Hy Lap co dai cai noi cua thanh tuu vi dai.docx

Hy Lạp cổ đại là một trong những nền văn minh rực rỡ nhất trong lịch sử loài người. Ảnh hưởng của nền văn minh này vẫn còn lan tỏa mạnh mẽ trong thế giới hiện đại. Đặc biệt là đối với nền văn minh phương Tây. Trong bài viết này, Casa Seguro sẽ cùng bạn khám phá những thành tựu vĩ đại và di sản bất hủ của Hy Lạp cổ đại.

1. Hy L p c đ i: Khám phá cái nôi c a
ạ ổ ạ ủ
nh ng thành t u vĩ đ i
ữ ự ạ
Hy L p c đ i là m t trong nh ng n n văn minh r c r nh t trong l ch s
ạ ổ ạ ộ ữ ề ự ỡ ấ ị ử
loài ng i. nh h ng c a n n văn minh này v n còn lan t a m nh m
ườ Ả ưở ủ ề ẫ ỏ ạ ẽ
trong th gi i hi n đ i. Đ c bi t là đ i v i n n văn minh ph ng Tây.
ế ớ ệ ạ ặ ệ ố ớ ề ươ
Trong bài vi t này,
ế
 Casa Seguro s cùng b n khám phá nh ng thành
ẽ ạ ữ
t u vĩ đ i và di s n b t h c a Hy L p c đ i.
ự ạ ả ấ ủ ủ ạ ổ ạ
Hy L p c đ i có ph i là m t qu c gia không?
ạ ổ ạ ả ộ ố
Trong l ch s th gi i, Hy L p c đ i là m t trong nh ng n n văn minh phát tri n r c r và có nh
ị ử ế ớ ạ ổ ạ ộ ữ ề ể ự ỡ ả
h ng sâu r ng. Tuy nhiên, Hy L p c đ i không ph i là m t qu c gia th ng nh t nh nhi u ng i
ưở ộ ạ ổ ạ ả ộ ố ố ấ ư ề ườ
v n nghĩ.
ẫ
Thay vào đó, Hy L p c đ i bao g m nhi u thành bang đ c l p, g i là Polis, nh : Athens, Sparta,
ạ ổ ạ ồ ề ộ ậ ọ ư
Corinth và Thebes. M i Polis có chính ph và lu t pháp riêng. Các thành bang này có th liên minh
ỗ ủ ậ ể
ho c đ i đ u v i nhau trong các cu c chi n tranh.
ặ ố ầ ớ ộ ế
M c dù chia r v chính tr , các thành bang Hy L p c đ i v n có nh ng đi m chung v ngôn ng ,
ặ ẽ ề ị ạ ổ ạ ẫ ữ ể ề ữ
văn hóa và tôn giáo, t o nên m t n n văn minh chung.
ạ ộ ề
Hy L p c đ i n m đâu trên b n đ ?
ạ ổ ạ ằ ở ả ồ
Ti p đ n, chúng ta cùng tìm xem Hy L p c đ i n m đâu nhé!
ế ế ạ ổ ạ ằ ở
Nhìn vào b n đ , tìm khu v c bán đ o Balkan, b n s th y vùng đ t Hy L p c đ i n m phía Nam
ả ồ ự ả ạ ẽ ấ ấ ạ ổ ạ ằ ở
bán đ o v i đ a hình g gh , nhi u núi non và bi n bao quanh. V trí Hy L p c đ i b n đ đ c xác
ả ớ ị ồ ề ề ể ị ạ ổ ạ ả ồ ượ
đ nh rõ h n khi nó giáp v i bi n Aegean v phía Đông, bi n Ionian v phía Tây và Đ a Trung H i v
ị ơ ớ ể ề ể ề ị ả ề
phía Nam.
Khu v c này cũng bao g m hàng ngàn đ o l n nh n m r i rác trên bi n Aegean và bi n Ionian.
ự ồ ả ớ ỏ ằ ả ể ể
Nh : Crete, Rhodes, Cyprus,… Chính đ a th đa d ng và giàu ti m năng này đã giúp Hy L p c đ i
ư ị ế ạ ề ạ ổ ạ
phát tri n m nh m v hàng h i, giao th ng và văn hóa. T đó t o nên m t n n văn minh Hy L p
ể ạ ẽ ề ả ươ ừ ạ ộ ề ạ
c đ i r c r trong l ch s .
ổ ạ ự ỡ ị ử

2. Khu vực được khoanh đỏ trong hình là vị trí của Hy Lạp cổ đại.
Các giai đo n l ch s c a Hy L p c đ i
ạ ị ử ủ ạ ổ ạ
L ch s Hy L p c đ i đ c chia thành b n giai đo n chính:
ị ử ạ ổ ạ ượ ố ạ
Th i kỳ Ti n Hy L p (kho ng 3000 – 1100 TCN)
ờ ề ạ ả
Đây là giai đo n c a n n văn minh Minoan và Mycenae. Nó đ c bi t đ n v i các thành t u ngh
ạ ủ ề ượ ế ế ớ ự ệ
thu t và ki n trúc, n i b t nh t là cung đi n Knossos. Mycenae s p đ vào kho ng năm 1100 TCN
ậ ế ổ ậ ấ ệ ụ ổ ả
và d n đ n m t giai đo n suy thoái.
ẫ ế ộ ạ
Th i kỳ Tăm t i (kho ng 1100 – 800 TCN)
ờ ố ả
Sau s s p đ c a Mycenae, Hy L p b c vào m t th i kỳ tăm t i kéo dài. Xã h i phân tán, ch
ự ụ ổ ủ ạ ướ ộ ờ ố ộ ữ
vi t b lãng quên, giao th ng suy gi m. Tuy nhiên, cu i th i kỳ này, s ph c h ng đã b t đ u xu t
ế ị ươ ả ố ờ ự ụ ư ắ ầ ấ
hi n.
ệ
Th i kỳ C đi n (kho ng 800 – 323 TCN)
ờ ổ ể ả
Đây là giai đo n l ch s c a Hy L p c đ i r c r nh t v i s ra đ i c a các thành bang nh Athens
ạ ị ử ủ ạ ổ ạ ự ỡ ấ ớ ự ờ ủ ư
và Sparta. Athens n i b t v i s phát tri n v dân ch , tri t h c, ngh thu t và khoa h c. Sparta thì
ổ ậ ớ ự ể ề ủ ế ọ ệ ậ ọ
m nh v quân s và k lu t.
ạ ề ự ỷ ậ

3. Th i kỳ này cũng ch ng ki n cu c chi n Peloponnesus gi a Athens và Sparta. Sau đó, s m r ng
ờ ứ ế ộ ế ữ ự ở ộ
c a đ qu c Macedonia d i th i Alexander Đ i đ đã k t thúc th i kỳ này.
ủ ế ố ướ ờ ạ ế ế ờ
Th i kỳ Hy L p Hóa (323 – 31 TCN)
ờ ạ
B t đ u sau cái ch t c a Alexander Đ i đ , th i kỳ này ch ng ki n s lan r ng c a văn hóa Hy L p
ắ ầ ế ủ ạ ế ờ ứ ế ự ộ ủ ạ
ra kh p các vùng đ t t Ai C p đ n n Đ . Đây cũng là giai đo n Hy L p b La Mã chinh ph c; và
ắ ấ ừ ậ ế Ấ ộ ạ ạ ị ụ
k t thúc khi C ng hòa La Mã đánh b i vua Ai C p Cleopatra VII vào năm 31 TCN.
ế ộ ạ ậ
Thành cổ Acropolis Athens là một trong những chứng tích của lịch sử Hy Lạp cổ đại.
Ý nghĩa c a n n văn minh Hy L p c đ i
ủ ề ạ ổ ạ
Ý nghĩa c a n n văn minh hy l p c đ i không ch t n t i trong l ch s c a chính nó mà còn nh
ủ ề ạ ổ ạ ỉ ồ ạ ị ử ủ ả
h ng sâu r ng đ i v i toàn b n n văn minh ph ng Tây.
ưở ộ ố ớ ộ ề ươ
Đ c bi t đ n v i s phát tri n m nh m trong các lĩnh v c chính tr , tri t h c, khoa h c và ngh
ượ ế ế ớ ự ể ạ ẽ ự ị ế ọ ọ ệ
thu t, Hy L p c đ i đã đ t n n móng cho nhi u giá tr và khái ni m c b n mà xã h i hi n đ i v n
ậ ạ ổ ạ ặ ề ề ị ệ ơ ả ộ ệ ạ ẫ
k th a. Nó không ch cung c p nh ng h th ng t t ng và chính tr m i m mà còn hình thành
ế ừ ỉ ấ ữ ệ ố ư ưở ị ớ ẻ
nh ng chu n m c văn hóa và tri th c nh h ng đ n các n n văn hóa khác.
ữ ẩ ự ứ ả ưở ế ề
S k t h p c a trí tu , sáng t o và s tìm tòi không ng ng c a ng i Hy L p c đ i đã t o nên m t
ự ế ợ ủ ệ ạ ự ừ ủ ườ ạ ổ ạ ạ ộ
di s n văn hóa phong phú; góp ph n đ nh hình các n n t ng c a n n văn minh ph ng Tây ngày
ả ầ ị ề ả ủ ề ươ
nay.

4. Các thành t u văn minh Hy L p c đ i
ự ạ ổ ạ
V y c th các thành t u văn minh Hy L p c đ i đã đ l i cho nhân lo i là gì? Đó là:
ậ ụ ể ự ạ ổ ạ ể ạ ạ
B ng ch cái
ả ữ
Ng i Hy L p c đ i đã đóng góp đáng k vào vi c phát tri n b ng ch cái. H đã t o ra h th ng
ườ ạ ổ ạ ể ệ ể ả ữ ọ ạ ệ ố
ch cái đ u tiên có các nguyên âm.
ữ ầ
Theo đó, b ng ch cái Hy L p c đ i, đ c phát tri n t b ch cái Phoenician vào kho ng cu i th
ả ữ ạ ổ ạ ượ ể ừ ộ ữ ả ố ế
k th 9 TCN, là m t b c ti n quan tr ng trong l ch s vi t ch . Nó không ch c i thi n kh năng
ỷ ứ ộ ướ ế ọ ị ử ế ữ ỉ ả ệ ả
ghi chép và truy n đ t thông tin; mà còn nh h ng sâu r ng đ n các h th ng ch vi t sau này
ề ạ ả ưở ộ ế ệ ố ữ ế ở
ph ng Tây.
ươ
Xem thêm: B ng ch cái Hy L p có ngu n g c t đâu? Ý nghĩa b ng ch cái Hy L p
ả ữ ạ ồ ố ừ ả ữ ạ
Tri t h c
ế ọ
Tri t h c Hy L p c đ i, n i b t v i nh ng tri t gia nh Socrates, Plato và Aristotle; đã đ t n n t ng
ế ọ ạ ổ ạ ổ ậ ớ ữ ế ư ặ ề ả
cho t t ng ph ng Tây.
ư ưở ươ
H khám phá các v n đ v đ o đ c, chính tr và quy lu t t n t i. Đ ng th i đ nh hình nhi u khái
ọ ấ ề ề ạ ứ ị ậ ồ ạ ồ ờ ị ề
ni m c b n hi n v n đang đ c nghiên c u và th o lu n ngày nay. Nh : B n ch t con ng i, ch
ệ ơ ả ệ ẫ ượ ứ ả ậ ư ả ấ ườ ủ
nghĩa duy tâm, duy v t,…
ậ
Khoa h c và toán h c
ọ ọ
Các nhà khoa h c Hy L p c đ i đã nghiên c u và phát tri n nh ng lý thuy t và ph ng pháp quan
ọ ạ ổ ạ ứ ể ữ ế ươ
tr ng trong toán h c và khoa h c t nhiên.
ọ ọ ọ ự
Tiêu bi u là Archimedes v i đ nh lý c h c, công th c tính th tích và nguyên lý v l c. Hay
ể ớ ị ơ ọ ứ ể ề ự
Pythagoras, ng i đ a ra đ nh lý n i ti ng v m i quan h gi a các c nh c a tam giác vuông.
ườ ư ị ổ ế ề ố ệ ữ ạ ủ
Nh ng khám phá này không ch đ t n n móng cho nhi u lĩnh v c khoa h c; mà còn ti p t c đ c
ữ ỉ ặ ề ề ự ọ ế ụ ượ
ng d ng r ng rãi trong th gi i hi n đ i.
ứ ụ ộ ế ớ ệ ạ
Ngh thu t ki n trúc
ệ ậ ế
Ki n trúc Hy L p c đ i đã đ l i nhi u d u n vĩ đ i. Tiêu bi u là công trình Đ n Parthenon, cùng
ế ạ ổ ạ ể ạ ề ấ ấ ạ ể ề
v i các đ n th và nhà hát n i ti ng khác. Nh ng công trình này không ch th hi n s tinh x o
ớ ề ờ ổ ế ữ ỉ ể ệ ự ả
trong thi t k mà còn thi t l p các tiêu chu n cao v xây d ng và th m m .
ế ế ế ậ ẩ ề ự ẩ ỹ
Ngh thu t ki n trúc Hy L p c đ i đã nh h ng sâu r ng đ n nhi u phong cách ki n trúc sau này.
ệ ậ ế ạ ổ ạ ả ưở ộ ế ề ế
Bao g m c ki n trúc La Mã và Ph c h ng.
ồ ả ế ụ ư

5. Điêu kh c
ắ
Ngh thu t điêu kh c Hy L p c đ i đ t đ n đ nh cao v i các tác ph m c a nh ng ngh sĩ vĩ đ i
ệ ậ ắ ạ ổ ạ ạ ế ỉ ớ ẩ ủ ữ ệ ạ
nh Phidias và Praxiteles.
ư
Các tác ph m này là di s n ngh thu t vô giá, ph n ánh s hoàn m trong vi c l t t v đ p hình
ẩ ả ệ ậ ả ự ỹ ệ ộ ả ẻ ẹ
th , tâm h n và c m xúc c a con ng i. S tinh t và k thu t trong các tác ph m này đã đ l i d u
ể ồ ả ủ ườ ự ế ỹ ậ ẩ ể ạ ấ
n sâu đ m; nh h ng m nh m đ n ngh thu t điêu kh c trong các th i kỳ sau.
ấ ậ ả ưở ạ ẽ ế ệ ậ ắ ờ
Văn h c
ọ
Văn h c Hy L p c đ i bao g m nh ng tác ph m vĩ đ i nh “Iliad” và “Odyssey” c a Homer; cùng
ọ ạ ổ ạ ồ ữ ẩ ạ ư ủ
các v k ch c a Sophocles, Euripides và Aeschylus.
ở ị ủ
Nh ng tác ph m này không ch là tài s n văn hóa quý giá mà còn khám phá các ch đ v nhân
ữ ẩ ỉ ả ủ ề ề
tính và xã h i.
ộ
Th n tho i Hy L p
ầ ạ ạ
Th n tho i Hy L p
ầ ạ ạ
 là m t chu i nh ng câu chuy n k v cu c phiêu l u c a các v th n. Nó đóng
ộ ỗ ữ ệ ể ề ộ ư ủ ị ầ
vai trò quan tr ng trong vi c đ nh hình s hi u bi t c a h v th gi i. Cũng nh gi i thích các hi n
ọ ệ ị ự ể ế ủ ọ ề ế ớ ư ả ệ
t ng t nhiên và khám phá các khía c nh khác nhau c a con ng i.
ượ ự ạ ủ ườ

6. Thần thoại Hy Lạp có sự ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhiều khía cạnh của nền văn minh phương Tây.
Nh ng câu chuy n th n tho i đã ăn sâu vào ti m th c c a ng i Hy L p. Đ ng th i nh h ng sâu
ữ ệ ầ ạ ề ứ ủ ườ ạ ồ ờ ả ưở
r ng đ n văn hóa, ngh thu t và văn h c c a n n văn minh ph ng Tây.
ộ ế ệ ậ ọ ủ ề ươ
Th thao
ể
Th v n h i Olympic c đ i đ c t ch c l n đ u vào năm 776 TCN. Đây không ch là s ki n th
ế ậ ộ ổ ạ ượ ổ ứ ầ ầ ỉ ự ệ ể
thao quan tr ng; mà còn bi u tr ng cho tinh th n c nh tranh và đoàn k t trong xã h i Hy L p. S
ọ ể ư ầ ạ ế ộ ạ ự
ki n này đã ghi d u n m nh m và là ti n đ cho các cu c thi th thao qu c t sau này.
ệ ấ ấ ạ ẽ ề ề ộ ể ố ế
Trên đây là nh ng khám phá v Hy L p c đ i, m t n n văn minh đã đ l i d u n sâu đ m trong
ữ ề ạ ổ ạ ộ ề ể ạ ấ ấ ậ
l ch s nhân lo i. N n văn minh này không ch giúp chúng ta hi u rõ h n v quá kh mà còn g i m
ị ử ạ ề ỉ ể ơ ề ứ ợ ở
nhi u bài h c quý giá cho t ng lai. B n có mu n tìm hi u nhi u h n v Hy L p c đ i? Truy c p
ề ọ ươ ạ ố ể ề ơ ề ạ ổ ạ ậ
Casa Seguro th ng xuyên đ không b l nhé!
ườ ể ỏ ỡ
Xem thêm: https://casaseguro.asia/hy-lap-co-dai-kham-pha-cai-noi-cua-nhung-thanh-tuu-vi-dai/