Contributions of visveshvaraya to bengaluru

Contributions of Visvesvaraya to Bengaluru

1. ಸ?ಾcಐಕ?ಾ?ಾಶೕಜು
?ಾ.ಋ.ಆ?.ಅಂರೕಡf?3ೕಇರಂಗಳFರು–560001
NAAC?ೌಲ?ಾಪನA+?ೕ?ಗ..ಉ.ಎ.3.29
ಪ?ಛ:-4.1-ಘಸpಐಅಂ?ಕಂಪBಂ?
ಅಉcಸುವವರು
ಸಂಹೂೕಧ?ಾ3?ಾಅc:ಸುೕತ.ಎ.ಎ?
4ಭೕ;ಎಸp?ಎಂ.ಎ.ಇ?ಾಸ
ಭೂೕಂದಃಸಂಜ:-P18CX23A0420007
ಇ?ಾಸ?ಾyತಛೂೕತuರಅಧಯನ?ಾಗೂಸಂಹೂೕಧ?ಾಛೕಂದ?
ಅಪcಧ
ರಂಗಳFಐಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಛೂಡುಗಳE
?ಾyತಛೂೕತuರಪದ3?ಾ?ಅಉcಸುuರುವ?ರುಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧ
?ಾಗcದಶcಕರು
?ಾ.ಸು?ಾ.
ಸಹ?ಾ??ಾಪಕರು
ಸ?ಾcಐಕ?ಾ?ಾಶೕಜು,
ರಂಗಳFರು-560001
1

2. 1.ಪಐ3ೕJಕರಸಘ
?ೌಲ?ಾಪನವರಆ
ಸ?ಾcಐಕ?ಾ?ಾಶೕನಎಂ.ಎ.ಇ?ಾಸ?ಾyತಛೂೕತuರಪದ3?ಾ?3?ಾಅcಸುೕತಎ.ಎ?.(ಭೂೕಂದಃಸಂಜ:
P18CX23A042007)ರವರುಗದxಪಗಸಒ?ಗರುವರಂಗಳFಐಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಛೂಡುಗಳEಎಂಬಕೕಖcಛಯ
ಘಸpಐಅಂ?ಕಂಪBಂ?ಎಂಬಪ?ಛಯ?ರುಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧಒಉzತ?ಾ?ರುತuಫಎಂದುದೃಂೕಕಐಸ?ಾ?ಫ.ಈ?ರು
ಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧವೃ?ಾyತಛೂೕತuರಪದ3ಯ?ಾಲfಭೕ;ಎಸp?ರಂಗಳFರುನಗರ3ಶ?3?ಾಲಯದಯ?ಾವಓಯಂನ
ಪBಣcೂಂರುತuಫ.
2.ಪಐ3ೕJಕರಸಘ
ಆ?ಾಂಕ:
ಸvಳ:ರಂಗಳFರು
2

3. 3?ಾಅcಯ Fೕಷ?ಾಪತ?
ಈಮೂಲಕಪ??ಾಃಕಐಸುವೃಫೕಭಂದವ?ಾyತಛೂೕತuರಪದ3?ಾ?ರಂಗಳFರುನಗರ3ಶ?3?ಾಲಯಛf
“ರಂಗಳFಐಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಛೂಡುಗಳE”ಎಂಬಕೕಖcಛಯ?ರುಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧವನುyಸಒ?ಗರುನuೕಭ.
ಈ3ಷಯಛfಸಂಬಂಇಗದಂನ?ಾಘಯನುy33ಧಮೂಲಗಓಂದಸಂಗ?ಘಗರುನuೕಭ.ಈ?ರುಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧದ?ಾವೃಫೕ
?ಾಗವನುy?ಾಗಶಃಅಥ?ಾಪBಣc?ಾಗಒ?ಾವೃಫೕ3ಶ?3?ಾಲಯದಮB?ೕ?ಾ/ಸc+ಛೕ?ಗಳಪದ3?ಾ?
ಸಒ?ಗರುವೃಆಲ?ಸಂದುಈಮೂಲಕದೃಂೕಕಐಸುನuೕಭ.
ಆ?ಾಂಕ:
ಸvಳ:ರಂಗಳFರು
ಸುೕತ.ಎ.ಎ?
4ಭೕ;ಎಸp?ಎಂ.ಎ.ಇ?ಾಸ
ಭೂೕಂದಃಸಂಜ:-P18CX23A042007
3

4. ಈಮೂಲಕದೃಂೕಕಐಸುವೃಫೕಭಂದವ“ರಂಗಳFಐಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಛೂಡುಗಳE”ಎಂಬ?ರುಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?
ಪ?ಬಂಧವನುy3?ಾಅcಸುೕತ.ಎ.ಎ?.4ಭೕ;ಎಸp?ಎಂ.ಎ.ಇ?ಾಸ(ಭೂೕಂದಃಸಂಜ:P18CX23A042007)ರವರು
ಸಒ?ಗರು?ಾuವ.ಇದು?ಾ?ಥಎಕ?ಾಗೂಆ?ೕಯಆಕರಗಳಅಧಯನದಮೂಲಸಂಹೂೕಧಭ?ಾ?ಫ.ಈಸಂಹೂೕಧಭಯನುyಕ?ಾ
?ಾyತಛೂೕತuರಪದ3ಯ?ಾಗ?ಾ?2024-25ಭೕಹೖJಃಕ?ಾಒನಒ?ನನy?ಾಗcದಶcನದಒ?ಯಶಗ??ಾ?ಪBವೖಗ?ಾwವ.
ರಂಗಳFರುನಗರ3ಶ?3?ಾಲಯದಯ?ಾವಓಯಂನಈ?ರುಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂದವೃಇ?ಾಸದ3ಷಯದಒ?
?ಾyತಛೂೕತuರಪದ3?ಾ?ಪBಣcೂಂರುತuಫ.
?ಾಗcದಶcಕರು
?ಾ.ಸು?ಾ.
ಸಹ?ಾ??ಾಪಕರು
ಸ?ಾcಐಕ?ಾ?ಾಶೕಜು
ರಂಗಳFರು-560001
?ಾಗcದಶcಕರದೃಂೕಕರಣಪತ?
4

5. ದೃಂೕಕರಣಪತ?
ರಂಗಳFರುನಗರ3ಶ?3?ಾಲಯಲಯಛf2024-2025ಭೕಹೖJಃಕ?ಾಒನಒ?ಘಸpಐಅಂ?ಕಂಪBಂ?ಪ?ಛಯಒ?ಸ?ಾcಐ
ಕ?ಾ?ಾಶೕನ3?ಾಅcಸುೕತ.ಎ.ಎ?,4ಭೕ;ಎಸp?ಎಂ.ಎ.ಇ?ಾಸಭೂೕಂದಃಸಂಜ:-P18CX23A042007ರವರು?ರು
ಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧವನುyಸಒ?ಗರು?ಾuವ.ಇದನುyಯಶಗ??ಾ?ಪBವೖಗ?ಾwವಎಂದುಈಮೂಲಕದೃಂೕಕಐಸುನuೕಸ.ಈ?ರು
ಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧದ?ಾವೃಫೕ?ಾಗವನುy?ಾಗಶಃ?ಾವೃಫೕಅಥ?ಾಪBಣc?ಾಗಒ?ಾವೃಫೕ3ಶ?3?ಾಲಯ
ಮB?ೕHೕ/ಸc+ಛೕ?ಗಳಪದ3?ಾ?ಸಒ?ಗರುವೃಆಲ?ಸಂದುದೃಂೕಕಐಸುನuೕಸ.
?ಾ?ಂಶು?ಾಲರು
?ಾ.ಋ.ಗ.?ಾೕಂದ?ಕು?ಾ?
ಸ?ಾcಐಕ?ಾ?ಾಶೕಜು
ರಂಗಳFರು-560001
ಸಂIೕಜಕರು
?ಾ.ಾ?..?ಾ?ಾಯ?
ಸ?ಾcಐಕ?ಾ?ಾಶೕಜು
ರಂಗಳFರು-560001
5

6. ಕೃತOನಗಳE
ಈ?ರುಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧವೃಅತಂತಜ?ಾ?ಾwಐಏಂದಛಲಸಆಂದಕೂಫ.ಈ?ಾಯcವನುyಪBವೖಸುವಒ?ರಂತರ
?ಾಗcದಶcನೕದನನy?ಾಗcದಶcಕ?ಾದ?ಾ.ಸು?ಾ.ರವಐತುಂಬುಹೃದಯದಕೃತOನಯನುyಅಉcಸುನuೕಭ.ಈ?ರು
ಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ತ?ಪ?ಬಂಧವನುyಪBವೖಸುವಒ?ಸ?ಾಯ?ಾಗೂಸಹ?ಾರೕದನಮ~ಇ?ಾಸ?ಾyತಛೂೕತuರ3?ಾಗದ
ಸಂIೕಜಕ?ಾದ?ಾ.ಾ?..?ಾ?ಾಯ?ರವಐಗೂ,?ಾಶೕನಗ?ಂಥ?ಾಲಕಐಗೂ,ಗಣಕಯಂತ?ಪ?Iೕ?ಾಲಯವನುy
ಒದ?ಗಛೂಟpನಮ~?ಾಶೕನ?ಾ?ಂಶು?ಾಲ?ಾದ?ಾ.ಋ.ಗ.?ಾೕಂದ?ಕು?ಾ?ರವಐಗೂ,ತುಂಬುಹೃದಯದಕೃತOನಗಳನುy
ಅಉcಸುನuೕಭ.
ಸುೕತಎ.ಎ?.
ಸ?ಾcಐಕ?ಾ?ಾಶೕಜು
ರಂಗಳFರು-560001
6

7. ಸು?ಾ?ಗತ
7

8. ರಂಗಳFಐ
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರ
ಛೂಡುಗಳE
https://youtu.be/ONjPTOfUIDw?si=-vAc_q9bREPIWsKE
8

9. ಪಐ3
•ಉೕಛ
•ೕವನಚಐನ?
•ಸ?ಾcಐಇಂಯಐಂֲಾಶೕ?
•ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜು
•ಸ?ಾcಐಚಲನ?ತ??ಾಗೂದೂರದಶcನಸಂ;v
•?ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯ
•ಾ?ಾ|ಳದಒ?ಕೃಖ?ಾಶ(ಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯ)
•ಲೖಸೂರುಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?c
•;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂರು
•ಸ?ಾcಐ?ಾಬೂನು?ಾ?ಾcಭ
•ಆರಂಗಳFರುಉ?ಂಂ?ಅಂ?ಪಋ?ಖಂ?ಕಂಪ
•ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತುu
•;ಂಚುಐಕ??
•ವೖಶ??ಾಗcಗಳE
•ನಗರIೕಜಭ(ಜಯನಗರ)
•ೕ?ಾವಐ?ೌಲಭ
•3ಹ?ೕಶ?ರಯಟವ?
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಅಪರೂಪದ?ತ?ಗಳE
•ಉಪಸಂ?ಾರ
•ಗ?ಂಥಋಣ
9

10. ಸ?.HೕJಗುಂಡಂ3ಹ?ೕಶ?ರಯ
ಜನನ:15;ಮpಂಬ?1861
ಮರಣ:14ಏಉ??1962
10

11. ಉೕಛ
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಕ?ಾcಟಕದಇ?ಾಸದಒ??ಾತ?ವಲ?ಫ,?ಾರತಫೕಶದಇ?ಾಸದಲೂ?3ಕಷp
?ಾvನ?ಾನವನುyಪಥದವ?ಾ?ದುw,ಕನyಡ?ಾನ?ೕcಘನನ?ೌರವವನುyಫೕಶ-3ಫೕಶದಉದw-ಅಗಲಕೂfಹರದುw
ಲೖಸೂರು?ಾಗೂರಂಗಳFರನುyಛೖ?ಾಐ?ಾನಗರವ?ಾy??ಾಪcಗ‘ಛೖ?ಾಐ?ಾಕಒz’ಎಂದುಾಸರನುyಪಥದರು.ನಗರಗಳ
ಅ-ವೃಆxಅಲ?ಫಹಓ?ಗಳಅ-ವೃಆx?ಾ?ಸಹಛಲವೃಕ?ಮಗಳನುyಛೖೂಂದwರು.
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು?ಾ??ಾಃಕನ,ಸಮಯವcಹಧ?ಾಗೂಒಂದುಉಫwೕಶ?ಾf?,ಸಮಗ?ನ,ಸಮಪcಧಾಸರು
?ಾಗ?ಾ?ದುw,ಸರಳ?ಾದೕವನವನುyನಥಸುuದwರು.ಇಂಯಐಂ??ಾಗೂಆಡಓತದಒ?33ಧಅತುತuಮಛಲಸಗಓ
ಾಸರು?ಾಗ?ಾ?ದುw‘Iೕಜಭಗಳಉ?ಾಮಹ’ಎಂದುಸಹಕವಯು?ಾuವ.ಅವರುರಂಗಳFಐೕದಪ?Iಂದು
ಛೂಡುಗಳEಸಹಅಪBವc?ಾ?ಸ.
11

12. ೕವನಚಐನ?
‘ಆಧುಕಲೖಸೂಐನಕಒz?ಾಗೂ?ಾcಪಕ’‘?ಾರತರತyಪಥದHದಲಕನyಗ’ಸ?.HೕJಗುಂಡಂ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು
15;ಮpಂಬ?1861ರಂದುಕ?ೕ?ಾ??ಾಗb?ಾಗೂಸಂಕಟಲJ?ಮ~ದಂಪಗಳಮಗ?ಾ??ಕfಬ?ಾ?ಪೃರಶ?ಯ
ಮುಫwೕನಹಓ?ಯಒ?ಜಗದರು.
•?ಾ?ಥಎಕಕJಣವನುy?ಕfಬ?ಾ?ಪೃರಶ?ಯಮುಫwೕನಹಓ?ಯಒ?ಪಥದರು.
•?ಕfವಯಗ?ನಶ?ೕತಂಫಯನುyಕಷದುಛೂಂಡ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು?ಾಏಸಂಕಟಲJ?ಮ~?ಾಗೂ?ಕfಪzಎ?.?ಾಮಯನವರ
ಆಶ?ಯದಒ?ರಷದರು.
•ಾೖಸೂfಒನ3?ಾ?ಾಸ?ಾf?ರಂಗಳFಐಬಂದರು.
•1881ರಒ?ರಂಗಳFಐನ;ಂಟ??ಾಶೕನಒ?ಋ.ಎ.ಪದ3ಯನುy?ಾಗೂ1883ರಒ?ಪೃಧಯ3Pಾನ?ಾಶೕನಒ?
ಇಂಯಐಂ?ಪದ3ಯನುyಪಥದುಛೂಂಡರು.
12

13. ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಇಂಯ?ಆ?
•1884ರಒ??ಾಂರ ?ಾ?ಂತದ?ಾಗ?ಶ?ಯಒ?ಶೂೕಛೂೕಪIೕ?
ಇ?ಾಜಯಒ?ಸ?ಾಯಕಇಂಯ?ಆ?ಭೕಮಕೂಂಡರು
•1895ರಒ?ಸಕೂfಐ(ರೂಂ?ಾಏ?ಾ?ಂತ)ಶುದxಕುಯುವೕರುಸರಬ?ಾಜು
?ಾದರು
•ಮBೕ?ಾಗುuದwೕರನುyತಥಘಯಲುಸ?ಯಂ?ಾಒತಉ?fನ?ಾ?ಲುಗಳನುy
ಕಂಡುಘದರು(automaticdoors)
•1903ರಒ?ಮುಂರೖನಖಡ??ಾ?ಾ?,?ಾಒ??ಾ?ನ?ಾ?ಅಧಕಣpಸ?ಯಂ
?ಾಒತಉ?fನ?ಾ?ಲುಗಳನುyಅಳವಸ?ಾಯುu
•ಮುಂರೖಸ?ಾcರದಆಫೕಶದಲೕವಛೂ?ಾ?ಪೃರಸಂ?ಾvನದಛವಏಐಒಥಯದಂನ
?ಾಶ?ತಪಐ?ಾರೕದರು
•ಾೖದ?ಾ?ಾ?ನಒ?ಮೂ?ಾನಆಅಧಕಟpನುyಎcಗದರು
•ಏಡ?ನಗರಛfೕರುಸರಬ?ಾಜುವವ;vಯನುy?ಾದರು
13

14. ಲೖಸೂಐನಮುಖಇಂಯ?ಆ?ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ
•ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಜಕ?ೕ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜ
ಒಥಯರಆ?ಾ?ನದಂನ1909ರಒ?ಲೖಸೂಐನಮುಖಇಂಯ?ಆ?
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಭೕಮಕೂಂಡರು.
•ಕೃಖಭೂಎೕರುಒದ?ಸುವಮತುuಕವನಸಮುದ?ದಒ?ಏಕ
ಪ??ಾರ?ಾ?3ದು?ಶ?uಉ?ಾzಆಗ,ಛೂೕ?ಾರದ?ನyದಗಃ3ದು?
ಒದ?ಸುವಉಫwೕಶಆಂದಕೃಷt?ಾಜ?ಾಗರಅಧಕಟುp?ಾcಣದ
Iೕಜಭಯನುyಗದxೂಓಗದರು.
•ಕೃಷt?ಾಜ?ಾಗರಅಧಕpಸ?ಯಂ?ಾಒತ?ಾ?ಲುಗಳನುy
ಅಳವಸ?ಾ?ಫ
•ಕೃಷt?ಾಜ?ಾಗರದಅಧಕpನಮನೂuಂದುಾಸರುಕನyಂ?ಾಅಧಕಟುp
•1911ರಒ?ಕೃಷt?ಾಜ?ಾಗರಅಧಕpನ?ಾcಣ?ಾ?ರಂಭ?ಾ?1931
ರಒ?ಈಅಧಕಟುpಸಂಪBಣc?ಾ?ಪBಣcೂಳE?ತuಫ
•.ಆನಂದ?ಾ?ಅವರುಆ?ಾನ?ಾ?ದುw,ಮುಖಇಂಯ?ಆ?
3ಹ?ೕಶ?ರಯನವ?ಾ?ದwರು
?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯ?
14

15. ಲೖಸೂಐನಆ?ಾನ?ಾ?ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು
•.ಆನಂ??ಾ?ನಂತರ1912ರಒ?ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದ
ಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಜಕ?ೕ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರಆ?ಾvನದಒ?
ಲೖಸೂಐನ ಆ?ಾನ?ಾ?ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು
ಭೕಮಕೂಂಡರು.
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು1912ಐಂದ1918ರವವ
ಲೖಸೂಐನಸಂ?ಾvನದಆ?ಾನ?ಾ?ತಮ~;ೕಸಯನುyಸಒ?ಗದರು.
•1912ಐಂದ1918ರಅವಇಯಒ??ಾಗೂನಂತರದಅವಇಯಒ?
ರಂಗಳFರು?ಾಗೂಲೖಸೂರುಸವcನೂೕಮುಖಅ-ವೃಆxಯನುy
?ಾಣಲುಪ?ಮುಖ?ಾರಣ?ಾದರು.
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಆ?ಾನ?ಐಯಅವಇಯಒ?ಪ?ಥಮ
?ಾಗಕಯುದxವೃಆರಂಭ?ಾ?ದುw,ಇದುಆ?ಾರ?ಾನಗಳ
ವಸುuಗಳ ೕವ?ಛೂರನ ?ಾರಣ?ಾ?ದw,?ಾರಣ
3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು?ಾಯರಶಅಂಗಗಳನುyನವದುಆ?ಾರ
?ಾನಗಳರಫuನುyಒ?ಗಮತುu?ಾ?ಾಟದದರಗಳನುy
ಗಆಪಸುವಂತಹಪಐ?ಾರಕ?ಮಗಳನುyಛೖೂಂಡರು.
15

16. ಸ?ಾcಐಇಂಯಐಂֲಾಶೕಜು
ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರು?ಾಗೂ
ಆ?ಾನ?ಾದಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಉ?ತ?ಾಗೂಕ?ಾrಯ
?ಾ?ಥಎಕಕJಣಛf,ಉನyತಕJಣಛfಾ?kನಮಹತ?ವನುyೕದರು.ಅದರ
ಸಲು?ಾ?ಳೕರಂಗಳFಐನಒ??ಾಗೂಲೖಸೂಐನಒ??ಾ?ಾ–?ಾಶೕಜುಗಳನುy
ನವದರು.
•ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದಕ?ೕ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರ
ಸಹ?ಾರಆಂದ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಸರ?ಾಐಇಂಯಐಂ?
?ಾಶೕಜುಅನುy1917ರಒ?ರಂಗಳFಐನಒ??ಾvಪಭ?ಾದರು
•ಕ?ಾcಟಕದHದಲಇಂಯಐಂֲಾಶೕಜು?ಾಗೂ?ಾರತದ
ಐದಭೕಇಂಯಐಂֲಾಶೕ?ಆ?ಫ
•ತ?ಾ223?ಾಅcಗಷFಂಆ“ಸೂf?ಆ?ಇಂಯಐಂ?”
ಎಂದು?ಾ?ರಂಭ?ಾಏತು
ಸ?ಾcಐಇಂಯಐಂֲಾಶೕನಹಷಯ?ತ?
ಹೖJಃಕೖೕತ?
16

17. ಸ?ಾcಐಇಂಯಐಂֲಾಶೕನ?ಾvಪಭ?ಾರಣ:-
•ಪೃಧಯ?ಾಗೂತಎಳE?ಾನ?ಂಯ
ಇಂಯಐಂֲಾಶೕಜುಗಳಒ?ವಷcಛf
ಐದುಜನ?fಂತಾ?kನ3?ಾಅcಗಳನುy
;ೕಐಗಛೂಳE?uರಒಲ?
•?ಾ?ಾ?ಲೖಸೂಐಂದಬರುವ?ಾಕಷುp
3?ಾಅcಗಓಅವ?ಾಶಗಗದ?ಾರಣ
1917ರಒ?ಸ?ಾcಐಇಂಯಐಂ?
?ಾಶೕಜನುyರಂಗಳFಐನಒ??ಾvಪಭ
?ಾದರು
•?ಾ?ರಂಭದಒ? ಗ3? ?ಾಗೂ
ಲ?ಾಕ?3?ಾಗಗಳನುyಒಳೂಂತುu
•ಕ?ೕ?ಾ?ಸಂಕಟಸುಬ|;pಇದರ
?ಾvಪಕ?ಾ??ಾಪಕರು
•ಛ.ಆ?.;ೕ?ಾ?ಾರHದಲಉ???ಾ?
ಎ?.3.;p
ಛ.ಆ?.;ೕ?ಾ?ಾ?
17

18. •ಗ3?ಇಂಯಐಂ?3?ಾಗ–1917
•ಲ?ಾಕ?ಇಂಯ?3?ಾಗ–1917
•ಎಶ?`ಕ?ಇಂಯಐಂ?3?ಾಗ-1921
•?ಾಸುuಕಲz3?ಾಗ-1967
•ಎಶ?ಾ`ԇಇಂಯಐಂ?3?ಾಗ-1994
•?ಾಘ3Pಾನ3?ಾಗ-2002
•ಕಂಪBಟ?;ೖ?-2004
ಪ?ಸುuತಯು.3.ಗಇ.?ತ?
ಯು.3.ಗ.ಇ.ಶೂೕೂೕ
ಯೂವಗc3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಶೕ?ಆ?ಇಂಯಐಂ?ನಪ?ಸುuತಏಳE3?ಾಗಗಳE
•1965ರಒ?ಸ?ಾcಐಇಂಯಐಂ?
?ಾಶೕ? ಅನುy ಯೂವಗc
3ಹ?ೕಶ?ರಯ ?ಾಶೕ? ಆ?
ಇಂಯಐಂ? ಎಂದು
ಮರು?ಾಮಕರಣ?ಾಡ?ಾಏತು.
18

19. •ನೂರುವಷcಪBವೖಗದ?ಾಶೕಜುಗಳಒ?ಯೂವಗc3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಶೕಜು
ಇಂಯಐಂ?ಕೂಡಒಂ?ಾ?ಫ(2017)
•ಯೂವಗc3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಶೕ?ಆ?ಇಂಯಐಂ?ನ?ಾಂಪ?
▶ಮುಖ?ಾಂಪ?15ಎಕವಇದುw,ಇದುಛ.ಆ?.ಸಕc?ಹuರ3ಫ
▶50ಎಕವಯಷುp3?ಾuರ?ಾದಮನೂuಂದು?ಾಂಪ?Pಾನ?ಾರ?ಾಂಪ?ನ
ಮಧ?ಾಗದಒ?ಫ.
▶ಯು.3.ಗ.ಇ.?ಾಶೕನಹಷಯ3?ಾಅcಗಳE:-
•?ಾ.?ಾಲೂರು?ಾಮ?ಾಎ ಕ?ೕ?ಾಸ?-1950ಪರ?ಾಣು3Pಾನ?ಾಗೂ
ಲ?ಾಕ?ಇಂಯ?
•ಹಐಹರಗುಂಡು?ಾ?ದ?ಾuನ?ೕಯ-1964ನಟ?ಾಗೂ?ಾ3ಂ?ಕ?ಾಂಡ?
•ರಲೕ?ಅರ3ಂ? -1987ಚಲನ?ತ?ಫೕcಶಕ?ಾಗೂನಟ
•ವೂದwಂನರಗಂಹ -1982ಏವೂೕ;zೕ?ಅಂ?ಯD?ಏ?ಥೖನಎԇ3Pಾ
•ಅನು?ಾಧ.ಛ -1953ಮಘ?ಾ3Pಾ-ಇ;ೂ?ೕ
ಯೂವಗc3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಶೕ?ಆ?ಇಂಯಐಂ?
19

20. ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜು
•ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜುಒಂದುಪ?ಮುಖ
?ಾಂ?ಕಸಂ;v?ಾ?ಫ.?ಾಗೂಆyೕಯಏಷದಅಫೂಡr
?ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜುಆ?ಫ.
•1943ರಒ?ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜುಅನುy
?ಾvಉಸ?ಾಏತು.
•ಮ?ಾ??ಾಶcಕ?ಾದ 3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಉ?ಾರ?ಾ?
ೕದಎರಡುಲJರೂ?ಾಏಫೕಃಯಫಲ?ಾ?ಾೂರಬಂದ
ಸಂ;v?ಾ?ಫ.
•ಅಂದವ,3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಭ?ಾ?ವ?ಾ?ಾcಭಯ
ಮುಖಸv?ಾ?;ೕಸ ಸಒ?ಸುu?ಾwಗ,ಅವಐಸೕತನ
ಗಆಪಗರಒಲ?.
•ಛಲವೃವಷcಗಳನಂತರಾ?kನಹಣಬಂ?ಾಗ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು
ಪ?Iೕ?ಕ?ಾಗೂ?ೌಲಆಧಐತ?ಾಂ?ಕಕJಣವನುy
ೕಡುವಸಲು?ಾ?ಆಹಣವನುy?ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜು?ಾvಪಭ
?ಾಡಲುೕಡು?ಾuವ.
•?ಾvಪಭ?ಾದ?ಾಶೕಆಗಲೖಸೂಐನಮ?ಾ?ಾಜ?ಾ?ದw
ಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ?ಒಥಯರ ಾಸರನುyಇಡಲು
3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಸೂ?ಸು?ಾuವ.
ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ?ಒಥಯರು?ಾಗೂ
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ
20

21. •ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜುಅ?ಲ?ಾರತ
?ಾಂ?ಕಕJಣಮಂಡಓಏಂದಅನುHೕಆಗಫ(AllIndiacouncil
fortechnicaleducation)
•ಛನ?ಾ?ಾರತ?ಾಂಗvಕಸಹ?ಾರIೕಜ?ಾಛೕಂದ?ವೃಸಹ
ಎ?.ಡ.ಉ.ಯಒ?ಫ
•ಎ?.ಡ.ಉ.ಸಂ;vಯುಕ?ಾcಟಕರಂತರ?ಾಂ?ಕಕJಣ
ಛೕಂದ?ವನುy(centerforcontinuingtechnicaleducationKarnataka)
ಒಳೂಂಫ
•ಎ?.ಡ.ಉ.ಯಒ?ಇಂಯ?;?ಾಎ?;ೂ;ೖ?ಾಗೂ
ಇಂಯ?ಇ??ಟೂ?ಆ?;?ಾಎ?ಛೕಂದ?ಸಹ
ಇಫ
•ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕ?ಎ?.
ಡ.ಉ.ಎಂಫೕಾಸರು?ಾಗ?ಾ?ಫ
ಎ?.ಡ.ಉ.ಕಟpಡದ
?ಾ?ರಂ2ೂೕತ?ವದ?ತ?
ಗ.ಗ.ಇ.ಛ.ಕಟpಡ
ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜು
21

22. ಎ?.ಡ.ಉ.ಯಹಷಯ?ತ?, ಎ?.ಡ.ಉ.ಯಶೂೕೂೕ
ಎ?.ಡ.ಉ.ಯಪ?ಸುuತ?ತ?
•ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕಜುಸ?ಾcರದಒಥತನದಒ?ರುವಒಂದುಸಂ;v?ಾ?ಫ
•14ಎಕವಯ3ಗuೕಣc?ಾಗೂ3?ಾಲ?ಾದ?ಾಂಪ?ಅನುyಾೂಂಆಫ
•3ಆಗ?p1975ರಒ?ಎ?.ಡ.ಉ.?ಾಶೕ??ೌಕ?ಾಗೂಎ?.ಗ.ಗ3?ಾಗವನುy?ಾvಪಭ?ಾಛೂಳE?ತuಫ
ಎ?.ಡ.ಉ.?ಾಶೕಜು
22

23. •ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕ?14
ಛೂೕ?cಗಳನುyಒಳೂಂಫ
ಅವೃಗಷಂದವ:
•ಎಶ?`ಕ??ಾಗೂಎಶ?ಾ`ԇ3?ಾಗ
•ಕಂಪBಟ?;ೖ?ಅಂ?ಇಂಯಐಂ?
•ಎಶ?ಾ`ԇ?ಾಗೂಸಂವಹನಇಂಯಐಂ?
•ಲ?ಾ?ಾ?ԇತಂತ?Pಾನ
•ಆಣೂೕHರೖ?ತಂತ?Pಾನ
•?ಾ?ಾಯಕಇಂಯಐಂ?
•ಗ3?ಇಂಯಐಂ?
•ಗ?ಾಎ?ತಂತ?Pಾನ
•ಯಂನೂ?ೕಪಕರಣತಂತ?Pಾನ
•ಪಐಸರಇಂಯಐಂ?
•ಸಒrಂ?ಅಂ?ಕೕ?ಲಟ?ತಂತ?Pಾನ
•ಉಪಕರಣತಂತ?Pಾನ
•ಲ?ಾಕ?ಇಂಯಐಂ?
•ಉಷt3ದು?ತಂತ?Pಾನ
ಗ?ಾಎ?3?ಾಗ
3ದು??ಾಗೂ3ದು?ಾ~ನ3?ಾಗ
ಗಣಕಯಂತ?ದ3?ಾಗ
ಎ?.ಡ.ಉ.?ಾಶೕ?ನ3?ಾಗಳE
23

24. ಎ?.ಡ.ಉ.?ಾಶೕನಹಷಯ3?ಾಅcಗಳE:-
•3.ಛ.ಮೂc-?ಾರೕಯ?ಾ?ಾ?ಾ?ಹಕ
•ೂೕ3ಂದಹ?ಾ-?ಾರೕಯಚಲನ?ತ?ಫೕcಶಕ
•ಆ?.ಎ?.ಕೃಷtಪ??ಾ?-?ಾರೕಯ?ಾ?ಾ?ಾ?ಹಕ?ಾಗೂನಟ
ಎ?.ಡ.ಉ.ಯಒ?ನಹಷಯ
3?ಾಅcಗಳಸಂಘದಕಟpಡ
ಎ?.ಡ.ಉ?ಾಶೕ?ನಹಷಯ3?ಾಅcಗಳE
24

25. ಸ?ಾcಐಚಲನ?ತ??ಾಗೂದೂರದಶcನಸಂ;v
•ಕ?ೕಜಯ?ಾಮ?ಾಡೕಂದ??ಾಒಣ?yԲಾಶೕನಒಂದು?ಾಗ?ಾ?ದwಚಲನ?ತ??ಾಗೂದೂರದಶcನ3?ಾಗವೃಪ?ಸುuತ
ಸ?ಾcಐಚಲನ?ತ??ಾಗೂದೂರದಶcನಸಂ;v?ಾ?ಫ.
•ಚಲನ?ತ?ಗಓಸಂಬಂಇಗದ?ಾಂ?ಕಛೂೕಸುcಗಳನುyೕಡುವಸ?ಾcಐಸಂ;v?ಾ?ಫ
•ಧ?ವ?ಾcಂ??ಾಗೂ?ಾ?ಾಗ?ಹ?ಾಗೂಇಂಯಐಂ?ಛೂೕ?cಗಳನುyೕಡ?ಾಗುತuಫ
ಎ?.ಡ.ಉ.?ಾಶೕಜyಒ?ದwಚಲನ?ತ??ಾಗೂ
ದೂರದಶcನದ3?ಾಗ
ಎ?.ಡ.ಉ.?ಾಶೕಜು
ಪ?ಸುuತಸ?ಾcಐಚಲನ?ತ??ಾಗೂದೂರದಶcನ
ಸಂ;vಯ?ತ?
25

26. .ಎ?..ಐ.ನಶೂೕೂೕ
•;ಮpಂಬ?1996ರಒ??ಾ?ಾಗ?ಹಣ?ಾಗೂ
ಧ??ಾಗೂದೂರದಶcನದಛೂೕ?cಗಳನುy
?ಾರತದಒ?ತಂತ?Pಾನದಅ-ವೃಆx?ಾ?“3ಶ?
?ಾಂ?”ಭರ3ನಅಯಒ?ಾಸರಘಟpದಒ?
ಾೂಸ?ಾ?ನವಯ?ಾದಸ?ಾcಐಚಲನ?ತ?
?ಾಗೂ ದೂರದಶcನ ಸಂ;v
ವ?ಾcಏಸ?ಾಏತು.
•ಪ?ಸುuತಸ?ಾcಐ ಚಲನ?ತ??ಾಗೂ
ದೂರದಶcನದಸಂ;vಾಸರುಘಟpದಒ?ಫ.
•.ಎ?..ಐ.25ಎಕವಯ ಗಲ??
ಭೂಎಏಂದಆವೃತ?ಾ?ಫ
ಗವನcಲಂ?+ಲಂಅಂ?ಣಒ3ಷ?ಇ??ಟೂ?
26

27. ?ಾವcಜಕಗ?ಂ?ಾಲಯ
ಹೕ?ಾಆ?ಲHಐ?ಾ??ಾಗೂ?ಾವcಜಕಗ?ಂ?ಾಲಯ
•ಕಬ|??ಾ?cನಹೕ?ಾಆ??ಾ~ರಕಭವನದಒ??ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯ3ಫ
•ಆರಂಭದಒ?ಇದನುy?ಾವcಜಕಗ?ಂ?ಾಲಯಎಂದುಕವಯ?ಾಗುuತುu
•1883ಐಂದ1901ರವವಆೕಘc?ಾಲದಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಆ?ಾನ?ಾ?ದwಸ?.ಹೕ?ಾಆ?ಅಯ?ಅವರಸ~ರ?ಾಥc?ಾ?
ಹೕ?ಾಆ??ಾ~ರಕಭವನವನುy1908ರಒ?ಎcಗದುw,ಅವರಕಂ?ನಪ?ಲಯನುyಸಹಎcಸ?ಾ?ಫ.
27

28. ?ಾ?cಕಜc?
?ಾ?c?ಾcಂ?ಸ?.ಹೕ?ಾಆ?ಅಯ?
•20ನಸಂಬ?1913ರಂದು?ಾರತದಸೖ?ಾ??ಆ?ದw?ಾ?c?ಾcಂ?ಅವರುಹೕ?ಾಆ?ಅಯ?ನವರ
ಪ?2ಯನುyಅ?ಾವರಣೂಓಗದರು
•ಹೕ?ಾಆ??ಾ~ರಕಭವನದ?ಾcಣದಒ??ಾ?cಕಜc?ರವರ?ಾತ?ಮಹತ??ಾ?ಫ
•1914ರಒ??ಾ~ರಕಸಎಯು?ಾ~ರಕವೃ?ಾವcಜಕಕಟpಡ?ಾ??ಾಗೂಇಒ?ಗ?ಂ?ಾಲಯ?ಾಡಲು
ೕ?ಾcಸ?ಾಏತು
28

29. •1915ರಒ?ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದಕ?ೕ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರಆಶ?ಯದಒ?
ಸ?.ಎಂ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಹೕ?ಾಆ?ಭವನವನುy?ಾಜ?ಾವcಜಕಗ?ಂ?ಾಲಯಛf
ಹ?ಾuಂತಐಗದರು.
•1ಲೕ1915ರಒ??ಾವcಜಕಗ?ಂ?ಾಲಯ?ಾ??ಾ?ರಂಭ?ಾಏತು.
•?ಾ?ರಂಭದಒ?4,750ಪೃಸuಕಗಓದುwಪ?ಸುuತ2.65ಲJ?fಂತಾಚುkಪೃಸuಕಗಳನುyಾೂಂಆಫ.
•ಕೃಷt?ಾ?HದಲಅಧJ?ಾ?ದwರು.
•1966ರಒ?ಸ?ಾcರವೃತನyಸುಪಆcಪಥದುಛೂಂಡು“?ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯ”ಸಂದು
ಮರು?ಾಮಕರಣ?ಾದರು.
•?ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯನೂರುವಷcಗಳನುyತುಂಋದಗ?ಂ?ಾಲಯಎಂದುಾಸರನುy
ಪಥದುಛೂಂಫ.(2015)
?ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯ
?ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯ
29

30. •?ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯವೃ2000
ರಒ??ಾ?ಾ?ಾ? Hೕಹ?
?ಾ? ಗ?ಂ?ಾಲಯ ಪ??ಾqನ
ಪ?ಶಗuಯನುyಪಥದುಛೂಂಫ.
?ಾಜಛೕಂದ?ಗ?ಂ?ಾಲಯದಒಳಭೂೕಟ
30

31. ಕೃಖ?ಾಶ(ಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯ)
•Hದಒ1891ರಒ?ಲೖಸೂಐನ?ಾಜಪ?ಇ?ಾ?ದw,ಮ?ಾ?ಾಃಛಂಪ
ನಂಜಮ~ಃ?ಾಃ3?ಾಸಸyಇರವರು?ಾನ?ಾ?ೕದw30ಎಕವಭೂಎಯಒ?ಸಣt
ಕೃಖಸಂಹೂೕಧ?ಾಛೕಂದ?ವನುyಆರಂ-ಸ?ಾಯುu.
•ಕೃಖೖೕತ?ದಅ-ವೃಆx?ಾ?ಸಂಹೂೕಧ?ಾ?ಾಗೂಕJಣದಅವಶಕನ3ದw?ಾರಣ
3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಒಂದು?ಾಶಯನುyನವಯಲು?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯಐ
ಸೂ?ಸು?ಾuವ.
•1913ರಒ?ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರ
ಸಹ?ಾರಆಂದಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು“ಲೖಸೂರುಕೃಖವಸ?ಾಜಯನುy
ಾ?ಾ|ಳ”ದಒ??ಾ?ರಂ-ಗದರು.
•ಇದುಕ?ಾcಟಕದHದಲಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯ?ಾ?ಫ.
?ಾಃಛಂಪನಂಜಮ~ಃ
31

32. •1900ರಒ?ಅ?ಾ?{ಶಹ?ಾ?ಅವರನುyಪ?Iೕ?ಾಲಯಫೂಂಆಮಃtನರಷಪ???ಳಯಕುಐತು
ಸಂಹೂೕಧಭಯನುyನಥಸಲುಭೕಎಸ?ಾಯತು.
•ಅ?ಾ?{ಶಹ?ಾ?ನಂತರ1906ರಒ?ಜಮcಯಶಗ?ಛೂೕಲ~?ನನುyಕೃಖಫೕcಶಕ?ಾ?
ಭೕಎಸ?ಾಏತು
•1920ರಒ?ಕೃಖಯಒ?ಮB?ೕHೕ?ಾಯcಕ?ಮವನುyನಥಸ?ಾಏತು
•1946ರಒ?ಕೃಖ?ಾಶಕೃಖ?ಾಶೕ?ಆ?ಾೂರಾೂಎ~ತು
ಅ?ಾ?{ಶಹ?ಾ?
ಶಗ?ಛೂೕಲ~?
?ಾಣ~cಂ?ಆ?ಅ??ಕಲk?
ಐಮBೕ?c
32

33. ಕೃಖಪ?Iೕ?ಾಲಯ
ಕೃಖಪ?Iೕ?ಾಲಯದನೖ
ಕೃಖಇ?ಾಜಯಪ?Iೕ?ಾಲಯನೖ?ಾಗೂಕಟpಡದ?ತ?
33

34. •ಕ?ಾcಟಕದಮುಖಮಂ?ಆ?ದwಕ?ೕಎ?.ಜಒಂಗಪzಭೕತೃತ?ದಲೖಸೂರುಸ?ಾcರವೃಅಲಐ?ಾದ?ಾಂ?
?ಾ??ಂ޲ಾಶೕಜುವವ;vಯ?ಾದಐಯನಂನಕೃಖ3Pಾನ3ಶ?3?ಾಲಯವನುy?ಾvಉಸ?ಾಯುu.
•?ಾರತದಉಪ?ಾಷ`ಪ?ಾದ?ಾ.?ಾ??ಹು;ೕ?ಅವರು20ಆಗ?p1964ರಂದುಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯ
ವನುyಉ?ಾiಗದರು
•ಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯದಬೕಯ?ಾಕ:-“ಕೃಖನೂೕ?ಾಗuದು-cJಂ”
ಪ?ಸುuತಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯದ
?ತ?
?ಾ??ಹು;ೕ?ಅವರುಕೃಖ
3ಶ?3?ಾಲಯವನುyಉ?ಾiಸುuರುವ?ತ?
ಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯದಶೂೕೂೕ
ಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯ
34

35. •ಕೃಖ3ಶ?3?ಾಲಯವನುy.ಛ.3.ಛ.(?ಾಂಇಕೃಖ3Pಾನಛೕಂದ?)?ಾಗೂ‘ಯೂವಗcಆ?ಅ??ಕಲkರ?;ೖ??’
ಎಂದುಸಹಕವಯು?ಾuವ.
ಅಧಯನ?ಾಡುವ3ಷಯಗಳE:-
•ನೂೕಟ?ಾಐಛ ಾೖನು?ಾಐಛ ಕೃಖ
•ಪಶುಸೖದ?ೕಯಕುಕುfಟ3Pಾನಹೂವೃ
•ಎೕನು?ಾಐಛ ?ಾಗರ3Pಾನರೕ?ಾಯ
•ಪ?ವಷcವBಕೃಖಲೕಷಯನುy.ಛ.3.ಛಆವರಣದಒ?ನಥಸ?ಾಗುತuಫ.
ಯೂವಗcಆ?ಅ??ಕಲkರ?;ೖ??
ಕೃಖಲೕಷದ?ತ?
35

36. ಲೖಸೂರುಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?c
3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು“ಛೖ?ಾಐಕರಣಇಲ?ಸೕ3?ಾಶ”ಎಂದುಾೕಓದುw,
?ಾ?ಾ?ಹಲ?ಾರುಛೖ?ಾಐಛಗಳನುy?ಾvಪಭ?ಾಡುವೃದರಡೂನಅವೃಗಳ
ರಷವಃ,ಉನuೕಜನೕಡುವಸಂ;vಗಳE,?ಾಂ?ಅನುyನವದರು.
•?ಾ?ಾರ?ಾಗೂ?ಾಃಜಗಓಉನuೕಜನೕಡುವಸಲು?ಾ?
ಲೖಸೂರುಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?c?ಾvಉಗದರು.
•ಲೖಸೂಐನಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರಅವರ
ಆಶ?ಯದಒ?8ಲೕ1916ರಒ?ಆ?ಾನ?ಾದಸ?.ಎಂ.
3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಲೖಸೂರುಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?cಅನುy
?ಾvಉಗದರು.
•ಡಬೂ??.ಗ.ವೂೕ?ಅವರು1916ಐಂದ1920ರವವಲೖಸೂರು
ಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?cನHದಲಅಧJ?ಾ?ದwರು.
•ಛೖ?ಾಐಛ?ಾ?ಾರ?ಾಗೂ;ೕ?ಾವಲಯಗಓಉನyತಸಂ;v?ಾ?ಫ.
ಛೖ?ಾಐ?ಾೖೕತ?
ಲೖಸೂರುಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?cನಹಷಯ
?ತ?
36

37. •?ಾ?ಾರ?ಾಗೂ?ಾಃಜಸಂಬಂಇಗದ?ಾಖ`ೕಯಸಂ;vಗಳಡೂನ
ಲೖಸೂರುಟೕಂಬ?ಆ? ?ಾಮ?cಸದಸತ?ವನುyಾೂಂಆದುw,
ಅವೃಗಷಂದವ:
•FICCI-ಯಡವೕಶ?ಆ?ಇಂಯ?ಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?cಇಂಡಗ`
•ASSOCHAM–ಅ;ೂೕಗಳೕಣ?ಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?cಅಂ?
ಇಂಡಗ`ಆ?ಇಂ?ಾ
•1966-1967ರಅವಇಯಒ?ಲೖಸೂರು?ಾಃಜ?ಾಗೂಛೖ?ಾಐ?ಾ
ಮಂಡಓಎಂದು3ಸuಐಸ?ಾಏತು.
•150?ಾ??ಾಃಜ?ಾಗೂ?ಾಃಜಸಂಘಗಳನುyಒಳೂಂಫ
•1973ರಒ?‘ಯಡವೕಶ?ಆ?ಕ?ಾcಟಕಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?c
ಅಂ?ಇಂಡಗ`ೕ?’ಎಂದುಲೖಸೂರುಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?cನ
ಾಸರನುyಬದ?ಾಏಸ?ಾಏತು
•2400ಕೂfಾ?kನಸದಸರನುyಛ.ಎ?.ಗ.ಗ.ಐ.ಾೂಂಆದುw,ನೂರು
ವಷcತುಂಋದಸಂ;vಗಳಒ?ಒಂ?ಾ?ಫ
•ಪ?ಸುuತಛ.ಎ?.ಗ.ಗ.ಐ.ನಅಧJರು-
ಕ?ೕಎಂ..?ಾಲಕೃಷt
ಎ?.ಛ.ಗ.ಗ.ಐಪ?ಸುuತ?ತ?
ಎ?.ಛ.ಗ.ಗಐಶೂೕೂೕ
ಯಡವೕಶ?ಆ?ಕ?ಾcಟಕಟೕಂಬ?ಆ?ಾಮ?cಅಂ?ಇಂಡಗ`?
37

38. ;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂರು
•ಲೖಸೂಐನಮ?ಾ?ಾಜ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರಸೂಚಭಯ
ಲೕವಆ?ಾ?ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು19ಲೕ
1913ರಒ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂರುಒಎಣ?ಅನುy
?ಾvಪಭ?ಾದರು.
•1913ರಒ?;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂರುಎಂದು
ಾಸರನುyಬದ?ಾಏಸ?ಾಏತು.
•?ಾಸ??ಾಂ?ಗಳE,?ಾಏಂ??ಾp?ಕಂಪಗಳE?ಾಗೂ
ವವ?ಾಯ ?ಾಂ?ಗಳE?ಾವcಜಕಹಣ?ಾಗನ
ವವ?ಾರಗಳನುyಭೂೕಛೂಳE?uದwವೃ.
•ಕೃಖ,ಛೖ?ಾಐಛ,?ಾ?ಾರ?ಾಗೂ ?ಾಃಜವನುy
ರಷಸುವೃದ?ಾf?ಲೖಸೂರು?ಾಂ?ಅನುy?ಾvಪಭ?ಾದರು
;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂಐನಹಷಯ?ತ?
38

39. •?ಾಂ?ನರಳವಃಸಂಬಂಇಗದಂನರಂಗಳFಐನ
ಛಂಮೕ?ೌಡರ;u?ಾಗೂಅ3ನೂರ;uಅಂಛೂಂರುವ
ಸvಳದಒ?ಪ??ಾನಕಠೕಐಯನುy?ಾvಉಗದರು
•2ಅಛೂpೕಬ?1913ರಒ?ಲೖಸೂರು?ಾಂ?ತನy
?ಾ?ಾcಚರಧಯನುy?ಾ?ರಂಭ?ಾತು
•1914ರಜುಶೖ1?ಾಂ?ನಒ?6,90,000ರೂಗಳ
?ಾವcಜಕತೕವಃಇದwವ,1915ಛfಜುಶೖ1ಛf
?ಾಂ?ನಒ?20,32,000ರೂಗಓಏಐಛಆಯುu
•1916ರಒ?ಸ?ಾcರಆಂದ?ಾತಐಪಥದ?ಾವcಜಕ
ೕವ3ಲIೕಜಭಯನುy?ಾಐತರ?ಾಏತು
•ಸ?.ಕೃಷt?ಾಜಪೃರಪಒ?ೂಂಥಪೃಟpಣtಟp
ಲೖಸೂರು?ಾಂ?ನHದಲಅಧJ?ಾ?ದwರು.
ಛ.ಉ.ಪೃಟpಣt
ಟp
;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂಐನ
ಪ??ಾನಕಠೕಐ?ತ?
;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂರು
39

40. •1953ರಒ?ಸ?ಾcಐವವ?ಾರ?ಾಗೂಖ?ಾಭ
?ಾ?ಾcಚರಧಗಳನುyನಥಸುವಸಲು?ಾ?
ಐಸ?c?ಾಂ?ನ?ಾಉu;pೕ??ಾಂ?
ಆ?ಲೖಸೂರುಒಳಪpತುu.
•31?ಾ?c2017ರಒ?;pೕ??ಾಂ?
ಆ?ಇಂ?ಾಫೂಂಆಲೖಸೂರು
?ಾಂ?ಅನುy3ಒೕನೂಓಸ?ಾಏತು.
;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂಐನಾೂಸ
ಕಟpಡದ?ತ?
;pೕ??ಾಂ?ಆ?ಲೖಸೂರು
40

41. ಸ?ಾcಐ?ಾಬೂನು?ಾ?ಾcಭ
•ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರುಆ?ಾ?ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಗೂಲೖಸೂರು
?ಾಂಡ?;ೂೕಉನಸಂಹೂೕಧಕ?ಾದ;ೂೕಸಶಅ?ಾ?ಾಗbಗರಳಪೃಐ?ಾಗbಈಮೂವರಪ?ಯತyಆಂ?ಾ?1916ರಒ?ಗಂಧದ
ಎಧt?ಾ?ಾcಭಯನುy?ಾಗೂ1918ರಒ?ರಂಗಳFಐನಒ?ಸ?ಾcಐ?ಾಬೂನು?ಾ?ಾcಭಯನುy?ಾvಪಭ?ಾಡ?ಾಏತು.
•1916ರಒ?ರಂಗಳFಐನ?ಾಂ?ರ;uಯಒ?ನಅರಣಇ?ಾಜಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರು
2ೕೕದುwಅಒ?ಸಂಗ?ಘಸಲzpದwಕ?ೕಗಂಧಮರದತುಂಡುಗಳ?ಾಕಯನುyಕಂಡರುಡೂನ,Hದಲ?ಾಗಕಯುದxಆಂದರಫC?
?ಾಧ?ಾಗದಇ?ಾwಗಾೕರಳ?ಾ?ಫೂವಯುuದwಗಂಧದಮರಗಳE?ಾಗೂ?ಾಸuನುಮಓಗಓಂದಅವಐಇದಐಂದಗಂಧದಎಧt
ನಯ?ಾರಫೕಛಎಂಬಆಶೂೕಚಭಬಂಆತು.
1916ರಒ?ಲೖಸೂಐನಛ.ಆ?.ವೃತuದಬಓ?ಾvಉತ?ಾದ
ಲೖಸೂರು;ೂೕ?ಾ?ಾcಭಯಾೂ?ಾಂಗಣದೃಶಗಳE
41

42. ಲೖಸೂರು?ಾಂಡ?;ೂೕಉನಸಂ?ಾvಪಕರು
?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರು ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ ಎ?..?ಾಗb
42

43. •ನಂತರ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರುಆ?ಾನ?ಾದಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯವೂಂಆಚ?cಗಕ?ೕಗಂಧದಎಧtನಯುವೃದಛfಸಂಬಂಇಗದಂನಒಂದು
Iೕಜಭಗದxಪಸಲುಸೂ?ಸು?ಾuವ
•ಕ?ೕಗಂಧ?ಾಬೂನತ?ಾಐಛಎ?..?ಾಗbರವರನುyಭೕಮಕ?ಾಡ?ಾಏತು?ಾಗbಅವರು?ಾಬೂನತ?ಾಐಛಸಂಬಂಇಗದಂನಇಂ?ಂ?
ನರಓದರು
•3ಫೕಶಆಂದಬಂದನಂತರಸvಓೕಯಪ?Iೕಗಗಳನುy?ಾಗಂಧದಎಧtಯಸುಗಂಧಭಐತ?ಾದ?ಾಬೂನುಅನುyತ?ಾಐಗದರು.?ಾಂಡ?
;ೂೕ?‘ಓವ?‘ಆ?ಾರವನುyೕದರು
ಎ?..?ಾಗbಕ?ೕಗಂಧ
ಓವ?ಆ?ಾರ
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಗೂ;ೂೕ??ಾಗb
43

44. •1918ರಒ??ಾಬೂನುಅನುy?ಾರುಕಣpಋಡುಗಥ?ಾಡ?ಾಏತು.
•ಲೖಸೂರು?ಾಂಡ?;ೂೕಪೃಕ?ಾcಟಕದಒ?ತ?ಾಐಗದ“ದ?ವದ?ನy”
ಎಂದುಕವಯಲzಡುವಅತುತuಮ?ಾಗೂ ಕ?ೕಗಂಧದಎಧtಏಂದ
ತ?ಾಐಸ?ಾ?ಫ.
•1918ರಒ?ಕವHಗh?ಾಗೂಲೖಸೂರುನಒ?ಇರುವಂತಹಕ?ೕಗಂಧದ
ಎಧt?ಾ?ಾcಭಗಷFಂಆಸ?ಾcಐ;ೂೕ?ಾ?ಾcಭಯನುy3ಒೕನ
ೂಓಸ?ಾಏತು.
•1980ರಒ?ಸ?ಾcಐ?ಾಬೂನು?ಾ?ಾcಭಯನುyಕ?ಾcಟಕ?ಾಬೂನು
?ಾಗೂ?ಾಜcಕ ಯಎತಸಂದು ಮರು?ಾಮಕರಣ
?ಾಡ?ಾಏತು.
ಕ?ಾcಟಕ?ಾಬೂನು?ಾಗೂ?ಾಜcಕಯಎತ(KarnatakaSoaps
andDetergentsLimited)
44

45. •ಶರಭವೃಕ?ಾcಟಕದ?ಾಬೂನು?ಾಗೂ ?ಾಜcಕ
ಯಎತದ?ಾಂಛನ?ಾ?ಫ(ksdl)
•ಶರಭವೃ?ೌ?ಾಃಕೕ3?ಾ?ಫ.ಇದುಆಭಯ
ತಶಯಫೂಂಆಗಂಹದಫೕಹವನುyಾೂಂಆದುwಇದು
ಬುಆxವಂಛಬೖಯc?ಾಗೂಶ?uಯಸಂIೕತಗುಣಗಳನುy
ಕಂಪಯತತ??ಾಸbವನುyಸಂಛೕಸುತuಫ.
ಛ.ಎ?.ಎ?.?ಾಂಛನ?ಾಗೂಲೖಸೂರು?ಾಂಡ?;ೂೕ?ನ?ಾಘೕ?ಾತುಗಳE
ಛ.ಎ?..ಎ?.?ಾಂಛನ
45

46. ಪ?ಸುuತಲೖಸೂರು?ಾಂಡ?;ೂೕ?ತ?ಾಐಸುವ3?ಾನಗಳE
ಲೖಸೂರು?ಾಂಡ?;ೂೕಪನುy
ತ?ಾಐಸುuರುವಹಷಯ?ತ?
46

47. •2006ರಒ??ಾರೕಯಅಚುkಲ?kನ??ಛಗಮಾೕಂದ?ಗಂ?
ಬೂೕಲೖಸೂರು?ಾಂಡ?;ೂೕಉನHದಲ ?ಾ?ಂ?
?ಾಯ?ಾಐ?ಾ?ದwರು
•ಪ?ಸುuತಲೖಸೂರು?ಾಂಡಒ?ನ;ೂೕಉನ?ಾಯ?ಾಐತಮ~ನy
?ಾಯ
Hದಲ?ಾಯ?ಾಐಎಂ.ಎ?.ಬೂೕ
ಪ?ಸುuತ?ಾಯ?ಾಐತಮ~ನy?ಾಯ
47

48. ರಂಗಳFರು?ಾಬೂನು?ಾ?ಾcಭ?ಾvಪಭ?ಾ?ನೂರುವಷcತುಂಋದಭನಉ?ಾ?ಋಡುಗಥ
?ಾದಾೂಸ;ೂೕಪೃಗಳE
48

49. ಆರಂಗಳFರುಉ?ಂಂ?ಅಂ?ಪಋ?ಖಂ?ಕಂಪ
•ರಂಗಳFರುಮ??ಒಂದುಮುದ??ಾಲಯ?ಾಗೂಪ??ಾಶನಸಂ;v?ಾ?ಫ
•5ಆಗ?p1916ರಒ?ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜ
ಒಥಯರಆಶ?ಯದಒ?ಆ?ಾ?ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುರಂಗಳFರುಮ??
ಅನುy?ಾvಉಗದರು.
•?ಾರಣ:-
•ಲೖಸೂಐನಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರುತಮ~ಮಗನ3?ಾಹ
ಆಮಂತ?ಣಪ?ಛಯನುyಲಂಡ?ನಒ?ಮುಆ?ಸ?ಾ?ದುw,ಅದುಾಚುk
ದು?ಾಐ?ಾ?ದುw,ಅದನುyಕಂಡಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಅಫೕಸಚkದಒ?
?ಾಜದಒ?ಸಂಪBಣc?ಾ?ಮುದ??ಾಲಯವನುy?ಾvಉಸಬಹುದುಎಂದುಾೕಓದರು.
•ಅದರಂನಳೕಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಲಂಡ??ಾಯ?ಕಂಪ
Iಂಆ?ಾತುಕನನಥಗ1916ರಒ?ರಂಗಳFರುಮುದ??ಾಲಯವನುy
?ಾvಉಗದರು.
49

50. •1921ರಒ?ರಂಗಳFರುಮ??Hದಲುಇಂ??ೕ?ನಒ??ಾಶಂಡ?ಗಳನುyಮುಆ?ಸ?ಾಏತು
•ಋ.ಪೃಟpಯHದಲ?ಾಶಂಡ?ಅನುy3?ಾಸೂಓಗದರು
•?ಾಗuಸಂಕಣೕ?ಅಯಂ?ಾ?ಅವರಮB?ೕ?ಾ?ಹದಒ?ಕನyಡದಒ??ಾಶಂಡ?ಗಳನುyಮುಆ?ಸ?ಾಏತು
•?ಾಮBfೕಪ??ಾಶನಪ??ಾಶನವೃರಂಗಳFರುಮ??ನಒಂದು3?ಾಗ?ಾ?ದುw,1919ರಒ?“ವೃಥೂ?ೕ3ಲ??
ಅವರಭೕಚ?ಇ?3ಂಥೂೕ?”ಪೃಸuಕವನುyಪ?ಕಗತು
•1936ರಒ?Hದಲಕನyಡ?ಾಶಂಡ?ಪ?ಕಗತು
•1934ರಒ?ಆ?ಾ??rಎ?ಾನಎಪೃಸuಕವನುyಪ?ಕಸ?ಾಏತು
ಇಂ??ೕ??ಾಶಂಡ? ?ಾಗuಸಂಕಣೕ?ಅಯಂ?ಾ?
ಕನyಡದ?ಾಶಂಡ?
ರಂಗಳFರುಮುದ??ಾಲಯ
50

51. •ಕನyಡ?ಾಘತ?ಾಗೂಆಡಓತಪೃಸuಕಗಳನುyಪ?ಕಸುವಒ?ರಂಗಳFರುಮ??ಪ?ಮುಖ?ಾತ?ವಘಗಫ
•ರಂಗಳFರುಮ??ನHದಲಅಧJರುಸ?.ಕೃಷt?ಾಜಪೃರಪಒ?ೂಂಥಪೃಟpಣtಟp
•ರಂಗಳFರುಮ??ನHದಲ?ಾಯcದಕc?ಾಂೕವರಂಹಯವದನ?ಾ?
•1919ರಒ?3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುರಂಗಳFರುಮ??ನಸಲಾ?ಾರ?ಾದರು
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯಛ.ಉ.ಪೃಟpಣtಟp ಗ.ಹಯವದನ?ಾ?
51

52. •?ಾಶಂಡ?ಗಳHದಲಆವೃuಗಳನುy1921ರಒ?ಪ?ಕಟ?ಾದವೃ.?ಾಗೂಅವೃಹಗರುಹೂ3ನ?ೌಕಟpನುyಾೂಂಆದುw,
ಪಠವೃಕಪೃ?ಾಗೂಛಂಪೃಬಣtಗಳಒ?ತುu
•1960ರಒ?ಛಂಪೃಋಓ?ಾಗೂಕಪೃಣಂಮ?ೕ?ಭೂಂಆಪ?ಸುuತ3?ಾಸ3ಫ
•ರಂಗಳFರುಮ??ನೂರುವಷcಪBವೖಗಫ
ರಂಗಳFರುಮುದ??ಾಲಯ
52

53. •1998ರಒ?ಣೕಬ?ಾಶಂಡ?ಅನುyಪಐಚಏಗತು
•?ಾಶಂಡ?ಗಳEಆನಚಐಗಳEಪಂ?ಾಂಗಗಳEಪೃಸuಕಗಳE?ಾಗೂ
ಭೂೕ?ಬು?ಗಳನುyರಂಗಳFರುಮುದ??ಾಲಯಮುಆ?ಸುತuಫ
•ರಂಗಳFರುಮ??ನಪ?ಸುuತಅಧJರುಆ?.ಕ?ೕಧ?
?ಾಶಂಡ?ಅನುyತ?ಾಐಸುವ?ತ?ಗಳE
53

54. ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತುu
•ಕನyಡ?ಾಡು,ನು,?ಾ:,?ಾಘತವನುyಸಂರJಧ?ಾಡುವಸಲು?ಾ?ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತuನುy?ಾvಪಭ?ಾದರು
•1914ರಒ?“ಲೖಸೂರುಎ?ಾನಎԲಾನ{ವ?”ಸಲ~ೕಳನದಒ?ಕನyಡ?ಾ:ಯಅ-ವೃಆxಪBರಕ?ಾದಪಐಷ?ಅನುy?ಾvಉಸಲು
ಒಂದುಉಪಸಎಯನುyರ?ಸ?ಾಏತು.ಈಸಎಯಕ?ಾರಗ?ನಆ?ಾರದಲೕಶಲೕಶಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತuನುy?ಾvಪಭ
?ಾಡ?ಾಏತು.
•ಉಪಸಎಯಸ?ಾಶೂೕಚಭಯಒ??ಾಗuಸಂಕಣೕ?ಅಯಂ?ಾ?,3ಗುಂಡಪz,ಕುಸಂಪೃ,3ಗೕ?ಾ?ಾಮಯ,ಕವ?ಾಮ
?ಾರಂತ,ಅ.ನ.ಕೃಷt?ಾಯರು,ಡ.ಉ.?ಾಜರತyಂರವರಉಪಗvಯಒ?ಉಪಸಎಯಸ?ಾಶೂೕಚಭನಥಯುತuಫ.
ಘಐಯ?ಾಘಗಳE
54

55. ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತುu
•ಲೕ1915ರಒ?ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತuನುyಲೖಸೂರು
ಸಂ?ಾvನದ ಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರ
ಸಮು~ಖದಒ?ಆ?ಾನ?ಾದಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು‘ಕ?ೕ
ಕೃಷt?ಾಜಪಐಷನ~ಂಆರ’ದಒ??ಾvಉಸ?ಾಏತು.
•ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷuನHದಲಸಲ~ೕಳನವೃಲೕ1915
ರಒ?ರಂಗಳFಐನ?ೌ?ಢ?ಾಶಯಒ?ನಥಯುತuಫ
•1916ರಒ?ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತುuಪೃಸuಕಪ?ಕಟಧಯನುy
ಆರಂ-ಗತು
•ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತುuಾೂರತಂದHದಲಕೃಸೖ.ಛ.
?ಾಮಚಂದ??ಾ?ಅವರುಕನyಡಛfಅನು?ಾಆಗದ‘ಡೕ?
ಅ?ಾ??ಾ+c?rಚಐನ’
55

56. •ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷuನHದಲಅಧJರು:ಾ?ಾ|ಳಲುಸೕಲzನೂರುನಂಜುಂಡಯ
•ಕನyಡ?ಾಘತದಬೕಯ?ಾಕ:ಮನುಷ?ಾ?ಾಭೂಂಫವಲಂ
• Fೕಷಧ?ಾಕ:ಗಐಗನyಡಂಶh
•ಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷuನಛೕಂದ?ಕಠೕಐ?ಾಮ?ಾಜಮೕಣಯಮ?ಾಪಂಪಕ3ರ;uಯಒ?ಫ
Hದಲಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಸಲ~ೕಳನದ?ತ?
ಎ?.3.ನಂಜುಂಡಯ
56

57. •1938ರಒ?‘ಬ?ಾ?ಐಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಸಲ~ೕಳನದಒ?ಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತuನುyಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷತುuಎಂದುರಳF?ರುಲೖ?ಾರಯ
ಕ?ೕಕಂಠಯ’ನವರಸಲಾಯಂನರಂಗ?ಾ?ಆ?ಾಕ?ರವರಅಧJನಯಒ?ಾಸರನುyಬದ?ಾಏಸ?ಾಏತು.
•“ಗಐಗನyಡಂಶh”ಎಂಬಪದಗುಚlಫೂಂಆಲೖಸೂರು?ಾಜದನೖಯನುyಾೂಂಆರುವಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷuನಶೂೕೂೕವನುyತ?ಾಐಸ?ಾಏತು
•ರಂಗಳFಐನಶಂಕರಪೃರಬ?ಾವಧಯಒ??ಕfಛೂೕಣಯಒ?ಆರಂಭ?ಾದಕ?ಾcಟಕ?ಾಘತಪಐಷತುuಪ?ಸುuತಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷ?ಆ?
ಾೂರಾೂಎ~ಫ
ಋ.ಎಂ.ಕ?ೕಕಂಠಯ ರಂಗ?ಾ?ಆ?ಾಕ? ಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷuನಶೂೕೂೕ
ಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷತುu
57

58. •ಪಐಷ?ಪ?ಛ-3ದ??ಪ?ಛ?ಾ?ದುw,ಪಐಷuನಸಂಹೂೕಧಭ?ಾಗೂಶೕಖನಗಳನುyಪ?ಕಸುತuಫ.
•ಕನyಡನು–1938ಪಐಷuನ?ಾಘತ?ಾಗೂಚಟುವಛಗಓಸಂಬಂಇಗದಂನಜನ?ಾ?ಾನಐಓಸುವಪ?ಛ?ಾ?ಫ.
•ಪ?ಸುuತಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷuನ?ಾಯcಚಟುವಛಗಳನುy?ಾ.ಮಾೕ?ಡೂೕಕಯವರುಭೂೕಛೂಳE?u?ಾwವ
ಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷuನಆಡಓತ
ಕಠೕಐ
ನ3ೕಕೃತಕ?ೕಕೃಷt?ಾಜಪಐಷನ~ಂಆರ
ಕನyಡ?ಾಘತಪಐಷuನಪ?ಛಗಳE
58

59. ;ಂಚುಐಕ??
•1917ರಒ?;ಂಚುಐಕ??ಅನುy?ಾvಉಸ?ಾಏತು.
•ಒಲ~ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಕಂಣೂೕಭ~ಂ?ಪ?ಫೕಶದ
ರಂಗಳFರುಕ??2ೕೕ?ಾಗಕ??ನಗಬ|ಂಆ
ಲೖಸೂಐನ ಮೕಟವನುyನದು ಣೂೕಉಯನುy
?ಾ?ಛೂಳE?ವಂನಾೕಓದರು.
•ನಯದ?ಾರಣಅವರನುyಕ??ಪ?ಸೕಕಸಲುಅನುಮಯನುy
ೕಡಒಲ?.ಇದಐಂದಭೂಂದಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು
ರಂಗಳFಐನಒ?ಳೕ?ಾರೕಯಐ?ಾ?1917ರಒ?ಕ??
ಅನುyನವದರು.
•ಲೖಸೂರುಮ?ಾ?ಾಜ?ಾದ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯರು
ಹೕ?ಾಆ?ರ;uಯಕಬ|??ಾ?cನಒ?ಏಳEಎಕವ20ಕುಂಣ
ಭೂಎಯನುyೕದರು.
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ ?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯ?
59

60. ;ಂಚುಐಕ??ಎಂಬಾಸಐ?ಾರಣ:
•ಕ???ಾvಪಭಯ?ಾ?ರಂಭದಒ?ಛೕವಲ100ಸದಸರನುy?ಾತ?;ೕಐಗಛೂಳE?ವ
ಉಫwೕಶ3ದw?ಾರಣಈಕ??;ಂಚುಐಕ??ಎಂದುಾಸಐಡ?ಾಏತು
•;ಂಚುಐಕ??ನHದಲಅಧJರುಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ
•ದೕಣ?ಾರತದಹಷಯ?ಾಗೂಅತಂತ3ಕಷpಕ??ಗಳಒ?;ಂಚುಐಕ??ಒಂ?ಾ?ಫ
•ಪ?ಸುuತ;ಂಚುಐಕ??ನಅಧJರುಕ?ೕ.ಗ.ಎ?.ಗುರುಪ?ಸನy
;ಂಚುಐಕ??ನಶೂೕೂೕ
;ಂಚುಐಕ??ನಒ?ರುವ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರ
ಮೂc
60

61. ;ಂಚುಐಕ??ನಒಳಭೂೕಟ
61

62. ರಂಗಳFಐವೖಶ?ವವ;v
•ಲೖಸೂಐನಆ?ಾನ?ಾ??ಾwಗಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುವೖಶ??ಾಲದ3ಸuರಧ?ಾಗೂ
ಆಧುಕರಣಛfಾಚುkಾೂತುuೕದರು
•ರಂಗಳFರುಂದ?ಕfಬ?ಾ?ಪೃರದವೖಲು?ಾಗcಗಳEಇವರ?ಾಲದಒ?
ಪBಣcೂಂಡವೃ
•ರಂಗಳFರು-?ಕfಬ?ಾ?ಪೃರದವೖಲು?ಾಗcವೃಲಘEವೖಲುIೕಜಭ?ಾ?ದುw,ಮತುu
ಅವರದೂರದೃಖpಇಂಯಐಂֲಾಯcಗಳEರಂಗಳFಐನಸಂಪಕc?ಾಗೂಆಅcಕ
ಪ?ಗಬಲ?ಾದಅ?ಾಯವನುy?ಾ?ದವೃ.
•1915ರಒ?ಾೂಸವೖಲು?ಾಗcಗಳರಚಭಸಂಪನೂ~ಲಗಳನುyಕೂ?ಂೕಕಐಸುವೃದ?ಾf?
ಒಂದುವೖಶ?ಸಲ?ಾಸಎಯನುyರ?ಸ?ಾಏತು
•1918ರಒ?ಯಲಹಂಕ?ಾಗೂಫೕವನಹಓ?ಯವೖಶ??ಾಗcವೃ(?ಾವೂೕೕ?)
ಆರಂಭ?ಾಏತು.
ವೖಶ??ಾಗcಗಳ?ತ?
62

63. ನಗರIೕಜಭ(ಜಯನಗರ)
•ರಂಗಳFಐನನಗರದIೕಜಭಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಛೂಡುಗಳEಅಮೂಲ?ಾ?ಸ
•?ಾಂರಸ?ಾcರದಸಹ?ಾರಫೂಂಆಅಲಐ?ಾ,ಇಟಒ,ಗ?ೕಡ?,?ಾಶಂ?,ಥ?ಾ~?c,
ಛನಡಗಓ2ೕೕನಗರಭೖಮcಲದಬhಅ?ಾರ?ಾದPಾನವನುyಓದುಛೂಂದwರು
•ದೕಣರಂಗಳFಐನಒ?ಜಯನಗರದನೖಯನುy3?ಾಸೂಓಗದ?ೕcಸ?.ಎಂ.
3ಹ?ೕಶ?ರಯನವಐಸಲು?ತuಫ
•ಜಯನಗರದಅ?ಾಯವನುy1959ರಒ??ಾಕ?ಾಏತು
•ಏ?ಾದಒ?3?ಾಸೂಓಸ?ಾದಅತುತuಮಸvಳಗಳಒ?ಜಯನಗರವೃಒಂ?ಾ?ಫ
•ರಂಗಳFಐನHದಲIೕತಭವಾೂವಗಳಒ?ಜಯನಗರವೃಸಹಒಂ?ಾ?ಫ
63

64. ರಂಗಳFಐೕ?ಾವಐ?ೌಲಭ
•?ಾಸೕಐನಆಕೃಷt?ಾಜ?ಾಗರಅಧಕಟpನುyಕಟುpವಮೂಲಕರಂಗಳFರುನಗರಛf
ಕುಯುವೕಐನ?ೌಲಭವನುy?ಾಛೂಟpರು.ಕುಯುವೕಐನಪ?ಮುಖಮೂಲ?ಾ?
?ಾಯcವcಘಸುuಫ.
•ನಗರದಒ?ರಷಯುuರುವಜನಸಂಜಶುದxೕರನುyಒದ?ಸುವಒ?ಇಂಆಗೂಸಹ
?ಾತ?ವಘಸುuಫ.
•ರಂಗಳFರು?ಾಗೂಸುತuಮುತuಒನಪ?ಫೕಶಗಓಕೃಖಸಮೃಆx?ಾಗೂಕುಯುವೕಐನ
ಭದ?ನಯನುyತಂಆಸ.
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರIೕಜಭಗಳEದೂರದೃಖpಯಫಒ?ಾಂಶ?ಾ?ದುw,ಇಂಆಗೂ
ಸಹಅವೃಗಳಪ?Iೕಜನಗಳನುy?ಾವೃಪಥಯುuರುವೃದನುy?ಾಣಬಹುದು.
ಛ.ಆ?.ಎ?.ಆಧಕಟುp
64

65. 3ಹ?ೕಶ?ರಯ;ಂಟ?
•ರಂಗಳFರುನಗರದಮಧ?ಾಗದಒ??ಾಯcವcಘಸುuರುವಒಂದುಪ?ಮುಖಆಡಓ?ಾತ~ಕ?ಾಗೂ?ಾಃಜಛೕಂದ??ಾ?ಫ
•1974–1980ರನಡುಸ?ಾರತದ?ಾಸುuಕಒzಯಆದ?ಾ??cಛೂಐ?ಾಈಕಟpಡವನುy3?ಾಸೂಓಗದರು.
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯಮರಣದನಂತರಅವರಘಂಆನಮಭಯಸvಳದಒ?3ಹ?ೕಶ?ರಯಟವ?cಅನುyಎcಸ?ಾಏತು.
•ಆರಂಭದಒ?ೕವ3?ಾಗಮ?ಾf?ಎcಸ?ಾಏತು.
•?ಾಜಸ?ಾcರನಂತರಸ?ಾcಐಕಟೕಐಗಳನುyಇಐಸಲು3ಹ?ೕಶ?ರಯಟವ?cಅನುyಖಐೕಆಗತು.
•3ಹ?ೕಶ?ರಯಟವ?22ಅಂತಗuನ?ಾಗೂಉತuರದಒ?12ಅಂತಗuನಎರಡುಪ?ಮುಖ?ಾಂ??ೕ?ೂೕಪೃರಗಳನುyಾೂಂಆಫ.
3ಹ?ೕಶ?ರಯ;ಂಟ? ?ಾ??cಛೂಐ?ಾ
65

66. ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಇತವವೃuಯ;ೕಸಗಳE
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರು1919ರಒ?ಲೖಸೂರುಸಂ?ಾvನದಆ?ಾ?ಹುಫwಸ?ತಃ
?ಾೕ?ಾಲಯನುyೕದರು
•ಆ?ಾ?ಹುಫwಯನಂತರ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಛಲವೃಸಂ;vಗಳಒ?;ೕಸಸಒ?ಗ?ಾwವ
•ಭ?ಾ?ವಉ?fನ?ಾ?ಾcಭಯಅಧJ?ಾ?ದwರು-1923
•ರಂಗಳFಐನ?ಾರೕಯ3Pಾನಸಂ;vಯಆಡಓತಮಂಡಓಯಸದಸ?ಾಗೂಅಧJರು-
1938
•ರಂಗಳFರುಮುದ??ಾಲಯಛfಸಲಾ?ಾರ?ಾ?ದwರು-1919)
•?ಾ?ಾಗpೕ?ನಫೕcಶಕರಮಂಡಓಯಒ?ಫೕcಶಕ?ಾ?;ೕಸಸಒ?ಗ?ಾwವ-1927
•ರಂಗಳFಐನಒ?3?ಾನ?ಾ?ಾcಭಯನುy?ಾvಉಸುವಒ?ಇವರ?ಾತ?ಫೂಡrದು
66

67. ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಕೃಗಳE:
•ಎ3ಷ?ಆ??ಾ?ಸpರ?ಲೖಸೂರು
•ಐೕಕನ???pಂ?ಇಂ?ಾ
•ಎ?ಾನಎ?ಥವಲಮ~ಂ?ಆ?ಇಂ?ಾ
•?ಾ??rಎ?ಾನಎ?ಾ?ಇಂ?ಾ
•ಲೖಲHೕಐ?ಆ?ಲೖವ?cಂ?ಶೖ?
(ಆತ~ಚಐನ–1951)
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರ FೕಷಧಗಳE:
•ಛೖ?ಾಐಕರಣಇಲ?ಸೕ3?ಾಶ
•Iೕ?ಗಐಇಲ?ಸೕ?ಾಏಐ
ಪ?ಶಗuಗಳE:
•ಛೖಸ?-ಎ-ಘಂ?ಪ?ಶಗu1906–ಏಡ?ನಗರಛfೕರುಸರಬ?ಾಜು
ವವ;vಯನುyರೂಉಗದಅವರ;ೕಸಗಳನುyಗುರುಗ
•ಸ?ಪದ3-1915?ಾವcಜಕಕ?ಾಣಛfೕದಛೂಡು?ಾ?4
ಭೕ?ಂָಾ?cಅವರುೕದರು.
•?ಾರತರತyಪ?ಶಗu(1955)
•?ೌರವ?ಾಕpವೕ?ಪದ3
?ಾರತರತyಪ?ಶಗu
ಹ?ಾuJರ
ಭೖ?ಹು?ಪದ3
67

68. ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಅಪರೂಪದ?ತ?ಗಳE
68

69. ?ಾರತರತyಪ?ಶಗuಯನುyಪಥಯುuರುವ?ತ?
69

70. ಪಂ?ಜ?ಾಹ??ಾ?ಭಹರು:“3ಹ?ೕಶ?ರಯಅವಐಾೂೕಒಸುವಮನೂuಬ|ವ?uಗಗ?ಾರರು”
“?ಾರತದಆಧುಕ?ಾcಪಕರಒ?ಒಬ|ರು”
ಮ?ಾತ~?ಾಂಇೕ :“ಾೂಸಲೖಸೂರು?ಾಜಕಒz”
?ಾ.ಋ.ಆ?.ಅಂರೕಡf? :“?ಾರತದHದಲIೕಜ?ಾಆಅcಕ?ಂತಕರಒ?3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಅಗ?ಗಣರು”
ಕುಸಂಪೃ :“3ಹ?ೕಶ?ರಯಅವರನುyಯಂತ?ಖcಎಂದುಕವದರು”
?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯ?:“3ಹ?ೕಶ?ರಯಅವರನುyಶ?ಮ,?ಾಹಸ,ಬೖಯc,ಬುಆxವಂಛ,?ಾಮಥc?ಾಗೂಶ?uಯ
ಸಂIೕಜಭ?ಾ??ಾwವ“
ಛೂೕ?ಾಣ?ಾ? :“3ಹ?ೕಶ?ರಯರಂತಹದೂರದೃಖpಯುಳ?ಇಂಯ?ಗಳEಭ3ಷವನುyರೂಉಸು?ಾuವ”
ಈಾೕಓಛಗಳE3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರಅಪBವcವ?uತ?,ದೂರದೃಖp?ಾಗೂ?ಾರತದಅ-ವೃಆxಅವರುೕದಅತುತuಮ
ಛೂಡುಗಳನುyಎuನೂೕಐಸುತuಫ.
70

71. ಉಪಸಂ?ಾರ
ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರುಪ?Iಂದುೖೕತ?ಕೂfತಮ~ಫೕಆದಛೂಡುಗಳನುyೕದುw,ಅದುಹೖJಃಕೖೕತ??ಾ?ರಒ,
ಛೖ?ಾಐ?ಾೖೕತ??ಾ?ರಒ,ಕೃಖೖೕತ??ಾ?ರಒ,ವೖಶ?ೖೕತ??ಾ?ರಒ,?ಾಘತೖೕತ??ಾfಗಒ,ೕ?ಾವಐ?ೌಲಭ?ಾಗಒ,?ಾ?ಾರ?ಾಗೂ
?ಾಃಜೖೕತ??ಾಗಒ,ಡೂನ?ಾಂ?ಂ?ೖೕತ?ಕೂfಸಹಛೂಡುಯನುyೕದುwಇಂಆಗೂಸಹೕವಂತ?ಾ?ದುw,ಪ?ಸುuತ
ಆನಗಳಒ?ಅವೃಗಳಪ?IೕಜನವನುyಪಥದುಛೂಳE?uಫwೕಸ.ಇ:p?ಾ?ಛೂಡುಗಳನುyೕದwಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರವರಹುಟುp
ಹಬ|ವನುy15;ಪpಂಬ?ರಂದುಇಂಯ?ಆನಸಂದು?ಾಖ`ೕಯ?ಾದಂತಆಚಐಸುನuೕಸ.ಡೂನಇವರಸ~ರ?ಾಥc?ಾ?
ಛಲವೃಸvಳಗಓ?ಾಗೂಸಂ;vಗಓಇವರಾಸರನುyಇಡ?ಾ?ಫ.
•3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಂ?ಕ?ಾಶೕ?
•3ಹ?ೕಶ?ರಯ?ಾಂ?ಕ?ಾಗೂಸಂಗ??ಾಲಯ
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯಲಣೂ?ೕ?ಾwಣ
•ಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯಟಎcನ?
ಪ?ಸುuತರಂಗಳFರುಪ?ಪಂಚದಒ?ಒಂದುಪ?ಮುಖನಗರ?ಾ?ಾೂರಾೂಮು~ವೃದಛfಸ?.ಎಂ3ಹ?ೕಶ?ರಯನವರ
ಛೂಡುಯುಅ?ಾರ?ಾ?ಫ.
71

72. ಗ?ಂಥಋಣ
•ರಂಗಳFರುದಶcನ?ಾಗ-1-ಗ?ಂಥಸಂ?ಾದಕರು-ಮB?.ಎಂ.ಎ?.ಕೃಷtಯ,?ಾ.3ಜಯ-2005-ಉದಯ?ಾನುಕ?ಾಸಂಘ
•ರಂಗಳFರುದಶcನ?ಾಗ-2-ಗ?ಂಥಸಂ?ಾದಕರು–ಮB?.ಎಂ.ಎ?.ಕೃಷtಯ,?ಾ.3ಜಯ-2016ಉದಯ?ಾನುಕ?ಾಸಂಘ
•ರಂಗಳFರುದಶcನ?ಾಗ-3-ಗ?ಂಥಸಂ?ಾದಕರು–ಮB?.ಎಂ.ಎ?.ಕೃಷtಯ,?ಾ.3ಜಯ–2022-ಉದಯ?ಾನುಕ?ಾಸಂಘ
•?ಾಲ?ಕೃಷt?ಾಜಒಥಯ?:ಒಂದುದಶcನ-ಸಂ?ಾದಕರು–?ಾ.ಉ.3.ನಂಜ?ಾಜುಅರಸು?ಾಗೂಮB?.ಎ?.ಆ?.ಚಂದ??ಾಜುಅರಸು
•HೕJಗುಂಡಂಸ?.ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ -3.ಎ?.?ಾ?ಾಯಣ?ಾ?-2011
•ಎಂ.3ಹ?ೕಶ?ರಯ -ಎ?.ಎ?.ಹೕ?ಾ?ಐ?ಾ?-1972
•?ಾರತರತyಸ?.ಎಂ.3. -?ಾ...ಜಯಪz?ೌಡ-2007
•ಪತ??ಾರಇ?ಾಜಒ?pಆ?ಆ?ಾ?ಆ+ೕ?ಯೖ?1799-1929
•hatts://share.google/6zK24zZdvffHbVxCS
•hatts://share.google/EsYUja7xhYOLAbXbO
•hatts://share.google/4VShRCoW9vuXBS254
•hatts://share.google/GH1SLzeZiicSk2N7e
•hatts://share.google/BgSiLEbCmXgW8tGiO
•hatts://share.google/PeYfoBSCZBQCiLul5
•hatts://share.google/mAoGNlkyZMOZA6jm7
•hatts://share.google/qTEDFUjfL5oySKfye
72

73. ವಂದಭಗಳE
73