Chuong 2 phan loai chi phi va gia thanh san pham.ppt

Phân loại chi phí và giá thành SP

1. Nhắc lại một số vấn đề
chung về kế toán
•Kế toán là gì?
1

2. •- Kế toán là nghệ thuật ghi chép bằng con
số biểu hiện giá trị tiền tệ tất cả các nghiệp
vụ kinh tế phát sinh
•- Kế toán là hệ thống đo lường, xử lý và
cung cấp thông tin có ích phục vụ cho việc
ra quyết định
2
Nhắc lại một số vấn đề
chung về kế toán

3. •Theo Điều 4, Luật Kế toán Việt Nam:
Kế toán là việc thu thập, xử lý, kiểm tra,
phân tích và cung cấp thông tin kinh tế
tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật
và thời gian lao động.
3
Nhắc lại một số vấn đề
chung về kế toán

4. Vai trò của kế toán
4

5. Đối tượng sử dụng thông
tin kế toán
5

6. 1.1. Mục đích và chức
năng của kế toán chi phí
6

7. 7
HỆ THỐNG KẾ TOÁN
DOANH NGHIỆP
KẾ TOÁN TÀI CHÍNH KẾ TOÁN CHI PHÍ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
THÔNG TIN BÊN NGOÀI THÔNG TIN NỘI BỘ
1.1. Mục đích và chức
năng của kế toán chi phí

8. 1.1.1. Mục đích
Kế toán chi phí là nguồn gốc của kế toán quản trị.
Mục đích:
•Phục vụ cho việc đề ra các chiến lược tổng quát, lập các
dự toán liên quan đến chi phí như chi phí đầu tư phát triển
sản phẩm mới, đầu tư cho tài sản hữu hình và vô hình
(bằng sáng chế, nhãn hiệu, con người…), mua sắm nguyên
vật liệu,…
8

9. 1.1.1. Mục đích
Mục đích:
•Cung cấp thông tin liên quan đến giai đoạn phân bổ nguồn
lực kinh tế cho hoạt động sản xuất kinh doanh, chế tạo sản
phẩm, khách hàng, định giá sản phẩm để phân tích, đánh
giá, kiểm tra về giá vốn, khả năng sinh lời của sản phẩm,
loại nhãn hiệu, khách hàng, kênh phân phối…
9

10. 1.1.1. Mục đích
Mục đích:
•Phục vụ việc lập kế hoạch, dự toán chi phí và kiểm soát chi
phí của các hoạt động thông qua thực hiện các khoản thu, chi,
tình hình sử dụng tài nguyên và trách nhiệm của từng bộ
phận, của từng nhà quản lý.
•Đo lường kết quả và đánh giá thành quả quản lý của những
nhà quản lý như so sánh kết quả thực tế với kế hoạch, dự
toán thông qua các thước đo tài chính và phi tài chính.
10

11. 1.1.1. Mục đích
Mục đích:
•Đảm bảo các quy định, yêu cầu pháp lý, các quy định và
chế độ, nguyên tắc, phương pháp kế toán phải tuân thủ liên
quan đến chi phí.
11

12. 1.1.2. Chức năng
12
Tính giá thành sản
phẩm
Đo lường giá trị của các nguồn lực kinh tế sử dụng để sản
xuất sản phẩm hay dịch vụ, tiêu thụ và chuyển giao sản phẩm
hay dịch vụ đó cho khách hàng
Kiểm soát hoạt động
Cung cấp thông tin phản hồi về tính hiệu quả và chất lượng
của các hoạt động
Kiểm soát quản lý
Cung cấp thông tin về kết quả của các nhà quản lý và các đơn
vị kinh doanh
Kiểm soát chiến lược
Cung cấp thông tin về kết quả tài chính và kết quả có tính
cạnh tranh lâu dài, các điều kiện thị trường, thị hiếu của
khách hàng và cải tiến về mặt kỹ thuật của doanh nghiệp

13. 1.2. So sánh kế toán chi
phí, kế toán tài chính và kế
toán quản trị
Để phân biệt kế toán chi phí với kế toán tài chính,
kế toán quản trị thường tiếp cận theo nội dung và
đối tượng cung cấp thông tin:
•Kế toán quản trị đo lường và báo cáo các thông
tin có tính chất tài chính cũng như các loại thông tin
khác (phi tài chính) có tác dụng hỗ trợ cho các nhà
quản trị hoàn thành các mục tiêu tổ chức.
13

14. •Kế toán tài chính bị gò bó trong các quy định pháp
lý, chế độ kế toán quy định các nguyên tắc ghi nhận
doanh thu, chi phí, các khoản mục được xếp vào
các loại tài sản, công nợ hay định ra các quy định
pháp lý về lập báo cáo…
14
1.2. So sánh kế toán chi
phí, kế toán tài chính và kế
toán quản trị

15. •Kế toán chi phí đo lường và cung cấp thông tin chi
phí và những thông tin khác có liên quan đến việc
huy động và sử dụng các nguồn lực kinh tế của tổ
chức trong quá trình hoạt động, nhất là hoạt động
sản xuất, do đó kế toán chi phí cung cấp thông tin
cho cả kế toán tài chính và kế toán quản trị.
15
1.2. So sánh kế toán chi
phí, kế toán tài chính và kế
toán quản trị

16. 1.2.1. Sự khác nhau
16
Căn cứ phân
biệt
Kế toán tài chính Kế toán chi phí Kế toán quản trị
Đối tượng sử
dụng chủ yếu
Bên ngoài doanh
nghiệp
Bên trong và bên ngoài
doanh nghiệp
Bên trong doanh nghiệp
Đặc điểm
thông tin
-Cố định
-Quá khứ
-Thước đó giá trị
-Cố định hoặc linh doanh
-Quá khứ hoặc tương lai
-Cả 3 thước đo: giá trị,
hiện vật và thời gian
-Linh hoạt
-Tương lai
-Cả ba thước đo: giá
trị, hiện vật và thời
gian
Báo cáo sử
dụng
-Báo cáo tài chinh-Báo cáo chi phí, giá
thành
-Báo cáo theo yêu
cầu quản trị
Kỳ báo cáo-Định kỳ -Thường xuyên và định
kỳ
-Theo yêu cầu của
nhà quản trị
Phạm vi báo
cáo
-Toàn doanh nghiệp-Tùy theo yêu cầu -Chủ yếu là từng bộ
phận

17. 1.2.2. Sự giống nhau
•Cùng một đối tượng nghiên cứu là các sự kiện kinh tế tài
chính diễn ra trong quá trình, kết quả hoạt động của doanh
nghiệp, tổ chức;
•Đều thể hiện thông tin kinh tế tài chính trong mối quan hệ
với trách nhiệm của nhà quản trị ở các phạm vi khác nhau;
•Đều sử dụng cùng thông tin kế toán ban đầu nhưng thiết
lập những mô hình, kết cấu thông tin đáp ứng cho những
nhu cầu khác nhau.
17

18. 1.3. Quá trình vận động
của chi phí của doanh
nghiệp sản xuất
1.3.1. Đặc điểm hoạt động của DN sản xuất
Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế thực hiện một,
một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu
tư, sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng
dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi.
18

19. 1.3.1. Đặc điểm hoạt động của DN sản xuất
Ba loại hoạt động chính là:
•Sản xuất: bao gồm các quy trình chế tạo sản phẩm để từ
đó tạo ra sản phẩm cung ứng cho nhu cầu của thị trường;
•Bán hàng: bao gồm các hoạt động cần thiết để tiêu thụ
sản phẩm;
•Quản lý hành chính: bao gồm các hoạt động liên kết các
hoạt động sản xuất với các hoạt động bán hàng và các
hoạt động khác phát sinh tại doanh nghiệp.
19
1.3. Quá trình vận động
của chi phí của doanh
nghiệp sản xuất

20. Cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp sản xuất có
quy mô lớn được minh họa theo sơ đồ sau:
20
TỔNG GIÁM
ĐỐC
GIÁM ĐỐC SẢN
XUẤT
GIÁM ĐỐC TÀI
CHINH
GIÁM ĐỐC KỸ
THUẬT
GIÁM ĐỐC KINH
DOANH
GIÁM ĐỐC
NHÂN SỰ
•Các phân xưởng
sản xuất
•Bộ phận bảo trì
•Các bộ phận kinh
doanh (Cửa hàng
A, B, C,…)
•Phòng quản lý
nhân viên
•Kế toán
•Thủ quỹ
•Kiểm soát tài
chính
•Phòng kiểm tra
chất lượng
•Phòng nghiên cứu
sản phẩm

21. Ví dụ về sơ đồ tổ chức của
công ty Cổ phần sữa Việt
Nam (Vinamilk)
21

22. •Kế toán tài chính là một bộ phận của kế toán
đặt trọng tâm vào việc ghi chép, tổng hợp các
nghiệp vụ kinh tế phát sinh đã xảy ra trong
quá khứ để soạn thảo các báo cáo tài chính
theo quy định chung.
22
1.1. Mục đích và chức
năng của kế toán chi phí

23. 23
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
I.BAÛN CHAÁT KINH TEÁ CHI PHÍ .
1.Khaùi nieäm chi phí.
2.Hình thöùc bieåu hieän chi phí.
3.Caùc moâ hình quaûn trò chi phí
II. PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ.
1.Caùc yeáu toá chi phí.
2.Caùc khoaûn muïc chi phí.
3.Chi phí saûn phaåm, chi phí thôøi kyø.
4.Bieán phí, ñònh phí, chi phí hoãn hôïp.
5.Theå hieän chi phí treân baùo caùo keát q
uaû kinh doanh
.
6.Nhận dạng chi phí khaùc

24. 24
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
BAÛN CHAÁT KINH TEÁ CHI PHÍ
-Chi phí laø bieåu hieän baèng tieàn nhöõng hao phí lao ñoäng soáng,
lao ñoäng vaät hoùa phaùt sinh gaén lieàn vôùi quaù trình saûn xuaát
kinh doanh. NGUYEÂN LYÙ CHUNG NHAÄN THÖÙC CHI PHÍ .
-Chi phí laø nhöõng phí toån phaùt sinh laøm giaûm nguoàn lôïi kinh
teá cuûa doanh nghieäp kieåm soaùt trong kyø gaén lieàn vôùi muïc
ñích saûn xuaát kinh doanh vaø taùc ñoäng giaûm voán sôû höõu.
TIEÂU CHUAÅN ÑÒNH TÍNH, ÑÒNH LÖÔÏNG CHI PHÍ.
-Chi phí vaø chi tieâu ñeàu laø phí toån nhöng khaùc nhau veà muïc
ñích söû duïng. Chi phí gaén lieàn muïc ñích kinh doanh neân ñöôïc
tính vaøo giaù thaønh vaø ñöôïc buø ñaép töø doanh thu; chi tieâu
khoâng gaén lieàn vôùi kinh doanh neân khoâng ñöôïc tính vaøo giaù
thaønh neân phaûi ñöôïc taøi trôï töø quyõ chuyeân duøng, nguoàn
kinh phí.
-Chi phí vaø taøi saûn ñeàu cuøng muïc ñích phuïc vuï kinh doanh
nhöng khaùc nhau veà phí toån. Chi phí khoâng gaén lieàn moät lôïi
ích kinh teá chaéc chaén, ñaùng tin caäy trong töông lai; taøi saûn
gaén lieàn vôùi moät lôïi ích kinh teá chaéc chaén, ñaùng tin caäy
trong töông lai.
-Chi phí theå hieän trong hoaït ñoäng kinh doanh ôû nhieàu phaïm vi,
quan heä so saùnh khaùc nhau nhö chi phí thöïc teá; chi phí keá
hoaïch, chi phí chìm, chi phí cô hoäi, chi phí cheânh leäch.

25. 25
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CHI
PHÍ
BAÛN CHAÁT KINH TEÁ CHI PHÍ
Quaûn lyù theo coâng ñoaïn :
Döïa treân trieát lyù chuyeân
moân hoùa, chi phí ñöôïc chia
thaønh nhieàu coâng ñoaïn, boä
phaän chöùc naêng nhö chi phí
ñaàu tö, chi phí saûn xuaát, chi
phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù.
Vì vaäy, quyeàn haïn, traùch
nhieäm cuûa nhaø quaûn lyù
ñöôïc thieát laäp theo töøng
coâng ñoaïn, boä phaän chöùc
naêng cuûa hoaït ñoäng saûn
xuaát kinh doanh.
CHI PHÍ ÑÖÔÏC NHAÄN THÖÙC
CUÏC BOÄ THEO TÖØNG COÂNG
ÑOAÏN, BOÄ PHAÄN ÔÛ TÖØNG
DOANH NGHIEÄP VAØ LUOÂN
XEM CHI PHÍ LAØ SÖÏ PHAÙT SINH
CAÙ BIEÄT TAÏI DOANH NGHIEÄP
Quaûn lyù chi phí theo chuoãi
giaù trò :
Döïa treân trieát lyù hôïp nhaát
caùc hoaït ñoäng coù cuøng baûn
chaát kinh teá theo töøng quy
trình, chi phí ñöôïc taäp hôïp
theo töøng hoaït ñoäng saûn
xuaát kinh doanh thoáng nhaát
xuyeân suoát caû quy trình hoaït
ñoäng. Vì vaäy, quyeàn haïn,
traùch nhieäm nhaø quaûn lyù
ñöôïc thieát laäp theo töøng quy
trình vaø luoân ñaët trong quan
heä hôïp taùc, lieân keát.
CHI PHÍ ÑÖÔÏC NHAÄN THÖÙC
TOAØN DIEÄN TRÖÔÙC, TRONG,
SAU HOAÏT ÑOÄNG VAØ LUOÂN
ÑAËT TRONG MOÁI QUAN HEÄ
LIEÂN KEÁT VÔÙI BEÂN NGOAØI
DOANH NGHIEÄP

26. 26
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
CAÙC YEÁU TOÁ CHI PHÍ – PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ THEO NOÄI
DUNG KINH TEÁ BAN ÑAÀU
Chi phí nhaân coâng
(chi phí lao ñoäng - labour costs);
•Chi phí nguyeân vaät lieäu
•(materials costs);
•Chi phí coâng cuï duïng cuï
•(toots and supplies costs);
•Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh
•(depcreciation costs);
•Chi phí dòch vuï thueâ ngoaøi
•(services rendered costs);
•Chi phí khaùc baèng tieàn
•(sundry costs paid in cash)

27. 27
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
KHOAÛN MUÏC CHI PHÍ – CHI PHÍ THEO COÂNG DUÏNG KINH
TEÁ
-Tuyø thuoäc ñaëc ñieåm kinh teá kyõ thuaät töøng ngaønh, caùc
khoaûn muïc chi phí coù soá löôïng, noäi dung kinh teá khaùc nhau.
-Ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp bao goàm : chi phí nguyeân vaät
lieäu tröïc tieáp (direct material costs), chi phí nhaân coâng tröïc
tröïc tieáp (directs labour costs), chi phí saûn xuaát chung (factory
overhead costs), chi phí baùn haøng (selling expenses), chi phí
quaûn lyù doanh nghieäp (general and administrative expenses).
-Ngaønh xaây laép bao goàm : chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
(direct material costs), chi phí nhaân coâng tröïc tröïc tieáp (directs
labour costs), chi phí söû duïng maùy thi coâng, chi phí saûn xuaát
chung (factory overhead costs), chi phí baùn haøng (selling
expenses), chi phí quaûn lyù doanh nghieäp (general and
administrative expenses).
-Ñieàu caàn quan taâm ñeå kieåm soaùt caùc khoaûn muïc chi phí :
+ Ñaëc ñieåm kinh teá kyõ thuaät töøng ngaønh vaø aûnh höôûng
ñeán chi phí;
+ Giaù trò, tyû troïng (keát caáu) vaø xu höôùng chuyeån bieán keát
caáu chi phí.

28. 28
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
CHI PHÍ SAÛN PHAÅM, CHI PHÍ THÔØI KYØ – PHAÂN LOAÏI
THEO MOÁI QUAN HEÄ VÔÙI KYØ TÍNH KEÁT QUAÛ
CHI PHÍ SAÛN PHAÅM
-Bao goàm nhöõng chi phí lieân quan ñeán saûn xuaát saûn phaåm
(chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng tröïc
tieáp, chi phí saûn xuaát chung) hay chi phí haøng mua (giaù mua
vaø chi phí mua).
-Thôøi kyø phaùt sinh chi phí saûn phaåm thöôøng khaùc bieät vôùi
thôøi kyø ghi nhaän chi phí saûn phaåm treân baùo caùo keát quaû
kinh doanh. Söï khaùc bieät naøy tuøy thuoäc quan heä giöõa
Möùc saûn xuaát – Mùöùc tieâu thuï.
-Ruûi ro tieàm aån cuûa chi phí saûn phaåm laø ruûi ro toàn kho.
-Nhaø quaûn lyù thöôøng aùp duïng moâ hình quaûn lyù kòp thôøi
(JIT – Just In Time) ñeå haïn cheá ruûi ro toàn kho.
-Moâ hình JIT : Thò tröôøng – Nhu caàu tieâu thuï – Nhu caàu saûn
xuaát (mua) – Quan heä cung caáp thöôøng xuyeân vaø ñieàu
chænh.

29. 29
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
CHI PHÍ SAÛN PHAÅM, CHI PHÍ THÔØI KYØ – PHAÂN LOAÏI
THEO MOÁI QUAN HEÄ VÔÙI KYØ TÍNH KEÁT QUAÛ
CHI PHÍ THÔØI KYØ
-Bao goàm chi phí baùn haøng, chi
phí quaûn lyù doanh nghieäp.
-Thôøi kyø phaùt sinh chi phí thôøi
kyø cuõng laø thôøi kyø ghi nhaän
chi ph
í thôøi kyø treân baùo caùo
keát quaû kinh doanh.
-Möùc phí thöôøng xuyeân caàn
buø ñaép ngay trong kyø.
-Nhaø quaûn lyù thöôøng taêng
cöôøng khoáng cheá möùc phí
baèng giaûi phaùp khoaùn chi phí
theo töøng caáp baäc quaûn lyù.

30. 30
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
CHI PHÍ SAÛN PHAÅM, CHI PHÍ THÔØI KYØ – PHAÂN LOAÏI
THEO MOÁI QUAN HEÄ VÔÙI KYØ TÍNH KEÁT QUAÛ
CP SAÛN
XUAÁT
CPNVLTT CPNCTT CPSXC DOANH THU
-
CP SAÛN
PHAÅM
GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN
=
GIAÙ VOÁN SP TOÀN
KHO
LÔÏI NHUAÄN GOÄP
-
CP THÔØI KYØ CP BAÙN HAØNG,QUAÛN
LYÙ
=
LÔÏI NHUAÄN
CHUÙ YÙ
AÛNH
HÖÔÛNG
KQKD

31. 31
VÍ DUÏ 1
Theo taøi lieäu töø boä phaän saûn xuaát kinh doanh saûn phaåm A cuûa coâng ty
ABC nhö sau:
1.Tình hình chi phí saûn xuaát kinh doanh qua caùc naêm nhö sau :
Chæ tieâu Naêm 2008 Naêm 2009 Naêm 2010
1.Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
(ñ)
400.000 600.000 800.000
2.Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (ñ) 280.000 420.000 560.000
3.Chi phí saûn xuaát chung (ñ) 540.000 600.000 660.000
4.Chi phí baùn haøng (ñ) 220.000 300.000 380.000
5.Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp (ñ) 120.000 120.000 120.000
6.Saûn löôïng saûn xuaát kinh doanh
(sp)
800 1.200 1.600
Ñôn giaù baùn qua caùc naêm laø 2.000ñ/sp ; naêng löïc saûn xuaát thaáp
nhaát laø 800 sp, cao nhaát 1.600sp; neáu naêng löïc saûn xuaát vöôït quaù
möùc giôùi haïn treân, bieán phí ñôn vò taêng 20%, ñònh phí taêng 50%.
Yeâu caàu :
1.Xaùc ñònh cô caáu chi phí saûn phaåm, chi phí thôøi kyø naêm 2010 cuûa saûn
phaåm A.
2.Xaùc ñònh keát quaû kinh doanh tröôøng hôïp tieâu thuï 1.000sp.
3.Moät nhaø quaûn lyù cho raèng : “Khi taêng saûn löôïng tieâu thuï, lôïi nhuaän
seõ taêng theo phöông trình Y = (g - z) x X, trong ñoù Y laø lôïi nhuaän, g : ñôn
giaù baùn, z giaù thaønh ñôn vò, X soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï.” Theo
anh chò nhaän ñònh ñoù hôïp lyù hay khoâng, giaûi thích vaø chöùng minh.

32. 32
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ– VÍ DUÏ 1
CPSP – CP TK
1.Chi phí saûn phaåm, chi phí thôøi kyø
2.Xaùc ñònh keát quaû kinh doanh :
KQKD :(1.000 x 2.000 – 1.000 x [2.020.000 ÷1.600]) – 500.000 = 237.500ñ
TOÀN KHO : 600 x [2.020.000 ÷1.600]) = 757.500ñ
3. Khoâng hôïp lyù.
CHÆ TIEÂU SOÁ TIEÀN TYÛ LEÄ
CP SP 2.020.000 80%
CP TK 500.000 20%
TOÅNG SOÁ 2.520.000 100%

33. 33
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
BIEÁN PHÍ, ÑÒNH PHÍ, CHI PHÍ HOÃN HÔÏP – QUAÙ TRÌNH ÖÙNG XÖÛ
CHI PHÍ
BIEÁN PHÍ .
-Chi phí coù toång soá thay ñoåi tyû leä thuaän vaø gaàn nhö tyû
leä thuaän vôùi möùc ñoä hoaït ñoäng (X). Ngöôïc laïi, treân moät
ñôn vò möùc ñoä hoaït ñoäng (a), bieán phí thöôøng laø moät
haèng soá. Möùc ñoä hoaït ñoäng coù theå ño löôøng baèng nhieàu
tieâu thöùc khaùc nhau nhö soá saûn phaåm, soá giôø coâng lao
ñoäng,…
-Bieán phí tyû leä vaø bieán phí caáp baäc.
-Bieán phí tyû leä :
-Bieán phí luoân thay ñoåi tuyeán tính vôùi möùc ñoä hoaït ñoäng.
Hoaït ñoäng toàn taïi, bieán phí xuaát hieän; ngöng hoaït ñoäng,
bieán phí baèng khoâng vaø veà maët toaùn hoïc bieán phí tyû leä
theå hieän qua phöông trình Y = a X, X € [m,n]
•Caàn kieåm soaùt tính höõu ích hoaït ñoäng phaùt sinh chi phí;
ñònh möùc, möùc hoaït ñoäng.
-Bieán phí caáp baäc :
•Bieán phí thay ñoåi theo töøng baäc khi möùc ñoä hoaït ñoäng ñaït
ñeán moät möùc thay ñoåi nhaát ñònh. Veà maët toaùn hoïc bieán
phí caáp baäc theå hieän qua phöông trình Y = a
j X
j, X € [m,n].
•Caàn kieåm soaùt tính höõu ích hoaït ñoäng phaùt sinh chi phí;
ñònh möùc, möùc hoaït ñoäng vaø chi phí trung bình

34. 34
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
BIEÁN PHÍ, ÑÒNH PHÍ, CHI PHÍ HOÃN HÔÏP – QUAÙ TRÌNH ÖÙNG XÖÛ
CHI PHÍ
ÑÒNH PHÍ
-Chi phí coù toång soá ít hoaëc khoâng thay ñoåi theo möùc
ñoä hoaït ñoäng (X). Ngöôïc laïi, treân moät ñôn vò möùc ñoä
hoaït ñoäng, ñònh phí thöôøng thay ñoåi tyû leä nghòch vôùi
möùc hoaït ñoäng.
-Ñònh phí baét buoäc vaø ñònh phí khaùc (tuøy yù).
-Ñònh phí baét buoäc.
•Ñònh phí coù nguoàn goác töø chi phí söû duïng taøi saûn
daøi haïn, chi phí toå chöùc quaûn lyù vaø raát khoù caét
giaûm trong kyø, veà maët toaùn hoïc, ñònh phí theå hieän Y=
B, X€[m,n]
•Caàn phaûi kieåm soaùt döï aùn ñaàu tö taøi saûn d
ài hạn,
xaây döïng cô caáu toå chöùc quaûn lyù; möùc phí phaùt sinh,
chi phí trung bình.
-Ñònh phí tuøy yù :
•Ñònh phí coù nguoàn goác töø chi phí quaûng caùo, haønh
chính, quaûn trò trong kyø, coù theå caét giaûm trong kyø,
veà maët toaùn hoïc, ñònh phí tuøy yù Y= Bj, X€[m,n].
•Caàn phaûi kieåm soaùt haønh vi quaûn trò; möùc phí phaùt
sinh, chi phí trung bình, taêng cöôøng khoaùn chi phí theo
caáp quaûn lyùvaø hieäu quaû .

35. 35
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
BIEÁN PHÍ, ÑÒNH PHÍ, CHI PHÍ HOÃN HÔÏP – QUAÙ TRÌNH ÖÙNG XÖÛ
CHI PHÍ
BIEÁN PHÍ CAÁP BAÄC
-Thay ñoåi nhaïy caûm vôùi söï thay ñoåi
möùc hoaït ñoäng, caét giaûm nhanh;
-Taêng giaûm theo söï möùc hoaït
ñoäng.
ÑÒNH PHÍ TUØY YÙ
-Thay ñoåi ít nhaïy caûm vôùi söï thay
ñoåi möùc hoaït ñoäng,caét giaûm
chaäm;
-Taêng giaûm theo haønh vi quaûn trò.

36. 36
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
BIEÁN PHÍ, ÑÒNH PHÍ, CHI PHÍ HOÃN HÔÏP – QUAÙ TRÌNH ÖÙNG XÖÛ
CHI PHÍ
CHI PHÍ HOÃN HÔÏP
-Chi phí bao goàm ñònh phí, bieán phí, phöông
trình chi phí hoãn hôïp : Y = aX+ B, X€[m,n].
-Chi phí hoãn hôïp phaûi ñöôïc phaân tích thaønh
ñònh phí vaø bieán phí.
-Caùc phöông phaùp phaân tích chi phí hoãn hôïp :
•Phöông phaùp cheânh leäch :
a = ( Y
1
– Y
*
)/ (X
1
– X
*
), B = Y
*
- aX
*
= Y
1
– aX
1
.
Vôùi Y
1
laø chi phí hoãn hôïp ôû möùc hoaït ñoäng cao nhaát, Y
*
laø chi phí hoãn hôïp ôû möùc hoaït ñoäng thaáp nhaát, X
1
laø
möùc hoaït ñoäng cao nhaát, X
*
laø möùc hoaït ñoäng thaáp
nhaát.
•Phöông phaùp xaùc suaát (bình phöông beù nhaát)
 XY = aX
2
+ BX (1)
Y = aX + nB (2)
•Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn
-Keát quaû öôùc löôïng cuûa moãi phöông phaùp
bieán phí ñôn vò (a), ñònh phí (B) coù theå khaùc
nhau.

37. 37
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
BIEÁN PHÍ, ÑÒNH PHÍ, CHI PHÍ HOÃN HÔÏP – QUAÙ TRÌNH ÖÙNG XÖÛ
CHI PHÍ
XU HÖÔÙNG CHUYEÅN BIEÁN BIEÁN PHÍ, ÑÒNH
PHÍ.
-Bieán phí tyû leä chuyeån thaønh bieán phí caáp
baäc, bieán phí caáp baäc chuyeån thaønh ñònh phí
tuøy yù, ñònh phí tuøy yù chuyeån thaønh ñònh phí
baét buoäc.
-Tyû troïng ñònh phí taêng daàn, tyû troïng bieán
phí giaûm daàn.
-Söï chuyeån bieán treân laø heä quaû taát yeáu do:
+ Khan hieám nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân;
+ Tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät;
+ Tích luõy, ñaàu tö naâng cao tính töï ñoäng trong
hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh caïnh tranh;
+ Taùc ñoäng chính saùch oån ñònh lao ñoäng, oån
ñònh tieàn löông

38. 38
VÍ DUÏ 2
Caên cöù soá lieäu ví duï 1 :
1.Xaùc ñònh bieán phí ñôn vò vaø toång ñònh phí saûn
xuaát kinh doanh saûn phaåm A.
2.Vieát phöông trình chi phí vaø döï baùo chi phí saûn
phaåm A ôû caùc möùc 800sp, 1.000sp, 1.500sp,
2.000sp.
3.Theo taøi lieäu keá toaùn döï baùo, chi phí ñôn vò ôû
möùc saûn xuaát kinh doanh 1.500 sp A laø 2.000ñ/sp.
Anh chò cho bieát möùc döï baùo treân hôïp lyù
khoâng, xaùc ñònh chi phí ñôn vò hôïp lyù theo cô
caáu chi phí vaø tình hình saûn xuaát kinh doanh
treân.
4.Trong cô caáu ñònh phí cuûa saûn phaåm A coù 60%
laø ñònh phí baét buoäc, xaùc ñònh chi phí saûn xuaát
kinh doanh toái thieåu khi coâng ty taïm thôøi ngöng
kinh doanh saûn phaåm A.

39. 39
VÍ DUÏ 2

40. 40
VÍ DUÏ 2

41. 41
VÍ DUÏ 2
3.
Chæ tieâu Möùc 800sp Möùc 1.600sp
Bieán phí ñôn vò 1.200ñ/sp 1.200ñ/sp
Ñònh phí ñôn vò 750ñ/sp 375ñ/sp
Chi phí ñôn vò 1.950ñ/sp 1.575ñ/sp

42. 42
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
THEÅ HIEÄN CHI PHÍ TREÂN BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH
DOANH
QUAN ÑIEÅM PHÖÔNG PHAÙP TOØAN BOÄ :
-Taát caû chi phí ñeàu lieân quan ñeán saûn xuaát trong kyø neân
giaù thaønh saûn phaåm bao goàm caû bieán phí vaø ñònh phí
saûn xuaát;
-Möùc laõi loã deã daãn ñeán nhaän thöùc sai leäch veà nhaø
quaûn lyù trong kyø (Möùc tieâu thuï thaáp vaãn coù lôøi nhöng
thöïc teá thua loã );
QUAN ÑIEÅM PHÖÔNG PHAÙP TRÖÏC TIEÁP:
-Ñònh phí saûn xuaát laø chi chí thôøi kyø phaûi tính heát vaøo chi
phí treân baùo caùo keát quaû kinh doanh trong kyø neân giaù
thaønh saûn phaåm chæ coù bieán phí saûn xuaát;
-Möùc laõi loã phaûn aûnh chính xaùc thaønh quaû quaûn lyù
töøng kyø (Möùc tieâu thuï thaáp seõ thua loã);
QUAN HEÄ GIÖÕA 2 QUAN ÑIEÅM :
-Möùc saûn xuaát tieâu thuï nhö nhau thì lôïi nhuaän nhö nhau;
-Möùc saûn xuaát lôùn hôn möùc tieâu thuï, phöông phaùp toaøn
boä coù lôïi nhuaän, giaù voán thaønh phaåm toàn kho cao hôn;
-Möùc saûn xuaát nhoû hôn möùc tieâu thuï, phöông phaùp toaøn
boä coù lôïi nhuaän, giaù voán thaønh phaåm toàn kho thaáp hôn.

43. 43
Baùo caùo keát quaû kinh doanh theo phöông phaùp toaøn boä
Giaù thaønh ñôn vò : BPSXñv + [ÑPSX / Möùc saûn xuaát]
Chi phí baùn haøng quaûn lyù : (Möùc tieâu thuï X BPBHQL ñv) + ÑP BHQL
CHÆ TIEÂU TOÅNG SOÁ [ñ] Ñôn vò [ñ/sp] Tyû leä[%]
1.DT [SL tieâu thuï X ĐG]
2.GIAÙ VOÁN [SL tieâu thuï X
Zđv]
3.LN GOÄP [1] – [2]
4.CPBHQL
5.LÔÏI NHUAÄN [3] – [4]
Baùo caùo keát quaû kinh doanh theo phöông phaùp tröïc tieáp
CHÆ TIEÂU TOÅNG SOÁ [ñ] Ñôn vò [ñ/sp] Tyû leä[%]
1.DT [SL tieâu thuï X ĐG]
2.BP [SL tieâu thuï X BPđv]
3.SDÑP [1] – [2]
4.ÑÒNH PHÍ
5.LÔÏI NHUAÄN [3] – [4]
CAÙC HÌNH THÖÙC BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH

44. 44
VÍ DUÏ 3
Caên cöù soá lieäu ví duï 1 :
1.Laäp baùo caùo keát quaû kinh doanh theo
phương phaùp toaøn boä vaø phöông phaùp
tröïc tieáp khi saûn xuaát vaø tieâu thuï 1.400sp
A.
2.Laäp baùo caùo keát quaû kinh doanh theo
phương phaùp toaøn boä vaø phöông phaùp
tröïc tieáp khi saûn xuaát 1.400spA, tieâu thuï
750sp A.
3.Nhaän xeùt veà keát quaû kinh doanh, quan
heä traùch nhieäm quaûn lyù khi ñaùnh giaù
thaønh quaû taøi chính theo töøng tröôøng
hôïp treân.

45. 45
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
THEÅ HIEÄN CHI PHÍ TREÂN BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH
DOANH
PHÖÔNG PHAÙP TOAØN BOÄ
[Saûn xuaát vaø tieâu thuï 1.400 sp]
1.DOANH THU 1.400 X 2.000 2.800.000
2.GIAÙ VOÁN
HAØNG BAÙN
1.400 x [500 + 350 + 150 +
(420.000 ÷ 1.400)]
1.820.000
3.LÔÏI NHUAÄN
GOÄP
2.800.000 – 1.820.000 980.000
4.CHI PHÍ BH,QL (1.400 x 200 ) + 180.000 460.000
5.LÔÏI NHUAÄN 980.000 – 460.000 520.000
GIAÙ VOÁN HTK 0 * [500 + 350 + 150 +
(420.000 ÷ 1.400]
0

46. 46
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
THEÅ HIEÄN CHI PHÍ TREÂN BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH
DOANH
QUAN ÑIEÅM CHI PHÍ TRÖÏC TIEÁP
[Saûn xuaát tieâu thuï 1.400sp]
1.DOANH THU 1.400 x 2.000 =2.800.000
2.BIEÁN PHÍ 1.400 x 1.200 =1.680.000
3.SOÁ DÖ ÑAÛM PHÍ (1) –(2) =1.120.000
4.ÑÒNH PHÍ
ÑÒNH PHÍ SAÛN
XUAÁT
420.000 = 420.000
ÑÒNH PHÍ BH, QL 180.000
5.LÔÏI NHUAÄN 520.000
GIAÙ VOÁN TPTK 0 * [500 + 350 + 150 ]0

47. 47
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
THEÅ HIEÄN CHI PHÍ TREÂN BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH
DOANH
PHÖÔNG PHAÙP TOAØN BOÄ
[Saûn xuaát 1.400 sp tieâu thuï 750sp]
1.DOANH THU 750 x 2.000 1.500.000
2.GIAÙ VOÁN HAØNG
BAÙN
750 x[500 + 350 + 150
+ (420.000 ÷ 1.400)]
975.000
3.LÔÏI NHUAÄN GOÄP 1.500.000 – 975.000 525.000
4.CHI PHÍ BH,QL (750 x 200) + 180.000 330.000
5.LÔÏI NHUAÄN 525.000 – 330.000 195.000
GIAÙ VOÁN HTK 650 x [500 + 350 + 150
+ (420.000 ÷ 1.400]
845.000

48. 48
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
THEÅ HIEÄN CHI PHÍ TREÂN BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH
DOANH
PHÖÔNG PHAÙP TRÖÏC TIEÁP
[Saûn xuaát 1.400 sp tieâu thuï 750sp]
1.DOANH THU 750 x 2.000 1.500.000
2.BIEÁN PHÍ 750 x 1.200 900.000
3.SOÁ DÖ ÑAÛM PHÍ 1.500.000 – 900.000 600.000
4.ÑÒNH PHÍ
ÑÒNH PHÍ SAÛN
XUAÁT
420.000 420.000
ÑÒNH PHÍ BH, QL 180.000
5.LÔÏI NHUAÄN 600.000 – 600.000 000
GIAÙ VOÁN TPTK 650 x (500+350+150) 650.000

49. 49
PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ
MOÄT SOÁ TIEÂU THÖÙC PHAÂN LOAÏI CHI PHÍ KHAÙC
-Chi phí tröïc tieáp, chi phí giaùn tieáp;
-Chi phí vaät tö, chi phí cheá bieán;
-Chi phí thöïc teá, chi phí öôùc tính;
-Chi phí chìm;
-Chi phí cô hoäi;
-Chi phí aån.

50. 50
CHI PHÍ VAØ GIAÙ THAØNH
GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM
-Giaù thaønh saûn phaåm laø chi phí saûn xuaát tính cho moät khoái löôïng
saûn phaåm, dòch vuï hoaøn thaønh nhaát ñònh.
-Giaù thaønh saûn phaåm laø thöôùc ño giaù trò vaø cuõng laø moät ñoøn
baåy kinh teá. Giaù thaønh saûn phaåm laø moät chæ tieâu, bieän phaùp
quaûn lyù chi phí vöøa coù ñaëc ñieåm khaùch quan, chuû quan vaø mang
tính chaát giôùi haïn, caù bieät, phong phuù.
-Keát caáu giaù thaønh saûn phaåm tuyø thuoäc ñaëc ñieåm kinh teá kyõ
thuaät cuûa moãi ngaønh coù theå goàm nhöõng khoaûn muïc chi phí
khaùc nhau vôùi noäi dung kinh teá khaùc nhau. Ngaøy nay, theo cheá ñoä
taøi chính keá toaùn Vieät Nam (tính ñeán 2011) khoâng ñöôïc tính vaøo
giaù thaønh saûn phaåm :
+ Nhöõng chi phí do nguoàn voán khaùc nguoàn voán kinh doanh taøi trôï nhö
chi khen thöôûng, phuùc lôïi, chi phí ñaàu tö nghieân cöùu, chi phí ñaàu tö
xaây döïng cô baûn ;
+ Chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp.
-Theo trình töï laäp giaù thaønh :
•Giaù thaønh ñònh möùc;
•Giaù thaønh keá hoaïch (giaù thaønh döï toaùn) ;
•Giaù thaønh thöïc teá;

51. 51
CHI PHÍ VAØ GIAÙ THAØNH
GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM
CAÙC LOAÏI GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM
•Giaù thaønh ñònh möùc laø giaù thaønh saûn phaåm ñöôïc xaây
döïng döïng treân cô sôû chi phí ñònh möùc. Giaù thaønh ñònh
möùc ñöôïc laäp cho töøng loaïi saûn phaåm tröôùc khi saûn
xuaát, laø ñôn vò cô sôû ñeå xaây döïng giaù thaønh keá hoaïch,
giaù thaønh döï toaùn, xaùc ñònh chi phí tieâu chuaån.
•Giaù thaønh keá hoaïch, giaù thaønh döï toaùn laø giaù thaønh
ñöôïc xaây döïng treân cô sôû chi phí ñònh möùc ñöôïc ñieàu
chænh theo naêng löïc hoaït ñoäng kyø keá hoaïch hoaëc kyø
döï toaùn. Giaù thaønh keá hoaïch, giaù thaønh döï toaùn coù
theå ñöôïc laäp cho töøng saûn phaåm hoaëc moät khoái löôïng
saûn phaåm, coâng vieäc nhaát ñònh ôû töøng kyø saûn xuaát.
•Giaù thaønh thöïc teá laø giaù thaønh saûn phaåm ñöôïc tính
treân cô sôû chi phí thöïc teá phaùt sinh. Giaù thaønh thöïc teá
chæ coù ñöôïc sau khi keát thuùc quaù trình saûn xuaát.

52. 52
CHI PHÍ VAØ GIAÙ THAØNH
GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM
-Heä thoáng keá toaùn chi phí vaø tính giaù thaønh
saûn phaåm cuûa vieät nam hieän nay chuû yeáu phuïc
vuï cho coâng boá thoâng tin giaù thaønh hoaït ñoäng
saûn xuaát theo tö duy quaûn lyù chi phí theo coâng
ñoaïn.
-Caùc moâ hình keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính
giaù thaønh saûn phaåm cuûa caùc doanh nghieäp
Vieät Nam cung caáp thoâng tin giaù thaønh phöông
phaùp toaøn boä – giaù thaønh goàm caû bieán phí
saûn xuaát vaø ñònh phí saûn xuaát,
Z ñv = BPSX ñôn vò + (ÑPSX / Möùc saûn xuaát)