Tema : Historia e numra Punoi:Jola Cenollari Pranoi:Donika Hasanaj Perfituesit: Une dhe te interesuarit Oret e dispozicion: 3 ore Data e dorzimit:05.04.2016 Nota____
Qellimi : Te arijme te mesojme historin e numrit dhe shkrimet e numrit natyror,pi,plote .... etj Objektivat : Te arrijme te njohim historine e numrit dhe numrin natyrore Te arrijme te njohim numrat e plote dhe numrat thyesor Te arrijme te njohim numrin pi ( π )
Historia e numrave Numri është koncept themelor i matematikës , përdoret për numërim dhe matje . Simboli për shënimin e numrit quhet shifër . Përveç përdorimit të tyre në numërimin dhe matje , numrat përdoruen shpesh në etiketa ( numrat e telefonit ), për bileta ( numri i serial), si dhe për kodet (p.sh., ISBN). Në matematikë , përkufizimi i numrit është zgjëruar gjatë viteve kështu kemi numra të tillë si zero, numra negativ , numra racional , numra irracional , dhe numra kompleks . Procedurat e caktuara të cilat marrin një apo më shumë numra si input për të prodhuar një numër si e rezultat quhen operacione numerike . Për shembull , operacioni pasardhës e rrit për 1 një numër të plotë , pra pasardhës i 4 është 5. Më të zakonshme janë operacione binare të cilat marrin dy numra të dhënë për të prodhuar një numër të vetëm si dalje . Shembuj të veprimeve binare janë përveç tjerash , zbritja , shumëzimi , pjestimi , fuqizimi , etj . (http://irgud.com/1plus1bejne1/video-te-ndryshme/historia-e-numrave /)
Numri zero Numri zero është përdorur nga popuj tëndryshëm duke përfshirë mayat, egjiptianët, babilonasit dhe indianët.Egjiptianët përdorën zeron në regjistrat e tyre kontabël . Indianët e referuan zeron si "zbrazëti."Grekët kureshtarë u çuditën nga kjo figurë dhe zhvilluan pikëpamje filozofike shumë interesantembi këtë temë (http://www.panorama.com.al/numri-zero-umberto-eco-nje-pamflet-te-maskuar-si-roman/)
Numri natyrore Numra natyralë janë numra të plotë si 1,2,3... ( ndër këta numra nuk llogaritet numri zero por në kohët e fundit për përparësitë e tij që ka në bashkësinë e numrave natyral përfshihet edhe numri 0). Të gjithë numrat e plotë pozitivë konsiderohen numra natyralë . (https://sq.wikipedia.org/wiki/Numrat_natyral%C3%AB) Numrat e plote Numrat të plotë janë të gjithë numrat natyraldhe numrat e kundërt të numrave natyral , dhe duke supozuar se 0 është numër natyral . Nëse numri n është natyral atëherë -n është i kundërti i tij . Për numrin i kundërti është vetë numri 0. (https://sq.wikipedia.org/wiki/Numrat_e_plot%C3%AB)
Numrat romake Numrat romake jane zbuluar dhe perdorur qe ne lashtesi . Por ne dhe sot shpeshher I perdorim ata . Ja simbolet qe perdoren :
Thyesat Thyesat janë rezultat i pjesëtimit të dy numrave të plotë . Me fjalë tjera shprehja e trajtës apo a/b, ku a- ja quhet numërues dhe është numër i plotë kurse b- ja quhet emërues dhe është një numër i plotë i ndryshëm nga quhet thyesë ose numër racional . Pjestimi i dy numrave të plotë nuk është gjithmonë numër i plotë në ato raste themi se kemi pjesëtim me mbetje . Nëse kemi mbetje atëherë thyesa shkruhet si numër decimal p.sh 1/2 si 0,5 por mund të ndodh që numrat pas presjes të përsëriten pakufi shumë herë p.sh 1/3 do ta shkruanim rezultati do të ishte 0,333..., pra një numër decimal periodik 3-shi pas presjes dhjetore përsëritet pafund shumë herë . Pasi për të shkruar pakufi 3-sha do të na duhej pakufi kohë po e lëmë më mirë si 1:3 apo 1/3 :-) (https://sq.wikipedia.org/wiki/Thyesa)
Numri pi ( π ) Numri pi, i cili zakonisht shënohet me gërmën e vogël të alfabetit grek π , është një konstantë matematikore nga më të rëndësishmet . Numri π mund të përkufizohet si herës i perimetrit të një rrethi me diametrin e tij. Vlera e tij e përafërt është 3.14.... Kjo do të thotë se kur diametri i rrethit është Një njësi, atëherë perimetri i tij është vetë π . Numri π është një numër iracional që do të thotë se ai nuk mund të shkruhet si thyesë apo si herës i dy numrave të plotë. Kjo do të thotë se decimalet e tij kurrë nuk përfundojnë por edhe nuk përsëriten. Ky numër njihet edhe sikonstanta e Arkimedit Simboli i pi-greke Simboli π u vendos në vitin 1706 nga matematikani anglez William Jones si gërma e parë fjalës greke περίμετρος (perimetros), domethënë përmasa përqark ose përreth. Gjatë historisë së matematikës janë bërë përpjekje të shumta për ta kuptuar më mirë natyrën e këtij numri. Përdorimi i tij njihet që nga antikiteti dhe nuk e ka humbur asnjëherë rëndësinë e tij. Përkundrazi, shumë formula përmbajnë numrin π . Koncepti i tij është sa i thjeshtë, aq edhe interesant.Nje shprehje : "Të eksplorosh π , është njësoj si të eksplorosh Universin" (https://sq.wikipedia.org/wiki/Numri_pi)
Perfundimi Une nga ky projekt mesova per historikun e numrave cfare eshte numri , perse perdoret ai etj.Gjithashtu mesova dhe per numrat natyral,numrat e plote , numrin zero per te cilin eshte studiuar shume , numrin pi qe vlera e tij eshte (3,14) dhe per thyesat .