Giáo trình Hóa dược (Tập 1 - Sách đào tạo dược sỹ đại học)_ Phần 1_1071642.pdf

Sách giáo trình hóa dược 1 _ tập 1

1. HOA DUGG

SACH DAO TAO DUOC SI DAI HOC

“$ NHA xUÁT BAN Y HOC

3. = NHA XUAT BAN Y HOC

5. HOA DUOC

TÁP1

SÄCH BAO TAO DUQC Si DAI HOC
Ma só: 8.20. 2.03

Chú bién: PGS. TS. TRAN DUC HAU

NHÀ XUAT BAN Y HOC
HA NOI - 2007:

6. CHI DAO BIEN SOAN:

Vu Khoa hoc & Bao tao, Bd Y té
CHU BIEN,

PGS. TS. Trán Dúc Hau
NHÜNG NGUOI BIEN SOAN:

PGS. TS. Tran Dúc Hu

DS. Nguyén Binh Hien

PGS. TS. Thái Duy Thin

DS. Nguyén Van Thuc

THAM GIA TÓ CHUC BAN THAO
TS. Nguyén Manh Pha
ThS. Phi Van Tham

© Ban quyén thuéc Bé Y té (Vu Khoa hoc va Dao tao)

7. LOI GIGI THIEU

Thue hién mét sö dién cúa Luat Gido due. Là Gido duc € Dao to vá B6 Y
té dá ban hanh chusng ceinh khung dio tar Y 1£ tó chüe bién
sou tai héu day - hoe cäc mor. «u só, chuyén món vá cg ban chuyén ngánh theo
chuong trinh trén mhám tüng bude xäy dung bö sich chuán trong cóng tác dao

ta nhän lue y LE

Sich Hod duye, táp I duge bién soan dua trén chuong trinh gido duc cúa
Truóng Dai hoc Duge Ha Néi trén od sá chuong trinh khung dá duge phé duyét
Sach duge các nba gido giäu kink nghiém va Lim huyét voi cong tac dao tao bién
soan theo phudng chim: Kién thüc co bin, hé thông. nôi dung chinh xác, khoa
hoc; eap nhár các ción bó khoa hoc, kf thuat hién dai va chye tién Vit Nam

Sach Hod duce, táp 1 dä duge Höi déng chuyén món thäm dinh sách vá tai
Tigu day - hoe chuyén nganh bac si da khoa cia Bö Y IE Uhám dinh váo nam
2006, la tai liêu day + hoc dat chuán chuyén món cia Ngänh Y té trong giai
doan 2006 - 2010. Trong qua trinh sil dung séch phäi duge chinh ly, bö sung va
cap nhat.

Bo Y (€ xin chin thanh cám un các nhà gido, các chuyén gia cúa BS món
Hoa duce, Truëmg Dai hoc Duge Ha Noi da danh nhieu cóng süc hoën thank
cuën sich nay: cim on GS. Lé Quang Toan vá PGS. TS. LE Minh Tri da doc,
phan bién dé cuón sách duge hoan chinh kip thai phue vu cho cóng tác dao tao
nhan lue y té

Län dáu xuät ban, chúng Lói mong nhän duge ÿ kién dong gop cia
déng nghiép, các ban sinh vién va ce déc gid dé län xuët ban sau duge hoan
thign hon,

VU KHOA HOC VA BAO TAO.
BOYTE

8. CHI DAO BIEN SOAN:
Vu Khoa hoc & Bao tao, B6 Y té

CHU BIEN.
PGS. TS. Trán Bite Hau

NHUNG NGUOI BIEN SOAN:
PGS. TS. Tran Déc Hau
DS. Nguyén Dinh Hién
PGS. TS, Thai Duy Thin
DS. Nguyén Van Thuc

THAM GIA TO CHUC BAN THAO
TS. Nguyén Manh Pha
ThS. Phi Van Tham

© Ban quyén thuöc Bö Y té (Vu Khoa hoc va Dao tao)

9. LOI GIGI THIEU

‘Thye hign md: só dido cúa Lust Go due, Bö Gado due & Dao tao
sé dá ban hanb chuang trinh xbung (ho (au Bic si da khoa. BO Y LE 16 chute bién
sean chi ligu day - hoc các món co só, chuyén món vi eg bán chuyén ngänh theo
chuidug tinh trón nhám timg bude xay dung bó säch chuán trong cöng tác do
(go uhan lue y té

Sach Hod due, tp 1 duge bién soan dua trén chueng trinh giáo due cha
Truöng Dai hoe Duge Ha Nöi trön co só chuong trinh khung dá duge phé duyêt
Sich duge các nha giáo giñu kinh nghiém va tam huyél vöi cing tac dao tao bién
som theo phuong cham: Kién the co bin, hé thöng, ni duug chinh xác, khow
hoc; cáp nhät ede tién bg khoa hoc, kÿ thuat hién dai vá thye tión Viée Nam.

Sách Hod diet, tp 1 dá duige Hoi dóng chuyén món chám dinh säch va ci
ligu day - hoc chuyén ngänh bác si da khoa cia BO Y té thám dinh váo nam
2006, la tai ligu day - hoc dat chuán chuyén món cúa Ngánh Y té trong gai
doan 2006 - 2010. Trong qua trinh sit dung séch phái duge chink ly, bé sung va
cap nl

Bo Y té xin chän thanh cám un ese nha giáo, các chuyén gia cúa Bö món
Hoa dige, Truëng Dai hoc Duge Ha Nôi dä danb nhiéu cöng süc hoán thanh
cuën sách ny: cim dn GS. LE Quang Toan vi PGS, TS. Lá Minh Tri dá doe,
phan bién dé cuón säch duge hola chinh kip thdi phuc vu cho cóng tác dio tao
han lue y té

Lin dâu xuät bin, ching tsi mong nhan duge ÿ kién dóng góp cúa
déng nghiép, các ban sinh vién vá các doc gia dé län xuët bin sau duge hoan
chign hon,

VU KHOA HOC VA DAO TAO
BOY TE

10. CHI BAO BIEN SOAN:
Vu Khoa hoc & Dao tao, 8 Y 1é

CHU BIEN:
PGS. TS. Trán Die Hau

NHUNG NGUÖI BIEN SOAN:
PGS. TS. Trán Dúo Hau
DS. Nguyén Binh Hiën
PGS. TS, Théi Duy Thin
DS. Nauyén Van Thuc

THAM GIA TÓ CHUC BAN THÂO
TS. Nguyén Manh, Pha
TRS. Phi Van Tham

© Bän quyén thuge BG Y té (Vu Khoa hoc va Dao tao)

11. LOI GIGI THIEU

he huén mae sé dién eta Tat Ciao duc, Bo Ciéo due & Dao tao vá Bó Y
16 dá bun Aiinb chwing trinh Kung dae tan Bär + da khoa, BO Y 18 1ó chúe br
soan ti iu day - hye ic món us só, ehuyzn mún va ca ban chuyén ngánb th
chueng trinh trén nhám lig bude xy dung ho säck chuán trong cóng tac dao
tao nhân lue y té

ich Hod de, tóp 1 digo bien scan diia trén chuang erin giáo due cüa
Trudng Dai hoc Duge Ha Noi Iren cs só chuung tr x dä due phé duvet
Sich duge ele aba gido giäu kinh nghiém vá tm huydt voi cóng tác dao two bién
soan theo phudng cham: Kién thie ev bin, bé thóng, nó dung chinh xác, khox
hoc; ei nhât ehe Ligh bp khoa hoc, ky thu hign di va thie tión Viet Nam.

Sich Hod due, táp 1 dä duce Héi déng chuyén món Uhám dinh sich vá tai
ligu day - hoe chuyén ngánh bic si da khoa cua BO Y té thám dinh väo nam
2006, la Wi ligu day - hoc dat chu chuyén món cha Ngánh Y té trong giai
doan 2006 - 2010. Trong qua trinh sti dung sách phái duge chinh ly, bé sung va
cap mhat.

Bo Y té xin chán thänh cám on các nha giáo, các chuvén gia cla Bó món
Hoá dude, Truöng Dai hoc Duge Ha Noi dä dänh nhiéu cöng süc hoan thanh
cuón säch này: cám on GS. Lé Quang Toán va PGS. TS. Lé Minh Tri dä doc,
phan bién dé cuón sich duge hoán chinh kip thai phuc vu cho cóng tac dao tao
nhan lue y té.

Län dáu xuät ban, chúng ti mong nhán duoc y kién dong gop cúa
dang nghigp, các ban sinh viên vá eae déc gid dé län xuát bin sau duge hoán
thign hon.

VU KHOA HOC VA BAO TAO
BOYTE

13. LOI NOI BAU

Hoi due 1a ing món Khan hoc dua trón ede dinh luft chung vé hoá huye dé
ngbièn cúu ehe phuung phäp diéu ché, vñu tac had hee, cde tinh chat I hoá cia
các hop chat düng Lim thude; md: hén quan pida cu tie hoa hoc vit vie dung
cha thuée trong co thé, ede phusng phäp &ièm tra chit Iuung thude vá nhütny
bid di xy ra trang qué trinb bio quan thuée

Cae phueng phap co ban nghién citu cäc hap chi ding. lam thude trong hos
duge la phan tich va téng hop thuée - hai qué trinh lién quan chat che véi nhau.

La möt món khoa hoe úny dung, hos due dua trén ly thuyét va các dinh
Iuat cúa cée món khoa hoc khée nhu hoa vó cu. hot hüu ed, had phán tích, hoa
ly, hoa keo... dé nghién citu tong hop các chil thude cing nhu kiém tra chat
]ugng eün ching. Dé khöi thao các phuong phap kiém tra chät Iuyng thude
(nguyén ligu va thanb phim), ho duge dua vao các phutang pháp hod phan tich,
hoa If, vat ly. Tuy nhién, phuong phap phan tich thuße có dac tha riöng cia m
bao gém ba va dé: dinh tinh, ti tinh khiét va dinh lung

Trong ngánh due, ho duge chié vi tri œung tám trong các món khoa
he khác nhu duge ligu, bie ché, duge ly, 66 chüe kinh té duge... vá la mat xich
gán ce món dé vai nhau. Hoa duge con la vi tri trung gian giüa y sinh hoe va
hoa hoc vi rang déi tugng sú dung thude Ki co thé benh nhán.

Cang vöi su phäl trién cúa cc món khoa hoc khác nhu sinh hod, y sinh
hoe phan tú, hoa duce cin nghién ettu méi lien quan gia các tinh chäl ly hoa
cúa thude voi cd ché tic dung, sy hap thu, chuyén hed cúa thuée trong co thé.

Vi nbiing ly do trén, cách sip xép ede thude trong hoá duge truée dáy dua
väo cfu tao hoa hoc (dua vao các nhôm hod chúc), hién nay chú yeu dua váo täc
dung duge ly. Cách sáp xép nay thuán li cho hoc sinh khi hoc các món khäc nhu
Dutge ly, Duge lam sang vá cho mgudi doc thuán tign trong vite sit dung thude

Dé dap ting nhu eflu hoc táp cúa sinh vién Duge va dé phü hop véi tinh
hinh sü dung thuëe hién nay, chüng tdi bién soan lai giáo trinh Hoa duge.

Giáo trinh Hoa duge xuát bán län nay góm 24 chung, chia lam hai tap.
Tap 1, 14 chuong, siah vión hoe vAo hoc ky thit 5; tap 2, 10 chuong, sinh vién
hoc váo hoc ky thit 6. Trong méi chuong, trinh bay khái quat vé nôi dung cúa
chuong, vé timg nhóm thudc trong chuong, trong dé néu len mói lien quan giüa
cáía tric hoä hoc vá tác dung duge ly (néu có thé); trinh bay möt só chát thude
dai dign tüng chuong bao góm tén gic, tén biét duge, cóng thúc, tn khoa hoc,
diêu ché, tinh chat (trong dó neu lén các tinh chat ly hoc, hoa hoc dé úng dung
các tinh chat 46 trong pha ché, báo quän va kiém nghiém thude), cóng dung,
nhüng diéu cán chú ÿ khi st dung.

14. Sau khi hoc xong món Hod dupe. sink vite: pha: có kha mare

= Trang méi chulong, tin by due céc nhom thud, car the chink None
mdi nhém dang trong dieu cei. andi Ln quan erica € on hu va tae

dung (un có). Ca ché tae cheng phan“
én hinh trong moi ni Lo góm un BOC

Trinh bay duct: nhüng thud

vA nguyén tée diéu che, ing Luc edu Gu, Uist Kho, cac unh chat Iy hoá

va méi lión quan piña esi Link dit do tei vige kiém nghiem. pha ché, b

quin va tae dung sich hoc Cong dung

Dé giúp cho sinh vién tu long giä kién thúc. chiing ti ión soan bi test
kei cheo.

So véi län xuát ban trude (1997-1998), chüng 16i dä sip xép lai mot só
chuóng, Iuge hö mót sii Ihude st ding, sua chía, bé sung mot só thude méi,
Chüng «i hy vong cuón wäch nay la tai ligu hoc táp bé ich cho sinh vién, có thé
Ihm tai ligu tham khao cho các ban doe quan tam.

Trong quí trinh bién soun. tuy các Le gid di có nhiêu cd gäny. song do cón
nhiëu han ché nén khong tränh khór nhüng sai sót. Chúng toi rät mong nhán
dude nhüng y kin dóng góp cia các ban dóng nghiép vá sinh vién dé sita chita
bé sung tiép; xin chan thanh cám on.

CAC TAC GIA

15. MUC LUC

Chung 1. Thude gay mó

DS. Nguyón Dink Hién
Chutong 2. Thuöc an than va gáy ngú

DS. Nguyén Dinh Hiën
Chung 3. Thude dit

loan tam thin
DS. Nguyén Dinh Hién

Chuang 4. Thude chöng dong kinh

PGS. TS. Thai Duy Thin
Chung 5. Thuöc diéu tri bénh Parkinson

PGS. TS. Thäi Duy Thin
Chuang 6. Thudc giám dau va thude giám dau, ha sôt, chóng viem
PGS. TS. Thai Duy Thin

Chuang 7. Thuse gay non va chóng nón
PGS. TS. Thai Duy Thin
Chuong 8. Thudc tri ho vá thude long dam
PGS. TS. Thai Duy Thin
‘Chuong 9. Thuéc kich thich thän kinh trung wong
PGS. TS. Thái Duy Thin
‘Chuong 10. Thuée tite dung ln thán kinh giao cám va phó giao cm
PGS. TS. Thái Duy Thin
Chuong 11. Thuée tim mach
DS. Nguyen Dinh Hién
Chuong 12. Thuóc Igi tiéu
PGS. TS. Trán Die Häu
Chuong 13. Vitamin va mót só chat dinh duöng
PGS. TS. Trán Dite Hau
Chitong 14. Thude khäng histamin H, va thude tc ché giái phóng histamin
DS. Nguyén Ván Thue

40

61

19

115

121

127

139

174

209

226

272

17. Chuang 1

THUÓC GAY ME VA THUÖC GAY TÉ

myc TIEU

1. Trink bay dutge muc dich ding thuöe gay té vä gay mé, các duimg dita thuse mé

a thuée té vèo ca thé. Các tiéu chi dink gid hiéu luc thude gay me.

Trinh bay dugo edu trie, te dung va tác dung khöng mong muón chung

cúa các nhöm thude gay mé vá gay de. Phuong pháp diéu ché mét só thuóc

din hinh.

3. Trinh bay due cong thie, tink chat, dink tink, dink lung (néu có), cong dung
va bdo quän möt só thude: Halothan, nitrogen monoxid, thiopental natri,
ketamin hydroclorid, lidocain hydroclorid, procain hydroclorid, ethyl clorid.

1. THUÓC GAY ME
Thuëc mé góm các chit có tác dung ue ché than kinh trung wong. lam mitt
cim giác dau; duge ding cho gay mé pháu thuat. Các thude gay mé duge chia
Tam hai nhóm, theo duöng dua thude váo co thé:
= Thude gáy mé duöng ho hap
~ Thude gay mé duöng tiém va che duöng khác.

1.1. Thude gay mé duéng hé häp
Gém câc chät lóng dé bay hoi va khi hóa löng (Bang 1.1).
Thuóc mé lóng:

‘Thude mé cáu trüc ether hodc hydrocarbon gán halogen: ether, cloroform,
enfluran, isofluran, methoxyfluran, halothan... Cac chit nay có di higu luc gay
mé déc láp nén goi la các thuGe mé 100%. Ether va cloroform là các thude mé dä
duge sit dung nhiéu truóc day; tuy nhién do có nhuge diem: ether gay cháy nd,
cloroform déc véi gan nén hién nay it duge sit dung. Câc thuée mé gin F dat
duge mhiéu tiéu chf thuée mé ly tuóng, an toän hon, nen có xu hudng duge
tién Iya chen tuy gia thánh cao. Trong các thuöc mé nay, chát nao có ty 16
phóng ion F- (déc vói than) thäp hon la thude mé tôt hon.

18. Thude mé khi hóa löng:
Hin nay chi düng N,O la mst khi gay mé higu lue < 100°

Các chi tión dänh giá thusie gay mé duëng hó hap:

0 at 620.0). Chi tión

1. Ap suit hai (Uy): Don vi tinh “fore” (1 torr
nay dnb gid kha nang bay hol cia thude ma long.

2. HG só phán bé mäwkhi (big): Biéu thi trang thai cin bang phan bé
thude mé trong mäu dông mach phöi va hude mé J phé nang. Latong thuoe mé
haa vo mau dú gay mé cing tháp cáng thuan Idi cho phuc hôi sau phâu thudt

3. MAC {minimal alveolar concentration): Nóng dó thude mé (°.) thäp nhat
ö phé nang dü lim mit phan xa vin dóng 6 50% só ch thé chiu kich thich dau.
Tri sO nay cäng nhó thi higu Iye thuöc mé cäng cao.

Bang 1.1. Các tnuéc gäy mé duöng hó náp

Ten thude me Cóng thie T Déc diim
Ether CHOC (Chat löng bay hoi, dé gay
1.10 bis ethan jaa,
loroform cho, ‘Chat lông bay hol, khóng
Trciomethan Ay.
Halothan CHBGICF, Chat lóng bay ho, khöng
a 2ubrome-2-loro-t,1,t-ituoro-than | ché.
Enfluran CHF-O-CF-CHFC Chät lóng bay ho, khöng
2.core-t1.2-rifueroathyi cha,
| isoromeinyi ether
Isofluran CHF,-O-CHCI-CF, ‘Chat löng bay hai,
1cloro-2,2,2itworoathy! Không ch
ditvoremeityi ether
Mothoxyfluran CHCk-CF;-0-CH, ‘Chat lóng bay hoi: ty 16 gidi
2,2-dicloro-1. 1-difluoro- phóng F” cao, khöng chay.
tamethoxy ethan
Desfluran (CFy-CHF-O-CHF, Chát lóng bay hol, khong
(6) 2(ciuoromethoxy)-1,1,1.2- chay
tetrafuoromethan
‘trogen monoxyd No Khoa Bog
Dinitrogen monoxyd Kö cháy nó
Higu he < 100%

10

19. Thuöe mé ty twöng:
Là thuse mé có dí ede tiéu chi sau:
- Kküi mé nhanh, nhe nhäng; höi phuc nhank.
— Dé dién chinh lin Ivong,
~ ‘The dung grán eu ván dóng, giám daw
Khong anh huöng den tuán hoan, ho háp.

Khong döe va khong có tác dung khong mong muón

= Khong có nguy ev gäy chäy, nd; giá thanh tháp.
Thue té chuta có thude mé nao có day dù các tièu chi trén, Trong thue hánh
gay mé thuöng phôi hop nhiéu logi thude mé: bd tra chem thude ign mé
1.2. Thude gay mé duöng tiém

‘Thude mé logi nay rät duge chú y phat trién vi thuân loi trong cóng nghé
ché tao, dung cu gay má dan gián; khi sit dung khöng gay 6 nhiém khí quyén.
Tay nhién, cho dén nay méi chi có duge cae thuée mé véi thai han tác dung
ngán, vi du thiopental natri kéo dai tae dung 15 phat.

Theo edu tric chia Jam hai nhém:
= Thude mó barbiturat: Thinpental natri, thiamylal natri, methohexital natri
~ Thuöc mé cau trüc khäe (khóng barbiturat): Ketamin, etomidat, propofol.

HALOTHAN
Biét duve: Fluothane
Cóng thic: (Bang 1.1)
CHBrCIF, ptl : 197,38
Diéu ché
Brom hoa 2-cloro-1,1,1-trifluoroethan (1); cät phan doan à 50°C thu duge
halothan (II) tinh khiét:
F E
+ Br
Rae EGF
a F CIF
o am

u

20. Tinh chat:

hat vag nang. tink doug, min
oroform), si ra
on län véi à

50

due 6

Dinh tinh:
Nhu thie cam quan: xác dinh ty trong, hit dd són
Phe IR: vat chú phü hop véi phö IR cúa halothan chuán.

That tink Rhièt: Chû y dae bist các tap dóe: CL, Pa

Cóng dung:
Vp
Thuée mé duöng hó hat

torr: big: 2,8: MAC: 0,77%,

khéi mé nhanh vá nhe nháng
Thwóng phól hop véi nitrogen monoxyd va oxy; ty 18 halothan trong hôn
hop gay mé 1-4%.
Tüe dung khong mong mudh: Liéu cao gay gián tú cung, có thé gily chäy mau.
Dang bo ché: Lo thus tinh dung 125 hoge 250 ml; nut rá kin.
Báo quan.
— Khóng ding binh kim loai dung halochan vi bi än man.

é à nhiét dé khong qua 25°C. tránh anh sing.

ENFLURAN

Biét duge: Efrano; Alyrane.
Cong thite: CHF,-O-CF,-CHFCI pil: 184,49
Ten khoa hoc: 2-cloro- 1,1,2-trifluoroethyl difluoromethy! ether.
Tinh chat:
= Chat lóng trong suét, không mau, dé bay hoi, mui dé chiu; hoi khöng chäy.
Hu nhu khéng trón län véi nude; trön län trong nhiéu dung méi hitu co.
= Ty trong 6 26°C: 1,616-1,519; nhiét dé sói 56,6°C.
Cóng dung:
Vp: 175 torr; big: 1,90; MAC: 1,68%
Thue gay mé khöi mé nhanh, nhe nhang; tác dung giän od trung binh.
‘Mit d6 giäi phóng F” trong cd thé thäp.

12

21. Chi dink
Phöi hop véi nitrogen monaxyd va axy; ty lé enfluran 2

páy mó

Dang bo ché: Lo 125 va 250 ml, nüt rät kin

5% trong hön hop

Báo quán: DÉ noi mit; tránh anh sang.

ISOFLURAN

Bit duge: Forane: Forene,

Cong thite: CH,CIF,O pil: 184,49
La dóng phan cúa enfluran (Bing 1.1)

Tinh chät:

Chat lóng dé bay hoi, mai cay khö‘chiu; khóng cháy. Khong hoa län véi
nude; ho’ län trong haw het cée dung mdi hüu co vá däu

Cong dung:
Vp: 240 torr: big: 1,46; MAC: 1,2%

Thude gáy mé higu lue cao, khöi mé nhanh; tác dung giän co (néu ding
lién cao có thé khöng cán dimg kèm ruée gián co): giän phé quan.

Chi dinh:

Phôi hop vöi nitrogen monoxyd va oxy trong hón hyp gay mé; ty 16
isofluran 1.3%,

Dang bao ché? Lo dung100 ml, mit rät kin.
Tác dung khong mong muöh: Thuöc có mui cay kich ting (gay ho).
Béo quan: Dé 6 nhigt dd thäp, tränh anh sang.

NITROGEN MONOXYD

Ten kháo: Nitrogen oxyd; Khf cudi; Nito protoxyd
Cóng thite: N,O pt: 44,01
Tén khoa hoc: Dinitrogen monoxyd
Diéu ché
Dun 6 nhiêt dÿ 170°C, amoni nitrat bj phan huy cho N,O:

13

22. NH,NO, — > NO + HO
dun à nhièt dó cao hon sán phäm phan huy sé con la NH, NO. N

Ché phám duge dung: Chat lóng ép duds äp suät exo vá dung trong bin chiu
Ap lye, Ham lugng N; it nhát 95,0%

Tink chat:
Khi khöng mau, khong mai; 1 lit khi à nhiêt dó 0°C. áp suät 760 mmHg

nang khoëng 1,97 y. Has NO khóng ebay, ahung khi tron Jän vöi chat dé chay

{hi lam täng kha nang cháy. Hoa tan due vao nude.

Dink tink

— Dat mu than héng váo luóng khi nito protoxyd, máu than sé bang chay,

= Läc khi N,O vói dung dich kiém pyrogalon: khong có mau náu.
Công dung: big: 0,47; MAC: 1,01%

Nitrogen monoxyd duge phat hign tit nim 1776, län dau tién ding gáy mé
nam 1840. Thuée mé < 100% (ding déc lap khöng dí hieu luc dua nguöi bénh
váo con mé). Vi higu luc thäp, nitrogen monoxyd chi duge ding lam khi mang,
cing véi thuée mé 100% va oxy thanh hén hop gay mé hiéu qua vá an toan. Dé
tränh thién oxy, ty 18 N¿O trong hön hgp chi à mue dudi 65%.

Te dung khong mong muön:
Khi ngüi khi N,O, möt só bénh nhán cudi ngât nghéo gióng nhu hôï chimg

hysteri, vi vay cón có tn la "hf cud"

Báo quän: Dé binh NO hoá lóng 3 nhiêt do thäp, thn trong khi van chuyén.

THIOPENTAL NATRI

Bigt duge: Pentothal; Trapanal.

Cóng thite: o
we cu
a ges

© CH;
C,,H,,N¿Na0,S ptl: 264,32
pc: Muëi natri cúa 5-ethyl-5-(1-methylbutyl)-2-thioxo-1H, 5H.

14

23. Dióu ché:

Theo nguyén tác dién ché din chit acid thiobarbituric (sem Chuong 2
Thuóe an than va gay nei)
Tinh chät:
Bo! két tinh mau cráng änh ving nhat, hut dm, mui hoi khé chju Rat tan
trong nuée, nhuing dung dich dé bj két tia las tan trong ethanol
Dinh tink:
— Phan ting déc trung cúa barbiturat (xem phán Uhudé ngú barbiturat)
= Jon Na’: Döt tréa day Pt cho nggn Lx mau ving.
Két tia acid 5.cthyl-5.methylbutyl-thio-2 barbituric bing HCl, loc thu
cán, ria sach, säy khé: nhigt dó nóng chay eúa can khoäng 163-165°C.
= Sác ky lép móng hode phö IR, so vói thiopental natri chuán.
Binh huang:
- Ham lugng Na’: 10,2-11,2%
Chuán 46 bing HC1 0,1M; chi thi dó methyl,
- Acid 5-ethyl 5-methylbutyl thio-2 barbituric: 84,0-87,0%.
Két tia dang acid bing dung dich H,SO,, chiét bang cloroform, bay hai
thu can; chuán dó bang lithimethoxyd 0,1M trong dung möi DMF.

Cóng dung: Thude gay mó duöng tiém; tác dung nhanh, nhung duy tri mé ngán,
Chi dink:

Tiém tinh mach gay mé cho các cue pháu thuát ngán hode phói hgp vai
các thuöc mé khác cho phäu thuat kéo dai
Liéu düng: Theo chi dinh cia bäc sÿ gay mé.
Dang bao ché:
Lo bôt 0,5 va 1,0 g; kèm öng nuéc pha tiém. Chi pha truée khi ding;
Xhông tiém khi dung dich da bi due.
Tác dung khong mong muón: Co thát phé quan, khöng ding cho nguöi hen,
Bao quán: Tránh ánh sáng va dm; thuéc déc bing B.

METHOHEXITAL NATRI
Bigt duge: Brevital; Brietal

15

24. Cong thite:

CH NN pul: 284,29
Ton khoa hoc: -allyl-L-methyL-5.(L-methy]-2:pentyny)) barbiturat natri
Tinh chät:

Bot mau tring, hüt dm, khong mui. Rät tan trong nude. tan trong ethanol;
kho tan trong nhiéu dung méi hitu co.

Công dung: Thuöc barbiturat gay mé duöng tiém; duy tri mé thöi han ngán.
Chi dinh: Gay mé cho các ca pháu thuât ngän.

Liéu ding: Theo bie s¥ gay mé.

Dang bao ché Lo bot pha tiém, chi pha truóc khi ding.

‘Thanh phán:
Methohexital 058 25e 58
Natri bicarbonat 30 mg 150 mg 300 mg

Tác dung khong mong muón: Tuong ty thiopental natri.

Bao quán: Tranh anh sing; thude döc bang B.

KETAMIN HYDROCLORID

Bist duge: Ketalar; Ketalin.
Cong thite:

JNHCHs . HCI
Der
| ¡ CyH,¿CINO . HCL ptl: 274,19

Ten khoa hoc: 2(o-clorophenyl)- 2-(methylamino) cyelohexanon hydroclorid

16

25. Did che

Cho 0 clorchenzonaril phián dog voi bromossclopentan trong mdi truüng
kiém manh, tas hop chat epoxyd (D: cho (D phan dng vi methylamin tao hop
chit imin (LD. Dun vöi HCI, (I) np x6p Jas có trie har étain by droolori

n
/ Br a a =
( ja + CS ton Cr K ?
xy == mM,
a
o-clrobenzeritil | Rramoeyclopentan
SH
on $ 3 R
HyC-NH, if HCL A
+ a 2 ei, nei
Y y NHCH,
a
Tm Ketamin hydroclrid

Tink chit:
Bot két tinh mau tring: nóng cháy à 262-2630. Rat tan wong nuée, pH
dung dich nuée 3,5-4.1. Tan trong ethanol, cloroform.
Dinh tink:
= Phé IR hoäc sác ky lép möng, so vöi ketamin hydroclorid chuán.
= Dung dich cho phan img die trung eüa ion CF.
Dink twang:
Phudng pháp acid-base: Chuán dé váo phán HCI bing dung dich NaOH
0,1M, trong möi truóng methanol, chi thi do dién thé:
R=NH.HCI + NaOH > R-NH + NaCl + H,O

Cong dung:
Thuëc gáy mé duöng tiém; phät huy tác dung nhanh, kem giäm dau. Thai
han tác dung 10-25 phüt, tu) theo tiém tinh mach hay tiém báp.

Chi dinh: Gay mé cho các truóng hgp phäu thuát ngán.
Liéu dang: Duôi day chi la liéu tham kháo:

Ngudi lón, tiém tinh mach 2 mg/kg cho pháu thuát 5-10 phút
10 mg/kg cho phäu thuát 12-25 phüt.
Dang bao ché; Ong tiém 10 mg/ml.
Téc dung khong mong muön: Gay tang ap lue djch näo tuÿ va thuy
Béo quén: Trong bao bi kin, tränh ánh sáng; thude déc bing B.

26. PROPOFOL

Biét duge: Diprivan: Disaprofol.
Cong thite en

on à : CHIH,

CLO pil: 178.27

va

Tón khoa hoc: 2,6-di-isopropylphenol
Tinh chat:

Chat löng dâu, köt tinh 6 nhigt do < 19°C, Dé tan trong ethanol va däu
thuc vac; khé tan trong nuée.

Công dung: Thude gay mé duóng tiém, phat huy täe dung nhanh; khong giäm daw
Chi dink: Gay mé cho pháu thuät kéo dai dudi 1 gid.

Liéu ding (tham khdo): Nguoi lön, tiém tinh mach 2,0-2.5 mg/kg.

Dang bio chés

Bao ché thuéc tiém bing cách pha trong däu dé tuong cüng phosphatid
tring, néng 46 propofol 10 mg/ml; óng tiém 20 ml.

Te dung không mong muón: Giän mach, ha huyét áp, dau däu, buón nón.

Búo quän: Tránh anh sang.

2. THUÖC GAY TR

Thuëe té tác dung phong bé din truyén thin kinh ngoai vi, lam mât cám
side tam thöi ö mot phán co thé, phuc vu cho các ca pháu thuât nhé, khu tri
nhu: nhó rang, phäu thuêt chi, chich nhot, dau do chän thuang ...

Thuëc té duge chia lim hai loai: Gay té duöng tiém va gay t8 bé mat,
2.1, Thude gäy té duöng tiém
LA inuói cia các chit gay t8 thudo hai nhöm cu tric: ester va amid
= Céiu tric ester: Ester cia acid benzoic thé vói m6t amino acid.
+ Din chét acid p-aminobenzoic: Procain, tetracain, cloprocain.
+ Dán chat acid aminobenzoic khäc: Primacain, parethoxycain...

27. Cn trie anit: Li che amid gaita din chät thé eña anilin vos acid
earboxyhe

Dank mue thade: Liccesin, mopivaeain, peilorars.. (Evin 1.2)

ae nhöm amin

= Cie thuéc gis é déu e sén có tinh base

y Dé tang thöi thuong tiém kem thude co mach nhu adrenalin,

‘Tuy nhién. khéng düng thude co mach khi gay cé tuy sóng va các däu
chi dé tránh nguy cs honi tk eae tó chite nity do Chiu man eue bd.

Tie dung khöng mong muön:

Mán ciim thuée: Néi may day, khé chô do co that phé quan... Các thude
cau crüe ester chuöng xuvón gay di dng hon thude edu trie amid

= Tkin kinh: Hou mât, chong mai, suy hö hp sim nhip tim, ha huyét dp.
2.2. Thude ay 16 hé mat

Thuée loai may thude nhidu logic enie: ester, ether, amid: góm dang
base ola mat só chude gay 16 duting tiém có tac dung yay té bé mat va cáo thude
khác e6 die tink cao khöng ding xáy (6 duöng tiem. Chat khi hoá lóng ethyl
lorie bay hoi nhanh, ba nhißt do gáy 16 trón bé mat vang da phun thude.

Bing 1.2. Mot sé thudc gay te va duöng ding

Tan thuée Cong thue Cóng dung

* Thuëe cäu trüc amid

Dibucain Ey yo Gay e bam, bé mat
Io m

GONIL-CHSEN NCH

Buplvacaln HCI Xem rong bai Gay 18 üèm
Etidocain een cu Gaye tem
i colin,
hhydroclorid EE
Lidocain hydrociond Xem trong bal Gay 18 Hem va bé mat

Mepivacain D Géy 18 tem
redo ed

19

28. Pritocain \

Petite

* Thude edu true ester

Cloroprocain
hycreclona

Gay te nèm

y 16 em

Procain hydroclorid en wong Bat

Gay 18 m

Tetracain hyéroclord Xem trong bat

Gay 16 em, bé mat

| Benzocain er y 1 ma
| _ E
Proparacain y cm [6ay18 BE mar, ing
ring Mol comemos | wang nan koa
i ne it
" Thuöc cáu tric khác
Oyclonin Gay té bé mat
| hydroclorid These
Pramoxin i ES Gay 18 bé mat
9 2
ara Mia
Ethyl cris ema Gay be mar da
(Kein) Pmonocloreihan

LIDOCAIN HYDROCLORID

Ten khác: Lignocain hydroclorid.

Cong thite: cs
NACO CHINE Ce “HEI HO

‘CH,
C,.H,.N,O . HCI pti : 234,30

29. 7
Did ché

om Hoye: 2-docchylamino 2,6 -dimetayliretanilid hydreclorid

A ON e A"

An un

> hidocuin. HEL

Sen,
Lidocain base
Tinh chat:

Bot kél tinh mau träng, khöng mai, vj dáng; bién mu chim trong khong
khi, anh sang; nóng cháy ö khoäng 76°C. Rat tan trong nude: tan trong ethanol,
cloroform; háu nhu khéng tan trong ether.

Dink tink:
- Dung dich nuöc cho phán ting ea ion Cl”.
— Phé IR hoae SKLM, so vói lidocain hydroclorid chuán.

Dinh lung: Bing phuong phäp acid-base, vi cáe ky thud sau:
= Trong dung möi acid acetic khan; HCIO, 0,1M; chi thi do dien thé.

= Phan HCI két hop. dinh lugng bing dung dich NaOH 0,1M; dung möi
ethanol 96%; chi thi do dién thé.

Cong dung:

= Gay te: Tée dung nhanh, kéo dai khoäng 60-75 phat; néu có kém adrenalin tác
dung duge dén 120 phút. Dang base ding gáy té bé mat.

Liéu ding: Tiém 0,25-0,35 gi nóng d6 thude tiem 0,5-1,5%.
Gay té bé mat ding dang bao ché nông dó 2-5%.
= Chöng logn nhjp tim: Tiöm hoge truyén tinh mach chöng loan nhip that.
Liéu ding: Ngudi lon, truyén 50-100 mg, tó a 25-50 mg/phút.
Tác dung khong mong muón: Hoa mât, run co; có thé bj logn thän.
Béo quán: Tránh Anh sáng; thuée déc bing B.

re 21

30. PROCAIN HYDROCLORID

Tén khäc: Novocain hydroclorid,

Cóng thite:

Hoi

CH, NO, HCL pul
hylaminoethyl-4-aminobenzoat hydroclorid

Ten khoa hoc: 2-di
Diéu chöi

Ester hoa giüa acid 4-nitrobenzoy! clorid (I) véi diethylaminoethanol tao
(11); khú héa nitro cúa (II) thanh amin (procain base); chuyén muöi hydroclorid
bing két tinh trong dung dich HCI trong ethanol

Lo Wo onson ne Fe où ocho
Sa

m. Diethytaminaetrane! un

ELO en 2 son
Hs ethanol

Tink chat:

Bót két tinh mau trang, khóng mai, vi ding; bién mau cham khi tiép xúe
lau vdi ánh sang, khóng khi; nhiét dó chäy 6 khoáng 157°C. Rát tan trong nude
(g/l ml), tan trong ethanol; khó tan trong nhiéu dung möi húu co,

Dinh tinh:

= Phan ting dic! 14 mhóm amin thom bac I: Tao mudi diazoni vói HNO,,
sau dé ngung tu +Ji mót phenol tao phäm mau nits (mau dé):

ArNH, + NaNO, + 2 HCI > [Ar-N'eN] CI + NaCl + 2H,0 (1)
Muöi diazoni

[ArÑSNIC + g-naphtouNaoH ——>
para

uns ¡0 (teu 68)

31. = Dung dich procain hydroclonid trong nude Jam mat mau tim cia kali
permanganat (tinh khü).

= Dung dich proenin hydroclorid cho két tia wi che chude thit chung eta
lealoid: mäu ving vé acid pierie, miu näu vii dung dich iod v.v... (tinh,
base)

= Cho phän ding die trung cia ion CL
Phé IR hoje SKLM, so v6i proenin hydroclorid chudin.
Dink luong: Bang phép do nitrit.

Dita vio phan ting tao muöi diazoni cúa amin thom bâc I, phan üng (1);
dung dich chuán NaNO, 0,1M; chi thi do dién thé.

Cong dung: Gay 18 tiem, thöi han täc dung 1 gid.
Liéu ding: Tiém 0,8-1,0 g/lán; tuy ving va ky thuat gay té.
Dang bao che: Dung dich tiém 1-3%, có chat chóng oxy héa.
Bo qudn: Tránh anh sing: thuéc déc bing B.

BUPIVACAIN HYDROCLORID

Bigt duge: Bucain; Marcain
Cong thite: Hs pre att

me Het
Hs

Cu H,N;0 HC1-H,O ptl: 342,91
en khoa hoe: 1-butyl-2,6-dimethylpiperidin-2-carboxanilid,
Diéu ché
Ngung ty 2,6-xyelidin (1) vöi acid piconilic (I), tao 2,6-picolinoxylidid (11);
cho (IT) phán ung véi butylbromid trong xylen, duge (IV).

Khit hóa nhän pyridin cúa (IV), cho bupivacain base. Két tinh bupivacain
hydroclorid trong dung dich HCl:

Ne HOOG LN.
Qe DO, E me en
mm

32. Me ca

= \ ” N
4 ah FER NICO 7”

>
Sue, Ke Ste “A

uv Bupivacain base
Tink chat:

Bot ket tink mau tring hade tink thé khóng mau: mhiét dö néng cháy à
Khoang 254°C. Tan trong nude; rät tan trong ethanol; Khé tan trong ether.
Dinh tink:

= Dung dich nude cho phan img cúa ion CL
= Phé IR va SKLM, so vói bupivacain hydroclorid chuain
Dink twang:

Phuong phap acid-base trong ethanol 96%; NaOH 0.1M; do
dien thé.

Cóng dun,
Chi dink: Gay té bing duöng tiem. Dung dich 0,25-0,5%.

Tiêm ligu don 150mg, có thé nhác lai sau 2 gid: 50mg

Tée dung khong mong muón: Thuëc gay ngimg tim khi qua liéu.
chi dinh: Gay té sán khoa, tré em duöi 12 tuôi.

Bdo quán: Tranh anh sing

Uhuóc gay té tiém; thöi han tác dung kéo dai.

TETRACAIN HYDROCLORID

Ten khdc: Amethocain hydroclorid.
Cóng thite:

nr \-coomti- SAS Ha

CisHuN,0; ptl : 300,83
Tén khoa hoc: 2-dimethylaminoethyl 4-butylaminobenzoat hydroclorid

2

33. Tinh chat:
Bot két tink miu trâng, Khong mui, vi hui dang va té 140, Thuong kei tinh
ho dany, va ahiét dé nóng cháy trong khoang 144-147-C (hon hop két tinh),

Dé tan trong nue: tan trong ethanol; khö tan trang các dung môi hitu co
Dinh tinh:

Be hui Ui kho hôn hop tetravain va HNO, dae trén néi cach thúy; hôa can
vao accton, thém Im! KOH 0.1M trong ethanol: xuát hign mau tim

Dink htang: Bang

€ phuöng php twong tu lidocain hydroclorid.

¡y 18 tiém; thich hop dang trong nhän khoa va gay té tuy sóng cho
phiu thuät kéo dai 2-3 gio,

Liéu ding:
= Nhó mat ga

té: Dang dung dich 0,5%.
= Gay té túy sóng: Tiém 5-15 mgllán; dung dich 0.2.1

Tác dung khöng mong mudn: Tung tu procain hydroclorid.

Báo quan: Tränh anh sang,

25

34. Chuöng 2

THUÖC AN THAN VA GAY NGU

myc TIEU

de Tink bay dugocách phn loi ee thud an thn, güy ng theo afi ie
Tink chát hóa hoc, phutong phäp dink lung chung cúa barbiturat vä.cde
din chät benzodiazepin. Phuong pháp diéu ché m6t 96 chat dien hinh.® }

2. Trinh bay duge cong thite, tink chál, cong dung, ché dÿ bdo quán y
quan ty cúa ede thuse: Phenobarbital, nitrazepam,. diazepam,’
tartrat, hydroxyzin.

Thuée an than, gay ngü la thuée ding khác phuc chüng mat ngú, bón chón,
Jo King, cang thang tam thdi hoke man tinh do röi loan thán kinh trung uong.
Theo cáu trúc, các thuöc an thán, gay ngú duge chia thanh 3 nhóm:

~ Din chat acid barbituric (các barbirurat).
- Dan chit benzodiazepin.
— Thude cu tric khác.

1. DAN CHAT ACID BARBITURIC

Cáu tri

La diureid dong vóng giüa acid malonic vá uré, theo phan ting (1):

NH; OTK 4 Zen PA
2
A ae a.
u A RI
HO HN
o
u acia lone ‘Acid barbturic
(malonyuré)

Malonyluré có các H à các vj tri 1, 3 düng xen kö gida các nhóm carbonyl
nen linh dóng, thay thé duge bing các ion kim logi Me™, tgo mudi. Vi mang day
dü tinh chát möt acid nén malonyluré duge goi 1A acid barbituric.

35. id barbiturie có Lie dung sinh hor khäng dang ké, chi ete dán chat the à
vi tri 5 (va ció vi er 1) lb có Ue dung de ché than kink trung Wong.

Mt clu trúc tuong ty la acid thiobarbituric, tao thanh theo phán dng (1).
wong dé thay uré barg thiouré (0 cia uré duge thay bang S) Các din chat the
à vi tri 5 cia acid thiobarbituric có tae dung ue ché chin kinh trung vong säu
han, duge sit dung lám ıhuße m& duèng tiém (xem Chung 1)

Cóng thite chung:

Bang 2.1. Cac din chat acıd barbituric

Tan thués R R Rs | céngdung
‘Barbital CH, “OH, H | Anthén, ogi
Pontobarbital | CM, [-chicHacy | |Anmanngo
Talbutal -CH,CH=CH, | -CH(CH)-CiHs cH ‘An thén, ngù
Butabarbiter Cats «cuencas CET OT)
Phenobarbital | -CH, “CH, +H | Gay nad

Gian covan
Mophobarbitat | CH, Co cH, | Gay nai,

Gian co van
Metharbital “oH CH “CH, | Gay nad

Gian ca van
‘Secobarbital <CH:CH=CH, | -CH(CH)-GH, +H | An thin, gs

Gian co van
Amobarbital CH -CH,CH, +H [Gayngu

CH(CH)» Gian co van

Butobarbital “CH, ET + [Anthän ngù

Sim dau

Dong duge dung:

Trong y hoc ding hai dang: acid (vj tri 1 va 3 cn H) va muéi mononatri
(vj tri 1 thay H bing Na). Muöi mononatri tan trong nuóc, ding pha tiém:

36. Dang acu! Dang mudi mononatri

Tinh chät hud hoc chung:

1. Khi dun néng trong dung dich kiém dae, vóng ureid bj thuy phän,
phéng che thank phin uré vá malonat; tigp sau thuy phan ur thanh NH,
va nude

pe mo
ot kh Ver
Kes con. + KR

ds < ET wok

> 0

Comm), + HO -> 2NILT + CO,
Ure

2. Dang acid tan trong NaOH tao mudi natri:

+10 (2

3. Muëi dinatri cho két túa mau vöi các ion kim loai mau Me”, cho mau
khác nhau, vi du: vöi Ag’ cho tia mau träng; vói Co" cho két tha mau xanh
tim... Phan üng vöi cobalt la phan ting dác trung cúa các barbiturat.

Cae phuong phäp dinh lugng:

‘Tat cá các ché phäm dang acid hoëc dang mudi mononatri déu cón H link
dóng nén dinh lugng bang phuong pháp acid-base, vói các ky thuêt:

1. Ap dung cho dang acid: Bang các ky thuat (a) va (b) dui day:

(a): Dung möi có tinh base la dimethylformamid (DMF): Trong dung moi
nay, các phán tit acid yéu phän ly gán 100%, trö thin acid manh; cho phép
dinh lugng bang NaOH 0,1M pha trong ethanol - phan ting 2.

37. wf

Chuan de bang NaOH 0,1M trong ethanol, chi thi chymalphtalein

e
we USF mano ono À
A Se

Duong lugng barbiturat N = M/2 (vi có 2 H linh dong).

2. Ap dung cho dang musi mononatri: Ding k¥ thuat (b) nhu döi vôi dang
acid. Duóng lugng eda chät dink lugng N = M, vi chi cón 1 H linh dng.

Tác dung:

- An thin, gay ngú: Barbital, pentobarbital, talbutal, butobarbital,
butabarbital,
- An thän, gáy ngú köm gid. cu van: Phenobarbutal, mephobarbital,
metharbital, secobarbital, amat =+bital.
Die tin!

Ngo dée barbiturat xáy ra khi ding qué lidu diéu tri, vöi câc trigu chüng:
ngë li bi bat thuóng, suy gidm hé háp va tudnvhoan, Truöng hop ngó déc nang
khöng due cäp cuu kip thoi 58 tit vong do ligt hó hap.

2. DAN CHAT BENZODIZEPIN

Cáu trie: La din chat 1,4-benzodiazepin

Các phép thit dink tinh:

8 chat có phan ting tao mau, vi du: diazepam cho huÿnh quang mau
xanh lye khi hoa tan váo H¿SO, dam däc; bromazepam täc dung vöi phén
sät amoni cho mau tím.. Phan ting cúa các nhóm thé: -NO,, phenyl...

= Phé IR hoge sác ky, so vói chat chuán.

— Dán chät benzodiazepin hap thu UV, vi dy nitrazepam: 2... 6 280 nm;
flurazepam: Ayı, 8240 va 284 nm...

38. Bang 2.2 Cau trie khung va cae Ihade tuang (mg

Cu trüc khung Ten chat R R; x
2H 4benzociarepin-2:0n
| Diazepam (AT) Me o #
|
Prazepam (AT) Pat a +
Holazepam (AT) | Et a la
Flurazepam (N) CHEN: Cr $
| Nitrazepam {N) +H NO; H
Clonazepam (0K) |-H No, a
2H-1,4-benzodiazepin-2-on 3-hydroxy
7 [Lorazepam (aT) | -H a La
Oxszepam (AT) IH a [a
Tamazopam(N) | -Mo a a
“44,2 triazolo a) [1A benzodiazepin
STE
m EN
E) Apazolam (aT) | Mo a |
|
Triazolam (N) | -Me a a
| Estazolam (N) 4 al +
1H-4,4-benzodiazepin-3-carboxylic
u
A
\ ei Clorazepat kali | -H a fw
A an
x

39. Cau trie khung R, R | x

{-benzodiazepin-4-oxid

CG Clodiazepoxid (AT) | -NHIVe “cl cH
CPN eine |
2H:-1,4-benzodiazepin-2-thion u | u
is
Quazepam (N)

Ghi chi: N=thude nga; AT = thudc an than; DK = thude chia ding kinh
Et=(Hy Me=-CH,
Nhóm thé vj tri 5 thuöng la -phenyl; R, = -Cl, -Br, -NO,

Phuong phép dinh lupng :

= Phuong pháp acid-base trong dung méi acid acetie khan, dung dich chuán
HCIO, 0,1M; chi thi do dign thé.

— Quang phö UV: Thuóng 4p dung cho các dang bao ché.

Tác dung:
An thán, gay ngú; möt só chat có kém tác dung giän co.Cáo tác dung
trén thé hién khong day dü d mói chat va cüng khöng có méi lien quan ró rêt
gia ciu trúo khung vá tác dung. Các chät có tác dung giän co duge ding chóng
coco do các nguyén nhän.
Co ché tác dung:
Thuée din chát benzodiazepin de ché thöng thin kinh trung wong theo
kiéu GABA (viét tät cúa gama-aminobutyric acid).
Theo hoat tinh cia sin phim chuyén hoá cón phán biêt ra hai loai:
~ Thuóc có sán phäm chuyén hoá cón hogt tinh: Clorazepat, clodiazepoxid,
liazepam, halazepam, flurazepam , quazepam vá prazepam
~ Thuöe có sin phám chuyén hoa khóng host tinh: Lorazepam, oxaze- pam,
temazepam va triazolam.

31

40. Täc dung khóng mong mud

tram cam, grim thi lue. dau diu, ha huyét ap:

‚pin déu la thude biting than

Quin t Se dán chät henzad

3. THUÓC AN THAN, GAY NGU CAL TRÜC KHAC

Bang 2.3. Mot s6 thude an than, gay ngi cai

Ten thude Tacdung Liéudung(nguailón) |
Gioraihydrat an én ng 025-108
Gay noù
Eihchlovynos ” Gay ngüngän han - Uéng 0.5-0.75 9
‘Ethinamat * Gay ngúngán han - Uéng 0,5-1.0 9
Glutethimid Gay ng Uëng 0.25 - 0.59
Methypryion Gay nal sng 0.2.0.8 9
Tae gc ngi 5-8 gi - |
Zolpidem Gay nad ngán han = Uéng 20 mg úl
| Aydrosyain Cantón + Uông 25 mot
| Meprobamat An thän - Uöng 0.4 glän:
| ining qua 24 9/24 gi
Buspiron hydrociond Tan than -Uóng 5 mglán;
3 lán/24 gio.
PENTOBARBITAL
Biét dude: Mebubarbital; Pentobarbitone.
Cong thite: >

HN
A Cos
In PHT CHattHe— cts
O Cha
CyHyN,O, ptl:226,27
Ten khoa hoc: 5-ethyl-5-(1-methylbutyl)-1H, 3H, 5H-pyrimidin-2,4,6-trion
Diéu ché:

Theo nguyén tác chung diêu ché din chät acid barbituric, trong dé ding
2-ethyl 2-methylbutyl malonat ethyl (I) lam nguyén ligu ngung ty véi uré: Dun
soi vói dng sinh han nguge, có Na kim logi, tao ra dang muéi natri (II) kam giäi

32

41. phóng ethanol; acid hoá s& két túa pentobarbital; cát loai ethanol, két tinh
nhiéu Jin trong nude söi thu pentobarbital duge dung:

col NN
020% xX CHO aod ei
Qu eat a
0 neo DE > Y Corot
Ca à
o an Em
Na
a
CH | HO y Pentobarbital + NaC
Qu (acid)

Tink ch
Bot két tinh mau tring, khong mai, vi ding nhe. Khó tan trong nude; dé

tan trong ethanol va mât só dung möi hitu co; tan trong NaOH va các dung dich

kiém kháe

Dink tink:

— Trón 10 mg chat thit vöi vanilin va H,SO, däm dae, dun trén cách thuj:
xuát hién mau dé näu. Lam nguói, thém ethanol: mau dd chuyén sang
xanh Io.

— Cho các phan ting chung cúa barbiturat (xem phan chung).

= Phé IR hoc SKLM, so vöi pentobarbital chuán.

Dink Iupmg: Phuong pháp acid-base 4p dung cho dang acid, theo ky thus (b).
Cóng dung:

Thuéc an thán, gäy ngú; thuéng ding dang mui mononatri.
Liéu ding: Nguöi lón, uóng ngú 100 mg; uöng an thän 20 mg/ldn x 3 Min/24 giö.
Báo quän: Thuöc dôc bang B; huóng thin.

PHENOBARBITAL

Ten khd
Cóng thit

Phenobarbitone;

CH N05 pil: 232,24
Ten khoa hoc: 6-ethyl-5-phenyl-1H, 3H,5H-pyrimidin-2,4,6-trion

42. Diéu che:
Theo nguyén tie chung dién ché barbiturat, trong dé nguyen liéu dáu
la ester diethyl ctia acid 2-cthyl-2-phenyl malonat ethyl vá ure.

khong mai, vi ding; ben trong khong khi: nóng
cháy 8 khoáng 176°C. Khé tan trong nude: tan trong ethanol va mót só dung méi
hhitu cu; tan trong dung dich NaOH va các dung dich kiém khae (tao mudi),
Dinh tinh:
Ngoái các phán tng chung, phan ting riéng cúa nhom thé pheny':

= Nitro hoa báng HNO, cho din chat nitro mau vang.

= Phän ting véi hin hip formal + H,SO, däc, cho mau d6.
Dinh ong: Bang các phuong phäp chung cúa barbiturat.
Cóng dung:

An thin, gáy ngú, gián co van; duge ding tit nam 1910 dé chóng co giät
trong cae truöng hop: uón van, ding kinh, ngó déc, söt cao à tré em...., dén nay
vin con gid tri. Düng chéng cäng thang than kinh, lo ling. Dang muöi
mononatri duge ding lam thuée tién mé.

Lióu dung:
Neudi lón, uóng an than 20-120 mg/24gi8, chia 2-3 län. Uóng ngü: 100.
320 mgllán. Tre em uóng chöng co giät 2-5 mg/kg/24 gid,

Nhuge diém cia phenobarbital la liéu gay ngú gin liéu giän co.

Dé khác phye nhuge diém nay, khi diéu ché gán thém 1 nhóm -CH, vao vi
tri 1, duge chat 1-methyl phenobarbital (mephobarbital). Mephobarbital van gid
Auge tác dung an thán va gián cs van nhu phenobarbital; nhung khoäng cäch
sida lidu gay ngú va giän co dá cách xa nhau, Chi dinh mephobarbital chi yéu
lam thuöe gián co. Liéu ding: Nguöi lón, uóng 400-600 mg/24 gid; tré em uéng
chông co giät 30-60 mg/lân/24 gib
Béo quän: Thuëe déc bang B.

NITRAZEPAM

u
Ten khäc: Alodorm; Nitrazepol E
Cóng thite:

HNO,

34

43. Ten khoa hoc: -nstro:5. phenyl-1,3-dihydro-2H-benzodiazepin-2-0n,

mr “um
Als. an
ow AYP à Mec
‘

Fy NUT CO,

> où PP un > Nitrzepam

Cho 2-amino 5-nitro benzophenon (1) phan img véi bromoacetylbromid tao
2-bromoacetamido-5-nitrobenzophenon (II); tiép tue cho (I) phäm ting vöi NH,
cho 2-aminoacetamido-5-nitro benzophenon (III); loai nude cüa (III) bang HCl,
trong methanol, tao nitrazepam.

Tinh chét:

Bot két tinh mau vang nhat; nóng cháy à 226-230°C. Thuc té khóng tan
trong nuéc; khö tan trong ethanol vá nhiéu dung möi hüu co.

Dinh tinh:
— Dung dich nitrazepam trong methanol, thém NaOH: mau väng dam len.
— Hap thy UV cho cuc dai à 280 nm, véi tri só E (1%, 1 em) = 890-950 (dung
dich trong H,SO,/methanol).
— Sau khi thuj phän bing dun söi trong HCl, nhöm amin thom bäc I giäi
phéng cho phan tmg tao phäm mau nite däc trung.
— She ky lép méng, so véi nitrazepam chuán.
Dink long: Bing các phuong pháp dá n6i à phan chung.
Cóng dung: Gay giäe ngú 6-8 gib, kèm giän có trung binh.
Chi dink: M&t ngú; khäc phuc co cd ngoai $ muón.
Liéu ding: Nguäi lén, uóng ngú 5-10 mg.
Chu y: Chät chuyén ho cón hoat tinh; khóng sit dung lien tue, kéo dai.
Bao quán: Tránh änh säng.

44. FLURAZEPAM HYDROCLORID

Ten khäc: Daimadorm: Dalmane

Cóng the:

C,,H,,.CIEN,O . HCL pel: 424,30

+-1-(2-diethylaminoethy1)-5-(2-fluoropheny])-1,3-dihydro.-
2H-1,4-benzodiazepin-2-on hydroclorid
Tinh chat:

Bot miu tráng anh ving. Rat dé tan trong nude; dé tan trong ethanol,
cloroform; khóng tan trong ether. Nong chay à khoáng 212°C.

Dink tink:
~ Hap thu UV: hai cue dai à 240 va 284 nm (0,001% trong H,S0, 2,7%).
= Dung dich nude cho phan ting cüa ion CI’.
= Sic ky lóp móng, so véi flurazepam hydroclorid chuán.

Dink lugng:

Phuong pháp acid-base trong dung méi ethanol 96%; dung dich NaOH
0,1M; chi thj do diôn thé.

Cóng dung:
An thán, gáy nga. Thuée thuge nhém có sin phám chuyén héa cón hoat tinh.

Chi dinh: Mat ngü do các nguyén nhän.

Liéu ding: Ngudi

Báo quän: Tränh anh sing.

uuding hic di ngú 15-30 mg.

45. DIAZEPAM

Bigt duige: Seduxen. Valium.

CJ

Ten khoc hye: 7-Cloro-1-meihyl-ö-phenyl-1,3-dihydro-2H-1,4-benzodiazepin-2-0n
Diéu ché
‘Theo nguyén tác dién ché nitrazcpam, trong dé ding nguyén liéu dâu la
2-methylamino-5-clorobenzophenon trong ether.
Tinh ch
Bot két tinh miu träng anh ving, khong mui; bón ngohi khön
trong các dung méi hitu co; khé tan trong nude. Nóng cháy à 131-135"
Dinh tinh:
- Dung dich diazepam trong H.S0, dim dác cho huÿnh quang mau xanh
luc-váng trong anh sáng UV 365 nm.
= Hip thy UV: Dung dich diazepam trang H,SO, 0,5%/methanol, cho ba eye
dai hä thu 6 242; 285 va 366 nm.
Dink lwong: Bang các phuong phäp nhu dá nói & phan chung.
Cóng dung: An thin; giän co van dóng; sin phdm chuyén hoá có hoat tinh.
Chi dink: Lo Au, cäng thing; say rugu; co ca van.
Liéu ding: Ngudi Yon, uöng 2-10 mgllán x 2-4 län/24 gid; giám liéu vói tré em.
Cáp tinh: Tiém tinh mach 2-25 mg/lén,
Báo quan: Tränh anh sing.

Công thite:

BROMAZEPAM
a
Bibt due: Calmex; Lexotal \
Cöng thit at
mé EN
PSN
Uy
CH BrN,O pil: 316,16

37

46. Tén khow hoc: 7-Bromo 5 2-pvridish-! Sedilivdro-211-1.4 benzodiazepin-2-0n
Tink chat:

Bot két oh mau tring hoge tring à
trong ethanol. methylen clorid. Hp thy UY cho ha
Dink tinh: Dung dich trong methanol cho mau tim vöi phén sit amoni 1%,
Dinh tung: Bang möt trong các phuung pháp dä nól 4 phán dai cuong.
Cong dung: Thu giän ca; due düng tuong u diazepam.
hin düng: Nevis lon, wing 3-18 mp24 gid; chia 2-3 län.

Bao quän: Tränh ánh sing.

h ving. Khó tan trong nus: hoi tan
eue dai à 238 va 323 nm.

ean Uh

GLUTETHIMID
Ten kháo: Glutetimide
Cóng thite: we
Ok?
CH, NO, pel: 217,27
Ten khoa hoc: 3-Ethyl-3-phenylpiperidin.2,6-dion

Tinh chat:
‘Bot két tinh miu trang; nóng chay à 86-89C. Khó tan trong nuéc; tan
trong nhiéu dung méi hüu co: ether, cloroform, ethanol, methanol, aceton.
Dinh tinh:
~ Hóa tan glutethimid váo methanol; thém hön hop formoVacid sulfuric dam
dác, dun cach thuy: cho mau dó nhat, huynh quang xanh lo duéi den UV.
- SKLM, so vi glutethimid chuän.
Dinh lung:
Cau trúc -CO-\:1-CO- có H linh dóng, tinh acid; có thé 4p dung phuong

pháp acid-base trong pyridin, có AgNO, tham gia, tuong tu dán chát acid
barbituric. Dung dich chuán NaOH 0,1M.

JO DR Ce

@ + NaOH > Pyridin + NaNO, + HO 8

47. Cóng dung: Thuëe ngü higu lue wrung binh, keéo da: gidie ngü 4-8 gıö
Lid ding: Nguin ‘dn, wing Wie di ngú 250-500 mg.

Täc dung khong mony muör: Mét mdi, chóng mat, nbite dâu.

Báo quán: Tranh anh sang

ZOLPIDEM TARTRAT

Bigt duge: Stilnox; Jonfa
Cong thie:

1O-C-H
coon

(CisH,¡N30), - C:HyOs ptl: 764,88

Ten khoa hoe: Bis (N,N-dimethyl-2-(6-methyl-2.(4-methylphenyl) imidazo[1,2-a]
pyridin-3-yl]] acetamid 2,3-dihydroxybutanedioat

Tinh chat:
Bot két tinh mau tráng; nóng cháy é khoáng 196°C, khó tan trong nvtéc

Cóng dung:
Thuëe ngú; tao giác ngú khoäng 2 gid; tac dung gián co nhe.

Hap thu tôt d duöng tiéu hod. Trong thöi gian 7 ngäy lien tuc khöng có
tich Iuy, nhuing lau hon phai dé phöng tén du thuée,

Chi dink: Mat ngús lo läng bön chón; co co van dóng.
Liéu ding: Ngudi lón, uéng 10-20 mg trude hic di ngú;

Khong dang lien tue qué 4 tuán.
Tác dung khong mong muöh: Met möi
Báo quän: Tränh anh säng.

, dau dau, suy giäm vn dông.

48. Chuong 3

THUOC DIEU TRI ROI LOAN TAM THAN

1. THUÓC DIEU TRI TAM THAN HUNG CAM

Logi thude nay cón duge goi la “thude ligt thin’, ding diéu tri cäe trigu
chúng tang khi sác, hoang tuóng, do giác trong bénh tam thin hung cäm hodc
pha hung trong réi loan tám thin hung-träm cám luán phién ... Dua ngudi
bönh trá vé trang thai cán bing tám than.

Phan logi:
‘Theo cäu tric, các thude duge chia ra nhiéu nhóm:
~ Dän chät phenothiazin.
— Din chät thioxanthen.
— Din chät butyrophenon.
~ Cée thuée cu tric khäc va lithi carbonat.

49. it phenothiazin

Cong thite chung:

Disc diem:
- Nhán phenothiazin véi nhóm thé 6 cae vi tri 2 vá 10.

= Theo cu tric mach nhänh (R,) chia ra các phan nhém (Bang 3.1)

Bang 3.1. Các phan nhém thudc din chat phenothiazin

Tan chit Ri I Re

“Phin nhóm 1: À, lá mach thing 30, eu6i mach lá hen min fe th
Clopromazin “CHER CH NC al
Tritupromazn CALAMA A -
Levomepromazin CHOCHO NCH OCH, |

—Phán nhöm 2: R, I din chät piperazin
Mosondazin “net ) "Soch,
\

Piperacetazin 7 = COCH,

Thon +) sn

md
[endear 3:18 dd end piper
= = - —
nz (CHAN I=(CH2ROH ct
ER Fy
Ponen tor _ mon =
Perphenazin Fr,
(CHN (CHK al
Triluoperazin
ne os ae,

50. Tinh chät ly-hod chung:
ng base
lord

g. kho tan

chat déu cd nhom amin bac IIL nen có tinh b
khóng két tink vá khóng tan trong nude. Thuong dung d
hoje muéi véi các acid khäc. Tat ca déu có dang tinh
trong cäe dung moi hau có; dé bién mau do anh sang: kich ung da va mém mae
khi tiép xúc.

Hod tinh vá dinh tinh:

Tat ca

- Nhän phenothiazin dé bi oxy hoa ngay cá vól oxy khóng khi; khi gap các
chat oxy hoá manh nhu H,SO,, HNO,, phan ting xáy ra nhanh, cho mau.

Dung dich ché phim trong nude cho két tha vöi thudc thit chung alealoid
= Cae phuong phäp vat ly: SKLM, phé IR, hap thu UV...
Phuong phäp dink lugng:
Các ché phám la mudi hydroclorid, dinh lugng bang hai phuong phap:

_L Phuong phap acid-base trong dung méi acid acetic khan; dung dich
chuán HCIO, 0,1M; chi thi do dién thé (hoëe chi thi mau)

2. Phuong phäp acid-base trong dung méi ethanol 96%; dung dich chuán
NaOH 0,1M trong nuée hoác ethanol; chi thi do dién thé.

Täc dung:

Thuëc dn chat phenothiazin phong bé thy thé dopamin sau sinap gay ligt
thán. Ngoäi ra, các thude cón tác dung an thin, khäng histamin nhe. Trong 3 phán
nhôm trén, dän chat piperazin va piperidin có tac dung ligt thán manb hon.

Tác dung khöng mong muón:

‘Dang ké mhát eda thude dän chat phenothiazin là phan img ngoai thap véi
các trigu chüng: run tay kiéu Parkinson; van co van dóng ngoai y muón nhu veo
có, may cd, bón chén, düng ngdi khong yén, tay cúng d¥. Các thuëc có R là
piperazin vá piperidin gay phan ung ngoai tháp thuöng xuyén hon.

Các tác dung khäc: Di din, khó miéng, giäm thi luc, nón khan, bi dai.
Báo qudn vá quän ly. Tränh anh sng; quan ly theo ché d6 thuöc huöng than.
1.2, Thuée dán chat thioxanthen

Cáu trie:

Nhán phenothiazin trong dó N thay bing C (vj tri 9); mach nhänh R, ná
vói nhân qua day néi a, tén tai déng phan cis va trans. Các nhém thé R,, R,
tyong tu nut ö thuée dän chit phenothiazin.

42

51. Cóng thie chung:

Danh mue thude: Thiothixen, cloprothixen, flupenthixol
Tinh chat ly-hod chung:

Thuëng dang dang base hofe muël hydroclorid. Bi bj bién mau khi tig
xúc vdi anh sing, không khi; phan dng vói các thuée thú oxy hod cho sin phäm
phan hity có mau; hap thy UV.

Téc dung. Tuong tu dan chit phenothiazin vé tác dung ligt than.

Bao quán vá quán ly: Tránh anh säng; quan lf theo ché dé thuëc huéng than.

13. Thuóc dán chät butyrophenon
Cong thite chung:

(Y vá Z lá các nhém thé)
A E g-CHCH-Z
Tác dung: Liêt than vá chóng nón. cs

Tác dung khöng mong muön:
Tác dung ngoai tháp thuöng xuyén hon thuée dán chat phenothiazin.
Danh mue thuée: Haloperidol, benperidol, fluanison, pipamperon, trifluperidol.

14. Thudc cu trae khäc
Dank ruc thuôc: Loxapin, clozapin, carbamazepin, risperidon ...

CLOPROMAZIN HYDROCLORID

: Aminazin; Plegomazine,

CO

ON

Biêt dug
Cóng thite:

CyHyCIN;S HCI — ptl: 355,92

43

52. othiazin hydroclorid

Tén khoa hoc: 2-cloro-10-(3-dimethylaminopropy))-p!
Diéu che! * “ag hop qua 3 giai doan:
= Gd 1: Tao khung 2-clorophenothiazin tür m-clorodiphenylamin (1) vá luu

huynh:
~ N Ss id =
CAAA +5 LA
. u
m an

= Gd 2: Tao mach dimethylaminopropyl tit alcol allylic vá dimethylamin, có
tham gia cúa thionyl elorid:

HO-CH,-CH=CH, + HN(CH), + HO-CH,CH,CH,N(CH),
HO-CH,CH,CH,-N(CH), + SOCl > Cl-CH,CH,CH.-N(CH),
— Gd 3: Gin mach nhänh vao (Il), tao clopromazin base:

+ NaNH
la * CHCH,CH.CH,-N(CH), > Clopromazin base

Két tinh clopromazin hydroclorid trong dung dich HCVethanol.
Tinh chat:

Bót két tinh mau tráng, khong mui, vi dáng; bj bién mau khi dé tiép xúe
lau véi anh sáng, khóng khí; hut dm nhe. Nóng chay 6 kho ing 196°C.

Dé tan trong nuöc; tan duge trong ethanol; khó tan trong nhiéu dung méi
hau co. Háp thu UV, cho hai cuc dai hap thu d 254 va 306 nm.

Hod tinh, dink tink: Nhu nöi à phän chung.
Dinh lugng: Bang phuong pháp acid-base (xem phan chung).
Cóng dung:

Uöng hode tiém diéu tri tam thin hung cám. Ngoai ra thuée con duge
dang chöng di ting, giám con co giät nhe.

Nguüi lón, uóng 25-50 mg/län x 2-3 län/24 gid; tiém bap 25-50 mg/24 gid.
Tée dung khong mong muön: Nhu n6i à phán chung.
Chóng chi dinh: Bénh nhän Parkinson, réi loan thán kinh; mán cám thuée.
Báo quán: Tränh Anh sing; thuée huéng thán.

53. THIORIDAZIN HYDROCLORID

Bigt dude: Aldazicve; Mellaril.

óng thite:
Cóng thite: cc
ie Lem,
PS

N na
CBC

pul: 407,03
Ten khoa hoe: 10-(2(1-methyl-2-piperidyl) ethyl]-2-(methylthio) phenothiazin
hydroclorid

Tinh chát:

‘Bot mau tring duc, vi dáng, kich üng luöi vá niém mac; bi bién mau khi dé
trán trong anh sáng va khong Khi. Dé tan trong nude; tan trong ethanol; khó
tan trong nhiéu dung méi hüu co.

Hoé tink, dink tinh, dinh lung: Nhu n6i à phan chung.
Cong dung:

Thuéc liét thán, tudng tu clopromazin hydroclorid. Ding dién tri trieu
ehúng tm than hung cäm; ching lo äu cáng thang tam thai
Liéu dang:

Ngudi lón, uóng 25-100 mglän x 2-3 län/24 gid. Diéu chinh liéu pha hop
cho tüng ngudi bénh.

Béo quän: Tränh anh sang; thude huöng than,

LEVOMEPROMAZIN MALEAT

Ten khde: ec maleat

Công thite:
—COOH

cry Hf
Sp H-CH-NC HE=C0OH

pa ch
CuHN:OS . CHO, pil : 444,60

54. Ten khoa hoc: 1043-dimethylamino-2-methylpropyl)-2-methoxyphesothnzin

maleat
Tinh chat:

Bot két tinh mau trang ánh vang nhat; nóng chäy à khoäng 186'C. Tan
vita trong nude, alcol: khéng tan trong ether.

Hod tinh, dink tink: Nhu noi 6 phán chung,
Dink lwgny: Phuang phäp acid-base trong dung möi acid acetic khan.
Cóng dung: Tac dung ligt than manh, khang histamin nhe.
Chi dirk: Tuong tu nhu clopromazin hydroclorid
Liéu ding: Nguöi lón, uông 25-100 mg/24 gid, chia 2-3 lan.
Dang thuée tiém duge pha tit levomepromazin hydroclorid.

Téc dung khóng mong muón: Tuong ty clopromazin nhung nhe hon.

CLOPROTHIXEN HYDROCLORID

Biét due: Clothixen; Tarasen

Cóng thite: a

à
© O $ a
cho Hor
Cha

„HWCINS . HCl pti: 352,30
Ten khoa hoc: 3-(2-cloro-9H-thioxanthen-9-yliden) propyl-N,N-dimethylamin
hydroclorid.
Diéu ché:

Dóng ving acid 5-cloro-2-(phenylthio) benzoic (M, có tham gia cüa acid
polyphosphoric, thanh 2-clorothioxanthen-9-on (I.

Cho (II) phan üng vöi [3-(dimethylamino) propyliden]-triphenylphosphoran

(UN, tgo cloprothixen base. Dun trong möi truöng kiém manh dé chuyén dang
trans hoat tinh.

46

55. Pry
CY ás:
\ ci + (I) ——> | I
if AR Fa
8 Y ;

Cloprothixen base

Tink chat:
Bot két Linh mau tring. Tan trong nuée va alcol; khö tan trong nhiéu dung
môi húu co. Néng chay 6 khoäng 220°C.

Dink tinh:
- Dung dich cloprothixen trong HNO, däc cho mau d8.
= Dich Igo, sau khi két túa, loai túa bing ether, cho phan ing cúa ion CI.
— Sie ky lóp ming, so vöi cloprothixen hydroclorid chuán.

Dink long:

Bang phudng pháp acid-base trong dung môi ethanol 96%; dung dich
chuën NaOH 0,1M; chi thi do dien thé.

Cóng dung:

Téc dung litt thán tuong ty clopromazin, higu Ive va tác dung khóng mong
mudi thép hon.

Chi dinh: Digu tri trigu chúng tam than phan ligt.

'Ngudi lón, uöng 25-50 mg/län x 3 - 4 lân/24 gid. C6 thé tiem báp dung dich
25 mg/2 ml, nhu liéu uóng.
Chong chi dink: Nhu d6i vói thude ligt thán dán chat phenothiazin.

Bo quán: Tränh ánh sáng; thuëc huóng thän.

47

56. THIOTHIXEN

;
|

Il AA
CH=CHCHEN NY
SCH

Bist digo: Navan
Cóng thite:

CogHooN,0, pul: 443,62
Ten khoa hoc: N.N-dimethyl-9-(3.(4-methylpiperazin-1-y1) propyliden] thioxanthe-2.
sulphonamid
Tinh chat:

Bot mau tring due, khöng mai, vi dang; bién mau ngoai ánh sang. Khong
tan trong nude: tan trong alcol vá nhiéu dung méi hüu co.

Hod tinh vé dink tinh: Dig các phép thit tuang tu nhu véi cloprothixen.
Dinh lung:

Phuong pháp acid-base trong dung mdi acid acetic khan; dung dich
HCIO, 0,1M; chi thj do dién thé.

Cóng dung: Tac dung ligt than cao hon cloprothixen khoáng 10 län.

Chi dink: Tam thán hung cm. Nguöi lón, uöng 2-5 mg/lán x 2 län/24 gid.
Dang báo ché: Vién 1; 2; 5 va 10 mg.

Chóng chi dink: Tuong tu thude litt than dn chat phenothiazin.

Bao qudn: Tránh anh sang; thuöc huóng thn.

HALOPERIDOL

Bigt duge: Haldol; Aloperidin
Cóng thite:

Hy 1
Po C—CHICHy CH,
0
Ca HACIFNO; pel: 876,78

48

57. Tin bhoa hoc: 4-(4-(4-clorophenyl)-4-bydroxypiperidin-L-yl]-1-(4-fluoropheny)
butan-1-on

Diéu ché:
Neung tu 4(p-clorophenyl)-4-piperidinol (1) véi 4-cloro-4-fuorobutyro-

phenon (Il) trong toluen; chiét haloperidol va két tinh ku trong ether
diisopropy] hode dung möi thich hop kháe:

Pa eo. + ore < A Hana

0) an

Bot két tinh mau tring. khong mii: bj bién mau trong ánh säng; nóng
cháy à khoäng 150°C. Khó tan trong nuée, tang dó tan khi them acid lactic; tan
trong ethanol, methanol

Binh tink:
- Hap thy UV cho cue dai à 245 nm (dung dich 0,002% trong HCI 0,1M).

= Dung dich haloperidol trong ethanol; thém các thude thit dinitrobenzen va
KOH trong ethanol, cho mau tim chuyén dé nau.

— Sác ky lóp móng, so véi haloperidol chuán.
Dinh long:
Phuong pháp acid-base trong dung möi acid acetic khan; dung dich HCIO,
0,1M; chi thj do dign thé.

Cóng dung: Tac dung ligt than; khong gay ngú.
Chi dink: Tam than hung cäm.
Nguói lón, uöng 5-100 mg/24 gids chia 2-3 län.
‘Trung hop cáp: Tiem bap dung dich 5 mg/ml.
Tác dung khong mong muh: Tuong ty thude ligt thin din chäft phonothiazin.
Béo quän: Tränh anh säng; quan ly theo ché dé thuée huöng than.

49

58. LOXAPIN SUCCINAT

Bigt duge: Loxapac: Loxitane

Cong thite:

CAHACINO : CHO, pl : 445,90

Ten khoa hoc: 2-cloro -L1-(4-methylpiperazin-1-yl) dibenz{b,f][1.4] oxazepin
suceinat

Tink chät: Bot két tinh mau träng; tan trong nuöc va ethanol.

Cóng dung: Bénh tam tl phan lit.

Liu dung: Neubi lin, wong 10-25 mgflän x 2 lán/24 gid; 16i da 250 mg/24 gid.
‘Tae dung khong mong muón: Buön nön, dau däu, sai lac cám giác.

Búo quan; Tranh anh sang; quan ly theo ché dó thuéc huóng than.

CLOZAPIN
Bigt dupe: Clopine; Leponex Cy ch
Công thite:
Glan, pao 326,68
Ten khoa hoc: 8-cloro-11-(4-methylpiperazin-1-y1)-5H-dibenzo[b,e] (1,4Jdiazepin

Tinh chét:

Bot két tinh mau vang. Thuc té khéng tan trong nuéc; tan trong ether.
Nóng chäy à khoáng 182 - 186°C.

Cóng dung:

‘Thuée chóng täm thän hung cám khöng dién hinh; ding diéu tri tam thin
phan ligt khi các thuóc khäc khöng cón higu qua.

Liéu ding: Nguti lón, uöng 25-200 mg/24 gid, chia nhiéu län; t6i da 600 mg/24 gia.

50

59. Tae dung khöng mony mudi;

Phin img ngoai thap mife trung bin va khóng thing xuyén; ha buy

äp, tang nbip tira, khd enigng, budn adn,

khi diéu tri keo dai.

Chú ÿ theo dai Iuong bach cáu trung
Báo quán: Tränh anh sáng; quán ly theo ché dé thude huóng than.

RISPERIDON

Bet duce: Risperdal

Cong thite
Non Wi
-CH2CH2N

H
o

o F

CRAN pel: 410,49

Ten khoa hoc: 3-12-(4-(G-Mluoro-12-benzisoxazol-3-y1)-1-piperinyl] ethyl]
6,7,8,9-tetrahydro-2-methy] 4H-pyrido[1,2-a] pyrimidin-4-on

‘Thude tóng hop mói duge dua váo didu tri trigu chüng tam thán phán ligt.
Tinh chat:

Bót mau tring; néng cháy à khoáng 170°C. Rat tan trong methanol, acid
hydroclorid 0,1M vá methylen clorid.
Caché tác dung:

Dói kháng dopamin D, va serotonin (5-HT,) tao tte ché
kinh trung uong.
Cóng dung: Ding cho tam than hung cám khóng dien hinh.
Chi dink: Phéi hop diéu tri triéu chting tam than hung cám.
Liéu ding: Nguöi lón, uóng 2-6 mg/24 gid; chia 2 län.
Báo quän; Tränh énh sáng; quan ly theo ché do thuöc huöng thán.

truyén thin

51

60. LITHI CARBONAT

Cóng thite: Li,CO pil
Diéu ché! Tao két tha gita hthi clorid va natri carbonat
2LiCL + Na,CO, > Li¿CO. + 2Nacl

Tinh chai

Bot mau cráng. Tan vita trong nude; tan trong acid vó co; khóng tan trong
ethanol va nhiéu dung méi hüu co.

Cóng dung:

ita sata dá ding mudi näy diéu tri röl loan tam thin hung cám.
Ligu ding: Ngudi lón, uéng 300-600 mg/lán x 3 Lin/24 gid,
Ngo döc:

Nóng dé Li diéu tri 0,7-1,3 mmol/lit huyét tuong; nóng dó ngó doc khoäng
1,5-2 mmollit, gan néng dé diêu tri

‘Tich lay do tai häp thu 6 öng than (nhu Na‘).

Ngo döe xäy ra khi lugng lithi trong mau cao; vi vay diéu tri tam thán
hung cam bing lithi carbonat phäi thuöng xuyén xäc dinh nóng dó Li trong
mau, duy tri à khoäng 0,6-1,2 mmollit.

Trigu chüng ngó déc:

_ Tiéu cháy, néi láp, mó mât, ngú lim khó day, sim dap nhanh. Giäi döe
bing truvén dung dich NaCl dé thúc thai nhanh Li”.

2. THUÓC DIEU TRY TAM THAN TRAM CAM
Bénh tám thán trám cám có các trigu ching: Chän nän sáu sác, ty ti hoang
tudng, de ché van dong, có thé téi tuyét vong cao dö. Thuöc kich hoat, lam tang
dan truyén than kinh trung wong sé khác phuc duce tam thán tram cám.
Phán logi: Cac thude chóng trám cám duige chia thánh 4 nhöm:
Nhôm 1: Thude tricyolic
Nhôm 2: Thude ite ché enzym oxy h6a cäc monoamin sinh hoc (IMAO).
Nhôm 3: Thuöc te ché chon loc tái häp thu serotonin.
Nhôm 4: Che thuée chuta x£p logi.

61. 2.1. Thude trieyelie (Bang 8.2)

Bing 3.2. Thude cu trie tricyclic

Gäu wae khung R Tan nude
Dain chät SH-dibenzo {b, azepin
| ar -enemen Yemen | APTA!
|
ACH Jr MCH Imipramin
| ACH-NH-CH, Desipramin
| -CHyCHICH)-CHe N(CH), Fimipramin
Carpiramin
Dd chit SH.dibenzo [a, d]cyelohepten
=CHACH y NHECH, Nonipyin
-CH-CH)y NCH) Amin
| =N-O-CHCHe NCH) Noxiptyin
ra Shea
‘df hoptatrion
CH) -NH-CH, Protipryin
1
R
Dba chét dibonz [of oxopin
=o.
O O =CH-CH,CH NCH) Doxepin
R
Dn chát dibonz [o o]thiepin
=CH-CH,CH,N(CH) Dotiepin

62. Täe dung: Chöng writs chung lo Ying wräm ei

Tác dung khong mong muón
sang pha huing eam ka vugt li

Kho miéng. täo bón, réi loan thi giác Chuyén
ti

2.2. Thuöc de ché enzym oxy hoa các monoamin sinh hoe
UMAO, wet tät eu Monoamin Oxydase Inhibitors)
Tác dung:

Üe ché enayın oxy hoa phäu huj các monoamin din truvén thán kinh,
lam tang néng dé cdc amin nay ö sinap, tang tóc dó dán truyén.

Tác dung khöng mong muón: Thwdng xuyén gay ha huyét dp.
Bang 3.3. Danh muc thuéc IMAO

[Tone | Géng thie Liéu dung
prensa > CTN
O FUN a | 100:150mg24 ga
Isocarboxazid NH=NI | 'Nguéi lön, wöng:
ER .
or MI. san
oT Cth,
Mociobemid am ‘Nout on, wöng:
100-400 mgr2 où
Sn Ms ==
Phone ET) Nod im er pe
w
Toloxaton “Ort Nauti ln, uóng:
| eDmy2 ge
i Po on vr.
Tranyeypromin NH Nguüi lón, uding:
Ae. (as
R

2.3, Thude de ché chon loc tai häp thu serotonin
(Vist tät SSRI = Selective Serotonin Reuptake Inhibitors).

63. Bang 3.4. Danh myc thude SSRI

an ahi Cangas ide dong
oran yoo IT] Nui ion. uóng 2080
moi go
FR a 100-200 mgizs 3
red \ De

NY NCH: Ne

Paroxetin hydrociond |
Nau tan, uóng:
20 mg/24 gio

Sertralin hydroclond
Nauta lôn, uöng:

50 mg/24 gid

Téc dung:
Ue ché chon loc tai häp thu serotonin sau synap, tang din truyén thin
kinh trung vong, chöng träm cm.

Tée dung khöng mong muón:

Gay réi loan duëng tiéu hod vi óng tiéu hoa sit dung serotonin nhiéu hon
các tó chúc khäc; tuy nhién tac dung nay khéng xáy ra thuóng xuyén nen thuée
6 dé an ton cao va duge uu tién lua chon trong diêu tri. Cüng có thé có các tac
dung khöng thuán lei nhu nhóm thude trieyelie nhung khong dáng ké.

2.4, Thude chuta xép logi (Heterocyclic)

Higu lye không cao nen không phai la thuée Iya chon du trong didu tri
tam than trám cdm; chi düng thay thé khi ding các thuôe khác không higu qua.
Nhán xét chung vé tác dung:

Thuóc cia cá 4 nhôm déu tác dung hoat héa din truyén thán kinh, khäc
phuc trigu chüng träm cm. Hiéu luc cúa các nhóm hon, kém nhau khöng dang
ké; eu khéc biêt dé Iya chon sit dung 1A 6 tác dung không mong muön. Hién nay
nhóm SSRI vá möt s6 thude nhóm 4 có tác dung bat Igi nhe, duge coi la các
thuéc Iva chon diêu tri tam thin trám cám.

64. Bing 3.5. Danh mye inuöc heterocycli

Ten chat _Géng thie Lie ding
“Amoxapin au an, ueno
| 100 mg:24 gia
| |
|
| Bupropion ii | Now on, using
hydoctond CON CIC) | 200 mgi24 96
Gy ct
| Marprotilin Nauti lón, uöng:
yon 25-75 mg24 gid
Mirtazapin u | Nousitön. uéng
| 15-45 mg/z4 gid
|
|
| |
Nefazodon E 'Nguéi lón, uöng:
‘hydroclorid rh % u. ‚50-100 mg/24 gia.
Noten, Arena e
You WY ck
Trazodon 'Nguéi lón, uöng:
hydrociond N 150 mg/24 gi
u,
Veniafexin NICH Ngubi lón, uöng:
hydroctorid go AA 100-150 mg/24 gid
ES
Tinh chat 15-hóa chung:

= Da s6 cäe chét déu có nhém amin trong phán ti, tinh base; dang duge
dung la base hogc mußi hydroclorid.
— Khung tricyclic va cáu tric tuong ty khong bén véi.các tác nhán oxy héa,
dé bj chuyén mau khi tiép xúc láu vói khöng khf, anh sing.

65. Dinh tink: Bing cic phueng pháp val ly: Phd LR, sác ky, häp thu UV.
Dink duen: Ap dung möt trong các phutang phäp sau

1. Acid-base trong acid acetic khan; dung dich chuän la HCIO, 0,1M; do
dién thé

2. Acid-base trong ethanol 96%; dung dich chuán NaOH 0,1M; do dien thé
Gp dung cho dang mudi hydroclorid).

3. Quang phd UV: Ap dung cho các dang bao ché,

IMIPRAMIN HYDROCLORID

Bitt duge: Melipramin; Tofranil

Cóng thite:
de u e

N „ch
CHCHCH—N\ HCL
CH;
CuHaNe . HCL ptl : 316,87

Ten khoa hoc: 5-(3-dimethylaminopropy!)-10,11-dihydro-5H-dibenz [b,f) azepin
hydroclorid

Diéu ché:
‘Kage CID OCTO
N > NO? 0: SNH: HN’

an

I,
E Sotano
Exnciicth NCH
am Imipramin
Neung ty o-nitrotoluen, duéi täc dung cúa natri ethoxyd va möt tac nhân
oxy héa, tao ra 1,2-bis(o-nitrophenyl) ethan (1); khú -NO, cia (1) bing H thanh

57

66. hop chät amin (ID): dun nóng dé dóng vèng 10, LL-dihydro-5H-dibenz[b, f] azepin
ULL); gin UID) vá 3-cloro-N,N-dimethylpropylamin bang dun són hor Inu trong
benzen, có tham gia cia sodamid, thanh imipramin base.
Két tinh imipramin hydroclorid véi dung dich HCI trong ethanol.
Tinh chat
Bot kt tinh mau tring änh väng, khong mii; dé bién mau ngoai khong
khi, anh sng. Nong cháy 6 khoang 172 C. Dé tan trong nuéc, ethanol, tan trong
aceton; häu nh khóng tan trong ether, benzen.
Hóa tinh: Tink base va tinh khú.
Dink tink:
= Hoa tan chat thit vao HNO, dac cho mau dó dam
= Dung dich cho köt túa v6i thuée thit alcaloid va phan ting cüa ion CF.

= Phö UV: Cye dai häp thy é 251 nm, E (1%, 1 cm) khoäng 260 (dung dich
0,002% trong HCI 0,01M),

Dinh lumg: Phuong phap acid-base trong dung môi ethanol 96%.
Cóng dung: Thuée nhóm tricyclic; diéu tri tam thin tram cám.

Liéu ding nguöi lón:
Cäp tinh: Tiém báp 25-100 mg/24 gia.
Duy tri, uóng 25 mg/län x 3 län/24 gid.

Bo qudn: Tränh anh sng; quan lf theo ché dé thuöc huóng than.

PHENELZIN SULFAT

Bigt duge: Nardil; Nardelzin

Cong thite: 'H)CH>—NH—NH
. HRSO4
CsH,¿N, . H¿SO, pi: 234,27
Ten khoa hoc: Phenethylhydrazin hydrogen sulphat
Diéu ché

Phan ting phenethyl clorid (1) vói hydrazin tao phenenzin hydroclorid; két
tia phenezin base bing NaOH, rüa sach. Hoa tan phenelzin base vao dung dich
acid sulfuric theo ty 16 tinh truée va két tinh dang muéi sulfat:

58

67. mem er CHCHI=NH- NH,

nu, ls 4

+ BA

0) Phenelzin base
Tink chat:

Bot mau tráng anh vang, khong mdi, vi hoi cay; bi bién mau ngoai anh
sáng, khöng khi. Tan trong nude; khé tan trong ethanol vá nhiéu dung moi hüu
co thong thuöng. Nöng cháy ö khoäng 164.168°C.

Hod tinh (do phän hydrazin): Tinh base, tinh khü va tao hydrazon véi aldehyd.
Dink tinh:

- Dun söi vöi thuée thit Fehling (A+B); két tia oxyd déng (1) mau nau dé.

~ Dun só vöi p-nitrobenzaldehyd, tao hydrazon mau ving:

a 40 HA CHANIN=CH

HO

$

Sno:
~ Dung dich trong cho phan ing cúa ion SO,” (tia träng BaSO, véi BaCL).
~ Häp thy UV: Dung dich trong H,SO, 0,05M cho 3 eye dai häp thy à 252;
168 va 263 nm.
Dink lung: Phuong phäp do iod, trén co sd phan ung oxy-khit cúa hydrazin.
Cóng dung: Thuée IMAO; dién tri tam thén trám cám cáp va man tinh.
Libu ding: Ngudi lón, uöng 15 mg/län x 3 ln/24 gib
Thân trong: Theo döi huyét ap thuöng xuyén dé diéu chinh liéu ding phd hop.
'ránh anh sing va nhiét; quan ly theo ché dé thuée huöng thän.

DOXEPIN HYDROCLORID

o,
HI
a CH,
CH-CHCH-NC
CH,
CuHnNO . HCL ptl : 315,84

Ten khoa hoc: 3 - (6,11-dihydrodibenz[b, f} oxepin-11-yliden)-N,N-dimethyl-
propylamin hydroclorid

SS 59

68. Püc diem cdi trúe:
Do n° ké giüa khung vá phán mach thing qua dav A nón tön tai hai
dóng phan cáu hinh E “cis va Z (trans). Ché phim duge dung la hón hop bai
dóng phan, theo ty le: Z (72.78%): E (12.16%)
Tinh chai
Bot két tinh mau tring, khóng mii, vi dáng: bi ánh sing phan huy chám;
bén vo mhiét. Tan trong nude vá mot só dung mó hüu co: ethanol, eloroform,
methylen clorid... Nong cháy 6 185-191 €
Dink tinh:
- Hoä tan chät thir väo acid sulfuric dae cho mau dé dám.
Dung dich cho phán ting eúa son Cl
= Hap thu UV: Cho 1 cute dai háp thy 6 297 nm (HCI 0,02M).
Dink lugng: Bang các phuong phäp acid-base nhu nói ö phán chung
Công dung: Thuëe tricyclic, chi dinh nhu imipramin.
Liéu dang: Nadi lón, uéing 25-50 mg/lán x 3 181/24 gid.
Dang bao ché: Vién 10; 25: 50 va 100 mg.
Báo quán: Tränh anh sing; quan ly theo ché dÿ thude huöng than.

FLUOXETIN HYDROCLORID

Biét duge: Fluoxibene; Lovan

Cóng thie:
FC -0-CHH-CHICH,-NHCH,
$ He

Ci H,¿F¿NO ptl: 345,79

Tén khoa hoc: Methyl [3-phenyl-3-(4-trifluoromethylphenoxy) propyl) amin
hydroclorid.
Tinh che

Bot két tinh mau träng hoc gan nhu tráng. Hoi tan trong nude va alcol.
Cóng dung: Thuöc chéng tram cam nhóm SSRI.

Chi dinh: Trim cám.
Liéu ding:

Nguöi lón, uöng 20-80 mg/24 gid nhitn ; à ä
dfn ng nel Es des eh I. a
Tác dung không mong muön: Mite dÿ thäp; thuëe có'thé tích lüy. Khong
dng cing thuse nhém MAO. a rey cane Le
Quán ty: Theo ché d6 thuöc huöng thän.

60

69. Chuang 4

THUOC CHONG BONG KINH

MUC TIÉU
1. Trinh bay duge phán logi thuée chóng dng kinh theo cäu tao hod hge (cho ví
du), nguyén táo düng thuöe chita döng kink,
2. Trinh bay duge cóng thite edu tao, tén khoa hoc, diéu ché (néu cé), tinh chat
1) hod ting dung trong kiém nghiém va cong dung chinh cúa phenobarbital,
primidon, phenytoin, trimethadion, carbamazepin, natri valproat.

Döng kinh la

Thuëe chóng dóng kinh JA nhüng thude có kha nang logi trit hoe lam giám
tán só, mac dó cúa các con dóng kinh hoae các trigu chüng tam than kém theo
bénh dóng kinh.

Cho tól nay co ché tác dung etn các thude chóng dong kinh cón cha duge
giái thich mót cach däy dû. Nói chung các thude nay có tác dung lam tang
ngung kich thich cúa cäe té bao than kinh 6 quanh ving gay ra các eon dóng
kinh, ngan cán sy lan truyén các xung täc bênh ly gay ra con co giät, hoa lam.
giäm su phóng dien cúa các té bao à ving tón thuang.

n tugng ró loan chite nang nao gay ra can co giät.

_ Vé cu tao, da 56 có edu tric ureid —co.nn-co.nH- (vèng hay mach
thing) góm các nhém chính sau: j

+ Cac barbiturat

we a
an R
|

k ©
Tén thuëc R R Ry
Phenobarbital Hs [Cos -H
Methyiphenobarbital | - C,H, CH Ch,
(Mephobarbital)

61

70. + Din chit deoxybarbiturat Vi du:

a
A
2,
Primidon
+ Dán chat hydantoin
a)
R bel
}
o ll
Phenytoin CH, “CH +
+ Dán chat oxazolidindion
P
h
a
;
Ton thude LA R R
Trimethadion CH, CH, CH,
Paramethadion CH, -CH, CH,
+ Din chat succinimid
B
t
o
“CE
Ry
Tón thuëc R Re Re
Te LE D
moma CE ja
Ethosuximid CH, GH, +

71. + Din chat dibenzoazepin

AN
SAS SJ
1

CONO)
Carbamazepin

+ Din chat bonzodiazepin: Clonazepam, diazepam, clodiazepoxid, lorazepam,
clobazam, clorazepat.

Vi dur fr

Clonazepam (R,=H; R,=NO,
(Cac chät khác xem Chuong 2 - Thuée an than va gay ngú, phán din chat
benzodiazepin).

+ Cée din chat khäc: Vi dy nhu phenacemid, acid valproic, acetazolamid (xem
Chung 12 - Hóa duce, tap 1), magnesi sulfat (xem Chuong 1 - Hoa duge, tap 2).

Decana acoge

CHe- CHy- CHy
Phenacemid Acid valproic
Các mite dé ding kink vá thude sit dung:
C6 nhiéu mite 46 döng kinh, do dó cán chon logi thude thich hgp.
= Déng kinh toan bg:

+ Thé lón: Gay co giät toan than, mát y thúc hoan toán. Cac thuée duge
dang cho thé nay la cäc barbiturat (phenobarbital), deoxybarbiturat
(primidon), dän chat hydantoin (phenytoin), din chat dibenzoazepin
(carbamazepin), acid valproic (hofc mudi natri cúa n6).

+ Thé nhó: Chi gay mât tri thoáng qua, thudng gap à tré em véi nhüng

rät ngán (khoäng 5-30 giáy). Thuöc thuöng ding la din chät oxazol
(hu trimethadion), din chit succinimid (nhu ethosuximid), natri
valproat...

63

72. = Dóng kinh eye bo:
thude thuöng ding la carbamazepin,

+ The phic tap (có suy sm y the). Cá
phenytoin, paenucemid

+ Thé dun thuán (trang thai dang kinh) khong có su suy giám y thu, C6
thé ding cás thude la din chat barbíturic, dan chat benzodiavepin (nhu
diazepam. clonazepam) (Xem Chudng 2, Thude an than va gáy new.

'höng dong kink:

Mt só nyuyén tác düng thude

É bénh, phü hop cho tüng bénh nhán,

Sü dung ding loai thuñe eho Ling th

= Xäc dinh liéu thich hap. Vi mue dich ca diéu tri la logi trü dude các con co

idt bang cach duy tri néng da tei wu cla thuéc trong huyét twang vá mó
nao, do dé vite xäc dink dude liéw dang Ihuöng xuyén la cán thiét. Ban däu
dang liéu mó (dé tránh dude su len con) va tang dán t6i liéu duy tri 161 uu
Khong düng thude dt ngôt ma phai giäm liéu dän trude khi ngiing han

Dieu tri lau dai, lien tue nhiéu nám (khoäng 3-5 nam).

— Muón thay dói thuée, khóng nén thay dôt ngót má phäi thém dan thuée
méi cling véi viée giám din thude cü. +

— Qua thye té diu tri thay ding don tri ligu duge thi tôt hon (giäm phán
ving có hai), trü trudng hop benh nang. Sau day lá möt só thude

PHENOBARBITAL
(Kem Chuong 2. Thuëe an thin va gáy nga).

Dé dién tri dóng kinh, nguöi lón ding uóng vôi liu 1-6 mg/kg co thé/ngay
län). Tré em ding 3-4 mg/ke/ngay (1 län).

PRIMIDON

Bigt duége: Mysoline, Primadon
Cóng thite:

73. Diéu ché
‘Téng hop tir dán chät thiobarbituric:

NHRC CoH +H NHC Cs
s=cÍ y A Hc x
NH—co” CMs (zumen NH—co” Cats
Acid-5-phenyl-5-ethyl
thiobarbituric Primidon

Tinh chát: Bot két tinh trang, rät khó tan trong nue, khó tan trong ethanol.

Dinh tink:
= Do ché phäm häp thy tôt anh säng tit ngoai nén có thé dinh

lugng) bang cách do phó UV.

Do phé IR, so vói chat chuän.

nh (va dinh

Do phé tit ngoai (xem phän dinh lugng), có cue dai à 257 nm hoâc tring

vói phé cúa chát chuán,
Lam phan ting thuÿ phan (dun véi kiém giäi phóng NH). Phan ting nay
gióng vói phan ting cúa các dan chat barbituric.

Dink lugng: Bing phuong pháp do dé hap thu tit ngoai 4 257 nm (trong
ethanol)
Cóng dung:

Giöng nhu phenobarbital, primidon duge ding dé diéu tri dóng kinh cá
truóng hop toan bó va cue bô.
Liéu ding: Ban däu 125 mgingäy, sau tang dan cho tói tói da 1,5-2 g/ngay (chia
lam 3 län).
Chóng chi dink: Benh nang à gan, than hoëc co quan tao huyét, phy nú có thai.
Dang bäo ché Dich treo 50 mg/5 ml; vién nen 50 mg, 250 mg.

PHENYTOIN (HOAC MUOI NATRD

Ten khde: Phenytoin tan (dang muéi natri).
Bigt duge: Dilantin, Alepsin, Epanutin, Eptoin.

74. Cóng thite (mudi nat)

CH:

Ten khoa hoc: Muëi natri cúa 4-0x0-5,5-diphenyl-4,5-dihydro-1H-imidazol-2.
a

a, pth 2743

du ché

‘Téng hyp hoá hoc theo so dé sau:

Tinh chat:

Phenytoin la bét két tinh tring, khöng mui, vi hoi ding, do chäy 295°C-
298°C. Ché phim rät it tan trong nude, hoi tan trong ethanol, tan trong câc
dung dich hydroxyd kiém loang.

Dang muéi tan trong nude, khöng tan trong ether, cloroform, dé ra ngoai
khóng khi sé häp thy khi CO, tü ti va gidi phóng ra phenytoin.
Dink tink:
Do phé IR, so véi chat chuán.
Bing sác ky lóp móng.
Dun vöi kiém sé giái phông NH.
Néu là muéi natri thi cho phan úng cúa ion Na’ vá phan img véi mudi
dông (II) trong méi truöng amoniac cho tia hóng.
Binh lung:

DG véi phenytoin, thuöng ding phuong phäp méi truöng khan, vi du: Hod
ché phim vio dimethylformamid, dinh lugng bing dung dich natri methoxid
(CH,ONa), xác dinh diem két thúc bing do thé.

66

75. Cong dung:
Dién to) con dóne kink tnin bé (hd lón) hay eue bé «thé phite tap). dong

kinh tim Quin vin dong,

Laéu phái duce diéu chinh thea nhu edu ting nguëi benh, uöng üng hoac
sau bia án dé giäm kich ting da day
Dang bao che

= Viën nang 30: 100 mg.
= Vide nang. két hap gôm có 100 mg phenytoin — 0,16.0,82 mg phenobarbital
Ching chi dink:
Ngudi min cám vói din chat hydantoin, ngudi dang nuéi con bé, ngudi

ré Joan chuyén hoá porphyrin,

TRIMETHADION
Bigt duge: Tridione, Trimethin, Tripal.
Cóng thize:
Ps
"yo
me 0
CH
CH, pul: 143,14
Ten khoa hoc: 3,5,5-trimethyloxazolidin -2,4-dion.
Diéu ché
HO THON me Sue, Hse. „Coon
TT
me Ho” ETS He”
+ cyto 10 À ,COOGHs HNCONH ni
poet — MO, Co
me Son NaOC 4,07 0”
(CH,),S0, 2 O=C—N-CH,

67

76. aceton phan úng vat acid evanhydrie tao

cril tae thanh acid hydroxy

‘Yong hop hed hoe. vi du: Ch
thant eyanaydrin, sau db thay phan nh
isobutyric, Ester etyie cla acid
tuyét dól, có mat Na kim lost
methyl hn’ chät nay vás sulfat dimethyl trong moi truöng kiém

Tinh chat:
Bot ket

cu vii ure trong a

kh
Döchäy: 45 C - 47°C.

ng máu, tan trong nude, rät tan trong cén vá ether.

Tae dung vi Ba(OH) cho tha träng tan trong dung dich HCL

Cóng dung:
Dién tri ca döng kinh thé nhö (khong len con), Trong co thé thuée bi khit
nhom methyl tao ra san phám chuvén hoa dimethadion có hoat tinh manh hon
trimethadion. Thude khong duge dang rong rai vi dde tinh twang döi cao, hon
nüa lai khé xác dinh duge nóng dö chinh xác trong huyét tuong nén chi duge
düng cho nhüng bénh nhán khóng dáp tng vól các thude chüa dóng kinh khäe.

Liéu ding:

Bat dáu 300 mg/län x 3 länfngäy, rói cú sau möt tuán lai táng them 300
mg cho den khi dat két qua mong muön hoäe xuát bién triéu chúng ngô déc.

Liéu t6i da: Nguoi lón 2,4 gingay. Tre em: 300-900 mg/ngay,
Dang bao ché Vien nen 300 mg; vien nang 300 mg; vién nhai 150 mg.

Ching chi dink:

Réi Joan vé mau, thiéu mau, suy than hay gan nang, phu nú có thai hode
nuôi con bi.

ETHOSUXIMID

Biét duge: Emeside, Suxinutin, Zarontin.

77. ion,

Ten khon hoe: 3-methyl-3-elhylsuecinimid hose Senechsl-3-erhyIpyrolidin-
Tink chat:
Bot tráng, có mui däc bit. dé Lan Lrung nude, rät tan trong ethanol, ether

va methylen clorid

o,

Nhigt 6 nông chüy: 45°C - 60
Dinh tink:

- Dung dich 50 mg/50 ml ethanol có eye dai häp thu à 248 nm. db
riéng ö eve dai háp thu la 8 dén 9.

- Cho dung dich ché phim trong methanol tae dung vdi dung dich cobalt
clorid vá dung dich calei elorid trong méi truäng kiém loáng cho mau dé
tia va khóng có túa.

= Cho khoäng 10 mg resorcinol va 0.2 ml acid sulfuric vao 10 mg ché phim,
dun 6 140°C trong 5 phüt va lam Ianh. Thém 5 ml nude vá 2 ml amoniae dae
88 có mau nau, them khoäng 100 ml nude thi xuät hién huynh quang xanh

Dink lung:

Bing dung dich tetrabutylamonium hydroxyd 0,1M trong dung méi
dimethyllormamid vdi chi thi thymolphtalein (trong dimethylformamid) dén
mau xanh ro.

Cong dung:

Ethosuximid la möt thuée chöng dong kinh, ding diéu tri các thé dong
kinh khong lén cn, Ngoai ra cüng có thé dung phöi hop véi các thuöc chóng
dóng kinh khäc nhu phenobarbital, phenytoin, primidon hoác natri valproat...
khi cán thiet.

Dany bao ché: Vién nang 250 mg, siro 250 mg/5 ml

ip thu

CARBAMAZEPIN

Bit duge: Tegretol, Carbazidem; Servimazepine; Trilept:
Cóng thite:

CO—NH,
CygHy:N,O° ptl: 236,3

Tén khoa hoc: 5H- dibenz(b,f) azepin-5-carboxamid.

78. Didu chi

Csrramazonn

Bét két tinh träng, nóng cháy à 189-193°C, thye té khóng tan trong nude,
hoi tan trong ethanol, aceton, propylen glycol.
Dinh tink:
- Bodo chay.
= Bo phd héng ngoai
— Dun vói kiém giäi phéng NH, (do nhóm amid -CO-NH,).
Dinh Iumg: Bang, phé ti ngoai (hoa váo methanol, do do hap thy 6 285 nm)
Cóng dung:

‘Thuée chóng dong kinh va có täc dung huéng tm than, ding uóng dé chüa cic
thé dóng kinh có réi loan hoat dóng tam than, dóng kinh toan bo va euc bé, dae bigt
la cho nhüng nguöi bénh khéng dap ing vói các thuée chúa déng kinh khäc it déc
hon, Ngoai ra cn ding tri bénh dau day thán kinh sinh ba, dau day thän kinh Judi
‘hdu tu phat, C6 thé phöi hop véi thuée chóng co giät khác.

Liéu ding:
- Chita döng kink (toán bé hay cue bö): Liéu nguöi lón bat dáu 0,1-0,2 g/lán

x 1-2 län/ngäy. Sau tang dan töi 0,8-1.2 gingay.

- Pau day thän kinh sinh ba: Ngay ddu uöng 0,1 g/ldn x 2 län/ngäy. Sau

tang dän tói tó da 1,6 gingay, khi hét dau phái gidm liéu dan truéc khi
ding hän.

Dang bao ché: Vin ne 100 mg; 200 mg; vién nhai 100 mg.

DIAZEPAM
‘(Kem Chuong 2 - Thuöc an thin va gay ngú).

79. CLONAZEPAM

Bist due: Antolepsin, Clonex; Klonopin.
Cóng thite:

CH CIN Ou pel 315,7
Ten khoa hoc: 5-(2-clorophenyl)-1,3-dihydro-7-nitro-2H- 1.4-benzodiazepin-2-on.
Tinh ch

Bot tinh thé mau vang nhgt, mii nhe, thye 16 khong tan trong nude, it tan
trong ethanol, aceton, cloroform, rät it tan trong ether. Dé cháy khoáng 239°C.
Cong dung:

La mét din chät benzodiazepin có tác dung chóng dong kinh va thu giän
co. Ding diéu tri tat cá câc thé dong kink, dac biét la chung déng kinh giät rung
co, bénh nao gay döng kinh d tré em. C6 thé dang mét minh hose ding nhu mot
thude bé trg trong dieu tri thé döng kinh khong len con ma nguëi bénh khóng
dâp ting các thuée chüa dng kinh khác nhu valproat hojc ethosuximid...

Liéu düng:

Bát däu uóng 1 mg väo buéi téi, sau dé tang din dén lién duy tri 4-

8 mg/ngay. Liéu ti da 20 mg/ngay.
Dang bao ché Vién nen 0,5 mg; 1 mg; 2 mg; thude nude dé uöng 0,25%.
Cón có thé ding dang thuéc tiém óng 1 mg/2 ml, tiém tinh mach rät cham.

NATRI VALPROAT
Bist dupe: Depaken, Depakin.
Cong thite: CH3-CH3-CH,-CH-COONa
&n.ch,ch,

CHyNaO, pil: 1662

a

80. Tn khoa hoe: Mud)

Diêu ché:

vita acid-2-propylpentanoie hay 2-propsivalerat natn

Co thé töng hap theo su dé saw

ben = où bm eme
shes stots
oa MO, chip ote cH oo
OMC or NAOH CEE
dures Haven

Tink chál

‘Bot két tinh trang, khong mai, vi man, dé hat dm.

Ché phäm rift dé tan trong nude vá ethanol, thyc té khong tan trong ether.
(ang acid la chat lóng khöng mau hoje vang nbat, it tan trong nude, dé tan
trong cón va dung moi hitu co).

Dink tink:

Bing cach do phd hóng ngoai (so véi chat chuän), bäng sác ky lóp möng va
Jam phan üng cüa ion natri.

Dink lung:

Bang acid percloric trong dung méi acid acetic khan, xác dinh diem két
thüc bing phuong pháp do thé,

Cóng dun,
Diéu tri các thé dong kinh toän bÿ, các con co gift gay ra böi strychnin.

Dang báo ché: Vién nén; vién nang, siro 100 hoäc 200 mg/ml.

Chong chi dink:

Viém gan cäp hofe man tinh, phy nú có thai hose nuói con bú, röi loan
chúc nang tay.

HD

2

81. Chung 5

THUÓC DIÉU TRI BÉNH PARKINSON

myc TIEU

1.Trinh bay dutoe cc nhóm thuée diêu tri Parkinson theo tde dung, cho vi du
mink hoa. Noi duge co ché tác dung cúa levodopa vá carbidopa.

2.Trink bay due cóng thitc cäu tao, tén khoa hoc, tink chat 1ÿ hod vá cóng dung
chinh cúa levodopa, carbidopa, benztropin mesylat vá biperiden hydroelorid.

Hi ching Parkinson duge James Parkinson mó tá län dáu tión vao nam
1817, cón goi là bênh liét rung, möt loai bénh thán kinh thudng gap d ngudi cao
tuöi (nhät lá sau dé tudi 55).

Nguyen nhân bénh cón chua duge giäi thich ró rang. Bénh có thé do di
chúng viém náo, do ding thuöc hoëe do nguyén nhán khác.

Các trigu chüng chinh cúa bénh la:
- Run.
~ ting dé (täng truong lye co gáy tu thé cúng nbc),
= Giäm dong tac
Trong bénh Parkinson có su giám higng dopamin (mót chat trung gian dé
chuyén hoa thánh adrenalin). Do dó muón lam giäm triéu chüng Parkinson cán
bé sung lugng dopamin.
Vi dopamin khóng qua due hang rao máu nao nén ngudi ta sit dung chat
levodopa. Chit nay có kha náng thám duge vao té bao than kinh trung uong,
sau dé bj khú nhóm carboxylic dé tao ra dopamin có tác dung.

73

82. DÉ ngän su chuyén hod trén ú ngoai vi nguól ta si dung cae chät Ue ché
enaym decartosylase nku benserazid, carbidopa.. Cac chat nay khong qua
ny ráo mau nao, Vi du bigt duge Modopar góm có levodopa ~ henserazid;
Thudic Sinemet có levodopa + carbidopa.

Naoai su gläm luong dopamin, trong bénh Parkinson con có su táng tiét
cholin quá mite, do dé ngudi ta cón sit dung các chit khang cholin (các thuëc
huy phó giao cam) dé diéu tri hénh nay nhu các chat alcaloid (ví du atropin...),
cate chat téng hop, vi du trihexyphenidyl (trihexan).

Trong khi diéu tri benh cûm, nguöi ta tinh cd phat hién ra tac dung chóng
Parkinson cüa chat amantadin vi cling có tác dung lam giäi phóng dopamin à
than kink giao cm

Nhu vay trong dién tri Parkinson, theo cd ché tae dung ngudi ta düng các
nhém thude sau:

Cée thude cuóng hé dopaminergic góm:
- Thuôe cung cäp dopamin: Levodopa.

- Thuée de ché dopa decarboxylase (enzym chuyén hoá levodopa thänh
dopamin) nhu: Carbidopa, benserazid..

Thuóc khäng cholin góm:
Câc chat ty nhien: Atropin sulfat, hyoscyamin,.scopolamin (xem phän
thuée huy phó giao cám). Cae thude nay hién nay it ding trong diéu tri
Parkinson. ,

— Các chat tóng hop: Benztropin, trihexyphenidyl, procyclidin, biperiden,
orphenadrin...

Thuöe khäc:

Amantadin (xem Chudng 8, säch Héa duge, tap 2), diethazin (din chat
cúa phenothiazin).

LEVODOPA

Ten khäc: L-dopa; 3-hydroxy-L-tyrosin.
Biét duge: Bendopa; Dopar; Larodopa; Levopa.
Công thite

74

83. Tén khoa hoe: Acid-2-amino-3-(3.4-dihydroxyphenyl) propanoic.

Tinh chät

Bot két tinh tring. duöi tac dung cúa Khong khi va a6 dm sé bi chäm miu
dan. Ché phim dé tan trong dung dich HCI loáng vá dung dich hydroxyd kiém.
it tan trong nuöe, ethanol, rät khó tan trong cloroform.

Nhiët dó nóng cháy khoäng 280°C {phan huy)

Hoa tinh eda levodopa la do các nhôm OH phenol (tiah kit,
tim vöi thuée thü FeCl,), nhán thom (häp thy anh sáng ti ngoai) vá
amin (tinh lung tinh).

Dinh lugng: Bang acid percloric trong mdi trudng góm acid formic khan,
acid acetic vá dioxan véi chi thj tim tinh thé (dén mau xanh).

Cong dung:

Levodopa la chat tién than cúa dopamin. Vi dopamin khóng qua duge
hang rao mau nao nén trong diéu tri phäi düng levodopa, chat nay có kha nang
thaim duge väo thán kinh trung uong va sau dé bj Khú nhôm carboxylic dé tao
thanh dopamin.

Hign levodopa duge coi la thude töt nhät trong diéu tri hoi ching
Parkinson, nó lim giám manh trigu chúng cúng dd va van dóng chim chap
nhung it täc dung vöi triéu chúng run.

Tuy có tác dung tót nhung levodopa cüng có nhiéu täc dung phy va tai bién.

Trong diéu tri thuöng ding phéi hop levodopa véi các chät ttc ché enzym
dopa decarboxylase nhu: carbidopa, benserazid.

Dang bao ché; Vién nén 100 mg, 250 mg, 500 mg.
‘Vien nang 100 mg, 250 mg, 500 mg.

ho mau xan
die acid

Chú ye

Liéu cao cia vitamin B, (> 5 mg) sé lam giäm tác dung cúa levodopa do
lam tang qué trinh khit nhém carboxylic ö ngogi vi, tuy nhién néu ding
levodopa cing véi chát tte ché dopa decarboxylase thi sé khäc phuc duge hién
tung trén.

CARBIDOPA
Biét duo: Lodosyn; Sinemet.
Cóng the:
Cy
Ho CH c- COOH. HO
NH= NH
oH

CioH,N¿O,. H,O ptl: 244,2

75

84. chylpropanoie

Tén khoa 3-13. -dihydroxypheny! ino.2 me

monohydr
Diéu ché:

Tong hop theo so dé sau;

on cm
wo om cn HAINE Lo oc cn
im on Kon a NH Nie
Ochs Och,
+O nee
= wo cH) —C- COOH. Ho
ea eee no
on
Carbidopa

Tink ch

Bot tring dén tring nga, khong mui; nóng cháy à khoäng 205°C (phan
hus). Ché phäm ft tan trong nude; thye té không tan trong ethanol, cloroform
hoëc ether; dé tan trong dung dich acid vó co va dung dich kiém.

— Vi thuée thi FeCl, cho mau xanh chuyén nhanh sang mau dé nau.
— Vöi dung dich döng nitrat vá dun nóng sé có mau näu va túa dé tao than.

— Hap thu ti ngoai: Trong méi truóng HCl/methanc! có eve dai háp thu à
283 nm.

Dinh lugng: Bang acid percloric trong acid acetic khan (do thé).

Cóng dung:

+ Carbidopa khóng có tac dung diéu tri truc tiép, nó chi duge ding phöi hop
dé bio vé levodopa khöng chuyén thanh dopamin 6 ngoai vi

Dang bio ché:
- Vièn nen 25 mg.
=. Viën két hop véi levodopa có 2 logi ham lugng:
Levodopa 100 mg. Levodopa 250 mg.
Carbidopa 10 mg. Carbidopa 25 mg.

76

85. BENZTROPIN MESYLAT

Bigt dicate: Cogentin: Acatin; Cogentinol

Công the:
CaHsNO. CH,O,8 ptl: 403,5,

Tén khoa hoc: 3a-(diphenylmethoxy)1aH, SaH-tropan methansulfonat.

Diéu ché

Tóng hop theo sd dé sau:

N
IN LH
—/ tn
— en ONa

Tinh chát:
Bét két tinh tráng, khöng mai, hoi hút dm, nóng chäy à 141°C-145°C. Ché
phám rät tan trong nuéc, dé tan trong ethanol, rät ft tan trong ether.

Cong dung:
C6 täc dung chóng tiét cholin à hg than kinh trung uong vá ngoai vi. Duge ding
iu tri höi chüng Parkinson (do x0 mach, sau viém näo, do thuée an than kinb).

Chóng chi dinh: Tré duöi 5 tuéi, phy nú có thai, bénh glocom, dé ú nude tiêu.
Dang bao che: Vien nen 2 mg; Sng tiem 2 mg/2 ml.

77

86. BIPERIDEN HYDROCLORID

Biét duge: Akineton, Ipsatol
Cóng thite:

®

({ N-cm-cH-0c-0oH. HCl

Ca, H.¿NO. HCL pl: 347,9
Tén khoa hoc: a-5:nor bornen-2-yl-a-phenyl-1-piperidinpropanol hydroclorid
hofte a-bieyclo [2,2,1] hept-5-en-2-yl-a-phenyl-1-piperidinpropanol hydroclorid.
Tinh chat:
Bôt két tinh tráng, khong mai, phan huy à khoáng 275°C, it tan trong
nude, ethanol, cloroform hoëc ether, hei tan trong methanol.
Dinh tinh:
= Do phé héng ngoai, so véi chuán.
= Do phé tit ngoai: Dung dich 1 mg/ml trong methanol có cuc dai à 257 nm.
+ — Lam phan ting vôi acid phosphoric: Hoa khoäng 20 mg ché phim trong 5
ml acid phosphoric däc s8 xuát hién mau xanh
= Ché phám cho phan úng cúa ion clorid.
Dinh lung:
Trong acid acetic khan, them dung dich thuÿ ngân II acetat, chuán dÿ
bang acid percloric 0,1M dén mau xanh da tri véi chi thi tim tinh thé.
Cóng dung:
C6 tác dung chöng tiét cholin, diéu chinh các röi loan ngoai tháp.
Chi dink: Trong bénh Parkinson hoëc trigu chüng Parkinson.
Lièu ding:
Bat däu ngäy 2 län x 1 mg, sau tang dän dén liéu ngay 2-3 län, möi län
1-4 mg. Bénh nang tiém bäp hoëc tinh mach cham ngay 2-4 6ng 5 mg/ml.
Dang ding: Vién nen 2 mg va 4 mg; Sng tiém 1 mV/5 mg.
Chóng chi dinh: Glocom, tác nghén co hoe à da däy-rußt.

78

87. Chuang 6

THUGC GIAM DAU VA
THUÓC GIAM DAU, HA SOT, CHONG VIÉM

LMUC TIEU
11. Trinh bay duge phén logi va lien quan giita edie trüc va tác dung, co ché tác
+ dung cüa nhöm thudé logi opioid.

2. Trinh bay duge phan logi va ca ché'téc dung chung cüa nhóm thuóc gidm dau,

ha söt, chong vitm (khong có cdu trüc steroid.”

: 3. Trinh bay duge cong thite cáu tao, ten khoa hoc, diéu ché (néu có trong bai),
{tink chat Ly hod (hode hig nal, SA ina dung ct 6 cla ede thude

Dau la mét trigu chúng cán thiét giúp cho ngudi bénh va tháy thuée trong
viéc chán doán bénh. Tuy nhién néu dau nhiéu vá kéo dai 58 gay khé chiu, bénh
nhân không chju duge hoëc bi choáng. Do dé thuée giám dau la khong thé thiéu.

Thuée giám dau duge ding däu tién 1A nhüng sin phám tu nhièn nhu câc
cáy cb... (dien hinh la nhua thuée phién, cón goi 18 opi). Tiép theo dé là ding các
hoat chit chiét duge tir duge ligu (ví du morphin tir thuée phién)

Khi cóng nghé hoá hoc dá phat trión, ngudi ta méi ban téng hop rói tóng hop
ra nhidu thuée gidm dau khäc duge sit dung mét cách rong rai nhu hién nay.

Hai nhóm thuée giám dau chính la nhém thuée giám dau loai opioid va
nhém thuée giám dau, ha sét, chóng viém.

1. THUÓC GIAM DAU LOAI OPIOID

‘Thuée giäm dau logi opioid la các thuée tác dung truc tiép vá chon loc len
thán kinh trung uong, lam giäm hogc mát cám giác dau mót cäch däc biét.
Chúng cón có thé gáy ngú, gáy cám giác khoan khoái, dé chju, do d6 dé din dén
tinh trang lé thuge hay gay nghién (nên cón goi lá thuéc giäm dau gay nghién).

‘Thuée giám dau logi nay duge ding láu döi nhät la thuée phién (opi). Do
46 chiing duge gil các chit opioid.

79

88. Morphin la hoat chat chính cúa thude phién. la mot opiat dien hin. Cie
hät có tác dung kidu nhu morphin déu duge goi la ce opio

1.1. Phân loai

‘Theo edu trüc hoa hoe có thé chia ra ete nhóm sau

Morphin vá ede chat lien quan (có khung morphinan)

Morphin Khung morphinan

‘Tit morphin nguöi ta da ban téng hgp ra nhiéu din chit va cing dä töng
hop ra mhiéu chat có cdiu trüc tuong tu (Bähg 6.1).

Bang 6.1. Morphin va các dan chat

Morphin
Gé hos hoc $ vi tr Nnimg thay

Tan thude = A 7 pt
Morphin E EN CH,
Heroin -ococH, |-ococh, |-cH,
Hydromorphon “OH =O CH, o
‘Oxymorphon “OH =o EN 77}
Levorphanol “OH + CH, (0.6)
Dextromethorphan | -OCH, | -H “CH [UNO]

89. Levatiorpnan on H CHCHECH N.
om OH on,

Hiydrocodon CORRE oH, i

Oxjcodon zen lo EN In.

Nalmeten on EC A [me

aimes 4 aq [me

atorphin “OH “CH;GH=CH,

Raloxon 2

Natrexon one |
ar |

Buprenorphin “OH 0m | wi |
oH <]

“Butorphanol -OH + 2.13)
oH, <>

albophia “OH “OH m2
<>

L

* Vj tr 3,6, 17 JA vi tri trong phän tit morphin nhu cöng thie trén. Nhüng

su thay déi khäc trong phan tit morphin là:
(1) Khang có day néi döi gita C; vá Ca
(2) Thém nhóm -OH väo Cy,

(8) Khéng có oxy giün O, va Cs
(4) Them cáu etheno néi gida C, vá Cy, vá nhóm 1-hydroxy-1,2,2 trimethyl

propyl 6 C

1.1.2, Các opioid tóng hop khác
+ Dän chäft oa benzomorphan (ví du pentazocin)

81

90. + Dan chat cúa piperidin (pethidin va các chat lien quan):
Vi du: Pethidin (meperidin)

LN
O
HaG 7 con
I-methyl-4-phenyl

CH;

-carbethoxy piperidin
Fentanyl:

PA
Net Y

N(L-phenethyl-4-piperidyl)-propionanilid
Sufentanil:

HC— O- CH,

.
TS EN eon gy

Propanamid-N [4(methaxymethyl) 1 (2-thyenyl) ethylld piperidinyl N-phenyl
1.1.3. Methadon va ede chat lien quan
Methadon:

6-dimethylamino-4,4-diphenylheptanon 3.

91. Propoxyp

Ch

Lbenzyl-j-dimethylamino-2-methyl-T-phenyl propanol propionut

1.2. Lién quan giäu edu trüc vá tác dung

Cav whom chúc có lién quan nhidu dén cic dung la nhôm -OH phenol à vi
tri 3, nhóm «OH aleol à vi teí 6 vá nhôm thé 6 vi tri 17. Wi du thay -OH phenol
cia morphin bang nhém -OCH, thi duc codein có tae dung gidm dau kém hon
bién nbuing chün ho tt; acetyl ho eit 2 nhóm -OH thi duge heroin có Läc dung
giám dau va gay nghién manh hon morphin; thay -CH, 6 vi tri 17 eda morphin
bing nhóm allyl (CH,-CH=CH,) thi duge nalorphin, tae dung dós kháng vói
morphin.

Receptor etia opi
Morphin gay duge täc dung la nhö tac döng len h& thöng receptor cia nó.
Receptor cia opioid có nhiéu Jogi: Muy (4), delta (6), kappa () vá sigma

€), trong d6 receptor muy (4) quyét dinh tác dung trung uong cda opiat,

receptor delta (5) quyét dinh tác dung ngoai vi.

Opioid n6i sinh:

Ngudi ta thay ring, trén bé mat cúa viing tác dung cia receptor opioid
khong phái chi có nhüng chät hu co tudng tt nhu morphin duge lién két má
cón có nhüng logi peptid cüng có kha nang lién két väo dé dé tao duge mot täc
dung duge 1y nhut morphin go la cäe opioid nôi sinh (endorphin).

Sau khi tóng hop va lam trón nhiém vu sinh hoc, các endorphin sé giáng
hod nhanh trong co thé nhö xúc tác ca nhüng enzym däc hiéu.

13. Tae dung cüa opioid

Morphin va các opiat có tác dung lam giäm dau do tte ché vô náo, trung
tam ö gian näo. Chüng de ché cäm giác dau rat dac higu, thong qua tuong täc
v6i receptor muy (4), có tinh chon loc dác biét vi khi ding morphin, nhüng
trung täm khée cúa vó náo vän hoat dóng binh thuting chi mat cám giác dau...

Morphin va cäc opiat duge sit dung trong diéu trj lam thuée giäm dau, mot
só ding lim thuöc chia ho. N6 cüng tao ra cam giác sing khoai va gay nghién.
Dic bigt heroin Ia chäft gay nghign rät manh va rät khö cai,

83

92. 14, Chat döi khäng voi opioid

ve chit déi khang opiat ch su tranh chap 6 receptar morphine, Nhiing
thude nay có Ai lue manh v6i thy thé ets enorphar nhung las co hres Luc rät yéu.
Goi lado) khsing cing khong hoan toan chith sae vi (tri aaloxon vá nalthrexon)
có chat viza có tinh khang morphin vúa eo host tinh cua morphin (ví du nhu

nalorphia)

MORPHIN HYDROCLORID

Bist due: Epimor, Morphitec: M.O.S: Thebaantran,

Cóng thito:
no |
So
j Ha. ao
9
YI nos
HO À D
C,H,O.N. HCL. ‚H,O ptl: 375,8

Tén Hhoa hoc: 3,6-dihydroxy-4,5-epoxy-7,8-dihydro-17-methylmorphinan
hydroclorid.

Morphin lá möt alcaloid cúa thude phign duge Segen phat hién län däu
tién vao nám 1804. Den näm 1950 thi cóng thite cáu tao cúa morphin méi duge
xác dinh mót cách day dü nhö ede cóng trinh nghién cúu tóng hop toan phán
morphin. :

Trong y hoc morphin thuóng duge dung duéi dang mudi nhu morphin
hydroclorid, morphin sulfat, muöi tartrat va ca dang acetat,

Diéu el
C6 nhiéu phuong phäp dé chiét xuát morphin va các alcaloid khác ti thuée

phión. Phuong phäp cia S.I.Canepskava vá B.A.Kliaskinava tién hanh theo so
46 6.1.

93. =
| Tnuéc phién
—

| Bée ni

a0 nude cose
|+con

Veni on
Tia Dich loc
(Morphin + narcotn) {Papaverin + caden + thebain)
+ Bencen
+ CH,COOH + cHcoon
Dich loc Tio Benzen ube acid
(Morphin acetat) {Narcoun)_ | (Papaverin) | (Codein + thebain)
+NH.OH 6c noi
+ NH.OH
a (Morphin) ] Papaverin acetat
y |
Dich ioe | [Tua

(Codein) | | (Thebain)

80.48 6.1. Chiét xuät morphin va các alealoid khác ti thud phién

Tinh chat:

‘Morphin hydroclorid à duéi dang bot két tinh tring hoëc gin nhu trang
hogc hinh kim khöng mau hoje khöi vuóng khöng mau, dé bién mau do bj oxy
ho, thäng hoa ngoäi khéng khí khó. Ché phim tan trong nude vá trong
glycerin, kh6 tan trong ethanol 96%, thuc té khéng tan trong ether, tan trong
các dung dich kiém manh.

Nang sust quay eye tit -110° dén - 115° (dung dich 0,5 g trong 25 ml nute).

85

94. Hod tinh we phan ting dink tink

- Dung dich morphin hydroclorid cho tia vii cic thude thu chung cia
aloalaid, vi dy voi thuöe thú Dragendoff cho tua mau da cam; vol thude thit
Marquis (formaldehvd'acid sulfuric) cho miu do tía sau chuyén thash tim;
véi thußc thif Fred thi có mau tim chuyén sang sanh,

= Phé ti ngoai: Dung dich 10 mgs100 ml nude. do trong kheang tú 250 nm
dein 350 am. eo cue da háp thy d 285 nm vá A (1%.1 em) 6 285 nm la
khodng 41

Trong phan vi morphin ci nkôm OH phenolic nen có tinh acid (tan trong
kiém mank) va cho mau tim vöi dung dich sat III clorid.

= Them 1 ml dung dich nude oxy gid loáng, 1 ml dung dich amomac loäng va
0,05 ml dung dich dóng sulfat 4,0% vaio 5 ml dung dich ché phäm 0,1%
wrong nude, mau do sé xuät hien

~ Cúng do có nhóm OH phenolic nen morphin tác dung véi cite mudi diazoni
trong méi truóng kiém cho mau dé cua phám mau nito:

a = = FT" N
q : S
; < u
N= cH
mo. Sopa

- Morphin dé bj oxy hod, Trong möi truóng acid, duéi täc dung cia
kaliferieyanid thi nó sé tao thänh dehydrodimorphin (cón goi là
oxydimorphin) vá acid ferocyanic. Néu cho thém dung dich sat III clorid
thi sé có mau xanh lam phô ca ferocyanid ferric (codein khöng cho phan

(mg nay).
Ho:
FC
¿ Fa

N-c#

mo:
+ 2 H[Fe(CN) 6 + 6 KCL
Acid ferocyanie

3H,[Fe(CN)]+4FeCl = FefFe(CN,+12HC1

95. Morphin có thé gi phóng duge »od tit Kai iodat

= Dac biét khi dun nóng morphin véi acid vó co nhu acid hydroclorie, acid
phosphoric dác rói sau dé cho thém acid nitrie de thi sé 66 mau dé mau. DO
Ja do khi dun véi acid vó cs thi morphin mât nude wo thanh apomorphin,
chât nay rät dé bi oxy hoa bai acid nitric dác cho mau dé mau

m—
SÍ
o
NCH;
Ho”
Morphin Apomorphin

- Ché phim cho phan ting eiia ion clorid.
Các tap chat chénh:
~ Tap chit lien quan: Xác dinh bang sác ky lip móng

- Meconat: Do dó häp thu 6 480 nm sau khi cho phan úng vöi dung dich sát
UD clorid, 46 hap thy khéng duge vugt qua giéi han.
o

on

Hoos ~ ~0~ ~ cool
Acid meconic
Dink long:

- Bang acid percloric 0,1N trong méi truóng acid acetic khan, chi thi tim
tinh thé (cán them dung dich thuÿ ngán II acetat).

= Dinh lugng HC] bang do bac (phuong pháp Volhard).
Cóng dung:

Morphin la mót thuée có tác dung giám dau, gay nghign dién hinh. Thuëc
tác döng len hé thán kinh va co tron. Nó kich thfch mét só trung tâm din den
gay buón nón va nón, lam co dóng tú, lam tang truong luc co, däc bigt la co
Hass Bide rte wil AN vA dag te Morphin gay nghién ca vé thé chát län
tinh thän.

87

96. Chi dink

— Ding tong các truëng hyp dau nhiéu hu dau quan de so: than. +01 mat,
bénh nhân dau do ung thu. nköi maw co tim hage dung trong phau thuät

= Morphin cón có tac dung gay ngu nén duge düng khi mat ngú do dau

Morphin lám giam hu düng rut nén duge ding dé tri ia chav

Trong phâu thixit, morplun cón duoe dang dé gäy mó, giäm dau va giäm

lo ling

Dang ding: Thuëe em (hose truyón), uóng (vib hoac dung dicho

Liéu thing diany 5-20 mg

dós tuy theo mite dó dau, néu dau nhiéu hoge
100 meng

Taéu düng ctia morph
dá quen thude có thé tang lên 30;

Ching chi dink

Tre em dudi 5 tuöi, giám chüc nang hó häp, tén thuong à düu vá mó so,
hen phé quän, phú phöi nang, cde bénh gan, than nang

Báo quan:

Theo ché do thuöc gay nghign; dung trong lo thuy tinh mau, kin, tranh
Anh sang,

CODEIN
dicept; Rami, Pentuss.
Cóng thite:
on
é “He
—CHy
He L

CuHAaNO,.HO ptl: 317,39.

Ten khoa hoc: 3-methoxy-4,5-epoxy-7,8-didehydro-17-methyl morphinan-6-ol
monohydrat.

97. Diéu chi

wrphin, eünge chiet duge tir thude pinién (xem dién ché
v6i 13 Ie tp, do dä ná dise diéu ché chu yéu hing cach
phin, Vi du methyl hod morphin bang trimechy

Codein la meth
morphin 6 trény mba
ban téng hop tis
phenylamoni à david

MEN or

Morphin Codein
Tinh chat:

Tinh thé khong mau hay böt keit t
trong nude, tan nhién hon trong nude
các acid loäng. Nhiét dó néng cháy khoëng 155°C
+142! dé -146° (dung dich 2% trong ethanol 96%)

h tring, khong mai, vi dang, it ta
tan trong ethanol 96°, cloroform
SC. Dé quay exc riéng tir

Codein khóng có nhóm OH phenol nen bén viing hon morphin, khóng tan
trong kiém manh, không cho mau véi thuée thit sit III clorid, nhung khi loi
nhóm -CH, de gidi phóng nhóm -OH ty do (ví du dun vdi acid sulfuric) thi sé
cho mau véi thuée thif nay.

Dink tink: Do de cháy (xem phán tinh chat).

= So phé hóng ngogi vöi chuën.

= Do phé tif ngoai (có cue dai häp thy à 284 nm).

- Them 1 ml acid sulfuric va 2 giot dung dich sit III clorid 2% vao 10 mg
ché phám, dun nóng trén cách thuj sé xudt hign mau xanh lam, sau dé
chuyén sang mau dé khi them 2 giot acid nitric dae.

= Cho phan üng tia véi cäe thude thit chung cúa alealoid.

Tap chät chink:

= Morphin: Khéng duge qua 0,13% (Lam phan ting mau cúa morphin véi
dung dich natri nitrit rôi so mau véi mau).

~ Alcaloid la: Phat hién bing säc ky lóp möng (xem DDVN II).

Dink lugng:

Codein base vá muói cúa nó có thé dinh lugng bing acid percloric 0,1M
trong méi truèng khan (acid acetic khan), véi chi thi tim tinh thé.

Dang muéi (ví dy codein phosphat) có thé dinh lugng bing dung dich
NaOH hoëc dinh lung trong môi truóng khan.

89

98. Cong dung:
Codein có tác dung giám dau kém, nhung nó úe ché trung tm ho. do dó có

täc dung giäm ho, giám cáo phán xa kich thich gay ho.

Chi dink:

Codein chü yéu duge ding Jam thuöe chia ho, ngodi ru cón düng tri ia
cháy, lam thuóc an than, giám dau (két hop vi thuée giám dau khac)

Liéu tôt da:
Uéng: 0,05 gilán: 0,20 g/24 gid.
Tim: 0,03 - 0,08 g trong 24 gid.
Béo quán: Thuëe doc bang B, tränh änh sing. Thuse có thé gay nghién

PETHIDIN HYDROCLORID
Biét duge: Meperidin, Dolargan, Dolcontral, Dolosal, Dolantin.
Cóng thite: q
N.
„HC

HsCg COOC-Hs
CH, NO, HO pil: 283,8
Ten khoa hoc: N-methyl-4-phenyl-4-carbethoxypiperidin hydroclorid
Diéu ché
La mét chät tóng hop hoa hoc, có thé diéu ché tu benzyl clorid theo các
buée sau:

NH(CH2"CH,-OH)
CeHs-CHy-Cl E Cobs-CH-N(CHy-CHo- OH
(dicthanolamin)

SOCh, CH50H,
e CóHs-CHyN(CH7 HCl IT,
Thionyorid e so,

CoHs"CH WN COOC,H; HP, ii
Is ; 2 ano” Meperiin

Meperidin 1a möt din chät cüa piperidin có effu tric carbon bac 4 cách nits
2 vi trí carbon va có nhóm -CH, à nits.

90

99. hh chat

Bot kët tinh trang, khóng moi, dé tan trong nuéc, trong ethnol, it tan
trong ether vá benzen, vüng bén trong khöng khi. Nhigt dó nóng cháy la 185°C
188°C.

Hoa tinh cúa pethadin hydroclorid la do nhán piperidin, göc phenyl, nhóm
chite ester va phän tig HCL. Các tinh chat nay duge img dung trong dink tinh va
ich long.

Dinh tink:
~ Phó háp thu ving ti ngoai eta dung dich 0,1% trong nude có cue dai hap
thy d các buóc sóng 251 nm, 257 nm va 263 nm.
— Dun ché phäm vói acid acetic vá acid sulfuric sé có múi thom dac biét cúa
ethyl acetat tao thanh.
= Dung dich trong nude thém dung dich acid picrie cho tüa. Tüa nay có 46
cháy à 187 - 189°C.
Ché phám cho phan ting cúa ion clorid.

Dink Lg:

Phuong pháp méi truóng khan: Trong dung méi acid acetic khan, véi dung
dich chuán acid percloric va chi thi tim tinh thé (Theo DDVN IID).

Phudng pháp trung hoa: Ho& ché phám vao nude, them dung dich NaOH
va chiét pethidin base bang dung méi húu co, böc hoi dung méi, hoa cin váo
dung dich HCI 0,1N (du) va dinh lugng acid du bing NaOH O,IN véi chi thi
phenolphtalein.

Cong dung:
Pethidin có tac dung giám dau kém morphin 8 - 10 län, it gay nón va táo
bôn, khöng giám ho, ft d0c hon morphin 3 län, khong gay ng.

Pethidin duge sit dung trong diéu tri nhut morphin, ngoai ra cn düng dé
giám dau khi dé vi nó tic ché các sgi co til cung, Thuëc thuöng hay duge ding dé
gay tién mé, diéu tri glocom cáp, nhéi mau co tim cáp.

Dang ding, cách ding vá liéu:

Óng tiém 25, 50, 75, 100 mg/ml. Viön nen 50 hoc 100 mg. Thuéé dan 100 mg.

Dang uöng hay dat háu món: 25 - 50 mgflän x 1-3 lán/ngay.

Tióm báp hay tiém duói da: töi da 0,1 g/lán; 0,25 g/24 gid.

‘Trudng hgp dau cäp có thé tiém tinh mach cham 1 dng 2 ml pha váo 20 ml
dung dich NaCl 0,9%.

Bo quan: Thuée gäy nghién, báo quan trong lo kin, tränh anh sáng.

91

100. METHADON HYDROCLORID

Biét due: Dolophine, Adanon, Physeptone
Cong thite:

ch

i

cH;
i

Ca HNO.HCI pile 3
Ten khoa hoc: 6-dimethylamino-4,4-diphenylheptan-3.on hydroclorid
Tinh chat:

Methadon hydrorlorid à dudi dang tinh thé träng, khóng miu, tan trong
nude, dé tan trong ethanol hoae clorolorm, khöng tan trong ether.
Dinh tink:
= Do dö chäy: khoäng 233°C-236°C.
= Do phó höng ngoai, so vöi chuán.
= Lam phän img véi dung dich amoni thiocyanat trong moi truóng acid
hydroclorie cho tüa trang, có dó chäy 143°C-148°C
= Két téa dung dich ché phim vói dung dich amoniac, loc. Dich loc cho phan
úng eúa ion clorid.
Dinh long: Bang acid percloric trong moi trudng khan.
Cóng dung:

Methadon có tác dung giám dau manh hon morphin 5 län, tác dung xuät
hign cham nhung kéo dai. Nó cón có tac dung an than, gian: ho, it gay täo bón,
dé gay buén nón.

Chi dink:

Methadon düng dé giám dau do ung thu, sau phäu thuât hoëc nhéi mau co
tim, dau do sói mât, söi than, các chúng ho dai ding.

Methadon ding dé cai nghién heroin vi néu có nghign methadon thi sé it
bi rang bués, it lam suy yéu hon heroin.

Dang ding: Vién nen 2,5 mg va 10 mg; öng tiém 6 mg, 10 mg; thudc dan 5 mg.

92

101. Liéu 46 da wong: 10 man x 3 liofagáy

Chöngr chi dink: King düng cho nguäi sus hó np. 26

Báo quan: Thuëe gay nghièn

FENTANYL CITRAT
Bist duge: Sublimaze, Fetanest, Leptanal.

Cóng thite:
Cy COOH
ES \ i
uch CON Nc Ct y vo go
A Hy COOH
N

CaHaN:0. CH,O; ptl: 528,6
Tén khoa hoc: N-(1-phenetyl-4-piperidyl) propionanilid citrat (1:1)

Diéu ché:
Go thé tóng hop tit N - benzylpiperidon theo so dé phan úng sau:
Fr Cols Pie Cols pe Che
( ae & ne O UNS e (CHsCH,CO),0
NH Col
le at N° Che Hs
a SICH CH Cog
HG NC Cate HiGe-N- = Calle
EH CHa Coty CHa CHe GH
N + Acid cito Sie COOH
en + Ho-G- Goom
CH, CooH
HONG Ca HCe-N-6- Cata
N
o
Fentanyi citrat

93

102. Tinh chai

Bót két tinh tráng, khong mi, tan trong 40 phán nude, it tan trong cón,
Khó Lan trong ether, cloroform. Nhige dó nóng chás: 149 - 151°C.

Pink tinh: Thuëng dua váo phó IR, UV va am phan tng cba eitrat.

Dink tong: Bang acid perclorie trong méi teudng khan
Cong dung: *

Fentanyl có tae dung gim dau manh hon morphin khoäng 100.1án nhung
agán hon, ding dé giäm dau trong pháu thuát, ten mé, Ling täc dung cia
thuée mé, phdi hop vöi droperidol dé két hop tac dung giäm dau voi tac dung
an than.

Chóng chi dinh: Nhu morphin.

Dang ding, liéu düng vá cach ding:

ng tión 0,05 me/ml; 2 va 10 ml.
'Tiém dé phäu thuat: tiem bap 0.05 - 0,1 mg truéc khi mó 30 - 60 phút.

Giäm dau sau phäu thuát: tiém bap nhu trên. Sau 1 - 2 gid có thé tiém lai
néu cán. Nguéi gid va tré em giám 1/2 lién.

B6 trg cho các thude mé va thude té tüng vüng: tiém tinh mach 0,25 - 0,5
mg, sau 1 - 2 gid có thé tiém nhäc lai.

NALORPHIN HYDROCLORID

Tén khác: N - allylnormorphin.
Biêt duge: Lethidrone, Norfin.
Cóng thite:

CHA ON. HCL ptl: 347,9

Ten khoa hoc: 2,6-dihydroxy-4,5-epoxy-7,8-didehydro-17-allyl morphinan
hydroclorid.

3

103. Diéu ché:

Vi du alkyl hoa morphin (hose nor-morphin) bang allylbromid
H H wi
fr Sy
+ CH CH=CH, é
dia N-CH;-CH= CH,
He HONE
Normorphin Nason
Tinh chat:

Bot két tinh có mbiét dé nóng cháy tir 260°C dén 263°C (phan huÿ). Nang
suait quay eye tir—122" dén —125" (dung dich 2% trong H,O),
Tinh chit ly hoe vá hod hoe tuang tu morphin hydroclorid.
Dink tinh: Do phé héng ngogi, phd tit ngoai va lam phan ting cúa ion clorid.
Dinh lung (theo USP 24): Do phô tit ngoai à 285 nm (mdi truöng nude).
Cong dung:
Nalorphin döi kháng möt phán tác dung cúa morphin va các opiat khác.
Duge ding lam thuéc giäi dóc các opiat. Trong khoa san, ding dé cäp cúu
tré so sinh bj ngat thé do bi de ché ho hap.
Liéu chita ngó déc: Nguöi in tièm tink mach 5 - 10 mg (6ng tiem 10 mg/1 mi).
DÉ cáp ciu tré so sink: Tiém tinh mach rón 0,5 ml dung dich 0,5%.

NALOXON HYDROCLORID

Bist duge: Nalonee, Narcanti.
Cóng thit

CHy-CH= CH. HEL

CH NO, HOLH,O ptl: 390,9

95

104. Tin khoa hoc: 3.14-ddhvdvaxy-4,-enoxy-N-alls] morphinan-6-on Aydroclorid

Tinh ché

Naloxon hyiiroclorid à didi dang bit tráng. dö chav khoang 200 - 205 €.
Ché pha. dé tan trong nudo. trong ethanol, thue té khóng tan tros a
Dinh tink:

= Do phé ning ngoai, phai ph hop véi phé cúo chat chun
Bang sác ky lop mong
— Lam phan ung cia ion clorid
Dinh Lama

Hoa ché phám vao ethanol. thém dung dich HCI 0.01M vá chuán dé bang
dung dich NaOH 0.1M trong ethanol. Xác dinh diem két thuc bang do thé, doc
thé tich gitta 2 diem un.

Cong dung:

ái de dé khang vöi
va thung tit 1-4 gid.

Naloxon lá thuée déi khang thue su cia opiat.
morphin. Thai gian hiéu lue cua naloxon phu thude váo hi

Naloxon duge sit dung cho truöng hgp suy hé häp do morphin va các thude
giám dau tóng hop. Ngudi lón ding lu 0.4 - 2 mg/ngay bang cäch tiém báp,
udm dudi da hay tinh mach. Tré em düng liéu 0,01 mg/kg co thé/24 id.

Dang ding: Ong tiem 0.4 mg! ml: 0.04 mg/l ml (cho tré em)

2. CAC THUÓC GIAM DAU, HA SOT, CHONG VIÉM
Nhém thude nay bao góm các chät có tác dung giäm dau, ha sét, chóng
viém à nhüng müc dó khác nhau khöng thude nhöm các opiat va trong cu tao
cúa chüng khöng có cáu trúc steroid. Do dó chúng cón duge goi lá các thuëc
chông viém phi steroid (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs hay NSAID).
Cae thude nay có tác dung tc ché su tiét chat trung gian hoa hoc gay dau à
ngoai vi nen cón goi IA thuée grám dau ngoai vi.

Môt sö chat döng thöi có cá 3 täc dung trén, có thé có möt, hai tac dung
tröi hon hoäc khöng có mét tac dung nao dé (paracetamol khang có tac dung
chóng viém) nhung cüng möt od ché tác dung.

Go ché tac dung chü yéu la de ché enzym cyclooxygenase (COX) la enzym
xtic tác vige sin xuát möt só chat trung gian, dac biét la chat prostaglandin,
mêt chat gäy ra phan ting dau, sôt, viém. Có hai logi enzym cyclooxygenase là
COX:1 có à thanh da day, thanh mach, than vá COX-2 c6 à td chite mó vim hay
tón thuong. Do dé thuöc de ché COX-2 thi có tác dung digu tri, thuéc tác dung
lén COX-1 gay ra tác dung phu. Các thuée giäm dau, ha söt, chöng viém thóng
hung 06 tic dung lôn cá hai log enzym trén. Mgt eS cht cb tac dung uu tien
len COX-2 thi it có tac dung phu hon.

96

105. "Tac dung ha nhige con do de ché trung tán didu hoa nhigt à vang dudi adi,
ray gián mach ngoai bién, tang toll nhitt va tang Lit mó höi. Nhu vay thuöc ha
hit chi có tác dung chüa triêu chin,

‘Tac dung gıäm dau cúa nhóm thudo nay chi déi vi trigu chúng dau nhe do
viém hu dau alí, dau rang, dau day thin kinb. dau khöp, dau co; khöng có
täc dung sim dau ndi tang, khöng kich thich, khong gay nghién: có thé phöl
hop các thude ver nhau dé ting cuóng tae dung.

Cáu tao hod hoc: Da sö là nhüng acid hüu co hode ester cúa chúng. C6
thé phan Joai nhu sau

Các din chat cúa acid salicyhe: Natri salicylat, methyl salicylat,

salicylamid, acid acetylsalicylic (aspirin). salsalat...

= Câc din chät cda anilin:

- Din chat cúa pyrazolon: Antipyrin, pyramidon, analgin, phenylbutazon..

Dán chát cúa acid indol va inden acetic: Indomethacin, sulindac,

etodolac...

- Dan chät cúa acid aryl propionic: Ibuprofen, naproxen, phenoprofen,
ketoprofen.

= Dan chit cia acid anthranilic: Acid mefenamic, acid meclofenamic...

Dan chát eda acid aryl acetic: Diclofenac (vi musi natri), bromfenac natri,

ketorolac...

Các oxyeam: Piroxicam, tenoxicam, meloxicam..

Cac chat khác: Nabumeton, celebrex, nimesulid..

eetanilid, phenacetin, paracetamol...

METHYL SALICYLAT
Bigt duge: Ben-Gay...
Cong thie:
coocH,
on
HD, pt: 162,1
Ten khoa hoc: Methyl-2-hydroxybenzoat.
Diéu ché

‘Téng hgp bing cách ester ho acid salicylic vi methanol,

9

106. COOCH:

coon
mo 1
2 À
AO con en | J a
Y à SK

Tinh chat:

Methyl salicylat 1a chät lóng khöng mau hay mau väng nhat; rät khé tan
trong nue, tron län duge vöi ethanol (96%). vdi dau béo va tinh dau,
Dinh tinh,

- Thuy phan ché phám bing cách dun nóng véi dung dich natri hydroxyd
loäng, sau dé acid hoa bang acid vô co, rúa tua va sáy khö. Tia acid
salicylic tao thanh có dé chäy tir 156°C dén 162°C.

— Cho mau tim véi thuöe thü sit IIT clorid (phän ting cúa nhôm OH phenol)
Binh lung:
Tin hanh thuÿ phan bing cach dun höi luu véi dung dich natri
hydroxyd 0,1N, sau dé dé ngudi va dinh lugng kiém du bing dung dich acid
hydrocloric 0,1N.

Cône dung:
Có tác dung giäm dau, ding trong các truöng hop dau khép, dau co...
Chit

Thuéc chi dude ding ngoai duéi dang kem hodc gel béi 2,5%. Ché phim
con có nbiéu trong cäc thuóe xoa bop va cao dan lam giäm dau.

ACID ACETYLSALICYLIC

Tén khác: Aspirin.
Biét duge: Apirin pH8; Acetyl-SAL..

Cóng thite:
cooH
O OCOCHs

CHO, ptl: 180,2
Tén khoa hoc: Acid -2-acethoxy benzoic.

98

107. Didi ché
Ester hoá nhôm OH cia acid salicylic bing anhydrid acetic vi xúe te la
acid sulfurie däc hoae pyridin.

COOH ood
| Cry 8, 2504 A

‘a CE © + Jose + CMCOOH
k cH) — 00% sl

Hoge ding acetyl clorid trong mdi truëng pyridin (trong cóng nghé it ding
vi acetyl clorid va HCI sinh ra sé am món kim log):

cook COOH

Tinh chat:

Tinh thé khóng mau hay bot két tinh tring khóng mai hoje gän nhu
Khong mai. C6 thé có múi däm do äm va nóng lam cho aspirin thuy phan gidi
phong ra acid acetic, Nhiét dÿ nóng cháy khoáng 149°C (Nhiét dé nay dé thay
dé theo cách do, cán náng nhiét dé téi 130'C réi mei cho aspirin va)

DO tan: Kho tan trong nude, dé tan trong ethanol 96%, Lan trong ether va
loroform; tan trong các dung dich kiém va carbonat kiém (do có nhém acid).

Dung dich trong nude lam dó giäy qui xanh va khong cho mau vöi thuée
thit sät III clorid vi khóng cön nhôm -OH phenolic tu do,

Dinh tink:

‘Thuy phan chée ester bing cách dun véi dung dich NaOH. Sau khi dé
ngudi, acid hoa dung dich sé có tia acid salicylic. Loc tach tüa vá dich loc.

Phan tüa rúa sach réi them dung dich sät IIT clorid sé c6 mau tim.

Phán dich loc dem trung tinh hoa bing CaCO, (loc néu cán) sau dé them
thuéc thit sát III clorid thi sé có mau héng cúa Fe(CH,COO),,

cooH on
ococ, NM OH + CHICOONA
e

108. Coon

PS om
| OH acoon
Aut saicyie Acid acetic

‘Thit tink khiöt
- Ché phám khong duge có min dim

Phai thit gidi han acid salieylic tt do. Nguyen tác la dang musi sät III
&hwöng dang phén sát amoni) dé phat hién, Maw tim xuát hien trong
dung dich thü khéng duge dam hin mot dung dich mau chia mót lugng
acid salicylio nhät dink va tién hanh nhu dung dich th.

Dinh lung:

Trung hoa nhóm chüc acid bing dung dich NaOH 0,1N véi chi thi
phenolphtalein, trong méi truöng ethanol. Chu y dé tránh phan ung vao
chüc ester cán tién hänh 6 nhigt do thäp va khöng thao tac qua cham,

Cho ché phám tác dung véi mót lugng kiém quá du dé thuy phan chite

ester, sau dó dinh Iugng kim du bang acid chuán
Cóng dung:

Aspirin la möt thude dá dude ding tir rät lau véi tae dung giäm dau, ha
nhiét, chöng viem va lam tang thai tri acid urie qua nude tiéu. Gán day ngudi
ta xác nhán tac dung lam giám sy ngung két cia tiéu cáu, lam giám kha nang
tóng hop prothrombin nen thuéc có anh huóng tói quä trinh dong mau.

Chi dinh:

Diéu tri các chúng cäm cúm, nhüc däu, dau rang, dau minh máy, tháp
khép cáp va man tinh, chéng viém tác tinh mach vá huyét khéi, phóng nhéi
mau od tim va dót qui. Ding ngoai có tác dung tri nám, hác lao.

Dang dung:

Vien nén hode vién bao; göi thuée böt 0,9 g mudi lysin. Liéu ding cho
ngudi lón la 1-6 g/24 gid.

Dé chóng viém tic tinh mach, huyét khéi liéu chüa bönh là 0,5-1 g/lán x
3181/24 gid; dé phöng bénh dung 0,1 g/lán x 1-3 län/24 gid.

Thuëc phäi uöng vao hic no.

Tác dung phu:
Ge ché tim, thuöng phöi hop véi thuée trg tim (cafein trong vién APC).
= Kich ting da day, do d6 hay ding các mußi hoe dang bao ché dge bigt:

100

109. Muéi calc: avetylsalicylat @iet duge Calmopinn) vita giäm kich img vila
eung cap calei cho co thé vi deg acetytsalics]at kia ns st fam gam cale.

+ Musi nköm (dang vién 670 mg tng vöi 600 mg aspirin; 600 mg ting vor
500 mg aspirin ...) udng khong bi kich üng.

4 Lysin acetylsalieylat trong ct aspirin tiém (biét duge Aspegie
ca Pháp) dang tiém bap sâu hode tiém tinh mach.

= Dang bio ché vién süi bot, trong thänh phan có thém NaHCO. hoae có
thém acid citric va NaHCO,

+ Dang vide bap Gan à rut (khong Lan trong da day).

Báo quin: Trong lo nút kin, triab dm, dé chó mat, tränh ánh säng.

PARACETAMOL

Ten hhá
Biét duge: Panadol; Pradon; Efferalgan, Pando!
Cong thite:

Acctaminophen,

NHCOCH,

on
C¿H¿NO, ptl: 151,2.
Ten khoa hoc: N-(4-hydroxyphenyl) acetamid hay p-hydroxyacetanilid hay 4-
hydroxyacetanilid.
Diéu ché
pes Hp hoa hoc, vi du theo so 46 sau:

O) “ne? 20 sexo
CH;COOH

p-ritrophenol p-aminophenol Paracetamol
Dem két tinh lai paracetamol trong hón hop ethanol-nuöc.

101

110. ing. khóng mui, vi dng nhe, nóng chay 6 khoáng 170°C.
Ché phäm hoi tan trany nude, tan nhiéu hon trong nude söi. rät Kho tan trong
cloroform, ether, tan trong ethanol vá ede dung dich kiém. Dung dich bao hoa
trong nude có pH khoang 5.3-5.6; pKa=9.51

Hod tink

Héa tinh cüa paracetamol lá do nhôm -OH phenolic, nhôm chúe acetamid
va tinh chát cua nhán thom
= Nhém -OH phenolic mang lai tinh acid cho ché phim, vöi dung dich muéi
sät III cho mau tim
Pun véi dung dich HCl dé thuy phan, thém nude thi khóng có túa vi
p-aminophenol tao thanh tan trong acid. Them thuöc thú kali bicromat thi
có túa mau tim (khac véi phenacetin la khöng chuyén sang do). Qua trinh
xay ra chú yéu là

ee
\ ) ss opm Ta” 7) ae

- Dun néng vói acid sulfuric có mai acid acetic.

Nhän thom hap thy anh sang tu ngoai, có thé úng dung dé dinh tinh va
dink lugng.
Tap chat chinh là p.aminophenol, xác dinh giéi han tap chät nay bing
phép do nitrit hoae bing sác ky lp móng,
Dinh lugng:
=. Phuong phäp do nito: Vó co hoa, giäi phöng nito duéi dang NH,, cho chät
nay tác dung véi H,SO, 0,1N du va dinh lugng acid du bang NaOH 0,1N.
= Thuy phan bing acid réi dinh lugng p-aminophenol bing phép do nitrit
hoëc dinh bing ceri IV.
- Bang do phé tit ngoai trong moi truöng methanol hoäc möi truóng kiém.
Cong dung:
Neuèi ta cho rng khi ding acetanilid va phenacetin vao cd thé sé chuyén
hod thänh paracetamol, chinh chat nay méi có tác dung.
Tw dó da ding truc tiép paracetamol lam thuée giäm dau, ha nhiét.
Paracetamol it déc do it tao ra methemoglobin. So véi aspirin, tác dung ha nhiét
cúa paracetamol êm dju hon, tác dung giäm dau manh hon va kéo dai hon, va

cón có tác dung lam thu gián co, khöng gáy kich üng à da day va dung nap tôt.
‘Thude khöng có tác dung chóng viém.

102

111. NHCOCHs NHCOCH, NHCOCHs

TES

OCH
Acetanlid Paracetamol Phenacetin
Chi dink:
Daw dáu, daw day thán kink, dau co, dau rang, dau do chán thuong, dau
möi minh mäy, cäm cúm, dau do thäp khöp man tinh. Hién nay

paracetamol lá möt thuée gidm dau duge sd dung réng rai nhät.
Liéu dung: 0,3-0,6 glän: 1-4 g/24 gis.
Dang bio ché:

Vien nen, vién nang 0,1; 0,2; 0,5 g. Cdn ding dung vién sii, vién dat...
Can có ede dang thude két hop nhu paracetamol véi codein, cafein, ibuprofen
hay véi aspirin... dé phöi hgp tac dung.
Chit y;

‘Tuy it déc nhung paracetamol có thé gay man cam, liéu cao có thé gay hoai
tit té bao gan, khóng ding cho nguöi suy gan, than.

INDOMETHACIN
Biét duge: Indocin; Indocid; Dolcidium; Metacen
Cóng thite:
Hs
‘COOH
al
Och;
CigHyCINO, ptl: 357,8

Ten khoa hoc: Acid [1-(4-clorobenzoyl)-5-methoxy-2-methylindol-3-yl] acetic.

108

112. Diéu ché:

Ngung tu p- methoxy:
yIhydrazon,

"ng hop hod hoc, vi du theo qui tin su
phenylhydrazin véi levalinat methyl tao thank mot p-methoxtphe
Dun nóng sin phám nay véi dung dich acid hydrocloric trong con se x
phan úng dong vóng indol qua mót só chat tung gran. daw tión la dong phán
hoi tao thinh din chät hydrazo röi chuvén thanh dang ortho benzidinic va loai
amoniac tao ra acid S-methoxy-2-methy] indolylacetic. tiép tue loai nude tao
deaahydrid (vál su có mat dieyclohexs! curbodiimid trong tetrahydrofuran).
Dun nóng trong aleel tert-butyl va ZuCl, tao thanh ester tert-butylic cúa acid
S-methoxy-2-methyl indolylacetic. Acid hoa véi p-clorbenzoy! clorid rôi thuÿ
phan chúc ester trong mól trudng acid hoge kiém thi duge indomethacin,

Phan ding xáy ra theo su dó sau:

Bu GH CH COOCH, A Gls CHrCoocH,
I + re —_—* chy
WH NH 6 NEN’
Hco. SH-ch.-cooch, HACC fe CRON,
ET NH NH,
+H, MN | I Chir N=C=N- Coys
ee,
Hyco, ZF Hy OH, IN ven mic CHOOCICH)
| XL [ HERE ON I
SA Aon neh => yes
4 ñ 4

Tinh chat:

Indomethacin & dudi dang bét két tinh tring hode hoi ving (chong bén voi
Anh säng), thye t£ khóng tan trong nuóc, tan trong ethanol, aceton; ving bén
trong méi truäng trung tinh hay acid yéu, phán huy trong dung dich kiém manh.

104

113. Dé chüy kbaünje 15°C - 162"C.
Cé tinh acid, cho phan ting cúa nhán indol, nhän thóm vá clo hitu co.
Dinh tink:
Po dé cha.
Do phé hóng ngoxi.
= Po phd tit ngoai: Pha ché phám trong hin hyp methanol va dung dich
acid hydroclorie, do trong khoáng Lü 300 nm den nm có cue dai hap
thu 6 318 am vói d@ hap thu riéng tir 170 dén 190.

= Dung dich ch phäm trong ethanol, thém dung dich hydroxylamın
hydroclorid trong NaOH réi thém dung dich acid hydroclorie va dung dich
sat 111 clorid sé xuit hign mau tim héng.

- Dung dich trong ethanol, thém dung dich dimethylaminobenzaldehyd thi
có tia, túa tan khi lác. Dun néng trén cách thuÿ thi xudt hién mau xanh
cham. Tip tue dun trong 5 phút va lam lanh trong nude dá 2 phut, xudt
hign túa vá mau chuyén sang xanh xám nhat. Thém ethanol thi dung dich
trong va có mau tim héng.

Dinh lung:

Dia vio mhóm chite acid, dinh Ivong bing dung dich natri hydroxyd trong
méi truöng aceton, chi thi phenolphthalein. Có thé dinh lugng bing phuong
phap do phé tú nyoai.

Cong dung:

Indomethacin có tae dung chóng viém manh hon cäc dan chat cba pyrazol
nhu phenybutazon. Tác dung giám dau vá ha sét yéu.

Ap dung diéu tri các chúng benh vé khöp co nhu thäp khép, viém khép...
idm dau khi dau lung, dau day thén kinh, bénh gat,

Liêu uóng:

0,05-0,075 gingäy chia lam 9 län sau khi án (vién nen 0,025 g) hoc dat
hau món vién dan 0,05 g hay 0,10 g váo budi töi.
Tác dung phu

Có thé gay chóng mat, nhúc dáu, viém loét da day, tá trang... Do có déc
tinh cao nen chi ding khi khöng dép úng voi các thudc khác.

Khéng dang cho ngubi bi viém loét da day, ngudi có thai, cho con bi.

105

114. IBUPROFEN

Biét duge: Mofen; Femafen; Ibulgan

Cóng thite: Hi CH COOH
Z
K
Chg O~ cs
Hy
CHO, ptl:206,3
Ten khoa hoc: Acid-2-(4-isobutylphenyl) propionic.
Diéu che:

Ché phám la möt dán chit cúa acid phenyl propionic, dä duge S.S.Adams
tóng hop hoa hoc nam 1964. C6 thé diéu ché theo so dé sau:

Er
Acetyl hoa +HEN,
Chr CH-CHy CH; GH-CHs
oH ou, m
HO-C-CN u
ep)
HA
+50
E retro
Hr CCH,
aon oy

Tinh chat:

Bót két tinh tráng hoác tinh thé khong mau, thyc té khéng tan trong nuéc,
dé tan trong aceton, ether, ethanol, dicloromethan; tan trong các dung dich
hydroxyd va carbonat kiém (do nhém chúc acid).

Do chäy tit 75°C dén 78°C.
Dinh tinh:

Bing cách do do cháy, do phö tit ngogi, phó héng ngogi va séc ky
16p mông.

106

115. Dink twang,

Dita vao nhém ebú acid, dink Iugng bing dung dich natri hydroxyd vôi
chi thi phenolphthalein (hoa ché phám trong methanol).

Cóng dung:
Ibuprofen có tac dung giäm dau, ha sot, chóng viém. So vöi aspirin có ft tae
dung phu hon, nhit la trén hé tión hod.
Puce ap dung diéu tri tuong ty hu indomethacin (chóng dau khép, thoái
hoá cót sóng, các chän thuidng).
Liu wöng:
0,20-0,60 g mói ngäy chia lam 24 län (dudi dang vién nen
0,20 y hode dich treo 100 mg/5 ml, lo 200 ml)
Tác dung ph
Bun nén, chöng mat, nhite däu, di ting, röi loan vé mau,
Khong ding cho ngudi lost da day, min cám véi thude, nguöi bénh gan
than, phy na có thai, tré em.

KETOPROFEN
Bist duge: Profenid; Reumoquin; Rofenid.
Cong thite:
o Mas
CEO, ptl: 254,3
Tén khoa hoc: Acid 2-(3-benzoylphenyl) propionic.
Tinh chat:

Bót két tinh tring hoëc gán nhu tring; thuc té khéng tan trong nuéc, di
tan trong aceton, ethanol va methylen clorid.

Dinh tinh:
= Do dé chay (tir 94°C dén 97°C).

— Do phé tt ngogi trong ethanol trong khoäng 230 nm dén 350 nm có cue
dai háp thy à 255 nm véi dg hap thy riéng tü 615 dén 680.

= Do phé héng ngogi va lam sfc ky lép mong.

107

116. Dink bg:

Rän; dung dich natri hydroxyd trong més truöng ethanol + nude, xác dink
diém két the bang do thé,

Cóng dung:

6 tác dung chéing viém, gidin dau, ha nhiét, duge ding trong viém khöp
man, viém xuong, khöp, hu khöp bién dang.
Liéu dang:

Vai ng&y dáu ding liéu tán cóng 300 mg chia lam 3 län trong ngay, uéng
sau búa an, Sau ding duy tri 150-200 mg. hoñc nap ngäy 1-2 vién thud dan.
Liéu tiém bap ngáy 50-100 mg.

‘Thue béi tri bong gan, viém gan, hu khép, ngay boi 2-3 län.

Dang dang:

Vién nang 40 va 50 mg, thude dan 100 mg, thude bôt dé pha tiem 50 va
100 mg, vién nen tác dung kéo dai 150 mg, gel bôi 2,5%,

Chôhg chi dink:

Loét da day, tá trang, suy gan, thin, phy nú có thai, nudi con bu, tré dudi
15 tu, khong ding cüng vöi thude chóng dong mau.

ACID MEFENAMIC

Bigt duge: Lysalgo, Mefacap, Mefacid.

Cóng the:
oc
ne
a a

CisH,sNO, ptl: 241,3

Tén khoa hoc: Acid N-(2,3-xylyl) anthranilic hay acid 2-{(2,3-dimethylphenyl)
amino] benzoic.
Diéu ché

Vi du ngung ty acid orthoclorbenzoic vói 2,8-dimethylanilin có déng lam
xüc the:

108

117. Tink chat:

Chat két tinh tring, khong tan trong nude, tan trong các dung môi hüu co
vá cdc dung dich kim (tao musi vdi kim loai kiém dé tan).

Nhigt d6 nóng cháy khoäng 230°C-231°C.
Dinh tinh:

- Hoa ché phám vao acid sulfuric dim dác sé có huÿnh quang mau xanh
trong anh sáng tring vá xanh da trdi trong anh sang Lt ngoai, do ché
phám bi mät nuóc tao thanh acridon có huÿnh quang.

o

COOH
#0
HSO4
om o Y u
Ho CH
Acridon

— Do phé tit ngoai: Trong méi truóng methanol (có acid hydrocloric), do trong
khoáng tu 250 nm dén 380 nm, có 2 eye dai hap thu 279 nm vä 350 nm,
ty 16 gita do hap thu à hai eye dai nay la tiy 1,1 dén 1,3.

— Do phé hóng ngoai, so véi chat chuán.
Dinh luong:

Phuong pháp trung hoa (dya vao tinh acid). Hoa ché phim vo ethanol dä
duge trung tinh hod theo chi thi phenol dé va chuán d6 bing dung dich NaOH
0,1M.

Cóng dung:
C6 täc dung giäm dau, ha nhigt vá chöng viém.

Tác dung giám dau va ha nhiêt tôt hon acid acetylsalicylic, tac dung chóng
vier tuong duang véi phenylbutazon.

Duge chi dinh trong các ching dau khöp, dau ring, dau day thin kinh, dau
sau chéin thuong hoge pháu thugt, dau do bong gán, nhúc dáu, dau khi thay kinh.

109

118. Liéu düng:

Neuëi lón, ngay 2-3 län más lán 250-500 mg uöng sau bita an Tól da

1,59/24 gia, khong ding qui 7 ngay hén
Khóng ding cho nguéi loét da day. tá trang, suy gan than, nguún nhay cam
voi thuée va phu na co chai

DICLOFENAC NATRI

Bigt duge: Voltaren, Difenac, Volfenac

or coon
Cr
u

a
CuHWCHNaO, pi: 318,1

Ten khoa hoe: Muöi natri cia acid 2-((2,6-diclorophenyl) aminolphenylacetic
hoëc 2-(2,6-dicloroanilino) phenylacetat natri.

Tinh chät:

Cony thie:

Bot két tinh tráng hay vang nhat, hoi hut äm. Ché phám hei tan trong
nude, dé tan trong methanol, tan trong ethanol; it tan trong aceton; thuc té
khong tan trong ether.

Là möt din chat cüa anilin, diclofenac có thé bj oxy hoa:

— Dung dich trong methanol, them acid nitric dä sé có mau dé nau.
- Dung dich ché phim trong cón cho phan úng véi các dung dich
kalifericyanid, sát III clorid va acid hydroclorie 58 cho mau xanh va có túa.
- Cho phan úng cia ion natri
Bink tinh:
Ngodi các phan ting hof hoc trén cón xác dinh bing do phd tit mgogi va
bing säc ky lép méng.
Dink luong:
- Dinh lugng bing acid percloric trong dung mói la acid acetic khan, xác
inh diém két thúc bing do thé.
— Dé voi dang acid có thé dinh lugng bing dung dich KOH trong methanol
trong méi truèng la cloroform

110

119. Cong dung:
Diclofenac có tac dung chóng viém, gidm dau vá ha sól,

Due ding trong các truúng hop dau do viém khóp, duu that lung, dau rd
than kinh, dau bung do kinh nguyé

Liéu diene’
Diéu tri bgnh thäp khép, uöng véi liéu tán cóng 150 mg/ngay chia lam 3
Hin, liéu duy tri 75-100 mgingay.
Tióm bäp thit sdu va cham 75 mg/län trong möt ngay. Ding trong 2 ngby,
néu cân thi diéu tri tiép bang dang udng.
Tré em chi ding dang wong,
Dang ding:
Vión 25 mg, 50 mg, 75 mg; dng tiém 75 mg hose md dé boi ngoai da,
thude nhé mât (ví du thude Naclof).
Chóng chi dinh:
Khéng dang döi vöi ngudi qué mán cm vöi thude, lost da day, suy t8
bao gan, suy than,

PIROXICAM
Bigt due: Felden; Jenoxicam; Pirocam
Cóng thite:
RA
N—CHy
¿CON
On
CisH,N¿0,S ptl: 831,4

Ten khoa hoc: 4-hydroxy-2-methyl-N-(pyridin-2-y))-2H-1,2-benzothiazin-3-
carboxamid- 1,1-dioxyd.
Tinh chét:

Bot két tinh tring hay vang nhat; thyc té khong tan trong nue, tan trong
methylen clorid, khó tan trong ethanol. Dung dich báo hoa trong dioxan-nuée
(2:1) có pKa khoëng 6,8.

Nhiêt d6 nóng cháy à khoäng 200°C.

au

120. Do có ahän pyridin nán juroxicam mang tink base ice thé dinh luong bang
acid perclorie trong mói truóng khan).
Do hip thy ti ngoai: Dung dich trang methanol va acid hydrociori do

trong khoäng 220 nm den 420 nm có hai eue dat hap thu 6 242 nm va 334 nm,
ty lé grita dé háp chu à 334 mn va 6 242 nm lá tit 2.2 den 2.

Dinh tinh; Bang do phö tü ngoai, phó hong ngoai va sac ky lép móng.
Dinh lung:

Bang ucid percloric trang mât truóng acid acetic khan, xác dinh diem két
thie bing do thé:

Cóng dung:

Piroxicam có tác dung tuong tu nhu indomethacin, tae dung giäm dau
xuát hign nhanh va théi gian bân thai dai hon, nén chi cán uóng mot län trong
24 gio

‘Thude sit dung trong ede trudng hop:

= Các chüng thäp khöp có viém hode thoái hoa, viém cüng khöp cöt sóng, cc
cchiing tháp ngoai khép va bénh gut cf.
Thuse tiem diéu tri các con dau edip trong thai gian ngán va sau chón
thudng öhe vin döng.
Liéu ding:
Ngubi lón uóng 10-30 mg trong 1 ngay, 1 län váo büa an (khöng qué lién
161 da 40 mg/ngay); hoge nap thude dan 1 vién vao buéi t3i trude khi di ngú.
Dau cáp: Tiém báp ngay 1 dng (néu dau nang có thé tiém 2 éng) chi ding
trong vai ngay réi chuyén sang uông hoge nap thuée dan.

/ién nen, thuöc dan 10 mg va 20 mg. Óng

Dang ding: m 1 ml chúa 20 mg.
'Ngoái piroxicam cón ding các chit tuong tu là meloxicam vá tenoxicam.
Meloxicam: 4-hydroxy-2-methyl-N-(5-methyl 1,3-thiazol-2 yl) 2H-1,2-

benzo- thiazin-3-carboxamid -1,1-dioxid.

2
as

“NCH,

ins ® cH,
N

12

121. Thude có tae dung te ché tóng hop cae prostaglandin, chg loe lén CO
én it tie dung phu len du slay, ruot. Dang diéu tri viém khóp dung thap, thoai
boi kagp voi lieu 7.5-14 mulagáy.
ahy
3-carboxamid-1,1-dioxid

‘Tenoxicam: 4 hydroxy

pyriding | LA-thienol [2,3] 1,2-thiazin

ae
ETA

‘Tae dung chóng viém Lung ty piroxicam. Dang diéu tri viém thäp khóp
man, viém khöp dang thäp, viém cúng khóp dang tháp. Liéu: 10-20 mgingay.

NIMESULID
Biét dude: Novolid, Mesulid
Cong thite:
MH—S02- CH
|
No,
CH N08 pti: 208,

Ten. khoa hoc: 2-phenoxy-4-nitro-methansulfonanilid hay: N-(4-nitro-2-phenoxy
phenyl) methansulfonamid,
Tinh ch

Rot két tinh mau hoi vang, tan trong chloroform, hoi tan trong dung dich
NaOH 0,1N va methanol; nóng cháy 6 148°-151°C.

Khong gióng các NSAID khác, ciu trüc hod hoc cúa nimesulid khong chúa
nhôm carboxylic. Vé mat hod tinh, d6 1A hod tinh cia nhém nitro them, hof tinh
cia nhán thom va hoá tinh cia nhém sulfonamid.

Nimesulid có tinh acid yu, Ché phäm có thé hoa tan trong các dung dich
kiém. Khi dun nöng véi các dung dich kiém sé gidi phóng nhém amin thom. Ché
phám cúng dé tham gia phan ting khit hoa nhóm nitro thom thanh nhóm amin

13

122. ‘thom (cho phan ting diazo hod). Ché phim háp thu manh bite xa ving tú ngoai
Có thé üng dung các tinh chat trén dé dinh tinh va dinh lugng nimesulid. Con
dinh tinh bing phd hóng ngoai,
Dink lucomg:

Bing NaOH trong dung mé: là hön hop aceton va nude. Xác dinh diem két
thiic bang do thé.
Cong dung:

Nimesulid lá chat có tác dung chon loc trén COX-2 nén có tac dung ha sét,
giäm dau, chóng viém tôt: it có tac dung phu Ten da day, ruót, than. Ngoai ra,
nó cón có tae dung Ge ché giäi phóng histamin nen có tinh chat khang histamin
va có tác dung chong di tng.

Chi dinh dung trong viém da khóp dang thäp, viém khép xuong, viém dau
gan, dau bung kinh, dau rang, viém huyét khéi tinh mach. Do dé háp thu qua
duëng tiéu hoa nen duge ding duöi dang vién dé uóng.

Dang düng: Vién nen 100 mg: vién súi 100 mg.

Liéu ding: Ngudi lön, udng méi län 100 mg, ngày 2 län.
Chong chi dink:

Loét da day tién trién, suy gan, phu nú có thai hog nuói con bu. Than
trong véi ngudi cao tudi có suy than via, suy tim sung huyét hoc suy gan,

114

123. Chuang 7

THUÓC GAY NON VA CHONG NON

myc TIEU
1. Trinh bay dutge ode co ché tác dung cúa thuót gay nón vá chóng nbn, cho vi du.

2. Trinh bay công thite cáu tao, tén khoa hoc, diéu ché (néu cé) cúa
apomorphin hydroclorid, metoclopramid vá dimenhydrinat.

Cae thude gáy nón vá chóng nón tác dung theo nhiéu co ché khác nhau.
Môt só thuóc tae dung len than kinh trung uong, kich thich hoác ue ché trung
tam gäy nón 6 hanh (uj, möt sö thude khác Ii có Lie dung Jon co trun, lam giäm
hoñc tang co bép co trdn, do dé lam úc ché hoäc gay ra phan xa nôn.

Thuëe có tác dung gay nón do kich thich trung tám géy non nhu
apomorphin, emetin... duge ding dé giati déc thude hoñc thite an.

Các thuëe có täc dung chóng nón nhut metoclopramid, thiethylperazin,
atropin, dimenhydrinat, scopolamin... duge ding trong các truóng hop nón do
tang nhu dóng ruét, do réi loan than kinh trung uong (vf du khi say tau, xe)
hogc do phan xa.

Môt s6 thude có tac dung chöng nón (hode gay nón) dude trinh bay à các
chung khäc (nhu thuée huy phó giao cám, thuée khang thu thé H....
THUÖC GAY NON

APOMORPHIN HYDROCLORID

Cóng thie: HO:
HO.

he
CyHyCINO,.¥,H,O — ptl: 312,8

N—CHyHCI 1, 5,0

115

124. in 10.1 Lado

tetrahvdn ¿Hi chbenzojde tly

Tén khoa hoc: 6.methyl-5.6.6
hydroclorid

Dién e
Cómhién phuong phap dé dién ché apo: in nhung eäch ha: nhät
la dun nöng morphin vö acid phosphorir dac 166 ty trong khoang 1.76-1.78) à

mhigt dé cir 120 C dén 140°C. Khi do morphin bi mat nue vá tao thi
apomorphin, Kiém hoa dé duce apomorphin base rói cho tac dung véi acid
hydrocloric thi duge apomorphin hydroclorid.

Ho. Hors NS bee
nod A \ i
2 O won? ose HI
nok Z CO LU D
Morphin Apomorphin Apomorpha hydroclord
Tinh chat:
Ly tinh:

Apomorphin hydroclorid 6 duéi dang böt két tinh träng hoi xäm ving
Trong khong khi dé bj oxy hoa thanh mau xanh,

Ché phäm tan trong nude (1/60). trong ethanol (1/50); gán nhu khong tan
trong ether, cloroform.

Nhiét d6 nöng cháy 6 khoáng 195°C.
Lolo}? = tür-46° dén -56° (dung dich 1,5% trong acid hydrocloric loäng).
Hod tink:
Do c6 2 nhôm che -OH phenol nen apomorphin rät dé bi oxy hod:
— Tác dung vöi acid nitrie däc cho mau dd mau.

~ Täc dung vöi dung dich jod trong möi truöng kiém natri carbonat réi thém
ether va lac. Sau khi dé lang thi lóp ether có mau tim dé, lóp nude à phia
duói có mau xanh lá cäy.

= Cho phan ting cúa ion clorid
Bink lung:

Thuëng ding phuong pháp môi trudng khan vöi acid percloric (ví dy theo
2000).

Có thé dinh lugng ion clorid bing phuong pháp do bac.

116

125. Cong dung:

Apomorphin tac dung len (rang täm gay nón, kick thich trung tam nay
gay ra phan xa nbn

Ché phim dune ding dé gidi dôc ki bi ngé déc thuöc hade thtte an.
Dang ding: Thuöc uóng hay ıhude tiem
Liu dieng: Uöng, cós da 0,01 gilán: 0,03 g/24 gid

‘Tiém t6i da 0,005 grlün; 0,01 g/24 gio.

Chit y: Chi phäm d bi oxy hoa nen khi düng méi pha

bi teung Un nba M de ch oh fan do thks ne) thu kann
can có tae dung.
Bao quän: Thuöc döe bang A, cán ding trong lo k
oxy hoa

. trámh anh säng vi rät dé bi

EMETIN HYDROCLORID
(Kem Chuong 7-Héa duge 2)
Truéc day ding emetin (có trong dude liéu Ipeca) dé gay nón (theo dudng

wing), nay chät nay chú yéu ding dang thude tiém dé tri ly amip.

2. THUÓC CHONG NON

METOCLOPRAMID
Bigt due: Ananda; Clopra; Gastronerton,
Cóng thúe:
if Oe
C—NH—CH-CHy-NH «Or

Ne
Cu CIN,0, HC1 ptl: 354,3
Ten khoa hoc: 2-methoxy-5.cloro-4-amino-N-[2-(diethylamino) ethyl]
benzamid hydroclorid

17

126. Didu ché

enzovl clorid

se vu 2emuthoxy Enitro-5a0

Täng hop hoi hor, vi du neu
veh N.Nediethy! ethylen diamin. sau dü Khu hod nhöm nitro va thém acid
hydroelarie
SHEN Chip CH) — NICH
o o
M h
So NH CH" HAUCH C-NH- CHy-CHy-NH cr
OCH OCHS Cas
dé Ï A men
a * ria a

NO: NH

Tinh chat:

Bot kél tinh nhö, tráng, vi dang, khöng bén vdi anh säng, rät dé tan trong
nude (tao thanh dung dich có pH tit 5,3 dén 6,3), dé tan trong ethanol, thuc té
Không tan trong ether.

Nhiêt dó nóng chy khoäng 183°C-185°C.

Dink tink:
= Hap thy ánh säng tit ngoai: Có các eue dai hap thy à 272,5 nm va 308 nm.

(có thé ting dung dé dinh tinh vá dinh lugng).

— LA mêt amin thom bac nhät nen cho phan ting diazo hoa: Véi natri nitrit

trong méi truóng acid sau dó thém dung dich naphtol trong kiém thi o6

tia mau dé,

= Cho phan ting cúa ion clorid.
Dink lung:

Thuëng ding phuong pháp möi truëng khan. Vi dy hod ché phim
anhydrid acetic, thém cloroform va acetat thuÿ ngán II, dinh lugng cane
dich acid percloric 0,1M trong dioxan dén mau #5 tim (chi thj là vang methanil).

18

127. Cong dung:
Metoclopramid la mét thude téng hop có Lie dung chöng nón mank va diêu
hoa nha ding rust.
Duge chi dinh trong các chüng nôn, buón nón, aie, dau nia dâu, réi loan
van dng duóng tién hod nu khó Liu do 10) loan nhu döng ruée hose chuán bi
cho mot 26 xét nghiem ding tièu hoa

Liéu ding:

Nguëi lón uöng 5-10 mg/län, 3 lán/ngay. Trong hôi chúng cäp thi tiém báp
hoje tiém tinh mach 1 dén 3 óng (óng 10 mg/2 ml) trong 1 ngay.

Tré em thudng ding uöng thuds giot vöi lién 0,5 mg/kg co thé trong 1
ngay, chia lam 3 län.

Dang düng:
Viön nen 5, 10 vá 15 mg; dng tióm 2 mg/18 ml; dung dich uöng 5 mg/5ml;
thuëe giot 0,1 mg/gior; thude dan 10 va 20 mg.

Chóng chi dink

Bénh 6 dudng tiéu hoa (có bién hién xuät huyét, tác, thiing...), réi loan van
dong muön do thude, u tuÿ thugng than, ngudi dóng kinh

DIMENHYDRINAT
Ten khäc: Diphenhydramine theoclat,
Bigt duoc: Dramamine; Agolene; Dimenate; Xamamina.
Cong thite:

4
Hen ‘x’. (O Eon
De

Oy

C,H,CIN,O,. C,H, NO ptl:470,0
Là muëi diphenhydramin cúa 8-chlorotheophylinat.

Ten khoa hoc: 8-chloro- xydro-1,3-dimethyl-1H-purin-2,6-dion két hap véi
2-(diphenylmethoxy)-N,N dimethylethylamin (ty 18 1:1).

119

128. Tinh chat:
Bot két tinh träng, khöng mui, it tan trong nuíc, de tan trong ethanol
hoge cloroform, hai tan trong ether Nhiét dé nong chay khoáng 102 C-106'C.
‘Hod tink cia ché phäin la ho tinh cüa hai think phán tron cóng thie tren.
Dinh ink:
= Do nhiêt dé nóng chay.
= Do phé höng ngoxi, so vdi chuän dimenhydrinat
= Lam phan ung két túa vdi acid pierie (môi trudng cén) 161 do dö cháy cúa
túa (130 den 134°C),
Dink lu
= Diphenylhydramin: Dinh lugng bing acid perclarıe trong moi truûng khan
(acid acctic khan). Xác dinh diem két thúc bäng do thé
- &clorotheophylin: Ding dung dich AgNO, dé két túa (moi truéng có
amoniac vá amont mitrat). Loe bé ta va dinh lugng bac du bang dung dich
amoni thiocyanat chudn vi chi thi phén st amoni den kh xuát hién mau
vang niu,

Cong dung:
6 tác dung khang histamin, chóng nón va chong mat.
Duge ding trong truöng hop say tau, xe,

Liéu düng:

~ Say tau xe: Nguöi lón uóng 1.2 vién trude hic lén täu (xe) nita gid va sau
46 néu can cit 4 gid uöng 1 vién. Tré em tir 8 dén 15 tudi uóng tir */, dén 1
vién (hoje nap mét vién thude dan)

— Buén nén: Ngudi lón uóng 1-2 vión hoc nap möt vién thude dan 100 mg.

- Chóng mat, quay cuöng do réi loan tión dinh: Uöng 1-2 vién/lán hoac nap 1
vién thuée den/lán, ngay 2 län, két hgp vôi cinarizin.

Dang thuöc: Vién nen 50 mg; thude dan 25 mg va 100 mg.
Chóng chi dinh: Glocom góc dóng, bi dai do röi loan nigu dao-tuyén tién ligt.

120

129. Chuang 8

THUÓC DIÉU TRI HO VA THUÓC LONG DOM

myc TIEU
1. Trink bay duge dác diém tée dung cita ede thuse didu tri ho vá thus long dim.
2. Trink bay duge phutong phäp didu ché codein, elofedanol, N-acetyleystein.
3. Trink bay dude cong thite, ton khoa hoc, tink chit ly hod va cong dung
chink cia codein, dextromethophan hydrobromid, clofedanol hydroclorid,
bromhexin hydroclorid, N-acetyleystein

Ho la mot phán xa bao ve cúa co thé cho phep dáy ra ngoai nhüng chat tide
cia phé quán khi he thing ièu mao lun sach chat nháy bi bién doi hay qua tai

Ho cón la möt trong nhüng triêu chimg cúa mot só béuh viém niêm
duëng hö häp nhu nhiém lanh, viém hong, viém phé quan, viem phöi,

‘Thutmg thi không nhát thiét phäi dióu tri trién chúng ho. Tuy nhién neu
dé ho nhiéu se gay tén chuong các mao quán, met moi vá có thé lam khó thé, Do
dó, trong trudng hgp cán thiet thi phäi lam dju báng các thude giám ho nhung
phái chäm sóc mii hong, phai dién tri báng khäng sink neu có benh nhiém
trüng hode diéu tri ede nguyén nhán khác.

Khóng nón ding thuóe ho qué lau (chuöng chi dang trong vai ngay) vi
thuëe ho chi la mót thuse chita triéu chúng.

Thuéc ho thuöng ding bao gdm các ché phám cúa thude phién, codein.
codethilin, narcotin vA mót s6 chat tóng hdp khác

Co ché tác dung cúa các thude chóng ho la te ché trung tam ho é hanh tuÿ,
idm kich thich day thén kinh va các ving có lien quan,

Trong dién tri ho, thuóng két hop vöi các thude long dam nhu: Natri
benzoat, terpin, bromhexin, ambroxol, N-acetyleystein...

‘Thue chöng hen có tác dung có tác dung lam giän có tron phé quan, má
rong duöng dan khi dé dé tha.

Thuóc diéu tri hen góm mét só loai nhu: Thude cuèng giao cám nhu
adrenalin, ephedrin, salbutamol, terbutalin, isoprenalin, thude nhóm corticoid
nhu prednisolon, belomethason (xem Chuong 2 - Hóa duge 2), möt s6 thuëc khäc
hu phenylpropanolamin, alimemazin, theophylin hay aminophylin.

121

130. CODEIN
(Kem Chuons

in thude giám dau lows opioid)

DEXTROMETHORPHAN HYDROBROMID

Bigt due: Agrippol, Ati Cough: Acuxane; Methorphan; Tussils; Tuxium

Dextromethorphan la mót thude duge sän xudt bang phueng pháp tóng
hp hoa hoe, thuing duge ding duöi dang musi hydrobromid.

Công thite:
en "Cl

Den:

HBr. HO

CuHsNO. HBr. H,O pel: 370,3
Ten khoa hoe: (+) N-methyl-3-methoxy morphinan hydrobromid.
Tink chät:

Dextromethorphan hydrobromid d dudi dang tinh thé trang, nóng chäy à
khong 125°C kèm theo su phán huy. Nang suät quay cue tit +28 den +30", tinh
‘theo ché phám khan (xác dinh trén dung dich ché phám 2% trong dung dich
acid hydroclorie 0,1N).

Ché phám hoi tan trong muéc, dé tan trong ethanol vá thuc té khóng tan
trong ether.

Dink tinh:

- Xác dinh bing phö höng ngogi (phai phi hgp vói phö cia dextrome-
thorphan hydrobromid chuán).

— Bing sic ky lóp móng vöi ban möng silicagel G, dung méi trién khai la hön
hgp: ammoniac dám dic - methylen clorid - methanol - ethyl acetat -
toluen (2:10:13:20:55), các dung dich thü va chuán pha trong methanol.

= Do góc quay eye riéng.
— Lam phan úng cia ion bromid.
Dink lung:
Bing phuong phäp trung hod, tión hanh nhu sau: Hoa ché phám vèo hén
hgp gém 5 ml dung dich acid hydroclorie 0,01N va 20 ml ethanol 96%. Chuán de

122

131. bang dun natri hydroxyd 0,1N. Xác dinh diem két thúc bing phuong php
do dién thé, dye thé Lich them väo git hai din ud.

Cong dung:

Dextromethorphan hydrobromid có tac dung úe ché rung khu ho. Nghién
eûu vé lien quan giüa ef Luo va tic dung cho thay cá dóng phán (+) va (-) déu
gin duge vio receptor có tác dung lam gidm phan xa ho. Tuy nhién dang (+)
khác dang (-) à ché khó gán hon vo receptor gay täc dung giäm dau, lam tio
bön, gay nghién, do 46 duge ding dé diéu tri ho töt hon. Dextromethorphan
kháng gay ngü, khéng anh huëng té nhu döng ruöt vá tiét dich dubng hó hap

a
Chi dink

Ho do nhiéu nguyón nhán nhu ho do kich img, viém nhiém duöng ho

häp, do phan xa, sau phäu thuát, cin ding dé chuán bj cho viéc soi phé quan.
Liéu ding: Ngudi lön uóng 10 - 20 mgllán x 2 - 4 län/ngày.
Chong chi dink: Tr em duéi 24 thäng, phu nú có thai hoac dang nudi con bil.
Báo qudn: Thude déc bing B, tränh ánh sáng.

phiim có tae dung giám ho manh hon codein.

CLOFEDANOL HYDROCLORID

Bite duge: Calmotusin, Detigon,
Cong thite: on

i CH PR
Grohe CHA cl
[cls
Ses
CHACINO.HCI — ptl: 326,27
Ten khoa hoc: 1-phenyl-1-(o-clorpheny!)-3-dimetylamino propanol hydroclorid.

Diéu ché:

‘Téing hp hod hoc, ví du bing ngung ty o-cloracetophenon vói formaldehyd
va dimethylamin (phan tng Mannich) tao dän chät ceton trung gian rói cho
phán úng tiép voi phenyl magnesi bromid trong ether khan (phan ting
Grignard). Thuy phán hop chat magnesi hüu cg tgo thänh sé duge clofedanol.

128

132. FR 8

PS z
A
a
a Dr
cer Y E m ne, f
AE nn. rl
CYS y ono e Toma

Cat

Clofedanol

Tinh chat:
Bot köt tinh tring. dé tan trong nude. Nhiét dó nóng cháy: 190 -191C
Hoa tinh cha yéu la oda nhán thom, chüte amin 6 mach thang va cúa HCL
Cóng dung:
Thuëe vó täe dung de ché trung khu gay ho
Duce ding dé diéu tri các chüng ho do nhüng nguyén nhän khác nhau (do
ich ting, bénh lao, do vier phé quan...)
Liéu ding: Nguoi lón vóng 15-30 mg/län, 3-4 lan/ngay.
Dang düng: Thude uóng giot 50 mg/ml tuong dng vöi 40 giot; vién nen 20 mg
Chóng chi dinh: Khong ding cho nguöi suy hó hap.

BROMHEXIN HYDROCLORID

Biét duge: Aparsonin; Bromxine; Brotussol.

Công the O
er N

1
oH HCI
NH
Br
C,H,,Br,C1N, ptl: 412,6

Ten khoa hoc: N (2-amino-3,5-dibromophenyl methyl) N-methyl cyclohexyl
amin hydroclorid.

Tinh chat:

— Böt két tinh tráng hoäc gán nhu trang, rät ft tan trong nuóc, ft tan trong
ethanol va methylen clorid.

— C6 tinh khit, dé bj oxy hoá cho sin phám có mau.

124

133. Cho phan dug cin amin thin bie nk Phán ting diazo hof,
à ung cda ion clorid
yg do phé hóng ngoai va lam wie ky lóp méng

dinb tinh bi

Con ei the

Dinh teang,

Hoa che phair van ethanol, thém acid hydraclarie; chndn do bag dung
dich NaOH 0,1M, xác dinh diem két thiie bing do thé, doc thé tich dung dich
chun giüa 2 diem udn (2 bude hä)

Cong dung:

Thue lam ling dich tiét phé quan, khi quan, lam dé khye dam, div ho
Chi dink:

Vier cäp vá man tinh à thanh quän, khí quin, phé quän, phöi, gián phe
quán, bui phöi, chuán bj trudc vá sau pháu thuát à phöi. phé quän va
hi quän cüng nhu trude khi chup X quang phé quan. Két hgp véi thude thuée
gia dau,

Liéu dung:

Ngudi lón ngay uöng 2-3 län, möi län 4 mg. Tiöm bäp hoae tinh mach
cham 8 dén 24 mg chia lam 4 län (hoa vôi dung dich glucose).
Cha y: Khong trón thude véi chat kiém vi sé gay ca (dang base).

Khong ding véi thuée läm & +» dim (nhu atropin)

‘Trinh ding cho nguöi mang ‘hai vá nuói con bú.

N-ACETYLCYSTEIN
Biét dude: Acemuc; Mucomyst, Fluimucil
Cóng thite:
E NHCOCH;
Us.
00H

C¿H,NOJS pth: 163,2
Tén khoa hoc: Acid (R)-2-acetamido-3-mercaptopropanoic.
Diéu che! Acetyl hoa truc tip L-cystein:

N NH +CHCOOH # NHCOCH;

SEE, 6
RO SX oon

125

134. Tink chat:

Böt két tinh tring hode tinh thé khöng mau, dé tan trong nude vá trong
ethanol, thue 1 không tan trong mechylen clorid.

Dinh tink:

Do nang suät quay oye: Dé quay oye riéng tit +21,0* dén + 27.0" (Trong môi
truang dung dich dém pH 7,0).

— Do dé chay: Tü 104% den 110°C.

— Do phé héng ngoai, so véi chat ch
Bang sác ky long: So sänh thdi gian luu véi chat chuán,

Them 0,05 ml dung dich natri nitroprussiat (50 g/l) va 0.05 ml amoniac
dae váo 0.5 ml dung dich ché phám 5%, sé xuat hién mau tim dam.

Dink wong:

Hoa ché phäm vao nude vá dung dich HC} loäng, lam lanh, them dung
dich KI va dinh lugng bang dung dich iod 0,05M.

Cong dung:
‘Thuéc lam long dich nhäy duöng hô háp, lam lanh tén thuong, bao vé té
bio gan.
Chi dink:
— Tiéu chét nhäy trong trong benh nhäy nhét, viém phé quán cáp, phé quän-
phéi man dudi dang udng, xông khí dung hode nhé tai chô (dung dich
acetyleystein 10-20%)

= Dé bio vé té bao nhu mó gan khi ding liéu cao paracetamol (vi du bang
cach tióm truyén tinh mach biét duge Fluimucil theo chi dinh).

126

135. Chuang 9

THUÔC KÍCH THÍCH THAN KINH TRUNG UGNG

UMUC TIEU "4

1. Trinh bay duge die diem tác dung vá cong dung ca các logi thuöe kich'thich
than kink trung wong. So
2. Trinh by due eöng the ois 90, in thon igs, phoma php did ch (as 06
© trong bai), tinh chat ly hod (hode dink tink, dink lung) va công dung chin.
; einen cer OS Re a

Bo à PRE bane Rul. Woks à

Cie thude tác dung trén hé thén kinh trung vong bao gm các chát anh
huóng dén hai qua trinh hung phin va tie ché. Các thude an than, gay ngú va mêt
só thude giám dau (dä néi cae chutong khác) có tác dung úe ché. Chuang nay se dé
cap dén nbimg chat có täc dung kinh thich hé thóng than kinh trung wong

Dya vao tác dung chon loc cüa các thudc nay, có thé chia chúng thanh cäc
logi sau:

— Thuée kich thich thán kinh trung vong wu tien tren tuy sóng, có tác dung
lam tang phan xa, täng hoat ding co van va các chi, dien hinh la
strychnin.

= Thuöe kich thich than kinh trung uong wu tién trén hanh tuy, kich thich
trung tám hé hap vá van mach nhu long nao, niketamid, pentylentetrazol,
lobelin...

— Thuéc kich thich thán kinh trung wong wu tién trén vó nao, chéng mói mét
nhu cafein, theobromin, ephedrin...

— Thuéc kich thich tam thán van dóng (psychomotor stimulants), lam tang
van dóng va tang hoat déng tri tué nhu amphetamin, dextro-amphetamin,
fenfluramin (xem Chung 10), mazidol, methylphenidat, pemolin..,

- Cac thude chóng trám cám (xem Chuong 3).

Tuy nhién các thuée tác dung trén hé than kinh trung wong có anh huöng
té nhiéu bd phn, nhiéu ving cia hé thán kinh trung wong, khöng phai chi có
tác dung trén möt bo phan nao. Vi du cafein có tác dung wu tién trén vó nao
nhung cüng có tác dung trén trung tam van mach...

127

136. cap edu

Do täc dung kich thich nen: cae thude nay duoe ¢
huge co the (strychnin). tro hó hap vá tuán hoan. lam
(cafein, mike:

ame, lobelin....

h trung uong

Lam 1
Wsirychnin

de giäi döe thudc nga. thude te ché th:
entylentetrazol. bemegrid.. )

hu nhüng

Mot só chat kich thich chán kınh trang wong duoc su dung
chät ma tuy (gay nghién) nu cocain. amphetamin, methamphetamin.

Cé chat duce due sú dung dé diéu tri ching béo phi nhu chat fenfluramin
(hydroclorid), dextro-amphetamin (sulfat), mazindol.
Vé nguón gôc:

Mt só thude duge chiét xuät tü duge ligu (strychnin, cafein. lobelin, long

näo...). Da sö các thude khäc duge tóng hop hod hoc va có nhiéu loai cáu trúe
khác nhau.

Sau day la mót só thuöc kich thich thin kinh trung uong duce si dung
trong diéu tri

CAFEIN

Biet duce: Cafanil: Nodaca.
Cóng thite:

CHLN.O, — ptl: 194,2 (ogi khan).
Ten khoa hoe: 1,3,7-trimethyl xanthin monobydrat.
Diéu ché:

Cafein là mét alcaloid có nhán purin duge tim thay trong nhiéu loai thye
vat nhu che, ca phé, cacao... Nö da duge Runge chiét xuät váo nam 1920;

Pelletier vá Caventou chiét vao nam 1921. Do nhu cáu sit dung lón nén hién
nay eafein duge dióu ché chü yóu bing phuong phäp tông hop hoa hoc

Phuong pháp di tu din chat cüa uré va acid cyanoacetic theo so dó sau:

128

137. q vues ARO u me
À m REA
| | Aoseramanei À
de en sono ow
” eo
$ o
mM Ae. A NO
Net hy mere
CA by rs
o
eu
sm y À e Hy A
ny y
de CH
Tr &

Trong cöng nghiép duge phim cön sit dung nguyén ligu có nhän purin dé
tóng hgp eafein, vi du nhu acid urie Ify tür phän ga, phán chim.

“HO Acid urie

Cafein can duge dióu ché bing cách methyl hod theobromin lay tir công
nghigp ché bién cacao va ban tóng hop tit xanthin.

Các dán chät cúa xanthin:
Xanthin la din chat hydroxy cúa nhán purin.

Wy N

Purin Xanthin

129

138. Bän than santhin khóng có the dung sinh hoc hier dá
cia mó la nhüng chät có tie dung tot mbr

‚hat methyl hoa

Hy
BR N my Put
na
nn à
I AH
An Cat
ch, oy
oa rea on

(2.3,7-trimethylxanthin} (1,3:dimethylsanthin) — (3,7-dimethylxanthin)

Cafein, theophylin va theobromin déu lá nhüng base yéu do nguyen tit
nite à vi tri 9. Hai chät sau cón có tinh acid vi ching có möt nguyén til hydro
link dong &nhöm imid (vi tri 7 döi véi theophilin va vi tri 1 döi voi theobromin)
Các hydro nay có thé chuyén thanh dang enol vöi nguyén tif oxy ben canh. Vi
vay theophilin vá theobromin la nhúng chät Iuäng tinh (vita có tinh kiém vita có
tinh acid). Chúng có thé tao mudi dé tan trong nude véi các acid vá kiém.

pro ia fh

Hy, N nz mss

ET o — 1
Ayo” y
LA CA

Theobromin Nat theobromiat

Trong moi trudng kiém chúng có thé tgo mudi vdi các mudi kim loai khéc
nbu mudi bac cho túa tráng, mudi cobalt cho túa có mau (ding dung dé dinh tinh
các chat nay). Cafein trong phan ti khóng có hydro linh dóng nen không có tinh
acid ma chi la mót base yéu. Dya vao su khác nhau nay dé xác dinh gigi han tap
chat theophylin va theobromin trong cafein.

Phan üng chung cúa các alcaloid có nhän xanthin là phán ‘ing Murexit:
Cho các ché phám tac dung véi chät oxy hoa (nhu Br», H,O,, HNO,...) bäng cách
dun trén cách thuÿ dén can. Sau d6 cho tác dung vól amoniac thi có mau dó tia
do tao thinh muéi amoni cúa acid purpurie.

130

139. Trong af che din chi cüa xanthin thi cafein có tie dung kich thich than kinh
rung ving tôt nha,
Tinh chat
Ly tink:

Cafein & dui dang tinh thé tring, min hay bót két tinh tráng, khong mai,
vi hoi ding, nóng chav à 234°C - 299°C, vun nat ngoñi khöng khi khó. Khi dun
néng 8 100°C cafein s mât nude va thang hoa à khoäng 200°C.

Cafein hoi tan trong nude, dé tan trong nude söi, cloroform, khö tan trong,
ethanol vá ether, tan trong các dung dich acid vá trong ede dung dich dim dae
cia benzoat hay salicylat kiém. Dung dich cafein trong nude có phan img trung
tinh v6i gidy quy.

Ha tinh:

Cafein la mét chät có tinh base vé, chi tao musi vöi các acid manh va cae
‘mudi nay khöng bén, dé bi phan ly

+ Trong méi truöng kiém cafein khong ben, dé bj phän huÿ thanh chat

cafeidin khöng có tác dung vá dic.

p E
N

HO ey I
I! Cafeidin

#

Ché phám cho phan ting Murexit (phan ting chung cúa din chat xanthin).
Dic bit, là möt alcaloid nhung cafein khóng cho tia véi thude thü Mayer.
'Véi dung dich iod chi két tüa khi méi truöng là acid.

Cho tüa vói dung dich tanin nhung tia tan trong thuée thit qué thita,

ee ++

131

140. Cae tap chät chi
Cav alewloid la: Phat hign bäng thuse ths Mayer hoac bang SKI.M

Jin va theobromin: Dita sie tink acid cua har ch

các chät lién quan nós chung bing sic ky lop mony.
Dink amp

Phueng phäp mú: teuóng khan: Hoë ché phâm vao acid acetic khan va
benzen. Chuán dö bing dung dich acid perelorie 0.1N vói chi thi tim tinh
thé (dén mau van), hoae xác dinh diem ké thie bang do thé

= Phuong phäp do id: Trong möi truöng acid sulfurie, cafein cho tha
periodid (C,H,.N,O, HIT] vói dung dich iod (cho du). Loc bo tüa, dinh
luong iod du bang dung dich natrithiosulfat chuán.

= Phuong phap can: Vi du dink lugng eafein trong dung dich tiém cafein (có
natribenzoat) bang cách kiém hoa dung dich, chiét bang cloroform. böc hoi
dung möi röi cän can.
Cóng dung:

Cafein có tác dung kich thich hoat dong cia than kinh trung wong chon loc
trên vá nfo, lam tang kha nang nhán thie, ting kha nang lam vide tri óe, lam
gidm cám giác mét möi, buón ngi. Trén tim, thude có tác dung kich thich, liéu
cao lam tim dap nhanh. co bop manh. tang Iu Iveng mau qua tim. Trén than,
có tac dung loi tiéu nhung kém theophyllin va theobromin.

Chi dinh:

Lam thuée héi site ep ctu (truy tim mach va hô häp cáp). chéng mét
mi, suy nhuge thán kinh, giäi déc thuée mé, thuée ngú.
Chong chi dink:

Cao huyét äp, tón thuong tim mach, tré dudi 15 thang tudi. Khong ding
thuöc vao budi t6i hofe trude khi di ngú.
Liéu dung:

Neudi lón uóng tü 0,2 dén 1 g/ngäy (vién nen 0,01 g).

Cafein it tan trong nuóc nhung dé tan cúa nó tang len nhidu khi két hop
‘mudi benzoat hoëc salicylat kiém. Vi vay trong ngänh duge thuöng ding dung
dich cafein natri benzoat (chúa 7% cafein) lam thuée tiém. Ngudi lón tiém duéi
da 0,07-0,14 g/lán, 1-2 lán/ngay.

132

141. NIKETAMID

Bist duige: Coramine, Eucoran, Cardiamid

CH NO pt: 1782
|, N-diethylnicotinamid hay N,N-diethylpyridin.3-carboxamid.

Ten khoa hoc.
Diéu ché
Niketamid có thé duge téng hgp theo sd dé phan ting sau:

sa

Tinh chät:
Ly tinh

Niketamid à duéi dang chat löng sinh nhu däu, khóng mau hoÿe mau hoi

väng. Có thé trón län véi nu&e, cloroform, ethanol 96% va ether d bat ky ty 18 nao.

Ty trong à 25°C la 1,058-1,066. Chi só khüc xa la 1,524-1,526. pH cia

dung dich 25% trong nude lá tit 6,0 dén 7,8.
Hod tinh:

Niketamid có héa tinh cúa niketamid la tinh chit cúa nhän pyridin va cha

nhóm chúc diethylamid.

+ Khi dun nóng ché phäm voi dung dich natri hydroxyd thi sé bi thuy
phan, gidi phóng diethylamin có mai däc biét.

+ Dung dich ché phim 25% trong nuóc tác dung voi dung dich dóng sulfat
cho mau xanh dam.

+ Véi acid nitric dic, ché phäm tao mudi nitrat két tüa (kèm theo sy toa
nhiét). Chiét tinh thé bing aceton, böc hoi dung möi. Tinh thé có 46
cháy 100° dén 102°C (Chui $ tinh thé tan trong nude va trong acid nitric
loëng). Thöm 2 ml dung dich cyanogen bromid va 3 ml dung dich anilin
2,5% vao 2 ml dung djch ché phám 0,1% va lác, 88 xuát hién mau váng.

133

142. Dink lumg.
- Phuong pháp moi truóng khan: Hoa ché phim vao acid acet
anhydnd acetic, chuán dó bing dung dich aid percloric 0.
diem két thie bang phuung phap do thé

khan v
xac dinh

= Céthé dink Luong bing cách dun ché phäm vdi acid sulfurie dé thug phán.
Sau dé kıdm hoa bing dung dich natri hydroxyd. Cat diethylamın vao mot
iugug qua thita acid hydroctoric 0.1N rôi dinh long acid Uva bing dung
dich natrı hydroxyd 0.1

Cong dung:
Niketamid kich thich than kinh trung uong wu tién trén hanh tuy, dae
bigt trén trung tám hó hp va tuän hoan, lam täng nhip thd, tang dö nhay cam
CO, cûa trung tám hó hip, tang site co bop co tim, tang nhip tim va lam tang
he huyét ap. Liéu cao kich thich toan bé than kinh trung wong gay các con co
Bit rung
Chi dink:
Duge sit dung khi ho häp vá tuán hoán bj de ché nhu suy ho háp va tuán
hoan, ngat thé, truy tim mach. Phéi hop chüa suy tim giüa các dot nghi ding
glycosid trg tim. Con ding chéng ngó déc thuôe mé, thude ngú, morphin...

Liéu ding:

‘Naud ln uëng 10-20 giot dung dich 25%/lán, 1-3 lén/ngay, tim báp hoge
tiem duöi da 1 ml dung dich 25%/án, 1-3 län/ngay.
Chóng chi dink:

Newdi cao huyét áp, döng kinh

PENTYLENTETRAZOL
Bist duge: Cardiazol. Corazol, Metrazol.
Cóng thúc:
AN ="
CH CHEN ee

CN, pth: 1882.
Tén khoa hoc: 1,5-pentamethylentetrazol.
Diéu ché
C6 nhiéu phuong phép dé téng hop pentylentetrazel. Vi di: Di ti
cyclohexanol va NH, vöi su có mat cúa các chit mie the nhitZnCl,, P,O, H,SO, ...

134

143. \ (xtc tc)

e: CRE
—/ 2

Chae

-H,0

Pentylentetrazol
Tinh chät:
Pentylentetrazol à dudi dang böt két tinh tring, néng chäy 6 59°,- 61°C, dé

tan trong nude, ether, cloroform, Dung dich trong nude có phán ung trung tinh,
va không bj bién döi khi tiét trang à 100°C.

Khi cho dung dich ché phám tae dung vöi dung dich thuy ngán (ID) clorid
bäo hoa thi cho tia kei tinh tring cúa mudi phúe có dó chay 175°C - 180°C, tan
trong acid hydrocloric.

Dinh lung:

Phuéng pháp do iod dita vao phán ting tao muéi phúc cúa pentylentetrazol
vói dung dich dóng (D clorid, cách lam nhu sau: Them dung dich dóng (1) clorid
(méi pha) váo dung dich pentylentetrazol trong nudo thi duge tia
S[pentylentetrazol].70u,Cl,, Loc bé tia, rita tia bing dung dich acid acetic 1%.
Gop dich Ige va nude rita rói them dung dich nuéc oxy gia 6%. Sau khi dun söi,
Jam lanh dung dich, cho thém dung dich kali iodid réi dinh lugng iod giái phóng
ra báng dung dich natrithiosulfat. Cae phan úng xáy ra nhu sau:

ong, BE, ac,
2CuCl, +4KI ——> Cul, +1, + 4KC1
1, + 2Na,S,0, ———> 2Nal + Na,S,0,

Song song lam mot máu träng trong cing diéu kién.

1 ml dung dich Na,S,0, 0,1N tutong ting véi 0,007896 g pentylentetrazol.
Cóng dung:

Pentylentetrazol có tác dung kich thfch trung täm hé häp va tuán hoën à
hanh náo (khong có tác dung try tiép len có tim va mach mau), lam täng hoat
Ong cia tim, lam thé su va nhanh.

Ché phäm duige ding khi hé háp va tuán hoan bi úc ché, ding dé giái doc
thuëc de ché thán kinh nbu morphin...

135

144. Liéu ding:

Liéu trung binh cho nguöi lón: Uóng 0.1 g/lán, 2-3 län/ngay, tiém bäp 0,1
0.2 gingay
‘Thude con ding dé gay con co giát, diéu tri bénh tám thin: Tiém tinh mach
2-5 ml dung dich 10%, con co giät xuät hién ngay vá duy tri 30-60 gräy

cha

DOXAPRAM HYDROCLORID

Bist dude: Docatone; Dopram; Doxapril; Stimulexin.

qu
N

Cóng thite:

SRE

0.

CAHN,0, HCLH,0 pti: 432,9
Ten khoa hoc: 1-ethyl-4- [(2-morpholin-4-yl) ethyl]-3,3-diphenylpyrrolidin-
2 - on hydroclorid.
Tinh chät:
Bot két tinh tréng hogc gán nhu träng, tan trong nude, trong ethanol va
trong methylen clorid.
Dinh tinh:

— Do phé héng ngoai, so véi chat chudn.

— Phé tit ngoai: Trong méi truèng nude, eve dei à khoáng 258 nm.

— Sic ky lép möng: Chat häp phu lA silicagel, pha dóng la hön hop góm 20
thé tích dung dich amoniac (17 g/l) va 80 thé tich 2-propanol, hién mau
bang dung dich kali iodobismutat loäng va kiém tra ngay. Vét thú va vét
chuán phäi tuong ting vói nhau vé vi tri, mau va kich cd.

= Phai cho phan tng cia ion clorid.

Dinh lung:

— Hoa ché phám vao hön hop dung dich acid hydrocloric vá ethanol, chun
46 bäng dung dich NaOH 0,1M, doc thé tích güa 2 dim uön.

— Hoge dinh Iuong trong méi truèng khan (acid acetic khan) vôi
tinh thé, có thém dung dich thuÿ ngän II acetat, chuán dÿ ‘ting sed
percloric dén mau xanh.

136

145. Cong dung:

Thude kich thich than ki u
hó hap, kich thich su thong gid à phé nang, ti
chuyén, edi thién các traa döi khi.

Chi dinh:

h trung ving, Lie dung crue Gép lén trung khu
1g thé tich khong khi luán

= Suy hó háp man trong các truóng hgp viém phé quán man khó thd.
— Can khé thd eäp hoñc ban cäp do béi nhiém dót xuát hoñe thea maa, khi

nghi dang cäc loai thuöc trg hé hap tim tinh mach.
- Con giäm hô háp do ding qué liéu möt só thuée tte ché than kinh trung
wong nhu thude ngú, thude mé, atropin, oxy ligu pháp khöng dung cách.

- Truóng hop suy hé háp, khó thd trong khoa gay me héi sue.
Chóng chi dink:
Bénh dong kinh, tang huyét 4p manh va tai bién mach máu näo, con hen
ngng, cuóng tuyén giäp, bénh mach vánh, tré so sinh,

FENFLURAMIN HYDROCLORID

Bist duge: Adipomin; Deobesan; Minifage.

Cóng thite: Hs
NICH,
Ei
F3

CyHyFSN . HCL ptl: 267,7
Ten khoa hoc: N-ethyl-a-methyl-3-trifluoromethyl phenethylamin hydroclorid
Tinh chat:

Bot két tinh träng, khóng múi hoëc gán nhu khong mai, tan trong 20 phân
nuéc, 10 phán ethanol va eloroform, thuc té khóng tan trong ether.
Cóng dung:

Thuëc kich thich thán kinh trung vong; dic biêt gay chän än, ding chü
yéu cho các thé béo phi.
Chong chi dink:

Glocom gée déng, bf tidu tién lien quan den réi loan nigu dao - tién liet
tuyén, tam thán khóng én djnh, nguèi mic chúng chán An...

Tác dung phus

Réi logn tiêu hoá, buén nón, khé migng, thay déi han vi thudng ngay, dé

bj kich dong, choáng ving, dái dát, tang huyét 4p ding mach...

187

146. METHYLPHENIDAT HYDROCLORID

Bist duge: Centedrin; Meridil: Metilofenidan.

—\ pooch,
4 CH-cH “Hel
HN

C,HyNO, HCL pil: 269,8
Tén khoa hoc: Methyl-a-ph
Tinh chat:
Bét két tinh tráng. min, khöng mai, dé tan trong nude, tan trong ethanol,
it tan trong aceton va cloroform. Dung dich trong nude có phan ting acid vi
silly qui.
Dink tinh.
- Do phé héng ngoai so vói chat chuán.
- Lam phan ting cúa ion clorid.
Dink litemg:
Bing phuong pháp möi trudng khan (theo USP 25). Hoa ché phám vao
acid acetic khan,.thöm dung dich thuÿ ngán II acetat, ding chi thi la p-

naphthobenzoin va chuän dó bing dung dich acid percloric dén mau xanh. (song
song lám mêt máu tring dé diéu chinh).

Cong thite:

«x(2-piperidy)) acetat hydroclorid.

Cóng dung:

Thuée có tác dung kich thich than kinh trung uong, duge ding trong
truöng hop rói loan thán kinh, thiéu chi ÿ t4p trung, con ngü thoáng qua, träm
câm nhe, tinh v6 cám tudi gid.

Liéu ding:

Cho nguöi lón, 20-30 mg/ngäy chia lam 2-3 län, có nguöi cán tói 40-60
mg/ngay nhung có ngudi chi cán 10-15 mg/ngay; uöng truéc khi an.

Tré em, bät dâu ding lién nhô 5 mg, tang dán 10 mg möi tuän. Töi da
Khóng qué 60 mg/ngay.

Chông chi dink:

‘Un tu nhiéu, cáng thing, vät va, glocom, trám cám näng, phy nf có thai.

‘Than trong véi ngudi tang huyét áp.

138