերցնումեմայն,ինչչեմդրել,ևհնձումեմ,
որչեմցանել:
23Ուրեմնինչո՞ւիմփողըչտվեցիրբանկ,որպեսզիիմ
գալովեսիմըվաշխառությամբպահանջեի։
24Եւնաասացնրանց,ովքերկանգնածէին.
25Եվնրանքասացիննրան.
26Որովհետևեսասումեմձեզ.ևնրանից,ովչունի,
նույնիսկայն,ինչունի,կվերցվինրանից:
27Բայցիմթշնամիներին,որոնքչէինուզում,որես
իրենցվրաթագավորեմ,բերեքայստեղևսպանեք
նրանցիմառաջ։
28Եվերբնաայսասաց,առաջգնաց՝բարձրանալով
Երուսաղեմ։
29ԵվերբնամոտեցավԲեթփագեինևԲեթանիային,
Ձիթենյացլեռկոչվողլեռանմոտ,ուղարկեցիր
աշակերտներիցերկուսին.
30«Գնացէ՛քձերդիմացիգիւղը.որիմեջ,երբներս
մտնելիս,կապածմիավանակկգտնեք,որիվրադեռ
մարդչինստել.արձակե՛քնրանևբերե՛քայստեղ։
31Եւեթէմէկըձեզհարցնի.այսպեսասեքնրան.
«ՈրովհետևՏիրոջըպետքէ»։
32Եվուղարկվածներըգնացինևգտանճիշտայնպես,
ինչպեսնաասելէրիրենց:
33Եվմինչնրանքարձակումէինավանակը,նրա
տերերնասացիննրանց.«Ինչո՞ւեքարձակում
ավանակը»:
34Անոնքալըսին.
35ԵւնրանտարանՅիսուսիմօտ,եւիրենցզգեստները
գցեցինաւանակիվրայ,եւՅիսուսինկանգնեցրիննրա
վրայ:
36Եվերբնագնումէր,նրանքիրենցհագուստները
փռեցինճանապարհին։
37Եվերբնամոտեցավ,հենցհիմաՁիթենյացլեռան
իջնելիս,աշակերտներիամբողջբազմությունըսկսեց
ուրախանալևբարձրձայնովփառաբանելԱստծուն
այնբոլորզորավորգործերիհամար,որտեսելէին.
38«ՕրհնեալէԹագաւորը,որգալիսէՏիրոջանունով,
խաղաղութիւներկնքումեւփառքբարձունքներում»:
39Փարիսեցիներիցոմանքբազմությանմիջիցնրան
ասացին.
40Եվնապատասխանեցևասացնրանց.
41Եվերբնամոտեցավ,նատեսավքաղաքըևլաց
եղավնրավրա.
42Ասելով.բայցհիմադրանքթաքնվածենքոաչքերից:
43Որովհետևքեզվրակգանօրեր,երբքոթշնամիները
խրամատկգցենքոշուրջըևկշրջապատենքեզև
կպահենքեզամենկողմից,
44Եվքեզգետնիհետկդնի,ևքոերեխաներինքո
ներսում.ևքոմեջքարիվրաքարիվրաչենթողնի.
որովհետևդուչգիտեիրքոայցելությանժամանակը:
45Եվնամտավտաճարևսկսեցդուրսհանելայնտեղ
վաճառողներինևգնողներին.
46Ըսաւանոնց.«Գրուածէ.«Իմտունըաղօթքի
տուննէ.
47Եվնաամենօրուսուցանումէրտաճարում:Բայց
քահանայապետները,օրէնսգէտներնուժողովրդի
գլխաւորներըջանացինկործանելնրան,
48Եվչկարողացանգտնել,թեինչկարողէինանել,
քանիորամբողջժողովուրդըշատուշադիրլսումէր
նրան:
ԳԼՈՒԽ20
1Եվեղավայնպես,որայդօրերիցմեկում,երբնա
ուսուցանումէրժողովրդինտաճարումևքարոզում
ավետարանը,քահանայապետներնուդպիրները
երեցներիհետեկաննրավրա.
2Ուխօսեցաւանորհետ՝ըսելով.կամո՞վէնա,ով
տվելէքեզայսիշխանությունը:
3Նապատասխանեցևասացնրանց.Եսէլձեզմիբան
կխնդրեմ.ևպատասխանիրինձ.
4Հովհաննեսիմկրտությունըերկնքի՞ցէր,թե՞
մարդկանցից։
5Անոնքիրենցմէջկըմտածէինուկ՚ըսէին.Նակասի.
«Այդդեպքումինչո՞ւչհավատացիքնրան»:
6Բայցեթեասենք՝մարդկանցից.ողջժողովուրդըմեզ
կքարկոծի,քանիորնրանքհամոզվածեն,որ
Հովհաննեսըմարգարեէ:
7Նրանքպատասխանեցին,որչենկարողասել,թե
որտեղիցէ։
8Յիսուսըսաւանոնց.
9Այնժամանակնասկսեցժողովրդինասելայսառակը.
Մարդմըխաղողիայգիտնկեց,տուաւմշակներուն,ու
երկարժամանակգնացհեռուերկիր։
10Եվժամանակիննածառաուղարկեցմշակներիմոտ,
որնրանտանայգուպտղից,բայցմշակներըծեծեցին
նրանևդատարկուղարկեցին։
11Եվդարձյալուրիշծառաուղարկեց,ևնրանէլ
ծեծեցին,ամոթանքովաղաչեցինևդատարկ
արձակեցին։
12Եվդարձյալերրորդինուղարկեց,ևնրանէլ
վիրավորեցինուդուրսհանեցին։
13Այնժամանակայգուտերըասաց.«Ի՞նչանեմ»։Ես
կուղարկեմիմսիրելիորդուն,գուցենրանքհարգեն
նրան,երբտեսնեննրան:
54

57. Ղուկաս
14Բայցմշակները,երբտեսաննրան,իրարմեջ
մտածեցին՝ասելով.«Սաէժառանգորդը.
15Ուստինրանխաղողիայգուցդուրսհանեցինու
սպանեցին։Ուրեմնի՞նչպիտիընէանոնցայգուտէրը։
16Նակգաևկկործանիայսմշակներին,ևայգին
ուրիշներինկտա։Եվերբլսեցին,ասացին՝Աստվածմի
արասցե։
17Նատեսավնրանցևասաց.«Այսի՞նչէգրված.
18Ովորընկնիայդքարիվրա,կկոտրվի.բայցումվրա
այնընկնի,կփոշիացնինրան։
19Քահանայապետներնուդպիրներընոյնժամունկը
ջանայինձեռքբարձրացնելանորվրայ.ևնրանք
վախենումէինժողովրդից,քանիորհասկացան,որնա
այսառակըասացիրենցդեմ։
20Եվնրանքհսկեցիննրանևուղարկեցին
հետախույզներ,որոնքպետքէիրենցարդարմարդիկ
ձևացնեն,որպեսզիկարողանանբռնելնրախոսքերը,
որպեսզիկարողանաննրանհանձնելկառավարչի
իշխանությանըևիշխանությանը:
21Եվնրանքհարցրիննրանևասացին.
22Արդյո՞քմեզթույլատրելիէտուրքտալկայսրին,թե՞
ոչ։
23Բայցնահասկացավնրանցխորամանկությունըև
ասացնրանց.
24Ցույցտուրինձմիկոպեկ։Ո՞ւմպատկերնու
մակագրություննունիայն:Նրանքպատասխանեցին
ուասացին.
25Անալըսաւանոնց.
26Եվնրանքչկարողացանբռնելնրախոսքերը
ժողովրդիառաջ,ևզարմացաննրապատասխանիցև
լռեցին։
27Այնժամանակնրամոտեկանսադուկեցիներից
ոմանք,որոնքուրանումեն,որհարությունկա.ևնրան
հարցրին.
28«Վարդապե՜
29Ուստիեօթըեղբայրներկային,եւառաջինըկին
առաւեւմեռաւառանցզաւակներու։
30Իսկերկրորդընրանկինառավ,ևնաանզավակ
մեռավ։
31Երրորդըբռնեցնրան.Նոյնպէսեօթնալ.
32Ամենիցհետոկինընույնպեսմեռավ։
33Ուրեմնյարութեանժամանականոնցմէո՞ւմկիննէ։
քանզիյոթընրանկինունեին։
34Յիսուսըպատասխանեցնրանց.
35Բայցնրանք,ովքերարժանիկհամարվենձեռք
բերելուայնաշխարհըևմեռելներիցհարությունը,ո՛չ
ամուսնանումենևո՛չէլամուսնանում.
36Նրանքայլևսչենկարողմեռնել,քանիորնրանք
հավասարենհրեշտակների.ևԱստծոզավակներնեն՝
լինելովհարությանզավակներ:
37Այժմ,երբմեռելներըհարությունենառել,նույնիսկ
Մովսեսըցույցտվեցմորենումոտ,երբՏերըկոչումէ
ԱբրահամիԱստված,ԻսահակիԱստվածևՀակոբի
Աստված:
38ՈրովհետևնամեռելներիԱստվածչէ,այլողջերի,
որովհետևբոլորընրահամարենապրում։
39Այնժամանակդպիրներիցոմանքպատասխանեցին.
«Վարդապե՛տ,լաւասացիր»:
40Եվդրանիցհետոնրանքընդհանրապեսչէին
համարձակվումնրանորևէհարցտալ։
41Եւնանրանցասաց.
42Եվինքը՝ԴավիթնասումէՍաղմոսներիգրքում.
«ՏէրնասացիմՏիրոջը.
43Մինչեւքոթշնամիներինքոոտքերիպատուանդան
դնեմ։
44ՈւրեմնԴաւիթըզինքՏէրկըկոչէ.
45Այնատենամբողջժողովուրդինլսարանինմէջըսաւ
իրաշակերտներուն.
46Զգո՛յշեղէքդպիրներից,որոնքուզումեներկար
զգեստներով շրջել, շուկաներում բարեւել,
ժողովարաններում ամենաբարձր աթոռները,
խնջույքներիժամանակ՝ավագսենյակները.
47Նրանքկլանումենայրիներիտներըևցուցմունքի
համարերկարաղոթումեն.նրանքավելիմեծ
դատապարտությունկստանան։
ԳԼՈՒԽ21
1Եվնանայեցևտեսավհարուստներին,որոնքիրենց
նվերներըգցումէինգանձանակը։
2Նանաևտեսավմիաղքատայրիկնոջ,որըերկու
լումաէրգցումայնտեղ։
3Եվնաասաց.
4Որովհետևսրանքբոլորնիրենցառատությունից
Աստծուընծաներիմեջենգցել,իսկնաիր
թշվառությունիցգցեցիրողջողջողջունեցվածքը։
5Եվերբոմանքասումէինտաճարիմասին,թեինչպես
էայնզարդարվածգեղեցիկքարերովևնվերներով,նա
ասաց.
6Ինչվերաբերումէայսբաներին,որոնքդուքտեսնում
եք,օրերկգան,երբքարըքարիվրաչիմնա,որըչի
տապալվի:
7Հարցրիննրանուասացին.ևի՞նչնշանկլինի,երբ
այսբաներըլինեն։
8Անալըսաւ.«Զգո՛յշեղէք,որչխաբուիք.Ուրեմնմի՛
գնացէքանոնցետեւէն։
9Բայցերբլսեքպատերազմներիևխռովությունների
մասին,մի՛սարսափեք.բայցվերջըչիավարտվում:
10Այնժամանակնրանցասաց.
11Եվմեծերկրաշարժերկլինենտարբերվայրերում,
սովևհամաճարակներ.ևերկնքիցսարսափելի
տեսարաններևմեծնշաններկլինեն:
12Բայցայսամենիցառաջնրանքձեռքկդնենձեզվրա
ևկհալածենձեզ,կմատնենձեզժողովարաններնու
բանտերըևկբերենթագավորներիևկառավարիչների
առաջ՝հանունիմանվան։
13Եվդաձեզկդարձնիվկայությանհամար։
14Ուրեմնձերսրտերումհաստատեք,որչխորհեքայն
մասին,թեինչեքպատասխանելու.
15Որովհետևեսձեզբերանևիմաստությունկտամ,
որինձերբոլորհակառակորդներըչենկարող
ընդդիմանալևընդդիմանալ։
16Եվդուքկմատնվեքև՛ծնողների,և՛եղբայրների,և՛
հարազատներիևընկերներիկողմից.ևձեզնիցոմանց
մահապատժիենենթարկելու:
17Եվդուքբոլորմարդկանցիցատվելուեքիմանվան
համար։
18Բայցքոգլխիցմիմազչիկորչի։
19Ձերհամբերությամբտիրեցե՛քձերհոգիներին։
20ԵվերբտեսնեքԵրուսաղեմըզորքերով
շրջապատված,այնժամանակիմացեք,որնրա
ամայությունըմոտէ։
55

58. Ղուկաս
21ԱյնատենՀրէաստանիմէջեղողներըթողփախչին
լեռները.եւանոնքորանորմէջեն՝թողհեռանան.եւ
նրանք,որերկրներումեն,թողչմտնենայնտեղ։
22Որովհետևսրանքենվրեժխնդրությանօրերը,
որպեսզիբոլորգրվածներըկատարվեն։
23Բայցվա՜յյղիներինուծծողներինայդօրերին։
քանզիմեծնեղությունկլինիերկրումևբարկություն
այսժողովրդիվրա:
24Եվնրանքսրիբերանովկընկնեն,ևգերիկտարվեն
բոլորազգերիմեջ,ևԵրուսաղեմըհեթանոսների
կողմիցոտնահարվելուէ,մինչևորլրանան
հեթանոսներիժամանակները։
25Արեգակի,լուսնիուաստղերիվրայնշաններպիտի
լինեն.Եւերկրիվրայազգերինեղութիւն՝
տարակուսանքով.ծովնուալիքներըմռնչումեն;
26Մարդկանցսրտերըտկարանումենվախիցևերկրի
վրաեկողներինհոգալուհամար,որովհետևերկնքի
զորություններըկսասանվեն։
27ԵվայնժամանակնրանքկտեսնենմարդուՈրդուն,
որգալիսէամպիմեջզորությամբևմեծփառքով:
28Եվերբայսբաներըսկսենլինել,ապանայեքև
բարձրացրեքձերգլուխները.քանզիձերփրկագնումը
մոտենումէ:
29Եւնանրանցառակասաց.Ահաթզենինևբոլոր
ծառերը.
30Երբնրանքհիմաառաջեննետվում,դուքինքներդ
տեսնումևգիտեք,որամառըհիմամոտէ:
31Նոյնպէսդուք,երբտեսնէքայսբաներըկատարւում
են,իմացէ՛ք,որԱստուծոյարքայութիւնըմօտէ։
32Ճշմարիտեմասումձեզ,այսսերունդըչիանցնի,
մինչևորամենինչկատարվի:
33Երկինքնուերկիրըկանցնեն,բայցիմխոսքերըչեն
անցնի։
34Եվզգույշեղեքինքներդձեզ,որերբեքձերսրտերը
չծանրաբեռնվենհարբեցողությամբ,հարբեցողությամբ
ևայսկյանքիհոգսերով,ևայդօրըձեզվրա
անգիտակցաբարգա:
35Որովհետեւայնորոգայթիպէսպիտիգայբոլոր
նրանցվրայ,ովքերբնակւումենամբողջերկրիերեսի
վրայ։
36Ուրեմնարթո՛ւնկեցէքեւամէնատենաղօթեցէ՛ք,
որպէսզիարժանիըլլաքփախչելուայսբոլորբաներէն,
որոնքպիտիըլլան,եւկանգնելումարդուՈրդիին
առջեւ։
37Եվցերեկընաուսուցանումէրտաճարում.իսկ
գիշերընադուրսելավուբնակվեցայնլեռանվրա,որ
կոչվումէՁիթենյացլեռ։
38Եւամբողջժողովուրդըվաղառաւօտեանեկաւնրա
մօտ՝տաճարում,որպէսզիլսինրան։
ԳԼՈՒԽ22
1ՄոտենումէրԲաղարջակերացտոնը,որըկոչվումէ
Պասեք։
2Քահանայապետներնուդպիրներըկըփնտռէինթէ
ի՛նչպէսսպանենզայն.քանզինրանքվախենումէին
ժողովրդից:
3ԱյնժամանակՍատանանմտավԻսկարիովտացի
մականվամբՀուդայիմեջ,որըտասներկուսիթվինէր։
4Եվնագնացևխոսեցքահանայապետներիու
զորավարներիհետ,թեինչպեսկարողէնրանմատնել
նրանց։
5Եվնրանքուրախացանևուխտեցին,որնրանփող
տան։
6Եվնախոստացավ,ևհնարավորությունփնտրեց՝
մատնելուիրեննրանց՝բազմությանբացակայության
դեպքում:
7Հետոեկավբաղարջհացիօրը,երբպետքէսպանվի
Պասեքը։
8ՆաուղարկեցՊետրոսինուՀովհաննեսինուասաց.
9Նրանքասացիննրան.«Ո՞ւրեսուզում,որ
պատրաստենք»:
10Եվնաասացնրանց.հետևիրնրանայնտունը,
որտեղնամտնումէ:
11Եվդուքպետքէասեքտանսպասավորին.
«Վարդապետնասումէքեզ.
12Եվնաձեզցույցկտակահավորվածմիմեծ
վերնասենյակ.այնտեղպատրաստեք։
13Եվնրանքգնացինևգտան,ինչպեսինքնէրասել
իրենց,ևպատրաստեցինՊասեքը։
14Եվերբժամըհասավ,նանստեց,ևտասներկու
առաքյալներընրահետ։
15Եվնաասացնրանց.
16Որովհետևասումեմձեզ,այլևսչեմուտիդրանից,
մինչևորայնկատարվիԱստծոարքայությունում:
17Նավերցրեցբաժակը,գոհությունհայտնեցևասաց.
18Որովհետևեսասումեմձեզ,եսորթատունկի
պտղիցչեմխմի,մինչևորգաԱստծոարքայությունը:
19Եւհացառաւ,գոհութիւնյայտնեց,կտրեցուտուեց
անոնց՝ըսելով.«Սա՛էիմմարմինը՝որտրուածէձեզի.
20Նոյնպէսբաժակըընթրիքէնետք՝ըսելով.
21Բայցահաինձմատնողիձեռքնինձհետէսեղանի
վրա։
22Եվիսկապես,մարդուՈրդինգնումէ,ինչպեսոր
որոշվածէ.
23Եվնրանքսկսեցինհարցնելիրարմեջ,թենրանցից
ո՞վպետքէանիայսբանը։
24Եվնրանցմեջնաևվեճկար,թենրանցիցովպետք
էհամարվիամենամեծը։
25Նաասացնրանց.«Հեթանոսներիթագաւորները
տիրումեննրանց.ևնրանք,ովքերիշխանությունեն
գործադրումնրանցվրա,կոչվումենբարերարներ:
26Բայցդուքայդպէսմի՛լինէք,այլձերմէջմեծըթող
լինիկրտսերիպէս.ևնա,ովգլխավորէ,ինչպեսնա,ով
ծառայումէ:
27Արդյո՞քավելիմեծէ՝սեղաննստողը,թե՞
սպասավորը։չէ՞որնա,ովնստումէճաշիվրա.բայցես
ձերմէջեմ,ինչպէսծառայողը:
28Դուքնրանքէք,որիմգայթակղութիւններումինձ
հետմնացիք։
29Եվեսնշանակումեմձեզմիթագավորություն,
ինչպեսիմՀայրնէինձնշանակել.
30Որպեսզիդուքուտեքևխմեքիմսեղանիցիմ
թագավորությանմեջևնստեքգահերիվրա՝դատելու
Իսրայելիտասներկուցեղերին։
31ԵվՏերնասաց.
32Բայցեսաղաչեցիքեզհամար,որքոհավատքը
չպակասի.
33Անալըսաւանոր.
34Անալըսաւ.
35Եւնանրանցասաց.Նրանքասացին.«Ոչինչ»:
36Այնատենըսաւանոնց.«Բայցհիմա,ո՛վորունի
քսակը,թողվերցնէզայնունոյնպէսիրպարկը,իսկով
որսուրչունի,թողվաճառիիրզգեստըեւգնի»:
56

59. Ղուկաս
37Որովհետևասումեմձեզ,որայսգրվածըդեռպետք
էկատարվիիմվրա,ևնադասվեցօրինազանցների
մեջ,քանիորինձհետկապվածբաներըվերջունեն:
38Նրանքասացին.«Տէ՛ր,ահա՛երկուսուրկայ»։Անալ
ըսաւանոնց.
39ԵվնադուրսեկավևգնացՁիթենյացլեռը,ինչպես
սովորությունուներ.ևնրաաշակերտներընույնպես
հետևեցիննրան:
40Եվերբնաայնտեղէր,ասացնրանց.
41Եվնամիքարիմոտհեռացավնրանցից,ծնկիիջավ
ուաղոթեց.
42«Հա՛յր,եթէկամենաս,հեռացրո՛ւինձնիցայս
բաժակը.
43Եվերկնքիցհրեշտակերևացնրանևզորացնումէր
նրան։
44Եվնա,լինելովտառապանքիմեջ,ավելի
ջերմեռանդորենաղոթումէր,ևնրաքրտինքըարյան
մեծկաթիլներիպեսէր,որոնքթափվումէինգետնին։
45Եվերբնաաղոթքիցվերկացավևեկավիր
աշակերտներիմոտ,նրանցգտավտրտմությունից
քնած.
46Եւնրանցասաց.վերկացեքևաղոթեք,որչմտնեք
փորձությանմեջ:
47Եվմինչնադեռխոսումէր,ահամիբազմություն,և
նա,որՀուդաէրկոչվում՝տասներկուսիցմեկը,գնաց
նրանցառջևևմոտեցավՀիսուսին,որպեսզի
համբուրինրան։
48ԲայցՅիսուսնրանասաց.
49Երբնրաշուրջըեղողներըտեսան,թեինչէլինելու,
ասացիննրան.
50Նրանցիցմեկըհարվածեցքահանայապետի
ծառայինևկտրեցնրաաջականջը։
51Յիսուսպատասխանեցեւասաց.Եվնադիպավ
նրաականջինևբժշկեցնրան։
52ԱյնատենՅիսուսըսաւիրենեկող
քահանայապետներուն,տաճարինպետերունու
երէցներուն.
53Երբեսամենօրձեզհետէիտաճարում,դուքձեռք
չէիքմեկնումիմվրա,բայցսաձերժամնէևխավարի
զորությունը։
54Ապաբռնեցիննրան,տարանուտարան
քահանայապետիտունը։ԵվՊետրոսըհեռվիցհետևեց:
55Երբսրահիմէջտեղըկրակվառեցինումիասին
նստեցին,Պետրոսընստեցնրանցմէջ։
56Բայցմիաղախինտեսավնրան,երբնանստածէր
կրակիմոտ,ևուշադիրնայեցնրանևասաց.
57Եւնաուրացաւնրանուասաց.
58Քիչանցմիուրիշըտեսավնրանևասաց.«Դուէլ
նրանցիցես»:Պետրոսնասաց.«Մարդ,եսչեմ»:
59Եվմոտավորապեսմեկժամհետո,վստահորեն
հաստատումէր՝ասելով.
60Պետրոսնասաց.Եվիսկույն,մինչնադեռխոսում
էր,աքաղաղըկանչեց։
61ԵվՏերըդարձավևնայեցՊետրոսին.Պետրոսը
յիշեցՏիրոջխօսքը,որըսելէրիրեն.
62ԵւՊետրոսըդուրսելաւուդառնլացեղաւ։
63ԵւՅիսուսինբռնողներըծաղրումէիննրանու
խփում։
64Երբկապեցիննրաաչքերը,հարվածեցիննրա
երեսինևհարցրիննրանուասացին.
65Եվշատուրիշբաներհայհոյաբարխոսեցիննրա
դեմ:
66Եվերբբացվեց,ժողովրդիերեցները,
քահանայապետներնուդպիրներըհավաքվեցինև
տարաննրանիրենցատյան՝ասելով.
67Դո՞ւնեսՔրիստոսը.ասամեզ.«Եթէասեմձեզ,չէք
հաւատայ.
68Եվեթեեսէլձեզհարցնեմ,ինձչեքպատասխանիև
ինձթույլչեքտագնալ։
69ԱյսուհետևմարդուՈրդինպիտինստիԱստծո
զորությանաջկողմում:
70Այնատենբոլորնալըսին.Նաասացնրանց.«Դուք
ասումեք,որեսեմ»:
71Անոնքալըսին.քանիորմենքինքներսենքլսելնրա
բերանից:
ԳԼՈՒԽ23
1Եվնրանցամբողջբազմությունըվերկացավև
տարավնրանՊիղատոսիմոտ։
2Եւսկսեցինամբաստանելնրան՝ասելով.«Մենք
գտանք,որայսանձըխեղաթիւրումէազգը,արգելումէ
կայսրինտուրքտալ՝ասելով,որինքըՔրիստոս
Թագաւորէ»։
3Պիղատոսըհարցրեցնրանուասաց.Անալ
պատասխանեցանորուըսաւ.
4 Այն ժամանակ Պիղատոսն ասաց
քահանայապետներինևժողովրդին.
5Եվնրանքավելիկատաղիէինևասումէին.
6ԵրբՊիղատոսըլսեցԳալիլեայիմասին,հարցրեց,թե
արդյոքայդմարդըգալիլիացիէ։
7Եվհենցորնաիմացավ,որպատկանումէ
Հերովդեսիիրավասությանը,ուղարկեցնրան
Հերովդեսիմոտ,որնինքնէլայդժամանակ
Երուսաղեմումէր։
8ԵրբՀերովդէսըտեսաւՅիսուսին,շատուրախացաւ.
ևնահույսուներ,որկտեսներիրկողմիցարվածինչ-
որհրաշք:
9Այնատենանորհետշատխօսքերովհարցուց.բայց
նաոչինչչպատասխանեցնրան։
10Եվքահանայապետներնուդպիրներըկանգնեցինև
խիստմեղադրեցիննրան։
11ԵվՀերովդեսնիրմարտիկներիհետզրպարտեց
նրանևծաղրեցնրան,հագցրեցնրանշքեղ
պատմուճանևնորիցուղարկեցՊիղատոսիմոտ։
12ՆոյնօրըՊիղատոսնուՀերովդէսընկերացան,
քանիորառաջթշնամութիւնունէինիրարումէջ:
13ԵւՊիղատոսը,երբկանչեցքահանայապետներին,
իշխաններինուժողովրդին,
14Նրանցասաց.
15Ո՛չ,ո՛չալՀերովդէս,որովհետեւեսձեզղրկեցիանոր
մօտ.ևահանրանմահվանարժանիոչինչչիարվում։
16Ուստիեսկպատժեմնրանևկազատեմնրան։
17(Որովհետևնապետքէնրանցազատարձակի
տոնիժամանակ):
18Անոնքիսկոյնաղաղակեցին՝ըսելով.
19(Ովքաղաքումինչ-որխռովությանևսպանության
համարբանտարկվեց):
20ՈւստիՊիղատոսը,կամենալովազատելՀիսուսին,
դարձյալխոսեցնրանցհետ.
21Բայցնրանքաղաղակումէինուասում.
22Նաերրորդանգամասացնրանց.Եսնրամեջ
մահվանպատճառչգտա,ուստիկպատժեմնրանև
բացկթողնեմ։
57

60. Ղուկաս
23Եվնրանքբարձրձայնովակնթարթորեն
պահանջումէին,որնախաչվի:Եվնրանցու
քահանայապետներիձայնըհաղթեց։
24ԵւՊիղատոսըհրամայեց,որըլլայինչպէսուզեցին։
25Եվնաազատարձակեցնրանց,ով
ապստամբությանևսպանությանհամարբանտէր
գցվել,որիննրանքցանկացելէին.բայցՀիսուսին
հանձնեցնրանցկամքին:
26Եւմինչնրանտանումէին,բռնեցինմիԿյուրենացի
Սիմոնին,որգալիսէրերկրից,ևնրավրադրեցին
խաչը,որկրիայնՀիսուսիհետևից:
27Եւնրայետեւիցեկանմարդկանցուկանանցմիմեծ
բազմութիւն,որոնքնույնպեսողբումէինուողբում
նրամասին։
28ԲայցՅիսուսդառնալովանոնց՝ըսաւ.
29Քանզի,ահա,գալիսենօրեր,երբնրանքկասեն.
30Այնժամանակնրանքկսկսենսարերինասել.և
դեպիբլուրները՝ծածկիրմեզ։
31Որովհետևեթեկանաչծառիվրաայսբաներնանեն,
չորությանմեջի՞նչպիտիարվի։
32Եվկայինևսերկուչարագործներ,որոնքնրահետ
տանումէինմահվան։
33Եվերբնրանքեկանայնտեղը,որըկոչվումէ
Գողգոթա,այնտեղխաչեցիննրանևչարագործներին՝
մեկըաջկողմում,իսկմյուսը՝ձախ:
34Յիսուսըսաւ.«Հա՛յր,ներէ՛անոնց.քանզիչգիտեն,
թեինչենանում:Եվնրանքբաժանեցիննրա
զգեստներըևվիճակգցեցին։
35Ժողովուրդըկանգնած՝նայումէր։Նրանցհետ
իշխաններնէլծաղրումէիննրան՝ասելով.թողփրկի
ինքնիրեն,եթենաՔրիստոսնէ՝Աստծոընտրյալը:
36Զինվորներնէլծաղրումէիննրան,գալիսէիննրա
մոտևքացախմատուցումնրան,
37«Եթէդուհրեաներիթագաւորնես,փրկի՛րքեզ»։
38Եվնրավրագրվածէրնաևհունարեն,լատիներենև
եբրայերենտառերով.«ՍաէՀրեաներիթագավորը»:
39Կախվածչարագործներիցմեկընախատեցնրանու
ասաց.
40Իսկմիւսըպատասխանեցանոր՝ըսելով.
41Եվմենքիսկապեսարդարենք.քանիորմենք
ստանում ենք մեր գործերի պատշաճ
վարձատրությունը,բայցսաոչմիվատբանչիարել:
42ՆաասացՀիսուսին.«Տե՛ր,հիշի՛րինձ,երբգասքո
թագավորությունը»:
43Յիսուսըսաւանոր.Ճշմա՛րտապէսկըյայտարարեմ
քեզի.
44Եվմոտավորապեսվեցերորդժամնէր,ևամբողջ
երկրիվրախավարեղավմինչևիններորդժամը։
45Եվարևըխավարեց,ևտաճարիվարագույրը
պատռվեցմեջտեղում։
46ԵւերբՅիսուսբարձրձայնովաղաղակեց,ասաց.
47Երբհարիւրապետըտեսաւ,թէինչեղաւ,
փառաբանեցԱստծուն՝ասելով.
48Եվամբողջժողովուրդը,որհավաքվելէրայդ
տեսարանին,տեսնելովկատարվածը,հարվածեց
իրենցկրծքերինևվերադարձավ։
49ԵւնորաբոլործանօթներըեւԳալիլեայիցնրա
յետեւիցեկածկանայքկանգնածէինհեռու՝տեսնելով
այսբաները:
50ԵվահաՀովսեփանունովմիմարդկար՝
խորհրդական.եւնաբարիմարդէրեւարդար:
51(Նրանքչհամաձայնեցիննրանցխորհուրդինու
գործին.)ՆաԱրիմաթեայիցէր՝հրեաներիքաղաքից,
որընույնպեսսպասումէրԱստծուարքայությանը։
52ԱյսմարդըգնացՊիղատոսիմոտևաղաչեց
Հիսուսիմարմինը։
53Եվնաիջեցրեցայն,փաթաթեցայնկտավովևդրեց
այնգերեզմանիմեջ,որըփորվածէրքարիմեջ,որտեղ
նախկինումմարդչէրդրված:
54Եվայդօրընախապատրաստություննէր,և
շաբաթըմոտեցավ։
55Եվկանայք,որեկելէիննրահետԳալիլեայից,
հետևեցինևտեսանգերեզմանը,ևթեինչպեսդրվեց
նրամարմինը:
56Նրանքվերադարձանևպատրաստեցին
համեմունքներևյուղեր.եւհանգստացաւշաբաթօրը՝
ըստպատուիրանքի։
ԳԼՈՒԽ24
1Արդ,շաբաթվաառաջինօրը,շատվաղառավոտյան,
նրանքեկանգերեզման՝բերելովիրենցպատրաստած
համեմունքները,ևորոշուրիշներիրենցհետ:
2Եւգտանքարըգերեզմանիցգլորուած։
3ԱնոնքներսմտանուՏէրՅիսուսիմարմինըչգտան։
4Եվեղավայնպես,երբնրանքշատշփոթվածէինդրա
մասին,ահաերկուտղամարդկանգնեցիննրանցմոտ՝
փայլունհանդերձներով.
5Եւմինչնրանքվախեցանուերեսներըխոնարհեցին
մինչեւգետին,ասացիննրանց.«Ինչո՞ւողջին
մեռելներիմէջէքփնտրում»։
6Նաայստեղչէ,այլհարությունէառել.հիշե՛ք,թե
ինչպեսխոսեցձեզհետ,երբդեռԳալիլեայումէր.
7«ՄարդուՈրդինպետքէհանձնվիմեղավոր
մարդկանցձեռքը,խաչվի,ևերրորդօրըհարություն
առնի»:
8Եվնրանքհիշեցիննրախոսքերը.
9Եվվերադարձավգերեզմանիցևպատմեցայսբոլորը
տասնմեկինևմնացածբոլորին։
10ՄարիամՄագդաղենացին,Յովաննան,Յակոբոսի
մայրՄարիամըեւուրիշկանայքէին,որայսբաները
պատմեցինառաքեալներին։
11Եվնրանցխոսքերընրանցդատարկհեքիաթներ
թվացին,ևնրանքչհավատացիննրանց:
12ԱյնժամանակՊետրոսըվերկացավևվազեցդեպի
գերեզմանը.ևկռանալով՝տեսավկտավը,որոնք
առանձինդրվածէին,ևգնաց՝իրմեջզարմանալովայն
ամենիվրա,ինչեղելէր։
13Եվահանրանցիցերկուսընույնօրըգնացին
Էմմաուսանունովմիգյուղ,որըԵրուսաղեմիցէրմոտ
վաթսունմղոնհեռավորությանվրա։
14Եւնրանքմիասինխօսեցինայսբոլոր
պատահածներիմասին։
15Եվեղավայնպես,որմինչնրանքմիասինխոսում
էինևմտածում,Հիսուսնինքըմոտեցավևգնաց
նրանցհետ։
16Բայցնրանցաչքերըբռնվածէին,որչճանաչեն
նրան։
17Եւնանրանցասաց.
18Նրանցիցմեկը,որիանունըԿլեոպասէր,
պատասխանեցնրան.
19Եւնանրանցասաց.Անոնքալըսինանոր.
58

61. Ղուկաս
20Եվինչպեսքահանայապետներնումերիշխանները
մահապատժիմատնեցիննրանևխաչեցիննրան։
21Բայցմենքվստահէինք,որնաէր,ովպետքէ
փրկագներԻսրայելին.
22Այո,ևմերխմբիցմիքանիկանայքնույնպես
զարմացրեցինմեզ,որոնքվաղգերեզմանիմոտէին.
23Եվերբչգտաննրամարմինը,եկանուասացին,որ
հրեշտակներիտեսիլքէլենտեսել,որոնքասումէին,որ
նակենդանիէ։
24Եվմեզհետեղողներիցոմանքգնացինգերեզմանև
գտանայնպես,ինչպեսկանայքասացին,բայցնրան
չտեսան։
25Այնժամանակնրանցասաց.
26Չպե՞տքէ,որՔրիստոսայսչարչարանքներկրերև
մտներիրփառքիմեջ։
27ԵվսկսելովՄովսեսիցևբոլորմարգարեներից,նա
բոլորսուրբգրություններումնրանցբացատրեցայն,
ինչվերաբերումէրիրեն:
28Եվնրանքմոտեցանայնգյուղին,ուրնրանքգնում
էին.
29Բայցստիպեցինզինք՝ըսելով.Եվնամտավնրանց
հետմնալու։
30Եվեղավայնպես,որերբնաճաշինստեցնրանց
հետ,հացվերցրեց,օրհնեցայն,կտրեցևտվեցնրանց։
31Եվնրանցաչքերըբացվեցին,ևնրանքճանաչեցին
նրան.ևնաանհետացավնրանցաչքից։
32Նրանքասացինմիմյանց.«Մի՞թեմերսիրտըչէր
վառվումմերմեջ,երբնաճանապարհինխոսումէրմեզ
հետևբացումէրմեզԳրքերը։
33Եվնրանքնույնժամինվերկացանևվերադարձան
Երուսաղեմ,ևգտանտասնմեկըհավաքվածևնրանց
հետեղողները։
34«ՏէրըյարութիւնառաւեւերեւացՍիմոնին»։
35Անոնքպատմեցին,թէի՛նչբաներեղանճամբան,եւ
թէի՛նչպէսանոնցմէճանչցուեցաւհացըկտրելումէջ։
36Եւմինչնրանքայսպէսէինխօսում,Յիսուսինքը
կանգնեցնրանցմէջտեղըեւասացնրանց.
«Խաղաղութիւնձեզ»:
37Բայցնրանքզարհուրածուսարսափած՝կարծեցին,
թէոգիենտեսել։
38Եւնաասացնրանց.ևինչուենմտքերըծագումձեր
սրտերում:
39Ահաիմձեռքերնուոտքերը,որեսինքսեմ.քանզի
ոգինմիսուոսկորչունի,ինչպեստեսնումեք՝եսունեմ:
40Եվերբնաայսասաց,ցույցտվեցնրանցիրձեռքերն
ուոտքերը։
41Եվմինչնրանքդեռչէինհավատում
ուրախությունիցևզարմանումէին,նաասացնրանց.
42Եվնրանմիկտորխորովածձուկևմեղրախիսխ
տվեցին։
43Եվնավերցրեցայնևկերավնրանցառաջ:
44Եվնաասացնրանց.«Սաայնխոսքերնեն,որոնք
եսասացիձեզ,երբդեռձեզհետէի,որպետքէ
կատարվիայնամենը,ինչգրվածէՄովսեսիօրենքում,
մարգարեներումևսաղմոսներում.իմմասին։
45Այնժամանակբացեցնրանցմիտքը,որպեսզի
հասկանանգրքերը.
46Եվնրանցասաց.
47Եվնրաանունովապաշխարությունևմեղքերի
թողությունպետքէքարոզվիբոլորազգերիմեջ՝սկսած
Երուսաղեմից:
48Եվդուքայսբաներիվկաներեք:
49Եվահա,եսուղարկումեմիմՀորխոստումըձեր
վրա.
50ԵվնանրանցդուրսհանեցմինչևԲեթանիա,
բարձրացրեցիրձեռքերըևօրհնեցնրանց։
51Եվեղավայնպես,երբնաօրհնումէրնրանց,
բաժանվեցնրանցիցևտարավերկինք:
52Եվնրանքերկրպագեցիննրանևմեծ
ուրախությամբվերադարձանԵրուսաղեմ։
53Եվանընդհատտաճարումէին,գովաբանումև
օրհնումԱստծուն:Ամեն.
59

62. Հովհաննեսի
Ավետարան
ԳԼՈՒԽ1
1ՍկզբումէրԲանը,ևԲանըԱստծոմոտէր,ևԲանն
Աստվածէր:
2ՆոյննէրսկզբումԱստուծոյհետ.
3Ամենինչնրաձեռքովեղավ.ևառանցնրաչեղավայն,
ինչեղավ:
4Նրամեջէրկյանքը.ևկյանքըմարդկանցլույսնէր:
5Եվլույսըփայլումէխավարիմեջ.ևխավարը
չհասկացավայն:
6Աստուծմէղրկուածմարդկար,որունանունը
Յովհաննէսէր։
7Նաեկաւվկայութեանհամար՝վկայելուԼոյսիմասին,
որպէսզիբոլորմարդիկնրամիջոցովհաւատան։
8ՆաայդԼույսըչէր,այլուղարկվեցվկայելուայդ
Լույսիմասին:
9ԴաէրճշմարիտԼույսը,որըլուսավորումէամեն
մարդու,ովգալիսէաշխարհ:
10Նաաշխարհումէր,ևաշխարհըստեղծվեցնրանով,
ևաշխարհըչճանաչեցնրան:
11Նաեկավյուրայիններիմոտ,ևյուրայիններընրան
չընդունեցին։
12Բայցբոլորնրանց,ովքերընդունեցիննրան,նրանց
իշխանությունտվեցդառնալԱստծոորդիներ,նրանց,
ովքերհավատումեննրաանվանը.
13Որոնքչենծնվելարյունից,ոչմարմնիկամքից,ոչէլ
մարդուկամքից,այլԱստծուց:
14ԵվԲանըմարմինեղավևբնակվեցմերմեջ(ևմենք
տեսանքնրափառքը,փառքը,ինչպեսՀորիցմիածին),
լիշնորհովևճշմարտությամբ:
15Յովհաննէսվկայեցանորմասինուաղաղակեց՝
ըսելով.
16Եվնրալիությունիցմենքբոլորսստացանք,ևշնորհ՝
շնորհիդիմաց։
17ՈրովհետևօրենքըտրվեցՄովսեսիկողմից,բայց
շնորհնուճշմարտությունըեղանՀիսուսՔրիստոսով։
18ՈչոքերբեքչիտեսելԱստծուն.միածինՈրդին,որ
Հործոցումէ,նահայտարարեցնրան:
19ԵվսաՀովհաննեսիվկայություննէ,երբհրեաները
Երուսաղեմից քահանաներ և ղևտացիներ
ուղարկեցին՝հարցնելունրան.«Ո՞վեսդու»։
20Նախոստովանեցևչուրացավ.բայցխոստովանեցի,
որեսՔրիստոսըչեմ:
21Եւնրանհարցրին.ԴուԷլիա՞սես։Եվնաասաց.Դու՞
եսայդմարգարեն։Եվնապատասխանեց.
22Այնժամանակնրանասացին.«Ո՞վեսդու»:
որպէսզիպատասխանտանքմեզուղարկողներին։Ի՞նչ
եսասումքոմասին.
23Անըսաւ.
24Եւուղարկուածներըփարիսեցիներիցէին։
25Նրանքհարցրիննրանևասացին.
26Յովհաննէսըպատասխանեցնրանցուասաց.
27Նաէ,ովինձանիցետևիցէգալիս,ինձնից
նախընտրելիէ,ումկոշիկիփականըեսարժանիչեմ
արձակելու։
28ԱյսբաներըկատարուեցանՅորդանանիայնկողմի
Բեթաբարայում,ուրՅովհաննէսըմկրտումէր։
29ՅաջորդօրըՅովհաննէսըտեսաւՅիսուսին,որ
գալիսէրիրմօտեւասաց.
30Սաէնա,որիմասինեսասացի.
31Եւեսնրանչէիճանաչում,բայցորպէսզինա
յայտնուիԻսրայէլին,դրահամարեսեկայջրով
մկրտելու։
32ԵւՅովհաննէսըվկայեց՝ասելով.«ՏեսայՀոգին,որ
աղաւնիիպէսիջնումէրերկնքից,եւբնակւումէրնրա
վրայ»:
33Եվեսնրանչէիճանաչում,բայցնա,ովինձ
ուղարկեցջրովմկրտելու,նաասացինձ.
34Եվեստեսաևվկայեցի,որսաԱստծոՈրդինէ:
35ՅաջորդօրըՅովհաննէսնուիրաշակերտներից
երկուսըդարձեալկանգնեցին.
36ԵվնայելովՀիսուսին,երբնաքայլումէր,ասաց.
37Երկուաշակերտներըլսեցինանորխօսքը,ու
Յիսուսիհետեւեցան։
38ԱյնատենՅիսուսդարձաւ,տեսաւանոնց՝որկը
հետեւինուըսաւանոնց.Նրանքասացիննրան.
39Նանրանցասաց.Նրանքեկանևտեսան,թե
որտեղէնաբնակվում,ևայդօրըմնացիննրամոտ,
քանիորժամըտասներորդնէր։
40Երկուսիցմեկը,որլսումէրՀովհաննեսիխոսքըև
հետևումնրան,Անդրեասնէր՝ՍիմոնՊետրոսի
եղբայրը։
41Նանախգտնումէիրեղբորը՝Սիմոնին,ևնրան
ասաց.
42ԵւնրանտարաւՅիսուսիմօտ։ԵրբՀիսուսըտեսավ
նրան,ասաց.
43ՅաջորդօրըՅիսուսուզեցԳալիլեաերթալ,
Փիլիպպոսինգտաւուըսաւանոր.
44ՓիլիպպոսըԲեթսայիդայիցէր,Անդրեասիև
Պետրոսիքաղաքից։
45ՓիլիպպոսըգտավՆաթանայելինևասացնրան.
«Մենքգտանքնրան,ումմասինգրելէինՄովսեսն
օրենքումևմարգարեները,ՀիսուսՆազովրեցին,
Հովսեփիորդի»:
46Նաթանայէլնասացնրան.Փիլիպպոսնասացնրան.
47ՅիսուստեսաւՆաթանայէլին,որգալիսէրիրմօտ,
եւնրամասինասաց.
48Նաթանայէլնասացնրան.Հիսուսըպատասխանեց
ևասաց.
49Նաթանայէլըպատասխանեցեւասացնրան.դու
Իսրայելիթագավորնես։
50Յիսուսպատասխանեցանոր.«Որովհետեւքեզի
ըսի.սրանցիցավելիմեծբաներկտեսնես։
51Եվնաասացնրան.«Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասում
ձեզ.
ԳԼՈՒԽ2
1ԵրրորդօրըԳալիլեայիԿանայումամուսնություն
եղավ.եւայնտեղէրմայրըՅիսուսի:
2ԵվՀիսուսըևնրաաշակերտներըկանչվեցին
հարսանիքի:
3Եւերբգինիուզեցին,Յիսուսիմայրնասացնրան.
4Յիսուսըսաւանոր.իմժամըդեռչիեկել։
5Նրամայրըծառաներինասաց.
6Այնտեղդրվածէինվեցքարեամաններ՝ըստ
հրեաներիմաքրմանկարգի,որոնցիցյուրաքանչյուրը
երկուկամերեքեղևնիէր։
60

63. ՀովհաննեսիԱվետարան
7Յիսուսըսաւանոնց.Եվնրանքլցրեցինդրանքմինչև
ծայրը։
8Եւնանրանցասաց.Եվնրանքդաբացեցին:
9Երբխնջույքիպետըճաշակեցգինիդարձածջուրըև
չգիտեր,թեորտեղիցէայն,բայցծառաները,որոնք
ջուրհանեցին,գիտեին.
10Եվնրանասաց.ևերբմարդիկլավենխմում,ապա
ավելիվատնէ,բայցդուլավգինինպահեցիրմինչև
հիմա։
11ՀրաշքներիայսսկիզբըՀիսուսնարեցԳալիլեայի
Կանայումևցույցտվեցիրփառքը.ևնրա
աշակերտներըհավատացիննրան:
12ԴրանիցհետոնաիջավԿափառնայում՝ինքնուիր
մայրը,իրեղբայրներնուաշակերտները,ևնրանքշատ
օրերչմնացինայնտեղ։
13ԵվհրեաներիԶատիկըմոտէր,ևՀիսուսը
բարձրացավԵրուսաղեմ,
14Եւտաճարումգտանարջառներ,ոչխարներու
աղաւնիներծախողներին,լումայափոխներին՝նստած.
15Եվերբնախարազանշինեցփոքրպարաններից,
բոլորինդուրսհանեցտաճարից,ոչխարներինու
եզներին.Փոփոխողներիփողերըթափեցու
սեղաններըտապալեց.
16Աղավնիվաճառողներինասաց.ԻմՀորտունը
առևտրիտունմի՛դարձրեք։
17Եվնրաաշակերտներըհիշեցին,որգրվածէր.«Քո
տաննախանձախնդրությունըկերավինձ»:
18ԱյնժամանակՀրեաներըպատասխանեցիննրանու
ասացին.
19Յիսուսպատասխանեցեւասացնրանց.
20ԱյնատենՀրեաներըըսին.«Քառասունվեցտարի
այստաճարըկառուցուեցաւ.
21Բայցնախոսումէրիրմարմնիտաճարիմասին.
22Ուստիերբնամեռելներիցհարությունառավ,նրա
աշակերտներըհիշեցին,որնաայսասելէրիրենց.և
նրանքհավատացինԳրքինևայնխոսքին,որասելէր
Հիսուսը:
23ԵրբնաԵրուսաղեմումէրՊասեքիօրը,շատերը
հավատացիննրաանվանը,երբտեսաննրա
կատարածհրաշքները:
24ԲայցՅիսուսինքզինքչհանձնուեցանոնց,
որովհետեւգիտէրբոլորմարդիկը.
25Եվկարիքչուներ,որորևէմեկըվկայերմարդու
մասին,քանիորնագիտեր,թեինչկամարդումեջ:
ԳԼՈՒԽ3
1Փարիսեցիներիցմիմարդկար՝Նիկոդեմոսանունով,
հրեաներիիշխան.
2ՆագիշերովեկավՀիսուսիմոտևասացնրան.
3Հիսուսըպատասխանեցևասացնրան.
4Նիկոդեմոսնասացնրան.կարո՞ղէնաերկրորդ
անգամմտնելիրմորարգանդըևծնվել:
5Հիսուսըպատասխանեց.
6Մարմնիցծնվածըմարմինէ.ևՀոգուցծնվածըհոգի
է:
7Մի՛զարմացիր,որեսասացիքեզ,դուքպետքէ
նորիցծնվեք:
8Քամինփչումէայնտեղ,ուրուզումէ,ևդուլսումես
նրաձայնը,բայցչեսկարողասել,թեորտեղիցէայն
գալիսևուրէգնում.
9Նիկոդեմոսըպատասխանեցևասացնրան.
10Հիսուսըպատասխանեցևասացնրան.
11Ճշմարիտ,ճշմարիտասումեմքեզ.ևդուքչեք
ընդունումմերվկայությունը:
12Եթեեսձեզերկրայինբաներասացի,բայցդուքչեք
հավատում,ինչպե՞սկհավատաք,եթեասեմձեզ
երկնայինբաներիմասին։
13Եվոչոքերկինքչիբարձրացել,եթեոչնա,ովիջավ
երկնքից,այսինքն՝մարդուՈրդին,որերկնքումէ։
14ԵվինչպեսՄովսեսըբարձրացրեցօձին
անապատում,այնպեսէլմարդուՈրդինպետքէ
բարձրացվի.
15Որպեսզիամենոք,ովհավատումէնրան,չկորչի,
այլունենահավիտենականկյանք:
16ՈրովհետեւԱստուածայնքանսիրեցաշխարհը,որ
իրմիածինՈրդունտուաւ,որպէսզիովորհաւատայ
նրան,չկորչի,այլունենայյաւիտենականկեանքը։
17ՈրովհետևԱստվածիրՈրդունչուղարկեցաշխարհ՝
դատապարտելուաշխարհը.այլորաշխարհընրա
միջոցովփրկվի:
18Ովհավատումէնրան,չիդատապարտվում,իսկով
չիհավատում,արդենդատապարտվածէ,քանիորչի
հավատացելԱստծոմիածինՈրդուանվանը:
19Եվսաէդատապարտությունը,որլույսըեկավ
աշխարհ,ևմարդիկսիրեցինխավարը,քանլույսը,
քանիորիրենցգործերըչարէին։
20Որովհետևամենովորչարիքէգործում,ատումէ
լույսըևչիգալիսդեպիլույսը,որպեսզինրագործերը
չհանդիմանվեն։
21Բայցնա,ովճշմարտությունէանում,գալիսէդեպի
լույսը,որպեսզինրագործերըհայտնվեն,որդրանք
արվածենԱստծոկողմից:
22ՍրանիցհետոՀիսուսնուիրաշակերտներըեկան
Հրեաստանիերկիրը.ևայնտեղմնացնրանցհետև
մկրտեց:
23ԵւՅովհաննէսնէլէրմկրտումԵենոնում,Սալիմի
մօտ,որովհետեւայնտեղշատջուրկար.
24ՈրովհետեւՅովհաննէսըտակաւինբանտըչգցուած
էր։
25ԱյնժամանակՅովհաննէսիաշակերտներիցոմանց
եւհրեաներիմիջեւմաքրագործուելումասինհարց
ծագեց։
26ԵվնրանքեկանՀովհաննեսիմոտևասացիննրան.
27Յովհաննէսըպատասխանեցեւասաց.
28Դո՛ւքդուքինծիկըվկայէքթէըսիթէեսՔրիստոսը
չեմ,հապաղրկուածեմանորառջեւէն։
29Նա,ովհարսնունի,փեսանէ,բայցփեսայիընկերը,
որըկանգնածէևլսումէնրան,շատէուրախանում
փեսայիձայնիհամար.
30Նապետքէշատանա,իսկես՝պակասեմ։
31Նա,ովգալիսէվերևից,բոլորիցվերէ,ովերկրիցէ,
երկրավորէևխոսումէերկրիմասին.
32Եւինչորտեսաւուլսեց,վկայումէ.ևոչոքչի
ընդունումնրավկայությունը:
33Նա,ովընդունեցնրավկայությունը,իրկնիքըդրեց,
որԱստվածճշմարիտէ:
34Որովհետևնա,ումԱստվածուղարկելէ,խոսումէ
Աստծոխոսքերը,քանիորԱստվածՀոգինչափովչի
տալիսնրան:
35ՀայրըսիրումէՈրդուն,ևամենինչտվելէնրա
ձեռքը։
36Որդունհաւատացողըյաւիտենականկեանքունի.
բայցԱստծոբարկությունըմնումէնրավրա:
61

64. ՀովհաննեսիԱվետարան
ԳԼՈՒԽ4
1ՈւստիերբՏէրըիմացաւ,թէՓարիսեցիներըինչպէս
լսեցին,որՅիսուսՅովհաննէսիցաւելիաշակերտներ
ստեղծեցումկրտեց,
2(ԹեևՀիսուսնինքըչմկրտեց,այլ՝իրաշակերտները),
3ՆաթողեցՀրեաստանըևնորիցգնացԳալիլեա։
4ԵվնապետքէանցնիՍամարիայիմիջով։
5ԱյնուհետևնաեկավՍամարիայիմիքաղաք,որը
կոչվումէՍյուքար,այնհողամասիմոտ,որըՀակոբը
տվեցիրորդիՀովսեփին։
6ԱյնտեղէրՀակոբիջրհորը։ՈւրեմնՅիսուսիր
ճամբորդութենէնյոգնած՝նստեցաղբիւրինվրայ.
7Սամարիայիցմիկինեկավջուրհանելու.Հիսուսն
ասացնրան.
8(որովհետևնրաաշակերտներըգնացելէինքաղաք՝
միսգնելու):
9Այնժամանակսամարացիկինընրանասաց.
որովհետևհրեաներըսամարացիներիհետգործ
չունեն։
10Յիսուսպատասխանեցանոր.«Եթէգիտնաս
Աստուծոյպարգեւը,եւթէո՞վէանորկ՚ըսէքեզ.դու
կխնդրեիրնրանից,ևնաքեզկենդանիջուրկտա:
11Կինընրանասաց.
12Արդյո՞քդուավելիմեծես,քանմերհայրը՝Հակոբը,
որըմեզտվեցջրհորըևխմեցդրանիցինքը,իր
երեխաներըևանասունները։
13Հիսուսըպատասխանեցևասացնրան.
14Բայցովխմումէայնջրից,որըեսկտամնրան,
երբեքչիծարավի.բայցայնջուրը,որեսկտամնրան,
նրամեջջրիաղբյուրկլինի,որըբխումէ
հավիտենականկյանքիհամար:
15Կինընրանասաց.
16Հիսուսնասացնրան.
17Կինըպատասխանեց.«Եսամուսինչունեմ»։Յիսուս
ըսաւանոր.«Լաւըսիր.
18Որովհետևդուհինգամուսինունես.իսկնա,ում
դուհիմաունես,քոամուսինըչէ.
19Կինընրանասաց.
20Մերհայրերըերկրպագեցինայսլեռանվրա.ևդուք
ասումեք,որԵրուսաղեմումայնվայրնէ,որտեղ
մարդիկպետքէերկրպագեն:
21Հիսուսնասացնրան.
22Դուքպաշտումեք,չգիտեքինչին,մենքգիտենք,թե
ինչենքերկրպագում,քանիորփրկությունը
հրեաներիցէ։
23Բայցժամըգալիսէ,ևհիմաեկելէ,երբճշմարիտ
երկրպագուները հոգով և ճշմարտությամբ
կերկրպագենՀորը,քանիորՀայրնայնպիսինէ
փնտրում,որիրեներկրպագեն։
24ԱստվածՀոգիէ,ևնրանք,ովքերերկրպագումեն
նրան,պետքէերկրպագեննրանհոգովև
ճշմարտությամբ:
25Կինընրանասաց.«Գիտեմ,որգալիսէՄեսիան,
որըկոչվումէՔրիստոս.
26Յիսուսըսաւանոր.«Քեզհետխօսողըեսեմ»։
27Այդժամանակնրաաշակերտներըեկանև
զարմացան,որնախոսումէրկնոջհետ,բայցոչոք
չասաց.«Ի՞նչեսուզում»:կամ«Ինչո՞ւեսխօսումնրա
հետ»:
28Այնժամանակկինըթողեցիրջրամանը,գնաց
քաղաքևասացտղամարդկանց.
29Եկե՛ք,տեսե՛քմիմարդու,որնինձասացայնամենը,
ինչերբևէարելեմ.սաչէ՞Քրիստոսը։
30Այնժամանակնրանքդուրսեկանքաղաքիցևեկան
նրամոտ։
31Այդընթացքումաշակերտներըաղոթումէիննրան
ուասում.
32Բայցնաասացնրանց.«Եսուտելումիսունեմ,որը
դուքչգիտեք»:
33Ուստիաշակերտներնիրարասացին.
34Հիսուսնասացնրանց.
35Չե՞քասում,որդեռչորսամիսկա,ևհետոհունձը
կգա։ահա,եսասումեմձեզ.Բարձրացրեքձերաչքերը
ևնայեքդաշտերին.քանիորնրանքսպիտակելեն
արդենհունձքիհամար:
36Եվհնձողըվարձէստանումևպտուղէհավաքում
հավիտենականկյանքիհամար,որպեսզիև՛
սերմանողը,և՛հնձողըմիասինուրախանան։
37Եվահաայնխոսքըճշմարիտէ.
38Եսուղարկեցիձեզհնձելուայն,ինչիհամարդուք
աշխատանքչտաք.ուրիշմարդիկաշխատեցին,ևդուք
մտաքնրանցաշխատանքիմեջ:
39Այդքաղաքիսամարացիներիցշատերը
հավատացիննրանկնոջխոսքիհամար,որըվկայում
էր.«Նաասացինձայնամենը,ինչեսարելեմ»:
40Երբսամարացիներըեկաննրամոտ,աղաչեցին
նրան,որմնաիրենցհետ,ևնաայնտեղմնացերկու
օր։
41Եւշատերըհաւատացինիրիսկխօսքիհամար.
42Եվասացկնոջը.
43Երկուօրանցնամեկնեցայնտեղիցևգնաց
Գալիլեա:
44ՈրովհետեւՅիսուսինքըվկայեց,թէմարգարէն
պատիւչունիիրերկրում։
45ԵրբնաԳալիլեաեկավ,գալիլիացիներնընդունեցին
նրան՝տեսնելովայնամենը,ինչնաարեց
Երուսաղեմումտոնիժամանակ,քանիորնրանքէլէին
գնացելտոնին։
46ՅիսուսդարձեալեկաւԳալիլեայիԿանա,ուրջուրը
գինիդարձուց։Միազնվականմարդկար,որիորդին
Կափառնայումումհիվանդէր։
47Երբնալսեց,որՀիսուսըՀրեաստանիցԳալիլեաէ
եկել,գնացնրամոտևաղաչեցնրան,որիջնիևբժշկի
իրորդուն,քանիորնամահվանմոտէր։
48ԱյնատենՅիսուսըսաւանոր.«Եթէնշաններու
սքանչելիքներչտեսնէք,պիտիչհաւատաք»:
49Ազնվականընրանասաց.
50Յիսուսըսաւանոր.քոորդինկենդանիէ։Եվայդ
մարդըհավատացայնխոսքին,որՀիսուսնասելէր
իրեն,ևնագնաց։
51Եվերբնաիջնումէր,նրածառաներըհանդիպեցին
նրանևասացիննրան.«Որդիդկենդանիէ»։
52Այնուհետևնանրանցիցհարցրեց,թեորժամնէ
սկսելշտկվել։Նրանքասացիննրան.
,որայնժամնէ,երբՅիսուսնրանասաց.«Քոորդին
կենդանիէ»:
54Սադարձյալերկրորդհրաշքնէ,որարեցՀիսուսը,
երբՀրեաստանիցԳալիլեաեկավ։
ԳԼՈՒԽ5
1Սրանիցհետոհրեաներիտոնեղավ.ևՀիսուսը
բարձրացավԵրուսաղեմ:
62

65. ՀովհաննեսիԱվետարան
2ԱյժմԵրուսաղեմումոչխարներիշուկայիմոտմի
ավազանկա,որըեբրայերենԲեթեզդաէկոչվում,և
ունիհինգգավիթ։
3Սրանցմէջպառկածէրանզօրմարդկանցմեծ
բազմութիւն,կոյրեր,կանգառներ,թառամածներ,
որոնքսպասումէինջրիշարժմանը։
4Որովհետեւհրեշտակըորոշժամանակիջնումէր
ավազանը,եւջուրըխռովումէր.
5Այնտեղմիմարդկար,որըերեսունութտարի
տկարությունուներ։
6ԵրբՅիսուստեսաւզինքպառկած,եւգիտցաւթէ
արդէներկարժամանակէ՝այդպարագային,ըսաւ
անոր.
7Անզօրմարդըպատասխանեցանոր.
8Հիսուսնասացնրան.
9Եվիսկույնմարդըառողջացավ,վերցրեցիր
անկողինըևքայլեց,ևնույնօրըշաբաթէր։
10ՈւստիՀրեաներըբժշկուածինըսին.
11Նապատասխանեցնրանց.«Նա,ովինձբժշկեց,նա
ասացինձ.
12Այնժամանակնրանհարցրին.«Ո՞րնէայնմարդը,
որասացքեզ.
13Եւնա,ովբժշկուեց,չհասկացաւ,թէովէր,
որովհետեւՅիսուսհեռացելէր,քանիորայնտեղ
բազմութիւնէր։
14ԱյնուհետևՀիսուսըգտավնրանտաճարումև
ասացնրան.«Ահադուառողջացար.
15Մարդըգնացևհրեաներինասաց,որՀիսուսնէ,որ
բժշկեցիրեն։
16ԵվդրահամարՀրեաներըհալածումէինՀիսուսին
ևուզումէինսպանելնրան,քանիորնաայսբաներն
արելէրշաբաթօրը։
17ԲայցՀիսուսըպատասխանեցնրանց.
18Ուստիհրեաներնավելիշատէինուզումսպանել
նրան,որովհետևնաոչմիայնխախտեցշաբաթօրը,
այլնաևասաց,որԱստվածիրՀայրնէ՝իրեն
հավասարեցնելովԱստծուն։
19ԱյնժամանակՀիսուսըպատասխանեցևասաց
նրանց.
20ՈրովհետևՀայրըսիրումէՈրդունևցույցէտալիս
նրանայնամենը,ինչինքնէանում.
21ՈրովհետեւինչպէսՀայրըյարութիւնկուտայ
մեռելներըեւկենդանացնումզանոնք.այդպեսէլ
Որդինկենդանացնումէումկամենա:
22ՈրովհետևՀայրըոչոքիչիդատում,այլամբողջ
դատաստանըհանձնելէՈրդուն.
23ՈրպեսզիբոլորմարդիկպատվենՈրդուն,ինչպես
որպատվումենՀորը:Նա,ովչիպատվումՈրդուն,չի
պատվումՀորը,ովուղարկեցնրան:
24Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,ովլսումէիմ
խոսքըևհավատումէնրան,ովինձուղարկեց,
հավիտենականկյանքունիևչիդատապարտվի.բայց
մահիցկյանքէանցնում:
25Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ.
26ՈրովհետեւինչպէսՀայրնիրմէջկեանքունի.
այսպէսէլտուեցՈրդուն,որիրմէջկեանքունենայ.
27Եվնրանիշխանությունտվեցդատաստանանելու,
քանիորնամարդուՈրդինէ։
28Սրավրամիզարմացեք,քանիորգալիսէժամը,երբ
բոլորնրանք,ովքերգերեզմաններումեն,կլսեննրա
ձայնը.
29Եվդուրսկգա.նրանք,որբարիքենգործել՝կյանքի
հարությանհամար.իսկանոնքորչարիքգործեցին՝
յանդիմանութեանյարութեանհամար։
30Եսինքսինձանիցոչինչչեմկարողանել.ինչպես
լսումեմ՝դատումեմ,ևիմդատաստաննարդարէ.
որովհետեւեսիմկամքըչեմորոնում,այլինձ
ուղարկածՀօրկամքը:
31Եթէեսինքսվկայեմ,իմվկայութիւնըճշմարիտչէ.
32Մեկուրիշնէլկա,որվկայումէիմմասին.ևես
գիտեմ,որայնվկայությունը,որնավկայումէիմ
մասին,ճշմարիտէ:
33ԴուքուղարկեցիքՀովհաննեսիմոտ,ևնավկայեց
ճշմարտությանմասին:
34Բայցեսմարդուցվկայությունչեմընդունում,այլ
այսբաներնեմասում,որպեսզիդուքփրկվեք։
35Նաայրողուշողացողլույսէր,ևդուքկամեցաքմի
ժամանակուրախանալնրալույսով։
36ԲայցեսՅովհաննէսիվկայութենէնաւելիմեծ
վկայութիւնունիմ.որովհետեւայնգործերը,որոնք
Հայրըտուաւինծի,որաւարտեմ,նոյնգործերըորես
կ՚ընեմ,կըվկայենիմմասին,թէՀայրըղրկեցզիս։
37ԵվՀայրնինքը,որուղարկեցինձ,վկայեցիմմասին:
Դուքոչմիանգամչեքլսելնրաձայնը,ոչէլտեսելեք
նրակերպարանքը:
38Եվդուքչունեքնրախոսքըձերմեջմնալու.
39Քննեքսուրբգրությունները.քանիորդուքկարծում
եք,որնրանցմեջունեքհավիտենականկյանք,և
նրանքեն,որվկայումենիմմասին:
40Եվդուքչեքգաինձմոտ,որպեսզիկյանքունենաք:
41Եսպատիվչեմստանումմարդկանցից.
42Բայցեսճանաչումեմձեզ,որԱստծոսերըչունեք
ձերմեջ:
43ԵսեկելեմիմՀորանունով,ևդուքինձչեք
ընդունում.եթեուրիշըգաիրանունով,դուքնրան
կընդունեք:
44Ինչպէ՞սկրնաքհաւատալ,որպատիւկըստանաք
իրարմէ,եւչէքփնտռերայնպատիւը,որմիայն
Աստուծմէկըգայ:
45Մի՛կարծէք,թէեսձեզՀօրըամբաստանելուեմ.կայ
ձեզմեղադրողը՝Մովսէսը,որինդուքապաւինումէք։
46ՈրովհետեւեթէՄովսէսինհաւատայիք,ինծիպիտի
հաւատայիք,որովհետեւանգրեցիմմասին։
47Բայցեթեդուքչեքհավատումնրագրածներին,
ինչպե՞սկհավատաքիմխոսքերին:
ԳԼՈՒԽ6
1ՍրանիցհետոՀիսուսնանցավԳալիլեայիծովիայն
կողմը,որըՏիբերիայիծովնէ։
2Եվմեծբազմությունհետևեցնրան,որովհետև
նրանքտեսաննրահրաշքները,որոնքնաանումէր
հիվանդներիվրա:
3Յիսուսբարձրացաւլեռը,ուայնտեղնստեցիր
աշակերտներիհետ։
4ԵւմօտէրԶատիկը՝հրեաներիտօնը։
որմեծբազմութիւնմըկուգարիրեն,ըսաւՓիլիպպոսի.
6Եվսաասացնրանփորձելուհամար,քանիորինքնէլ
գիտեր,թեինչէանելու։
7Փիլիպպոսընրանպատասխանեց.
8Նրաաշակերտներիցմեկը՝Անդրեասը՝Սիմոն
Պետրոսիեղբայրը,ասացնրան.
63

66. ՀովհաննեսիԱվետարան
9Այստեղմիպատանիկա,որնունիհինգգարուհացև
երկուփոքրձուկ.
10Յիսուսըսաւ.Այժմտեղումշատխոտկար։Ուստի
մարդիկնստեցին՝թվովմոտհինգհազար։
11Յիսուսառաւհացերը.Եւերբշնորհակալեղաւ,
բաժանեցաշակերտներին,իսկաշակերտները՝
նստածներին.ևձկներիհամար՝այնքան,որքան
կամենային։
12Երբնրանքկշտացան,նաասացիրաշակերտներին.
13Ուստինրանքհավաքեցիննրանցևտասներկու
զամբյուղլցրեցինհինգգարուհացիկտորներով,որոնք
մնացելէինկերածներին։
14Այնժամանակայդմարդիկ,երբտեսանՀիսուսի
արածհրաշքը,ասացին.
15ԵրբՅիսուսիմացաւ,որպիտիգանուբռնութեամբ
բռնենզինք՝թագաւորդարձնելուհամար,դարձեալ
լեռըգնաց՝մենակ։
16Եվերբերեկոեղավ,նրաաշակերտներնիջանծովը,
17Նաւմըմէջմտաւուծովունվրայովանցաւդէպի
Կափառնայում։Իսկհիմամութէր,ևՀիսուսընրանց
մոտչէրեկել։
18Եվծովըբարձրացավուժեղքամուց,որըփչեց։
19Երբնրանքթիավարեցինմոտքսանհինգկամ
երեսունմղոն,տեսանՀիսուսին,որքայլումէրծովի
վրայովևմոտենումնավին,ևվախեցան։
20Բայցնանրանցասաց.միվախեցիր.
21Այնժամանակնրանքկամովինընդունեցիննրան
նավը.
22Հաջորդօրը,երբժողովուրդը,որկանգնածէրծովի
այնկողմում,տեսավ,որայնտեղայլնավչկար,բացի
նրանից,որիմեջմտելէինիրաշակերտները,ևոր
Հիսուսըոչթեիրաշակերտներիհետմտավնավը,այլ
իր.աշակերտներըմենակգնացին.
23(ԲայցՏիբերիայիցուրիշնաւակներեկանայնտեղը,
ուրհացէինուտում,երբՏէրըգոհութիւնյայտնեց.
24Երբժողովուրդըտեսաւ,որՅիսուսայնտեղչէ,ոչէլ
նրաաշակերտները,նրանքէլնաւնստեցինուեկան
Կափառնայում՝Յիսուսինփնտռելու։
25Երբնրանգտանծովիայնկողմում,ասացիննրան.
«Ռաբբի,ե՞րբեկարայստեղ»։
26Յիսուսպատասխանեցանոնցուըսաւ.
27Աշխատեքոչթեկորչողկերակուրիհամար,այլայն
կերակուրիհամար,որըմնայունէհավիտենական
կյանքիհամար,որըմարդուՈրդինկտաձեզ.
28Այնժամանակնրանքասացիննրան.«Ի՞նչանենք,
որկարողանանքկատարելԱստծոգործերը»:
29Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Սա՛էԱստուծոյ
գործը,որհաւատաքանոր՝որղրկեց»:
30Ուրեմնըսինանոր.ինչեսաշխատում
31Մերհայրերըմանանակերանանապատում.ինչպես
գրվածէ՝երկնքիցհացտվեցնրանց,որուտեն։
32ԱյնժամանակՅիսուսնրանցասաց.բայցիմՀայրը
ձեզտալիսէճշմարիտհացըերկնքից:
33ՈրովհետևԱստծոհացնէնա,ովիջնումէերկնքից
ևկյանքէտալիսաշխարհին:
34Այնժամանակնրանքասացիննրան.«Տէ՛ր,
յաւիտեանտուրմեզայսհացը»:
35Յիսուսըսաւանոնց.«Եսեմկենացհացը.ևով
հավատումէինձ,երբեքչիծարավի:
36Բայցեսասացիձեզ,որդուքէլինձտեսաք,բայցչեք
հավատում:
37Այնամենը,ինչՀայրըտալիսէինձ,կգաինձմոտ.և
նրան,ովգալիսէինձմոտ,եսբնավդուրսչեմհանի։
38Որովհետևեսիջաերկնքից՝ոչթեիմկամքը
կատարելու,այլինձուղարկողիկամքը։
39ԵվսաէինձուղարկածՀորկամքը.այնամենից,ինչ
նատվելէինձ,եսոչինչչկորցնեմ,այլվերջինօրըվեր
կենացնեմայն։
40Եվսաէինձուղարկողիկամքը,որամենոք,ով
տեսնումէՈրդունևհավատումէնրան,
հավիտենականկյանքունենա,ևեսնրանհարություն
կտամվերջինօրը։
41ԱյնժամանակՀրեաներըտրտնջումէիննրավրա,
որովհետևնաասումէր.«Եսեմերկնքիցիջածհացը»։
42Անոնքալըսին.«ՍաՅովսէփիորդինչէ՞Յիսուսը,
որիհօրնումօրըմենքճանաչումենք»:Ուրեմնինչպէ՞ս
կ՚ըսէ.«Եսիջայերկինքէն»:
43Յիսուսպատասխանեցանոնց.
44Ո՛չմէկըկրնայգալինծի,եթէՀայրը,որղրկեցզիս,
չիձգերզինք.
45Մարգարէներունմէջգրուածէ.«Եւբոլորը
Աստուծմէսորվածպիտիըլլան»։Ուրեմնամէնմարդ,
որլսածէեւսորվածէՀօրմէն,ինծիկըգայ:
46ՈչթէմէկըտեսելէՀօրը,բացինրանից,ովԱստծուց
է,նատեսելէՀորը:
47Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,ովհավատումէ
ինձ,հավիտենականկյանքունի:
48Եսեմայդկենացհացը.
49Ձերհայրերըանապատումմանանանկերանու
մեռան։
50Սաայնհացնէ,որիջնումէերկնքից,որպեսզի
մարդուտիդրանիցևչմեռնի։
51Եսեմկենդանիհացը,որիջելէերկնքից.եթեմեկը
այսհացիցուտի,հավիտյանկապրի,ևայնհացը,որես
կտամ,իմմարմիննէ,որըկտամաշխարհիկյանքի
համար։
52ՈւստիՀրեաներըկռվեցինիրարմեջևասում.
53ԱյնժամանակՅիսուսնրանցասաց.
54Ովուտումէիմմարմինըևխմումիմարյունը,
հավիտենականկյանքունի.ևեսնրանհարություն
կտամվերջինօրը։
55Որովհետեւիմմարմինըճշմարիտկերակուրէ,եւիմ
արիւնըիսկապէսխմիչքէ։
56Ովուտումէիմմարմինըևխմումիմարյունը,
բնակվումէիմմեջ,ևես՝նրամեջ։
57ԻնչպեսկենդանիՀայրնէուղարկելինձ,ևես
ապրումեմՀորմիջոցով.
58Սաայնհացնէ,որիջելէերկնքից.ոչթեինչպեսձեր
հայրերըկերանմանանաևմեռան.
59Այսբաներնասացնաժողովարանում,երբ
ուսուցանումէրԿափառնայումում:
60Ուստինրաաշակերտներիցշատերը,երբայսլսեցին,
ասացին.ովկարողէդալսել
61ԵրբՅիսուսինքնիրենգիտցաւ,որիր
աշակերտներըտրտնջումենդրահամար,ասաց
նրանց.
62Իսկի՞նչ,ևեթեդուքտեսնեքմարդուՈրդուն
բարձրանալըայնտեղ,որտեղնախկինումէր։
63Հոգինէ,որկենդանացնումէ.մարմինըոչմիօգուտ
չունի.այնխոսքերը,որեսասումեմձեզ,դրանքհոգի
են,ևդրանքկյանքեն:
64

67. ՀովհաննեսիԱվետարան
64Բայցձեզնիցկանոմանք,որչենհավատում.
ՈրովհետևՀիսուսըսկզբիցգիտեր,թեովքերեննրանք,
ովքերչէինհավատում,ևովպետքէմատնիիրեն:
65Եվնաասաց.
66Այդժամանակիցիվերնրաաշակերտներից
շատերըհետգնացինևայլևսչքայլեցիննրահետ։
67ԱյնատենՅիսուստասներկուքինըսաւ.
68ԱյնժամանակՍիմոնՊետրոսըպատասխանեց
նրան.«Տէ՛ր,ո՞ւմմօտգնանք»։դուունես
հավիտենականկյանքիխոսքերը:
69Եվմենքհավատումենքևհամոզվածենք,որդու
Քրիստոսնես՝կենդանիԱստծոՈրդին:
70Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Չէ՞որեսձեզ
ընտրեցիտասներկուսին,եւձեզմէմէկըսատանայէ»:
71ՆախոսեցՍիմոնիորդիՀուդայիԻսկարիովտացու
մասին,որովհետևնաէր,որպիտիմատնինրան,
լինելովտասներկուսիցմեկը։
ԳԼՈՒԽ7
1ԱսկէետքՅիսուսկըքալէրԳալիլեայիմէջ,
որովհետեւչէրուզերՀրէաստանովշրջել,որովհետեւ
Հրեաներըկըջանայինսպաննելզինք։
2Հրեաներիխորաններիտօնըմօտէր։
3Նրաեղբայրներընրանասացին.
4Որովհետևչկամեկը,ովինչ-որբանանիծածուկ,և
ինքնէուզում,որիրենբացահայտորենճանաչեն։Եթե
դուանումեսայսբաները,ցույցտուրքեզաշխարհին:
5Որովհետեւոչէլնրաեղբայրներըհավատացին
նրան։
6ԱյնժամանակՅիսուսնրանցասաց.
7Աշխարհըչիկարողձեզատել.բայցինձատումէ,
որովհետևեսվկայումեմդրամասին,որնրագործերը
չարեն:
8Գնացէ՛քայստօնին.եսդեռչեմբարձրանումայս
տօնին.որովհետեւիմժամանակըդեռչիլրացել։
9Երբայսխոսքերնասացնրանց,մնացԳալիլեայում:
10Բայցերբնրաեղբայրներըելան,նաէլգնացտոնի,
ոչթեբացահայտ,այլորպեսգաղտնի։
11ԱյնժամանակՀրեաներընրանփնտռեցինտօնի
ժամանակուասացին.
12Եւժողովրդիմէջշատտրտունջկարնրամասին.
ոմանքասումէին.բայցնախաբումէժողովրդին։
13Սակայնոչոքբացահայտորենչխոսեցնրամասին՝
հրեաներիվախից։
14ՏօնինկէսինՅիսուստաճարըբարձրացաւու
սորվեցուց։
15Հրեաներըզարմացանուասացին.
16Յիսուսպատասխանեցանոնցուըսաւ.
17Եթեորևէմեկըկամենումէկատարելիրկամքը,նա
կիմանաայդվարդապետությանմասին,թեարդյոքդա
Աստծուցէ,թեարդյոքեսխոսումեմինքսինձանից:
18Նա,ովխոսումէինքնիրենից,փնտրումէիր
փառքը,իսկովփնտրումէիրփառքը,որնուղարկեց
իրեն,նաճշմարիտէ,ևնրամեջանիրավությունչկա:
19Մի՞թեՄովսեսըձեզօրենքըչտվեց,ևձեզնիցոչոք
օրենքըչիպահում։Ինչո՞ւեսպատրաստվումսպանել
ինձ։
20Ժողովուրդըպատասխանեցուասաց.
21Յիսուսպատասխանեցեւասացնրանց.
22ՈւրեմնՄովսէսըձեզթլփատութիւնտուեց.(Ոչթէ
որՄովսէսէնէ,հապա՝հայրերէն),իսկդուքՇաբաթ
օրըմարդմըթլփատեցէք։
23Եթէմէկըշաբաթօրըթլփատուի,որպէսզիՄովսէսի
օրէնքըչխախտուի.դուքբարկացա՞ծէքինծիվրայ,
քանիորշաբաթօրըմարդմըամբողջացուցի։
24Միդատեքըստարտաքինի,այլդատեքարդար
դատաստանով։
25Երուսաղէմցիներէնոմանքալըսին.
26Բայցահա,նահամարձակորենէխոսում,ևնրանք
ոչինչչենասումնրան։Իսկապեսգիտե՞նարդյոք
կառավարիչները,որսահենցՔրիստոսնէ։
27Սակայնմենքգիտենք,թեորտեղիցէնա,բայցերբ
Քրիստոսըգա,ոչոքչիիմանա,թեորտեղիցէ։
28ԱյնժամանակՀիսուսըտաճարումաղաղակեց,երբ
ուսուցանումէր,ասելով.
29Բայցեսճանաչումեմնրան,որովհետևեսնրանից
եմ,ևնաուղարկեցինձ։
30Այնժամանակուզեցինբռնելնրան,բայցոչոքձեռք
չբերեցնրավրա,քանիորնրաժամըդեռչէրեկել։
31Ժողովրդիցշատերըհավատացիննրանևասացին.
32Փարիսեցիներըլսեցին,որժողովուրդընմանբաներ
էտրտնջումնրամասին.Փարիսեցիներնու
քահանայապետներըսպաներուղարկեցին՝բռնելու
նրան:
33ԱյնժամանակՅիսուսնրանցասաց.
34Ինձկփնտրեքևչեքգտնի,ևորտեղեսեմ,այնտեղ
չեքկարողգալ։
35ԱյնատենՀրեաներըիրարուըսին.արդյո՞քնա
կգնահեթանոսներիմեջցրվածներիմոտև
կսովորեցնի՞հեթանոսներին:
36Սաի՞նչէասում,որնաասաց.
37Տոնիվերջինօրը՝այդմեծօրը,Հիսուսըկանգնեցև
աղաղակեց՝ասելով.«Եթեորևէմեկըծարավէ,թող
գաինձմոտևխմի»:
38Նա,ովհավատումէինձ,ինչպեսսուրբգրություննէ
ասում,նրաորովայնիցկենդանիջրիգետերկբխեն:
39(ԲայցսաասացՀոգումասին,որընրան
հավատացողներըպետքէստանան,քանիորՍուրբ
Հոգինդեռտրվածչէր,քանիորՀիսուսըդեռ
փառավորվածչէր):
40Ժողովրդիցշատերը,երբլսեցինայսխօսքը,
ասացին.
41Ուրիշներնասումէին.«ՍաէՔրիստոսը»:Բայց
ոմանքասումէին.
42Չէ՞որԳիրքնասումէ.«ՔրիստոսըգալիսէԴավթի
սերնդիցևԲեթղեհեմքաղաքից,որտեղԴավիթնէր»։
43Եվնրապատճառովժողովրդիմեջպառակտում
եղավ։
44Եվնրանցիցոմանքուզումէինբռնելնրան.բայցոչ
ոքձեռքչդրեցնրավրա։
45Այնժամանակսպասավորներըեկան
քահանայապետներիևփարիսեցիներիմոտ.Նրանք
ասացիննրանց.«Ինչո՞ւնրանչբերեցիք»:
46Սպասավորներըպատասխանեցին.«Երբեքմարդ
այսմարդուպեսչիխոսել»։
47ԱյնժամանակՓարիսեցիներըպատասխանեցին
նրանց.
48ԻշխաններիցկամՓարիսեցիներիցորևէմեկը
հավատա՞ցնրան։
49Բայցայսժողովուրդը,որըչգիտիօրենքը,անիծված
է։
65

68. ՀովհաննեսիԱվետարան
50Նիկոդեմոսընրանցասաց.
51Արդյո՞քմերօրենքըդատումէորևէմեկին,քանի
դեռչիլսելնրանևչիմանալ,թեինչէնաանում:
52Նրանքպատասխանեցինուասացիննրան.«Դուէլ
Գալիլեայիցես.Փնտռեցէ՛քունայեցէ՛ք,որովհետեւ
Գալիլեայէնմարգարէչիելլեր։
53Եվամենմարդգնացիրտունը։
ԳԼՈՒԽ8
1ՀիսուսըգնացՁիթենյացլեռը.
2Եվվաղառավոտյաննանորիցմտավտաճար,և
ամբողջժողովուրդըմոտեցավնրան.ևնանստեցև
սովորեցրեցնրանց:
3ԴպիրներնուՓարիսեցիներըբերինանորշնութեան
մէջբռնուածկինմը.ևերբնրանդրեցինմեջտեղում,
4Նրանասացին.
5Մովսէսնօրէնքումմեզպատուիրեց,որայդպիսիները
քարկոծուեն,իսկդուի՞նչեսասում.
6Այսասացին՝փորձելովնրան,որմեղադրեննրան։
ԲայցՀիսուսըկռացավևմատովգրեցգետնին,
կարծեսթեչէրլսումնրանց:
7Երբնրանքշարունակեցիննրանհարցնել,նա
բարձրացավուասացնրանց.
8Եվդարձյալկռացավևգետնինգրեց.
9Եւնրանք,որլսեցին,իրենցխղճմտանքով
դատապարտուած՝մէկառմէկդուրսելան՝մեծից
սկսածմինչեւվերջինը.
10ԵրբՅիսուսոտքիելաւ,եւո՛չմէկըտեսաւ,բացիայդ
կնոջէն,ըսաւանոր.ոչոքքեզչդատապարտե՞ց։
11Նաասաց.«Ո՛չ,Տէ՛ր»։Յիսուսըսաւանոր.«Եսալ
քեզչեմդատապարտեր.
12ԱյնատենՅիսուսդարձեալխօսեցաւանոնց՝
ըսելով.
13Փարիսեցիներընրանասացին.քոգրառումըճիշտչէ:
14Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Թէպէտես
վկայումեմիմմասին,բայցիմվկայութիւնըճշմարիտէ.
բայցդուքչեքկարողասել,թեորտեղիցեմգալիսևուր
եմգնում:
15Դուքդատումեքըստմարմնի.Եսոչմիմարդուչեմ
դատում.
16Իսկեթէեսդատեմ,իմդատաստանսճշմարիտէ,
որովհետեւեսմիայնակչեմ,այլեսեւՀայրը,որինձ
ուղարկեց։
17Քոօրենքումէլգրվածէ,որերկումարդու
վկայությունըճշմարիտէ։
18Եսիմմասինվկայողնեմ,ևՀայրը,որինձ
ուղարկեց,վկայումէիմմասին։
19Այնժամանակնրանասացին.«Ո՞ւրէքոՀայրը»:
Յիսուսպատասխանեց.«Դուքո՛չզիսկըճանչնաք,ո՛չ
ալիմՀօրս.եթէզիսճանաչէիք,իմՀօրսալպիտի
ճանչնայիք»:
20Յիսուսայսխօսքերըխօսեցգանձանակինմէջ,երբ
կըսորվեցնէրտաճարինմէջ.քանիորնրաժամըդեռ
չէրեկել:
21ԱյնատենՅիսուսդարձեալըսաւանոնց.
22Այնժամանակհրեաներնասացին.քանիորասում
է՝ուրեսգնումեմ,դուքչեքկարողգալ։
23Նաասացնրանց.Եսվերևիցեմ.դուքայս
աշխարհիցեք.Եսայսաշխարհիցչեմ:
24Ուստիեսասացիձեզ,որդուքկմեռնեքձեր
մեղքերիմեջ.
25Այնժամանակնրանասացին.«Ո՞վեսդու»:Յիսուս
ըսաւանոնց.
26Շատբանունեմասելուևդատելուձերմասին,բայց
նա,ովինձուղարկեց,ճշմարիտէ.ևեսաշխարհին
ասումեմայն,ինչլսելեմնրանից:
27Նրանքչէինհասկանում,որնանրանցհետխոսում
էրՀորմասին:
28ԱյնժամանակՀիսուսնասացնրանց.բայցինչպէս
Հայրսսորվեցուցզիս,եսայսբաներըկըխօսիմ:
29Եւինձուղարկողըինձհետէ.Հայրըինձմիայնակ
չթողեց.որովհետեւեսմիշտանումեմայնբաները,որ
հաճելիեննրան:
30Երբնաայսխոսքերնէրասում,շատերը
հավատացիննրան։
31ԱյնատենՅիսուսըսաւիրենհաւատացող
Հրեաներուն.
32Եվդուքկիմանաքճշմարտությունը,և
ճշմարտությունըձեզկազատի։
33Նրանքպատասխանեցիննրան.
34Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Ճշմա՛րտապէս,
ճշմա՛րտապէսկըյայտարարեմձեզի.
35Ծառանյաւիտեանտանմէջչէ,բայցՈրդինկըմնայ
յաւիտեան։
36ՈւրեմնեթէՈրդինձեզազատի,իսկապէսազատ
պիտիլինէք։
37Եսգիտեմ,որդուքԱբրահամիսերունդնեք.բայց
դուքուզումեքսպանելինձ,քանիորիմխոսքըտեղ
չունիձերմեջ:
38Եսասումեմայն,ինչտեսելեմիմՀորմոտ,իսկ
դուքանումեքայն,ինչտեսելեքձերհորմոտ:
39Նրանքպատասխանեցինևասացիննրան.
«Աբրահամըմերհայրնէ»:Հիսուսնասացնրանց.
40Բայցհիմադուքուզումեքսպանելինձ՝միմարդու,
ովձեզասացճշմարտությունը,որըեսլսելեմԱստծուց.
սաչեղավԱբրահամը։
41Դուքձերհօրգործերնէքանում.Այնժամանակ
նրանքասացիննրան.«Մենքպոռնկությունիցչենք
ծնվել.մենքունենքմեկՀայր,նույնիսկԱստված:
42Յիսուսըսաւանոնց.«ԵթէԱստուածըլլարձեր
Հայրը,պիտիսիրէիքզիս.ոչեսինքսինձնիցեկա,այլ
նաուղարկեցինձ:
43Ինչո՞ւչեքհասկանումիմխոսքը.նույնիսկայն
պատճառով,որդուքչեքկարողլսելիմխոսքը:
44Դուքձերհօր՝սատանայէնէք,եւձերհօր
ցանկութիւններըպիտիկատարէք։Նաիսկզբանե
մարդասպանէր,ևչմնացճշմարտությանմեջ,քանիոր
նրամեջճշմարտությունչկա:Երբնասուտէխոսում,
ինքնիրենիցէխոսում,քանիորստախոսէևդրա
հայրը։
45Եվքանիորեսասումեմձեզճշմարտությունը,դուք
ինձչեքհավատում:
46Ձեզանիցո՞վէինձհամոզումմեղքիմեջ։Եվեթեես
ճշմարտություննեմասում,ինչո՞ւինձչեքհավատում:
47Նա,ովԱստծուցէ,լսումէԱստծոխոսքերը,ուստի
դուքչեքլսումդրանք,քանիորԱստծուցչեք:
48ԱյնատենՀրեաներըպատասխանեցինուըսին
անոր.
49Յիսուսպատասխանեց.«Եսդեւչունիմ.բայցես
պատվումեմիմՀորը,իսկդուքանարգումեքինձ:
50Եվեսչեմփնտրումիմփառքը.կամեկը,որ
փնտրումևդատումէ:
66

69. ՀովհաննեսիԱվետարան
51Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,եթեմեկըպահի
իմխոսքը,նաերբեքմահչիտեսնի:
52ԱյնժամանակՀրեաներընրանասացին.
Աբրահամըմեռավ,ևմարգարեները.ևդուասումես.
«Եթեմեկըպահիիմխոսքը,նաերբեքմահչիճաշակի»:
53Մի՞թեդուավելիմեծես,քանմերհայրը՝Աբրահամը,
որըմեռածէ։իսկմարգարէներըմեռածեն.
54Յիսուսպատասխանեց.«Եթէեսինձկըպատուեմ,
իմպատիւըոչինչէ.որիմասինդուքասումեք,թենաէ
ձերԱստվածը:
55Բայցդուքնրանչճանաչեցիք.բայցեսճանաչումեմ
նրան,ևեթեասեմ՝չեմճանաչումնրան,եսձեզնման
ստախոսկլինեմ,բայցեսճանաչումեմնրանևպահում
եմնրախոսքը։
56Ձերհայրը՝Աբրահամը,ուրախացավ՝տեսնելովիմ
օրը,ևնատեսավայնևուրախացավ։
57ԱյնժամանակՀրեաներընրանասացին.
58Յիսուսըսաւանոնց.«Ճշմա՛րտապէս,ճշմարիտկը
յայտարարեմձեզի.
59Այնժամանակքարերվերցրին,որգցեննրավրա,
բայցՀիսուսըթաքնվեցևդուրսեկավտաճարից՝
անցնելովնրանցմիջով,ևայդպեսանցավ:
ԳԼՈՒԽ9
1ԵվերբՀիսուսնանցնումէր,տեսավմիմարդու,որը
կույրէրիրծննդից:
2Նրաաշակերտներըհարցրիննրանուասացին.
3Յիսուսպատասխանեց.«Ո՛չայսմարդըմեղանչածէ,
ո՛չալանործնողները,հապաորպէսզիԱստուծոյ
գործերըյայտնուինանորմէջ»:
4Եսպիտիգործեմինձուղարկողիգործերը,քանիդեռ
ցերեկէ.գալիսէգիշերը,երբոչոքչիկարողաշխատել։
5Քանիդեռեսաշխարհումեմ,եսաշխարհիլույսնեմ։
6Այսասելովնաթքեցգետնին,թքիցկավշինեց,և
կույրիաչքերըկավովօծեց.
7Անորըսաւ.
8Հարևաններըևնրանք,ովքերնախկինումտեսելէին
նրան,որնակույրէ,ասացին.
9Ոմանքասումէին.«Սաէնա»,ոմանքասումէին.
10Ուստինրանասացին.«Ինչպե՞սբացվեցինքո
աչքերը»:
11Նապատասխանեցևասաց.«Միմարդ,որկոչվում
էՀիսուս,կավշինեց,օծեցիմաչքերըևասացինձ.
«ԳնաՍիլովամիավազանըևլվացվիր»։
12Այնժամանակնրանասացին.Նաասաց՝չգիտեմ։
13Փարիսեցիներիմոտբերեցիննրան,ովնախկինում
կույրէր։
14Շաբաթօրնէր,երբՅիսուսկաւըշինեցուիր
աչքերըբացաւ։
15Փարիսեցիներըդարձեալհարցուցինանոր,թէ
ինչպէ՞ստեսաւ։Նաասացնրանց.«Նակավդրեցիմ
աչքերին,ևեսլվացվեցիևտեսնումեմ»:
16Ուստիփարիսեցիներիցոմանքասացին.«Այս
մարդըԱստծուցչէ,քանիորշաբաթօրըչիպահում»:
Ուրիշներնասումէին.«Ինչպե՞սկարողէմեղավոր
մարդընմանհրաշքներգործել»:Եվնրանցմեջ
պառակտումկար.
17Դարձյալասումենկույրին.«Ի՞նչեսասումնրա
մասին,որնաբացեցքոաչքերը»։Նաասաց,որնա
մարգարեէ.
18ԲայցՀրեաներըչհաւատացինանորմասին,թէան
կոյրէրուտեսաւ,մինչեւորկանչեցինիր
տեսողութեանծնողները։
19Նրանքհարցրիննրանցուասացին.ինչպե՞սէնա
հիմատեսնում:
20Նրածնողներըպատասխանեցիննրանցուասացին.
21Բայցհիմաի՞նչէտեսնում,մենքչգիտենք.կամով
բացեցնրաաչքերը,մենքչգիտենք.Հարցրեքնրան,նա
ինքնիրենկխոսի:
22Այսխոսքերնասացիննրածնողները,քանիոր
վախենումէինհրեաներից,որովհետևհրեաներն
արդենհամաձայնելէին,որեթեորևէմեկը
խոստովանի,որինքըՔրիստոսնէ,դուրսհանվի
ժողովարանից։
23Ուստինրածնողներնասացին.հարցրունրան.
24Այնատենդարձեալկանչեցինկոյրըեւըսինանոր.
25Նապատասխանեցևասաց.
26Դարձեալըսինանոր.«Ի՞նչըրաւքեզի»։ինչպե՞ս
բացեցաչքերդ։
27Նապատասխանեցնրանց.դուքէլնրա
աշակերտներըկլինե՞ք։
28Այնժամանակհայհոյեցիննրանուասացին.բայց
մենքՄովսեսիաշակերտներնենք։
29Մենքգիտենք,որԱստվածխոսեցՄովսեսիհետ,
իսկայսմարդըչգիտենք,թեորտեղիցէնա։
30Մարդըպատասխանեցևասացնրանց.
31Այժմմենքգիտենք,որԱստվածչիլսում
մեղավորներին,բայցեթեմեկըԱստծուներկրպագողէ
ևկատարումէնրակամքը,նալսումէնրան:
32Աշխարհիսկզբիցիվերչլսվեց,որմարդբացածլինի
կույրծնվածիաչքերը։
33ԵթեայսմարդըԱստծուցչլիներ,ոչինչչէրկարող
անել։
34Նրանքպատասխանեցինևասացիննրան.Եվնրան
դուրսհանեցին։
35Յիսուսլսեցթէզինքդուրսհանեցին.ևերբգտավ
նրան,ասացնրան.
36Նապատասխանեցևասաց.«Ո՞վէնա,Տեր,որես
հավատամնրան։
37Յիսուսըսաւանոր.
38Եւնաասաց.Եվնաերկրպագեցնրան:
39Յիսուսըսաւ.ևորնրանք,ովքերտեսնումեն,
կուրանան:
40Նրահետեղողփարիսեցիներիցոմանքլսեցինայս
խոսքերըևասացիննրան.
41Յիսուսըսաւանոնց.«Եթէկոյրըլլայիք,մեղքչէիք
ունենայ.ուստիձերմեղքըմնումէ:
ԳԼՈՒԽ10
1Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,ովդռնովչի
մտնումոչխարներիփարախը,այլբարձրանումէայլ
ճանապարհով,նագողէևավազակ:
2Բայցդռնովներսմտնողըոչխարներիհովիւնէ։
3Նրանդռնապանըբացումէ.ևոչխարներըլսումեն
նրաձայնը,ևնականչումէիրոչխարներինանունովև
դուրսէհանումնրանց։
4Եվերբնադուրսէհանումիրոչխարներին,գնումէ
նրանցառջև,ևոչխարներըհետևումեննրան,քանի
որճանաչումեննրաձայնը։
5Եւօտարինչենհետեւի,այլկփախչեննրանից,
որովհետեւօտարներիձայնըչենճանաչում։
67

70. ՀովհաննեսիԱվետարան
6Յիսուսայսառակըխօսեցանոնց.
7ԱյնատենՅիսուսդարձեալըսաւանոնց.
8Ինձնիցառաջեկածբոլորըգողերուավազակներեն,
բայցոչխարներընրանցչլսեցին։
9Ե՛սեմդուռը.եթէմէկըներսմտնէ՝ինծմովպիտի
փրկուի,ներսուդուրսպիտիելլէուարօտավայրպիտի
գտնէ։
10Գողըչիգալիս,այլ՝գողանալու,սպանելուև
ոչնչացնելուհամար.
11Եսեմբարիհովիվը.բարիհովիվնիրկյանքըտալիս
էոչխարներիհամար։
12Բայցովվարձկանէ,ևոչհովիվը,ումոչխարները
չեն,տեսնումէ,որգայլըգալիսէ,թողնումէ
ոչխարներինուփախչում.
13Վարձակալըփախչումէ,քանիորվարձկանէ,և
ոչխարներիհամարհոգչիտանում։
14Եսբարիհովիվնեմ,ևճանաչումեմիմոչխարներին
ևճանաչումեմիմոչխարներին։
15ԻնչպէսՀայրըգիտէզիս,եսալկըճանչնամՀօրը.
16Եսունեմուրիշոչխարներ,որոնքայսփարախիցչեն.
նրանցէլպիտիբերեմ,ևնրանքկլսենիմձայնը.և
կլինիմեկհոտևմեկհովիվ:
17ԴրահամարիմՀայրըսիրումէինձ,որովհետևես
իմանձըտալիսեմ,որնորիցվերցնեմայն։
18Ոչոքդաինձնիցչիվերցնում,այլեսինքսեմդա
տալիս։Եսիշխանությունունեմդնելուայն,ևուժ
ունեմնորիցվերցնելուայն:Այսպատվիրանըես
ստացելեմիմՀորից:
19Ուստիհրեաներիմէջդարձեալպառակտումեղաւ
այսխօսքերիհամար.
20Նրանցիցշատերնասումէին.ինչո՞ւեքլսումնրան:
21Ուրիշներնասումէին.«Սրանքդևունեցողի
խոսքերըչեն»:Կարո՞ղէսատանանբացելկույրերի
աչքերը:
22Երուսաղէմումձմեռէր։
23ԵվՀիսուսըքայլումէրտաճարում՝Սողոմոնի
գավթում։
24ԱյնատենՀրեաներըշրջապատեցինանորուըսին
անոր.ԵթեդուեսՔրիստոսը,ասամեզպարզ.
25Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Եսձեզըսի,բայց
դուքչհաւատացիք.այնգործերը,որեսկ՚ընեմիմՀօրս
անունով,կըվկայենիմմասին»:
26Բայցդուքչեքհավատում,որովհետևիմ
ոչխարներիցչեք,ինչպեսասացիձեզ:
27Իմոչխարներըլսումենիմձայնը,ևեսճանաչումեմ
նրանց,ևնրանքհետևումենինձ.
28Եվեսնրանցհավիտենականկյանքեմտալիս.և
նրանքերբեքչենկորչի,ևոչոքնրանցչիպոկիիմ
ձեռքից:
29ԻմՀայրը,որինձտվեցնրանց,բոլորիցմեծէ.ևոչ
ոքչիկարողնրանցհանելիմՀորձեռքից:
30ԵսևիմՀայրըմեկենք.
31Այնժամանակհրեաներընորիցքարերվերցրին
նրանքարկոծելուհամար։
32Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Շատբարիգործեր
ցոյցտուիձեզիմՀօրմէս.Այդգործերիցո՞րմեկի
համարեքինձքարկոծում:
33Հրեաներըպատասխանեցինանոր՝ըսելով.բայց
հայհոյանքիհամար.ևորովհետևդու,որմարդես,քեզ
Աստվածեսդարձնում:
34Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Ձերօրէնքինմէջ
գրուածչէ՞,թէեսըսի.«Դուքաստուածներէք»։
35Եթէանզանոնքկոչեցաստուածներ,որոնց
Աստուծոյխօսքըեղաւ,եւԳիրքըխախտելիչէ.
36Նրամասին,որինՀայրըսրբացրելևաշխարհ
ուղարկելէ,ասեք՝հայհոյումեք.որովհետևասացի,թե
եսԱստծոՈրդինեմ.
37ԵթեեսչեմանումիմՀորգործերը,միհավատացեք
ինձ.
38Իսկեթէանեմ,թէպէտինձչհաւատաք,գործերին
հաւատացէք,որպէսզիիմանաքուհաւատաք,թէ
Հայրնիմմէջէ,իսկես՝նրամէջ:
39Ուստինրանքնորիցուզեցինբռնելնրան,բայցնա
փախավնրանցձեռքից,
40ԵւդարձեալգնացՅորդանանիայնկողմը,այն
տեղը,ուրՅովհաննէսըսկզբումմկրտեց.ևնա
բնակվեցայնտեղ:
41Շատերըդիմեցիննրանուասացին.«Յովհաննէս
հրաշքչգործեց.
42Եվայնտեղշատերըհավատացիննրան:
ԳԼՈՒԽ11
1Միմարդհիվանդէր՝Ղազարոսանունով,
Բեթանիայից՝Մարիամիևնրաքրոջ՝Մարթայի
քաղաքից։
2(ԱյնՄարիամնէր,որօծեցՏիրոջըիւղովևսրբեց
նրաոտքերըիրմազերով,որիեղբայրը՝Ղազարոսը
հիւանդէր):
3Ուստինրաքույրերըմարդուղարկեցիննրամոտ՝
ասելով.
4ԵրբՅիսուսլսեցայդ,ասաց.
5ՅիսուսկըսիրէրՄարթային,անորքրոջըեւ
Ղազարոսին։
6Ուստիերբլսեց,որհիւանդէ,դեռերկուօրմնացայն
տեղում,ուրինքնէր։
7Դրանիցհետոնաասացիրաշակերտներին.«Եկեք
նորիցգնանքՀրեաստան»:
8Նրաաշակերտներընրանասացին.ևնորիցայնտեղ
կգնա՞ս։
9Յիսուսպատասխանեց.«Մի՞թէօրըտասներկու
ժամչկայ.Եթեմեկըքայլումէցերեկը,չիսայթաքում,
որովհետևտեսնումէայսաշխարհիլույսը:
10Բայցեթեմարդքայլումէգիշերը,նասայթաքումէ,
քանիորնրամեջլույսչկա։
11Այսբաներնասացնա,ևդրանիցհետոնրանց
ասաց.բայցեսգնումեմ,որնրանքնիցարթնացնեմ։
12Այնժամանակնրաաշակերտներնասացին.
13ԲայցՅիսուսխօսեցաւանորմահուանմասին,բայց
անոնքկարծեցինթէխօսեցաւքնովհանգստանալու
մասին։
14ԱյնատենՅիսուսըսաւանոնց.«Ղազարոսմեռաւ»:
15Եվեսուրախեմձեզհամար,որայնտեղչէի,
որպեսզիդուքհավատաք.այնուամենայնիվ,եկեք
գնանքնրամոտ:
16ԱյնժամանակԹովմասը,որկոչվումէԴիդիմուս,
ասացիրաշակերտակիցներին.
17ԵրբՅիսուսեկաւ,տեսաւ,որարդէնչորսօր
գերեզմանինմէջպառկածէ։
18ԲեթանիանմոտէրԵրուսաղեմին,մոտտասնհինգ
մղոնհեռավորությանվրա։
19ՀրեաներիցշատերըեկանՄարթայիևՄարիամի
մոտ՝մխիթարելունրանցիրենցեղբորհամար:
68

71. ՀովհաննեսիԱվետարան
20ԱյնժամանակՄարթան,երբլսեց,որՀիսուսը
գալիսէ,գնացևդիմավորեցնրան,իսկՄարիամը
նստածէրտանը։
21ԱյնժամանակՄարթանասացՀիսուսին.
22Բայցեսգիտեմ,որհիմաէլինչորԱստծուցխնդրես,
Աստվածկտաքեզ։
23Հիսուսնասացնրան.
24Մարթաննրանասաց.
25Հիսուսնասացնրան.
26Եվովորապրումէևհավատումէինձ,երբեքչի
մեռնի:Հավատու՞մեսսրան։
27Նաասացնրան.«Այո,Տե՛ր,եսհավատումեմ,որ
դուՔրիստոսնես՝ԱստծոՈրդին,որպիտիաշխարհ
գաս»:
28Երբնաայսասաց,գնացևծածուկկանչեցիր
քրոջը՝Մարիամին,ասելով.
29Հենցորնալսեց,արագվերկացավևեկավնրա
մոտ։
30ԵւՅիսուսդեռքաղաքըչէրեկել,այլայնտեղէր,ուր
Մարթաննրանդիմաւորեց։
31ԱյնժամանակՀրեաները,որնրահետէինտանըև
մխիթարումէիննրան,երբտեսանՄարիամին,որնա
շտապվերկացավևդուրսեկավ,գնացիննրահետևից
ևասացին.
32Այնժամանակ,երբՄարիամըեկավայնտեղ,որտեղ
Հիսուսնէր,ևտեսավնրան,ընկավնրաոտքերիմոտև
ասացնրան.
33ԵրբՅիսուստեսաւ,որնալացէլինում,ևնրահետ
եկածհրեաներնէլլացենլինում,հոգովհառաչեցև
խռովվեց.
34Եւասաց.«Ո՞ւրդրեցիքնրան»:Նրանքասացին
նրան.
35Յիսուսլացեղաւ.
36ԱյնժամանակՀրեաներնասացին.
37Անոնցմէոմանքալկ՚ըսէին.
38ՈւստիՅիսուսդարձեալիրմէջհառաչելով՝եկաւ
գերեզման։Դամիքարայրէր,որիվրամիքարէր
դրված։
39Յիսուսըսաւ.Մահացածիքույրը՝Մարթան,նրան
ասաց.
40Հիսուսնասացնրան.
41Այնուհետևքարըտարանայնտեղից,որտեղդրված
էինմեռելները։Յիսուսիրաչքերըբարձրացրեցու
ասաց.
42Եվեսգիտեի,որդումիշտլսումեսինձ,բայցայն
ժողովրդիհամար,որըկանգնածէ,ասացի,որնրանք
հավատան,որդուուղարկեցիրինձ:
43Եվերբնաայսասաց,բարձրձայնովաղաղակեց.
«Ղազարո՛ս,դուրսարի՛»։
44Եվմեռածըդուրսեկավ՝ձեռքերնուոտքերըշորով
կապած,ևնրաերեսըանձեռոցիկովկապած։Յիսուս
ըսաւանոնց.
45Այնժամանակհրեաներիցշատերը,որեկելէին
Մարիամիմոտևտեսանայն,ինչՀիսուսնարեց,
հավատացիննրան:
46Բայցնրանցիցոմանքգնացինփարիսեցիներիմոտ
ևպատմեցիննրանց,թեինչէրարելՀիսուսը:
47Այնժամանակքահանայապետներնու
փարիսեցիներըժողովհավաքեցինուասացին.քանզի
այսմարդըշատհրաշքներէգործում:
48Եթէայսպէսմենակթողնենք,բոլորըկըհաւատան
անոր.
49Նրանցիցմեկը՝Կայիափաանունով,որընույն
տարումքահանայապետնէր,ասացնրանց.
50Մի՛համարեք,որմեզհամարնպատակահարմարէ,
որմեկմարդմեռնիժողովրդիհամար,ևորամբողջ
ազգըչկորչի։
51Եվսաինքնիրենիցչէրասում,այլ՝լինելովայդ
տարվաքահանայապետը,մարգարեացավ,որՀիսուսը
պետքէմեռնիայդազգիհամար.
52Եվոչմիայնայդազգիհամար,այլնաև,որնա
հավաքիմեկումԱստծոզավակներին,որոնքցրված
էին:
53Այնօրիցիվերնրանքմիասինխորհուրդարեցին
սպանելնրան։
54ՈւրեմնՅիսուսայլևսբացչէրշրջումՀրեաներիմէջ.
բայցանկէգնացանապատինմօտիկմիգաւառ՝
Եփրեմկոչուողքաղաքը,եւայնտեղմնացիր
աշակերտներիհետ։
55ԵվՀրեաներիԶատիկըմոտէր,ևշատերըՊասեքի
նախօրեիներկրիցդուրսեկանԵրուսաղեմ՝մաքրվելու։
56ԱյնատենՅիսուսըփնտռեցինուտաճարինմէջ
կայնածխօսեցանիրարումէջ.
57ԵւքահանայապետներնուՓարիսեցիները
պատուիրանէինտուել,որեթէմէկնիմանա,թէորտեղ
է,ցոյցտայ,որպէսզինրանտանեն։
ԳԼՈՒԽ12
1ԱյնատենՅիսուսՊասեքէնվեցօրառաջեկաւ
Բեթանիա,ուրմեռածՂազարոսնէր,որուն
յարուցանեցմեռելներէն։
2Այնտեղնրահամարընթրիքպատրաստեցին.և
Մարթանծառայումէր,իսկՂազարոսընրահետ
սեղաննստողներիցմեկնէր։
3ԱյնժամանակՄարիամըվերցրեցմիլիտրնարդոսի
յուղ,որըշատթանկէ,օծեցՀիսուսիոտքերըևսրբեց
նրաոտքերըիրմազերով,ևտունըլցվեցյուղիհոտով։
4Այնժամանակնրաաշակերտներիցմեկը՝Սիմոնի
որդին՝ՀուդաԻսկարիովտացին,որըպետքէմատնի
նրան,ասաց.
5Ինչո՞ւայսքսուքըչվաճառվեցերեքհարյուր
դահեկանովևչտրվեցաղքատներին։
6Ասիկաըսաւ՝ո՛չթէաղքատներունհամարհոգալու
համար.այլորովհետևնագողէր,ևուներտոպրակըև
դրվածըկրեց։
7ԱյնատենՅիսուսըսաւ.
8Որովհետեւաղքատներըմիշտձեզհետեն.բայցինձ
միշտչէ,որունեք:
9Հրեաներիցշատերըգիտեին,որնաայնտեղէ,և
նրանքեկանոչմիայնՀիսուսիհամար,այլորպեսզի
տեսնեննաևՂազարոսին,որիննահարությունտվեց
մեռելներից:
10Բայցքահանայապետներըխորհրդակցեցին,որ
Ղազարոսինէլսպանեն.
11Որովհետևհրեաներիցշատերընրապատճառով
գնացինևհավատացինՀիսուսին։
12Հետևյալօրըշատժողովուրդ,որեկելէրտոնին,երբ
լսեցին,որՀիսուսըԵրուսաղեմէգալիս,
13Արմավենիներիճյուղերառավ,դուրսեկավնրան
ընդառաջևաղաղակեց.
14Յիսուս,երբգտաւմիէշ,նստեցանորվրայ.ինչպես
գրվածէ.
69

72. ՀովհաննեսիԱվետարան
15Մի՛վախեցիր,Սիոնիաղջիկ,ահաքոթագավորը
գալիսէ՝նստածէշիավանակիվրա։
16Այսբաներըսկզբումչհասկացաննրա
աշակերտները,բայցերբՀիսուսըփառավորվեց,այն
ժամանակհիշեցնրանց,որայսբաներըգրվածէին
նրամասին,ևորնրանքարեցինայսբաներընրահետ:
17Ուրեմնայնժողովուրդը,որնրահետէր,երբնա
Ղազարոսինիրգերեզմանիցկանչեցևմեռելներից
հարությունտվեց,վկայեցին։
18Դրահամարէլժողովուրդըհանդիպեցնրան,քանի
որլսումէր,որնաայսհրաշքնէարել։
19ՈւստիՓարիսեցիներըիրարուըսին.ահա
աշխարհըգնացնրահետևից:
20Եվնրանցմեջմիքանիհույներկային,որեկելէին
տոնիներկրպագելու.
21ՆաեկավՓիլիպպոսիմոտ,որըԳալիլեայի
Բեթսայիդայիցէր,ևաղաչեցնրանուասաց.«Տե՛ր,
մենքուզումենքտեսնելՀիսուսին»:
22ՓիլիպպոսըեկավևասացԱնդրեասին,ևդարձյալ
ԱնդրեասնուՓիլիպպոսըՀիսուսինասացին.
23Յիսուսպատասխանեցանոնց՝ըսելով.
24Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,եթեցորենի
ցորենըչընկնիգետնինևչմեռնի,նամիայնակէմնում,
բայցեթեմեռնի,շատպտուղէտալիս։
25Ովսիրումէիրանձը,կկորցնիայն.ևնա,ովատում
էիրկյանքըայսաշխարհում,այնկպահի
հավիտենականկյանքիհամար:
26Եթեմեկնինձծառայի,թողհետևիինձ.ևորտեղես
եմ,այնտեղէլկլինիիմծառան.եթեմեկըինձծառայի,
իմՀայրընրանկպատվի:
27Հիմաիմհոգինխռովածէ.իսկի՞նչասեմ.Հա՛յր,
փրկի՛րինձայսժամից,բայցդրահամարեկաայս
ժամին։
28Հա՛յր,փառավորի՛րքոանունը։Այնատեներկինքէն
ձայնմըեկաւ,որկ՚ըսէր.
29Ժողովուրդը,որկանգնածէրևլսումէր,ասումէր,
որորոտումէ,իսկմյուսներնասումէին.
30Հիսուսըպատասխանեցևասաց.
31Հիմաէայսաշխարհիդատաստանը.հիմաայս
աշխարհիիշխանըդուրսպիտիգցուի։
32Եվես,եթեբարձրանամերկրից,բոլորմարդկանց
կքաշեմդեպիինձ:
33Սաասաց՝ցույցտալով,թեինչմահովպետքէ
մեռնի։
34Ժողովուրդընրանպատասխանեց.ո՞վէայս
մարդուՈրդին.
35ԱյնժամանակՅիսուսնրանցասաց.Քայլե՛ք,քանի
դեռլույսնունեք,որպեսզիխավարըչգաձեզվրա,
քանիորխավարիմեջքայլողըչգիտի,թեուրէգնում։
36Քանիդեռլույսունեք,հավատացեքլույսին,
որպեսզիլույսիզավակներլինեք։Յիսուսայսբաները
խօսեցաւ,գնացութաքնուեցաւանոնցմէ:
37Բայցթեևնաայնքանհրաշքներէրարելնրանց
առաջ,բայցնրանքչհավատացիննրան.
38ՈրպէսզիկատարուիԵսայիմարգարէիխօսքը,որ
ըսածէր.եւո՞ւմյայտնուեցաւՏիրոջբազուկը։
39Դրահամարնրանքչէինկարողհավատալ,
որովհետևԵսայիանդարձյալասաց.
40Նակուրացրեցնրանցաչքերըևկարծրացրեց
նրանցսիրտը.որնրանքչտեսնենիրենցաչքերով,
չհասկանանիրենցսրտովևդարձիչգան,ևեսնրանց
չբուժեմ:
41ԱյսբաներնասացԵսայի,երբտեսավնրափառքըև
խոսեցնրամասին։
42Սակայնգլխավորիշխաններիցշատերը
հավատացիննրան.բայցփարիսեցիներիպատճառով
չխոստովանեցիննրան,որժողովարանիցդուրսչգան:
43Որովհետևմարդկանցգովաբանություննավելի
շատէինսիրում,քանԱստծուփառքը։
44Յիսուսաղաղակեցուասաց.«Ովինձհաւատումէ,
ինձչիհաւատում,այլնրան,ովինձուղարկեց»:
45Եվնա,ովտեսնումէինձ,տեսնումէնրան,ովինձ
ուղարկեց:
46Եսլույսեմեկելաշխարհ,որպեսզիովինձ
հավատումէ,խավարիմեջչմնա։
47Եվեթեմեկըլսիիմխոսքերըևչհավատա,եսնրան
չեմդատում,քանիորեսչեմեկելաշխարհըդատելու,
այլաշխարհըփրկելու։
48Ովմերժումէինձևչիընդունումիմխոսքերը,ունի
մեկը,ովդատումէնրան.այնխոսքը,որեսասացի,նա
կդատինրանվերջինօրը։
49Որովհետևեսինքսինձանիցչխոսեցի.բայցՀայրը,
որուղարկեցինձ,նաինձպատվիրեց,թեինչպետքէ
ասեմևինչխոսեմ:
50Եվեսգիտեմ,որնրապատվիրանըհավիտենական
կյանքէ.
ԳԼՈՒԽ13
1Արդ,Զատիկիտոնիցառաջ,երբՀիսուսըիմացավ,
որեկելէիրժամը,որպետքէմեկնիայսաշխարհից
Հորմոտ՝սիրելովյուրայիններին,ովքերաշխարհում
էին,սիրեցնրանցմինչևվերջ։
2Երբընթրիքըվերջանումէր,սատանանայժմդրելէր
ՍիմոնիորդիՀուդաԻսկարիովտացուսիրտը,որ
մատնինրան.
3ՅիսուսգիտնալովթէՀայրըամէնբանտուաւիր
ձեռքը,եւորԱստուծմէելած՝գնացԱստուծոյմօտ.
4Նավերկացավընթրիքիցևմիկողմդրեցիր
զգեստները.ևվերցրեցմիսրբիչևկապվեցիրեն:
5Այնուհետևնաջուրլցրեցսկահակիմեջևսկսեց
լվանալաշակերտներիոտքերըևսրբելդրանքայն
սրբիչով,որովկապվածէր։
6ԱյնժամանակնաեկավՍիմոնՊետրոսիմոտ,և
Պետրոսնասացնրան.
7Յիսուսպատասխանեցանորեւըսաւանոր.բայց
դուկիմանասայսուհետ:
8Պետրոսընրանասաց.Հիսուսըպատասխանեց
նրան.
9ՍիմոնՊետրոսընրանասաց.
10Հիսուսնասացնրան.
11Որովհետևնագիտեր,թեովպետքէմատնիիրեն.
ուստիասաց.«Դուքբոլորդմաքուրչէք»:
12Եվերբնալվացնրանցոտքերը,վերցրեցիր
զգեստներըևնորիցնստեց,ասացնրանց.
13ԴուքինձՎարդապետևՏերեքկոչում,ևլավեք
ասում.քանիորեսայդպիսինեմ:
14Ուրեմնեթէես՝ձերՏէրսուՏէրս,լուացիձեր
ոտքերը.դուքնույնպեսպետքէլվացեքմիմյանց
ոտքերը:
15Որովհետևեսձեզօրինակեմտվել,որպեսզիդուք
անեքայնպես,ինչպեսեսարեցիձեզ։
70

73. ՀովհաննեսիԱվետարան
16Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,ծառանիր
տիրոջիցմեծչէ.ոչէլուղարկվածնավելիմեծէ,քան
նրանուղարկողը։
17Եթեդուքգիտեքայսբաները,երջանիկեք,եթե
անեքդրանք:
18Եսձերբոլորիմասինչեմասում.եսգիտեմ,թեում
եմընտրել,այլորպեսզիկատարվիԳրվածը,թեինձ
հետհացուտողըիրգարշապարըբարձրացրեցիմդեմ։
19Արդ,ասումեմձեզ,նախքանդագալը,որերբլինի,
հավատաք,որեսեմ։
20Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,ովընդունումէ
նրան,ումեսուղարկումեմ,ընդունումէինձ.ևով
ընդունումէինձ,ընդունումէնրան,ովինձուղարկեց:
21ԵրբՅիսուսայսպէսըսաւ,հոգիովխռովուեցաւ,
վկայեցուըսաւ.
22Այնժամանակաշակերտներընայեցինմիմյանց՝
կասկածելով,թեումմասինէնախոսում։
23ԻսկՅիսուսիկուրծքինհենուածէրիր
աշակերտներէնմէկը,որունՅիսուսկըսիրէր։
24ՈւստիՍիմոնՊետրոսընշանարեցնրան,որ
հարցնի,թեումմասինէնախոսում։
25Յիսուսիկրծքինպառկած՝ըսաւանոր.«Տէ՛ր,ո՞վէ»:
26Յիսուսպատասխանեց.«Նաէ,որինթաթախեմ»:
Երբնաթաթախեցըմպելիքը,տուեցՍիմոնիորդի
ՅուդաԻսկարիովտացուն։
27Եվսափորիցհետոսատանանմտավնրամեջ։Այն
ատենՅիսուսըսաւանոր.
28Արդ,սեղանիվրաոչոքչգիտեր,թեինչնպատակով
նաասացայսիրեն:
29Որովհետեւանոնցմէոմանքկարծեցին,քանիոր
Յուդանուներտոպրակը,Յիսուսըսաւանոր.կամ,որ
նապետքէմիբանտալաղքատներին.
30Այնատենըմպելիքըառնելով՝իսկոյնդուրսելաւ.ու
գիշերեղաւ։
31Ուստիերբնադուրսեկավ,Հիսուսնասաց.
32ԵթեԱստվածփառավորվումէնրանով,Աստված
նույնպեսկփառավորինրանիրմեջ,ևիսկույն
կփառավորինրան։
33Որդեակնե՛ր,դեռմիփոքրժամանակձեզհետեմ.
Ինձպիտիփնտռէք,եւինչպէսհրեաներինասացի.
ուստիհիմաասումեմձեզ.
34Նորպատվիրանեմտալիսձեզ,որսիրեքմիմյանց.
ինչպեսեսձեզսիրեցի,այնպեսէլդուքսիրեքմիմյանց:
35Սրանովբոլորըկիմանան,որդուքիմ
աշակերտներնեք,եթեսերունենաքմիմյանցհանդեպ։
36ՍիմոնՊետրոսընրանասաց.«Տէ՛ր,ո՞ւրեսգնում»:
Յիսուսպատասխանեցանոր.բայցհետոդու
կհետևեսինձ։
37Պետրոսնասացնրան.«Տե՛ր,ինչո՞ւհիմաչեմ
կարողհետևելքեզ»:Քեզհամարկյանքսկդնեմ։
38Յիսուսպատասխանեցանոր.Ճշմարիտ,ճշմարիտ
եմասումքեզ,աքաղաղըչիկանչի,մինչևդուերեք
անգամչուրանասինձ:
ԳԼՈՒԽ14
1Թողձերսիրտըչխռովվի.դուքհավատումեք
Աստծուն,հավատացեքնաևինձ։
2ԻմՀօրստանըշատապարանքներկան.եթէայդպէս
չըլլար,եսձեզկասեի.Եսգնումեմձեզհամարտեղ
պատրաստելու։
3Եվեթեգնամևձեզհամարտեղպատրաստեմ,
նորիցկգամևձեզկընդունեմինձմոտ.որորտեղեսեմ,
այնտեղէլդուքլինեք:
4Եվուրեսգնումեմ,դուքգիտեք,ևճանապարհը
գիտեք:
5Թովմասընրանասաց.ևինչպե՞սկարողենքիմանալ
ճանապարհը:
6Հիսուսնասացնրան.«Եսեմճանապարհը,
ճշմարտությունըևկյանքը.
7Եթէինձճանաչէիք,իմՀօրնէլպիտիճանչնայիք.
8Փիլիպպոսընրանասաց.
9Յիսուսըսաւանոր.ովտեսելէինձ,տեսելէՀորը.
Ուրեմնինչպէ՞սկ՚ըսես.«ՑոյցտուրմեզՀօրը»:
10Չե՞սհավատում,որեսՀորմեջեմ,ևՀայրնիմմեջ
է։այնխոսքերը,որեսասումեմձեզ,եսինձանիցչեմ
ասում,այլՀայրը,որբնակվումէիմմեջ,նագործերնէ
անում:
11Հաւատացէ՛քինծի,որեսՀօրմէջեմ,եւՀայրըիմ
մէջէ.
12Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,ովհավատումէ
ինձ,այնգործերը,որեսանումեմ,նաէլկանի.և
դրանիցավելիմեծգործերնականի.որովհետևես
գնումեմիմՀորմոտ:
13Եվինչորխնդրեքիմանունով,եսկանեմ,որպեսզի
ՀայրըփառավորվիՈրդումեջ:
14Եթեորևէբանխնդրեքիմանունով,եսկանեմդա։
15Եթեսիրումեքինձ,պահեքիմպատվիրանները.
16ԵվեսկաղաչեմՀորը,ևնաձեզմեկայլՄխիթարիչ
կտա,որպեսզինաձեզհետմնահավիտյան.
17ՃշմարտությանՀոգին.որինաշխարհըչիկարող
ընդունել,քանիորչիտեսնումնրանևչիճանաչում
նրան.քանզինաբնակվումէձեզհետևկլինիձերմեջ:
18Եսքեզանմխիթարչեմթողնի,կգամքեզմոտ։
19Միքիչժամանակէլ,ևաշխարհնայլևսչիտեսնի
ինձ.բայցդուքինձտեսնումեք.քանիորեսապրումեմ,
դուքէլկապրեք:
20Այնօրըդուքկիմանաք,որեսիմՀորմեջեմ,ևդուք
իմմեջ,ևես՝ձերմեջ:
21Նա,ովունիիմպատվիրաններըևպահումէդրանք,
նաէ,ովսիրումէինձ.
22Հուդանասացնրան,ոչթեԻսկարիովտացին.
23Հիսուսըպատասխանեցևասացնրան.
24Նա,ովչիսիրումինձ,չիպահումիմխոսքերը.
25Այսբաներըեսասացիձեզ՝դեռներկալինելովձեզ
հետ։
26ԲայցՄխիթարիչը,որՍուրբՀոգինէ,որինՀայրը
կուղարկիիմանունով,նակսովորեցնիձեզամենինչև
կհիշեցնիձեզամենինչ,ինչորասացիձեզ:
27Խաղաղությունեմթողնումձեզ,իմ
խաղաղություննեմտալիսձեզ.ոչթեինչպես
աշխարհնէտալիս,եսձեզեմտալիս։Թողսիրտդ
չխռովվիևչվախենա։
28Դուքլսելեք,թեինչպեսասացիձեզ,որգնումեմև
նորիցգալիսեմձեզմոտ։Եթեինձսիրեիք,
կուրախանայիք,որովհետևասացի,թեգնումեմՀոր
մոտ,որովհետևիմՀայրնինձանիցմեծէ։
29Եվհիմաեսասացիձեզ,նախքանդալինելը,
որպեսզի,երբդալինի,դուքհավատաք:
30Այսուհետևեսձեզհետշատչեմխոսի,քանիորայս
աշխարհիիշխանըգալիսէևիմմեջոչինչչունի։
71

74. ՀովհաննեսիԱվետարան
31Բայցորաշխարհնիմանա,որեսսիրումեմՀորը.և
ինչպեսՀայրըպատվիրեցինձ,այնպեսէլեսանումեմ:
Վերկաց,գնանքայստեղից։
ԳԼՈՒԽ15
1Եսեմճշմարիտորթատունկը,ևիմՀայրըմշակնէ։
2Իմմեջեղածամենճյուղ,որըպտուղչիտալիս,նա
վերցնումէ,ևամենճյուղ,որըպտուղէտալիս,
մաքրումէայն,որպեսզիավելիշատպտուղտա։
3Այժմդուքմաքուրեքայնխոսքով,որըեսասացիձեզ:
4Մնացե՛քիմմեջ,ևես՝ձերմեջ։Ինչպէսճիւղըչի
կարողինքնիրենպտուղտալ,եթէորթատունկիմէջ
չմնայ.այլևսչեքկարող,եթեչմնաքիմմեջ:
5Եսորթատունկնեմ,դուք՝ճիւղերը.ովբնակւումէիմ
մէջ,իսկես՝նրամէջ,նաշատպտուղէտալիս,
որովհետևառանցինձոչինչչեքկարողանել:
6Եթէմէկըիմմէջչմնայ,ճիւղիպէսդուրսկընետուի
ուկըչորնայ.ևմարդիկհավաքումենդրանք,գցում
կրակիմեջ,ևնրանքայրվումեն։
7Եթեդուքմնաքիմմեջ,ևիմխոսքերըմնանձերմեջ,
դուքկխնդրեք,թեինչկամենաք,ևկկատարվիձեզ:
8ՍրանովէփառավորվումիմՀայրը,որդուքշատ
պտուղբերեք.այնպեսէլդուքկլինեքիմաշակերտները:
9ԻնչպէսՀայրըսիրեցզիս,եսալձեզսիրեցի.
10Եթեդուքպահեքիմպատվիրանները,դուքկմնաք
իմսիրոմեջ.ինչպեսորեսպահեցիիմՀոր
պատվիրաններըևմնացինրասիրոմեջ:
11Այսբաներըեսասացիձեզ,որպեսզիիմ
ուրախությունըմնաձերմեջ,ևորձերուրախությունը
լինիլիարժեք:
12Սաէիմպատվիրանը,որսիրեքմիմյանց,ինչպեսես
սիրեցիձեզ։
13Ոչոքավելիմեծսերչունի,քանայն,որմարդնիր
կյանքըդնիիրընկերներիհամար։
14Դուքիմընկերներնեք,եթեանեքայն,ինչես
պատվիրումեմձեզ։
15Այսուհետևեսձեզծառաչեմանվանում.քանզի
ծառանչգիտի,թեինչէանումիրտերը,բայցեսձեզ
ընկերներեմկոչել.որովհետևայնամենը,ինչեսլսելեմ
իմՀորմասին,հայտնելեմձեզ:
16Դուքինձչընտրեցիք,այլեսընտրեցիձեզև
կարգեցիձեզ,որգնաքևպտուղբերեք,ևձերպտուղը
մնա,որպեսզիինչէլորխնդրեքՀորիցիմանունով,նա
ձեզտա։.
17Այսբաներըպատվիրումեմձեզ,որսիրեքմիմյանց։
18Եթէաշխարհնատումէձեզ,իմացէ՛ք,որնախքան
ձեզատելէինձ։
19Եթեաշխարհքիցլինեիք,աշխարհըկսիրիիրենը.
20Հիշեքայնխոսքը,որասացիձեզ,ործառանմեծչէ
իրտիրոջից։Եթեինձհալածեցին,ձեզէլկհալածեն.
եթէիմխօսքսպահեցին,քոննէլպիտիպահեն։
21Բայցայսբոլորբաներըկանենձեզհետիմանվան
համար,որովհետևչենճանաչումնրան,ովինձ
ուղարկեց։
22Եթեեսչգայիևչխոսեինրանցհետ,նրանքմեղք
չէինունենա.
23Ովինձատումէ,ատումէնաևիմՀորը։
24Եթէանոնցմէջչընէիայնգործերը,որոնքուրիշոչ
ոքըրաւ,անոնքմեղքչէինունենար.
25Բայցսաեղավ,որպեսզիկատարվիայնխոսքը,որ
գրվածէնրանցօրենքում.«Նրանքատեցինինձ
առանցպատճառի»:
26ԲայցերբգաՄխիթարիչը,որինեսկուղարկեմձեզ
մոտՀորկողմից,ճշմարտությանՀոգին,որըբխումէ
Հորից,նակվկայիիմմասին.
27Եվդուքնույնպեսկվկայեք,որովհետևսկզբիցինձ
հետէիք:
ԳԼՈՒԽ16
1Այսբաներըեսասացիձեզ,որպեսզիչվիրավորվեք:
2Ձեզժողովարաններիցպիտիհանեն.
3Եվայսբաներընրանքկանենձեզհետ,որովհետև
նրանքչենճանաչելոչՀորը,ոչէլինձ:
4Բայցայսբաներնասացիձեզ,որերբժամանակըգա,
հիշեք,որեսձեզասացիդրանցմասին։Եվայսբաները
սկզբումչասացիձեզ,որովհետևձեզհետէի։
5Բայցհիմաեսգնումեմինձուղարկողիմոտ.և
ձեզնիցոչոքինձչիհարցնում.«Ո՞ւրեսգնում»:
6Բայցքանիորեսայսբաներնասացիձեզ,վիշտը
լցվելէձերսիրտը:
7Այնուամենայնիվ,եսասումեմձեզճշմարտությունը.
Ձեզհամարնպատակահարմարէ,որեսգնամ,քանի
որեթեեսչգնամ,Մխիթարիչըձեզմոտչիգա.բայց
եթեգնամ,նրանկուղարկեմձեզմոտ։
8Եվերբնագա,նակհանդիմանիաշխարհինմեղքի,
արդարությանևդատաստանիհամար.
9Մեղքիհամար,որովհետևնրանքինձչենհավատում.
10Արդարությանհամար,որովհետևեսգնումեմիմ
Հորմոտ,ևինձայլևսչեքտեսնում.
11Դատաստանիմասին,քանիորայսաշխարհի
իշխանըդատվածէ։
12Եսդեռշատբաներունեմձեզասելու,բայցդուք
հիմաչեքկարողդրանքտանել:
13Բայցերբնա՝ճշմարտությանՀոգինգա,ձեզ
կառաջնորդիդեպիամենայնճշմարտություն.բայցի՛նչ
որլսէ՝պիտիխօսի.
14Նակփառավորիինձ,որովհետևնակընդունիիմից
ևկհայտնիձեզ։
15Այնամենը,ինչՀայրնունի,իմնէ,ուստիեսասացի,
որնակառնիիմիցևկհայտնիձեզ:
16Քիչմըատենէն,ուզիսպիտիչտեսնէք.
17Այնատենիրաշակերտներէնոմանքըսինիրարու.
«Ի՞նչէասիկա,որկ՚ըսէմեզի.Հայրիկ.
18Նրանքասացին.«Ի՞նչէսա,որասումէ.մենքչենք
կարողասել,թեինչէնաասում:
19ԻսկՅիսուսգիտէրթէանոնքկ’ուզենիրենհարցնել,
եւըսաւանոնց.?
20Ճշմարիտ,ճշմարիտեմասումձեզ,որդուքլաց
կլինեքևողբաք,բայցաշխարհըկուրախանա,ևդուք
կտրտմեք,բայցձերվիշտըկվերածվիուրախության։
21Կինը,երբծնվումէ,տրտմությունէունենում,
որովհետևնրաժամըեկելէ,բայցհենցործնվի,նա
այլևսչիհիշումայնվիշտը,ուրախությունից,որմարդ
էծնվելաշխարհում։
22Եվդուքհիմատրտմությունունեք,բայցեսնորից
կտեսնեմձեզ,ևձերսիրտըկուրախանա,ևձեր
ուրախությունըոչոքձեզանիցչիվերցնի։
23Եվայդօրըինձոչինչչպիտիհարցնեք։Ճշմարիտ,
ճշմարիտեմասումձեզ,ինչորխնդրեքՀորիցիմ
անունով,նակտաձեզ:
72

75. ՀովհաննեսիԱվետարան
24Մինչայժմոչինչչեքխնդրելիմանունով.խնդրեքև
կստանաք,որպեսզիձերուրախությունըլիարժեքլինի։
25Այսբաներըեսասացիձեզառակներով.
26Այնօրըդուքկխնդրեքիմանունով,ևեսչեմասում
ձեզ,որեսկաղոթեմՀորըձեզհամար.
27ՈրովհետևՀայրնինքըսիրումէձեզ,որովհետև
դուքինձսիրեցիքևհավատացիք,որեսԱստծուցեմ
դուրսեկել։
28ԵսՀորիցելաևաշխարհեկա.դարձյալթողնումեմ
աշխարհըևգնումՀորմոտ։
29Նրաաշակերտներընրանասացին.
30Հիմամենքվստահենք,որդուգիտեսամենինչ,և
կարիքչունես,որորևէմեկըքեզհարցնի.դրանովմենք
հավատումենք,որդուԱստծուցեսեկել:
31Յիսուսպատասխանեցանոնց.«Հիմահաւատա՞ք.
32Ահա,ժամըգալիսէ,այո,հիմաեկելէ,երբդուք
կցրվեք,ամենմարդիրսեփականանձին,ևինձ
միայնակկթողնի.
33Այսբաներըեսասացիձեզ,որպեսզիիմմեջ
խաղաղությունունենաք:Աշխարհումնեղություն
կունենաք,բայցքաջալերե՛ք.Եսհաղթահարելեմ
աշխարհը.
ԳԼՈՒԽ17
1Յիսուսայսխօսքերըխօսեցաւ,իրաչքերըդէպի
երկինքբարձրացնելով՝ըսաւ.փառաւորէզՈրդիքո,
որպէսզիքոՈրդինփառաւորէզքեզ:
2Ինչպեսդունրանիշխանությունտվեցիրամեն
մարմնիվրա,որնահավիտենականկյանքտաբոլոր
նրանց,ումդուտվելեսնրան։
3Եվսաէհավիտենականկյանքը,որպեսզիճանաչեն
քեզ՝միակճշմարիտԱստծուն,ևՀիսուսՔրիստոսին,
որինդուուղարկեցիր։
4Եսքեզփառավորեցիերկրիվրա,ավարտեցիայն
գործը,որդուինձտվեցիր,որանեմ։
5Եվհիմա,ո՛վՀա՛յր,փառավորիրինձքոանձովայն
փառքով,որըեսունեիքեզմոտմինչաշխարհիլինելը:
6Եսքոանունըհայտնեցիայնմարդկանց,որոնցդու
ինձտվեցիրաշխարհից.քոննէին,ևդուինձտվեցիր
նրանց.ևնրանքպահեցինքոխոսքը:
7Հիմանրանքգիտեն,որայնամենը,ինչդուինձ
տվեցիր,քեզնիցէ։
8Որովհետևեսնրանցտվեցիայնխոսքերը,որոնքդու
տվեցիրինձ.ևնրանքընդունեցինդրանքևհաստատ
իմացան,որեսքեզնիցեմդուրսեկել,ևնրանք
հավատացին,որդուուղարկեցիրինձ:
9Եսաղոթումեմնրանցհամար.քանզինրանքքոնն
են:
10Եվիմնամենինչքոննէ,ևքոննիմնէ.ևես
փառավորվեցինրանցմեջ:
11Եվհիմաեսայլևսաշխարհումչեմ,այլսրանք
աշխարհումեն,ևեսգալիսեմքեզմոտ։Հայրսուրբ,
պահիրքոանունովնրանց,ումդուտվեցիրինձ,
որպեսզինրանքլինենմեկ,ինչպեսմենք:
12Մինչեսնրանցհետէիաշխարհում,եսնրանց
պահումէիքոանունով.նրանց,որդուինձտվեցիր,ես
պահեցի,ևնրանցիցոչոքկորածչէ,բայցմիայն
կորստյանորդին։որպեսզիսուրբգրությունը
կատարվի:
13Եվհիմաեսգալիսեմքեզմոտ.ևայսբաներըես
ասումեմաշխարհում,որպեսզիիմուրախությունն
իրենցմեջկատարվի:
14Եսնրանցքոխոսքըտվեցի.ևաշխարհնատեց
նրանց,քանիորնրանքաշխարհիցչեն,ինչպեսևես
աշխարհիցչեմ:
15Եսոչթեաղոթումեմ,որդունրանցվերցնես
աշխարհից,այլորպահեսնրանցչարից:
16Նրանքաշխարհիցչեն,ինչպեսորեսաշխարհից
չեմ։
17Սրբի՛րնրանցքոճշմարտությամբ,քոխոսքը
ճշմարտությունէ։
18Ինչպեսդուինձաշխարհուղարկեցիր,այնպեսէլես
նրանցուղարկեցիաշխարհ։
19Եվհանուննրանցեսսրբագործումեմինձ,որպեսզի
նրանքնույնպեսսրբագործվենճշմարտության
միջոցով:
20Եսչեմաղոթումմիայննրանցհամար,այլնաև
նրանցհամար,ովքերիրենցխոսքիմիջոցով
կհավատանինձ.
21Որպեսզինրանքբոլորըլինենմեկ.ինչպեսդու,
Հա՛յր,իմմեջես,ևես՝քոմեջ,որպեսզինրանքէլլինեն
մերմեջ,որպեսզիաշխարհըհավատա,որդու
ուղարկեցիրինձ:
22Եվայնփառքը,որդուինձտվեցիր,եսնրանց
տվեցի.որպէսզիանոնքմէկըլլան,ինչպէսմենքմէկենք:
23Եսնրանցմեջեմ,ևդու՝իմմեջ,որպեսզինրանք
կատարյալլինենմեկում.ևորաշխարհնիմանա,որ
դուուղարկեցիրինձևսիրեցիրնրանց,ինչպեսորինձ
սիրեցիր:
24Հա՛յր,եսկամենումեմ,որնրանք,ումդուինձ
տվեցիր,ինձհետլինենայնտեղ,որտեղեսեմ.որպէսզի
տեսնենիմփառքը,որդուտուիրինձ,քանզիդու
սիրեցիրինձաշխարհիհիմնադրումիցառաջ։
25ՈվարդարՀայր,աշխարհըքեզչճանաչեց,բայցես
ճանաչեցիքեզ,ևնրանքիմացան,որդուուղարկեցիր
ինձ։
26Եվեսնրանցհայտնեցիքոանունըևկհայտնեմդա,
որպեսզիայնսերը,որովդուինձսիրեցիր,լինինրանց
մեջ,ևես՝նրանցմեջ:
ԳԼՈՒԽ18
1ԵրբՅիսուսխօսեցայսխօսքերը,իրաշակերտներուն
հետդուրսելաւԿեդրոնգետիվրայով,ուրպարտէզմը
կար,ուրմտաւինքեւիրաշակերտները։
2ԵւՅուդանէլ,որմատնեցնրան,գիտէրայդտեղը,
որովհետեւՅիսուսիրաշակերտներիհետյաճախ
այնտեղէրդիմում։
3ԱյնատենՅուդան,քահանայապետներէնու
փարիսեցիներէնխումբմըմարդոցուսպասաւորներ
ընդունելով,հոնեկաւլապտերներով,ջահերովու
զէնքերով։
4ՈւստիՅիսուս,գիտնալովամէնինչ,որպիտի
պատահէրիրեն,դուրսելաւուըսաւանոնց.
5Անոնքպատասխանեցինանոր՝ՅիսուսՆազովրեցի.
Յիսուսըսաւանոնց.ԵվՅուդանէլ,որմատնեցնրան,
կանգնեցնրանցհետ։
6Հենցորնանրանցասաց՝եսեմ,նրանքհետգնացին
ևընկանգետնին։
7Այնատենդարձեալհարցուցանոնց.«Ո՞ւմկը
փնտռէք»:Անոնքալըսին.ՅիսուսՆազովրեցի.
73

76. ՀովհաննեսիԱվետարան
8Յիսուսպատասխանեց.«Եսձեզասացի,որեսեմ.
9որպէսզիկատարուիայնխօսքը,որնաասաց.
10ԱյնժամանակՍիմոնՊետրոսըսուրունենալով՝
քաշեցայն,զարկեցքահանայապետիծառայինու
կտրեցնրաաջականջը։ԾառայիանունըՄալքոսէր։
11ԱյնժամանակՀիսուսնասացՊետրոսին.
12Այնժամանակհրեաներիզորախումբը,զորավարն
ուսպասավորներըբռնեցինՀիսուսինևկապեցին
նրան.
13ԵւնրանտարաւնախԱննայիմօտ.քանզինաաներ
էրԿայիափայիհամար,որընույնտարում
քահանայապետնէր։
14ԻսկԿայիափաննաէր,որխորհուրդտվեց
հրեաներին,որնպատակահարմարէ,որմեկմարդ
մեռնիժողովրդիհամար։
15ԵւՍիմոնՊետրոսըՅիսուսիյետեւիցգնաց,եւմի
ուրիշաշակերտէլ.այդաշակերտըյայտնիէր
քահանայապետին,եւՅիսուսիհետմտաւ
քահանայապետիպալատը։
16ԲայցՊետրոսըդրսումկանգնածէրդռանմոտ։Այն
ատենդուրսելաւայնմիւսաշակերտը,ործանօթէր
քահանայապետին,եւխօսեցաւդռնապանինհետեւ
ներսբերաւՊետրոսը:
17ԱյնժամանակդուռըպահողաղջիկըՊետրոսին
ասաց.Ասումէ՝եսչեմ։
18Այնտեղկանգնածէինծառաներնու
սպասավորները,որոնքածուխիկրակէինվառել.
որովհետևցուրտէր,ևնրանքտաքացան,իսկ
Պետրոսըկանգնեցնրանցհետևտաքացավ։
19ԱյնուհետևքահանայապետըհարցրեցՀիսուսինիր
աշակերտներիևնրավարդապետությանմասին.
20Յիսուսպատասխանեցանոր.Եսերբևէ
ուսուցանելեմժողովարանումևտաճարում,որտեղ
հրեաներըմիշտդիմումեն.ևգաղտնիոչինչչեմասել։
21Ինչո՞ւեսինձհարցնում.հարցրեքնրանց,ովքեր
լսեցինինձ,թեինչասացինրանց.ահա,նրանքգիտեն,
թեինչեմասել:
22Երբնաայսասաց,սպասավորներիցմեկը,որը
կանգնածէր,հարվածեցՀիսուսիննրաձեռքիափովև
ասաց.
23Հիսուսըպատասխանեցնրան.
24ԱննաննրանկապածուղարկեցԿայիափա
քահանայապետիմոտ։
25ԵվՍիմոնՊետրոսըկանգնեցևտաքացավ։Ուրեմն
ըսինանոր.«Դունալանորաշակերտներէնչե՞ս»:Նա
հերքեցդաևասաց.
26Քահանայապետիծառաներիցմեկը,որնրա
ազգականնէր,որիականջըՊետրոսըկտրեց,ասաց.
27Պետրոսըդարձեալուրացաւ,եւիսկոյնաքաղաղը
կանչեց։
28ԱյնժամանակՅիսուսինԿայիափայիցտարան
Դատաստանիսրահ.իսկիրենքչմտանատեան,
որպէսզիչպղծուին.բայցորպէսզիուտենզատիկը։
29Պիղատոսըդուրսելավնրանցմոտևասաց.«Ի՞նչ
մեղադրանքեքներկայացնումայսմարդուդեմ.
30Նրանքպատասխանեցինևասացիննրան.
31ԱյնժամանակՊիղատոսընրանցասաց.Ուստի
Հրեաներընրանասացին.
32որպէսզիկատարուիՅիսուսիխօսքը,որըսաւ՝ցոյց
տալովթէի՛նչմահովպիտիմեռնի։
33ԱյնատենՊիղատոսըդարձեալմտաւատեանը,
կանչելովՅիսուսին՝ըսաւանոր.
34Յիսուսպատասխանեցանոր.
35Պիղատոսըպատասխանեց.«Եսհրեա՞յեմ.Քո
ազգնուքահանայապետներըքեզմատնեցինինձ.ի՞նչ
եսարել։
36Յիսուսըպատասխանեց.
37ՈւստիՊիղատոսընրանասաց.Հիսուսը
պատասխանեց.«Դուասումես,որեսթագավորեմ»:
Այդնպատակովեսծնվեցի,ևդրահամարեկա
աշխարհ,որպեսզիվկայությունտամճշմարտության
մասին:Ամենոք,ովճշմարտությունիցէ,լսումէիմ
ձայնը:
38Պիղատոսընրանասաց.Եվերբնաայսասաց,
դարձյալդուրսեկավհրեաներիմոտևասացնրանց.
39Բայցդուքսովորութիւնունէք,որՊասեքի
ժամանակեսձեզարձակեմմէկին.
40Այնատենբոլորըդարձեալաղաղակեցին՝ըսելով.
ԱյժմԲարաբբանավազակէր։
ԳԼՈՒԽ19
1ԱյնժամանակՊիղատոսըվերցրեցՀիսուսինև
խարազանեց։
2Զինվորներըփշեպսակշինեցին,դրեցիննրագլխին,
ևնրավրածիրանագույնպատմուճանհագան։
3Եւասաց.«Ողջոյն,հրեաներիթագաւոր»։ևնրանք
հարվածեցիննրանիրենցձեռքերով:
4ՈւստիՊիղատոսըդարձյալդուրսեկավևասաց
նրանց.
5ԱյնատենՅիսուսդուրսելաւ՝կրելովփշէպսակըեւ
ծիրանիպատմուճանը։Պիղատոսընրանցասաց.
6Երբքահանայապետներնուսպասավորներըտեսան
նրան,աղաղակեցինուասացին.Պիղատոսընրանց
ասաց.
7Հրեաներընրանպատասխանեցին.
8ԵրբՊիղատոսըլսեցայդխոսքը,ավելիվախեցավ.
9ԵւդարձեալմտաւատեանըեւՅիսուսինասեց.Բայց
Հիսուսըչպատասխանեցնրան։
10ԱյնժամանակՊիղատոսընրանասաց.«Ինձհետ
չե՞սխոսում»:չգիտե՞ս,որեսիշխանությունունեմքեզ
խաչելուևիշխանությունունեմքեզազատելու:
11Յիսուսպատասխանեց.«Դուքբնաւիշխանութիւն
չէիքկրնարունենալիմդէմ,եթէձեզվերէնտրուէր.
ուստիանորզիսձեզիմատնեց՝ունիաւելիմեծմեղք:
12ԱյնուհետևՊիղատոսըուզումէրազատելնրան,
բայցհրեաներըաղաղակումէինևասում.
13ԵրբՊիղատոսըլսեցայսխոսքերը,դուրսբերեց
Հիսուսինևնստեցատյանում,այնվայրում,որը
կոչվումէմայթ,իսկեբրայերենով՝Գաբբաթա։
14Զատիկիպատրաստութիւննէր,մօտաւորապէս
վեցերորդժամը,ուըսաւՀրեաներուն.«Ահաձեր
թագաւորը»։
15Բայցնրանքաղաղակումէին.Պիղատոսընրանց
ասաց. «Խաչե՞մ ձեր թագավորին»:
Քահանայապետներըպատասխանեցին.«Մենքուրիշ
թագաւորչունինք,բացիկայսրէն»:
16Այնատենտուաւանոնց՝որպէսզիխաչուին:Եւ
Յիսուսինառանուտարան։
17Եվնաիրխաչըկրելով՝դուրսեկավմիտեղ,որը
կոչվումէգանգիտեղ,որըկոչվումէեբրայերեն
Գողգոթա.
18ուրխաչեցինզայն,ուերկուուրիշներալանորհետ,
երկուկողմերունմէկկողմը,իսկՅիսուսը՝մէջտեղը:
74

77. ՀովհաննեսիԱվետարան
19Պիղատոսըգրեցմիտիտղոսևդրեցխաչիվրա.Եվ
գրվածէր՝ՀԻՍՈՒՍՆազարեթացինՀրեաների
Թագավորը։
20Այնուհետևայստիտղոսըկարդացինհրեաներից
շատերը,որովհետևայնտեղը,որտեղՀիսուսըխաչվեց,
մոտէրքաղաքին,ևգրվածէրեբրայերեն,հունարենև
լատիներեն:
21ԱյնժամանակՀրեաներիքահանայապետներն
ասացինՊիղատոսին.բայցնաասաց.«Եսհրեաների
թագավորնեմ»։
22Պիղատոսըպատասխանեց.
23Այնատենզինուորները,երբՅիսուսըխաչեցին,
անորհանդերձներըառինուչորսմասկազմեցին՝ամէն
զինուորինմէկմասը.ևնաևնրավերարկուն.այժմ
վերարկունառանցկարիէր՝վերևիցհյուսված։
24Ուրեմնիրարուըսին.«Չպատռենքզայն,հապա
վիճակգցենքանորվրայ,թէո՛ւմպիտիըլլայ,որպէսզի
կատարուիԳիրքը,որկ’ըսէ.Ուրեմնայսբաներն
արեցինզինվորները։
25ԵւՅիսուսիխաչիմօտկանգնածէիննրամայրըեւ
նրամօրքոյրը՝Կլեոպասիկինը՝Մարիամը,եւ
ՄարիամՄագդաղենացին։
26ԵրբՅիսուստեսաւիրմօրըեւայնաշակերտին,որ
կայնածէր,որունկըսիրէր,ըսաւիրմօրը.
27Այնժամանակնաասացաշակերտին.Եվայդ
ժամիցայդաշակերտընրանտարավիրտունը։
28Ասկէետք,Յիսուսգիտնալովթէամէնբանարդէն
կատարուածէ,որպէսզիգրուածըկատարուի,ըսաւ.
29Այնտեղքացախովլիանոթդրեցին,ևմիսպունգ
լցրինքացախով,դրեցինզոպայիվրաևդրեցիննրա
բերանը։
30ԵրբՅիսուսքացախըառաւ,ըսաւ.
31Ուրեմնհրեաները,քանիորպատրաստությունէր,
որդիակներըշաբաթօրըխաչիվրաչմնան,(որովհետև
այդշաբաթօրըբարձրօրէր),աղաչեցինՊիղատոսին,
որիրենցոտքերըկոտրվեն,ևորդրանքկոտրվեն.
տարել.
32Այնատենզինուորներըեկանեւկոտրեցին
առաջինիոտքերը,իսկմիւսին՝որխաչուածէրանոր
հետ:
33ԲայցերբնրանքեկանՀիսուսիմոտևտեսան,որ
նաարդենմեռածէր,չկոտրեցիննրաոտքերը.
34Բայցզինվորներիցմեկընիզակովխոցեցնրակողը,
ևիսկույնարյունուջուրդուրսեկավ։
35Եվնա,ովդատեսավ,վկայեց,ևնրավկայությունը
ճշմարիտէ,ևնագիտի,որճշմարիտէասում,որպեսզի
դուքհավատաք:
36Որովհետեւայսբաներըկատարուեցան,որպէսզի
կատարուիԳիրքը.
37ԵվդարձյալմեկուրիշԳիրքասումէ.«Նրանքպիտի
նայեննրան,ումխոցեցին»:
38ԵվդրանիցհետոՀովսեփԱրիմաթեացին,լինելով
Հիսուսիաշակերտը,բայցծածուկ՝հրեաներիվախից,
աղաչեցՊիղատոսին,որվերցնիՀիսուսիմարմինը,և
Պիղատոսըթույլտվեցնրան։Ուրեմնեկաւուառաւ
Յիսուսիմարմինը։
39ԵվեկավնաևՆիկոդեմոսը,որըսկզբումգիշերով
եկավՀիսուսիմոտևբերեցմիխառնուրդզմուռսիցև
հալվեից՝մոտհարյուրֆունտքաշով։
40ԱյնատենՅիսուսիմարմինըառինուկտաւէ
հագուստովխճողեցինանուշաբոյրերով,ինչպէսոր
հրեաներունսովորութիւննէթաղել։
41Այնտեղ,ուրնախաչուեցաւ,պարտէզկար.և
պարտեզումմինորգերեզման,որտեղդեռմարդչէր
դրված:
42ՈւրեմնՅիսուսըհոնդրինՀրեաներուն
պատրաստութեանհամար.քանզիգերեզմանըմոտէր։
ԳԼՈՒԽ20
1ՇաբաթվաառաջինօրըՄարիամՄագդաղենացին
վաղեկավ,երբդեռմութէր,գերեզմանեկավևտեսավ,
որքարըհանվածէգերեզմանից։
2ԱյնժամանակնավազելովեկավՍիմոնՊետրոսիև
մյուսաշակերտիմոտ,որինՀիսուսըսիրումէր,և
ասացնրանց.
3Պետրոսնուայնմիւսաշակերտըդուրսելանու
եկանգերեզման։
4Ուստիերկուսնէլմիասինվազեցին,իսկմյուս
աշակերտըառաջանցավՊետրոսիցևառաջինըեկավ
գերեզման։
5Նակռացավևներսնայեց,տեսավ,որկտավըընկած
է.բայցնաչմտավ:
6ԱյնժամանակՍիմոնՊետրոսըեկավնրահետևից,
գնացգերեզմանևտեսավ,որկտավըպառկածէ.
7Անձեռոցիկը,որնրագլխինէր,ոչթեկտավե
հագուստիհետպառկած,այլառանձինտեղում
փաթաթված։
8Այնատենմտաւնաեւայնմիւսաշակերտը,որնախ
գերեզմանըեկաւ,տեսաւուհաւատաց:
9ՈրովհետեւդեռչէինգիտերԳիրքը,թէմեռելներէն
յարութիւնպիտիառնէ։
10Ապաաշակերտներըդարձեալգնացինիրենց
տունը։
11ԲայցՄարիամըդրսումկանգնածէրգերեզմանի
մոտ՝լացլինելով.
12Եվտեսնումէերկուհրեշտակներ՝սպիտակհագած,
նստած,մեկը՝գլխիմոտ,իսկմյուսը՝ոտքերիմոտ,
որտեղընկածէրՀիսուսիմարմինը։
13Եւնրանասացին.«Կի՛ն,ինչո՞ւեսլալիս»։Նաասաց
նրանց.«ՈրովհետևնրանքտարանիմՏիրոջը,ևես
չգիտեմ,թեորտեղենդրելնրան»:
14Եվերբնաայսասաց,ետդարձավևտեսավ
Հիսուսին,որկանգնածէր,ևչգիտեր,որդաՀիսուսնէ:
15Յիսուսըսաւանոր.ո՞ւմեսփնտրումՆա,կարծելով,
որնաայգեպաննէ,ասացնրան.
16Հիսուսնասացնրան.Նաշրջվեցևասացնրան.
այսինքն՝Վարպետ։
17Յիսուսըսաւանոր.քանզիեսդեռչեմբարձրացել
իմՀորմոտ.բայցգնաիմեղբայրներիմոտևասա
նրանց.«ԵսբարձրանումեմիմՀորևձերՀորմոտ.և
իմԱստծունևքոԱստծուն:
18ՄարիամՄագդաղենացինեկավևասաց
աշակերտներին,որտեսելէՏիրոջը,ևորնաայս
բաներնասելէիրեն։
19Այնուհետևնույնօրըերեկոյան՝շաբաթվաառաջին
օրը,երբհրեաներիվախիցփակվածէինդռները,
որտեղհավաքվածէինաշակերտները,Հիսուսըեկավև
կանգնեցմեջտեղումևասացնրանց.«Խաղաղություն
ձեզ»։
20Եվերբնաայսասաց,ցույցտվեցնրանցիրձեռքերն
ուկողը։Այնժամանակաշակերտներըուրախացան,
երբտեսանՏիրոջը:
21ԱյնատենՅիսուսդարձեալըսաւանոնց.
75

78. ՀովհաննեսիԱվետարան
22Եվերբնաայսասաց,փչեցնրանցվրաևասաց
նրանց.
23Ովորմեղքերըթողեք,նրանքներվածեննրանց
համար.ևումմեղքերըորպահեք,կպահվեն։
24ԲայցԹովմասը՝տասներկուսիցմեկը,որըկոչվում
էրԴիդիմուս,նրանցհետչէր,երբՀիսուսըեկավ։
25Միւսաշակերտներնալըսինանոր.«Տէրըտեսանք»:
Բայցանըսաւանոնց.«Եթէանորձեռքերունմէջ
չտեսնեմմեխերուդրոշմը,եւմատսչդնեմ
եղունգներունդրոշմինմէջեւձեռքսչխցնեմանորկողը,
չեմհաւատար»։
26Եվութօրհետոնրաաշակերտներըդարձյալ
ներսումէին,ևԹովմասընրանցհետ։Այնուհետև
եկավՀիսուսը,դռներըփակված,ևկանգնեց
մեջտեղումևասաց.«Խաղաղությունձեզ»։
27ԱյնժամանակնաասացԹովմասին.ևհասի՛րքո
ձեռքըևդիրիմկողիմեջ,ևմի՛եղիրանհավատ,այլ
հավատացյալ։
28Թովմասըպատասխանեցևասացնրան.
29Հիսուսնասացնրան.
30ԵվշատուրիշնշաններիսկապեսարեցՀիսուսնիր
աշակերտներիառաջ,որոնքգրվածչենայսգրքում.
31Բայցասոնքգրուածեն,որպէսզիհաւատաքթէ
ՅիսուսՔրիստոսնէ՝ԱստուծոյՈրդին.ևհավատալով
նրաանունովկյանքունենաք:
ԳԼՈՒԽ21
1ԱյսբաներէնետքՅիսուսդարձեալցոյցտուաւիր
անձըաշակերտներուն՝Տիբերիայիծովուն.ևայս
իմաստովնաինքնիրենցույցտվեց.
2ՄիասինէինՍիմոնՊետրոսը,Դիդիմոսկոչվող
Թովմասը,ԳալիլեայիԿանայիցՆաթանայելը,
Զեբեդեիորդիներըևնրաաշակերտներիցևսերկուսը։
3ՍիմոնՊետրոսընրանցասաց.Նրանքասացիննրան.
«Մենքէլենքգնումքեզհետ»:Նրանքդուրսելանև
իսկույննավմտան.ևայդգիշերնրանքոչինչչբռնեցին:
4Բայցերբառաւօտեղաւ,Յիսուսկանգնեցափին,
բայցաշակերտներըչգիտէին,որՅիսուսնէ։
5Յիսուսըսաւանոնց.Նրանքպատասխանեցիննրան.
6Նաասացնրանց.Ուրեմնգցեցին,ուհիմա
չկարողացանքաշելայնձկներիբազմությանհամար։
7Ուստիայնաշակերտը,որինՀիսուսըսիրումէր,
Պետրոսինասաց.ԵրբՍիմոնՊետրոսըլսեց,որդա
Տերնէ,իրձկնորսականբաճկոնըկապեցնրավրա,
(որովհետևնամերկէր)ևիրենծովընետեց:
8Իսկմիւսաշակերտներըմինաւակովեկան.
(որովհետևնրանքցամաքիցհեռուչէին,բայցերկու
հարյուրկանգունէին)ցանցըքարշտալովձկներով։
9Երբնրանքցամաքեկան,այնտեղածուխիկրակ
տեսան,վրանդրվածձուկևհաց։
10Հիսուսնասացնրանց.
11ՍիմոնՊետրոսըբարձրացաւուուռկանըքաշեց
ցամաք՝լիհարիւրյիսուներեքմեծձկներով.
12Հիսուսնասացնրանց.Եվաշակերտներիցոչոք
չհամարձակվեցհարցնելնրան.«Ո՞վեսդու»:
իմանալով,որդաՏերնէ:
13ԱյնատենՅիսուսեկաւ,հացառաւ,տուաւանոնց,
նոյնպէսալձուկ։
14Յիսուսերրորդանգամնէ,որցոյցկուտայիր
աշակերտներուն՝մեռելներէնյարութիւնառնելէետք։
15Երբնրանքճաշեցին,ՀիսուսնասացՍիմոն
Պետրոսին.Նաասացնրան.դուգիտես,որեսսիրում
եմքեզ:Նաասացնրան.Արածացրո՛ւիմգառներին։
16Դարձեալերկրորդանգամըսաւանոր.«Սիմո՛ն,
Յովնանի՛որդի,կըսիրե՞սզիս»:Նաասացնրան.դու
գիտես,որեսսիրումեմքեզ:Նաասացնրան.
Արածացրո՛ւիմոչխարներին։
17Նաերրորդանգամասացնրան.Պետրոսըտրտմեց,
որերրորդանգամասացնրան.«Սիրո՞ւմեսինձ»:Ան
ալըսաւանոր.«Տէ՛ր,դուամէնբանգիտես.դուգիտես,
որեսսիրումեմքեզ:Յիսուսըսաւանոր.«Արածեցէ՛ք
իմոչխարները»:
18Ճշմարիտ,ճշմարիտասումեմքեզ.չէրլինի:
19Սաասաց՝ցույցտալով,թեինչմահովպիտի
փառավորիԱստծուն։Երբնաայսասաց,ասացնրան.
20ԱյնատենՊետրոսըետդառնալով՝տեսաւայն
աշակերտը,որունՅիսուսկըսիրէր,որկըհետեւի.որը
ընթրիքիժամանակհենվելէրնրակրծքինևասաց.
«Տե՛ր,ո՞վէքեզմատնողը»։
21Պետրոսը,տեսնելովնրան,ասացՀիսուսին.
22Հիսուսնասացնրան.հետևիրինձ:
23Այնատենեղբայրներունմէջայսխօսքը
տարածուեցաւ,թէայդաշակերտըչմեռնի.բայց
Յիսուսըսաւանոր.բայցեթեեսկամենամ,որնամնա
մինչևեսգամ,քեզի՞նչէ։
24Սաայնաշակերտնէ,որվկայումէայսբաների
մասինևգրումէայսբաները,ևմենքգիտենք,որնրա
վկայությունըճշմարիտէ:
25Եվկաննաևշատուրիշբաներ,որարեցՀիսուսը,
որոնք,եթեդրանքգրվենյուրաքանչյուրը,եսկարծում
եմ,որնույնիսկաշխարհնինքըչէրկարողպարունակել
այնգրքերը,որոնքպետքէգրվեն:Ամեն.
76

79. Գործք
Առաքյալների
ԳԼՈՒԽ1
1Նախկինգործըեսարելեմ,ո՛վԹեոֆիլոս,այնամենի
մասին,ինչՀիսուսըսկսեցև՛անել,և՛սովորեցնել,
2Մինչևայնօրը,երբնաբարձրացավ,դրանիցհետո
նաՍուրբՀոգումիջոցովպատվիրաններէրտվել
առաքյալներին,որոնցընտրելէր.
3Որիննույնպեսկենդանիցոյցտուեցիրկրքերից
յետոյ՝բազումանսխալականապացոյցներով,
քառասունօրերեւալովնրանցիցեւխօսելովԱստուծոյ
արքայութեանվերաբերեալբաներիմասին.
4Եվհավաքվելովնրանցհետ՝հրամայեցնրանց,որ
Երուսաղեմիցչհեռանան,այլսպասենՀորխոստմանը,
որն,ասումէ,լսեցիքինձանից։
5ՈրովհետեւՅովհաննէսիրապէսմկրտեցջրով.բայց
դուքՍուրբՀոգովպիտիմկրտվեքոչշատօրերանց:
6Երբնրանքհավաքվեցին,հարցրիննրանևասացին.
7Եւնանրանցասաց.
8Բայցդուքզորությունկստանաք,երբՍուրբՀոգին
գաձեզվրա,ևդուքինձվկաներկլինեքԵրուսաղեմում,
ամբողջՀրեաստանում,Սամարիայումևմինչևերկրի
ծայրերը։
9Եվերբնաասացայսբաները,մինչնրանքտեսնում
էին,նաբարձրացավ.ևմիամպնրանհեռացրեց
նրանցաչքից:
10Եվմինչնրանքհաստատակամորեննայումէին
դեպիերկինք,երբնաբարձրանումէր,ահաերկու
տղամարդկանգնեցիննրանցմոտ՝սպիտակ
հագուստով.
11Որնէլասումէր.այսՅիսուսը,որձեզմէերկինքվեր
առնուածէ,նոյնպէսպիտիգայ,ինչպէստեսաքանոր
երկինքերթալը:
12ԱյնժամանակնրանքվերադարձանԵրուսաղեմ
Ձիթենյացկոչվողլեռից,որըԵրուսաղեմիցշաբաթ
օրվաճանապարհէ։
13Երբներսմտան,բարձրացանմիվերնատուն,
որտեղբնակվումէինՊետրոսը,Հակոբոսը,
Հովհաննեսը,Անդրեասը,Փիլիպպոսը,Թովմասը,
ԲարդուղիմեոսըևՄատթեոսը,Ալփեոսիորդի
ՀակոբոսըևՍիմոնԶելոտեսը,ևՀուդան՝Հակոբոսի
եղբայրը։
14Ասոնքբոլորըմիաբանութեամբկըշարունակէին
աղօթքուաղաչանք՝կիներուն,Յիսուսիմօր՝
Մարիամիուանորեղբայրներունհետ։
15ԱյդօրերինՊետրոսըկանգնեցավաշակերտների
մեջևասաց.
16Մարդիկևեղբայրնե՛ր,այսսուրբգրությունըպետք
էկատարվեր,որըՍուրբՀոգինԴավթիբերանովասաց
Հուդայիմասին,որնառաջնորդեցնրանց,ովքեր
բռնեցինՀիսուսին:
17Որովհետեւնահաշվառվածէրմեզհետ,ևայս
ծառայությանմիմասըստացելէր։
18Հիմաայսմարդըանօրենությանվարձատրությամբ
միարտգնեց.ևգլխիվայրընկնելով,նապատռվեց
մեջտեղում,ևնրաբոլորփորոտիքներըդուրս
թափվեցին։
19ԵվդահայտնիէրԵրուսաղեմիբոլորբնակիչներին.
այնքանով,որայդդաշտընրանցլեզվովկոչվումէ
«Ացելդամա»,այսինքն՝«արյանդաշտ»:
20Որովհետևսաղմոսներիգրքումգրվածէ.
21Ուստիայսմարդկանցից,որոնքմեզհետուղեկցում
էինամբողջժամանակ,երբՏերՀիսուսըմտավու
դուրսեկավմերմեջ,
22ՍկսածՀովհաննեսիմկրտությունիցմինչևայննույն
օրը,երբնավերցվեցմեզանից,մեկըպետքէ
ձեռնադրվիմեզհետնրահարությանվկալինելու
համար։
23Եվնրանքնշանակեցիներկուսին,Հովսեփին,որը
կոչվումէրԲարսաբա,որըկոչվումէրՀուստոս,և
Մաթիասը:
24Նրանքաղոթեցինուասացին.
25Որպեսզինակարողանամասնակցելայս
ծառայությանըևառաքելությանը,որիցՀուդան
հանցանքովընկավ,որպեսզիգնաիրտեղը։
26Եվնրանքտվեցինիրենցվիճակները.ևվիճակն
ընկավՄաթիասիվրա.ևնահամարվեցտասնմեկ
առաքյալներիհետ։
ԳԼՈՒԽ2
1ԵվերբՊենտեկոստեիօրըլրացավ,նրանքբոլորը
միաբանէինմեկտեղում:
2Եվհանկարծերկնքիցմիձայնլսվեց,ինչպեսսաստիկ
քամի,ևայնլցրեցամբողջտունը,որտեղնրանք
նստածէին։
3Եվնրանցհայտնվեցինբաժանվածլեզուներ,ինչպես
կրակիպես,ևայննստեցնրանցիցյուրաքանչյուրի
վրա:
4ԵվնրանքբոլորըլցվեցինՍուրբՀոգովևսկսեցին
խոսելայլլեզուներով,ինչպեսորՀոգիննրանցասաց.
5ԵվԵրուսաղեմումբնակվումէինհրեաներ՝
բարեպաշտմարդիկ՝երկնքիտակգտնվողբոլոր
ազգերից։
6Երբայսաղմուկբարձրացաւ,բազմութիւնը
հաւաքուեցուշփոթուեց,որովհետեւիւրաքանչիւրը
լսումէր,որնրանքխօսումէինիրլեզուով։
7Բոլորնալզարմացածուզարմացած՝կ՚ըսէինիրարու.
8Եվինչպե՞սենքմենքամենմարդլսումմերլեզվով,
որտեղծնվելենք։
9Պարթեւները,մարերը,էլամացիները,Միջագետքում,
Հրեաստանում,Կապադովկիայում,Պոնտոսումև
Ասիայումբնակվողները,
10ՓռյուգիանևՊամփիլիանԵգիպտոսումևԼիբիայի
Կյուրենականկողմերում,ևՀռոմիօտարականներին,
հրեաներինևպրոզելիտներին,
11Կրետեսևարաբներ,մենքլսումենք,որնրանքմեր
լեզուներովխոսումենԱստծոհրաշալիգործերը:
12Բոլորնալզարմացած,կասկածիմէջըսինիրարու.
«Ի՞նչկընշանակէասիկա»:
13Ուրիշներըծաղրելովասումէին.
14ԲայցՊետրոսըտասնմէկիհետվերկենալով՝ձայնը
բարձրացրեցուասացնրանց.
15Որովհետեւսրանքհարբածչեն,ինչպեսդուք
կարծումեք,քանիորդամիայնօրվաերրորդժամնէ։
16Բայցսաայնէ,ինչասացՀովելմարգարեն.
17Եվդակլինիվերջինօրերին,ասումէԱստված,ես
իմՀոգուցկթափեմամենմարմնիվրա,ևձեր
որդիներնուձերդուստրերըմարգարեանան,ևձեր
77

80. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
երիտասարդներըտեսիլքներկտեսնեն,ևձերծերերը
երազներկտեսնեն։:
18Եվիմծառաներիևիմաղախիններիվրաես
կթափեմիմՀոգուայդօրերին.եւնրանքպիտի
մարգարէանան:
19Եվեսհրաշքներցույցկտամվերևում՝երկնքում,և
նշաններ՝ներքևում՝երկրիվրա.արիւնեւկրակեւծխի
գոլորշի:
20Արևըխավարիկվերածվի,իսկլուսինը՝արյան,
նախքանՏիրոջայդմեծևնշանավորօրըգալը.
21Եվկլինիայնպես,որովորկանչիՏիրոջանունը,
կփրկվի։
22Իսրայէլի՛մարդիկ,լսեցէ՛քայսխօսքերը.Յիսուս
Նազովրեցի,ձերմէջԱստուծոյհավանածմարդմը
հրաշքներով,սքանչելիքներովունշաններով,որոնք
Աստուածըրաւանորմիջոցովձերմէջ,ինչպէսդուքալ
գիտէք.
23Նրան,ազատվելովԱստծովճռականխորհրդովև
նախաճանաչությամբ,վերցրեցիքևչարձեռքերով
խաչեցիքևսպանեցիք.
24ՈրինԱստուածյարութիւնտուեց՝թուլացնելով
մահուանցաւերը.
25ՈրովհետեւԴաւիթըխօսումէնրամասին,ես
Տիրոջըմիշտիմառաջկանխատեսելեմ,որովհետեւ
նաիմաջկողմումէ,որեսչհուզուեմ։
26Դրահամարիմսիրտըուրախացավ,ևիմլեզուն
ուրախացավ.իսկմարմինսհանգչիյոյսով:
27Որովհետևդուչեսթողնիիմհոգինդժոխքում,ևչես
թույլտա,որքոսուրբըապականությունտեսնի։
28Դուինձհայտնիդարձրեցիրկյանքի
ճանապարհները.դուինձերեսովդկուրախացնես։
29Մարդիկևեղբայրնե՛ր,թույլտվեքազատորեն
խոսելձեզԴավիթնահապետիմասին,որնաև՛մեռած
է,և՛թաղվածէ,ևնրագերեզմանըմեզհետէմինչև
այսօր։
30Ուստիլինելովմարգարեևիմանալով,որԱստված
երդումէտվելիրեն,որիրմեջքիպտուղից՝ըստ
մարմնի,նահարությունկտաՔրիստոսին՝նստելուիր
գահին.
31Նա,նախապեստեսնելովդա,խոսեցՔրիստոսի
հարությանմասին,որնրահոգինչմնացդժոխքում,ոչ
էլնրամարմինըապականությունտեսավ։
32ԱյսՅիսուսինԱստուածյարուցանեց,ինչիվկաներ
ենքմենքբոլորս։
33ՈւստիլինելովԱստծոաջովբարձրացածևՀորից
ստանալովՍուրբՀոգուխոստումը,նաթափեցսա,
որըդուքայժմտեսնումևլսումեք:
34ՈրովհետևԴավիթըերկինքչիբարձրացել,այլինքն
էասում.«ՏէրնասացիմՏիրոջը.
35Մինչեւորքոթշնամիներինքոոտքերի
պատուանդանդնեմ։
36ՈւրեմնԻսրայէլիամբողջտունըանշուշտթող
իմանա,որԱստուածայդՅիսուսին,որինդուք
խաչեցիք,դարձրեցՏէրեւՔրիստոս։
37Երբայսլսեցին,իրենցսիրտըխոցուեցու
Պետրոսինումիւսառաքեալներինասացին.«Մարդի՛կ,
եղբայրնե՛ր,ի՞նչանենք»։
38ԱյնժամանակՊետրոսընրանցասաց.
39Որովհետևխոստումըձեզևձերերեխաներինէ,և
բոլորնրանց,ովքերհեռուեն,նույնիսկբոլորնրանց,
ումմերՏերԱստվածըկկանչի։
40Եվշատայլխոսքերովնավկայումևհորդորումէր՝
ասելով.
41Այնժամանակնրանք,ովքերուրախությամբ
ընդունեցիննրախոսքը,մկրտվեցին,ևնույնօրը
նրանցվրաավելացվեցմոտերեքհազարհոգի։
42Եվնրանքհաստատունմնացինառաքյալների
վարդապետությանևհաղորդությանմեջ,հացկտրելու
ևաղոթքիմեջ:
43Եվամենհոգուվրավախընկավ,ևառաքյալները
շատհրաշքներունշաններարեցին։
44Եվբոլորնրանք,ովքերհավատումէին,միասինէին,
ևունեինբոլորբաներըընդհանուր.
45Եվվաճառեցինիրենցունեցվածքնուունեցվածքըև
բաժանեցինբոլորին,ինչպեսորյուրաքանչյուրըկարիք
ուներ։
46Եվնրանք,ամենօրմիաբանմնալովտաճարումև
տնետունհացկտրելով,ուրախությամբևսրտով
միայնակէինուտումիրենցմիսը,
47ԳովաբանումէինԱստծունևշնորհքվայելում
ամբողջժողովրդիմոտ։ԵվՏերնամենօրավելացնում
էրեկեղեցուննրանց,ովքերպետքէփրկվեն:
ԳԼՈՒԽ3
1ՊետրոսնուՅովհաննէսըմիասինտաճար
բարձրացանաղօթքիժամին՝իններորդժամին։
2Եվիրմորարգանդիցկաղմարդէրտարվում,որին
ամենօրդնումէինտաճարիդռանմոտ,որըկոչվումէ
Գեղեցիկ,որպեսզիողորմությունխնդրիտաճար
մտնողներից։
3ՈվտեսնելովՊետրոսինուՀովհաննեսին,որ
պատրաստվումէինտաճարմտնել,ողորմություն
խնդրեց։
4ՊետրոսըՅովհաննէսիհետնայեցաւանորուըսաւ.
5Եվնաուշադրությունդարձրեցնրանց՝ակնկալելով
ստանալնրանցիցինչ-որբան:
6Պետրոսնասաց.«Եսարծաթուոսկիչունեմ.բայց
ինչորունեմ՝տալիսեմքեզ.ՆազովրեցիՀիսուս
Քրիստոսիանունովվերկացևքայլիր:
7Եվնաբռնեցնրաաջձեռքիցևբարձրացրեցնրան,և
իսկույննրաոտքերըևկոճերիոսկորներըամրացան։
8Եւնացատկելովկանգնեց,քայլեց,եւնրանցհետ
մտաւտաճար՝քայլելով,ցատկելովուփառաբանելով
Աստծուն։
9Եվամբողջժողովուրդըտեսավնրան,որքայլումէր
ևգովաբանումԱստծուն.
10Եվնրանքիմացան,որնաէր,որնստումէր
ողորմությանհամարտաճարիԳեղեցիկդարպասի
մոտ.
11ԵվերբբժշկվածկաղըբռնեցՊետրոսինև
Հովհաննեսին,ամբողջժողովուրդըվազեցնրանցմոտ
այնգավթում,որըկոչվումէՍողոմոնիգավթում,
մեծապեսզարմացած:
12ԵրբՊետրոսըտեսավդա,պատասխանեց
ժողովրդին.կամինչո՞ւէքայդքանջանասիրաբար
նայումմեզ,կարծեսմերսեփականզորությամբկամ
սրբությամբմենքստիպելենքայսմարդունքայլել:
13Աբրահամի,ԻսահակիուՅակոբիԱստուածը՝մեր
հայրերիԱստուածը,փառաւորեցիրՈրդունՅիսուսին.
որինմատնեցիքուՊիղատոսիառջեւուրացաք,երբ
անորոշեցարձակելզայն:
78

81. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
14ԲայցդուքուրացաքՍուրբինուԱրդարին,ու
ուզեցիք,որմարդասպանմըշնորհուիձեզի.
15ԵվսպանեցկյանքիԻշխանին,որինԱստված
հարությունտվեցմեռելներից.որիվկաներըմենքենք։
16Եվնրաանունըիրանվանհանդեպհավատքի
միջոցովուժեղդարձրեցայսմարդուն,որինդուք
տեսնումևճանաչումեք.
17Եվհիմա,եղբայրնե՛ր,եսգիտեմ,որդուքդա
արեցիքանտեղյակությանպատճառով,ինչպեսևձեր
ղեկավարները:
18Բայցայնբաները,որԱստվածնախկինումցույց
տվեցիրբոլորմարգարեներիբերանով,որՔրիստոսը
չարչարվի,նաայդպեսէլկատարեց։
19Ուրեմնապաշխարե՛քևդարձիեկեք,որպեսզիձեր
մեղքերըջնջվեն,երբթարմացմանժամանակներըգան
Տիրոջներկայությունից.
20ԵվնակուղարկիՀիսուսՔրիստոսին,որը
նախկինումքարոզվելէրձեզ.
21Որիներկինքըպետքէընդունիմինչևբոլորբաների
վերականգնմանժամանակները,որոնքԱստվածասել
էիրբոլորսուրբմարգարեներիբերանովաշխարհի
սկզբիցիվեր։
22ՈրովհետևՄովսեսըճշմարիտասացհայրերին.
նրանկլսեքբոլորբաներում,ինչնաձեզասի:
23Եվկլինիայնպես,որյուրաքանչյուրհոգի,ովչիլսի
այդմարգարեին,կկործանվիժողովրդիմիջից:
24Այո,ևբոլորմարգարեներըՍամուելիցևնրանցից
հետո,ովքերխոսեցին,նույնպեսկանխագուշակելեն
այսօրերիմասին:
25Դուքմարգարեներիևայնուխտիզավակներնեք,
որԱստվածկապեցմերհայրերիհետ՝ասելով
Աբրահամին.
26ԱստուածնախձեզիյարուցանեցիրՈրդին
Յիսուսը,ղրկեցզայն՝օրհնելուձեզ,որպէսզիձեզմէ
իւրաքանչիւրըետդառնայիրանօրէնութիւններէն:
ԳԼՈՒԽ4
1Եվմինչնրանքխոսումէինժողովրդիհետ,
քահանաները,տաճարի հրամանատարն ու
սադուկեցիներըեկաննրանցվրա,
2Տխուրլինելով,որուսուցանումէինժողովրդինև
Հիսուսիմիջոցովմեռելներիցհարությունէին
քարոզում։
3Անոնքձեռքերըդրինանոնցվրայուպահեցին
զանոնքմինչեւյաջորդօրը,որովհետեւիրիկունէր։
4Սակայննրանցիցշատերը,ովքերլսեցինխոսքը,
հավատացին.ևտղամարդկանցթիվըմոտհինգ
հազարէր։
5Եվեղավայնպես,որհաջորդօրընրանցիշխանները,
երեցներնուդպիրները.
6Աննաքահանայապետը,Կայիափան,Յովհաննէսը,
Ալեքսանդրըեւբոլորքահանայապետիազգականները
հաւաքուեցանԵրուսաղէմում։
7Եւերբնրանցմէջտեղկանգնեցրին,հարցրին.
8ԱյնժամանակՊետրոսըՍուրբՀոգովլցված՝ասաց
նրանց.
9Եթէայսօրքննուենքանզօրմարդունարուածբարի
գործիմասին,ինչո՞վէնաառողջանում.
10ՀայտնիլինիձեզբոլորիդևամբողջԻսրայելի
ժողովրդին,որՀիսուսՔրիստոսիանունով՝
Նազովրեցի,որինդուքխաչեցիք,որինԱստված
հարությունտվեցմեռելներից,հենցնրամիջոցովէայս
մարդըկանգնածայստեղձերառջևողջ:
11Սաայնքարնէ,որմատնվեցձեր՝շինարարներդ,որ
անկյունագլուխէդարձել։
12Ոչմիուրիշիմեջփրկությունչկա,քանիորերկնքի
տակմարդկանցտրվածուրիշանունչկա,որովմենք
պետքէփրկվենք։
13ԵրբնրանքտեսանՊետրոսիևՀովհաննեսի
համարձակությունը,ևհասկացան,որնրանք
անգիտակևտգետմարդիկեն,զարմացան.ևնրանք
իմացաննրանցմասին,որնրանքեղելենՀիսուսիհետ:
14Եվտեսնելովբժշկվածմարդուն՝կանգնածնրանց
հետ,նրանքոչինչչէինկարողասելդրադեմ։
15Բայցերբհրամայեցիննրանց,որդուրսգան
ատեանից,իրարհետխորհրդակցեցին.
16«Ի՞նչանենքայսմարդկանց.որովհետև,իրոք,մի
նշանավորհրաշքէկատարվելնրանցկողմից,
ակնհայտէբոլորնրանց,ովքերապրումեն
Երուսաղեմում.ևմենքչենքկարողդահերքել:
17Բայցորայնայլեւսչտարածվիժողովրդիմեջ,եկեք
խստորենսպառնանքնրանց,որայսուհետոչոքիհետ
չխոսենայսանունով։
18Եվնրանքկանչեցիննրանցևպատվիրեցին,որ
ընդհանրապեսչխոսենևչսովորեցնենՀիսուսի
անունով:
19ԲայցՊետրոսնուՀովհաննեսըպատասխանեցին
ուասացիննրանց.
20Որովհետևմենքչենքկարողչխոսելայն,ինչ
տեսանքևլսեցինք։
21Եւերբնորանցսպառնացին,արձակեցինզանոնք՝
չգտնելովթէի՛նչպէսպատժենիրենցժողովուրդին
պատճառով.
22Որովհետևայնմարդըքառասունտարեկանից
բարձրէր,որիվրահայտնվեցբժշկությանայսհրաշքը։
23Եվբացթողնելով՝նրանքգնացինիրենցխումբըև
պատմեցինայնամենը,ինչքահանայապետներնու
երեցներնասելէինիրենց։
24Երբնրանքլսեցին,միաձայնբարձրացրինիրենց
ձայնըառԱստվածևասացին.
25ՔոծառայԴավթիբերանովո՞վասաց.
26Երկրիթագաւորներըոտքիելան,եւիշխանները
հաւաքուեցինՏիրոջդէմեւնրաՔրիստոսիդէմ։
27Ճշմարիտ,քոսուրբորդիՀիսուսիդեմ,որինդու
օծեցիր,ՀերովդեսնուՊոնտացիՊիղատոսը
հեթանոսներիևԻսրայելիժողովրդիհետմիասին
հավաքվեցին.
28Որովհետևանելայն,ինչքոձեռքնուխորհուրդը
նախապեսորոշելենանել։
29Եվհիմա,Տե՛ր,տե՛սնրանցսպառնալիքները,և
տուրքոծառաներին,որնրանքամբողջ
համարձակությամբխոսենքոխոսքը.
30Բուժելուձեռքդմեկնելով.ևորնշաններու
հրաշքներլինենքոսուրբմանուկՀիսուսիանունով:
31Եվերբնրանքաղոթեցին,շարժվեցայնտեղը,
որտեղնրանքհավաքվելէին.ևնրանքբոլորըլցվեցին
ՍուրբՀոգով,ևնրանքհամարձակությամբասացին
Աստծոխոսքը:
32Եւհաւատացեալներիբազմութիւնըմիսիրտումի
հոգիէր.բայցնրանքունեինբոլորբաներըընդհանուր:
33ԵւառաքեալներըմեծզօրութեամբվկայեցինՏէր
Յիսուսիյարութեանմասին,եւմեծշնորհքեղաւ
նրանցբոլորիվրայ։
79

82. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
34Նրանցմեջէլչկար,որպակասումէր.
35Եվդրեցնրանցառաքյալներիոտքերիմոտ,և
յուրաքանչյուրինբաժանվեցըստկարիքի։
36ԵւՅովսէսը,որառաքեալներիկողմիցկոչւումէր
Բառնաբաս,որըթարգմանւումէ«մխիթարութեան
որդի»՝ղեւտացի,եւԿիպրոսիերկրից,
37Ունենալովհող,վաճառեցինայն,բերեցինփողըև
դրեցինառաքյալներիոտքերիմոտ։
ԳԼՈՒԽ5
1ԲայցԱնանիաանունովմիմարդիրկնոջ՝Սափիրայի
հետվաճառեցմիունեցվածք,
2Նահետպահեցգնիմիմասը,քանիորնրակինը
նույնպեսգիտեր,ևմիմասըբերեցևդրեց
առաքյալներիոտքերիմոտ։
3ԻսկՊետրոսնասաց.
4Քանիդեռայնմնացելէր,քոնըչէ՞ր։ևայն
վաճառվելուցհետոմի՞թեդաքոուժիմեջչէր։ինչո՞ւ
այսբանըքոսրտումյղացար։դուչեսխաբել
մարդկանց,այլԱստծուն:
5Անանիանայսխօսքերըլսելով՝ինկաւուհոգին
տուաւ.
6Երիտասարդներըվերկացան,խոցեցիննրան,
տարանութաղեցին։
7Եվմոտավորապեսերեքժամհետոէր,երբնրակինը,
չիմանալով,թեինչէարվել,ներսմտավ։
8Պետրոսըպատասխանեցնրան.Եվնաասաց.«Այո,
այնքանշատ»:
9ԱյնժամանակՊետրոսնասացնրան.Ահաքո
ամուսնունթաղողներիոտքերըդռանմոտեն,ևքեզ
դուրսկհանեն։
10Այնուհետևնաանմիջապեսընկավնրաոտքերի
մոտևհոգինմատնեց,ևերիտասարդներըներսմտան
ևնրանմեռածգտանևդուրստանելով՝թաղեցին
ամուսնումոտ։
11Եվմեծվախընկավամբողջեկեղեցուևբոլոր
նրանցվրա,ովքերլսեցինայսբաները:
12Առաքյալներիձեռքովշատնշաններևհրաշքներէին
գործումժողովրդիմեջ.(ևբոլորըմիաբանությամբ
Սողոմոնիգավթումէին.
13Իսկմնացածներիցոչոքչէրհամարձակվում
միանալնրանց,այլժողովուրդըմեծացնումէրնրանց։
14Եվհավատացյալներնավելիշատէինավելանում
Տիրոջը,բազմաթիվտղամարդիկևկանայք:
15Այնպէսորհիւանդներըդուրսհանեցինփողոցները,
պառկեցրինանկողիններիութախտերիվրայ,որգոնէ
անցնողՊետրոսիստուերըհովանիլինէրնրանցից
ոմանց։
16Շրջապատիքաղաքներիցմիբազմությունէլեկավ
Երուսաղեմ՝բերելովհիվանդներինևանմաքուր
ոգիներովտառապողներին,ևբոլորըբժշկվեցին։
17Այնժամանակքահանայապետըևբոլորնրանք,
ովքերնրահետէին(որըսադուկեցիներիաղանդնէ)
վերկացանևլցվեցինբարկությամբ.
18Եվձեռքերըդրեցինառաքյալներիվրաևդրեցին
նրանցընդհանուրբանտում։
19ԲայցՏիրոջհրեշտակըգիշերըբացեցբանտի
դռները,դուրսբերեցդրանքուասաց.
20Գնացե՛ք,կանգնե՛քևայսկյանքիբոլորխոսքերը
ժողովրդինխոսե՛քտաճարում։
21Եվերբնրանքլսեցին,վաղառավոտյանտաճար
մտանևուսուցանումէին։Բայցքահանայապետնու
իրհետեղողներըեկան,ժողովեցինժողովը,Իսրայէլի
որդիներունբոլործերակուտականները,ուբանտ
ղրկեցին՝զանոնքբերելու։
22Բայցերբսպասավորներըեկանևնրանցբանտում
չգտան,վերադարձանևասացին.
23«Բանտնիսկապէսփակուածգտանքմեզ
ապահովութեամբ,իսկպահապանները՝կանգնած
դռներիառաջ,բայցերբբացեցինք,ներսումմարդ
չգտանք»։
24Արդ,երբքահանայապետը,տաճարիպետըև
քահանայապետներըլսեցինայսբաները,նրանք
կասկածեցին,թեդաինչիվրաէլինելու։
25Այնատենմէկըեկաւուըսաւանոնց.
26Այնժամանակզորավարըգնացսպաներիհետև
բերեցնրանցառանցբռնության,քանիորնրանք
վախենումէինժողովրդից,որչքարկոծվեն։
27Երբբերինզանոնք,ատեանիառջեւդրին,ու
քահանայապետըհարցուցանոնց.
28Ասելով.և,ահա,դուքԵրուսաղեմըլցրելեքձեր
վարդապետությամբևմտադիրեքայսմարդու
արյունըբերելմեզվրա:
29ԱյնժամանակՊետրոսըևմյուսառաքյալները
պատասխանեցինուասացին.
30ՄերհայրերիԱստվածըհարությունտվեցՀիսուսին,
որինդուքսպանեցիքևկախեցիքծառից։
31ՆրանԱստվածիրաջովբարձրացրելէորպես
ԻշխանևՓրկիչ՝Իսրայելինապաշխարությունև
մեղքերիթողությունտալուհամար։
32Եվմենքնրավկաներնենքայսբաներիմասին.
ինչպեսնաևՍուրբՀոգին,որինԱստվածտվելէիրեն
հնազանդվողներին:
33Երբայսլսեցին,սրտերըկտրվեցինևխորհուրդ
արեցինսպանելնրանց։
34Այնատենատեանինմէջմէկփարիսեցի՝Գամաղիէլ
անունով,օրէնքիբժիշկ,համբաւունեցողփարիսեցի
մըելաւ,ուհրամայեցառաքեալներունքիչմըտեղ
հանել.
35Եւնրանցասաց.
36Որովհետևայսօրերիցառաջվերկացավ
Թեուդասը՝պարծենալով,որինչ-որմեկնէ.որուն
միացանչորսհարիւրիչափմարդիկ.ևբոլորնրանք,
ովքերհնազանդվումէիննրան,ցրվեցինև
կործանվեցին:
37ՍրանիցհետոՀուդանԳալիլեացինվերկացավ՝
հարկերիժամանակ,ևշատժողովուրդքաշեցիր
հետևից.ևբոլորնրանք,ովքերհնազանդվումէին
նրան,ցրվեցին:
38Եվհիմաեսասումեմձեզ,ձեռնպահմնացեքայս
մարդկանցիցևբացթողեքնրանց,որովհետևեթեայս
խորհուրդըկամայսգործըմարդկանցիցէ,այնիչիք
կդառնա.
39ԲայցեթեդաԱստծուցէ,դուքչեքկարողտապալել
այն.միգուցեդուքգտնվեք,որնույնիսկկռվեքԱստծո
դեմ:
40Եվնրանքհամաձայնեցիննրան,ևերբկանչեցին
առաքյալներինևծեծեցիննրանց,հրամայեցին,որ
Հիսուսիանունովչխոսեն,ևբացթողեցիննրանց։
41Եվնրանքհեռացանատյանիներկայությունից՝
ուրախանալով,որարժանիենհամարվելամաչելու
նրաանվանհամար։
80

83. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
42Եվամենօրտաճարումևամենտանմեջչէին
դադարումսովորեցնելևքարոզելՀիսուսՔրիստոսին:
ԳԼՈՒԽ6
1Եվայնօրերին,երբաշակերտներիթիվըշատացավ,
հույներիտրտունջբարձրացավեբրայեցիներիդեմ,
քանիորնրանցայրիներըանտեսվածէինամենօրյա
ծառայությանմեջ:
2Այնժամանակտասներկուսըկանչեցինիրենցմոտ
աշակերտներիբազմությանըևասացին.
3Ուստի,եղբայրնե՛ր,ձերմեջնայեքյոթազնիվ
մարդկանց,որոնքլիենՍուրբՀոգովևիմաստությամբ,
որոնցմենքկարողենքնշանակելայսգործիհամար:
4Բայցմենքմիշտպիտիմատնուինքաղօթքինու
խօսքիծառայութեան։
5Եւայսխօսքըողջբազմութեանըհաճելիեղաւ,եւ
ընտրեցինՍտեփանոսին՝հաւատքովուՍուրբՀոգով
լեցունմարդուն,Փիլիպպոսին,Պրոքորոսին,
Նիկանորին,Տիմոնին,ՊարմենասինուԱնտիոքի
դաւանափոխՆիկոլային։
6Անոնքառաքեալներունառջեւդրին,ուերբ
աղօթեցին,ձեռքերըդրինանոնցվրայ։
7ԵվԱստծոխոսքըշատացավ.Երուսաղեմում
աշակերտներիթիվըշատացավ.ևքահանաներիմի
մեծխումբհնազանդվումէրհավատքին:
8ԵվՍտեփանոսը,հավատքովուզորությամբլի,մեծ
հրաշքներուհրաշքներգործեցժողովրդիմեջ։
9Այնժամանակժողովարանիցոմանք,որկոչվումէ
Ազատացիների,Կյուրենացիների,Ալեքսանդրացիների
ևԿիլիկիայիուԱսիայիժողովարաններիցոմանք,
վիճումէինՍտեփանոսիհետ։
10Եվնրանքչկարողացանդիմադրելիմաստությանըև
ոգուն,որովնախոսումէր։
11Այնժամանակնրանքենթարկեցինմարդկանց,
որոնքասումէին.
12Եվնրանքգրգռեցինժողովրդին,երեցներինու
դպիրներին,ևեկաննրավրա,բռնեցինևբերեցին
ատյանիմոտ։
13Եվսուտվկաներստեղծեցեք,որոնքասումէին.
14Որովհետևմենքլսեցինք,որնաասումէր,թեայս
ՆազովրեցիՀիսուսըկկործանիայստեղըևկփոխի
այնսովորությունները,որՄովսեսըմեզազատեց։
15Եվբոլորնրանք,ովքերնստածէինատյանում,
անսասաննայելովնրան,տեսաննրադեմքը,ինչպես
հրեշտակիդեմքը։
ԳԼՈՒԽ7
1Այնժամանակքահանայապետնասաց.
2Նաասաց.ՓառքիԱստվածըհայտնվեցմերհորը՝
Աբրահամին,երբնաՄիջագետքումէր,նախքան
Չառանումբնակվելը,
3Եւնրանասաց.
4ԱյնժամանակնադուրսեկավՔաղդեյացիների
երկրիցևբնակվեցՔառանում,ևայնտեղից,երբնրա
հայրըմահացավ,տարավնրանայսերկիրը,որտեղ
դուքայժմբնակվումեք։
5Եվնանրանոչմիժառանգությունչտվեց,ոչայնքան,
որքանիրոտքըդնելուհամար,բայցնախոստացավ,
որդակտաիրենորպեսունեցվածքևիրսերնդին,երբ
դեռերեխաչուներ։.
6ԵվԱստվածայսպեսասաց.եւորզանոնք
ստրկութեանտանինուչորսհարիւրտարիչարչարեն
անոնց։
7Եւայնազգին,որիննրանքստրուկպիտիլինեն,ես
պիտիդատեմ,ասեցԱստուած,որիցյետոյնրանք
դուրսգանուինձծառայենայստեղ։
8Նանրանթլփատությանուխտըտվեց,ևԱբրահամը
ծնեցԻսահակինևութերորդօրըթլփատեցնրան։
ԻսահակըծնեցՅակոբին.Յակոբըծնեցտասներկու
նահապետներին։
9Եվնահապետներընախանձիցմղված՝վաճառեցին
ՀովսեփինԵգիպտոս,բայցԱստվածնրահետէր.
10Նրանազատեցիրբոլորչարչարանքներից,շնորհք
ուիմաստութիւնտուեցԵգիպտոսիփարաւոնի
արքայիաչքին։ևնրանկառավարիչկարգեց
Եգիպտոսիևնրաամբողջտանվրա։
11ԵգիպտացիներիևՔանանիամբողջերկրիվրա
եղավսակավությունևմեծնեղություն,ևմերհայրերը
ապրուստչգտան։
12ԲայցերբՀակոբըլսեց,որԵգիպտոսումցորենկա,
նախմերհայրերինուղարկեց։
13ԵվերկրորդանգամՀովսեփըհայտնիդարձավիր
եղբայրներին.ևՀովսեփիազգականներըհայտնի
դարձանփարավոնին։
14ԱյնժամանակուղարկեցՀովսեփինևկանչեցիր
հորը՝Հակոբին,ևնրաբոլորազգականներին՝վաթսուն
տասնհինգհոգի։
15ՅակոբնիջաւԵգիպտոսումեռաւինքնումեր
հայրերը,
16ԵւտարուեցանՍիւքէմ,եւդրուեցանայն
գերեզմանիմէջ,որԱբրահամըգնեցՍիւքեմիհօր՝
Էմորիորդիներիցմիգումարով։
17Բայցերբմոտեցավխոստմանժամանակը,որը
ԱստվածերդվելէրԱբրահամին,ժողովուրդըմեծացավ
ևշատացավԵգիպտոսում,
18Մինչևուրիշթագավորելավ,որըչէրճանաչում
Հովսեփին։
19Նոյնընենգութեամբվարուեցմերազգականների
հետ,եւչարութիւնխնդրեցմերհայրերին,որպէսզի
նրանքդուրսհանենիրենցմանուկներին,որպէսզի
նրանքչապրին։
20ԱյդժամանակՄովսեսըծնվեցևշատգեղեցիկէրև
երեքամիսսնվեցիրհորտանը.
21Երբնրանդուրսհանեցին,փարավոնիաղջիկը
վերցրեցնրանևկերակրեցիրորդուհամար։
22ԵվՄովսեսըսովորելէրեգիպտացիներիողջ
իմաստությամբևհզորէրխոսքերովևգործերով։
23Երբնալրացավքառասունտարեկան,նրասրտում
եկավայցելելիրեղբայրներին՝Իսրայելիորդիներին։
24Եվտեսնելովնրանցիցմեկըչարչարվելով՝
պաշտպանեցնրանև վրեժխնդիրեղավ
հարստահարվածիվրաևհարվածեցեգիպտացուն.
25Նակարծումէր,որիրեղբայրներըկհասկանան,թե
Աստվածիրձեռքովկազատինրանց,բայցնրանք
չհասկացան։
26Եւյաջորդօրըցոյցտուաւնրանց,երբնրանքկռիւ
էինանում,եւկամենումէրնորիցմէկտեղելնրանց՝
ասելով.ինչո՞ւեքանիրավումմեկըմյուսիհանդեպ:
27Բայցնա,ովիրմերձավորինանիրավությունէր
անում,վանեցնրանևասաց.
28Կսպանե՞սինձ,ինչպեսերեկսպանեցիր
եգիպտացուն։
81

84. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
29ԱյնժամանակՄովսեսըփախավայսխոսքերիցև
պանդուխտէրՄադիանիերկրում,որտեղերկուորդի
ծնեց։
30Եվերբքառասունտարինլրացավ,նրաներևաց
ՍինալեռանանապատումՏիրոջհրեշտակըմորենու
մեջկրակիբոցիմեջ։
31ԵրբՄովսեսըտեսավդա,զարմացավայդ
տեսողությանվրա,ևերբնամոտեցավայնտեսնելու,
Տիրոջձայնըհասավնրան.
32«ԵսեմքոհայրերիԱստուածը,Աբրահամի
Աստուածը,ԻսահակիԱստուածըեւՅակոբի
Աստուածը»։ԱյնժամանակՄովսեսըդողացև
չհամարձակվեցտեսնել։
33ԱյնժամանակՏէրնասացնրան.
34Եստեսա,տեսաԵգիպտոսումգտնվողիմժողովրդի
տառապանքը,լսեցինրանցհառաչանքըևիջանրանց
ազատելու։Եվհիմաարի,եսքեզԵգիպտոս
կուղարկեմ։
35ԱյսՄովսեսին,որիննրանքմերժեցին՝ասելով.
նույնըԱստվածուղարկեցիշխանևազատագրող
հրեշտակիձեռքով,որըերևացնրանմորենումեջ:
36Նանրանցդուրսբերեցայնբանիցհետո,երբ
քառասունտարիԵգիպտոսիերկրում,Կարմիրծովում
ևանապատումհրաշքներունշաններարեց։
37ՍաայնՄովսեսնէ,որնասացԻսրայելիորդիներին.
նրանպիտիլսես։
38Սանաէ,որանապատումգտնվողեկեղեցումէր
հրեշտակիհետ,որըխոսումէրիրհետՍինալեռան
վրա,ևմերհայրերիհետ.
39որոնցմերհայրերըչուզեցինհնազանդվել,այլ
վռնդեցիննրանիրենցմիջիցևիրենցսրտերում
դարձյալԵգիպտոսդարձան,
40Ահարոնինասաց.
41Եվնրանքայդօրերինհորթպատրաստեցին,զոհ
մատուցեցինկուռքինևուրախացանիրենցձեռքի
գործերով։
42ԱյնատենԱստուածդարձաւումատնեցզանոնք՝
երկնքիզօրքիներկրպագելուհամար.Ինչպէսգրուածէ
մարգարէներիգրքում.«Ո՛վԻսրայէլիտուն,
անապատումքառասունտարվաընթացքումինձ
սպանվածգազաններևզոհերմատուցե՞լեք»:
43Այո՛,դուքվերցրեցիքՄողոքիխորանըևձեր
աստծոՌեմփանիաստղը,պատկերներ,որոնքարեցիք
նրանցերկրպագելուհամար,ևեսձեզԲաբելոնիցայն
կողմկտանեմ։
44Մերհայրերըվկայությանխորաննունեին
անապատում,ինչպեսորնանշանակելէր՝խոսելով
Մովսեսիհետ,որնապատրաստերայնիրտեսած
ձևով։
45ԱնոնցհետեկողմերհայրերըՅիսուսիհետտարան
հեթանոսներունկալուածքը,որոնցԱստուածհանեց
մերհայրերուառջեւէնմինչեւԴաւիթիօրերը.
46ՈրշնորհքգտաւԱստուծոյառջեւեւկամեցաւ
խորանգտնելՅակոբիԱստուծոյհամար։
47ԲայցՍողոմոնընրահամարտունշինեց։
48ՍակայնԲարձրյալըչիբնակվումձեռագործ
տաճարներում.ինչպեսմարգարենէասում.
49Երկինքնիմաթոռնէ,ևերկիրը՝իմոտքերի
պատվանդաննէ.ի՞նչտունպիտիշինեսինձ։-ասումէ
Տերը,կամո՞րնէիմհանգստիտեղը:
50Մի՞թեիմձեռքըչիարելայսամենը։
51Ո՛վխստապարանոցևանթլփատներսրտովև
ականջներով,դուքմիշտընդդիմանումեքՍուրբ
Հոգուն.ինչպեսձերհայրերնարեցին,այնպեսէլդուք։
52Մարգարեներիցո՞րմեկինչենհալածելձեր
հայրերը։ևնրանքսպանեցիննրանց,ովքերնախապես
ցույցէինտալիսԱրդարիգալուստը.որոնցդուքհիմա
մատնիչնումարդասպաննէիք:
53 Որոնք հրեշտակների տրամադրությամբ
ընդունեցինօրենքըևչպահեցինայն։
54Երբայսբաներըլսեցին,սրտերըկտրվեցին,և
ատամներըկրճտեցիննրավրա։
55Բայցնա,ՍուրբՀոգովլցված,նայեցդեպիերկինքև
տեսավԱստծոփառքը,ևՀիսուսին՝կանգնածԱստծո
աջկողմում,
56Եւասաց.
57Այնժամանակնրանքբարձրձայնովաղաղակեցին,
ականջներըփակեցինևմիաձայնվազեցիննրավրա.
58Նրանքաղաքիցդուրսհանեցինուքարկոծեցին,
իսկվկաներնիրենցզգեստներըդրեցինմի
երիտասարդիոտքերիմոտ,որիանունըՍավուղէր։
59ԵւՍտեփանոսըքարկոծեցին՝Աստծունկանչելովեւ
ասելով.«Տէ՛րՅիսուս,ընդունի՛րիմհոգին»:
60Եվնածնկիիջավևբարձրձայնովաղաղակեց.Եվ
երբնաասացայս,նաքնեց:
ԳԼՈՒԽ8
1ԵվՍավուղըհամաձայնեցնրամահվանը։Եվայն
ժամանակմեծհալածանքեղավԵրուսաղեմիեկեղեցու
դեմ.ևնրանքբոլորըցրվեցինՀրեաստանիև
Սամարիայիբոլորշրջաններում,բացիառաքյալներից:
2ԵվբարեպաշտմարդիկտարանՍտեփանոսիննրա
թաղմանըևմեծողբարեցիննրավրա։
3ԻսկՍաւուղըաւերեցեկեղեցին,ամէնտունմտնելով,
այրերուկիներբռնելով՝զանոնքբանտարկեց։
4Ուստիցրվածներըգնումէինամենուր՝քարոզելով
խոսքը։
5ԱյնժամանակՓիլիպպոսըիջավՍամարիաքաղաքը
ևքարոզեցՔրիստոսիննրանց։
6Եւժողովուրդըմիաբանութեամբուշադրութիւն
դարձրեցայնբաներին,որՓիլիպպոսըխօսեց՝լսելով
եւտեսնելովայնհրաշքները,որոնքնաանումէր:
7Որովհետեւպիղծոգիները,բարձրձայնով
աղաղակելով,դուրսելանիրենցբազմաթիւ
հարուածներէն,եւշատանդամալոյծներուկաղեր
բժշկուեցան։
8Եվայդքաղաքումմեծուրախությունեղավ։
9Բայցմիմարդկար՝Սիմոնանունով,որընախկինում
նույնքաղաքումկախարդությունէրանումև
կախարդումՍամարիայիժողովրդին՝ասելով,որինքը
մեծմարդէ։
10Անոնքբոլորըուշադրութիւնըրին՝փոքրէնմինչեւ
մեծ՝ըսելով.«ԱյսմարդըԱստուծոյմեծզօրութիւննէ»։
11Եվնրանքնկատեցիննրան,քանիորերկար
ժամանակնակախարդումէրնրանց:
12Բայցերբհավատացին,որՓիլիպպոսըքարոզումէր
ԱստծոարքայությանևՀիսուսՔրիստոսիանվան
մասին,նրանքմկրտվեցին՝տղամարդիկևկանայք:
13ԱյնժամանակինքըՍիմոննէլհավատաց,ևերբ
մկրտվեց,շարունակեցՓիլիպպոսիհետևզարմացավ՝
տեսնելովկատարվածհրաշքներնունշանները։
82

85. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
14ԵրբԵրուսաղեմումգտնվողառաքյալներըլսեցին,
որՍամարիանընդունելէԱստծոխոսքը,նրանցմոտ
ուղարկեցինՊետրոսինևՀովհաննեսին.
15Որոնք,երբիջան,աղօթեցինանոնցհամար,
որպէսզիՍուրբՀոգինընդունեն.
16(Որովհետևդեռևսնրանցիցոչմեկիվրաչէրընկել,
այլմիայննրանքէինմկրտվումՏերՀիսուսիանունով):
17Այնժամանակձեռքերըդրեցիննրանցվրա,և
նրանքստացանՍուրբՀոգին:
18ԵրբՍիմոնըտեսավ,որառաքյալներիձեռքըդնելով
ՍուրբՀոգինտրվեց,նրանցփողառաջարկեց.
19Ասելով.
20ԲայցՊետրոսընրանասաց.
21Դուոչբաժինունես,ոչէլվիճակ,որովհետևքո
սիրտըուղիղչէԱստծոառաջ։
22Ուրեմնապաշխարի՛րքոայսչարությանհամարև
աղաչի՛րԱստծուն,եթեգուցեքոսրտիմիտքըներվի
քեզ:
23Որովհետևեսհասկանումեմ,որդուդառնության
մաղձիևանօրենությանկապիմեջես։
24ԱյնժամանակՍիմոնըպատասխանեցեւասաց.
25Եվնրանք,երբվկայեցինևքարոզեցինՏիրոջ
խոսքը,վերադարձանԵրուսաղեմևքարոզեցին
ավետարանըսամարացիներիշատգյուղերում։
26ՏէրոջհրեշտակըխօսեցՓիլիպպոսիհետ՝ըսելով.
27Եվնավերկացավևգնաց,ևահամիեթովպացիմի
ներքինի,եթովպացիներիԿանդակեթագուհուօրոք
մեծիշխանությունունեցողներքինիէր,որը
ղեկավարումէրնրաողջգանձըևեկելէրԵրուսաղեմ՝
երկրպագելու,
28Երբվերադառնումէր,ևիրկառքընստածկարդաց
Եսայիմարգարեն։
29ԱյնժամանակՀոգինասացՓիլիպպոսին.
30Փիլիպպոսըվազեցայնտեղնրամոտևլսեց,թե
ինչպեսէնակարդումԵսայիմարգարենևասաց.
31Նաասաց.«Ինչպե՞սկարողեմ,եթեորևէմեկը
չառաջնորդիինձ»։ԵվնախնդրեցՓիլիպպոսին,որնա
բարձրանաևնստինրահետ:
32Գրքիտեղը,որնակարդաց,սաէր.եւինչպէս
գառնուկըհամրէիրխուզողիառջեւ,այնպէսէլչբացեց
իրբերանը:
33Նրանվաստացումովնրադատաստանըվերացավ,
ևո՞վպիտիպատմինրասերունդը։քանզինրակյանքը
վերցվածէերկրից:
34ԻսկներքինինպատասխանեցՓիլիպպոսինու
ասաց.իրի՞ն,թե՞ուրիշմարդու՞ն։
35ԱյնժամանակՓիլիպպոսըբացեցիրբերանըև
սկսեցնույնԳրքիցևքարոզեցնրանՀիսուսին:
36Երբնրանքգնումէին,եկանմիջրիմոտ,և
ներքինինասաց.ի՞նչնէխանգարումինձմկրտվել:
37Փիլիպպոսնասաց.«Եթեքոամբողջսրտով
հավատումես,կարողես»:Նապատասխանեցև
ասաց.«Եսհավատումեմ,որՀիսուսՔրիստոսը
ԱստծոՈրդինէ»:
38Եւնահրամայեցկառքինկանգնել.ևնամկրտեց
նրան:
39Եվերբնրանքջրիցդուրսեկան,ՏիրոջՀոգինբռնեց
Փիլիպպոսին,ևներքինինայլևսչտեսավնրան,ևնա
ուրախությամբգնացիրճանապարհը:
40ԲայցՓիլիպպոսըգտնուեցաւԱզոտոսիմէջ,եւ
շրջելով՝կըքարոզէրբոլորքաղաքներունմէջ,մինչեւոր
հասաւԿեսարիա։
ԳԼՈՒԽ9
1ԵւՍաւուղըՏիրոջաշակերտներիդէմսպառնալիքներ
ուկոտորածարտաշնչելով՝գնացքահանայապետի
մօտ.
2ԵվնրանիցնամակներխնդրեցԴամասկոսին
ուղղվածժողովարաններին,որեթեայս
ճանապարհներիցորևէմեկըգտնի,լինիտղամարդ
կամկին,կապածբերինրանցԵրուսաղեմ։
3Եվերբնագնումէր,մոտեցավԴամասկոսին,և
հանկարծնրաշուրջըերկնքիցլույսփայլեց.
4Եվնաընկավգետնինևլսեցմիձայն,որնասումէր
նրան.
5Եւնաասաց.«Ո՞վեսդու,Տէ՛ր»։Տէրնասաց.«Ես
Յիսուսնեմ,որինդուհալածումես.քեզհամար
դժուարէոտքերովխոցելսրունքներին»:
6Նադողալովուզարմացածասաց.ԵվՏերնասաց
նրան.
7Իսկնրահետճանապարհորդողներըանխոս
կանգնեցին,ձայնլսեցին,բայցոչոքիչտեսան։
8ԵւՍաւուղըվերկացաւերկրից.Երբնրաաչքերը
բացվեցին,նաոչոքիչտեսավ,այլբռնեցիննրաձեռքից
ևտարանԴամասկոս։
9Եվնաերեքօրառանցտեսողությանմնաց,ևչկերավ
ևչխմեց։
10Դամասկոսումմիաշակերտկար՝անունըԱնանիա.
ևտեսիլքումնրանասացՏերը՝Անանիա։«Ահաես
այստեղեմ,Տէ՛ր»։
11Տէրնասացնրան.
12ԵվտեսիլքումտեսավԱնանիաանունովմիմարդու,
որըներսէմտնումևդնումիրձեռքընրավրա,
որպեսզինատեսնի։
13ԱյնժամանակԱնանիանպատասխանեց.
14 Եվ ահա նա իշխանություն ունի
քահանայապետներից՝կապելուբոլորնրանց,ովքեր
կանչումենքոանունը։
15ԲայցՏէրնասացնրան.
16Որովհետևեսնրանցույցկտամ,թեորքանմեծ
չարչարանքներպիտիկրինաիմանվանհամար։
17Անանիանգնացումտավտուն.ևձեռքերըդնելով
նրավրա՝ասաց.
18Եվիսկույնթեփուկիպեսընկավնրաաչքերից,ևնա
անմիջապեստեսավ,վերկացավևմկրտվեց։
19Եւերբկերակուրստացաւ,զօրացաւ։Այնատեն
ՍաւուղըորոշօրերմնացԴամասկոսիմէջեղող
աշակերտներունհետ։
20Եվիսկույնժողովարաններումքարոզեց
Քրիստոսին,որնաԱստծոՈրդինէ։
21Բայցբոլորնրանք,ովքերլսումէիննրան,
զարմանումէինևասում.Մի՞թեսանաչէ,որ
կործանեցնրանց,ովքերայսանունըկանչեցին
Երուսաղեմում,ևեկավայստեղայդնպատակով,
որպեսզիկապածբերինրանցքահանայապետների
մոտ։
22ԲայցՍաւուղըաւելիէրզօրանում,եւ
Դամասկոսումբնակուողհրեաներինշփոթեցնումէր՝
ապացուցելով,որսաէՔրիստոսը։
23Եվայնբանիցհետո,երբշատօրերլրացան,
հրեաներըխորհուրդարեցինսպանելնրան.
24ԲայցՍավուղիցհայտնիդարձավնրանցսպասելը։
Եվնրանքգիշերուցերեկհսկումէինդարպասներին՝
սպանելունրան։
83

86. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
25Այնատենաշակերտներըգիշերըբռնեցինզայնու
զամբիւղովպարսպէնցածիջեցուցին։
26ԵրբՍաւուղըեկաւԵրուսաղէմ,ուզեցմիանալ
աշակերտներին.
27ԲայցԲառնաբասըվերցրեցնրանևտարավ
առաքյալներիմոտևպատմեցնրանց,թեինչպեսէ
տեսելՏիրոջըճանապարհին,ևորնախոսելէնրա
հետևինչպեսհամարձակորենքարոզելԴամասկոսում
՝Հիսուսիանունով:
28Եվնանրանցհետէր,որմտնումուդուրսէրգալիս
Երուսաղեմ։
29ԵվնահամարձակորենխոսումէրՏերՀիսուսի
անունովևվիճումէրհույներիդեմ,բայցնրանք
պատրաստվումէինսպանելնրան։
30Երբեղբայրներնիմացան,նրանիջեցրինԿեսարիա
ևուղարկեցինՏարսոն։
31ԱյնատենեկեղեցիներըամբողջՀրէաստանի,
ԳալիլեայիուՍամարիայիմէջհանգստացանու
շինուեցան.ևՏիրոջերկյուղովևՍուրբՀոգու
մխիթարությամբքայլելըշատացան:
32Եվեղավայնպես,երբՊետրոսըշրջումէրամեն
կողմ,նաիջավնաևսրբերիմոտ,որոնքբնակվումէին
Լիդդայում:
33ԵվայնտեղնագտավԵնեասանունովմիմարդու,
որըութտարիպահելէրիրանկողինըևանդամալույծ
էր։
34Պետրոսըսաւանոր.«Ենեա՛ս,ՅիսուսՔրիստոսկը
բժշկէքեզ.Եվնաիսկույնվերկացավ։
35Եվբոլորնրանք,ովքերապրումէինԼիդդայումև
Սարոնում,տեսաննրանևդարձանդեպիՏերը։
36ՅոպպէիմէջՏաբիթաանունովաշակերտմըկար,
որթարգմանաբարկըկոչուիԴորքաս։Այսկինըլիէր
իրկատարածբարիգործերովուողորմութիւններով։
37Այդօրերիննահիվանդացավևմահացավ.
38ԵվքանիորԼիդդանՀոպպեիմոտէր,և
աշակերտներըլսելէին,որՊետրոսնայնտեղէ,երկու
մարդուղարկեցիննրամոտ՝ցանկանալով,որնա
չուշանաիրենցմոտգալ։
39ԱյնժամանակՊետրոսըվերկացավևգնացնրանց
հետ։Երբնաեկավ,նրանբերեցինվերնատունը,և
բոլորայրիներըկանգնեցիննրամոտ՝լացլինելովև
ցույցտալովհանդերձներնուզգեստները,որ
պատրաստելէրԴորկասը,երբնաիրենցհետէր։
40ԲայցՊետրոսբոլորինդուրսհանեց,ծնկիիջաւու
աղօթեց.ևդառնալովդեպիմարմինը՝ասաց.Եվնա
բացեցիրաչքերը,ևերբնատեսավՊետրոսին,նստեց:
41Եվնատվեցնրանիրձեռքը,բարձրացրեցնրանև
կանչեցսրբերինուայրիներինևողջներկայացրեց
նրան։
42ԵվդահայտնիէրամբողջՀոպպեում.ևշատերը
հավատացինՏիրոջը:
43Եվեղավայնպես,որնաշատօրերմնացՀոպպեում՝
կաշեգործՍիմոնիմոտ։
ԳԼՈՒԽ10
1Կեսարիայումմիմարդկար՝Կոռնելիոսանունով,
իտալականգունդկոչվողոհմակիհարյուրապետը,
2ԲարեպաշտմարդևԱստծուցվախեցողիրամբողջ
տունով,որըշատողորմությունէրտալիսժողովրդինև
միշտաղոթումէրԱստծուն։
3Նատեսիլքիմեջ,ակներևաբար,օրվաիններորդ
ժամիմոտտեսավԱստծոհրեշտակին,որըմտավիր
մոտևասացնրան.
4Երբնանայեցնրան,վախեցավևասաց.Անալըսաւ
անոր.
5ԵվհիմամարդիկուղարկիրՀոպպեևկանչիր
Սիմոնին,որիազգանունըՊետրոսէ.
6ՆաբնակվումէմիկաշեգործՍիմոնիմոտ,որի
տունըծովիափինէ.նաքեզկասի,թեինչպետքէ
անես։
7Եվերբհրեշտակը,որըխոսումէրԿոռնելիոսիհետ,
հեռացավ,նականչեցիրտանծառաներիցերկուսինև
նրանցիցհավատացյալզինվորին,ովքերանընդհատ
սպասումէինիրեն.
8Եւերբայսբոլորըպատմեցնրանց,ուղարկեց
Յոպպէ։
9Հետևյալօրը,երբնրանքգնումէինիրենց
ճանապարհինևմոտենումէինքաղաքին,Պետրոսը
բարձրացավտանիքը՝մոտվեցերորդժամինաղոթելու։
10Եւսաստիկքաղցածէր,եւկամենումէրուտել.
11Եվտեսավերկինքըբացված,ևմիանոթ,որիջնում
էրնրամոտ,ինչպեսմիմեծսավանէր,որըհյուսվածէր
չորսանկյուններիցևիջնումէրերկրիվրա։
12Որտեղկայիներկրիամենտեսակչորսոտանի
գազաններ,վայրիգազաններ,սողուններևերկնքի
թռչուններ։
13Եվձայնեկավնրան.սպանելևուտել։
14ԲայցՊետրոսնասաց.քանզիեսերբեքչեմկերել
որևէսովորականկամանմաքուրբան:
15Եվձայնըդարձյալերկրորդանգամասացնրան.
16Դաարվեցերեքանգամ,ևանոթընորիցերկինք
բարձրացավ։
17ՄինչՊետրոսըկասկածումէր,թեինչէնշանակում
այստեսիլքը,որընատեսելէր,ահա,Կոռնելիոսից
ուղարկվածմարդիկՍիմոնիտունըհարցրինև
կանգնեցինդարպասիառաջ,
18Եւկանչեցուհարցրեց,թէՍիմոնը,որՊետրոս
մականունովէր,հո՞նէբնակուել։
19ՄինչՊետրոսըմտածումէրտեսիլքիմասին,Հոգին
ասացնրան.
20Ուրեմնվերկաց,իջիրևգնանրանցհետ՝ոչինչ
չկասկածելով,որովհետևեսեմուղարկելնրանց։
21ԱյնժամանակՊետրոսնիջավայնմարդկանցմոտ,
որոնքուղարկվելէինիրենԿոռնելիոսից.«Ահաեսնա
եմ,ումդուքփնտրումեք.ո՞րնէպատճառը,որի
համարդուքեկելեք»:
22Անոնքալըսին.քոխոսքերը.
23Այնատենկանչեցզանոնքուտեղաւորեցզանոնք։
ՀետեւեալօրըՊետրոսըգնացնրանցհետ,եւ
Յոպպէիցմիքանիեղբայրներնրանուղեկցեցին։
24ԻսկհաջորդօրընրանքմտանԿեսարիա։Եվ
Կոռնելիոսըսպասեցնրանցևհավաքեցիր
ազգականներինումերձավորընկերներին։
25ԵրբՊետրոսըներսէրմտնում,Կոռնելիոսը
հանդիպեցնրան,ընկավնրաոտքերիմոտև
երկրպագեցնրան։
26ԻսկՊետրոսընրանվերառաւուասաց.Եսինքս
նույնպեստղամարդեմ։
27Եվմինչնախոսումէրնրահետ,նաներսմտավև
գտավշատերին,ովքերհավաքվելէին։
28Անալըսաւանոնց.բայցԱստուածցոյցտուաւինծի,
որոչոքիչկոչեմհասարակկամանմաքուր։
84

87. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
29Ուստիեսառանցհակաճառելուեկաձեզմոտ,հենց
որինձուղարկեցին.
30Կոռնելիոսնասաց.«Չորսօրառաջեսծոմէի
պահումմինչևայսժամը.ևիններորդժամինես
աղոթեցիիմտանը,ևահամիմարդկանգնեցիմառջև՝
պայծառհագուստով,
31Եվասաց.
32ՈւրեմնմարդուղարկիրՅոպպեևկանչիրՍիմոնին,
որիազգանունըՊետրոսէ.նաիջեւանելէծովեզերքի
միկաշեգործՍիմոնիտանը,որը,երբգա,քեզհետ
կխոսի։
33Ուստիիսկոյնղրկեցիքեզի.ևդուլավեսարել,որ
եկելես:ՈւրեմնհիմամենքբոլորսայստեղենքԱստծո
առաջ՝լսելուայնամենը,ինչպատվիրվածէքեզ
Աստծուց:
34ԱյնժամանակՊետրոսըբացեցիրբերանըևասաց.
35Բայցամենազգիմեջնա,ովվախենումէնրանիցև
արդարությունէգործում,ընդունելիէնրահետ։
36Խոսքը,որԱստվածուղարկեցԻսրայելիորդիներին՝
խաղաղությունքարոզելովՀիսուսՔրիստոսիմիջոցով.
37Եսասումեմ,որդուքգիտեքայդխոսքը,որը
հրապարակվեցամբողջՀրեաստանումևսկսվեց
Գալիլեայից՝Հովհաննեսիքարոզածմկրտությունից
հետո.
38ԻնչպեսԱստվածօծեցՆազովրեցիՀիսուսինՍուրբ
Հոգովևզորությամբ.որովհետեւԱստվածնրահետէր:
39Եվմենքվկաենքայնամենի,ինչնաարեցև՛
հրեաներիերկրում,և՛Երուսաղեմում.որինսպանեցին
եւկախեցինծառից:
40Աստուածյարուցանեցզայներրորդօրը,ուցոյց
տուաւանոր.
41Ոչթեամբողջժողովրդին,այլԱստծուցառաջ
ընտրվածվկաներին՝մեզհամար,որոնքնրահետ
կերանքևխմեցինքմեռելներիցհարությունառնելուց
հետո։
42Եվնապատվիրեցմեզքարոզելժողովրդինևվկայել,
որհենցնաէկարգվելԱստծոկողմից՝լինել
կենդանիներիևմահացածներիԴատավոր:
43Նրամասինվկայումենբոլորմարգարեները,որ
նրաանունով,ովհավատումէնրան,մեղքերի
թողությունկստանա:
44ՄինչՊետրոսըդեռայսխոսքերնէրասում,Սուրբ
Հոգինընկավբոլորնրանցվրա,ովքերլսումէին
խոսքը։
45Իսկթլփատութեանանդամները,որհաւատացին,
զարմացան,բոլորը,որՊետրոսիհետէինեկել,
որովհետեւհեթանոսներիվրայէլՍուրբՀոգու
պարգեւըթափուեց:
46Որովհետեւլսեցին,որանոնցլեզուներկըխօսէինու
կըմեծարէինԱստուած։ԱյնժամանակՊետրոսը
պատասխանեց.
47Որևէմեկըկարո՞ղէարգելելջուրը,որպեսզի
չմկրտվենսրանք,որոնքստացելենՍուրբՀոգին,
ինչպեսմենք:
48ԵվնապատվիրեցնրանցմկրտվելՏիրոջանունով:
Այնուհետևնրանքաղոթեցիննրան,որորոշօրերմնա:
ԳԼՈՒԽ11
1Եւառաքեալներնուեղբայրները,որՀրէաստանում
էին,լսեցին,որհեթանոսներնէլընդունեցինԱստուծոյ
խօսքը։
2ԵվերբՊետրոսըբարձրացավԵրուսաղեմ,
թլփատվածներըվիճեցիննրահետ.
3«Դուանթլփատմարդկանցմոտմտարևնրանցհետ
կերար»։
4ԲայցՊետրոսըիսկզբանէըսաւ,ու
կարգադրութեամբբացատրեցանոնց՝ըսելով.
5ԵսՀոպպեքաղաքումէիևաղոթումէի.տրանսիմեջ
տեսամիտեսիլք.եւեղաւինձ:
6Անորվրայ,երբաչքերսփակեցի,մտածեցիուտեսայ
երկրիչորսոտանիգազաններ,վայրիգազաններ,
սողուններուերկնքիթռչուններ։
7Եվեսլսեցիմիձայն,որասումէրինձ.սպանելև
ուտել.
8Բայցեսասացի.«Այդպեսչէ,Տե՛ր,որովհետևիմ
բերանումոչմիսովորականկամանմաքուրբանչի
մտել»։
9Բայցձայնըդարձեալպատասխանտուաւինծի
երկինքէն.
10Եվդաարվեցերեքանգամ,ևբոլորընորիցերկինք
վերցվեցին։
11Եվահա,անմիջապեսերեքմարդարդենեկանայն
տունը,որտեղեսէի,ուղարկվածԿեսարիայիցինձ
մոտ։
12ԵվՀոգինպատվիրեցինձգնալնրանցհետ՝առանց
կասկածելու։Այսվեցեղբայրներնէլինձուղեկցեցին,և
մենքմտանքայդմարդուտունը.
13Եւնամեզցոյցտուեց,թէինչպէսիրտանըմի
հրեշտակէրտեսել,որըկանգնեցուասացնրան.
14Ո՞վպիտիասիքեզայնխոսքերը,որոնցովդուևքո
ամբողջտունըկփրկվես։
15Եվերբեսսկսեցիխոսել,ՍուրբՀոգինընկավնրանց
վրա,ինչպեսսկզբումմեզվրա:
16ԱյնատենյիշեցիՏէրոջխօսքը,որըսաւ.
Յովհաննէսըմկրտեցջրով.բայցդուքպիտիմկրտուէք
ՍուրբՀոգով:
17ՈւրեմնԱստուածտուաւանոնցնոյնպարգևը,
ինչպէսմեզի,որհաւատացինքՏէրՅիսուսՔրիստոսի.
ի՞նչէիես,որկարողէիդիմակայելԱստծուն։
18Երբայսբաներըլսեցին,լռեցին,փառաբանեցին
Աստծուն՝ասելով.
19Արդ,նրանք,ովքերցրվածէինՍտեփանոսիշուրջ
ծագածհալածանքներիպատճառով,գնացինմինչև
Փյունիկա,ԿիպրոսևԱնտիոք՝քարոզելովխոսքըոչ
ոքի,բացիմիայնհրեաներին:
20ՆրանցիցոմանքԿիպրոսիցևԿյուրենացիներից
էին,որոնք,երբեկանԱնտիոք,խոսեցինհույներիհետ՝
քարոզելովՏերՀիսուսին:
21ԵվՏիրոջձեռքընրանցհետէր,ևշատմարդիկ
հավատացինևդարձանդեպիՏերը:
22Այնժամանակայսբաներիլուրըհասավ
Երուսաղեմումգտնվողեկեղեցուականջին,ևնրանք
ուղարկեցինԲառնաբասին,որնագնամինչևԱնտիոք:
23ՈվերբեկավևտեսավԱստծոշնորհը,ուրախացավ
ևհորդորեցնրանցբոլորին,որսրտովկառչենՏիրոջը:
24ՈրովհետևնաբարիմարդէրևՍուրբՀոգովև
հավատքովլի,ևշատմարդիկավելացանՏիրոջը:
25ԱյնժամանակԲառնաբասըգնացՏարսոն՝
Սավուղինփնտրելու։
26Եւերբգտաւնրան,տարաւԱնտիոք։Եվեղավ
այնպես,որմիամբողջտարինրանքհավաքվեցին
եկեղեցուհետևուսուցանեցինշատմարդկանց:Իսկ
աշակերտներըքրիստոնյակոչվեցիննախԱնտիոքում։
85

88. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
27ԵվայսօրերինմարգարեներեկանԵրուսաղեմից
Անտիոք։
28Եվնրանցիցմեկը՝Ագաբոսանունով,վերկացավև
Հոգովցույցտվեց,որամբողջաշխարհումմեծ
սղությունէլինելու,ինչըեղավԿլավդիոսԿեսարի
օրերում։
29Այնատենաշակերտները,իւրաքանչիւրըիր
կարողութեանհամեմատ,որոշեցինօգնութիւն
ուղարկելՀրէաստանիմէջբնակողեղբայրներուն.
30Ինչըևնրանքարեցին,ևայնուղարկեցին
երեցներինԲառնաբասիևՍավուղիձեռքով։
ԳԼՈՒԽ12
1ԱյդժամանակՀերովդեսթագավորըձեռքերըմեկնեց
եկեղեցուցոմանցնեղացնելուհամար։
2ԵվնասրովսպանեցՀովհաննեսիեղբորը՝
Հակոբոսին։
3Եվքանիորնատեսավ,որդահաճելիէհրեաներին,
նաշարունակեցբռնելնաևՊետրոսին։(Այնժամանակ
բաղարջհացիօրերնէին):
4Եվերբբռնեցնրան,բանտդրեցևմատնեցչորս
զինվորներիմոտ,որպահեննրան։մտադրվելէ
Զատիկիցհետոնրանհանելժողովրդին։
5ՈւստիՊետրոսըբանտումէր,բայցեկեղեցուկողմից
անդադարաղոթումէինԱստծուննրահամար։
6ԵրբՀերովդէսուզեցզայնդուրսբերել,նոյնգիշեր
Պետրոսըերկուշղթաներովկապուածերկու
զինուորներունմէջքնածէր.
7ԵվահաՏիրոջհրեշտակըեկավնրավրա,ևմիլույս
փայլեցբանտում,ևնահարվածեցՊետրոսիկողքինև
կանգնեցրեցնրան՝ասելով.Եվնրաշղթաներնընկան
նրաձեռքից։
8Հրեշտակնասացնրան.Եվայդպեսէլարեց։Նա
ասացնրան.
9Եւնադուրսելաւուգնացնրայետեւից.ևչգիտեք,
որդաճշմարիտէր,ինչարվեցհրեշտակիկողմից.բայց
մտածեց,որտեսիլքէտեսել:
10Երբնրանքանցանառաջինևերկրորդպալատից,
նրանքեկաներկաթեդարպասիմոտ,որըտանումէ
դեպիքաղաք.Նաիրկամքովբացեցնրանցառաջ։և
իսկույնհրեշտակըհեռացավնրանից:
11ԵվերբՊետրոսըուշքիեկավ,ասաց.
12Եւերբմտածեց,եկաւՅովհաննէսիմօր՝Մարիամի
տունը,որիանունըՄարկոսէր.որտեղշատերը
հավաքվելէինաղոթելու։
13ԵվերբՊետրոսըթակեցդարպասիդուռը,մի
աղջիկեկավլսելու՝Ռոդաանունով։
14ԵվերբնաիմացավՊետրոսիձայնը,ուրախության
համարչբացեցդուռը,այլներսվազեցևպատմեց,թե
ինչպեսՊետրոսըկանգնեցդարպասիառաջ։
15Նրանքասացիննրան.Բայցնաանընդհատպնդում
էր,որդանույնիսկայդպեսէ։Այնժամանակնրանք
ասացին.«Դանրահրեշտակնէ»:
16ԲայցՊետրոսըշարունակեցբախել,ևերբբացեցին
դուռըևտեսաննրան,զարմացան։
17Բայցնա,ձեռքովնշանանելովնրանց,որլռեն,
պատմեցնրանց,թեինչպեսՏերըհանեցնրան
բանտից:Անալըսաւ.Եւնագնացուգնացուրիշտեղ։
18Իսկերբբացվեց,զինվորներիմեջփոքր
իրարանցումչեղավ,թեինչեղավՊետրոսը։
19ԵրբՀերովդէսփնտռեցզայնուչգտաւ,զննեց
պահապաններըեւհրամայեցորանոնքմեռցնեն։Եվ
նաՀրեաստանիցիջավԿեսարիա,ևայնտեղմնաց։
20ԵվՀերովդեսըխիստդժգոհէրՏյուրոսիցև
Սիդոնիցնրանցվրա.որովհետեւնրանցերկիրը
սնվումէրթագավորիերկրից։
21ԵվմիորոշօրՀերովդեսը,հագածթագավորական
հանդերձանքը,նստեցիրգահինևասացնրանց.
22Ժողովուրդըաղաղակեցուասաց.«Աստծոձայնէ,
ևոչթեմարդու»։
23ԵվանմիջապեսՏիրոջհրեշտակըհարվածեցնրան,
քանիորնաԱստծունփառքչտվեց,ևնաորդերից
կերավևհոգինտվեց։
24ԲայցԱստուծոյխօսքըկ՚աճէրուկըբազմանար։
25ԵվԲառնաբասնուՍողոսըվերադարձան
Երուսաղեմից,երբկատարեցինիրենցծառայությունը,
ևիրենցհետտարանՀովհաննեսին,որիանունը
Մարկոսէր։
ԳԼՈՒԽ13
1Անտիոքիեկեղեցումկայինմարգարեներև
ուսուցիչներ.ինչպեսԲառնաբասը,Սիմեոնը,որ
կոչվումէրՆիգեր,ՂուկիոսԿյուրենացին,Մանաենը,
որըմեծացելէրՀերովդեսչորրորդապետիևՍավուղի
հետ։
2ՄինչնրանքծառայումէինՏիրոջըևծոմէինպահում,
ՍուրբՀոգինասաց.
3Երբծոմպահեցինուաղօթեցին,ձեռքերըդրին
անոնցվրայ,արձակեցինզանոնք։
4ՈւստինրանքՍուրբՀոգուցուղարկված՝մեկնեցին
Սելևկիա.եւայնտեղիցնաւարկեցինդէպիԿիպրոս։
5ԵւերբնրանքՍալամինայումէին,Աստծուխօսքը
քարոզումէինհրեաներիժողովարաններում.
6ԵվերբնրանքանցանկղզուցմինչևՊաֆոս,գտան
միկախարդ,սուտմարգարե,հրեա,որիանունը
Բարեսուսէր.
7ՈրերկրիփոխանորդՍերգիոսՊաուլուսիհետէր՝
խելամիտմարդ.ովկանչեցԲառնաբասինու
ՍավուղինևուզումէրլսելԱստծոխոսքը:
8ԲայցԵլիմասկախարդը(որովհետևնրաանունը
այսպեսէթարգմանվում)դիմադրեցնրանց՝փորձելով
հեռացնելփոխանորդինհավատքից։
9ԱյնատենՍաւուղը,որՊօղոսալկըկոչուի,Սուրբ
Հոգիովլեցուած,իրաչքերընայեցանորվրայ.
10ևասաց.
11Եվհիմա,ահա,Տիրոջձեռքըքովրաէ,ևդուկույր
կլինեսևմիժամանակչտեսնեսարևը:Եվանմիջապես
նրավրամառախուղուխավարընկավ.ևնաշրջում
էր՝փնտրելով,որիրձեռքիցբռնեն:
12Այնժամանակփոխանորդը,երբտեսավ
կատարվածը,հավատաց՝զարմանալովՏիրոջ
վարդապետությանվրա։
13ԵրբՊողոսնուիրխումբըարձակվեցինՊաֆոսից,
եկանՊամփիլիայիՊերգե,ևՀովհաննեսընրանցից
հեռանալով՝վերադարձավԵրուսաղեմ։
14ԲայցերբՊերգէէնելան,ՊիսիդիայիԱնտիոքեկան,
Շաբաթօրըժողովարանըմտանունստեցին։
15Օրենքնումարգարեներըկարդալուցհետո
ժողովարանիպետերընրանցմոտուղարկեցին՝ասելով.
16ԱյնժամանակՊողոսըվերկացավևձեռքովնշան
անելով՝ասաց.
86

89. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
17ԻսրայէլիայսժողովրդիԱստուածըընտրեցմեր
հայրերին,բարձրացրեցժողովրդին,երբնրանք
օտարականբնակուեցինԵգիպտոսիերկրում,եւ
բարձրբազուկովնրանցդուրսբերեցայնտեղից։
18Եվմոտքառասունտարինաանապատումկրեց
նրանցբարքերը։
19ԵվերբնաոչնչացրեցյոթազգերՔանանիերկրում,
նրանցերկիրըվիճակովբաժանեցնրանց։
20Եվդրանիցհետոնրանցդատավորներտվեցմոտ
չորսհարյուրհիսունտարի,մինչևՍամուելմարգարեն։
21Հետոնրանքթագավորխնդրեցին,ևԱստված
նրանցտվեցԿիսիորդիՍավուղին՝Բենիամինիցեղից
միմարդ,քառասունտարվաընթացքում։
22Եվերբնահեռացրեցնրան,բարձրացրեցնրանց
Դավթինորպեսնրանցթագավոր.«ԵսգտաՀեսսեի
որդիԴավթին,իմսրտիպեսմիմարդ,որըկկատարի
իմամբողջկամքը»։
23ԱյսմարդուսերնդիցԱստված,ըստիրխոստման,
ԻսրայելինկանգնեցրեցՓրկիչՀիսուսին.
24ԵրբՅովհաննէսառաջինանգամքարոզեցիր
գալստեանառաջապաշխարութեանմկրտութիւնը
ամբողջԻսրայէլիժողովուրդին։
25ԵւերբՅովհաննէսնիրընթացքըկատարեց,ասաց.
Եսնաչեմ։Բայցահաինձանիցհետոմեկըգալիսէ,
որիոտքերիկոշիկներըեսարժանիչեմարձակելու։
26Մարդիկևեղբայրնե՛ր,Աբրահամիշառավիղների
զավակներ,ևձեզնիցովորվախենումէԱստծուց,ձեզ
էուղարկվածայսփրկությանխոսքը:
27ՈրովհետեւԵրուսաղէմիմէջբնակողներնուանոնց
իշխանները,քանիորչէինճանչնարզինք,ո՛չալ
մարգարէներունձայները,որոնքկըկարդացուինամէն
շաբաթօր,կատարեցինզայն՝դատապարտելովզայն։
28Եւթէպէտնրամէջմահուանպատճառչգտան,բայց
Պիղատոսինխնդրեցին,որսպանուի։
29Եվերբկատարեցինայնամենը,ինչգրվածէրնրա
մասին,նրանիջեցրինծառիցևդրեցինգերեզմանի
մեջ։
30ԲայցԱստվածհարությունտվեցնրանմեռելներից.
31Եվնաշատօրերերևացնրանցից,ովքերնրահետ
ԳալիլեայիցԵրուսաղեմեկան,որոնքնրավկաներնեն
ժողովրդիառաջ:
32Եվմենքավետումենքձեզ,թեինչպեսէայն
խոստումը,որտրվելէհայրերին.
33Աստվածնույննարեցմեզ՝նրանցերեխաների
համար,որվերստինհարությունտվեցՀիսուսին.
ինչպեսգրվածէերկրորդսաղմոսում.«ԴուիմՈրդին
ես,այսօրեսծնեցիքեզ»։
34Իսկինչվերաբերումէնրան,որնահարություն
տվեցնրանմեռելներից,այլևսայլևսչվերադառնալ
ապականության,նաայսպեսասաց.
35Ուստինաասումէնաևմեկայլսաղմոսում.«Մի
թույլտուր,որքոսուրբըապականությունտեսնի»։
36ՈրովհետևԴավիթըԱստծուկամքովիրսերնդին
ծառայելուցհետոքնեցևդրվեցիրհայրերիմոտև
տեսավապականություն։
37Բայցնա,ումԱստվածյարուցանեց,
ապականութիւնչտեսաւ։
38Ուրեմն,հայտնիլինիձեզ,մարդի՛կևեղբայրնե՛ր,որ
այսմարդումիջոցովձեզմեղքերիթողությունէ
քարոզվում.
39Եվնրանովբոլորնրանք,ովքերհավատումեն,
արդարանումենբոլորբաներից,որոնցիցդուքչէիք
կարողարդարանալՄովսեսիօրենքով:
40Ուրեմնզգուշացէ՛ք,որպէսզիձեզվրայչգայայն,
ինչիմասինասւումէմարգարէներիմէջ.
41Ահա,դուքարհամարհողներ,զարմացեքևկորչեք,
քանզիեսձերօրերումմիգործեմանում,միգործ,
որինդուքչեքհավատա,եթեմարդդաձեզ
հայտարարի:
42Եվերբհրեաներըդուրսեկանժողովարանից,
հեթանոսներըաղաչումէին,որհաջորդշաբաթօրը
այսխոսքերըքարոզվենիրենց:
43Երբժողովըքանդուեցաւ,հրեաներէնու
կրօնասէրներէնշատերհետեւեցանՊօղոսիու
Բառնաբասի,որոնքանոնցհետխօսելով՝համոզեցին
զանոնքմնալԱստուծոյշնորհքինմէջ։
44Եվհաջորդշաբաթօրըգրեթեամբողջքաղաքը
հավաքվեց՝լսելուԱստծոխոսքը։
45ԲայցՀրեաներըերբտեսանբազմութիւնը,
նախանձովլեցուեցանուՊօղոսիըսածներունդէմ
խօսեցան՝հակասելովուհայհոյելով։
46ԱյնժամանակՊողոսնուԲառնաբասը
համարձակվեցինևասացին.«Անհրաժեշտէր,որ
Աստծոխոսքընախասվերձեզհետ..
47ՈրովհետեւՏէրըմեզիայսպէսպատուիրեց՝ասելով.
48Երբհեթանոսներըլսեցինայս,ուրախացանու
փառաբանեցինՏիրոջխօսքը.
49ԵւՏիրոջխօսքըտարածուեցաւամբողջ
շրջակայքում.
50ԲայցՀրեաներըգրգռեցինբարեպաշտու
պատուականկիներըեւքաղաքիգլխաւորները,եւ
հալածանքբարձրացուցինՊօղոսիուԲառնաբասի
դէմուզանոնքիրենցափերէնդուրսհանեցին։
51Բայցնրանքթափահարեցինիրենցոտքերիփոշին
նրանցվրաևեկանԻկոնիա։
52ԵվաշակերտներըլցվեցինուրախությամբևՍուրբ
Հոգով:
ԳԼՈՒԽ14
1Եվեղավայնպես,որԻկոնիոնումնրանքերկուսնէլ
միասինգնացինհրեաներիժողովարանը,ևայնպես
խոսեցին,որև՛հրեաներից,և՛հույներիցմիմեծ
բազմությունհավատաց:
2ԲայցանհաւատՀրեաներըգրգռեցինհեթանոսները,
եւանոնցմիտքըչարիքըրինեղբայրներունվրայ։
3Ուստիերկարժամանակմնացին,համարձակորեն
խոսելովՏիրոջով,որըվկայումէրիրշնորհիխոսքի
մասինևթույլէրտալիս,որնշաններուհրաշքներ
կատարվեննրանցձեռքով:
4Բայցքաղաքիբազմութիւնըբաժանուեցաւ.
5Եվերբհարձակումեղավերկուհեթանոսներիևնաև
հրեաներիվրաիրենցկառավարիչներիհետ,որպեսզի
չարախոսեննրանցևքարկոծեննրանց,
6ՆրանքգիտեինդրամասինևփախանԼյուստրաև
Դերբե,Լիկաոնիայիքաղաքները,ևշրջակայքը։
7Եվայնտեղնրանքքարոզեցինավետարանը:
8ՄիմարդնստածէրԼյուստրայում՝ոտքերովանզորև
իրմորարգանդիցհաշմանդամ,որըերբեքչէրքայլել։
9ՆոյնըլսեցՊօղոսիխօսքը.
10Բարձրձայնովասաց.Եվնացատկեցուքայլեց։
87

90. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
11ԵրբժողովուրդըտեսաւՊօղոսիըրածը,
բարձրացուցիրենցձայնը՝ըսելովԼիկաոնիայիխօսքին
մէջ.
12ԵւԲառնաբասինկոչեցինՅուպիտեր.ևՊողոսը՝
Մերկուրիոսը,որովհետևնագլխավորխոսնակնէր։
13ԱյնժամանակՅուպիտերիքահանան,որընրանց
քաղաքիառջևէր,եզներևծաղկեպսակներբերեց
դարպասներիմոտևկամեցավզոհերմատուցել
ժողովրդիհետ։
14Երբառաքյալները՝ԲառնաբասըևՊողոսըլսեցին,
պատառոտեցինիրենցհագուստներըևվազեցին
ժողովրդիմեջ՝աղաղակելով.
15Եւասացին.«Տե՛ր,ինչո՞ւէքանումայսբաները»։
Մենքնույնպեսձեզհետնմանկրքերովմարդիկենք,և
քարոզումենքձեզ,որայսունայնություններից
դառնաքդեպիկենդանիԱստված,որըստեղծեց
երկինքնուերկիրըևծովըևայնամենը,ինչայնտեղէ:
16Ովանցյալժամանակներումթույլտվեցբոլոր
ազգերինգնալիրենցճանապարհներով։
17Այնուամենայնիվ,նաինքնիրենառանցվկայության
չթողեց,որբարիքգործեց,ևմեզանձրևտվեցերկնքից
ևպտղաբերեղանակներ՝լցնելովմերսրտերը
կերակուրովևուրախությամբ։
18Եվայսխոսքերովնրանքսակավէինզսպում
ժողովրդին,որնրանքզոհերչանեինիրենց:
19ԱնտիոքիցուԻկոնիայիցմիքանիհրեաներեկան
այնտեղ,ովքերհամոզեցինժողովրդինևքարկոծելով
Պողոսին,նրանքաղաքիցդուրսհանեցին՝կարծելով,
թենամեռածէ։
20Բայցերբաշակերտներըկանգնեցիննրաշուրջը,նա
վերկացավևմտավքաղաք,իսկհաջորդօրը
ԲառնաբասիհետմեկնեցԴերբե։
21Եվերբնրանքավետարանեցինայդքաղաքինև
շատերինուսուցանեցին,դարձյալվերադարձան
Լյուստրա,ԻկոնիաևԱնտիոք,
22Հաստատելովաշակերտներիհոգիներըև
հորդորելովնրանցշարունակելհավատքիմեջ,ևոր
մենքշատնեղություններիմիջովպետքէմտնենք
Աստծոարքայությունը:
23Եվերբնրանքձեռնադրեցիննրանցերեցներամեն
եկեղեցում,ևծոմպահեցին,նրանքհանձնեցիննրանց
Տիրոջը,որինհավատումէին:
24ԵվերբնրանքանցանՊիսիդիայում,եկան
Պամփիլիա։
25ԵվերբնրանքքարոզեցինխոսքըՊերգայում,իջան
Ատտալիա.
26ԵվայնտեղիցնավարկեցինդեպիԱնտիոք,որտեղից
նրանքհանձնարարվածէինԱստծոշնորհինայնգործի
համար,որընրանքկատարեցին:
27Եվերբնրանքեկանևհավաքեցինեկեղեցին,
նրանքպատմեցինայնամենը,ինչԱստվածարելէր
իրենցհետ,ևթեինչպեսնաբացեցհավատքիդուռը
հեթանոսներիառաջ:
28Եւայնտեղերկարժամանակմնացին
աշակերտներիհետ։
ԳԼՈՒԽ15
1Հրէաստանիցիջածմարդիկուսուցանումէին
եղբայրներինուասում.ԵթեՄովսեսիսովորության
համաձայնչթլփատվեք,չեքկարողփրկվել։
2Ուստի,երբՊողոսնուԲառնաբասըոչմիփոքր
վիճաբանությունուվիճաբանությունունեցաննրանց
հետ,նրանքորոշեցին,որՊողոսնուԲառնաբասըև
նրանցից ոմանք Երուսաղեմ բարձրանան
առաքյալներիևերեցներիմոտայսհարցիշուրջ։
3Եւեկեղեցւոյկողմիցիրենցճանապարհինբերելով՝
նրանքանցանՓիւնիկէիուՍամարիայիմիջով՝
պատմելովհեթանոսներիդարձիմասին,եւմեծ
ուրախութիւնպատճառեցինբոլորեղբայրներին։
4ԵվերբնրանքեկանԵրուսաղեմ,ընդունվեցին
եկեղեցուց,առաքյալներիցուերեցներից,ևնրանք
պատմեցինայնամենը,ինչԱստվածարելէրնրանց
հետ։
5Բայցփարիսեցիներիաղանդիցոմանք,որոնք
հավատացին,վերկացանևասացին.
6Առաքյալներնուերեցներըհավաքվեցին՝քննարկելու
այսհարցը։
7Եվերբշատվեճերեղան,Պետրոսըվերկացավև
ասացնրանց.ևհավատա.
8ԵվԱստված,ովգիտիսրտերը,վկայեցնրանց՝տալով
նրանցՍուրբՀոգին,ինչպեսորարեցմեզ.
9Եվմերևնրանցմիջևտարբերությունմի՛դրեք՝
հավատքովմաքրելովնրանցսրտերը։
10Արդ,ինչո՞ւէքԱստծունփորձարկում՝
աշակերտներիվզինլուծդնելուհամար,որըո՛չմեր
հայրերը,ո՛չմենքկարողացանքտանել։
11Բայցմենքհավատումենք,որՏերՀիսուս
Քրիստոսիշնորհովմենքկփրկվենք,ինչպեսնրանք:
12Այնժամանակամբողջբազմությունըլռեցևլսեց
ԲառնաբասինուՊողոսինևպատմեց,թեինչ
հրաշքներուհրաշքներէրարելԱստվածհեթանոսների
մեջնրանցմիջոցով։
13Եվերբնրանքլռեցին,Հակոբոսըպատասխանեցև
ասաց.
14Սիմեոնըպատմեց,թեինչպեսԱստվածսկզբում
այցելեցհեթանոսներին,որպեսզինրանցիցմի
ժողովուրդհանիիրանվանհամար:
15Եվսրահետհամաձայնենմարգարեներիխոսքերը.
ինչպեսգրվածէ.
16Դրանիցհետոեսկվերադառնամևնորիցկշինեմ
Դավթիխորանը,որըտապալվածէ.եւեսդարձեալ
շինեմաւերակնորա,եւկանգնեցնեմզայն:
17Որպեսզիմարդկանցմնացորդըկարողանափնտրել
Տիրոջըևբոլորհեթանոսներին,որոնցվրաիմանունը
կոչվածէ,ասումէՏերը,ովանումէայսբոլորբաները:
18Աստծունհայտնիեննրաբոլորգործերըաշխարհի
սկզբից:
19Ուստիիմդատաստաննայնէ,որ
չանհանգստացնենքնրանց,ովքերհեթանոսներիմիջից
դարձանդեպիԱստված.
20Բայցորմենքգրենքնրանց,որնրանքհեռումնան
կուռքերի պղծություններից, պոռնկությունից,
խեղդվածբաներիցևարյունից։
21ՈրովհետեւՄովսէսհինժամանակներունմէջամէն
քաղաքին մէջ ունի զինք աւետողներ՝
ժողովարաններուն մէջամէն շաբաթ օր
կարդացուողներ։
22Այնատենառաքեալներնուերէցներըամբողջ
եկեղեցւոյհետհաճեցանիրենցխումբէնընտրեալ
մարդիկուղարկելԱնտիոք՝ՊօղոսիուԲառնաբասի
հետ.այսինքն՝Յուդան՝Բարսաբասանունով,եւ
Շիղան՝եղբայրներիգլխաւորները.
88

91. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
23Նրանքնամակներգրեցիննրանցկողմիցայսպես.
Առաքյալները,երեցներնուեղբայրներըողջույններեն
ուղարկումԱնտիոքի,ԱսորիքիևԿիլիկիայիհեթանոս
եղբայրներին.
24Ինչպէսլսեցինք,որմեզմէելածներըձեզխօսքերով
խռովեցին,ձերհոգիներըխռովեցին,ըսելով.
25Մեզլավթվաց՝միաբանհավաքվածլինելով,որ
ընտրյալմարդկանցուղարկենքձեզմոտմերսիրելի
ԲառնաբասիևՊողոսիհետ,
26Մարդիկ,ովքերիրենցկյանքըվտանգիենթարկեցին
մերՏերՀիսուսՔրիստոսիանվանհամար:
27ՈւստիՅուդայինուՇիղայինղրկեցինք,որոնքալ
ձեզինոյնբաներըբերանովպիտիըսեն։
28ՈրովհետևՍուրբՀոգունևմեզլավթվաց,որայս
անհրաժեշտբաներիցավելիմեծբեռչդնենքձեզվրա.
29Որպեսզիձեռնպահմնաքկուռքերինմատուցվող
կերակուրներից,արյունից,խեղդամահեղածբաներից
ևպոռնկությունից.Լավեղեք:
30Եւերբարձակուեցին,եկանԱնտիոք.
31Որըկարդալուցհետոուրախացանմխիթարության
համար։
32ՅուդանուՇիղան,որիրենքալմարգարէներէին,
շատխօսքերովյորդորեցինեղբայրներըեւ
հաստատեցինզանոնք։
33Եվերբնրանքայնտեղմնացին,նրանք
խաղաղությամբ արձակվեցին եղբայրներից
առաքյալներիմոտ:
34ՍակայնՇիղայինհաճելիէրայնտեղմնալ։
35ՊողոսնուԲառնաբասնէլէինԱնտիոքում՝
ուսուցանելովևքարոզելովՏիրոջխոսքը,շատ
ուրիշներիհետնույնպես։
36ԵվմիքանիօրանցՊողոսնասացԲառնաբասին.
Եկեքնորիցգնանքևայցելենքմերեղբայրներինամեն
քաղաքում,որտեղմենքքարոզելենքՏիրոջխոսքը,և
տեսնենք,թեինչպեսեննրանքանում։
37ԵվԲառնաբասըորոշեցիրենցհետվերցնել
Հովհաննեսին,որիազգանունըՄարկոսէր։
38ԲայցՊողոսըլավչհամարեցիրհետվերցնելնրան,
ովնրանցիցհեռացավՊամփիլիայիցևչգնացնրանց
հետգործի։
39Եւվիճաբանութիւննայնքանսուրեղաւնրանց
միջեւ,որնրանքիրարիցբաժանուեցին։
40ԵվՊողոսնընտրեցՇիղայինևգնաց՝եղբայրների
կողմիցԱստծուշնորհիհամարառաջարկվելով։
41ԵւնաանցաւԱսորիքիուԿիլիկիայիմիջով՝
հաստատելովեկեղեցիները։
ԳԼՈՒԽ16
1ԱյնժամանակնաեկավԴերբեևԼյուստրա։բայց
հայրնորահույնէր:
2ԻնչիմասինլավհայտնեցինԼյուստրայումև
Իկոնիայումգտնվողեղբայրները։
3Նակամենումէր,որՊողոսըդուրսգաիրհետ.և
վերցրեցութլփատեցնրանայդթաղամասերում
գտնվողհրեաներիպատճառով,որովհետևնրանք
բոլորըգիտեին,որնրահայրըհույնէր:
4Եւերբանցնումէինքաղաքներով,նրանցտուեցին
այնպատուիրանները,որպահենԵրուսաղէմումեղող
առաքեալներնուերէցները։
5Եվայսպես,եկեղեցիներըհաստատվեցինհավատով,
ևօրեցօրավելացաննրանցթիվը:
6ԵրբնրանքշրջելէինամբողջՓռյուգիանև
Գաղատիայիշրջանը,ևՍուրբՀոգուցարգելվեցնրանց
քարոզելխոսքըԱսիայում,
7ԵրբնրանքեկանՄիսիա,նրանքցանկանումէին
գնալԲյութանիա,բայցՀոգինթույլչտվեցնրանց։
8Նրանք,անցնելովՄիսիայիկողքով,իջանՏրովադա։
9ԳիշերըՊողոսինտեսիլքերևաց.Մակեդոնացիմի
մարդկանգնեցևաղոթումէրնրանուասում.
10Եվերբնատեսավտեսիլքը,մենքանմիջապես
փորձեցինքգնալՄակեդոնիա՝վստահաբար
հավաքելով,որՏերըկանչելէրմեզ՝քարոզելու
ավետարանընրանց:
11ՈւստիՏրովադայիցկորցնելով՝ուղիղ
ճանապարհովեկանքՍամոթրակիա,իսկհաջորդօրը՝
Նեապոլիս։
12ԵվայնտեղիցՓիլիպպե,որըՄակեդոնիայիայն
մասիգլխավորքաղաքնէևգաղութը,ևմենքորոշ
օրերբնակեցինքայդքաղաքում։
13Շաբաթօրըմենքքաղաքիցդուրսեկանքգետի
եզերքով,ուրսովորությունէրանումաղոթել.ևմենք
նստեցինքևխոսեցինքայնտեղբնակվողկանանցհետ։
14ԵվԼիդիաանունովմիկին,որըծիրանիվաճառող
էր,Թյուատիրաքաղաքից,որըերկրպագումէր
Աստծուն,լսեցմեզ,որիսիրտըՏերըբացեց,որնա
ուշադրությունդարձնիՊողոսիասածներին։
15Եվերբնաևնրաընտանիքըմկրտվեցին,նա
աղաչեցմեզևասաց.Եվնակաշկանդեցմեզ:
16Եվեղավայնպես,երբմենքգնացինքաղոթելու,մեզ
հանդիպեցմիաղջիկ,որըտիրապետումէր
գուշակությանոգուն,որըմեծշահբերեցիրտերերին՝
գուշակելով.
17ՆահետևեցՊողոսիևմեզևաղաղակեցուասաց.
18Եվսաարեցնաշատօրեր։ԲայցՊողոսը,տրտմած,
դարձավևասացոգուն.Եվնանույնժամինդուրս
եկավ։
19Երբնրատէրերըտեսան,որիրենցշահիյոյսը
վերացելէ,ՊօղոսինուՇիղայինբռնեցին,ունրանց
շուկանքաշեցինիշխաններիմօտ,
20Եվնրանցբերեցդատավորներիմոտևասաց.
21Եվսովորեցրե՛քսովորություններ,որոնքմեզ
թույլատրվածչէընդունելևպահել,քանիոր
հռոմեացիներենք։
22Բազմությունըմիասինվերկացավնրանցդեմ,և
դատավորներըպատռեցիննրանցհագուստներըև
հրամայեցինծեծելնրանց։
23Եվերբնրանքշատհարվածներհասցրիննրանց,
նրանցբանտնետեցին՝բանտապահինպատվիրելով,
որնրանցապահովպահի։
24Նրանք,ստանալովնմանմեղադրանք,նրանց
գցեցիններսիբանտը,ևնրանցոտքերըամրացրեցին
պաշարներիմեջ։
25ԿեսգիշերինՊողոսնուՇիղանաղոթեցինև
գովաբանեցինԱստծուն,ևբանտարկյալներըլսեցին
նրանց։
26Եվհանկարծմեծերկրաշարժեղավ,այնպեսոր
բանտիհիմքերըսասանվեցին,ևիսկույնբոլորդռները
բացվեցին,ևբոլորիկապանքներըարձակվեցին։
27Եվբանտապահը,արթնանալովքնիցևտեսնելով
բանտիդռներըբացված,հանեցիրսուրըևուզումէր
սպանելիրեն՝կարծելով,թեբանտարկյալներըփախել
են։
28ԲայցՊօղոսբարձրձայնովաղաղակեց՝ըսելով.
89

92. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
29Այնժամանակնալույսկանչեց,ներսելավ,դողալով
եկավուընկավՊողոսիուՇիղայիառաջ։
30Նրանցդուրսհանեցուասաց.
31Եվնրանքասացին.«ՀավատաՏերՀիսուս
Քրիստոսին,ևդուևքոտունըկփրկվես»:
32ԵվնրանքասացիննրանՏիրոջխոսքըևբոլոր
նրանց,ովքերնրատանըէին:
33Եվնավերցրեցնրանցգիշերվանույնժամինևլվաց
նրանցվերքերը.իսկոյնմկրտուեցաւինքնուիրբոլորը:
34Եվերբնանրանցիրտունբերեց,նրանցառաջ
կերակուրդրեցևուրախացավ՝իրամբողջտանհետ
միասինհավատալովԱստծուն։
35Երբառաւօտեղաւ,պարագլուխներըղրկեցին
սպասաւորները՝ըսելով.
36ԲանտիպահապանըայսասացՊօղոսին.
37ԲայցՊողոսնասացնրանց.իսկհիմամեզգաղտնի
վռնդումեն?ոչիսկապես;բայցթողիրենքգանումեզ
հանեն։
38Եվծառաներնայսխոսքերնասացին
դատավորներին,ևնրանքվախեցան,երբլսեցին,որ
հռոմեացիներեն:
39Եվնրանքեկան,աղաչեցիննրանց,դուրսհանեցին
ուխնդրեցին,որնրանքհեռանանքաղաքից։
40ԵվնրանքբանտիցդուրսեկանևմտանԼիդիայի
տունը,ևտեսնելովեղբայրներին,մխիթարեցիննրանց
ևգնացին։
ԳԼՈՒԽ17
1ԵրբնրանքանցանԱմֆիպոլիսովևԱպոլոնիայով,
եկանԹեսաղոնիկե,որտեղհրեաներիժողովարան
կար.
2ԵվՊողոսնիրսովորությանհամաձայնմտավնրանց
մոտ,ևերեքշաբաթօրնրանցհետգրքիցխոսեց.
3Բացելովևպնդելով,որՔրիստոսըպետքէ
չարչարվերևհարությունառներմեռելներից.ևայս
Հիսուսը,որինեսքարոզումեմձեզ,Քրիստոսնէ:
4ԱնոնցմէոմանքհաւատացինումիացանՊօղոսիու
Շիղայիհետ.եւբարեպաշտհույներից՝մեծ
բազմություն,եւգլխավորկանայք՝ոչքիչ։
5Բայցհրեաները,որոնքչհավատացին,նախանձով
շարժվեցին,վերցրինիրենցմոտստորկարգիմիքանի
անառակմարդկանց,հավաքեցինմիխումբ,ևամբողջ
քաղաքըիրարանցումսարքեցին,ևհարձակվեցին
Յասոնիտանվրաևուզեցինդուրսհանելնրանց.
ժողովրդին։
6Երբչգտան,Յասոնինումիքանիեղբայրների
քաշեցինքաղաքիկառավարիչներիմոտ՝աղաղակելով.
7ՈրինՅասոննընդունեց,ևսրանքբոլորնէլ
հակառակենանումկայսրիհրամաններին՝ասելով,որ
ուրիշթագավորկա՝մեկՀիսուս։
8Եւնրանքանհանգստացրինժողովրդինուքաղաքի
իշխաններին,երբնրանքլսեցինայսբաները։
9ԵվերբնրանքապահովեցինՅասոնինևմյուսին,
բացթողեցիննրանց։
10ԵղբայրներըիսկոյնգիշերովՊօղոսինուՇիղային
ուղարկեցինԲերիա,որոնքայնտեղգալով՝գնացին
հրեաներիժողովարանը։
11Սրանքավելիազնիվէին,քանԹեսաղոնիկեում
գտնվողները,որովհետևնրանքողջմտքովընդունում
էինխոսքըևամենօրուսումնասիրումէինսուրբ
գրքերը,թեարդյոքդրանքայդպեսեն։
12Դրահամարնրանցիցշատերըհավատացին.նաև
պատվավորկանանցից,որոնքհույներէին,և
տղամարդկանցից՝ոչմիքանիսը:
13ԲայցերբԹեսաղոնիկեիհրեաներնիմացան,որ
ԱստծոխոսքըՊողոսիկողմիցքարոզվելէԲերիայում,
նրանքնույնպեսեկանայնտեղևգրգռեցին
ժողովրդին։
14ԵւեղբայրներըիսկոյնճանապարհեցինՊօղոսին,
որպէսզիծովըգնայ.
15Եվնրանք,ովքերառաջնորդումէինՊողոսին,
տարաննրանԱթենք,ևՇիղայինուՏիմոթեոսին
պատվիրանստանալով,որշուտովգաննրամոտ,
գնացին։
16ՄինչՊողոսըսպասումէրնրանցԱթենքում,նրա
հոգինշարժվեցնրամեջ,երբնատեսավքաղաքը
ամբողջությամբտրվածկռապաշտությանը։
17Ուստինաժողովարանումվիճումէրհրեաների,
բարեպաշտմարդկանցհետ,ևամենօրշուկայում՝
իրենհանդիպողներիհետ:
18Այնուհետևնրանհանդիպեցինէպիկուրյաններիև
ստոյիկներիորոշփիլիսոփաներ։Ոմանքասացին.
ոմանք՝թվումէ,թենաօտարաստվածներիստեղծողէ,
քանիորքարոզումէրնրանցՀիսուսինևհարության
մասին:
19Եւնրանբռնեցին,տարանԱրեոպագոս՝ասելով.
20Որովհետեւդումերականջինտարօրինակբաներ
եսհասցնում.
21(Որովհետևայնտեղեղողբոլորաթենացիներնու
օտարներնիրենցժամանակնայլբանովչէին
անցկացնում,այլմիայն՝պատմելու,կամինչ-որնոր
բանլսելուհամար):
22ԱյնժամանակՊողոսըկանգնեցՄարսիբլրի
մեջտեղումևասաց.
23Որովհետևերբանցնումէիևտեսնումէիձեր
պաշտամունքները,գտամիզոհասեղան,որիվրա
գրվածէր՝ԱՆԾԱՆՈԹԱՍՏԾՈՒՆ:Ուրեմնորունդուք
անգիտութեամբկըպաշտէք,անորկըյայտարարեմ
ձեզի։
24Աստված,որստեղծեցաշխարհըևնրամեջեղած
բոլորբաները,քանիորնաերկնքիևերկրիՏերնէ,չի
բնակվումձեռագործտաճարներում.
25Ո՛չէլմարդկանցձեռքովեներկրպագում,քանիոր
նաորևէբանիկարիքունի,քանիորնատալիսէ
բոլորինկյանք,շունչևամենինչ.
26Եվմեկարյունիցստեղծելէմարդկանցբոլոր
ազգերը՝բնակվելուհամարերկրիամբողջերեսին,և
որոշելէնախապեսնշանակվածժամանակներըև
նրանցբնակությանսահմանները.
27ՈրպէսզիՏիրոջըփնտռեն,եթէհաւանաբարզգան
ուգտնեննրան,թէեւնամեզանիցիւրաքանչիւրից
հեռուչէ.
28Որովհետևմենքապրումենքնրանով,շարժվում
ենքևունենք.ինչպեսնաևձերբանաստեղծներից
ոմանքասացին.«Մենքէլնրասերունդնենք»:
29ՈւրեմնքանիորմենքԱստծոսերունդնենք,մենք
չպետքէմտածենք,որԱստվածությունընմանէոսկու,
կամարծաթիկամքարի,որըքանդակվածէարվեստով
ևմարդուհնարքով:
30ԵվայստգիտությանժամանակներինԱստված
աչքովարեց.բայցայժմպատվիրումէբոլորմարդկանց
ամենուրապաշխարել:
90

93. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
31Որովհետևնանշանակելէմիօր,երբնա
արդարությամբդատելուէաշխարհըայնմարդու
միջոցով,որիննակարգելէ.որիհամարնա
վստահությունէտվելբոլորմարդկանց,որհարություն
էտվելնրանմեռելներից:
32Երբնրանքլսեցինմեռելներիհարությանմասին,
ոմանքծաղրումէին,իսկոմանքասումէին.
33ՈւստիՊողոսըգնացնրանցմիջից։
34Սակայնոմանքկառչեցիննրանուհավատացին,
որոնցմեջէրԴիոնիսիոսԱրեոպագացինևԴամարիս
անունովմիկինևուրիշներնրանցհետ։
ԳԼՈՒԽ18
1ՍրանիցհետոՊողոսըմեկնեցԱթենքիցևեկավ
Կորնթոս.
2ԵւգտաւԱկիւղասանունովմիհրեայի,ծնւած
Պոնտոսում,վերջերսԻտալիայիցեկածիրկնոջ՝
Պրիսկիղայիհետ.(որովհետևԿլավդիոսըհրամայելէր
բոլորհրեաներինհեռանալՀռոմից)ևեկավնրանց
մոտ։
3Եվքանիորնամիևնույնարհեստիցէր,բնակվումէր
նրանցմոտևաշխատում,որովհետևնրանք
վրանագործէինիրենցզբաղմունքով։
4Եւնաամենշաբաթօրժողովարանումխորհումէր
եւհամոզումհրեաներինուհույներին։
5ԵրբՇիղանուՏիմոթեոսըեկանՄակեդոնիայից,
Պողոսըճնշվածէրհոգումեջևվկայումէրհրեաներին,
որՀիսուսըՔրիստոսնէ։
6Երբնրանքհակառակվեցինուհայհոյեցին,նա
թափահարեցիրզգեստըևասացնրանց.Եսմաքուր
եմ,այսուհետևգնալուեմհեթանոսներիմոտ։
7Եվնաայնտեղիցմեկնելովմտավմիմարդուտուն,
որիանունըՀուստոսէր,Աստծուներկրպագող,որի
տունըդժվարությամբմիանումէրժողովարանին։
8Կրիսպոսը՝ժողովարանիպետը,հաւատացՏէրոջը
իրամբողջտունով.Կորնթացիներիցշատերը,լսելով,
հավատացինևմկրտվեցին:
9ԱյնժամանակՏէրըգիշերըտեսիլքովխօսեցՊօղոսի
հետ.
10Որովհետևեսքեզհետեմ,ևոչոքքեզվրա
չարությունչիտա,որովհետևեսշատժողովուրդունեմ
այսքաղաքում։
11Նաայնտեղմնացմեկտարիևվեցամիս՝
ուսուցանելովԱստծուխոսքընրանցմեջ։
12ԵրբԳալիոնԱքայայիփոխանորդնէր,Հրեաները
միաձայնապստամբեցինՊողոսիդեմևբերեցիննրան
դատարանիմոտ,
13«Այսմարդըհամոզումէմարդկանց,որԱստծուն
երկրպագենօրենքինհակառակ։
14ԵվերբՊողոսըպատրաստվումէրբացելիրբերանը,
Գալիոննասացհրեաներին.
15Բայցեթէխօսքի,անուններիեւձերօրէնքիհարցէ,
նայեցէ՛քդրան.քանզիեսայդպիսիգործերիդատավոր
չեմլինի։
16Եվնավռնդեցնրանցդատավորիաթոռից։
17ԱյնժամանակբոլորհույներըբռնեցինՍոսթենեսին՝
ժողովարանիպետին,ևծեծեցիննրանդատարանի
առաջ։ԵվԳալիոնհոգչէրտանումայդբաներիցոչ
մեկիհամար:
18ԵւՊօղոսսրանիցյետոյդեռերկարժամանակ
այնտեղմնաց.Կենքրեայումկտրեցիրգլուխը,քանի
որուխտուներ։
19ԵւնաեկաւԵփեսոս,ութողեցնրանցայնտեղ,իսկ
ինքըմտաւժողովարանեւխօսեցհրեաներիհետ։
20Երբնրանքուզեցին,որնաերկարժամանակմնա
իրենցհետ,նաչհամաձայնեց.
21Բայցհրաժեշտտուաւանոնց՝ըսելով.Եվնա
նավարկեցԵփեսոսից։
22ԵվերբնաիջավԿեսարիա,բարձրացավու
ողջունեցեկեղեցին,իջավԱնտիոք։
23Եւայնտեղորոշժամանականցկացնելուցյետոյ,
գնաց,եւկարգովանցաւԳաղատիայիուՓռիւգիայի
ամբողջերկիրը՝զօրացնելովբոլորաշակերտներին։
24ԵվԱպողոսանունովմիհրեա,ծնված
Ալեքսանդրիայում,պերճախոսևսուրբգրքերումհզոր
մարդ,եկավԵփեսոս։
25ԱյսմարդըսովորեցրեցՏիրոջճանապարհը.և
հոգովջերմեռանդորենխոսումևուսուցանումէր
Տիրոջբաները՝իմանալովմիայնՀովհաննեսի
մկրտությունը:
26Եվնասկսեցհամարձակորենխոսելժողովարանում.
ԵրբԱկյուղասնուՊրիսկիղանլսեցին,նրանտարան
իրենցմոտևավելիլավբացատրեցիննրանԱստծո
ճանապարհը:
27ԵվերբնաուզումէրանցնելԱքայիա,եղբայրները
գրեցին՝հորդորելովաշակերտներինընդունելնրան.
28Որովհետևնազորավորկերպովհամոզումէր
հրեաներին,ևդահրապարակավ,սուրբգրքերովցույց
տալով,որՀիսուսըՔրիստոսնէ:
ԳԼՈՒԽ19
1Եվեղավայնպես,որմինչԱպողոսըԿորնթոսումէր,
Պողոսը,անցնելովվերինափերով,եկավԵփեսոսև
որոշաշակերտներգտնելով.
2Նաասացնրանց.Նրանքասացիննրան.«Մենք
այնքանէլչենքլսել,թեարդյոքՍուրբՀոգիկա»:
3Անալըսաւանոնց.«Ուրեմնինչո՞վմկրտուիք.Անոնք
ալըսին.«Յովհաննէսիմկրտութեանհամար»:
4ԱյնատենՊօղոսըսաւ.Յովհաննէսճշմարիտ
մկրտեցապաշխարութեանմկրտութեամբ՝ըսելով
ժողովուրդին,որհաւատանանոր՝որպիտիգայ
իրենմէետք,այսինքն՝ՔրիստոսՅիսուսին:
5Երբայսլսեցին,մկրտուեցինՏէրՅիսուսիանունով։
6ԵրբՊօղոսիրձեռքերըդրաւանոնցվրայ,Սուրբ
Հոգինեկաւանոնցվրայ.ևնրանքխոսումէին
լեզուներովևմարգարեանում։
7Եվբոլորմարդիկմոտտասներկուհոգիէին։
8Եւնամտաւժողովարան,եւերեքամիսհամարձակ
խօսումէր՝վիճելովեւհամոզելովԱստուծոյ
արքայութեանմասին։
9Բայցերբզանազաններըկարծրացանու
չհաւատացին,այլամբոխինառջեւչարախօսեցինայդ
ճամբան,ինքհեռացաւանոնցմէ,եւաշակերտները
զատեց՝ամէնօրվիճելովՏիրանիմըդպրոցինմէջ։
10Եվայսպեսշարունակվեցերկուտարի.այնպեսոր
բոլորնրանք,ովքերապրումէինԱսիայում,լսեցինՏեր
Հիսուսիխոսքը՝հրեաներըևհույները:
11ԵվԱստվածՊողոսիձեռքովհատուկհրաշքներ
գործեց.
91

94. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
12Այսպիսով,նրամարմնիցհիվանդներիմոտբերվում
էին թաշկինակներ կամ գոգնոցներ,և
հիվանդություններըհեռանումէիննրանցից,ևչար
ոգիներըդուրսէինգալիսնրանցից:
13Այնատենթափառականհրեաներէնոմանք,որպէս
զիջողհրեաներ,բռնեցինիրենցվրայ՝կանչելուՏէր
Յիսուսիանունըչարոգիներունեցողներուն՝ըսելով.
14ԵվմիՍկևայի՝հրեայիևքահանայապետիեօթը
որդիներկային,որոնքայդպեսարեցին։
15Չարոգինպատասխանեցևասաց.բայցդուո՞վես
16Եվայնմարդը,որիմեջչարոգինէր,ցատկեցնրանց
վրա,հաղթեցնրանցևհաղթեցնրանց,այնպեսոր
նրանքմերկուվիրավորփախանայդտնից։
17ԵվսահայտնիէրԵփեսոսումբնակվողբոլոր
հրեաներինևհույներին.ևբոլորիվրավախընկավ,և
ՏերՀիսուսիանունըմեծացավ:
18Շատհաւատացեալներեկան,խոստովանեցինու
ցոյցտուինիրենցգործերը։
19Անոնցմէշատերը՝որկըգործածէինհետաքրքրասէր
արուեստներ,հաւաքեցինիրենցգիրքերը,այրեցին
զանոնքբոլորինառջեւ,եւանոնցգինըհաշուելով՝
գտանյիսունհազարարծաթ։
20Այսպիսով,Աստծոխոսքըմեծացավևհաղթեց:
21ԱյսբաներնավարտվելուցհետոՊողոսըհոգով
որոշեց,երբՄակեդոնիայիևԱքայիայիմիջով
անցնելով,գնալԵրուսաղեմ՝ասելով.
22 Ուստի Մակեդոնիա ուղարկեց իրեն
սպասարկողներիցերկուսին՝Տիմոթեոսինև
Երաստոսին.բայցինքըմիսեզոնմնացԱսիայում։
23Նոյնատենայդճանապարհինփոքրիրարանցում
եղաւ։
24ՈրովհետեւԴեմետրիոսանունովմիմարդ՝
արծաթագործ,որըԴիանայիհամարարծաթե
սրբարաններէրշինում,արհեստավորներինքիչ
շահույթբերեց.
25Որոնքկանչեցիրենցնմանգործիմշակներունհետ
ուըսաւ.
26Ավելին,դուքտեսնումևլսումեք,որոչմիայն
Եփեսոսում,այլգրեթեամբողջԱսիայում,այսՊողոսը
համոզեցևետդարձրեցշատմարդկանց՝ասելով,որ
նրանքաստվածներչեն,որոնքստեղծվելենձեռքով.
27Որոչմիայնմերարհեստըզրոյանալուվտանգիտակ
է.այլնաև,որպետքէարհամարհվիմեծաստվածուհի
Դիանայիտաճարըևկործանվինրամեծությունը,
որիներկրպագումէամբողջԱսիանևաշխարհը:
28Երբնրանքլսեցինայսխոսքերը,լցվեցին
բարկությամբևաղաղակեցին՝ասելով.«Մեծէ
ԵփեսացիներիԴիանան»:
29Եվամբողջքաղաքըլցվեցշփոթությանմեջ,և
բռնելով Գայոսին և Արիստարքոսին,
Մակեդոնացիներին, Պողոսի ուղեկիցներին՝
ճամփորդելիս,նրանքմիաձայնվազեցինթատրոն։
30ԵվերբՊողոսըկամեցավմտնելժողովրդիմոտ,
աշակերտներըթույլչտվեցիննրան:
31ԵվԱսիայիիշխաններիցոմանք,որոնքնրա
ընկերներնէին,ուղարկեցիննրամոտ՝ցանկանալով,
որինքըարկածախնդիրչհայտնվիթատրոնում:
32Ուրեմնոմանքմիբանէինաղաղակում,իսկոմանք՝
մեկայլբան.ևշատերըչգիտեին,թեինչուեննրանք
հավաքվել:
33ԵւԱլեքսանդրինդուրսհանեցինբազմութեան
միջից,եւհրեաներընրանառաջկանգնեցրին։Եվ
Ալեքսանդրըձեռքովնշանարեցևկամենումէր
պաշտպանելժողովրդին։
34Բայցերբիմացան,որնահրեաէ,բոլորըմիաձայն
աղաղակեցինմոտերկուժամ.«ՄեծէԵփեսացի
Դիանան»։
35Եւերբքաղաքագլուխըհանդարտեցրեցժողովրդին,
ասաց.«Ո՛վԵփեսացիներ,ո՞վէայնտեղ,որչգիտի,թե
ԵփեսացիներիքաղաքըմեծաստվածուհիԴիանայիև
Յուպիտերիցվայրընկածպատկերիերկրպագունէ։?
36Ուրեմնտեսնելով,որայսբաներըչենկարողխոսել,
դուքպետքէլռեքևհապճեպոչինչչանեք։
37Որովհետևդուքայստեղբերեցիքայսմարդկանց,
որոնքոչեկեղեցիներկողոպտողներեն,ոչէլձեր
աստվածուհունհայհոյողներ։
38Ուստի,եթեԴեմետրիոսըևնրահետեղող
արհեստավորներըորևէմեկիդեմգործունեն,օրենքը
բացէ,ևկանտեղակալներ.
39Բայցեթեորևէբանհարցնեքայլհարցերի
վերաբերյալ,այնպետքէորոշվիօրինականժողովում:
40Որովհետևմենքվտանգիտակենք,որկասկածի
տակառնվենքայսօրվաաղմուկիհամար,չկաորևէ
պատճառ,որովմենքկարողենքհաշիվտալայս
հավաքիմասին:
41Եվերբնաայսասաց,արձակեցժողովը։
ԳԼՈՒԽ20
1Եվերբիրարանցումըդադարեց,Պողոսըկանչեցիր
աշակերտներին,գրկեցնրանցուգնացՄակեդոնիա
գնալու։
2Եվերբնաանցավայդկողմերըևշատհորդորեց
նրանց,եկավՀունաստան,
3Այնտեղմնացերեքամիս։Եվերբհրեաները
սպասեցիննրան,երբնապատրաստվումէրնավարկել
դեպիՍիրիա,նաորոշեցվերադառնալՄակեդոնիայի
միջով։
4ԱյնտեղնրանուղեկցեցինԱսիաՍոպատրԲերիացի.
իսկթեսաղոնիկեցիներից՝ԱրիստարքոսևՍեկունդոս.
ԳայոսԴերբեցի,Տիմոթէոս.իսկԱսիայից՝Տիքիկոսնու
Տրոֆիմոսը։
5Սրանքառաջգնացին,մեզհամարՏրովադա
մնացին։
6Անթթխմորհացիօրերէնետքնաւարկեցինք
Փիլիպպէէն,ուհինգօրէնեկանքանոնցՏրովադա։ուր
մնացինքյոթօր։
7Շաբաթվաառաջինօրը,երբաշակերտները
հավաքվեցինհացկտրելու,Պողոսըքարոզումէր
նրանց՝պատրաստլինելովհաջորդօրըմեկնելու.եւ
շարունակեցիրխոսքըմինչեւկեսգիշեր։
8Եվվերնասենյակումշատլույսերկային,որտեղ
նրանքհավաքվածէին։
9ԵւԵւտիքոսանունովմիերիտասարդնստածէր
պատուհանիմէջ,խորըքունիմէջընկած,եւմինչ
Պօղոսերկարժամանակքարոզումէր,քունը
խորտակուեց,երրորդվերնահարկիցցածընկաւու
մեռածտարան։
10Պօղոսալիջաւ,անորվրայինկաւուզինքգրկելով՝
ըսաւ.քանզինրակյանքընրամեջէ։
11Ուստիերբնանորիցվերկացավ,հացըկտրեց,
կերավևերկարխոսեց,մինչևլուսաբացը,ևգնաց։
12Եւերիտասարդինկենդանիբերին,եւքիչ
մխիթարուեցին։
92

95. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
13Եվմենքառաջգնացինքնավ,ևնաւարկեցինքդէպի
Ասոս,որպէսզիայնտեղընդունելՊօղոսին,քանիոր
նաայդպէսէրնշանակել՝մտածելով,որոտքովերթայ։
14ԵրբնահանդիպեցմեզԱսոսում,մենքնրաններս
ընդունեցինքևեկանքՄիթիլենա։
15Այնտեղիցնավարկեցինքևհաջորդօրըեկանք
Քիոսիդեմ։հաջորդօրըհասանքՍամոսևմնացինք
Տրոգիլիում։իսկհաջորդօրըեկանքՄիլետոս։
16ՈրովհետևՊողոսըորոշելէրնավարկելԵփեսոսով,
քանիորչէրուզումժամանականցկացնելԱսիայում,
քանիորշտապումէր,եթեհնարավորլիներ,
ԵրուսաղեմումլինելՊենտեկոստեիօրը։
17ԵվՄիլետոսիցուղարկեցԵփեսոսևկանչեց
եկեղեցուերեցներին։
18Երբնրանքեկաննրամոտ,նանրանցասաց.
19ԾառայելովՏիրոջըմտքիողջխոնարհությամբև
բազումարցունքներովուգայթակղություններով,
որոնքինձպատահեցինհրեաներիդարանակալման
պատճառով.
20Եվինչպեսեսչպահեցիձեզհամարօգտակարոչինչ,
այլմիայնցույցտվեցիձեզևուսուցանեցիձեզ
հրապարակայնորենևտնիցտուն,
21Վկայելովթե՛հրեաներին,թե՛հույներին՝
ապաշխարությունառԱստվածևհավատքառմեր
ՏերՀիսուսՔրիստոս:
22Եվհիմա,ահա,եսհոգովկապվածգնումեմ
Երուսաղեմ՝չիմանալով,թեինչկպատահիինձայնտեղ.
23Բացիայն,որՍուրբՀոգինվկայումէամեն
քաղաքում՝ասելով,որկապերնուչարչարանքները
մնումենինձվրա:
24Բայցայսբաներիցոչմեկըինձչիհուզում,ոչէլիմ
կյանքնեմհամարումինձհամարթանկ,որպեսզի
ավարտեմիմընթացքըուրախությամբևայն
ծառայությունը,որըեսստացելեմՏերՀիսուսից՝
վկայելուԱստծոշնորհիավետարանը..
25Եվհիմա,ահա,եսգիտեմ,որդուքբոլորդ,որոնց
մեջեսգնացելեմքարոզելուԱստծոարքայությունը,
այլևսչեքտեսնիիմերեսը:
26Ուստիեսվերցնումեմձեզարձանագրելուայսօրը,
որեսմաքուրեմբոլորմարդկանցարյունից։
27ՈրովհետևեսչեմխուսափումհայտնելձեզԱստծո
բոլորխորհուրդները:
28Ուստիզգույշեղեքինքներդձեզևամբողջհոտին,
որիվրաՍուրբՀոգինձեզվերակացուներէնշանակել՝
արածեցնելուԱստծոեկեղեցին,որընագնելէիր
արյունով:
29Որովհետևեսսագիտեմ,որիմգնալուցհետոձեր
մեջկմտնենդաժանգայլեր՝չխնայելովհոտին։
30Նաևձեզնիցմարդիկկբարձրանան,որոնք
այլասերվածբաներկխոսեն՝աշակերտներինիրենց
հետևիցքաշելուհամար։
31Ուրեմնարթո՛ւնեղիրևհիշի՛ր,որերեքտարվա
ընթացքումեսչէիդադարումամենգիշերուցերեկ
արցունքներովզգուշացնելուց։
32Եվայժմ,եղբայրնե՛ր,եսձեզհանձնումեմԱստծուն
ևնրաշնորհիխոսքին,որըկարողէշինելձեզևձեզ
ժառանգությունտալբոլորսրբացածներիմեջ։
33Եսչեմցանկացելոչմեկիարծաթը,ոսկինկամ
հագուստը։
34Այո,դուքինքներդգիտեք,որայսձեռքերըծառայել
ենիմկարիքներինևնրանց,ովքերինձհետէին:
35Ամէնբանցոյցտուիձեզի,թէինչպէսպէտքէ
այսպէսաշխատիլ՝նեցուկկանգնելուտկարներինեւ
յիշելուՏէրՅիսուսիխօսքերը,թէինչպէսասաց.
36Եվերբնաայսասաց,ծնկիիջավևբոլորիհետ
աղոթեց:
37Եվբոլորըսաստիկլացեղան,ընկանՊողոսիվզին
ուհամբուրեցիննրան։
38Ամենիցշատտխրումէայնխոսքերիհամար,որնա
ասաց,որայլևսչտեսնեննրաերեսը:Եվնրանք
ուղեկցեցիննրանմինչևնավը։
ԳԼՈՒԽ21
1Եվեղավայնպես,որայնբանիցհետո,երբմենք
ազատվեցինքնրանցիցևարձակվեցինք,մենքուղիղ
ճանապարհովեկանքԿուս,իսկհաջորդօրը՝Հռոդոս,
ևայնտեղից՝Պատարա.
2Եվգտնելովմինավ,որընավարկումէրդեպի
Փյունիկիա,մենքնստեցինքևճանապարհընկանք։
3ԵրբմենքհայտնաբերեցինքԿիպրոսը,թողեցինքայն
ձախկողմում,նավարկեցինքդեպիՍիրիաևիջանք
Տյուրոսում,քանիորայնտեղնավըպետքէ
բեռնաթափերնրաբեռը։
4Աշակերտներգտնելով՝եօթըօրմնացինքհոն,որոնք
ՀոգիովըսինՊօղոսին,որԵրուսաղէմչբարձրանայ։
5Եվերբմենքավարտեցինքայդօրերը,մենքգնացինք
ևգնացինք.ևնրանքբոլորսմեզհետտարանմեր
ճանապարհը՝կանանցուերեխաներիհետ,մինչևոր
քաղաքիցդուրսեկանք։
6Երբմենքիրարիցհեռացանք,նավնստեցինք.և
նրանքնորիցվերադարձանտուն։
7ԵվերբավարտեցինքմերճանապարհըՏյուրոսից,
եկանքՊտղոմեյդա,ողջունեցինքեղբայրներինևմիօր
մնացինքնրանցմոտ։
8Յաջորդօրըմենք,որՊօղոսիընկերակիցնէինք,
գնացինքուեկանքԿեսարիա.մտանքՓիլիպպոս
աւետարանչիտունը,որեօթնէր.ևբնակվեցնրամոտ:
9Եվնույնմարդըչորսաղջիկկույսերուներ,որոնք
մարգարեանումէին։
10Եվքանիորմենքայնտեղմնացինքշատօրեր,
Հրեաստանիցմիմարգարեիջավ,որիանունըԱգաբոս
էր։
11Եվերբնաեկավմեզմոտ,վերցրեցՊողոսիգոտին,
կապեցիրձեռքերնուոտքերըևասաց.Այսպեսէ
ասումՍուրբՀոգին.հեթանոսներիձեռքերը.
12Երբայսբաներըլսեցինք,թէ՛մենք,թէ՛այդ
տեղացիները,աղաչեցինք,որԵրուսաղէմչբարձրանայ։
13ԱյնժամանակՊողոսըպատասխանեց.քանզիես
պատրաստեմոչմիայնկապվել,այլնաևմեռնել
Երուսաղեմում՝ՏերՀիսուսիանվանհամար:
14Եվերբնաչուզեցհամոզվել,մենքդադարեցինք՝
ասելով.
15Այդօրերիցյետոյմենքվերցրինքմերկառքերըու
բարձրացանքԵրուսաղէմ։
16ՄեզհետգնացիննաևԿեսարիայիաշակերտներից
ոմանք,ևիրենցհետբերեցինԿիպրոսիցմեկ
Մնասոնին,միհինաշակերտ,որիմոտպետքէ
հանգստանանք։
17ԵւերբեկանքԵրուսաղէմ,եղբայրները
ուրախութեամբընդունեցինմեզ։
18ՀաջորդօրըՊողոսըմեզհետմտավՀակոբոսիմոտ.
ևբոլորերեցներըներկաէին:
93

96. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
19Եւերբնաողջունեցնրանց,յատկապէսպատմեց
այն,ինչորԱստուածըրաւհեթանոսներունմէջիր
ծառայութեամբ։
20Երբնրանքլսեցին,փառաբանեցինՏիրոջըև
ասացիննրան.«Տեսնումես,եղբայր,քանիհազար
հրեաներկան,որհավատումեն.եւամենայն
նախանձախնդիրենօրինաց:
21Եվնրանքտեղեկացանքեզնից,որդուսովորեցնում
եսբոլորհրեաներին,որոնքհեթանոսներիմեջեն,լքել
Մովսեսին,ասելով,որնրանքչպետքէթլփատենիրենց
երեխաներինևչգնանսովորություններիհամաձայն։
22Ուրեմնի՞նչէդա։Բազմությունըպետքէհավաքվի,
քանիորնրանքկլսեն,որդուեկելես:
23Ուրեմնարաայն,ինչասումենքքեզ.
24Նրանքվերցրուևմաքրվիրնրանցհետ,ևեղիր
նրանցհետ,որպեսզիսափրենիրենցգլուխները.այլոր
դուինքդէլկանոնավորքայլեսևպահպանեսօրենքը։
25Ինչվերաբերումէհավատացյալհեթանոսներին,
մենքգրեցինքևեզրակացրինք,որնրանքնմանբան
չեննկատում,միայնթեզերծմնանկուռքերին
մատուցվածբաներից,արյունից,խեղդամահությունից
ևպոռնկությունից։
26ԱյնժամանակՊողոսըվերցրեցմարդկանց,և
հաջորդօրըմաքրագործվելովնրանցհետ՝մտավ
տաճար՝նշանակելումաքրմանօրերիավարտը,մինչև
որնրանցիցյուրաքանչյուրիհամարընծանմատուցվի։
27Եւերբեօթըօրերըգրեթէվերջացան,Ասիայի
հրեաները,երբտեսաննրանտաճարում,գրգռեցին
ամբողջժողովրդինուձեռքբարձրացրիննրավրայ։
28Աղաղակելով,ո՛վԻսրայէլացիներ,օգնեցէ՛ք.Սաայն
մարդնէ,որամէնտեղկըսորվեցնէբոլորմարդոցդէմ
ժողովուրդին,օրէնքինեւայսվայրինդէմ.
29(Որովհետևնրանքնախկինումնրահետտեսելէին
քաղաքում՝ՏրոֆիմոսԵփեսացուն,որինկարծումէին,
թեՊողոսըտաճարէբերել):
30Եվամբողջքաղաքըշարժվեց,ևժողովուրդըվազեց
միասին,ևնրանքվերցրեցինՊողոսինևդուրս
հանեցիննրանտաճարից,ևիսկույնդռները
փակվեցին։
31Եվերբնրանքպատրաստվումէինսպանելնրան,
լուրեղավզորախմբիպետին,որամբողջԵրուսաղեմը
իրարանցմանմեջէ։
32Անոնքիսկոյնզինուորներուհարիւրապետներ
առնելով՝վազեցինանոնցքով.
33Այնժամանակհազարապետըմոտեցավ,բռնեց
նրանևհրամայեցկապելնրաներկուշղթաներով.և
պահանջեց,թեովէնաևինչէարել:
34Եվոմանքմիբանէինաղաղակում,ոմանք՝այլբան,
ամբոխիմեջ,ևերբնաչկարողացավիմանալ
խռովությանհաստատությունը,հրամայեցնրանբերդ
տանել։
35Եվերբնահասավաստիճաններիվրա,այնպես
եղավ,որնրանտանումէինզինվորներըժողովրդի
բռնությանհամար:
36Որովհետևժողովրդիբազմությունըհետևումէր՝
աղաղակելով.
37ԵվերբՊողոսինպետքէբերեինբերդը,նաասաց
զորավարին.«Կարո՞ղեմխոսելքեզհետ»:Ո՞վասաց.
«Կարո՞ղեսհունարենխոսել»:
38Դուայնեգիպտացինչե՞ս,որայսօրերիցառաջ
աղմուկբարձրացրեցևանապատհանեցչորսհազար
մարդասպանների։
39ԲայցՊօղոսըըսաւ.
40Եվերբնաթույլտվությունտվեցնրան,Պողոսը
կանգնեցաստիճաններիվրաևձեռքովնշանարեց
ժողովրդին։Եվերբմեծլռությունտիրեց,նախոսեց
նրանցհետեբրայերենլեզվովևասաց.
ԳԼՈՒԽ22
1Մարդիկ,եղբայրնե՛րևհայրե՛ր,լսե՛քիմ
պաշտպանությունը,որըեսհիմաներկայացնումեմ
ձեզ:
2(Եվերբլսեցին,որնանրանցհետեբրայերենլեզվով
խոսեց,ավելիշատլռեցին,ևնաասաց.
3Եսիսկապեսհրեամարդեմ,ծնվելեմԿիլիկիայի
Տարսոնքաղաքում,բայցմեծացելեմայսքաղաքում՝
Գամաղիելիոտքերիմոտ,ևուսուցանելեմհայրերի
օրենքիկատարյալձևիհամաձայնևնախանձախնդիր
էինրահանդեպ։Աստված,ինչպեսդուքբոլորդեք
այսօր:
4Եվեսայսճանապարհովհալածեցիմինչևմահ՝
կապելովևբանտերըհանձնելովտղամարդկանցև
կանանց:
5Ինչպեսնաևքահանայապետնէվկայումինձև
երեցներիամբողջունեցվածքը,որոնցիցէլնամակներ
ստացաեղբայրներինևգնացիԴամասկոս՝այնտեղ
կապածներինբերելուԵրուսաղեմ՝պատժվելուհամար։
6Եվեղավայնպես,որերբեսճամփորդումէիև
մոտենումէիԴամասկոսինկեսօրին,հանկարծ
երկնքիցմիմեծլույսփայլեցշուրջս։
7Եսընկագետնինևլսեցիմիձայն,որնասումէրինձ.
8Եսպատասխանեցի.«Ո՞վեսդու,Տէ՛ր»։Եւնաասաց
ինձ.«ԵսՅիսուսՆազովրեցինեմ,որինդուհալածում
ես»:
9Եվնրանք,ովքերինձհետէին,իսկապեստեսան
լույսըևվախեցան.բայցինձհետխօսողիձայնը
չլսեցին։
10Եսասացի.«Ի՞նչանեմ,Տե՛ր»։Տերնասացինձ.«
Վե՛րկացևգնաԴամասկոս»։ևայնտեղքեզ
կպատմվիայնբոլորբաներիմասին,որոնք
նշանակվածենքեզանելու:
11Եվերբեսչկարողացատեսնելայդլույսիփառքը,
առաջնորդվելովինձհետեղողներիձեռքով,մտա
Դամասկոս։
12ԵւԱնանիամէկը՝օրէնքիհամաձայնբարեպաշտ
մարդ,որլաւպատմութիւնունէրայնտեղբնակուող
բոլորհրեաներիմասին.
13Եկավինձմոտ,կանգնեցևասացինձ.Եվնույն
ժամինեսնայեցինրան։
14Եվնաասաց.«ՄերհայրերիԱստվածնէընտրել
քեզ,որպեսզիդուիմանասնրակամքըևտեսնես
Արդարինևլսեսնրաբերանիձայնը»։
15Որովհետևդունրավկանկլինեսբոլորմարդկանց
համար,ինչտեսելևլսելես։
16Իսկհիմաինչո՞ւեսուշանում.վերկացևմկրտվի՛ր
ևլուա՛մեղքերդ՝կանչելովՏիրոջանունը։
17Եվեղավայնպես,որերբեսնորիցվերադարձա
Երուսաղեմ,նույնիսկմինչտաճարումաղոթումէի,
տրանսիմեջէի.
18Եվտեսա,որնաինձասումէր.
19Եսասացի.
20ԵվերբքոնահատակՍտեփանոսիարյունը
թափվեց,եսնույնպեսկանգնածէիևհամաձայնումէի
94

97. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
նրամահվանը,ևպահումէինրանսպանողների
հանդերձները։
21Նաասացինձ.
22Եվնրանքլսեցիննրանայսխոսքը,ապա
բարձրացրինիրենցձայնըևասացին.
23Եվերբնրանքաղաղակեցին,գցեցինիրենց
հագուստներըևհողնետեցինօդիմեջ,
24Գլխավորնավապետըհրամայեցնրանբերելամրոց
ևհրամայեց,որնրանխարազանելովզննեն։որպեսզի
նակարողանարիմանալ,թեինչուեննրանքայդպես
աղաղակումիրդեմ:
25Եւմինչնրանկապումէինկապանքներով,Պօղոսն
ասացհարիւրապետին,որայնտեղէր.
26Երբհարիւրապետըլսեց,գնաց,պատմեց
ցեղապետինուասաց.
27Այնժամանակհազարապետըմոտեցավևասաց
նրան.«Ասաինձ,դուհռոմեացիես»։Նաասաց՝այո։
28Հազարապետըպատասխանեց.Պողոսնասաց.
«Բայցեսազատեմծնվել»:
29Այնժամանակնրանքիսկույնհեռացաննրանից,ով
պետքէհարցաքններնրան.
30Հետևյալօրը,քանիորնահաստատգիտեր,թեինչի
համարէիրենմեղադրումհրեաներիկողմից,նա
արձակեցնրանիրկապանքներիցևհրամայեց
քահանայապետներինևնրանցբոլորատյաններին
երևալ,ևՊողոսինիջեցրեցևկանգնեցրեցնրանց
առաջ։
ԳԼՈՒԽ23
1ԵվՊողոսըջանասիրաբարտեսնելովատյանը՝ասաց.
2Անանիա քահանայապետը իր կողքին
կանգնածներինհրամայեցհարվածելնրաբերանին։
3ԱյնժամանակՊողոսնասացնրան.
4Իսկնրանք,ովքերայնտեղէին,ասացին.
5ԱյնատենՊօղոսըսաւ.«Եղբայրնե՛ր,չեմգիտեր,թէ
անքահանայապետնէր,որովհետեւգրուածէ.
6ԲայցերբՊողոսըհասկացավ,որմիմասը
սադուկեցիներեն,իսկմյուսները՝փարիսեցիներ,
ատյանումաղաղակեց.«Մարդի՛կ,եղբայրնե՛ր,ես
փարիսեցիեմ,փարիսեցիիորդի.հարցականիտակ.
7Երբնաայսասաց,վիճաբանությունծագեց
փարիսեցիներիևսադուկեցիներիմիջև,և
բազմությունըբաժանվեց։
8Որովհետեւսադուկեցիներնասումեն,թէյարութիւն
չկայ,ո՛չհրեշտակ,ո՛չհոգի,բայցփարիսեցիները
երկուսնէլխոստովանումեն։
9Եվմեծաղաղակբարձրացավ,ևփարիսեցիների
կողմիցեղողդպիրներըվերկացանևկռվեցինու
ասացին.Աստված.
10Եվերբմեծվիճաբանությունեղավ,զորավարը,
վախենալով,որՊողոսըչկոտրվիդրանցից,հրամայեց
զինվորներինիջնելևբռնությամբվերցնելնրանիրենց
միջիցևբերելամրոցը։
11ԵվհաջորդգիշերըՏերըկանգնեցնրամոտև
ասաց.
12Երբառաւօտեղաւ,հրեաներէնոմանք
հաւաքուեցանունզովքովկապուեցան՝ըսելովթէո՛չ
պիտիուտենուո՛չալխմեն,մինչեւորՊօղոսը
չսպանեն։
13Եվնրանքքառասունիցավելիէին,ովքերայս
դավադրություննէինարել:
14Նրանքեկանքահանայապետներիուերեցներիմոտ
ևասացին.
15Արդ,դուքատեանիհետազդարարումէք
գլխաւորապետին,որվաղընաիջեցնինրանձեզմոտ,
կարծեսնրամասինավելիլավբանկհարցնեք,ևմենք,
կամերբնամոտենա,պատրաստենքսպանելնրան։
16ԵրբՊողոսիքրոջորդինլսեցնրանց
դարանակալմանմասին,գնաց,մտավամրոցըև
պատմեցՊողոսին.
17ԱյնժամանակՊողոսըիրմոտկանչեց
հարյուրապետներիցմեկինևասաց.
18Ուստիանբռնեցզայն,տարաւզօրապետինուըսաւ.
19Այնժամանակզորավարըբռնեցնրաձեռքից,
առանձինգնացնրահետևհարցրեցնրան.
20Եւնաասաց.
21Բայցդումի՛զիջիրնրանց,որովհետևնրանցից
ավելիքանքառասունմարդիկդարանենդրելնրան,
որոնքիրենցերդումովկապելեն,որչենուտենևչեն
խմեն,մինչևչսպանեննրան,ևայժմնրանքպատրաստ
են.քեզնիցխոստումեմփնտրում:
22Այդժամանակզորավարըբացթողեց
երիտասարդինևպատվիրեցնրան.
23Նաիրմոտկանչեցերկուհարյուրապետիևասաց.
24Եվնրանցգազաններտվեք,որպեսզիՊողոսին
նստեցնենևապահովտանենՖելիքսկառավարչի
մոտ։
25Եվնամինամակգրեցայսպես.
26ԿլավդիոսԼիսիասըողջույնէուղարկումգերազանց
կառավարիչՖելիքսին։
27Այսմարդունբռնեցինհրեաներիմիջիցևպետքէ
սպանվերնրանցից։Հետոեսբանակովեկաև
ազատեցինրան՝հասկանալով,որնահռոմեացիէ։
28Եվերբեսիմանայիայնպատճառը,որիհամար
նրանքմեղադրումէիննրան,եսնրանբերեցինրանց
խորհրդիմեջ.
29Եսհասկացա,որմեղադրվումէինիրենցօրենքի
հարցերիմեջ,բայցմահվանկամկապանքների
արժանիոչինչչունեին։
30Եւերբինձպատմեցին,թէհրեաներըայդմարդուն
դարանակալեցին,իսկոյնուղարկեցիքեզմօտ,եւնրան
մեղադրողներինէլպատուիրեցի,որքոառաջասեն
այն,ինչունէիննրադէմ։Հրաժեշտ.
31Այնատենզինուորները,ինչպէսհրամայուածէր
իրենց,բռնեցինՊօղոսինուգիշերովտարան
Անտիպատրիս։
32Հաջորդօրընրանքթողեցինձիավորներին,որգնան
նրահետևվերադարձանամրոց։
33ԵրբնրանքեկանԿեսարիաևնամակըհանձնեցին
կուսակալին,Պողոսինէլներկայացրեցնրաառաջ։
34Երբկուսակալըկարդացնամակը,հարցրեց,թենա
ո՞րգավառնէ։Եվերբհասկացավ,որինքըԿիլիկիայից
է.
35Եսկլսեմքեզ,ասացնա,երբգանքո
մեղադրողները։Եվնահրամայեցնրանպահել
Հերովդեսիդատարանում։
ԳԼՈՒԽ24
1ՀինգօրհետոԱնանիաքահանայապետըիջավ
երեցներիևՏերտուլոսանունովմիհռետորիհետ,որը
կառավարչինհայտնեցՊողոսիդեմ։
95

98. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
2Եվերբնրանկանչեցին,Տերտուլլոսըսկսեցմեղադրել
նրանևասաց.
3Մենքդաընդունումենքմիշտևամենուր,
ազնվագույնՖելիքս,ամենայներախտագիտությամբ:
4Չնայած,որեսէլավելիչձանձրացնեմքեզ,ես
աղոթումեմքեզ,որմիքանիխոսքլսեսքո
ողորմությամբ:
5Որովհետևմենքգտանքայսմարդունմիժանտախտ
մարդևխռովությունհրահրողամբողջաշխարհի
բոլորհրեաներիմեջևՆազովրեցիներիաղանդի
պարագլուխ։
6Նաէլգնացտաճարըպղծելու.
7ԲայցԼյուսիասզորավարըեկավմեզվրաևմեծ
բռնությամբվերցրեցնրանմերձեռքից,
8Պատվիրումէնրանմեղադրողներին,որգանքեզ
մոտ,ևդուքննելով,թեումմասինկարողեսիմանալ
այսբոլորբաները,որոնցհամարմենքնրան
մեղադրումենք։
9Հրեաներնէլհամաձայնեցին՝ասելով,որայսբաներն
այդպեսեն։
10ԱյնժամանակՊողոսը,երբկուսակալընշանարեց,
որխոսի,պատասխանեց.
11Որովհետևորդուհասկանաս,որդեռտասներկու
օրէմնացելայնօրվանից,երբեսբարձրացա
Երուսաղեմ՝երկրպագելու։
12Եւինձչգտանտաճարում,որվիճումէիորեւէ
մարդուհետ,ոչժողովրդինոտքիհանում,ոչ
ժողովարաններում,ոչքաղաքում։
13Նրանքչենէլկարողապացուցելայն,ինչիհամար
հիմաինձմեղադրումեն։
14Բայցսախոստովանումեմքեզ,որըստայն
ճանապարհի,որը նրանք անվանում են
հերետիկոսություն,եսէլեմերկրպագումիմհայրերի
Աստծուն՝հավատալովայնամենին,ինչգրվածէ
օրենքումևմարգարեներում.
15ԵվհույսունեցեքԱստծուվրա,ինչընրանքիրենքէլ
ենթույլտալիս,որմեռելներիհարությունկլինի՝թե՛
արդարների,թե՛անարդարների։
16Եվայստեղեսգործադրումեմինքսինձ,որպեսզի
միշտանարգանքունենամԱստծոևմարդկանց
հանդեպ:
17Շատտարիներանցեսեկաիմազգինողորմություն
ևընծաներբերելու։
18ԱյնժամանակԱսիայիցոմանքհրեաներգտանինձ
տաճարումմաքրված՝ո՛չբազմությամբևո՛չէլ
իրարանցումով։
19Ովպետքէայստեղլիներքեզնիցառաջևառարկեր,
եթենրանքինչ-որբանունենայինիմդեմ։
20Այլապեսթողասոնքայստեղասեն.
21Բացիայսմեկձայնից,որեսնրանցմեջկանգնած
աղաղակեցի.
22ԵրբՖելիքսըլսեցայսբաները,ավելիլավգիտեր
այդճանապարհը,հետաձգեցդրանքևասաց.
23ԵվնահրամայեցհարյուրապետինպահելՊողոսին
ևթույլտալնրանազատությունունենալ,ևորնա
չպետքէարգելիիրծանոթներիցոչմեկինսպասավորել
կամգալնրամոտ:
24Որոշօրերանց,երբՖելիքսըեկավիրկնոջ՝
Դրուսիլլայիհետ,որըհրեաէր,ուղարկեցՊողոսինև
լսեցնրանՔրիստոսիհանդեպհավատքիմասին։
25Եվմինչնամտածումէրարդարության,
ժուժկալությանևգալիքդատաստանիմասին,Ֆելիքսը
դողացևպատասխանեց.երբհարմարեղանակ
ունենամ,կկանչեմքեզ։
26Նանաևհույսուներ,որՊողոսիցփողպիտիտրվեր
իրեն,որպեսզինաարձակինրան,ուստիավելի
հաճախէրուղարկումնրանևխոսումնրահետ։
27ԲայցերկուտարիանցՊորկիոսՓեստոսըմտավ
Ֆելիքսիսենյակը,ևՖելիքսը,կամենալովհրեաներին
ուրախությունհայտնել,թողեցՊողոսինկապած։
ԳԼՈՒԽ25
1ԵրբՓեստոսըգաւառհասաւ,երեքօրյետոյ
ԿեսարիայիցԵրուսաղէմբարձրացաւ։
2Այնժամանակքահանայապետնուհրեաներիպետը
նրանհայտնեցինՊողոսիդեմևաղաչեցիննրան.
3Եվբարեհաճությունուզեցնրադեմ,որնաուղարկի
նրանԵրուսաղեմ՝սպանելուճանապարհինդարան
դնելով։
4ԲայցՓեստոսըպատասխանեց,որՊօղոսին
Կեսարիայումպահեն,իսկինքըշուտովայնտեղմեկնի։
5Ուրեմն,ըսաւանոնք,որոնքձեզմէկարողեն,թող
իջնենինծիհետեւամբաստանենայսմարդուն,եթէ
անորմէջամբարշտութիւնկայ։
6Տասըօրէնաւելիմնալովանոնցմէջ՝իջաւԿեսարիա.
իսկհաջորդօրընստածատյանիվրահրամայեց
Պողոսինբերել:
7Երբնաեկավ,ԵրուսաղեմիցիջածՀրեաները
շուրջբոլորըկանգնեցինևբազումուդաժանբողոքներ
ներկայացրինՊողոսիդեմ,որոնքչէինկարող
ապացուցել։
8Մինչնաինքնիրենպատասխանումէր.
9ԲայցՓեստոսը,կամենալովհրեաներինհաճոյքանել,
պատասխանեցՊօղոսինուասաց.
10ԱյնատենՊօղոսըսաւ.
11Որովհետևեթեեսհանցավորլինեմկամմահվան
արժանիորևէբանեմգործել,եսհրաժարվումեմ
չմեռնելուց.ԵսդիմումեմԿեսարին.
12ԱյնժամանակՓեստոսը,երբխորհրդակցեց
ատեանիհետ,պատասխանեց.Կեսարիմոտկգնաս։
13ՈրոշօրերանցԱգրիպպաթագավորնուԲերնիկան
եկանԿեսարիա՝ողջունելուՓեստոսին։
14Երբնրանքշատօրերայնտեղէին,Փեստոսը
պատմեցՊողոսիգործըթագավորինևասաց.
15Ումմասին,երբեսԵրուսաղէմէի,
քահանայապետներնուհրեաներիերէցները
պատմեցինինձ՝ցանկանալովդատաստանանելնրա
դէմ։
16Որոնցեսպատասխանեցի.«Հռոմեացիների
սովորությունըչէ,որորևէմեկինմահապատժի
ենթարկեն,քանիդեռմեղադրյալըդեմառերեսունի
մեղադրողներըևիրավունքունիինքնիրեն
պատասխանտալուիրդեմգործածհանցանքի
համար»։
17Հետևաբար,երբնրանքեկանայստեղ,եսառանց
ուշացնելուվաղվաօրընստեցիդատավորիաթոռինև
հրամայեցիդուրսբերելայդմարդուն։
18որոնցդեմ,երբմեղադրողներըոտքիկանգնեցին,ոչ
միմեղադրանքչբերեցինայնպիսիբաներիհամար,
ինչպեսեսէիկարծում.
19Բայցորոշհարցերունէինանորդէմ՝իրենց
սնոտիապաշտութեան,ումեռածՅիսուսիմըմասին,
որՊօղոսհաստատեցթէկենդանիէ։
96

99. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
20Եվքանիորեսկասկածումէինմանհարցերիշուրջ,
եսհարցրեցինրան,թեարդյոքնակգնաԵրուսաղեմ,և
այնտեղկդատվիայսգործերիհամար։
21ԲայցերբՊողոսըխնդրեց,որիրենվերապահեն
Օգոստոսին,եսհրամայեցիպահելնրան,մինչևոր
ուղարկեմնրանԿեսարիմոտ։
22ԱյնժամանակԱգրիպպասնասացՓեստոսին.
Վաղը,ասացնա,դուկլսեսնրան։
23Եվհաջորդօրը,երբԱգրիպպասըևԲերնիկանմեծ
շուքովեկան,ևմտանլսումներիվայրը,զորավարների
ևքաղաքիգլխավորմարդկանցհետ,Փեստոսի
հրամանովՊողոսինբերեցին։
24Փեստոսնասաց.ապրելավելիերկար:
25Բայցերբեսգտա,որնամահվանարժանիոչինչչի
արել,ևորինքնէդիմելՕգոստոսին,որոշեցիուղարկել
նրան։
26Որոնցմասինհաստատբանչունեմգրելուիմ
տիրոջը։Ուստիեսնրանբերեցիքոառջևև
հատկապեսքոառջև,ո՛վԱգրիպպաթագավոր,
որպեսզիքննությունիցհետոինչ-որբանգրեմ։
27Որովհետևինձանհիմնէթվումբանտարկյալ
ուղարկելըևոչթենրադեմդրվածհանցանքները
նշելը։
ԳԼՈՒԽ26
1ԱյնժամանակԱգրիպպասըՊողոսինասաց.Այն
ժամանակՊողոսըմեկնեցձեռքըևինքնիրեն
պատասխանեց.
2Եսինձերջանիկեմհամարում,արքաԱգրիպպա,
որովհետևայսօրքոառջևպատասխանկտամայն
ամենին,ինչիհամարինձմեղադրումենհրեաների
կողմից.
3Մանաւանդորգիտեմքեզ,որգիտեսբոլոր
սովորութիւններըեւհարցերը,որհրեաներիմէջեն,
ուստիաղաչումեմքեզ,որհամբերութեամբլսեսինձ։
4Իմապրելակերպըիմպատանեկությունիցիվեր,որը
սկզբումեղելէիմազգիմեջԵրուսաղեմում,գիտեն
բոլորհրեաները.
5Որոնքինձսկզբիցճանաչումէին,եթեվկայեին,որ
մերկրոնիամենադժվարաղանդիցհետոեսփարիսեցի
էիապրում։
6ԵվհիմաեսկանգնածեմևդատվումեմԱստծո
խոստմանհույսիհամար,որըտրվելէմերհայրերին.
7Այդխոստմանըմերտասներկուցեղերը,որոնք
անմիջապեսծառայումենԱստծունօրուգիշեր,հույս
ունենգալ:Այդհույսիհամար,Ագրիպպասթագավոր,
եսմեղադրվումեմհրեաներիկողմից։
8Ինչո՞ւձեզհամարանհավանականբանպետքէ
համարել,որԱստվածհարությունէտալիս
մեռելներին։
9Եսիսկապեսմտածումէիինքսինձհետ,որեսպետք
էշատբաներանեմՀիսուսՆազովրեցուանվանդեմ։
10ԻնչըեսէլարեցիԵրուսաղեմում,ևսուրբերից
շատերինփակեցիբանտում՝քահանայապետներից
իշխանությունստանալով.ևերբնրանքսպանվեցին,
եսիմձայնըտվեցինրանցդեմ։
11Եւեսզանոնքյաճախկըպատժէիամէն
ժողովարանինմէջ,ուկըստիպէիզանոնքհայհոյել.և
շատկատաղածլինելովնրանցդեմ՝եսհալածեցի
նրանցմինչևօտարքաղաքներ։
12ԵրբեսԴամասկոսէիգնումքահանայապետների
իշխանությամբևհանձնարարությամբ,
13Կեսօրին,ովթագավոր,եսճանապարհինտեսամի
լույսերկնքից,արևիպայծառությունիցվեր,որը
փայլումէրիմևինձհետճանապարհորդողների
շուրջը։
14Եվերբմենքբոլորսընկանքգետնին,եսլսեցիմի
ձայն,որըխոսումէրինձհետևասումէրեբրայերեն
լեզվով.քեզհամարդժվարէոտքովհարվածելցցերին:
15Եսասացի.«Ո՞վեսդու,Տե՛ր»։Նաասաց.«Ես
Հիսուսնեմ,որինդուհալածումես»:
16Բայցվերկացևկանգնիրքոոտքերիվրա,
որովհետևեսհայտնվեցիքեզդրահամար,որպեսզի
քեզսպասավորևվկադարձնեմինչպեսայսբաների,
որոնքդուտեսար,այնպեսէլայնբաների,որոնցովես
կհայտնվեմքեզ.
17Քեզազատելովժողովրդիցևհեթանոսներից,որոնց
մոտեսհիմաուղարկումեմքեզ,
18Բացելնրանցաչքերըևդարձնելնրանցխավարից
դեպիլույս,ևՍատանայիզորությունիցառԱստված,
որպեսզինրանքստանանմեղքերիթողությունև
ժառանգություննրանցմեջ,ովքերսրբագործվածեն
իմհանդեպհավատքով:
19Որովհետև,ովԱգրիպպաթագավոր,ես
չհնազանդվեցիերկնայինտեսիլքին.
20ԲայցնախԴամասկոսիևԵրուսաղեմինրանց,և
Հրեաստանիբոլորսահմաններում,ևապա
հեթանոսներինցույցտվեց,որնրանքպետքէ
ապաշխարենևդառնանդեպիԱստված,ևկատարեն
ապաշխարությանարժանիգործեր:
21Այդպատճառովհրեաներնինձբռնեցինտաճարում
ևսկսեցինսպանելինձ։
22Ուստի,Աստծուցօգնությունստանալով,ես
շարունակումեմմինչևայսօր՝վկայելովթե՛փոքրերին,
թե՛մեծերին,չասելովուրիշբաներ,քանայն,ինչ
մարգարեներնուՄովսեսնասացին,որպետքէգան.
23որՔրիստոսչարչարվի,ևորնալինիառաջինը,որ
հարությունպիտիառնիմեռելներիցևլույսցույցտա
ժողովրդինևհեթանոսներին։
24Եւմինչնաայսպէսէրասումիրհամար,Փեստոսը
բարձրձայնովասաց.շատսովորելըքեզ
խելագարեցնումէ:
25Բայցնաասաց.բայցխոսիրճշմարտությանև
սթափությանխոսքերը:
26Որովհետեւթագաւորըգիտէայսբաները,որուն
առջեւեսալազատօրէնկըխօսիմ.քանիորայսբանը
միանկյունումչիարվել։
27Ագրիպպաթագավոր,դուհավատումես
մարգարեներին.Եսգիտեմ,որդուհավատումես:
28ԱյնժամանակԱգրիպպասըՊողոսինասաց.
29Պօղոսալըսաւ.
30Եվերբնաայսասաց,թագավորըվերկացավ,
կուսակալըևԲերնիկանևնրանցհետնստողները։
31Եվերբնրանքմիկողմգնացին,խոսեցինմիմյանց
միջևևասացին.
32ԱյնատենԱգրիպպասըսաւՓեստոսին.
ԳԼՈՒԽ27
1Եվերբորոշվեց,որմենքպետքէնավարկենքդեպի
Իտալիա,նրանքՊողոսինևմիքանիայլ
97

100. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
բանտարկյալներիհանձնեցինՀուլիոսանունովմեկին՝
Օգոստոսիգնդիցհարյուրապետին։
2ԵվմտնելովԱդրամիտինավը,մենքնավարկեցինք
Ասիայիափերով։մեզհետէմիԱրիստարքոս,որը
ԹեսաղոնիկեցիՄակեդոնացիէր։
3ՀաջորդօրըմենքդիպանքՍիդոնին։ԵվՀուլիոսը
քաղաքավարությամբաղաչեցՊողոսինևնրան
ազատությունտվեցգնալիրընկերներիմոտ՝
թարմանալու:
4Եվերբայնտեղիցելանք,նավարկեցինքԿիպրոսի
տակով,որովհետևհակառակքամիներնէին։
5ԵրբնավարկեցինքԿիլիկիայիևՊամփիլիայի
ծովերիվրայով,եկանքՄիրա՝Լիկիայիքաղաքը։
6ԵվայնտեղհարյուրապետըգտավԱլեքսանդրիայի
մինավ,որընավումէրդեպիԻտալիա.ևնամեզդրեց
այնտեղ:
7Երբմենքշատօրերդանդաղնավարկեցինք,և
սակավհասանքԿնիդոսիդեմ,քամինչէրտանջումմեզ,
մենքնավարկեցինքԿրետեիտակով,Սալմոնիդիմաց։
8Եվհազիվանցնելովայն՝հասանքմիտեղ,որը
կոչվումէԳեղեցիկապաստարաններ.մոտ,որտեղ
գտնվումէրԼասեաքաղաքը։
9Երբշատժամանականցկացվեց,ևերբ
նավագնացությունըվտանգավորէր,քանիործոմն
արդենանցելէր,Պողոսընրանցհորդորեց.
10Եվասացնրանց.«Տե՛ր,եսհասկանումեմ,որայս
ճամփորդությունըկկրիվնասևմեծվնաս,ոչմիայն
բեռնափոխադրմանևնավի,այլնաևմերկյանքի
համար:
11Սակայնհարյուրապետըավելիշատհավատաց
տիրոջնունավիտիրոջը,քանՊողոսիասածներին։
12Եվքանիորապաստարանըհարմարչէրձմռան
համար,շատերըխորհուրդտվեցինհեռանալ
այնտեղից,եթեինչ-որկերպհասնենՓյունիկեն,իսկ
այնտեղ՝ձմռանը.որըԿրետեիհանգրվաննէև
գտնվումէդեպիհարավ-արևմուտքևհյուսիս-
արևմուտք:
13Եվերբհարավայինքամինմեղմորենփչեց,
կարծելով,որնրանքհասելենիրենցնպատակին,
կորցնելովայնտեղից,նրանքնավարկեցինԿրետեի
մոտակայքում։
14Բայցշատչանցած՝նրադեմփոթորկոտքամի
բարձրացավ,որըկոչվումէրԵվրոկլիդոն։
15Եվերբնավըբռնվեցևչկարողացավդիմանալ
քամուն,մենքթույլտվեցինքնրանքշել։
16Եվվազելովմիկղզուտակ,որըկոչվումէԿլաուդա,
մենքնավովշատգործունեինք։
17Որոնք,երբբարձրացրին,օգնեցին՝գոտեպնդելով
նաւը.և,վախենալով,որնրանքչընկնենշարժվող
ավազները,առագաստըհարվածեցինևքշվեցին:
18Եվերբմեզսաստիկփոթորկեց,հաջորդօրընրանք
թեթևացրիննավը.
19Եւերրորդօրըմենքմերձեռքովդուրսհանեցինք
նաւը։
20Եվերբոչարևը,ոչաստղերըշատօրերիընթացքում
երևացին,ևոչմիփոքրփոթորիկընկավմեզվրա,այն
ժամանակբոլորհույսերը,որմենքպետքէփրկվենք,
վերացավ:
21ԲայցերկարձեռնպահմնալուցհետոՊողոսը
կանգնեցնրանցմեջևասաց.
22Եվհիմահորդորումեմձեզ,որուրախեղեք,
որովհետևձերմեջոչմիմարդուկյանքչիլինի,բացի
նավից։
23ՈրովհետևայսգիշերինձմոտկանգնեցԱստծո
հրեշտակը,որիեսեմևորինծառայումեմ.
24«Մի՛վախնար,Պօղոս».քեզպետքէկայսրիառաջ
տանեն,ևահաԱստվածքեզտվելէբոլորնրանց,
ովքերքեզհետնավարկումեն։
25Ուստի,պարոնայք,ուրախեղեք,որովհետևես
հավատումեմԱստծուն,որդակլինիայնպես,ինչպես
ինձասվեց:
26Սակայնմենքպետքէգցվենքմիկղզուվրա։
27Բայցերբտասնչորսերորդգիշերըհասավ,երբմեզ
վերուվարքշումէինԱդրիայում,կեսգիշերինմոտ
նավատորմերըկարծեցին,թեմոտեցելենինչ-որ
երկրի։
28Եվձայնտվեցևգտավայնքսանֆաթոմ,ևերբմի
փոքրառաջգնացին,նորիցձայնտվեցինևգտանայն
տասնհինգֆաթոմ:
29Այնժամանակվախենալով,որմենքժայռերիվրա
չընկնենք,նրանքչորսխարիսխգցեցինկողիցև
ցանկացան,որօրըլինի։
30Եվերբնավաստիներըպատրաստվումէինդուրս
փախչելնավից,երբնրանքնավըծովնիջեցրին՝գույնի
տակ,կարծեսխարիսխներգցեիննախնավերից,
31Պօղոսհարիւրապետինուզինուորներունըսաւ.
32Այնժամանակզինվորներըկտրեցիննավի
պարաններըևթողեցին,որնաընկնի։
33Եվմինչօրըմոտենումէր,Պողոսըաղաչումէր
բոլորին,որկերակուրընդունեն՝ասելով.
34Ուստիաղաչումեմձեզ,որկերեքմիս,որովհետև
սաձերառողջությանհամարէ,քանիորձեզանիցոչ
մեկիգլխիցմազչիընկնի։
35Այսպէսխօսելէետք,հացառաւուբոլորինառջեւ
շնորհակալեղաւԱստուծմէ,եւերբկտրեց,սկսաւ
ուտել։
36Այնատենբոլորըուրախացանումիսալկերան։
37Եվմենքբոլորովիննավիմեջերկուհարյուր
վաթսունտասնվեցհոգիէինք։
38Եվերբնրանքբավականկերան,թեթևացրիննավը
ևցորենըծովընետեցին։
39Եվերբառավոտեղավ,նրանքչճանաչեցիներկիրը,
այլհայտնաբերեցինմիառու՝ափով,որիմեջ
մտադրվելէին,եթեհնարավորլիներ,նավըխցկել։
40Եվերբնրանքվերցրինխարիսխները,հանձնվեցին
ծովին,արձակեցինղեկիկապանքները,բարձրացրին
առագաստըդեպիքամինևգնացինդեպիափ։
41Եւընկնելովմիտեղ,ուրերկուծովերէինմիանում,
նաւըգետինընկաւ.ևառաջնամասըարագկպչումէր
ևմնումանշարժ,բայցհետևիմասըկոտրվումէր
ալիքներիուժգնությամբ։
42Եվզինվորներիխորհուրդնէրսպանել
բանտարկյալներին,որպեսզինրանցիցորևէմեկը
դուրսչլողաևփախչի։
43Բայցհարիւրապետը,կամենալովփրկելՊօղոսին,
հետպահեցնրանցիրենցնպատակից.ևհրամայեց,որ
նրանք,ովքերկարողենլողալ,նախնետվենծովըև
հասնենցամաք:
44Իսկմնացածը՝ոմանքտախտակներիվրա,ոմանք
էլ՝նավիկոտրվածկտորներիվրա։Եվայսպեսեղավ
այնպես,որնրանքբոլորըապահովփախանցամաք:
98

101. ԱՌԱՔՅԱԼՆԵՐԻԳՈՐԾԵՐԸ
ԳԼՈՒԽ28
1Եվերբնրանքփախան,այնժամանակիմացան,որ
կղզինկոչվումէՄելիտա։
2Եվբարբարոսժողովուրդըմեզքիչողորմություն
ցուցաբերեց,որովհետևնրանքկրակվառեցինև
ընդունեցինմեզբոլորիսներկաանձրևիևցրտի
պատճառով։
3ԵվերբՊողոսըփայտերիմիկապոցհավաքեցև
դրեցկրակիվրա,միվիպերգդուրսեկավևկապեց
նրաձեռքին։
4Երբբարբարոսներըտեսան,որթունավորգազանը
կախվածէրնրաձեռքից,ասացինիրարմեջ.
5Եվնաթափտվեցգազանինկրակիմեջ,ևոչմիվնաս
չզգաց։
6Բայցնրանքնայեցին,թեերբնապետքէուռած
լիներկամհանկարծակիմեռածընկներ,բայցերբշատ
նայեցինևտեսան,որոչմիվնասչիհասցվելնրան,
փոխեցինիրենցմիտքըևասացին,որնաաստվածէ։
7Նույնթաղամասումկայինկղզուգլխավորմարդու
ունեցվածքը,որիանունըՊուբլիոսէր.ովընդունեց
մեզևերեքօրքաղաքավարությամբօթևանեցմեզ։
8Եվեղավայնպես,որՊուբլիոսիհայրըպառկածէր
տենդովևարյունահոսությամբհիվանդ,որիմոտ
Պողոսըներսմտավևաղոթեց,ձեռքերըդրեցնրավրա
ևբժշկեցնրան։
9Երբասիկաեղաւ,ուրիշներալ,որոնք
հիւանդութիւններունէինկղզինմէջ,եկանու
բժշկուեցան.
10Նաէլմեզշատպատիվներովպատվեց.ևերբմենք
գնացինք,նրանքմեզբարձեցինայնպիսիբաներով,
որոնքանհրաժեշտէին:
11Եվերեքամիսհետոմենքմեկնեցինք
Ալեքսանդրիայիմինավով,որըձմեռելէրկղզում,որի
նշաննէրԿաստորնուՊոլյուքսը։
12ԵւիջնելովՍիրակուզա՝այնտեղմնացինքերեքօր։
13Եվայնտեղիցմենքկողմնացույցվերցրինքևեկանք
Ռեգիում,ևմեկօրանցհարավայինքամիփչեց,և
մենքհաջորդօրըեկանքՊուտեոլի։
14Որտեղմենքգտանքեղբայրներ,ևուզեցինքնրանց
հետմնալեօթըօր,ևմենքգնացինքՀռոմ։
15Եւայնտեղից,երբեղբայրներըլսեցինմերմասին,
եկանմեզընդառաջմինչեւԱպպիիատեանըեւերեք
պանդոկները.
16Եւ երբ եկանք Հռոմ,հարիւրապետը
բանտարկեալներինմատնեցպահակապետին,բայց
Պօղոսինթոյլտուեցին,որմենակմնայզինքպահող
զինուորիհետ։
17Եվեղավայնպես,որերեքօրհետոՊողոսըկանչեց
հրեաներիիշխաններին,ևերբնրանքհավաքվեցին,
նաասացնրանց.,սակայնեսԵրուսաղեմիցգերի
հանձնվեցիհռոմեացիներիձեռքը։
18Ովերբինձքննեին,ինձբացկթողնեին,որովհետև
իմմեջմահվանպատճառչկար։
19ԲայցերբՀրեաներըխօսեցինանորդէմ,ես
հարկադրուեցայբողոքելկայսրին.չէ,որեսպետքէ
մեղադրեիիմազգին:
20Դրահամարեսկանչեցիձեզ,որտեսնեմձեզև
խոսեմձեզհետ,քանիորԻսրայելիհույսիհամարես
կապվածեմայսշղթայով։
21Անոնքալըսինանոր.
22Բայցմենքուզումենքլսելքեզնից,թեինչես
մտածում,քանիորայսաղանդիմասինմենքգիտենք,
որամենուր,որտեղայնդեմէխոսվում։
23Եվերբնրանմիօրնշանակեցին,շատերըեկաննրա
մոտ՝իրկացարանը.որոնցնաբացատրումևվկայում
էրԱստծոարքայությունը՝առավոտիցերեկո
համոզելովնրանցՀիսուսիմասին,թե՛Մովսեսի
օրենքիցևթե՛մարգարեներից:
24Եվոմանքհավատացինասվածներին,իսկոմանք
չհավատացին:
25Եվերբնրանքիրարմեջչհամաձայնվեցին,գնացին,
երբՊողոսըմեկխոսքասաց.
26«Գնաայսժողովրդիմոտևասա.«Լսելով՝կլսեքև
չեքհասկանա.եւտեսնելովպիտիտեսնէքուչտեսնէք:
27Որովհետևայսժողովրդիսիրտըկոպիտէ,ևնրանց
ականջներըխուլենլսում,ևնրանցաչքերըփակեն.
որպեսզինրանքչտեսնենիրենցաչքերովևչլսենիրենց
ականջներովևչհասկանանիրենցսրտովևդարձի
չգան,ևեսնրանցբժշկեմ:
28Ուրեմնիմացե՛քձեզ,որԱստծոփրկությունը
ուղարկվելէհեթանոսներին,ևնրանքկլսենայն:
29Եվերբնաասացայսխոսքերը,Հրեաներըգնացին
ևմեծդատողություններունեցանմիմյանցմեջ:
30ԵվՊողոսըամբողջերկուտարիապրեցիր
վարձկանտանըևընդունեցբոլորնրանց,ովքեր
մտնումէինիրմոտ,
31ԱստուծոյթագաւորութիւնըքարոզելովեւՏէր
ՅիսուսՔրիստոսինվերաբերողբաներըսորվեցնելով՝
ամենայնվստահութեամբ,ոչոքչարգիլելովանոր:
99