Câu hỏi tu từ là gì? Tác dụng của câu hỏi tu từ | Hoclagioi.vn

hoclagioivn 164 views 14 slides Dec 27, 2024
Slide 1
Slide 1 of 14
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14

About This Presentation

Câu hỏi tu từ là phương pháp giúp biểu đạt cảm xúc, gợi mở suy tư với người nghe. Hãy cùng gia sư online Học là Giỏi tìm hiểu câu hỏi tu từ nhé!


Slide Content

Cẩm nang kiến thứcBí quyết học tậpBí quyết bứt phá
Trang chủ › Cẩm nang học tập › Cẩm nang kiến thức
Câu hỏi tu từ là gì? Tác dụng của câu hỏi tu từ
Thứ ba, 10/12/202405:23 PM Tác giả: Admin Hoclagioi
Trong giao tiếp và văn học, câu hỏi tu từ không chỉ đơn thuần là câu hỏi tìm câu trả lời mà còn
là phương pháp giúp biểu đạt cảm xúc, gợi mở suy tư v ới người nghe hoặc người đọc. Chúng
được sử dụng linh hoạt, từ thể hiện sự bất mãn, ngạc nhiên cho đến việc nhấn mạnh quan
điểm hoặc thông điệp muốn truyền tải. Vì vậy trong bài học ngày hôm nay, hãy cùng gia sư
online Học là Giỏi tìm hiểu khái niệm và tác dụng câu hỏi tu từ nhé!
Mục lục [Ẩn]
1. Khái niệm câu hỏi tu từ
2. Đặc điểm của câu hỏi tu từ
3. Tác dụng của câu hỏi tu từ
4. Câu hỏi tu từ và biện pháp tu từ khác nhau như
thế nào?
5. Bài tập về câu hỏi tu từ
6. Kết luận
Khái niệm câu hỏi tu từ
Tìm kiếm...
Giáo
viên
Giới
thiệu
Liên
hệ
Đăng ký học thử
miễn phí
Khóa
học
Cẩm nang
học tập

Câu hỏi tu từ là một loại câu hỏi đặc biệt, được đặt ra không phải để tìm kiếm câu trả lời trực
tiếp mà nhằm truyền tải ý nghĩa, gợi suy nghĩ hoặc tạo ấn tượng mạnh mẽ. Thông thường, câu
trả lời đã ẩn chứa trong chính nội dung của câu hỏi, hoặc đôi khi, câu hỏi chỉ đơn thuần là một
cách để nhấn mạnh một quan điểm hay cảm xúc.
Loại câu hỏi này thường được sử dụng như một công cụ giao tiếp hiệu quả, đặc biệt trong văn
học và nghệ thuật, để bày tỏ những ý tưởng trừu tượng. 
Ngoài ra, câu hỏi tu từ còn mang tính linh hoạt trong cách sử dụng. Tùy thuộc vào bối cảnh, nó
có thể được dùng để gợi cảm xúc mạnh mẽ, nhấn mạnh điều hiển nhiên, hoặc thể hiện sự
đồng cảm. 
Ví dụ: “Có ai lại không muốn hạnh phúc?” không chỉ khẳng định một mong muốn phổ quát
mà còn khơi dậy sự suy tư về giá trị cuộc sống. Hay câu “Làm sao mà quên được!” thể hiện
một cảm xúc sâu sắc, khó có thể lãng quên.
Đặc điểm của câu hỏi tu từ
Câu hỏi tu từ là một loại câu nghi vấn có hình thức giống các câu hỏi thông thường, với dấu
hỏi chấm ở cuối câu. Tuy nhiên, điều làm nên sự khác biệt là nó không nhằm mục đích tìm
kiếm câu trả lời cụ thể. Thay vào đó, câu hỏi tu từ thường chứa đựng một ý khẳng định hoặc
phủ định, dùng để nhấn mạnh ý nghĩa mà người nói hoặc viết muốn truyền tải.

Tạo hiệu ứng cảm xúc
Một đặc điểm nổi bật của câu hỏi tu từ là khả năng tạo hiệu ứng mạnh mẽ về mặt cảm xúc và
tư duy. Nó có thể khơi gợi sự tò mò, khuyến khích người đọc hoặc nghe suy nghĩ sâu hơn về
vấn đề đang được đề cập. Chẳng hạn, thông qua cách nói ẩn dụ hoặc hàm ý phủ định, câu hỏi
tu từ thường được sử dụng để truyền tải thông điệp một cách tinh tế nhưng vẫn rõ ràng. 
Nhấn mạnh thông điệp
Bên cạnh đó, câu hỏi tu từ có thể được vận dụng để tạo sự chú ý, nhấn mạnh một thông điệp,
hoặc bày tỏ thái độ của người nói một cách khéo léo. Đặc biệt, chúng thường mang tính tượng
trưng, thể hiện sắc thái biểu đạt phong phú, và có khả năng tạo ra sự mâu thuẫn thú vị trong
nhận thức. Ví dụ, khi một câu hỏi chứa từ phủ định nhưng ngầm khẳng định ý nghĩa, nó khiến
người nghe phải suy ngẫm và nhận ra thông điệp ẩn chứa.
Ví dụ về câu hỏi tu từ
- Một số ví dụ tiêu biểu có thể minh họa rõ ràng cho vai trò và tác dụng của câu hỏi tu từ.
Trong các tác phẩm thơ ca, câu hỏi tu từ được sử dụng để gợi mở cảm xúc, tạo không gian
suy tưởng và làm nổi bật ý nghĩa nghệ thuật. Chẳng hạn, câu thơ của Hàn Mặc Tử:
“Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?”
Khi một nhà thơ hỏi: “Ai biết tình ai có đậm đà?” , câu hỏi không tìm kiếm sự trả lời, mà chính
nó đã truyền tải một nỗi niềm trăn trở, mơ hồ về tình cảm con người.
- Hay trong một câu hỏi tu từ khác:
"Bầu trời cao vời vợi, có bao giờ hết chim bay?"
Tác giả nhấn mạnh vẻ đẹp bao la, bất tận của bầu trời qua cách hỏi giàu hình ảnh và ẩn dụ,
kích thích trí tưởng tượng của người đọc.
- Không chỉ vậy, câu hỏi tu từ còn được sử dụng để đưa ra sự đồng cảm và chia sẻ trong giao
tiếp. Ví dụ:
"Ai cũng có lúc sai lầm, phải không?"

Đây là cách khéo léo để tạo sự gần gũi, khiến người nghe dễ đồng tình và suy ngẫm về sự bao
dung trong cuộc sống.
- Ngoài ra, các câu hỏi tu từ mang tính ẩn dụ cũng thường xuất hiện trong thơ ca cổ điển, như:
"Bây giờ Mận mới hỏi Đào
Vườn hồng có lối ai vào hay chưa?"
Câu thơ này không chỉ đơn thuần là một câu hỏi mà còn ẩn chứa lời thăm dò tình cảm, biểu
hiện sự khéo léo trong cách giao tiếp.
Tác dụng của câu hỏi tu từ
Câu hỏi tu từ mang lại nhiều tác dụng đa dạng và hữu ích, làm tăng hiệu quả giao tiếp cũng
như sự cuốn hút trong cách diễn đạt. 
Nhấn mạnh nội dung
Trước hết, tác dụng quan trọng nhất của câu hỏi tu từ là nhấn mạnh nội dung hoặc thông điệp
mà người nói hoặc người viết muốn truyền tải. Thông qua việc đặt câu hỏi, người nói có thể
làm nổi bật ý nghĩa, thu hút sự chú ý và tạo điểm nhấn trong cuộc giao tiếp hoặc bài viết. Mặc
dù có hình thức của một câu hỏi, câu hỏi tu từ thường ngầm chứa đựng một ý khẳng định

 
Câu hỏi tu từ Biện pháp tu từ
Bản
chất
Là một dạng câu hỏi đặc biệt. Là cách sử dụng ngôn ngữ theo cách đặc biệt.
Tác
dụng
Giúp người nói thể hiện cảm xúc và nhấn mạnh ý
nghĩa cần truyền tải mà không nhất thiết có câu trả lời.
Phụ thuộc vào cách sử dụng, biện pháp cụ thể. Ví dụ
như “nói giảm nói tránh” được dùng để giảm nhẹ cảm
giác đau buồn hoặc sợ hãi.
hoặc phủ định, kết hợp với cảm xúc để gây ấn tượng mạnh.
Tăng sự phong phú cho lời nói và văn bản
Ngoài ra, câu hỏi tu từ giúp lời nói và văn bản trở nên hấp dẫn hơn. Trong văn học hay nghệ
thuật, nó là công cụ để kích thích trí tưởng tượng, tạo ra những hình ảnh trực quan sinh động
trong tâm trí người đọc hoặc người nghe. Đặc biệt, việc sử dụng câu hỏi tu từ một cách khéo
léo còn làm tăng sự phong phú và sắc thái đa dạng cho bài viết hoặc lời nói.
Tạo sự gần gũi
Không chỉ giới hạn trong nghệ thuật, câu hỏi tu từ còn rất hữu ích trong giao tiếp hàng ngày.
Nó tạo ra sự gần gũi, thân thiện giữa người nói và người nghe. Nhờ đó, các cuộc trò chuyện trở
nên sâu sắc hơn, dễ dàng thúc đẩy sự tương tác và kết nối giữa các cá nhân.
Mở rộng ý tưởng
Hơn nữa, câu hỏi tu từ có thể giúp phát triển và mở rộng các ý tưởng. Bằng cách đặt thêm
những câu hỏi phụ dựa trên câu hỏi gốc, người viết hoặc người nói có thể khám phá các khía
cạnh mới, tăng thêm chiều sâu và sự phong phú cho chủ đề đang bàn luận.
Câu hỏi tu từ và biện pháp tu từ khác nhau như thế nào?
So sánh giữa câu hỏi tu từ và biện pháp tu từ trong tiếng Việt
Điểm giống nhau:
Cả hai đều có mục đích chung là nhấn mạnh ý nghĩa, gợi cảm xúc và tạo ấn tượng mạnh mẽ
với người đọc hoặc người nghe. Chúng được sử dụng phổ biến trong cả văn nói và văn viết,
nhưng thường xuất hiện nhiều nhất trong các tác phẩm văn học.
Điểm khác nhau:

Phạm
vi
Câu hỏi tu từ chỉ là một dạng cụ thể của biện pháp tu
từ.
Bao gồm nhiều loại khác nhau như câu hỏi tu từ, hoán
dụ, ẩn dụ, đảo ngữ, v.v.
Bài tập về câu hỏi tu từ
Bài 1: Xác định câu hỏi tu từ và phân tích tác dụng của chúng trong các câu sau:
a.
"Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?" (Thế Lữ)
b.
"Vì sao hỡi miền Nam yêu dấu
Người không hề tiếc máu hi sinh?
Vì sao hỡi miền Nam chiến đấu
Người hiên ngang không chịu cúi mình?" (Tố Hữu)
c.
"Con gái tôi vẽ đây ư?" (Tạ Duy Anh)
Đáp án
a. Câu hỏi tu từ: Thời oanh liệt nay còn đâu?
Tác dụng: Câu hỏi bộc lộ nỗi tiếc nuối sâu sắc và tâm trạng xót xa trước sự lụi tàn của một thời
kỳ vàng son. Nhấn mạnh sự đối lập giữa quá khứ huy hoàng và hiện tại phũ phàng.
b. Câu hỏi tu từ: Người không hề tiếc máu hi sinh? / Người hiên ngang không chịu cúi mình?
Tác dụng: Những câu hỏi này ca ngợi tinh thần bất khuất, ý chí kiên cường và sự hy sinh cao
cả của nhân dân miền Nam trong kháng chiến. Đồng thời, cách đặt câu hỏi giúp nhấn mạnh
lòng tự hào nơi người đọc.
c. Câu hỏi tu từ: Con gái tôi vẽ đây ư?
Tác dụng: Thể hiện sự ngạc nhiên, bất ngờ, xen lẫn niềm tự hào của người cha trước tài năng
không ngờ tới của con gái mình. Câu hỏi làm nổi bật cảm xúc chân thành, giúp tạo điểm nhấn
trong tình huống kể chuyện.
Bài 2: Phân tích mục đích của các câu hỏi trong ví dụ và xác định câu hỏi tu từ:
a.

– Có đi xem phim với tớ không?
– Cậu không thấy tớ còn nhiều bài tập thế này à?
b.
Mẹ ơi, trên mây có người gọi con:
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi
với vầng trăng bạc”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?"
Họ đáp: "Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng
mây".
“Mẹ mình đang đợi ở nhà" – con bảo – “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?".
Đáp án
a. Phân tích:
Câu hỏi đầu tiên là một câu hỏi thông thường, nhằm mục đích dò hỏi để nhận được câu trả lời.
Trong khi đó, câu hỏi thứ hai tuy có hình thức là câu hỏi nhưng không nhằm tìm kiếm câu trả
lời, mà dùng để biểu thị ý từ chối với lý do bận rộn.
Kết luận: Câu thứ hai (Cậu không thấy tớ còn nhiều bài tập thế này à?) là một câu hỏi tu từ.
b. Phân tích:
Câu “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?” là một câu hỏi trực tiếp nhằm mục đích tìm hiểu
cách lên mây, vì vậy đây không phải câu hỏi tu từ.
Câu “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?” tuy có hình thức là câu hỏi, nhưng thực chất là
cách để khẳng định rằng không thể rời xa mẹ để đi chơi những nơi xa xôi, kỳ thú.
Kết luận: Câu “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?” là một câu hỏi tu từ.
Bài 3: Chuyển đổi các câu sau sang câu hỏi tu từ:
a. Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ bạn xúm lại chiếc
áo của ngài đấy.
Câu hỏi tu từ: Làm sao tôi có thể đến sớm hơn được khi phải nhờ hai chục chú thợ bạn xúm
lại chiếc áo của ngài cơ chứ?
b. Hãy thong thả, chú mình.

Câu hỏi tu từ: Việc gì chú mình phải vội vàng đến thế cơ chứ?
Bài 4: Một số câu hỏi tu từ trong đoạn trích vở kịch “Trưởng giả học làm sang” và giải thích lý
do chúng là câu hỏi tu từ:
1. “Thế này là thế nào?”
Phân tích: Câu này được sử dụng để bày tỏ sự khó chịu và bất mãn của ông Jourdain khi
nhận thấy hoa áo bị may ngược. Đây là một câu hỏi tu từ vì nó mang tính chất biểu cảm, nhấn
mạnh cảm xúc hơn là truy vấn thông tin.
2. “Lại còn phải bảo cái đó à?”
Phân tích: Câu này không nhằm hỏi mà được sử dụng để chê trách và bày tỏ sự không đồng
tình với cách làm của người thợ may. Đây là câu hỏi tu từ vì ý nghĩa chính là phê phán, không
phải tìm kiếm câu trả lời.
3. “Mày không thôi đi phỏng?”
Phân tích: Câu này không để hỏi mà để ra lệnh, yêu cầu người hầu dừng cười. Đây là một câu
hỏi tu từ vì mục đích chính là biểu đạt sự bực bội và yêu cầu hành động cụ thể.
4. “Con ranh con, lạ chưa kìa?”
Phân tích: Câu này thể hiện sự khó hiểu và bất ngờ của ông Jourdain trước hành động của
người hầu. Đây là câu hỏi tu từ vì nó không nhằm tìm câu trả lời mà chỉ nhấn mạnh cảm xúc
ngạc nhiên của nhân vật.
Xem thêm:
Chơi chữ là gì? Các loại hình chơi chữ
Phép liệt kê là gì? Tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê
Kết luận
Qua bài viết, ta thấy câu hỏi tu từ biến cách diễn đạt trở nên sinh động, tạo ra hiệu quả giao
tiếp mới lạ và độc đáo. Chúng chứa đựng ý nghĩa sâu sắc, gợi mở tâm hồn giữa người nói và
người nghe, là tinh thần trong giao tiếp và nghệ thuật. Trung tâm gia sư online Học là Giỏi hi
vọng bạn đã nắm bắt được khái niệm và tác dụng của câu hỏi tu từ này nhé.

 
Chủ đề:
ĐĂNG KÝ HỌC THỬ NGAY HÔM NAY
Để con học sớm - Ôn sâu và nhận ưu đãi học phí!
Đăng ký học thử miễn phí
Bài viết xem nhiều
Khám phá các cách tính cạnh huyền tam giác vuông
Thứ ba, 24/9/2024
Bí kíp chinh phục các hằng đẳng thức mở rộng
Thứ tư, 14/8/2024
Tổng hợp đầy đủ về công thức lượng giác
Thứ tư, 29/5/2024
Thể thơ bảy chữ: Từ truyền thống đến hiện đại
Thứ tư, 29/5/2024
Thể thơ song thất lục bát trong văn chương Việt Nam
Thứ ba, 28/5/2024
KHÓA HỌC LIÊN QUAN
Khóa luyện thi chuyển cấp 9 vào 10 môn Ngữ Văn

Đánh giá năng lực miễn phí - Ngữ Văn lớp 11

Khóa học tốt trên lớp - Ngữ Văn lớp 11

Khóa luyện thi cấp tốc - Ngữ Văn lớp 11

Khóa Tổng ôn hè - Ngữ Văn lớp 11

ĐĂNG KÝ HỌC THỬ NGAY HÔM NAY
Để con học sớm - Ôn sâu và nhận ưu đãi học phí!
Bài viết liên quan
Họ và tên phụ huynh
SĐT/Zalo phụ huynh
Đăng ký học thử miễn phí
Lớp con đang học

Môn học quan tâm

Thứ năm, 26/12/202406:12 PM
Luận điểm là gì? Vai trò của luận điểm trong bài viết
Trong bất kỳ bài văn nghị luận, bài thuyết trình hay cuộc tranh luận nào, luận điểm đóng vai trò then
chốt, giúp truyền tải tư tưởng và làm rõ vấn đề một cách mạch lạc. Việc xác định và xây dựng luận…
Thứ sáu, 20/12/202407:15 PM
Tổng hợp 10+ dẫn chứng nghị luận xã hội mớ i nhất
Trong văn học nghị luận xã hội, các dẫn chứng nghị luận xã hội đóng vai trò quan trọng giúp làm rõ các
vấn đề, thể hiện quan điểm và nâng cao tính thuyết phục của bài viết. Hôm nay, hãy cùng gia sư onli…

Thứ năm, 19/12/202407:27 PM
Tìm hiểu cách lập dàn ý bài văn nghị luận xã hội
Lập dàn ý bài văn nghị luận xã hội là bước quan trọng giúp người viết tổ chức các lập luận một cách
mạch lạc, rõ ràng. Việc nắm vững cách lập dàn ý sẽ giúp bài viết trở nên logic và thuyết phục hơn,…
Thứ năm, 19/12/202404:33 PM
Cách viết kết bài nghị luận xã hội cho học sinh giỏi
Cuộc sống là một hành trình với những cung bậc cảm xúc đa dạng, nơi mỗi người đều để lại dấu ấn

riêng qua từng hành động và suy nghĩ. Đặc biệt, trong văn nghị luận xã hội, phần kết bài nghị luận xã…
Thứ ba, 17/12/202405:42 PM
Cách viết mở bài nghị luận xã hội cho học sinh giỏi
Phần mở bài nghị luận xã hội giúp người đọc hình dung được nội dung cần bàn luận trong bài viết. Tùy
vào kỹ năng và ý tưởng, người viết có thể chọn các cách mở bài khéo léo để dẫn dắt và tạo ấn tượng…

Thứ năm, 12/12/202406:09 PM
Cách làm bài văn nghị luận xã hội đạt điểm cao
Trong các kì thi, nghị luận xã hội luôn là một trong những dạng bài quan trọng, giúp đánh giá khả năng
tư duy, lập luận và thể hiện nhận thức của người viết về các vấn đề trong đời sống. Đặc biệt, nghị luậ…
Trung tâm gia sư Online
21 Ngõ Giếng, Ô Chợ Dừa, Đống Đa, Hà Nội
083 8888 966
[email protected]
LIÊN KẾT NHANH
Về chúng tôi
Khóa học
Giáo viên
Cẩm nang học tập
Đánh giá năng lực
Liên hệ
HỖ TRỢ
Chính sách bảo mật
Điều khoản dịch vụ
Hướng dẫn sử dụng
KẾT NỐI VỚI HỌC LÀ GIỎI
(c) 2024 by FTECH.AI