Aymara - Biblical Principles of Agriculture - How to Lower Food Prices.pdf

adrian1baldovino 6 views 12 slides Feb 27, 2025
Slide 1
Slide 1 of 12
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12

About This Presentation

Hate not laborious work, neither husbandry, which the most High hath ordained. Ecclesiasticus 7:15


Slide Content

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
1
KunjamasManq’añanakanPreciosukanakaxjisk’achasispa
Películanakanpornografíaukatsensualescenanakjarkʼaqañamawa,kunattejjukakasta
kusistʼañanakajjmachʼaruwpuriyani.(Tobit4:13).
Mach’apachaxmanq’añanakaxwalijilachaniniwa.(2Reyes6:25).
Janiwmasturbasiñamäkiti,kunattixqʼañuruwtukuyätamxa.(Salomonanyatiñkankañapa3:14,
Proverbios24:30-34).
MäpolíticalurañaJANIWTRABAJOJANIWMANQ’AÑÄKITI.(2Tesalonicenses3:10).
Recursosnaturalesukanakajach’anchayaña.Taqijawirathiyauraqinakayapulurañatakijaljaña.
Sapautatakixumabombajanukaxphuch’ulurañawjuk’ampirusjawiranakatjayankirinakataki.
(Isaías32:20).
Jalluumaapthapiña.(Levítico26:3-5).
Vacauywaña.(Proverbios14:4).
Yapuchañajach’ajach’atukuñaukhamarakiaskiyäqañach’amanchaña.(Aristíascarta5:9-10,13)
Markachirinakaruch’amanchaña,jupanakanamanq’añanakapayapuchañataki.(Proverbios6:6-8,
Proverbios27:23-27).
Sapamarkaxamanq’añanakapachurañapawa.(Génesis41:48).
Pentateucosatqellqata
Diosastisarakïnwa:“Akauraqixch'uxñaachunakachuypan,jathaachuyiri,achuquqa,kunayman
achunakachuri,jathapaxpachpakiwa,uraqxaru.Uraqinstich'uxñaachunaka,ch'uxñaquqanaka,
kunaymanjathaachuyiriquqanaka,kunaymanachunakachuyirquqanaka,ukaquqanakan
jathapasti,kunaymanjathanakachuyäna.Diosastisarakïnwa:—Nayaxtaqijathaachunak
churapxsma,taqiakaoraqenutjkiukaquqanaka,ukaquqanachupaxmäjathaachu.jumanakatakix
manq'añatakiwa—sasa.Génesis1:11-12,29qillqatanaka
Diosastisarakïnwa:“Jiwasaruñtasitjaqirlurañäni,jiwasanakjama,ukatstiqutankirchawllanakaru,
jamach'inakaru,uywanakaru,taqiakauraqiru,taqiakauraqinjalnaqiranimalanakaruapnaqapxpan”
sasa.UkhamawDiosaxjaqiruxjupanuñtasitluräna,Diosaruñtasitawluräna;chachawarmi
jupanakaruxluratayna.Diosastijupanacarojjbendicïna,Diosastijupanacarojjsänwa:—Wawa
jiljjatapjjam,oraqerojjphoqhantapjjam,ucatstiapnaqapjjam,lamarqotanchawllanacaru,
alajjpachankirjamach'inakaru,oraqensarnaqirtaqejakirinakarusaapnaqapjjam—sasa.Génesis
1:26-28qillqatanxa
UraqitwaTatitDiosaxtaqisumaquqanakjiltayäna,manq'añatakiswalisumaquqanaka;jardín
taypinjakañquqa,aski,janwaliuñt'añquqa.Génesis2:9qillqatanxa
Adanarsarakïnwa:—Warmimanarupist'atamata,ukaquqanachupatmanq'antatamlayku,uka
quqanachupatjanmanq'amtisasa.llakisiñampiwukamanq'atmanq'äta,jakañurukama;
Ch'aphinakampi,ch'aphinakampi,ch'aphinakampi,ch'aphinakampi,ch'aphinakampi;ukatsti
pampankirch'uxñaachunakmanq'antäta;Uraqirkutt'añkamawt'ant'amanq'äta;Ukatapsutätawa,
laq'aruwkutt'xäta—sasa.Génesis3:17-19qillqatanxa

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
2
UkatpïTatitDiosaxjuparuxEdénhuertatkhithäna,kawkïruraqittixapsutäkänukauraqi
yapuchañataki.Génesis3:23qillqatanxa
UcatstiIsaacajjukaorakenyapuchäna,ucatstipatacakutikatoqäna.Génesis26:12qillqatanxa
JichhastiFaraonaxmäamuyt'iryatiñanjaqiruñt'aypan,Egiptouraqinapnaqañapataki.Faraonax
ukhamlurpan,uraqapnaqirinakutt'aypan,Egiptouraqitphisqhïrt'aqakatuntasinpaqallquwalja
maranaka.Jutïrsumamaranakanmanq'añanakapapthapipxpan,Faraonanamparapartrigo
apthapipxpan,ukatstimarkanakanmanq'añanakimapxpan.Ukamanq'axEgiptouraqinpaqallq
maramach'apachatimt'atäniwa.Uraqixjanmach'at'unjatäñapataki.Génesis41:33-36qillqatanxa
UkatstipaqallqmaranakanEgiptomarkanjakkänaukamanqʼanakapthapisinmanqʼañanaksa
markanakarimäna.Génesis41:48qillqatanxa
Paqallqumarawpisinjakasiñaxpurintäna,kunjämtixJoseyaxsiskänukhama.UcampisEgipto
markpachanjjat'ant'awutjäna.Egiptomarkpachanmanq'atawtjatasti,jaqinakaxfaraonaruwt'ant'a
mayipxäna.kuntixjupaxjumanakarsisktamuklurapxam.Génesis41:54-55qillqatanxa
Joseastiawkiparu,jilanakaparu,taqpachawkipanutaparut'ant'ampiwmanq'ayäna.Ucaorakenjja
janiwt'ant'asutjcänti;mach'apachaxwalijach'apuniwa,Egiptouraqimpi,Canaánuraqimpixmach'a
laykuxaynacht'apxänwa.UkatstiJoseyaxtaqiqullqinakEgiptouraqin,Canaánuraqinjikxatapkän
ukanakapthapisintrigoalasipxäna.Egiptomarkansa,Canaánmarkansaqollqetukusjjänaukhajja,
taqpachegipcionakawJoseyanukarpuripjjäna,akhamsasa:“Tʼantʼachurita,¿kunatsajuma
nayraqatanjiwapjjä?”qullqixtukusxiwa.Joseyastisarakïnwa:—Ukauywanakamchurapxam;
qullqixpist'aniukhaxuywanakamatlaykuchurapxäma—sasa.UcatstiuywanakapJosearuw
apanipjjäna,Joseyasticaballonaka,ovejanaka,vacanaka,asnonaklantiwt'ant'achuräna.Ukamarax
tukusxänaukhaxa,payïrmarawJesusanukarjutasinsapxäna:—Janiwnanakaxtatajatimantapkäti,
qullqixtukusiñapataki.Tatituxuywanakasutjarakïnwa;janiwkhitistataxannayraqatapanutjxiti,jan
ukastijiwasanjanchinakasampi,uraqinakasampi:¿Kunatsajumannayraqatamanjiwapxästi,
nanakasuraqinakasampi?Uraqinakast'ant'atalasipxarakita,nanakasuraqinakasFaraonan
esclavopäpxañäni,jathanakchurapxita,ukhamatjakañasataki,janjiwañasataki,ukhamaturaqixjan
ch'usatukuñapataki.JoseyastiEgiptomarkantaqpachuraqipfaraonatakalasïna.Egipcionakajjsapa
mayniwyapunakapaljapjjäna,mach'ajjjupanakaratipjatapatjja.Jaqinakatsti,Egiptomarkanmä
chiqatyaqhachiqarpuriñkamawmarkanakarapxaruyäna.Génesis47:12-21qillqatanxa
UkatstiJoseyaxjaqinakarsäna:—Jichhüruwjumanakampuraqinakamsafaraonatakalasipxsma.
Ukxarusti,phisqhïrt'aqawfaraonaruxchurapxäta,pusit'aqaxjumanakankiwa,pampanjathapata,
manq'añanakamataki,utankirinakamataki,jisk'awawanakamanmanq'añapataki.Génesis47:23-24
qillqatanxa
Ukatsuxtamarawuraqimyapuchäta,ukatstiachunakapthapipxäta,ukampispaqallqmaraw
samarañjaytäta,ikipxarakïta.Ukhamatmarkamanpisinjakasirinakaxmanq'antapxañapataki,kuntix
jaytapkaniukxa,pampankiruywanakawmanq'apxani.Ukhamarakiwuvayapumampi,olivo
yapumpisaluräta.Éxodo23:10-11liytʼañataki

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
3
JumanakastiTatituDiosamaruwyupaychapxäta,jupastit'ant'amaru,umamaruwbendicipxätam;
ucatnayajjjumataypitwausunakapaqäjja”sasa.Éxodo23:25qillqatanxa
Uraqinakamanyapuapthapipkätaukkhasti,janiwyapumanesquinanakapsaapthapipkätati,
janirakiwcosechaapthapipkätati.Uvayapunakamstijaniwapthapipkätati,janirakiwuva
yapunakamatuvasapthapipkätati;Jumastiukanakjaytäta,pisinkirinakataki,yaqha
markankirinakataki,nayaTatituDiosamakïtwa.Levítico19:9-10qillqatanxa
Nayankamachinakaxphuqhapxätawa.Janiwuywanakamaruxkunaymankastajathanak
churañamäkiti,janirakiwyapumaruxjathanakyapuchañamäkiti,janirakiwlinompi,lanampich'ukut
isimpisjutkätamti.Levítico19:19qillqatanxa
Kunapachatixakauraqirpuripkäta,manq'añatakixkunaymanquqanakayruntapxätaukkhaxa,uka
quqanachupaxjancircuncidatuñt'atäniwa.Levítico19:23qillqatanxa
Uraqinakamanyapuapthapipkätaukkhasti,janiwyapunakamank'uchunakapsaq'umachapkätati,
janirakiwyapuapthapipkätati,janirakiwyapuapthapipkätati.Levítico23:22qillqatanxa
Suxtamarawyapumyapuchäta,suxtamararakiwuvayapuchañama,ukatstiachunakapthapisma.
Ucampispaqallqumarajja,Tatitunsamarañuruwutjani,janiwyapumyapuchapkätati,janirakiwuva
yapunakamsakhuchhurapkätati.Levítico25:3-4qillqatanxa
Ukaphisqatunkamaraxjubileouruwjumanakatakixutjani,janirakiwyapuchapkätati,janirakiw
uvasachunaksaapthapipkätati.Jubileostiukauruwa;Jumanakatakixqullanäniwa,yaputachunak
manq'apxäta”sasa.Levítico25:11-12qillqatanxa
Ukatpïjumanakaxkamachinakaxphuqhapxäta,taripäwinakaxsaphuqhapxäta,ukatphuqhapxäta;
Ukauraqinjankunajanwalt'äwinjakasipxäta—sasa.Uraqixachunakachuni,jumanakasti
manq'antapxätawa,jankunallakiniwukanjakasipxäta”sasa.Jumanakatixsapxäta:‘¿Kunspaqallq
maraxmanq'apxä?uñtapxam,janiwyapuchapkäti,janirakiwachunakasapthapipkäti:Ucatstisojjta
mararuwbendicionajchurapxäma,kimsamarawachunakachuni.Jumanakaxllätunkmaraw
phawantapxäta,llätunkmarakamawnayraachunakmanq'apxäta.achunakapanachunakap
mantañapkama,nayraimañutatmanq'apxäta—sasa.Levítico25:18-22qillqatanxa
Jumanakatixkamachinakjamsarnaqapxäta,kamachinakaxarphuqhapxäta,ukatphuqhapxäta;
Ukatstipachaparuwjalluchurapxäma,uraqixachunakachuni,pampankirquqanakasachupxarakini.
Jumanakant'ant'anakamasticosechayapuchañkamawpurini,yapuchañanakastiyapuchañ
pachakamawpurini,ukatstit'ant'ammanq'apxäta,jankunausunuraqinakamanjakasipxarakïta.
Levítico26:3-5qillqatanxa
Uraqindiezmopa,uraqinjathanakapatsa,quqanachunakapatsa,Tatitunkiwa,Tatitutakixqullanawa.
Levítico27:30qillqatanxa
TatituDiosamastimäsumauraqiruwirpapxsma,umajawiranakani,umaphuch'unakani,
vallenakatsa,qullunakatsamisturmanqhauraqiru.Trigo,cebada,uvas,higoquqanaka,granada
quqanaka;aceituna,mielaceitempiluraturaqi;Kawkïruraqintixt'ant'ajanpisinmanq'kätauka

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
4
uraqixjaniwkunaspist'kätati;mäuraqi,qalanakapaxhierrotluratawa,qullunakapatstibronce
allsuñjamawa.Kunapachatixmanq'antxäta,phuqt'asxätaukkhasti,TatitDiosamaruwjach'añchäta,
ukasumauraqichurapxätamlayku.Deuteronomio8:7-10qillqatanxa
Jumanakatixjichhürunkamachinakist'apxäta,TatituDiosamarumunapxañamataki,taqi
chuymamampi,taqialmamampijuparyupaychapxätaukhaxa,nayawuraqimanjalluchurapxäma,
nayrïrjallumpi,qhipajallumpi,ukhamattrigo,vino,aceiteapthapipxañamataki.Ucatstinayajj
yapunakamaruwch'uxñaachunakapayanirakïmauywanakamataki,ukhamatjuman
manq'añamataki,manq'añamataki.Deuteronomio11:13-15liytʼañataki
Chiqpachansataqijathanakamatdiezmochuräta,ukayapuxsapamaraachuñapataki.
Deuteronomio14:22qillqatanxa
Uvayapumarojjjaniwkunaymanjathanakyapuchañamäkiti,ukhamatyapuchktaukajathanaksa,
uvayapumanachunakapasajanq'añuchatäñapataki.Deuteronomio22:9qillqatanxa
Kunapachatixyapumanyapuapthapipkäta,pampanmägavillaarmasxätaukkhaxa,janiw
mayampsaapthapirsarxätati,yaqhamarkankirinakataki,awkitaykanakataki,viudawarmitaki,
ukhamatTatitDiosamaxtaqiluratanakamatbendicipxätam.Deuteronomio24:19qillqatanxa
JumatixTatitDiosamanarupist'äta,taqikamachinakjichhürkamachinakphuqañatakisa,Tatit
Diosamatixakauraqintaqimarkanakatsipanjuk'ampjach'araptapxätam,ukatstitaqiaka
bendicionanakaxjumaruwpurini,ukatTatitDiosamanarupist'apxätamxa.Markataypinxa
bendicitätawa,pampansajach'añchatätawa.Kusisiñanïniwajanchimanachunakapasa,uraqiman
achunakapasa,uywanakamanachunakapasa,vacanakamanachunakapasa,ovejanakaman
achunakapasa.¡Kusisiñawcanastamasa,imañutamasa.Deuteronomio28:1-5qillqatanxa
Tatituxjumaruxwaljayänaka,janchimanachunakapata,uywanakamanachunakapata,uraqiman
achunakapana,kawkïruraqitixTatituxnayraawkinakamarjuramentochurapkataynaukauraqin
phuqt'ayapxätam.Tatituxsumayänakapjist'ararakïtam,alaxpachjist'ararakïtam,pachaparu
uraqimarjalluchurañataki,taqiluratanakambendiciñataki,waljamarkanakaruwmayt'äta,janirak
mayt'askätati.Deuteronomio28:11-12qillqatanxa
Isturya
Jumampi,yuqanakamampi,uywatanakamampi,uraqyapuchapxäta,ukatstiachunakapanipxäta,
uywirimanyuqapanmanq'añapataki,ukampisMefibósetuywirimanyuqapaxsapakutiwnayan
mesaxant'ant'amanq'ani.Zibaxtunkaphisqanyuqallwawanakani,pätunkauywatanakanïnwa.2
Samuel9:10liytʼañataki
Samariamarkanstimäjach'amach'awpurintäna,ukatstimäasnop'iqixpusitunkaqullqit
aljatäxäna,mäpalomanwanupatpusit'aqaphisqaqullqitaljañkama.2Reyes6:25liytʼañataki
UkhamarusJerusalénmarkanjakirjaqinakaruxsacerdotenakaru,levitanakaruchurapxañapatakiw
mayïna,ukhamatTatitunkamachiparjamch'amañcht'atäpxañapataki.Ukakamachixyatiyaskäna
ukkhasti,israelitanakaxtrigo,vino,aceite,misk'i,taqiyapuachunakapanipxäna.Taqekunatdiezmo

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
5
churapjjataplaykojjwalpunjupanacarojjapanipjjäna.Judámarkanjakasiriisraelitanakata,Judá
markankirinakatsti,vaca,ovejanakatdiezmoapanipxarakïna,TatituDiosaparkatuyatqullan
yänakapatdiezmoapanipxarakïna.2Crónicas31:4-6liytʼañataki
Uraqinakasannayrïrachunakapsa,taqiquqanakannayrïrachunakapsa,maratmararuwTatitun
utaparapanipxañasa:Uraqpachanyuqanakasat,uywanakasatnayrïrwawanakasa,vacanakasat,
ovejanakasatnayrïryuqallwawanakapasa,Diosanutaparapanipxañasataki,Diosanutapanirnaqir
sacerdotenakarunayrïrachunakaxmasat,wilañchanakasa,taqikastaquqanakatachunaka,vino,
aceite,sacerdotenakaru,Diosanutapancuartonakaparu;Uraqinakasandiezmonakchurapxam
levitanakaru,ukhamatukapachpalevitanakaxyapuchapktanukamarkanakandiezmo
churapxañapataki.Aaronanyuqapasacerdotexlevitanakampchikawlevitanakaxdiezmoapsupkani
ukkhaxa,levitanakaxdiezmotdiezmochurapxani,Diosanutapar,cuartonakaparu,tesoroukar
apanipxañapataki.Israelanwawanakapasa,Levíchachanwawanakapasa,trigo,machaqvino,aceite,
ukacuartonakaruwapanipxani,kawkhantïqullanutarmantapkiukayänaka,sacerdotenakasa,
punkuuñjirinakasa,q'uchuq'uchuririnakasa,ukatstijaniwDiosasanutapsaapanukuñäniti.
Nehemías10:35-39qillqatanxa
Chapararu
NayajjDiosaruwthaqañmunta,Diosaruwnayanlurañajkatuyañmunta:Jupajjjachʼaluräwinak
luraski,janyatjjatañjamluraraki.muspharkañanakjanjakt'kay:Uraqirujallupuriyi,yapunakarusti
umaapayani:Job5:8-10
Jumawamparanakamanluräwinakapapnaqañapataklurawaytaxa;taqikunskayunakapmanqhar
ucharaktaxa:Taqiuwijanaka,vacanaka,jïsa,pampankiruywanaka;Alaxpachankirjamach'inaka,
lamarqutankirchawllanaka,qutathakinaktaypinpasapkiukanaka.¡Tatay,Tatitusa,sutimaxtaqi
akauraqinwalijach'awa!Salmo8:6-9qillqatanxa
Jupawuywanakatakixch'uxñaquqanakjiltayaraki,jaqirluqtañatakiwch'uxñaquqanakjiltayaraki,
ukhamatakauraqitmanq'añanakapsuñapataki.Jaqenchuymaparkusisiyirvino,ajanupar
qhant'ayañatakaceite,jaqinchuymaparch'amañchirt'ant'ampi.Salmo104:14-15qillqatanxa
Wasararuwsayt'atumaruwtukuyi,wañauraqirustiumaphuch'uruwtukuyi.Ukanstimanq'at
awtjatanakarjakayañatakiwutt'ayaraki,ukhamatmämarkarjakañatakwakicht'añataki;Yapunak
yapuchapxam,uvayapunakyapuchapxam,ukayapunakaxachunakachuñapataki.Jupasti
jupanacarojjbendicirakiwa,jupanacajjwaljiljjattayapjje;ucatjaniwuywanakapanaynacht'añap
munquiti.Salmo107:35-38qillqatanqillqata
Ukach’uqiruwsarañama,jumaxq’añujaqi;thakinakapatamuyt'apxam,yatiñanïpxam:Janiirpiri,
uñjiri,janapnaqirini,jallupachanmanq'achuri,yapuapthapiñurustimanq'aapthapi.Proverbios
6:6-8qillqatanxa
Khititixjallupachantantacht'kiukaxyatiñanwawawa,ukampisyapuapthapiñurunikiskiukax
p'inqachasirwawawa.Proverbios10:5qillqatanxa

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
6
Khititixuraqipyapuchkiukaxt'ant'ampiphuqt'atäniwa,ukampisinamayajaqinakararkirixjaniw
amuyt'irïkiti.Proverbios12:11qillqatanxa
Waljamanq'anakaxpisinkirinakanyapuchañankiwa,ukampisjantaripañlaykuxt'unjatawa.
Proverbios13:23qillqatanxa
Kawkhantïjanvacanakajjutjkiukanjja,cunajjqʼomawa:Ukampiswaljajiljjattatapajjvacajj
chʼamapampiwlurasi.Proverbios14:4qillqatanxa
Qʼañujaqixjaniwthayalaykuyapuchkaniti;ukatwacosechaapthapiñuruxachikt'asini,ukampis
janiwkunasutjkaniti.Proverbios20:4qillqatanxa
Nayajjqʼañujaqenakanyapuparu,janamuytʼasirjaqenuvayapupjakʼaruwsarayäta.Taqpach
ch'aphinakampich'aphinakampi,ortiganakampich'uqt'ata,qalapirqapast'unjata.Ukatsti
uñjaraktwa,ukatsumamuytʼarakta:uñnaqasajjyatichäwkatoqarakta.Ukampismäjuk'aikiña,mä
juk'aikiña,mäjuk'aamparanakach'allt'asiñaikiñataki:Ukhamawpisinkañamaxpurini,sarnaqir
jaqiruñtata;ukatmäarmatjaqjamawpistʼañama.Proverbios24:30-34qillqatanxa
Ovejanakamankunjamäsipkisaukyatiñatakixch'amachasipxam,vacanakamarsumuñjapxam.
¿Janitqamirkankañaxwiñayatakïkiti,¿janitukacoronaxwiñayatakïspa?Q'añunakawuñsti,ch'uxña
quqanakasuñsti,qullunakanqullaquranakasapthapitawa.Uwijanakastiisimataki,cabritonakasti
yapumanq'añanchanipawa.Ukatsticabritonakanlechepaxmanq'añatakisa,utaman
manq'añatakisa,imillwawanakamanmanq'añatakisphuqt'atäniwa.Proverbios27:23-27qillqatanxa
Khititixuraqipyapuchkiukaxwaljat'ant'anïniwa,ukampisinamayajaqinakararktaskiukaxpisin
jakasiniwa.Proverbios28:19qillqatanxa
Jupastimäyapuamuyt'i,alaraki,amparapanachupampiwuvayapuyapucharaki.Proverbios31:16
qillqatanxa
Ukhamarusakauraqinaskipaxtaqinitakikiwa:pachpareyixpampanluqtatawa.Eclesiastés5:9
qillqatanxa
Jaqentaqechʼamapajjlakapatakikiwa,ukampismanqʼañmunañapajjjaniwphoqaskiti.Eclesiastés
6:7qillqatanxa
Khititejjthayauñjkiukajja,janiwphawkaniti;Qhixuqhixunakuñjkiukaxjaniwcosecha
apthapiskaniti.Alwatjathaphawantam,jayp'urusjanamparamjark'amti,janiwsumyatktati,aka
janukaxuka,janukaxpanpachanixmäkipkasumakïpxani.Eclesiastés11:4,6qillqatanxa
Profetanaka
Jiñchunakamaxqhipäxanmäaruist'ani,akhamsasa:“Akathakhinjamsarapxam,ch'iqatuqiru
kutt'apxäta,ch'iqatuqirukutt'apxäta”sasa.Jumanakaxqullqitluratdiosanakamarux
q'añuchapxarakïtawa,quritluratidolonakamank'achacht'äwipsaq'añuchapxarakïtawa.Jumasti
sapxätawa:‘Akatmistum’sasa.Ucatstijupajjjathanakamaruwjalluchurätam,ucampisoraq

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
7
yapuchañamataki;Uraqinjilt'att'ant'a,lik'i,waljamanq'añanaka,ukauruxuywanakamaxjach'a
pastonakanwamanq'asipxani.Ukhamaraki,vacanakasa,asnonakasoraqist'irq'umamanq'anak
manq'apxani,ukamanq'axpalampi,ventiladorampich'allt'atawa.Isaías30:21-24liytʼañataki
¡Kusisiñanïpxtawataqiumajak'anyapuchirinakaxa,vaca,asnokayunakapukachiqar
khithapktamxa.Isaías32:20qillqatanxa
Wañauraqistimäumaphuch'uruwtukuni,umatpharjatauraqistiumaphuch'uruwtukuni,
dragonanakanjakañutapanxa,kawkhantïsapamaynixikipkiukachiqanakanxa,ch'uxñaquqanaka,
ch'uxñach'uxñaquqanakawutjani.Isaías35:7qillqatanxa
¿Kunatarakjant'ant'atakqullqiapt'asipxtasti?¿Kunatixjanphuqkiuklurañatakix
ch'amachasipxtaxa?Nayarist'apxam,kunatixaskïkiukmanq'apxam,almamaxlik'impikusisipxpan.
Isaías55:2qillqatanxa
Kunjämtixjalluxpurinxi,chhijchhixalaxpachatjankutt'anki,janukastiakauraqiruwumamp
warantasi,ukatstich'uxñaruwtukuyi,ukhamatyapuchirirjathachurañataki,manq'irirust'ant'a
churañatakiNayawapayaniyäta.Isaías55:10-11liytʼañataki
TatituxJudá,Jerusalénmarkankirinakaruxakhamsiwa:“Janch'aphinaktaypinyapuchapxamti”sasa.
Jeremías4:3qillqatanxa
Tatitunarupaxwasitatwanayarpurinitu,akhamsasa:“JaqinYoqa,kunapachatixuraqixnayacontra
juchalurkituukhaxa,nayaxamparajluqxatä,t'ant'anthujrunakapsap'akjarakï,ukatstimach'a
pacharuwpuriyä,ukatstijaqirusuywanakarusukauraqittukjarakï:Ezequiel14:12-13
Jach'aumajak'ansumauraqinayruntata,ramanakmistuñapataki,achuñapataki,sumauva
yapuchatäñapataki.Ezequiel17:8qillqatanxa
Jumanakaxkawkïruraqitixnayraawkinakamarchurktaukauraqinjakasipxäta;Jumanakaxnayan
markajäpxäta,nayastijumanakanDiosamäxä”sasa.Nayawtaqiq'añunakamatqhispiyapxäma,trigo
mayt'apxäma,jiltayapxarakïma,janirakiwmach'ajiwarpuriyapxätamti.Nayastiquqanachupsa,
yapuachunaksawaljaptayarakï,ukhamatjanmayampsayaqhamarkanakataypinmach'a
t'aqhisiñanakkatuqapxañamataki.Ukapachawjumanakaxjanwaliluräwinakamatamtapxäta,jan
waliluratanakamatamtapxarakïta,janwaliluratanakamatsa,ajjtasiñanakamatsa,jumanakan
nayraqatamanxapt'asipxätawa.Ezequiel36:28-31liytʼañataki
Chiqakankañanyapuchasipxam,khuyapayasiñampiwyapuapthapipxam;ch'usauraqinakam
t'unjapxam,Tatiturthaqhañhorasäxiwa,jupaxjutasinjumanakaraskikankañjallupuriyaniñapkama.
Oseas10:12qillqatanxa
Nayastijumanacarojjtaqemarkanakamanjja,jumanacarojjk'umarakisunakchurapjjsma,taqe
cheqanacamanstit'ant'apist'ayapjjsma.Ukhamaraki,nayastijumanakatjallujark'antapxsma,
kunapachatixkimsaphaxsyapuapthapiñapäkänukkhaxa,mämarkarjallupuriyayarakta,yaqha
markarjanjallupurintayasa,mächiqawjalluxpurintäna,ukachiqarusjalluxjanwañsuwaykataynati.
Ukhamawpäjanukaxkimsamarkanakaxmämarkarsarapxäna,umaumañataki;ucampisjaniw

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
8
sist'apcänti,ucampisjaniwnayarkutt'apctati—sasaTatituxsaraki—sasa.Nayastinayampiw
jawq'japxsma,uvayapunakamasa,higoquqanakamasa,olivoquqanakamasajilxattawayxän
ukkhaxa,palmeralaq'unakaxmanq'antapxänwa,ukampisjaniwnayarkutt'apktati,sasawTatitux
saraki.NayawjumanaktaypirEgiptomarkanjanwalt'äwipapayanipxsma,waynanakamarux
espadampiwjiwayapxsma,caballonakamsaapaqaraktwa.Nayasticampamentonakaman
q'añunakapnayrakamaruwpuriyta,ukampisjaniwnayarkutt'apktati,sasawTatituxsaraki.Amós
4:6-10qillqatanxa
Higosquqaxjanispanqarkchixa,uvaalinakansajaniwachupkaniti;aceitunanakanirnaqawipax
tukusxaniwa,yapunakaxjaniwmanq'aachupkaniti;ovejanakaxuwijatq'altukjatäniwa,janirakiw
uywanakaxutjkaniti,ukampisnayaxTatitunkusisirakïwa,qhispiyasiñaxanDiosampiwkusisirakï.
Habacuc3:17-18qillqatanxa
¿Jumanaka,jumanakancielutanakamanjakañhorasäpachati,ukatakautaxt'unjatäxi?Jichhaxtaqi
ch'amanTatituxakhamsiwa:Thakinakamatamuytʼasim.Jumanakaxwaljayapuchapxtaxa,juk'ak
apanipxtaxa;jumanakaxmanq'apxtaxa,ukampisjaniwmanq'apktati;jumanakaxumapxtaxa,
ukampisjaniwumañampphuqt'atäpktati;jumanakaxisimpisthapt'asipxtam,ukampisjaniwkuna
junt'uñasutjkiti;Khititejjpagañkatoqkiukajja,pʼiyanakanmäbolsaruchañatakejjqollqekatoqaraki.
Taqich'amanTatituxakhamsiwa:Thakinakamatamuytʼasim.Ageo1:4-7qillqatanxa
Ukajathajjsumajaqëniwa;uvaalistiachupxaniwa,uraqistiachunakchurarakini,alaxpachasti
ch'uxñaptayani;ucatnayajjacajakenacatqhipharquirinacarojjtakeucanacaruwkatuyäjja”sasa.
Zacarías8:12qillqatanxa
Taqidiezmonakalmacenarapanipxam,ukhamatutajanmanq'autjañapataki,jichhaxakampi
yant'apxita,siwa:“Nayatixalaxpachanventananakapjanjist'arapkäma,ukatmäbendición
warxatapxämaxa,ukhamatjanmächiqaxkatuqañataki”sasa.Manq'iriruxjumanaklaykuwtuqinuqä,
janiwuraqimanachunakapt'unjkaniti;janirakiwuvayapunakamasyapurujanïrpurinkipan
achupkaniti”sasawtaqich'amanTatituxsaraki.Taqimarkanakawjumanakaruxbendicionat
sapxätam,jumanakaxmäsumauraqikïpxätawa,sasawtaqich'amanTatituxsaraki.Malaquías3:10-
12liytʼañataki
Evangelionaka
Ukatstidiscipulonakaparuxsänwa:—Chiqpachansacosechaapthapiñaxwaljawa,ukampis
irnaqirinakaxjuk'anikïpxiwa.Ukhamasti,yapuapthapiñTatiturmayipxam,yapuapthapiñapar
irnaqirinakkhitañapataki.Mateo9:37-38qillqatanxa
Jesusaxuñacht'äwinakampiwwaljaarunakjupanakarparläna,akhamsasa:—Uñtapxam,
yapuchiriwyapuchañatakmistuwayxi.Phatkänaukkhasti,mäqawqhajathanakawthakthiyar
jaquqanïna,jamach'inakastijutasinmanq'antapxäna,yaqhipanakaxqalach'akhanakaruw
jaquntapxäna,kawkhantïjanwaljauraqinïpkänukachiqanakaru.jansaphinïtaplaykusti,
wañsuwayxapxänwa.Ukatyaqhipanakaxch'aphinaktaypiruwjaquntapxäna;ch'aphinakax
ch'aphinakawmistu,ukatstich'aphinakawch'akhanakch'allxtayäna,ukampisyaqhepastisuma
uraqiruwjaquqaniwayi,yaqhipaxpatak,mayninakaxsuxtatunka,yaqhipanakaxkimsatunka.
Khititixjinchunïkiukaxist'pan.Mateo13:3-9qillqatanxa

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
9
Jupanakaruxyaqhauñacht'äwiwuñacht'ayarakïna:—Alaxpachankirreinoxmämostazajathamp
sasiwa,ukajathaxmäjaqixyapupanyapuchatayna,ukajathaxtaqijathanakatsipanjuk'amp
jisk'akiwa.Mateo13:31-32qillqatanxa
Ukatwajupanakaruxsäna:—Chiqpachansayapuapthapiñaxwalijach'awa,ukampisirnaqirinakax
juk'anikïpxiwa.Lucas10:2qillqatanxa
Jupastiakauñacht'äwiarsüna;Mäjaqixuvayapupanhigoquqaayruntatayna;Jupastijutasinachu
thaqäna,ukampisjaniwkunsjikxatkänti.Ukatstiuvayapuchirinakaparuxsänwa:—Akakimsa
marawakahigoquqanachuthaqirjutta,ukampisjaniwjikxatkti.¿kunatsauraqixch'amäpacha?
Jupastijuparuxsänwa:—Tatay,jichhamarasjaytanukupxam,nayanuraqirallsuñkama,wanunak
apsuñkama.Lucas13:6-9qillqatanxa
¿Janitjumaxsapkta:Pusiphaxsiwutji,ukatstiyapuapthapiñaxpuriniwa?uñtapxam,nayasti
sapxsmawa,nayranakamsartasipxam,pampanakuñtapxam;kunatixjupanakaxniyaw
yapuchañatakixjanq'ujañchinïpxi.Khititixyapuapthapirixpayllawkatuqasi,ukatstiachunak
apthapirakiwwiñayjakañataki,ukhamatyapuchirinakasa,apthapirinakaskusisipxañapataki.Juan
4:35-36qillqatanxa
Qhanakwasapxsma,janitixmätrigotrigoxuraqirjaquqanisinjiwkaspaukhaxa,sapakiwqhiparani,
ukampisjiwxaniukhaxa,waljaachunakachu.Juan12:24qillqatanxa
Uraqirpurisasti,ninanakhaskiruñjapxäna,chawllanakuchata,t'ant'ampi.Jesusastijupanacarojj
sänwa:—Jichhajjkatjapktaukachawllaapanipjjam—sasa.Juan21:9-10qillqatanxa
Ucampisjupapachpawjanyatiyasjaytanuküna,sumaluräwinacapata,alajjpachatjallusa,suma
achunacampi,chuymanacasarmanq'añampi,kusisiñampiphoqhantayasa.Hechos14:17qillqatanxa
Cartanaka
Ucampisnayajjsistwa:“Khititejjjukʼakyapuchkiukajja,jukʼakapthapirakiniwa”sasa.Khititixwal
yapuchkiukaxwaljaapthapiraki.2Corintios9:6liytʼañataki
UkatDiosaxtaqikhuyapayasiñanakjumanakarjilxatayañapatakixch'amaniwa;Ukhamatjumanakax
taqikunanch'amanïpxañamataki,taqiaskiluräwinakampiphuqt'apxañamataki:(Kunjämtix
Qillqatansiskixa:‘Jupawch'iqiyawayi,pisinkirinakaruwchuri,askikankañapaxwiñayatakiwutjani.
Jichhaxkhititixyapuchirirjathaluqtirïkiukaxt'ant'achuraraki,yapuchatjathanakamsti
waljaptayarakim,ukhamarakaskikankañanakamanachunakjilxatayarakimDiosaryuspärañaw
jiwasanaktuqiyanapt'istu.2Corintios9:8-11liytʼañataki
Janqarjasipxamtisumalurañanxa,janitixqarjkañänixa,horasaparuwapthapiñäni.Gálatas6:9
qillqatanxa
Nanakaxjumanakampïsipkäyätukhasakhamsapxsma:Maynitixjanirnaqañmunkchixa,janirakiw
manq'añapakiti—sasa.2Tesalonicenses3:10liytʼañataki

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
10
Apocrifasatqellqata
Kunjämtixyapuchirixuraqinwaljajathayapuchki,waljaquqanakayruntaski,ukampiskunatïsuma
yapuchatäkiukaxjaniwmistkiti,janirakiwtaqiyapuchatäkiukaxsaphintatäkiti.janiwtaqini
qhispiyatäpkaniti.2Esdras8:41qillqatanxa
Kunjämtixyapuchirinjathapaxjanpurinkani,janitixjalluxpachaparkatuqkätamxa.janukaxjach'a
jallupurintasinq'altukjaspa:Ukhamarakiwjaqist'unjaraki,amparanakamampilurt'atjaqi,juma
pachpauñnaqamsatätaxa,juparuñtasitätaplayku,taqikunsalurtaxa,yapuchirijaqinjathapar
uñtasita.2Esdras8:43-44liytʼañataki
Jupastisarakituwa:“Kunjämatixyapuxutjkiukhama,ukhamarakiwjathaxa;kunjamtix
panqaranakapaxa,ukhamarakiwsaminakapaxa;kunjämtixirnaqirixutjki,ukhamarakiwirnaqawix;
kunjämtixyapuchirixjupapachpakixa,ukhamarakiwyapuyapuchañapaxa.2Esdras9:17liytʼañataki
...jach'ajach'atukuñanxat'unjañasa,waljat'aqhisiñasa,q'añulurañanakanxat'unjaña,jach'a
pist'aña,q'añulurañaxmach'apachantaykapawa.Tobit4:13qillqatanxa
Ukhamawwaynaxkunjämtixangelaxsiskänukhamarjamluräna;Chawllat'ant'asinsti,panpachaniw
thakhinjamsarapxäna,Ecbatanemarkarjak'achasiñapkama.Tobit6:5qillqatanxa
Ucaeunucostiwalikusiskañawa,jupastiamparapampiwjanjuchalurkiti,janirakiwjanwalinaksa
Dioscontraamuyt'kiti,juparuwiyawsañansumachuräwichuratäni,Tatituntemplopanmäherencia
churatäniwa,ukaxjupatakixjuk'ampaskiwa.Salomonanyatiñkankañapa3:14
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
Khititixuraqipyapuchkiukaxjach'ajach'ajaqinakarkusisiyañapatakixjuchapatpampachatäniwa.
Eclesiastico20:28qillqatanxa
Taqpachyaputaypinachuñtukuyxätaukkhaxa,jumanjathamampiwyapuchañama,suma
uywanakamaratinisiñamataki.Eclesiastico26:20qillqatanxa
Ukatstisumakiwuraqinakapyapuchapxäna,uraqixjuparjilt'ayäna,pampankirquqanakastiachunak
churarakïna.1Macabeos14:8qillqatanxa
Edénmarkanarmtʼatlibronaka
Ukhamarusajaqinakaxayapulurañatakiukhamarakiuraqiyapuchañatakixa
ch’amanchasipxañapawaukhamataukatuqitawaljajuyranakautjañapataki.Ukhamatwataqikasta
yapuchañaxsarantaskiukattaqpachnayraqatarsuturaqinxwaljaapthapiwapthapita.Aristíascarta
5:9-10qillqatanxa
Markajaqinakaxdistritosruralesukanakatyaqhachiqarsarxasaxmarkanqamasirsarxasax
yapuchäwxjanwaliruwpuriyapxäna:ukatukhamatmarkanjanqamasipxañapatakixreyixpätunk
urutjilawukanqhiparapxañapatakkamachinakapsuwayxäna.Aristíaschachancartapa5:13

BiblianYapuchañtuqitPrincipionakapa
Janwalich'amampi,janirakyapuyapuchañsauñisimti.Eclesiastico7:15qillqatanxa
11
Ukhamasti,wawanakaxa,warminakansumauñnaqt'aparujanist'apxamti,janirakiwjupanakan
lurawinakapsaamuyapxamti;janukastiTatiturajjsarañansapachuymansarnaqapjjam,suma
lurañanacaru,yateqañanacaru,ovejanakamarusachʼamachasipjjam,Tatitojjmäwarmi
churañapcama,juparmunañaparjama,jannayjamtʼaqesiñamataki.Rubén2:1qillqatan
Testamentopa
Yapuchañtuqiralt'asipxam,taqiyapuchañtuqinakanch'amachasipxam,Tatituryuspagarañ
churäwinakampi.Tatituxakauraqinnayrïrachunakapampiwbendicipxätam,kunjämtixAbelukhat
jichhakamaxtaqiqullanjaqinakarbendiciwaykiukhama.Akauraqinlik'iyänakapatsipansa,janiw
yaqhat'aqachurapksmati,achunakapastich'amampijiltayatawa.Jacobawkisaxakauraqin
bendicionanakapampi,nayrïrachunakampiwbendicitu.Isacar1:39-42qillqatanTestamentopa
Nayawnayraqatmäbotelurirïta,lamarqotapatjjarsarañataki,Tatituwukabarconamuytʼañampi,
yatiñampichuritu.Ukatstiqhepäjjatmätimónjaqonukuyäta,ukatchikataypinkiryaqhacheqankir
lawapatjjaruwmävelaucharakta.Ukanstiqutathiyanakaruwbarcotsarawayta,awkijanutapatak
chawllakatjasa,Egiptomarkarpuriñkama.Ukatkhuyapt’ayasiñampiwkatjataxsapajanuñt’at
jaqiruxyatiyawayta.Maynitixyaqhamarkankirjaqïchi,usuta,chuymankipstatächixa,chawllanak
t'amt'ayasawsumak'achacht'ayäta,ukatstitaqijaqiruwwaxt'irïta,sapamayniwmunaskiukhama,
jupanakampllakisisa,khuyapt'ayasisa.UkatpïTatituxchawllakatjkasaxwaljachawllanak
phuqt'ayitu.Khititejjjaqemasipampchikäkiukajja,jukʼampwaTatitutkatoqasi.Phisqamaraw
chawllakatjayäta,khitinakarutixuñjktaukanakaruxchurarakta,taqiawkijanutapatakiswakiskänwa.
Juyphipachanxchallwakaturïta,juyphipachanxjilanakajampchikawovejanakuywirïta.
TestamentodeZabulón2:6-13qillqata
Tags