Kết quả điều trị vi phẫu thuật vỡ túi phình động mạch thông trước.docx

susubui 30 views 7 slides Mar 15, 2025
Slide 1
Slide 1 of 7
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7

About This Presentation

Luận án tiến sĩ y học Kết quả điều trị vi phẫu thuật vỡ túi phình động mạch thông trước.Galen và Richard Wiseman (1669) là những ngƣời đầu tiên dùng thuật ngữ phình mạch não để mô tả hiện tƣợng giãn động mạch não. Nghiên cứu ...


Slide Content

LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO 0927.007.596
Luận án tiến sĩ y học Kết quả điều trị vi phẫu thuật vỡ túi phình động mạch
thông trước.Galen và Richard Wiseman (1669) là những người đầu tiên dùng
thuật ngữ phình mạch não để mô tả hiện tượng giãn động mạch não. Nghiên cứu
biểu hiện lâm sàng của phình mạch não được bắt đầu từ năm 1679. Giovani
Morgagni (1775) chỉ ra rằng phình mạch não có thể là nguyên nhân của xuất huyết
nội sọ. John Blackhall (1813) báo cáo trường hợp phình mạch não vỡ đầu tiên.
Huntchinson (1875) mô tả triệu chứng của phình mạch cảnh đoạn trong xoang
hang: đau đầu dữ dội kèm liệt các dây thần kinh sọ III,IV,VI và V1. William
Gower (1893) công bố một bản ghi chép đầy đủ các biểu hiện lâm sàng của phình
mạch não và cho rằng tiên lượng của phình mạch não là rất xấu [1],[2],[3].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2021.00222
Giá :
Liên Hệ 0927.007.596
Phình động mạch thông trước là loại phình mạch hay gặp nhất chiếm tỷ lệ 30%-
37% loại phình mạch não [1]. Hiện nay, phình mạch thông trước vẫn là dạng túi
phình gây khó khăn cho cả phẫu thuật và can thiệp mạch.
Cùng sự phát triển vượt bậc của các kỹ thuật thăm khám hình ảnh mạch máu não
như CLVT đa dẫy dựng hình mạch não, chụp CHT mạch não hay chụp mạch não
số hóa xóa nền (DSA), sự tiến bộ về kỹ thuật siêu âm doppler xuyên sọ nên chẩn
đoán TP mạch não ngày càng được phát hiện sớm hơn.
Điều trị TP ĐMN trong trong sọ vẫn là một thách với các bác sĩ lâm sàng, cần phải
phối hợp chặt chẽ các chuyên nghành hồi sức, gây mê, nội thần kinh để từ đó đưa
ra chiến lược điều trị hợp lý nhất. Trong đó, phẫu thuật loại bỏ hoàn toàn TP ĐMN
khỏi vòng tuần hoàn đóng vai trò quan trọng nhằm giải quyết nguyên nhân, tránh
biến chứng chảy máu tái phát, đồng thời giải quyết các biến chứng như chống co
thắt mạch não, giãn não thất, khối máu tụ trong não…
Điều trị can thiệp nội mạch được nâng cao về kỹ thuật với nhiều phương pháp, vật
liệu mới được áp dụng trong điều trị ngay cả khi TP ĐMN vỡ. Tuy nhiên,2 các báo
cáo đã được công bố tại Việt Nam cũng như trên thế giới cho rằng điều trị can
thiệp mạch não có nguy cơ tái thông cao 14- 33% và đây cũng là nguyên nhân gây
chảy máu tái phát của TP – biến chứng không mong muốn nhất trong điều trị TP
ĐMN [3],[4],[5].
Xuất phát từ thực tế mong muốn đánh giá toàn diện về bệnh cảnh vỡ túi phình
động mạch thông trước, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Kết quả điều trị vi
phẫu thuật vỡ túi phình động mạch thông trước” Nhằm hai mục tiêu:

LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO 0927.007.596
1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh học của vỡ túi phình động mạch thông
trước.
2. Đánh giá kết quả điều trị vi phẫu thuật vỡ túi phình động mạch thông trước và
các yếu tố liên quan
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ
…………………………………………………………………………………….. 1
CHƯƠNG 1. TỔNG
QUAN………………………………………………………………… 3
1.1. SƠ LƯỢC VỀ LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU PHÌNH MẠCH NÃO ……… 3
1.1.1. Trên thế
giới………………………………………………………………………… 3
1.1.2. Tại Việt
Nam……………………………………………………………………….. 8
1.2. CHẨN ĐOÁN VỠ TÚI PHÌNH ĐỘNG MẠCH THÔNG TRƯỚC …. 9
1.2.1. Lâm sàng
…………………………………………………………………………….. 9
1.2.2. Cận lâm
sàng……………………………………………………………………… 13
1.3. ĐIỀU TRỊ VỠ TÚI PHÌNH ĐỘNG MẠCH THÔNG TRƯỚC ……… 24
1.3.1. Điều trị nội khoa
………………………………………………………………… 24
1.3.2. Điều trị can thiệp nội mạch…………………………………………………..
27
1.3.3. Điều trị phẫu
thuật………………………………………………………………. 31
CHƯƠNG 2.38 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU….. 38
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
……………………………………………………. 38
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân nghiên cứu …………………………… 38
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ
……………………………………………………………… 38
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
………………………………………………. 39
2.2.1. Phương pháp nghiên cứu ……………………………………………………..
39
2.2.2. Thiết kế nghiên
cứu…………………………………………………………….. 39
2.2.3. Cỡ mẫu nghiên cứu

LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO 0927.007.596
…………………………………………………………….. 39
2.3. BIẾN SỐ VÀ CHỈ SỐ NGHIÊN CỨU. ……………………………………….
40
2.3.1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng chung của nhóm đối tượng nghiên cứu 40
2.3.2. Nghiên cứu hình ảnh học của vỡ túi phình động mạch thông trước…. 42
2.3.3. Xét nghiệm sinh hóa máu để xác định về rối loạn điện giải:…….. 43
2.4. NGHIÊN CỨU ĐIỀU TRỊ VI PHẪU THUẬT…………………………….. 43
2.4.1. Chỉ định
mổ……………………………………………………………………….. 432.4.2.
Thời điểm phẫu thuật ………………………………………………………….. 43
2.4.3. Thái độ xử trí bệnh nhân đa túi phình và các tổn thương phối hợp…… 43
2.4.4. Phương pháp phẫu
thuật………………………………………………………. 43
2.4.5. Đánh giá trong
mổ………………………………………………………………. 56
2.4.6. Đánh giá kết quả điều trị………………………………………………………
56
2.5. CÁC PHƯƠNG PHÁP THU THẬP VÀ XỬ LÝ SỐ LIỆU…………… 59
2.6. ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU …………………………………………..
60
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN
CỨU……………………………………………. 61
3.1. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ HÌNH ẢNH HỌC …………………………. 61
3.1.1. Đặc điểm lâm
sàng……………………………………………………………… 61
3.1.2. Đặc điểm hình ảnh học.
………………………………………………………. 64
3.1.3. Đặc điểm túi
phình……………………………………………………………… 68
3.2. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN……………….. 71
3.2.1. Đặc điểm phẫu thuật vỡ túi phình động mạch thông trước ………. 71
3.2.2. Yếu tố khó khăn và khắc phục trong phẫu thuật …………………….. 75
3.2.3. Biến chứng trong và sau phẫu thuật………………………………………. 78
3.2.4. Kết quả gần
……………………………………………………………………….. 79
3.2.5. Kết qủa xa và các yếu tố liên quan ……………………………………….. 81
CHƯƠNG 4. BÀN
LUẬN………………………………………………………………….. 87
4.1. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG………………………… 87
4.1.1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu…………………………………………….

LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO 0927.007.596
87
4.1.2. Thời gian diễn biến của bệnh………………………………………………..
89
4.1.3. Cách thức khởi phát bệnh …………………………………………………….
90
4.1.4. Triệu chứng lâm
sàng………………………………………………………….. 91
4.1.5. Đặc điểm hình ảnh học
……………………………………………………….. 92
4.2. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN……………….. 99
4.2.1. Đặc điểm của phẫu thuật vỡ túi phình động mạch thông trước…. 994.2.2.
Yếu tố khó khăn và khắc phục trong phẫu thuật …………………… 100
4.2.3. Khắc phục khó khăn trong mổ…………………………………………….
104
4.2.4. Biến chứng trong và sau phẫu thuật…………………………………….. 106
4.2.5. Kết quả gần
……………………………………………………………………… 110
4.2.6. Kết quả xa và các yếu tố liên quan ……………………………………… 114
KẾT LUẬN
……………………………………………………………………………………..
119
KIẾN
NGHỊ………………………………………………………………………………
……. 121
CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Phân độ của Hunt và Hess
………………………………………………….. 12
Bảng 1.2: Phân độ của
WFNS……………………………………………………………. 13
Bảng 1.3: Phân độ của Fisher
……………………………………………………………. 14
Bảng 2.1. Phân độ lâm sàng theo
WFNS…………………………………………….. 42
Bảng 2.2. Tiêu chuẩn đánh giá theo Rankin sửa đổi ……………………………..
57
Bảng 3.1. Phân bố theo độ tuổi và giới tính

LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO 0927.007.596
………………………………………… 61
Bảng 3.2. Tiền sử có các yếu tố nguy cơ .
…………………………………………… 62
Bảng 3.3. Thời gian vào viện và thời gian BN được phẫu thuật sau khi vào viện ..
62
Bảng 3.4. Bảng cách thức khởi phát bệnh .
…………………………………………. 63
Bảng 3.5. Bảng liên quan giữa cách thức khởi phát bệnh với triệu chứng lâm
sàng khi khởi phát bệnh …………………………………………………….. 63
Bảng 3.6. Bảng các triệu chứng lâm sàng khi vào viện ………………………… 64
Bảng 3.7. Đặc điểm tổn thương vỡ túi phình trên phim chụp CLVT ……… 64
Bảng 3.8. Vị trí chảy máu dưới màng nhện trên phim chụp CLVT . ………. 65
Bảng 3.9. Hướng túi phình
……………………………………………………………….. 66
Bảng 3.10. Động mạch não trước A1 2 bên
………………………………………….. 67
Bảng 3.11. Hình ảnh túi phình trên phim chụp CLVT . …………………………..
68
Bảng 3.12. Mối liên quan giữa hướng túi phình và phân độ lâm sàng . ……….. 70
Bảng 3.13. Mối liên quan giữa hướng túi phình và phân độ Fisher . ………… 71
Bảng 3.14. Mối liên quan đường mổ và tình trạng bệnh nhân vào viện ………. 72
Bảng 3.15. Mối liên quan giữa đường mổ và phẫu thuật …………………………
73
Bảng 3.16. Mối liên quan đường mổ và tình trạng bệnh nhân ra viện . …….. 74
Bảng 3.17. Yếu tố khó khăn trong phẫu thuật .
……………………………………… 75
Bảng 3.18. Mối liên quan lâm sàng và phù não trong mổ . ………………………
75
Bảng 3.19. Mối liên quan giữa lâm sàng và vỡ túi phình trong mổ . ………… 76
Bảng 3.20. Mối liên quan giữa phân độ Fisher và phù não trong mổ ………..
76Bảng 3.21. Mối liên quan giữa độ tuổi và phù não trong mổ . ………………….
77
Bảng 3.22. Khắc phục khó khăn trong mổ
……………………………………………. 77
Bảng 3.23. Biến chứng vỡ túi phình trong phẫu thuật …………………………….
78
Bảng 3.24. Các biến chứng sau phẫu thuật
…………………………………………… 78
Bảng 3.25. Các rối loạn sau phẫu thuật
………………………………………………… 79

LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO 0927.007.596
Bảng 3.26. Kết quả điều trị khi ra viện theo thang điểm Rankin ……………… 79
Bảng 3.27. Tử vong sau phẫu thuật
……………………………………………………… 80
Bảng 2.28. Bảng liên quan giữa tử vong và thời gian chờ mổ . ……………….. 80
Bảng 3.29. Kết quả điều trị sau 2 năm .
………………………………………………… 81
Bảng 3.30. Mối liên quan giữa kết quả điều trị với các thang điểm …………. 82
Bảng 3.31. Kết quả điều trị và các yếu tố liên quan . ……………………………..
83
Bảng 4.1. Bảng tổng hợp: kết quả điều trị vỡ phình động mạch thông trước …. 1
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Hình ảnh túi phình động mạch thông trước trên CLVT đa dẫy và
dựng hình 3D…………………………………………………………………….. 17
Hình 1.2: Các dạng dòng chảy của phức hợp thông trước ……………………… 21
Hình 1.3: Hình ảnh PMN trên cộng hưởng từ……………………………………….
24
Hình 1.4: Nút mạch trực tiếp túi phình bằng coil…………………………………..
28
Hình 1.5: Hình ảnh sau nút mạch túi phình cổ rộng động mạch thông trước … 29
Hình 1.6: Hình ảnh nút túi phình động mạch 3 thùy động mạch thông trước… 30
Hình 1.7: Thời gian can thiệp sau lần can thiệp đầu tiên ……………………….. 30
Hình 2.1: Tư thế bệnh nhân đường mổ trán thái dương…………………………. 44
Hình 2.2: Mở màng
cứng…………………………………………………………………… 45
Hình 2.3: Mở Sylvius, bộc lộ động mạch cảnh trong, dây thần kinh thị, động
mạch não trước. …………………………………………………………………. 45
Hình 2.4: Bóc tách túi phình động mạch thông trước quay xuống …………….. 46
Hình 2.5: Bóc tách túi phình động mạch thông trước ra trước47
Hình 2.6: Bóc tách túi phình động mạch thông trước lên trên………………… 48
Hình 2.7: Bóc tách túi phình động mạch thông trước ra sau…………………… 49
Hình 2.8: Đặt Clip vĩnh viễn vào cổ túi phình ………………………………………
50
Hình 2.9: Nâng cao đầu
…………………………………………………………………….. 51
Hình 2.10: Ngửa
đầu…………………………………………………………………………… 52
Hình 2.11: Xoay
đầu…………………………………………………………………………… 52
Hình 2.12: Các mốc giải phẫu.

LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, TÌM TÀI LIỆU Y HỌC TRONG
NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU LIÊN HỆ ZALO 0927.007.596
…………………………………………………………….. 53
Hình 2.13: Cố định và bộc lộ xương
sọ…………………………………………………. 54
Hình 2.14: Khoan lỗ.
………………………………………………………………………….. 54
Hình 2.15: Cắt xương
…………………………………………………………………………. 55
Hình 3.1: A: Chảy máu dưới nhện đều 2 bán cầu, BN Văn Xuân S, 50 tuổi,
B: Chảy máu dưới nhện khe liên bán cầu, khe Sylvius, chảy máu
trong não thất, BN Tống Đăng D, 49 tuổi……………………………… 65Hình
3.2: Hình ảnh túi phình động mạch hướng lên trên, BN Phan Văn D,
43 tuổi……………………………………………………………………………….
66
Hình 3.3: Hình ảnh túi phình động mạch trên phim MSCT dựng hình mạch: 69
Hình 3.4: Chuẩn bị bệnh nhân mổ đường mổ trán thái dương………………… 72
Hình 3.5: Chuẩn bị mở nắp xương phương pháp mổ ít xâm lấn……………… 73
Hình 3.6: Chụp kiểm tra sau phẫu thuật mổ ít xâm lấn vỡ phình mạch thông
trước 2 năm A/ BN Nguyễn Thị H, 56 tuổi, B/ BN Lê Xuân L, 50
tuổi, B/ BN Văn Xuân S, 60 tuổi…………………………………………. 86
Hình 4.1: Chảy máu dưới nhện trên xung FLAIR_MRI BN Phan Văn D,
43 tuổi……………………………………………………………………………….
94
Hình 4.2: Đa túi phình động mạch: vỡ phình động mạch thông trước và có
túi phình động mạch cảnh trong phải, BN Tống Văn D, 49 tuổi. 96
Hình 4.3: Chảy máu dưới nhện Fisher 4, túi phình động mạch thông trước
kích thước nhỏ (2mm) phát hiện được nhờ MSCT, BN Nguyễn
Thị D, 78 tuổi……………………………………………………………………..