HƯỚNG DẪN NHỊN ĂN VÀ UỐNG CARBONHYDRAT E

HƯỚNG DẪN NHỊN ĂN VÀ UỐNG CARBONHYDRAT

1. HƯỚNG DẪN NHỊN ĂN UỐNG VÀ CUNG CẤP CARBOHYDRATE TRƯỚC PHẪU THUẬT CHƯƠNG TRÌNH (  theo Quyết định 181/QĐ-BYT ngày 23 tháng  01  năm 2024 của Bộ trưởng Bộ Y tế )

2. Trường hợp tử vong đầu tiên do trào ngược hít sặc sau gây mê được báo cáo năm 1848, BN nữ trẻ tuổi được gây mê bằng chloroform để tháo móng chân. NC của Meldeson của năm 1946 , tổng kết về sự trào ngược dịch dạ dày vào phổi trong khi gây mê sản khoa ở 44.016 sản phụ từ 1932-1945, nhận thấy 66 BN bị trào ngược hít sặc. Trong đó, ghi nhận 2 TH tử vong do tắc nghẽn đường thở trên do sặc mảnh thức ăn. Các TH còn lại tiến triển viêm phổi và nhiều biến chứng sau đó. Vài nét về lịch sử

3. Từ đó, hình thành quan điểm nhịn ăn uống trước phẫu thuật nhằm giảm thiểu nguy cơ trào ngược dịch dạ dày gây sặc phổi. - Quan điểm nhịn ăn uống càng lâu thì càng an toàn? - Áp dụng nhịn ăn > 8 giờ Vài nét về lịch sử

4. Mục đích cho bệnh nhân uống carbonhydrate trước mổ ? Giảm thời gian nhịn ăn uống trước phẫu thuật. Khuyến khích bệnh nhân uống dịch trong suốt giàu carbohydrate . → Tối ưu hóa bệnh nhân chuẩn bị phẫu thuật chương trình.

5. 1.2. Cơ sở khoa học   (Khuyến cáo mạnh - 1A) Tác hại của nhịn ăn lâu : Khó chịu, hạ đường huyết, mất nước. Tăng dị hóa, kháng insulin → Nhiễm trùng/ chậm liền vết thương .

6. Cơ chế sinh lý khi nhịn ăn lâu

7. Thời gian rỗng dạ dày bao lâu ?

8. Tỉ lệ híc sặc trong gây mê hiện nay Hiếm gặp : khoảng 1/3000- 1/ 7100 са Trẻ em : 0,09% Mỹ : chết do sặc phổi khi gây mê : 1/1,4 triệu cuộc mổ sinh Anh (2011): 1/72000 Tuy ít gặp, nhưng biến chứng nặng nề, hồi sức kéo dài, có thể dẫn tới tử vong.

9. Theo ERAS

10. Quan niệm cũ : nhịn ăn từ nửa đêm trước ngày mổ cần phải thay đồi ✅ Bổ sung carbohydrate dạng lỏng giúp : ổn định đường huyết , giảm stress, tăng tốc hồi phục .

11. 1.2. Cơ sở khoa học   (Khuyến cáo mạnh - 1A) Lợi ích dịch giàu carbohydrate : An toàn: Dạ dày làm sạch nhanh (95% dịch sau 60 phút). Không tăng nguy cơ trào ngược khi gây mê.

12. 1.2. Cơ sở khoa học   ( tt ) Cải thiện hồi phục : Giảm đói/khát/lo lắng trước mổ. Ổn định đường huyết, giảm kháng insulin . Giảm nhiễm trùng, rút ngắn thời gian nằm viện.

13. Phân loại dịch uống trong suốt 1.3. Dịch uống trong suốt ( Clear Fluid ) Đảm bảo an toàn thực phẩm, chia 2 nhóm: Giàu carbohydrate ( Polysaccharide ) : Dạng bột/lỏng, 40–50g carbohydrate /300–400mL. Có thể bổ sung điện giải, vitamin , protein thực vật.

14. 3 . Lợi ích : Giảm kháng insulin , cung cấp năng lượng (4 kcal /g). Ít hoặc không carbohydrate : Nước lọc, trà/cà phê không sữa, nước hoa quả không cặn. Tác dụng chính : Bù nước, ít năng lượng.

15. Cơ chế khi bổ sung carbohydrate Uống dung dịch giàu carbohydrate 2–3h trước mổ - Kích thích insulin nhẹ → bảo vệ độ nhạy - Duy trì dự trữ glycogen - Giảm đói khát , lo lắng , tăng sự dễ chịu cho người bệnh

16. Bằng chứng về độ an toàn Dung dịch trong suốt thoát khỏi dạ dày rất nhanh : - 10 phút : 50% - 60 phút : 95% ✅ Không làm tăng nguy cơ trào ngược nếu dùng đúng cách

17. Khuyến cáo quốc tế - ASA (Mỹ): Cho uống clear fluid đến 2h trước mổ - ISA (Ấn Độ): Có hướng dẫn chi tiết - Anh, Singapore: Áp dụng trong chương trình ERAS ⇒ Chăm sóc hiện đại = 'nhịn ăn ngắn + carbohydrate'

18. Lợi ích tổng thể 🔹 Bệnh nhân: hồi phục nhanh, dễ chịu hơn 🔹 Nhân viên y tế: quy trình chuẩn 🔹 Hệ thống y tế: giảm biến chứng, chi phí

19. Kết luận Truyền thống nhịn ăn qua đêm đang được thay thế. Bổ sung carbohydrate trước mổ là an toàn, hiệu quả, có cơ sở khoa học rõ ràng. 👉 Nên là tiêu chuẩn trong chăm sóc trước phẫu thuật.