Bambara - Biblical Principles of Agriculture - How to Lower Food Prices.pdf

adrian1baldovino 12 views 10 slides Mar 06, 2025
Slide 1
Slide 1 of 10
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10

About This Presentation

Hate not laborious work, neither husbandry, which the most High hath ordained. Ecclesiasticus 7:15


Slide Content

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
1
Dumunisɔngɔdɔgɔyalicogo
Ibalikapornonidusukunnatawjirafilimuwkɔnɔbawooɲɛnajɛsuguwbɛnakɛsababuyekakɔngɔ
lasemɔgɔma.(Tobiti4:13)
Kɔngɔbɛnadɔfaradumunisɔngɔkankosɛbɛ.(2Masakɛw6:25)
Awkanaawyɛrɛlajɔbawoobɛnaawkɛsɛgɛnbagatɔye.(Solomanikahakilitigiya3:14,Ntalenw
24:30-34)
AwyepolitikidɔkɛminyekoNOWORKNOEAT.(2Tesalonikekaw3:10)
Awbɛnafolosɔrɔcogocaya.Bajidadugukolowbɛɛtila-tilasɛnɛkama.Awbɛjipɔnpewalimakɔlɔnw
dilandubɛɛyekɛrɛnkɛrɛnnenyalaminnuyɔrɔkajanbajiwla.(Esayi32:20)
Awbɛsanjijilajɛ.(Levitike26:3-5)
Misiwlamɔ.(Ntalenw14:4)
Sɛnɛkobonyan’anafayiriwa.(Aristiasikabataki5:9-10,13)
Dusudonjamanadenwkɔnɔuk’uyɛrɛkadumunisɛnɛ.(Ntalenw6:6-8,Ntalenw27:23-27)
Dugubɛɛkakankasek’ayɛrɛkadumunidi.(Jenɛse41:48)
Pentateuch(Pantateuch)ye
Alay'afɔko:Dugukolokabin,binkɛnɛminbɛkisɛbɔ,anijiridenjiriminbɛdenasifawla,akisɛbɛa
yɛrɛla,okabɔdugukolokan.Dugukolonananibinye,kananibinkɛnɛyeminbɛdenbɔasifawla,
anijiriminbɛden,okisɛbɛayɛrɛla,asifawla.Alako:«Afilɛ,neyebinkɛnɛbɛɛdiawma,minnu
bɛdugukolobɛɛkan,anijiriwbɛɛ,jiriminnubɛdenkɛ.onakɛsogoyeawbolo.»Jenɛse1:11-12,29
Alako:«Ankamɔgɔdaanjala,anbɔɲɔgɔnkola.Ocogola,Alayehadamadendaayɛrɛjala,ay'a
daAlajala.cɛnimusodey'uda.Alayedubauye,Alay'afɔuyeko:«Awkadenkacaya,ka
dugukolofa,kaakolo.Jenɛse1:26-28
MatigiAlayejiriwbɛɛfalendugukolola,minnukadiɲɛye,animinnukaɲidumunikama.
ɲɛnamayajirifanabɛnakɔcɛma,anikoɲumannijugumandɔnnijiri.Jenɛse2:9
Ay'afɔHadamayeko:«Katuguniiyeimusokanlamɛn,kajiridendun,neyeciminfɔiye,k'afɔi
yekoikanaadendun.dusukasila,inaodɔdunisibɛɛla.Anaŋaniwniŋɛɲɛwfanalaseima.Ina
forokɔnɔbinkɛnɛdun.Inadumunikɛiɲɛdasumayala,foikasegindugukolokan.Ibɔraola,
katuguniiyebuguriye,inakɔseginbugurila.»Jenɛse3:17-19kɔnɔ
Odey'atoMatigiAlay'acikabɔEdɛnnakɔlakataadugukolosɛnɛ,abɔrayɔrɔminna.Jenɛse3:23
Okɔ,Isakayedannikɛojamanala,ayesiɲɛkɛmɛsɔrɔosankelenna.Jenɛse26:12
Sisan,FaraonkacɛhakilitiginihakilitigidɔlajɛkaasigiMisirajamanakunna.Faraonkaninkɛ,aka
kuntigiwsigijamanakunna,kaMisirajamanatilayɔrɔduurunantasanwolonwulakɔnɔ.Ukasan
ɲumannatawdumuniwbɛɛlajɛkaɲɔmaraFaraonbolo,kadumunimaradugubawkɔnɔ.San
wolonwulakɔngɔminbɛnakɛMisirajamanana,odumuninakɛjamanaye.walisajamanakana
halakikɔngɔfɛ.»Jenɛse41:33-36

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
2
SanwolonwuladumuniminnukɛraMisirajamanana,ayeolubɛɛlajɛ,kadumunifɛnwmara
dugubawkɔnɔ.Jenɛse41:48la
Sanwolonwuladɛsɛy'adaminɛkanaikoYusufuy'afɔcogominna.NkadumunitunbɛMisira
jamanabɛɛla.KɔngɔdonnaMisirajamanabɛɛlatumaminna,jamayedumunidiFaraonma.Abɛ
minfɔawye,awkaokɛ.»Jenɛse41:54-55la
Yusufuyeafaniabalimakɛwniafasomɔgɔwbɛɛbalonidumuniyekakɛɲɛniukadenbayawye.
Dumunisituntɛjamanayɔrɔbɛɛla.KɔngɔtunkajugukosɛbɛfoMisirajamananiKananjamanabɛɛ
sɛgɛnnakɔngɔkosɔn.YusufuyewariminsɔrɔMisirajamananiKananjamanana,obɛɛlajɛnukaɲɔ
sannikama.NafolodɛsɛraMisirajamananiKananjamananatumaminna,Misirakawbɛɛnana
Yusufufɛk'afɔko:«Dumunidianma,katugunimunnaannasaiɲɛkɔrɔ?»katuguniwaribɛban.
Yusufuko:«A'yeawkabaganwdi.Nenaawdiawkabaganwkosɔn,niwaridɛsɛra.»Unananiuka
baganwyeYusufufɛ,Yusufuyedumunidiumasownisagawnibaganwnifaliwsɔngɔla.Osan
bannenkɔ,utaaraafɛsanfilanannak'afɔayeko:«Antɛnaodogonemakɛla,ankawaribɛban
cogominna.ankabaganwfanabɛnemakɛfɛ.foyimatonematigiɲɛna,fɔanfarikolownianka
jamanaw.anniankadugukolosandumunina,anwniankajamananakɛFaraonkajɔnwye,ka
kisɛwdianma,walisaankaɲɛnamaya,ankanasa,walisajamanakanalakolon.»YusufuyeMisira
jamanabɛɛsanFaraonye.Misirakawkelen-kelenbɛɛy'ukaforofeere,katugunikɔngɔyeuminɛ.
Jamakɔni,ay'ulabɔdugubawkɔnɔ,k'ataMisirajamanadancɛkelennakataaadala.Jenɛse
47:12-21
Yusufuy'afɔjamayeko:«Afilɛ,neyeawniawkadugukolosanbiFaraonye.Niacayalenbadon,
awnatiladuurunandiFaraonma,tilanaaninakɛawyɛrɛtaye,forokisɛwniawkadumunifɛnwni
awkasomɔgɔwniawdenmisɛnninwkadumuniwkama.Jenɛse47:23-24
Sanwɔɔrɔ,inaikadugukolodan,kaadenwlajɛ,nkasanwolonwulananna,inaalafiɲɛkaada.
walisaikajamanafaantanwkadumunikɛ.Ocogokelenna,inaikarezɛnnakɔniikaoliviyenakɔ
minɛ.Ekisode23:10-11
AwnabaarakɛMatigiawkaAlaye,anadubaawkadumuniniawkajiye.Nenabanabɔicɛma.»
Ekisode23:25
Niawyeawkajamanasumantigɛtumaminna,awkanaawkaforokɔnɔnawbɛɛtigɛ,awkanaaw
kasumantigɛlenwlajɛ.Ikanaikarezɛnnakɔtigɛ,ikanaikarezɛnnakɔbɛɛlabɔ.inautofaantanw
nidunanwye:NeyeMatigiikaAlaye.»Levitike19:9-10
Awnanekasariyawlabato.Ikanaatoikabaganwcɛyanisiyasuguyacamanye,ikanaikaforo
dannikisɛɲagaminenye.Levitike19:19
Niawnanajamanakɔnɔ,kajirisifabɛɛturudumunikama,awnaadenjatebolokobaliye.Levitike
19:23la

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
3
Niawyeawkajamanasumantigɛtumaminna,awkanasumantigɛtumaminna,awkanaawka
forokɔnɔnawbɔyen,awkanasumantigɛlensilajɛ,awkaotofaantanwnidunanwbolo:Nedeye
MatigiawkaAlaye.Levitike23:22
Inaikaforodansanwɔɔrɔ,kaikarezɛnnakɔtigɛsanwɔɔrɔ,kaadenwlajɛ.Nkasanwolonwulanan
na,lafiɲɛdonnakɛjamanaye,lafiɲɛdonyeMatigifɛ.Levitike25:3-4
Sanbiduurunannakɛawbolo,sanbiduurunannakɛawye,awkanadannikɛ,awkanafɛnmin
falenayɛrɛla,awkanarezɛnfalenwtigɛakɔnɔ,awkanarezɛnjiriwlabɔakɔnɔ.SabuoyeJubile
donye.onakɛsenumayeawbolo,awnaasɛnɛfɛnwdunkabɔforola.»Levitike25:11-12
Odekosɔnawnanekasariyawlabato,kanekakiritigɛlawlabatokaulabato.Awnasigijamana
kɔnɔlafiyala.»Jamananadendon,awnafadunkasigiyenlafiyala.Niawy'afɔko:«Annamun
dunsanwolonwulananna?»afilɛ,antɛnadannikɛ,antɛnaankasɛnɛfɛnwlajɛ,otumana,nebɛna
nekadugawuciawmasanwɔɔrɔnanna,anadensansabakɔnɔ.Awnadannikɛsan8nanna,ka
denkɔrɔwdunfokasesankɔnɔntɔnnanma.foadenwkadon,awnamagankɔrɔdɔdun.»Levitike
25:18-22
Niawbɛtaamanekasariyawlakanekacifɔlenwmarakaulabato.Okɔ,nenasanjidiawmaa
waatila,jamananadensɔrɔ,forojiriwnauden.Awkaŋɛɲɛnasesumantigɛwaatima,ŋɛɲɛnase
danniwaatima.Levitike26:3-5
Jamanataasibilabɛɛ,jamanakisɛwwalimajiridenw,oyeMatigitaye.Levitike27:30
KatuguniMatigiikaAlabɛnaniiyejamanaɲumanna,jibolisirawnikɔwnidingɛdunbawjamana
minbɛbɔkɔwnikuluwla.Maloniorjeniɛrɛzɛnsunwnitorosunwnigerenadiwkajamana.Oliviye
tulunimɔnijamana.Inadumunikɛjamanaminnak'asɔrɔamadɛsɛ,itɛnadɛsɛala.jamanamin
kabakurunwyenɛgɛye,ibɛsekanɛgɛsobɔakuluwkan.Niiyedumunikɛkafa,inaMatigiikaAla
tanuayejamanaɲumanmindiima.Dutɛrɔnɔmɛ8:7-10
Niawyenekacifɔlenwlamɛnnitiminandiyayebi,kaMatigiawkaAlakanu,kabaarakɛayeniaw
dusukunbɛɛniawnibɛɛye,nenaawkajamanasanjidiawmaawaatila,sanjifɔlɔnisanjilaban,
walisaawkasekaawkaɲɔniawkadiwɛnniawkatululajɛ.Nenabinciikaforowlaikabaganw
ye,walisaikadumunikɛkafa.Dutɛrɔnɔmɛ11:13-15
Inaikabɔnsɔnbɛɛtaasibilakɛtiɲɛna,forobɛdensɔrɔsanosan.Dutɛrɔnɔmɛ14:22
Ikanaikarezɛnnakɔdannikisɛsuguyacamanye,walisaiyeikarezɛnnakɔdenminnudan,anii
karezɛnnakɔdenwkananɔgɔ.Dutɛrɔnɔmɛ22:9
Niiyeikasumantigɛtigɛikaforola,kaɲinɛbɔgɔdagadɔkɔforola,ikanataaatatugun,onakɛ
dunannifaantanwnimusocɛsalentaye,walisaMatigiikaAlakadugawukɛiyeibolobaarabɛɛla.
Dutɛrɔnɔmɛ24:19
NiiyeMatigiikaAlakanlamɛnnitiminandiyaye,kaakacifɔlenwbɛɛlabatoanik'ulabatobi,
MatigiikaAlanaikɔrɔtakatɛmɛdugukolokansiyawbɛɛkan.Dubadennakɛiyedugukɔnɔ,ina

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
4
dubasɔrɔforola.Ifarikolodenwniikadugukolodenwniikabaganwniikamisiwniikasagawna
duba.Ikaseginiikafɛnmarayɔrɔnakɛdubadenwye.Dutɛrɔnɔmɛ28:1-5
Matiginaifanafolola,ifarikolodenwniikabaganwniikadugukolodenwna,Matigiyekalii
bɛnbawmakoabɛnaodiima.Matiginaakanafoloɲumandaiye,sankolokasanjidiikajamana
maawaatila,kadugawukɛibolobaarabɛɛla,inajurudonsiyacamanna,itɛnajuruta.
Dutɛrɔnɔmɛ28:11-12
Tariku
Eniidenkɛwniikajɔnwnadugukolosɛnɛaye,inajiridenwlaseama,walisaimakɛdenkɛka
dumunisɔrɔ.DenkɛtanniduurunijɔnkɛmugantunbɛZibafɛ.2Samuɛl9:10
KɔngɔbadonnaSamaridugukɔnɔ,uy'alaminifokafalikunkolofeerewarijɛbiwɔɔrɔna,katuganin
bɔgɔdagatilayɔrɔnaanifeerewarijɛduurula.2Masakɛw6:25
Ay'afɔJerusalɛmsigibagawyekoukasarakalasebaawniLevitewniyɔrɔdi,walisaukadusudon
Matigikasariyala.Cikanseratumaminnadɔrɔn,Israɛldenwnananiɲɔnidiwɛnnitulunimɔnini
mɔnifɔlɔwye.Fɛnbɛɛtaasibilatunbɛnaniuyekacaya.IsraɛlbɔnsɔnniJudaminnutunsigilenbɛ
Judaduguwkɔnɔ,olufananananimisiwnisagawtaasibilaye,anifɛnsenumawtaasibila,minnu
tunbilalenbɛMatigiukaAlaye.2TilewKibaru31:4-6
Kananiankadugukolodenfɔlɔwye,anijiriwbɛɛdenfɔlɔw,sanosan,kanaMatigikasokɔnɔ:An
denkɛwniankabaganwdenfɔlɔwfana,ikoasɛbɛnnenbɛsariyakɔnɔcogominna,anianka
baganwniankasagawfɔlɔw,kananisarakalasebagawyeankaAlakaso,minnubɛbaarakɛanka
Alakasokɔnɔankamugufɔlɔwniankasarakawnijirisuguyabɛɛdenw,diwɛnnitulu,kadi
sarakalasebagawma,kataaankaElohimkasokɔnɔ.AnkadugukolotaasibiladiLevitewma,walisa
Levitewkelenwkasekataasibilasɔrɔankasɛnɛduguwbɛɛla.Arondenkɛsarakalasebaanakɛ
LevitewfɛtumaminnaLevitewbɛtaasibilata.IsraɛldenwniLevibɔnsɔnwnananiɲɔnidiwɛnkura
nitulusarakayesokɔnɔ,yɔrɔsenumaminɛnwnisarakalasebaaminnubɛbaarakɛ,anida
kɔlɔsibagawnidɔnkilidalawbɛyɔrɔminnuna,antɛnaankaAlakasobila.Nehemi10:35-39kɔnɔ
Poyisɛbɛn
Netunb'afɛkaAlaɲini,netunb'afɛkanekakobilaAladela.kabakofɛnjatebaliw:Alebɛsanji
lasedugukoloma,kajiciforowma:Job5:8-10
Iyeakɛibolowkakɛwalewkuntigiyaye.iyefɛnbɛɛbilaasenkɔrɔ:Sagawnimisiwbɛɛ,ɔwɔ,ani
kungosogow;Sanfɛkɔnɔwnikɔgɔjijɛgɛwanifɛnofɛnbɛtɛmɛkɔgɔjisirawfɛ.MatigianMatigi,itɔgɔ
kabonkosɛbɛdugukolobɛɛladɛ!Zaburuw8:6-9
Abɛbinfalenbaganwye,kabinwfalenhadamadenwkabaarakama.Diwɛnminbɛmɔgɔdusukun
nisɔndiya,tuluminbɛaɲɛdayeelen,aninbuuruminbɛmɔgɔdusukunbarikabonya.Zaburu
104:14-15

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
5
Abɛkungokoloyɛlɛmakakɛjijɔlenye,kadugukolojalenyɛlɛmakakɛjibolisirawye.Abɛkɔngɔtɔw
sigiyen,walisaukadugulabɛnkakɛsigiyɔrɔye.Awkaforowdan,karezɛnnakɔwturu,minnubɛse
kadenfalen.Abɛdubaufanaye,foukacayakosɛbɛ.Atɛsɔnukabaganwkadɔgɔya.»Zaburuw
107:35-38
Tagawulufɛ,esɛgɛnbagatɔ;Awyeakasirawjateminɛ,kahakilitigiyakɛ.Ntalenw6:6-8
Minbɛfɛnwlajɛsamiyɛfɛ,oyedenkɛhakilitigiye,nkaminbɛsunɔgɔsumantigɛwaatila,oye
denkɛyeminbɛmaloya.Ntalenw10:5
Minbɛakajamanasɛnɛ,onafadumunina,nkaminbɛtugumɔgɔfuwkɔ,ohakilitɛ.Ntalenw
12:11
Dumunicamanbɛfaantanwkasɛnɛna,nkaobɛyenminbɛtiɲɛkiritigɛdɛsɛkosɔn.Ntalenw13:23
Misitɛyɔrɔminna,densosaniyalendon:Nkadɔfaralicamanbɛbɔmisifangadela.Ntalenw14:4
Sɔgɔsɔgɔninjɛtɛnasɛnɛkɛnɛnɛkosɔn;Odekosɔnanadelilikɛsumantigɛwaatila,foyitɛnakɛa
bolo.»Ntalenw20:4
Netaarasɛgɛnbaawkaforola,animɔgɔhakilintankarezɛnnakɔfɛ.Oyɔrɔbɛɛfalennaniŋaniwye,
ŋɛɲɛwtunyeaɲɛdadatugu,kabakurunkogofanakarilendon.Okɔ,ney'aye,ney'ajateminɛ
kosɛbɛ:ney'alajɛ,kakalansɔrɔ.Obɛɛn'ata,sunɔgɔdɔɔnin,sunɔgɔdɔɔnin,bolowdalidɔɔninka
sunɔgɔ.aniikadɛsɛin'afɔmarifatigi.Ntalenw24:30-34
Itiminandiyakaikasagawcogoyadɔn,kaikasagawlajɛkoɲuman.Nafolotɛbadaabadaa,wa
masafugulanbɛtomɔgɔwbɛɛlawa?Binkɛnɛbɛbɔkɛnɛkan,binkɛnɛb'ayɛrɛjira,kuluwkanbinw
bɛlajɛ.Sagadenwyeikafiniwye,bakɔrɔnwfanayeforosɔngɔye.Bakɔrɔnnɔnɔkaseikadumuni
ma,ikasokɔnɔdumunima,aniikanpogotigininwbalokama.Ntalenw27:23-27
Minbɛakajamanasɛnɛ,onadumunicamansɔrɔ,nkaminbɛtugufuwnɔfɛ,faantanyanabɛrɛsɔrɔ.
Ntalenw28:19
Abɛforodɔjateminɛk'asan.Ntalenw31:16
Dugukolotɔnɔbɛbɛɛdebolo:masakɛyɛrɛbɛbaarakɛforofɛ.Waajulikɛla5:9
Hadamadenkabaarabɛɛyeadaye,obɛɛn'ata,dumuninegetɛfa.Waajulikɛla6:7
Minbɛfiɲɛkɔlɔsi,otɛnadannikɛ.Minbɛsankabakɔlɔsi,otɛnasumantigɛ.»Sɔgɔma,ikaikakisɛ
dan,wulafɛ,ikanaibolobali,katuguniit'adɔnniɲɛtaabɛnaɲɛ,ninwalimanin,walimaniufila
bɛɛbɛnaɲɛ.Waajulikɛla11:4,6

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
6
Kiraw
Itulonakumadɔmɛnikɔfɛ,ko:«Ninyesiraye,ikataamaakan,niibɛikininbolofɛ,niibɛi
kɔseginikininfɛ.»Awnaawkawarijɛjaminnudilalendonnisanuye,olumasirilenwfananɔgɔ.Ika
afɔayeko:«Ikabɔyan.»Otumanafɛ,anasanjidiikisɛwma,ikadugukolodannikɛ.Dugukolo
falendumunina,anafasakacaya,odonna,ikabaganwnabalobaganmarayɔrɔbawla.Misiwni
falidenminnubɛdugukolotulotulo,olufananadumunifɛnsaniyalenwdun,minnufiyɛranisosɛti
nifiɲɛbɔlanye.Esayi30:21-24
Awminnubɛdannikɛjibɛɛkɛrɛfɛ,kamisinifalisenwcikataayen,oyedubadenwye.Esayi32:20
Dugukolojalennakɛkɔjiye,minnɔgɔbɛkɛjibolisirawye,sawsigiyɔrɔla,ukelen-kelenbɛɛdalenbɛ
yɔrɔminna,binnakɛbinyenibinkɛnɛwnijirisunwye.Esayi35:7kɔnɔ
Munnaawbɛwaribɔfɛnnamintɛdumuniye?Awyebaarakɛmintɛwasa?awkanelamɛnni
timinandiyaye,kafɛnɲumandun,kaawninisɔndiyafasala.Esayi55:2
Katugunisanjibɛjigincogominna,ninɛnɛbɛnakabɔsankolola,kaseginyen,nkaabɛdugukoloji
bɔ,k'adenkafalen,walisaakakisɛdidannikɛlama,kadumunididumunikɛlamaNy'aci.Esayi
55:10-11
Matigiy'afɔJudaniJerusalɛmmɔgɔwyenincogolako:«A'yeawkadugukolokari,awkanadanni
kɛŋaniwcɛma.»Jeremi4:3la
Matigikakumanananemakokura,ko:«Mɔgɔdenkɛ,nijamanayejurumukɛnelanikojugubaye,
otumana,nenanebolokɔrɔtaakan,kaaburuberekari,kakɔngɔlaseama,kahadamadenni
baganwtigɛkabɔala:Ezekiɛl14:12-13
Atunturunnadugukoloɲumannajibadala,walisaabolowkabɔ,walisaakaden,walisaakakɛ
ɛrɛzɛnsunɲumanye.Ezekiɛl17:8la
Neyejamanamindiawbɛnbawma,awnasigiola.Awnakɛnekamɔgɔwye,nenakɛawkaAla
ye.»Nenaawkisiawkanɔgɔwbɛɛma,nenaɲɔwelekadɔfaraakan,kɔngɔtɛnaawlaseawma.
Nenajiridenwniforofalenfɛnwcaya,walisakɔngɔkanamafiɲɛyasɔrɔsiyawcɛmatun.»Otumana
fɛ,awnaawhakilitoawyɛrɛwkakɛwalejuguwniawkakɛwalewlaminnutunmanɲi,kaawyɛrɛw
mafiɲɛyaawkatilenbaliyakowniawkakoharamulenwkosɔn.Ezekiɛl36:28-31
Awkadannikɛtilennenyala,kasumantigɛmakarila.awkadugukolotiɲɛnenkari,katuguniMatigi
ɲininiwaatisera,foakanatilennenyasanjilaawkan.»Ose10:12
Nefanayeɲinwsaniyaawkaduguwbɛɛla,kadumunidɛsɛawkayɔrɔwbɛɛla.Neyesanjibaliaw
la,k'asɔrɔkalosabatorasumantigɛwaatila,neyesanjilasedugudɔma,sanjimanaduguwɛrɛla.
Ola,dugufilawalasabatunbɛyaalakataadugukelenna,kajimin.Nkaumawasa,nkaawma
kɔseginnema,Matigikoten.»Neyeawbugɔnibɔgɔbɔgɔninɔgɔye,tumaminnaawkanakɔwni
awkarezɛnnakɔwniawkatorosunwniawkaoliviyewcayaratumaminna,jirisunbayeudun,nka

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
7
awmaseginnema,Matigikoten.NeyebanajuguciawcɛmakakɛɲɛniMisirajamanacogoyaye.
Neyeawkasigiyɔrɔwkasabɔawnugula,nkaawmakɔseginnema,Matigikoten.»Amɔsi4:6-10
Halinitorosuntɛnafalen,dentɛnadenɛrɛzɛnsunwna.oliviyebaaranaban,forowtɛnabalosisɔrɔ.
sagakulunatigɛkabɔsagakulula,sagawtɛnakɛsowkɔnɔ.Habakuki3:17-18kɔnɔ
Aw,yalawaatiseraawmakasigiawkasocieledwkɔnɔ,kaninsointiɲɛwa?Sisan,Kɛlɛbolow
Matigikoten.Awyeawkasirawjateminɛ.Awyedannicamankɛ,awyedɔɔnidon.awbɛdumuni
kɛ,nkaawtɛbɛrɛsɔrɔ.awbɛmin,nkaawtɛfaminfɛnna.awbɛfinidonawla,nkasumayasitɛyen.
Minbɛsarasɔrɔ,obɛsarasɔrɔkaodonbɔrɔkɔnɔ,dingɛwbɛminkɔnɔ.KɛlɛbolowMatigikoten.Aw
yeawkasirawjateminɛ.Ageyi1:4-7kɔnɔ
Sabukisɛnaɲɛsɔrɔ.ɛrɛzɛnsunnaaden,dugukolonaafalen,sankolonanɛnɛbɔ.Nenaninjama
tɔwbɛɛkɛutaye.»Zakari8:12
Awkananitilatannanbɛɛyemagasakɔnɔ,walisadumunikasɔrɔnekasokɔnɔ,kanekɔrɔbɔninin
yesisan,KɛlɛcɛwMatigikoten,ninemasankolofinɛtiriwdaawye,kadugawubɔnawye,walisa
yɔrɔkanasekaosɔrɔ.Nenadumunikɛlakɔrɔfɔawkosɔn,atɛnaawkadugukolodenwhalaki.Awka
ɛrɛzɛnsuntɛnaadenbɔforolasaniawaatikase,KɛlɛcɛwMatigikoten.»Siyawbɛɛnaawweleko
dubadenw,katuguniawnakɛjamanadumanye,KɛlɛcɛwMatigikoten.Malaki3:10-12la
KibaruDumanw
Ay'afɔakakalandenwyeko:«Sɛnɛtigɛkaca,nkabaarakɛlawkadɔgɔ.AwkasumantigɛMatigi
delikoakabaarakɛlawbilakataaakasumantigɛla.Matiyu9:37-38la
Ayekumacamanfɔuyentalenwna,ko:«Sɛnɛkɛladɔbɔrakadannikɛ.Ayedannikɛtumaminna,
kisɛdɔwbinnasiradala,kɔnɔwnanaudun,dɔwbinnakabakurunwkan,dugukolocamantuntɛu
boloyɔrɔminnuna.Ikomiujutunt'ula,ujara.Dɔwbinnaŋaniwcɛma.ŋaniwbɔrakaudawolo,
nkadɔwbinnadugukoloɲumankɔnɔkadenkɛ,dɔwsiɲɛkɛmɛ,dɔwsiɲɛbiwɔɔrɔ,dɔwsiɲɛbisaba.
Tulobɛminfɛkalamɛnnikɛ,okamɛnnikɛ.Matiyu13:3-9la
Ayentalenwɛrɛfɔuyeko:«Sankolomasayabɛikomutaridikisɛ,mɔgɔyemintak'adanakaforo
la.Matiyu13:31-32la
Odey'atoay'afɔuyeko:«Tiɲɛna,sumantigɛkaca,nkabaarakɛlawkadɔgɔ.Luka10:2la
Ayeninntaleninfanafɔ.Cɛdɔtunyetorosundɔturuakarezɛnnakɔkɔnɔ.Ananadenɲiniola,
nkaamafoyisɔrɔ.Ay'afɔakarezɛnnakɔdilabagayeko:«Afilɛninsansabakɔnɔ,nebɛnaden
ɲinitorosuninna,nkanemafoyisɔrɔ.munnaabɛdugukolodegun?Ay'ajaabiko:«Matigi,ato
ɲinanfana,fonekaalaminisɔgɔkanɔgɔbɔala.Luka13:6-9la
Awm'afɔkokalonaanibɛyen,sumantigɛbɛnawa?Afilɛ,neb'afɔawyeko:A'yeawɲɛkɔrɔtaka
forowfilɛ.sabuufinmandonkabankasumantigɛ.Minbɛsumantigɛ,obɛsarasɔrɔ,kajiridenw
lajɛɲɛnamayabanbalila,walisadannikɛlanisumantigɛbagabɛɛkaɲagaliɲɔgɔnfɛ.Yuhana4:35-36

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
8
Tiɲɛtiɲɛna,neb'afɔawyekonimalosumanmabindugukololakasa,abɛtoakelenna.Yuhana
12:24
Useradugukolokandɔrɔn,uyebɔgɔdagatasumayeyen,jɛgɛwdalenbɛakan,aninbuuru.Yesuy'a
fɔuyeko:«Awyejɛgɛminminɛsisan,awkananioye.»Yuhana21:9-10
Obɛɛn'ata,amaayɛrɛtoseereyatɛ,k'amasɔrɔayekoɲumankɛ,kasanjidianmakabɔsankolo
la,kadenwaatiwdianma,kaandusukunwfadumuniniɲagalila.Kɛwalew14:17
Sɛbɛnw
Nkaneb'afɔninyeko:Minbɛdannidɔɔninkɛ,onasumantigɛdɔɔninfana.Minbɛdannikɛka
caya,onasumancamanfanatigɛ.»2Kɔrɛntekaw9:6
Alabɛsekanɛɛmabɛɛcayaawla.walisaaw,niawbɛsefɛnbɛɛlatumabɛɛ,awkacayabaara
ɲumanbɛɛlaKabarikadaAlayeanbarikala.2Kɔrɛntekaw9:8-11
Ankanasɛgɛnkoɲumankɛlila,katuguniannasumantigɛwaatibɛnnenna,nianmasɛgɛn.
Galasikaw6:9
Antunbɛawfɛtumaminna,anyeninciawmakonimɔgɔdɔt'afɛkabaarakɛ,akanadumunikɛ
fana.2Tesalonikekaw3:10
Apokrifa
Katugunisɛnɛkɛlabɛkisɛcamandandugukolokancogominna,kajiricamanturu,k'asɔrɔfɛnmin
dannakaɲɛawaatila,otɛwuli,fɛndannenwbɛɛfanatɛjirisɔrɔ.ubɛɛtɛnakisi.»2Esdrasi8:41
Ikosɛnɛkɛlakakisɛbɛhalakicogominna,niamawuli,niimaikasanjisɔrɔawaatila.walanisanji
kacakojugu,kaatiɲɛ:Hadamadenmindilannaniibolowye,abɛwelekoiyɛrɛja,ofanabɛhalaki,
katuguniibɛikoaledekosɔn,iyefɛnbɛɛda,k'asumanisɛnɛkɛlakakisɛye.2Esdrasi8:43-44
Ayenejaabiko:«Ikoforobɛcogominna,kisɛfanabɛten.in'afɔafalenwbɛcogominna,o
kulɛriwfanabɛten;baarakɛlabɛcogominna,baarafanabɛten.Sɛnɛkɛlayɛrɛbɛcogominna,aka
sɛnɛfanabɛten.2Esdrasi9:17
...k'amasɔrɔhalakilinitɔɔrɔcamanbɛkuncɛbayala,tolinidɛsɛbabɛjatɔyala.Tobiti4:13la
Ola,kamalenniny'akɛikomɛlɛkɛy'afɔayecogominna.Uyejɛgɛtobitumaminna,uy'adun,o
kɔ,ufilabɛɛtaarasirafɛ,fokagɛrɛEkibatanela.Tobiti6:5la
Kuntigiminmatilenbaliyakɛniabolowye,kakojugusimiiriAlama,oyedubadenye,katuguni
dannayanilifɛnkɛrɛnkɛrɛnnennadiama,kaciyɛnsɔrɔMatigikaAlabatosobakɔnɔminkadiaye
kosɛbɛ.Solomanikahakilitigiya3:14

SɛnɛkosariyakolominnubɛBibulukɔnɔ
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla7:15
9
Kɔrɔtalenbayebaaraminsigisenkan,awkanasɛgɛnbaarakoniya,walasɛnɛkokoniya.Waajulikɛla
7:15
Minb'akajamanasɛnɛ,onadɔfaraakakuluwkan,mɔgɔbaminnukadimɔgɔbawye,onayafa
sɔrɔakatilenbaliyakola.Waajulikɛla20:28
Niiyedensɔrɔforobɛɛlatumaminna,ik'adanniiyɛrɛkakisɛye,kaijigidaikabaganɲumanw
kan.Waajulikɛla26:20
Okɔ,uyeukadugukolosɛnɛhɛrɛla,dugukoloyedendiama,kaforojiriwden.1Makabew14:8
Edɛnkitabuminnuɲinɛnaukɔ
Ola,jamanadenwsirilenbɛk’uyɛrɛdisɛnɛnidugukolosɛnɛnimawalasaocogola,ukaseka
sɛnɛfɛncamansɔrɔ.Ocogola,sɛnɛsugubɛɛbɛKɛkaTɛmɛanisumancamanbɛSɔrɔjamana
kofɔleninbɛɛla.Aristeaskabataki5:9-10
Jamanadenwkabɔtogodalamarawlakasigidugukɔnɔ,okɛrasababuyekasɛnɛtɔgɔtiɲɛ:wao
cogolawalasak’ubalikasigidugukɔnɔ,masakɛyeyamaruyadikoukanatɛmɛtilemugankana
kɔnɔ.Aristeaskabataki5:13
Odekosɔn,nedenw,awkanaawjantomusowcɛɲina,awkanaawhakilitoukakowla.nkaawka
taamanidusukunkelenyeMatigisiranyala,kabaarakɛbaaraɲumanwna,anikalannaaniawka
sagawla,foMatigikamusodiawma,ab'afɛminna,walisaawkanatɔɔrɔikone.Layiduminbɛ
Rubɛn2:1kɔnɔ
Awk'awbirisɛnɛkoɲɛ,kabaarakɛsɛnɛkosifabɛɛla,kanilifɛnwdiMatigimanibarikadaliye.
KatuguniMatiginadugawukɛnidugukolodenfɔlɔwye,ikoayedugawukɛmɔgɔsenumawbɛɛla
cogominnakabiniAbɛlfokanasebima.Katuguniniyɔrɔwɛrɛtɛdiawmanidugukolotulumatɛ,
dugukolotulumamindenwbɛlamɔnicɛsiriye.AnfaYakubayedugawukɛneyenidugukoloni
denfɔlɔwdubawye.Isakarkalayidu1:39-42
Nedefɔlɔlakakurundilankataakɔgɔjikan,katuguniMatigiyefaamuyalinihakilitigiyadinemao
kɔnɔ.Neyekurunbadɔjiginakɔfɛ,kakurunbadɔkɔrɔtajiritilennenwɛrɛkanacɛmancɛla.Neye
kurunbatakataabajidala,kajɛgɛminɛnefakasokɔnɔfokaseMisira.Wahinɛsababufɛneyen
kaminɛnitiladunanbɛɛye.Nimɔgɔdɔtunyedunanye,walimanibanabagatɔtundon,walimani
mɔgɔkɔrɔbatundon,netunbɛjɛgɛtobik'ulabɛnkaɲɛ,kaudimɔgɔwbɛɛma,in'afɔmɔgɔkelen-
kelenbɛɛmagotunbɛminna,kadusukasikɛulaanikahinɛula.Odey'atoMatigiyenwasani
jɛgɛcamanyeninbɛjɛgɛminɛ.Katuguniminbɛjɛniamɔgɔɲɔgɔnye,obɛdɔfaraokanMatigifɛ.
Sanduurukɔnɔ,neyejɛgɛminɛkaudineyemɔgɔomɔgɔye,kaodinefakasobɛɛma.Samiya
waatila,netunbɛjɛgɛminɛ,nɛnɛwaatila,netunbɛsagawmaraninebalimawye.Zabulɔnka
layidu2:6-13
Tags