GEGURITAN Karya Sastra tulis jawa modern sing migunakake tembung lan ukara sing ringkes mentes . ora kaiket Guru Lagu Guru Wilangan Guru Gatra Wong sing nulis / nganggit geguritan PANGGURIT
GEGURITAN Geguritan gagrag lawas Diwiwiti tembung “sun nggegurit ” Saben pada, ngatrane padha (pada 1=5 gatra ) Cacahe wanda saben gatra padha Gatra 1, pada 1 = 8 wanda kahanan jaman mardika Gatra 2, pada 1 = 8 wanda Adhe dhasar Pancasila, lsp Tansah metungake anane purwakanthi ing pungkasane gatra siji lan sijine . Purwakanthi sing asring digunakake purwakanthi guru swara : aaaa Geguritan gagrag anyar Basa, tembung , ukara luwih ringkes , mentes Cacahe pada, gatra bebas Ora kaiket purwakanthi Wangune geguritan bebas Ora migunakake tembung salugune ( denotasi ) Akeh migunakake tembung konotasi ( lelewanang basa ) Tanpa tembung sun nggegurit Titikane
Tatanan / wangun geguritan kaperang 2 Unsur Intrinsik (Ora kena di deleng sarana) Hakekat Geguritan Tema / Sense Punjering bab sing bisa mujudake geguritan utawa gagasan pokok saka panggurit Agama, sosial , politik , diri pribadi , ekonomi , moral, lsp . Rasa/ teeling Tetembungan sing dienggo ana ing sajrone geguritan supaya nduweni teges lan kanggo nuwuhake rasa pangsara Rasa minangka wujude saka rasa batin panggurit ( sedih , seneng , tresna , lsp .) Amanat / pesen Perkara / bab sing kepingin di wedharake panggurit marang pamaca Amanat ora tinulis cetha Katulis ana ing tembung , rakitan , ukara tartamtu
Unsur Ektrinsik Struktur fisik geguritan / metodhe geguritan Struktur fisik geguritan / metodhe geguritan Tegese Sarana sing digunakake dening panggurit kanggo medharake hakekat geguritan Typographi / wangun geguritan Wujud wewangunan geguritan Gumatung panggurit Ditulis : Racak saka kiwa Racak saka tengen Kaya prosa , lsp Diksi Pamilihe tembung Digunakake panggurit supaya geguritan luwih nges , nuju rasa. Panas = panis Segara = Samudra, jalanidhi Awang- awang = wiyat , lsp Lelewaning Basa Gaya Bahasa, Ind Lelewaning basa iki penting banget sajroning karya satra . Jalaran tanpa lelewaning basa karya sastra bakal krasa anyep Tembung entar Ru rabasa Tembung garba Yogaswara Tembang camboran . Lsp ( bisa uga migurakake lelewaning basa ing basa Indonesia)
2 1 4 3 WIRAMA Lagu , Intonasi Pamaca kudu ngerti pedhotane ukara , titik , koma , mbengok , suara alus, jroning geguritan WICARA Pocapan kudu bener nalika ngucapake aksara , tembung , lan ukara WIRASA Pamaca kudu mangerteni karepe isi geguritan . Saengga pamaca bener-bener nyawiji karo geguritan kang diwaca WIRAGA Solah bawa raga/ awak Kapan paraga ngobahake awak , tangan , mripat , sikil Sing kudu digatekake nalika maca geguritan