Kurdish Northern Kurmanji - The Gospels and the Acts of the Apostles.pdf

The Gospels and Acts are a collection of books in the Bible that tell the story of Jesus' life and the establishment of Christianity.

1. MizgînûKarên
Şandiyan

2. TabloyaNaverokê
MizgîniyaMetta 1
MizgîniyaMarqos 21
MizgîniyaLûqa 34
MizgîniyaYûhenna 55
KarênŞandiyan 71

3. Matthew
BEŞA1
1PirtûkanifşaÎsaMesîh,kurêDawid,kurêBirahîm.
2BirahîmjiÎshaq*anî.ÎshaqjiAqûbçêbû.Aqûbji
Cihûdaûbirayênwîreçêbû.
3ÛCihûdaFaresûZarajiTamarêanîn.ûFarisjiEsrom
çêbû.EsromjiAramanî.
4ÛAramjiAmînadabçêbû.AminadabjiNaassonçêbû.
NaassonjiSalmonanî.
5ÛSalmonjiRexabêBoozçêbû.ûBoozjiObêdRûtanî.
ÛObêdjiYêşaanî.
6YêşajiDawidpadîşahçêbû.ÛDawidpadîşahSilêmanji
wêjinaÛriyabû.
7SilêmanRoboamanî.RoboamjiAbiyaanî.ÛAbiyaji
Asahat.
8ÛAsajiYosafatçêbû.ÛYosafatYoramanî.ÛJoramji
Oziyasanî.
9ÛOziyasYoathamanî.ÛYoathamAxazanî.Axazji
Hezeqiya*çêbû.
10ÛHezekiyajiManassesçêbû.ManasesAmonanî.
AmonjiYoşiyasanî.
11ÛYoşiyajiYechoniasûbirayênwîreçêbû,demaku
ewbirinBabîlê.
12PiştîkuewbirinBabîlê,jiYechoniasreSalathielçêbû.
SalathielZorobabelanî.
13ZorbabîljiEbiudanî.AbiudjiElyakimbû.Êlyakimji
Azoranî.
14AzorjiSadoqanî.SadoqjiAkîmçêbû.AkimjiÊlyûd
anî.
15ÛÊlyûdjiEleazaranî.ûEleazarjiMattanhat.Mettanji
Aqûb*anî.
16ÛAqûbjiÛsivremêrêMeryemakujiwêÎsaçêbû,ku
jêreMesîhtêgotin.
17JiBirahîmhetaDawidhemûnifşçardehnifşin;Ji
DawidhetabirinaBabîlêçardehnifşhene.ûjibirina
BabîlêhetaMesîhçardehnifşin.
18ÎcarbûyînaÎsaMesîhbivîawayîbû:Gavakudiyawî
MeryembiÛsivrehatzewicandin,beriyakuewbênba
hev,ewbizarokêRuhêPîrozhatdîtin.
19HingêmêrêwêÛsiv,jiberkumirovekîrastbûû
nedixwestwêbikemînakagel,liserhişêxwebûkuwêbi
nepenîberde.
20Lêgavakuewliservantiştandifikirî,vaye,milyaketê
Xudandixewnêdejêrexuyabûûgot:Ûsiv,kurêDawid,
netirsekujinateMeryemêbixwerebigire.yaRuhêPîroz.
21Ûwêkurekîbîneûtunavêwîîsabikî,çimkîewêgelê
xwejigunehênwanxilasbike.
22Îcarevhemûçêbûn,dakuewgotinakuXudanbidestê
pêxembergotibû,bêcihûgot:
23Vaye,keçikekwêbizarobeûkurekîbîneûnavêwî
bidinEmmanûêl,kutêmana:Xwedêbimereye.
24HingêÛsivjixewêrabû,çawakumilyaketêXudanjê
regotibûkirûjinaxweanîbaxwe.
25Ûhetakukurêxweyênixurîanî,ewnasnekirûnavê
wîÎSAdanî.
BEŞA2
1ÎcargavakuÎsadirojênHêrodêspadîşahdeli
BeytlehmaCihûstanêhatdinyayê,vaye,jirojhilatzilamên
şehrezahatinOrşelîmê.
2Gotin:«YêkujidayikbûyePadîşahêCihûyanlikuye?
Çimkîmestêrawîlirojhilatdîtûemhatinkubiperizinwî.
3GavaHêrodêspadîşahevtiştbihîstin,ewûtevahiya
Orşelîmêbiwîrexemgînbû.
4GavakuwîhemûserekênkahînanûŞerîetzanêngelli
hevcivandin,jiwanpirsîkuMesîhlikuderêçêbe.
5Ûwanjêregot:LiBeytlehmaCihûstanê,çimkîbidestê
pêxemberwehahatiyenivîsîn:
6ÛtuBeytlehma,liwelatêCihûdayê,dinavmîrên
Cihûdayêdeneyêherîbiçûkî,çimkîjitewêwalîderkeve,
kuwêserweriyagelêminÎsraêlbike.
7GavaHêrodêsbinepenîgazîşehrezayankir,bixîretji
wanpirsîkustêrkdikengîdexuyabûye.
8WîewşandinBeytlehmêûgot:«Herinlizarokêbixîret
bigerin.Ûgavakuweewdît,jiminrexeberbidin,daku
ezjîbêmûbiperizimwî.
9Gavawanpadîşahbihîst,çûn.Ûvaye,stêrakuwanli
rojhilatêdît,liberwançû,hetakuhatûlicihêkuzaroklê
bûrawesta.
10Gavawanstêrkdîtin,bişabûnekegelekmezinşabûn.
11Gavaewhatinmalê,zarokbidiyawîMeryemêredîtin,
ketinxwarêûperizînwî.zêr,bixûrûmir.
12ÛdixewnêdejiXwedêşîretkirinkuewvenegerinba
Hêrodês,jiriyekedinçûnwelatêxwe.
13Ûgavaewçûn,vaye,milyaketêXudandixewnêdeji
Ûsivrexuyabûûgot:«Rabe,zarokûdiyawîbigireû
bireveMisrêûhetakuezjiterexeberêbidim,tuliwirbî.
Hêrodêswêlizarokêbiçûkbigerekuwîbikuje.
14Gavaewrabû,bişevzarokûdiyaxwehildaûçûMisrê.
15ÛhetamirinaHêrodêsliwêderêma,dakuevgotinaku
Xudanbidestêpêxembergotibû,bêcihûgot:«Minji
Misrêgazîkurêxwekir.»
16HingêHêrodês,gavadîtkutinazênxwebişehrezayan
dikin,pirhêrsbû,şandderveûhemûzarokênkuli
Beytlehmêûlihemûqeraxênwêyênjidusalîûbinî,ligor
wextêkuwîbixîretjiaqilmendanpirsî.
17HingêgotinaYêremyayêpêxemberkugotibû,hatcih:
18LiRamayêdengek,şîn,girînûşînekmezinhatbihîstin.
Rahêljibozarokênxwedigiriyaûnedixwestbêhandan,
çimkîewne.
19LêgavaHêrodêsmir,vaye,milyaketekîXudanliMisrê
dixewnêdejiÛsivrexuyadibe.
20Gotin:«Rabe,zarokûdiyawîhildeûherewelatêÎsraêl,
çimkîewênkulijiyanazarokêdigeriyanmirine.»
21Ûewrabû,zarokûdiyawîhildanûhatwelatêÎsraêl.
22LêgavakuwîbihîstkuArxelayosliCihûstanêdioda
bavêxweHêrodêsdepadîşahbûye,tirsiyakuherewêderê;
lêdixewnêdejiXwedêhişyarbûûberêxwedadeverên
Celîlê.
23ÛewhatûlibajarekîkujêreNisretdigotin,rûdinişt,
dakugotinapêxemberanbêcih:WêjêreNisretîbêgotin.
BEŞA3
1DiwanrojandeYûhennayêimadkarhatûliçolê
CihûstanêMizgînîda.
2Ûgot:«Tobebikin,çimkîPadîşahiyaEzmanannêzîke.»
1

4. MATTHEW
3ÇimkîewekujialiyêÎşayapêxembervehatiyegotin:
«Dengêyêkuliçolêdiqîre:«RiyaXudanamadebikin,
riyênwîrastbikin.»
4Yûhennacilûbergênwîyênjiporêdeveûkembereke
çermîliserpiştawîbû.goştêwîkulûhingivêçolêbû.
5HingêOrşelîm,hemûCihûstanûliseranserêdoraUrdunê
derketinbawî.
6ÛliUrdunêbiwîimadbûnûgunehênxweeşkerekirin.
7LêgavawîdîtkugelekjiFêrisîûSadûqiyanhatin
imadkirinawî,wîjiwanregot:«Eynifşêmarîfetan,kêwe
hişyarkirkuhûnjixezebakubêbirevin?
8Jibervêyekêfêkiyênkujibotobekirinêne,bînin:
9Ûnefikirinkuhûndidilêxwedenebêjin:«Bavême
Birahîmheye.»Çimkîezjiweredibêjim,Xwedêdikareji
vankeviranzarokanjiBirahîmrederxe.
10Ûnihajîaxliserkokadarantêdanîn;jibervêyekêher
darakuberêqencnade,têjêkirinûtêavêtinnavêgir.
11Birastîezwejibotobekirinêbiavêimaddikim;lêyê
kupiştîmintêjiminbihêztireûeznehêjamekupêlavên
wîhilgirim;ewêwebiRuhêPîrozûbiagirimadbike.
12Didestêwîdefêkiyawîye,ewêerdêxwebitevahî
paqijbikeûgenimêxwedinavgaranêdebicivîne;lêewê
kayêbiagirêkunatemirînebişewitîne.
13HingêÎsajiCelîlêhatUrdunêbaYûhenna,dakujiwî
bêimadkirin.
14LêYûhennanehiştûgot:«Divêezjitebêmimadkirin
ûtutêbamin?
15Îsalêvegerandûgot:«Bihêlekunihawisabe,çimkî
embivîawayîhemûrastdariyêpêktînin.Paşêewêşand.
16GavakuÎsaimadbû,dicihdejiavêderketûvaye,
ezmanjêrevebûnûwîdîtkuRuhêXwedêwekkevokekê
hatxwarêûliserwîronahîkir.
17Ûvayedengekjiezmênkudibêje:«EveKurêminê
delal,kuezjêrazîme.
BEŞA4
1HingêÎsajialiyêRuhvehatbirinçolê,dakujialiyê
Îblîsvebêceribandin.
2Ûgavawîçilrojûçilşevrojîgirt,paşêbirçîbû.
3Ûgavakucêribandîhatbawî,wîgot:«EgertuKurê
Xwedêyî,emirbikekuevkevirnanbênçêkirin».
4Lêwîlêvegerandûgot:«Hatiyenivîsîn:«Mirovnebi
nantenêbijî,lêbiherpeyvakujidevêXwedêderdikeve
dijî.»
5HingêÎblîsewhildidebajarêpîrozûdatîneserlûtkeya
Perestgehê.
6Ûjêregot:«EgertuKurêXwedêyî,xwebavêjexwarê,
çimkîhatiyenivîsîn:«Ewêmilyaketênxwediderbarêtede
berpirsiyariyêbideûewêtedidestênwandehilgirin,da
kutucarîlingêxweneşikînî.lihemberkevirekî.
7Îsajêregot:«Dîsahatiyenivîsîn:«XudanXwedayêxwe
neceribîne».
8Îblîsdîsawîhilkişiyaçiyayekîpirbilindûhemû
padîşahiyadinyayêûrûmetawannîşanîwîda.
9Ûjêregot:«Egertuxwebikîûbiperizîmin,ezêvan
hemûtiştanbidimte.
10HingêÎsajêregot:«Jivirhere,Şeytan!»Çimkîhatiye
nivîsîn:«HûnêbiperizinXudanXwedayêxweûtenêjiwî
rexizmetêbikin.»
11HingêÎblîsewberdaûvaye,milyakethatinûjêre
xizmetkirin.
12GavaÎsabihîstkuYûhennagirtîye,ewçûCelîlê.
13ÛjiNisretêderket,hatûliKefernahûmê,kuliqeraxa
deryayêye,lisînorênZabûlonûNeftelîmêrûnişt.
14DakuevgotinakubidestêÎşayapêxemberhatibûgotin,
bêcihûgot:
15ErdêZabulonûwelatêNeftalîm,liserriyabehrê,liwê
derêUrdunê,Celîlêyamiletan;
16Gelêkuditariyêderûniştibû,ronahiyamezindît.ûji
wanênkuliherêmêûsiyamirinêrûdiniştin,ronahîvedibe.
17JiwêdemêveÎsadestbiMizgîniyêkirûgot:Tobe
bikin,çimkîPadîşahiyaEzmanannêzîke.
18ÛÎsalibergolaCelîlêrêvediçû,dubiradîtin,kunavê
wîPetrûsbûûbirayêwîEndrawistoraavêtibûngolê,
çimkîewmasîgirbûn.
19Ûwîjiwanregot:Lipeyminwerin,ezêwebikim
nêçîrvanênmirovan.
20Wanjîdicihdetorênxwehiştinûlipeywîçûn.
21Ûjiwêderêçû,wîdubirayêndin,Aqûbê*kurêZebedî
ûbirayêwîYûhenna*dîtin.ûwîgazîwankir.
22Ûwandicihdegemiyêûbavêxwehiştinûlipeywî
çûn.
23ÎsaliseranserêCelîlêdigeriya,dikinîştênwandehîn
dikir,MizgîniyaPadîşahiyêbelavdikirûdinavgeldeher
cûrenexweşîûhercûrenexweşîqencdikir.
24ÛnavûdengêwîliseranserêSûriyêbelavbûûwan
hemûnexweşênkubicûrbecûrnexweşîûezabketibûn,
yêncinan,yêndînûyênfelcîanînbawî.ûwîewqenc
kirin.
25JiCelîlê,jiDêkapolîsê,jiOrşelîmê,jiCihûstanêûji
aliyêUrdunêelaletekemezinagellipeywîhat.
BEŞA5
1Gavakuelaletêdît,hilkişiyaçiyêûgavakuewrûnişt,
şagirtênwîhatinbawî.
2Ûwîdevêxwevekir,hînîwankirûgot:
3Xwezîbiruhêbelengazan,ÇimkîPadîşahiyaEzmanan
yawane.
4Xwezîbiwanênkudigirîn,çimkîewêbênhandan.
5Xwezîbiwannerm,çimkîewêerdêmîrasbistînin.
6Xwezîbiwanênkubirçîûtîbûnarastdariyêne,çimkî
ewêtêrbibin.
7Xwezîbiwanênkudilovanin,çimkîewêbênerehmê.
8Xwezîbiwanênkudilpakin,çimkîewêXwedêbibînin.
9Xwezîbiwanaştîxwazan,çimkîewêzarokênXwedêbên
gotin.
10Xwezîbiwanênkujiborastdariyêtengahiyêdidinwan,
çimkîPadîşahiyaEzmananyawane.
11Xwezîbiwe,gavakumirovjiboxatirêmin,wenifiran
bikin,tengahiyêbidinweûbiderewanliwebikin.
12Şabibinûgelekşabin,çimkîxelataweliezmênmezin
e,çimkîwanpêxemberênberiyawebivîawayîtengahî
kirin.
13Hûnxwêyaerdêne,lêegerxwêbêhnaxwewinda
kiribe,wêbiçibêxwêkirin?jinihaûpêvejibotiştekîne
başe,lêjiavêtinaderveûpêxistinalingênmirovan.
14Hûnronahiyadinyayêne.Bajarêkulisergirekîhatiye
danînnayêveşartin.
15Nejîqendîlêpêdixinûdixinbinçîmentoyê,lêliser
çirayekî;ûronahiyêdidehemûyênkudimalêdene.
16Bilaronahiyawelibermirovanbibiriqe,dakukarên
weyênqencbibîninûpesnêBavêweyêliezmananbidin.
2

5. MATTHEW
17NefikirinkuezhatimeŞerîetêanjîpêxemberan
hilweşînim;
18Jiberkubirastîezjiweredibêjim,hetaerdûezman
derbasbibin,noktekanpiçekjiŞerîetêqetdernakeve,heta
kuhertiştpêkneyê.
19Îcarkîkuyekjivanemrênherîbiçûkbişikîneûwusa
hînîmirovanbike,wêdiPadîşahiyaEzmanandeherîkêm
jêrebêgotin;
20Çimkîezjiweredibêjim,hetakurastdariyaweji
rastdariyaŞerîetzanûFêrisiyanderbasnebe,hûnqet
nakevinPadîşahiyaEzmanan.
21Webihîstiyekujiberêdejiwanrehatiyegotin:
«Nekuje;Ûyêkubikuje,wêdixeteradîwanêdebe.
22Lêezjiweredibêjim,herkesêkubêsedemlibirayê
xwehêrsbibe,wêdibinxeteradîwanêdebe;,dêdixetera
agirêdojehêdebin.
23Jibervêyekêegertudiyariyaxwebînebergorîgehêû
liwirwerebîratekubirayêtelihembertetiştekheye;
24Libergorîgehêdiyariyaxweberdeûhere.pêşîbi
birayêxwerelihevwereûpaşêwerediyariyaxwepêşkêş
bike.
25Heyakutubiwîredirêdeyî,zûbidijminêxwereli
hevbike;Nebekudijmintebidedestêdadgerûdadgerte
bidedestêzabitûtunekevîzindanê.
26Birastîezjiteredibêjim,hetakutupereyêherîmezin
nedî,tujiwirdernekevî.
27Webihîstiyekujiberêdejiwanrehatiyegotin:
«Zînayêneke.
28Lêezjiweredibêjim,herkesêkujiboşehwetêli
jinekêbinêre,didilêxwedebiwêrezînayêkiriye.
29Ûegerçavêteyêrastêtebiêşîne,wîderxeûjixwe
bavêje,çimkîjibotesûdekuendamekîtehelakbibeûne
kutevahiyabedenatebêavêtindojehê.
30Ûegerdestêteyêrastêtebiêşîne,wîjêkeûjixwe
bavêje,çimkîjibotesûdekuendamekîtehelakbibeûne
kutevahiyabedenatebêavêtindojehê.
31Hatiyegotin:Kîkujinaxweberde,bilanivîsaberdanê
bidewê.
32Lêezjiweredibêjim,herkesêkujinaxweberde,ji
xeynîfuhûşiyê,wêdihêlekuzînayêbike;
33Dîsawebihîstiyekujiberêdejiwanrehatiyegotin:
«Sondnexwin,lêsondênxwejiXudanrebînincih.
34Lêezjiweredibêjim,qetsondnexwin.nebiezmên;
ÇimkîewtextêXwedêye:
35Nebizemîn;jiberkuewlingêwîye:neliOrşelîmê;
ÇimkîewbajarêPadîşahêmezine.
36Biserêxwejîsondnexwe,çimkîtunikarîmûyekîspî
anreşbikî.
37Lêxeberdanawebe,erê,erê;Na,na,jiberkujivan
bêtir,xerabiyêye.
38Webihîstiyekuhatiyegotin:«Çavdiberçavûdirandi
berdirande.
39Lêezjiweredibêjim,kuhûnlihemberxerabiyênebin.
40ÛegeryekbixwazeliberŞerîetêdozêlitebikeûkirasê
terake,bilakirasêtejîhebe.
41Ûkîzorêbidete,kutukîlometreyekêbiçî,herdubiwî
rahere.
42Bideyêkujitebixwazeûjiyêkubixwazejitedeyn
bike,tuxwenezivirîne.
43Webihîstiyekuhatiyegotin:Jicîranêxwehezbikeûji
dijminêxwenefretbike.
44Lêezjiweredibêjim,jidijminênxwehezbikin,yên
kunifiranliwedikinpîrozbikin,qenciyêbiwanênkuji
wenefretdikinbikinûjiboyênkuwexerabdikinû
tengahiyêdidinweduabikin.
45DakuhûnbibinzarokênBavêxweyêliezmanan,
çimkîewtavaxweliserxerabanûliserqencanhiltîneû
baranbiserrastûneheqanredibarîne.
46Çimkîegerhûnjiyênkujiwehezdikinhezbikin,çi
xelataweheye?Mabacgirjînewisane?
47Ûegerhûntenêsilavanlibirayênxwebikin,mahûnji
yêndinbêtirçidikin?Mabacgirjîwisanakin?
48Îcarhûnkamilbin,çawakuBavêweyêliezmanan
bêkêmahîye.
BEŞA6
1Hayjixwehebinkuhûnlibermirovansedeqeyaxwe
nekin,dakulibermirovanxuyabin;nexwetuxelataweji
Bavêxweyêliezmanannîne.
2Jibervêyekêgavakutusedeqeyaxwedikî,liberxwe
boriyênexe,çawakudurûlikinîştanûlikuçeyandikin,da
kurûmetawanjimirovanrehebe.Birastîezjiwere
dibêjim,xelatawanheye.
3Lêgavakutusedeqedikî,biladestêteyêçepênizanibe
kudestêteyêrastêçidike.
4DakusedeqatebidizîbeûBavêteyêkubidizîdibîne,
wêbieşkereyîtexelatbike.
5Ûgavakutuduabikî,nebinwekdurûyan;çimkîewhez
dikinkulikinîştanûlikuçeyênkuçeyanrawestayîdua
bikin,dakujimirovanrexuyabibin.Birastîezjiwere
dibêjim,xelatawanheye.
6Lêgavakutuduadikî,bikevedolabaxweûgavakute
deriyêxwegirt,jiBavêxweyêdizîduabike.ûBavêteyê
kubidizîdibîne,wêtebieşkereyîxelatbike.
7Lêgavakuhûnduadikin,wekmiletangotinênpûçnekin;
8Îcarhûnnebinwekwan,çimkîBavêwe,beriyakuhûnjê
bixwazin,pêdiviyawebiçiheye,dizane.
9Lomahûnbivîawayîduabikin:Bavêmeyêliezmanan,
navêtepîrozbe.
10Padîşahiyatebê.Daxwazate,çawakuliezmanane,li
erdêjîbe.
11Îronanêmeyêrojanebideme.
12Ûlideynênmebibihûre,çawakuemdeyndarênxwe
dibihûrin.
13Ûmenexeceribandinê,lêmejixerabiyêxilasbike:
ÇimkîPadîşahiya,hêzûrûmetherûheryêntene.Amîn.
14Çimkîegerhûngunehênmirovanbibihûrin,Bavêweyê
liezmananjîwêliwebibihûre.
15Lêegerhûngunehênmirovannebihûrin,Bavêwejî
sûcênwenabihûre.
16Biserdejîgavakuhûnrojiyêdigirin,wekdurûyanbi
rûyekîxemgînnebin;Birastîezjiweredibêjim,xelata
wanheye.
17Lêtugavarojiyêdigirî,rûnliserêxwebişoûrûyêxwe
bişo;
18Dakutujimirovanrenekurojiyêbigire,lêjiBavê
xweyêdizîrexuyabikîûBavêteyêkubidizîdibîne,wê
bieşkereyîxelatêbidete.
19Jixwerexezîneyanliserrûyêerdê,cihêkumêşûzer
xeradikeûdizlêdiherikinûdidizin,nedin.
20Lêjiboxwexezîneyênliezmênbicivînin,kunemêşû
nejîzengxeradikeûdizdişkîninûnadizin.
3

6. MATTHEW
21Çimkîxezînawelikube,dilêwejîwêliwirbe.
22Ronahiyalaşçave;jibervêyekêegerçavêtetenêbe,
tevahiyalaşêtewêtijeronahîbe.
23Lêegerçavêtexerabbe,tevahiyabedenatewêtijî
tariyêbe.Îcaregerronahiyakuditedeyetarîbe,ewtarî
çiqasmezine!
24Tukesnikarejiduaxayanrexizmetêbike;anna,ewê
yekîbigireûyêdinkêmbike.HûnnikarinjiXwedêû
Mamonrexizmetêbikin.
25Jibervêyekêezjiweredibêjim,jibojiyanaxwe
nefikirin,kahûnêçibixwinançivexwin;nejîjibobedena
xwe,hûnêçilixwebikin.Majiyannejigoşt,bedenjîneji
cilûbergane?
26Binêrinçûkênezmanan,çimkîewnediçînin,nedidirûn
ûnejîdiembarandekomdikin.lêbelêBavêweyê
ezmananxwarinêdidewan.Mahûnjiwanneçêtirin?
27Kîjiwedikarebihizirkirinêzendekêlibejnaxwezêde
bike?
28Ûçimahûnjibocilûbergandifikirin?Lisosinênzeviyê
binêrin,kaewçawamezindibin;ewnedixebitin,nejî
dirêsin:
29Lêdîsajîezjiweredibêjim,Silêmanjîdihemûrûmeta
xwedewekyekîjivanlixwenekiribû.
30Îcar,egerXwedêgiyayazeviyêkuîroyeûsibetê
avêtinfirnê,bivîawayîlixwebike,maewêwehêbêtirli
xwenekeeyyênkêmbawer?
31Jibervêyekênefikirinûnebêjin:Emêçibixwin?anjî,
emêçivexwin?anjî:Emêbiçicilêbên?
32(Çimkîmiletlivanhemûtiştandigerin:)ÇimkîBavê
weyêezmanandizanekuhewcedariyawebivanhemû
tiştanheye.
33LêhûnpêşîliPadîşahiyaXwedêûlirastdariyawî
bigerin.ûevhemûtiştwêliwebênzêdekirin.
34Jibervêyekêjibosibênefikire,çimkîsibêwêliser
tiştênxwebifikirin.Jirojêrebesexerabiyawê.
BEŞA7
1Dadbarnekin,dakuhûnneyêndîwankirin.
2Çimkîhûnbikîjandîwanêdadbarbikin,hûnêbêne
dîwankirinûbikîjanpîvanêhûnbipîvin,wêdîsajiwere
werepîvandin.
3Ûçimatulidevêçavêbirayêxwedinêrî,lêtutîrêjêkudi
çavêxwedeyenabînî?
4Anjîtuyêçawajibirayêxwerebibêjî:Bihêleezkeriyêji
çavêtederxim;ûvaye,tîrêjekdiçavêtedeye?
5Tudurû,pêşîtîrêjiçavêxwederxe;ûwêçaxêtuyêbi
zelalîbibînîkukeriyêjiçavêbirayêxwederxe.
6Tiştêkupîrozenedinkûçikanûmirwarênxweneavêjin
berberazan,dakuewwannexinbinlingênxweûvegerin
ûweneçirînin.
7Bixwazinûwêbêdayîn;bigerinûhûnêbibînin;lêxinû
wêjiwerevebe:
8Çimkîherkesêkudixwaze,distîne;Ûyêkudigere
dibîne;ûyêkulilêdixewêbêvekirin.
9Anjiwekîjanmirovheyekukurêwînanjêbixwaze,
ewêkevirekîbidewî?
10Anegerewmasîbixwaze,mawêmarbidewî?
11Îcar,egerhûn,kuxerabin,dizanindiyariyênqencbidin
zarokênxwe,Bavêweyêliezmananwêçiqasbêtirtiştên
qencbideyênkujiwîdixwazin?
12Jibervêyekêhûnhertiştêkuhûndixwazinkumirovji
werebikin,hûnjîjiwanrebikin,çimkîŞerîetûpêxember
evin.
13Hûnjideriyêtengbikevinê,çimkîewderîfireheûriya
kuberbihelakêvediçefireheûyênkutêdegelekin.
14Jiberkuderîtengeûriyakuberbijiyanêvediçeteng
eûyênkuwêdibîninhindikin.
15Hayjipêxemberênderewîn,yênkubicilêpeztênbawe,
lêdihundirdegurênrevandîne.
16Hûnêwanbifêkiyênwannasbikin.Mamirovtirîjistir,
anhêjîratiriyêdicivînin?
17Bivîawayîherdaraqencberêqencdide;lêdaraxerab
berêxerabdide.
18Daraqencnikarefêkiyêxerabbide,ûdaraxerabnikare
berêqencbide.
19Herdarakuberêqencnade,têbirînûtêavêtinnavêgir.
20Lomahûnêbifêkiyênwanwannasbikin.
21Neherkesêkujiminrebêje:YaXudan,yaXudan,wê
bikevePadîşahiyaEzmanan;lêyêkudaxwazaBavêminê
liezmanandike.
22Wêrojêgelekwêjiminrebêjin:YaXudan,yaXudan,
mamebinavêtepêxemberîtînekir?ûbinavêtemacin
derdixin?ûbinavêtegelekkarênhêjakirin?
23Ûhingêezêjiwanrebêjim:«Minhûnqetnas
nekirine!»
24Jibervêyekê,kîkuvangotinênminbibihîzeûwanbi
cihbîne,ezêwîbişibînimmirovekîbiaqil,yêkumalaxwe
liserkevirekîavakir.
25Ûbaranbarî,lehîrabûûbarabûûliwêmalêxist.ûne
ket,çimkîliserzinarekîhatibûavakirin.
26Ûherkesêkuvangotinênmindibihîzeûwannake,wê
bibewekmirovekîbêaqil,yêkumalaxweliserqûmêava
kiriye.
27Baranbarî,lehîrabû,barabûûliwêmalêxist.ûket:û
hilweşînawêmezinbû.
28ÛçaxêÎsaevgotinqedandin,gellihînkirinawîşaşma.
29ÇimkîwînewekŞerîetzanan*ûnewekyekîxwedî
desthilathînîwandikir.
BEŞA8
1Gavakuewjiçiyêhatxwarê,elaletekemezinlipeywî
çû.
2Ûvaye,kotîyekhat,perizînwîûgot:YaXudan,egertu
bixwazî,tudikarîminpaqijbikî.
3Îsadestêxwedirêjîwîkirûgot:«Ezdixwazim;tupaqij
bî.Ûdicihdekotîtiyawîpaqijbû.
4Îsajêregot:«Binêre,tujikesîrenebêjî;Lêhere,xwe
nîşanîkahînbideûdiyariyakuMûsaemirkiriye,jiwanre
bibeşahid.
5GavakuÎsaketKefernahûmê,sersedekhatbawîûjê
lavakir.
6Ûgot:YaXudan,xulamêminlimalênexweşêfelcîyeû
biêşkenceyekegiranradize.
7Îsajêregot:«Ezêbêmûwîqencbikim.
8Sersedlêvegerandûgot:YaXudan,eznehêjamekutu
bikevîbinbanêmin;lêtenêpeyvêbêjeûxulamêminwê
qencbibe.
9Çimkîezmirovekîdibindesthilatdariyêdeme,dibin
destêmindeleşkerhene.ûjiyekîdinre:«Were,ewtê.ûji
xulamêminre:«Vêbike,ewjîdike.
4

7. MATTHEW
10GavaÎsaevbihîst,şaşmaûjiyênlipeywanregot:«
Birastîezjiweredibêjim,mindiÎsraêldejîbaweriyeke
ewqasmezinnedît.
11Ûezjiweredibêjim,wêgelekjirojhilatûrojavabênû
wêbiBirahîm,ÎshaqûAqûbrediPadîşahiyaEzmanande
rûnin.
12LêzarokênPadîşahiyêwêbênavêtinnavtariyaderve:
Liwirwêgirîûqirçînadirananbe.
13Îsajisersedregot:«Dehere!Ûçawakutebawerkir,
wusajiterebe.Ûxulamêwîdihemansaetêdesaxbû.
14GavakuÎsahatmalaPetrûs,wîdîtkudiyajinawîbi
tayêketiye.
15Ûwîdestavêtdestêwêûtayêewberdaûewrabûser
xweûjiwanrexizmetkir.
16Gavabûêvar,gelekcinananînbawî,wîbipeyvaxwe
ruhderxistinûhemûnexweşqenckirin.
17JibokuevpeyvakubidestêÎşayapêxemberhatibû
gotin,bêcihûgot:«Wînexweşiyênmehildanû
nexweşiyênmehildan.
18GavaÎsaelaletekemezinliserxwedît,emirdakuherin
aliyêdin.
19Şerîetzanekhatûjêregot:Mamoste,ezêlipeyteherim
kuderê.
20Îsajêregot:«Çalênrovîûhêlînênçûkênezmanan
hene.lêKurêMirovlikuderêserêxwedeynenîne.
21Ûyekîdinjişagirtênwîjêregot:«YaXudan,pêşî
bihêlekuezherimûbavêxweveşêrim.
22LêÎsajêregot:Lipeyminwere;ûbilamirîmiriyên
xweveşêrin.
23Gavakuewliqeyikêsiwarbû,şagirtênwîlipeywîçûn.
24Ûvaye,bagerekemezindideryayêderabû,wusaku
gemiyekbipêlannixumandîbû;lêewdixewdebû.
25Şagirtênwîhatinbawî,ewhişyarkirinûgotin:«Ya
Xudan,mexilasbike!
26Ûwîjiwanregot:«Çimahûnditirsin,eyyên
kêmbawer?Hingêewrabû,libaûlideryayêhilat.û
aramiyekemezinhebû.
27Lêmirovşaşmanûgotin:«Evçimirove,kubaûderya
jîbiyawîdikin!
28GavakuewhatwîaliyêdinêwelatêGergeseniyan,li
wirducinanrastîwîhatin.
29Ûvaye,wanqîriyanûgotin:«Mateçiheye,Îsa,Kurê
Xwedê?matuhatîvirkuberîwextêmebidîezabê?
30Ûriyekebaşjiwanhebûkukeriyekberazandiçêrînin.
31Îblîsjêlavakirinûgotin:«Egertumederxî,bihêleku
emherinkeriyêberazan.
32Ûwîjiwanregot:Herin.Gavakuewderketin,ew
ketinnavkeriyêberazan.Vaye,tevahiyakeriyêberazanbi
tundîbezînberayekîasêûdinavavêdehelakbûn.
33Ûyênkuewdiparêzinreviyan,çûnebajêrûhertiştû
tiştênkuhatineserêşeytan,gotin.
34Ûvaye,hemûbajarderketinpêşiyaÎsaûgavawanew
dît,jêlavakirinkuewjiperavênwanderkeve.
BEŞA9
1Ûewligemiyekêsiwarbû,derbasbûûhatbajarêxwe.
2Ûvaye,wanzilamekfelcîkulisernivînêrazayîbûanîn
bawî.Kuro,dilxweşbe;gunehêntelitebihûrtin.
3Ûvaye,hinekŞerîetzanandidilêxwedegot:«Evmirov
çêrdike.
4Îsabifikrênwandizanibûûgot:Mahûnçimadidilê
xwedexerabdifikirin?
5Çimkîhêsayekumirovbibêje:«Ligunehêntebihûrtin;
anjîbêje:«Rabeûbimeşe?»
6LêjibokuhûnbizaninkudesthilatiyaKurêMirovliser
rûyêerdêheyekugunehanbibihûre(hingêjinexweşêfelcî
regot:)Rabe,nivînênxwehildeûheremalaxwe.
7Ûewrabûçûmalaxwe.
8Lêgavaelaletêevyekdît,şaşmanûpesnêXwedêdan,
yêkuevhêzdayemirovan.
9GavakuÎsajiwirderdiket,wîmirovekkunavêwîMetta
bû,liseredetayêrûniştîdîtûjêregot:«Lipeyminwere.»
Ûewrabûûlipeywîçû.
10ÛçaxêÎsalimalêlisersifrêrûnişt,vaye,gelekbacgir
ûgunehkarhatin,biwîûşagirtênwîrerûniştin.
11GavaFêrisiyanevyekdît,jişagirtênwîregot:«Çima
mamosteyêwebibacgirûgunehkaranredixwe?»
12LêgavakuÎsaevyekbihîst,jiwanregot:«Nekuyên
saxlem,lêyênnexweşhewcedarêbijîjkîne.
13Lêhûnherinûhînbibinkutêçitêvêwateyê:«Ezêbêm
rehmê,nequrban.
14HingêşagirtênYûhennahatinbawîûgotin:«Çimaem
ûFêrisîgelekrojiyêdigirin,lêşagirtênterojiyênagirin?
15Îsajiwanregot:Mazarokênbûkêhetakuzavabiwan
reye,dikarinşînêbigirin?lêrojênkuzavajidestêwanbê
standinûpaşêewêrojîbigirin.
16Tukesperçekqumaşênûnaxesercilêkevin,çimkîyê
kutêdagirtindakuwîtijîbike,jicilêdistîneûkirêt
xerabtirdibe.
17Merivşerabanûnaxinşûşeyênkevin:Wekîdin,şûşe
dişkênin,şerabdiqelişe,şûşejîwindadibin;
18Gavakuwîevtiştjiwanredigot,vaye,serekhat,
perizînwîûgot:«Keçaminhetanihamiriye;lêwereû
destêxwedeyneserwêûewêbijî.
19Îsarabûûşagirtênwîjîlipeywîçûn.
20Ûvaye,jinekekudiwanzdehsalanbixûnênexweşbû,
lipeywîhatûdestêxwedakincêwî.
21Çimkîwêdidilêxwedegot:«Egerezdestêxwebidim
cilêwî,ezêsaxbibim.
22LêÎsaliwîzivirî.baweriyatetusaxkir.Ûjinjiwê
saetêvesaxbû.
23Gavakuîsahatmalaserwer,dîtkuserwerûxelkdengê
xwedidin.
24Wîjiwanregot:«Cihêxwebidin,çimkîkeçik
nemiriye,lêdixewdeye.Ûewbirûkenîpêkeniyan.
25Lêgavakugelderxistinderve,ewçûhundir,bidestê
wêgirtûkeçikrabû.
26Ûnavûdengêwîliseranserêwîwelatîbelavbû.
27GavakuÎsajiwirderket,dumirovênkorlipeywîçûn,
giriyanûgotin:«KurêDawid,limewererehmê!»
28Gavaewhatmalê,korhatinbawî.Îsajiwanregot:«
Hûnbawerdikinkuezdikarimvîtiştîbikim?Wanjêre
got:«Erê,yaXudan.
29Hingêdestêxwedaçavênwanûgot:«Ligorbaweriya
webe.
30Ûçavênwanvebûn.Îsabitundîliwanemirkirûgot:«
Hayjixwehebinkukespênizane.
31Lêgavaewçûn,navûdengêwîliseranserêwîwelatî
belavkirin.
32Gavakuewderdiketin,vaye,yekîlalûbicinananînba
wî.
33GavakuÎblîshatavêtin,lalpeyivî.
5

8. MATTHEW
34LêFêrisiyangot:«Ewbimîrêcinancinanderdixe.
35Îsalihemûbajarûgundandigeriya,dikinîştênwande
hîndikir,MizgîniyaPadîşahiyêbelavdikirûhemû
nexweşîûnexweşiyêndinavgeldeqencdikirin.
36Lêgavakuwîelaletdît,dilêwîliwanket,çimkîew
bêhişbûnûwekmiyênbêşivanbelavbûn.
37Hingêwîjişagirtênxweregot:«Birastîdirûnpire,lê
karkerhindikin.
38ÎcarhûnjiXudanêdirûnêduabikin,kuewkarkeran
bişînenavdirûnaxwe.
BEŞA10
1Ûgavakuwîgazîdiwanzdehşagirtênxwekir,wîli
hemberruhênnepakhêzdawan,kuwanderxinûhercûre
nexweşîûhercûrenexweşiyanqencbikin.
2ÎcarnavêherdiwanzdehŞandiyanevin;YêpêşîŞimûnê
kujêrePetrûsdigotinûbirayêwîEndrawisbû.Aqûbê
kurêZebedîûbirayêwîYûhenna.
3FilîposûBartolomeyo;ThomasûMettayêbacgir;Aqûbê
kurêAlphayosûLebbayusêkupaşnavêwîTaddayosbû.
4ŞimûnêKenanîûCihûdayêÎsxeryotîyêkuewjîdadest.
5Îsaevherdiwanzdehşandin,liwanemirkirûgot:«
NeçinriyamiletanûnekevinbajarekîSameriyan.
6LêbelêbilaherebamiyênmalaÎsraêlênwinda.
7Ûgavakuhûndiçin,Mizgîniyêbidinûbêjin:Padîşahiya
Ezmanannêzîke.
8Nexweşanqencbikin,kotîyanpaqijbikin,miriyanrakin,
cinanderxînin:webelaşstandiye,belaşbidin.
9Diçenteyênxwedenezêr,nezîvûnejîtûnc,
10Jiborêwîtiyawenekaxez,nedukiras,nepêlavûnejî
daran,çimkîkarkerhêjayîgoştêxweye.
11Ûhûntêkevinkîjanbajarîûbajarokî,bipirsinkakîtê
delayiqêwîye;ûliwirbimîninhetakuhûnjiwirherin.
12Ûgavahûnketinemalekê,silavanlêbikin.
13Ûegermallayiqbe,bilaaştiyawewereserwê,lêeger
nehêjabe,bilaaştiyaweliwevegere.
14Ûkîkuweqebûlnekeûgotinênwenebihîze,gavahûn
jiwîmalîanjiwîbajarîderkevin,xwelîyalingênxwe
bihejînin.
15Birastîezjiweredibêjim,jibowelatêSodomû
Gomorayêdirojadîwanêde,jiwîbajarîwêxweştirbe.
16Vaye,ezwedişînimwekmiyandinavgurande.Jiber
vêyekêhûnwekmaranjîrbinûwekkevokanbêzarbin.
17Lêhayjimirovanhebin,çimkîewêwebidindestê
civînagiregiranûdikinîştênxwedeweqamçiyanbikin.
18Ûjiboxatirêminhûnêbibinberwalîûpadîşahan,jibo
şahidiyawanûmiletan.
19Lêgavakuwebidindest,nefikirinkuhûnêçawaûçi
bipeyivin;
20Çimkîyênkudipeyivinnehûnin,lêRuhêBavêweyê
kudidilêwededipeyive.
21Ûbirawêbirabidekuştinêûbavjîzarokê,ûzarwêli
dijîdêûbavêxwerabinûwanbikujin.
22Ûjibernavêmin,hûnêjihemûmirovannefretbikin;lê
yêkuhetadawiyêragire,wêxilasbibe.
23Lêgavakulivîbajarîtengahiyêbidinwe,birevin
bajarekîdin.Çimkîbirastîezjiweredibêjim,hetaku
KurêMirovneyê,hûndiserbajarênÎsraîlêreneçin.
24Neşagirtdiseraxayêxwereye,nejîxulamdiser
axayêxwereye.
25Besekuşagirtwekaxayêxweûxulamjîwekaxayê
xwebe.MademkujixwediyêmalêregotineBelzebûb,ma
wêçiqasîjimalawîrebêjin?
26Jibervêyekêjiwannetirsin,çimkîtiştekveşartîtune
kuneyêxuyakirin.ûveşart,kunayêzanîn.
27Tiştêkuezditariyêdejiweredibêjim,hûndironahiyê
debipeyivin;
28Ûjiyênkubedenêdikujinnetirsin,lênikarincanêxwe
bikujin;
29Maduçivîkbipereyeknayêfirotin?ûyekjiwanbêyî
Bavêwenekeveerdê.
30Lêbelêmûyênserêwehemûhatinejimartin.
31Jibervêyekêhûnnetirsin,hûnjigelekçivîkan
biqîmettirin.
32Îcarkîkuminlibermirovaneşkerebike,ezêwîjîliber
Bavêxweyêliezmananeşkerebikim.
33Lêkîkulibermirovanminînkarbike,ezêjîliberBavê
xweyêliezmananînkarbikim.
34Nefikirinkuezhatimekuaştiyêbişînimserrûyêerdê;
35Çimkîezhatimekumêrekîjibavêxwe,keçêjidiyaxwe
ûbûkêjixesûyaxwebidilînim.
36Ûneyarênmirovwêjimalawîbin.
37Yêkujidêûbavêxwejiminbêtirhezdike,nehêjayî
mineûyêkujikurankeçaminbêtirhezdike,nehêjayî
mine.
38Ûyêkuxaçaxwenegireûlipeyminneyê,nehêjayî
mine.
39Yêkujiyanaxwebibîne,wêwindabikeûyêkujiyana
xwejibominwindabike,wêbibîne.
40Yêkuweqebûldike,minqebûldikeûyêkuminqebûl
dike,yêkuezşandimeqebûldike.
41Yêkubinavêpêxemberekîpêxemberekîqebûlbike,wê
xelatapêxemberekîbistîne.Ûyêkubinavêmirovekîrast
mirovekîrastqebûlbike,wêxelatamirovekîrastbistîne.
42Ûkîkubinavêşagirtektenêtasekavasarbideyekîji
vanbiçûkan,birastîezjiweredibêjim,ewêxelataxwe
windaneke.
BEŞA11
1ÛgavakuÎsadawîlifermankirinadiwanzdehşagirtên
xweanî,ewjiwirçûkulibajarênwanhînbikeû
Mizgîniyêbide.
2GavakuYûhennakarênMesîhdizîndanêdebihîstin,wî
duşagirtênxweşandin.
3Ûjêregot:«Tuyîyêkudivêbê,anemliyekîdin
digerin?»
4Îsabersîvawandaûgot:«Herinûwantiştênkuhûn
dibihîzinûdibînin,dîsanîşanîYûhennabidin.
5Korçavênxwedibînin,şildimeşin,kotîpaqijdibin,kerr
dibihîzin,mirîradibinûMizgînîjibelengazanretêdayîn.
6Ûxwezîbiwîyêkujiminnexapîne.
7Gavaewdiçûn,ÎsadestpêkirliserYûhennajielaletêre
got:«Hûnderketinçolêkuhûnçibibînin?Qamîşêbibayê
hejand?
8Lêhûnderketinkuhûnçibibînin?Zilamekîkucilênerm
lixwekiriye?Vaye,yênkucilênnermlixwedikin,di
malênpadîşahandene.
9Lêhûnderketinkuhûnçibibînin?Pêxemberek?Erê,ez
jiweredibêjim,ûjipêxemberekîbêtir.
6

9. MATTHEW
10Çimkîeve,yêkuliserhatiyenivîsîn:«Vaye,ezqasidê
xweliberrûyêtedişînim,yêkuwêriyateliberteamade
bike.»
11Birastîezjiweredibêjim,dinavwanênkujijinan
çêbûnde,jiYûhennayêimadkarmezintirderneketiye,lêyê
kudiPadîşahiyaEzmanandeherîbiçûkjiwîmezintire.
12ÛjirojênYûhennayêimadkarhetanihaliser
PadîşahiyaEzmanantundîtêkirinûyênzordestwêbizorê
digirin.
13ÇimkîhemûpêxemberûŞerîetêhetaYûhenna
pêxemberîtiyêkirin.
14Ûegerhûnwêqebûlbikin,evÊlyase,yêkuwêbê.
15Yêkuguhênwîyênbihîstinêhene,bilabibihîze.
16Lêezvînifşîbişibînimkê?Mînazarokênkulisûkan
rûdininûgazîhevalênxwedikin,
17Ûgotîye:"Mejiweraborîyanrijandûhûnnereqisîn."
mejiwereşînkirûweşînnekir.
18ÇimkîYûhennahat,nedixwarûnevedixwarûdigotin:
«Îblîsbiwîreheye».
19KurêMirovhat,dixweûvedixweûdigotin:«Vaye
mirovekîdilxwerûşerab,dostêbacgiranûgunehkaran.Lê
şehrezayiyazarokênwêrewaye.
20Hingêwîdestpêkirlibajarênkupiraniyakarênwîyên
hêzdartêdehatibûnkirin,jiberkuewtobenekirin.
21Weylite,Chorazin!weylite,Beytsayda!Çimkîeger
ewkarênmezinênkudinavwedehatinkirin,liSûrû
Saydayêbihatanakirin,wanêjimêjvedinavtûrikûxwelî
detobebikirana.
22Lêezjiweredibêjim,rojadîwanêjiboSûrûSaydayê
wêjiwerexweştirbe.
23ÛtuyêKefernahûmê,yêkuhetabihuştêbilindbûyî,tê
xwarêdojehê.
24Lêezjiweredibêjim,dirojadîwanêdejibowelatê
Sodomêwêjiweçêtirbe.
25DiwêdemêdeÎsalêvegerandûgot:«YaBavo,
Xudanêerdûezmanan,ezjitereşikirdikim,çimkîteev
tiştjişehrezaûaqilmendanveşartûjizarokanreeşkerekir.
26Bivîawayî,Bavo,jiberkulibertexweşxuyabû.
27HertiştjialiyêBavêminvejiminrehatiyedayîn.ji
KurpêveûjikêrekuKurbixwazewîeşkerebike,tukes
Bavnasnake.
28Werinbaminhemûyênkukedûbargiranin,ûezê
rihetiyêbidimwe.
29Nîrêminhildinserxweûjiminhînbibin;Çimkîez
nermûdilnizmimûhûnêrihetiyêjicanêxwerebibînin.
30Çimkînîrêminhêsaneûbarêminsivike.
BEŞA12
1DiwêdemêdeÎsarojaŞemiyêdinavgenimrederbasbû.
Şagirtênwîbirçîbûn,destbiçinînagoştûxwarinêkirin.
2LêgavaFêrisiyanevyekdît,jêregotin:«Vaye,şagirtên
tetiştêkuneqanûnîyerojaŞemiyêdikin.
3Lêwîjiwanregot:«MawenexwendiyekuDawidû
yênkupêrebirçîbûnçikir;
4EwçawaketmalaXwedêûnanêpêşiyêxwar,kunejiwî
ûnejîjiyênkubiwîrebûn,lêtenêjikahînanredestûrbû
kubixwe?
5AnjîwediŞerîetêdenexwendiyekuçawadirojên
ŞemiyêdekahîndiPerestgehêderojaŞemiyêheramdikin
ûbêqusûrin?
6Lêezjiweredibêjim,livêderêyekîjiPerestgehê
mezintirheye.
7Lêegerwebizaniyakuevtêçiwateyê,ezêbibimrehmû
nequrban,weyêsûcdarsûcdardernexana.
8ÇimkîKurêMirovXudanêrojaŞemiyêyejî.
9Ûgavaewjiwêderêçû,çûkinîştawan.
10Ûvaye,zilamekhebûkudestêwîhişkbûbû.Wanjê
pirsîûgotin:«MadirojênŞemiyêdeqenckirinarewaye?»
dakuewwîsûcdarbikin.
11Ûwîjiwanregot:«Madinavwedekîjanmirovhebe
kumîyekwîhebeûegerewrojaŞemiyêbikeveçalê,ma
wênegireûdernexe?
12Îcarmirovçiqasjimiyêçêtire?Jibervêyekêdirojên
Şemiyêdeqenckirinrewaye.
13Hingêwîjimêrikregot:Destêxwedirêjbike.Ûwîew
dirêjkir;ûewmînayadinbitevahîhatevejandin.
14HingêFêrisîderketinderve,lihemberwîşîretkirin,ka
çawawîbikujin.
15LêgavaÎsaevyekzanibû,xwejiwirkişand.
16Ûliwanemirkirkuewwînasnekin.
17DakuevgotinakubidestêÎşayapêxemberhatibûgotin,
bêcihûgot:
18Vayexulamêminêkuminhilbijartiye;delalêmin,yê
kucanêminjêrazîye:Ezêruhêxwedeynimserwîûewê
dîwanêbidemiletan.
19Ewêşernekeûnegirî;tukesdengêwîlikuçeyan
nabihîse.
20Qamîşêşkestînaşkîneûkeladûmanêvenamirîne,heta
kudîwanêberbiserketinêveneşîne.
21Ûmiletwêbinavêwîbawerbin.
22Hingêyekîbicinankorûlalanînbawîûwîewqenc
kir,wusakuyêkorûlalhemdipeyivîûhemjîdidît.
23Hemûgelşaşmaûgot:MaevnekurêDawide?
24LêgavaFêrisiyanevbihîst,gotin:«Evmirovnecinan
derdixe,lêbiBelzebûlmîrêcinan.
25Îsabifikrênwandizanibûûjiwanregot:«Her
padîşahiyakudinavxwedeparçebibe,wêrandibe.ûher
bajaranmalekkudinavxwededubendîbe,wênesekine.
26ÛegerÎblîsŞeytanderxe,ewlihemberxwedubendî
dibe;Padîşahiyawîwêçawabimîne?
27ÛegerezbiBelzebûlcinanderdixim,zarokênwewan
bikêderdixin?Jibervêyekêewêbibindadgerênwe.
28LêegerezbiRuhêXwedêşeytanderdixim,hingê
PadîşahiyaXwedêjiweretê.
29Anna,çawamerivdikarebikevemalamêrxasekîûmal
ûmilkêwîtalanbike,hetakupêşîyêzexmnegire?ûpaşê
ewêmalaxwexerabike.
30Yêkunebiminreye,lidijîmine;Ûyêkubiminre
nacivîne,belavdibe.
31Jibervêyekêezjiweredibêjim,hercûregunehûçêr
wêlimirovanbêbihûrtin;lêçêrkirinaRuhêPîrozji
mirovanrenayêbihûrtin.
32ÛherkesêkulihemberKurêMirovpeyvekbêje,ewê
jêrebêbihûrtin;
33Andarêqencûfêkiyêwîqencbikin;anjîdarêxerab
bikeûfêkiyêwîxerabbike;
34Eynifşêmarîfeyan,hûnçawadikarintiştênqenc
bipeyivin,hûnxerabin?Çimkîdevjipirbûnadildipeyive.
35Mirovêqencjixezînadilêqenctiştênqencderdixeû
mirovêxerabjixezînaxerabtiştênxerabderdixe.
36Lêezjiweredibêjim,herpeyvapûçakumirovwê
bipeyivin,ewêdirojadîwanêdehesabêwêbidin.
7

10. MATTHEW
37Çimkîbigotinênxwetuyêrastdarbibîûbigotinênxwe
jîtuyêsûcdarbibî.
38HingêhinekjiŞerîetzanûjiFêrisiyanbersivdanû
gotin:«Mamoste,emdixwazinjitenîşanekêbibînin.
39Lêwîbersîvawandaûgot:«Nifşêxerabûzînakarli
nîşanekêdigere.ûtunîşanekjêrenayêdayîn,lêjinîşana
Yûnispêxemberpêve.
40ÇawakuÛnissêrojûsêşevandizikêwelêdema.Bi
vîawayîKurêMirovwêsêrojûsêşevandidilêdinyayê
debimîne.
41ZilamênNînewayêwêbivînifşîredidîwanêderabinû
wêsûcdarbikin.ûvaye,yekîjiYonasmezintirlivire.
42Şahbanûyabaşûrwêdidîwanêdebivînifşîrerabeû
wêsûcdarderxe;ûvaye,yekîjiSilêmanmezintirlivire.
43Gavakuruhênepakjimirovderdikeve,ewlicihênhişk
digere,lirihetiyêdigereûnabîne.
44Hingêdibêje:«Ezêvegerimmalaxwe,kuezjê
derketim.Ûgavakuewtê,ewwêvala,şuştinûxemilandî
dibîne.
45Hingêewdiçeûheftruhêndinênjixwexerabtirbixwe
retîneûewdikevinhundurûliwirrûdinin.Jibovînifşê
xerabjîwêwisabe.
46Hêewbigelredipeyivî,diyawîûbirayênwîliderve
rawestiyanûdixwestinbiwîrebipeyivin.
47Hingêyekîjêregot:Vaye,diyateûbirayênteliderve
radiwestinûdixwazinbiterebipeyivin.
48Lêwîlêvegerandûjiyêkujêregotgot:«Diyaminkî
ye?ûbirayênminkîne?
49Ûwîdestêxwedirêjîşagirtênxwekirûgot:Vayediya
minûbirayênmin!
50ÇimkîkîkudaxwazaBavêminêliezmananbike,
birayêmin,xwişkûdiyaminewe.
BEŞA13
1DiwêrojêdeÎsajimalêderketûlikêlekagolêrûnişt.
2Ûelaletekemezinlibawîciviya,wusakuewket
gemiyekûrûnişt.ûtevahiyaelaletêliqeraxêgolêrawesta.
3Ûwîgelektiştbimeselanjiwanregot:«Vaye,
tovkarekderketkubiçîne.
4Gavakuwîtovda,hintovketinberrê,çûkhatinûew
xwarin.
5Hinekketinserkevirênkevirîyênkuerdawankêmnebû
ûdicihdeşînbûn,jiberkukûrahiyaaxêtunebû.
6Gavarojhilat,ewşewitîn.ûjiberkukokawantunebû,
hişkbûn.
7Ûhinekketnavstiriyan;ûstirîşînbûnûewxeniqîn.
8Lêyêdinketerdekîqencûfêkîda,hinekansed,hinekan
şêstûhinekansîcar.
9Yêkuguhênbihîstinêhene,bilabibihîze.
10Şagirthatinûjêregotin:«Çimatujiwanrebimeselan
dipeyivî?
11Wîbersîvdaûjiwanregot:Jiberkujiwerehatiye
dayînkuhûnsirênPadîşahiyaEzmanannasbikin,lêjiwan
renehatiyedayîn.
12Çimkîyêkuhebe,wêjêrebêdayînûewêzêdebibe;
13Jibervêyekêezbimeselanjiwanredibêjim,çimkîew
nabînin;Ûbibihîstinawannedibihîzinûnejîfêmdikin.
14ÛdiwandepêxembertiyaÎşayakudibêje:«Bibihîstina
xwehûnêbibihîzinûfêmnekin;ûhûnêbibînin,ûhûnê
fêmnekin.
15Çimkîdilêvîgelîgêjbûye,guhênwanjibihîstinêsist
bûneûçavênwangirtine.dakutucarîbiçavênxwe
nebînin,biguhênxwenebihîzin,bidilêxwefêmnekinû
venegerinûezwanqencbikim.
16Lêxwezîbiçavênwe,çimkîewdibînin,ûguhênwe,ku
ewdibihîzin.
17Çimkîbirastîezjiweredibêjim,gelekpêxemberû
mirovênrastxwestinkutiştênkuhûndibîninbibînin,lê
nedîtin.ûhûnênkuhûndibihîzinûnebihîstin,bibihîzin.
18Jibervêyekêhûnmeselatovdarbibihîzin.
19GavakuyekpeyvaPadîşahiyêdibihîzeûfêmnake,yê
xerabtêûtiştêkudidilêwîdehatiyeçandinradike.Yêku
dirêdetovstandiyeeve.
20Lêyêkutovgirtiyecihênkevirî,ewekupeyvêdibihîze
ûbişahîwêqebûldike.
21Lêdîsajîkokawîdixwedenîne,lêjibodemekê
dimîne.
22Yêkudinavstiriyandetovstandiyeewekupeyvê
dibihîze.ûxemavêdinyayêûxapandinadewlemendiyê
peyvêdixeniqîneûewbêberdibe.
23Lêyêkulierdêqenctovstandiyeewekupeyvê
dibihîzeûfêmdike.Ewjîfêkîdideûdide,hineksed,
hinekşêstûhineksî.
24Meselekedinjîjiwanregot:PadîşahiyaEzmanan
dişibemirovêkulizeviyaxwetovêqencçandiye.
25Lêgavakumerivdixewdebûn,dijminêwîhat,dinav
genimdegaçandûçû.
26Lêgavakuberikşînbûûfêkîda,wêgavêdehjîxuya
bûn.
27Xulamênxwediyêmalêhatinûjêregotin:«Ezbenî,ma
tetovêqenclizeviyaxweneçand?îcarjikuderêçêdibe?
28Wîjiwanregot:«Dijminekîwehakiriye.Xulamjêre
got:Matudixwazîemherinwanbicivînin?
29Lêwîgot:Na;Nebekudemakuhûndehbicivînin,hûn
genimjîbiwanrebiçînin.
30Bilaherdubihevrehetadirûnêşînbibinûdidema
dirûnêdeezêjidirûvananrebêjim:Pêşîdehbicivîninûbi
kulmanbişewitînin;lêgenimdiembaramindebicivînin.
31Meselekedinjîjiwanregot:PadîşahiyaEzmananmîna
tovêxerdelêyekumirovekhildaûlizeviyaxweçand.
32Birastîewjihemûtovênpiçûktire;lêgavamezindibe,
dinavgiyayandeyaherîmezineûdibedar,wusaku
teyrênezmanantênûdinavçiqilênwîderûdinin.
33Meselekedinjîjiwanregot;PadîşahiyaEzmananwek
hevîrtirşkêye,kujinekêhildaûdinavsêpîvanênşîrînde
veşart,hetakuhemûhevîrtirşbû.
34Îsahemûevtiştbimeselanjielaletêregotin.ûbêmesel
jiwanrenegot:
35Jibokugotinapêxemberbêcih:«Ezêdevêxwebi
meselanvekim.Ezêtiştênkujidamezrandinadinyayêve
veşartîne,bêjim.
36HingêÎsaelaletşandûçûmalê.
37Wîbersîvdaûjiwanregot:«Yêkutovêqencdiçîne
KurêMirove;
38Zevîdinyaye;tovêqenczarokênpadîşahiyêne;lêçêr
zarokênxerabin;
39DijminêkuewçandiyeÎblîse;dirûndawiyadinyayêye;
ûdirûnmelayîketin.
40Jibervêyekêçêrtênberhevkirinûdinavêgirde
dişewitin;didawiyavêdinyayêdejîwisabe.
8

11. MATTHEW
41KurêMirovwêmilyaketênxwebişîneûewêji
Padîşahiyawîhertiştêkusûcdardikinûneheqiyêdikin
bicivînin.
42Ûewêwanbavêjinfirnaêgir.
43HingêyênrastwêdiPadîşahiyaBavêxwedewektavê
ronîbibin.Yêkuguhênwîhene,bilabibihîze.
44DîsaPadîşahiyaEzmananmînaxezîneyakudizeviyê
deveşartîye;yêkugavamirovdibîne,vedişêreûjişabûna
wêdiçe,hertiştêxwedifiroşeûzeviyêdikire.
45DîsaPadîşahiyaEzmanandişibezilamêbazirgan,kuli
mirwarênqencdigere.
46Yêkumirwarekbihadît,çûhemûtiştênxwefirotûkirî.
47DîsaPadîşahiyaEzmananmînatorayekuhatiyeavêtin
navderyayêûjihercureyîhatiyecivandin.
48Gavaewtijebû,ewderketinbejê,rûniştinûyênqencdi
firaxênxwedecivandin,lêyênnebaşavêtin.
49Wêdidawiyadinyayêdejîwusabe:milyaketwê
derkevinûxerabanjinavrastdaranbiqetînin.
50Ûewêwanbavêjinfirnaêgir.
51Îsajiwanregot:«Maweevhemûtiştfêmkirin?Wan
jêregot:«Erê,yaXudan.
52Hingêwîjiwanregot:«JibervêyekêherŞerîetzanê
kujiboPadîşahiyaEzmanantêhînkirin,mînaxwediyê
malêyekujixezînaxwetiştênnûûyênkevnderdixe.
53ÛgavakuÎsaevmeseleqedandin,jiwirçû.
54Gavakuewhatwelatêxwe,dikinîştawandehînîwan
kir,wusakuewşaşmanûgot:«Evşehrezayiyavîmirovîû
evkarênhêzdarjikuderêne?
55Maevnekurêxerate?manejidiyawîredibêjin
Meryem?ûbirayênwîAqûb,Ûsiv,ŞimûnûCihûda?
56Ûxwişkênwî,manehemûbimerene?Îcarevhemû
tiştjikuderêtên?
57Ûewjiwîxeyîdîbûn.LêÎsajiwanregot:«
Pêxemberekjiwelatêxweûlimalaxwepêvenebêrûmet
e.
58Ûwîliwirjiberbêbaweriyawangelekkarênhêzdar
nekir.
BEŞA14
1DiwêdemêdeHêrodêsçargoşenavûdengêÎsabihîst.
2Ûjixulamênxweregot:«EvYûhennayêimadkare;ew
jinavmiriyanrabûye;ûjibervêyekêkarênhêzdarxwedi
wîdenîşandidin.
3ÇimkîHêrodêsYûhennagirtibû,jiboxatirêHêrodiya,
jinabirayêwîFilîpos,ewgirêdanûxistibûzîndanê.
4ÇimkîYûhennajêregot:«Nerewayekutuwêhebe.
5Ûgavakuwîxwestkuewbikuje,jielaletêditirsiya,
çimkîwanewwekpêxemberhesabdikir.
6LêgavarojbûnaHêrodêsbû,qîzaHêrodêsliberwan
reqisîûkêfaHêrodêshat.
7Liservêyekêwîbisondsozdakuherçibixwazewê
bidewê.
8Ûwêjidiyaxweemirkirûgot:«SerêYûhennayê
imadkardidoşekêdebidemin.»
9Padîşahpoşmanbû,lêjibosondxwarinêûyênkubiwî
relisersifrêrûniştibûn,emirkirkusondêbêdayîn.
10ÛwîşandûdigirtîgehêdeserêYûhennajêkir.
11Serêwîdiþermekêdeanînûdankeçikêûwêjîanîba
diyaxwe.
12Şagirtênwîhatin,cesedhildan,veşartinûçûnûjiÎsare
gotin.
13GavakuÎsaevyekbihîst,jiwêderêbigemiyêderket
cihekîçolistanîûjibajaranpeyaçû.
14Îsaderket,elaletekemezindît,dilêwanpêketû
nexweşênwanqenckirin.
15Gavabûêvar,şagirtênwîhatinbawîûjêregotin:«Ev
dercihekîçoleûêdîdemderbasbûye.elaletêbişîne,daku
heringundanûjixwerexwarinêbikirin.
16LêÎsajiwanregot:«Nehewceyekuewherin.hûn
bidinwankubixwin.
17Ûwanjêregot:«Livirpênçnanûdumasîpêvehene.
18Wîgot:«Wanbîninvirbamin.
19Ûwîemirdaelaletêkulisergiyarûnin,pêncnanûher
dumasîhildan,berbiezmênnêrî,şikirkir,şikandûnanda
şagirtênxweûşagirtanjîdanelaletê..
20Hemûyanxwarûtêrbûnûjipariyênmayîdiwanzdeh
seliktijehildan.
21Ûyênkuxwaribûn,jijinûzarokanpêvelidorapênc
hezarmêrbûn.
22ÛdicihdeÎsazorlişagirtênxwekirkuewliqeyikê
siwarbibinûberiyawîherinaliyêdin,demakuewelaletê
bişîne.
23Gavakuwîelaletşand,jihevcudaderketçiyêkudua
bike.
24Lêgemînihadinavbehrêdebû,pêlanlêxistibû,çimkî
baberevajîbû.
25ÛdinobetaçaranaşevêdeÎsaçûbawanûlisergolê
rêveçû.
26Gavaşagirtandîtkuewlisergolêrêvediçe,xemgîn
bûnûgotin:«Ewruhe;ûjitirsaqîriyan.
27LêÎsadicihdejiwanrepeyivîûgot:«Hûndilşabibin;
ezim;netirsin.
28Petrûslêvegerandûgot:YaXudan,egertuyî,emir
bikekuezliseravêbêmbate.
29Ûwîgot:Were.GavaPetrûsjigemiyêdaket,liseravê
meşiya,dakuherebaÎsa.
30Lêgavawîbayêgurrdît,tirsiya.ûdestbinoqbûnêkir,
giriyaûgot:«YaXudan,minxilasbike.»
31ÛdicihdeÎsadestêxwedirêjkir,ewgirtûjêregot:«
Eykêmbawerî,teçimagumankir?
32Ûgavaewketingemiyê,barawestiya.
33Hingêyênkudiqeyikêdebûnhatin,perizînwîûgotin:
«BirastîtuKurêXwedêyî.
34Gavaewderbasbûn,hatinwelatêCênîsaretê.
35Ûgavakumerivênwîcihîpênaskirin,şandinederû
dorawîûhemûnexweşanînebawî.
36Ûjêlavakirin,kutenêdestêxwebidinbenênkirasêwî.
BEŞA15
1HingêŞerîetzanûFêrisiyênOrşelîmêhatinbaÎsaûgotin:
2Çimaşagirtênteedetênrihspiyanbinpêdikin?Çimkî
gavanandixwindestênxwenaşon.
3Lêwîbersîvdaûjiwanregot:«Çimahûnjîbi
kevneşopiyaxweemrêXwedêbinpêdikin?
4ÇimkîXwedêemirkirûgot:«Qedrêdêûbavêxwe
bigire.»Yêkunifiranlidêûbavêxwebike,bilabimire.
5Lêhûndibêjin:Yêkujidêûbavêxwerebêje:«Ev
diyarîye,jiminreçifeydehebe.
6Ûhurmetênededêûbavêxwe,ewêazadbe.Bivîawayî
weemrêXwedêbikevneşopiyaxwebêbandorkir.
7Eydurûno,Îşayajiwerepêxemberîtîkirûgot:
9

12. MATTHEW
8Evgelbidevêxwenêzîkîmindibeûbilêvênxwe
rûmetêdidemin;lêdilêwanjimindûre.
9Lêpûçdiperizinminûemrênmirovanjibohînkirinanhîn
dikin.
10Wîgazîelaletêkirûjiwanregot:Bibihîzinûfêmbikin.
11Tiştêkudikevedevêmirovpîsnake;lêyakujidevê
derdikeve,mirovpîsdike.
12Hingêşagirtênwîhatinûjêregotin:«Tudizanîku
Fêrisîpiştîkuevgotinbihîstinxeyîdiyan?
13Lêwîlêvegerandûgot:«HerşitilakuBavêminêli
ezmananneçandiye,wêrabe.
14Devjiwanberdin,ewbibinserokênkoran.Ûegerkor
rêberiyakoranbike,herdujîwêbikevinxendeqê.
15HingêPetrûslêvegerandûjêregot:«Vêmeselêjime
rebêje.
16Îsagot:«Mahûnjîhêjîbêfêhmin?
17Mahûnhêjîfêmnakin,kuhertiştêkujidevêdikeve,
diçezikûtêavêtinnavdravê?
18Lêtiştênkujidevêdertên,jidildertên;ûewmirovpîs
dikin.
19Çimkîjidilfikrênxerab,kuştin,zîna,fuhûşî,dizî,
şahidiyaderewîn,çêrûçêrjidildertên.
20Tiştênkumirovmurdardikinevin;lêxwarinabidestên
neşuştîmirovpîsnake.
21HingêÎsajiwêderêçû,çûperavênSûrûSaydayê.
22Ûvaye,jinekeKenanîjihemanperavêderket,gazîwî
kirûgot:«YaXudan,KurêDawid,liminwererehmê.
keçaminbişeytanekîbixedardiêşe.
23Lêwîtugotinekjîbersîvawêneda.Şagirtênwîhatin,jê
lavakirinûgotin:«Wêbişîne.Çimkîewlipeymedigirî.
24Lêwîlêvegerandûgot:«Eznejimiyênwindabûyî
yênmalaÎsraêlrehatimşandin.
25Hingêewhat,perizînwîûgot:YaXudan,alîkariyamin
bike.
26Lêwîlêvegerandûgot:«Nanêzarokanbigireûbavêje
berkûçikannehêjaye.
27Ûwêgot:Raste,yaXudan!
28HingêÎsalêvegerandûgot:«Yajinê,baweriyate
mezine.Ûkeçawêjiwêsaetêdesaxbû.
29ÎsajiwêderêçûûnêzîkîgolaCelîlêbû.çûçiyayekîûli
wirrûnişt.
30Ûelaletekemezinhatbawî,yênkuseqet,kor,lal,seqet
ûgelekêndinbiwanrebûnûewavêtinberlingênÎsa.û
wîewqenckirin:
31Gavaelaletêdîtkulaldipeyivin,seqetsaxin,şil
dimeşinûkorjîdibînin,şaşmaûpesnêXwedayêÎsraîlêda.
32HingêÎsagazîşagirtênxwekirûgot:«Minlielaletê
dilşewate,çimkîewsêrojetevîmindimîninûtiştekî
xwarinêtune.
33Şagirtênwîjêregotin:«Emliçolêjikuewqasnan
hebinkuemelaletekeewqasmezintêrbikin?
34Îsajiwanregot:«Çendnanênwehene?Wangot:Heft
ûçendmasiyênbiçûk.
35Ûwîemirkirkuelaletêlierdêrûne.
36Wîheftnanûmasîhildan,şikirkir,şikandin,dan
şagirtênxweûşagirtanjîdanelaletê.
37Hemûyanxwarûtêrbûnûjigoştêşikestîheftseliktije
hildan.
38Ûyênkuxwarin,jijinûzarokanpêve,çarhezarmêr
bûn.
39Wîelaletşand,gemiyeksiwarkirûhatperavên
Magdalayê.
BEŞA16
1FêrisîtevîSadûqiyanjîhatinûjêxwestinkunîşanekji
ezmênnîşanîwanbide.
2Wîbersîvawandaûgot:«Demakudibeêvar,hûn
dibêjin:Wêhewaxweşbe,çimkîezmansore.
3Ûsibe,îrohewawêxirabbe,çimkîezmansorûnizme.
Gelîdurûno,hûnrûyêasîmanannasdikin;lêhûnnikarin
nîşanênzemanannasbikin?
4Nifşêxerabûzînakarlinîşanekêdigere;ûjinîşana
Yûnispêxemberpêvewêtunîşanekjêreneyêdayîn.Ûwî
ewhiştinûçû.
5Gavakuşagirtênwîhatinaliyêdin,wanjibîrkiribûku
nanhilînin.
6HingêÎsajiwanregot:«HayjihevîrtirşkêFêrisîû
Sadûqiyanhayjixwehebin.
7Ewdinavxwedepeyivînûgotin:Jiberkumenan
nexwariye.
8GavakuÎsaevyekfêmkir,jiwanregot:«Gelî
kêmbawerno,çimahûndinavxwededipeyivin,çimkîwe
nanneanî?
9Mahûnhînafêmnakinûnayninbîrawepêncnanên
pênchezarîûweçendselikhildane?
10Neheftnanênçarhezarîûweçendselikrakir?
11Mahûnçawafêmnakinkuminjiwerenelisernangot,
kuhûnjihevîrtirşkêFêrisîûSadûqiyanhaydarbin?
12Hingêwanfêmkirkuwîçawaemirliwankirkuneji
hevîrtirşkênan,lêjihînkirinaFêrisîûSadûqiyanhayji
xwehebin.
13GavakuÎsahatperavênQeyseriyaFilîpyayê,jişagirtên
xwepirsîûgot:«MirovdibêjinkuezKurêMirovkîme?
14Ûwangot:«HinekdibêjinkutuYûhennayêimadkarî;
hinekanjîÊlyas;ûyêndinYêremya,anjîyekji
pêxemberan.
15Wîjiwanregot:«Lêhûndibêjinkuezkîme?
16Şimûn-Petrûslêvegerandûgot:«TuMesîhî,Kurê
Xwedayêjîndar.
17Îsalêvegerandûjêregot:«Xwezîbite,Şimûn
Barjona,çimkîewnejixwînûgoştjitereeşkerekir,lê
Bavêminêliezmanane.
18Ûezjiterejîdibêjim,tuPetrûsîûezêdêraxweliser
vîkevirîavabikim;Ûdergehêndojehêliserwênabin.
19ÛezêmifteyênPadîşahiyaEzmananbidimteûtuçili
serrûyêerdêgirêbidî,wêliezmananjîbêgirêdan;
20Hingêwîemirlişagirtênxwekirkujikesîrenebêjin
kuewÎsaMesîhe.
21JiwêçaxêveÎsadestpêkirûjişagirtênxwereda
zanînkudivêewçawahereOrşelîmê,jirihspiyan,serekên
kahînanûŞerîetzanangelekcefayêbikişîne,bêkuştinû
rojasisiyanjinûverabe.
22Petrûsewgirt,destpêkirlêhilatûgot:«Ezbenî,jite
dûrbe!
23LêewzivirîûjiPetrûsregot:«Tulipiştminhere,
Şeytan!
24HingêÎsajişagirtênxweregot:«Egeryekbixwazeli
peyminbê,bilaxweînkarbike,xaçaxwerakeûlipey
minwere.
25Çimkîkîkubixwazejiyanaxwexilasbike,ewêwê
windabike;ûyêkujiyanaxwejibominwindabike,wê
bibîne.
10

13. MATTHEW
26Çimkîçifeydamirovheyekuhemûdinyayêbidestbixe
ûcanêxwewindabike?anjîmirovwêdiberdêlacanêxwe
deçibide?
27ÇimkîKurêMirovwêbirûmetaBavêxwerebi
milyaketênxwerebê;ûpaşêewêherkesîligorkirinênwî
xelatbike.
28Birastîezjiweredibêjim,hineklivirradiwestin,heta
kunebîninKurêMirovdiPadîşahiyaxwedetê,mirinêtam
nakin.
BEŞA17
1PiştîşeşrojanÎsaPetrûs,AqûbûbirayêxweYûhenna
hildaûhildaserçiyayekîbilind.
2Ûliberwanguherîûrûyêwîwekrojêşewqdaûcilêwî
wekronahiyêspîbû.
3Ûvaye,MûsaûÊlyasjiwanrexuyabûnkubiwîre
dipeyivîn.
4HingêPetrûslêvegerandûjiÎsaregot:«YaXudan,jibo
mebaşekuemlivirbin.Egertudixwazî,emlivirsê
konançêkin.yekjitere,yekjiMûsareûyekjiboÊlyas.
5Gavakuwîhêdipeyivî,vaye,ewrekîgeşliserwankir
sî.hûnwîbibihîzin.
6Gavaşagirtanevyekbihîst,ketinserrûyêxweûpir
tirsiyan.
7Îsahat,destêxwedawanûgot:«Rabinûnetirsin.»
8Gavawançavênxwehildan,jiÎsapêvetukesnedît.
9Gavakuewjiçiyêdaketin,Îsaemirliwankirûgot:«
Evdîtinîjikesîrenebêjin,hetakuKurêMirovjinav
miriyanranebe.
10Şagirtênwîjêpirsînûgotin:«NexweçimaŞerîetzan
dibêjinkudivêpêşîÊlyasbê?
11Îsalêvegerandûjiwanregot:«BirastîwêpêşîÊlyas
bêûhertiştîvegerîne.
12Lêezjiweredibêjim,Êlyasjixwehatiye,lêwanew
nasnekir,lêhertiştêkuwanrêzkir,jêrekirin.Bivîawayî
KurêMirovjîwêcefayêjiwanbikişîne.
13HingêşagirtanfêmkirkuewjiwanreliserYûhennayê
imadkarpeyivî.
14Ûgavaewhatincemelaletê,zilamekhatbawî,liber
wîçûserçokanûgot:
15YaXudan,likurêminwererehmê,çimkîewdînûhare,
gelekcarandikevenavêgirûgelekcarandinavavêde.
16Ûminewanîbaşagirtênteûwannikaribûwîqenc
bikin.
17HingêÎsalêvegerandûgot:«Eynifşêbêbawerûşaş,
ezêhetakengêbiwerebim?hetakengêezêtebiêşînim?
wîbînevirbamin.
18ÎsaliÎblîshilat.Ûewjiwîderketûzarokjiwêsaetêde
qencbû.
19HingêşagirtjihevcudahatinbaÎsaûgotin:«Çimame
nikaribûwîderxin?
20Îsajiwanregot:«Jiberbêbaweriyawe.Çimkîbirastî
ezjiweredibêjim,egerbaweriyawewektovêxerdelê
hebe,hûnêjivîçiyayîrebêjin:«Jivirbiçinwêderê.ûwê
jêbibe;ûtutiştjiwerenemimkûne.
21Lêbelêevcelebnebiduaûrojiyêdernakeve.
22ÛçaxêewliCelîlêdiman,Îsajiwanregot:«Kurê
Mirovwêbikevedestênmirovan.
23Ûwêwîbikujinûrojasisiyanwêrabe.Ûewpir
poşmanbûn.
24ÇaxêewhatinKefernahûmê,yênkubacdistandinhatin
baPetrûsûgotin:«Maaxayêtebacênade?
25Ewdibêje:Belê.Gavakuewhatmalê,Îsanehiştûgot:
«Tuçidifikirî,Şimûn?Padîşahêndinyayêedetanbacjikê
distînin?yênzarokênxwe,yanyênbiyaniyan?
26Petrûsjêregot:«Jixerîban.Îsajêregot:«Hingêzarok
azadin.
27Lêjibokuemwanneêşînin,herinderyayê,çengelê
bavêjinûmasiyêpêşîhildin.Ûgavakutedevêwîvekir,
tuyêpereyekbibînî.
BEŞA18
1DiwêdemêdeşagirthatinbaÎsaûgotin:«DiPadîşahiya
Ezmanandeyêherîmezinkîye?
2ÛÎsagazîzarokekîbiçûkkirûewxistenavwan.
3Ûgot:Birastîezjiweredibêjim,hetakuhûnvenegerin
ûnebinwekzarokênbiçûk,hûnnakevinPadîşahiya
Ezmanan.
4Îcarkîkuxwewekvêzarokêbiçûknizimbike,ewdi
PadîşahiyaEzmanandeherîmezine.
5Ûkîkuzarokekwehabinavêminqebûlbike,minqebûl
dike.
6Lêkîkuyekîjivanbiçûkênkubawerîyaxwebimin
anînexeyîdîne,jibowîçêtirekukevirekîarîbistûyêwî
vebêdaliqandinûewdikûrahiyaderyayêdexeniqî.
7Weylidinyayêjibersûcan!jiberkulazimekusûcbên;
lêweyliwîmirovêkusûcjêretê!
8Jibervêyekê,egerdestêteanlingêtetebiêşîne,wan
bibireûjixwebavêje:Jiboteçêtirekuturawestayîan
seqettêkevejiyanê,nekududestandulingêntebên
avêtinnavagirêherheyî.
9Ûegerçavêtetebixapîne,wîderxeûjixwebavêje:Ji
boteçêtirekutubiçavekîbikevîjiyanê,nekubiduçavan
vebêavêtinnavagirêdojehê.
10Hayjixwehebinkuhûnyekîjivanbiçûkankêmnekin;
Çimkîezjiweredibêjim,milyaketênwanliezmanan
hergavrûyêBavêminêliezmanandibînin.
11ÇimkîKurêMirovhatiyekuyêwindaxilasbike.
12Hûnçawadifikirin?egersedpezênmirovîhebinûyek
jiwanjirêderbikeve,maewnodûnehanbernadeûnaçe
çiyaûliyajirêderketiyebigere?
13Ûegerwusabekuewwêbibîne,birastîezjiwere
dibêjim,ewbiwêmiyanbêtirşadibe,jiyênnodûnehên
kujirêderneketine.
14BivîawayînedaxwazaBavêweyêliezmananeku
yekjivanbiçûkanhelakbibe.
15Wekîdin,egerbirayêtesûcêlitebike,hereûqisûrêwî
yêdinavberaxweûwîdetenêjêrebêje;
16Lêegerewguhnadete,hingêyekandukesêndinjîbi
xwerebîne,dakuherpeyvbidevêduansêşahidanve
wererastkirin.
17Ûegerewguhnedewan,jicivînêrebêje;
18Birastîezjiweredibêjim,hûnçiliserrûyêerdê
girêdin,wêliezmananjîbêgirêdan;
19Dîsaezjiweredibêjim,egerdujiweliserrûyêerdêli
serhertiştêkubixwazinbipejirînin,ewjiBavêminêli
ezmananwêjibowanbêkirin.
20Çimkîlicihêkudidoansêbinavêminlihevcivandin,
liwirezdinavwandeme.
11

14. MATTHEW
21HingêPetrûshatbawîûgot:«YaXudan,birayêmin
wêçendcaranlihembermingunehbikeûezwî
bibihûrînim?»hetaheftcaran?
22Îsajêregot:«Ezjiterenabêjim,hetaheftcaran,lê
hetaheftêcaranheftan.
23JibervêyekêPadîşahiyaEzmanandişibihepadîşahekî
kudixwazehesabêxulamênxwebike.
24Ûgavakuwîdestbihesabkirinêkir,yekjêreanîn,ku
dehhezartelantdeyndarêwîbû.
25Lêbelêjiberkunemecbûrbûkuperebida,axayêwî
emirkirkuewûjinûzarokênwîûhertiştêwîbifroşinû
bidin.
26Jibervêyekêxulamketxwarê,perizînwîûgot:«Ya
Xudan,sebiraminliminhebeûezêhertiştîbidimte.
27Hingêaxayêwîxulamdilrehmîbû,ewvekirûdeynêwî
efûkir.
28Lêbelêewxulamderketderve,yekîjixizmetkarênxwe
dît,kusedperedeyndarêwîbû.
29Ûxulamêhevalêwîketberlingênwî,jêlavakirûgot:
Liminsebirbike,ezêheqêtehemûyanbidim.
30Ûwînexwest,lêçûûewavêtzîndanê,hetakudeynê
xwebide.
31Îcargavakuhevalênwîevtiştdîtin,gelekpoşmanbûn
ûhatinûhertiştjiaxayêxweregotin.
32Hingêaxayêwî,piştîkugazîwîkir,jêregot:«Ey
xulamêxerab,minewdeynlitebaxşand,çimkîtejimin
xwest.
33Manegerekbûkutujîjihevalêxweredilovanbibûna,
çawakuminliterehmkir?
34Ûaxayêwîhêrsbûûewdadestêcefadaran,hetakuew
hemûheqêwîbide.
35Hegerhûnjidilêherkesîligunehênbirayêxwe
nebaxşînin,Bavêminêezmananjîwêbiwerebike.
BEŞA19
1ÛgavakuÎsaevgotinqedandin,jiCelîlêderketûhat
peravênCihûstanêyênwêderêUrdunê.
2Ûelaletekemezinlipeywîçû.ûwîewliwirqenckirin.
3Fêrisîjîhatinbawî,ewceribandinûjêregotin:Ma
dirustekumêrjibohertiştîjinaxweberde?
4Ûwîbersîvdaûjiwanregot:Mawenexwendiyekuyê
kuewdidestpêkêdeafirandin,ewkirinnêrûmê?
5Ûgot:«Jibovêyekêmêrdêbavûdiyaxwebihêleûbi
jinaxwevegirêdeûwêherdubibinyekbeden?
6Jibervêyekêêdîewherdune,lêyekbedenin.Jibervê
yekêXwedêçikiriyeyek,bilamirovjihevneqetîne.
7Wanjêregot:ÎcarçimaMûsaemirkirkunivîsa
jinberdanêbideûwêberde?
8Wîjiwanregot:«Mûsajiberserhişkiyadilêwehiştku
hûnjinênxweberdin;lêjidestpêkêvenewusabû.
9Ûezjiweredibêjim,kîkujinaxweberde,jiberfuhûşê
pêveûbiyekîdinrebizewice,ewzînayêdike;
10Şagirtênwîjêregotin:«Egerrewşamêrbijinawîre
wisabe,nebaşekumerivbizewice.
11Lêwîjiwanregot:«Hemûmirovnikarinvêgotinê
qebûlbikin,jiyênkujiwanrehatiyedayîn».
12Çimkîhinekxwedêgiravîhenekujimalzarokadiyaxwe
bivîawayîçêbûneûhinekjîhenekujimirovanbûne
malxwêûhinekjîhenekujiboPadîşahiyaEzmananxwe
kirinemîran.Yêkukaribewêbigire,bilawerbigire.
13Hingêzarokênbiçûkanînbawî,dakudestênxwe
deyneserwanûduabikeûşagirtanliwanhilat.
14LêÎsagot:«Zarokênbiçûkbihêlinûnehêlinkuewbên
bamin,çimkîPadîşahiyaEzmananjiwanreye.
15Ûwîdestênxwedanînserwanûjiwirçû.
16Ûvaye,yekhatûjêregot:Mamosteyêqenc,ezçi
qenciyêbikimkujiyanaminaherheyîhebe?
17Ûwîjêregot:Çimatujiminredibêjîqenc?Jiyekîpê
ve,yanîXwedêpêve,tuqencîtune.
18Wîjêregot:«Kîjan?Îsagot:Tunekujî,zînayêneke,
diziyêneke,şahidiyaderewînneke.
19Qedrêdêûbavêxwebigireûjicîranêxwewekîxwe
hezbike.
20Xortjêregot:«Minevhemûtiştjixortaniyaxweve
girtine;
21Îsajêregot:«Egertudixwazîbêkêmahîbibî,here,
tiştênxwebifiroşeûbidebelengazanûxezîneyateli
ezmananhebeûwereûlipeyminwere.
22Lêgavakuxortevgotinbihîst,bixemgînîçû,çimkî
malûmilkênwîyênmezinhebûn.
23HingêÎsajişagirtênxweregot:«Birastîezjiwere
dibêjim,mirovêdewlemendbizorêbikevePadîşahiya
Ezmanan.
24Ûdîsaezjiweredibêjim,hêsantirekudevediqulika
derziyêrederbasbibe,nekumerivekdewlemendbikeve
PadîşahiyaXwedê.
25Gavaşagirtênwîevyekbihîst,gelekşaşmanûgotin:
«Îcarkîdikarexilasbibe?
26LêÎsaliwannêrîûjiwanregot:«Evyekjimirovanre
nemimkûne.lêbiXwedêhertiştmimkûne.
27HingêPetrûslêvegerandûgot:«Vaye,mehemûtişt
berdaûlipeyteçûn;îcaremêçihebin?
28Îsajiwanregot:«Birastîezjiweredibêjim,hûnên
kulipeyminhatine,dizayînêde,gavakuKurêMirovwê
lisertextêrûmetaxwerûne,hûnjîliserdiwanzdehtextan
rûnin,dadbarkirinadiwanzdeheşîrênÎsraîl.
29Ûherkesêkujibonavêminmal,anbira,anxwişk,an
bav,andê,anjin,anzarokanzeviyênxweberdaye,wêsed
carîbistîneûwêjiyanaherheyîmîrasbigire.
30Lêgelekyênpêşîwêbibinaxir.ûyêpaşînwêbibe
yekem.
BEŞA20
1ÇimkîPadîşahiyaEzmanandişibihemirovêkumalxwê
malêye,yêkuserêsibêderketibû,dakulirezêxwe
karkeranbikire.
2Ûgavakuwîbikarkeranrerojekêpereyeklihevkir,ew
şandnavrezêxwe.
3Ûewnêzîkîsaetasisiyanderketûdîtkuyêndinlisûkê
bêkarrawestiyane.
4Ûjiwanregot;Hûnjîherinnavrêzûçirasteezêbidim
we.Ûbirêketin.
5Ewdîsadisaetşeşanûnehandederketderveûwehakir.
6Ûlidorasaetyanzdehemînewderketderve,hinekêndin
bêkarrawestadîtinûjiwanregot:«Çimahûnhemûrojê
bêkarlivirin?
7Wanjêregot:Jiberkutukesîemnegirtiye.Wîjiwanre
got:«Hûnjîherinnavrêz.Ûçiraste,hûnêwêbistînin.
8Îcargavabûêvar,axayêrêzjikarmendêxweregot:
«Gelîkarkeranbikeûheqêwanbidewan,jiyêndawîheta
yênpêşî.
12

15. MATTHEW
9Ûgavaewhatin,yênkulidorasaetyanzdehande
girtibûn,jiherkesîperekstand.
10Lêgavakuyênpêşîhatin,wangumankirkudivêhê
bêtirbistînin.Ûwanjîbivîawayîjiherkesîpereyekstand.
11Ûgavakuwanewstand,lihemberxwedêgiravîmalê
pitepitkirin.
12Dibêjin:Evênpaşîntenêsaetekêxebitînûteewbime
yênkubarûgermarojêhilgirtinewekhev.
13Lêwîbersîvayekîjiwandaûgot:«Heval,eztu
neheqiyêlitenakim!
14Yatehildeûhere.
15Manerewayekuezbiyênxwereçibikim?Maçavête
xerabe,çimkîezqencim?
16Jibervêyekêyênpaşînwêbibinpêşîûyênpêşîyên
paşî.
17ÎsahilkişiyaOrşelîmê,dirêdeherdiwanzdehşagirt
girtinûjiwanregot:
18Vaye,emhilkişinOrşelîmê;ûKurêMirovwêbidestê
serekênkahînanûŞerîetzananrebêdayînûewêwî
mehkûmîmirinêbikin.
19Ûwêwîbidedestêmiletan,dakuewtinazûqamçiyan
bikinûwîxaçbikinûrojasisiyanwêrabe.
20HingêdiyazarokênZebedîûkurênxwehatinbawî,
perizînwîûtiştekjêxwestin.
21Ûwîjiwêregot:Tuçidixwazî?Wêjêregot:«Bihêle
kuevherdukurênmin,yeklimilêteyêrastêûyêdinli
milêçepê,diPadîşahiyatederûnin.
22LêÎsalêvegerandûgot:«Hûnnizaninhûnçidixwazin.
Mahûndikarinjiwêkasakuezjêvexwimvexwimûbi
imadbûnakuezpêtêimadkirinhûnêimadbibin?Wanjê
regot:«Emdikarin.
23Ûwîjiwanregot:«Hûnêbirastîjîjikasaminvexwin
ûbiimadkirinakuezpêtêimadkirin,imadbibin;lê
rûniştinalimilêminêrastêûlimilêminêçepêneyamin
e,kuezbidim,lêwêbibe.jibowanênkujialiyêBavê
minvehatiyeamadekirin.
24Gavakudehkesanevbihîst,lihemberherdubirayan
hêrsbûn.
25LêÎsagazîwankirûgot:«Hûndizaninkuserekên
miletanserweriyawandikinûyênmezinjîdesthilatdariyê
liserwandikin.
26Lêdinavwedewusanebe;
27Ûjiwekîkubixwazebibeserek,bilabibexulamêwe.
28ÇawakuKurêMirovnejibokujêrexizmetbêkirin,lê
hatkuxizmetbikeûcanêxwedibergelekandeberdêl
bide.
29GavakuewjiErîhayêdiçûn,elaletekemezinlipeywî
çû.
30Ûvaye,dumirovênkorliteniştarêrûniştibûn,gava
bihîstinkuÎsatêrederbasdibe,qîriyanûgotin:«Ya
Xudan,KurêDawid,limewererehmê.
31Ûelaletêliwanhilat,jiberkudivêewbêdengnemînin.
32Îsasekinî,gazîwankirûgot:«Hûndixwazinezçiji
werebikim?
33Jiwîredibêjin:YaXudan,bilaçavênmevebin.
34ÎcarÎsajiwanredilovanbû,destêxwedaçavênwanû
dicihdeçavênwandîtinûewlipeywîçûn.
BEŞA21
1ÛçaxêewnêzîkîOrşelîmêbûnûhatinBeytfacê,berbi
ÇiyayêZeytûnê,hingêÎsaduşagirtşandin.
2Jiwanregot:Heringundêlihemberîxwe,dicihdehûnê
kerêgirêdayîûdehşikekpêrebibînin;wanvekinûbînin
bamin.
3Ûegeryekjiweretiştekîbêje,hûnêbêjin:«Pêdiviya
Xudanbiwanheye;Ûdicihdeewêwanbişîne.
4Evhemûhatinkirin,dakugotinapêxemberbêcihûgot:
5JikeçaSiyonêrebêje:Vaye,Padîşahêtetêbate,nermik,
liserkerêrûniþtiyeûdehşikêliserkerêkerêrûniştiye.
6Şagirtçûn,çawakuÎsaliwanemirkiribû,kirin.
7Kerûdehşikanîn,cilûbergênxweliwankirinûew
danînserwan.
8Ûelaletekegelekmezincilênxwedirêdebelavkirin.
hinekêndinçiqilêndaranjêdikinûdirêdedirijandin.
9Elaletekekupêşdadiçûûpeywandihat,qîriyanûgotin:
«HosanajiKurêDawidre:Xwezîbiwîyêkubinavê
Xudantê.Hosannadijorde.
10GavakuewhatOrşelîmê,hemûbajarhejiyaûgot:«Ev
kîye?
11Elaletêgot:«EvÎsapêxemberêCelîlêyêNisretîye.
12ÎsaçûPerestgehaXwedê,hemûyênkudiPerestgehêde
difirotinûdikirin,avêtinderve,maseyênpereguhêranû
kursiyênkevokfiroşanhilweşand.
13Ûjiwanregot:«Hatiyenivîsîn:«Malaminwêjêre
maladuakirinêbêgotin.lêweewkirzozanadizan.
14DiPerestgehêdekorûşilhatinbawî.ûwîewqenc
kirin.
15GavakuserekênkahînanûŞerîetzantiştênkuwîkirin,
dîtinûzarokdiPerestgehêdedigirînûdigotin:«Hosanaji
KurêDawidre.ewpirxemgînbûn,
16Ûjêregot:«Tudibihîzîevçidibêjin?Îsajiwanregot:
«Belê;Maweqetnexwendiye:«Tepesnjidevêzarokû
şîrmijkankamilkir?»
17WîewhiştinûjibajêrderketûçûBeytanyayê.ûliwir
raza.
18Serêsibêgavaewvegeriyabajêr,birçîma.
19Gavakuwîdirêdedarekhêjîrêdît,hatbawê,lêji
pelanpêvetişteklisernedîtûjêregot:«Jinihaûpêve
bilaherûherfêkîlisertenebin.Ûnihadarahêjîrêhişkbû.
20Gavaşagirtanevyekdît,şaşmanûgotin:«Darahêjîrê
çiqaszûhişkbûye!
21Îsabersîvawandaûjiwanregot:«Birastîezjiwere
dibêjim,egerbaweriyawehebeûdudilînebe,hûnnetenê
yakujidarahêjîrêretêkirin,bikin,lêherwehaegerhûnji
vîçiyayîrejîbêjin:‹Hûnrabin.,ûtubêavêtinnav
deryayê;wêbêkirin.
22Ûhertiştêkuhûndiduakirinêdebibaweriyêbixwazin,
hûnêbistînin.
23GavakuewhatPerestgehê,serekênkahînanûrihspiyên
gelhatinbawî,çaxêkuwîhîndikirûjêregotin:«Tuvan
tiştanbikîjandesthilatiyêdikî?ûkêevdesthilatîdayete?
24Îsalêvegerandûjiwanregot:«Ezêjîtiştekîjiwe
bipirsim,egerhûnjiminrebêjin,ezêjiwerebêjimkuez
vantiştanbikîjandesthilatiyêdikim.
25VaftîzmaYûhennajikubû?jiezmên,anjimirovan?
Ewbixweredipeyivînûdigotin:«Egerembêjin:Jiezmên;
Ewêjimerebêje:«Çimawejiwîbawernekir?»
26Lêegerembêjin:Jimirovan;emjixelkêditirsin;Çimkî
hemûyanYûhennapêxemberdihesibînin.
27WanbersîvaÎsadaûgotin:«Emnikarinbêjin.Ûwîji
wanregot:«Ezjîjiwerenabêjimkuezvantiştanbikîjan
desthilatiyêdikim.
13

16. MATTHEW
28Lêhûnçidifikirin?Dukurênzilamekîhebûn;Ewhat
bayêpêşîûjêregot:«Lawo,îroherelirezêminbixebite.
29Wîlêvegerandûgot:«Eznaxwazim;lêpaşêtobekirû
çû.
30Ûhatbayêdiduyanûwehagot.Wîlêvegerandûgot:
«Ezdiçim,ezbenî!»ûneçû.
31Majiwanherduyandaxwazabavêwîkirin?Wanjêre
got:Yêpêşî.Îsajiwanregot:«Birastîezjiweredibêjim,
bacgirûfahîşeberiyaweherinPadîşahiyaXwedê.
32ÇimkîYûhennadiriyarastdariyêdehatbaweûwejê
bawernekir,lêbacgirûfahîşeyanjêbawerkirin;
33Meselekedinbibihîzin:Xwediyêmalêhebûkurezek
çandibûûdorawîgirtûtêdemêşkolaûbircekçêkirûhişt
jirezvananreûçûwelatekîdûr.
34Gavakuwextêfêkînêzîkbû,wîxulamênxweşandinba
rezvanan,dakuberêwêbistînin.
35Ûrezvananxulamênwîgirtin,liyekîxistin,yekîkuştû
yêdinjîbikevirandan.
36Dîsawîxulamêndinjiyênpêşîbêtirşandinûwanjî
wehakir.
37Lêpaşîkurêxweşandbawanûgot:«Ewêjikurêmin
hurmetbikin.»
38Lêgavakurezvanankurdîtin,dinavxwedegotin:«Ev
wêrise;werinemwîbikujinûemdestdeyninsermîrasa
wî.
39Ûwanewgirtin,jirêzavêtinûkuştin.
40Îcargavakuaxayêrêzbê,ewêçibiwanrezvananre
bike?
41Wanjêregot:«Ewêwanzilamênxerabbixerabîhelak
bikeûrezênxweberdecotkarêndin,yênkudidemsalên
xwedefêkiyanbidinwî.
42Îsajiwanregot:«MawediNivîsarênPîrozde
nexwendiye:«Kevirêkuavakeranredkir,ewbûserê
quncikê;evkarêXudaneûdiçavênmedeecêbe?»
43Jibervêyekêezjiweredibêjim,PadîşahiyaXwedêwê
jiwebêstandinûjimiletekîrebêdayîn,kuberêwêbide.
44Ûkîkubikeveservîkevirî,wêbêşikandin;
45GavakuserekênkahînanûFêrisiyanmeselênwî
bihîstin,fêmkirinkuewliserwangotiye.
46Lêgavaxwestinkudestênxwedeyninserwî,jielaletê
tirsiyan,çimkîwanewjixwerepêxembergirt.
BEŞA22
1Îsabersîvda,dîsabimeselanjiwanrepeyivîûgot:
2PadîşahiyaEzmananmînapadîşahekîyekujikurêxwe
redawetkiriye.
3Ûxulamênxweşandkugazîyênkujibodawetêhatibûn
vexwendinûewnexwestbên.
4Dîsaxulamêndinşandinûgot:«Jiyêngazîkirîrebêjin:
Vaye,minşîvaxwehazirkiriye;gaûdewarênminserjê
bûneûhertiştamadeye.Werinserdawetê.
5Lêwanevyeksivikkirûçûn,yekçûzeviyaxwe,yekî
dinberbibazirganiyaxwe.
6Yênmayîxulamênwîgirtin,jiwannefretkirinûew
kuştin.
7Lêgavapadîşahevyekbihîst,hêrsbûûordiyênxwe
şandin,ewmêrkujqirkirinûbajarêwanşewitandin.
8Hingêwîjixulamênxweregot:«Dawetamadeye,lê
yênkuhatibûngazîkirinnehêjabûn.
9Îcarhûnherinrêyanûyênkuhûnbibînin,daxwaza
zewacêbikin.
10Îcarewxulamderketinserrêyan,herkesêkudît,xerab
ûqenclihevcivandinûdawetbimêvananhatçêkirin.
11Ûgavapadîşahhathundurdakumêvananbibîne,liwir
zilamekdîtkucilêdawetêlixwenekiribû.
12Ûwîjêregot:«Heval,tuçawahatiyîvêderêbêcilê
bûkê?Ûewbêdengma.
13Hingêpadîşahjixulamanregot:Destûlingêwîgirêdin,
wîbigirinûbavêjinnavtariyaderve.wêgirîûqîrîna
dirananhebe.
14Çimkîgelektênegazîkirinê,lêhindiktênebijartin.
15HingêFêrisîçûnûşêwirkirin,kuçawawîbikinnava
xeberdanawî.
16ÛwanşagirtênxweyênbiHêrodêsreşandinbawîûjê
regotin:«Mamoste,emdizaninkuturastîûriyaXwedê
birastiyêhîndikîûxematukesîtune.
17Îcarjimerebêje:Tuçidifikirî?Madayînabacêji
Qeyserrerewayeanna?
18LêÎsabixerabiyawanfêmkirûgot:«Çimahûnmin
diceribînin,durûno?
19Perêbacênîşanîminbide.Ûwanpereyekîjêreanîn.
20Ûwîjiwanregot:«Evsûretûnivîsakêye?
21Wanjêregot:yaQeyser.Hingêwîjiwanregot:«Ji
bervêyekêtiştênQeyserbidinQeyser.ûtiştênkuyên
XwedênejiXwedêre.
22Gavawanevgotinbihîstin,şaşman,ewhiştinûçûn.
23DiwêrojêdeSadûqiyênkudigotinvejîntune,hatinba
wîûjêpirsîn:
24Got:Mamoste,Mûsagot:«Egerzilamekbimireû
zarokênwîtunebin,birayêwîwêjinaxwebizewiceû
dûndanabirayêxwerake.
25Dinavmedeheftbirahebûn:Yêpêşî,gavajinek
zewicî,mirûjiberkuderdêwîtunebû,jinaxwejibirayê
xwerehişt.
26Bivîawayîyêdiduyanûyêsisiyanjîhetayêheftan.
27Paşêjinjîmir.
28Îcardivejînêdejiherheftanwêjinakêbe?jiberkuew
hemûhebûn.
29Îsalêvegerandûjiwanregot:«Hûnxeletin,ne
NivîsarênPîrozûnejîbihêzaXwedêdizanin.
30Çimkîdivejînêdenedizewicinûnejîmêrdikin,lê
wekmilyaketênXwedêyênliezmananin.
31Lêdiderbarêvejînamiriyande,weewtiştêkuXwedê
jiweregotiyenexwendiye:
32EzXwedayêBirahîmim,XwedayêÎshaqûXwedayê
Aqûbim?XwedêneXwedayêmiriyan,lêyêzindiyane.
33Gavaelaletêevyekbihîst,lihînkirinawîşaşman.
34LêgavaFêrisiyanbihîstkuwîSadûqiyanbêdengkirine,
ewlihevciviyan.
35Hingêyekîjiwan,kuparêzgerbû,pirsekjêkir,
ceribandinûgot:
36Mamoste,emrêmezindiŞerîetêdekîjane?
37Îsajêregot:«TujiXudanXwedayêxwehezbikebi
hemûdilêxwe,bitevahiyacanêxweûbitevahiyahişê
xwe.
38Evemrêpêşîûmezine.
39Ûyadiduyanjîwekwêye:Jicîranêxwewekxwehez
bike.
40HemûŞerîetûpêxemberanbivanherduemranve
girêdayîne.
41GavaFêrisîlihevciviyan,Îsajiwanpirsî:
42Gotin:HûnliserMesîhçidifikirin?kurêkêye?Wanjê
regot:«KurêDawid».
14

17. MATTHEW
43Wîjiwanregot:«NexweçawaDawidbiruhjêre
dibêjeXudanûdibêje:
44XudanjiXudanêminregot:«Tulimilêminêrastêrûne,
hetakuezdijminêntebikimlingênte?
45EgerDawidjêrebêjeXudan,ewçawayekurêwî?
46Ûtukesînikaribûbersîvawîbideûjiwêrojêûpêvetu
kesînewêrîbûkutupirsajêbike.
BEŞA23
1HingêÎsajielaletêûjişagirtênxweregot:
2Gotin:ŞerîetzanûFêrisîliserkursiyêMûsarûniştine.
3Jibervêyekêhertiştêkuewjiwedixwazin,bigirinû
bikin.lêhûnlipeykirinênwannebin,çimkîewdibêjinû
nakin.
4Jiberkubarêngiranûyênkubênhilgirtingirêdidinû
datîninsermilênmirovan;lêewbixwewanbitiliyekxwe
nahejînin.
5Lêhemûkirinênxwejibodîtinamirovandikin:felqên
xwefirehdikinûsînorêncilênxwemezindikin.
6Ûdiziyafetandejiodeyênjorînûdikinîştandeji
kursiyênserekehezbikin.
7Lisûkansilavandikinûjimirovanredibêjin:Rabbî,
Rabbî.
8LêjiwerenebêjinRabî,çimkîXudanêweyeke,Mesîh
e.ûhûnhemûbirane.
9Ûliserrûyêerdêjitukesîrenebêjinbavêxwe,çimkî
Bavêweyêliezmananyeke.
10Jiwerenebêjinmamoste,çimkîXudanêweyeke,
Mesîhe.
11Lêyêkudinavwedeherîmezine,bibexulamêwe.
12Ûkîkuxwebilindbike,wêbêrûmetbibe;ûyêkuxwe
nizmbike,wêbilindbibe.
13LêweyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!Çimkîhûn
PadîşahiyaEzmananlibermirovandigirin.
14WeyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!Çimkîhûn
malênjinebiyandadiqurtînin,ûjiberkujiboxweduayê
dirêjdikin.
15WeyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!Çimkîhûnjibo
kuhûnyekîbikinolperest,libehûbejêdigerinûgavaku
ewbêçêkirin,hûnwîjixweduqatzêdetirdikinzarokê
dojehê.
16Weyliwerêberênkor,yênkudibêjin:Kîkubi
Perestgehêsondbixwe,ewnetişteke.lêkîbizêrê
Perestgehêsondbixwe,ewdeyndare.
17Gelîbêaqilûkor!Majizêrmezintire,anPerestgehaku
zêrpîrozdike?
18Ûkîkubigorîgehêsondbixwe,ewnetişteke.lêkîbi
diyariyakutêdesondbixwe,ewsûcdare.
19Gelîbêaqilûkor!Majiwêmezintire,diyarî,an
gorîgehêkudiyariyêpîrozdike?
20Îcarkîkubigorîgehêsondbixwe,biwêûbihemû
tiştênkuliserwênejîsonddixwe.
21ÛkîbiPerestgehêsondbixwe,biwêûbiyêkutêde
rûdinejîsonddixwe.
22Ûyêkuwêbiezmênsondbixwe,bitextêXwedêûbi
yêkuliserrûniştiyesonddixwe.
23WeyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!Jiberkuhûn
dehyekjimentiq,îsotêûkîmyayêdidinûtiştêngirantirên
qanûnê,dadbarî,dilovanîûbaweriyêjiholêrakirine.
24Eyrêberênkor,yênkulikêzikêdizivirinûdeveyekê
dadiqurtînin.
25WeyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!Çimkîhûn
derveyêtasûtasêpaqijdikin;
26TuFêrisêkor,pêşîyakudihundirêtasûtasekêdeye
paqijbike,dakuderveyêwanjîpaqijbibe.
27WeyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!Çimkîhûnwek
gorênspîkirîne,yênkujidervedexweşikxuyadikin,lê
hundirêwanbihestiyênmiriyanûbihemûnepakiyêtijene.
28Bivîawayîhûnjîjidervedejimirovanrerastxuya
dikin,lêhûndihundirdebidurûtîûneheqiyêtijene.
29WeyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!jiberkuhûn
gorênpêxemberançêdikinûgorênrastandixemilînin,
30Ûbêjin:Egeremdirojênbavûkalênxwedebûna,emê
dixwînapêxemberandehevparêwannebûna.
31Jibervêyekêhûnjixwereşahidinkuhûnzarokên
wanênkupêxemberkuştinene.
32Îdîhûnpîvanabavûkalênxwetijebikin.
33Gelîmar,nifşêmaran,hûnçawadikarinjinifiradojehê
xilasbibin?
34Jibervêyekê,vaye,ezjiwerepêxember,şehrezaû
Şerîetzanandişînim.Ûhinekanjiwandikinîştênxwedebi
qamçiyanûbajarbibajartengahiyêbidinwan.
35JixwînaHabîlarasthetaxwînaZekeriyayêkurê
BaraxayayêkuwedinavberaPerestgehêûgorîgehêde
kuşt,hemûxwînarastdarkuliserrûyêerdêhatiyerijandin
biserwedebe.
36Birastîezjiweredibêjim,evhemûtiştwêbênservî
nifşî.
37EyOrşelîm,Orşelîm,tuyêkupêxemberandikujîûyên
kujiterehatineşandinkevirandidî,çawakumirîşk
mirîşkênxwedibinbaskênxwededicivîne,mindixwest
çendcaranzarokêntebicivînim!
38Vaye,malawejiwerewêranmaye.
39Çimkîezjiweredibêjim,jinihaûpêvehûnmin
nabînin,hetakuhûnnebêjin:Xwezîbiwîyêkubinavê
Xudantê.
BEŞA24
1ÎsaderketûjiPerestgehêderketûşagirtênwîhatinbawî,
dakuavahiyênPerestgehênîşanîwîbidin.
2Îsajiwanregot:Mahûnvanhemûtiştannabînin?Bi
rastîezjiweredibêjim,livirkevirekliserkevirêdin
namînekuneyêavêtin.
3GavakuewliserÇiyayêZeytûnêrûnişt,şagirtbiserê
xwehatinbawîûjêregotin:«Jimerebêje,evtiştwê
kengêbibin?ûnîşanahatinateûdawiyadinyayêwêçibe?
4Îsalêvegerandûjiwanregot:«Hayjixwehebinkukes
wenexapîne.
5Çimkîgelekwêbinavêminbênûbêjin:«EzMesîhim;
ûwêgelekanbixapîne.
6Ûhûnêşerûxeberênşeranbibihîzin:Hayjixwehebin
kuhûnxemgînnebin.
7Çimkîmiletwêlidijîmiletanûpadîşahîlidijî
padîşahiyanrabinûlicihêcihêwêxelayî,nexweşîû
erdhejînçêbin.
8Evhemûdestpêkaxemgîniyêne.
9Hingêewêwebidinbertengahiyêûwêwebikujinûji
bernavêminjihemûmiletannefretbikin.
10Ûhingêwêgelekbênxeyîdandinê,wêbidinehevûwê
jihevnefretbikin.
11Ûgelekpêxemberênderewînwêrabinûwêgelekan
bixapînin.
15

18. MATTHEW
12Ûjiberkuneheqîwêzêdebibe,hezkirinagelekanwê
sarbibe.
13Lêyêkuhetadawiyêragire,ewêxilasbibe.
14ÛevMizgîniyaPadîşahiyêwêliseranserêdinyayêjibo
şahidiyêjihemûmiletanrebêdayîn.ûpaşêwêdawîbê.
15ÎcargavakuhûnpîsiyaxerabûnêyakuDaniyêl
pêxembergotiye,bibînin,licîhêpîrozrawestin(kê
dixwîne,bilafêmbike.)
16HingêyênkuliCihûstanêne,bilabirevinçiyayan.
17Yêkuliserbanîyebilaneyêxwarêkutiştekîjimala
xwederxe.
18Ûyêkulizeviyêye,bilavenegereûcilênxwehilde.
19Ûweyliwanênkudiwanrojandebizaroneûliwan
ênkudimêjînin!
20Lêhûnduabikinkurevawenezivistanêûnejîroja
şemiyêbe.
21Çimkîwêçaxêtengahiyekemezinwêbibe,wekkuji
destpêkadinyayêhetanihanebûyeûnejîwêbibe.
22Ûhetakuewrojneyênkurtkirin,tugoştxilasnabe;lêji
boxatirêbijartiyanewrojwêwerinkurtkirin.
23Hingêegeryekjiwerebêje:VayeMesîhanliwire.
bawerneke.
24ÇimkîMesîhênderewînûpêxemberênderewînwê
derkevinûnîşanûkerametênmezinnîşanbidin.bivî
awayî,egermimkûnbûya,ewêhilbijartiyanbixapînin.
25Vaye,minberêjiweregot.
26Lomaegerjiwerebêjin:Vaye,ewliçolêye;
dernekevinderve:vaye,ewdiodeyênveşartîdeye;bawer
neke.
27Çawakubirûskêjirojhilatderdikeveûhetarojavajî
dibiriqîne;hatinaKurêMirovjîwêwisabe.
28Çimkîcesedlikuderêbe,ajelwêliwirbêncivandin.
29Dicihdepiştîtengahiyawanrojanrojwêtarîbibeûhîv
ronahiyaxwenede,stêrkwêjiezmêndakevinûhêzên
ezmananwêbihejin.
30ÛhingênîşanaKurêMirovwêliezmênxuyabibeûwê
hingêhemûeşîrêndinyayêwêşînbibinûewêKurêMirov
bibîninkubihêzûrûmetamezindinavewrênezmêndetê.
31Ûewêmilyaketênxwebidengekîbilindboriyêbişîneû
ewêbijartiyênwîjiçarbayan,jiserêezmênhetaaliyêdin
bicivînin.
32Nihameseladarahêjîrêhînbibin;Gavakuçiqilêwîhê
nazikeûpelanvedide,hûndizaninkuhavînnêzîke.
33Bivîawayîhûnjîdemakuhûnvanhemûtiştanbibînin,
bizaninkuewnêzîke,hetaliberderiyane.
34Birastîezjiweredibêjim,hetakuevhemûtiştneyên
cih,evnifşderbasnabe.
35Erdûezmanwêbibihûrin,lêgotinênminnabihûrin.
36Lêjiwêrojûsaetêtukesnizane,nemilyaketên
ezmanan,tenêBavêminpêve.
37LêçawarojênNûhbûn,hatinaKurêMirovjîwêwusa
be.
38Çimkîçawadirojênberiyatofanêde,hetarojakuNûh
ketgemiyê,dixwarin,vedixwarin,dianînûdizewicin.
39Ûnizanibûhetakutofanhatûewhemûhilda.hatina
KurêMirovjîwêwisabe.
40Hingêduduwêlizeviyêbin;yekbêgirtinûyêdinbê
hiştin.
41Dêdujinlialêbixurînin;yekbêgirtinûyêdinbêhiştin.
42Lomahişyarbin,çimkîhûnnizaninRebbêwedikîjan
saetêdetê.
43Lêvêyekêbizane,kugermalxwêmalêbizaniyakudiz
wêdikîjannobetêdebê,wêhişyarbibûyaûnedihiştku
malawîbihejiya.
44Lomahûnjîamadebin,çimkîdisaetekekuhûn
nafikirindeKurêMirovtê.
45Îcarewxulamêdilsozûşehrezakîyekuaxayêwîew
kiriyeserwerêmalaxwe,dakudiwextêxwedegoştbide
wan?
46Xwezîbiwîxulamêkudemakuaxayêwîbê,wêbibîne
kuwusadike.
47Birastîezjiweredibêjim,ewêwîbikeserwerêhemû
malûmilkênxwe.
48Lêegerewxulamêxerabdidilêxwedebêje:«Mîrê
minhatinaxwederengdixe;
49Ûewêdestpêbikelixulamênhevalênxwebikeûbi
yênserxweşrebixweûvexwe.
50Axayêwîxulamêdirojekekuliwînagereûdisaeteke
kuhayawîjêtuneye,wêwere.
51Ûwêwîjihevbiqetîninûparawîbidurûyanredeynin.
BEŞA25
1HingêPadîşahiyaEzmananwêbibemînadehkeçikên
keçikênkuçirayênxwehildanûderketinpêşiyazavê.
2Pêncjiwanjîrbûnûpêncjîbêaqilbûn.
3Yênbêaqilçirayênxwehildanûrûnbixwerenegirtin.
4Lêyênşehrezabiçirayênxwererûnhildanfiraxênxwe.
5Gavazavadima,hemûrazanûrazan.
6Nîvêşevêqîrînhat:«Vaye,zavatê.hûnderkevinpêşiya
wî.
7Hingêewkeçikhemûrabûnûçirayênxwebirîn.
8Bêaqilanjiaqilmendanregot:Jirûnêxwebidinme;
Çimkîçirayênmevemiriyan.
9Lêyênserwaxtlêvegerandûgot:Newusa;Jibokutêra
meûwenebe.
10Gavakuewdiçûnkirînê,zavahat.Yênkuamadebûn
biwîreketindawetêûderîhatgirtin.
11Paşêkeçikêndinjîhatinûgotin:«YaXudan,yaXudan,
jimereveke.
12Lêwîbersîvdaûgot:Birastîezjiweredibêjim,ezwe
nasnakim.
13Lomahişyarbin,çimkîhûnnewêrojêûnejîsaetaku
KurêMirovtêdedizanin.
14ÇimkîPadîşahiyaEzmananmînamirovekîyekudiçe
welatekîdûrûgazîxulamênxwekiriyeûtiştênxwedaye
wan.
15Ûpênctelantdayekî,yekîduûyekîdinjîtelantekda.
jihermirovîreligorîçendşiyanawî;ûdicihderêwîtiya
xwekir.
16Hingêyêkupênctelantstandibûnçû,biwanrekirû
pênctelantêndinjîjiwanreçêkir.
17Usajîyêkudustandibûn,duduyêndinjîbidestxistin.
18Lêyêkuyekîstandibûçû,erddikolandûperêaxayê
xweveşart.
19Piştîdemekedirêjaxayêwanxulamantêûbiwanre
hesabdike.
20Ûyêkupênctelantstandibûnhat,pênctelantêndin
anînûgot:YaXudan,tepênctelantdanmin.
21Axayêwîjêregot:«Xwezî,xulamêqencûdilsoz,tudi
hindiktiştandedilsozbûyî,ezêtebikimserwerêgelek
tiştan;bikeveşahiyaaxayêxwe.
16

19. MATTHEW
22Yêkudutelantstandibûnjîhatûgot:YaXudan,tedu
telantradestîminkirin.
23Xudanêwîjêregot:«Aferim,xulamêqencûdilsoz;Tu
dihintiştandedilsozbûyî,ezêtebikimserwerêgelek
tiştan:bikeveşahiyaxwedayêxwe.
24Hingêyêkutelantekstandibûhatûgot:«YaXudan,
mintuzanîkutumirovekîhişkî,cihêkuteneçandiye
didirûûcihêkutelênexistiyedidirû.
25Ûeztirsiyam,çûmûtalentatedierdêdeveşart:Vaye,
yateliwire.
26Axayêwîlêvegerandûjêregot:«Eyxulamêxerabû
lal,tudizanîkucihêkuminneçandiyeezdidirûmûcihê
kuminlênerijandiyedicivim.
27Jibervêyekêdiviyakutupereyênminbidayaber
guhêrbaranûpiştîhatinamin,diviyabûkuminpereyên
xwebifaîzêbistanda.
28Lomatelantjêbistîninûbidinyêkudehtelanthene.
29Çimkîjiherkesêkuheyerewêbêdayînûewêzêde
bibe;
30Ûhûnxulamêbêkêrbavêjintariyader.
31GavakuKurêMirovbirûmetaxweûhemûmilyaketên
pîrozbiwîrebê,hingêewêlisertextêrûmetaxwerûne.
32Ûhemûmiletwêliberwîbicivinûewêwanjihev
veqetîne,çawakuşivanpezêxwejibizinanvediqetîne.
33Ewêmîyanlimilêxweyêrastê,bizinanlimilêxweyê
çepêdeyne.
34HingêPadîşahwêjiwanênlimilêxweyênrastêrebêje:
Werin,hûnpîrozênBavêmin,Padîşahiyakuji
damezrandinadinyayêvejibowehatiyeamadekirin,mîras
bistînin.
35Çimkîezbirçîbûm,wegoştdamin,eztîbûm,we
vexwar,ezxerîbbûmûweezgirtimhundir.
36Tazî,wecilliminkir:Eznexweşbûm,wehatserdana
min;ezdigirtîgehêdebûmûhûnhatinbamin.
37Hingêyênrastwêbersîvawîbidinûbêjin:«YaXudan,
mekengîtubirçîdîtîûtutêrdikî?antîbûûdate?
38Mekengêtuxerîbdîtîûtubirhundir?antazîûtuli
xwekirî?
39Anmekengîtunexweşandizîndanêdedîtîûhatinba
te?
40ÛPadîşahwêbersivêbideûjiwanrebêje:Birastîezji
weredibêjim,biqasîkuweevyekjiyekjivanbirayên
minênherîbiçûkrekir,weewjiminrekir.
41Hingêewêjiwanênlimilêçepêrejîbêje:«Heylanetji
minherinnavagirêherheyîyêkujiboÎblîsûmilyaketên
wîhatiyeamadekirin.
42Çimkîezbirçîbûm,wegoştnedamin,eztîbûm,we
venexwar.
43Ezxerîbbûm,weeznegirtimhundir,tazîbûm,wecilli
minnexist,nexweşûdizindanêdebûmûweneçûserdana
min.
44Hingêewêjîbersîvawîbidinûbêjin:«YaXudan,me
kengêtubirçî,antî,anxerîb,antazî,annexweş,andi
zindanêdedîtîûmetuxizmetnekir?
45Hingêewêbersîvawanbideûbêje:«Birastîezjiwere
dibêjim,jiberkuweevyekjiyênherîbiçûkrenekir,weji
minrenekir.
46Ûewêherincezayêherheyî,lêyênrastwêherinjiyana
herheyî.
BEŞA26
1ÛgavakuÎsaevhemûgotinqedandin,jişagirtênxwere
got:
2HûndizaninkupiştîdurojanCejnaDerbasbûnêyeû
KurêMirovtêdesteserkirin,dakubêxaçkirin.
3Hingêserekênkahînan,Şerîetzanûrihspiyêngelliqesra
SerokkahînkujêreQeyafadigotinciviyan.
4ÛşêwirînkuÎsabihîlebigirinûbikujin.
5Lêwangot:«Nedirojacejnêde,dakudinavgelde
alozîçênebe.
6ÎcarçaxêÎsaliBeytanyayê,limalaŞimûnêkotîbû,
7Jinekekulisergoştêrûnêrûnêpirbihabû,jinikekhatba
wîûewrijandserserêwî.
8Lêgavaşagirtênwîevyekdîtin,hêrsbûnûgotin:«Ev
xerakirinjiboçiye?
9Çimkîevrûndikaribûbihabihatafirotinûjibelengazan
rebihatafirotin.
10GavakuÎsaevyekfêmkir,jiwanregot:«Çimahûn
jinikêdiêşînin?jiberkuwêkarekîqencliserminkir.
11Çimkîbelengazhergavbiwerene;lêminhergav
nekiriye.
12Jiberkuwêevrûnrijandserbedenamin,wêjibo
veşartinaminkir.
13Birastîezjiweredibêjim,liseranserêdinyayêev
Mizgînîlikuderêbêdayîn,jibobîranînawêevêkuvê
jinêkiriyejîliwêderêbêgotin.
14HingêyekjidiwanzdehanbinavêCihûdayêÎsxeryotîçû
baserekênkahînan.
15Ûjiwanregot:«Hûnêçibidinminûezêwîbidim
destêwe?»Ûjibosîzîvbiwîrepeymandan.
16Ûjiwêdemêveewlifersendgeriyakuwîbidedest.
17DirojapêşîyaCejnaŞkevade,şagirthatinbaÎsaûjê
regotin:«TudixwazîlikuderêjitereCejnaDerbasbûnê
bixwî?
18Ûwîgot:«Herebajêrbayekîwehaûjêrebêje:
Mamostedibêje:«Wextêminnêzîkbûye;EzêCejna
Derbasbûnêlimalatebişagirtênxwerepîrozbikim.
19ŞagirtanjîwekkuÎsaliwandabûkirin.Cejna
Derbasbûnêamadekirin.
20Gavakubûêvar,ewbidiwanzdehanrerûnişt.
21Ûçaxêwandixwar,wîgot:Birastîezjiweredibêjim,
yekjiwewêminbidedest.
22Ûewpirxemgînbûnûheryekîjiwandestpêkirûjêre
got:«YaXudan,maezim?»
23Wîlêvegerandûgot:«Yêkudestêxwebiminrebike
firaxê,ewêminbidedest.»
24Çawakuliserwîhatiyenivîsîn,KurêMirovdiçe;lê
weyliwîmirovêkuKurêMirovbidestêwîbidedest!jibo
wîmirovîbaşbûkuewjidayiknebûya.
25HingêCihûdayêkuewdadest,lêvegerandûgot:
Mamoste,maezim?Wîjêregot:Tegot.
26Gavakuwandixwar,Îsananhilda,şikirkir,şikandûda
şagirtanûgot:«Hin,bixwin.evbedenamine.
27Wîkashilda,şikirkir,dawanûgot:«Hûnhemûjê
vexwin.
28ÇimkîevxwînaminaPeymanaNûyekujiboefûkirina
gunehanjibogelekantêrijandin.
29Lêezjiweredibêjim,hetawêrojakuezbiweredi
PadîşahiyaBavêxwedewênûvexwim,jinihaûpêveji
vêberêrezvenaxwim.
30Ûgavasirûdgotin,derketinÇiyayêZeytûnê.
17

20. MATTHEW
31HingêÎsajiwanregot:«Hûnhemûwêşevêjibermin
xeyîdîbin.Çimkîhatiyenivîsîn:«Ezêlişivanbiximû
miyênpezwêbelavbibin.»
32Lêpiştîkuezrabim,ezêberiyaweherimCelîlê.
33Petrûslêvegerandûgot:«Herçiqasjibertehemû
mirovxeyîdîbinjî,ezêtucarîneyênxeyîdandin.
34Îsajêregot:«Birastîezjiteredibêjim,vêşevê,beriya
kudîkbangnede,têsêcaranminînkarbikî.
35Petrûsjêregot:«Ezbiterebimirimjî,ezteînkar
nakim.Hemûşagirtanjîwehagotin.
36HingêÎsabiwanrehatcihêkujêreGêtsîmanîdigotin
ûjişagirtanregot:«Hûnlivirrûnin,hetakuezherimûli
wirduabikim.
37WîPetrûsûherdukurênZebedîbixwerebirinûdest
pêkirxemgînûpirgiran.
38Hingêwîjiwanregot:«Giyanêminpirxemgîne,heta
mirinêye;hûnlivirbimîninûbiminrehişyarbimînin.
39Ûewhinekîpêşdaçû,xweavêtserrûyêxwe,duakirû
got:«YaBavêmin,egerdibebilabibe,bilaevkasaji
destêminderbasbibe.Lêbelênewekkuezdixwazim,lê
wekkutudixwazî.
40Ewhatbaşagirtan,ewdixewdedîtin.
41Hişyarbinûduabikin,dakuhûnnekevinceribandinê:
Birastîruhdilxwaze,lêbedenlewaze.
42Caradiduyandîsaçû,duakirûgot:«YaBavêmin,
egerevkasajidestêmindernekeve,hetakuezvexwim,
daxwazatebibe.
43Ûewhatûewdîsadixewdedîtin,çimkîçavênwan
giranbûn.
44Wîewhiştin,dîsaçû,carasisiyanduakirûeynîpeyv
got.
45Hingêewhatbaşagirtênxweûjiwanregot:«Niha
razinûrihetbibin.Vaye,saetnêzîkeûKurêMirovdikeve
destêgunehkaran.
46Rabin,emherin:Vaye,yêkuminbidedeste.
47Ûhêewdipeyivî,vayeCihûdayêkuyekjiher
diwanzdehanbûûbiwîreelaletekemezinabişûrûdaran,
jiserekênkahînanûrihspiyêngelhat.
48Îcaryêkuewdadest,nîşanekdawanûgot:«Ezkê
ramûsim,ewewe.
49DicihdeewhatbaÎsaûgot:«Silav,mamoste!ûew
maçkir.
50Îsajêregot:«Heval,tujiboçihatî?Hingêewhatin,
destênxwedanînserÎsaûewgirtin.
51Ûvaye,yekîjiwanênkubiÎsarebûn,destêxwedirêj
kir,şûrêxwekişand,lixulamekîSerokkahînxistûguhêwî
jêkir.
52HingêÎsajêregot:«Şûrêxwedeynecihêwî,çimkî
hemûyênkuşûrdigirin,wêbişûrhelakbibin.
53MatudifikirîkueznihanikarimjiBavêxweredua
bikimûewênihajidiwanzdehleyonênmilyaketanzêdetir
bidemin?
54LêwêçaxêNivîsarênPîrozênkudivêwusabe,wê
çawabêncih?
55DiwêsaetêdeÎsajielaletêregot:«Mahûnwekdizekî
bişûrûdaranderketinekuminbigirin?Ezherrojbiwere
rûniştim,diPerestgehêdehîndikimûweminnegirt.
56Lêevhemûkirin,dakuNivîsarênpêxemberanbêncih.
Hingêhemûşagirtanewberdanûreviyan.
57ÛyênkuÎsagirtibûnewbirinbaQeyafaSerokkahînû
liwirŞerîetzanûrihspîlihevciviyabûn.
58LêPetrûsjidûrvelipeywîçûqesraSerokkahîn,çû
hundirûbixulamanrerûnişt,dakuaxiriyêbibîne.
59Îcarserekênkahînan,rihspîûhemûcivînagiregiranli
dijîÎsaşahidiyaderewîndigeriyan,dakuwîbikujin.
60Lêtukesnedît;Belê,tevîkugelekşahidênderewîn
hatinjî,wannedît.Didawiyêdeduşahidênderewînhatin,
61Ûgot:«Vîmirovîgot:«EzdikarimPerestgehaXwedê
hilweşînimûdisêrojandeavabikim.»
62Serokkahînrabûûjêregot:«Tutiştekînadî?evçi
şahidîlihembertedikin?
63LêÎsabêdengma.Serokkahînlêvegerandûgot:«Ezte
biXwedayêjîndarsonddixwimkutujimerebibêjîkatu
MesîhêKurêXwedêyî.
64Îsajêregot:«Tegot:Lêbelêezjiteredibêjim,jivir
şûndehûnêKurêMirovbibîninkulimilêrastêyêhêzê
rûniştîyeûdinavewrênezmêndetê.
65HingêSerokkahîncilênxweçirandinûgot:«Wîçêrkir;
Maçihewcedariyamebişahidanheye?Vaye,nihawe
çêrkirinawîbihîst.
66Hûnçidifikirin?Wanbersîvdaûgotin:Ewbimirinê
sûcdare.
67Paşêtifkirinrûyêwîûliwîxistin;ûyêndinbikefa
destênxweliwîxistin,
68Dibêjin:«PêxembertîjimerebikeeyMesîh,yêkulite
xistkîye?
69Petrûsliderve,liqesrêrûnişt.
70Lêwîliberhemûyanînkarkirûgot:«Eznizanimtuçi
dibêjî.
71Gavakuewderketeywanê,keçikekedinewdîtûjiyên
kuliwirbûnregot:«EvmirovjîbiÎsayêNisretîrebû.
72Ûdîsabisondînkarkir:«Ezwîmirovînasnakim.»
73Piştîdemekêyênkuliwêderêrawestanhatinbawîûji
Petrûsregotin:«Birastîtujîyekjiwanî;jiberkuaxaftina
tetedişewitîne.
74Hingêwîdestbinifirankirûsondxwarûgot:Ezwî
mirovînasnakim.Ûyekserekîbadîk.
75ÛpeyvaÎsahatbîraPetrûskujêregotibû:«Berîkudîk
bangnede,tuyêsêcaranminînkarbikî.»Ûderketderveû
bikengiriya.
BEŞA27
1Gavabûsibe,hemûserekênkahînanûrihspiyêngelli
hemberÎsaşîretkirinkuwîbikujin.
2Piştîkuwanewgirêdan,birinûradestîWalîPontiyos
Pîlatoskirin.
3HingêCihûdayêkuewdabûdest,gavadîtkuewsûcdar
e,tobekirûsîzîvjiserekênkahînanûrihspiyanreanî.
4Dibêjin:Mingunehkirkuminxûnabêgunehxiyanetkir.
Wanjîgot:«Evjibomeçiye?tuliwêdibînî.
5ÛwîzîvdiPerestgehêdeavêtinxwarê,çû,çûûxwe
daleqand.
6Serekênkahînanzîvhildanûgotin:«Nerewayekuew
bixinxezîneyê,çimkîewbihayêxwînêye.
7Ûwanşîretkirinûbixwerezeviyakolberîkirîn,daku
biyaniyantêdeveşêrin.
8Jibervêyekêjiwêzeviyêrehetarojaîro,Zeviyaxwînê
hategotin.
9HingêgotinaYêremyayê*pêxemberhatcihûgot:«Wan
sîzîv,qîmetêwîyêkujizarênÎsraêlqîmetdidan,hildan.
10ÛwekkuXudaneztayînkiribûm,ewjibozeviya
kolberdan.
18

21. MATTHEW
11Îsaliberwalîrawesta,walîjêpirsîûgot:«TuPadîşahê
Cihûyanî?Îsajêregot:«Tudibêjî.
12Ûçaxêewjialiyêserekênkahînanûrihspiyanvehat
sûcdarkirin,wîtutiştnegot.
13HingêPîlatosjêregot:«Matunabihîzîkuewlihember
teçendşahidiyêdikin?
14Ûwîbersîvawîdaûqetxeberneda.wusakuwalîpir
ecêbmayîma.
15Îcardiwêcejnêdewalîdixwestkujigelregirtîyekîku
bixwazinberde.
16HingêgirtîyekîwanênavdarhebûkujêreBarabas
digotin.
17Lomagavaewlihevciviyan,Pîlatosjiwanregot:
«Hûndixwazinkuezkêjiwereberdim?Barabas,anÎsayê
kujêreMesîhtêgotin?
18Çimkîwîdizanibûkujiberçavnebariyêewteslîmkirine.
19Gavakuewdanîserkursiyêdîwanê,jinawîşandbawî
ûjêregot:«Tueleqeyatebiwîmirovêrastretune.
20Lêserekênkahînanûrihspiyanelaletêrazîkirinkuji
BarabasbixwazinûÎsabikujin.
21Walîlêvegerandûjiwanregot:«Hûnjiherduyankê
dixwazinkuezjiwereberdim?Wangot:Barabas.
22Pîlatosjiwanregot:«ÎcarezbiÎsayêkujêreMesîhtê
gotinreçibikim?Hemûyanjêregotin:«Bilabêxaçkirin.»
23Walîgot:Çima,wîçixerabîkiriye?Lêwanhêbêtir
qîriyanûgotin:«Bilabêxaçkirin.»
24GavaPîlatosdîtkuewnikaretiştekîbiserkeve,lêbelê
tevlihevîçêdibe,avhilda,destênxweliberelaletêşuştinû
got:«Ezjixwînavîrastdarbêgunehim.
25Hingêhemûxelkêbersîvdaûgot:Xwînawîlisermeû
zarokênmebe.
26HingêBarabasjiwanreberda.
27HingêleşkerênwalîÎsabirineywanêûhemûkoma
leşkeranlibawîcivandin.
28Ûwanewtazîkirinûxiftanêsorlixwekirin.
29Ûgavatacekjistirandanî,danîserserêwîûqamîşekdi
destêwîyêrastêde.
30Ûtifkirin,qamîşhildanûliserêwîxistin.
31Piştîkutinazênxwepêkirin,xiftanjêkirin,cilêwîli
xwekirinûbirinkuwîxaçbike.
32Gavakuewderketin,wanzilamekjiKûrênî,binavê
Şimûn,dîtin.Ewneçarkirinkuxaçawîhilgire.
33ÛçaxêewgihîştinwîcihêkujêreGolgotadigotin,
yanîcihêserêserêxwe.
34Wansîrkakubikezebêtevlihevkirîdawîvexweûpiştî
kuwîtamkir,wîvenexwar.
35Ûwanewxaçkirin,kincênwîavêtinpişkê,dakupeyva
pêxemberbêcih:Wancilênmindinavxwedeparvekirin
ûliserkirasêminjîpişkavêtin.
36Ûrûniştin,wanliwêderêlêtemaşekir.
37Ûliserserêwîgiliyêxwenivîsî:EVÎSA
PADADÎŞAHÊCIHÛYANE.
38Hingêdudizbiwîrehatinxaçkirin,yeklimilêrastêû
yêdinlimilêçepê.
39Ûyênkudiwirrederbasdibûn,serêxwehejandin,nifir
liwîkirin.
40Ûgot:«YêkuPerestgehêwêrandikeûdisêrojande
avadike,xwexilasbike.»EgertuKurêXwedêyî,jixaçê
werexwarê.
41BivîawayîserekênkahînanbiŞerîetzanûrihspiyanre
tinazênxwepêkirinûgotin:
42Wîyêndinxilaskirin;xwenikarexilasbike.Egerew
PadîşahêÎsraêlbe,bilanihajixaçêwerexwarêûemêjê
bawerbikin.
43WîxwespartXwedê;Nihabilawîbidedestêwî,çimkî
wîgot:«EzKurêXwedême.»
44Dizênkubiwîrehatibûnxaçkirinjîewavêtindiranên
wî.
45Nihajisaetşeşanhetasaetanehantarîlisertevahiya
welêtbû.
46ÛlidorasaetnehanÎsabidengekîbilindkirqîrînûgot:
«Elî,Elî,lamasabaxtanî?»yanîXwedayêmin,Xwedayê
min,teçimadevjiminberda?
47Hinjiyênkuliwêderêrawestabûn,gavakuwanev
bihîst,gotin:«EvmirovgazîÊlyasdike.»
48Dicihdeyekîjiwanbezî,zengilekhilda,bisihikêtije
kir,danîserqamîşekûdawîkuvexwe.
49Yênmayîgotin:«Bihêle,embibînin,kaÊlyaswêbêku
wîxilasbike?»
50Îsadîsabidengekîbilindqîriya,ruhda.
51Ûvaye,perdeyaPerestgehêjiserîhetabinîlidu
perçeyançiriye.Erdlerizînûzinarçirandin.
52Ûgorhatinvekirin;ûgeleklaşênpîrozênkudixewde
bûnrabûn,
53Ûpiştîrabûnaxwejigoranderketûçûbajarêpîrozûji
gelekanrexuyabû.
54GavasersedûyênkupêrebûnûliÎsatemaşedikirin,
erdhejînûtiştênkuçêbûn,dîtin,pirtirsiyanûgotin:«Bi
rastîevKurêXwedêye.
55GelekjinliwirbûnûjidûrvedîtibûnûjiCelîlêlipey
Îsadiçûnûjêrexizmetdikirin.
56DinavwandeMeryemaMejdelanî,Meryemadiya
AqûbûÛsêsûdiyazarokênZebedîhebûn.
57Gavabûêvar,dewlemendekîjiArîmetyayêbinavê
Ûsivhat,kuewbixwejîşagirtêÎsabû.
58EwçûbaPîlatosûcesedêÎsajêlavakir.HingêPîlatos
emirkirkucesedêradestbikin.
59Ûsivcesedhilda,ewdinavcawekîpaqijdapêça.
60Ûewdigoraxweyanûyakudilatêdekutakiribû,
veşart.
61MeryemaMejdelanîûMeryemadinjîlibergorê
rûniştibûn.
62Dotirarojê,piştîrojaAmadekirinê,serekênkahînanû
FêrisîhatinbaPîlatos.
63Gotin:«Ezbenî,têbîramekuyêxapînokhêsaxbûgot:
«Piştîsêrojanezêdîsarabim.»
64Jibervêyekêemirbikekugorhetarojasisiyanbê
parastin,dakuşagirtênwîbişevneyên,wînerevîninûji
xelkêrenebêjin:Ewjinavmiriyanrabûye.
65Pîlatosjiwanregot:Nobedariyaweheye.
66Îcarewçûn,gorrastkirin,kevirmorkirinûnobedar
danîn.
BEŞA28
1DidawiyarojaŞemiyêde,gavakuserêsibêberbiroja
pêşîyaheftiyêvediçû,MeryemaMejdelanîûMeryema
dinhatinkugorêbibînin.
2Ûvaye,erdhejînekemezinçêbû:Çimkîmilyaketê
Xudanjiezmênhatxwarê,hat,kevirêjiderîgêrkirûliser
rûnişt.
3Rûyêwîmînabirûskêûcilêwîmînaberfêspîbû.
4Ûjitirsawîparêzgerlerizînûbûnwekmiriyan.
19

22. MATTHEW
5Milyaketlêvegerandûjijinanregot:«Netirsin,çimkîez
dizanimkuhûnliÎsayêkuhatiyexaçkirindigerin.
6Ewnelivire,çimkîewrabûye,çawakuwîgotibû.
Werin,cihêkuXudanlêrazayîbibînin.
7Ûzûhereûjişagirtênwîrebêjekuewjinavmiriyan
rabûye.ûvaye,ewberiyawediçeCelîlê.liwirhûnêwî
bibînin.Vaye,minjiweregot.
8Ewbitirsûşahiyekemezinzûjigorêderketin.ûbazda
kuxeberêbideşagirtênxwe.
9Gavakuewçûnkujişagirtênwîrebêjin,Îsarastîwan
hatûgot:«Silav!Ûhatin,bilingênwîgirtinûperizînwî.
10HingêÎsajiwanregot:Netirsin,herinjibirayênminre
bêjinkuewherinCelîlêûliwirwêminbibînin.
11Gavaewdiçûn,vaye,hinekjinobedaranhatinbajêrû
hemûtiştênkuhatibûnkirinjiserekênkahînanregotin.
12Gavaewbirihspîreciviyanûşêwirîn,pereyênmezin
danleşkeran.
13Gotin:«Bibêjin,şagirtênwîbişevhatinûdemakuem
razayîbûn,ewdizîn.
14Ûegerevyekbigihîjeguhêwalî,emêwîrazîbikinû
weewlebikin.
15Îcarwanperehildanûwekkujiwanhatibûhînkirin
kirin.
16HingêyanzdehşagirtçûnCelîlê,çiyayêkuÎsaewtayîn
kiribû.
17Gavawanewdît,perizînwî,lêhinekandudilîbûn.
18Îsahatûjiwanrepeyivîûgot:«Hemûhêzliezmênû
lierdêjiminrehatiyedayîn.
19Îcarhûnherinûhemûmiletanhînbikinûwanbinavê
Bav,KurûRuhêPîrozimadbikin.
20Hînkirinawanhertiştêkuminliweemirkiriye,bikinû
vaye,hetadawiyadinyayêezhergavbiwereme.Amîn.
20

23. MizgîniyaMarqos
BEŞA1
1DestpêkaMizgîniyaKurêXwedêÎsaMesîh;
2Çawakudipêxemberandehatiyenivîsîn:Vaye,ez
qasidêxweliberrûyêtedişînim,ewêriyateliberte
amadebike.
3Dengêyekîkuliçolêdiqîre,RiyaXudanamadebikin,
rêyênwîrastbikin.
4Yûhennaliçolêimaddikirûjibolêbihûrtinagunehan
imadkirinatobeyêdanî.
5ÛhemûwelatêCihûstanêûyênOrşelîmêçûnbawîû
hemûliÇemêUrdunêbiwîimaddibûnûgunehênxwe
eşkeredikirin.
6Yûhennabiporêdeveyêûkemberekçermliserpiştawî
bû.Wîkulûhingivêçolêxwar.
7ÛMizgînîdaûgot:Lipeyminyekîjiminbihêztirtê.
8Birastîminhûnbiavêimadkirin,lêewêwebiRuhê
Pîrozimadbike.
9ÛdiwanrojandebûkuÎsajiNisretêCelîlêhatûli
UrdunêbiYûhennahatimadkirin.
10Ûdicihdejiavêderket,wîdîtkuezmanvebûnûRuh
wekkevokekliserwîhatxwarê.
11Ûdengekjiezmênhatûgot:«TuyîKurêminêdelalû
ezjêrazîme.»
12ÛdicihdeRuhewajotçolê.
13Ûewçilrojliwêderêliçolêma,jialiyêÎblîsvehat
ceribandin.ûbiheywanênkovîrebû;ûmilyaketjêre
xizmetkirin.
14PiştîkuYûhennaavêtinzîndanê,ÎsahatCelîlêû
MizgîniyaPadîşahiyaXwedêda.
15Ûgot:«WexthatûPadîşahiyaXwedênêzîke.tobe
bikinûbiMizgîniyêbawerbikin.
16GavakuewlibergolaCelîlêdimeşiya,wîŞimûnû
birayêwîEndrawisdîtinkutoraavêtibûngolê,çimkîew
masîgirbûn.
17Îsajiwanregot:Lipeyminwerin,ezêwebikim
nêçîrvanênmirovan.
18Ûdicihdetorênxwehiştinûlipeywîçûn.
19Gavakuewjiwirhinekîpêşdaçû,Aqûbê*kurêZebedî
ûbirayêwîYûhenna*dîtin,kuewjîdigemiyêdetorên
xwesererastdikirin.
20ÛdicihdegazîwankirûwanbavêxweZebedîbi
kirêdaranredigemiyêdehiştinûlipeywîçûn.
21ÛewçûnKefernahûmê.ÛdicihderojaŞemiyêewket
kinîştêûhînkir.
22Ûewlihînkirinawîşaşman.
23Ûdikinîştawandemirovekbiruhênepakhebû.ûwî
kirqîrîn,
24Dibêjin:«Embihêlin;EyÎsayêNisretîçikarêmebite
heye?matuhatîmetunebikî?Ezdizanimtukîyî,Pîrozê
Xwedê.
25Îsalêhilatûgot:«Hûnbêdengbimîneûjiwîderkeve.»
26Ûçaxêruhênepakewperçekirûbidengekîbilind
qîriya,ewjiwîderket.
27Ûhemûşaşman,wusakujihevpirsînûgotin:«Evçi
ye?evçidoktrînanûye?Çimkîewbidesthilatdariyêemir
dideruhênnepakûewbiyawîdikin.
28ÛdicihdenavêwîliseranserêherêmaCelîlêbelavbû.
29Ûdicihde,gavaewjikinîştêderketin,biAqûbû
YûhennareketinmalaŞimûnûEndrawis.
30LêdiyajinaŞimûnbitayêketibûûtayêjêredigotin.
31Ûhat,bidestêwêgirtûrakir.Ûdicihdetayêewberda
ûwêjiwanrexizmetkir.
32Ûdiêvarêde,gavarojçûava,wanhemûnexweşû
cinananînbawî.
33Ûhemûbajarliberderîlihevciviyan.
34Ûwîgeleknexweşênjinexweşiyêncurbecurqenckirin
ûgelekcinderxistin.ûnehiştkuÎblîsbipeyive,çimkîwan
ewnaskir.
35Ûserêsibê,berîrojekêgelekrabûserxwe,derketderve,
çûcihekîbêkesûliwirduakir.
36Şimûnûyênkupêrebûnlipeywîçûn.
37Gavawanewdît,jêregotin:«Hemûmirovlitedigerin.
38Ûwîjiwanregot:«Emherinbajarêndin,dakuezli
wirjîMizgîniyêbidim.Çimkîjibervêyekêezderketim.
39WîliseranserêCelîlêdikinîştênwandeMizgînîdaû
cinderdixist.
40Ûkotîyekhatbawî,lavajiwîkir,çûserçokanûjêre
got:«Egertubixwazî,tudikarîminpaqijbikî.»
41Îsabidilovanîketdestêxwe,destêxwedirêjîwîkirûjê
regot:«Ezdixwazim;tupaqijbî.
42Ûgavakuwîpeyivî,dicihdekotîjiwîçûûewpaqij
bû.
43Wîbitundîliwîemirkirûdicihdeewşand.
44Ûjêregot:«Binêre,tujikesîretiştekînabêjî;lêhere,
xwenîşanîkahînbideûjibopaqijbûnaxwewantiştênku
Mûsaemirkiriyepêşkêşbike,dakujiwanrebibeşahid.
45Lêewderketderve,destpêkirgelekbelavkirûliser
vêyekêbelavkir,wusakuÎsaêdînedikarîbieşkereyî
bikevebajêr,lêlidervelicihênçolûçolbû.
BEŞA2
1ÛpiştîçendrojandîsaketKefernahûmê.ûdenghatku
ewdimalêdeye.
2Ûdicihdegelekkeslihevciviyan,wusakucihtuneku
wanqebûlbikin,neliberderîjî.
3Ewhatinbawî,felcekîkujiçarançêbûbûanîn.
4Ûgavakujiboçapkirinênikarîbûnnêzîkîwîbibin,banê
kuewlêbûvekirûgavaewşikandin,nivînakutêde
nexweşêfelcîtêdebûdaxistin.
5GavaÎsabaweriyawandît,jiyêfelcîregot:«Lawo,
gunehêntelitebihûrtin.»
6LêhinekŞerîetzanliwêderêrûniştibûnûdidilêxwede
digotin.
7Çimaevmirovbivîawayîkufrêdibêje?Makîdikare
gunehanbibaxşînejiXwedêpêve?
8ÛdicihdegavakuÎsabiruhêxwefêmkirkuewdidilê
xwedewehadifikirin,jiwanregot:«Çimahûndidilê
xwedevantiştandifikirin?
9Mahêsantirekumirovjinexweşêfelcîrebêje:«Li
gunehêntebiborin;anjîbêje:«Rabe,nivînênxwerakeû
bimeşe?»
10LêjibokuhûnbizaninkudesthilatiyaKurêMirovliser
rûyêerdêheyekugunehanbibihûre(jinexweşêfelcîre
dibêje:)
11Ezjiteredibêjim,Rabe,nivînênxwehildeûheremala
xwe.
12Ûdicihderabû,nivînhildaûliberwanhemûyan
derketderve.bivîawayîhemûşaşman,pesnêXwedêdan
ûgotin:«Meevyekbivîrengînedît.
21

24. MizgîniyaMarqos
13Ûdîsaliberderyayêderket.Hemûelaletêserîliwîdaû
wîhînîwankir.
14Gavakuewderbasdibû,LêwîyêkurêAlfayosliser
edetayêrûniştîdîtûjêregot:Lipeyminwere.Ûewrabû
ûlipeywîçû.
15ÛçaxêÎsalimalaxwelisersifrêrûnişt,gelekbacgirû
gunehkarjîbiÎsaûşagirtênwîrelihevrûniştin.Çimkî
gelekbûnûewlipeywîçûn.
16GavaŞerîetzanûFêrisiyanewdîtinkubibacgirû
gunehkaranrexwarinêdixwe,jişagirtênwîregotin:
«Çawadibekuewbibacgirûgunehkaranredixweû
vedixwe?
17GavakuÎsaevbihîst,jiwanregot:«Nehewcedariya
yênsaxlembibijîşk,lêyênnexweşhene.
18ÛşagirtênYûhennaûFêrisîrojîdigirtin.
19Îsajiwanregot:«Mazavabiwanreye,dikarinrojiyê
bigirin?hetakuzavabiwanrebe,nikarinrojiyêbigirin.
20Lêrojênkuzavawêjiwanbêstandinûwêhingêewê
diwanrojanderojîbigirin.
21Tukesperçeyekqumaşênûlisercilêkevinjînadirû:
Wekîdin,perçeyênûyêkuewtijîkiriye,jiyêkevin
derdixeûkiriyawêxerabtirdibe.
22Ûtukesşerabanûnakenavşûşeyênkevin;wekîdin,
şerabanûşûşeyanditeqîne,şerabdirijeûşûşeyênwêxera
dibin;lêdivêşerabanûbikeveşûşeyênnû.
23ÛbûkuewrojaŞemiyêdinavzeviyêngenimrederbas
bû.Gavakuewdiçûn,şagirtênwîdestpêkirinkugohanjê
bikin.
24Fêrisiyanjêregot:«Vaye,çimaewrojaŞemiyêtiştên
nerewadikin?
25Ûwîjiwanregot:«MaweqetnexwendiyekuDawid
ûyênkupêrebûn,demakuhewcedariyawîhebûûbirçî
bû,çikir?
26EwçawadirojênSerokkahînAbiyatardeçûmala
Xwedêûnanêpêşiyêyêkuxwarinawênedestûre,lêjibo
kahînan,xwarûdayênkubixwerebûnjî?
27Ûwîjiwanregot:Şemîjibomirovanhatçêkirinûne
mirovjiborojaŞemiyê.
28LomaKurêMirovXudanêrojaŞemiyêyejî.
BEŞA3
1Ewdîsaketkinîştê.Liwirzilamekhebûkudestêwîhişk
bûbû.
2Ûwanlênêrî,kaewêrojaŞemiyêwîqencbikeyanna.
dakuewwîsûcdarbikin.
3Ûwîjimirovêkudestêwîziwabûregot:«Rabederve.
4Ûwîjiwanregot:«GelodirojênŞemiyêdekirina
qenciyêanxerabiyêheye?jiborizgarkirinajiyanê,an
kuştin?Lêwanbêdengiyaxwegirt.
5Ûgavakuwîbihêrslidorawannêrî,jiberserhişkiya
dilêwanxemgînbû,wîjizilamregot:«Destêxwedirêj
bike.»Ûwîewdirêjkirûdestêwîwekyêdinsaxbû.
6FêrisîderketinderveûdicihdebiHêrodêsreliserwî
şêwirkirin,kaçawawîbikujin.
7LêÎsabişagirtênxwerexwekişandsergolêûelaleteke
mezinjiCelîlêûjiCihûstanêjîlipeywîçû.
8ÛjiOrşelîmê,jiÎdumeyayêûjiwêderêUrdunê.ÛliSûr
ûSaydayê,elaletekemezin,gavakuwankarênmezin
bihîstin,hatinbawî.
9Ûwîjişagirtênxweregot,kujiberelaletêgemiyek
piçûklibendawîbimîne,dakuewliwînegirin.
10Çimkîwîgelekkesqenckiribûn.bivîawayîzorliwî
kirin,kubiqasîkubelayênwanhebûn,destêxwebidewî.
11Gavaruhênnepakewdîtin,liberwîketinxwarê,
qîriyanûgotin:«TuKurêXwedêyî.»
12Ûwîbihişkîliwanemirkirkuewwîbidinzanîn.
13Ûewhilkişiyaçiyayekîûgazîyêkubixwazedikeûew
hatinbawî.
14Ûwîdiwanzdehemirkir,kuewbiwîrebinûwan
bişînekuMizgîniyêbidin.
15Ûjiboqenckirinanexweşiyanûderxistinacinanhêza
wîhebe.
16ÛŞimûnnavêwîPetrûskir.
17AqûbêkurêZebedîûYûhennabirayêAqûb;Ûnavê
wanBoanergeskir,yanîkurênbirûskê.
18Endrawis,Filîpos,Bartolomeyo,Metta,Tûma,Aqûbê
kurêAlphayos,TadayosûŞimûnêKenanî,
19CihûdayêÎsxeryotîjîewdadestûewketinmalekê.
20Ûelaletdîsahatincemhev,kuewqasjînannexwarin.
21Gavahevalênwîevyekbihîstin,derketinkuwîbigirin,
çimkîwangot:«Ewbixweye.»
22ŞerîetzanênkujiOrşelîmêhatinxwarêgotin:«Bi
Belzebûlheyeûbimîrêcinancinanderdixe.
23Ûwîgazîwankirûbimeselanjiwanregot:Çawa
ŞeytandikareÎblîsderxe?
24Ûegerpadîşahiyeklihemberxwedubendîbe,ew
padîşahnikarebimîne.
25Ûegermaleklihemberxwedubendîbe,ewxanînikare
bimîne.
26ÛegerŞeytanlihemberxwerabeûjihevcudabibe,
nikarerabe,lêdawiyawîheye.
27Tukesnikarebikevemalamêrxasekîûeşyayênwîtalan
bike,hetakupêşîyêzexmnegire;ûpaşêewêmalaxwe
xerabike.
28Birastîezjiweredibêjim,hemûgunehjikurên
mirovanreûçêriyênkuçêrîwanbikinwêbihûrtin.
29LêyêkuçêrîRuhêPîrozbike,tucarîefûyawîtune,lê
ewdixeteranaletêyaherheyîdeye.
30Çimkîwangot:«Ruhêwîyênepakheye».
31Hingêbirayênwîûdiyawîhatinûliderverawestan,
şandinbawîûgazîwîkirin.
32elaletlidorawîrûniştûjêregot:«Vaye,diyateû
birayêntelitedigerin.»
33Wîbersîvawandaûgot:«Diyaminanbirayênminkî
ne?
34Ûwîlidoraxweliyênkulidorawîrûniştibûnnêrîû
got:Vayediyaminûbirayênmin!
35ÇimkîkîkudaxwazaXwedêbike,birayêmin,xwişka
minûdiyaminewe.
BEŞA4
1Ûwîdîsalikêlekaderyayêdestbihînkirinêkirû
elaletekemezinlibawîciviya,wusakuewligemiyekê
siwarbûûdigolêderûnişt.ûtevahiyaelaletêliserbejêli
berderyayêbû.
2Ûwîbimeselangelektişthînîwankirûdihînkirinaxwe
dejiwanregot:
3Bibihîzin;Vaye,tovdarderketkutovbiçîne:
4Ûçaxêwîtovdiçandin,hinekketberrê,çûkênezmanan
hatinûewxwarin.
5Ûhinekjîketsererdêkevirî,kulêzêdeaxtunebû.Ûdi
cihdeşînbû,jiberkukûrahiyaerdêtunebû.
22

25. MizgîniyaMarqos
6Lêgavarojhilat,şewitî;ûjiberkukokawêtunebû,hişk
bû.
7Ûhinekketnavstiriyan,stirmezinbûn,ewxeniqînû
fêkînedan.
8Yêndinjîketerdêqencûfêkîkuşînbûûzêdebûda.û
hineksîûhinekşêstûhinekjîsedanîn.
9Ûwîjiwanregot:«Yêkuguhênbihîstinêhene,bila
bibihîze.
10Gavaewbitenêma,yênkulidorawîbidiwanzdehan
rebûn,meselejiwîpirsîn.
11Ûwîjiwanregot:Jiwerehatiyedayînkuhûnbisira
PadîşahiyaXwedêbizanibin;
12Dakubibînin,lênebînin;Ûbibihîstinawandibeku
bibihîzinûfêmnekin;dakutucarîewneyênguheztinû
gunehênwanjiwanrebêbihûrtin.
13Ûwîjiwanregot:Mahûnvêmeselênizanin?Îcar
hûnêçawahemûmeselanbizanin?
14Tovçvanpeyvêdiçîne.
15Ûevinkulikêlekarê,lêpeyvlêtêçandin.Lêgavaku
wanbihîst,dicihdeÎblîstêûpeyvakudidilêwande
hatiyeçandinradike.
16Ûyênkulisererdêkevirîhatineçandinjîevin;Ewên
kugavapeyvêdibihîzin,dicihdewêbişahîqebûldikin.
17Ûdinavxwedekokawantuneûjibodemekêbisekine:
Paşê,gavakujibopeyvêtengahîantengahîçêdibe,dicih
deewdiqehirin.
18Ûevinênkudinavstiriyandehatineçandin;wek
peyvabihîstinê,
19Ûxemênvêdinyayê,ûxapandinadewlemendiyê,û
xwestekêntiştêndinênkudikevinhundir,peyvê
dixeniqîneûewbêberdibe.
20Ûyênkulierdekîqenchatineçandinevin;yênku
peyvêdibihîzinûdistîninûfêkîdidin,hineksî,hinekşêst
ûhinekjîsed.
21Ûwîjiwanregot:«Gelomûmekanînekutêxinbinê
çîmentoyêanlibinênivînê?ûliserqendîlêneyêdanîn?
22Çimkîtiştekîveşartîtunekueşkerenebe;nejîtiştek
veşartîbû,lêdivêewderkevederve.
23Egerguhênyekîjibobihîstinêhene,bilabibihîze.
24Ûwîjiwanregot:«Hayjitiştênkuhûndibihîzin,
hebin;
25Çimkîyêkuhebe,wêjêrebêdayînûyêkutunebe,
tiştêkuheyejîwêjiwîbêstandin.
26Ûwîgot:«PadîşahiyaXwedêjîwisaye,mînaku
mirovtovêbavêjeerdê;
27Ûegerrazê,şevûrojrabeûtovbihareûmezinbibe,ew
nizaneçawa.
28Çimkîerdjiberxwefêkîdide;ewilçîp,dûreguh,pişt
rejîgewheratijîdiguhde.
29Lêgavafêkîtê,dicihdedasêdatîne,çimkîdirûnhat.
30Ûwîgot:«EmPadîşahiyaXwedêbidinekê?anemêbi
kîjandanberhevêbidinberhev?
31Ewmînatovêxerdelêye,kugavalierdêtêçandin,ji
hemûtovênliserrûyêerdêkêmtirdibe.
32Lêgavakutêçandin,şîndibe,jihemûgiyayanmezintir
dibeûçiqilênmezinderdixe;dakuçivîkênezmanandibin
siyawêderûnin.
33Ûwîbigelekmeselênwehapeyvjiwanregot,çawaku
wandibihîst.
34Lêbêmeseljiwanrenegotûgavaewbitenêman,wî
hertiştjişagirtênxwerevegot.
35Ûdiwêrojêde,gavabûêvar,Îsajiwanregot:«Em
derbasîaliyêdinbibin.
36Ûgavaelaletêşandin,wanewgirt,çawakudigemiyê
debû.Ûbiwîrekeştiyênpiçûkêndinjîhebûn.
37Ûbagerekemezinrabûûpêlanligemiyêxistinûêdîew
tijebû.
38Ûewlipaşiyagemiyê,liserbalîfekêdixewdebû.
39Ûewrabû,libahilatûjideryayêregot:«Silamet!Û
barawestiya,ûaramiyekmezinçêbû.
40Ûwîjiwanregot:«Çimahûnewqasditirsin?çawa
dibekubaweriyawetune?
41Ûewpirtirsiyanûjihevregotin:«Evçimirovekuba
ûderyajîbiyawîdikin?
BEŞA5
1Ûewderbasîaliyêdinêgolê,liwelatêGadareniyanbûn.
2Ûgavakuewjigemiyêderket,dicihdemirovekbiruhê
nepakjinavgoranrastîwîhat.
3Dinavgoranderûniştinawîhebû;ûtukesînikarîbûwî
bizincîrangirêde.
4Jiberkugelekcaranewbizencîreûzincîranhatibû
girêdan,zincîrênwîjihevqutbûnûzencîreperçeperçe
bûbûnûtukesînedikarîwîtambike.
5Ûhergav,bişevûroj,ewliçiyayanûdigorandebû,
digiriyaûxwebikevirandikutand.
6LêgavawîÎsajidûrvedît,bezîûperizînwî.
7Ûbidengekîbilindqîriyaûgot:«YaÎsa,KurêXwedayê
HerîBerz,çijiminheye?EztebiXwedêsonddixwimku
tuminezabênekî.
8Çimkîwîjiwîregot:«Jimirovderkeve,eyruhê
nepak.»
9Ûwîjêpirsî:Navêteçiye?Wîlêvegerandûgot:«Navê
minLejyone,çimkîemgelekin.
10Ûwîgelekjêlavakirkuewwanneşînederveyîwelêt.
11Nêzîkîçiyayankeriyekberazanhebû.
12Hemûşeytanjêlavakirinûgotin:Mebişînenav
berazan,dakuembikevinnavwan.
13ÛdicihdeÎsadestûrdawan.Ûruhênnepakderketin,
ketinnavberazan.keriyêwêbitundîjicihekîasêyê
berazanbezîn(Nêzîkîduhezarbûn)ûdideryayêde
xeniqîn.
14Ûyênkuberazandidanreviyan,libajarûligundan
xeberdan.Ûewderketin,dakubibîninkaevçihatiye
kirin.
15ÛhatinbaÎsa,êkubicinanketibûûlejyonêwîrûniştî,
cilûbergûhişêwîye,dîtinûtirsiyan.
16Ûyênkuewdîtin,jiwanregotinkuçawahatserêwî
yêkubicinanrebûûliserberazanjî.
17Ûdestpêkirinduakirinkuewjiperavênwanderkeve.
18Ûçaxêewketgemiyê,yêkubiÎblîs*ketibûjêduakir
kuewbiwîrebe.
19LêÎsanehişt,lêjêregot:«Heremalaxwe,licem
hevalênxweûjiwanrebêjekuXudanjitereçiqastiştên
mezinkiriyeûlitehatiyerehmê.»
20EwçûûliDêkapolîsêdestpêkirkuÎsatiştênmezinji
wîrekiribûn,bidezanînûhemûjîşaşman.
21GavakuÎsadîsabigemiyêderbasîaliyêdinbû,gelek
xelklibawîciviyaûewnêzîkîgolêbû.
22Ûvaye,yekjiserekênkinîştêbinavêYayîroshat.û
gavawîewdît,ketberlingênwî,
23

26. MizgîniyaMarqos
23Ûgelekjêlavakirûgot:«Keçaminabiçûkliber
mirinêye.ûwêbijî.
24Îsabiwîreçû.Gelekkeslipeywîdiçûnûliwîdixistin.
25Ûjinekekudiwanzdehsalanxwînjêrehebû,
26Ûjigelekhekîmangelekcefakişandibûûhertiştêxwe
xerckiribûûtiştekjêneçêtirbû,lêhêxerabtirbû.
27GavakuwêbehsaÎsakir,lipaşxwehatûdestêxweda
cilêwî.
28Çimkîwêgot:«Egerezdestêxwebidimcilênwî,ezê
saxbibim.
29Ûdicihdekaniyaxwînawêziwabû;ûwêdilaşêxwe
dehîskirkuewjiwêbelayêsaxbûye.
30Îsadicihdedizanibûkufezîletjiwîderketiye,liber
çapêzivirîûgot:«Kêdestêxwelicilênminda?
31Şagirtênwîjêregotin:«Tudibînîkuelaletêlite
dicivîneûtudibêjî:Kêdestêxweliminda?
32Ûwîliderûdoraxwenêrî,dakuwêyakuevtiştkiriye
bibîne.
33Lêjinikbitirsûlerizînûdizanibûkuçibiwêhatiye
kirin,hat,xweavêtberwîûhemûrastîjêregot.
34Ûwîjêregot:«Keçê,baweriyatetusaxkir;bisilamet
hereûjibelaxwesaxbe.
35Hêewdipeyivî,jimalaserekêkinîştêyekîhatinûgotin:
«Keçatemir.
36GavakuÎsapeyvakuhatgotinbihîst,jiserekêkinîştê
regot:«Netirse,tenêbawerbike.
37Ûwînehiştkutukeslipeywîhere,jiPetrûs,Aqûbû
YûhennabirayêAqûbpêve.
38Ûewhatmalaserekêkinîştê,tevlihevîûyênkupir
digiriyanûdigirîndît.
39Gavakuewhathundir,jiwanregot:«Çimahûnvê
yekêdikinûdigirîn?keçiknemiriye,lêdixewdeye.
40Ûewbitinazîpêkeniyan.Lêgavakuewhemû
derxistinderve,dêûbavêkeçikêûyênkupêrebûn,hilda
ûketecihêkukeçiklêrazayîbû.
41Ûwîbidestêkeçikêgirtûjêregot:Talithakumi;kutê
ravekirin:«Keçik,ezjiteredibêjim,rabe!»
42Dicihdekeçikrabûûmeşiya.Çimkîewdiwanzdehsalî
bû.Ûewbiheybetekemezinmatmayîman.
43Ûwîbihişkîliwanemirkirkutukesbivêyekê
nizanibe.ûemirkirkutiştekjêrebêxwarin.
BEŞA6
1Ewjiwirderketûhatwelatêxwe.ûşagirtênwîlipeywî
diçin.
2GavakurojaŞemiyêbû,wîdikinîştêdedestbihînkirinê
kir.ûevçişehrezayiyakujêrehatiyedayîne,kukarên
wehabihêzjîbidestênwîtênekirin?
3Maevnexerate,kurêMeryemê,birayêAqûb,Ûsês,
CihûdaûŞimûne?ûmaxwişkênwîlivirbimerene?Û
ewjiwîacizbûn.
4LêÎsajiwanregot:«Pêxembernebêrûmete,lêli
welatêxwe,dinavmirovênxwedeûdimalaxwedeye.
5Ûwînikarîbûliwirtukarekîbihêzbike,jibilîkudestên
xwedanînserçendnexweşanûewqenckirin.
6Ûjiberbêbaweriyawanşaşma.Ûlidoragundan
digeriyaûhîndikir.
7Wîgazîherdiwanzdehankirûdestpêkirkuewdidoû
didoşandinderve.ûliserruhênnepakhêzdawan.
8Ûemirliwankirkujiborêwîtiyaxwetişteknegirin,ji
gomanpêve.neçente,nenan,neperediberîkawande:
9Lêbiçaroxanbin;ûdukiraslixweneke.
10Ûwîjiwanregot:«Hûnlikîjanxaniyekêbikevinê,li
wirbimîninhetakuhûnjiwîcihîderkevin.
11Ûyêkuweqebûlnekeûwenebihîze,gavahûnjiwir
diçin,tozadibinlingênxwedebihejînin,dakulihember
wanbibeşahid.Birastîezjiweredibêjim,dirojadîwanê
dejiboSodomûGomorrayêjiwîbajarîxweştire.
12Ûewderketinûdanzanînkudivêmirovtobebikin.
13Ûgelekcinderdixistin,birûnêgeleknexweşanrûn
dikirinûewqencdikirin.
14ÛPadîşahHêrodêsevbihîst;(jiberkunavêwîbelav
bû:)ûwîgot:«Yûhennayêimadkarjinavmiriyanrabûyeû
jibervêyekêkarênhêzdardiwîdediyardibin.
15Yêndingotin:«EwÊlyase.Hinekanjîdigotin:«Ew
pêxembereke,anjîwekyekjipêxemberane.»
16LêgavaHêrodêsevyekbihîst,got:«EvYûhennayeku
minserêwîjêkir.Ewjinavmiriyanrabûye.»
17ÇimkîHêrodêsbixweşandibûûYûhennagirtibûûji
berHêrodiya,jinabirayêxweFilîpos,ewxistibûzîndanê.
18ÇimkîYûhennajiHêrodêsregotibû:«Nerewayekutu
jinabirayêxwehebe.
19JibervêyekêHêrodiyabiwîregengeşîkirûxwestku
ewbikuje.lêwênikarîbû:
20ÇimkîHêrodêsjiYûhennaditirsiya,çimkîdizanibûku
ewmirovekîrastûpîroze.Ûgavawîewbihîst,wîgelek
tiştkirinûbidilxweşîwîbihîst.
21Ûgavarojekxweşhat,Hêrodêsdirojbûnaxwedeji
axayênxwe,serwerênxweûserekênCelîlêreşîvçêkir.
22ÛçaxêqîzaHêrodiyayahathundur,reqskir,kêfa
Hêrodêsûyênkupêrerûniştibûnhat,padîşahjikeçikêre
got:«Tiştêkutudixwazîjiminbixwaze,ezêbidimte.»
23Ûwîjiwêresondxwar:«Tiştêkutujiminbixwazî,
ezêhetanîvêpadîşahiyaxwebidimte.»
24Ewderketûjidiyaxweregot:«Ezçibixwazim?Wê
got:«SerêYûhennayêimadkar.
25Ûewdicihdebilezûbezhatbapadîşah,jêpirsîûgot:
«EzdixwazimkutuserêYûhennayêimadkarbidergûşê
bidîmin.
26Ûpadîşahpirxemgînbû;lêbelêjiboxatirêsondaxwe
ûjiboxatirêwanênkubiwîrerûniştibûn,wîrednekir.
27Ûdicihdepadîşahcelladekşandûemirkirkuserêwî
bîninûewçûûdigirtîgehêdeserêwîjêkir.
28Serêxwediþermekîdeanîûdakeçikêûkeçikêjîda
diyaxwe.
29Gavakuşagirtênwîevyekbihîst,hatin,cesedêwî
hildanûdigorekêdeveşartin.
30ŞandiyanxwelibaÎsacivandinûhemûtiştênku
kiribûnûyênkuhînkiribûnjêregotin.
31Ûwîjiwanregot:«Hûnbixwewerincihekîçolû
hinekîbêhnaxwebidin.
32Ûewbixwebigemiyêçûncihekîçolistanî.
33Gelêwandîtkuewdiçinûgelekanewnaskirinûji
hemûbajaranbipeyatîbezîn,jiwanderketinûhatinbawî.
34GavakuÎsaderket,gelekxelkdîtûdilêwanpêhat,
çimkîewwekmiyênkuşivanêwantunebû.
35Ûçaxêewrojderbasbû,şagirtênwîhatinbawîûjêre
gotin:«Evderçoleûêdîdemderbasbûye.
36Wanbişîne,dakuheringundûgundanûjixwerenan
bikirin,çimkîtiştekîwantunekubixwin.
37Wîlêvegerandûjiwanregot:«Hûnbixwin.Wanjêre
got:«Emherindusedqurişînanbikirinûbidinwan,daku
bixwin?»
24

27. MizgîniyaMarqos
38Wîjiwanregot:«Çendnanênwehene?hereûbibîne.
Gavakuwanzanî,gotin:Pêncûdumasî.
39Ûwîliwanemirkirkuhemûyanbikomekekomliser
giyayêkeskrûnin.
40Ûewbisedûpêncîlirêzêrûniştin.
41Gavawîpêncnanûherdumasîhildan,liezmênnêrî,
şikirkir,nanşkandinûdaşagirtênxwe,dakuewdeynin
berwan.Ûherdumasîdinavhemûyandeparvekirin.
42Ûhemûyanxwarûtêrbûn.
43Ûdiwanzdehselikêntijeparsûmasîhildan.
44Ûyênkujinanxwarinnêzîkîpênchezarmêrbûn.
45Ûdicihdewîzorlişagirtênxwekirkuewsiwarbibin
ûberêxwebidinaliyêdin,berbiBeytsaydayêvebiçinû
wîgeldişîne.
46Ûgavakuwîewşandin,ewçûçiyêkuduabike.
47Gavakubûêvar,gemiyekdinavgolêdebûûewbi
tenêlibejêbû.
48Ûwîewdîtkudikefiyêdedixebitîn;Jiberkuba
berevajiyêwanbûûlidoranobedariyaçaranaşevêewhat
bawan,lisergolêrêveçûûdixwestdiberwanrederbas
bibe.
49Lêgavadîtinkuewlisergolêrêvediçe,gumankirinku
ewruhekeûqîriyan:
50Çimkîhemûyanewdîtûxemgînbûn.Dicihdebiwan
repeyivîûjiwanregot:«Hûndilnizmbin.netirsin.
51Ûewhilkişiyaqeyikêbawan.ûbasekinî.
52Çimkîwanaliserkerametanannedifikirîn,çimkîdilê
wanhişkbû.
53Ûgavaewderbasbûn,hatinwelatêCênîsaretêûberbi
bejêveçûn.
54Ûgavaewjigemiyêderketin,dicihdeewnaskirin.
55Ûliseranserêwêherêmêgeriyaûdestpêkir,nexweşên
kubihîstibûnkuewlêye,dinavnivînandehilgirtin.
56Ûewherkudiçû,gund,bajar,angundan,nexweşli
kuçeyanradixistinûjêlavadikirin,kuewdestêxwebidin
sînorêkincêwî.
BEŞA7
1HingêFêrisîûhinekŞerîetzanênkujiOrşelîmêhatibûn,
hatinbawî.
2Gavawandîtkuhinekjişagirtênwînênbidestênheram,
yanîbidestênneşuştîdixwin,wanxeletîdîtin.
3ÇimkîFêrisîûhemûCihû,hetakudestênxwepirneşon,
naxwin,biadetênrihspiyandigirin.
4Ûgavaewjisûkêtên,hetakuneşon,naxwin.Ûgelek
tiştêndinjîhene,yênkuwanstandine,wekîşuştinatas,
firax,firaxêntûncînûsifreyan.
5HingêFêrisîûŞerîetzananjêpirsîn:«Çimaşagirtênteli
gorkevneşopiyarihspiyannameşin,lêbidestênneşuştî
nannaxwin?»
6Wîbersîvawandaûgot:«BaşeÎşayaliserwedurûyan
pêxemberîtîkir,çawakuhatiyenivîsîn:«Evgelbilêvên
xwerûmetêdidemin,lêdilêwanjimindûre.»
7Lêbelêewjibohînkirinaemrênmirovanhînîmindikin,
pûçdiperizinmin.
8JiberkuhûnemrêXwedêjiholêradikin,hûn
kevneşopiyamirovanwekşuştinakûpûtasdigirinûgelek
tiştêndinênmînawandikin.
9Ûwîjiwanregot:BirastîhûnemrêXwedêreddikin,da
kuhûnkevneşopiyaxwebiparêzin.
10ÇimkîMûsagot:«Qedrêdêûbavêxwebigire;Ûkî
nifiranlidêûbavêxwebike,bilabimire.
11Lêhûndibêjin:«Egeryekjidêûbavêxwerebêje:«Ew
Corbane,yanîdiyariyeke.ewêazadbibe.
12Ûhûnêdînahêlinkuewjibobavêxweûnejîjibo
diyaxwetiştekîbike.
13BikevneşopiyaxweyakuwegihandiyepeyvaXwedê
bêbandordikinûhûngelektiştênwehadikin.
14Gavakuwîgazîhemûgelkirbaxwe,jiwanregot:«
Heryekjiweguhbidinminûfêmbikin.
15Tiştekjidervetunekubikevenavwî,wîmurdarbike;
16Egerguhênyekîjibobihîstinêhene,bilabibihîze.
17Gavakuewjinavelaletêketmalê,şagirtênwîliser
meseleyêjêpirsîn.
18Ûwîjiwanregot:«Mahûnjîwusabêaqilin?Mahûn
nizaninkuhertiştêkujidervedikevenavmirov,nikarewî
pîsbike;
19Jiberkuewnedikevedilêwî,lêdizikêwîde,û
derdikevenavkêzikêûhemûxwarinanpaqijdike?
20Ûwîgot:«Yêkujimirovderdikeve,mirovpîsdike.»
21Çimkîjihundir,jidilêmirovan,fikrênxerab,zînayê,
fuhûşiyê,kuştinê,
22Dizî,çavnebarî,xerabî,hîlebazî,fêlbazî,çavêxerab,çêr,
quretî,bêaqilî.
23Evhemûtiştênxerabjihundirtênûmirovpîsdikin.
24Ûewjiwirrabû,çûnavsînorênSûrûSaydayê,ûket
malekê,lêkesnedixwestkubivêyekêbizane,lêew
nedihatveşartin.
25Çimkîjinekekukeçawêbiruhênepakbû,evbihîst,hat
ûketberlingênwî.
26JinekYewnanîbû,bimiletêxweSîrofenîkbû.ûwêjê
lavakirkuewşeytanjikeçawêderxe.
27LêÎsajiwêregot:«Bilapêşîbilazaroktêrbibin,
çimkînebesekumerivnanêzarokanbigireûbavêjeber
kûçikan.
28Wêlêvegerandûjêregot:«ErêyaXudan!»lêkûçikên
libinsifrêjiqirşikênzarokandixwin.
29Ûwîjiwêregot:«Jibervêgotinaxwehere;şeytanji
keçatederket.
30Ûçaxêewhatmalaxwe,wêdîtkuÎblîsderketiyeû
keçawêlisernivînêrazayîye.
31ÛdîsagavakujiperavênSûrûSaydayêderket,dinav
qeraxênDêkapolîsêrehatbergolaCelîlê.
32Ûyekîkerrûdiaxaftinawîdeastengîjêreanîn.ûjê
lavadikinkudestêxwedeyneserwî.
33Ûwîewjielaletêveqetand,tiliyênxwexistguhênwî,
tifkirûdestêxwedazimanêwî.
34Ûliezmênnêrî,axînekkişandûjêregot:Efphatha,
yanîvebe.
35Ûdicihdeguhênwîvebûn,têlazimanêwîvebûûbi
eşkerepeyivî.
36Ûwîemirliwankirkujikesîrenebêjin.
37Ûpirşaşmabûnûdigotin:«Wîhertiştbaşkiriye.Wî
hemkerdibihîzeûhemjîlaldikekubipeyive.
BEŞA8
1Diwanrojandeelaletpirmezinbûûtiştekîxwarinêtune
bû,Îsagazîşagirtênxwekirûjiwanregot:
2Dilovaniyaminlielaletêheye,jiberkuewnihasêrojbi
minreneûtiştekîxwarinêtune.
25

28. MizgîniyaMarqos
3Ûegerezwanbirojîbişînimmalênxwe,ewêdirêde
bêhêzbibin,çimkîcûrbecûrjiwanjidûrhatine.
4Şagirtênwîlêvegerandûgotin:«Liçolêmirovekjiku
dikarevanmirovanbinantêrbike?
5Ûwîjiwanpirsî:«Çendnanênwehene?Wanjîgot:
Heft.
6Ûwîemirdaelaletêkulierdêrûnin.Wîherheftnan
hildan,şikirkir,şikandûdaşagirtênxwekudeyninber
wan.ûwanewdanberxelkê.
7Çendmasiyênwanênbiçûkjîhebûn,wîşikirkirûemir
kirkuewjîbidinberwan.
8Wanxwarûtêrbûnûjigoştêşikestîheftselikhildan.
9Yênkuxwarinnêzîkîçarhezarbûnûwîewşandin.
10Ûdicihdeewbişagirtênxwereliqeyikêsiwarbûû
hatnavçeyênDalmanutayê.
11Fêrisîderketinderve,destpêkirinbiwîrepirsiyarbikin
ûjiezmênnîşanekjêxwestinkuwîbiceribînin.
12Ûdiruhêxwedeaxînekkûrkişandûgot:«Evnifş
çimalinîşanekêdigere?Birastîezjiweredibêjim,jivî
nifşîrenîşaneknayêdayîn.
13Wîewhiştinûdîsaketgemiyê,derketaliyêdin.
14Îcarşagirtanjibîrkiribûkunanhildinûdigemiyêdeji
nanekêzêdetirjîbiwanrenebû.
15Ûwîemirliwankirûgot:«HayjihevîrtirşkêFêrisiyan
ûjihevîrtirşkêHêrodêsbiparêzin.
16Ûdinavxwedefikirînûgotin:«Jiberkunantuneye.
17GavaÎsaevyekdizanibû,jiwanregot:«Çimahûn
difikirinkunantune?Mahûnhêfêmnakinûnejîfêm
dikin?madilêtehêhişkbûye?
18Çavênwehene,mahûnnabînin?guhênwehene,ma
hûnnabihîzin?ûnayêbîrawe?
19Gavakuminpêncnandinavpênchezarîdeşkandin,
weçendseliktijeperçehildan?Wanjêregot:Diwanzdeh.
20Ûgavaheftandinavçarhezarîdebûn,weçendselik
tijeperçehildan?Wanjîgot:Heft.
21Ûwîjiwanregot:Maçawayekuhûnfêmnakin?
22ÛewhatBeytsaydayê.Mirovekîkoranînbawîûjê
lavakirinkudestêxwebidewî.
23Ûwîbidestêkorgirtûewderxistderveyîbajêr.Ûgava
tifkirçavênwîûdestênxwedanîserwî,jêpirsî,kaewçi
dibîne?
24Ûwînêrîûgot:«Ezmirovanwekdarandibînimku
rêvediçin.
25Piştîvêyekêwîdîsadestênxwedanîserçavênxwe,da
kuewlijorbinêre.
26Ûwîewşandmalawîûgot:«Neherebajêr,nejîji
kesekîlibajêrrebêje.»
27ÎsaûşagirtênxwederketinbajarênQeyseriyaFilîpyayê
ûdirêdejişagirtênxwepirsîûjiwanregot:«Mirov
dibêjinkuezkîme?
28Wanbersîvda:Yûhennayêimadkar.ûyêndin,yekji
pêxemberan.
29Ûwîjiwanregot:«Lêhûndibêjinkuezkîme?Petrûs
lêvegerandûjêregot:«TuMesîhî.
30Ûwîemirliwankirkujikesîrenebêjin.
31ÛwîdestbihînkirinawankirkudivêKurêMirovgelek
cefayêbikişîne,jirihspiyan,jiserekênkahînanû
Şerîetzananbêredkirin,bêkuştinûpiştîsêrojanrabe.
32Ûwîevgotinbieşkereyîgot.Petrûsewgirtûdestpê
kirlêhilat.
33Lêgavakuewzivirîûlişagirtênxwenêrî,liPetrûs
hilatûgot:«Tulipiştminhere,Îblîs!
34Ûgavakuwîgelbişagirtênxwerejîgazîbaxwekir.
35Çimkîkîkubixwazecanêxwexilasbike,wêwinda
bike;lêkîkujiyanaxwediberminûMizgîniyêdewinda
bike,ewêwêxilasbike.
36Çimkîçifeydamirovheyekuhemûdinyayêbidestbixe
ûcanêxwewindabike?
37Anjîmirovwêdiberdêlacanêxwedeçibide?
38Îcarherkesêkudivînifşêzînakarûgunehkardejimin
ûjigotinênminşermbike;GavakubirûmetaBavêxwebi
milyaketênpîrozrebê,KurêMirovjîjiwîşermbike.
BEŞA9
1Ûwîjiwanregot:Birastîezjiweredibêjim,hinekji
wanênkulivirradiwestinhene,hetakunebîninku
PadîşahiyaXwedêbihêztê,mirinêtamnakin.
2PiştîşeşrojanîsaPetrûs,AqûbûYûhennabixwerebirin
ûewjihevcudabirçiyayekîbilindûewliberwanguherî.
3Cilûbergênwîdibiriqînûmînaberfêspîbûn.jiberkuli
serrûyêerdêtukesnikarewanspîbike.
4ÛÊlyasbiMûsarejiwanrexuyabûûewbiÎsare
dipeyivîn.
5PetrûslêvegerandûjiÎsaregot:Mamoste,jibomebaş
ekuemlivirbin.yekjitere,yekjiMûsareûyekjibo
Êlyas.
6Çimkîewnizanibûkuçibêje;Çimkîewpirditirsiyan.
7Ewrekîliserwansiyabûûdengekjiewrhat:«EveKurê
minêdelal!
8Ûjinişkêve,gavakuwanliderûdoraxwenêrî,wanêdî
tukesnedît,jibilîkuÎsabixwerebû.
9Gavakuewjiçiyêdaketin,wîliwanemirkirkuew
tiştênkudîtinejikesîrenebêjin,hetakuKurêMirovjinav
miriyanranebe.
10Wanevpeyvbixwerehiştûjihevpirsîn,karabûnaji
navmiriyançiye.
11Wanjêpirsîûgotin:«ÇimaŞerîetzandibêjinkudivê
pêşîÊlyasbê?
12Wîbersîvawandaûgot:«BirastîpêşîÊlyastêûher
tiştîvedigerîne.ÛçawaliserKurêMirovhatiyenivîsînku
divêewgelekcefayêbikişîneûjinedîtîvebê.
13Lêezjiweredibêjim,Êlyasbirastîhatûwanhertiştê
kuliserwîhatiyenivîsandin,jêrekirin.
14Gavakuewhatbaşagirtênxwe,elaletekemezinliser
wandîtûŞerîetzanjîbiwanredipirsin.
15Ûdicihdehemûxelkê,gavakuewdîtin,gelekşaşma
ûbezîbawîsilavanliwîkirin.
16WîjiŞerîetzananpirsî:«Hûnçijiwandipirsin?
17Ûyekîjielaletêbersivdaûgot:Mamoste,minkurê
xweyêkuruhêwîyêlale,anîbate.
18Ûlikuderêwîbigire,wîdiçirîne.Ewkefdike,diranên
xwedipijiqîneûpînedike.ûnikaribûn.
19Wîbersîvawîdaûgot:Eynifşêbêbawer,ezêheta
kengêbiwerebim?hetakengêezêtebiêşînim?wîbîneba
min.
20Ûwanewanînbawî.xweavêterdêûbikefket.
21Ûwîjibavêxwepirsî:«Evçendsalekuevyekhat
serêwî?Ûwîgot:Jizarokekî.
22Ûgelekcaranewavêtiyenavêgirûavê,dakuwîhelak
bike.
23Îsajiwîregot:«Egertubikaribîbawerbikî,hertiştji
wîyêkubawerdikeregengaze.
26

29. MizgîniyaMarqos
24Ûdicihdebavêzarokbiqîrînûbigirîgot:YaXudan,
ezbawerdikim;alîkariyatebikebêbaweriyamin.
25GavaÎsadîtkuelaletbibeztê,liruhêpîshilatûjêre
got:«Guhêlalûkerr,ezjitereemirdikim,jiwîderkeveû
êdînekevewî.
26Ruhgiriya,ewbiêşşikandûjiwîderket.wusaku
gelekandigot:«Ewmir.»
27LêÎsabidestêwîgirtûewrakir.ûewrabû.
28Ûçaxêewhatmalê,şagirtênwîbiserêxwejêpirsîn:
«Çimamenikarîbûwîderxinderve?»
29Ûwîjiwanregot:«Evcûrejinimêjûrojiyêpêvebi
tutiştîdernakeve.
30EwjiwirderketinûdiCelîlêrederbasbûn.ûwî
nedixwestkutukesbivêyekêbizane.
31Çimkîwîşagirtênxwehînkirinûjiwanregot:«Kurê
Mirovradestîmirovantêkirinûewêwîbikujin.ûpiştîku
ewbêkuştin,ewêrojasisiyanrabe.
32Lêwanevgotinfêmnekirûtirsiyankujêbipirsin.
33ÎcarewhatKefernahûmêûlimalêbûûjiwanpirsî:«
Hûndirêdeçidinavxwedenîqaşkirin?
34Lêwanbêdengma,çimkîdirêdewandinavxwede
nîqaşkiribû,kayêherîmezinkîbe.
35Ewrûnişt,gazîherdiwanzdehankirûjiwanregot:«
Egeryekbixwazebibeyekem,ewêjihemûyanrebibepaşî
ûxulamêhemûyan.
36Ûwîzarokekhilda,danînavwanûgavaewgirt
himbêzaxwe,jiwanregot:
37Kîkuyekîjiwanzarokanbinavêminqebûlbike,min
qebûldikeûyêkuminqebûlbike,nemin,lêyêkuez
şandimeqebûldike.
38ÛYûhennalêvegerandûgot:Mamoste,meyekîdîtku
binavêtecinanderdixeûlipeymenayê.
39LêÎsagot:«Wînegirin,çimkîtukestunekubinavê
minkerametekêbikeûbisivikîxerabiyêliminbike.
40Çimkîyêkunelidijîmeye,jialiyêmeveye.
41Çimkîkîkubinavêmintasekavêbidewe,çimkîhûn
yênMesîhin,birastîezjiweredibêjim,ewêxelataxwe
windaneke.
42Ûkîkuyekîjivanbiçûkênkubawerîyaxwebimin
anînexeyîdîne,jibowîçêtire,kukevirekîarîbistûyêwî
vebêdaliqandinûbêavêtinnavderyayê.
43Ûegerdestêtelitexeyîdîne,jêke:jiboteçêtirekutu
seqettêkevejiyanê,nekududestênteherindojehê,nav
agirêkunayêvemirandin.
44Likuderêkurmêwannamireûagirnayêvemirandin.
45Ûegerlingêtetexeyîdîne,wêjêke:Jiboteçêtirekutu
rawestayîdijiyanêde,nekudulingêntebênavêtindojehê,
navagirêkunayêvemirandin.
46Cihêkukurmêwannamireûagirnayêvemirandin.
47Ûegerçavêtetebixapîne,jêderxe:Jiboteçêtirekutu
biçavekîbikevîPadîşahiyaXwedê,nekubiduçavanbê
avêtinnavagirêdojehê.
48Likuderêkurmêwannamireûagirnayêvemirandin.
49Çimkîherkeswêbiagirûherqurbanwêbixwêbê
xwêkirin.
50Xwêbaşe,lêegerxwêxwêyaxwewindakiribe,hûnê
biçiwêbitemirînin?Dixwedexwêhebeûbihevredi
aştiyêdebin.
BEŞA10
1Ewjiwirrabû,hatperavênCihûstanê,lialiyêUrdunê.Û
wekkuwîdixwest,wîdîsahînîwankir.
2Fêrisîhatinbawîûjêpirsîn:Madirustekumêrjinaxwe
berde?wîdiceribîne.
3Wîlêvegerandûjiwanregot:«Mûsaliweçiemir
kiriye?
4Wanjîgot:«Mûsacefakişandkubelgeyajinberdanê
binivîseûwêberde.
5Îsalêvegerandûjiwanregot:«Jiberserhişkiyadilêwe
wîevfermanjiwerenivîsî.
6LêjidestpêkaafirandinêveXwedêewnêrûmê
afirandin.
7Jibovêyekêmêrwêbavûdiyaxweberdeûbijinaxwe
vegirêdayîbe.
8Ûherdujîwêbibinbedenek;îcarewêdînedudune,lê
yekbedenin.
9JibervêyekêXwedêtiştênkulihevkiriye,bilamirovji
hevneqetîne.
10Ûdimalêdeşagirtênwîdîsaliserhemanpirsêjêpirsîn.
11Ûwîjiwanregot:«Yêkujinaxweberdeûbiyekîdin
rebizewice,lihemberwêzînayêdike.
12Ûegerjinmêrêxweberdeûbiyekîdinrebê
zewicandin,ewzînayêdike.
13Ûwanzarokanînbawî,dakuewdestêxweliwanbide.
14LêgavaÎsaevyekdît,gelekhêrsbûûjiwanregot:«
Bihêlinkuzarokênbiçûkbênbaminûwannegirin,çimkî
PadîşahiyaXwedêyawehaye.
15Birastîezjiweredibêjim,kîkuPadîşahiyaXwedê
wekîzarokekpiçûkqebûlneke,ewnakevewêderê.
16Ûwîewhildasermilênxwe,destênxwedanîserwanû
ewpîrozkirin.
17Gavakuewderketrê,yekîbibezhat,çûserçokanûjê
pirsî:Mamosteyêqenc,ezçibikimkujiyanaherheyî
bistînim?
18Îsajêregot:«Çimatujiminredibêjîqenc?jiyekîpê
ve,yanîXwedêpêvetuqencîtune.
19Tuemirandizanî,zînayêneke,nekuje,diziyêneke,
şahidiyaderewînneke,nexapîne,rûmetêbidedêûbavê
xwe.
20Wîlêvegerandûjêregot:Mamoste,minevhemûji
xortaniyaxwevedîtine.
21ÎcarÎsakuewdît,jêhezkirûjêregot:«Tiştek
kêmahiyateheye:here,hertiştêxwebifiroşeûbide
belengazanûliezmananxezîneyatehebe.pêminwere.
22Ûliservêgotinêxemgînbûûbixemgînîçû,çimkîmal
ûmilkênwîyênmezinhebûn.
23Îsalidoraxwenêrîûjişagirtênxweregot:«Çiqas
zehmetekuyêndewlemendbikevinPadîşahiyaXwedê!
24Ûşagirtligotinênwîşaşman.LêÎsadîsabersivdaûji
wanregot:«Zarono!Çiqaszehmetejiboyênkuxwe
dispêrindewlemendiyêbikevinPadîşahiyaXwedê!
25Jidevekudiderziyêrederbasbibehêsantire,neku
mirovekdewlemendbikevePadîşahiyaXwedê.
26Ûewgelekşaşdimanûdinavxwededigotin:«Îcarkî
dikarexilasbibe?
27Îsaliwannêrîûgot:«Bimirovanrenemimkûne,lê
nebiXwedêre,çimkîjiXwedêrehertiştgengaze.
28HingêPetrûsdestpêkirûjêregot:«Vaye,mehertişt
hiştinûlipeytehatin.
27

30. MizgîniyaMarqos
29Îsalêvegerandûgot:Birastîezjiweredibêjim,tukes
tunekujiboxatirêminûMizgîniyêmal,anbira,anxwişk,
anbav,andê,anjin,anzarokanzeviyênxweberdaye.,
30Lêewênihadivêdemêdesedqatîmal,bira,xwişk,dê
ûzarokûzevîbiperçiqandinêbistîne.ûlidinyayakubê
jiyanaherheyî.
31Lêgelekyênpêşîwêbibinaxir.ûyadawînyekem.
32ÛewdirêdediçûnOrşelîmê.Îsalipêşiyawançûûew
şaşman.Gavakuewlipeybûn,tirsiyan.Ûwîdîsaher
diwanzdehangirtûdestpêkirjiwanregotkuçiwêbê
serêwî.
33Gotin:Vaye,emhilkişinOrşelîmê.KurêMirovwê
radestîserekênkahînanûŞerîetzananbêkirin.ûewêwî
mehkûmîmirinêbikinûwîbidindestêmiletan.
34Ûwêtinazênxwebiwîbikin,wêqamçiyanbikin,tif
bikinûwîbikujinûrojasisiyanwêrabe.
35KurênZebedîAqûbûYûhennahatinbawîûjêregotin:
«Mamoste,emdixwazinkutujimereçibixwazebikî.
36Ûwîjiwanregot:«Hûnçidixwazinkuezjiwere
bikim?
37Wanjêregot:«Jimerebihêlekuemdirûmetatede
yeklimilêteyêrastêûyêdinlimilêteyêçepêrûnin.
38LêÎsajiwanregot:«Hûnnizaninkuhûnçidixwazin.
Mahûndikarinjiwêkasakuezjêvexwimvexwin?ûbi
imadkirinakuezpêimadim,bêimadkirin?
39Ûwanjêregot:Emdikarin.Îsajiwanregot:«Birastî
hûnêjiwêkasakuezjêvexwimvexwim.ûbiimadbûna
kuezpêvaftîzim,hûnêimadbibin.
40Lêrûniştinalimilêminêrastêûlimilêminêçepêne
yaminekubidim;lêjibowanênkujiwanrehatiye
amadekirin,wêbêdayîn.
41Gavakudehkesanevbihîst,liAqûbûYûhennagelek
hêrsbûn.
42LêÎsagazîwankirbaxweûjiwanregot:«Hûn
dizaninkuyênkulisermiletanserwerin,serweriyêliwan
dikin.ûmezinênwanliserwandesthilatdariyêdikin.
43Lêdinavwedewusanabe,lêdinavwedekîbixwaze
mezinbe,ewêbibewezîrêwe.
44Ûjiwekîkubixwazebibeyêserek,bilabibexulamê
hemûyan.
45ÇimkîKurêMirovjînehatkujêrexizmetêbikin,lêji
bokuxizmetêbikeûcanêxwedibergelekandeberdêl
bide.
46ÛewhatinErîhayê.Gavakuewbişagirtênxweûgelek
gelrejiErîhayêderdiket,BartîmayosêkurêTîmayosêkor,
likêlekarêrûniştibûûparsêdikir.
47GavawîbihîstkuewÎsayêNisretîye,destpêkirqîrînû
got:«YaKurêDawid,liminwererehmê!»
48Gelekanjêreemirkirinkuxwebêdengbike.
49Îsasekinîûemirkirkugazîwîbikin.Gazîyêkorkirin
ûjêregotin:«Rabe,rabe.ewgazîtedike.
50Ûwîcilêxweavêt,rabûûhatbaÎsa.
51Îsalêvegerandûgot:«Tuçidixwazîkuezjitere
bikim?Yêkorjêregot:YaXudan,kuezçavênxwe
bibînim.
52Îsajêregot:«Dehere!baweriyatetusaxkir.Ûdicih
deçavênxwedîtinûdirêdelipeyÎsaçû.
BEŞA11
1ÛgavaewnêzîkîOrşelîmêbûn,liBeytfacêû
Beytanyayê,liserÇiyayêZeytûnê,wîduşagirtênxwe
şandin.
2Ûjiwanregot:Heringundêkulihemberêweye.wî
vekinûbînin.
3Ûegeryekjiwerebêje:«Çimahûnvêyekêdikin?»hûn
bêjinkuhewcedariyaXudanbiwîheye;Ûdicihdeewê
wîbişînevir.
4Ewçûn,dehşikêlidervayîderîgirêda,dîtinkudurêli
hevdicivin.ûewwîwindadikin.
5Hinjiyênkuliwêderêrawestanjiwanregot:«Hûnçi
dikin,dehşikêvedikin?
6WanjîwekkuÎsaemirkiribûjiwanregotinûewberdan.
7DehşikanînbaÎsaûcilênxweavêtinwî.ûliserwî
rûnişt.
8Gelekankincênxwedirêdebelavkirinûhinekanjî
çiqilêndaranjêkirinûdirêderijandin.
9Yênkulipêşdiçûnûyênkulipeywandiçûn,qîriyanû
gotin:«Hosana;XwezîbiwîyêkubinavêXudantê:
10PîrozbePadîşahiyabavêmeDawid,kubinavêXudan
tê:Hosanalijor.
11ÎsaketOrşelîmêûPerestgehê*ûgavakuwîlihertiştî
nihêrîûêdîbûêvar,bidiwanzdehanrederketBeytanyayê.
12DotirarojêgavaewjiBeytanyayêhatin,ewbirçîbû.
13Ûjidûrvedarahêjîrêyabipeldît,hat,egertiştekîtêde
bibînehat.Çimkîhêwextêhêjîrannebû.
14Îsalêvegerandûgot:«Tukesfêkiyêtehetahetayê
nexwe.Ûşagirtênwîevbihîstin.
15ÛhatinOrşelîmê.ÎsaçûPerestgehê,destpêkir,yênku
diPerestgehêdedifirotinûdikirin,avêtinderve.
16ÛnedixwestkutukesfiraxekdiPerestgehêdehilgire.
17Wîhînkirûjiwanregot:Manehatiyenivîsîn:«Mala
minwêjihemûmiletanremaladuakirinêbêgotin?»lêwe
ewkirzozanadizan.
18Şerîetzanûserekênkahînanevbihîstinûlêgeriyan,ka
çawawîbikujin;
19Gavabûêvar,ewjibajêrderket.
20Serêsibê,gavaewderbasdibûn,dîtinkudarahêjîrêji
kokhişkbûye.
21Petrûsgazîbîranînêkirûjêregot:«Mamoste,vaye,
darahêjîrêyakutenifirlêkirhişkbûye.
22Îsabersîvawanda:«BaweriyaxwebiXwedêbînin.»
23Jiberkubirastîezjiweredibêjim,yêkujivîçiyayîre
bêje:‹Turabeûwereavêtinderyayê›.ûdidilêxwede
dudilînebe,lêwêbawerbikekutiştênkuewdibêje,wê
bêncih.ewêçibêjehebe.
24Jibervêyekêezjiweredibêjim,hûnçidixwazin,gava
kuhûnduabikin,bawerbikinkuhûnwandistîninûwêji
werebibin.
25Ûgavakuhûnradibinduabikin,egertiştekîweli
hemberyekîhebe,bibihûrin,dakuBavêweyêliezmanan
jîsûcênweliwebibihûre.
26Lêegerhûnnebihûrin,Bavêweyêliezmananjîsûcên
wenabihûre.
27ÛdîsahatinOrşelîmêûgavakuewdiPerestgehêde
digeriya,serekênkahînan,Şerîetzanûrihspiyanhatinbawî.
28Ûjêrebêje:«Tubikîjandesthilatiyêvantiştandikî?kê
evdesthilatîdayetekutuvantiştanbikî?
28

31. MizgîniyaMarqos
29Îsabersîvawandaûgot:«Ezêjîpirsekêjiwebikimû
bersîvaminbidinûezêjiwerebêjimkuezvantiştanbi
kîjandesthilatiyêdikim.
30MaimadkirinaYûhennajiezmênbûanjimirovan?
bersivaminbide.
31Ewbixweredipeyivînûdigotin:«Egerembêjin:Ji
ezmên;ewêbêje:«Nexweçimawejêbawernekir?»
32Lêegerembêjin:Jimirovan;ewjixelkêditirsiyan.
33ÛwanbersîvdaûjiÎsaregot:«Emnikarinbêjin.Îsali
wanvegerandûgot:«Ezjîjiwerenabêjimkuezvan
tiştanbikîjandesthilatiyêdikim.
BEŞA12
1Ûwîdestpêkirbimeselanjiwanrepeyivî.Zilamekî
rezekçand,lidorawîrezekçêkir,jiboşerabêdeverekkola
ûbircekçêkirûhiştjicotkaranreûçûwelatekdûr.
2Ûdiwextêxwedexulamekşandbarezvanan,dakuberê
rêzjirezvananbistîne.
3Wanewgirtin,liwîxistinûvalaşandin.
4Ûdîsaxulamekîdinşandbawan.Liserwîkeviravêtin,
serêwîbirîndarkirinûbişermîewşandin.
5Ûdîsayekîdinşand;ewûgelekêndinkuştin.lihinekan
xistinûhinekanjîkuştin.
6Jibervêyekêkurekîwîyêdelalhebû,didawiyêdeewjî
şandbawanûgot:«Ewêjikurêminbigirin.»
7Lêwanrezvanandinavxwedegotin:«Ewwêrise;were
emwîbikujinûmîraswêyêmebe.
8Wanewgirt,kuştinûjirêzavêtin.
9Îcarxweyêrêzwêçibike?ewêbêûcotkaranhelakbike
ûrezjîbideyêndin.
10Ûweevnivîsarnexwendiye;Kevirêkuavakeranredkir,
dibeserêquncikê:
11EvkirinaXudanbûûdiçavêmedeecêbe?
12Ûewdigeriyankuwîbigirin,lêjixelkêditirsiyan,
çimkîwandizanibûkuwîevmeselalihemberwangotiye.
13ÛhinekjiFêrisîûHêrodêsiyanşandinbawî,dakuwî
bigotinawîbigirin.
14Ûgavaewhatin,jêregotin:Mamoste,emdizaninkutu
rastîûxematukesîtune.bacjiQeyserre,anna?
15Embidin,yannedin?LêÎsadurûtiyawandizanibûûji
wanregot:«Çimahûnmindiceribînin?jiminrequruşek
bîne,dakuezbibînim.
16Ûewanîn.Îsajiwanregot:«Evsûretûnivîsakêye?
Wanjêregot:«YêQeyser.
17Îsaliwanvegerandûgot:«TiştênQeyserbidinQeyser
ûyênXwedêbidinXwedê.Ûewliwîşaşman.
18HingêSadûqiyênkudibêjinvejîntune,bênbawî.û
wanjêpirsîûgotin:
19Mamoste,Mûsajimerenivîsî:Egerbirayêmirovekî
bimireûjinaxwelipeyxwebihêleûzarnehêle,bila
birayêwîjinaxwebigireûdûndanabirayêxwerake.
20Îcarheftbirabûn:Yêpêşîjinekanîûjimirinêtutov
nema.
21Yêdiduyanewgirtûmir,wîtuxûbnehiştûyêsisiyanjî
bivîawayî.
22Ûherheftanjîwêhebûûtutovnehiştin.Herîdawîjin
jîmir.
23Îcardivejînêde,gavakuewrabin,wêjinakêjiwanbe?
Çimkîherheftanjinawêhebû.
24Îsaliwanvegerandûgot:«Mahûnjiberkune
NivîsarênPîrozûnejîbihêzaXwedêdizaninhûnşaş
nabin?
25Çimkîgavaewjinavmiriyanrabin,nedizewicinûnejî
mêrdikin;lêwekmilyaketênliezmananin.
26Ûlisermiriyan,kuewrabin:MawedikitêbaMûsade
nexwendiyekuXwedêçawadiçolêdejêregot:Ez
XwedayêBirahîmim,XwedayêÎshaqûXwedayêAqûb
im.?
27EwneXwedayêmiriyane,lêXwedayêzindiyane.Ji
bervêyekêhûngelekşaşiyêdikin.
28ÛyekîjiŞerîetzananhat,bihîstkuewbihevre
dipeyivinûfêmkirkuwîbaşbersîvawandaye,jêpirsî:
«Emrêpêşîyêhemûyankîjane?
29Îsalêvegerandûgot:«EyÎsraêl,jihemûemrêpêşîeve.
XudanXwedayêmeyekXudane:
30ÛtujiXudanXwedayêxwebihemûdilêxwe,bi
tevahiyacanêxwe,bitevahiyahişêxweûbitevahiyahêza
xwehezbikî:emrêpêşîeve.
31Ûyadiduyanjîwehaye,yanîjicîranêxwewekxwe
hezbike.Jivanmezintirtuemrtuneye.
32Şerîetzanjêregot:«Belêmamoste,terastgot.Çimkî
Xwedêyeke;ûjiwîpêvetukestune:
33Ûhezkirinawîbihemûdil,bihemûtêgihiştinê,bi
hemûcanûbihemûhêzûhezkirinajicîranêxwewekxwe,
jihemûgoriyênşewitandinêûgoriyanzêdetire.
34ÛgavaÎsadîtkuwîbiaqilanebersîvda,jêregot:Tuji
PadîşahiyaXwedênedûrî.Ûpiştîwêtukesînewêrîbûtu
pirsêjêbipirse.
35ÎsalêvegerandûgavakuewliPerestgehêhîndikirgot:
ŞerîetzançawadibêjinkuMesîhKurêDawide?
36ÇimkîDawidbixwebiRuhêPîrozgot:«Xudanji
Xudanêminregot:«Tulimilêminêrastêrûne,hetakuez
dijminêntebikimbinlingênte.
37LomaDawidbixwejêredibêjeXudan;Îcarewkurêwî
jikuye?Ûxelkêasayîwîbidilxweşîbihîst.
38Ûwîdihînkirinaxwedejiwanregot:«Hayji
Şerîetzanênkuhezdikinbikincêndirêjherinûlisûkanji
silavanhezdikin.
39Ûdikinîştandekursiyênserekeûdiziyafetande
odeyênjorîn.
40Yênkumalênjinebiyandadiqurtîninûjiboxweduayê
dirêjdikin.
41Îsaliberxezîneyêrûniştûdîtkugelçawaperedavêjin
xezîneyêûgelekêndewlemendjîpiravêtin.
42Ûjinebiyekbelengazhatûwêavêtdumêşan,yênku
diranançêdikin.
43Ûwîgazîşagirtênxwekirûjiwanregot:«Birastîez
jiweredibêjim,vêjinebiyabelengazjihemûyênku
avêtinexezîneyêbêtiravêtiyehundir.
44Jiberkuwanhemûyanjipirbûnaxweavêtin;lêwêji
neçariyaxwehemûtiştênkuhebûn,hetahemûjiyanaxwe
avêt.
BEŞA13
1GavakuewjiPerestgehêderdiket,yekîjişagirtênwîjê
regot:Mamoste,binêrekalivirçikevirûçiavahîhene!
2Îsalêvegerandûgot:«Tuvanavahiyênmezindibînî?
kevirekliserkevireknamîne,kuneyêavêtin.
29

32. MizgîniyaMarqos
3ÛçaxêewliserÇiyayêZeytûnê,liberPerestgehê
rûniştibû,Petrûs,Aqûb,YûhennaûEndrawisbitaybetîjê
pirsîn:
4Jimerebêje,evtiştwêkengêbibin?Ûgavakuevhemû
tiştbêncih,wênîşanaçibe?
5Îsabersîvawandaûgot:«Hayjixwehebinkukeswe
nexapîne.
6Çimkîgelekwêbinavêminbênûbêjin:«EzMesîhim;
ûwêgelekanbixapîne.
7Ûgavakuhûnliserşerûxeberênşeranbibihîzin,hûn
netirsin.lêdawiyawêhênebe.
8Çimkîmiletwêlidijîmiletanûpadîşahîlidijîpadîşahiyê
rabinûlicihêcihêerdhejînçêbibin,xelayîûtengahîwê
bibin:evdestpêkaxemgîniyêne.
9Lêhayjixwehebin,çimkîewêwebidindestêcivînan;û
dikinîştandewêliwebixinûjibokulihemberwan
şahidiyêbikin,hûnêderxinpêşberîserwerûpadîşahan.
10ÛdivêpêşîMizgînîdinavhemûmiletandebê
weşandin.
11Lêgavakuewwebirêvebibinûwebidindest,jiberê
venefikirekuhûnêçibipeyivin,nejîpêşbînîkirin;Ruhê
Pîroz.
12Îcarbirawêbirabikujeûbavjîkurbidekuştin.ûzarok
wêlihemberdêûbavêxwerabinûwanbikujin.
13Ûjibernavêmin,hûnêjihemûmirovannefretbikin;lê
yêkuhetadawiyêragire,ewêxilasbibe.
14LêgavakuhûnpîsiyaxerabûnêyakujialiyêDaniyêl
pêxembervehatiyegotin,licihêkudivêrawestebibînin
(Yêkudixwînebilafêmbike)hingêyênkuliCihûstanêne,
bilabirevinçiyayan.
15Ûyêkuliserbanîye,biladakevexênîûnekevewê,ku
tiştekîjimalaxwederxe.
16Ûyêkulizeviyêye,biladîsavenegerekucilêxwe
hilde.
17Lêweyliwanênkudiwanrojandebizaroneûliwan
ênkudimêjînin!
18Ûhûnduabikinkurevawezivistanênebe.
19Çimkîdiwanrojandetengahiyekmînakujidestpêka
afirandinêvekuXwedêafirandiyehetanihanebûye,wê
bibe.
20ÛjixeynîkuXudanewrojkurtnekirin,tugoştxilas
nedibû;lêjiboxatirêbijartiyênkuwîhilbijartine,wîew
rojkurtkirin.
21Hingêegeryekjiwerebêje:VayeMesîh!anvaye,ew
liwire;jêbawerneke:
22ÇimkîMesîhênderewînûpêxemberênderewînwê
rabin,nîşanûkerametannîşanbidin,daku,egergengazbe,
bijartiyanjîbixapînin.
23Lêhûnhayjixwehebin:Vaye,minhertiştjiweregot.
24Lêdiwanrojande,piştîwêtengahiyê,rojwêtarîbibeû
heyvronahiyaxwenade.
25Ûstêrênezmênwêbikevinûhêzênliezmênwêbihejin.
26ÛhingêewêbibîninkuKurêMirovbihêzûrûmeta
mezindinavewrandetê.
27Ûpaşêewêmilyaketênxwebişîneûwêbijartiyênxwe
jiçarbayan,jiserêerdêhetabiserêezmênbicivîne.
28Nihameseladarahêjîrêhînbibin;Gavakuçiqilêwêhê
nazikeûpelandide,hûndizaninkuhavînnêzîke.
29Îcarhûnjîbivîawayî,gavakuhûnbibîninkuevtişt
pêktên,bizaninkuewnêzîke,liberderiyane.
30Birastîezjiweredibêjim,hetakuevhemûtiştneyên
kirin,evnifşderbasnabe.
31Erdûezmanwêbibihûrin,lêpeyvênminnabihûrin.
32Lêjiwêrojêûwêsaetêtukesnizane,nemilyaketênli
ezmên,nejîKur,lêbelêBav.
33Hişyarbin,hişyarbinûduabikin,çimkîhûnnizanin
wextkengêye.
34ÇimkîKurêMirovmînamirovekîyekudirêyekedûrde
ye,kujimalaxwederket,desthilatîdaxulamênxweûher
kesîkarêxweûemirlidergevankirkuhişyarbe.
35Îcarhûnhişyarbin,çimkîhûnnizaninkengêaxayê
malêtê,êvarê,annîvêşevê,biqîrînadîk,ansibê.
36Nebekujinişkaveewwedixewdebibîne.
37Ûtiştêkuezjiweredibêjim,ezjihemûyanredibêjim:
Hişyarbin.
BEŞA14
1PiştîdurojanCejnaCejnaDerbasbûnêûNanêŞkevabû;
serekênkahînanûŞerîetzanlihevdigeriyan,kaçawawîbi
esnafbigirinûbikujin.
2Lêwangot:«Nedirojacejnêde,dakugirînekdixelkê
deçênebe.»
3ÛliBeytanyayê,limalaŞimûnêkotî,çaxêkuewliser
sifrêrûniştibû,jinekhatkubiqutiyekealavastrêrûnêrûnê
nardêpirbiqîmethebû.ûwêsindoqşikandûrijandserserê
wî.
4Hinkeshebûnkudidilêxwedehêrsbûnûgotin:«Ev
rûnêrûnêjiboçihatxerakirin?
5Çimkîdibekuewbisêsedpereyanzêdetirbihatafirotin
ûjibelengazanrebihatadayîn.Ûewlihemberwê
xirecirîn.
6Îsagot:«Wêbihêle;hûnçimawêtengasdikin?wêliser
minkarekîqenckir.
7Çimkîbelengazhergavbiwereheneûkengîhûn
bixwazin,hûndikarinqenciyêbiwanbikin.
8Tiştêkujidestêwêhatwêkir:ewjipêşîvehatku
cesedêminjibodefinkirinêrûnbike.
9Birastîezjiweredibêjim,likuderêevMizgînîli
seranserêdinyayêbêdayîn,evêkuwêkiriyejîwêjibo
bîranînawêbêgotin.
10ÛCihûdayêÎsxeryotîkuyekjiherdiwanzdehanbû,çû
baserekênkahînan,dakuwîbidedestêwan.
11Gavawanevbihîst,şabûnûsozdankuewêperan
bidinwî.Ûwîdigeriyakuçawabirihetîwîbidedest.
12RojapêşîyaNanêŞkeva,gavakuwanCejna
Derbasbûnêdikujin,şagirtênwîjêregotin:«Tudixwazîku
emherinûamadebikinkutuCejnaDerbasbûnêbixwî?
13Ûwîduşagirtênxweşandinûjiwanregot:«Hûn
herinbajêrûliwirmirovekkucerbekavêhilgirtiye,were
pêşiyawe.
14Ûewlikuderêbikevehundir,hûnjixwediyêmalêre
bêjin:Mamostedibêje:Odeyamêvananlikuye,ezêbi
şagirtênxwereCejnaDerbasbûnêbixwim?
15Ûewêjûreyekmezinajor,amedekirîûhazirkirînîşanî
webide:Liwirjimereamadebike.
16Şagirtênwîjîderketin,hatinbajêr,wançawakuÎsaji
wanregotibû,dîtinûCejnaDerbasbûnêamadekirin.
17Êvarêewbidiwanzdehanretê.
18Gavarûniştinûxwarinxwarin,Îsagot:«Birastîezji
weredibêjim,yekjiweyêkubiminrebixwe,wêmin
bidedest.
19Ûewdestbixemgînbûnûyekbiyekjêregotin:Maez
im?yekîdingot:Maezim?
30

33. MizgîniyaMarqos
20Wîlêvegerandûjiwanregot:«Yekjiher
diwanzdehane,yêkubiminredifiraxêdedixe.
21Çawakuliserwîhatiyenivîsîn,KurêMirovbirastîjî
diçe;lêweyliwîmirovêkuKurêMirovbidedest!jibowî
mirovîbaşbûkuewqetjidayiknebûya.
22Gavakuwandixwar,Îsananhilda,şikirkir,şikand,da
wanûgot:«Raxin,bixwin.Evbedenamine.»
23Ûwîkasahilda,şikirkir,dawanûhemûyanjê
vexwarin.
24Ûwîjiwanregot:«EvxwînaminaPeymanaNûye
kujibogelekantêrijandin.
25Birastîezjiweredibêjim,hetawêrojakuezwêdi
PadîşahiyaXwedêdenûvexwim,êdîjifêkiyarez
venaxwim.
26Ûgavasirûdgotin,derketinÇiyayêZeytûnê.
27Îsajiwanregot:«Hûnhemûwêşevêjiberminxeyîdî
bin;
28Lêpiştîkuezrabim,ezêberiyaweherimCelîlê.
29LêPetrûsjêregot:«Herçendîkuhemûxeyîdîbinjî,ez
naxwazim.
30Îsajêregot:«Birastîezjiteredibêjim,îro,divêşevê
de,berîkudîkducaranbangnede,têsêcaranminînkar
bikî.
31Lêwîhêbitundîgot:Gerezbiterebimirim,ezbitu
awayîteînkarnakim.Herwehaherwehagot.
32EwhatincihekîkunavêwîGêtsîmanîbû.Îsajişagirtên
xweregot:«Hûnlivirrûnin,hetakuezduabikim.»
33WîPetrûs,AqûbûYûhennajîbixwerebirin.
34Ûjiwanregot:«Giyanaminhetamirinêpirxemgîne.
Hûnlivirbimîninûhişyarbimînin.
35Ûewpiçekîpêşdaçû,xweavêterdêûduakir,kueger
bibe,ewsaetjiwîderbazbibe.
36Ûwîgot:«Aba,Bavo,hertiştjiteregengaze;vêkasê
jiminrake,lênekuezdixwazim,lêtiştêkutudixwazî.
37Ewhat,ewdixewdedîtinûjiPetrûsregot:«Şimûn,
turadizê?Matunikarîsaetekêtemaşebikî?
38Hişyarbinûduabikin,dakuhûnnekevinceribandinê.
Ruhbirastîamadeye,lêbedenqelse.
39Ûdîsaçû,duakirûeynîpeyvgotin.
40Ûgavaewvegeriya,wîewdîsadixewdedîtin,(çimkî
çavênwangiranbûn)ûwannizanibûkuçibersîvawî
bidin.
41Carasisiyanhatûjiwanregot:«Niharazinûrihet
bibin.Êdîbese,saethat.Vaye,KurêMirovdikevedestê
gunehkaran.
42Rabin,emherin;Vaye,yêkuminbidedest,liberdest
e.
43Ûdicihde,hêkuwîdipeyivî,Cihûdayêkuyekjiher
diwanzdehanbûûbiwîreelaletekemezinbişûrûdaran,ji
serekênkahînan,Şerîetzanûrihspiyanhat.
44Ûyêkuwîdabûdest,nîşanekdabûwanûgotibû:«Ez
kêmaçbikim,ewewe.wîbigirinûbisilametîjêbibin.
45Ûgavakuewhat,ewdicihdediçebawîûgot:
Mamoste,mamoste;ûewmaçkir.
46Ûwandestênxwedanînserwîûewgirtin.
47Ûyekîjiyênkuliwirrawestabûn,şûrkişand,li
xulamêSerokkahînxistûguhêwîjêkir.
48Îsabersîvawandaûgot:«Mahûnwekdizekîbişûrû
bidaranhatinekuminbigirin?
49EzherrojdiPerestgehêdebiwerebûm,hîndikim,lê
weeznegirtim;lêdivêNivîsarênPîrozbêncih.
50Ûhemûyandevjiwîberdanûreviyan.
51Xorteklipeywîçû.ûxortanewgirtin:
52Ûwîcawhiştûtazîjiwanreviya.
53ÛwanÎsabirinbaSerokkahînûhemûserekênkahînan,
rihspîûŞerîetzanbiwîreciviyan.
54PetrûsjîjidûrvelipeywîçûqesraSerokkahînûbi
xulamanrerûniştûxweliberêgirgermkir.
55SerekênkahînanûhemûcivînagiregiranlihemberÎsa
lişahidiyêgeriyan,dakuwîbikujin.ûyeknedît.
56Çimkîgelekanlihemberwîşahidiyaderewînkirin,lê
şahidiyawanlihevnekir.
57Ûhinekrabûn,lidijîwîşahidiyaderewînkirinûgotin:
58Mebihîstkugot:«EzêvêPerestgehakubidestan
hatiyeçêkirinxerabikimûdinavsêrojandeezê
perestgehekebêdestavabikim.
59Lêşahidiyawanjîbihevrelihevnekir.
60Serokkahîndinavberêderawesta,jiÎsapirsîûgot:«Tu
tiştekînadî?evçişahidîlihembertedikin?
61Lêwîbêdengmaûtutiştnegot.Serokkahîndîsajêpirsî
ûjêregot:«TuMesîhêKurêPîrozî?
62Îsagot:«Ezim.»ÛhûnêKurêMirovbibîninkulimilê
rastêyêhêzêrûniştîyeûdinavewrênezmêndetê.
63HingêSerokkahîncilênxweçirandinûgot:Majimere
şahidêndinçihewcene?
64Weçêrbihîstiye,hûnçidifikirin?Ûwanhemûyanew
sûcdarbimirinêmehkûmkirin.
65Ûhinekandestpêkirtifkirin,rûyêwînixumandin,lê
danûjêregotin:«Pêxembertiyêbike!»Ûxulamanbikefa
destênxwelêxistin.
66GavakuPetrûsdibinqesrêdebû,yekjikeçên
Serokkahînhat.
67GavawêdîtkuPetrûsxwegermdike,liwînêrîûgot:
«TujîbiÎsayêNisretîrebûyî.
68Lêwîînkarkirûgot:«Eznizanimûnejîfêmdikimtu
çidibêjî.Ûewderketeywanê;ûekîbadîk.
69Ûcariyeyekêdîsaewdîtûdestpêkirjiyênkuliwê
derêbûnregot:«Evyekjiwane.»
70Ûwîdîsaînkarkir.Piştîdemekê,yênkuliwêderê
rawestandîsajiPetrûsregotin:«Birastîtujîyekjiwanî.
71Lêwîdestbinifirankirûsondxwarûgot:«Ezvî
mirovêkuhûnbehsawîdikinnasnakim.
72Ûcaradiduyandîkbangkir.PetrûsgotinakuÎsajêre
gotibûhatbîraPetrûs:«Berîkudîkducaranbangneke,tê
sêcaranminînkarbikî.»Ûgavaewliserwêfikirî,ew
giriya.
BEŞA15
1Serêsibêzûserekênkahînanbirihspî,Şerîetzanû
tevahiyacivînagiregiranreşêwirîn,Îsagirêdan,birinû
radestîPîlatoskirin.
2Pîlatosjêpirsî:«TuPadîşahêCihûyanî?Wîlêvegerand
ûgot:«Tudibêjî.
3Serekênkahînanewbigelektiştansûcdarkirin,lêwîtu
tiştnegot.
4Pîlatosdîsajêpirsîûgot:«Tutiştekînabêjî?Binêre,ew
lihemberteçiqasşahidiyêdikin.
5LêÎsadîsatutiştnegot;wusakuPîlatosşaşma.
6Îcardiwêcejnêdewîyekîkudixwestinjiwanreberda.
7ÛyekîbinavêBarabashebûkubiwanênkubiwîre
serîhildaneûyênkudiserhildanêdekuştine,vegirêdayî
bû.
31

34. MizgîniyaMarqos
8Ûelaletêbidengekîbilinddiqîriyaûdixwestkuewçawa
kuberêjiwanrekiribû,bike.
9LêPîlatosbersîvawandaûgot:Mahûndixwazinkuez
PadîşahêCihûyanjiwereberdim?
10Çimkîwîdizanibûkuserekênkahînanjiber
çavnebariyêewdanedestênxwe.
11Lêserekênkahînancesaretdawan,kuewjiwanre
Barabasberde.
12Pîlatosdîsajiwanregot:«Îcarhûndixwazinkuezbi
wîyêkuhûnjêredibêjinPadîşahêCihûyanrebikim?»
13Ûdîsaqîriyanûgotin:«Wîxaçbike!»
14HingêPîlatosjiwanregot:«Çima,wîçixerabîkiriye?
Wanhêbêtirqîriyanûgotin:«Wîxaçbike!»
15ÎcarPîlatosxwestkugelrazîbibe,Barabasjiwanre
berdaûÎsaliberqamçiyandakubêxaçkirin.
16LeşkeranewbirineywanakujêrePraetoriumdigotin.û
gazîtevayakomêdikin.
17Ûcilêbinefşîlêkirin,tacekjistiriyanlêkirinûdanserê
wî.
18Ûdestbisilavanliwîkirin:«Silav,PadîşahêCihûyan!
19Ûbiqamîşêliserêwîxistin,tifkirinûçongênxwe
xwarkirinûperizînwî.
20Ûgavatinazênxwepêkirin,cilêbinefşîjêkirin,cilên
wîlixwekirinûewderxistinderve,dakuwîxaçbikin.
21ÛewmecbûrkirinkuŞimûnêKûrênîyêkujigund
derdiketûbavêSkenderûRûfosbû,dakuxaçawîhilde.
22ÛwîbirincihêGolgota,kutêwergerandin:«Cihêserê
serêserêxwe».
23Wanjîşerabakubimurhatiyetevlihevkirindawîku
vexwe,lêwîewqebûlnekir.
24Ûgavakuwanewxaçkir,wancilênwîjihev
veqetandinûliserwanpişkavêtin,kuherkesçibigire.
25Ûsaetdisisiyandebû,wanewxaçkir.
26Ûlisersûcdarkirinawînivîsîbû:PADÎŞAHÊcihûyan.
27Ûbiwîredudizxaçkirin;yeklimilêwîyêrastêûyê
dinlimilêwîyêçepê.
28ÛNivîsaraPîrozakudibêje:«Ûewdinavsûcdarande
hathejmartinhatcih.»
29Ûyênkudiwirrederbasdibûn,serêxwehejandinû
gotin:«AxtuPerestgehêxeradikîûdisêrojandeavadikî!
30Xwexilasbikeûjixaçêwerexwarê.
31BivîawayîserekênkahînanjîbiŞerîetzananretinazên
xwekirinûgotin:«Wîyêndinxilaskirin.xwenikarexilas
bike.
32BilanihaMesîhPadîşahêÎsraêljixaçêwerexwarê,da
kuembibîninûbawerbikin.Yênkubiwîrehatibûn
xaçkirin,nifirliwîkirin.
33Ûçaxêhatsaetaşeşan,hetasaetnehanlisertevahiya
welêttarîbû.
34ÛdisaetnehandeÎsabidengekîbilindkirqîrînûgot:«
Eloy,Eloî,lamasabacthani?kutêravekirin:«Xwedayê
min,Xwedayêmin,teçimaezberdim?
35Hinjiyênkuliwêderêrawestiyan,gavakuwanev
bihîst,gotin:«Vaye,ewgazîÊlyasdike.»
36Ûyekîbezî,parzûnektijesihiktijekir,danîser
qamîşekê,dawîvexweûgot:«Bihêle!Kaembibîninka
Êlyaswêbêkuwîbînexwarê.
37Îsabidengekîbilindqîriyaûruhda.
38ÛperdeyaPerestgehêjiserîhetabinîliduçiyanbû.
39Ûçaxêsersedêkuliberwîrawestabû,dîtkuewwisa
kirqîrînûruhda,wîgot:«BirastîevmirovKurêXwedê
bû.»
40Jinjîhebûnkujidûrvedinêrin.MeryemaMejdelanî,
MeryemadiyaAqûbêbiçûkûÛsêsûSelomajîdinavwan
debûn.
41Ewjî,çaxêewliCelîlêbû,lipeywîçûûjêrexizmet
kir.
42Îcargavakubûêvar,jiberkuewamadekarîbû,yanî
rojaberiyaŞemiyê.
43ÛsivêjiArîmetyayêşîretkarekîbirûmet,kuewjîli
hêviyaPadîşahiyaXwedêbû,hatûbiwêrekîçûbaPîlatos
ûcesedêÎsaxwest.
44ÛPîlatosşaşma,kuewjixwemiriye?
45Ûgavawîevjisersednaskir,ceseddaÛsiv.
46Ûwîcawênspehîkirî,ewdaxistxwarê,ewdinavcaw
depêçaûewdigorekekudizinarekîdehatibûkolanû
kevirekgêrkirberderiyêgorê.
47MeryemaMejdelanîûMeryemadiyaYûsêslicihê
razanêdîtin.
BEŞA16
1GavarojaŞemiyêderbasbû,MeryemaMejdelanî,
MeryemadiyaAqûbûSalomeyêgiyayênbîhnxweşkirîn,
dakubênûrûnênwîbidin.
2Ûserêsibê,rojapêşîyahefteyê,ewhatinsergorê,dema
kurojhiltê.
3Wanjihevregot:«Kîwêkevirêjideriyêgorêjimere
gêrbike?
4Gavakuwannêrî,dîtinkukevirjihevgindiriye,çimkî
ewpirmezinbû.
5Gavakuketingorê,wanxorteklimilêrastêrûniştîdîtû
cilekîspîyêdirêjlixwekiribû.ûewtirsiyan.
6Ûwîjiwanregot:«Netirsin.HûnliÎsayêNisretîyêku
hatibûxaçkirindigerin.ewnelivire:Vayecihêkuewlê
danî.
7Lêhûnherin,jişagirtênwîûPetrûsrebêjinkuewberiya
wediçeCelîlê.Çawakuwîjiweregot,hûnêliwirwî
bibînin.
8Ewzûderketinûjisergorêreviyan.Ewlerizînûşaşman.
Wantiştekjikesîrenegot.çimkîewditirsiyan.
9ÎcargavakuÎsarojapêşîyaheftiyêzûrabû,pêşîxwe
nîşanîMeryemaMejdelanîyakuheftcinjiwêderxistibûn,
hat.
10Ûewçûûjiwanênkubiwîrebûnregot,gavaew
digirînûdigiriyan.
11Ûgavawanbihîstkuewsaxeûjiwêhatdîtin,bawer
nekir.
12Piştîvêyekê,gavakuewdiçûn,ewbişeklekîdinjiwan
rexuyabûûçûgund.
13Ûewçûnûjiyênmayînregotin;wanjîjiwanbawer
nekir.
14Paşê,çaxêkuewlisersifrêrûniştibûn,ewjiyanzdeh
şagirtanrexuyabûûbibêbawerîûserhişkiyadilêwan
hilatand,çimkîwanjiyênkupiştîrabûnawîewdîtine
bawernekir.
15Ûwîjiwanregot:«Hûnherintevahiyadinyayêû
Mizgîniyêbidinhemûafirandinê.
16Yêkubaweriyêbîneûbêimadkirinwêxilasbibe;lêyê
kubaweriyênayne,wêbêlanetkirin.
17Ûevberatênhanêdêbibinpeyrewêwanêbawergeran.
Binavêminewêşeytanderxin;ewêbizimanênnû
bipeyivin;
32

35. MizgîniyaMarqos
18Ewêmarhilgirin;Ûegerewtiştekîkujervexwin,ewê
zirarênedewan.ewêdestênxwedeyninsernexweşanû
ewêsaxbibin.
19ÎcarpiştîkuXudanjiwanregot,ewhilkişiyaezmênû
limilêXwedêyêrastêrûnişt.
20EwjîderketinûliherderêMizgînîdan.Amîn.
33

36. Luke
BEŞA1
1Çimkîgelekandestdaniyeserwantiştênkubirastîdinav
medebiwantêbawerkirin,
2Çawakuwanewradestîmekirin,yênkujidestpêkêve
şahidûxizmetkarênpeyvêbûn.
3Jiminrejîbaşxuyabûkujidestpêkêvejihertiştî
bêkêmasîtêgihîştibûm,ezbirêzjiterebinivîsim,
Teofîlosêhêja,
4Jibokutubiwantiştênkututêdehatineperwerdekirin,
bizanî.
5DirojênHêrodês,padîşahêCihûstanêde,kahînekbi
navêZekeryajirêzaAbiyahebû.jinawîjikeçênHarûnbû
ûnavêwêÊlîzabêtbû.
6ÛherdujîliberXwedêrastdarbûnûdihemûemrû
qanûnênXudandebêqusûrdimeşiyan.
7Ûzarokênwantunebûn,jiberkuewÊlîzabêtbetalbû,û
ewherdujîdinavsalekêdebûn.
8ÛusabûkuçaxêwîliberXwedêligorrêzaxwe
wezîfeyakahînandikir.
9Ligoradetênkahînan,demakuewdiçûPerestgeha
Xudan,bixûrêbişewitand.
10Tevahiyaelaletêliserdemabîxûrêliderveduadikir.
11ÛmilyaketekîXudanjêrexuyabûkulialiyêrastêyê
gorîgehabixûrêrawestabû.
12GavaZekeryaewdît,xemgînbûûtirsketdilêwî.
13Lêmilyaketjêregot:«Netirse,Zekerya,çimkîduayate
hatiyebihîstin.ûjinateÊlîzabêtwêjiterekurekîbîneû
navêwîYûhennadeynî.
14Ûhûnêbibinxwedîşahîûşahî;ûgelekwêbibûyînawî
şabibin.
15ÇimkîewêliberXudanmezinbeûneşerabûnejî
vexwarinazexmvexwe.ûewêjizikêdiyaxwedebiRuhê
Pîroztijebibe.
16Ûgelekjizar'êdÎsraêlwêliXudanXwedayêxwe
vegere.
17ÛewêbiruhûhêzaÊlyasliberwîhere,dakudilêbav
ûkalanbizivirîneserzarokanûyênneguhdarberbi
şehrezayiyarastdaranve.dakumiletekjiXudanre
amadekirîamadebike.
18Zekeryajimilyaketregot:«Ezvêjikubizanim?Çimkî
ezzilamekîpîrim,ûjinaminbisalannexweşe.
19Milyaketlêvegerandûgot:«EzCebraîlimkuliber
Xwedêdisekinim.ûezşandimkubiterebipeyivimûvan
mizgîniyêbidimte.
20Ûvaye,tuyêlalbîûhetarojakuevtiştwêbênkirin,
tuyêlalbîûnikarîbiaxivî,çimkîtujigotinênminbawer
nakî,yênkuwêdiwextêxwedabêncih.
21XelklihêviyaZekeryasekinîûşaşmakuewewqasdi
Perestgehêdema.
22Gavakuewderketderve,wînikaribûbiwanre
bipeyiveûwanfêmkirkuwîdiPerestgehêdedîtiniyek
dîtiye.
23Ûusabû,kuçaxêrojênxizmetiyawîtemambûn,ewçû
malaxwe.
24PiştîwanrojanjinawîÊlîzabêtbizarobûûpêncmehan
xweveşartûgot:
25Dirojênkuliminnihêrî,Xudanbivîawayîliminkir,
dakurûreşiyamindinavmirovanderake.
26ÛdimehaşeşandemilyaketCibrayîljialiyêXwedêve
hatşandinbajarekîCelîlêkunavêwîNisretbû.
27JikeçikekekubizilamekîkunavêwîÛsivbû,jimala
Dawidrezewicîbû.navêkeçikêjîMeryembû.
28Milyakethatbawêûjêregot:«Silav,eyku
xwedêgiravî,Xudanbitereye.Dinavjinandetupîrozî.»
29Gavawêewdît,jigotinawîxemgînbûûdihişêxwede
fikirîkuevsilavdivêçawabe.
30Milyaketjêregot:«Netirse,Meryem!
31Ûvaye,tuyêdizikêxwedebizarobibîûkurekîçêkîû
navêwîÎSAbikî.
32EwêmezinbeûjêreKurêYêHerîBerzbêgotinû
XudanXwedêwêtextêbavêwîDawidbidewî.
33ÛewêherûherlisermalaAqûbpadîşahiyêbike.û
dawiyapadîşahiyawîtune.
34Meryemêjimilyaketregot:«Evçawadibe,kuez
mêrekînasnakim?
35Milyaketlêvegerandûjêregot:RuhêPîrozwêbêser
teûhêzaYêHerîBerzwêsiyatebike.
36Ûvaye,pismamêteÊlîzabêt,ewjîdipîrbûnaxwede
kurekbizarobû.
37ÇimkîlibaXwedêtutiştnemimkûne.
38Meryemêgot:«VayexulamiyaXudan;Ligorgotinate
jiminrebe.Ûmilyaketjiwêderêçû.
39DiwanrojandeMeryemrabûûbilezçûçiyayî,
bajarekîCihûdayê.
40ÛketmalaZekeryaûsilavdaÊlîzabêtê.
41ÛbûkuçaxêÊlîzabêtêsilavaMeryemêbihîst,zarokdi
zikêwêdebazda.ÛElisabethbiRuhêPîroztijebû:
42Ûwêbidengekîbilindpeyivîûgot:«Tudinavjinande
pîrozîûberêzikêtepîroze.
43Îdîevajibonaminrajikuye,kudiyaXudayêmin
werebalmin?
44Çimkîvaye,gavadengêsilavatediguhênmindehat,
zarokjişahiyêdizikêmindebazda.
45Ûxwezîbiwêyakubawerîanî,çimkîewtiştênkuji
aliyêXudanvejiwêrehatinegotin,wêbêncih.
46Meryemêgot:CanêminXudanmezindike.
47ÛruhêminbiXilaskarêminXwedêşabû.
48Çimkîwîlinizimiyakeçikaxwemêzekir;
49Çimkîyêbihêzjiminretiştênmezinkir;ûnavêwî
pîroze.
50Ûrehmawîliserwanênkujiwîditirsinnifşbinifşe.
51Wîbimilêxwehêzda;wîpozbilinddixeyalêndilên
wandebelavkiriye.
52Wîhêzdarjikursiyênwandaxistûewbidereceyanizm
bilindkir.
53Wîbirçîbitiştênqenctêrkir;ûyêndewlemendjîvala
şandin.
54WîjixulamêxweÎsraêlrehmaxwebibîranî.
55Çawakuwîjibavûkalênmere,jiBirahîmreûji
dûndanawîreherûhergot.
56Meryemêbiqasîsêmehanlibawêmaûvegeriyamala
xwe.
57ÎcardemaÊlîzabêthêhatkuwêwereragirtin;ûwê
kurekanî.
58ÛcîranênwêûpismamênwêbihîstinkuXudançawa
rehmekemezinliwêkir.ûewbiwêreşabûn.
59Ûdirojaheştandeewhatinkuzaroksinetbikin.ûbi
navêbavêwîjêregotinZekerya.
60Diyawîbersivdaûgot:Newusa;lêwêjêreYûhenna
bêgotin.
34

37. LUKE
61Ûwanjiwêregot:«Tukesjiehlêtetunekubivînavî
bêgotin.
62Ûjibavêwîreîşaretankirin,kaewêçawabangîwî
bike.
63Ûwîmaseyeknivîsêxwest,nivîsîûgot:Navêwî
Yûhennaye.Ûewhemûşaşman.
64Ûdicihdedevêwîvebû,zimanêwîvebû,peyivîû
pesnêXwedêda.
65Ûtirsketserhemûyênkulidorawanrûdiniştin.
66Ûhemûyênkuewbihîstinewdidilêxwededanînû
gotin:«Evzarokwêçawabe!ÛdestêXudanbiwîrebû.
67BavêwîZekeryabiRuhêPîroztijebû,pêxemberîtîkir
ûgot:
68XwezîbiXudanXwedayêÎsraêl;Çimkîwîçûserdana
gelêxweûxilaskir,
69ÛdimalaxulamêxweDawiddejimerestrûyêxilasiyê
hilda.
70Çawakuwîbidevêpêxemberênxweyênpîroz,kuji
destpêkadinyayêvehatine,got:
71Dakuemjidijminênxweûjidestêherkesênkujime
nefretdikin,xilasbibin;
72Jibokuemrehmakujibavûkalênmerehatiyedayîn
bînincihûpeymanawîyapîrozbibîrbînin;
73SondakuwîjibavêmeBirahîmrexwar,
74Dakuewbimebide,dakuemjidestêdijminênxwe
rizgarbibin,bêyîtirsjiwîrexizmetêbikin.
75Dihemûrojênjiyanamedebipîrozîûrastdariyêliber
wî.
76Ûjitere,zarok,têgotinpêxemberêHerîBerz;
77Jibokubiefûkirinagunehanjikomalêxwerezanîna
rizgariyêbide.
78BidilovaniyaXwedayême;kubiharênjijorvehatin
serdaname,
79Jiboronahiyêbidinwanênkuditariyêdeûdibinsiya
mirinêderûniştine,dakulingênmediriyaaştiyêdebibin
rêber.
80ÛzarokmezinbûûbiruhxurtbûûhetarojakujiÎsraêl
rehatnîşandanliçolanma.
BEŞA2
1ÛdiwanrojandebûkujiQeyserAugustusbiryarek
derket,kujitevahiyadinyayêbacbêgirtin.
2(ÛevbaccarapêşîdemakuKûreniyoswaliyêSûriyêbû
hatkirin.)
3Ûhemûçûnbacstandin,herkesçûbajarêxwe.
4ÛÛsivjîjiCelîlê,jibajarêNisretê,çûCihûstanê,bajarê
DawidêkujêreBeytlehemdigotin.(jiberkuewjimalû
esilêDawidbû:)
5JibokubijinaxweyazewicîMeryemêrebacwere
standin.
6Ûusabû,kuçaxêewliwêderêbûn,rojênkuwêbê
bûyînawêtemambûn.
7Wêkurêxweyênixurtîanî,ewdixemilandindepêçaû
diafirekîdeveşart.jiberkucihêwandixanêdenemabû.
8Ûliwîwelatîşivanhebûnkulizeviyêrûdiniştinûbişev
nobedariyapezêxwedikirin.
9Ûvaye,milyaketêXudanhatserwan,ûrûmetaXudanli
dorawanşewqdaûewgelekîtirsiyan.
10Ûmilyaketjiwanregot:Netirsin,çimkîvaye,ezjiwe
remizgîniyaşahiyekemezin,kuwêjihemûmirovanrebe.
11ÇimkîîrolibajarêDawidjiwereXilaskarekçêbû,ku
ewMesîhXudane.
12Ûevjiwerenîşanekbe;Hûnêzarokêbicilûbergên
pêçandî,diaxurekêderazayîbibînin.
13Ûjinişkêvebimilyaketreelaletekejiartêşaezmanî
pesnêXwedêdidanûdigotin:
14LibilindahiyanjiXwedêrerûmet,liserrûyêerdêaramî,
jimirovanredilxwazî.
15Ûusabû,çaxakumilyaketjiwanadûrketineezmên,
şivanajihevraragotin:"EmnihaherinBeytlehmêûvî
tiştêqewimî,yêkuXudandazanîn,bibînin.me.
16Ûewbilezhatin,Meryem,Ûsivûzarokdiafirekîde
razayîdîtin.
17Gavawanewdît,wangotinakuliservîzarokîjiwan
rehatibûgotin,danzanîn.
18Ûhemûyênkuevbihîstin,liwantiştênkuşivananji
wanregotibûn,şaşman.
19LêMeryemêevhemûtişthilanînûdidilêxwedeliser
wandifikirî.
20Ûşivanvegeriyan,wekkujiwanrehatibûgotin,jibo
hemûtiştênkubihîstibûnûdîtibûnpesnêXwedêdidanû
pesnêXwedêdidan.
21Ûçaxêheştrojjibosinetkirinazaroktemambûn,navê
wîÎsakirin,kuberiyakuewdimalzarokêdeducanbibe,ji
aliyêmilyaketvewehahatibûgotin.
22ÛçaxêkurojênpaqijbûnawêligorŞerîetaMûsa
temambûn,ewanînOrşelîmê,dakuwîpêşkêşîXudan
bikin.
23(ÇawakudiŞerîetaXudandehatiyenivîsîn:Hernêrku
zikêxwevedike,wêjiXudanrepîrozbêgotin.)
24ÛgorîyakudiŞerîetaXudandetêgotin,duturtûkan
dukevokênciwanpêşkêşbikin.
25Vaye,liOrşelîmêzilamekhebûkunavêwîŞimûnbû.
EwmirovêrastûxwedêgiravîlihêviyahandanaÎsraêlbûû
RuhêPîrozliserwîbû.
26ÛbiRuhêPîrozjêrehatgotinku,beriyakuMesîhê
Xudannebîne,mirinênebîne.
27ÛewbiRuhhatPerestgehêûgavakudêûbavÎsa
zarokanîn,dakujiwîreligoradetaŞerîetêbikin.
28Hingêwîewhildasermilênxwe,Xwedêpîrozkirûgot:
29YaXudan,nihatuxulamêxwebisilametî,ligorgotina
xwebihêle.
30Çimkîçavênminxilasiyatedîtine,
31Yakuteliberhemûmirovanamadekiriye;
32Ronahîyekjiboronîkirinamiletanûrûmetagelêteyê
Îsraêl.
33ÛÛsivûdiyawîbiwantiştênkuliserwîhatibûngotin,
şaşman.
34ŞimûnewpîrozkirinûjidiyaxweMeryemêregot:
«Vaye,evzarokjibohilweşînûrabûnagelekanliÎsraêl
hatiyedanîn.ûjibonîşanekekulidijîwêbêgotin;
35(Erê,şûrwêdicanêtedejîbiqulipe),dakufikrêndilan
eşkerebibin.
36Annapêxemberek,keçaPhanuel,jieşîraAser,
pêxemberekhebû.ewtemenmezinbûûjikeçikaxweheft
salanbimêrekîxwerejiya.
37Ûewjinebiyekenêzîkîheştûçarsalîbû,kuji
Perestgehêderneket,bişevûrojbirojîûduakirinêji
Xwedêrexizmetdikir.
38ÛdiwêgavêdeewhatbihemanawayîjiXudanre
şikirkirûliserwîjihemûyênkuliOrşelîmêlihêviya
xilasbûnêbûnrepeyivî.
35

38. LUKE
39PiştîkuwanhertiştligorŞerîetaXudankirin,
vegeriyanCelîlê,bajarêxweNisretê.
40Ûzarokmezinbû,biruhxurtbûûbişehrezayiyêtijebû
ûkeremaXwedêliserwîbû.
41DêûbavêwîhersaldiCejnaDerbasbûnêdediçûn
Orşelîmê.
42Gavaewdiwanzdehsalîbû,ligoradetacejnêhilkişiyan
Orşelîmê.
43Çaxêewrojtemambûn,gavavegeriyan,Îsayêzarokli
Orşelîmêma.ÛÛsivûdiyawîpênizanin.
44Lêwangumankirkuewdicivatêdeyeûrojekêbirê
ketin.ûewdinavxizmûnasênxwedeliwîgeriyan.
45Gavawanewnedît,dîsavegeriyanOrşelîmêûliwî
geriyan.
46ÛdiqewimekupiştîsêrojanwanewdiPerestgehêde
dît,kudinavbijîşkanderûniştîbû.
47Ûhemûyênkuewbihîstibûn,lisertêgihîştinawîû
bersîvawîşaşman.
48Gavakuwanewdît,şaşman.Vaye,ezûbavêtebi
xemgînîlitegeriyan.
49Ûwîjiwanregot:Mahûnçawalimindigeriyan?Ma
hûnnizaninkudivêezliserkarêBavêxwebim?
50Ûwangotinakuwîjiwanregotibûfêmnekir.
51Ûewbiwanredaketxwarê,hatNisretêûbûbindestiya
wan.
52ÛÎsabişehrezayiyaxwe,bejnaxweûliberXwedêû
mirovandikeremêdezêdebû.
BEŞA3
1ÎcardisalapanzdehapadîşahiyaTîberyosQeyserde,
PontiyosPîlatoswaliyêCihûstanêbû,Hêrodêsjîçarserokê
CelîlêbûûbirayêwîFilîposçarserokêÎtûreyaûherêma
TrakonîtisêûLîsanyasêçarserokêAbilene.
2HenanûQeyafakuSerokkahînbûn,peyvaXwedêliçolê
jiYûhennayêkurêZekeryarehat.
3EwhatseranserêwelatêUrdunêûimadkirinatobekirinê
jibolêbihûrtinagunehandanî.
4ÇawakudikitêbagotinênÎşayapêxemberdehatiye
nivîsîn:«Dengêyêkuliçolêdiqîre:«RiyaXudanamade
bikin,riyênwîrastbikin.»
5Hergelîwêtijebibe,herçiyaûgirwênizimbibin;ûyên
gemarwêsererastbibin,ûrêyêndijwarwêwerinsererast
kirin;
6ÛhemûbedenwêxilasiyaXwedêbibînin.
7Hingêwîjielaletakuderketibûkubiwîimadbibinre
got:Eynifşênêrdewan,kêwehişyarkirkuhûnjixezeba
kubêbirevin?
8Jibervêyekêfêkiyênkuhêjayîtobekirinênederxinûdi
dilêxwedenebêjin:«BavêmeBirahîmheye.
9Ûnihajîaxliserkokadarantêdanîn:Jibervêyekêher
darakuberêqencnade,têjêkirinûtêavêtinnavêgir.
10Xelkêjêpirsîûgotin:«Îcaremêçibikin?
11Wîbersivdaûjiwanregot:«Yêkudukirasênwîhene,
bilabideyêkutuneye.Ûyêkugoştêwîheye,bilawisa
bike.
12Hingêbacgirjîhatinkuimadbibinûjêregotin:
Mamoste,emçibikin?
13Ûwîjiwanregot:«Jiyakuhatiyetayînkirinpêve
negirin.
14Leşkeranjîjiwîpirsînûgotin:«Emêçibikin?Wîji
wanregot:«Ziddetêlitukesînekinûtukesîsûcdarnekin.
ûbiheqêxwerazîbin.
15Ûçawakuelaletlihêviyaxwebûnûhemûyandidilê
xwedeliserYûhennadifikirîn,kaewMesîheanna.
16Yûhennalêvegerandûjiwanregot:«Birastîezwebi
avêimaddikim;lêyekîjiminbihêztirtê.Eznehêjame
kulepênpêlavênwîvekim.EwêwebiRuhêPîrozûbiagir
imadbike.
17Didestêwîdeçîçekawîye,ewêerdaxwebitevahî
paqijbikeûgenimdinavgaranêdebicivîne;lêewêkayê
biagirênevemirîbişewitîne.
18Ûdişîretaxwedegelektiştêndinjîjixelkêredan
bihîstin.
19LêHêrodêsêçarserok,jiberHêrodêsjinabirayêxwe
FilîposûjibohemûxerabiyênkuHêrodêskiribûn,jialiyê
wîvehathilatin.
20Evjîliserhertiştîzêdekir,kuwîYûhennaxistzîndanê.
21Gavakuhemûgelimadbû,wusabûkuÎsajîimadbûû
duadikir,ezmanvebû.
22ÛRuhêPîrozbişiklêbedenîmînakevokêdaketserwî
ûdengekjiezmênhatûgot:«TuyîKurêminêdelal;ezji
terazîme.
23ÛÎsabixwejînêzîkîsîsalîbûûewkurêÛsivbû,ku
kurêHêlîbû(wekîkudihatetexmînkirinê).
24KurêMethat,kukurêLêwîbû,kurêMelkîbû,kurê
Janna,yêkukurêÛsivbû,
25KukurêMatatyasbû,kukurêAmosbû,kukurêNaum
bû,kurêEslibû,kukurêNagêbû,
26KurêMaathêkukurêMatatyasbû,kurêSemeibû,kurê
Ûsiv,yêkukurêCihûdabû,
27KukurêYohanabû,kukurêRhesabû,kukurê
Zorobabelbû,kukurêSalathielbû,kukurêNerîbû,
28KurêMelkîbû,kurêAdîbû,kurêCosambû,kurê
Elmodam,kukurêErbû,
29KurêYosêkukurêÊlyezerbû,kurêJorimbû,kurê
Methat,kukurêLêwîbû,
30KurêŞimûnêkukurêCihûdabû,kurêÛsiv,kurêYonan,
kurêÊlyakimbû.
31EwkurêMeleabû,kukurêMenanbû,kurêMattathabû,
kukurêNatanbû,kukurêDawidbû.
32KurêYêşayêkukurêObêdbû,kurêBooz,kurêSalmon,
kurêNaassonbû.
33KurêEmînadab,kurêAram,kurêEsrom,kurêFarisê
kurêCihûdabû,
34KurêAqûb,kurêÎshaq,kurêBirahîm,kurêThara,ku
kurêNahorbû,bû.
35KurêSarûx,kurêRagau,kurêFalec,kurêHeber,kurê
Salabû,bû.
36KurêKenan,kurêArfaxad,kurêSem,kurêNûhêkurê
Lamex,bû.
37KurêMathusala,kukurêHenoxbû,kurêYaredbû,kurê
Maleleel,kukurêKenanbû,
38EwkurêEnosbû,kukurêSêtbû,kukurêAdembû,ku
kurêXwedêbû.
BEŞA4
1ÛÎsabiRuhêPîroztijejiUrdunêvegeriyaûRuhewbir
çolê.
2ÇilrojjialiyêÎblîsvehatceribandin.Ûdiwanrojande
wîtişteknexwarûgavakuewxilasbûn,ewbirçîbû.
36

39. LUKE
3Îblîsjêregot:«EgertuKurêXwedêyî,emirbikekuev
kevirbênankirin.»
4Îsabersîvawîdaûgot:«Hatiyenivîsîn:«Ewnebinan
tenê,lêbiherpeyvaXwedêwêbijî.
5Îblîsewhilkişiyaçiyayekîbilindûdidemekêdehemû
padîşahiyadinyayênîşanîwîda.
6Îblîsjêregot:«Ezêhemûvêhêzêûrûmetawanbidimte.
Çimkîevjiminrehatdayîn.ûezbidimkêbixwazim.
7Îcaregertubiperizîmin,hertiştwêbibeyête.
8Îsalêvegerandûjêregot:«Tujipiştaminhere,Îblîs!
9ÛwîewanîOrşelîmê,danîserlûtkeyaPerestgehêûjêre
got:EgertuKurêXwedêyî,xwejivirbavêjexwarê.
10Çimkîhatiyenivîsîn:«Ewêmilyaketênxwebideserte,
kutebiparêzin.
11Ûewêtehilgirindidestênxweda,kutucarîlingêxwe
likevirekînekî.
12Îsalêvegerandûgot:«Dibêjin:«XudanXwedayêxwe
neceribîne».
13ÛgavaÎblîshemûceribandinqedand,ewjibodemekê
jiwîdûrket.
14ÎsabihêzaRuhvegeriyaCelîlêûnavûdengêwîli
seranserêherêmêbelavbû.
15Ûwîdikinîştênwandehîndikirûjihemûyandihat
birûmetkirin.
16EwhatNisretê,cihêkulêmezinbûbûûligoradetawî,
rojaŞemiyêçûkinîştêûjiboxwendinêrabûserxwe.
17ÛkitêbaÎşayapêxemberdanwî.Ûgavakuwîpirtûk
vekir,wîcihêkulêhatibûnivîsîndît.
18RuhêXudanlisermine,çimkîwîezrûnkirimkuez
Mizgîniyêbidimbelengazan.Wîezşandime,dakuez
dilşikestanqencbikim,jigirtiyanremizgîniyarizgariyêû
jikoranrevegerandinaçavan,jibokuyênbirîndarazad
bikim,
19DakuMizgîniyasalaXudanameqbûlbidin.
20Wîpirtûkgirt,dîsadawezîrûrûnişt.Ûçavênhemûyên
kudikinîştêdebûn,liwîbûn.
21Ûwîdestpêkirjiwanregot:«ÎroevNivîsaraPîrozdi
guhênwedecihgirt.
22Ûhemûyanşahidiyawîkirinûlipeyvênbikeremênku
jidevêwîderdiketşaşman.Wangot:MaevnekurêÛsiv
e?
23Ûwîjiwanregot:«Hûnêbêgumanvêmetelokêjimin
rebêjin:«Bijîjk,xweqencbike.Hertiştêkumebihîstiye
kuliKefernahûmêhatiyekirin,livir,liwelatêxwejîbikin.
24Ûwîgot:Birastîezjiweredibêjim,tupêxemberli
welatêxwenayêqebûlkirin.
25Lêbirastîezjiweredibêjim,dirojênÊlyasde,dema
kuezmansêsalûşeşmehgirtîbû,liseranserêwelêt
xelayekemezinhebû,gelekjinebiyênÎsraêlhebûn.
26LêÊlyasjiyekîjiwanrenehatşandin,lêjibojinebiyek
jinebîjiSarepta,bajarêSaydayêpêve,nehatşandin.
27ÛdidemaEliseuspêxemberdegelekkotîliÎsraêl
hebûn.NemanêSuryanîxilaskir,yekjiwannehat
paqijkirin.
28Ûhemûyênkudikinîştêdebûn,gavakuevtiştbihîstin,
bixezebêtijebûn.
29Ûrabû,ewderxistinderveyîbajêrûewbirinberçengê
wîçiyayêkubajarêwanlêhatibûavakirin,dakuewwîbi
serêxwebavêjinxwarê.
30Lêewdinavwanrederbasdibû,çû.
31ÛdaketKefernahûmê,bajarêCelîlê,ûdirojênŞemiyê
dehînîwandikir.
32Ûewlihînkirinawîşaşman,çimkîpeyvawîbihêzbû.
33ÛdikinîştêdemirovekhebûkuruhêÎblîsênepakhebû
ûbidengekîbilindqîriya.
34Dibêjin:«Embihêlin;EyÎsayêNisretîçikarêmebite
heye?matuhatîmetunebikî?Ezdizanimtukîyî;Pîrozê
Xwedê.
35Îsalêhilatûgot:«Hûnbêdengbimîneûjiwîderkeve.»
ÛgavaÎblîsewavêtnavberê,ewjinavwîderketûewêş
neanî.
36Ûhemûşaşman,dinavxwedepeyivînûgotin:«Evçi
peyve!Çimkîewbidesthilatdarîûhêzêemirdideruhên
nepakûewderdikevin.
37Ûnavûdengêwîliherderêwelêtbelavbû.
38ÛewjikinîştêrabûûçûmalaŞimûn.DiyajinaŞimûn
bitayekemezinketibû;ûjibowêjêlavakirin.
39Ewliserwêrawestaûlitayêhilat.Ûwêdicihderabû
ûjiwanrexizmetkir.
40Gavarojdiçûava,hemûyênkubinexweşiyêncurbecur
hebûnewanînbawî.Ûdestênxwedanînserheryekîji
wanûewqenckirin.
41Îblîsjîjinavgelekanderdiketin,qîriyanûgotin:«Tu
MesîhêKurêXwedêyî.»Wîliwanhilatûnehiştkuew
nepeyivin,çimkîwandizanibûkuewMesîhe.
42Ûgavabûroj,ewçû,çûcihekîçolûçolê.
43Ûwîjiwanregot:«DivêezMizgîniyaPadîşahiya
Xwedêbidimbajarêndinjî.Çimkîjibervêyekêezhatim
şandin.
44ÛwîdikinîştênCelîlêdeMizgînîda.
BEŞA5
1Ûusabû,çaxêkuelaletliserwîdiçûkuxeberaXwedê
bibihîze,ewlibergolaCênîsaretêsekinî.
2Ûdîtkudugemîlibergolêsekinîne;lêmasîgirjiwan
derketinûtorênxwedişon.
3Ewketgemiyekjiwan,kuyaŞimûnbû,ûjêlavakirku
piçekêjibejêderxe.Ewrûniştûjigemiyêmirovanhînkir.
4Îcargavakuewdevjiaxaftinaxweberda,jiŞimûnre
got:«Derkevekûrahiyêûtorênxwebiavêjin,daku
bikişîne.
5Şimûnlêvegerandûgot:Mamoste,metevahiyaşevêked
daûtişteknegirt.
6Piştîkuwanevyekkirin,elaletekemezinjimasiyan
girtinûtorawanşikand.
7Ûwanîşaretlişirîkênxweyênkudikeştiyadindebûn,
dakuwerinûalîkariyawanbikin.Ûhatin,herdugemîtijî
kirin,wusakuewdestbibinavbûnêkirin.
8GavaŞimûn-Petrûsevyekdît,xweavêtserçokênÎsaû
got:«Jiminderkeve;Çimkîezmirovekîgunehkarim,ya
Xudan.
9Çimkîewûhemûyênkupêrebûn,liserrijandina
masiyênkuwanbirin,şaşma.
10AqûbûYûhennajî,kurênZebedî,yênkuşirîkênŞimûn
bûn,wehabûn.ÎsajiŞimûnregot:«Netirse;jivirûpêde
hûnêmirovanbigrin.
11Ûgavakuwangemiyênxweanînbejê,wanhertişthişt
ûlipeywîçûn.
12Ûgavaewlibajarekîbû,vaye,mirovekbikotîtijebû.
WîdîtkuÎsaxweavêtserrûyêwî,jêlavakirûgot:«Ya
Xudan,egertubixwazî,tudikarîminpaqijbikî.
13Wîdestêxwedirêjîwîkir,destêxwedawîûgot:«Ez
dixwazim:Tupaqijbî.Ûdicihdekotîjiwîçû.
37

40. LUKE
14Ûwîemirkirkujikesîrenebêje;lêhere,xwenîşanî
kahînbideûligorkuMûsaemirkiriye,jibopaqijbûna
xwepêşkêşîbike,dakujiwanreşahidiyêbike.
15Lênavûdengêwîhêzêdediçûûelaletekemezinlihev
civiyankubibihîzinûjinexweşiyênxwebiwîsaxbibin.
16Ûxwekişandçolêûduakir.
17ÛrojekêgavakuÎsahîndikir,FêrisîûŞerîetzanênkuji
hemûbajarênCelîlê,CihûstanêûOrşelîmêhatibûn,
rûniştibûnûjihêzaXudanjiboqenckirinawanamadebû.
18Ûvaye,mirovanmirovekîfelcîanînnavnivînanûlirê
geriyankuwîbîninhundirûdeyninberwî.
19Gavakujiberelaletênikaribûnwîbiçiawayîbînin
hundir,çûnserbanêxanîûewbitextênivînanvedaxistin
xwarê,liberÎsa.
20Gavawîbaweriyawandît,jêregot:«Mirov,gunehên
telitebihûrtin.»
21ŞerîetzanûFêrisiyandestpêkirinûgotin:«Evkîyeku
çêrandipeyive?Makîdikaregunehanbibihûre,lêXwedê
tenêye?
22LêgavaÎsabifikrênwanfêmkir,liwanvegerandûgot:
«Hûnçididilêxwedene?
23Hesantirekumirovbibêje:«Ligunehêntebihûrtin;an
jîbêje:Rabeûbimeşe?
24LêjibokuhûnbizaninkudesthilatiyaKurêMirovliser
rûyêerdêheyekugunehanbibihûre(wîjinexweşêfelcîre
got)ezjiteredibêjim,rabe,textêxwerakeûheremala
xwe.
25Ûdicihdeewliberwanrabû,tiştêkulêrazayîhildaû
çûmalaxweûpesnêXwedêda.
26Ûhemûşaşman,pesnêXwedêdan,bitirstijebûnû
gotin:«Meîrotiştênxerîbdîtin.
27Piştîvantiştanewderketderve,bacgirekkunavêwî
Lêwîbû,liseredetayêrûniştîdîtûjêregot:«Lipeymin
were.
28Ûwîhertişthişt,rabûûlipeywîçû.
29Lêwîlimalaxweziyafetekemezinlêkirûkomeke
mezinjibacgiranûyêndinbiwanrerûnişt.
30LêŞerîetzanûFêrisiyênwanliserşagirtênwîpitepit
kirinûgotin:«Çimahûnbibacgirûgunehkaranredixwin
ûvedixwin?
31Îsalêvegerandûgot:«Yênsaxnehewceyîbijîjkin.lê
yênnexweşin.
32Ezhatimnekugazîyênrastbikim,lêezhatimkugazî
gunehkaranbikimkutobebikin.
33Wanjîjêregot:«ÇimaşagirtênYûhennaûyên
Fêrisiyanjîgelekcaranrojiyêdigirinûduadikin.lêyate
dixweûvedixwe?
34Ûwîjiwanregot:Mahûndikarinzarokênbûkêrojiyê
bigirin,hetakuzavabiwanreye?
35Lêrojênkuzavawêjidestêwanbêstandinûwêhingê
ewêdiwanrojanderojîbigirin.
36Ûwîmeselekjîjiwanregot.Tukesperçeyekjicilekî
nûlicilêkevinnake;egernewisabe,hemyanûkirêdike,
hemjîperçeyêkujinûhatiyederxistinbiyakevinrelihev
nake.
37Ûtukesşerabanûnaxeşûşeyênkevn;Wekîdin,şeraba
nûwêşûşeyanbiteqe,birijîneûşûşeyênwêhelakbibin.
38Lêdivêşerabanûtêxinşûşeyênnû;ûherdujîtêne
parastin.
39Kesêkuşerabakevinvexwaribejîtavilênaxwaze
şerabanû,çimkîewdibêje:«Yakevinçêtire.»
BEŞA6
1ÛdirojaŞemiyadiduyande,piştîŞemiyayekem,ewdi
navzeviyêngenimrederbasbû.şagirtênwîgohçinîn,
xwarûewdidestênxwedegerandin.
2HinjiFêrisiyanjiwanregot:«Çimahûntiştêkune
destûrekudirojênŞemiyêdebêkirin?
3Îsaliwanvegerandûgot:«Maweevqasînexwendiye
kuDawidûyênkupêrebirçîbûnçikir;
4ÇawaewçûmalaXwedê,nanêpêşiyêhilda,xwarûda
yênbixwerejî.Jibokahînantenêxwarinawênerewaye?
5Ûwîjiwanregot:«KurêMirovXudanêrojaŞemiyêye
jî.
6Şemiyekedinjîbûkuewketkinîştêûhîndikir.Mirovek
hebûkudestêwîyêrastêhişkbûbû.
7ŞerîetzanûFêrisiyanliwîgeriyan,kaewêrojaŞemiyê
qencbikeyanna.dakuewlihemberwîsûcdariyekbibînin.
8Lêwîbifikrênwandizanibûûjiwîmirovêkudestêwî
ziwabûregot:«Rabeserxweûdinavberêdederkeve
derve.»Ûewrabûûrawesta.
9HingêÎsajiwanregot:«Eztiştekîjiwebipirsim;Madi
rojênŞemiyêdekirinaqencî,ankirinaxerabiyêrewaye?ji
boxilaskirinajiyanê,anhilweşandinawê?
10Ûlidorawanhemûyannêrî,jimirovregot:Destêxwe
dirêjbike.Ûwîwehakir:ûdestêwîwekyêdinsaxbû.
11Ûewbidînbûnêtijebûn;ûjihevdûregotin,kaçijiÎsa
rebikin.
12Ûdiwanrojandebûkuewderketçiyêkuduabikeû
tevahiyaşevêjiXwedêreduakir.
13Gavabûroj,wîgazîşagirtênxwekirûjiwan
diwanzdehbijart,kunavêwanjîşand.
14Şimûn,kunavêwîjîPetrûslêkir,ûbirayêwîEndrawis,
AqûbûYûhenna,FilîposûBartolomeyo,
15MettaûTûma,AqûbêkurêAlphayosûŞimûnêkujêre
Zelotesdigotin,
16CihûdayêbirayêAqûbûCihûdayêÎsxeryotîkuewjî
xayînbû.
17Ûewbiwanrehatxwarê,lideştêrawesta,bikoma
şagirtênxweûelaletekemezinjixelkêjihemûCihûstanê,
jiOrşelîmêûjiperavênDeryayaSûrûSaydayê,yênku
hatibûnkuwîbibihîzin.ûjinexweşiyênwansaxbibin;
18Ûyênkubiruhênnepakdiêşiyanûewsaxbûn.
19Ûtevahiyaelaletêdigeriyakudestêxwedeyneserwî,
çimkîqencîjiwîderketûhemûqenckirin.
20Ûwîçavênxwehildaserşagirtênxweûgot:«Xwezîli
webelengazan!ÇimkîPadîşahiyaXwedêyaweye.
21Xwezîbiweyênkunihabirçîne,çimkîhûnêtêrbibin.
Xwezîbiweyênkunihadigirîn,çimkîhûnêbikenin.
22Xwezîbiwe,gavakumirovjiwenefretbikinûweji
civataxweveqetînin,weriswabikinûnavêwejiboKurê
Mirovwekxerabderxin.
23Diwêrojêdeşabibinûjişahiyêbizivirin,çimkîvaye,
xelataweliezmananmezine.
24Lêweyliweyêndewlemend!Çimkîweteseliyaxwe
stand.
25Weyliweyêntêr!Çimkîhûnêbirçîbibin.Weyliteyê
kunihadikenî!Çimkîhûnêbigirînûbigirîn.
26Weyliwe,gavakuhemûmirovliserwebaşbipeyivin!
Çimkîbavûkalênwanbipêxemberênderewînreweha
kirin.
27Lêezjiweyênkudibihîzinredibêjim,jidijminênxwe
hezbikin,jiyênkujiwenefretdikinreqenciyêbikin.
38

41. LUKE
28Yênkunifiranliwedikinpîrozbikinûjibowanênku
wediqehirîninduabikin.
29Ûjiyêkuliçengekîtebixe,yêdinjîpêşkêşbike;Ûyê
kukirasêteradike,nehêlekukirasêtejînegire.
30Bideherkesêkujitebixwaze;Ûjiyêkueşyayênte
distînecarekedinjiwannexwaze.
31Ûçawakuhûndixwazinkumerivjiwerebikin,hûnjî
biwanrebikin.
32Çimkîegerhûnjiyênkujiwehezdikinhezbikin,çi
spasiyaweheye?Çimkîgunehkarjîjiyênkujiwanhez
dikinhezdikin.
33Ûegerhûnqenciyêbiwanênkuqenciyêliwedikin
bikin,hûnçişikirdikin?jibogunehkaranjîhemantiştî
dikin.
34Ûegerhûndeynbidinwanênkuhûnhêvîdikinkuji
wanbistînin,mahûnçispasdikin?Çimkîgunehkarjîdeyn
didingunehkaran,dakudîsabiqasîkubistînin.
35Lêhûnjidijminênxwehezbikin,qenciyêbikinûdeyn
bidin,lêcarekedinhêviyaxwenedin.Ûxelatawewê
mezinbeûhûnêbibinzarokênYêHerîBerz;jiberkuew
jibêşukranûjixerabanredilovane.
36Jibervêyekêhûndilovanbin,çawakuBavêwejî
dilovane.
37Dadbarnekinûhûnneyêndadbarkirin,sûcdarnekinû
hûnneyênsûcdarkirin;
38Bidinûwêjiwerebêdayîn;Pîvanabaş,bihevve
hejandin,ûbibez,mirovwêbidinhembêzawe.Çimkîbi
hemanpîvanakuhûndistînin,wêdîsajiwerewere
pîvandin.
39Ûwîmeselekjiwanregot:«Mayêkordikarerêberiya
koranbike?maewherdunekevinxendeqê?
40Şagirtnediseraxayêxwereye;
41Ûçimatukeriyêkudiçavêbirayêxwedeyedinêrî,lê
tîrêjêdiçavêxwedenabînî?
42Yantuçawadikarîjibirayêxwerebibêjî:«Birano,bila
ezkeriyêçavêtederxim,lêtubixwetîraçavêxwe
nabînî?»Tudurû,pêşîtîrêjêjiçavêxwederxe,paşêtubi
zelalîbibînîkuewdeqêkudiçavêbirayêxwedeyederxe.
43Çimkîdaraqencfêkiyênxerabnade;nejîdaraxerab
berêqencdide.
44Çimkîherdarbifêkiyaxwetênaskirin.Çimkîmirov
hêjîrannejistiriyandicivînin,nejîjistirîrezdicivînin.
45Mirovêqencjixezînadilêxweyaqenctiştêqenc
derdixe;ûmirovêxerabjixezîneyadilêxweyaxerabtiştê
xerabderdixe,çimkîdevêwîjipirbûnadildipeyive.
46Ûçimahûnjiminredibêjin:«YaXudan,yaXudan»û
hûntiştênkuezdibêjimnakin?
47Kîkubêbaminûgotinênminbibihîzeûwanbînecih,
ezênîşanîwebidimkuewmînakêye.
48Ewmînamirovekîyekuxaniyekavakiriyeûkûrdikole
ûbingehliserzinarekîavêtiye;ûgavalehîrabû,çembi
tundîliwêmalêxistûnikaribûwêbihejîne,çimkîewliser
zinarekîbû..
49Lêyêkudibihîzeûnabihîze,mînamirovekîyekubê
bingehliserrûyêerdêxaniyekçêkiriye.çembitundîlê
xistûdicihdeket;ûwêraniyawêmalêmezinbû.
BEŞA7
1Piştîkuwîhemûgotinênxweyênliberguhdariyaxelkê
qedand,ketKefernahûmê.
2Ûxulamêsersedekîkujêrehêjabû,nexweşbûûamade
bûkubimire.
3GavakuwîliserÎsabihîst,rihspiyênCihûyanşandinba
wîûjêlavakirinkuewbêûxulamêxweqencbike.
4GavaewhatinbaÎsa,dicihdejêlavakirinûgotin:«Ew
layîqekuewvêyekêjibokêbike.
5Çimkîewjimiletêmehezdikeûjimerekinîştava
kiriye.
6HingêÎsabiwanreçû.Ûçaxêewjimalênedûrbû,
sersedhevalênxweşandinbawîûjêregotin:YaXudan,
xweneêşîne,çimkîeznehêjamekutubikevîbinbanê
min.
7Jibervêyekêminnelayîqdîtkuezbêmbate;lêbi
gotinekêbêje,ûxulamêminwêsaxbibe.
8Çimkîezjîmirovekîdibindesthilatdariyêdemeûdibin
destêmindeleşkerhene.ûjiyekîdinre:«Were,ewtê.ûji
xulamêminre:«Vêbike,ewjîdike.
9GavakuÎsaevtiştbihîstin,liwîecêbmayîma,liwî
zivirîûjigelêkulipeywîdihatinregot:«Ezjiwere
dibêjim,mindiÎsraêldejîbaweriyekwusamezinnedît.
10Ûyênkuhatibûnşandin,vegeriyanmalê,xulamê
nexweşsaxdîtin.
11DotirarojêewçûbajarekîkujêreNayîndigotin.Gelek
jişagirtênwîûgelekxelkpêreçûn.
12Gavakuewnêzîkîdergehêbajêrbû,vaye,mirekku
kurêdiyawîyêyektabûûewjinebiyekbû,rakirinûgelek
xelkêbajêrbiwêrebûn.
13ÛgavaXudanewdît,dilovanîliwêkirûjêregot:
Negirî.
14Ûewhat,destêxwedadergûşêûyênkuewhildigirtin,
sekinîn.Ûwîgot:Xort,ezjiteredibêjim,rabe.
15Ûyêmirîrabûrûniştûdestbiaxaftinêkir.Ûwîew
radestîdiyaxwekir.
16Ûtirsketserhemûyan.WanpesnêXwedêdaûgotin:
«Pêxemberekîmezindinavmederabûye.û,KuXwedê
serdanagelêxwekiriye.
17ÛevxeberawîliseranserêCihûstanêûliseranserê
herêmadoraxwebelavbû.
18ÛşagirtênYûhennaevhemûtiştjêregotin.
19ÛYûhennagazîduşagirtênwîkirkuewşandinbaÎsa
ûjêregot:«Tuyîyêkudivêbê?anemliyekîdinbigerin?
20Gavaewhatinbawî,gotin:«Yûhennaimadkarem
şandinbateûgot:«Tuyîyêkudivêbê?anemliyekîdin
bigerin?
21Ûdiwêsaetêdewîgelekjinexweşî,belayênwanûji
ruhênxerabqenckirin.Ûçavêngelekkoranvekir.
22HingêÎsabersîvawanda:«Herinûtiştênkuwedîtine
ûbihîstinejiYûhennarebêjin.Çawakukordibînin,şil
dimeşin,kotîpaqijdibin,kerrdibihîzin,mirîradibin,
Mizgînîjibelengazanretêdayîn.
23Ûxwezîbiwî,yêkujiminnexapîne.
24ÇaxêqasidênYûhennaçûn,wîdestpêkirjielaletêreli
serYûhennapeyivîûgot:«Hûnjibodîtinaçiderketin
çolê?Qamîşêbibayêhejand?
25Lêhûnderketinkuhûnçibibînin?Zilamekîkucilê
nermlixwekiriye?Vaye,yênkubicilûbergênspehîne
ûbinazikîdijîn,didadgehênpadîşahandene.
26Lêhûnderketinkuhûnçibibînin?Pêxemberek?Erê,ez
jiweredibêjim,ûjipêxemberekîbêtir.
27Evewekuliserwîhatiyenivîsîn:«Vaye,ezqasidê
xweliberrûyêtedişînim,yêkuwêriyateliberteamade
bike.
39

42. LUKE
28Çimkîezjiweredibêjim,dinavwanênkujijinan
çêbûnde,pêxemberekjiYûhennayêimadkartirtune;lêyê
kudiPadîşahiyaXwedêdeyaherîbiçûkjiwîmezintire.
29Ûhemûxelkêkuewbihîstûbacgiranjî,biimadkirina
Yûhennaimadkirin,Xwedêrastdarderdixistin.
30LêFêrisîûqanûnzananşîretaXwedêyaliserxwered
kirinûjiwînehatinimadkirin.
31ÛXudangot:«Îcarezmirovênvînifşîbişibînimkê?û
ewçawane?
32Ewmînazarokênkulisûkêrûniştîne,gazîhevdikinû
dibêjin:«Mejiwereboriyêlêxistûhûnnereqisîn;emji
wereşînbûneûhûnnegirîn.
33ÇimkîYûhennayêimadkarhat,nenanxwarûnejî
şerabvexwar.Ûhûndibêjin:Îblîsekwîheye.
34KurêMirovhat,dixweûvedixwe;Ûhûndibêjin:«Va
ye,mirovekîgewreûşerab,dostêbacgiranûgunehkaran!
35Lêşehrezayiyahemûzarokênwêrastdare.
36ÛyekîjiFêrisiyanjêxwestkubiwîrexwarinêbixwe.
EwçûmalaFêrisîûlisersifrêrûnişt.
37Ûvaye,jinekelibajêr,kugunehkarbû,gavakuzanibû
kuÎsalimalaFêrisîliserxwarinêrûniştiye,qutiyeke
alavasterêrûnêrûnanî.
38Ûlipiştwîliberlingênwîrawestaûgiriya,destpêkir
lingênwîbihêstiranşuştin,biporênserêxwepaqijkirin,
lingênwîramûsandinûrûnrûnliwankirin.
39GavaFêrisiyêkuewemirkiribû,ewdît,didilêxwede
peyivîûgot:«Egerewpêxemberbûya,wêbizaniyakuev
jinekekudestdidewîkîyeûbiçirengîye,çimkîew
gunehkare.
40Îsalêvegerandûgot:«Şimûn,tiştekheyekuezjitere
bêjim.Ûwîgot:Mamoste,bêje.
41Deyndêrekhebûkududeyndarênwîhebûn:yekîpênc
sedpereûyêdinjîpêncîdolardeyndarbû.
42Ûgavatiştekîwantunebûkubidin,wîbieşkereyîli
herduyanjîbihûrt.Îcarjiminrebêje,kîjanjiwanwêherî
zêdejiwîhezbike?
43Şimûnlêvegerandûgot:«Ezdifikirimkuewêkuwîpir
bihûrtiye.Ûwîjêregot:«Terastdadbarkir.
44EwlijinikêzivirîûjiŞimûnregot:«Tuvêjinêdibînî?
Ezketimmalate,teavnedalingênmin,lêwêlingênmin
bihêstiranşuştinûbimûyênserêxwepaqijkirin.
45Teramûsandnedamin,lêvêjinikêjidemakuezhatim
hundir,devjiramûsanalingênminbernedaye.
46Terûnnedaserêmin,lêvêjinêrûnlilingênminkir.
47Jibervêyekêezjiteredibêjim,gunehênwêyênkupir
in,hatinebihûrtin;Çimkîwêpirjêhezkir.
48Ûwîjiwêregot:Gunehêntebihûrtin.
49Ûyênkubiwîrelisersifrêrûniştibûn,didilêxwede
gotin:«Evkîyekugunehanjîdibihûre?
50Ûwîjijinikêregot:«Baweriyatetuxilaskir;biaramî
here.
BEŞA8
1Piştreewlihemûbajarûgundandigeriya,Mizgîniya
PadîşahiyaXwedêdaûMizgînîda.
2Hinjinênkujiruhênnepakûnexweşiyansaxbûbûn,
MeryemêgazîMejdelanîkirûjiwanheftcinderketin.
3ÛYohanajinaXûzayêhakimêHêrodêsûSûsanaû
gelekêndin,yênkujimalênxwexizmetîwîdikirin.
4Gavagelekcivandinûjiherbajarîhatinbawî,wîbi
meselagot:
5Tovdarekderketkutovêxwebiçîne.hatpêlkirinûçûkên
ezmananewxwarin.
6Ûhinekketserkevirekî;Ûgavaewşînbû,hişkbû,jiber
kurewawîkêmbû.
7Ûhinekketnavstiriyan;stirîpêreşînbûnûewxeniqîn.
8Ûyêdinketseraxaqenc,şînbûûsedcarîfêkîda.Gava
kuwîevtiştgotin,qîriya:«Yêkuguhênwîhene,bila
bibihîze.»
9Şagirtênwîjêpirsînûgotin:«Evmeseledikareçibe?
10Ûwîgot:«Jiwerehatiyedayînkuhûnsirên
PadîşahiyaXwedêbizanibin;lêjiyêndinrebimeselan;da
kubidîtinênebîninûbibihîstinêfêmnekin.
11Îcarmeselaeve:NixurpeyvaXwedêye.
12Yênlikêlekarêewinkudibihîzin;Îblîstêûpeyvêji
dilêwanderdixe,dakubawernekinûxilasnebin.
13Ewênliserkevirin,yênkugavadibihîzin,bişahî
peyvêqebûldikin.Ûkokawantuneye,yênkujibo
demekêbawerdikinûdidemaceribandinêdedikevin.
14Ûyênkuketinenavstiriyan,ewin,yênkugava
dibihîzin,derdikevinûbixem,dewlemendîûzewqênvê
jiyanêdifetisinûfêkînayînin.
15Lêyênliseraxaqencewin,yênkubidilekîrastûqenc,
peyvêbihîstin,wêdiparêzinûbibîhnfirehîfêkîdidin.
16Tukesçirapêdixe,bifiraxekêpêvenakeûnaxebin
nivînê.lêwîdatîneserçirayekî,dakuyênkutêkevin
hundir,ronahiyêbibînin.
17Çimkîtiştekveşartînîne,kueşkerenabe;netiştekî
veşartîye,kuneyêzanînûderkevederve.
18Lomahayjixwehebinkuhûnçawadibihîzin;Ûyêku
tunebe,ewêkudixuyejîjiwîbêstandin.
19Hingêdiyawîûbirayênwîhatinbawîûnikaribûnjibo
çapemeniyêbênbawî.
20Ûhinekanjêregotin:«Diyateûbirayênteliderve
radiwestinûdixwazintebibînin.
21Wîlêvegerandûjiwanregot:«Diyaminûbirayên
minewinkupeyvaXwedêdibihîzinûdikin.
22Îcarrojekêewbişagirtênxwereketqeyikêûjiwanre
got:«Emherinaliyêdinêgolê.Ûdestpêkirin.
23Lêgavaewbigemiyêdiçûn,ewdixewreçûûbagerek
ligolêrabû.ûewtijîavbûnûdixetereyêdebûn.
24Ûewhatinbawî,ewhişyarkirinûgotin:Mamoste,
mamoste,emhelakdibin.Hingêewrabû,hilatlibaû
hilmaavêkirûewrawestiyanûaramiyekçêbû.
25Ûwîjiwanregot:«Baweriyawelikuye?Ewjitirsan
şaşmanûjihevregotin:«Evçimirove!Çimkîewemir
didebaûavêjîûewbiyawîdikin.
26ÛewgihîştinwelatêGadareniyan,kulihemberCelîlê
ye.
27Ûgavakuewderketbejê,jibajêrzilamekrastîwîhat,
kujimêjvecinênwîhebûn,cilûberglixwenedikir,lêdi
navgorandemabû.
28GavaÎsadît,kirqîrîn,xweavêtberwîûbidengekî
bilindgot:«YaÎsa,KurêXwedayêHerîBerz,çijimin
heye?Ezjitelavadikim,ezabêminnede.
29(Çimkîwîemirkiribûkuruhênepakjinavmirov
derkeve.Gelekcaranewgirtibû,bizincîranûbizencîran
vegirêdabû,bendşikandinûÎblîsewbirçolê.)
30Îsajêpirsîûgot:«Navêteçiye?Ûwîgot:Lejyon,
çimkîgelekcinketinewî.
31Ûwanjêlavakirinkuemirnedewankuherinkûrahiyê.
40

43. LUKE
32Liwêderêkeriyekberazanliçiyêdiçêriyanûjêlava
kirinkubihêlekuewbikevinnavwan.Ûwîcefayawan
kişand.
33Hingêşeytanjinavwîmirovîderketin,ketinnav
berazanûpezbitundîbezîcihekîasêdigolêdeûxeniqî.
34Çaxêwanênkuxwarindidinwan,tiştêkuhatiyekirin
dîtin,reviyan,çûnlibajarûgundanxeberdan.
35Hingêewderketin,dakubibîninkaçihatiyekirin;Û
hatinbaÎsa,wîmirovêkucinjêderketin,liberlingênÎsa
rûniştî,bicilûliserhişêxwedîtûewtirsiyan.
36Yênkuevyekdîtibûnjîjiwanregotinkuyêcinanbiçi
awayîhatsaxkirin.
37Hingêtemamiyaelaletador-doraGadareniyalavakirku
ewjiwanderkeve.Çimkîewbitirsekemezinhatingirtin.
Ewhilkişiyaqeyikêûdîsavegeriya.
38Îcarewzilamêkucinjêderketinjêlavakirkubiwîre
be,lêÎsaewşandûgot:
39VegeremalaxweûnîşanbidekuXwedêçiqastiştên
mezinbitekiriye.Ûewçûûliseranserêbajêrbelavkirku
Îsaçiqastiştênmezinjiwîrekiribûn.
40ÛgavakuÎsavegeriya,elaletêewqebûlkir,çimkî
hemûlihêviyawîbûn.
41Ûvaye,yekîkunavêwîYayîrosbû,kuserekêkinîştê
bû,hatûxweavêtberlingênÎsaûjêlavakirkuewbikeve
malawî.
42Çimkîkeçekewîyabitenêhebû,dordiwanzdehsalîbû
ûewjîlibermirinêbû.Lêgavakuewdiçû,gelliwî
diciviyan.
43Ûjinekekudiwanzdehsalanxwînjêrederdiketûhemû
jiyanaxweliserbijîşkanxerckiribû,jitukesînehat
qenckirin.
44Lipiştwîhatûdestêxwedasînorêkincêwîûdicihde
xwînawêrawestiya.
45Îsagot:«Kêdestêxwedamin?Gavakuhemûyanînkar
kir,Petrûsûyênpêregotin:«Mamoste,elaletliserte
digere,litetengdibeûtudibêjî:«Kêdestêxwedamin?»
46Îsagot:«Kesêdestêxwedamin,çimkîezfemdikim
kufezîletjiminderketiye.»
47Ûgavajinikêdîtkuewneveşartîye,lerizînhat,liber
wîxweavêtxwarêûliberhemûxelkêjiwîregot,kaçima
destêxwedawîûçawadicihdesaxbû.
48Ûwîjêregot:«Keçê,rihetbe!baweriyatetusaxkir;
biaramîhere.
49Hêewdipeyivî,yekîjimalaserekêkinîştêhatûjêre
got:«Keçatemir;tengahiyênekeMamoste.
50LêgavaÎsaevbihîst,lêvegerandûgot:«Netirse,tenê
bawerbikeûewêsaxbibe.
51Ûgavaewhatmalê,wînehiştkutukesbikevehundir,
jiPetrûs,AqûbûYûhennaûbavûdiyakeçikêpêve.
52Hemûgiriyanûgiriyan.ewnemirîye,lêdixewdeye.
53Ûwanpêkenîn,çimkîdizanibûnkuewmirîye.
54Ûwîhemûderxistinderve,bidestêwêgirt,gazîkirû
got:«Xizmetkar,rabe!»
55Ûruhêwêdîsahat,ewdicihderabûûwîemirkirku
goştbidewê.
56Dêûbavêwêşaşman,lêÎsaliwanemirkirkujikesî
renebêjinkaçihatiyekirin.
BEŞA9
1Hingêwîgazîdiwanzdehşagirtênxwekir,hêzû
desthilatîliserhemûcinanûqenckirinanexweşiyanda
wan.
2ÛwîewşandinkuPadîşahiyaXwedêbidinbihîstinû
nexweşanqencbikin.
3Ûwîjiwanregot:Jiborêwîtiyaxwetişteknegirin;ne
dukirasêhevin.
4Ûhûntêkevinkîjanmalê,liwirbimîninûjêderkevin.
5Ûkîkuweqebûlneke,gavahûnjiwîbajarîderkevin,
xwelîyalingênxwebihejînin,dakulihemberwanbibe
şahid.
6Ewjîderketin,dibajaranregeriyan,Mizgînîdanûher
derqenckirin.
7Hêrodêsçargoşetiştênkuwîkirinbihîstûşaşma.
8JihinekanjîÊlyasxuyabû.ûyêndinjî,kuyekji
pêxemberênkevindîsarabûye.
9Hêrodêsgot:«MinserêYûhennajêkir;lêevkîyekuez
tiştênwehaliserwîdibihîzim?»Ûwîxwestkuwîbibîne.
10GavakuŞandiyanvegeriyan,hertiştêkukiribûnjêre
gotin.Wîewgirtûbitaybetîçûdeverekeçolabajarêkujê
reBeytsaydadigotin.
11Gavaxelkêevyekpêhesiyan,lipeywîçûn.Wîew
qebûlkirin,jiwanreliserPadîşahiyaXwedêpeyivîûyên
kuhewcedariyawanbiqencbûnêhebû,qenckirin.
12Gavakurojdestpêkir,herdiwanzdehanhatinûjêre
gotin:«Elaletêbişîne,dakuherinbajarûgundênderûdor,
razanûxwarinênxwebistînin.Çimkîemlivirin.cihêçolê.
13Lêwîjiwanregot:«Hûnbixwin.Wanjîgot:«Jipênc
nanûdumasiyanpêvepêvetiştekdinnîne.jibilîkuem
herinjivîgelîregoştbikirin.
14Çimkîewnêzîkîpênchezarmêrbûn.Ûwîjişagirtên
xweregot:«Wanbihevrepêncîdehbidinrûniştin.
15Ûwanjîwusakirûhemûdanrûniştin.
16Hingêwîpêncnanûherdumasîhildan,berbiezmên
nêrî,ewşikirkirin,şikandûdaşagirtan,dakuewbidinber
elaletê.
17Ûwanxwarûhemûtêrbûn.
18Ûgavakuewbitenêduadikir,şagirtênwîjîbiwîre
bûn.
19Wanlêvegerandûgotin:Yûhennayêimadkar;lêhinek
dibêjin:Êlyas;ûhinekêndinjîdibêjin,kuyekji
pêxemberênkevnjinûverabûye.
20Wîjiwanregot:«Lêhûndibêjinkuezkîme?Petrûs
lêvegerandûgot:«MesîhêXwedê.
21Ûwîbihişkîemirliwankirûemirliwankirkuevtişt
jikesîrenebêjin.
22Dibêjin:«DivêKurêMirovgelekcefayêbikişîne,ji
rihspiyan,serekênkahînanûŞerîetzananbêredkirin,bê
kuştinûrojasisiyanrabe.»
23Ûwîjihemûyanregot:«Egeryekbixwazelipeymin
bê,bilaxweînkarbike,herrojxaçaxwerakeûlipeymin
were.
24Çimkîkîkubixwazejiyanaxwexilasbike,wêwinda
bike;lêyêkujiyanaxwejibominwindabike,ewêwê
xilasbike.
25Çimkîfeydamirovheyekuhemûdinyayêbidestbixe,
xwewindabikeanbêavêtin?
26Çimkîkîkujiminûjigotinênminşermbike,Kurê
Mirovjîwêjiwîşermbike,gavakubirûmetaxwe,bi
rûmetaBavêxweûbimilyaketênpîrozvebê.
41

44. LUKE
27Lêbirastîezjiweredibêjim,hineklivirradiwestinû
hetakuPadîşahiyaXwedênebînin,mirinêtamnakin.
28Ûbiqasîheştrojanpiştîvangotinan,wîPetrûs,
YûhennaûAqûbhildaûçûçiyêkuduabike.
29Gavakuwîduadikir,şiklêrûyêwîguherîûcilêwîspî
ûbiriqokbû.
30Ûvaye,duzilamênkuMûsaûÊlyasbûnbiwîre
peyivîn.
31Yêkudirûmetêdexuyabûûlisermirinaxweyaku
divêliOrşelîmêpêkbîne,got.
32LêPetrûsûyênkupêrebûnjixewêgiranbûn.Gavaku
ewhişyarbûn,rûmetawîûherduzilamênkupêrerawesta
bûn,dîtin.
33Gavakuewjiwîdiçûn,PetrûsjiÎsaregot:«Mamoste,
jibomebaşekuemlivirbin.yekjitere,yekjiMûsareû
yekjiboÊlyas.Nizanimwîçigotiye.
34Gavakuwîwehadipeyivî,ewrekhatûliserwansiya
kirûgavakuewketinewrtirsiyan.
35Ûdengekjiewrhatûgot:«EveKurêminêdelal!
36Ûçaxêdengderbazbû,Îsatenêhatedîtin.Wanewgirt
ûdiwanrojandejiwantiştênkudîtibûnjikesîrenegot.
37Dotirarojê,gavaewjiçiyêhatinxwarê,gelekkeshatin
pêşiyawî.
38Ûvaye,zilamekjicivatêkirqîrînûgot:Mamoste,ezji
telavadikim,likurêminbinêre,çimkîewzarokêminê
yektaye.
39Vaye,ruhekwîdigireûjinişkêvediqîre;Ûewdiçirîne
kuewdîsakefdike,ûlêdanawîbizorjiwîdûrdikeve.
40Ûminjişagirtêntelavakirkuwîderxinderve.û
nikaribûn.
41Îsalêvegerandûgot:«Eynifşêbêbawerûşaş,heta
kengêezêbiwerebimûcefayêbidimwe?Kurêxwebîne
vir.
42Ûhêkuewdihat,Îblîsewavêtxwarêûewbirîn.ÛÎsa
liruhênepakhilat,zarokqenckirûdîsadabavêwî.
43ÛhemûlihêzaXwedêyamezinşaşman.Lêgavaku
ewherkesliserhemûtiştênkuÎsakiribûnşaşdiman,wîji
şagirtênxweregot:
44Bilavangotinanbikevinguhênwe,çimkîKurêMirov
wêradestîdestêmirovanbêkirin.
45Lêwanevgotinfêmnekirûewjiwanveşartibûkuew
fêmnakin.
46Hingêdinavwandenîqaşderket,kakîjanjiwandivê
herîmezinbe.
47Îsabifikradilêwanfêmkir,zarokekhildaûlibawîda.
48Ûjiwanregot:«Yêkuvîzarokîbinavêminqebûl
bike,minqebûldikeûyêkuminqebûlbike,yêkuez
şandimeqebûldike.
49Yûhennalêvegerandûgot:Mamoste,meyekîdîtkubi
navêtecinderdixist.ûmeewqedexekir,jiberkuewli
peymenayê.
50Îsajêregot:«Wînegirin,çimkîyêkunelidijîmeye,
bimereye.
51Ûgavakuwextêrabûnawîhat,wîbixîretrûyêxwe
hiştkuhereOrşelîmê.
52Ûliberwîqasidşandinûewçûn,ketingundekî
Sameriyan,dakujêreamadebikin.
53Ûwanewqebûlnekir,çimkîrûyêwîmînakuewêhere
Orşelîmêbû.
54GavakuşagirtênwîAqûbûYûhennaevyekdîtin,gotin:
«YaXudan,matudixwazîkuememirbikinkuagirji
ezmênbêxwarêûwanbifetisîne,çawakuÊlyaskir?
55Lêewzivirî,liwanhilatûgot:«Hûnnizaninhûnji
kîjanruhîne.
56ÇimkîKurêMirovnehatiyekujiyanamirovanxera
bike,lêhatiyekuwanxilasbike.Ûçûngundekîdin.
57Ûçaxêewdirêdediçûn,zilamekîjêregot:YaXudan,
ezêlipeyteherimkuderê.
58Îsajêregot:Rovîyanqulûhêlînênteyrênezmanan
hene.lêKurêMirovlikuderêserêxwedeynenîne.
59Ûwîjiyekîdinregot:Lipeyminwere.Lêwîgot:Ya
Xudan,pêşîbihêlekuezherimbavêxweveşêrim.
60Îsajêregot:«Bilamirîmiriyênxweveşêrin,lêtuhere
ûPadîşahiyaXwedêbidebihîstin.»
61Ûyekîdinjîgot:YaXudan,ezêlipeytebêm;lêbilaez
pêşîherimxatirêxwejiwanbixwaze,yênkulimalamin
in.
62Îsajiwîregot:«Tukesdestêxwedeynesergolêûli
paşxwebinêre,nehêjayîPadîşahiyaXwedêye.
BEŞA10
1PiştîvantiştanXudanheftêkesêndinjîtayînkirinûliber
rûyêxweduûdidoşandinherbajarûdeveran,kuew
bixwejîbihata.
2Jibervêyekêwîjiwanregot:Birastîdirûnpire,lê
karkerhindikin.
3Herinriyaxwe:Vaye,ezwewekberxêngurandişînim.
4Nekîsik,netûrûnejîpêlavhilnegirinûdirêdesilavan
likesînekin.
5Ûhûntêkevinkîjanmalê,pêşîbêjin:«Silametliservê
malêbe».
6Ûegerkurêaştiyêliwêderêbe,silametiyawewêliser
wêbe,egernebe,ewêdîsaliwevegere.
7Ûdihemanmalêdebimînin,tiştênkuewdidinbixwinû
vexwin,çimkîkarkerhêjayîheqêxweye.Neçemalbimal.
8Ûlikîjanbajarêkuhûntêkevinêûewweqebûlbikin,
tiştênkuliberwehatinedanîn,bixwin.
9Nexweşênkutêdeneqencbikinûjiwanrebêjin:
PadîşahiyaXwedênêzîkêweye.
10Lêlikîjanbajarîkuhûntêkevinêûweqebûlnekin,
herinkolanênwîbajarîûbêjin:
11Tewratozabajarêweyakubisermedegirtiyejî,emli
serwepaqijdikin,lêhûnbivêyekêpiştrastbinku
PadîşahiyaXwedênêzîkêweye.
12Lêezjiweredibêjim,wêrojêjiboSodomêjiwîbajarî
xweştirbe.
13Weylite,Xorazîn!weylite,Beytsayda!Çimkîegerew
karênmezinênkudinavwedeliSûrûSaydayêhatibûn
kirin,bihatanakirin,wandemekberêdinavtûrikûaxînde
rûniştibûn,tobekiribûn.
14LêdidîwanêdewêjiboSûrûSaydayêjiweçêtirbe.
15Ûtu,eyKefernahûmê,yêkuhetabihuştêbilindbûyî,
wêbêavêtindojehê.
16Yêkuwedibihîze,mindibihîze;Ûyêkuwekêmdike,
minjîkêmdike;Ûyêkuminkêmdike,yêkuezşandime
jîbiçûkdibîne.
17Ûheftêdîsabişahîvegeriyanûgotin:«YaXudan,
şeytanjîbinavêteserîlimedidin.
18Ûwîjiwanregot:«MindîtkuŞeytanwekbirûskêji
ezmênket.
19Vaye,ezdesthilatiyêdidimwekuhûnlisermarû
dûpişkanûliserhemûhêzadijminbipêçinûtutiştbitu
awayîzirarênadewe.
42

45. LUKE
20Lêbivêyekêşanebinjî,kuruhdibinwedene.lêbêtir
şabibin,çimkînavênweliezmênhatinenivîsandin.
21DiwêsaetêdeÎsabiruhşabûûgot:«YaBavo,
Xudanêerdûezmanan,ezjiterespasdikim,kuteevtiştji
şehrezaûaqilmendanveşartûjizarokanreeşkerekir.ji
bervêyekêliberçavêntexweşxuyabû.
22HertiştjialiyêBavêminvejiminrehatiyedayîn.Bav
kîye,lêKurûyêkuKurwêwîjêreeşkerebike,kîye.
23Ûwîewlişagirtênxwezivirîûnepenîgot:«Xwezîbi
wançavênkutiştênkuhûndibînindibînin.
24Çimkîezjiweredibêjim,gelekpêxemberûpadîşahan
xwestinkutiştênkuhûndibîninbibînin,lênedîtin.ûhûn
ênkuhûndibihîzinûnebihîstin,bibihîzin.
25Vaye,parêzgerekrabûserxwe,ewceribandinûgot:
Mamoste,ezçibikimkujiyanaherheyîmîrasbigirim?
26Wîjêregot:«DiŞerîetêdeçihatiyenivîsîn?tuçawa
dixwînî?
27Wîlêvegerandûgot:«TujiXudanXwedayêxwehez
bikîbihemûdilêxwe,bitevahiyacanêxwe,bitevahiya
hêzaxweûbitevahiyahişêxwe.ûcîranêtewekxwe.
28Ûwîjêregot:«Terastbersivda:Vêbikeûtuyêbijî.»
29Lêwîkudixwestxwerastdarbike,jiÎsaregot:«Ya
cîranêminkîye?
30Îsalêvegerandûgot:«MirovekjiOrşelîmêdaket
Erîhayê,ketnavdizan,cilûbergênwîjêkirin,ewbirîndar
kirinûçûnûewnîvmirîhiştin.
31Bitesadufî,kahînekjiwêrêdehatxwarêûgavawîew
dît,jialiyêdinrederbasbû.
32UsajîyekîLêwî,çaxêewliwêderêbû,hat,liwînêrîû
jialiyêdinrederbasbû.
33LêyekîSamerîgavakudiçû,hatcihêkulêbûûgava
ewdît,dilêwîliwîhat.
34Ûçûbawî,birînênwîgirêda,rûnûşerabrijand,ew
danîsercenawirêxweûanîxanekîûlêxwedîkir.
35Dotirarojêgavakuewçû,wîdudînarderxistin,da
mazûvanûjêregot:«Hayjiwîhebe;Ûtuçizêdexercbikî,
gavaezdîsabêm,ezêlitebidim.
36Maqeyjivanhersêyankîjanîcîranêwîyêkuketibû
navdizanbû?
37Ûwîgot:Yêkurehmêliwîkir.HingêÎsajêregot:«
Here,tujîwisabike.»
38Gavaewdiçûn,ewketgundekîûjinekebinavêMerta
ewqebûlkirmalaxwe.
39XwişkekewêhebûkunavêwêMeryembû,ewjîliber
lingênÎsarûniştibûûgotinawîbihîstibû.
40LêMertayêjiberxizmetêgelektengbû,hatbawîûjê
regot:«YaXudan,maxematenînekuxwişkaminezbi
tenêhiştimkuezxizmetbikim?jibervêyekêjiwê
bixwazekuewalîkariyaminbike.
41Îsalêvegerandûgot:«Merta,Merta,tulisergelek
tiştanhişyarîûdixemêdeyî.
42Lêtişteklazime:Meryemêewparaqenchilbijart,kuji
wênayêstandin.
BEŞA11
1ÛusabûkuçaxêÎsalicihekîduadikir,gavakuew
sekinî,yekîjişagirtênwîjêregot:«YaXudan,mehînî
duakirinêbike,çawakuYûhennajîhînîşagirtênxwekir.»
2Ûwîjiwanregot:Gavakuhûnduabikin,bêjin:Bavê
meyêliezmanan,navêtepîrozbe.Padîşahiyatewere.
Daxwazatebê,çawaliezmên,lierdêjî.
3Nanêmeyêrojanerojbirojbideme.
4Ûligunehênmebibexşîne;Çimkîemjîliherkesê
deyndarêmebibaxşînin.Ûmenekenavceribandinê;lême
jixerabiyêrizgarbike.
5Ûwîjiwanregot:«Kîjiwehevalêwîhebe,nîvêşevê
herebawîûjêrebêje:«Heval,sênanbideynbidemin;
6Çimkîhevalekîmindirêdehatbaminûtiştekîmintune
kuezdeynimberwî?
7Ûewêjihundirvebersivêbideûbêje:«Mintengneke!»
nihaderîgirtîyeûzarokênminbiminredinavnivînande
ne.Eznikarimrabimûbidimte.
8Ezjiweredibêjim,herçendewranebeûnedewî,jiber
kuewhevalêwîye,lêjiberbelengaziyaxweewêrabeûbi
qasîkuhewcebikebidewî.
9Ûezjiweredibêjim,bixwazinûwêjiwerebêdayîn;
bigerinûhûnêbibînin;lêxinûwêjiwerevebe.
10Çimkîherkesêkudixwaze,distîne;Ûyêkudigere
dibîne;ûyêkulilêdixewêbêvekirin.
11Egerkurekjiweyekîkubavenanbixwaze,maewê
kevirekîbidewî?anegerewjimasîbixwaze,majibo
masîdêmarbidewî?
12Anegerhêkekbixwaze,madêdûpişkekêbidewî?
13Îcar,egerhûnxerabin,bizaninkudiyariyênqencbidin
zarokênxwe;
14ÛwîÎblîsderdixistûewlalbû.ÛgavakuÎblîsderket,
lalpeyivî;ûxelkmeraqkir.
15Lêhinekanjiwangot:«EwbiBelzebûlserekêcinan
cinanderdixe.
16Yêndinjî,ewdiceribîninûjiezmênnîşanekjê
digeriyan.
17LêÎsabifikrênwandizanibû,jiwanregot:«Her
padîşahiyakudinavxwedeparçebibe,wêrandibe.û
xaniyeklihemberxaniyekjihevcudadibe,dikeve.
18EgerÎblîsjîlihemberxwedubendîbe,wêPadîşahiya
wîçawabimîne?ÇimkîhûndibêjinkuezbiBelzebûl
cinanderdixim.
19ÛegerezbiBelzebûlcinanderdixim,kurênwewanbi
kêderdixin?Jibervêyekêewêbibindadgerênwe.
20LêegerezbitiliyaXwedêcinanderdixim,bêşik
PadîşahiyaXwedêhatiyeserwe.
21Çaxêmêrekîqewîçekdarqesraxwediparêze,malû
milkêwîsaxe.
22Lêgavakuyekîjiwîbihêztirwereserwîûbiserwîde
biçe,ewhemûçekênwîyênkujêbawerbûjiwîdistîneû
xenîmetênwîparvedike.
23Yêkunebiminreye,lidijîmineûyêkubiminre
nacivîne,belavdike.
24Gavakuruhênepakjimirovderdikeve,ewlicihênhişk
digereûrihetiyêdigere.ûyekînedît,got:«Ezêvegerim
malaxweyakuezjêderketim.
25Ûgavakuewtê,ewşûştinûxemilandindibîne.
26Hingêewdiçeûheftruhêndinjixwexerabtirtîneba
xwe;Ûewdikevinhundirûliwirrûdinin.
27Ûgavakuwîevtiştdigotin,jinekejicivatêdengêxwe
bilindkirûjêregot:«Xwezîbiwêzikêkutehildayeûbi
wanpaçikênkutemêzandiye.»
28Lêwîgot:Belê,xwezîbiwanênkupeyvaXwedê
dibihîzinûwêdigirin.
29Gavakuelaletlihevciviyan,Îsadestpêkirûgot:«Ev
nifşêxerabe.Ewlinîşanekêdigerin.ûjinîşanaÛnis
pêxemberpêvepêvenîşaneknayêdayîn.
43

46. LUKE
30ÇawakuÛnisjiboNînevîyannîşanekbû,KurêMirov
jîjibovînifşîwêbibenîşan.
31Şahbanûyabaşûrwêdidîwanêdebizilamênvînifşîre
rabeûwansûcdarderxe;ûvaye,yekîjiSilêmanmezintir
livire.
32ZilamênNînewayêwêdidîwanêdebivînifşîrerabinû
wêsûcdarderxin;ûvaye,yekîjiYonasmezintirlivire.
33Tukesçirapêdixe,wêlicihekîveşartî,nedibin
çîmentoyêde,lêliserşandîlêdatîne,dakuyêntênhundir
ronahiyêbibînin.
34Ronahiyalaşçave;Lomagavaçavêtetenêbe,tevahiya
bedenatejîtijeronahîye;lêgavaçavêtexerabbe,laşête
jîtijetarîye.
35Lomahayjixwehebinkuronahiyakuditedeyenebe
tarî.
36Îcaregerhemûbedenatetijeronahîbeûperçeyekwê
tarînebe,hemûwêtijîronahîbe,wekkuçirakîronahîdide
te.
37GavakuÎsadipeyivî,Fêrisiyekjêlavakirkubiwîre
şîvêbixwin.Ewçûhundurûlisersifrêrûnişt.
38GavaFêrisîevyekdît,ecêbmayîmakuewpêşîliber
şîvêneşuştiye.
39Xudanjiwîregot:«NihahûnFêrisîderveyêtasûtasê
paqijdikin.lêhundirêtetijîhovîtîûxerabîye.
40Eybêaqilno,mayêkuyêderveafirandiyeyahundirjî
nekiriye?
41Lêbelêjitiştênkuwehene,jiweresedeqebidin.ûva
ye,hertiştjiwerepaqije.
42LêweyliweFêrisîno!Jiberkuhûndehyekamînetê,
rûreşûhercûreyêgiyayandidinûdîwanûhezkirina
Xwedêderbasdikin.
43WeyliweFêrisîno!Çimkîhûndikinîştandejikursiyên
jorînûlisûkanjisilavanhezdikin.
44WeyliweŞerîetzanûFêrisîno,durûno!Çimkîhûnwek
gorênkuxuyanakininûyênkudiserwanrederbasdibin
hayawanjiwantune.
45Hingêyekîjiparêzgeranbersivdaûjêregot:Mamoste,
bivîawayîgot,tumejîşermezardikî.
46Ûwîgot:«Weyliwejîparêzger!Jiberkuhûnbarê
mirovandadigirinûhûnbitiliyekxwejîdestêxwenadin
wanbaran.
47Weyliwe!Çimkîhûngorênpêxemberanavadikinû
bavûkalênweewkuştin.
48Birastîhûnşahidiyêdikinkuhûnkirinênbavûkalên
xweqebûldikin,çimkîwanewkuştinûhûngorênwanava
dikin.
49LomajîşehrezayiyaXwedêgot:Ezêjiwanre
pêxemberûşandiyanbişînimûhinekanjiwanbikujinû
tengahiyêbidinwan.
50Dakuxwînahemûpêxemberan,kujidamezrandina
dinyayêvehatiyerijandin,jivînifşîwerexwestin.
51JixwînaHabîlbigirehetaxwînaZekeryayakudi
navberagorîgehûPerestgehêdewindabû.Birastîezjiwe
redibêjim,wêjivînifşîwerexwestin.
52Weyliweparêzgerno!Jiberkuwemifteyazanînêhilda.
53Ûçaxêkuwîevtiştjiwanredigot,Şerîetzanû
Fêrisiyanbitundîjêrelavakirinûlisergelektiştanhêrs
kirin.
54Libendawîbûnûxwestinkutiştekîjidevêwîderxin,
dakuwîsûcdarbikin.
BEŞA12
1Diwênavberêde,gavakuelaletekebêhejmarlihev
civîya,bivîawayîkuewlihevdiçûn,wîdestpêkirpêşîji
şagirtênxweregot:«HayjihevîrtirşkêFêrisiyankudurûtî
ye,biparêzin.
2Çimkîtişteknixumandîtunekuneyêeşkerekirin;ne
veşartî,ewnayêzanîn.
3Jibervêyekêhertiştêkuweditariyêdegot,wêdi
ronahiyêdebêbihîstin;Ûtiştêkuwedidolabandediguhê
xwedegotiye,wêliserbananbêgotin.
4Ûezjiweredibêjim,hevalênxwe,jiwannetirsin,yên
kucesedêdikujinûjiwanretiştekîdintune.
5Lêezêberêwebidimzanînkuhûnêjikêbitirsin:Jiwî
bitirsin,yêkupiştîkuştinawîhêzawîheyekubavêje
dojehê;Erê,ezjiweredibêjim,jiwîbitirsin.
6Mapêncçivîkbiduperannayênfirotinûyekjiwanli
berXwedênayêjibîrkirin?
7Lêhetamûyênserêwehemûjîhejmartîne.Jibervê
yekênetirsin:hûnjigelekçivîkanbiqîmettirin.
8Ûezjiweredibêjim,kîkuminlibermirovaneşkere
bike,KurêMirovjîwêlibermilyaketênXwedêeşkere
bike.
9Lêyêkulibermirovanminînkarbike,wêliber
milyaketênXwedêbêînkarkirin.
10ÛkîkupeyvekêlidijîKurêMirovbêje,wêliwîbê
bihûrtin;
11Ûgavakuwebîninkinîştan,libaserwerû
desthilatdaran,hûnnefikirinkuhûnêçawaûçibersivê
bidin,anjîçibêjin.
12ÇimkîRuhêPîrozwêdiwêsaetêdehînîwebikeku
hûnçibêjin.
13Ûyekîjikomawîjêregot:Mamoste,bibirayêminre
bêje,kuewmîrasêbiminreparvebike.
14Ûwîjêregot:«Mirov,kêezlisertekirimdadgeranjî
dubendî?
15Ûwîjiwanregot:«Hayjixwehebinûxweji
çavbirçîtiyêbigirin.
16Ûwîmeselekjiwanregotûgot:«Erdêyekî
dewlemendpirşînbû.
17Ûdidilêxwedefikirîûgot:«Ezçibikim,çimkîcihê
mintunekuezberênxwebidim?
18Ûwîgot:«Ezêvêbikim:Ezêembarênxwehilweşînim
ûhêmezintiravabikim;ûliwirezêhemûberûmalênxwe
bidim.
19Ûezêjicanêxwerebêjim:Cano,gelekmalêntejibo
geleksalanberhevkirine;rehetbe,bixwe,vexweûşabibe.
20LêXwedêjêregot:«Eybêaqil,vêşevêcanêtewêjite
werexwestin;îcarewtiştênkutedanewêyênkêbin?»
21YêkujiboxwexezîneberhevdikeûliberXwedêne
dewlemende,wusaye.
22Ûwîjişagirtênxweregot:«Jibervêyekêezjiwere
dibêjim,nefikirinkuhûnêçibixwin;nejibobedenê,hûnê
çilixwebikin.
23Jiyanjigoştûbedenjîjicilûberganbêtire.
24Liroviyanbinêrin,çimkîewnediçîninûnejîdidirûn;
kuneembarûnejîembarhene;Xwedêwandidexwarin.
Mahûnçiqasjiçûkançêtirin?
25Ûkîjiwedikarebihizirkirinêzendekêlibejnaxwe
zêdebike?
26Îcaregerhûnnikarinyaherîbiçûkbikin,çimahûnjibo
yêndindifikirin?
44

47. LUKE
27Lisosinanbinêrinkaewçawamezindibin;Lêdîsajîez
jiweredibêjim,Silêmandihemûrûmetaxwedewekyekî
jivanlixwenekiribû.
28EgerXwedêgiyayêkuîrolizeviyêyeûsibedifirnêde
ye,wisalixwebike;Eykêmîmanno,ewêçiqasbêtirweli
xwebike?
29Ûhûnnegerinkahûnçibixwinûçivexwin,nejîdudilî
bin.
30Çimkîmiletêndinyayêlivanhemûtiştandigerinû
Bavêwejîdizanekuhewcedariyawebivantiştanheye.
31LêbelêhûnliPadîşahiyaXwedêbigerin;ûevhemûtişt
wêliwebênzêdekirin.
32Netirse,keriyêbiçûk;ÇimkîkêfaBavêwetêku
Padîşahiyêbidewe.
33Tiştêkuweheyebifiroşinûsedeqebidin.Jixwere
kîsênnekevnarpeydabikin,liezmananxezîneyekku
naqede,kunediznêzîkdibe,nejîmêşxeradike.
34Çimkîxezînawelikube,dilêwejîwêliwirbe.
35Bilapiştawegirêbideûçirayênweşewitîne;
36Ûhûnjîwekwanmerivaninkulibendaaxayêxwene,
kakengîjidawetêvegere.dakugavaewbêûlilêdanê,di
cihdejêrevekin.
37XwezîbiwanxulamênkudemakuXudanbê,wê
nobedarbibîne;
38Ûegerewdinobedadiduyanandinobedasisiyandebê
ûwanwisabibîne,xwezîbiwanxulaman.
39Ûvêyekêbizane,kuegerxweyêmalêbizanîyakudiz
wêkîjansaetêbê,wêhişyarbibûyaûnehiştibûyakumala
wîbişkênin.
40Îcarhûnjîamadebin,çimkîKurêMirovdisaetekeku
hûnnafikirindetê.
41HingêPetrûsjêregot:«YaXudan,tuvêmeselêjimere,
anjîjihemûyanredibêjî?»
42ÛXudangot:«Îcarewmîrzayêdilsozûbiaqilkîye,yê
kuaxayêwîwêbikeserwêrêmalaxwe,dakudiwextê
xwedeparagoştêwanbidewan?»
43Xwezîbiwîxulamêkudemakuaxayêwîbê,wêbibîne
kuwusadike.
44Birastîezjiweredibêjim,ewêwîbikeserwerêhemû
tiştênkuwîhene.
45Lêegerewxulamdidilêxwedebêje:«Mîrêminhatina
xwederengdixe;ûwêdestbilêdanaxulamûkeçanbike,
bixwe,vexweûserxweşbibe.
46Xudayêwîxulamêdirojekekuliwînagereûdisaeteke
kuhayawîjêtuneyedewereûwîjihevqutbikeûpara
xwebikafiranredeyne.
47Ûewxulamêkudaxwazaaxayêxwedizanibû,xwe
amadenekiribûûligordaxwazawînekiribû,wêbigelek
lêdanêbêlêxistin.
48Lêyêkunizaneûtiştênhêjayîlêdanêkiriye,wêbikêm
lêdanêbêlêxistin.Çimkîjikêrepirbêdayîn,wêjiwîpir
werexwestin;
49Ezhatimekuagirbişînimserrûyêerdê;ûezêçibikim,
egerewjixwewereşewitandin?
50Lêimadekeminheyekuezpêimadbibim;ûezçiqas
tengimhetakuewpêkwere!
51Mahûndifikirinkuezhatimekuaştiyêbidimserrûyê
erdê?Ezjiweredibêjim,Na;lêbêtirdabeşkirin:
52Çimkîjinihaûpêvedimalekêdepêncwêbên
dubendîkirin,sisêlihemberdidoyanûdidolihember
sisiyan.
53Bavwêlihemberêkurûkurjîlihemberbavêxwe
veqete.dêlihemberkeçê,ûkeçlihemberdê;xesûlidij
bûkaxwe,bûkjîlihemberxesûyaxwe.
54Ûwîjixelkêrejîgot:«Demakuhûndibîninkuewrek
jirojavaderdikeve,hûndicihdedibêjin:«Dubarektê;û
wisaye.
55Ûgavakuhûnbayêbaşûrdibînin,hûndibêjin:Wê
germbibe;ûewdiqewime.
56Eydurûno!lêçawadibekuhûnvêcarênasnakin?
57Erê,ûçimahûnbixwejîdadbarnakinkaçiraste?
58Gavakutubidijminêxwerebiçîbaserwer,wekkutu
dirêdeyî,xîretbikekutujidestêwîxilasbibî.dakuew
tenehêledadgerûdadgertebidedestêzabitûmemûrte
neavêjegirtîgehê.
59Ezjiteredibêjim,hetakutupereyêdawînedî,tujiwir
neçim.
BEŞA13
1DiwêserdemêdehinekhebûnkujêrebehsaCelîliyên
kuPîlatosxwînawanbigoriyênwantevlihevkiribû,hebûn.
2Îsaliwanvegerandûgot:«HûndifikirinkuevCelîliyan
jihemûCelîliyanzêdetirgunehkarin,jiberkucefayên
wehakişandine?
3Ezjiweredibêjim,Na,lêegerhûntobenekin,hûnhemû
jîbivîawayîhelakbibin.
4Anewhejdeh,yênkubircaSîloamketserwanûewkuşt,
mahûndifikirinkuewjihemûmirovênkuliOrşelîmê
rûdiniştingunehkarin?
5Ezjiweredibêjim,Na,lêhetakuhûntobenekin,hûnê
hemûjîbivîawayîhelakbibin.
6Wîevmeselejîgot;Zilamekîlirezêwîdarahêjîrê
çandibû.hatûlifêkîgeriya,lênedît.
7Hingêwîjirezvanêxweregot:«Vaye,evsêsalinez
têmlibervêdarahêjîrêdigerimûnabînim.çimaerdê
dihejîne?
8Ûwîlêvegerandûgot:«YaXudan,vêsalêjîbihêle,
hetakuezwêbikolimûbigomêvekim.
9Ûegerfêkîbide,başe,ûegerna,paşêwêbibire.
10Ûwîroja*Şemiyêdikinîşeke*dehîndikir.
11Ûvaye,jinekhebûkuhejdehsalbûnruhêwêyê
nexweşiyêhebûûbihevrexwexwarkiribûûbituawayî
nikaribûxwebilindbike.
12GavaÎsaewdît,gazîwêkirûjêregot:«Sitiyê,tuji
bêhêziyaxweazadbûyî.
13Ûwîdestênxwedanînserwêûdicihdeewrasthatû
pesnêXwedêda.
14Serekêkinîştêbihêrslêvegerand,jiberkuÎsaroja
Şemiyêsaxkir,ûjixelkêregot:«Şeşrojinkudivêmirov
têdebixebitin;rojaŞemiyê.
15HingêXudanbersîvawîdaûgot:«Heydurû,maher
yekjiwerojaŞemiyêgayêxweanjîkerêxwejihewşê
dernaxeûnahêlekuavbide?
16ÛevjinakukeçaBirahîme,kuŞeytanewgirêdaye,va
ye,evhejdesalin,manediviyarojaŞemiyêjivêgirêdanê
bêberdan?
17Ûgavakuwîevtiştgotin,hemûdijminênwîşermkirin
ûhemûgeljibohemûtiştênbirûmetênkuwîkiribûn,şa
bû.
18Hingêwîgot:PadîşahiyaXwedêmînaçiye?ûezê
dişibimkîjanê?
45

48. LUKE
19Ewmînatovêxerdelêye,kumirovekhildaûavêt
baxçeyêxwe;ûmezinbûûdarekemezinşilkir;ûçûkên
ezmanandiçiqilênwêderûniştibûn.
20Ûdîsagot:«EzPadîşahiyaXwedêbişibînimkê?
21Ewmînahevîrtirşkêye,kujinekêhildaûdinavsê
pîvanaşîrîndeveşart,hetakutevbihevîrtirşbû.
22Ewdibajarûgundanrederbasdibû,hîndikirûberbi
Orşelîmêvediçû.
23Hingêyekîjêregot:«YaXudan,mayênkuxilasdibin
hindikin?Ûwîjiwanregot:
24Hewlbidinkuhûndideriyêtengdebikevinhundir,
çimkîezjiweredibêjim,gelekwêbixwazinkubikevin
hundirûnikaribin.
25Gavakuxweyêmalêradibeûderîgirtûhûnliderve
radibinûliderîdixinûdibêjin:YaXudan,yaXudan,jime
reveke.ûewêbersivêbideûjiwerebêje,ezwenas
nakimkuhûnjikune.
26Hingêhûnêdestpêbikinkubêjin:«Melibertexwarû
vexwarûtelikuçeyênmehînkir.»
27Lêewêbêje:«Ezjiweredibêjim,ezwenasnakimku
hûnjikune;Jimindûrbikevin,hûnhemûyênkuneheqiyê
dikin.
28DemakuhûnBirahîm,Îshaq,Aqûbûhemû
pêxemberandiPadîşahiyaXwedêdebibîninûhûnbixwe
jidervehatinederxistin,wêbibegirînûqirçînadiranan.
29Ûewêjirojhilat,jirojava,jibakurûjibaşûrbênûwê
diPadîşahiyaXwedêderûnin.
30Ûvaye,yênpaşînênkuwêbibinpêşîûyênpêşîyên
kuwêbibinêndawînhene.
31DiwêrojêdehinekjiFêrisiyanhatinûjêregotin:
«Derkevederveûjiwirderkeve,çimkîHêrodêswête
bikuje.»
32Ûwîjiwanregot:«Herinûjiwêrovîrebêjin:Vaye,
ezcinanderdixim,îroûsibedermanandikimûrojasisiyan
ezêbêkêmasîbim.
33Lêbelêdivêezîro,sibeûrojadinbimeşim,çimkînabe
kupêxemberekjiOrşelîmêwindabibe.
34EyOrşelîma,Orşelîma,kupêxemberandikujîûyênku
jiterehatineşandindavêjinkeviran.Çawakumirîşk
nevîyênxwedibinbaskênxwededicivîne,ezêçendcaran
zarokêntebicivînim,lêhûnnaxwazin!
35Vaye,malawejiwerewêranmaye.
BEŞA14
1ÛçaxêewçûmalayekîjiserekênFêrisî,dakuroja
şemiyênanbixwe,wanlênêrî.
2Ûvaye,liberwîzilamekîkubidilopêketibûhebû.
3ÎsabersîvaŞerîetzanûFêrisiyandaûgot:«Madiroja
Şemiyêdedermankirinrewaye?
4Ûewbêdengman.Wîewgirt,ewqenckirûewberda.
5Ûbersîvawandaûgot:Kîjiwekerangabikeveçalêû
rojaŞemiyêtavilêwîdernaxe?
6Ûwannikaribûdîsabersîvavantiştanbidinwî.
7Ûwîmeselajiyênkuhatibûngazîkirinêkir,çaxênîşan
dakuwançawajûreyênserekehilbijart.jiwanregot,
8Gavakutujiyekîjibodawetekêweregazîkirin,lioda
herîbilindrûne;Nebekumirovekjitebirûmettirjiwî
werexwestin;
9Yêkujiteûwîregotwereûjiterebêje:«Cîhbidevî
mirovî;ûhûnbişermdestpêdikinkuhûnjûreyaherîjêrîn
bigirin.
10Lêgavakutuhatgazîkirin,hereûliodajêrînrûne;da
kugavaewêkuşîretlitekiriyebê,jiterebêje:«Heval,
derkevebilindtir!»wêhingêtuliberwanênkubitereli
sersifrêrûdinin,biperizin.
11Çimkîherkesêkuxwebilindbike,wênizimbibe;ûyê
kuxwenizmbike,wêbilindbibe.
12Hingêwîjiyêkujêregotjîgot:Gavakutuşîvêanşîvê
çêkî,gazîhevalênxwe,nebirayênxwe,nexizmênxweû
nejîcîranênxweyêndewlemendneke.dakuewjîcareke
dinjiterenexwazinûberdêlatebêdayîn.
13Lêgavakutucejnêçêkî,gazîbelengaz,seqet,seqetû
koranbike.
14Ûtuyêpîrozbî;Çimkîewnikarinteberdêlbidin.
15Gavayekîjiyênkupêrelisersifrêrûniştibûnevtişt
bihîstin,wîjêregot:«XwezîbiwîyêkudiPadîşahiya
Xwedêdenanbixwe.»
16Hingêwîjêregot:«Mirovekşîvekmezinçêkirûji
gelekanregot:
17Ûdiwextêşîvêdexulamêxweşand,dakujiyênhatî
vexwendinrebêje:Werin;Çimkîhertiştnihaamadeye.
18Ûhemûyanbiyekrazîbûnaxwedestpêkirbahane.Yê
pêşîjêregot,minerdekkirî,divêezherimûbibînim:Ezji
telavadikimkuminefûbike.
19Ûyekîdingot:Minpêncnîrêdewarkirînûezdiçim
wanaîzbatbikim.
20Ûyekîdingot:Minjinekzewicî,lewraeznikarimbêm.
21Îcarewxulamhatûevtiştjiaxayêxweregot.Hingê
axayêmalêhêrsbûjixulamêxweregot:Bilezderkeve
kuçeûkolanênbajêrûbelengaz,seqet,rawestanûkoran
bînevir.
22Ûxulamgot:YaXudan,çawakuteemirkir,hatkirin,
lêdîsajîcihheye.
23Ûxwedêjixulamregot:Derkevenavrêûzozananû
zorêbidewankubikevinhundir,dakumalamintijebibe.
24Çimkîezjiweredibêjim,jiwanzilamênkuhatine
vexwendin,tukesjişîvamintamnake.
25Ûelaletekemezinbiwîrediçû,ewvegeriyaûjiwanre
got:
26Egeryekbêbaminûnefretbikejidêûbavêxwe,ji
jinaxwe,jizarokan,jibiraûxwişkan,erêûjijiyanaxwejî,
ewnikarebibeşagirtêmin.
27Ûkîkuxaçaxwehilnegireûlipeyminneyê,nikare
bibeşagirtêmin.
28Makîjiwekudixwazebircêavabike,pêşîrûneneû
xercêhesabneke,katêrawîheyekuwêbiqedîne?
29Nebekupiştîkubingehdanîûnikaribewêbiqedîne,
herkesêkudibînedestbitinazêxwebike.
30Gotin:«Vîmirovîdestbiavakirinêkirûnekarîbiqedîne.
31Ankîjanpadîşah,kudiçelidijîpadîşahekîdinşerbike,
pêşîrûneneûnaşêwire,geloewdikarebidehhezarîbiwî
yêkubibîsthezarîretêpêşberîwîbike?
32Anna,demakuyêdinhêdûre,balyozekdişîneû
şertênaştiyêdixwaze.
33Bivîawayî,jiwekîkudestjihemûtiştênxwebernede,
nikarebibeşagirtêmin.
34Xwêbaşe,lêegerxwêbêhnaxwewindabike,wêbiçi
weretehmkirin?
35Ewnejiboerdûnejîjiboçolêye;lêmêranew
derxistin.Yêkuguhênwîhene,bilabibihîze.
46

49. LUKE
BEŞA15
1Hingêhemûbacgirûgunehkarnêzîkîwîbûn,dakuwî
bibihîzin.
2FêrisîûŞerîetzanjîpitepitkirinûgotin:«Evmirov
gunehkaranqebûldikeûbiwanrexwarinêdixwe.
3Ûwîevmeselajiwanregotûgot:
4Makîjanjiwesedpezhebin,egeryekîjiwanwindabike,
nodûnehanliçolênahêleûlipeyyêwindanaçe,hetaku
wêbibîne?
5Ûgavakuewdît,ewdatînesermilênxweûbişahî.
6Gavaewtêmalê,gazîhevalûcîranênxwedikeûjiwan
redibêje:«Biminreşabibin;Çimkîminpezêxweyê
windabûyîdît.
7Ezjiweredibêjim,bivîawayîwêliezmananjibo
gunehkarekîkutobedike,jinodûnehmirovênrastênku
hewcedariyawanbitobekirinêretunebe,şahîbe.
8Ankîjanjinakudehzîvênwêhebin,egerpariyekxwe
windabike,mûmekêpênaxe,malêşûjnakeûbixîret
nagerehetakubibîne?
9Gavawêdît,gazîhevalênxweûcîranênxwedikeû
dibêje:«Biminreşabibin;Çimkîminperçeyêkumin
windakiribûdît.
10Bivîawayî,ezjiweredibêjim,libermilyaketên
Xwedêjigunehkarekîkutobedike,şahîheye.
11Ûwîgot:Dukurênzilamekîhebûn.
12Ûyêjiwanbiçûkjibavêxweregot:Bavo,paraku
dikevedestêminbidemin.Ûwîjiyanaxwejiwanreparve
kir.
13Piştîçendrojankurêbiçûkhemûlihevcivandinûçû
welatekîdûrûliwirmalûmilkêxwebijînekexirecirxera
kir.
14Ûgavakuwîhemûxerckir,liwîwelatîxelayekemezin
rabû.ûwîdestpêkirbêhêvîbû.
15Ewçûûxwegihandewelatiyekîwîwelatî.Ûwîew
şandzeviyênwî,dakuberazanbiçêrîne.
16Ûwîdixwestzikêxwebikêzikênkuberazandixwarin
tijebikeûkesînedawî.
17Ûgavaewhatserxwe,got:«Çiqaskirêgirtiyênbavê
mintêrûnanheneûezjibirçînadimirim!
18Ezêrabimherimbabavêxweûjêrebêjim:Bavo,min
lihemberezmênûlibertegunehkir.
19Ûezêdînehêjamekujêrekurêxwebêgotin:Min
bikeyekjixulamênxwe.
20Ûewrabûûhatbabavêxwe.Lêgavakuewhêgelek
dûrbû,bavêwîewdît,dilovanîbû,bezî,ketstûyêwîûew
ramûsa.
21Kurêwîjêregot:Bavo,minlihemberezmênûliberte
gunehkirûêdînehêjamekujêrekurêtebêgotin.
22Lêbavjixulamênxweregot:«Ciltêherîxweşbîninû
liwîbikin.ûzengildanîserdestêwîûpêlavdanîser
lingênwî:
23Ûgolikêrûnkirîbîninvirûbikujin.ûembixwinûşa
bibin:
24Çimkîevkurêminmiribûûsaxbû.windabûûhatdîtin.
Ûwandestbişahiyêkir.
25Îcarkurêwîyêmezinlizeviyêbûûgavakuewhatû
nêzîkîmalêbû,wîmuzîkûdîlanbihîst.
26Ûwîgazîyekîjixulamankirûjêpirsîkawateyavan
tiştançiye.
27Ûwîjêregot:«Birayêtehatiye;ûbavêtegolikêqelew
kuşt,jiberkuewsaxûsaxqebûlkir.
28Ûewhêrsbûûnexwestbikevehundir;jibervêyekê
bavêwîderketderveûjêlavakir.
29Ûwîjibavêxweregot:«Vaye,evçendsalinezjite
rexizmetdikimûtucarîjiemrêtederneketim;lête
zarokeknedamin,dakuezbihevalênxwereşabibim.
30Lêgavakuevkurêteyêkubifahîşeyanrejiyanate
xwar,hat,tejibowîgolikêqelewkuşt.
31Ûwîjêregot:Kuro,tuherûherbiminreyîûhemû
tiştênminêntene.
32Diviyabûkuemşabibinûşabibin.Çimkîevbirayête
miribûûzindîbû.windabûûtêdîtin.
BEŞA16
1Ûwîjişagirtênxwerejîgot:«Mirovekdewlemend
hebûkumîrekîwîhebû;Ûewjiwîrehatsûcdarkirinku
wîtiştênxwexerckiriye.
2Wîgazîwîkirûjêregot:«Çawayekuezvêyekêjite
dibihîzim?hesabêmîrtiyaxwebide;Çimkîdibekutuêdî
nebîmîr.
3Parêzgerdidilêxwedegot:«Ezçibikim?Çimkîaxayê
minmîrîtiyêjimindistîne:Eznikarimbikolim;parsek
kirinezşermdikim.
4Ezbiryardarimkuezçibikim,dakugavaezjiserweriyê
bêmavêtin,ewminqebûlbikinmalênxwe.
5Hingêwîgazîherdeyndarênaxayêxwekirûjiyêpêşîre
got:«Tuçiqasdeyndarêaxayêminî?
6Ûwîgot:Sedpîvanrûn.Ûwîjêregot:«Berçewaxwe
hilde,zûrûneûpêncîbinivîsîne.»
7Hingêwîjiyekîdinregot:«Tuçiqasdeyndarî?Ûwî
got:Sedpîvangenim.Ûwîjêregot:«Bernivîsaxwehilde
ûheştdehbinivîse.»
8ÛXudanpesnêmîrzayêneheqda,jiberkuwîbi
aqilmendîkiribû.Çimkîzarokênvêdinyayêdinifşaxwe
dejizarokênronahiyêjîrtirin.
9Ûezjiweredibêjim,jixwerebikindostênmamonê
neheqiyê;dakugavahûnbisernekevin,ewweqebûl
bikinaxênherheyî.
10Yêkudiyaherîhindikdedilsoze,dipirdejîdilsoze;
11Jibervêyekê,egerhûndimamonaneheqdedilsoz
nebin,wêkîbiweredewlemendiyarastbispêre?
12Ûegerhûndiyayekîdindedilsoznebin,yêkuyêwe
yewêkîbidewe?
13Tuxulamnikarejiduaxayanrexizmetêbike;anna,
ewêyekîbigireûyêdinkêmbike.HûnnikarinjiXwedêû
Mamonrexizmetêbikin.
14Fêrisiyênçavnebarjîevhemûtiştbihîstinûtinazênxwe
pêkirin.
15Ûwîjiwanregot:«Hûnewinkuxwelibermirovan
rastdarderdixin;lêXwedêbidilêwedizane.Çimkîtiştêku
dinavmirovandepirbiqedrûqîmete,liberXwedê
herame.
16ŞerîetûpêxemberhetaYûhennahebûn;
17Ûderbasbûnaerdûezmanhêsantire,jitêkçûnaxalek
Şerîetê.
18Kîkujinaxweberdeûbiyekîdinrebizewice,zînayê
dike;
19Zilamekdewlemendhebûkucilêbinefşîûkitanêxweş
lixwekiribûûherrojbiqîmetdiçû.
20ÛparsekekhebûkunavêwîLazarbû,kuliberdergehê
wîtijebirînhatibûdanîn.
47

50. LUKE
21Ûdixwestinkubiqirişkênkujisifrayêdewlemend
daketibûntêrbibin;kûçikjîhatinûbirînênwîhejandin.
22Ûusabûkuparsekmir,milyaketanewhildanhembêza
Birahîm.Yêdewlemendjîmirûhatveşartin.
23Ûdidojehêde,wîçavênxwehildan,kudiezabdeye,û
BirahîmjidûrveûLazardihembêzawîdedît.
24Ûwîgiriyaûgot:«YaBavêBirahîm,liminwere
rehmêûLazarbişîne,dakuserêtiliyaxwediavêdebikeû
zimanêminhênikbike;Çimkîezdivêagirêdediêşim.
25LêBirahîmgot:«Kuro,bînebîraxwekutedijiyana
xwedetiştênxweyênqencstandiyeûbihemanawayî
Lazartiştênxerabstandine.
26Ûjibilîvanhemûyan,dinavberameûwedexelekek
mezinheye;nejîdikarinjimerederbasbibin,kuewêji
wirwere.
27Hingêgot:«Bavo,ezjitelavadikimkutuwîbişînî
malabavêmin.
28Çimkîpêncbirayênminhene;dakuewjiwanre
şahidiyêbike,dakuewjîneyênvîcihêezabê.
29Birahîmjêregot:«Mûsaûpêxemberênwanhene;bila
wanbibihîzin.
30Ûwîgot:NabavoBirahîm,lêegeryekjinavmiriyan
herebawan,ewêtobebikin.
31Ûwîjêregot:«EgerewguhnedinMûsaûpêxemberan,
herçendyekjinavmiriyanrabejî,ewêrazînebin.
BEŞA17
1Hingêwîjişagirtênxweregot:«Nemimkunekusûc
bên.
2Jibowîçêtirbûkukevirekarîbistûyêwîvebê
daliqandinûewbêavêtinnavderyayê,nekuyekîjivan
biçûkanxerabike.
3Hayjixwehebin:Egerbirayêtelihembertesûcêbike,
lêhilat;Ûhekeewpoşmanbibe,wîbibaxişîne.
4Ûegerewdirojekêdeheftcaransûcêlitebikeûheft
caranlitevegereûbêje:«Eztobedikim;tuwîbibihûrînî.
5ŞandiyanjiXudanregot:«Baweriyamezêdebike.
6ÛXudangot:«Egerbaweriyawebiqasîtovêxerdelê
hebûya,hûndikarinjivêdarahinarêrebigotana:«Tuji
kokêxwebibirîûdideryayêdebiçînî;ûdivêewbiyawe
bike.
7Lêkîjanjiwexulamekîkudiçêrîneandewardiçêrîne
hebe,demakuewjizeviyêtê,wêjiwîrebêje:«Hereû
rûneserxwarinê?»
8Ûwêjiwîrenebêje:«Hetakuezbixwimûvexwim,xwe
amadebike,xwegirêbideûjiminrexizmetêbike;ûpaşê
hûnêbixwinûvexwin?
9Maewjixulamêkutiştênkuliwîhatibûnemirkirin,
spasdike?Eznadim.
10Bivîawayîhûnjî,gavakuhûnhemûtiştênkuliwe
hatineemirkirin,bikin,bêjin:Emxizmetkarênbêkêrin;
11ÛçaxêewdiçûOrşelîmê,dinavaSameryaûCelîlêre
derbasdibû.
12Ûçaxêewketgundekî,dehzilamênkotîyênkujidûr
verawestabûnrastîwîhatin.
13Wanjîdengêxwebilindkirinûgotin:«YaMamoste,li
mewererehmê!»
14Gavawîewdîtin,jiwanregot:Herinxwenîşanî
kahînanbidin.Ûgavakuewdiçûn,ewpaqijbûn.
15Ûyekîjiwan,gavadîtkuewsaxbûye,vegeriyaûbi
dengekîbilindpesnêXwedêda.
16Ûliberlingênwîxweavêtxwarêûşikirjêrekir.Ew
Samerîbû.
17Îsalêvegerandûgot:«Manedehpakbûn?lênehliku
ne?
18Jivîxerîbpêvetukesnehatinedîtinkuvegerîyaneku
rûmetêbidinXwedê.
19Ûwîjêregot:«Rabe,here,baweriyatetusaxkir.
20ÛgavakujiFêrisiyanhatxwestinkuPadîşahiyaXwedê
bê,wîbersîvawandaûgot:PadîşahiyaXwedêbiçavan
nayê.
21Ûnabêjin:Vaye!anjî,liwir!Çimkîvaye,Padîşahiya
Xwedêdinavwedeye.
22Ûwîjişagirtanregot:«Rojwêbên,kuhûnbixwazin
yekjirojênKurêMirovbibîninûwênabînin.
23Ûewêjiwerebêjin:Livirbinêre;anjî,liwirbinerin:
nekevinpeywan,nejîlipeywanbiçin.
24Çimkîçawabirûskakujialiyekîezmênronîdike,heta
aliyêdindibinezmêndeşewqdide.KurêMirovjîdiroja
xwedewêwusabe.
25Lêpêşîdivêewgelekcefayêbikişîneûjivînifşîbê
redkirin.
26ÛçawadirojênNûhdebû,dirojênKurêMirovdejî
wêwusabe.
27Wanxwarin,vexwar,jinanîn,hatinzewicandin,heta
rojakuNûhketgemiyêûtofanhatûewhemûhelakkirin.
28ÇawadirojênLûtdejîwusabû.dixwarin,vedixwarin,
dikirin,difirotin,diçandin,avadikirin;
29LêrojakuLûtjiSodomêderket,jiezmênagirû
kevroşkbarandûhemûhelakkirin.
30DirojaxuyabûnaKurêMirovdejîwusabe.
31Diwêrojêde,yêkuliserbanîbeûtiştênwîdimalêde
be,bilaneyêxwarêkuhilde;ûyêkulizeviyêyejîbila
venegere.
32JinaLûtbînebîraxwe.
33Kîkubixwazecanêxwexilasbike,wêwindabike;Û
yêkujiyanaxwewindabike,wêwêbiparêze.
34Ezjiweredibêjim,diwêşevêdewêduzilamdi
nivînekêdebin.yekwêbêgirtinûyêdinbêhiştin.
35Dujinwêlihevbiqelişînin;yekbêgirtinûyêdinbê
hiştin.
36Dumêrwêlizeviyêbin;yekbêgirtinûyêdinbêhiştin.
37Wanlêvegerandûjêregot:«Likuderê,yaXudan?Û
wîjiwanregot:«Laşlikuderêbe,wêliwirajellihev
bicivin.
BEŞA18
1Ûwîmeselekjiwanregot,dakumirovhergavduabikin
ûbêhêznebin.
2Gotin:LibajarekîhakimekhebûkujiXwedênetirsiyaû
jimirovanneditirsiya.
3Liwîbajarîjinebiyekhebû;ûhatbawîûgot:«Heyfa
minjidijminêminhilde.»
4Ûwîjibodemekênexwest,lêpaşêdidilêxwedegot:
HerçiqaseznejiXwedêditirsimûnejîjimirovanditirsim;
5Lêbelêjiberkuevjinebiyamintengdike,ezêtolawê
hilînim,dakubihatinawêyadomdarewminnewestîne.
6ÛXudangot:Bibihîzinhakimêneheqçidibêje.
7MaXwedêheyfabijartiyênxwe,yênkubişevûrojgazî
wîdikin,hilneweşejî?
8Ezjiweredibêjimkuewêzûheyfawanhilîne.Lêgava
kuKurêMirovbê,wêbaweriyêliserrûyêerdêbibîne?
48

51. LUKE
9Ûwîevmeselajihinekênkubixwebawerbûnku
rastdarinûyêndinkêmnekirinregot:
10DuzilamderketinPerestgehêkuduabikin.yekFêrisîû
yêdinbacgir.
11Fêrisîrawestaûbixwereduakir:«YaXudan,ezjitere
şikirdikim,kueznewekmirovêndinim,xiravkar,neheq,
zînakar,anjîwekvîbacgir.
12Ezdiheftiyêdeducaranrojîdigirim,dehyekahertiştê
xwedidim.
13Ûbacgir,jidûrverawesta,nexwestbiqasîkuçavên
xweberbiezmênvehilde,lêlisîngaxwexistûgot:
«Xwedêlimingunehkarekîwererehmê.»
14Ezjiweredibêjim,evmirovjiyêdinbêtirrastdar
daketmalaxwe.Çimkîherkesêkuxwebilindbike,wê
nizimbibe.ûyêkuxwenizmbike,wêbilindbibe.
15Zarokênzarokjîanînbawî,dakudestêxweliwanbide.
16LêÎsagazîwankirûgot:«Bihêlinkuzarokênbiçûk
bênbaminûwannegirin,çimkîPadîşahiyaXwedêya
wehaye.
17Birastîezjiweredibêjim,kîkuPadîşahiyaXwedê
wekîzarokekpiçûkqebûlneke,qetnakevewêderê.
18Serdarekîjêpirsîûgot:Mamosteyêqenc,ezçibikimku
jiyanaherheyîmîrasbistînim?
19Îsajêregot:«Çimatujiminredibêjîqenc?tukesne
qence,jiyekîpêve,yanîXwedê.
20Tuemirandizanî,zînayêneke,nekuje,diziyêneke,
şahidiyaderewînneke,qedrêdêûbavêxwebide.
21Ûwîgot:«Minevhemûjixortaniyaxweveparastin.
22GavakuÎsaevtiştbihîstin,jêregot:«Hêjitere
kêmasiyekheye:Hertiştêxwebifiroşeûlibelengazan
belavbikeûxezîneyateliezmananhebeûwere,lipeymin
were.
23Gavawîevbihîst,ewpirxemgînbû,çimkîewpir
dewlemendbû.
24GavaÎsadîtkuewgelekxemgîne,got:«Çiqaszehmet
ekuyêndewlemendbikevinPadîşahiyaXwedê!
25Çimkîhêsayekudevediderziyêdederbasbibe,neku
yêdewlemendbikevePadîşahiyaXwedê.
26Ûyênkuevbihîstingotin:«Îcarkîdikarexilasbibe?
27Ûwîgot:«Tiştênkujimirovanrenemimkunin,ji
Xwedêregengazin.
28HingêPetrûsgot:Vaye,mehertişthiştinûlipeyte
çûn.
29Ûwîjiwanregot:Birastîezjiweredibêjim,tukes
tunekujiboxatirêPadîşahiyaXwedêmal,andêûbav,an
bira,anjinûzarokênxweberde.
30Yêkudivêdemanihadeûdidinyakubêdejiyana
herheyîpirzêdeqebûlnake.
31Hingêwîherdiwanzdehhildabaxweûjiwanregot:«
Vaye,emhilkişinOrşelîmêûhemûtiştênkujialiyê
pêxemberanveliserKurêMirovhatinenivîsîn,wêbêncih.
32Çimkîewêradestîmiletanbêkirin,wêtinazûnefretlê
bêkirinûtifliwîbêkirin.
33Ûwêwîqamçiyanbikinûbikujinûrojasisiyanwêrabe.
34Ûwanyekjivantiştanfêmnekirûevgotinjiwan
veşartîbûûwantiştênkuhatibûngotinnizanin.
35ÛçaxêkuewnêzîkîErîhayêbû,korekliteniştarê
rûniştibûûparsdikir.
36Gavawîbihîstkuelaletêderbasdibe,jêpirsîkaevçiye.
37Wanjêregot:«ÎsayêNisretîderbasdibe.
38Wîqîriyaûgot:«YaKurêDawid,liminwererehmê!»
39Yênkudipêşdediçûnlêhilat,dakuewbêdengbimîne.
40Îsajîrawesta,emirkirkuwîbîninbawî.
41Got:Matudixwazîçibitebikim?Ûwîgot:YaXudan,
kuezçavênxwebibînim.
42Îsajêregot:«Çaxêxwebibîne!baweriyatetuxilas
kir.»
43Ûdicihdeçavênxwegirtin,lipeywîçûûpesnê
Xwedêda.
BEŞA19
1ÎsaketûdiErîhayêrederbasbû.
2Ûvaye,mirovekhebûkunavêwîZexayosbû,kuserekê
bacgiranbûûewdewlemendbû.
3ÛwîdixwestkuÎsabibînekuewkîye.ûnikaribûjibo
çapemeniyê,jiberkuewbiçûkbû.
4Ûewberêxwedabezî,hilkişiyaserdarahinarê,daku
wîbibîne,çimkîewêdiwêrêyêdaderbazdibû.
5GavakuÎsahatwîcihî,lijornêrî,ewdîtûjêregot:
Zexayos,bilezîneûwerexwarê;Çimkîîrodivêezlimala
tebimînim.
6Ûwîlezkir,hatxwarêûbişahîewqebûlkir.
7Gavawanewdît,hemûyanpitepijirînûgotin:«Ewçûbû
mêvanêmirovekîgunehkar.
8ZexayosrawestaûjiXudanregot;Vaye,yaXudan,ez
nîvêmalêxwedidimbelengazan;Ûegermintiştekjiyekî
bisûcdariyaderewînstandibe,ezwîçarqatvedigerînim.
9Îsajêregot:«Îroxilasîhatvêmalê,çimkîewjîkurê
Birahîme.
10ÇimkîKurêMirovhatiyekuliyêwindabigereûxilas
bike.
11Gavakuwanevtiştbihîstin,wîmeseleklêzêdekirû
got,çimkîewnêzîkîOrşelîmêbûûwandifikirîkuwê
PadîşahiyaXwedêtavilêxuyabibe.
12Wîgot:«Zilamekesilzadeçûwelatekîdûr,dakujixwe
repadîşahiyekbistîneûvegere.
13Wîgazîdehxulamênxwekir,dehzêrênwandanûji
wanregot:«Hetakuezbêm,bixebitin.
14Lêhemwelatiyênwînefretkirinûlipeywîxeberşandin
ûgotin:«Emnahêlinkuevzilamlisermebibepadîşah.
15Ûusabû,kuçaxêewvegeriyaûPadşatîstandibû,hingê
wîemirkirkugazîvanxulamênkuwîperedanewan,
bikin,dakuewbizanekuherkesîbibazirganiyêçiqas
qezenckiriye.
16Hingêyêpêşîhatûgot:«YaXudan,zêrêtedehlîre
zêdebûye.»
17Ûwîjêregot:«Welleh,xulamêqenc!Jiberkutudi
hindikdedilsozbûyî,desthilatiyateliserdehbajaranheye.
18Yêdiduyanhatûgot:YaXudan,zêrêtepênclîrezêde
bûye.
19Ûwîjîjiwîregot:«Tujîliserpêncbajaranbe.
20Ûyekîdinhatûgot:YaXudan,vayezêrêteyêkumin
didestmalekêdeveşartiye.
21Çimkîezjiteditirsiyam,jiberkutumirovekîhişkî,
tiştêkutedananiyehildigireûyakuteneçandiye,didirû.
22Ûwîjêregot:«Ezêjidevêtedîwanatebikim,xulamê
xerab.Tedizanibûkuezmirovekîhişkim,tiştêkumin
dananiyehildigirimûyakuminneçandiyedidirû.
23Îcarteçimaperêminnedabankê,dakudihatinaxwe
deminbifaîzêperêxwebixwazim?
24Ûwîjiyênkuliwêderêrawestanregot:«Wîzêrêjê
bistîninûbidinyêkudehzêrênwîhene.»
25Ûwanjêregot:YaXudan,dehzêrênwîhene.
49

52. LUKE
26Çimkîezjiweredibêjim,jiherkesêkuheyerewêbê
dayîn;ûjiyêkunîne,yêkuheyejîwêjiwîbêstandin.
27Lêwandijminênmin,yênkunedixwestinezliserwan
padîşahiyêbikim,bîninvirûwanliberminbikujin.
28Piştîkuwîwehapeyivî,berêxwedaOrşelîmêû
hilkişiyaOrşelîmê.
29ÛçaxêewnêzîkîBeytfacêûBeytanyayêbû,liser
çiyayêkujêreÇiyayêZeytûnêdigotin,wîduşagirtênxwe
şandin.
30Dibêjin:«Hûnheringundêlihemberêxwe.Diwêderê
dehûnêdehşikekîgirêdayîbibînin,lêtukeslênerûniştiye.
Wîvekinûbîninvir.
31Ûegeryekjiwebipirse,hûnçimawîberdidin?Bivî
awayîhûnêjêrebêjin:ÇimkîhewcedariyaXudanbiwî
heye.
32ÛyênkuhatibûnşandinçûnûçawakuÎsajiwanre
gotibû,dîtin.
33Gavawandehşikvedikir,xwediyêndehşikêjiwanre
got:«Çimahûndehşikêvedikin?
34Ûwangot:«PêdiviyaXudanbiwîheye».
35WanewanînbaÎsa,cilênxweavêtinserdehşikêûÎsa
danînserwî.
36Gavakuewdiçû,wancilênxwedirêdebelavkirin.
37Ûçaxêkuewnêzîkîwîbû,hetanihaliberxwarê
ÇiyayêZeytûnê,tevahiyaelaletaşagirtandestpêkirşabû
ûbidengekîbilindpesnêXwedêdajibohemûkarên
mezinênkuwandîtibûn.
38Dibêjin:«PadşayêkubinavêXudantê,pîrozbe.Li
ezmananaştîûlibilindahiyanrûmet.
39JielaletêhinekanjiFêrisiyanjêregotin:«Mamoste,li
şagirtênxwehilat.
40Wîlêvegerandûjiwanregot:«Ezjiweredibêjim,
egerevanabêdengbimînin,kevirwêdicihdebiqîrin.
41Gavakuewnêzîkbû,wîbajardîtûliserwîgiriya.
42Digot:«Egertejî,bikêmanîdirojaxwede,tiştênku
aştîyatene,bizanîya!lênihaewjiçavênteveşartîne.
43Çunkîewrojbênserte,kudijminêntewêxendeqê
biavêjindorate,doratebigirinûtejiheralîvetêde
bihêlin.
44Ûwêteûzarokêntedinavtedebierdêredeyne.ûewê
ditedekevirekîliserkevirekîdinnehêlin;jiberkute
wextêziyaretaxwenizanibû.
45ÎcarewçûPerestgehê,destpêkir,yênkudiPerestgehê
dedifirotinûdikirinûdifiroşin.
46Jiwanregot:«Hatiyenivîsîn:«Malaminmala
duakirinêye.
47ÛwîherrojdiPerestgehêdehîndikir.Lêserekên
kahînan,Şerîetzanûserekêngellêdigeriyankuwîbikujin.
48Ûnikaribûbibîninkuewçibikin;
BEŞA20
1Ûbûkurojekêjiwanrojan,çaxêkuwîdiPerestgehêde
gelhîndikirûMizgînîbelavdikir,serekênkahînanû
Şerîetzanbirihspîrehatinserwî.
2Ûjêregot:«Jimerebêje,tuvantiştanbikîjan
desthilatiyêdikî?ankîyeyêkuevdesthilatîdayete?
3Wîbersîvdaûjiwanregot:«Ezêjîtiştekîjiwe
bipirsim;ûbersivaminbide:
4VaftîzmaYûhennajiezmênbûanjimirovanbû?
5Ewbixweredipeyivînûdigotin:«Egerembêjin:Ji
ezmên;ewêbêje:«Nexweçimawejêbawernekir?»
6Lêegerembêjin:Jimirovan;Hemûgelwêmebidinber
keviran,çimkîewbawerinkuYûhennapêxembereke.
7Wanlêvegerandûgotkuewnizaninjikuderêye.
8Îsajiwanregot:«Ezjîjiwerenabêjimkuezvantiştan
bikîjandesthilatiyêdikim.
9Hingêwîdestpêkirevmeselejigelregot.Zilamekîrez
çand,rezdacotkaranûdemekedirêjçûwelatekîdûr.
10Ûdiwextêxwedexulamekşandbarezvanan,dakuji
berêrêzbidinwî.
11Ûwîdîsaxulamekîdinşand,wanjîliwîxist,şermezar
kirinûewvalaşandin.
12Ûdîsayekîsisiyanşandûewjîbirîndarkirinûavêtin
derve.
13Hingêaxayêrêzgot:«Ezçibikim?Ezêkurêxweyê
delalbişînim:belkîgavakuwîbibînin,ewhurmetawî
bigirin.
14Lêgavakurezvananewdît,dinavhevdeşêwirînû
gotin:«Evmîrase;werinemwîbikujin,dakumîrasjime
rebe.
15Îcarwanewjirêzavêtinûkuştin.Îcaraxayêrêzwêçiji
wanrebike?
16Ewêbê,vanrezvananhelakbikeûrêzbideyêndin.Û
gavaewbihîstin,gotin:Xwedênehêle.
17Ûwîliwannêrîûgot:«Îcarevçiyekuhatiyenivîsîn:
«Kevirêkuavakeranredkir,ewbûserêquncikê?»
18Kîkubikeveserwîkevirî,wêbêşikandin;lêbiserkê
debikeve,ewêwîbiketoz.
19DiwêsaetêdeserekênkahînanûŞerîetzanxwestinku
destênxwedeyninserwî.Ewjixelkêditirsiyan,çimkîwan
fêmkirkuwîevmeselelihemberwangotiye.
20Ûwançavêxweliwîgirtinûcasûsşandin,yênkuxwe
wekmerivênrastnîşanbidin,dakugotinênwîbigirin,da
kuwîbidindestêhêzûdesthilatdariyawalî.
21Wanjêpirsîûgotin:Mamoste,emdizaninkuturast
dibêjîûhîndikî,tukesîqebûlnakî,lêriyaXwedêbirastî
hîndikî.
22MajibomerewayekuembacêbidinQeyseranna?
23Lêwîhîlebaziyawanfêmkirûjiwanregot:«Çima
hûnmindiceribînin?
24Qirekînîşanîminbide.Wêneûsernivîsakêheye?Wan
bersîvdaûgotin:yaQeyser.
25Ûwîjiwanregot:«JibervêyekêtiştênkuyênQeyser
inbidinQeyserûtiştênkuyênXwedênejiXwedêre.
26Ûwannikarîbûngotinênwîliberxelkêbigirinûli
bersivawîşaşmanûxwebêdengkirin.
27HingêhinekjiSadûqiyênkuînkardikinkuvejînheye
hatinbawî.ûwanjêpirsî:
28Got:Mamoste,Mûsajimerenivîsî:Egerbirayêyekî
bimire,jinekhebeûbêzarbimire,bilabirayêwîjinaxwe
bigireûdûndanabirayêxwerake.
29Jibervêyekêheftbirahebûn:Yêpêşîjinekgirtûbê
zarokmir.
30Ûyêdiduyanewbirjinikêûbêzarmir.
31Yêsisiyanjîewgirt.Herheftanjîbivîawayîzarok
nehiştinûmirin.
32Piştîhemûyanjinjîmir.
33Îcardivejînêdejinakêjiwane?jiberkuheftanew
jinaxweanîn.
34Îsaliwanvegerandûgot:«Zarokênvêdinyayê
dizewicinûdizewicin.
50

53. LUKE
35Lêyênkuhêjayîwêbênhesibandinkuwêdinyayêû
vejînajinavmiriyanbistînin,nebizewicinûnejî
bizewicin.
36Êdînikarinbimirin,çimkîewwekmilyaketanin.û
zarokênXwedêne,zarokênqiyametêne.
37Îcargavakumirîrabûne,Mûsajîliberçolênîşanda,
gavakujêredibêjeXudanXwedayêBirahîm,Xwedayê
ÎshaqûXwedayêAqûb.
38ÇimkîewneXwedayêmiriyan,lêyêzindiyane;çimkî
hemûjibowîdijîn.
39HingêhinekŞerîetzanlêvegerandûgotin:Mamoste,te
başgot.
40Ûpiştîvêyekêqetnewêrîbûnkutupirsekêjêbikin.
41Ûwîjiwanregot:«ÇawadibêjinkuMesîhkurê
Dawide?
42DawidbixwedikitêbaZebûrdedibêje:«Xudanji
Xudanêminregot:«Tulimilêminêrastêrûne.
43Hetakuezdijminêntebikimbinlingênte.
44LomaDawidjêredibêjeXudan,îcarewçawayekurê
wî?
45Hingêliberguhdariyahemûxelkêwîjişagirtênxwere
got:
46HayjiŞerîetzananhebin,yênkudixwazinbikincên
dirêjbimeşin,lisûkanjisilavan,likinîştanjikursiyên
bilindûdiziyafetandejiodeyênserekanhezdikin.
47Yênkumalênjinebiyandadiqurtîninûjiboxweduayên
dirêjdikin;
BEŞA21
1Ûwîlijornêrî,ûzilamêndewlemenddîtkudiyariyên
xwediavêjinxezîneyê.
2Ûwîjinebiyekbelengazjîdîtkuduqîrînavêtibûnwê
derê.
3Ûwîgot:Birastîezjiweredibêjim,vêjinebiya
belengazjiwanhemûyanbêtiravêtiye.
4Çimkîvanhemûyanjipirbûnaxweavêtiyegoriyên
Xwedê,lêwêjibelengaziyaxwehemûjîndariyaxwe
avêtiye.
5ÛçaxêhinekanjiPerestgehêdipeyivîn,kaewçawabi
kevirûdiyariyênxweşhatiyexemilandin,wîgot:
6Jibovantiştênkuhûndibînin,wêrojênkudiwande
kevirekliserkevirêdinneyêhiştinûneyêavêtinwêwerin.
7Wanjêpirsîûgotin:Mamoste,lêevtiştwêkengêbibin?
Ûgavakuevtiştbêncih,wêçinîşanekhebe?
8Ûwîgot:«Hayjixwehebinkuhûnneyênxapandin.
Çimkîgelekwêbinavêminbênûbêjin:«EzMesîhim;û
demnêzîkdibe:Îcarhûnlipeywanneçin.
9Lêgavakuhûnliserşerûpevçûnanbibihîzin,netirsin;
lêdawînebiûne.
10Hingêwîjiwanregot:Miletwêlidijîmiletûpadîşahî
lidijîpadîşahiyêrabe.
11Ûerdhejînênmezinwêliciyêncihê,xelayîûbela;ûji
ezmênwêdîmenêntirsnakûnîşanênmezinhebin.
12Lêberîvanhemûyan,wêdestênxwedeyninserwe,
tengahiyêbidinwe,webidinkinîştanûzîndananûjibo
navêminbîninberpadîşahûserweran.
13Ûwêjiboşahidiyêliwevegere.
14Jibervêyekêdidilêxwedebicîhbikin,liberkuhûnçi
bersivêbidin,nefikirin.
15Çimkîezêdevûşehrezayiyêbidimwe,kuhemû
dijminênwenikaribinliberxwebidinûliberxwebidin.
16Ûhûnêhemjialîyêdêûbavên,hemjîbira,hemjixizm
ûhemjîjihevalanvewerinxayîntin.ûhinekanjiwewê
bikujin.
17Ûjibernavêminhûnêjihemûmirovannefretbikin.
18Lêmûyekjiserêwewindanabe.
19Bibîhnfirehiyaxwehûnxwediyêcanêxwebin.
20ÛgavakuhûnOrşelîmêbileşkerandorpêçkirîbibînin,
hingêbizaninkuwêranbûnawênêzîke.
21HingêyênkuliCihûstanêne,bilabirevinçiyayan;Û
yênkudinavwêdene,biladerkevin.Ûyênkuliwelatin
bilanekevinwêderê.
22Çimkîevrojêntolhildanêne,dakuhemûtiştênku
hatinenivîsîn,bêncih.
23Lêdiwanrojandeweyliwanênbizaroûyênku
dimêjînin!Çimkîwêtengahiyekmezinliserwelêtûxezeb
liservîgelî.
24Ûewêbikevindevêşûrûdîlbênbirinnavhemû
miletan.
25Ûdirojûhîvûdistêrkandedênîşananhebin;ûliser
rûyêerdêtengasiyamiletan,bitevliheviyê;deryaûpêlan
diqehirin;
26Dilêmirovanjitirsaûjibodîtinawantiştênkutênser
rûyêerdê,dişewitin,çimkîhêzênezmênwêbihejin.
27ÛhingêewêbibîninkuKurêMirovdiewrekîdebihêz
ûrûmetamezintê.
28Ûgavakuevtiştdestpêbikin,lijorbinêrinûserêxwe
bilindbikin;Çimkîrizgariyatenêzîke.
29Ûwîjiwanremeselagot;Vayedarahêjîrêûhemû
daran;
30Gavakuewnihaguleberdidin,hûnbixwedibîninû
dizaninkuhavînnêzîke.
31Bivîawayîhûnjî,gavakuhûnbibîninkuevtişt
diqewimin,bizaninkuPadîşahiyaXwedênêzîke.
32Birastîezjiweredibêjim,hetakuhertiştpêkneyê,ev
nifşnabihûre.
33Erdûezmanwêbibihûrin,lêpeyvênminnabihûrin.
34Ûhayjixwehebin,kutucarîdilêwebiserxweşî,
serxweşîûxemênvêjînêzêdenebeûewrojbêhayjiwe
reneyê.
35Çimkîewêwekdafikekêwereserêhemûyênkuliser
rûyêdinyayêrûdine.
36Îcarhûnhişyarbinûhergavduabikin,dakuhûnhêjayî
vanhemûtiştênkuwêbibin,birevinûliberKurêMirov
bisekinin.
37ÛbirojdiPerestgehêdehîndikir.ûbişevderketderve
ûliçiyayêkujêreÇiyayêZeytûnêtêgotinma.
38ÛhemûelaletserêsibêzûhatPerestgehêbawî,daku
wîbibihîzin.
BEŞA22
1ÎcarcejnaNanêŞkevanêzîkbûkujêreCejna
Derbasbûnêtêgotin.
2SerekênkahînanûŞerîetzanlêdigeriyan,kaçawawî
bikujin.Çimkîewjixelkêditirsiyan.
3HingêÎblîsketnavCihûdayêkujêreÎsxeryotîdigotin,
kujihejmaradiwanzdehanbû.
4Ewbirêket,biserekênkahînanûserweranrepeyivî,ka
çawawîbidedestêwan.
5Ûşabûnûpeymandankuewperebidinwî.
6Ûwîsozdaûlifersendêgeriyakuwîbidedestêwan,di
nebûnaelaletêde.
51

54. LUKE
7HingêrojaNanêŞkevahat,kugerekêCejnaDerbasbûnê
bêkuştin.
8WîPetrûsûYûhennaşandinûgot:«HerinûCejna
Derbasbûnêjimereamadebikin,dakuembixwin.»
9Ûwanjêregot:«Tudixwazîkuemlikuamadebikin?
10Ûwîjiwanregot:«Vaye,gavakuhûntêkevinbajêr,
mirovekwêwerepêşiyawe,kucerbekavêhilgirtiye.lipey
wîbiçinmalakuewtêdeye.
11Ûhûnêjimalxwêmalêrebêjin:Mamostejiteredibêje:
Odeyamêvananlikuderêye,ezêbişagirtênxwereCejna
Derbasbûnêbixwim?
12Ûewêjûreyekmezinajorînnîşanîwebide:Liwirhazir
bikin.
13Ewjîçûn,çawakuÎsajiwanregotibû,dîtinûCejna
Derbasbûnêamadekirin.
14Gavakusaetbû,ewûherdiwanzdehşandîpêre
rûniştin.
15Ûwîjiwanregot:«Berîcefayêmin,minxwestkuez
vêCejnaDerbasbûnêbiwerebixwim.
16Çimkîezjiweredibêjim,hetakudiPadîşahiyaXwedê
depêkneyê,ezêêdîjênexwim.
17Ûwîkasahilda,şikirkirûgot:«Vêhildinûdinavxwe
deparvebikin.
18Çimkîezjiweredibêjim,hetakuPadîşahiyaXwedê
neyê,ezjifêkiyarezvenaxwim.
19Ûwînanhilda,şikirkir,şikandûdawanûgot:«Ev
bedenaminekujiwerehatiyedayîn.Vêyekêjibo
bîranînaminbikin.
20Usajîkasapiştîşîvêûgot:«EvkasaPeymanaNûyebi
xwînaminakujibowetêrijandin.
21Lêvaye,destêyêkuminbidedest,biminrelisersifrê
ye.
22ÛbirastîjîKurêMirov,çawakubiryarhatiyedayîn,
diçe;lêweyliwîmirovêkuwîbidedest!
23Ûdestpêkirinjihevpirsîn,kakîjiwanekuwêvîkarî
bike.
24Ûdinavwandepevçûnekjîderket,kakîjanjiwanherî
mezinbêhesibandin.
25Ûwîjiwanregot:Padîşahênmiletanserweriyawan
dikin;ûjiyênkudesthilatdariyêliserwandikin,jiwanre
xêrxwaztêgotin.
26Lêhûnnewusabin.Ûyêkusereke,wekyêkuxizmetê
dike.
27Çimkîyêkuliserxwarinêrûniştîye,anyêkuxizmetê
dikemezintire?Maneyêkulisergoştrûniştîye?lêezdi
navwedewekyêkuxizmetêdikeme.
28Hûnewinkudiceribandinênmindebiminremane.
29Ûezjiwerepadîşahiyekdiyardikim,çawakuBavê
minjiminredestnîşankiriye;
30DakuhûndiPadîşahiyamindelisersiframinbixwinû
vexwinûlisertextanrûnindakudîwanadiwanzdeheşîrên
Îsraêlbikin.
31ÛXudangot:Şimûn,Şimûn,vaye,Şeytanxwestiyeku
hûnwekgenimbişon.
32Lêminjiboteduakir,kubaweriyatesistnebeûgava
kutuvegerî,birayênxwexurtbike.
33Ûwîjêregot:YaXudan,ezamademekubitere
herimzîndanêûmirinê.
34Ûwîgot:«Petrûs,ezjiteredibêjim,îrodîkbangnade,
berîkutusêcaranînkarbikîkutuminnasdikî.»
35Ûwîjiwanregot:«Gavakuminhûnbêkîsik,bêçente
ûpêlavşandin,matiştekjiwekêmbû?Ûwangot:Tiştek
nîne.
36Hingêwîjiwanregot:«Lênihakîsêkêheye,bilawê
bigireûşûrêwîjîbigre.
37Çimkîezjiweredibêjim,evêkuhatiyenivîsîn,divêhê
liserminbêcih:Ûewdinavsûcdarandehathesibandin.
Çimkîdawiyatiştênliserminhene.
38Ûwangot:YaXudan,vaye,livirduşûrhene.Ûwîji
wanregot:Êdîbese.
39ÛewderketûwekedetênxweçûÇiyayêZeytûnê.û
şagirtênwîjîlipeywîçûn.
40Gavakuewliwêderêbû,jiwanregot:«Duabikinku
hûnnekevinceribandinê.
41Ûliserkevirekîjiwanhatdûrxistin,çûserçokanûdua
kir.
42Got:Bavo,egertubixwazî,vêkasêjiminrake;lêbelê
nedaxwazamin,lêyatebe.
43Ûjiezmênmilyaketekjêrexuyabûûhêzdawî.
44Ûjiberkuditengahiyêdebû,wîbidilgermîduakirû
xuhdanawîmînadilopênxwînêyênmezinênkubierdêre
diherikinbû.
45Gavakuewjiduakirinêrabûûhatbaşagirtênxwe,wî
dîtkuewjixemgîniyêrazayîne.
46Ûjiwanregot:Çimahûnradizên?rabinduabikin,da
kuhûnnekevinceribandinê.
47ÛhêkuÎsadipeyivî,elaletekemezinûyêkujêre
Cihûdadigotin,yekjiherdiwanzdehanbû,lipêşiyawan
çûûnêzîkîÎsabûkuwîramûse.
48LêÎsajiwîregot:«Yûda,matuKurêMirovbi
ramûsanekêbidedest?
49Gavayênkulidorawîbûn,dîtinkuwêçibê,jiwîre
gotin:«YaXudan,maembişûrbixin?
50ÛyekîjiwanlixulamêSerokkahînxistûguhêwîyê
rastêjêkir.
51Îsalêvegerandûgot:«Hûnhetanihabihêlin.Ûdestê
xwedaguhêwîûewqenckir.
52HingêÎsajiserekênkahînan,serwerênPerestgehêû
rihspiyênkuhatinbawîregot:«Hûnbişûrûdaran
derkevin,wekkulihemberdizanbin?»
53GavakuezherrojdiPerestgehêdebiwerebûm,we
destênxwedirêjîminnekir;lêevsaetaweyeûhêzatariyê
ye.
54Hingêwanewgirtin,birinûanînmalaSerokkahîn.
Petrûsjidûrvelipeywîçû.
55Gavakuwandinîvêeywanêdeagirpêxistûbihevre
rûniştin,Petrûsdinavwanderûnişt.
56Lêxizmetkarekêewlikêlekaêgirrûniştîdît,bibaldarî
liwînêrîûgot:«Evmirovjîbiwîrebû.»
57Ûwîewînkarkirûgot:«Sitiyê,ezwînasnakim.
58Piştîdemekêyekîdinewdîtûgot:«Tujîjiwanî».
Petrûsgot:«Mirov,ezneme.
59Ûnêzîkîsaetekêlipeyhevbidilnizmîpiştrastkirûgot:
«Birastîevmirovjîbiwîrebû,çimkîCelîliyane.
60Petrûsgot:«Mirov,eznizanimtuçidibêjî.Ûdicihde,
hêkuwîdipeyivî,dîkbangkir.
61ÛXudanzivirîûliPetrûsnêrî.ÛpeyvaPetrûshatbîra
Petrûskuçawajiwîregotibû:«Berîkudîkbangbide,tê
sêcaranminînkarbikî.»
62Petrûsjîderketderveûbihêrsgiriya.
63ÛzilamênkuÎsagirtibûn,tinazênxwepêkirinûliwî
xistin.
52

55. LUKE
64Ûgavaçavênwîgirêdan,lirûyêwîxistin,jêpirsînû
gotin:Pêxembertîbike,yêkulitexistkîye?
65Ûgelektiştêndinjîbiçêrkirinêlihemberwîgotin.
66Ûgavabûroj,rihspiyêngel,serekênkahînanû
Şerîetzanlihevciviyan,ewbirinnavcivînaxweûgotin:
67MatuMesîhî?jimerebêje.Ûwîjiwanregot:«Eger
ezjiwerebêjim,hûnbawernakin.
68Ûegerezjîjiwebipirsim,hûnêbersîvaminnedinûne
jîminberdin.
69HingêKurêMirovwêlimilêrastêyêhêzaXwedêrûne.
70Hingêhemûyangot:«NexwetuKurêXwedêyî?Ûwîji
wanregot:«Hûndibêjinkuezim.
71Ûwangot:Maçihewcedariyamebişahidiyadinheye?
Çimkîmebixwejîjidevêwîbihîstiye.
BEŞA23
1HemûelaletawanrabûserxweûewbirinbaPîlatos.
2Wandestbisûcdarkirinawîkirinûgotin:«Medîtkuev
mirovmiletêxwedixapîneûdayînabacaQeyserqedexe
dikeûdibêjekuewbixweMesîhêPadîşahe.
3Pîlatosjêpirsîûgot:«TuPadîşahêCihûyanî?Wîlê
vegerandûgot:«Tudibêjî.
4HingêPîlatosjiserekênkahînanûjigelregot:«Eztu
sûcêvîmirovînabînim.
5Ûhêbêtirhêrsdibûnûdigotin:«Ewgelradikeûli
seranserêCihûstanê,jiCelîlêhetavêderêhîndike.»
6GavaPîlatosliserCelîlêbihîst,pirsî,kaewmirovCelîlî
ye?
7ÛgavakuwîdizanibûkuewjihukumdariyaHêrodêse,
wîewşandbaHêrodês,kuewjîwêdemêliOrşelîmêbû.
8GavaHêrodêsÎsadît,gelekşabû.ûwîhêvîdikirkuhin
mucîzeyanbidestêwîdîtibe.
9Hingêwîbigelekpeyvanjêpirsî;lêwîtutiştbersîvneda.
10SerekênkahînanûŞerîetzanrawestanûbitundîew
sûcdarkirin.
11ÛHêrodêsûmêrênxweyênşerewnehiştin,tinazên
xwepêkirin,cilekîspehîlixwekirinûdîsaşandinba
Pîlatos.
12DiwêrojêdePîlatosûHêrodêsbihevrebûndost,
çimkîberêdijminatiyawanhebû.
13Pîlatosjîgazîserekênkahînan,serwerûgelkir,
14Jiwanregot:«Weevmirovwekyekîkugeldixapîne
anîbamin.Vaye,minewliberwelêkolînkir,mintusûcê
vîmirovînedîtkudestbiwantiştênkuhûnwîsûcdardikin.
15Na,Hêrodêsjî,çimkîminhûnşandinbawî.ûvaye,
tiştekîkuhêjayîmirinêye,jêrenayêkirin.
16Jibervêyekêezêwîcezabikimûberdim.
17(Jiberkujimecbûrîdicejnêdeyekîjiwanreberde.)
18Wandicihdeqîriyanûgotin:«Vîmirovîdûrbixeû
Barabasjimereberde.
19(Yêkujiboserhildaneklibajêrûjibokuştinêhat
avêtinzîndanê.)
20JibervêyekêPîlatoskudixwestÎsaberde,dîsabiwan
repeyivî.
21Lêewqîriyanûgotin:«Wîxaçbike,wîxaçbike.»
22Ûwîcarasisiyanjiwanregot:«Çima,wîçixerabî
kiriye?Mintusedemekmirinêdiwîdenedît:Jibervê
yekêezêwîcezabikimûwîberdim.
23Ûewbidengekîbilinddicihdebûnûxwestinkuewbê
xaçkirin.Ûdengêwanûserekênkahînanbiserket.
24ÛPîlatosbiryardakuewwekwanbe.
25Ûwîewêkujiboserhildanûkuştinêhatibûavêtin
zîndanê,yêkuwandixwest,jiwanreberda.lêwîÎsa
teslîmîdaxwazawankir.
26Ûçaxêewdibirin,yekîŞimûnêKûrênîkujigund
derdiket,girtinûxaçdanînserwî,dakuewlipeyÎsa
hilgire.
27Lipeywîelaletekemezinjimirovanûjinanjîdigirînû
liserwîdigirîn.
28LêÎsaliwanzivirîûgot:«KeçênOrşelîmê,lisermin
negirîn,liserxweûliserzarokênxwebigirîn.
29Çimkîvaye,rojênkuewêbêjin:‹Xwezîbiwanzikê
bêber,ûzikêkuçunebûyîûbiwanzikêkuşîrnedaye,tê.
30Hingêewêdestpêbikinjiçiyayanrebêjin:Bikevinser
me.ûberbiçiyan,Meveşêrin.
31Çimkîegerewvantiştanliserdarakeskbikin,di
ziwabûnêdewêçibêkirin?
32Ûdusûcdarêndinjîhebûnkubiwîrehatinkuştin,da
kubênkuştin.
33ÛçaxêewgihîştinwîcihêkujêreCalvarydigotin,li
wirewûyênxerabyeklimilêrastêûyêdinlimilêçepê
xaçkirin.
34HingêÎsagot:Bavo,liwanbibihûre;Çimkîewnizanin
kuewçidikin.Wancilênwîjihevveqetandinûpişk
avêtin.
35Xelkrawestabûûdît.Ûserwerênbiwanrejîhenek
kirinûgotin:«Wîyêndinxilaskirin.egerewMesîhê
bijartîyêXwedêbe,bilaxwexilasbike.
36Leşkeranjîtinazênxwepêkirin,hatinbawîûsihikjê
repêşkêşkirin.
37Ûgot:EgertupadîşahêCihûyanî,xwexilasbike.
38ÛbiherfênYewnanî,LatînîûÎbranîjîliserwî
nivîsarekhatibûnivîsîn:«EVEPADÎŞAHÊCHIHÛYAN».
39Ûyekîjixerabkarênkuhatibûndaliqandin,ewhêrskir
ûgot:EgertuMesîhî,xweûmexilasbike.
40Lêyêdinlêhilatûgot:MatujiXwedênatirsî?
41Ûembirastîjîdadvanîdikin.Çimkîemberdêlakirinên
xwedistînin.
42ÛwîjiÎsaregot:«YaXudan,gavakutubêPadîşahiya
xwe,minbînebîraxwe.
43Îsajêregot:«Birastîezjiteredibêjim,îrotuyêbimin
redibihiştêdebî.
44Ûdorasaetşeşanbûûhetasaetnehanlisertevahiya
dinyayêtarîbû.
45ÛrojtarîbûûperdaPerestgehêdinavberêdeçirî.
46ÛçaxêÎsabidengekîbilindqîriya,got:«YaBavo,ez
ruhêxwedidimdestênte.»Ûpiştîkuwehagot,ruhda.
47Gavasersedevtiştdît,pesnêXwedêdaûgot:«Birastî
evmirovekîrastbû.
48Ûhemûxelkêkubiwêdîtinêlihevciviyan,tiştênku
hatibûnkirindîtin,lisîngaxwexistinûvegeriyan.
49HemûnasênwîûewjinênkujiCelîlêlipeywîhatibûn,
jidûrverawestabûnûevtiştdîtin.
50Ûvaye,zilamekhebûkunavêwîÛsivbûku
şêwirmendbû.ûewmirovekîqencûdadperwerbû:
51Ewjişîretûkirinênwanrazînebû.Ewjibajarê
Arîmetyayêbû,jibajarêCihûyan.Ewbixwejîlihêviya
PadîşahiyaXwedêbû.
52EvmirovçûbaPîlatosûcesedêÎsajêlavakir.
53Wîewdaxistxwarê,bicawpêçaûewxistgorekekudi
kevirêdehatibûkolanûhetanihatukestêdenehatibû
veşartin.
54Ûewrojamedekarîbûûrojaşemîyênêzîkbû.
53

56. LUKE
55ÛewjinênkujiCelîlêpêrehatibûn,lipeywîçûn,gor
ûçawacesedêwîhatdanîndîtin.
56Ûewvegeriyan,giyayênbîhnxweşûrûnamadekirin.û
rojaŞemiyêligoremrêbêhnaxweda.
BEŞA24
1Îcarrojapêşîyaheftiyê,sibêzû,ewhatinsergorê,
giyayênbîhnxweşênkuamadekiribûnûhinekêndinjîbi
xwereanîn.
2Ûwandîtkukevirêsergorêjicihêxwegindiriye.
3Ûewketinhundir,cesedêXudanÎsanedîtin.
4Ûbûkuçaxêewliserwêyekêgelekşaşdiman,vaye,
dumerivênbikincênbiriqandîlicemwanrawestan.
5Gavaewtirsiyanûrûyênxweberbierdêvexwarkirin,ji
wanregot:«Çimahûndinavmiriyandeliyêsaxdigerin?
6Ewnelivire,lêrabûye;bîninbîraxwekuçaxêewhêli
Celîlêbû,wîçawajiweregot.
7Dibêjin:«DivêKurêMirovteslîmîdestênmirovên
gunehkarbêkirin,bêxaçkirinûrojasisiyanrabe.»
8Ûgotinênwîhatinbîrawan,
9Ûjisergorêvegeriyaûevhemûtiştjiyanzdehûji
hemûyêndinregot.
10YênkuevtiştjiŞandiyanregotin,MeryemaMejdelanî,
YohanaûMeryemadiyaAqûbûjinêndinênbiwanrebûn.
11Ûgotinênwanjiwanrewekçîrokênpûçxuyabûnû
wanbiwanbawernekir.
12HingêPetrûsrabûserxweûbezîsergorê.Ûxwexwar
kir,licilênketanênkubiserêxwehatibûndanîn,dît.
13Ûvaye,diwêrojêdedidojiwançûngundekîkunavê
wîEmwasbû.
14Ûliservanhemûtiştênkubûyîbihevrepeyivîn.
15Ûçaxêewbihevredipeyivînûdipeyivîn,Îsabixwe
nêzîkbûûbiwanreçû.
16Lêçavênwangirtibûnkuwînasnekin.
17Ûwîjiwanregot:«Evçipeyvinkuhûnbihevre
dimeşinûxemgînin?
18Ûyêjiwan,kunavêwîKleopasbû,lêvegerandûgot:
«MatutenêliOrşelîmêxerîbîûtutiştênkudivanrojan
deliwêderêdiqewiminnizanin?
19Ûwîjiwanregot:«Çitişt?Ûwanjêregot:«Derbarê
ÎsayêNisretîde,kuliberXwedêûlibertevahiyagel
pêxemberekîbikirinûgotinêbihêzbû.
20Ûçawakuserekênkahînanûserwerênmeewradestî
mirinêkirinûewxaçkirin.
21LêmebawerkirkuyêÎsraêlxilasbikeewe.Jivan
hemûyanpêve,îrorojasisiyanekuevtiştbûne.
22Belê,hinjinênjicivatamejîemşaşkirin,yênkuzûli
sergorêbûn.
23Ûçaxêcesedêwînedîtin,hatinûgotin:«Wan
dîtiniyekamilyaketanjîdîtineûgotinkuewsaxe.
24Ûhinekjiwanênkubimerebûn,çûnsergorêûwek
kujinangotibû,wisadîtin.Lêwanewnedît.
25Hingêwîjiwanregot:«Eybêaqilno,yênkuhûnbi
hemûgotinênpêxemberanbawerdikin.
26ManediviyakuMesîhevtiştcefabikişandaûbiketa
navrûmetaxwe?
27ÛjiMûsaûjihemûpêxemberandestpêkir,wîdihemû
NivîsarênPîrozdetiştênliserwîjiwanregot.
28Ûewnêzîkîwîgundêkuewdiçûn,bûnûwîkirwekî
kuewêhêwêdetirbiçûya.
29Lêwanzordawîûgotin:«Bimerebimîne,çimkîber
êvarêyeûrojderbasbûye.»Ûewkethundir,dakubiwan
rebimîne.
30Ûçaxêewbiwanrelisersifrêrûnişt,nanhilda,şikir
kir,şikandûdawan.
31Ûçavênwanvebûnûwanewnaskir.ûewjiberçavên
wanwindabû.
32Ûwanjihevregot:«Gavakudirêdebimeredipeyivî
ûNivîsarênPîrozjimerevedikir,madilêmedidilêmede
şewitî?
33DiwêsaetêdeewrabûnûvegeriyanOrşelîmê,her
yanzdehûyênkubiwanreciviyabûndîtin.
34Gotin:«BirastîXudanrabûyeûjiŞimûnrexuya
bûye.»
35Ûwangotkuçidirêdeçêbûnûçawaewdişikandina
nandebiwanhatnaskirin.
36Gavakuwanwehadipeyivî,Îsabixwedinavwande
rawestaûjiwanregot:«Silametliserwebe.
37Lêewtirsiyanûtirsiyanûgumankirinkuwanruhek
dîtiye.
38Ûwîjiwanregot:«Çimahûnxemgînin?ûçimafikir
didilêwedeçêdibin?
39Lidestûlingênminbinêrin,ezbixweme.Destêxwe
bidinminûbibînin;Çimkîruhbêgoştûhestîye.
40Piştîkuwîwehapeyivî,destûlingênxwenîşanîwan
da.
41Ûhêkuwanjişabûnêbawernedikirûşaşdiman,wîji
wanregot:«Maxwarinênwelivirhene?
42Îcarpariyekjimasiyekbiraştîûhingivdanwî.
43Wîrahiştûliberwanxwar.
44Ûwîjiwanregot:Evpeyvênkuminjiweregotin,
demakuezhêbiwerebûm,evin,kudivêhertiştêkudi
ŞerîetaMûsa,dipêxemberanûdiZebûrdehatiyenivîsîn,
bêcih.lisermin.
45Hingêwîhişêwanvekir,dakuNivîsarênPîrozfêm
bikin.
46Ûjiwanregot:«Bivîawayîhatiyenivîsînûbivî
awayîdiviyakuMesîhcefabikişîneûrojasisiyanjinav
miriyanrabe.
47ÛjiOrşelîmêdestpêbike,divêbinavêwîtobeû
lêborînagunehandinavhemûmiletandebêgotin.
48Ûhûnşahidênvantiştanin.
49Ûvaye,ezsozaBavêxwebiserwededişînim;lêhûn
libajarêOrşelîmêbimînin,hetakuhûnbihêzajijorve
bêtepêçan.
50WîewbirinhetaBeytanyayê,destênxwehildanûew
pîrozkirin.
51Ûçaxêwîewpîrozdikirin,jiwanveqetiyaûhilkişiya
navezmên.
52Ûewperizînwîûbişahiyekemezinvegeriyan
Orşelîmê.
53ÛherûherdiPerestgehêdebûn,pesnêXwedêûpîroz
dikirin.Amîn.
54

57. John
BEŞA1
1DidestpêkêdePeyvhebûûPeyvbiXwedêrebûûPeyv
Xwedêbû.
2DidestpêkêdebiXwedêrehemantiştbû.
3Hertiştbiwîafirî;ûbêyîwîtutiştçênebû.
4Diwîdejiyanhebû;ûjiyanronahiyamirovanbû.
5Ûronahîditariyêdeşewqdide;ûtariyêewfêmnekir.
6MirovekjialiyêXwedêvehatibûşandinkunavêwî
Yûhennabû.
7Ewjiboşahidiyêhat,dakuşahidiyaronahiyêbike,daku
hemûmirovbiwîbawerbikin.
8EwneewRonahîbû,lêhatşandinkuşahidiyawê
Ronahîyêbike.
9EwRonahiyarastînbû,yêkuherkesêkutêdinyayêronî
dike.
10Ewlidinyayêbûûdinyabiwîafirîûdinyayêewnas
nekir.
11Ewhatcemyênxwe,lêyênwîewqebûlnekir.
12Lêhemûyênkuewqebûlkirin,wîhêzdawankubibin
kurênXwedê,jiwanênkubaweriyêbinavêwîtînin.
13Yênkunejixwînê,nejidaxwazabedenêûnejîji
daxwazamirovan,lêjiXwedêçêbûn.
14ÛPeyvbûbedenûdinavmederûnişt.
15Yûhennaliserwîşahidîkirûgiriyaûgot:«Eveweku
minliserwîgot:Yêkupiştîmintê,jiminreçêtire.Çimkî
ewberiyaminbû.»
16Ûmehemûyanjitijebûnawîûkerembikeremêstand.
17ÇimkîŞerîetbidestêMûsahatdayîn,lêkeremûrastîbi
destêÎsaMesîhhatin.
18TukesîXwedênedîtiye;Kurêyektayêkudihembêza
Bavdeye,wîewdazanîn.
19ÛevnivîsaraYûhennaye,çaxêCihûyanjiOrşelîmê
kahînanûLêwîşandinkujêbipirsin:«Tukîyî?
20Wîlixwemukirhatûînkarnekir;lêmikurhatkuezne
Mesîhim.
21Wanjêpirsî:«Nexweçi?TuÎlyasî?Ûewdibêje,ezne.
Matuewpêxemberî?Ûwîbersivda:Na.
22Hingêwanjêregot:Tukîyî?dakuembersivawanên
kuemşandinebidin.Tujixwereçidibêjî?
23Wîgot:«Ezdengêyekîmekuliçolêdiqîre:Çawaku
Îşayapêxembergotibû,RiyaXudanrastbikin.»
24ÛyênkuhatibûnşandinjiFêrisiyanbûn.
25Ûwanjêpirsînûjêregotin:«Nexwetuçimaimaddikî,
egertuneMesîh,neÊlyasûnejîewpêxemberî?
26Yûhennabersîvawandaûgot:«Ezbiavêimaddikim.
Lêdinavwedeyekîkuhûnwînasnakinheye.
27Yêkulipeymintê,lipêşminçêtireûeznehêjameku
lepênpêlavawîvekim.
28EvtiştliBeytabarayê,wêderêUrdunê,cihêku
Yûhennalêimaddikir,çêbûn.
29DotirarojêYûhennadîtkuÎsatêbawîûgot:«Vaye
BerxêXwedêyêkugunehêndinyayêradike.
30Evewekuminjêregot:«Piştîminzilamekîkujimin
rebijartiretê,çimkîewberiyaminbû.»
31Ûminewnasnedikir,lêjibokuewjiÎsraêlreeşkere
bibe,jibervêyekêezhatimkubiavêimadbikim.
32ÛYûhennaşahidîkirûgot:«MindîtkuRuhwek
kevokekêjiezmênhatxwarêûliserwîrûnişt.
33Ûminewnasnedikir,lêyêkuezşandimekubiavê
imadbikim,wîjiminregot:«TêbibînîkuRuhliserkê
dadikeveûliserwîdimîne,yêkubiRuhêPîrozimaddike
ewe.»
34MindîtûgotkuevKurêXwedêye.
35DotirarojêdîsaYûhennaûdidojişagirtênxwe
rawestabûn.
36GavakuÎsadimeşiya,liÎsanêrîûgot:VayeBerxê
Xwedê!
37ÛherduşagirtangotinawîbihîstinûlipeyÎsaçûn.
38HingêÎsazivirî,dîtkuewlipeywantênûjiwanregot:
«Hûnçidixwazin?Wanjêregot:«Mamoste!»(kutê
wergerandin:Mamoste)tulikurûniştî?
39Wîjiwanregot:«Werinûbibînin.Ewhatin,dîtinku
ewlikuderêrûdiniştûwêrojêlibawîman,çimkîdora
saetdehbû.
40YekjiwanherdukesênkuYûhennabihîstinûlipeywî
çûn,EndrawisêbirayêŞimûn-Petrûsbû.
41EwîpêşîbirayêxweŞimûndîtûjêregot:«MeMesîh
dît,kubêwergerandin«Mesîh»e.
42ÛwîewanîbaÎsa.GavakuÎsaewdît,wîgot:«Tu
ŞimûnêkurêÛnisî.
43DotirarojêÎsaxwestkuderkeveCelîlê,Filîposdîtûjê
regot:Lipeyminwere.
44FilîposjiBeytsaydayêbû,jibajarêEndrawisûPetrûs.
45FilîposNatanyêldîtûjêregot:«MeewdîtkuMûsadi
Şerîetêdeûpêxemberanliserwînivîsîbûn,ÎsayêNisretî,
kurêÛsiv.
46Natanyêljêregot:«MajiNisretêtiştekqencdikare
derkeve?Filîposjêregot:«Wereûbibîne.
47ÎsadîtkuNatanyêltêbawîûliserwîgot:«Vaye
Îsraêliyekîbirastîkuxapandinawîtune!
48Natanyêljêregot:«Tuminjikunasdikî?Îsalê
vegerandûgot:«BerîkuFilîposgazîtebike,gavakutuli
binêdarahêjîrêbûyî,mintudîtî.
49Natanyêllêvegerandûjêregot:Mamoste,tuKurê
Xwedêyî;tuPadîşahêÎsraêlî.
50Îsalêvegerandûgot:«Jiberkuminjiteregot,mintu
dibindarahêjîrêdedîtî,tubawerdikî?tuyêjivan
mezintirtiştênbibînî.
51Ûwîjêregot:«Birastî,birastîezjiweredibêjim,ji
virşûndehûnêezmênvekirîbibîninûmilyaketênXwedêli
serKurêMirovhilkişinûdakevin.
BEŞA2
1RojasisiyanliQenayaCelîlêzewacekhebû.ûdiyaÎsali
wirbû:
2Îsaûşagirtênwîjibodîlanêhatingazîkirin.
3Gavawanşerabxwest,diyaÎsajêregot:«Şerabawan
tune.
4Îsajiwêregot:«Sitiyê,çijiminheyebite?saetamin
hînnehatiye.
5Diyawîjixulamanregot:Ewçijiwerebêje,bikin.
6Ûliwêderêşeşpotênkevirî,ligorîadetênsafîkirina
Cihûyan,danîbûn,kuherduyansêfirqehebûn.
7Îsajiwanregot:«Kanênavêbiavêtijebikin.Ûwanew
hetadevêxwetijekirin.
8Ûwîjiwanregot:«Nihaderxinderveûjiserekêcejnê
rebibin.Ûwanewbarkirin.
9Gavakuserekêcejnêavaşerabtamkirûnizanibûkuew
jikuderêye;
55

58. JOHN
10Ûjêregot:«Herkesdidestpêkêdeşerabaqencderdixe;
ûgavakumirovbaşvexwe,wêhingêyaxerabtire.
11ÎsaevdestpêkakerametanliQenayaCelîlêkirûrûmeta
xweeşkerekir.ûşagirtênwîbawerîbiwîanîn.
12Piştîvêyekêewtevîdiyaxwe,birayênxweûşagirtên
xwedaketKefernahûmêûewgelekrojanliwirman.
13CejnaDerbasbûnêyaCihûyannêzîkbûûÎsahilkişiya
Orşelîmê.
14ÛdiPerestgehêdeyênkudewar,pezûkevokdifirotin
ûpereguhêrrûniştîdîtin.
15Ûgavakuwîjibenanqamçîyekçêkir,ewhemû,pezû
dewarjiPerestgehêderxistin.Perêguhêrbaranrijandû
masehilweşand.
16Ûjikevokfiroşanregot:«Vantiştanjivirbistînin;
malaBavêminnekinmalekebazirganiyê.
17Ûhatbîraşagirtênwîkunivîsarbû:xîretamalateez
xwarim.
18HingêCihûyanbersîvawîdaûjêregot:«Tuçinîşanê
didîmekutuvantiştandikî?
19Îsalêvegerandûjiwanregot:VêPerestgehê
hilweşîninûdisêrojandeezêwêrakim.
20HingêCihûyangot:«Evperestgehçilûşeşsalanavabû,
matêwêdisêrojandeavabikî?
21LêwîliserPerestgehabedenaxwepeyivî.
22Gavakuewjinavmiriyanrabû,hatbîraşagirtênwîku
wîevjiwanregotibû.ÛwanbiNivîsaraPîrozûpeyvaku
Îsagotibûbawerkir.
23GavakuewdiCejnaDerbasbûnêdeliOrşelîmêbû,
gelekanewkerametênkuwîdikirindîtin,bawerîbinavê
wîanî.
24LêÎsaxwenespartwan,çimkîwîhemûmerivanas
dikir.
25Ûnehewcebûkukesekjimirovanreşahidiyêbike,
çimkîwîdizanibûkuçididilêmirovandeye.
BEŞA3
1MirovekjiFêrisiyan,binavêNîkodêmos,serwerekî
Cihûyanhebû.
2EwbişevhatbaÎsaûjêregot:«Mamoste,emdizanin
kutumamosteyêXwedêyî,çimkîtukesnikarevan
kerametênkutudikî,jibilîkuXwedêbiwîrenebe.»
3Îsalêvegerandûgot:«Birastî,birastîezjiteredibêjim,
hetakumirovjinûveçênebe,nikarePadîşahiyaXwedê
bibîne.
4Nîkodêmosjêregot:«Mirovekkupîrbûyeçawadikare
çêbe?»dikarecaraduduyanbikevezikêdiyaxweûçêbe?
5Îsalêvegerandûgot:«Birastî,birastîezjiteredibêjim,
hetakumirovjiavêûjiRuhçênebe,nikarebikeve
PadîşahiyaXwedê.
6Yêkujibedenêçêdibebedene;ûyêkujiRuhçêdiberuh
e.
7Liwêşaşnemînekuminjiteregot:Divêhûnjinûve
çêbin.
8Balikubixwazelêdixeûtudengêwîdibihîzî,lênikarî
bibêjîkuewjikuderêtêûbikuvediçe.
9Nîkodêmoslêvegerandûgot:«Evtiştçawadibe?
10Îsalêvegerandûgot:«TuaxayêÎsraêlîûtuvantiştan
nizanî?
11Birastî,birastîezjiteredibêjim,emdizaninkuem
dizaninûşahidiyêdikinkumedîtiye;ûhûnşahidiyame
qebûlnakin.
12Egermintiştêndinyayîjiweregot,lêhûnbawernekin,
egerezjiweretiştênliezmananbêjim,hûnêçawabawer
bikin?
13Ûtukeshilnekişiyayeezmên,jibilîKurêMirovêkuji
ezmênhatiyexwarê.
14ÛçawakuMûsaliçolêmarhilda,divêKurêMirovjî
wisabêbilindkirin.
15Dakuyêkubaweriyêbiwîbîne,helaknebe,lêjiyana
wîyaherheyîhebe.
16ÇimkîXwedêwusajidinyayêhezkirkuKurêxweyê
yektada,dakuyêkubaweriyêbiwîbînehelaknebe,lê
jiyanawîyaherheyîhebe.
17ÇimkîXwedêKurêxweneşandkudinyayêsûcdar
derxe;lêjibokudinyabiwîxilasbibe.
18Yêkubaweriyêbiwîtîne,sûcdarnayêderxistin;lêyê
kubaweriyênayne,jixwesûcdare,çimkîwîbawerîbi
navêKurêXwedêyêyektaneaniye.
19Ûsûcdarkirinevekuronahîhatdinyayêûmirovanji
ronahiyêbêtirjitariyêhezkir,çimkîkirinênwanxerab
bûn.
20Çimkîherkesêkuxerabiyêdike,jironahiyênefretdike
ûnayêberronahiyê,dakukirinênwîneyênhilanîn.
21Lêyêkurastiyêdike,têberronahiyê,dakukirinênwî
eşkerebibin,kuewdiXwedêdehatinekirin.
22PiştîvantiştanÎsaûşagirtênxwehatinwelatê
Cihûstanê.Liwirbiwanremaûimadkir.
23ÛYûhennajîliEynonanêzîkîSalîmêimaddikir,çimkî
liwirgelekavhebû.Ewhatinûimadbûn.
24ÇimkîhêYûhennaneketibûnzîndanê.
25HingêdinavberaşagirtênYûhennaûCihûyandeliser
paqijbûnêpirsekderket.
26ÛewhatinbaYûhennaûjêregotin:«Mamoste,yêku
bitereliwêderêUrdunêbûûtejêreşahidîkir,vaye,ew
imaddikeûhemûtênbawî.
27Yûhennalêvegerandûgot:«Mirovnikaretiştekî
bistîne,hetakujiezmênjêreneyêdayîn.»
28Hûnbixwejiminreşahidiyêdikinkumingot,ezne
Mesîhim,lêezliberwîhatimeşandin.
29Yêkubûkawîyezavaye;lêhevalêzavêyêkuradibeû
wîdibihîze,bidengêzavêgelekîşadibe.
30Divêewzêdebibe,lêezkêmbikim.
31Yêkujijortê,diserhemûyanreye;yêkujierdêye
dinîyeûjierdêdipeyive;yêkujiezmêntê,diser
hemûyanreye.
32Ûçidîtiyeûçibihîstiye,ewşahidiyêdike.ûtukes
şahidiyawîqebûlnake.
33Yêkuşahidiyawîqebûlkiriye,moraxwedayeku
Xwedêraste.
34ÇimkîyêkuXwedêewşandiye,gotinênXwedê
dipeyive,çimkîXwedêRuhbipîvannadewî.
35BavjiKurhezdikeûhertiştdayedestêwî.
36YêkubaweriyêbiKurtîne,jiyanawîyaherheyîheye;
lêxezebaXwedêliserwîdimîne.
BEŞA4
1ÎcargavakuXudandizanibûkuFêrisiyançawabihîstiye
kuÎsajiYûhennabêtirşagirtçêkirineûimadkirine,
2(TevîkuÎsanebixwe,lêşagirtênwîimadkirin)
3EwjiCihûstanêderketûdîsaçûCelîlê.
4ÛdivêewdiSameryayêrederbasbibe.
5HingêewhatbajarekîSameryayê,kujêreSûxardigotin.
56

59. JOHN
6BîraAqûbliwirbû.ÎcarÎsajirêwîtiyaxwewestiyabûû
bivîawayîliserbîrêrûnişt.Saetdoraşeşanbû.
7JinekeSameryayêhatkuavêbikişîne.Îsajêregot:«
Bideminvexwim.»
8(Çimkîşagirtênwîçûnebajêrkugoştbikirin.)
9JinikaSamerîjêregot:«ÇawadibekutuCihûyî,jimin
kujinekeSamerîme,vexwarinêdixwazî?Çimkîtêkiliya
CihûyanbiSameriyanretune.
10Îsalêvegerandûgot:«EgertubidiyariyaXwedê
bizanîbaûewkîyekujiteredibêje:Bideminvexwim;te
êjiwîbixwestaûwîavazindîbidate.
11Jinikêjêregot:«Ezbenî,tiştekîtetunekujêbikişînîû
bîrkûre.îcarteevavazindîjikuyî?
12MatujibavêmeAqûbmezintirî,yêkukanîdameû
xweûzarokênxweûdewarênxwejêvexwar?
13Îsalêvegerandûgot:«Kîjivêavêvexwe,wêdîsatî
bibe.
14Lêkîjiavakuezbidimêvexwe,qettînabe;lêavaku
ezêbidimwî,wêdiwîdebibekaniyekeavêkujibojiyana
herheyîvedibe.
15Jinikêjêregot:«Ezbenî,vêavêbidemin,dakuezne
tîbimûnejîbêmvirdakuvekêşim.
16Îsajiwêregot:«Here,gazîmêrêxwebikeûwerevir».
17Jinikêlêvegerandûgot:«Mêrêmintune.Îsajiwêre
got:«Tebaşgot,mêrêmintune.
18Çimkîpêncmêrêntehebûn;Ûyêkunihateheyene
mêrêteye.
19Jinikêjêregot:Ezbenî,ezfêmdikimkutupêxemberek
î.
20Bavûkalênmelivîçiyayîperizîn;Ûhûndibêjin,li
Orşelîmêewcihêkudivêmirovlêbiperizine.
21Îsajêregot:«Sitiyê,jiminbawerbike,wexttêkuhûn
nelivîçiyayîûnejîliOrşelîmêbiperizinBav.
22Hûndiperizinwî,hûnnizaninçi,emdizaninkuem
diperizinwî,çimkîxilasîjiCihûyane.
23Lêbelêdemtêûnihaye,kuyênkubirastîdiperizin,
wêbiruhûbirastiyêjiBavrebiperizin;
24XwedêRuheûyênkudiperizinwîdivêbiruhûbi
rastiyêbiperizinwî.
25Jinikêjêregot:«EzdizanimkuMesîhêkujêreMesîh
têgotintê.Gavakuewbê,ewêhertiştîjimerebêje.
26Îsajiwêregot:«Yêkubiteredipeyiveezewim.
27Liservêyekêşagirtênwîhatinûşaşmankuewbi
jinikêredipeyivî.Lêkesînegot:«Tuliçidigerî?»an,Tu
çimabiwêredipeyivî?
28Hingêjinikêdevjiavaxweberda,çûbajêrûjimêranre
got:
29Werin,mirovekbibînin,yêkuhertiştêkuminkiriyeji
minregot:MaevneMesîhe?
30Hingêewjibajêrderketinûhatinbawî.
31Diwênavberêdeşagirtênwîjêreduadikirinûdigotin:
«Mamoste,bixwe!»
32Lêwîjiwanregot:«Mingoştekheyekuhûnpê
nizaninbixwim.
33Jibervêyekêşagirtanjihevregotin:«Makesekwî
aniyekuxwarinêbixwe?
34Îsajiwanregot:«Xwarinaminewekuezdaxwazayê
kuezşandimebikimûkarêwîbiqedînim.
35Mahûnnabêjin,hêçarmehheneûpaşêdirûntê?Vaye,
ezjiweredibêjim,çavênxwehildinûlizeviyanbinêrin;
Çimkîewjiberdirûnêspîne.
36Ûyêkudidirûheqêdistîneûjibojiyanaherheyîfêkî
dicivîne,dakuhemyêkudiçîneûhemjîyêkudidirûbi
hevreşabibin.
37Ûevgotinaraste:Yekdiçîneûyêdindidirû.
38Minhûnşandin,dakuhûnwîbidirûn,kuwekedjêre
neanî.
39ÛgelekjiSameriyênwîbajarî,jibergotinajinikaku
şahidîkir,bawerîbiwîanîn.
40ÎcargavaSamerîhatinbawî,jêlavakirinkuewbiwan
rebimîneûewdurojanliwirma.
41Gelekêndinjîjibergotinawîbawerîanîn.
42Ûjijinikêregot:«Nihaembawerdikin,nejibergotina
te,çimkîmebixwejîewbihîstiyeûemdizaninkubirastî
jîMesîhêXilaskarêdinyayêeve.
43PiştîdurojanewjiwirderketûçûCelîlê.
44ÇimkîÎsabixweşahidîkirkurûmetapêxemberekîli
welatêwîtune.
45GavakuewhatCelîlê,Celîliyanewqebûlkirin,çimkî
ewhemûtiştênkuwîdicejnêdeliOrşelîmêkiribûndîtin.
46ÎcarÎsadîsahatQenayaCelîlêûliwêderêavçêkiribû
şerab.ÛzilamekîesilzadehebûkukurêwîliKefernahûmê
nexweşbû.
47GavawîbihîstkuÎsajiCihûstanêhatiyeCelîlê,çûba
wîûjêlavakirkukurêwîqencbike,çimkîewliber
mirinêbû.
48HingêÎsajêregot:«Hetakuhûnnîşanûkerametan
nebînin,hûnbawernakin.
49Mîrzajêregot:Ezbenî,hetakuzarokêminbimire,
werexwarê.
50Îsajêregot:«Dehere!kurêtedijî.Ûzilamjipeyvaku
Îsajêregotibûbawerkirûçû.
51Gavakuewdaketjêr,xulamênwîhatinpêşiyawî,jêre
gotin:«Kurêtedijî.
52Hingêwîjiwanpirsîkawêsaetakuwîdestbi
sererastkirinêkiriye.Wanjêregot:«Duhdisaetheftande
tayêewberda.
53ÎcarbavdizanibûkuewdiwêsaetêdeyekuÎsajêre
got:«Kurêtedijî.»wîûtevahiyamalawîbawerîanîn.
54GavakuÎsajiCihûstanêhatCelîlê,evkerameta
diduyanekukir.
BEŞA5
1PiştîvêyekêcejnekeCihûyanbû;ÎsahilkişiyaOrşelîmê.
2NihaliOrşelîmê,likêlekabazarapez,hewzekekubi
ÎbranîjêreBethesdatêgotinûpênceywanhene.
3Dinavvandeelaletekemezinjimirovênbêhêz,kor,
rawestayî,hişkbûyî,libendaherikînaavêbûn.
4Çimkîmilyaketekdemsalekdakethewzêûavtevlihevkir.
Yêkupiştîtengasiyaavêpêşîkethundir,jihernexweşiya
xwesaxbû.
5Zilamekliwêderêhebû,kusîûheştsalînexweşbû.
6GavakuÎsaewderewandîdîtûdizanibûkuewji
demekedirêjvediwêrewşêdeye,wîjêregot:Matêsax
bibî?
7Zilamêbêhêzlêvegerandûgot:Ezbenî,minkesektune
kugavaavbiqelişe,kuminbixehewzê;
8Îsajêregot:«Rabe,nivînênxwerakeûrêvehere.»
9Ûdicihdemirovsaxbû,nivînênxwehildaûmeşiyaû
dihemanrojêdeŞemîbû.
10JibervêyekêCihûyanjiyêsaxbûyîregot:«Roja
Şemiyêye;nerewayekutunivînênxwehilgirî.
57

60. JOHN
11Wîbersîvawanda:«Yêkuezsaxkirim,wîjiminre
got:«Doşekaxwerakeûrêvehere.»
12Hingêwanjêpirsî:«Kîyeyêkujiteregot:«Rabe
doşekaxweûrêve?»
13Ûyêsaxbûyînizanibûkuewkîye,çimkîÎsaxwe
rakiribûûelaletekemezinliwêderêbû.
14PaşêÎsaewdiPerestgehêdedîtûjêregot:«Vaye,tu
saxbûyî!
15ZilamçûûjiCihûyanregotkuyêkuewsaxkiriye,Îsa
ye.
16JibervêyekêCihûyantengahîliÎsakirinûxwestinku
wîbikujin,çimkîwîevtiştdirojaŞemiyêdekiribûn.
17LêÎsabersîvawanda:«Bavêminhetanihadixebiteû
ezjîdixebitim.
18JibervêyekêCihûhêbêtirlikuştinawîdigeriyan,
çimkîwînetenêrojaŞemiyêşikand,lêdigotkuXwedê
BavêwîyeûxwebiXwedêrekiriyeyek.
19HingêÎsabersîvawandaûjiwanregot:«Birastî,bi
rastîezjiweredibêjim,Kurnikaretiştekîjixwebike,lê
tiştêkudibîneBavdike.
20ÇimkîBavjiKurhezdikeûhemûtiştênkubixwedike
nîşanîwîdide.
21ÇawakuBavmiriyanradikeûzindîdike;bivîawayî
Kurjî,yêkubixwaze,zindîdike.
22ÇimkîBavtukesîdadbarnake,lêhemûdîwankirin
dayeKur.
23ÇawakuhemûhurmetêjiBavredikin,jiKurrejî
hurmetêbikin.YêkuhurmetaKurnade,hurmetaBavêku
ewşandiyejînagire.
24Birastî,birastîezjiweredibêjim,yêkuguhêxwedide
gotinaminûbaweriyêbiyêkuezşandime,jiyanawîya
herheyîheyeûnayêsûcdarkirin.lêjimirinêderbasîjiyanê
dibe.
25Birastî,birastîezjiweredibêjim,saettêûnihaye,ku
mirîwêdengêKurêXwedêbibihîzinûyênkubibihîzinwê
bijîn.
26ÇimkîçawakuBavdidilêxwedejiyanheye;Jibervê
yekêwîdayeKur,dakujiyanaxwebixwerehebe.
27Ûdesthilatîdawîkudîwanbikejî,çimkîewKurê
Mirove.
28Liservêyekêşaşnemînin,çimkîewsaettêkutêde
hemûyêndigorandewêdengêwîbibihîzin.
29Ûwêderkeve;yênkuqencîkirine,jibovejînajiyanê;û
yênkuxerabîkirine,jibovejînanifiran.
30Ezjiberxwenikarimtiştekîbikim.Çawakuez
dibihîzim,ezdadbardikim.Çimkîeznelidaxwazaxwe,lê
lidaxwazaBavêkuezşandimedigerim.
31Egerezbixweşahidiyêbikim,şahidiyaminneraste.
32Yêdinheyekuşahidiyamindike;ûezdizanimku
şahidiyakuewlisermindideraste.
33WeşandbaYûhennaûwîşahidiyarastiyêkir.
34Lêezşahidiyêjimirovannagirim,lêvantiştandibêjim,
dakuhûnxilasbibin.
35Ewronahiyekşewitandîûşewqdarbûûwexwestku
hûnjibodemekêbironahiyawîşabibin.
36LêşahidiyaminjiyaYûhennamezintirheye.Çimkî
karênkuBavdaneminkuezbiqedînim,ewkarênkuez
dikim,şahidiyamindikinkuBavezşandime.
37ÛBavêkuezşandimebixwejîjibominşahidîkiriye.
Wenedengêwîbihîstiyeûnejîşiklêwîdîtiye.
38Ûpeyvawîdiwedenamîne,çimkîhûnjiyêkuwî
şandiyebawernakin.
39LiNivîsarênPîrozbigerin;Çimkîhûndifikirinku
jiyanaweyaherheyîbiwanreheyeûyênkujibomin
şahidiyêdikinewin.
40Ûhûnnayênbamin,dakuhûnbibinxwedîjiyan.
41Ezjimirovanrûmetnagirim.
42LêezwenasdikimkuhezkirinaXwedêdiwedetune.
43EzbinavêBavêxwehatimûhûnminqebûlnakin;eger
yekîdinbinavêxwebê,hûnêwîqebûlbikin.
44Hûnçawadikarinbawerbikin,yênkurûmetahev
distîninûlirûmetakutenêjiXwedêtênagerin?
45NefikirinkuezêweliberBavsûcdarbikim;Yêkuwe
sûcdardikeMûsayekuhûnpêbawerin.
46ÇimkîegerwejiMûsabawerbikira,weyêjiminjî
bawerbikira,çimkîwîliserminnivîsîbû.
47Lêegerhûnbinivîsarênwîbawernekin,hûnêçawabi
gotinênminbawerbikin?
BEŞA6
1PiştîvantiştanÎsaderbasîsergoyaCelîlêbû,kugoya
Teberiyayêye.
2Ûelaletekemezinlipeywîçû,çimkîwankerametênwî
yênkuwîlisernexweşankiribûdîtin.
3Îsahilkişiyaçiyêûliwirbişagirtênxwererûnişt.
4CejnaDerbasbûnêyaCihûyannêzîkbû.
5GavakuÎsaçavênxwehildanûdîtkuelaletekemezintê
bawî,wîjiFilîposregot:«Emêjikunanbikirin,dakuev
bixwin?
6Wîevjiboîzbatkirinawîgot,çimkîwîbixwedizanibû
kuewêçibike.
7Filîposlêvegerandûgot:«Dusedperînantêrawannake,
kuheryekjiwanhindikbigire.»
8Yekjişagirtênwî,EndrawisêbirayêŞimûn-Petrûs,jêre
got:
9Livirxortekheyekupêncnanêncehîûdumasiyênwî
yênbiçûkhene;lêewdinavwangelekandeçine?
10Îsagot:«Zilambidinrûniştin.Nihaliwêderêgelek
giyahebû.Zilamrûniştin,hejmarawannêzîkîpênchezar
bû.
11Îsananhildan.Piştîkuwîşikirkir,lişagirtanbelavkir
ûşagirtanjîliyênrûniştîbelavkir.ûmasiyanjîbiqasîku
dixwazin.
12Çaxêewtêrbûn,wîjişagirtênxweregot:«Parçeyên
kumaneberhevbikin,dakutiştekwindanebe.
13Jibervêyekêwanewlihevcivandinûdiwanzdehselik
bipariyênpêncnanêncehîyênkujiyênxwarremabûn,
tijekirin.
14HingêwanmirovankerametakuÎsakiribûdîtin,gotin:
«Pêxemberêkuwêbêdinyayê,birastîeve.
15ÎcargavaÎsafêmkirkuewêbênûwîbizorêbigirin,da
kuwîbikinpadîşah,ewdîsabitenêçûçiyê.
16Gavakubûêvar,şagirtênwîdaketinbergolê.
17Ûligemiyeksiwarbûnûdisergolêreberbi
Kefernahûmêveçûn.ÊdîtarîbûûÎsanehatibûbawan.
18Ûderyajiberbayekîmezinrabû.
19Îcargavakuewbiqasîbîstûpêncansîmetreyanpêşin
çûn,dîtinkuÎsalisergolêrêvediçeûnêzîkîgemiyêdibeû
tirsiyan.
20LêÎsajiwanregot:«Ezim;netirsin.
21Hingêwanbidilxwazîewqebûlkirqeyikêûdicihde
gemîliwêbejêbûkuewlêdiçûn.
58

61. JOHN
22Dotirarojê,gavaehlêkulialiyêdinêgolêrawestabû,
dîtkuliwêderêqeyikekdintune,jiyêkuşagirtênwîtêde
bûnûÎsabişagirtênxwereneketqeyikê,lêşagirtbitenê
çûn;
23(LêbelêpiştîkuXudanşikirkir,jiTeberiyayêqeyikên
dinhatincihêkunanlêdixwarin.)
24GavaelaletêdîtkuneÎsaûnejîşagirtênwîliwêderê
ne,wanjîgemiyêsiwarkirinûhatinKefernahûmêûliÎsa
bigerin.
25Ûgavawanewlialiyêdinêderyayêdît,jiwîregotin:
Mamoste,tukengêhatîvir?
26Îsabersîvawandaûgot:Birastî,birastîezjiwere
dibêjim,hûnlimindigerin,nejiberkuwekerametdîtin,
lêjiberkuwejinanxwarûtêrbûn.
27Nejiboxwarinakuhelakdibe,lêjiboxwarinakujibo
jiyanaherheyîdimînebixebitin,yakuKurêMirovwêbide
we.ÇimkîBavXwedêmohrkir.
28Hingêwanjiwîregot:«Emçibikin,dakuemkarên
Xwedêbikin?
29Îsabersîvawandaûgot:«EvkarêXwedêye,kuhûn
baweriyêbiyêkuwîşandiyebînin.
30Îcarwanjêregot:«Îcartuçinîşanêdidî,dakuem
bibîninûbitebawerbikin?tuçikardikî?
31BavûkalênmeliçolêMannaxwarin.wekkuhatiye
nivîsîn:«Wîjiezmênnandawankubixwin.»
32HingêÎsajiwanregot:«Birastî,birastîezjiwere
dibêjim,Mûsaewnanjiezmênnedawe.lêBavêminnanê
rastjiezmêndidewe.
33ÇimkînanêXwedêewekujiezmêntêxwarêûjiyanê
didedinyayê.
34Hingêwanjêregot:«YaXudan,herûhervînanbide
me.
35Îsajiwanregot:«Nanêjiyanêezim.Yêkubêbamin
qetbirçînabe.ûyêkubaweriyêbiminbîne,tucarantî
nabe.
36Lêminjiweregot,wejîezdîtimûbawernakin.
37HemûtiştênkuBavdidemin,wêbênbamin;Ûyêku
têbamin,ezqetdernaximderve.
38Çimkîezjiezmênhatimxwarê,nejibokuezdaxwaza
xwebikim,lêdaxwazayêkuezşandimebikim.
39ÛdaxwazaBavêkuezşandimeeve,kujihemûtiştên
kuwîdanemin,eztiştekîwindanekim,lêdiRojaDawîde
wîrakim.
40Ûdaxwazayêkuezşandimeeve,kuherkesêKur
bibîneûbaweriyêbiwîbîne,jiyanawîyaherheyîhebeû
ezêwîdiRojaDawîderakim.
41HingêCihûyanliserwîpitepisandin,çimkîwîgot:
«Nanêkujiezmênhatiyexwarêezim.»
42Ûwangot:«MaevneÎsayêkurêÛsivekuemdêû
bavêwînasdikin?»Maçawadibekuewdibêje:«Ezji
ezmênhatimxwarê?»
43Îsalêvegerandûjiwanregot:«Dinavxwedepijmar
nekin.
44Tukesnikarebêbamin,hetaBavêkuezşandimewî
nekişîneûezêwîdiRojaDawîderakim.
45Dipêxemberandehatiyenivîsîn:«WêhemûjiXwedê
hînbibin.ÎcarherkesêkujiBavbihîstiyeûhînbûye,têba
min.
46NekukesekîBavdîtiye,jibilîyêkujiXwedêye,wî
Bavdîtiye.
47Birastî,birastîezjiweredibêjim,yêkubaweriyêbi
minbîne,jiyanawîyaherheyîheye.
48Eznanêjiyanême.
49BavûkalênweliçolêMannaxwarinûmirin.
50Evnanêkujiezmênhatiyexwarêye,dakumirovjê
bixweûnemire.
51Eznanêjîndarêkujiezmênhatiyexwarême.Egeryek
jivînanîbixwe,wêherûherbijîûnanêkuezbidim
bedenamine,kuezêjibojiyanadinyayêbidim.
52JibervêyekêCihûyandinavxwedepevçûnderketû
gotin:«Evmirovçawadikaregoştêxwebidemekuem
bixwin?
53HingêÎsajiwanregot:«Birastî,birastîezjiwere
dibêjim,hetakuhûngoştêKurêMirovnexwinûxwînawî
venexwin,jiyanawedinavwedetune.
54Yêkubedenamindixweûxwînaminvedixwe,jiyana
wîyaherheyîheye;ûezêwîdirojadawîderakim.
55Çimkîgoştêminbirastîgoşteûxwînaminbirastî
vexwarine.
56Yêkugoştêmindixweûxwînaminvedixwe,biminre
dimîneûezjîbiwîrerûdinim.
57ÇawakuBavêsaxezşandimeûezbiBavdijîm,yêku
minbixwejîwêbiminbijî.
58Evnanêkujiezmênhatiyexwarêye;newekkubavû
kalênweMannaxwarinûmirine;yêkujivînanîbixwe,
wêherûherbijî.
59GavakuliKefernahûmêhîndikir,wîdikinîştêdeev
tiştgotin.
60Gelekjişagirtênwî,gavakuwanevbihîst,gotin:«Ev
gotinekdijware;kîdikarebibihîze?
61GavakuÎsabixwezanibûkuşagirtênwîliservêyekê
pitepitdikin,wîjiwanregot:«Maevwediêşîne?
62ÛegerhûnbibîninkuKurêMirovhilkişiyacihêkuberê
lêbû?
63Ewruhekuzindîdike;Gotinênkuezjiweredibêjim,
ruhinûjiyanin.
64Lêhinekjiwehenekubawernakin.ÇimkîÎsaji
destpêkêvedizanibûkuewkîne,yênkubawernakinûkî
wêwîbidedest.
65Ûwîgot:«Jibervêyekêminjiweregot,hetakuji
Bavêminreneyêdayîn,tukesnikarebêbamin.
66Jiwêdemêvegelekjişagirtênwîvegeriyanûêdîbiwî
reneçûn.
67HingêÎsajidiwanzdehanregot:Mahûnjîherin?
68Şimûn-Petrûslêvegerandûgot:YaXudan,emherinba
kê?peyvênteyênjiyanaherheyîhene.
69ÛembawerdikinûpêbawerinkutuMesîhî,Kurê
Xwedayêjîndar.
70Îsabersîvawanda:«Maminhûndiwanzdehnebijartin
ûyekjiwecine?
71WîliserCihûdayêkurêŞimûnêÎsxeryotîpeyivî,çimkî
ewêkuwîbidedestûyekjiherdiwanzdehanbû.
BEŞA7
1PiştîvantiştanÎsaliCelîlêgeriya,çimkîwînedixwestdi
Cihûtiyêdebimeşe,çimkîCihûlikuştinawîdigeriyan.
2CejnaKonênCihûyannêzîkbû.
3Birayênwîjêregotin:«JivirderkeveûhereCihûstanê,
dakuşagirtêntekarênkutudikîbibînin.
4Çimkîtukestunekutiştekîbidizîbikeûewbixwejî
dixwazekubieşkereyîwerenaskirin.Gertuvantiştanbikî,
xwenîşanîdinyayêbide.
5Çimkîbirayênwîjîbawerîbiwîneanîn.
59

62. JOHN
6HingêÎsajiwanregot:«Hêdemaminnehatiye,lê
wextêwehergavamadeye.
7Dinyanikarejiwenefretbike;lêjiminnefretdike,çimkî
ezşahidiyawêdikimkukirinênwêxerabin.
8Hûnherinvêcejnê:Ezhêdernakevimvêcejnê;Çimkî
wextêminhêtijenebûye.
9Gavawîevpeyvjiwanregotin,ewhêliCelîlêma.
10Lêgavakubirayênwîderketin,ewjîçûcejnê,nebi
eşkereyî,lêbidizî.
11HingêCihûdicejnêdelêgeriyanûgotin:«Ewlikuye?
12Ûdinavelaletêdeliserwîgelekpitepijiqîbû.lêxelkê
dixapîne.
13LêtukesîjitirsaCihûyanbieşkereyîliserwînepeyivî.
14ÎcardinîvêcejnêdeÎsaderketPerestgehê*ûhînkir.
15Cihûlêşaşmanûgotin:«Evmirovêkuhînnebûye,
çawabinameyandizane?
16Îsabersîvawandaûgot:Hînkirinaminneyamine,lê
yayêkuezşandimeye.
17Egeryekbixwazedaxwazawîbike,ewêbizaneku
hînkirinaXwedêye,anezjiberxwedibêjim.
18Yêkujiberxwedipeyive,lirûmetaxwedigere;lêyê
kulirûmetaxweyakuewşandiyedigere,ewrasteûtu
neheqîdiwîdetune.
19MaMûsaŞerîetnedaweûdîsajîyekjiweŞerîetê
nagire?Çimahûndiçinminbikujin?
20Xelkêlêvegerandûgot:«Tuşeytanekheye;kîwête
bikuje?
21Îsalêvegerandûjiwanregot:«Minkarekkirûhûn
hemûşaşman.
22Mûsasinetdawe;(NejiberkuewjiMûsaye,lêjibav
ûkalane;)ûhûnrojaŞemiyêmirovekîsinetdikin.
23EgeryekrojaŞemiyêsinetbibe,dakuŞerîetaMûsa
neyêşikandin;Mahûnliminhêrsdibin,jiberkumindi
rojaŞemiyêdemirovekbitevahîsaxkir?
24Ligordîtinêdadbarnekin,lêdadbariyarastdadbar
bikin.
25HingêhinekênjiOrşelîmêgotin:«Maevneewekuli
kuştinawîdigerin?
26Lêvaye,ewbiwêrekîdipeyiveûtiştekjêrenabêjin.
MaserwerbirastîdizaninkuevMesîhe?
27Lêbelêemdizaninkuevmirovjikuderêye;lêgavaku
Mesîhbê,kesnizanekuewjikuderêye.
28HingêÎsadiPerestgehêde,gavakuwîhîndikir,gazî
kirûgot:«Hûnminnasdikinûhûndizaninkuezjiku
derême.
29Lêezwînasdikim,çimkîezjiwîmeûwîezşandime.
30Hingêewdigeriyankuwîbigirin,lêkesîdestneavêtwî,
çimkîhêsaetawînehatibû.
31Gelekanjielaletêbawerîbiwîanîûgotin:«Gava
Mesîhbê,maewêjivankerametanzêdetirbike,yênkuvî
mirovîkirine?
32Fêrisiyanbihîstkuelaletêliserwîtiştênwehadipijirîne.
Fêrisîûserekênkahînanparêzgerşandinkuwîbigirin.
33HingêÎsajiwanregot:«Hêjibodemekekurtezbiwe
remeûpaşêezdiçimbayêkuezşandime.
34Hûnêliminbigerin,lêminnabînin;ûcihêkuezlêbim,
hûnnikarinbênwêderê.
35HingêCihûyanjihevregot:«Ewêherekuderêkuem
wînabînin?Maewêherebayênkudinavmiletandebelav
bûneûmiletanhînbike?
36Evakugot:«Hûnêliminbigerinûminnabîninûezli
kubim,hûnnikarinbênwêderê»çiye?
37Dirojadawînde,diwêrojamezinacejnêde,Îsa
rawesta,giriyaûgot:«Egeryektîye,bilawerebaminû
vexwe.
38Yêkubaweriyêbiminbîne,wekkuNivîsaraPîroz
gotiye,wêjizikêwîçemênavajiyanêbiherikin.
39LêbelêwîevjiRuhregot,kuyênkubaweriyêbiwî
bînin,wêbistînin;
40Gelekanjixelkê,gavaevgotinbihîstin,gotin:«Birastî
evpêxembere.
41Yêndingotin:«EvMesîhe.Lêhinekangot:MaMesîh
jiCelîlêbê?
42MaNivîsaraPîroznabêjekuMesîhjidûndanaDawidû
jibajarêBeytlehmêyêkuDawidlêbûtê?
43Îcarjiberwîdinavgeldedubendîderket.
44Ûhinekanjiwandixwestkuwîbigirtana.lêtukesîdest
neavêtwî.
45HingêparêzgerhatinbaserekênkahînanûFêrisiyan.
Wanjiwanregot:«Çimaweewneanî?
46Parêzgeranlêvegerandûgotin:«Tucaranmirovmîna
vîmirovînepeyive.
47HingêFêrisiyanjiwanregot:Mahûnjîhatine
xapandin?
48MayekîjiserekananjiFêrisiyanbawerîbiwîaniye?
49LêevgelêkubiŞerîetênizane,nifire.
50Nîkodêmosjiwanregot:«YêkubişevhatbaÎsa,yek
jiwanbû.»
51Maşerîetame,berîkuwîbibihîzeûnezanekuewçi
dike,dadbardike?
52Wanlêvegerandûgotin:«MatujîjiCelîlêyî?Bigerin
ûbinêrin,çimkîjiCelîlêtupêxemberdernakeve.
53Ûherkesçûmalaxwe.
BEŞA8
1ÎsaçûÇiyayêZeytûnê.
2SerêsibêewdîsahatPerestgehêûhemûgelhatinbawî.
Ewrûniştûhînîwankir.
3ŞerîetzanûFêrisiyanjinekezînayêanîbawî.ûgavaku
wanewdanînavberê,
4Wanjêregot:«Mamoste,evjinikbizînayêhatiyegirtin.
5ÎcarMûsadiŞerîetêdeemirlimekirkuyênwehabên
berkevirankirin.Lêhûnçidibêjin?
6Wanevgotin,jiboceribandinawî,dakuwîsûcdarbikin.
LêÎsaxwexwarkirûbitiliyaxwelisererdênivîsî,mîna
kuwînebihîst.
7Îcargavakuwanjêpirsîn,wîrabûserxweûjiwanre
got:«Yêkudinavwedebêgunehe,bilapêşîkevirekî
bavêjewê.
8Ûdîsaxwexwarkirûlisererdênivîsî.
9Yênkuevbihîstin,biwijdanaxwesûcdarbûn,ji
mezinanhetayadawîyekbiyekderketin.
10GavaÎsarabûserxweûjijinikêpêvetukesnedît,ji
wêregot:«Sitiyê,ewsûcdarêntelikune?Matukesîtu
sûcdardernexistî?
11Wêgot:Nekes,yaXudan.Îsajiwêregot:«Ezjîte
sûcdarnakim;hereûêdîgunehanneke.
12HingêÎsadîsajiwanrepeyivîûgot:«Ezronahiya
dinyayême;yêkulipeyminbê,ditariyêdenagere,lêwê
bibexwediyêronahiyajiyanê.
13Fêrisiyanjêregotin:«Tuşahidiyaxwedikî;qeydatene
raste.
60

63. JOHN
14Îsabersîvawandaûjiwanregot:«Egerezşahidiya
xwebikimjî,şahidiyaminraste.lêhûnnikarinbêjinkuez
jikuderêtêmûbikuvediçim.
15Hûnligorbedenêdadbardikin;Eztukesîdadbar
nakim.
16Lêegerezdadbarbikim,dîwanaminraste,çimkîezne
bitenême,lêezûBavêkuezşandime.
17Diqanûnatedejîhatiyenivîsînkuşahidiyadumirovan
raste.
18EzyekîkujiboxweşahidiyêdikimûBavêkuez
şandimejîjibominşahidiyêdike.
19Hingêwanjêregot:«Bavêtelikuye?Îsalêvegerand
ûgot:«HûnneminûnejîBavêminnasdikin.Egerweez
nasbikirama,weyêBavêminjînasbikira.»
20Îsaevgotin,çaxêkudiPerestgehêdahîndikir,di
xezîneyêdagotin.Çimkîhêsaetawînehatibû.
21HingêÎsadîsajiwanregot:«Ezdiçimriyaxwe,hûnê
liminbigerinûhûnêdigunehênxwedebimirin;cihêku
ezdiçim,hûnnikarinbên.
22HingêCihûyangot:Maewêxwebikuje?Çimkîew
dibêje:«Ezdiçimcihêkuhûnnikarinwerin.»
23Ûwîjiwanregot:«Hûnjijêrin;Ezjijorim:hûnjivê
dinyayêne;Eznejivêdinyayême.
24Jibervêyekêminjiweregotkuhûnêdigunehênxwe
debimirin.Çimkîegerhûnbawernekinkuezewim,hûnê
digunehênxwedebimirin.
25Hingêwanjêregot:«Tukîyî?Îsajiwanregot:«Ya
kuminjidestpêkêvejiweregot.
26Gelektişthenekuezliserwebêjimûdîwanbikim;lê
yêkuezşandimeraste;ûezwantiştênkuminjiwî
bihîstinejidinyayêredibêjim.
27WanfêmnekirkuewjiwanreliserBavpeyivî.
28HingêÎsajiwanregot:«DemakuhûnKurêMirov
bilindbikin,wêçaxêhûnêbizaninkuezewimûezjiber
xwetiştekînakim.lêwekkuBavêminhînîminkiriye,ez
vantiştandibêjim.
29Ûyêkuezşandimebiminreye.Bavezbitenê
nehiştim.Çimkîezhergavwantiştênkuliwîxweştê
dikim.
30Gavawîevgotindigotin,gelekanbawerîbiwîanî.
31HingêÎsajiCihûyênkubawerîbiwîanînregot:«Eger
hûndipeyvamindebimînin,birastîhûnşagirtênminin.
32Ûhûnêrastiyêbizanibinûrastîwêweazadbike.
33Wanlêvegerandûgot:«EmjidûndanaBirahîminûtu
carannebûnkoletiyatukesî.Tuçawadibêjî:«Hûnêazad
bibin?»
34Îsabersîvawanda:«Birastî,birastîezjiweredibêjim,
yêkugunehdikexulamêgunehe.
35Ûxulamherûherdimalêdenamîne,lêKurherûher
dimîne.
36ÎcaregerKurweazadbike,hûnêbirastîazadbibin.
37EzdizanimkuhûndûndanaBirahîmin;lêhûnli
kuştinamindigerin,çimkîpeyvamindiwedetune.
38EztiştêkuminlibaBavêxwedîtiyedibêjimûyaku
webibavêxweredîtiyehûnjîdikin.
39Wanlêvegerandûjêregotin:«Birahîmbavêmeye.Îsa
jiwanregot:«EgerhûnzarokênBirahîmbûna,weyê
karênBirahîmbikira.
40Lênihahûnlikuştinamindigerin.Ewmirovêku
rastiyakuminjiXwedêbihîstiye,jiweregotiye.
41Hûnkirinênbavêxwedikin.Hingêwanjêregot:«Em
jifuhûşêçênebûne.Bavêmeyeke,ewjîXwedêye.
42Îsajiwanregot:«EgerXwedêBavêwebûya,weyêji
minhezbikira.ÇimkîezjiXwedêderketimûhatim.neez
bixwehatim,lêwîezşandime.
43Çimahûngotinaminfêmnakin?jiberkuhûnpeyva
minnabihîzinjî.
44HûnjibavêxweÎblîsinûhûnêxwestekênbavêxwe
bikin.Ewjidestpêkêvemêrkujbûûdirastiyêdenamîne,
çimkîrastîdiwîdetune.Demakuewderewandike,ewji
xweredibêje;çimkîewderewkareûbavêwêye.
45Ûjiberkuezrastiyêjiweredibêjim,hûnjiminbawer
nakin.
46Kîjiweminbigunehêîqnadike?Ûegerezrastiyê
bibêjim,çimahûnjiminbawernakin?
47YêkujiXwedêye,gotinênXwedêdibihîze.
48HingêCihûyanbersîvawîdaûjêregot:«Maembaş
nabêjinkutuSamerîyîûcinekîwîheye?
49Îsalêvegerandûgot:Îblîsêmintune;lêezhurmeta
Bavêxwedikimûhûnminbêrûmetdikin.
50Ûezlirûmetaxwenagerim;yêkudigereûdadbardike
heye.
51Birastî,birastîezjiweredibêjim,egeryekgotinamin
bigire,ewqetmirinênabîne.
52HingêCihûyanjêregot:«Nihaemdizaninkucinekîte
heye.Birahîmmirûpêxembermir;Ûtudibêjî:Egeryek
gotinaminbigire,qettamamirinênade.
53MatujibavêmeBirahîmyêkumiriyemezintirî?û
pêxembermirine.Tuxwekêdikî?
54Îsalêvegerandûgot:«Egerezxwebirûmetbikim,
rûmetaminnetişteke.YêkurûmetêdideminBavêmine.
yêkuhûnjêredibêjinkuewXwedayêweye.
55Lêweewnasnekir;lêezwînasdikimûegerezbêjim:
‹Ezwînasnakim›,ezêwekwebibimderewker.
56BavêweBirahîmbidîtinarojaminşabûûewdîtûşa
bû.
57HingêCihûyanjêregotin:«Hêtunepêncîsalîyîûte
Birahîmdît?
58Îsajiwanregot:«Birastî,birastîezjiweredibêjim,
beriyaBirahîmezim.
59Hingêwankevirhildan,dakubavêjinwî;lêÎsaxwe
veşart,jiPerestgehêderket,dinavwanrederbasbûûwusa
derbasbû.
BEŞA9
1GavakuÎsaderbasdibû,wîmirovekdîtkujibûyînaxwe
vekorbû.
2Şagirtênwîjêpirsînûgotin:Mamoste.
3Îsalêvegerandûgot:«Nevîmirovîûnejîdêûbavêwî
gunehkiriye,lêjibokukirinênXwedêliserwîeşkere
bibin.
4Divêezkarênyêkuezşandimebikim,hetakuroje:Şev
tê,kukesnikarebixebite.
5Hetakuezlidinyayême,ezronahiyadinyayême.
6Piştîkuwîwehagot,tifkirerdê,jitiriyêherrîçêkirûbi
heriyêrûnkirçavênyêkor.
7Ûjêregot:«Here,dihewzaSiloamdebişo,kubi
ravekirinawêhatiyeşandin.»Îcarewçû,şuştûdît.
8Jibervêyekêcîrananûyênkuberêewdîtibûnkuewkor
e,gotin:«Maevneyêrûniştîyeûparsdike?
9Hinekandigot:«Evewe»,hinekandigot:«Ewmînawî
ye»,lêwîgot:«Ezewim».
10Jibervêyekêwanjêregot:«Çavênteçawavebûn?
61

64. JOHN
11Wîlêvegerandûgot:«MirovekîkujêreÎsadibêjin
herrîçêkir,rûnliçavênminkirûjiminregot:«Here
hewzaSiloamûbişo.»
12Hingêwanjêregot:«Ewlikuye?Wîgot,eznizanim.
13Wanewêkuberêkorbû,anînbaFêrisiyan.
14ÛrojaŞemiyêbû,çaxêÎsaherrîçêkirûçavênxwe
vekirin.
15HingêFêrisiyandîsajêpirsîn,kaçavênwîçawavebûne.
Wîjiwanregot:«Wîherrîdanîserçavênmin,ezşuştimû
dibînim.
16JibervêyekêhinekjiFêrisiyangot:«Evmirovneji
Xwedêye,çimkîewrojaŞemiyênagire.Hinekanjîgot:
«Mirovêgunehkarçawadikarekerametênwehabike?»Û
dinavwandedubendîçêbû.
17Dîsajiyêkorredibêjin:«Tujiwîreçidibêjîkuwî
çavêntevekirine?»Got:Ewpêxembere.
18LêCihûyanbiwîbawernekir,kuewkorbûyeûçavên
wîvebûne,hetakugazîdêûbavênwîyênkuçavênwî
vekirinenekirin.
19Wanjîjiwanpirsîûgotin:Maevkurêweyekuhûn
dibêjinkorhatiyedinyayê?Îcarewnihaçawadibîne?
20Dêûbavêwîbersîvawandanûgotin:«Emdizaninku
evkurêmeyeûkorhatiyedinyayê.
21Lênihaewçawadibîne,emnizanin;ankêçavênxwe
vekirine,emnizanin.jêbipirse:ewêbixwebipeyive.
22Dêûbavêwîevgotingotin,çimkîewjiCihûyan
ditirsiyan,çimkîCihûyanjixwelihevkiribûn,kuegeryek
eşkerebikekuewMesîhe,jikinîştêbêderxistin.
23Jibervêyekêdêûbavêwîgotin:«Ewmezine.jê
bipirse.
24Hingêdîsagazîyêkorbûûjêregotin:«PesnêXwedê
bide,emdizaninkuevmirovgunehkare.»
25Wîlêvegerandûgot:«Ewgunehkareyanna,ez
nizanim;eztiştekîdizanim,lêezkorbûm,nihadibînim.
26Hingêwandîsajêregot:«Wîçibitekir?»wîçawa
çavêntevekirin?
27Wîliwanvegerandûgot:«Minberêjiweregot,lêwe
nebihîst.Mahûnçimadîsawêbibihîzin?»Mahûnjîbibin
şagirtênwî?
28Hingênifirlêkirinûgotin:«Tuşagirtêwîyî;lêem
şagirtênMûsane.
29EmdizaninkuXwedêjiMûsarepeyivî,lêemnizanin
kuewjikuderêye.
30Zilamlêvegerandûjiwanregot:«Çimaevtiştekîecêb
e,kuhûnnizaninewjikuderêyeûdîsajîwîçavênmin
vekirin.
31NihaemdizaninkuXwedêguhnadegunehkaran;
32Jidestpêkadinyayêvenehatiyebihîstinkukesekçavên
yekîkorjidayikbûyeveke.
33EgerevmirovnejiXwedêbûya,nikaribûtiştekîbike.
34Wanlêvegerandûjêregotin:«Tubitevahîdigunehan
deçêbûyîûmatêhînîmedikî?Ûewavêtinderve.
35Îsabihîstkuwanewavêtinederve.Gavakuwîewdît,
jêregot:«MatubiKurêXwedêbawerdikî?»
36Wîlêvegerandûgot:«YaXudan,ewkîye,kuez
baweriyêbiwîbîne?
37Îsajêregot:«Teewdîtûyêkubiteredipeyiveewe.»
38Ûwîgot:YaXudan,ezbawerdikim.Ûwîdiperizinwî.
39Îsagot:«Ezjibodîwanêhatimvêdinyayê,dakuyên
nabîninbibînin;Ûyênkudibîninkorbibin.
40HinjiFêrisiyênkubiwîrebûnevgotinbihîstinûjêre
gotin:«Maemjîkorin?
41Îsajiwanregot:«Egerhûnkorbûna,gunehêwe
tunebû.Lênihahûndibêjin:«Emdibînin;jibervêyekê
gunehêwedimîne.
BEŞA10
1Birastî,birastîezjiweredibêjim,yêkujiderînakeve
pez,lêjiriyekedinhilkişiyaye,ewdizûdize.
2Lêyêkujiderîdikevehundir,şivanêmiyane.
3Dergevanjêrevedike;ûpezdengêwîdibihîzinûewbi
navêpezêxwegazîdikeûwanderdixederve.
4Ûgavakuewmiyênxwederdixe,ewliberwandiçeû
mîjîlipeywîdiçin,çimkîewdengêwîdizanin.
5Ûewêlipeyyekîxerîbneçin,lêwêjiwîbirevin,çimkî
ewdengêxerîbannizanin.
6Îsaevmeselejiwanregot,lêwanfêmnekirkuewçiji
wanregot.
7HingêÎsadîsajiwanregot:«Birastî,birastîezjiwere
dibêjim,ezderiyêmiyanim.
8Hemûyênkuberiyaminhatine,dizûrêbirin,lêmiyan
nebihîst.
9Ezderîme:Egeryekbiminbikevehundir,wêxilasbibe,
wêbikevehundirûderkeveûmêrgêbibîne.
10Diznayê,lêjibodizî,kuştinûtunekirinêtê.
11Ezşivanêqencim:şivanêqenccanêxwejibomiyan
dide.
12Lêyêkukirêdareûneşivane,pezênwîneyênwîne,
dibînekugurtê,pezberdideûdireve.
13Kirêrdireve,çimkîewkirêdareûxemamiyannagire.
14Ezşivanêqencim,pezêxwenasdikimûjimintê
naskirin.
15ÇawakuBavminnasdike,ezjîBavnasdikimûcanê
xwejibomiyandidim.
16Ûpezênminêndinjîhene,yênkunejivêheviyêne.
Divêezwanjîbînimûewêdengêminbibihîzin.ûwêbibe
yekpezûyekşivan.
17JibervêyekêBavêminjiminhezdike,çimkîezjiyana
xwedidim,dakuezwêdîsabistînim.
18Tukeswêjiminnastîne,lêezjiberxwedidim.Hêza
minheyekuezwêdeynim,ûhêzaminheyekuezdîsa
bistînim.MinevemirjiBavêxwestand.
19LomadîsadinavCihûyandejibervangotinandubendî
derket.
20Gelekanjiwandigot:«EwbiÎblîsheyeûdîne;çima
hûnwîdibihîzin?
21Yêndindigotin:«Evnegotinênyêkubicinanketiye.
Şeytandikareçavênkoranveke?
22LiOrşelîmêCejnaPîrozkirinaPîrozbûûzivistanbû.
23ÎsadiPerestgehêdedieywanaSilêmandedimeşiya.
24HingêCihûlidorawîhatinûjêregotin:«Tuheta
kengêmedudilîbikî?EgertuMesîhî,bieşkereyîjimere
bêje.
25Îsabersîvawanda:Minjiweregot,lêwebawernekir.
KarênkuezbinavêBavêxwedikim,ewjibomin
şahidiyêdikin.
26Lêhûnbawernakin,çimkîhûnnejimiyênminin,çawa
kuminjiweregot.
27Miyênmindengêmindibihîzinûezwannasdikimûew
lipeymintên.
28Ûezjiyanaherheyîdidimwan;ûtucaranhelaknabinû
tukeswanjidestêmindernaxe.
62

65. JOHN
29Bavêminêkuewdanemin,jihemûyanmezintire;ûtu
kesnikarewanjidestêBavêminderxe.
30EzûBavêxweyekin.
31HingêCihûyandîsakevirhildankuwîbidinberkeviran.
32Îsabersîvawanda:«MinjiBavêxwegelekkirinên
qencnîşanîwedan.Hûnminjibokîjanjiwankarandidin
berkeviran?
33Cihûyanbersîvawîdaûgotin:«Emtejiberkarekîqenc
naşikînin;lêjibokufrê;ûjiberkutumirovbûyî,xwedikî
Xwedê.
34Îsabersîvawanda:«MadiŞerîetawedenehatiye
nivîsînkumingot:«Hûnxwedane?»
35Egerwîjiwanregotxwedayên,kupeyvaXwedêjiwan
rehat,ûNivîsaraPîroznayêşikandin;
36HûnjiboyêkuBavpîrozkiriyeûşandiyedinyayê,
bêjin:Tuçêrî*xwedikî;Çimkîmingot:EzKurêXwedê
me?
37EgerezkarênBavêxwenekim,jiminbawernekin.
38Lêegerezbikim,herçendhûnjiminbawernekinjî,ji
kirinanbawerbikin,dakuhûnbizaninûbawerbikinku
Bavbiminreyeûezbiwîreye.
39Jibervêyekêdîsalêgeriyankuwîbigirin,lêewji
destêwanxilasbû.
40ÛdîsaçûwîaliyêUrdunê,cihêkuYûhennadidestpêkê
delêimaddikir.ûliwirma.
41Gelekkeshatinbawîûgotin:Yûhennatukeramet
nekiriye;
42Ûliwirgelekanbawerîbiwîanî.
BEŞA11
1MirovekbinavêLazarjiBeytanyayê,jibajarêMeryemû
xwişkawêMertayê,nexweşbû.
2(EwMeryemêbûkubirûnêrûnêrûnliXudandaûbi
porêxwelingênwîziwakirinûbirayêwêLazarnexweş
bû.)
3Jibervêyekêxwişkênwîşandinbawîûjêregotin:Ya
Xudan,vaye,yêkutujêhezdikînexweşe.
4GavaÎsaevyekbihîst,got:«Evnexweşînejibomirinê
ye,lêjiborûmetaXwedêye,dakuKurêXwedêbiwê
werebirûmetkirin.
5ÎsajiMertayê,xwişkawêûLazarhezdikir.
6Gavawîbihîstkuewnexweşe,dîsadurojanliwîcihê
kulêbûma.
7Paşêwîjişagirtênxweregot:«EmdîsaherinCihûstanê.
8Şagirtênwîjêregotin:Mamoste!ûtudîsadiçîwir?
9Îsalêvegerandûgot:«Madirojêdenediwanzdehsaet
in?Egeryekbirojbimeşe,naterpile,çimkîewronahiyavê
dinyayêdibîne.
10Lêegeryekbişevbimeşe,diterpile,çimkîronahîdiwî
detune.
11Wîevtiştgotinûpaşêjiwanregot:«HevalêmeLazar
razayîye;lêezdiçim,dakuezwîjixewêhişyarbikim.
12Hingêşagirtênwîgot:«YaXudan,egerraze,wêsaxbe.
13LêÎsalisermirinaxwegot;
14HingêÎsabieşkereyîjiwanregot:Lazarmir.
15Ûezjiboweşamekuezneliwirbûm,dakuhûn
bawerbikin.dîsajîemherinbawî.
16HingêTûmayêkujêreDidymustêgotin,jihevalên
xweregot:«Emjîherin,dakuembiwîrebimirin.
17GavakuÎsahat,dîtkuewçarrojberêdigorêderazayî
ye.
18ÎcarBeytanyanêzîkîOrşelîmêbû,biqasîpanzdeh
kîlometreyanjêdûrbû.
19GelekCihûhatinbaMertaûMeryemê,dakuwanjibo
birayêxweteselîbikin.
20GavaMertayêbihîstkuÎsatê,çûpêşiyawî,lêMeryem
limalêrûnişt.
21MertayêjiÎsaregot:YaXudan,egertulivirbûya,
birayêminnemira.
22Lêezdizanimkunihajî,tuçijiXwedêbixwazî,Xwedê
wêbidete.
23Îsajiwêregot:«Birayêtewêrabe.
24Mertajêregot:«Ezdizanimkuewêdirojavejînêdedi
RojaDawîderabe.
25Îsajiwêregot:Vejînûjiyanezim;
26Ûyêkudijîûbaweriyêbiminbîne,qetnamire.Tujivê
bawerdikî?
27Wêjêregot:«ErêyaXudan!»Ezbawerdikimkutu
Mesîhî,KurêXwedêyêkuwêbêdinyayê.
28Gavawêevtiştgot,çû,bidizîgazîxwişkaxwe
Meryemêkirûgot:Mamostehatûgazîtedike.
29Gavawêbihîst,zûrabûûhatbawî.
30Îsahênehatibûbajêr,lêliwêderêbûkuMertarastîwî
hat.
31HingêCihûyênkudimalêdebiwêrebûnûteselîdan
wê,gavadîtinkuMeryembilezrabûûderketderve,lipey
wêçûnûgotin:Ewdiçesergorêkuliwirbigirî.
32GavakuMeryemhatcihêkuÎsalêbûûewdît,xwe
avêtberlingênwîûjêregot:YaXudan,egertulivirbûya,
birayêminnemira.
33ÎcargavaÎsadîtkuewdigirîûCihûyênkupêrehatibûn
jîdigirîn,diruhdenaliyaûxemgînbû.
34Ûgot:«Weewdanîkuderê?Wanjêregot:YaXudan,
wereûbibîne.
35Îsagiriya.
36HingêCihûyangot:«Vayekuçawawîjêhezkir!
37Hinekanjiwangot:«Maevêkuçavênkoranvekir,
nedikarîbûsedemkuevmirovjînemire?
38Îsadîsadinavaxwedenalînûhatgorê.Ewşikeftekbû
ûkevirekliserbû.
39Îsagot:«Kevirrakin».Mertayêxwişkayêmirîjêregot:
«YaXudan!
40Îsajiwêregot:«Maminjiterenegotkuegertubawer
bikî,têrûmetaXwedêbibînî?
41Hingêwankevirjicihêkumirîlêhatibûdanînrakirin.
Îsaçavênxwehildanûgot:«Bavo,ezjitereşikirdikim
kuteminbihîst.
42Ûminzanibûkutuhergavmindibihîzî;lêjiberehlêku
liberderêradiweste,minevyekgot,dakubawerbikinku
teezşandime.
43Gavakuwîwehapeyivî,bidengekîbilindqîriya:«
Lazar,derkevederve.»
44Ûyêmirî,destûlingbigoranvegirêdabûûrûyêwîbi
destmalekêhatgirêdan.Îsajiwanregot:«Wîvekinû
berdin.
45HingêgelekCihûyênkuhatibûnbaMeryemêûtiştên
kuÎsakiribûndîtin,bawerîbiwîanîn.
46LêhinekjiwançûnbaFêrisiyanûtiştênkuÎsakiribûn
jiwanregotin.
47HingêserekênkahînanûFêrisîcivînagiregiran
civandinûgotin:«Emçibikin?Çimkîevmirovgelek
kerametandike.
63

66. JOHN
48Egeremwîbitenêbihêlin,hemûmirovwêbaweriyêbi
wîbîninûRomayîjîwêbênûcihûmiletêmejîbistînin.
49Ûyekîjiwan,binavêQeyafa,kuwêsalêSerokkahîn
bû,jiwanregot:«Hûnqettiştekînizanin.
50Ûnehesibîninkujibomeguncavekumerivekjibogel
bimireûhemûmilethelaknebe.
51Lêwîevjiberxwenegot,lêwîwêsalêSerokkahînbû
ûpêxembertîkirkuÎsajibowîmiletîbimire.
52Ûnetenêjibowîmiletî,lêjibokuewzarokênXwedê
yênbelavbûyîjîdinavyekdebicivîne.
53Hingêjiwêrojêûpêvewanbihevreşêwirînkuwî
bikujin.
54ÎcarÎsaêdîbieşkereyîdinavCihûyandenegeriya.lêji
wirçûwelatekînêzîkîçolê,bajarekîkujêreEfrayîm
digotinûliwirbişagirtênxwerema.
55CejnaDerbasbûnêyaCihûyannêzîkbû.
56HingêewliÎsageriyanûgavakuliPerestgehê
rawestayîbûn,dinavxwedegotin:«Hûnçidifikirinkuew
neyêcejnê?»
57ÎcarherduserekênkahînanûFêrisiyanemirdabûn,ku
egeryekbizaneewlikuye,nîşanbide,dakuwîbigirin.
BEŞA12
1HingêÎsaşeşrojberîCejnaDerbasbûnêhatBeytanyayê,
cihêkuLazarêmirîlêlêbûûwîjinavmiriyanrakiribû.
2Liwirşîvekjêrekirin.ûMertayêxizmetdikir.LêLazar
yekjiwanênkubiwîrelisersifrêrûniştibûnbû.
3HingêMeryemêlîtreyekrûnênardêbihahilda,rûnli
lingênÎsakirûbiporêxwelingênwîziwakirinûmalbi
bêhnarûnêtijebû.
4Hingêyekjişagirtênwî,CihûdayêÎsxeryotî,kurêŞimûn,
yêkuwêwîbidedest,got.
5Çimaevrûnêhanêbisêsedpereyannehatfirotinûnehat
dayînbelengazan?
6Wîevgot,nekuewxemabelengazandike;lêjiberku
ewdizbû,çentêwîhebûûtiştênkutêdehatibûndanîn
hilanî.
7HingêÎsagot:«Wêbihêle,wêhetarojadefinkirinamin
evyekparast.
8Çimkîbelengazhergavbiwerene;lêminhergav
nekiriye.
9JibervêyekêgelekCihûyandizanibûkuewliwireûne
tenêjiboÎsahatin,lêjibokuLazarêkuwîjinavmiriyan
rakiribûjîbibînin.
10LêserekênkahînanşêwirînkuLazarjîbikujin.
11ÇimkîjiberwîgelekCihûçûnûbawerîbiÎsaanîn.
12Dotirarojêgelekxelkêkuhatibûncejnê,gavabihîstin
kuÎsatêOrşelîmê.
13Çiqilêndarênxurmanhildan,derketpêşiyawîûgot:
«Hosana:XwezîbiPadîşahêÎsraêlkubinavêXudantê.»
14Îsakerekdîtûliserrûnişt.wekkuhatiyenivîsîn,
15Netirse,keçaSiyon,vaye,Padîşahêtetê,liserdehşikê
rûniştiye.
16Evtiştdidestpêkêdeşagirtênwîfêmnekirin;lêgava
kuÎsahatbirûmetkirin,hatbîrawankuevtiştliserwî
hatinenivîsandinûwanevtiştjiwîrekirine.
17Îcarewkesênkubiwîrebûn,gavakuwîjigoraxwe
gazîLazarkirûewjinavmiriyanrakir,şahidîkir.
18Jibervêyekêxelqjîhatinpêşiyawî,çimkîbihîstibûn
kuwîevkerametçêkiriye.
19Fêrisiyanjihevregotin:«Hûnfêmdikinkuhûnliser
tiştekîne?vaye,dinyalipeywîçûye.
20ÛdinavwandehinekYewnanîjîhebûnkujibodi
cejnêdebiperizin,derketin.
21ÎcarewhatbaFilîposêkujiBeytsaydaCelîlêbû,jê
xwestûjêregot:«Ezbenî,emêÎsabibînin.
22FilîposhatûjiEndrawisregot;EndrawisûFilîposdîsa
jiÎsaregotin.
23Îsabersîvawandaûgot:«SaethatkuKurêMirovbê
birûmetkirin.
24Birastî,birastîezjiweredibêjim,hetakugenimek
genimnekeveerdêûnemire,ewbitenêdimîne;
25Yêkujijiyanaxwehezdike,wêwindabike;ûyêkuli
vêdinyayêjijiyanaxwenefretdike,wêjibojiyana
herheyîbiparêze.
26Egeryekjiminrexizmetêbike,bilalipeyminwere;û
ezlikubim,xulamêminjîwêliwirbe.
27Nihacanêminxemgîne;ûezçibibêjim?Bavo,minji
vêsaetêxilasbike,lêjibovêyekêezhatimvêsaetê.
28Bavo,navêxwebirûmetbike.Hingêdengekjiezmên
hatûgot:«Minhembirûmetkirûhemjîezêdîsabirûmet
bikim.»
29Îcarxelkêkuliwêderêrawestaûevbihîst,gotku
birûskê;yêndinjîgotin:«Milyaketekjêrepeyivî».
30Îsalêvegerandûgot:«Evdengnejibermin,lêjibo
wehat.
31Nihadîwanavêdinyayêye:nihawêmîrêvêdinyayêbê
avêtinderve.
32Ûegerezjierdêrabim,ezêhemûmirovanberbixwe
vebikişînim.
33Wîevyekgot,jibokuewbiçimirinêbimire.
34Xelkêlêvegerandûgot:«MejiŞerîetêbihîstiyeku
Mesîhherûherdimîne.Tuçawadibêjî:«DivêKurêMirov
wererakirin?»evKurêMirovkîye?
35HingêÎsajiwanregot:«Hêjibodemekekurtronahî
biwereye.Heyakuweronahîheye,bimeşin,dakutarîbi
serwedeneyê.
36Hetakuweronahîhebe,baweriyêbironahiyêbînin,da
kuhûnbibinzarokênronahiyê.Îsaevtiştgotin,çûûxweji
wanveşart.
37Lêtevîkuwîewqaskerametliberwankiribûn,lêwan
bawerîbiwînedianî.
38JibokugotinaÎşayapêxemberkugotibû,bêcih:Ya
Xudan,kêjigotinamebawerkir?ÛdestêXudanjikêre
xuyabû?
39Jibervêyekêwannikaribûbawerbikin,çimkîÎşaya
dîsagot:
40Wîçavênwankorûdilêwanhişkkir;dakuewbi
çavênxwenebînin,nejîbidilêxwefêmbikinûvenegerin
ûezwanqencbikim.
41GavakuÎşayarûmetawîdîtûliserwîpeyivî,evtişt
gotin.
42Lêjiserekênserekanjîgelekanbawerîbiwîanî.lêji
berFêrisiyaneweşkerenekirin,dakuewjikinîştêneyên
derxistin.
43ÇimkîwanjipesnêXwedêbêtirjipesnêmirovanhez
kir.
44Îsagiriyaûgot:«Yêkubaweriyêbimintîne,nebimin,
lêbiyêkuezşandimebawerdike.»
45Ûyêkumindibîne,yêkuezşandimedibîne.
46Ezhatimdinyayê,dakuherkesêkubaweriyêbimin
bîne,ditariyêdenemîne.
64

67. JOHN
47Ûegeryekgotinênminbibihîzeûbawerneke,ez
dîwanawînakim.
48Yêkuminreddikeûgotinênminqebûlnake,yêkuwî
dadbardikeheye;peyvakumingotiye,ewêdiRojaDawî
dedîwanawîbike.
49Çimkîminjiberxwenegot;lêBavêkuezşandimeemir
dayeminkuezçibibêjimûçibibêjim.
50Ûezdizanimkuemrêwîjiyanaherheyîye.Jibervê
yekêezçidipeyivim,çawakuBavjiminregot,ezwusa
dibêjim.
BEŞA13
1ÎcarberiyaCejnaDerbasbûnê,gavakuÎsadizanibûku
saetawîhatiyekujivêdinyayêherebaBav,jiyênkuli
dinyayêne,hezkir,wîhetadawiyêjiwanhezkir.
2Îcarpiştîkuşîvxilasbû,ÎblîsxistdilêCihûdayêkurê
ŞimûnÎsxeryotî,dakuwîbidedest.
3ÎsadizanibûkuBavhertiştdayedestênwîûewji
XwedêhatiyeûçûbaXwedê.
4Ewjişîvêradibe,kincênxwedanînealiyekî;ûdestmalek
hildaûxwegirêda.
5Piştîvêyekêwîavrijandnavbaskê,destpêkirlingên
şagirtanşuştinûbidestmalapêçayîpaqijkirin.
6HingêewhatbaŞimûn-PetrûsûPetrûsjêregot:«Ya
Xudan,tulingênminbişo?
7Îsalêvegerandûgot:«Ezçidikim,tunihanizanî;lêtuê
axiriyêbizanibî.
8Petrûsjêregot:«Tuqetlingênminnaşo.Îsabersîvawî
da:«Egerezteneşonim,paratebiminrenîne.»
9Şimûn-Petrûsjêregot:YaXudan,netenêlingênmin,lê
destênminûserêminjî.
10Îsajêregot:«Yêkuhatiyeşuştinjişuştinalingênxwe
pêvenehewceye,lêbitevahîpaqije.
11Çimkîwîdizanibûkuwêkîwîbidedest;Jibervêyekê
wîgot:«Hûnhemûnepaqijin.
12Îcarpiştîkuwîlingênwanşuştin,kincênxwehildanû
dîsarûnişt,jiwanregot:«Hûndizaninminçibiwekir?
13HûnjiminredibêjinMamosteûXudanûhûnbaş
dibêjin;jiberkuezwisame.
14ÎdîhekeminXudayêweûperwerdekarêwelingênwe
şuştin;divêhûnjîlingênhevbişon.
15Çimkîminmînakekdawe,kuhûnçawakuminjiwere
kir,hûnjîbikin.
16Birastî,birastîezjiweredibêjim,xulamjiaxayêxwe
nemezintire;nejîyêkuhatiyeşandinjiyêkuewşandiye
mezintire.
17Egerhûnvantiştandizanin,egerhûnwanbikin,dilşad
in.
18Ezliserwehemûyannabêjim;ezdizanimkuminkî
hilbijartiye,lêjibokuNivîsaraPîrozbêcih:«Yêkubimin
renandixwe,pahniyaxwelihemberminhildaye.
19Nihaezjiweredibêjim,berîkuewbê,daku,gavaku
bibe,hûnbawerbikinkuezewim.
20Birastî,birastîezjiweredibêjim,yêkuyêkuez
dişînimqebûldike,minqebûldike;Ûyêkuminqebûldike,
yêkuezşandimeqebûldike.
21GavakuÎsawehagot,ruhêwîxemgînbû,şahidîkirû
got:Birastî,birastîezjiweredibêjim,yekjiwewêmin
bidedest.
22Hingêşagirtanlihevnêrîûgumankirkuewjikêre
dibêje.
23Îcaryekîjişagirtênwî,kuÎsajêhezdikir,lisersingê
Îsabû.
24LiservêyekêŞimûn-Petrûsîşaretliwîkirkubipirseka
ewliserkêye?
25ÎcarewlisersîngaÎsarazaûjêregot:«YaXudan,ew
kîye?
26Îsalêvegerandûgot:«Ewewe,gavakuezsopekê
bidimwî.Gavakuwîsopkir,daCihûdayêkurêŞimûnê
Îsxeryotî.
27ÛpiştîsopêÎblîskethundirêwî.HingêÎsajêregot:
«Tiştêkutudikî,zûbike.»
28Îcartukesîlisersifrênizanibûkuwîjiboçievtiştjêre
got.
29Çimkîhinekanjiwanfikirînkujiberkukîsikdidestê
Cihûdadeye,Îsajêregot:«Dicejnêdetiştênkujimere
laziminbikire.anjî,kuewtiştekîbidebelengazan.
30Îcarwîkusophilda,dicihdederketûbûşev.
31Jibervêyekê,gavakuewderketderve,Îsagot:«Niha
KurêMirovhatiyebirûmetkirinûXwedêbiwîhatiye
birûmetkirin.
32EgerXwedêbiwîbêbirûmetkirin,Xwedêjîwêbixwe
rûmetêbidewîûwêtavilêrûmetêbidewî.
33Zarokno,hêjibodemekekurtezbiwereme.Hûnêli
minbigerin.ÇawakuminjiCihûyanregot:«Ezherim
cihêkuhûnnikarinbên.jibervêyekênihaezjiwere
dibêjim.
34Ezemrekînûdidimwe:Jihevdûhezbikin.çawaku
minjiwehezkir,hûnjîjihevdûhezbikin.
35Egerhûnjihevhezbikin,wêhemûbivêyekêbizanin
kuhûnşagirtênminin.
36Şimûn-Petrûsjêregot:YaXudan,tubikuvediçî?Îsa
lêvegerandûgot:«Ezdiçimkuderê,nihatunikarîlipey
minbiçî.lêtuyêpaşêlipeyminbiçî.
37Petrûsjêregot:YaXudan,çimaeznihanikarimlipey
tebiçim?Ezêjiboxatirêtecanêxwebidim.
38Îsalêvegerandûgot:Matudibermindecanêxwebidî?
Birastî,birastîezjiteredibêjim,hetakutusêcaranmin
înkarnekî,dîkbangnake.
BEŞA14
1Biladilêwenetirse:hûnbiXwedêbawerbikin,biminjî
bawerbikin.
2DimalaBavêmindegelekxanîhene;egernewusabûya,
minêjiwerebigota.Ezdiçimjiwerecihekamadebikim.
3Ûegerezherimûjiwerecihekîamadebikim,ezêdîsa
werimûwebibimbaxwe.dakuezlikubim,hûnjîliwir
bin.
4Ûezdiçimkuderêhûndizaninûriyajîdizanin.
5Tûmajêregot:YaXudan,emnizaninkutudiçîkuderê;
ûemçawadikarinrêbizanibin?
6Îsajêregot:«Rê,rastîûjiyanezim;jiminpêvetukes
nayêbaBav.
7Egerweeznasbikirama,weyêBavêminjînasbikira.
8Filîposjêregot:YaXudan,Bavnîşanîmebideûbese.
9Îsajêregot:Fîlîpo,maezewqasdirêjbiteremeûteez
nasnekirim?yêkuezdîtim,Bavdîtiye.Îcartuçawadibêjî:
Bavnîşanîmebide?
10MatubawernakîkuezbiBavremeûBavjîbiminre
ye?peyvênkuezjiweredibêjim,ezjiberxwenabêjim;
11JiminbawerbikinkuezbiBavremeûBavjîbiminre
ye;annajiboxatirêkirinanjiminbawerbikin.
65

68. JOHN
12Birastî,birastîezjiweredibêjim,yêkubaweriyêbi
minbîne,karênkuezdikim,ewêewjîbike;ûkarênjivan
mezintirwêbike;jiberkuezdiçimbaBavêxwe.
13Ûhûnbinavêminçibixwazin,ezêbikim,dakuBavbi
Kurbirûmetbibe.
14Egerhûnbinavêmintiştekîbixwazin,ezêbikim.
15Egerhûnjiminhezdikin,emrênminbînincih.
16ÛezêjiBavduabikimûewêTeseliyekdinbidewe,da
kuherûherbiwerebimîne.
17RuhêRastiyêjî;dinyanikarewîqebûlbike,çimkîew
nabîneûwînasnake.Çimkîewbiweredimîneûwêdi
navwedebe.
18Eztebêhêvînahêlim:Ezêbêmbate.
19Demekhindikmaûdinyaêdîminnabîne.lêhûnmin
dibînin;jiberkuezdijîm,hûnêjîbijîn.
20WêrojêhûnêbizanibinkuezbiBavêxwereme,hûnbi
minreûezjîbiwereme.
21Yêkuemrênmindigireûwantînecih,ewekujimin
hezdike.
22CihûdaneÎsxeryotîjêregot:YaXudan,çawadibeku
tuxwejimereûnejidinyayêreeşkerebikî?
23Îsalêvegerandûgot:«Egeryekjiminhezbike,ewê
gotinênminbigire.Bavêminwêjêhezbikeûemêbênba
wîûlibawîrûniştinaxwebikin.
24Yêkujiminheznake,gotinênminnagireûpeyvaku
hûndibihîzinneyamine,lêyaBavêkuezşandimeye.
25Minevtiştjiweregotin,hêkuezlibawebûm.
26LêTeselîkerêkuRuhêPîroze,yêkuBavwêbinavê
minbişîne,ewêhertiştîhînîwebikeûhertiştêkuminji
weregotiye,wêhertiştîbînebîrawe.
27Ezaştiyêjiweredihêlim,aştiyaxwedidimwe;newek
kudinyadide,ezdidimwe.Biladilêwenetirseûnetirse.
28Webihîstkuminçawajiweregot:Ezdiçimûdîsatêm
bawe.Egerwejiminhezbikira,weyêşabibûna,çimkî
mingot:EzdiçimbaBav,çimkîBavêminjiminmezintir
e.
29Ûîcarminberîkuewçêbejiweregot,dakugavabê,
hûnbawerbikin.
30Jivirşûndaezzêdebiwerenapeyivim,çimkîmîrêvê
dinyayêtêûtiştekdimindetune.
31LêjibokudinyabizanekuezjiBavhezdikim;ûçawa
kuBavemirdayemin,ezjîwusadikim.Rabe,emjivir
herin.
BEŞA15
1EzmêşarastînimûBavêmincotkare.
2Herçiqilakudimindefêkînade,ewjêdibire;
3Nihahûnbipeyvakuminjiweregotiyepaqijin.
4Biminrebimînin,ezjîbiwere.Çawakuçiqiljiberxwe
nikarefêkîbide,hetakudirezdebimîne;Jibilîkuhûnbi
minrenemînin,êdîhûnnikarin.
5Ezmêwim,hûnşaxin.Yêkubiminredimîneûezbiwî
re,ewgelekberdide;çimkîbêyîminhûnnikarintiştekî
bikin.
6Egermirovekbiminrenemîne,wekçiqiltêavêtinderve
ûhişkdibe;Mirovwandicivînin,diavêjinnavêgirû
dişewitînin.
7Hekehûnbiminrebimîninûgotinênminbiwere
bimînin,hûnçidixwazinbipirsinûwêjiwerebêkirin.
8BivêyekêBavêmintêbirûmetkirin,kuhûngelekfêkî
bidin.bivîawayîhûnêbibinşagirtênmin.
9ÇawakuBavjiminhezkir,minjîjiwehezkir:hûndi
hezkirinamindebimînin.
10Egerhûnemrênminbînincih,hûnêdihezkirinaminde
bimînin;çawakuminemrênBavêxweanîncihûdi
hezkirinawîdedimînim.
11Minevtiştjiweregotin,dakuşahiyamindiwede
bimîneûşahiyawetijebe.
12Emrêmineve:Çawakuminjiwehezkir,hûnjihevdû
hezbikin.
13Hezkirinatukesîjivêmezintirnîne,kumirovcanêxwe
jibohevalênxwebide.
14Hûnhevalênminin,egerhûntiştênkuezliweemir
dikimbikin.
15Jinihaûpêveezjiwerenabêjimxulam;Jiberku
xulamnizaneaxayêwîçidike.Çimkîhertiştêkuminji
Bavêxwebihîstiye,minjiweredazanîn.
16Weeznehilbijartim,lêminhûnhilbijartinûemirkirin
kuhûnherinfêkîbidinûfêkiyêwebimîne,dakuhûnbi
navêminjiBavçibixwazin,ewbidewe..
17Ezvantiştanemirliwedikim,kuhûnjihevdûhez
bikin.
18Egerdinyajiwenefretbike,hûnbizaninkuberiyakuji
wenefretbike,jiminnefretkiriye.
19Egerhûnjidinyayêbûna,dinyawêjiyênxwehezbike;
lêjiberkuhûnnejidinyayêne,lêminhûnjidinyayê
hilbijartine,jibervêyekêdinyajiwenefretdike.
20Gotinakuminjiweregot,bîninbîraxwe:Xulamji
axayêxwenemezintire.Egerwantengahîliminkiribe,
wêzilmêliwejîbikin;egerwangotinamingirt,ewê
gotinatejîbicihbînin.
21Lêbelêewêjiboxatirênavêminvantiştanjiwere
bikin,çimkîewêkuezşandimenasnakin.
22Egereznehataûjiwanrenegota,gunehêwantunebû;
23Yêkujiminnefretdike,jiBavêminjînefretdike.
24Egermindinavwandekarênkukesekîdinnekiriba,
gunehênwantunebûya;
25Lêbelêevyekdiqewime,dakupeyvakudiŞerîetawan
dehatiyenivîsînbêcih:«Wanbêsedemjiminnefretkir.
26LêgavakuTeselêkuezêjibaBavjiwerebişînimbê,
ewRuhêRastiyêyêkujiBavderdikeve,ewêjibomin
şahidiyêbike.
27Ûhûnêjîşahidiyêbikin,çimkîhûnjidestpêkêvebi
minrebûn.
BEŞA16
1Minevtiştjiweregotin,dakuhûnneyênxeyîdandin.
2Ewêwejikinîştanderxin;Erê,wexttê,kuherkesêku
webikuje,wêbifikirekuewxizmetaXwedêdike.
3Ûvantiştanwêjiwerebikin,çimkîneBavûnejîeznas
dikim.
4Lêminevtiştjiweregotin,dakugavawextbê,hûn
bîninbîraxwekuminjiweregot.Ûmindidestpêkêdeev
tiştjiwerenegot,çimkîezbiwerebûm.
5Lênihaezdiçimbayêkuezşandime;ûyekjiwejimin
napirse:Tudiçîkuderê?
6Lêjiberkuminevtiştjiweregotin,xemgîniyêdilêwe
tijekir.
7Lêbelêezbirastîjiweredibêjim;Jiboweguncaveku
ezherim.Çimkîegerezneçim,Teselîkernayêbawe.lê
egerezherim,ezêwîbişînimbawe.
66

69. JOHN
8Ûgavakuewbê,ewêdinyayaguneh,rastdarîû
dîwankirinêhilde.
9Jiguneh,jiberkuewbiminbawernakin;
10Jirastdariyê,çimkîezdiçimbaBavêxweûhûnêdîmin
nabînin;
11Jidîwanê,jiberkumîrêvêdinyayêtêdarizandin.
12Hêgelektişthenekuezjiwerebêjim,lêhûnniha
nikarinwanragirin.
13LêgavakuewRuhêRastiyêbê,ewêweberbiher
rastiyêvebibe.Lêewêçibibihîze,wêbêjeûtiştênkubên
nîşanîwebide.
14Ewêminbirûmetbike,çimkîewêjiminbistîneûwê
nîşanîwebide.
15HemûtiştênkuBavheyeyênminin;jibervêyekêmin
gotkuewêjiyênminbigireûwêjiwerenîşanbide.
16Demekhindik,ûhûnminnabînin,ûdîsa,demekhindik,
hûnêminbibînin,çimkîezdiçimbaBav.
17Hingêhinekjişagirtênwîdinavxwedegotin:«Evçi
yekuewjimeredibêje:«Hinekhindikmaûhûnmin
nabînin.Bav?
18Îcarwangot:«Evçiyekuewdibêje:«Piyekîdemeke
kurt?emnikarinbêjinkaewçidibêje.
19ÎcarÎsadizanibûkuewdixwazinjiwîbipirsinûjiwan
regot:«Hûnliservêyekêkumingot:«Hinekhindikma
ûhûnminnebînin»bipirsin.?
20Birastî,birastîezjiweredibêjim,hûnêbigirînû
bigirîn,lêdinyawêşabibe.
21Jinek,demakudizikdeye,xemgîne,jiberkusaetawê
hatiye;
22Jibervêyekêhûnnihaxemgînin;lêezêwedîsa
bibînimûdilêwewêşabibeûkesşahiyawejiwenagire.
23Ûdiwêrojêdehûntiştekîjiminnepirsin.Birastî,bi
rastîezjiweredibêjim,hûnbinavêminçijiBav
bixwazin,ewêbidewe.
24Hetanihawebinavêmintişteknexwestiye:bixwazinû
hûnêbistînin,dakuşahiyawetijebe.
25Minevtiştbimetelokjiweregotin,lêdemtê,kuêdî
ezbimetelokjiwerenabêjim,lêezêbieşkereyîBavjiwe
reeşkerebikim.
26Wêrojêhûnêbinavêminbixwazinûezjiwere
nabêjimkuezêjiBavjiboweduabikim.
27ÇimkîBavbixwejiwehezdike,çimkîwejiminhez
kirûwebawerkirkuezjinavXwedêderketim.
28EzjibaBavderketimûhatimdinyayê;dîsaezdinyayê
dihêlimûdiçimbaBav.
29Şagirtênwîjêregotin:«Vaye,tunihaeşkeredibêjîûtu
meteloknabêjî.
30Nihaempiştrastinkutuhertiştîdizanîûnehewceye
kutukesjitebipirse;bivêyekêembawerdikinkutuji
Xwedêderketî.
31Îsabersîvawanda:«Nihahûnbawerdikin?
32Vaye,demtê,erê,nihahatiye,kuhûnêherkesjibo
xwebelavbibinûminbitenêbihêlin.Lêdîsajîeznebi
tenême,çimkîBavbiminreye.
33Minevtiştjiweregotin,dakuhûnbiminrebibin
xwediyêaştiyê.Lidinyayêwêtengahiyekwehebe.Min
dinyabiserket.
BEŞA17
1Îsaevgotingotin,çavênxweberbiezmênvehildanû
got:Bavo,saethat;Kurêxwebirûmetbike,dakuKurête
jîtebirûmetbike.
2Çawakuteliserhemûbedenêdesthilatîdawî,daku
jiyanaherheyîbideherkesêkutedayewî.
3Ûjiyanaherheyîeve,dakute,Xwedayêyektayêrastû
ÎsaMesîhêkuteşandiyenasbikin.
4Mintuliserrûyêerdêbirûmetkirî,karêkutedamin,
minqedand.
5Ûniha,yaBavo,biwêrûmetakuberîçêbûnadinyayêbi
terehebû,minbixwerebirûmetbike.
6Minnavêtenîşanîwanmerivênkutejidinyayêdanmin:
yêntebûnûtedamin.ûwanpeyvategirt.
7Nihaewdizaninkuhemûtiştênkutedanemin,jitene.
8Çimkîminewgotinênkutedanemindanewan.ûwan
ewqebûlkirinûbirastîdizaninkuezjinavtederketimû
wanbawerkirkuteezşandime.
9Ezjibowanduadikim:Eznejibodinyayê,lêjibowan
ênkutedaneminduadikim.çimkîewyêntene.
10Ûhemûyênminênteneûyênteyênminin;ûezdi
wandebirûmetim.
11Ûnihaeznelidinyayême,lêevlidinyayêneûeztêm
bate.BavêPîroz,wanênkutedanemin,binavêxwe
biparêze,dakuewjîwekmebibinyek.
12Demakuezlidinyayêbiwanrebûm,minewbinavête
parastin.dakuNivîsaraPîrozbêcih.
13Ûnihaeztêmbate;Ûezvantiştanlidinyayêdibêjim,
dakuşabûnamindixwedepêkwere.
14Minpeyvatedayewan;Ûdinyayêjiwannefretkir,
çimkîewnejidinyayêne,çawakueznejidinyayême.
15Ezduanakimkutuwanjidinyayêderxî,lêjibokutu
wanjixerabiyêbiparêzî.
16Çawakueznejidinyayême,ewnejidinyayêne.
17Wanbirastiyaxwepîrozbike:peyvaterastîye.
18Çawakuteezşandimedinyayê,minjîewşandin
dinyayê.
19Ûjibowanezxwepîrozdikim,dakuewjîbirastiyê
pîrozbibin.
20Eznetenêjibovanduadikim,lêjibowanênkubi
peyvaxwebaweriyêbiminbîninjî.
21Dakuhemûbibinyek;Çawakutu,Bavo,biminreyîû
ezjîbitere,dakuewjîbimerebibinyek,dakudinya
bawerbikekuteezşandime.
22Ûrûmetakutedamin,mindayewan;dakuewbibin
yek,çawakuemyekin:
23Ezbiwanreûtujîbiminre,dakuewdiyekde
bêkêmasîbibin.ûjibokudinyabizanekuteezşandimeû
çawakutejiminhezkir,tejiwanhezkir.
24Bavo,ezdixwazimkuyênkutedanemin,licihêkuez
lême,biminrebin.dakuewrûmetaminakutedayemin
bibînin,çimkîteberiyadamezrandinadinyayêjiminhez
kir.
25YaBavêrast,dinyatunasnekir,lêmintunaskirû
vanajîzanînkuteezşandime.
26Ûminnavêtejiwanredazanînûezêbibêjim,daku
evînakutejiminhezkir,diwandebeûezjîdiwandebe.
67

70. JOHN
BEŞA18
1GavakuÎsaevgotingotin,ewbişagirtênxwerederket
serçemêKedronê,kulêbaxçeyekbû,kuewûşagirtên
xwetêdeketin.
2Cihûdayêkuewdadestjîewcihdizanibû,çimkîÎsabi
şagirtênxweregelekcaranliwirdiçû.
3HingêCihûdakomekemêrûparêzgerênserekênkahînan
ûFêrisiyanqebûlkir,bifanos,meşaleûçekanhatwêderê.
4ÎcarÎsabihemûtiştênkuwêbênserêwîdizanibû,derket
derveûjiwanregot:«Hûnlikêdigerin?
5Wanbersîvawîda:«ÎsayêNisretî».Îsajiwanregot:«
Ezewim.Cihûdayêkuewdadestjîbiwanrerawesta.
6Gavakuwîjiwanregot:«Ezewim»,ewpaşdeçûnû
ketinerdê.
7Hingêwîdîsajiwanpirsî:«Hûnlikêdigerin?Wanjî
got:«ÎsayêNisretî.
8Îsalêvegerandûgot:Minjiweregotkuezewim.
9Dakupeyvakuwîgotibûbêcih:«Mintukesjiwanên
kutedaneminwindanekir.
10HingêŞimûn-Petrûsşûrêwîkişand,lixulamê
Serokkahînxistûguhêwîyêrastêjêkir.Navêxulam
Malxosbû.
11HingêÎsajiPetrûsregot:«Şûrêxwebixeqalikê;maez
wêkasakuBavêmindayemin,venaxwim?»
12Hingêkomek,serdarûserwerênCihûyanÎsagirtinûew
girêdan.
13ÛpêşîewbirbaHenan.ÇimkîewxezûrêQeyafayêku
wêsalêSerokkahînbûbû.
14ÎcarewQeyafabû,yêkuşîretliCihûyankir,kuguncav
ekumerivekjibogelbimire.
15Şimûn-PetrûsûşagirtekîdinjîlipeyÎsaketin.
16LêPetrûsliderveliberderîrawesta.Hingêşagirtêdinê
kuSerokkahînnasdikirderketderve,biwêderîrepeyivîû
Petrûsanîhundir.
17HingêkeçikaderîjiPetrûsregot:Matujînejişagirtên
vîmirovîyî?Ewdibêje,ezne.
18Xulamûparêzgerênkujikomirêagirpêxistinliwêderê
rawestan.Çimkîsarbûûxwegermkirin.Petrûsbiwanre
rawestaûxwegermkir.
19HingêSerokkahînliserşagirtênxweûhînkirinawîji
Îsapirsî.
20Îsalêvegerandûgot:Minbieşkereyîjidinyayêregot;
MinhergavlikinîştêûliPerestgehakuCihûlêdigeriyan
hîndikir.ûbidizîmintişteknegot.
21Tuçimajimindipirsî?jiyênkuminbihîstinebipirsin,
kaminçijiwanregot:Vaye,ewdizaninkuminçigotiye.
22Gavakuwîwehapeyivî,yekîjiparêzgerênkuliwir
rawestabû,bikefadestêwîliÎsaxistûgot:«Tuwisa
bersîvaSerokkahîndidî?»
23Îsalêvegerandûgot:«Egerminxerabgot,jixerabiyê
reşahidiyêbike.
24AnnasewgirêdayîşandbaQeyafaSerokkahîn.
25Şimûn-Petrûsjîrawestaûxwegermkir.Îcarwanjêre
got:«Matujîneyekjişagirtênwîyî?Wîevyekînkarkir
ûgot,ezne.
26YekjixulamênSerokkahîn,kumirovêwîye,kuPetrûs
guhêwîjêkir,got:«Mamintubiwîrelibexçênedîtî?»
27Petrûsdîsaînkarkirûdicihdedîkbangkir.
28HingêwanÎsajiQeyafabirindîwanxane.Ûewbixwe
neçûndîwanxanê,dakuneyênheramkirin.lêjibokuew
CejnaDerbasbûnêbixwin.
29Pîlatosderketbawanûgot:«Hûnçisûcdariyêlivî
mirovîdikin?
30Wanlêvegerandûjêregotin:«Egerewnexerabkar
bûya,mewîradestîtenedikir.
31HingêPîlatosjiwanregot:«Hûnwîbigirinûligor
Şerîetaxwewîdadbarbikin.JibervêyekêCihûyanjêre
got:«Nerewayekuemtukesîbikujin.
32JibokugotinaÎsayakuwîgotibû,bêcih.
33HingêPîlatosdîsaketdîwanxanê,gazîÎsakirûjêregot:
«TuPadîşahêCihûyanî?
34Îsalêvegerandûgot:«Tujiberxwevêyekêdibêjî,
yanyêndinjibominjiteregotine?»
35Pîlatoslêvegerandûgot:MaezCihûye?Miletêteû
serekênkahînantuteslîmîminkirin:Teçikir?
36Îsalêvegerandûgot:«Padîşahiyaminnejivêdinyayê
ye;egerPadîşahiyaminjivêdinyayêbûya,xizmetkarên
minwêşerbikin,dakueznekimdestêCihûyan;lêniha
Padîşahiyaminnejivire.
37Pîlatosjêregot:«Nexwetupadîşahî?Îsalêvegerandû
got:«Tudibêjîkuezpadîşahim.Ezjibovêyekêhatime
dinyayêûjibovêyekêezhatimdinyayê,dakuezji
rastiyêreşahidiyêbikim.Herkesêkujirastiyêye,dengê
mindibihîze.
38Pîlatosjêregot:«Rastîçiye?Gavakuwîevtiştgot,
dîsaderketbaCihûyanûjiwanregot:«Ezqetsûcekîwî
nabînim.
39LêadetaweheyekuezdiCejnaDerbasbûnêdeyekîji
wereberdim.MahûnêPadîşahêCihûyanjiwereberdin?
40Hingêhemûyandîsaqîriyanûgotin:«Neev,lêBarabas.
NihaBarabasdizbû.
BEŞA19
1HingêPîlatosÎsagirtûqamçkirin.
2Leşkerantacekjistiriyandanîûdanîserserêwîûxiftanê
binefşîlêkirin.
3Ûgot:Silav,padîşahêCihûyan!ûbidestênxwelêxistin.
4Pîlatosdîsaderketderveûjiwanregot:«Vaye,ezwî
derdiximbawe,dakuhûnbizaninkueztusûcekîwî
nabînim.
5HingêÎsatacajistiriyanûxiftanêbinefşîlixwekiribû,
derketderve.Pîlatosjiwanregot:«Vayemirov!
6Gavakuserekênkahînanûparêzgeranewdîtin,qîriyanû
gotin:«Wîxaçbike,wîxaçbike.»Pîlatosjiwanregot:
«Hûnwîbigirinûwîxaçbikin,çimkîeztusûcêwî
nabînim.
7Cihûyanlêvegerandûgot:Şerîetekemeheyeûligor
qanûnamedivêewbimire,çimkîwîxwekirKurêXwedê.
8GavaPîlatosevgotinbihîst,hêbêtirtirsiya.
9HingêdîsaçûdîwanxanêûjiÎsaregot:«Tujikuyî?Lê
Îsatubersivnedawî.
10HingêPîlatosjêregot:«Matujiminrenabêjî?Matu
nizanîkuhêzaminheyekutexaçbikimûhêzaminheye
kuteberdim?
11Îsalêvegerandûgot:«Hetakujijorvenehatadayîn,
tunikarîlihemberminhêzatehebe.
12ÛjihingêvePîlatosxwestkuwîberde,lêCihûyan
qîriyanûgotin:«Egertuvîmirovîbihêlî,tunedostê
Qeyserî.
13GavakuPîlatosevgotinbihîst,Îsaderxistderveûliser
kursiyêdîwanêrûnişt,liwîcihêkujêrePeyxarîdigotin,lê
biÎbranîdigotinGabata.
68

71. JOHN
14AmadekirinaCejnaDerbasbûnêûlidorasaetşeşanbûû
wîjiCihûyanregot:VayePadîşahêwe!
15Lêwanqîriyanûgotin:«Dabe,wîxaçbike!»Pîlatosji
wanregot:«MaezPadîşahêwexaçbikim?Serekên
kahînanlêvegerandûgotin:«JiQeyserpêvepadîşahême
tune.
16Hingêwîewdadestêwan,dakuewbêxaçkirin.îsa
birinûbirin.
17Ûwîxaçaxwehilda,derketwîcihîkujêre"cihêserê
serêserêxwe"digotin,kubiÎbranîGolgotatêgotin.
18Liwêderêwanewûdukesêndinbiwîrexaçkirin.
19Pîlatossernivîseknivîsîûdanîserxaçê.Ûnivîsarevbû:
ÎSAyêNisretîPADÎŞAHÊcihûyan.
20HingêevsernivîsgelekjiCihûyanxwend,çimkîcihê
kuÎsalêhatibûxaçkirinnêzîkîbajêrbûûbiÎbranî,
YewnanîûLatînîhatibûnivîsîn.
21HingêserekênkahînanjiPîlatosregot:«Nenivîse,
PadîşahêCihûyan!lêwîgot:«EzPadîşahêCihûyanim.»
22Pîlatoslêvegerandûgot:Minçinivîsî,minnivîsî.
23HingêleşkerangavaÎsaxaçkirin,cilênwîhildanûji
herleşkerekîreçarparkirin.ûqapûtêwîjî:îcarpaltobê
diranbû,jiserîdebitevayîhatibûpêçan.
24Jibervêyekêwandinavxwedegot:«Bilaemwê
neqetînin,lêpişkbavêjin,kaewêkêbe,dakuNivîsara
Pîrozakudibêje:«Wancilêmindinavxwedeparçekirin
ûjibokirasêminjîpişkavêtin»bêcih.Jibervêyekê
leşkeranevtiştkirin.
25LiberxaçaÎsadiyawîûxwişkadiyawîMeryemajina
KleofasûMeryemaMejdelanîrawestiyan.
26GavakuÎsadiyaxweûşagirtêkuwîjêhezdikirliwê
derêrawestadît,jidiyaxweregot:«Sitiyê,vayekurête!
27Hingêwîjişagirtêxweregot:Vayediyate!Ûjiwê
saetêdewîşagirtewbirmalaxwe.
28Piştîvêyekê,Îsadizanibûkuêdîhertiştpêkhatiye,da
kuNivîsaraPîrozbêcih,got:«Eztîme.»
29Liwêderêfiraxeketijesihikdanîbûn;
30GavakuÎsasihikstand,got:«Qediyaye!»serêxwe
xwarkirûruhda.
31JibervêyekêCihûyan,jiberkuamadekarîbû,kucesed
rojaŞemiyêliserxaçênemînin(jiberkuewrojaŞemiyê
rojekbilindbû),jiPîlatoslavakirinkulingênwanbişkênin
ûbibin.birin.
32Hingêleşkerhatin,lingênyêpêşîûyêdinêkubiwîre
hatibûxaçkirinşikandin.
33LêgavahatinbaÎsaûdîtinkuewjixwemiriye,lingên
wîneşikandin.
34Lêyekîjileşkeranbirimêwîqulkirûdicihdexwînû
avjêderket.
35Ûyêkuewdît,şahidîkirûqeydawîrasteûewdizane
kuewrastdibêje,dakuhûnbawerbikin.
36Çimkîevtişthatinkirin,dakuNivîsaraPîrozbêcih:
«Hestiyêwînayêşikandin.»
37Ûdîsanivîsarekedindibêje:«Wêliyêkuqulkirine
binêrin.»
38PiştîvêyekêÛsivêjiArîmetyayê,kuşagirtêÎsabû,lêji
tirsaCihûyanbidizî,jiPîlatoslavakirkucesedêÎsabigire
ûPîlatosdestûrdawî.ÎcarewhatûcesedêÎsahilda.
39ÛNîkodêmosjîhat,yêkudidestpêkêdebişevhatba
Îsaûbigiraniyasedlîtreyîtevliheviyamurûaloyêanî.
40HingêwancesedêÎsahilda,bicilêncahînbigiyayên
bîhnxweşpêça,çawakuCihûyandefindikin.
41Licihêkuewhatxaçkirinbaxçeyekhebû.ûdinav
baxçedegorekenûyakuhêmirovtêdenehatibûdanîn.
42ÎcarjiberRojaAmadekirinêyaCihûyanÎsaliwirdanî.
Çimkîgornêzîkbû.
BEŞA20
1RojapêşîyaheftiyêMeryemaMejdelanîzû,gavahêtarî
bû,hatsergorêûdîtkukevirêsergorêhatiyerakirin.
2Hingêewdireve,hatbaŞimûn-Petrûsûşagirtêdinêku
Îsajêhezdikirûjiwanregot:«WanXudanjigorê
derxistinûemnizaninewlikuveşartiye.
3Petrûsûşagirtêdinjîderketinûhatinsergorê.
4ÎcarherdubihevrebezînûşagirtêdinjiPetrûsbezîû
pêşîhatsergorê.
5Ûwîxwexwarkirûlihundirnêrî,kincênketanên
pêvekirîdît.dîsajîewneçûhundir.
6HingêŞimûn-Petrûslipeywîhat,çûsergorêûdîtkucilê
ketanrazayîye.
7Destmalakuliserserêwîbû,nebikincênketanrebû,lê
biserêxwelicihekîpêçabû.
8Hingêewşagirtêdinêkupêşîhatsergorêjîkethundir,
wîdîtûbawerkir.
9JiberkuhêwanNivîsaraPîroznizanibûkudivêewji
navmiriyanrabe.
10Hingêşagirtdîsaçûnmalaxwe.
11LêMeryemlidervelibergorêrawestaûgiriya;
12Ûdibînekudumilyaketênbicilênspîrûniştine,yekli
serserêxweûyêdinliberlingêncihêkucesedêÎsalêbû.
13Ûjiwêregotin:«Sitiyê,tuçimadigirî?Wêjiwanre
got:«JiberkuwanXudanêminbirinûeznizanimewliku
veşartiye.
14Ûgavakuwêevtiştgot,wêlipaşxwezivirî,dîtkuÎsa
radiweste,lênizanibûkuewÎsaye.
15Îsajiwêregot:«Sitiyê,tuçimadigirî?tulikêdigerî?
Wêgumankirkuewbexçevaneûjêregot:«Ezbenî,eger
teewjibervêyekêanî,jiminrebêjekuteewlikuderê
veşartiyeûezêwîbigirim.
16Îsajêregot:Meryem.Wêlixwezivirîûjêregot:
Rabboni;yanîMamoste.
17Îsajêregot:Destnedemin;Çimkîezhêderneketime
baBavêxwe.ûjiXwedayêminûXwedayêtere.
18MeryemaMejdelanîhatûjişagirtanregotkuwê
Xudandîtiyeûwîevtiştjiwêregotine.
19Îcardiwêrojêde,danêêvarê,rojapêşîyaheftiyêbû,
gavaderiyêncihêkuşagirtjitirsaCihûyanlihevciviyabûn
girtîbûn,Îsahatûdinavberêderawestaûjiwanregot:«
Silametliserwebe.
20Ûgavakuwîwehagot,wîdestûmilênxwenîşanîwan
da.HingêşagirtangavaXudandîtin,şabûn.
21HingêÎsadîsajiwanregot:«Silametliserwebe.
ÇawaBavêminezşandime,ezwejîwisadişînim.
22Piştîkuwîevtiştgot,hilmaxweavêtserwanûjiwan
regot:«HûnRuhêPîrozbistînin.
23Hûngunehênkêbibihûrin,liwanbênbihûrtin.Ûhûn
gunehênkêbihêlin,ewtêngirtin.
24LêTûma,kuyekjiherdiwanzdehanbû,kujêre
Dîdymusdigotin,demakuÎsahat,nebiwanrebû.
25Şagirtêndinjîjêregotin:«MeXudandît.Lêwîjiwan
regot:«Hetakuezdidestênwîdeşopaneynûkannebînim,
tiliyaxwenekevimşopaneynûkanûdestêxwenexim
kêlekawî,ezbawernakim.
69

72. JOHN
26PiştîheştrojandîsaşagirtênwîlihundirbûnûTûmajî
biwanrebû.PaşêderîgirtîÎsahatûdinavderawestaû
got:«Silavliwebe.
27HingêwîjiTûmaregot:«Tiliyaxwebigireûlidestên
minbinêre.Ûdestêxwebigihînevêderêûbikevekêleka
min.
28Tûmabersîvdaûjêregot:«XwedayêminûXwedayê
min».
29Îsajêregot:«Tûma,jiberkuteezdîtim,tebawerkir.
Xwezîbiwanênkunedîtineûbawerkirine.
30ÛbirastîÎsaliberşagirtênxwegeleknîşanêndinjî
kirin,yênkudivêpirtûkêdenehatinenivîsîn:
31Lêevhatinenivîsîn,dakuhûnbawerbikinkuÎsa
Mesîh,KurêXwedêye.ûjibokuhûnbinavêwîbaweriyê
bîninjiyanawehebe.
BEŞA21
1PiştîvantiştanÎsadîsaxwelibergolaTeberiyayênîşanî
şagirtanda.ûliservêyekêwîxwenîşanda.
2Şimûn-Petrûs,TûmayêbinavêDîdymos,Natanyêlê
QenayaCelîlê,kurênZebedîûduşagirtênwîyêndinbi
hevrebûn.
3Şimûn-Petrûsjiwanregot:«Ezdiçimmasiyan.Jiwîre
gotin:«Emjîbiterediçin.Ewderketinderveûdicihdeli
gemiyekêsiwarbûn.ûwêşevêtişteknegirtin.
4Lêgavabûsibe,Îsaliqeraxêgolêrawesta,lêşagirtan
nizanibûnkuewÎsaye.
5HingêÎsajiwanregot:«Zarono,xwarinênwehene?
Wanbersîvawîda:Na.
6Ûwîjiwanregot:«Torêbavêjinaliyêrastêyêgemiyêû
hûnêbibînin.Jibervêyekêwanavêtinûnihajiberelaleta
masiyannikaribûnwêbikişînin.
7JibervêyekêewşagirtêkuÎsajêhezdikirjiPetrûsre
got:«EwXudane».ÎcargavaŞimûn-Petrûsbihîstkuew
Xudane,kirasêxweyêmasîgirliwîkir,çimkîewtazîbû
ûxweavêtgolê.
8Şagirtêndinjîbigemiyekbiçûkhatin.(Çimkîewnedûrî
bejêbûn,lêwekdusedzendbûn)torêbimasiyandikişand.
9Gavaewhatinbejê,liwêderêagirêkomirê,masîûnan
danîbûn.
10Îsajiwanregot:«Nihahûnmasiyênkuwegirtine,
bînin.
11Şimûn-Petrûshilkişiyaûtorakusedûpêncîûsê
masiyênmezintijebûn,kişandbejê.
12Îsajiwanregot:«Werinşîvêbixwin.Ûtukesîji
şagirtannewêrîbûjêbipirse:«Tukîyî?dizanibûkuew
Xudane.
13HingêÎsahat,nanhilda,dawanûmasîjîbivîawayî.
14PiştîkuÎsajinavmiriyanrabû,evcarasisiyanekuÎsa
xwenîşanîşagirtênxweda.
15Îcargavaşîvêxwarin,ÎsajiŞimûn-Petrûsregot:«
ŞimûnêkurêÛnis,matujivanbêtirjiminhezdikî?Wîjê
regot:«Erê,yaXudan;tudizanîkuezjitehezdikim.Wî
jêregot:Berxênminbiçêrîne.
16Caradiduyandîsajêregot:«ŞimûnêkurêÛnis,matu
jiminhezdikî?Wîjêregot:«Erê,yaXudan;tudizanîku
ezjitehezdikim.Wîjêregot:«Miyênminbiçêrîne.
17Wîcarasisiyanjêregot:«ŞimûnêkurêÛnis,matuji
minhezdikî?Petrûsxemgînbû,çimkîcarasisiyanjêre
got:«Tujiminhezdikî?»Ûwîjêregot:YaXudan,tuher
tiştîdizanî;tudizanîkuezjitehezdikim.Îsajêregot:«
Miyênminbiçêrîne.
18Birastî,birastîezjiteredibêjim,gavakutuciwan
bûyî,texwegirêdaûlicihêkutedixwestmeşiyayî;
nedixwest.
19Wîevgot,dakuewbiçimirinêpesnêXwedêbide.
Gavakuwîevyekgot,jêregot:«Lipeyminwere!»
20HingêPetrûslipiştxwezivirî,dîtkuşagirtêkuÎsajê
hezdikelipeywîtê.yêkudişîvêdexwedasersîngaxwe
ûgot:«YaXudan,yêkutebidedestkîjane?
21GavaPetrûsewdît,jiÎsaregot:«YaXudan,maev
mirovwêçibike?
22Îsajêregot:«Egerezbixwazimkuewbimînehetaku
ezbêm,maevjitereçiye?lipeyminwere.
23Hingêevgotindinavbirayandebelavbû,kuewşagirt
nemire.LêÎsajêrenegot:Ewnamire.Lêegerez
bixwazimkuewhetakuezbêm,maevjitereçiye?
24Evşagirtêkuliservantiştanşahidîdikeûevtiştnivîsî
ye,ûemdizaninkuşahidiyawîraste.
25ÛgelektiştêndinjîhenekuÎsakirine,yênku,egerew
heryekbihatananivîsandin,eztexmîndikimkudinyayêbi
xwejînikarîbûpirtûkênkugerekêbihatananivîsandinê.
Amîn.
70

73. KarênŞandiyan
BEŞA1
1YaTêyofîlos,minevxeberaberêjihemûtiştênkuÎsa
destpêkirûhînkir,çêkir.
2Hetarojakuewhatrakirin,piştîwê,bidestêRuhêPîroz
emirjiŞandiyênkuxwebijartibûnredabû.
3Ûwîjîbigelekdelîlênbêserûberpiştîhewesaxwebi
saxînîşanda,çilrojjiwanhatdîtinûlisertiştên
PadîşahiyaXwedêpeyivî.
4Ûgavakubiwanrelihevciviya,emirliwankirkuji
Orşelîmêdernekevin,lêlihêviyasozaBavbin,kuweji
minbihîstiye.
5ÇimkîYûhennabirastîbiavêimadkir;lêhûnêbiRuhê
Pîrozimadbibinnepirrojan.
6Îcargavaewlihevciviyan,jiwîpirsînûgotin:«Ya
Xudan,matuyêdivêdemêdepadîşahiyaÎsraêldîsa
vegerînî?
7Ûwîjiwanregot:Nejiwereyekuhûndemûdemsalên
kuBavbihêzaxwedanîne,bizanin.
8LêpiştîkuRuhêPîrozbiserwedehat,hûnêhêzê
bistîninûhûnêbibinşahidênminhemliOrşelîmê,hemli
tevahiyaCihûstanê,hemliSameryayêûhemjîheta
dawiyadinyayê.
9Gavakuwîevtiştgotin,gavakuwandît,ewhathildan.
Ewrekîewjiberçavênwangirt.
10Ûgavakuwanbisekinînberbiezmênvedinihêrî,gava
kuewhilkişiya,vaye,duzilamênkubicilênspîlibawan
rawestabûn.
11Wanjîgot:GelîCelîliyan,hûnçimaradiwestinûli
ezmêndinêrin?EvÎsayêkujinavwehilkişiyayeezmên,
çawawedîtkuewçûyeezmên,wêusabê.
12HingêewjiÇiyayêZeytûnê,kujiOrşelîmêrêwîtiyek
rojaŞemiyêye,vegeriyanOrşelîmê.
13Gavakuewhatinhundur,hilkişiyanjûreyekjorînûtê
dePetrûs,Aqûb,Yûhenna,Endrawis,Filîpos,Tûma,
BartolomeyoûMetta,AqûbêkurêAlphayosûŞimûnê
Zeloteslêdiman.ûCihûdayêbirayêAqûb.
14Evanahemûbiyekdengî,bijinan,MeryemadiyaÎsaû
bibirayênwîreduaûduakirin.
15ÛdiwanrojandePetrûsdinavşagirtanderawestaû
got:(hejmaranavanbihevrenêzîkîsedûbîstbû).
16Birano,gerekevNivîsaraPîrozakuRuhêPîrozbidevê
DawidberiyakuliserCihûdayêkurêberiyawanênkuÎsa
girtibû,gotibû,bêcih.
17Çimkîewbimerehathejmartinûbeşekjivêxizmetê
bidestxistibû.
18Îcarvîmirovîbixelataneheqiyêzeviyekkirî;ûbiserê
xweket,dinavberêdeperçeperçebûûhemûrûvîkênwî
rijiyan.
19ÛjihemûrûniştvanênOrşelîmêrehatzanîn;jiberkuji
wêzeviyêrebizimanêwantêgotinAceldama,ango
zeviyaxwînê.
20ÇimkîdikitêbaZebûrdehatiyenivîsîn:«Bilarûniştina
wîwêranbeûtukestêderûne,ûmetranêwîyekîdin
bigire.
21Jibervêyekêjivanzilamênkuherdembimerebûn,
gavakuXudanÎsadinavmedediçûûderdiket,
22JiimadkirinaYûhennadestpêbike,hetawêrojakuew
jinavmehatehildan,divêyekbimerebibeşahidêvejîna
wî.
23Ûwandukeskirin,ÛsivbinavêBarsabas,kunavêwî
Yûstosbû,ûMatyas.
24Wanduakirinûgotin:«YaXudan,yêkudilêhemû
mirovandizanî,nîşanbidekatejivanherduyanbijartiye
yanna.
25JibokuewjivêxizmetûŞandiyaniyakuCihûdabi
neheqiyêjêket,be,dakuherecihêxwe.
26Ûwanparaxwedan;ÛpişkbiMatthiasket.Ewdinav
yanzdehŞandiyandehathejmartin.
BEŞA2
1ÛgavakurojaPentîkostêtemambû,ewhemûbihevre
licihekîbûn.
2Ûjinişkêvedengekjiezmênhat,wekbayekîxurtû
hemûmalakuewlêrûdiniştintijekir.
3Ûzimanênperçekirîmînaêgirjiwanrexuyabûnûliser
heryekîjiwanrûnişt.
4ÛhemûbiRuhêPîroztijebûnûçawakuRuhdabûwan,
bizimanêndinpeyivîn.
5ÛliOrşelîmêCihûyêndîndar,jihemûmiletêndibin
ezmênderûdiniştin.
6Gavaevdenglidervehat,elaletlihevciviyaûşaşma,
çimkîherkesîbihîstkuewbizimanêxwedipeyivin.
7Hemûşaşmanûşaşmanûjihevregotin:«Vaye,ma
evênkudipeyivinhemûneCelîlîne?
8Ûemçawaherkesbizimanêxweyêkuemtêdeçêbûne
dibihîzin?
9Parth,Med,ûElamîûrûniştvanênliMezopotamyayê,li
Cihûstanê,ûKapadokyayê,liPontusûAsyayê,
10FirîgyaûPamfîlyayê,liMisirêûliherêmênLîbyayê
yênliserKûrênê,ûxerîbênRomayê,Cihûûproselîtan,
11GirîtêûEreban,emdibihîzinkuewbizimanêxwe
karênXwedêyênecêbdibêjin.
12Ûhemûşaşman,dudilîbûnûjihevregotin:Maevçi
ye?
13Yêndinjîtinazênxwedikirinûdigotin:«Evmirovbi
şerabanûtijene.
14LêPetrûstevîyanzdehşagirtanrabûserxwe,dengê
xwebilindkirûjiwanregot:«GelîCihûyanûhûnhemû
yênkuliOrşelîmêrûdinin,evjiwerebêzanînûguhbidin
gotinênmin.
15Çimkîevneserxweşin,çawakuhûndifikirin,çimkî
ewsaetasisiyane.
16LêyakuYûêlpêxembergotiyeeve;
17Ûdirojêndawîndewêbibe,Xwedêdibêje,ezêjiRuhê
xwebirijînimserhemûbedenê:ûkurûkeçênwewê
pêxemberîtiyêbikin,ûxortênwewêdîtiniyanbibînin,û
kalênwewêxewnanbibînin.:
18ÛezêdiwanrojandeRuhêxwebirijînimserxulamû
keçênxwe.ûewêpêxemberîtiyêbikin:
19Ûezêlijorliezmênkerametanûlijêrjîliserrûyêerdê
nîşananbidim.xwînûagirûbuharadûmanê:
20BerîkuewrojamezinûgirîngaXudanwere,rojwê
bibetariyêûheyvbibexwînê.
21Ûwêbibe,kuherkesêkugazînavêXudanbike,wê
xilasbibe.
22GelîÎsraêliyan,vangotinanbibihîzin;ÎsayêNisretî,
mirovekîkuXwedêdinavwedepesendkir,bikeramet,bi
71

74. KARÊNŞANDIYAN
kerametûbinîşanan,kuXwedêbiwîdinavwedekir,
çawahûnbixwejîdizanin.
23weewbişîretûzanînaXwedêyabibiryarhat
rizgarkirinûbidestênxerabwexaçkirûkuşt.
24EwêkuXwedêewrakirûderdênmirinêberda.
25ÇimkîDawidliserwîdipeyive,minXudanhergavliber
rûyêxwedît,çimkîewlimilêminêrastêye,dakuez
nehejiyam.
26Jibervêyekêdilêminşabûûzimanêminşabû;
Herwehabedenêminjîwêbihêviyêrehetbibe:
27Jiberkutucanêmindidojehêdenahêlîûnehêlîku
Pîrozêxwexerabiyêbibîne.
28Terêyênjiyanêbimindanzanîn;tuyêminbirûyêxwe
tijîşabikî.
29Birano,bihêlinkuezbiserbestîjiwerebehsa
baviksalarîDawidbikim,kuewhemmiriyehemjîhatiye
veşartinûgorawîhetaîrolibameye.
30Jibervêyekêjiberkupêxemberbûûdizanibûku
Xwedêbisondjêresondxwariyekujifêkiyapiştawîyali
gorbedenê,wêMesîhrakeûlisertextêwîrûne.
31Wîjiberêdeevyekdît,liservejînaMesîhpeyivî,kune
canêwîdidojehêdemaûnejîbedenawîxerabîdît.
32XwedêevÎsarakirûemhemûşahidênwîne.
33LomabidestêXwedêyêrastêhatbilindkirinûsoza
RuhêPîrozjiBavstand,evêkuhûnnihadibîninû
dibihîzin,rijand.
34ÇimkîDawidderneketiyeezmanan,lêbixwedibêje:
«XudanjiXudanêminregot:«Tulimilêminêrastêrûne.
35Hetakuezdijminêntebikimbinlingênte.
36JibervêyekêbilatevahiyamalaÎsraêlbirastîbizane
kuXwedêewÎsayêkuwexaçkir,hemXudanûhemjî
Mesîhkir.
37Gavakuwanevyekbihîst,dilêwanşewitîûjiPetrûsû
jişandiyênmayîregotin:«Birano,emêçibikin?
38HingêPetrûsjiwanregot:«Tobebikinûjiboefûbûna
gunehanheryekjiwebinavêÎsaMesîhimadbibinûhûnê
diyariyaRuhêPîrozbistînin.
39Çimkîsozjiwereye,jizarokênwereûjihemûyêndûr
re,yênkuXudanXwedayêmewêgazîbike.
40Wîbigelekgotinêndinjîşahidîkirûşîretkirûgot:
«Xwejivînifşênebaşxilasbikin.
41Hingêyênkupeyvawîqebûlkirinimadbûnûdiwê
rojêdebiqasîsêhezarkesliwanzêdebûn.
42ÛdihînkirinaŞandiyande,hevpariyawan,şikandina
nanûduayanrawestiyan.
43ÛtirsbiserherkesîdeketûjialiyêŞandiyanvegelek
kerametûnîşanhatinkirin.
44Ûhemûyênkubawerîanînebihevrebûnûhertişt
hevparbû.
45Ûmalûmilkênxwefirotibûnûligorhewcedariyaher
kesîewjihemûmirovanreparvekirin.
46ÛwanherrojbiyekdengîdiPerestgehêdediman,mal
bimalnandişikand,goştêxwebişahîûdilpakiyadil
dixwar.
47PesnêXwedêdidinûliberhemûxelkêkeremdikin.Û
Xudanherrojyênkudivêbênxilaskirinlidêrêzêdedikir.
BEŞA3
1ÎcarPetrûsûYûhennadisaetaduakirinêde,kusaetnehan
bû,bihevrehilkişiyanPerestgehê.
2Zilamekjimalzarokadiyaxweseqethathilanîn.Ewher
rojliberderiyêPerestgehakujêreBedewtêgotin,
radikirin,dakujiyênkudikevinPerestgehêdesedeqe
bixwaze.
3GavakuPetrûsûYûhennadîtkuwêherinPerestgehê,
sedeqexwest.
4PetrûsbiYûhennareçavênxweliwîgirtûgot:«Lime
binêre.
5Ûwîguhdawanûlihêviyakutiştekîjiwanbistîne.
6Petrûsgot:«Zêrûzîvlicemmintune.lêyênkumin
heneezdidimte:BinavêÎsaMesîhêNisretîrabeûbimeşe.
7Ûwîbidestêwîyêrastêgirt,ewhildaûdicihdelingên
wîûhestiyênlingênwîhêzdarbûn.
8Ûewrabûserxwerawesta,meşiyaûbiwanreket
Perestgehê,rêveçû,bazdaûpesnêXwedêda.
9ÛhemûxelkêdîtkuewrêvediçeûpesnêXwedêdide.
10ÛwandizanibûkuyêkuliberderiyêPerestgehêyê
Xweşikjibosedeqeyêrûniştiyeewe.
11ÛçaxêkuyêkusaxbûbûPetrûsûYûhennagirtibûn,
hemûgelbihevrelieywanakujêreEywanaSilêman
digotin,bimatmayîbezînbawan.
12GavaPetrûsevyekdît,jixelkêregot:«GelîÎsraêliyan,
çimahûnliservêyekêşaşman?anjîçimahûnwisabi
xîretlimedinêrin,wekîkumeevmirovbihêzaxweanbi
pîroziyaxwerêvekiribe?
13XwedayêBirahîm,ÎshaqûAqûbXwedayêbavûkalên
meKurêxweÎsabirûmetkir.Gavakuwîbiryardakuwî
berde,weliberPîlatosewînkarkir.
14LêweYêPîrozûRastînkarkirûxwestkukujerekji
werebêdayîn.
15ÛMîrêjiyanêyêkuXwedêjinavmiriyanrakir,kuşt.
emşahidênwêne.
16Ûnavêwî,bibaweriyabinavêwî,evmirovêkuhûn
dibîninûnasdikin,xurtkir.
17Îcarbirano,ezdizanimkuwejîwekserwerênxwebi
nezaniyêevyekkir.
18LêewtiştênkuXwedêberêbidevêhemûpêxemberên
xwedabûnxuyakirin,kuMesîhcefayêbikişîne,wîbivî
awayîanîcih.
19Jibervêyekêhûntobebikinûbizivirin,dakugunehên
webênpaqijkirin,gavakudemênnûbûnêjiberXudan
werin.
20ÛewêÎsaMesîhêkuberêjiwerehatibûgotin,bişîne:
21Divêezmanwîqebûlbikehetademavegerandinaher
tiştî,yênkuXwedêjidestpêkadinyayêvebidevêhemû
pêxemberênxweyênpîrozgotiye.
22ÇimkîMûsabirastîjibavûkalanregot:«Xudan
Xwedayêwewêjibirayênwepêxemberekîmînaminjiwe
rederxe.Hertiştêkuewjiwerebêje,hûnêwîdihertiştî
debibihîzin.
23Ûwêbibe,kuhercanêkuguhnadewîpêxemberî,wêji
navgelbêhelakkirin.
24Erê,ûhemûpêxemberênjiSamûyêlûyênlipeywan,
yênkupeyivîn,bivîawayîliservanrojanpêxemberîtî
kirin.
25HûnzarokênpêxemberaninûewpeymanakuXwedêbi
bavûkalênmeregirêda,jiBirahîmregot:«Ûdidûndana
tedehemûmalikêndinyayêwêpîrozbibin.
26XwedêpêşîjiwereKurêxweÎsarakir,ewşandkuwe
pîrozbikeûheryekîjiwejigunehênwîdûrbixe.
72

75. KARÊNŞANDIYAN
BEŞA4
1Gavakuewjigelredipeyivîn,kahîn,serwerêPerestgehê
ûSadûqiyanhatinserwan.
2Jiberkuwangelhîndikir,xemgînbûnûbidestêÎsa
vejînamiriyandanbihîstin.
3Wandestdanînserwanûhetarojadinewgirtin,çimkî
êdîbûêvar.
4Lêgelekjiwanênkupeyvbihîstin,bawerkirin.û
hijmaramêrannêzîkîpênchezarbû.
5Dotirarojêserekênwan,rihspîûŞerîetzanênwan,
6SerokkahînHenan,Qeyafa,Yûhenna,Îskenderû
hemûyênkujimalbetaSerokkahînbûn,liOrşelîmêciviyan.
7Ûgavakuwanewdanînnavberê,wanpirsî:«Webi
kîjanhêzêanbikîjannavîevyekkir?
8HingêPetrûsbiRuhêPîroztijebûjiwanregot:«Gelî
serwerêngelûrihspiyênÎsraêl!
9Egeremîroliserqenciyakujimirovêbêhêzrehatiye
kirinlêkolînbikin,ewbiçiawayîsaxdibe;
10JiwehemûyanûjihemûgelêÎsraêlrebilabêzanînku
binavêÎsaMesîhêNisretîyêkuweewxaçkir,yêku
Xwedêjinavmiriyanrakir,evmirovbiwîsaxlivirliber
weradiweste.
11Evkevirêkujiweavakeranhatiyepûçkirinûbûyeserê
quncikê.
12Xilasîbitukesîrejîtune;jiberkudibinezmênde
navekîdindinavmirovandenehatiyedayîn,kuempê
xilasbibin.
13GavakuwanmêrxasiyaPetrûsûYûhennadîtinûfêm
kirinkuewmirovênnezanûcahilin,şaşman.Ûwanji
wanzanînkuewbiÎsarene.
14Ûgavadîtkuewzilamêsaxbûyîbiwanrerawestabû,
wannikaribûtiştekîlihemberwêbêjin.
15Lêgavaemirliwankirinkujicivînagiregiranderkevin,
dinavxwedelihevciviyan.
16Gotin:«Emêçibivanmirovanbikin?Çimkîbirastîjî
kerametekeberbiçavjialiyêwanvehatiyekirin,jihemû
yênkuliOrşelîmêrûdininreeşkereye.ûemnikarinwê
înkarbikin.
17Lêjibokuewêdîdinavgeldebelavnebe,embitundî
gefanliwanbixin,kujinihaûpêvebivînavîjikesîre
nepeyivin.
18WangazîwankirûliwanemirkirinkubinavêÎsaqet
nepeyivinûhînnekin.
19LêPetrûsûYûhennabersîvawandaûjiwanregot:
«Hûndadbarbikin,geloliberXwedêrastekuemji
Xwedêbêtirguhbidinwe.
20Çimkîemnikarintiştênkumedîtineûbihîstinenebêjin.
21Îcarpiştîkuwanhêbêtirgefliwanxwarin,ewberdanû
jibergeltişteknedîtinkuçawawancezabikin.
22Çimkîewzilamjiçilsalîmezintirbûûevkerameta
qencbûnêliserwîhatnîşankirin.
23Gavaewhatinberdan,çûnkomaxweûhertiştêku
serekênkahînanûrihspiyanjiwanregotibûn,gotin.
24Gavawanevyekbihîst,biyekdengîdengêxweberbi
Xwedêvehildanûgotin:«YaXudan,tuXwedayêku
ezmanûerdûderyaûhertiştêkudiwandeneafirandiye.
25KîbidevêxulamêteDawidgot:Çimamilethêrsbûnû
geltiştênpûçxeyalkirin?
26Padîşahêndinyayêrabûnserxweûserwerlihember
XudanûlihemberMesîhêwîciviyan.
27BirastîlihemberzarokêteyêpîrozÎsayêkuterûnkir,
HêrodêsûPontiyosPîlatosbimiletanûgelêÎsraêlrelihev
civiyan.
28Çimkîtutiştêkudestêteûşîretateberêbiryardabû,
bikî.
29Ûniha,yaXudan,tehdîdênwanbinereûbidexulamên
xwe,kubihemûwêrekîpeyvatebêjin.
30Jiboqenckirinêdestêxwedirêjî;ûkunîşanûkeramet
binavêzarokêteyêpîrozÎsabênkirin.
31Gavakuwanduakir,cihêkuewlêciviyabûnlerizî.û
hemûbiRuhêPîroztijebûnûpeyvaXwedêbiwêrekî
gotin.
32Ûelaletawanênkubawerîanîn,biyekdilûyekcan
bûn.yekîjiwannegotkutiştênwîyênwîyênwîne.lê
hemûtiştênwanênhevparhebûn.
33ŞandiyanbihêzekemezinşahidiyavejînaXudanÎsa
kirinûkeremekemezinliserwanhemûyanbû.
34Dinavwandejîkêmasiyektunebû,çimkîyênku
xwediyêerdûxaniyanbûnewdifirotinûbihayêntiştênku
hatibûnfirotinanîn.
35ÛewdanînberlingênŞandiyanûligorhewcedariyawî
liherkesîhatbelavkirin.
36ÛYûsêskubiŞandiyanjêreBarnabasdigotin,kutê
mana«Kurêteseliyê»ye,lêwîûjiwelatêQibrisêye.
37Erdhebû,firot,perananînûdanberlingênŞandiyan.
BEŞA5
1LêzilamekîkunavêwîHananyabû,bijinaxweSapfîra
remalekfirot.
2Ûqismekîqîmetêkujinawîjîhaydarbû,paşdahilanî,
hinekjîanîûdanîberlingênŞandiyan.
3LêPetrûsgot:«Hananya,Şeytançimadilêtetijekir,ku
tuliRuhêPîrozderewanbikîûbeşekjibihayêerdêbihêlî?
4Gavaewma,maneyatebû?Ûpiştîkuhatfirotin,mane
didestêtedebû?teçimaevtiştdidilêxwedehişt?teneji
mirovanre,lêjiXwedêrederewkir.
5GavakuHananyaevgotinbihîstin,ketxwarê,ruhdaû
tirsekmezinketserhemûyênkuevtiştbihîstin.
6Xortrabûn,ewbirîn,derxistinûdefinkirin.
7Nêzîkîsêsaetanşûnda,jinawî,nizanibûkuçibû,hat
hundur.
8Petrûslêvegerandûgot:«Jiminrebêje,mateerdbi
ewqasîfirot?Ûwêgot,Erê,jibogelek.
9HingêPetrûsjiwêregot:«Çawadibekuwebihevreli
hevkirkuhûnRuhêXudanbiceribînin?Vaye,lingênwan
ênkumêrêteveşartineliberderîneûwêtederxinderve.
10Hingêewdicihdexweavêtberlingênwîûruhda.
11Tirsekemezinketsertevahiyacivînêûyênkuevtişt
bihîstin.
12ÛbidestêŞandiyangeleknîşanûkerametdinavgelde
çêbûn.(ûhemûbihevrelieywanaSilêmanbûn.
13Ûjiyênmayîjîtukesînewêrîbûxwebiwanrebike,lê
gelewmezinkirin.
14Ûbawermend,elaletekejinûmêr,hêzêdetirliXudan
zêdedibûn.)
15Bivîawayîwannexweşderdixistinkuçeyan,liser
nivînûnivînandanin,kubikêmanîsiyaPetrûsakudiwir
rederbasdibû,liserhinekanjiwansiyabike.
16JibajarênderdorêjîelaletekemezinhatOrşelîmê,
nexweşûyênkubiruhênnepakdiêşiyananînûherkessax
bûn.
73

76. KARÊNŞANDIYAN
17HingêSerokkahînûhemûyênkupêrebûn,(ku
mezhebaSadûqiyane)rabûnûbihêrstijebûn.
18ÛdestênxwedanînserŞandiyanûewxistinzîndana
hevpar.
19LêmilyaketêXudanbişevderiyênzîndanêvekir,derxist
ûgot:
20Herin,bisekininûdiPerestgehêdehemûpeyvênvê
jiyanêjigelrebêjin.
21Gavawanevbihîst,serêsibêzûketinPerestgehêûhîn
kirin.LêSerokkahînûyênkupêrebûnhatin,civîna
giregiranûhemûgiregirênkurênÎsraêllihevciviyanû
şandingirtîgehêkuwanbînin.
22Lêgavakuparêzgerhatinûewdigirtîgehêdenedîtin,
vegeriyanûgotin:
23Gotin:Birastîgirtîgehdîtkuembiewlehîgirtîneû
nobedarliberderiyanrawestiyane.
24GavakuSerokkahîn,serwerêPerestgehêûserekên
kahînanevtiştbihîstin,jiwandudilîbûnkuevyekwêbi
çiawayîbibe.
25Hingêyekîhatûjiwanregot:«Vaye,ewzilamênku
wexistinezîndanê,diPerestgehêderadiwestinûgelhîn
dikin.
26Hingêserdarbiparêzgeranreçûûewbêzordarîanîn,
çimkîewjixelkêditirsiyankuewneyênberkeviran.
27Ûgavakuwanewanîn,wanewdanînbercivîna
giregiranûSerokkahînjiwanpirsî:
28Gotin:Mamebihişkîliweemirnedakuhûnbivînavî
hînnekin?ûvaye,weOrşelîmbihîndariyaxwetijekiriye
ûhûndixwazinxwînavîmirovîbîninserme.
29HingêPetrûsûŞandiyêndinbersîvawandanûgotin:
«DivêemjimirovanbêtirguhbidinXwedê.
30XwedayêbavûkalênmeÎsayêkuweewkuştûbidarê
vedaliqand,rakir.
31Xwedêewbidestêxweyêrastêbilindkir,dakubibe
MîrûXilaskar,dakutobebideÎsraêlûefûkirinagunehan.
32Ûemşahidênwîyênvantiştanin;ÛRuhêPîrozjî,yê
kuXwedêdayewanênkubiyawîdikinjî.
33Gavawanevyekbihîst,dilêwanhatbirînûşîretkirin
kuwanbikujin.
34HingêyekîFêrisî,kunavêwîGamalîelbû,dicivîna
giregiranderawesta.
35Ûjiwanregot:«GelîÎsraêliyan,hayjixwehebinku
hûndixwazinbivanmirovançibikin.
36ÇimkîberîvanrojanTeudasrabûserxweûpesnêxwe
dakuewkeseke.jimareyekjiwan,lidoraçarsed,bixwe
rebûn:kuhatkuştin;Hemûyênkuguhdariyawîdikirin,
belavbûnûtunebûn.
37PiştîvîmirovîdirojênbacgirandeCihûdayêCelîlîrabû
ûgelekkeslipeyxwekişand.Ewjîhelakbû.Ûhemûyên
kubiyawîdikirinjîbelavbûn.
38Ûnihaezjiweredibêjim,devjivanmirovanberdinû
devjiwanberdin;
39LêegerewjiXwedêbe,hûnnikarinwêhilweşînin;da
kuhûnneyêndîtinkuhûnlihemberXwedêjîşerbikin.
40ÛwanlihevkirûgazîŞandiyankirûliwanxistin,
emirkirinkubinavêÎsanepeyivinûewberdin.
41Ûewjibercivînagiregiranderketinûşabûnkuew
hêjayîşermênavêwîbûn.
42ÛherrojliPerestgehêûlihermalêdevjihînkirinû
dannasînkirinaÎsaMesîhbernedan.
BEŞA6
1Ûdiwanrojande,gavakuhejmaraşagirtanzêdebû,li
hemberÎbraniyanpitepijînaYewnaniyanrabû,jiberku
jinebiyênwandixizmetarojanedehatinpaşguhkirin.
2Hingêherdiwanzdehangazîelaletekeşagirtankirûgotin:
«NesedemekuemdevjipeyvaXwedêberdinûxizmeta
sifrêbikin.
3Jibervêyekêbirano,hûndinavxwedeliheftzilamên
dilpakûbiRuhêPîrozûşehrezayiyatijîbinerin,kuem
dikarinwanliservîkarîdestnîşanbikin.
4Lêemêxwetimûtimbidinduakirinêûxizmetapeyvê.
5ÛevgotinlihemûelaletêxweşhatûwanSteyfan,
mirovekîbibawerîûbiRuhêPîroztije,ûFilîpos,
Prochoros,ûNîkanor,ûTîmon,ûParmenasûNîkolasêku
jiEntakyayêbû,hilbijart.
6WanewdanberŞandiyanûgavaduakirin,destênxwe
danînserwan.
7ÛpeyvaXwedêzêdebû;ÛhejmaraşagirtanliOrşelîmê
pirzêdebû.Ûkomekemezinjikahînanbiyabaweriyêbûn.
8ÛSteyfan,bibawerîûhêzdarî,dinavgeldekerametû
kerametênmezinkir.
9HingêhinjikinîştakujêrekinîştaSerbestiyan,Kûrênî,
SkenderiyanûjiKîlîkyaûAsyayêtêgotin,rabûnûbi
Steyfanrenîqaşkirin.
10Ûwannikarîbûnlihemberşehrezayîûruhêkuwîbi
wandigot,bisekinin.
11Hingêwanzilamanbindestkirinûgotin:«Mebihîstku
ewlihemberMûsaûlihemberXwedêgotinênçêrker
dike.»
12Ûwangel,rihspîûŞerîetzanrakirûhatinserwî,ew
girtinûbirincivînagiregiran.
13Ûşahidênderewînsazbikinûgotin:«Evmirovdevji
gotinênçêrkerlihembervîcihêpîrozûŞerîetêbernade.
14Çimkîmebihîstkuwîgot:«EvÎsayêNisretîwêvêderê
xerabikeûadetênkuMûsadanemebiguhêre.
15Ûhemûyênkudicivînagiregiranderûdiniştinûbi
rawestanliwîdinihêrin,rûyêwîmînarûyêmilyaketekî
dîtin.
BEŞA7
1HingêSerokkahîngot:Maevtiştwisane?
2Ûwîgot:Gelîbiranoûbavûkalan!Xwedayêrûmetêji
bavêmeBirahîmrexuyabû,demakuewli
Mezopotamyayêbû,berîkuewliÇarranêrûdine.
3Ûjêregot:«Tujiwelatêxweûjiehlêxwederkeveû
werewîwelatêkuezênîşanîtebidim.
4HingêewjiwelatêKildaniyanderketûliÇarranêrûniştû
jiwir,gavabavêwîmir,wîewbirvîwelatêkuhûnnihatê
dedijîn.
5Ûwîdiwêdemîraseknedawî,nejî,biqasîkulingê
xwedeyneser,lêwîsozdakuewêwêbidewîwekmilkû
jidûndanawîrejîpiştîwî,demakuhînzarokekwî
tunebû..
6ÛXwedêbivîawayîgot:Kudûndanawîliwelatêxerîb
bimîne;ûwanbixinbinkoletiyêûçarsedsaljiwanre
xerabiyêbikin.
7Ûmiletêkuewêxulamtiyawîbin,ezêdadbarbikim,
Xwedêgot:ûpaşêewêderkevinûlivêderêjiminre
xizmetêbikin.
74

77. KARÊNŞANDIYAN
8Ûwîpeymanasinetbûnêdawî.BivîawayîBirahîmji
Îshaq*çêbûûrojaheştanewsinetkir.ÎshaqjiAqûbçêbû.
ÛAqûbjidiwanzdehbavikançêbûn.
9ÛbavjiçavnebariyêrabûnûÛsivfirotMisrê,lêXwedê
biwîrebû.
10Ûewjihemûtengahiyênwîrizgarkir,liberFirewn
padîşahêMisrêkeremûşehrezayiyêdawî.ûwîewkir
walîliserMisirêûhemûmalawî.
11ÎcarliserhemûwelatêMisirûKenanêtengahîû
tengahiyekmezinhatûbavûkalênmerizqnedîtin.
12LêgavaAqûbbihîstkuliMisrêgenimheye,pêşîbavû
kalênmeşandin.
13ÛdicaradiduyandeÛsivjibirayênxwerehatzanîn.û
ehlêÛsivjiFirewnrehatzanîn.
14HingêÛsivşandûgazîbavêxweAqûbûhemûehlêwî
kir,kuşêstûpanzdehcanbûn.
15AqûbdaketMisirê,ewûbavûkalênmemir.
16ÛhatinbirinnavSûxemûdigorakuBirahîmbiperek
jikurênEmmorêbavêSûxemkirî,hatinveşartin.
17LêgavakuwextêsozêkuXwedêjiBirahîmresond
xwarnêzîkbû,gelliMisrêmezinûzêdebû.
18HetakupadîşahekîdinêkuÛsivnasnedikir,rabû.
19Hûnjîbinefsbiçûkîlineviyênmekirinûxerabîlibavû
kalênmekirin,dakuewzarokênxwebavêjinderve,daku
ewnejîn.
20DiwîwextîdeMûsaçêbûûpirxweşikbûûsêmehan
dimalabavêxwedemezinbû.
21Ûgavaewhatavêtin,qîzaFirewnewhildaûjibokurê
xweewmezinkir.
22MûsabihemûşehrezayiyaMisriyanhînbû,digotinû
kirindejîbihêzbû.
23Ûgavaewtijîçilsalîbû,dilêwîhatkuherebirayên
xweyênÎsraêl.
24Ûgavadîtkuyekîjiwancefayêdikişîne,wîparastû
heyfawîyêkubindestbûhilanîûliMisiriyêxist.
25Çimkîwîgumankirkubirayênwîwêfêmbikinku
Xwedêwêçawabidestêwîwanxilasbike,lêwanfêm
nekir.
26Dotirarojêwîxwenîşanîwanda,gavakuewlihev
diçûnûdixwestkudîsawanlihevbicivîneûgot:Ezbenî,
hûnbirane.çimahûnneheqiyêlihevdikin?
27Lêyêkulicîranêxweneheqîkir,ewavêtûgot:«Kêtu
lisermekirserwerûhakim?
28Matuyêminbikujî,çawakuteduhMisrîkir?
29LiservêgotinêMûsareviyaûliwelatêMedyayêxerîb
bûûdukurlêçêbûn.
30Ûçaxêçilsalderbasbûn,liçolêÇiyayêSînayê
milyaketekîXudandinavagirêagirdedinavçolêdejêre
xuyabû.
31GavaMûsaewdît,liberdîtinêecêbmayîmaûgavaku
ewnêzîkbûkuwêbibîne,dengêXudanjêrehat.
32Dibêjin:«EzXwedayêbavûkalênteme,Xwedayê
Birahîm,XwedayêÎshaqûXwedayêAqûbim.Hingê
Mûsalerizîûnewêrîbûkubibîne.
33HingêXudanjêregot:Pêlavênxwejilingênxwederxe,
çimkîcihêkutulêradiwestî,axapîroze.
34Mindît,mintengahiyagelêxweyêliMisrêdît,min
nalînawanbihîstûezhatimkuwanxilasbikim.Nihawere,
ezêtebişînimMisrê.
35EvMûsayêkuwanqebûlnekirûgot:«Kêtukirserwer
ûhakim?Xwedêewjîbidestêmilyaketêkudiçolêdejêre
xuyabû,şandkubibeserwerûrizgarker.
36Wîewderxistinderve,piştîkuwîçilsalliwelatêMisrê,
liDeryayaSorûliçolênîşanûkerametnîşandan.
37EvMûsaye,yêkujizar'êdÎsraêlregot:«Xudan
Xwedayêwewêjibirayênwepêxemberekîmînaminjiwe
rederxe.hûnêwîbibihîzin.
38EvewekuliçolêbimilyaketêkuliçiyayêSînapêre
peyivîûbibavûkalênmeredicivînabawermendandebû.
39Bavûkalênmeguhnedanwî,lêewjinavxwe
derxistinûdidilêxwededîsavegeriyanMisrê.
40JiHarûnregot:«Mexwedêbikekulipêşiyameherin.
ÇimkîevMûsayêkuemjiwelatêMisrêderxistiye,em
nizaninbêkaçihatiyeserêwî.
41Ûdiwanrojandegolikekçêkirin,jipûtregorîkirinû
bikirinêndestênxweşabûn.
42HingêXwedêzivirî,dakuewbiperizinartêşaezmên.
Çawakudikitêbapêxemberandehatiyenivîsîn:Eymala
Îsraêl,mawedinavçilsalandeliçolêheywanênkuştîû
qurbananpêşkêşîminkir?
43Belê,wekonêMoloxûstêrkaxwedayêxweRemphan,
fîgurênkuwejiboperizînawançêkiribûn,hildanûezêwe
jiBabîlêderbasbikim.
44Bavûkalênmeliçolêkonêşahidiyêhebûn,çawakuwî
jiMûsarepeyivî,dakuewligorîşêwazakudîtibûçêbike.
45EwjîbavûkalênmeyênpaşerojêbiÎsareanîne
milkênmiletênkuXwedêewjiberbavûkalênme
derxistibûnhetarojênDawid.
46YêkuliberXwedêkeremdîtûxwestkujiXwedayê
Aqûbrekonekîbibîne.
47LêSilêmanjiwîremalekçêkir.
48LêYêHerîBerzdiperestgehênbidestanhatineçêkirin
denamîne;wekkupêxemberdibêje,
49Ezmantextêmineûerdpêlalingêmine;hûnêjiminre
kîjanxanîavabikin?Xudandibêje:ancihêrihetiyaminçi
ye?
50Madestêminevhemûtiştneafirandiye?
51Gelîdilûguhênserhişkûsinetnebûyî,hûnhergavli
hemberRuhêPîrozrawestin.Çawakubavûkalênwekirin,
hûnjîwusabikin.
52Kîjanjipêxemberanzilmlibavûkalênwenekirine?û
wanewênkujiberêdehatinaYêrasteyankiribûn,kuştin.
kuhûnnihabûnexayînûqatilênwan:
53YênkuŞerîetbidestêmilyaketanstandineûewpêk
neanîne.
54Gavakuwanevtiştbihîstin,dilêwanhatbirînûbi
diranênxweliserwîçirçiqandin.
55LêewîkubiRuhêPîroztijebû,bisekinînxweberbi
ezmênvenêrî,rûmetaXwedêûÎsalimilêXwedêyêrastê
rawestayîdît.
56Ûgot:Vaye,ezdibînimkuezmênvekirîûKurêMirov
limilêXwedêyêrastêrawestayîye.
57Hingêbidengekîbilindqîriyan,guhênxwegirtinûbi
hevrebazdanserwî.
58Ûewavêtinderveyêbajêr,ewdanberkeviranû
şahidancilênxwedanînberlingênxortekîkunavêwî
Şawûlbû.
59ÛSteyfandanberkeviran,gazîXwedêkirûgot:«Ya
XudanÎsa,ruhêminbistîne».
60Ûwîçûserçokanûbidengekîbilindqîriya:«Ya
Xudan,vîgunehînededestêwan.»Ûgavakuwîevgot,
ewketxew.
75

78. KARÊNŞANDIYAN
BEŞA8
1ÛŞawûlrazîbûkubimire.Ûdiwêdemêdezulmek
mezinlicivînaliOrşelîmêhatkirin.JiŞandiyanpêve
hemûliseranserêCihûstanêûSameryayêbelavbûn.
2MirovêndîndarSteyfanbirinsergorawîûliserwîşîn
kirin.
3Şawûlcivatxerakir,kethermalekê,mêrûjinhildaûew
avêtinzîndanê.
4Jibervêyekêyênkujihevbelavbûbûn,liherderêdiçûn
ûpeyvêdidinbihîstin.
5HingêFilîposdaketbajarêSameryayêûMesîhjiwanre
dazanîn.
6ÛgelbiyekdengîguhdawantiştênkuFilîposdigotin.
7Çimkîruhênnepakênkubidengekîbilinddiqîriyan,ji
gelekkesênkubiwanrebûnderketinûgelekfelcîûseqet
saxbûn.
8Ûşabûnekemezinliwîbajarîbû.
9LêzilamekhebûkunavêwîŞimûnbû,kuberêdiwî
bajarîdesêrbaziyêdikirûxelkêSameryayêefsûndikirû
digotkuewyekîmezine.
10Jiyêherîbiçûkhetayêherîmezinhemûyanguhdawîû
gotin:EvmirovhêzaXwedêyamezine.
11Ûwanguhdawî,jiberkujidemekedirêjvewîewbi
sêrbazansêrbazkiribûn.
12LêgavakuwanjiFilîposêkutiştênliserPadîşahiya
XwedêûnavêÎsaMesîhdazanîn,bawerkir,jinûmêr
imadbûn.
13HingêŞimûnbixwejîbawerkirûgavakuewimadbû,
biFilîposrema.
14GavakuŞandiyênkuliOrşelîmêbûn,bihîstinku
SameryayêpeyvaXwedêqebûlkiriye,PetrûsûYûhenna
şandinbawan.
15Gavaewdaketinjêr,jibowanduakirkuRuhêPîroz
bistînin.
16(Çimkîhêewneketiyeseryekîjiwan;tenêewbinavê
XudanÎsaimadbûne.)
17HingêdestênxwedanînserwanûwanRuhêPîroz
stand.
18GavaŞimûndîtkubidanînadestênŞandiyanRuhê
Pîrozhatdayîn,wîperepêşkêşîwankir.
19Got:«Vêhêzêjîbidemin,dakuezdestênxwedeynim
serkê,RuhêPîrozbistîne.»
20LêPetrûsjêregot:«Pereyêtebiterehelakbibe,çimkî
tedifikirîkudiyariyaXwedêbiperanbikirin.
21Divêmijarêdeneparûnejîparateheye,çimkîdilête
liberXwedêneraste.
22LomajivêxerabiyaxwetobebikeûjiXwedêduabike,
egerkufikradilêtelitebêbihûrtin.
23Çimkîezpêdihesimkutudikezebatalanêûdibendeka
neheqiyêdeyî.
24HingêŞimûnlêvegerandûgot:«HûnjiXudanjibo
minduabikin,kuyekjivantiştênkuwegotin,bisermin
deneyê.
25ÛgavaewşahidîkirinûpeyvaXudandan,vegeriyan
OrşelîmêûligelekgundênSameriyanMizgînîdan.
26MilyaketêXudanjiFilîposrepeyivîûgot:«Rabeû
herebaşûr,wêriyakujiOrşelîmêberbiXezeyêvediçe,
kuçole.
27Ûewrabûçûûvaye,zilamekjiEtiyopyayê,xwedan
desthilatdariyekmezindibinKandîsyaşahbanûya
Etiyopyayêde,kuberpirsiyariyahemûxezîneyawêhebûû
jiboperizînêhatibûOrşelîmê.
28Gavavegeriyaûlierebaxwerûnişt,Îşayapêxember
xwend.
29HingêRuhjiFilîposregot:«Nêzîkîhereûxwebigihîne
vêerebeyê.
30FilîposbezîbawîûbihîstkuewÎşayapêxember
dixwîneûgot:«Tufêmdikîkutuçidixwînî?
31Ûwîgot:Maezçawadikarim,jibilîkukesekrêberiya
minneke?ÛwîjiFilîposxwestkuewrabeûbiwîrerûne.
32CihêNivîsaraPîrozakuwîxwendevbû:«Wekpezhat
birinserjêkirinê.ûwekberxekîlalliberdiranêxwe,devê
xwevenekir.
33Dirûreşîyawîdedîwanawîhatrakirinûwêkînifşêwî
eşkerebike?Çimkîjiyanawîjierdêhatiyestandin.
34YêxwesûsbersîvaFilîposdaûgot:«Ezjitelavadikim,
pêxembervêyekêliserkêdibêje?jixwe,yanjikesekîdin?
35HingêFilîposdevêxwevekir,bihemanNivîsaraPîroz
destpêkirûjêreÎsadazanîn.
36Gavakuewdirêdediçûn,gihîştinberavekî.çidibe
astengkuezimadbibim?
37Filîposjîgot:«Egertubihemûdilêxwebawerbikî,tu
dikarî.Wîlêvegerandûgot:«EzbawerdikimkuÎsa
MesîhKurêXwedêye.
38Wîemirkirkuerebeliberxweraweste.ûwîewimad
kir.
39Ûgavakuewjiavêderketin,RuhêXudanFilîposgirt,
kuxwedêgiravîewnedîtûewbişahîçûserrêyaxwe.
40LêFilîposliAzotusêhatdîtinûdinavhemûbajaranre
derbasdibûhetakuhatQeyseriyê.
BEŞA9
1ÛŞawûl,hêliserşagirtênXudantehdîdûserjêkirinê
hilda,çûbaSerokkahîn.
2ÛjikinîştanrenameyênjiŞamêrexwestin,kuegerew
yekjivêriyê,çimêrbe,çijin,bibîne,wangirêdayîbîne
Orşelîmê.
3Gavakuewdiçû,ewnêzîkîŞamêbûûjinişkêve
ronahiyekjiezmênlidorawîşewqda.
4Ewketerdêûdengekbihîstkujêregot:«Sawûl,Şawûl,
çimatutengahiyêdidîmin?
5Ûwîgot:«Tukîyî,yaXudan?ÛXudangot:«EzÎsayê
kututengahiyêdikişînî,ezim.Jiterezehmetekulêdanli
kêzikanbikî.
6Ûewlerizîûşaşmaûgot:YaXudan,tudixwazîezçi
bikim?ÛXudanjêregot:"Rabe,herebajêrûwêjitere
bêgotinkudivêtuçibikî."
7Ewzilamênkubiwîrediçûn,lalrawestiyan,dengek
bihîstin,lêtukesnedîtin.
8Şawûljierdêrabû;Gavaçavênwîvekirin,tukesnedît.
9Ûsêrojanewnedîtibû,nexwarûnejîvexwar.
10ÛliŞamêşagirtekhebûkunavêwîHananyabû.Ûdi
dîtiniyekêdejiwîregot:«Hananya».Ûwîgot:Vaye,ez
livirim,yaXudan.
11ÛXudanjêregot:RabeûherekuçeyakujêreRaste,û
limalaCihûdaliyekîkujêredibêjinŞawûl,jiTarsûs
bipirse.
12ÛdidîtiniyekêdedîtkuzilamekbinavêHananyatêû
destêxwedanîserwî,dakuçavênwîvebe.
76

79. KARÊNŞANDIYAN
13HingêHananyalêvegerandûgot:YaXudan,minji
gelekanjivîmirovîbihîstiyekuwîliOrşelîmêçiqasxerabî
lipîrozêntekiriye.
14Livirjiserekênkahînandesthilatiyawîheyekuhemû
yênkugazînavêtedikingirêde.
15LêXudanjêregot:«Dehere,çimkîewjiminre
firaxekbijartîyekunavêminlibermiletan,padîşahû
zarokênÎsraêlbigire.
16Çimkîezênîşanîwîbidimkuewêjibonavêminçawa
cefayêngiranbikişîne.
17ÛHananyaçûûketmalê.Ûdestênxwedanîserwîû
got:«BirayêŞawûl,Xudan,Îsayêkudirêdejiterexuya
bû,gavakutudihatî,ezşandim,dakuçavêntebibihîzinû
biRuhêPîroztijebibin.
18Ûdicihdejiçavênwîmînakupîvazbû,ket.
19Ûgavakuwîgoştxwarin,ewhêzdarbû.HingêŞawûl
çendrojanbişagirtênŞamêrema.
20ÛdicihdewîdikinîştandedazanînkuewKurê
Xwedêye.
21Lêhemûyênkuewbihîstibûn,şaşmanûgotin;Mane
eveyêkuewênkuliOrşelîmêgazîvînavîkiribûnhelak
kirinûjibovêyekêhatinvir,dakuwangirêdayîbîneba
serekênkahînan?
22LêŞawûlqewataxwehêzêdedibû,CihûyênkuliŞamê
rûdiniştinşermkirûîsbatkirkuevMesîhe.
23Ûpiştîkuewgelekrojtemambûn,Cihûyanşîretkirin
kuwîbikujin.
24LêhêviyênwanjiŞawûldihatezanîn.Bişevûrojli
deriyantemaşedikirinkuwîbikujin.
25Hingêşagirtanbişevewgirtinûdiselikekêdeliber
dîwardaxistin.
26GavakuŞawûlhatOrşelîmê,xwestkuxwebişagirtên
xwevebigire;lêhemûjiwîtirsiyanûbawernedikirinku
ewşagirte.
27LêBarnabasewgirt,anîbaŞandiyanûjiwanregotku
wîçawadirêdeXudandîtiyeûbiwîrepeyivîûçawali
ŞamêbinavêÎsabicesaretMizgînîdaye.
28EwbiwanrebûkudihatOrşelîmêûderdiket.
29ÛwîbiwêrekîbinavêXudanÎsapeyivîûbiYewnanan
regengeşîkir,lêewçûnkuwîbikujin.
30Gavakubirayanpêhesiyan,ewanînQeyseriyêûşandin
Tarsûsê.
31HingêcivînliseranserêCihûstanê,CelîlêûSameryayê
rûniştinûavabûn.ûbitirsaXudanûbirihetiyaRuhê
Pîrozdimeşiyan,pirbûn.
32ÛçaxêPetrûsliherderêdigeriya,ewjîhatbapîrozên
kuliLîdayêrûdiniştin.
33ÛliwêderêwîzilamekbinavêEyneasdît,kuheşt
salannivînênxweragirtibûûfelcîbû.
34Petrûsjêregot:«Eneyas,ÎsaMesîhtesaxdike.Rabeû
nivînênxweveke.»Ûewdicihderabû.
35ÛhemûyênkuliLîdaûSaronêrûdiniştin,ewdîtinûli
Xudanzivirîn.
36ÎcarliYafayêşagirtekhebûkunavêwîTabîtabû,kujê
redibêjinDorkas.
37Ûdiwanrojandebûkuewnexweşbûûmir.
38JiberkuLîdanêzîkîYafayêbûûşagirtanbihîstku
Petrûsliwire,duzilamşandinbawîûjêxwestinku
derengnemînekuwerebawan.
39HingêPetrûsrabûûbiwanreçû.Gavakuewhat,ew
anînodeyajorîn.Hemûjinebiyênlibawîrawestabûnû
digiriyan,cilûbergênkuDorkasbiwanreçêkiribûnnîşan
didin.
40LêPetrûshemûderxistinderve,çûserçokanûduakir.
Wîzivirîsercesedêûgot:«Tabîta,rabe!»Ûwêçavênxwe
vekirinûgavaPetrûsdît,ewrûnişt.
41Wîdestêxwedawê,ewrakirûgazîpîrozûjinebiyan
kir,ewsaxpêşkêşkir.
42LiseranserêYafayêevyekhatzanîn;ûgelekanbawerî
biXudananî.
43ÛbûkuewgelekrojanliYafayê,biŞimûnêçermsorek
rema.
BEŞA10
1LiQeyseriyêzilamekhebûkunavêwîKornêlyosbû.
2MirovekîdîndarûbihemûmalaxwejiXwedêditirsiya,
kugeleksedeqedidamirovanûhergavjiXwedêredua
dikir.
3Wîdidîtiniyekêdebieşkereyîdisaetnehandedîtku
milyaketekîXwedêtêbawîûjêregot:«Kornêlyos.
4Gavakuwîliwînêrî,tirsiyaûgot:«EvçiyeyaXudan?
Ûwîjêregot:«DuaûsedeqeyatejibobîranînaXwedêli
berXwedêye.
5ÛnihamerivbişîninYafayêûgazîŞimûnekîbikin,ku
paşnavêwîPetrûse.
6EwlibaŞimûnêçermkerekîkumalawîlikêleka
deryayêye,rûdine.Ewêjiterebêjekudivêtuçibikî.
7ÛgavamilyaketêkubiKornêlyosrepeyivîçû,gazîdu
xulamênxweyênmalêûleşkerekîdîndarjiwanênkuher
ûherlihêviyawîbûn.
8Piştîkuwîevhemûtiştjiwanregotin,ewşandinYafayê.
9Dotirarojê,gavakuewdiçûnûnêzîkîbajêrdibûn,Petrûs
derketserbanêkudisaetşeşandeduabike.
10Ûewgelekbirçîbûûdixwestbixwe.
11Ûdîtkuezmanvebûûfiraxekjêrehatxwarê,wekkuli
çargoşeyanpelekîmezinhatgirêdanûdaketerdê.
12Hercûreheywanênçarlingêndinyayê,heywanênkovî,
gewrûteyrênezmanantêdebûn.
13Dengekjêrehat:Rabe,Petrûs.bikujinûbixwin.
14LêPetrûsgot:«Newusa,yaXudan;Çimkîmintucarî
tişteknepakûnepaknexwariye.
15Ûdengcarekedinjiwîregot:«YakuXwedêpaqij
kiriye,nebêjîhevpar.»
16Evsêcaranhatkirinûfiraxdîsahilkişiyaezmên.
17GavakuPetrûsdidilêxwededudilîbûkuevdîtiniya
kudîtîwêçibe,vaye,zilamênkujiKornêlyoshatibûn
şandin,limalaŞimûnlêkolînkirinûliberderîrawestan.
18Ûgazîkirûpirsî,kaŞimûnêkunavêwîPetrûsbû,liwê
derêrûniştiye?
19GavakuPetrûsliserdîtiniyêdifikirî,Ruhjêregot:Va
ye,sêkeslitedigerin.
20Îcarrabe,dakevexwarêûbiwanrehere,tududilînebe,
çimkîminewşandin.
21HingêPetrûsdaketbawanmerivênkujiKornêlyosji
wîrehatibûnşandin.ûgot:«Vaye,ezewêkuhûnlê
digerin.
22Ûwangot:Kornêlyosêsersed,mirovekîdadperwerûji
XwedêditirseûdinavhemûmiletênCihûyandejiXwedê
ditirse.gotinênte.
23Hingêwîgazîwankirûewrazandin.DotirarojêPetrûs
biwanreçûûhinbirayênjiYafayêjîpêrebûn.
77

80. KARÊNŞANDIYAN
24DotirarojêewketinQeyseriyê.Kornêlyoslihêviyawan
maûgazîxizmûhevalênxweyênnêzîkkir.
25GavaPetrûsdihathundur,Kornêlyosrastîwîhat,xwe
avêtberlingênwîûperizînwî.
26LêPetrûsewhildaûgot:«Rabe!Ezbixwejîmêrim.
27Gavakuewbiwîredipeyivî,ewkethundirûgelek
kesênkulihevciviyabûndîtin.
28Ûwîjiwanregot:«HûndizaninkujibomirovekîCihû
nerewayekuhevaltiyêbikeanjîwerebayekîjimiletekî
din;lêXwedênîşanîmindakuezjitukesîrenebêjim
mirovekîheramûnepak.
29Jibervêyekê,gavakuezhatimşandin,ezbênavber
hatimbawe.
30Kornêlyosgot:«Çarrojberêminhetavêsaetêrojî
digirt;ûdisaetnehandeminlimalaxweduakir,ûvaye,
zilamekbicilêgeşliberminrawesta.
31Ûgot:Kornêlyos,duayatehatbihîstinûsedeqateliber
Xwedêtêbîranîn.
32ÎcarbişîneYafayêûgazîŞimûnêkupaşnavêwîPetrûs
e,bike.EwlimalaŞimûnêçermkerekîlikêlekaderyayê
rûniştiye.Gavakuewbê,wêbiterebipeyive.
33Lomadicihdeminşandbate;ûtebaşkirkutuhatî.Ji
bervêyekêemhemûlivirliberXwedêamadene,daku
bibihîzinhemûtiştênkuXwedêlitehatineemirkirin.
34HingêPetrûsdevêxwevekirûgot:«Birastîezdibînim
kuXwedêguhnademirovan.
35Lêdihermiletîdeyêkujiwîditirseûrastdariyêdike,
biwîretêqebûlkirin.
36PeyvakuXwedêjizarênÎsraêlreşandûbidestêÎsa
Mesîhaşitiyêdatîne:(EwXudanêhemûyane.)
37Ezdibêjim,hûnvêpeyvakupiştîimadkirinaku
Yûhennadazanîn,liseranserêCihûstanêbelavbûûji
Celîlêdestpêkir.
38XwedêçawaÎsayêNisretîbiRuhêPîrozûbihêzrûnkir.
ÇimkîXwedêbiwîrebû.
39ÛemşahidênhemûtiştênkuwîliwelatêCihûyanûli
Orşelîmêkirin.kuewkuştinûbidarêvedaliqandin:
40Xwedêrojasisiyanewrakirûbieşkereyînîşanîwîda.
41Nejihemûxelkêre,lêjiboşahidênkuberiyaXwedêji
merehatinehilbijartin,yênkupiştîkuewjinavmiriyan
rabû,biwîrexwarûvexwar.
42ÛwîlimeemirkirkuemjigelreMizgîniyêbidinû
şahidiyêbikinkuewekujialiyêXwedêvehat
destnîşankirindakubibeDadwerêzindîûmiriyan.
43Hemûpêxemberanjiwîreşahidiyêbikin,kuherkesê
kubaweriyêbiwîbîne,wêbinavêwîbêefûkirina
gunehan.
44HêPetrûsevgotindigotin,RuhêPîrozketserhemûyên
kupeyvbihîstin.
45Ûyênkubawermendbûn,yênkubiPetrûsrehatibûn,
şaşman,çimkîdiyariyaRuhêPîrozlisermiletanjîhatibû
rijandin.
46Çimkîwanbihîstkuewbizimanandipeyivinûpesnê
Xwedêdidin.HingêPetrûsbersivda:
47Makesdikareavêqedexebike,dakuevênkuRuhê
Pîrozwekmestandineneyênimadkirin?
48ÛwîemirdakuewbinavêXudanimadbibin.Hingê
wanduakirkuewçendrojanbimîne.
BEŞA11
1ŞandiyanûbirayênkuliCihûstanêbûn,bihîstinku
miletanjîpeyvaXwedêqebûlkiriye.
2GavakuPetrûshilkişiyaOrşelîmê,yênsinetbûyîbiwîre
şerkirin.
3Got:«Tuketînavmirovênsinetnebûyîûbiwanrexwar.
4LêPetrûsevtiştjidestpêkêvegot,biemirjiwanrevegot
ûgot:
5EzlibajarêYafayêbûmûduadikirûdixewdemin
dîtiniyekdît.ûjiminrejîhat:
6Çaxêminçavênxweliserwêgirtin,minnihêrîû
heywanênçarlingêndinyayê,heywanênkovî,gewrû
teyrênezmanandîtin.
7Ûmindengekbihîstkujiminregot:«Rabe,Petrûs!
bikujinûbixwin.
8Lêmingot:Newusaye,yaXudan,çimkîtucarîtiştek
nepakûnepakneketiyedevêmin.
9Lêdengdîsajiezmênbersîvamindaûgot:«Yaku
Xwedêpaqijkiriye,tugazîwanneke.
10Ûevsêcaranhatkirinûhemûdîsahatinbirinezmên.
11Ûvaye,dicihdesêzilamênkujiQeyseriyêşandinba
min,hatinmalakuezlêbûm.
12ÛRuhemirdaminkuezbiwanraherim,tududilîtune.
Biserdeevşeşbirabiminrehatinûemketinmalawî.
13Ûwînîşanîmedakuçawadimalaxwedemilyaketek
dîtiye.Ewrawestabûûjêregot:«ZimanbişîneYafayêû
gazîŞimûnêkupaşnavêwîPetrûse,bikin.
14Kîwêjiterebêjekutuûhemûmalatebiwanxilas
bibin.
15Ûgavakumindestbiaxaftinêkir,RuhêPîrozwek
destpêkêbisermedeket.
16HingêpeyvaXudanhatbîramin,kuwîgotibû:«
Yûhennabiavêimadkir.lêhûnêbiRuhêPîrozimadbibin.
17JibervêyekêXwedêdiyariyekmînakujimere,yênku
baweriyêbiXudanÎsaMesîhanîn,dawan.ezçibûm,ku
ezliberXwedêbisekinim?
18Gavakuwanevtiştbihîstin,xwebêdengkirin,pesnê
Xwedêdanûgotin:«HingêXwedêjimiletanrejîtobeya
jiyanêda.
19ÎcarewênkujiberzulmakuliserSteyfanderketibû
belavbûbûn,hetaFînîke,QibrisûEntakyayêdigeriyanû
peyvjikesîpêvejiCihûyanpêvepêvepêvene.
20HinjiwanjiQibrisûKûrênêbûn.Gavakuewhatin
Entakyayê,jiYewnaniyanrepeyivîûMizgîniyaXudanÎsa
dan.
21ÛdestêXudanbiwanrebûûelaletekemezinbawerkir
ûliXudanzivirî.
22Hingêmizgîniyavantiştanhatguhêcivîna
bawermendanaliOrşelîmêûBarnabasşandinkuheta
Entakyayêbiçe.
23GavaewhatûkeremaXwedêdît,şabûûşîretdawan
hemûyan,kubidilêxwebiXudanvegirêdayîbin.
24ÇimkîewmirovekîqencûbiRuhêPîrozûbibaweriyê
tijebûûgelekmirovliXudanzêdebûn.
25HingêBarnabasçûTarsûsê,dakuliŞawûlbigere.
26Ûgavawîewdît,ewanîEntakyayê.Ûusabû,ku
salekêtevayîcivataxwedacivîyanûgelekmerivhîn
dikirin.ÛjişagirtanrepêşîliEntakyayêMesîhîhatingotin.
27ÛdivanrojandepêxemberjiOrşelîmêhatinEntakyayê.
78

81. KARÊNŞANDIYAN
28ÛyekjiwanbinavêAgabosrabûserxweûbiRuh
nîşandakuliseranserêdinyayêkêmasîyekmezinçêbe.Ev
yekdirojênKlawdyosQeyserdebû.
29Hingêşagirtan,herkesîligorîmkanênxwe,biryardan
kualîkariyêbişîninjibirayênkuliCihûstanêrûdiniştin.
30WanjîkirûbidestêBarnabasûŞawûljirihspiyanre
şandin.
BEŞA12
1DiwêdemêdeHêrodêspadîşahdestênxwedirêjîhinek
jicivînêkir.
2ÛAqûbêbirayêYûhennabişûrkuşt.
3ÛjiberkuwîdîtkuevyekliCihûyanxweştê,wîhê
bêtirçûûPetrûsjîgirt.(HingêrojênNanêŞkevabûn.)
4Piştîkuwîewgirt,ewxistzîndanêûewradestîçarçar
parêzgerankirkuwîbiparêzin.niyetawîheyekupiştî
CejnaPaskalyayêwîderxîninberxelkê.
5JibervêyekêPetrûsdigirtîgehêdebû,lêjibowîji
Xwedêrebêrawestanduakirin.
6GavaHêrodêsxwestkuewderxederve,wêşevêPetrûs
biduzincîrangirêdayîdinavberaduleşkeranderazayîbû.
7Ûvaye,milyaketêXudanhatserwîûronahîdigirtîgehê
deşewqda.Ûzincîrênwîjidestênwîketin.
8Milyaketjêregot:«Xwelixwebigireûçaroxaxwe
girêde.»Ûwisajîkir.Ûwîjêregot:«Cilêxwebavêjeser
xweûlipeyminwere.»
9Îsaderketûlipeywîçû.Ûnizanibûkuewyakujialiyê
milyaketvehatkirinrastbû;lêfikirîkuwîdîtiniyekdît.
10Çaxêewderbazîbeşêyekêûdiduyanbûn,hatinber
deriyêhesinîyêkudiçebajêr.Ewbidilêxwejiwanre
vekir.Ûdicihdemilyaketjiwîçû.
11GavaPetrûshatserxwe,got:«Nihabirastîezdizanim
kuXudanmilyaketêxweşandûezjidestêHêrodêsûji
hemûhêviyagelêCihûrizgarkirim.
12Gavakuwîewtiştfikirî,hatmalaMeryemadiya
YûhennakunavêwêMarqosbû.kugeleklihevkombûn
ûduakirin.
13ÛçaxêPetrûslideriyêdergehêxist,keçikekekunavê
wêRodabûhatkubibihîze.
14GavakuwêdengêPetrûsnaskir,jiboşabûnêderî
venekir,lêbezîhundirûgotkuPetrûsçawaliberderî
rawestaye.
15Ûwanjêregot:Tudînî.Lêwêbiberdewamîpiştrast
kirkuewjîwusaye.Hingêwangot:«Ewmilyaketêwîye.
16LêPetrûslêxistûgavawanderîvekirûewdîtin,şaş
man.
17Lêwîbidestêxweîşaretliwankirkubêdengbimîninû
jiwanregotkuXudançawaewjigirtîgehêderxistiye.Û
wîgot:«HerinvantiştanjiAqûbûbirayanrenîşanbidin.»
Ûewçûûçûcihekîdin.
18Gavabûroj,dinavleşkerandetevliheviyekhindikçê
bû,kaPetrûsçibû.
19GavaHêrodêsliwîgeriya,lêewnedît,parêzgerlêkolîn
kirûemirkirkubênkuştin.ÛewjiCihûstanêdaket
Qeyseriyêûliwirma.
20HêrodêsjiwanênSûrûSaydayêgelekîacizbû.jiber
kuwelatêwanjiwelatêpadîşahtêrbû.
21ÛdirojekêdeHêrodêscilêpadîşahiyêlixwekir,liser
textêxwerûniştûjiwanrepeyivî.
22Ûxelkêqîriyanûgotin:«Evdengêxwedêye,neyê
mirovane.
23ÛdicihdemilyaketêXudanlêxist,çimkîwîrûmet
nedaXwedê.
24LêpeyvaXwedêmezindibûûpirdibû.
25BarnabasûŞawûl,gavakuxizmetaxwetemamkirin,ji
OrşelîmêvegeriyanûYûhennakunavêwîMarqosbû,bi
xwerebirin.
BEŞA13
1DicivînaliEntakyayêdepêxemberûmamostehebûn.
WekBarnabas,ŞimûnêkujêreNîjerdigotin,Lûkyosê
KûrêneyîûManayînêkubiHêrodêsêçaremînûŞawûlre
mezinbûbû.
2GavakuwanjiXudanrexizmetdikirûrojîdigirtin,
RuhêPîrozgot:Jibokarêkumingazîwankiriye,
BarnabasûŞawûljiminveqetînin.
3Ûgavarojîgirtin,duakirinûdestênxwedanînserwan,
ewşandin.
4ÎcarewjialiyêRuhêPîrozvehatinşandinûçûn
Sêlûkyayê.ûjiwirjîbigemiyêçûnQibrisê.
5ÇaxêewliSelamîsêbûn,wanpeyvaXwedêdikinîştên
CihûyandedanbihîstinûYûhennajîxizmetkarêwanbû.
6GavakuewdigiravêrederbasîPafosêbûn,wan
sêrbazekkupêxemberekîderewînCihûbû,kunavêwî
Barîsosbû,dîtin.
7YêkubiserleşkerêwelêtSergiusPawlosrebûku
mirovekîjîrbû.yêkugazîBarnabasûŞawûlkirûxwest
kupeyvaXwedêbibihîze.
8LêÊlymasêsêrbaz(jiberkunavêwîwehaye)liberwan
sekinîûxwestkucîgirjibaweriyêdûrbixe.
9HingêŞawûl,kujêrePawlosjîtêgotin,biRuhêPîroz
tijebû,çavênxwedanwî.
10Ûgot:«Eybiherfêlbazîûherxerabiyêtije,tukurê
şeytan,tudijminêherrastdariyê,matudevjixirakirina
riyênrastênXudanbernadî?
11Ûnihavaye,destêXudanliserteye,ûtuyêkorbî,ûtu
demsalekêrojênabînî.Ûdicihdemijûtarîbiserwîde
ket.Ewdigeriyaûlihinekandigeriyakubidestêwîbigirin.
12Hingêcîgir,gavawîtiştênkuçêbûndît,liserhînkirina
Xudanşaşmaûbawerkir.
13GavakuPawlosûkomawîjiPafosêderketin,hatin
PergayaPamfîlyayêûYûhennakujiwançû,vegeriya
Orşelîmê.
14LêgavakuewjiPergêyêderketin,hatinEntakyaya
PîsîdyayêûrojaŞemiyêçûnkinîştêûrûniştin.
15PiştîxwendinaŞerîetûpêxemberan,serekênkinîştêji
wanreşandinûgotin:«Birano!
16HingêPawlosrabûserxwe,bidestêxweîşaretkirûgot:
«GelîÎsraêlûhûnênkujiXwedêditirsin,guhdarîbikin.
17XwedayêvîgelêÎsraêlbavûkalênmehilbijartûgava
kuewliwelatêMisrêwekxerîbdiman,bilindkirûbi
milekîbilindewjiwêderêderxist.
18Ûbiqasîçilsalanwîliçolêbiadetênwankişand.
19ÛgavakuwîheftmiletliwelatêKenanêhelakkirin,wî
welatêwanbipişkliserwanparvekir.
20PiştîvêyekêwîhetaSamûyêlpêxemberbiqasîçarsed
ûpêncîsalanhakimdawan.
21PaşêwanpadîşahekxwestûXwedêŞawûlêkurêCîs,
zilamekîjieşîraBinyamîn,dinavçilsalandedawan.
22Gavakuwîewrakirin,Dawidjiwanrerakirkubibe
padîşahêwan.Wîjîşahidiyawîkirûgot:«MinDawidê
kurêYêşadît.
79

82. KARÊNŞANDIYAN
23JidûndanavîmirovîXwedêligorsozaxwejiÎsraêlre
XilaskarekÎsarakir.
24GavakuYûhennajihemûgelêÎsraêlreimadkirina
tobeyêdanî.
25ÛçaxêYûhennariyaxwetemamkir,got:«Hûn
difikirinkuezkîme?Ezneewim.Lêvaye,lipeymin
yekîtêkueznehêjamekupêlavênlingênwîvekim.
26Gelîbirano,zarênnifşêBirahîmûjiwekîkujiXwedê
bitirse,peyvavêxilasiyêjiwerehatiyeşandin.
27ÇimkîyênkuliOrşelîmêrûdininûserwerênwan,jiber
kuneewnaskirinûnejîdengênpêxemberanênkuher
rojaŞemiyêtênexwendin,wanewsûcdarkirin.
28Ûherçendwansedemamirinêjêrenedîtin,lêjiPîlatos
xwestinkuewbêkuştin.
29Gavakuwanhemûtiştênkuliserwîhatibûnnivîsîn,
anîncih,ewjidarêdaxistinûdigorekêdedanîn.
30LêXwedêewjinavmiriyanrakir.
31ÛgelekrojanewjiwanênkubiwîrejiCelîlêderketin
Orşelîmêhatindîtinûşahidênwîlibergelin.
32Ûemjiweremizgîniyêdidin,kuewasozakujibavû
kalanrehatiyedayîn.
33Xwedêevyekjibome,zarokênwan,biwêyekêkuÎsa
jinûverakir.ÇawakudiZebûradiduyandejîhatiye
nivîsîn:«TuKurêminî,îromintubûyî.
34Ûliservêyekêkuwîewjinavmiriyanrakir,êdînema
kuvegerefesadiyê,bivîawayîgot:«EzêrehmetaDawida
teqezbidimwe.
35JibervêyekêewdiZebûrekîdindejîdibêje:«Tu
nehêlekuPîrozêxwexerabiyêbibîne.
36ÇimkîDawid,piştîkubidaxwazaXwedêjinifşêxwere
xizmetkir,ketexewê,libabavûkalênxwehatrazandinû
gendelîdît.
37LêyêkuXwedêjinûverakir,xerabûnnedît.
38Îcarbirano,hûnbizaninkubivîmirovîefûkirina
gunehanjiweretêgotin.
39Ûhemûyênkubawerdikin,biwîjihertiştî,kuhûnbi
ŞerîetaMûsanikaribûnjêrastdarbibûna,rastdarin.
40Lomahayjixwehebin,kuewtiştêkudipêxemberan
detêgotin,neyêserêwe.
41Binêrin,hûnbêrûmetûheyranûhelakbibin,çimkîez
dirojênwedekarekîdikim,karekîkuhûnqetjêbawer
nakin,herçendmirovekjiwereeşkerebikejî.
42GavakuCihûjikinîştêderketin,necihûyanlavakirin
kuevpeyvrojaŞemiyadinjiwanrebêngotin.
43Îcargavacivînjihevbelavbû,gelekCihûûoldarênolî
lipeyPawlosûBarnabasketin.
44ÛrojaŞemiyêhemahemahemûbajarlihevciviyanku
peyvaXwedêbibihîzin.
45LêgavaCihûyanelaletdîtin,biçavnebariyêtijebûnûli
hemberwantiştênkuPawlosgotibûn,berevajîkirinûçêr
kirin.
46HingêPawlosûBarnabascesûrbûnûgotin:«Diviyabû
kupeyvaXwedêpêşîjiwerebihatagotin;.
47ÇimkîXudanusaemirlimekirûgot:«Mintukir
ronahiyamiletan,dakutujiborizgariyêbibîhetadawiya
dinyayê.
48Gavamiletanevyekbihîst,şabûnûpesnêpeyvaXudan
dan.
49ÛpeyvaXudanliseranserêherêmêbelavbû.
50LêCihûyanjinêndîndarûbirûmetûserekênbajêr
hildan,tengahîliPawlosûBarnabaskirinûewjiperavên
wanderxistin.
51Lêwantozalingênxweliserwanhejandinûhatin
Qonyayê.
52ÛşagirtbişahîûbiRuhêPîroztijebûn.
BEŞA14
1ÛliQonyayêherdubihevreçûnkinîştaCihûyanû
wehapeyivînkuelaletekemezinjiCihûyanûhemjîji
Yewnaniyanbawerkir.
2LêCihûyênnebawer,miletêndinhejandinûhişêwanli
serbirayanxerabkirin.
3Jibervêyekêewdemekedirêjliserpiyanmanûbi
cesaretbiXudandipeyivîn,yêkuşahidiyapeyvakerema
xwekirûdestûrdakubidestênwannîşanûkerametbên
kirin.
4Lêelaletabajêrdubendîbû,beşekCihûyanûbeşekjîdi
destêŞandiyandebû.
5ÛgavaêrîşliherdumiletanûCihûyanjîbiserwerênwan
rehatkirin,dakuwanbikarbîninûwanbidinberkeviran.
6Hayawanjêhebû,reviyanLîstraûDerbê,bajarên
Lîkaonyayêûherêmakulidorawêye.
7ÛliwirMizgînîdan.
8MirovekliLîstrayêrûniştibû,dilingênxwedebêhêzbû
ûjizikêdiyaxweseqetbûûqetrêneçûbû.
9WîbihîstkuPawlospeyivî,kubixîretliwîdinêrîûpê
hesiyakubaweriyawîyaqencbûnêheye.
10Bidengekîbilindgot:Rabeserlingênxwe.Ûbazdaû
meşiya.
11GavaelaletêtiştênkuPawloskiribûdîtin,dengênxwe
bilindkirinûdipeyivînaLîkaonyayêdegotin:«Xwedayên
mînamirovanhatinebame.»
12WanjîjiBarnabasredigotinYepîter;ûPawlos,
Mercurius,jiberkuewserokêaxaftvanbû.
13HingêkahînêJupîterê,yêkuliberbajarêwanbû,gaû
çelenganîberderiyanûdixwestbigelrequrbananbikira.
14GavaŞandiyanBarnabasûPawlosevyekbihîstin,cilên
xweçirandin,bezînnavxelkêûqîriyan.
15Ûgot:«Ezbenî,çimahûnvantiştandikin?Emjîbiwe
remirovênmînadilinûjiweredidinbihîstinkuhûnji
vanpûçiyanvegerinserXwedayêjîndar,yêkuezman,erd
ûderyaûhertiştênkutêdeneafirandiye.
16Yêkudidemênberêdehiştkuhemûmiletdiriyênxwe
debimeşin.
17Lêbelêwîxwebêşahidînehişt,jiberkuqencîkir,
baranajiezmênûdemsalênberdardameûdilêmebi
xwarinûşahiyêtijekir.
18Bivangotinanwangelkêmhişt,kujiwanrequrban
nekirin.
19ÛhinekCihûyênjiEntakyayêûQonyayêhatinwêderê,
yênkuxelkêrazîkirin,Pawlosdanberkeviranûbi
gumanakuewmiriye,derxistinderveyêbajêr.
20Lêgavakuşagirtlidorawîrawestabûn,ewrabûser
xweûhatbajêr.DotirarojêewbiBarnabasreçûDerbê.
21GavaMizgînîdanwîbajarîûgelekhînkirin,dîsa
vegeriyanLîstrayê,QonyayêûEntakyayê.
22Lisergiyanênşagirtanteşwîqbikinûşîretanliwan
bikinkudibaweriyêdebimîninûdivêembigelek
tengahiyêbikevinPadîşahiyaXwedê.
23Ûgavakuwanewdihemûcivînabawermendande
tayînkirinûbirojîduakirin,wanewtewsiyekirinXudanê
kubawerîpêanî.
80

83. KARÊNŞANDIYAN
24PiştîkuewliseranserêPisîdyayêderbasbûn,hatin
Pamfîlyayê.
25ÛgavakuwanpeyvaPergêyêdazanîn,daketin
Attalyayê.
26ÛjiwirbigemiyêçûnEntakyayê,jiwêderêjibokarê
kubicihanîn,liberkeremaXwedêhatibûnpêşniyarkirin.
27Ûgavaewhatinûcivînlihevcivandin,wanhemû
tiştênkuXwedêbiwanrekiribûûçawawîderiyê
baweriyêjimiletanrevekiribû,gotin.
28Ûliwirdemekedirêjbişagirtanreman.
BEŞA15
1HinzilamênkujiCihûstanêhatibûn,hînîbirakirinû
gotin:«HetakuhûnligorrîwayetaMûsaneyênsinetkirin,
hûnnikarinxilasbibin.
2JibervêyekêgavaPawlosûBarnabasbiwanre
nelihevkirinûgengeşiyekpiçûkbû,wanbiryardaku
PawlosûBarnabasûhinjiwanliservêpirsêherin
Orşelîmê,baŞandiyanûrihspiyan.
3Ûewjialiyêcivînêvehatinbirin,diFînîkeûSameryayê
rederbasbûnûguheztinamiletaneşkerekirin.
4ÇaxêewhatinOrşelîmê,jicivînê,jiŞandiyanûrihspîew
qebûlkirinûwanhemûtiştênkuXwedêbiwankiribûn
gotin.
5LêhinekjimezhebaFêrisiyayênkubawerdikirinrabûn
ûgotin:«DivêsinetkirinawanûemirkirinaŞerîetaMûsali
wanbêkirin.
6Şandîûrihspîlihevciviyankuliservêmijarêbifikirin.
7Gavakugelekgengeşîçêbû,Petrûsrabûserxweûjiwan
regot:«Birano!ûbawerbikin.
8ÛXwedayêkubidilandizane,çawakujimerekir,
RuhêPîrozdawan;
9Ûtuferqênexinnavberameûwanûdilênwanbi
baweriyêpaqijbikin.
10ÎcarçimahûnXwedêdiceribînin,dakunîrekekîkune
bavûkalênmeûnejîmenikaribûnhilgirin,deyninstûyê
şagirtan?
11LêembawerdikinkubikeremaXudanÎsaMesîhemê
jîwekwanxilasbibin.
12Hingêhemûelaletêbêdengma,guhdariyaBarnabasû
PawloskirûgotinkuXwedêbidestêwançikerametû
kerametdinavmiletandekiribûn.
13Ûpiştîkuewbêdengbûn,Aqûbbersîvdaûgot:Birano,
guhbidinmin.
14ŞimûngotkuçawaXwedêdidestpêkêdeçûserdana
miletan,dakujiwanmiletekbinavêxwederxe.
15Ûliservêyekêpeyvênpêxemberandipejirînin;wekku
hatiyenivîsîn,
16PiştîvêyekêezêvegerimûKonêDawidêhilweşiyayî
dîsaavabikim.ûezêdîsaxirbeyênwêavabikimûezê
sazbikim:
17JibokumayînamirovanliXudanûlihemûmiletênku
navêminliserwanhatiyegotin,bigerin,Xudanêkuvan
tiştanhemûyandike,dibêje.
18JidestpêkadinyayêvehemûkirinênwîjiXwedêretêne
zanîn.
19Jibervêyekêgotinaminevekuemwanênkujinav
miletanberbiXwedêvehatinezivirandintengnekin.
20Lêemjiwanrebinivîsin,kuewxwejiqirêjiyênpûtan,
jifuhûşiyê,jitiştênxeniqandîûjixwînêdûrbixin.
21ÇimkîMûsayêberêliherbajarîyênkuwîdidin
bihîstinheneûherrojaŞemiyêdikinîştandetênexwendin.
22Hingêşagirtûrihspiyan,bitevahiyacivînêre,liwan
xweşhatkubiPawlosûBarnabasrejikomaxwezilamên
bijartîbişîninEntakyayê.yanîCihûdayêbinavêBarsabas
ûSîlasjîserekênbirayanbûn.
23Wanjîbivîawayînamejiwanrenivîsandin.Şandiyan,
rihspîûbirasilavanlibirayênkujimiletêndinên
Entakyayê,SûriyêûKîlîkyayêne,dişînin.
24Çimkîmebihîstiye,hinekênkujinavmederketin,webi
gotinantengkir,canêwexerakirûgot:«Divêhûnsinet
bibinûŞerîetêbînincih.
25Jimerexweşhatkuembiyekhevciviyan,kuembi
hezkiriyênxweBarnabasûPawlosremirovênbijartî
bişîninbawe.
26ZilamênkujibonavêXudanêmeÎsaMesîhjiyanaxwe
xerakirin.
27LomameCihûdaûSîlasşandin,kuewêbidevjîeynî
tiştanjiwerebêjin.
28ÇimkîjiRuhêPîrozûjimerexweşxuyabûkuemji
vantiştênpêwîstbarekîmezintirnexinserwe.
29Dakuhûnxwejixwarinênkujipûtanretênepêşkêş
kirin,jixwînê,jitiştênxeniqandinêûjifuhûşiyêdûrbixin.
Debaşbe.
30Îcargavaewjikarhatinavêtin,hatinEntakyayêûelalet
lihevcivandinûnamedan.
31Gavawanxwend,jibohandanêşabûn.
32CihûdaûSîlaskubixwejîpêxemberbûn,bigelek
peyvanşîretlibirakirinûewpiştrastkirin.
33Piştîkuewliwêderêman,ewbisilametîjibirayanber
biŞandiyanvehatinberdan.
34LêdîsajîliSîlasxweşhatkuliwirbimîne.
35PawlosûBarnabasjîliEntakyayêbigelekêndinre
peyvaXudanhînkirinûdanzanîn.
36PiştîçendrojanPawlosjiBarnabasregot:«Emdîsa
herinûbiçinserdanabirayênxweyênliherbajarêkume
peyvaXudanlêdaye,ûbibîninkaewçawadikin.
37BarnabasbiryardakuYûhennakupaşnavêwîMarqos
bû,bixwerebîne.
38LêPawlosnedifikirîkuwîbixwerebîne,yêkuji
Pamfîlyayêjiwanderketûbiwanreneçûserxebatê.
39Pevçûndinavberawandeewqasdijwarbû,kuewji
hevveqetiyanûBarnabasMarqosgirtûbigemiyêçû
Qibrisê.
40ÛPawlosSîlashilbijartûçû,birayanjikeremaXwedê
ewpêşniyarkirin.
41ÛewdiSûriyêûKîlîkyayêrederbasbûûcivîna
bawermendanpiştrastkir.
BEŞA16
1HingêewhatDerbeûLîstrayê.Vaye,şagirtekliwirbû,
navêwîTîmotêyos,kurêjinekeCihûbûûjêbawerkir.lê
bavêwîYewnanîbû:
2BirayênkuliLîstraûQonyayêbûn,evyekbaşhate
gotinê.
3DiviyabûkuPawlosbiwîrederkevederve;Jiber
Cihûyênkuliwandeveranbûn,girtûewsinetkir.Çimkî
wanhemûyandizanibûkubavêwîYewnanîye.
4Gavakuewdibajaranrederbasdibûn,wan
biryarnameyênkujiŞandiyanûrihspiyênOrşelîmê
hatibûndayîn,danwan.
81

84. KARÊNŞANDIYAN
5Bivîawayîcivîndibaweriyêdeavabûnûherroj
hejmarawanzêdebû.
6ÎcargavakuewliseranserêFirîgyayêûliherêma
GalatyayêgeriyanûjialiyêRuhêPîrozvehatqedexekirin
kuliAsyayêpeyvêbidinbihîstin.
7PiştîkuewhatinMîsyayê,xwestinkuherinBîtynyayê;lê
Ruhdestûrnedawan.
8EwdiberMîsyayêrederbasdibûn,daketinTroyayê.
9BişevdîtiniyekjiPawlosrexuyabû.Zilamekî
Mekedonîliwirrawesta,jêlavakirûgot:«Were
Mekedonyayêûalîkariyamebike.»
10Ûpiştîkuwîevdîtinîdît,medicihdexwestkuem
herinMekedonyayê.
11JibervêyekêemjiTroyayêxilasbûn,embirêyekrast
hatinSamotrakyayêûrojadinhatinNeapolîsê.
12ÛjiwêderêhetaFilîpyayê,kubajarêserekîyêwêaliyê
Mekedonyayêyeûkolonîye.Emliwîbajarîdiçendrojan
deman.
13ÛrojaŞemiyêemjibajêrderketin,likêlekaçem,kuli
wirduadihatkirin.ûemrûniştinûbijinênkuliwir
rûniştibûnrepeyivîn.
14ÛjinekebinavêLîdya,kucilênbinefşîdifiroşe,ji
bajarêTiyatîrayê,kujiXwedêrediperizin,mebihîst.
15Ûgavakuewûmaliyênwêimadbûn,wêjimelavakir
ûgot:«EgerweezjiXudanredilsozdîtim,werinmala
minûliwirbimînin.Ûwêmeastengkir.
16Ûçaxêemdiçûnduakirinê,keçikekekuruhêfelantiyê
hebû,rastîmehat,kubişîretkirinêgelekfeydejiaxayên
xwereanî:
17EwlipeyPawlosûmeçûn,qîriyanûgot:«Evmirov
xulamênXwedayêherîbilindin,yênkuriyaxilasiyênîşanî
medidin.
18Ûwêgelekrojanevyekkir.LêPawlosxemgînbû,
zivirîûjiruhregot:«EzbinavêÎsaMesîhemirlitedikim
kujiwêderkevî.Ûdihemansaetêdederketderve.
19Gavaaxayênwêdîtinkuhêviyadestkeftiyênwannema,
PawlosûSîlasgirtinûbirinsûkê,libaserweran.
20Ûewanînbaserweranûgotin:«EvmirovênCihû,ku
bajarêmepirtengasdikin.
21ÛadetênkuemjiRomayiyênekuemqebûlbikinûne
jîbicihbînin,hînbikin.
22Ûelaletbihevrerabûserwanûserwerancilênwan
çirandinûemirkirinkuliwanbixin.
23Ûgavawangelekderbeliwandan,ewavêtinzîndanêû
jigirtiyanemirkirinkuwanbiparêze.
24Yêkuevsûcstandiye,ewavêtinzîndanahundirû
lingênwandiçolanderijandin.
25NîvêşevêPawlosûSîlasduakirinûpesnêXwedê
distiran.Girtiyanjîguhdariyawankirin.
26Ûjinişkêveerdhejînekmezinçêbû,wusakubingehên
girtîgehêhejiyan.
27Îcarnobedarêgirtîgehêjixewşiyarbûûdîtkuderiyên
zîndanêvekirîne,şûrêxwekişandûxwestxwebikuşta,bi
gumanakugirtîreviyane.
28LêPawlosbidengekîbilindqîriyaûgot:«Ziarênede
xwe,çimkîemhemûlivirin.»
29Hingêwîgazîronahiyêkir,derkethundir,lerizîhatû
xweavêtberPawlosûSîlas.
30Ûewderxistinderveûgot:«Ezbenî,ezçibikimku
xilasbibim?
31Ûwangot:«BawerîbiXudanÎsaMesîhbike,tuûmala
xwexilasbibin».
32ÛwanpeyvaXudanjêreûjihemûyênkudimalawîde
bûnregotin.
33Wîewdihemansaetaşevêdegirtûbelênwanşuştin.
Ewûhemûyênwîdicihdeimadbû.
34Ûgavaewanînmalaxwe,goştdanîberwanûşabûû
bihemûmalaxwebawerîbiXwedêanî.
35Gavabûroj,serweranxulamşandinûgotin:«Wan
berdin.
36QeymeqamêzîndanêevyekjiPawlosregot:«Serweran
şandinekuhûnberdin.Nihahereûbisilamethere.
37LêPawlosjiwanregot:«Wanembieşkereyîlimedan,
kuemRomayîneûemavêtinzîndanê.ûnihaewmebi
nepenîderdixinderve?naybirastî;lêbilaewbixwewerin
ûmederxinderve.
38Ûxulamanevgotinjiserweranregotinûgavabihîstin
kuewRomayîne,tirsiyan.
39Ewjîhatin,lavajiwankirin,ewderxistinderveû
xwestinkuewjibajêrderkevin.
40Ewjizîndanêderketin,ketinmalaLîdyayêûgavaku
wanbiradîtin,teselîliwankirinûçûn.
BEŞA17
1GavakuewdiAmfîpolîsûApolonyayêrederbasbûn,
hatinSelanîkê,kuliwirkinîştaCihûyanhebû.
2ÛPawlos,çawakuewbû,çûbawanûsêrojênŞemiyê
biwanreliserNivîsarênPîrozpeyivî.
3VekirûîdiakirkudivêMesîhcefabikişandaûjinav
miriyanrabûya.ûevÎsayêkuezjiweredannasîndikim,
Mesîhe.
4HinekanjiwanjîbawerîanînûbiPawlosûSîlasrebûn
hev.ûjiYewnaniyêndîndarelaletekemezinûjijinên
serekjînehindikbûn.
5LêCihûyênkubawernedikirin,jiçavnebariyêrabûn,hin
mirovêngemarîyênjicûreyênxerabhildan,komek
civandinûtevahiyabajarkirinxirbe,êrîşîmalaYasonkirin
ûxwestinkuwanderxinderve.jixelkêre.
6Gavawanewnedît,Yasonûhinbirakişandinbamîrên
bajêrûqîriyan:«Yênkudinyaserûbinkirine,hatinevirjî.
7YasonewqebûlkirûevhemûberevajîqanûnênQeyser
dikinûdibêjinkupadîşahekdinheye,yekÎsa.
8Gavakuwanevtiştbihîstin,gelûserwerênbajêrxemgîn
kirin.
9ÇaxêwanewlekariyaYasonûyêdingirt,ewberdan.
10BirayandicihdePawlosûSîlasbişevşandinBeroyayê.
11EvjiyênSelanîkîbirûmettirbûn,jiberkuwanpeyvbi
hemûhaziriyahişêxwedistandûherrojliNivîsarênPîroz
digeriyan,kageloewwusane.
12Lomagelekanjiwanbawerkir;jijinênbirûmetênku
Yewnanîbûnûjimêranjînehindikbûn.
13LêgavaCihûyênSelanîkîzaninkupeyvaXwedêya
PawlosliBeroyayêhatiyedayîn,ewjîhatinwêderêûgel
rakir.
14HingêbirayandicihdePawlosşandin,kuheregolê,lê
SîlasûTîmotêyoshêliwirman.
15ÛyênkuPawlosdibirin,ewanînAtînayêûjiSîlasû
Tîmotêyosemirstandinkubilezbênbawîûçûn.
16GavakuPawlosliAtînayêlihêviyawanbû,gavawî
bajardîtkubitevahîjipûtperestiyêrehatiyedayîn,ruhê
wîdidilêwîdetevlihevbû.
82

85. KARÊNŞANDIYAN
17JibervêyekêewdikinîştêdebiCihûyanre,bi
bawermendanreûherrojlisûkêbiwanênkupêre
diciviyanrenîqaşkir.
18HingêhinfîlozofênEpîkurîûyênStoakîhatinpêşiyawî.
Ûhinekanjîgot:«Evêgemarwêçibêje?hinekêndinjî
xuyayekuewdamezrînerêxwedayênxerîbe.
19Wanewgirt,birinAreopagusêûgotin:«Maemdikarin
bizaninkaevhînkirinanûyakutuliserdibêjîçiye?
20Çimkîtuhintiştênxerîbdikîguhême;jibervêyekêem
dizaninkuwateyavantiştançiye.
21(ÇimkîhemûAtînayîûxerîbênkuliwirbûn,wextê
xwebitiştekîdinderbaznedikirin,lêjibokutiştekînû
bêjin,anjîbibihîzin.)
22HingêPawlosdinîvêçiyayêMerîsêderawestaûgot:
«GelîAtînayî,ezdibînimkuhûndihertiştîdepirxurafetî
ne.
23Çimkîgavaezderbasdibûmûezliperestinawedinêrim,
mingorîgehekdîtkuliservênivîsarêbû:JIXWEDÊ
NASANre.Jibervêyekêhûnbinezanîdiperizinwî,ezwî
jiwereeşkeredikim.
24Xwedayêkudinyaûhemûtiştêntêdeafirandiye,jiber
kuewXudanêerdûezmanane,liperestgehênbidestan
hatineçêkirinnamîne.
25Ûbidestênmirovannayêperizîn,wekkuhewcedariya
wîbitiştekîhebe.Çimkîewjiyanê,nefesêûhertiştîdide;
26Ûhemûmiletênmirovanjiyekxwînêçêkir,dakuliser
hemûrûyêdinyayêbijîn,ûwextênberêdiyarkirîûsînorên
rûniştinawandiyarkir.
27JibokuewliXudanbigerin,egerdibekuliwîbigerin
ûwîbibînin,herçendewjimeheryekînedûrbe.
28Çimkîembiwîdijîn,diherikinûhebûnaxwebiwîre
hene.wekkuhinhelbestvanênwejîgotine:«Çimkîemjî
dûndanawîne.
29MademkuemjidûndanaXwedêne,divêemnefikirin
kuXwedayêXwedêmînazêr,zîv,ankevire,kubihunerû
bifêlbaziyamirovanhatiyexemilandin.
30ÛwextêvêcahilîyêXwedêçavêxwelêda;lênihali
hemûmirovanemirdikekutobebikin:
31Jiberkuwîrojekdestnîşankirkutêdeewêbi
rastdariyawîmirovêkuwîdestnîşankiriye,dinyayêbi
rastdariyêdîwanbike.Jibervêyekêwîewjinavmiriyan
rakir,jihemûmirovanrepiştrastkir.
32Ûgavawanliservejînamiriyanbihîst,hinekantinazên
xwekirinûhinekanjîgotin:«Emêdîsaliservêyekête
bibihîzin.
33HingêPawlosjinavwançû.
34Lêbelêhinekzilambiwîrehatingirêdanûbawerîanîn.
BEŞA18
1PiştîvantiştanPawlosjiAtînayêderketûhatKorîntê.
2CihûyekîkunavêwîAkîlasbû,liPontosêjidayikbûû
bijinaxwePriskîlarevêdawiyêjiÎtalyayêhat,dît.(jiber
kuKlawdyosemirlihemûCihûyankiribûkujiRomayê
derkevin:)ûhatbawan.
3Ûjiberkuewjihemanpîşeyêbû,ewbiwanremaû
xebitî.
4ÛwîherrojaŞemiyêdikinîştêdedipeyivîûCihûû
Yewnaniyanrazîdikir.
5ÛçaxêSîlasûTîmotêyosjiMekedonyayêhatin,Pawlos
diruhdetengavbûûjiCihûyanreşahidîkirkuÎsaMesîh
e.
6Gavaewlihemberxwederketinûçêrkirin,wîcilêxwe
hejandûjiwanregot:«Xwînaweliserêwebe.Ezpaqij
im:Jivirûpêveezêherimnavmiletan.
7Ûewjiwêderêderketûketmalamirovekîkunavêwî
Yûstosbû.
8SerekêkinîştêKrîsposbihemûmalaxwebawerîbi
Xudananî.GelekjiKorintîkubihîstin,bawerîanînûimad
bûn.
9HingêXudanbişevbidîtiniyekêjiPawlosregot:«
Netirse,lêbipeyiveûbêdengnemîne.
10Çimkîezbiteremeûtukesnikarelitebixebitekute
biêşîne,çimkîlivîbajarîgelêminpirin.
11ÛwîsalekûşeşmehliwirmaûpeyvaXwedêdinav
wandehîndikir.
12GavakuGaliyocîgirêAxayayêbû,Cihûyanbi
yekdengîlihemberPawlosrabûnûewanînserkursiyê
dîwanê.
13Dibêjin:«Evhevalmirovanrazîdikekulihember
ŞerîetêbiperizinXwedê.
14ÛçaxêPawlosdixwestkudevêxweveke,Galiyoji
Cihûyanregot:«Egerevyekneheqîanxerabîbûya,ey
Cihûno,bilaezliwebigirim.
15Lêegermeselepeyv,navûqanûnawebe,hûnlê
binêrin;Çimkîezêbibimhakimêvantiştan.
16Ûwîewjidîwanxanêderxistin.
17HingêhemûYewnaniyanserekêkinîştêSostenesgirtinû
liberkursiyêdîwanêliwîxistin.ÛGalliojiwantiştanre
nexembû.
18PiştîvêyekêPawloshêdemekedirêjliwêderêma,ji
birayanîzindaûjiwirbigemiyêçûSûriyêûbiwîre
PriskîlaûAkîlas.SerêxweliKenxêryayêrijand:jiberku
sondawîhebû.
19EwhatEfesêûewliwirhiştin.
20Gavawanxwestkuewdemekedirêjbiwanrebimîne,
wîrazînebû.
21Lêxatirjiwanxwestûgot:«Divêezvêcejnakutê
Orşelîmêbiherawayîpêkbînim,lêegerXwedêbixwaze
ezêdîsavegerimbawe.ÛewjiEfesêbigemiyêçû.
22GavakuewdaketQeyseriyê,hilkişiyaûsilavlicivînê
kir,daketEntakyayê.
23Piştîkudemekêliwirma,ewçû,jibokuliseranserê
GalatyayêûFirîgyayêbirêveçû,hêzdahemûşagirtan.
24ÛCihûyekîkunavêwîApolosbû,kuliSkenderyayêji
dayikbû,mirovekîdengbêjûdiNivîsarênPîrozdebihêz
bû,hatEfesê.
25EvmirovdiriyaXudandehathînkirin;Ûdiruhdebi
dilgermîbû,wîtiştênXudandipeyivîûbixîrethîndikirû
bitenêimadbûnaYûhennadizanibû.
26Ûwîdikinîştêdebiwêrekîdestbipeyivînêkir.Gava
AkîlasûPriskîlaewbihîstin,ewbirinbaxweûriyaXwedê
hêçêtirjêregotin.
27ÛgavakuewdixwestderbasîAxayayêbibe,birayan
nivîsîûjişagirtênxweşîretkirinkuwîqebûlbikin.
28ÇimkîwîCihûûbieşkereyîbiNivîsarênPîrozeşkere
kirkuÎsaMesîhe,bihêzda.
BEŞA19
1ÛçaxêkuApolosliKorîntêbû,Pawlosdiperavênjorîn
rederbasbû,hatEfesêûhinşagirtdîtin.
83

86. KARÊNŞANDIYAN
2Wîjiwanregot:Majiberkuwebawerkiriye,weRuhê
Pîrozstandiye?Ûwanjêregot:«Meewqasînebihîstiyeku
RuhêPîrozheye.
3Ûwîjiwanregot:«Îcarhûnbiçiimadbûn?Wanjîgot:
«JiboimadkirinaYûhenna.
4HingêPawlosgot:«Yûhennabirastîjîbiimadkirina
tobekirinêimadkirûjixelkêregotkubaweriyêbiyêku
wêpiştîwîbê,yanîbiMesîhÎsabînin.
5Gavawanevbihîst,binavêXudanÎsaimadbûn.
6GavaPawlosdestênxwedanînserwan,RuhêPîrozhat
serwan.bizimananpeyivînûpêxemberîtîkirin.
7Ûhemûmêrnêzîkîdiwanzdehbûn.
8Ûewçûkinîştê,sêmehanbimêrxasîpeyivî,lisertiştên
liserPadîşahiyaXwedênîqaşkirûqanihkir.
9Lêgavakucûrbecûrhişkbûnûbawerîneanîn,lêliber
elaletêbiwêriyêxerabpeyivîn,ewjiwançû,şagirtjihev
veqetandûherrojdimektebaTîranosêyekîdemunaqeşe
dikir.
10Ûevyekdinavdusalandeberdewamkir;Bivîawayî
hemûCihûûYewnaniyênkuliAsyayêrûdiniştinpeyva
XudanÎsabihîstin.
11ÛXwedêkerametêntaybetîbidestêPawloskir:
12Bivîawayîjilaşêwîdestmalanpêşberjinexweşanre
dianînûnexweşîjiwandiçûnûruhênxerabjiwan
derdiketin.
13HingêhinCihûyênderbeder,yênkujiwanderdiketin,
rabûnserxweûnavêXudanÎsaliserwanênkuruhên
nepakhebûn,kirinûgotin:«EmbiÎsayêkuPawlosdaye
bihîstinsonddixwin.
14ÛheftkurênSkevayêCihûûserekênkahînanjîhebûn.
15Ruhêxerablêvegerandûgot:«EzÎsanasdikimû
Pawlosjîdizanim.lêtukîyî?
16Ûewmerivêkuruhêxirabtêdabû,bazdaserwan,bi
serwandaûbiserwanda,dakuewjiwêmalêtazîû
birîndarrevîyan.
17ÛevyekjihemûCihûûYewnaniyênkuliEfesê
rûdiniştinrehatzanîn.tirsketserwanhemûyanûnavê
XudanÎsabilindbû.
18Ûgelekênkubawerîanîbûn,hatin,lixwemukirhatinû
kirinênxweeşkerekirin.
19Gelekjiwanênkuhunerameraqêdikirinjîpirtûkên
xweanînbahevûliberhemûmirovanşewitandin.Bihayê
wanjimartinûpêncîhezarzîvdîtin.
20BivîawayîpeyvaXwedêbihêzmezinbûûbiserket.
21Piştîkuevtiştxilasbûn,Pawlosdiruhde,gavakudi
MekedonyaûAxayayêrederbasbû,biryardakuhere
Orşelîmêûgot:«Piştîkuezliwirbûm,divêezRomayêjî
bibînim.
22Îcarwîdujiwanênkujêrexizmetdikirinşandin
Mekedonyayê,TîmotêyosûErastos.lêewbixwe
heyamekêliAsyayêma.
23Ûdiwêdemêdeliserwêrêtevliheviyekhindikderket.
24ÇimkîzilamekîkunavêwîDîmîtriyosbû,zîvker,kuji
zîvperestgehanjiDianareçêdikir,jipîşekaranreqezencek
hindiknedianî.
25Wîgazîwankirûbixebatkarênmînawîregot:
«Ezbenî,hûndizaninkudewlemendiyamebivîpîşeyîye.
26Biserdehûndibîninûdibihîzin,kunebitenêliEfesê,
lêhemaliseranserêAsyayê,vîPawlosgelekxelkrazîkirû
jêdûrxistûgotkuewnexwedayênkubidestanhatine
çêkirinin.
27Dakunetenêevesnafiyamedixetereyêdebe;lêdi
hemandemêdedivêperestgehaxwedawendamezinDiana
bêşermezarkirinûrûmetawêyakuhemîAsyaûcîhanjê
rediperizinwêhilweşe.
28Gavawanevgotinbihîstin,hêrsbûn,qîriyanûgotin:
«MezineDîanaEfesî».
29ÛhemûbajartijetevlihevbûûGayosûAristarxos,ku
jiMekedonyayêbûn,kurêhevalênPawlosdirêdebûn,
girtinûbihevrebazdanhundirêşanoyê.
30ÛçaxêPawlosxwestbikevenavelaletê,şagirtannehişt.
31ÛhinekjiserekênAsyayê,yênkuhevalênwîbûn,
şandinbawîûjêxwestinkuewxwenexeşanoyê.
32Jibervêyekêhinekantiştekûhinekanjîtiştekîdin
diqîriyan,çimkîcivîntevlihevbû.ûbeşêzêdenizanibûku
ewjiboçihatinecemhev.
33ÎskenderjinavelaletêderxistinûCihûyanewderxistin
pêş.Îskenderbidestêxweîşaretkirûxwestkuparastina
xwejixelkêrebike.
34LêgavakuwanzanîkuewCihûye,hemûyanbiyek
dengîdinavdusaetandeqîriyanûgotin:«MezineDiana
Efesî».
35Ûgavakuqeymeqamjixelkêrazîbû,wîgot:Gelî
Efesîno,çimirovekliwirekunizanebajarêEfesiyan
diperizinxwedawendamezinDianaûsûretêkujiJupiter
ketiye.?
36Îcarjiberkuhûnlihembervantiştannayêngotin,divê
hûnbêdengbinûbileztutiştînekin.
37Çimkîweevzilamanînvir,kunedizêncivînaninûne
jîçêrkerêxwedawendawene.
38Jibervêyekê,egerDîmîtriyosûpîşekarênkupêrene,
lihemberkesekîhebe,Şerîeteşkereyeûwekîlhene;bila
hevûdubişopînin.
39Lêegerhûnlisertiştêndinlitiştekîbipirsin,wêdi
civînaqanûnîdebêdiyarkirin.
40Çimkîmetirsiyameheyekuemjiberserhildanaîroyîn
bênepirskirinê,çimkîtusedemtunekuemhesabêvê
kombûnêbidin.
41Ûpiştîkuwîwehapeyivî,wîcivînbetalkir.
BEŞA20
1Piştîkuserhildanrawesta,Pawlosgazîşagirtênxwekir,
ewhembêzkirûçûkuhereMekedonyayê.
2Ûgavakuewderbasîwandeveranbûûgelekşîretliwan
kir,ewhatYewnanîstanê.
3Ûliwirsêmehma.GavakuCihûlibendawîgirtin,
gavakuewdixwestbigemiyêderbasîSûriyêbibe,wî
xwestkudiMekedonyayêrevegere.
4ÛliwirbiwîreçûAsyaSopatrosêBeroayî.ûjiSelanîkî
AristarchusûSecundus;GayosêDerbeyîûTîmotêyos;ûji
AsyayêTychicusûTrofîmos.
5Evênkujipêşiyêdiçûn,jibomeliTroyayêman.
6PiştîrojênNanêŞkevaembigemiyêjiFilîpyayêbirê
ketinûdinavpêncrojandehatinTroyayê.emliwêderê
heftrojanman.
7Dirojapêşîyaheftiyêde,gavakuşagirthatinbahevku
nanbişkînin,PawlosjiwanreMizgînîda,kusibêamade
bûkuhere.ûaxaftinaxwehetanîvêşevêberdewamkir.
8Ûdiodeyajorînde,kuewlihevcivandin,gelekçira
hebûn.
9XortekîkunavêwîEutyxosbû,dipencerêderûniştibûû
ketibûxewekegiran.GavakuPawlosbidirêjîMizgîniyê
84

87. KARÊNŞANDIYAN
didan,dixewdeket,jidepoyasisiyanxweavêtxwarêûbi
mirinêhaterakirin.
10Pawlosdaketjêr,xweavêtserwîûewhembêzkirûgot:
«Xwexweneêşînin;Çimkîjiyanawîdiwîdeye.
11Îcargavakuewdîsarabû,nanşikand,xwarûhetasibeh
dirêjîpeyivî,ewçû.
12Ûwanxortsaxanînûhinekîdiltengnebûn.
13ÛemberêxwedangemiyêûembigemiyêçûnAsosê,
mebestakuemPawlosbigirin.
14ÛçaxêewliAsosêbimerehatbahev,meewhilda
hundirûemhatinMitilînê.
15Emjiwêderêbigemiyêgeriyanûdotirarojêem
gihîştinberXiyosê.DotirarojêemgihîştinSamosêûli
Trogiliumêman.ûrojadinemhatinMîletosê.
16ÇimkîPawlosbiryardabûkubigemiyêbiEfesêbigere,
jiberkuwîwextêxweliAsyayêderbasnedikir,çimkîwî
lezkir,egerkujibowîgengazbûya,dirojaPentîkostêde
liOrşelîmêbe.
17ÛjiMîletosşandEfesêûgazîrihspiyêncivînêkir.
18Ûgavaewhatinbawî,wîjiwanregot:«Hûndizanin,
jirojapêşîyakuezhatimAsyayê,ezçawadiherdemsalê
debiwerebûm.
19Bihemûnefsbiçûkiyahişêxwe,bigelekhêstiranû
ceribandinênkubihêstirênCihûyanhatinserêmin.
20Ûçawamintiştekîkujiwerebikêrbûnehişt,lêmin
nîşanîwedaûbieşkereyîûmalbimalhînîwekir.
21HemjiCihûyanreûhemjîjiYewnaniyanreşahidiya
tobeyaliberXwedêûbaweriyabiXudanêmeÎsaMesîh
dike.
22Ûnihavaye,ezbiruhgirêdayîdiçimOrşelîmê,lêez
nizanimtiştênkuwêliwirbênserêmin.
23JibilîkuRuhêPîrozliherbajarîşahidiyêdikeûdibêje
kubendûtengahîlimindimînin.
24Lêyekjivantiştanminnahejîneûnejîjiyanaxweji
xwerehêjanahesibînim,dakuezriyaxwebişahî
biqedînimûbixizmetakuminjiXudanÎsastandiye,daku
ezşahidiyaMizgîniyakeremaXwedêbikim..
25Ûniha,vaye,ezdizanimkuhûnhemû,yênkuezdi
navwandeçûmdakuPadîşahiyaXwedêbidinbihîstin,
êdîwêrûyêminnebînin.
26Jibervêyekêezjiweredibêjimkuîroezjixwîna
hemûmirovanpaqijim.
27ÇimkîminxwenezivirandkuezhemûşîretênXwedêji
werebêjim.
28JibervêyekêhayjixweûjihemûpezêkuRuhêPîroz
hûnkirineserwêrênwê,dakuhûncivînabawermendana
Xwedêyakuwîbixwînaxwekirîye,biçêrînin.
29Çimkîezbivêdizanimkupiştîçûyînaminwêgurên
hovbikevinnavweûpezêxwenehêlin.
30Jiberwejîmirovwêrabinûtiştênxerabbêjin,daku
şagirtanbikşîninpeyxwe.
31Jibervêyekêhişyarbimîninûbîninbîraxwekudinav
sêsalandemindevjihişyarkirinaherşevûrojbihêstiran
berneda.
32Ûnihabirano,ezwetewsiyedikimXwedêûpeyva
keremawîyakudikareweavabikeûdinavhemûyên
pîrozdemîrasekêbidewe.
33Minjizîv,zêr,cilûbergêntukesîheznekir.
34Erê,hûnbixwedizaninkuvandestanjihewcedariyên
minûyênkubiminrebûnrexizmetkirin.
35Minhertiştnîşanîweda,kuçawagerekêhûnbivî
awayîpiştgirîyabelengazanbikinûgotinênXudanÎsa
bîninbîraxwe,kuwîçawagot:«Xwezîlidayînê,neku
standinê».
36Piştîkuwîwehapeyivî,çûserçokanûbihemûyanre
duakir.
37Ûhemûgiriyan,ketinstûyêPawlosûewramûsandin.
38Herîzêdejibergotinênkuwîdigotin,diêşinkuêdî
rûyêwînebînin.Ûbiwîreçûngemiyê.
BEŞA21
1Ûusabûkupiştîkuemjinavwanhatindûrxistinûem
ketinrê,embirêyekerasthatinCoosêûrojadingihîştin
RodosêûjiwirjîhetaPatarayê.
2ÛmegemiyekdîtkuberbiFînîkyayêvediçû,emsiwar
bûnûderketinrê.
3GavakumeQibriskişfkir,meewlimilêçepêhişt,me
bigemiyêderbasîSûriyêbûnûemdaketinSûrê.
4Ûemşagirtdîtinûemheftrojanliwirman.Pawlosbi
RuhjiPawlosregotkuewneçeOrşelîmê.
5Ûgavameewrojtemamkirin,emçûnûçûn;ûwan
hemûyanembijinûzarokênxwereanînserrêyame,heta
kuemjibajêrderketin.
6Ûgavamejihevîzingirt,emligemiyêsiwarbûn.ûdîsa
vegeriyanmalê.
7GavakumeriyaxweyajiSûrêqedand,emhatin
Ptolemaisê,silavlibirayankirûrojekêlibawanma.
8Dotirarojêem,yênkujikomaPawlosbûn,derketinû
hatinQeyseriyê.ûbiwîrerûnişt.
9Ûwîmêrîçarkeçênqîzhebûn,kupêxembertîdikirin.
10Ûçaxêemgelekrojanliwirman,jiCihûstanê
pêxemberekhatxwarêkunavêwîAgabosbû.
11Gavaewhatbame,kemberaPawlosgirt,destûlingên
wîgirêdanûgot:«RuhêPîrozwehadibêje:«Cihûyênli
Orşelîmêjîwêwîzilamêkuxwediyêvêkemberêye
girêdinûwîbidin.destênmiletan.
12Gavakumeevtiştbihîst,mehemûhemjîyênjiwî
cihîjêlavakirinkuneçeOrşelîmê.
13HingêPawloslêvegerandûgot:Mahûnçidibêjinku
hûnbigirînûdilêminbişkînin?Çimkîezamademekuji
bonavêXudanÎsanetenêbêgirêdan,lêezjîliOrşelîmê
bimirim.
14Ûdemakuewrazînebû,medevjêberdaûgot:
«DaxwazaXudanbe.
15Piştîwanrojanmeerebeyênxwehildanûhilkişiyan
Orşelîmê.
16HinjişagirtênQeyseriyêjîbimereçûnûbixwere
MnasonêQibrisî,şagirtekîkal,kudivêemlibawîrazayî,
anîn.
17ÛçaxêemhatinOrşelîmê,birayanembidilxweşîqebûl
kirin.
18DotirarojêPawlosbimereçûbaAqûb.ûhemûrihspî
amadebûn.
19Ûgavasilavliwankir,wîbitaybetîtiştênkuXwedêbi
xizmetaxwedinavmiletandekiribûn,got.
20Gavawanevbihîst,pesnêXudandanûjêregotin:
«Birayo,tudibînîkubihezaranCihûhenekubawerdikin.
ûewhemûjiŞerîetêxîretkêşin:
21ÛlisertehatgotinkutuhemûCihûyêndinavmiletan
dehîndikîkudevjiMûsaberdinûdibêjîkudivêew
zarokênxwesinetnekinûligorîadetênxwenegerin.
22Îcarewçiye?lazimeelaletbicive,çimkîewêbibihîzin
kutuhatî.
85

88. KARÊNŞANDIYAN
23Lomavêyakuemjiteredibêjinbikin:Çarzilamênme
henekuliserwansondheye.
24Ewanbigrin,xwebiwanrepaqijbikinûbiwanrebin,
dakuserêxwebişon.lêbilatubixwejîbirêkûpêkbimeşî
ûŞerîetêbikî.
25Lisermiletênkubawerdikin,menivîsîûemgihîştin
vêencamêkuewtiştekwusanagirin,jibilîkuewxweji
tiştênkujipûtanretênepêşkêşkirin,jixwînê,ji
xeniqandinêûjifuhûşêxwebiparêzin.
26HingêPawlosewmerivhildanûdotirarojêbiwanre
xwesafîkirûketPerestgehê,jibokuwanrojênpaqijbûnê
nîşanbide,hetakujiboheryekîjiwandiyariyekbê
pêşkêşkirin.
27Ûçaxêewheftrojnêzîkbûn,CihûyênkujiAsyayêbûn,
gavakuewdiPerestgehêdedîtin,tevahiyagelrabûnser
xweûdestênxwedanînserwî.
28GelîÎsraêliyan,bibinalîkar:Evmirovêkuliherderêli
hembergel,Şerîetûvîcihîhemûmirovanhîndikeû
YewnaniyanjîanîPerestgehêûevcihêpîrozpîskir.
29(ÇimkîwanberêbiwîrelibajêrTrofîmosêEfesîdîtibû,
kuwangumandikirkuPawlosanîbûPerestgehê.)
30Ûhemûbajarhejiyaûxelkbihevrebeziyan.
31Ûgavaewdiçûnkuwîbikujin,mizgînîjiserekêordiyê
rehatkutevahiyaOrşelîmdinavxirbeyêdeye.
32Wîdicihdeleşkerûsersedhildanûbezîbawan.
33Hingêserekhatnêzîk,ewgirtûemirkirkubidu
zincîranbêgirêdan.ûpirsîkaewkîyeûçikiriye.
34Ûdinavelaletêdehinekantiştek,hinekanjîtiştekîdin
kirqîrîn;ûgavakuwînikarîbûteqezjibotevliheviyê
bizane,wîemirkirkuwîbibinkelê.
35Ûgavakuewhatserderenceyan,wusabûkuewji
leşkeranhathilgirtinjibertundiyaxelkê.
36Çimkîelaletekexelkêlipeyxwediçûûdigot:«Dabe!
37GavakuPawlosdiviyakubihatananavkelehê,wîji
serleşkerregot:«Ezdikarimbiterebipeyivim?Kêgot,
matudikarîbiYewnanîbiaxivî?
38MatuneewMisiriyêyî,yêkuberiyavanrojan
qelebalixekçêkirûçarhezarmêrkujderxistinçolê?
39LêPawlosgot:«EzCihûme,jibajarêKîlîkyayê,ji
Tarsûsê,hemwelatiyêbajarekînenas.
40Gavakuwîdestûrda,Pawlosliserderenceyanrawesta
ûbidestêxweîşaretlixelkêkir.Ûgavakubêdengiyek
mezinçêbû,wîbizimanêÎbranîjiwanrepeyivîûgot:
BEŞA22
1Gelîbiranoûbav,hûnguhbidinparastinaminakuez
nihajiweredikim.
2(ÛgavawanbihîstkuewbizimanêÎbranîjiwanre
peyivî,ewhêbêtirbêdengman.»ûwîgot:
3Birastîezmirovekîcihûme,liTarsûsê,bajarekî
Kîlîkyayêjidayikbûme,lêlivîbajarîliberlingên
Gamalîêlmezinbûmûligorqanûnênbavûkalanên
bêkêmahîhînbûmûbixîretbûm.Xwedêyo,wekîîrohûn
hemûne.
4Ûminbivîawayîhetamirinêzulmkir,jinûmêrgirêda
ûteslîmîzîndanankir.
5ÇawakuSerokkahînûhemûmalûmilkêrihspiyanji
minreşahidiyêdikin.Minjîjiwanrenamejibirayanre
standûçûmŞamê,dakuwanênkuliwirgirêdayîbûn,
bînimOrşelîmê,dakubêncezakirin.
6Ûusabûku,gavakuminrêwîtiyaxwekirûnêzîkî
nîvroyêdiçûmŞamê,jinişkêvejiezmênronahiyekmezin
lidoraminşewqda.
7Ûezketimerdê,dengekbihîstkujiminregot:«Sawûl,
Şawûl,çimatutengahiyêdidîmin?
8Minlêvegerandûgot:«Tukîyî,yaXudan?Ûwîjimin
regot:«EzÎsayêNisretîmekututengahiyêdidîwî.
9Yênkubiminrebûnbirastîronahîdîtinûtirsiyan.lê
wandengêyêkubiminrepeyivînebihîst.
10Ûmingot:Ezçibikim,yaXudan?ÛXudanjiminre
got:«RabeûhereŞamê;ûliwirwêjitereliserhemû
tiştênkujibotehatinewezîfedarkirinbêgotin.
11Ûgavakuminjirûmetawêronahiyênedîtûbidestê
wanênkubiminrebûn,ezhatimŞamê.
12ÛHananyayekkuligorŞerîetêmirovekîdîndarbûûji
hemûCihûyênkuliwêderêrûdiniştin,xeberawîyaqenc
hebû.
13Hatbamin,rawestaûjiminregot:«BirayêŞawûl,
çavênxwebigire.Ûdihemansaetêdeminliwînêrî.
14Ûwîgot:«Xwedayêbavûkalênmetuhilbijartiye,da
kutubidaxwazawîbizanibîûyêrastbibînîûdengêdevê
wîbibihîzî».
15Çimkîtuyêjihemûmirovanrebibîşahidêwîyêkute
dîtiyeûbihîstiye.
16Ûnihaçimatudimînî?rabinimadbibinûgunehênxwe
bişonûgazînavêXudanbikin.
17ÛusabûkuçaxêezdîsahatimOrşelîmê,hêkumindi
Perestgehêdaduadikir,ezdixewdebûm.
18Ûwîdîtkujiminregot:«ZûbikeûzûjiOrşelîmê
derkeve,çimkîewşahidiyateyaliserminqebûlnakin.
19Ûmingot:YaXudan,ewdizaninkuminewênkubite
bawerîanîne,diherkinîştêdegirtinûlêdan.
20ÛgavakuxwînaşehîdêteSteyfanhatrijandin,ezjîli
bawîrawestabûm,razîbûmkuwîbikujimûcilêkuştiyên
wîgirtim.
21Ûwîjiminregot:«Dederkeve,çimkîezêtejivirdûr
bişînimbamiletan.
22Ûwanguhêxwedavêgotinê,paşêdengêxwebilind
kirinûgotin:«Kesêwehajierdêdûrke,çimkînehêjaye
kuewbijî.
23Ûgavakuwankirqîrîn,cilênxweavêtinûtozavêtin
hewayê.
24Serleşkeremirkirkuwîbîninqesrêûgotkubi
qamçiyanvekolin.dakuewbizanejiboçiewlihemberwî
wisagiriyan.
25Gavakuwanewbitelantanvegirêda,Pawlosjisersedê
kuliwirrawestabûregot:«Majiwererewayeku
mirovekîRomayîûsûcdardernexînin?
26Gavasersedevyekbihîst,çû,jiserhezarregot:«Hayji
xwehebekutuçidikî.
27Hingêserekhatûjêregot:«Jiminrebêje,turûmî?Wî
got,Erê.
28Serleşkerlêvegerandûgot:«Minbiberdêlekmezinev
azadîbidestxist.Pawlosgot:«Lêezazadbûm.
29Hingêewtavilêjiwîyêkudiviyalêpirsînawîbikira,
derketinûserekjîtirsiya,piştîkuzanibûkuewRomayîye
ûjiberkuwîewgirêdan.
30Dotirarojê,jiberkuewêbirastîbizaniyakuçimaewji
aliyêCihûyanvetêsûcdarkirin,wîewjibendênwîvekir,
liserekênkahînanûtevahiyacivînabawermendanemirkir
kuderkevinxwarê.
86

89. KARÊNŞANDIYAN
BEŞA23
1Pawlosbidilgermîlicivînagiregirantemaşekirûgot:
«Birano!
2SerokkahînHananyaemirdayênkulibawîrawestanku
lidevêwîbixin.
3HingêPawlosjêregot:«Eydîwarêspîkirî,Xwedêwêli
tebixe!
4Yênkuliwirrawestanjîgotin:«TuSerokkahînXwedê
rûreşdikî?
5HingêPawlosgot:«Birano,eznizanimkuew
Serokkahîne,çimkîhatiyenivîsîn:«Hûnjiserwerêgelê
xwexerabnekin.»
6LêgavaPawlosfêmkirkubeşekSadûqîûyêndinFêrisî
ne,dicivînagiregirandegazîkirûgot:«Birano,ezFêrisî
me,kurêFêrisîme.dipirsa.
7Piştîkuwîevtiştgot,dinavberaFêrisîûSadûqiyande
nakokiyekderketûelaletdubendîbû.
8ÇimkîSadûqîdibêjinkuvejîn,milyaketûruhtune,lê
Fêrisîherduyanjîeşkeredikin.
9Ûqîrînekemezinrabû.ŞerîetzanênkujiFêrisiyanbûn
rabûn,şerkirinûgotin:«Emtuxerabiyêdivîmirovîde
nabînin.Xwedê.
10Gavakuîxtîlafekemezinrabû,serekjitirsakuPawlos
jiwanperçenebe,emirdaleşkerankudakevinjêr,wîbi
zorêjinavxwederxinûbîninkelê.
11ŞevapeywêXudanlibawîrawestaûgot:«Pawlos,
dilşabe,çimkîçawakuteliOrşelîmêjiminreşahidîkir,
divêtuliRomayêjîşahidiyêbidî.
12Gavabûroj,hinekjiCihûyanlihevciviyan,nifirlixwe
kirinûgotinkuhetakuPawlosnekujin,ewênebixwinû
nejîvexwin.
13Ûyênkuevkomploçêkirinejiçilzêdetirbûn.
14Ewhatinbaserekênkahînanûrihspiyanûgotin:«Me
xwedibinnifirekemezindegirêda,kuhetakuemPawlos
nekujin,emêtiştekînexwin.»
15Îcarhûnbicivînagiregiranrejiserleşkerrenîşandidin
kusibewîbînexwarêjiwere,mînakuhûnliserwîtiştek
çêtirbipirsin.
16ÛgavakurêxûşkaPawlosxeberawanabendavêbihîst,
çû,ketkelêûjiPawlosregot.
17HingêPawlosgazîyekîjisersedankirbaxweûgot:
«Vîxortîbînebaserhezar,çimkîtiştekîwîheyekujêre
bêje.»
18Wîewgirt,anîbaserekûgot:Pawlosêgirtîgazîmin
kirbaxweûjiminlavakirkuezvîxortîbînimbate.
19Hingêserleşkerbidestêwîgirt,bitaybetîbiwîreçûû
jêpirsî:«Çiheyekutujiminrebibêjî?»
20Ûwîgot:«Cihûyanrazîbûnkujitebixwazinkutusibe
Pawlosbikîcivînagiregiran,mînakuewêhêçêtirjê
bipirsin.»
21Lêtudevjiwanbernede,çimkîjiwançilzêdetirmêrli
bendawîne,yênkuxwebisondgirêdanekuhetawî
nekujin,nexwinûnevexwin;ûnihaewamadene.lisoza
tedigerim.
22Hingêserleşkerxortberdaûjêreemirkir:«Binêre,tuji
kesîrenebêjîkuteevtiştjiminrediyarkirin.»
23Ûwîgazîdusersedankirûgot:«Disisiyaşevêdedu
sedleşkeramadebikekuherinQeyseriyê,şêstûdehsiwar
ûdusedrimandar.
24Heywananjiwanrepeydabikin,dakuPawlossiwar
bikinûsaxbîninbaWalîFelîks.
25Ûwînameyekbivîawayînivîsî:
26KlawdyosLîsyassilavanjiwaliyêherîhêjaFelîksre
şand.
27EvmirovjinavCihûyanhatbirinûdiviyabûjinavwan
bihatakuştin.Paşêezbiartêşekêhatimûezewxilaskirim,
çimkîfêmkirkuewRûme.
28Ûgavakumindixwestbizanibimsedemakuwanew
sûcdarkir,minewderxistnavcivatawan.
29Mindîtkuewbipirsênşerîetaxwetênetawanbarkirin,
lêtiştekkuhêjayîmirinêûgirêdanêyeliserwîtune.
30ÛgavakujiminrehatgotinkuCihûlibendawîmirovî
ne,mindicihdeşandbateûemirdasûcdarênwîjîkuli
bertetiştênkulihemberwîhenebêjin.Bimînebixêr.
31Hingêleşkeran,wekkuliwanhatibûemirkirin,Pawlos
girtinûbişevbirinAntîpatrîsê.
32Dotirarojêewsiwarhiştinkubiwîreherinûvegeriyan
qesrê.
33GavaewhatinQeyseriyêûnamegihandinwalî,Pawlos
jîpêşkêşîwîkir.
34Gavawalînamexwend,pirsîkaewkîjanparêzgehaye.
ÛgavakuwîfêmkirkuewjiKîlîkyayêye;
35Ezêtebibihîzim,wîgot,gavakusûcdarêntejîbên.Û
wîemirkirkuewdidîwanxaneyaHêrodêsdebêgirtin.
BEŞA24
1PiştîpêncrojanSerokkahînHananyabirihspîûbi
peyvbêjekîkunavêwîTertullosbûrehatxwarê.Wîji
Pawlosrewalîagahdarkir.
2Gavakuewhatgazîkirin,Tertullosdestbisûcdarkirina
wîkirûgot:«Wekkuembiterebêdengiyekmezin
distîninûbişîretatekarênpirhêjajivîmiletîretênekirin.
3Emwêhergavûliherderêqebûldikin,felîksêhêja,bi
hemûşikirdarîyê.
4Digelvêyekêkuezjitebêtirbêzarnebim,ezjitelava
dikimkutuçendpeyvanbidilovaniyamebibihîzî.
5ÇimkîmeevmirovêkudinavhemûCihûyênliseranserê
dinyayêdemirovekîêşkêşûserhildêrekûserekjimezheba
Nisretiyandît.
6YêkuçûyePerestgehêjîherambike;
7LêserekLîsyashatsermeûbizordarîewjidestême
derxist.
8Emrêlisûcdarênxwedikekuwerinbate.Bivekolînakê,
tudikarîvanhemûtiştanbizanibî,kuemwîsûcdardikin.
9Cihûyanjîrazîbûnûgotinkuevtiştwusane.
10HingêPawlos,piştîkuwalîîşaretliwîkirkubipeyive,
lêvegerandûgot:«Çimkîezdizanimkutujigeleksalan
dehakimêvîmiletîyî,ezbidilgeşîtirbersîvaxwedidim:
11Jiberkujibokutufêmbikî,jibokuezbiperizin
Orşelîmê,hêdiwanzdehrojmane.
12ÛwaneznediPerestgehêdedîtkuezbikesekîre
dipeyivim,negelrakirim,nelikinîştanûnejîlibajêr.
13Ewnikarintiştênkunihaminsûcdardikinîsbatbikin.
14Lêezvêyekêjitereeşkeredikim,kuligorwêriyaku
ewjêredibêjinheret,ezjiXwedayêbavûkalênxwere
diperizimûjihertiştêkudiŞerîetêûdipêxemberande
hatiyenivîsînbawerdikim.
15ÛhêviyaxwebiXwedêhebe,kuewbixwejîdestûr
didin,kuwêvejînamiriyan,jiyênrastûyênneheq,hebe.
16Ûdivirdeezxwedixebitim,dakuezhergavlihember
Xwedêûlihembermirovanwijdanaxwebêxeyîdbikim.
87

90. KARÊNŞANDIYAN
17Îcarpiştîgeleksalanezhatimkujimiletêxweresedeqe
ûdiyarîbînim.
18LiservêyekêhinCihûyênjiAsyayêezdiPerestgehê
depaqijkirîdîtim,nebielaletûnejîbihêrs.
19Kîdiviyaberîtelivirbûyaûlihemberminrawesta.
20Anna,bilaevênlivirbêjin,egergavakuezliber
civînagiregiranrawestiyam,xerabiyekdimindedîtine.
21Jixeynîvîdengî,kumindinavwanderawestagazîkir:
«Jibovejînamiriyanezîrojiweretêmpirsîn.
22GavakuFelîksevtiştbihîstin,jiberkudiwêrêyêde
hînçêtirbû,ewpaşxistûgot:«GavakuserekLîsyasbê
xwarê,ezêbirastîyawebizanibim.
23ÛwîlisersedekîemirdakuPawlosbigireûbihêleku
ewazadbibeûnehêlekukesekjinasênwîxizmetbikeû
neyêbawî.
24Piştîçendrojan,gavaFelîksbijinaxweDrusîllaya
Cihûrehat,şandpeyPawlosûliserbaweriyabiMesîh
bihîst.
25Gavakuewliserrastdarî,nefsbiçûkûdîwanêdifikirî,
Felîkslerizîûlêvegerandûgot:«Vêgavêhere.dema
demsalaminhebe,ezêgazîtebikim.
26WîjîhêvîdikirkuperejiPawlosbihatadayîn,dakuew
wîberde.
27LêpiştîdusalanPorkîyosFêstoshatodaFelîksûFelîks
xwestkukêfêbideCihûyan,Pawlosgirtîhişt.
BEŞA25
1ÇaxêFêstoshatewîlayetê,piştîsêrojanewjiQeyseriyê
hilkişiyaOrşelîmê.
2HingêSerokkahînûserekêCihûyanlihemberPawlosew
agahdarkirinûjêlavakirin:
3Ûjiwîqencîxwest,kubişîneOrşelîmêûliserrêli
bendakuştinawîbe.
4LêFêstoslêvegerandûgot,kuPawlosliQeyseriyê
bimîneûewbixwejîdidemekenêzîkdeherewêderê.
5Jibervêyekêyêkudinavwededikare,got,bilabimin
redakevinûvîmirovîsûcdarbikin,egerxerabîyektêde
hebe.
6Gavakuewjidehrojanzêdetirdinavwandema,daket
Qeyseriyê.Dotirarojêrûniştinaliserkursiyêdîwanêemir
dakuPawlosbînin.
7Gavakuewhat,CihûyênkujiOrşelîmêhatibûn,lidora
xwerawestiyan,lihemberPawlosgelekgiliyêngirankirin,
kunikaribûnîsbatbikin.
8Gavakuwîjixweregot:«MinnelihemberŞerîeta
Cihûyan,nelihemberPerestgehêûnejîlihemberQeyser,
tutiştxeletnekir.
9LêFêstoskudixwestkêfaCihûyanbike,bersîvaPawlos
daûgot:MatêherinOrşelîmêûliwirliberminjibovan
tiştandîwanbêkirin?
10HingêPawlosgot:«EzliserkursiyêdîwanêyêQeyser
rawestim,cihêkudivêezbêmdîwankirin.Çawakutujî
başdizanî,mintuneheqîliCihûyannekir.
11Çimkîegerezsûcdarbimantiştekîkuhêjayîmirinêye
kiribe,eznamirim;lêegerjivantiştênkuevminsûcdar
dikintunebe,tukesnikareminbidedestêwan.Ezgazî
Qeyserdikim.
12GavaFêstosbicivînagiregiranrepeyivî,lêvegerandû
got:«TegazîQeyserkir?tubiçîcemQeyser.
13PiştîçendrojanpadîşahEgrîpaûBernîkehatin
QeyseriyêkusilavanliFêstobikin.
14Çaxêewgelekrojanliwirman,FêstosdozaPawlosji
padîşahregot:«MirovekjialiyêFelîksvegirtîmaye.
15GavakuezliOrşelîmêbûm,serekênkahînanû
rihspiyênCihûyanjiminregotinûxwestinkulihember
wîdîwanbêkirin.
16Minlêvegerandûgot:«RêvaRomayênînekumerivekî
bidinemirinê,berîkuyêkusûcdare,sûcdarrûbirûneû
îznawîhebekubixwelisersûcêkuliwîhatiyekirin
bersivêbide.
17Jibervêyekê,gavaewhatinvir,bêkuezderengbim,
sibêliserkursiyêdîwanêrûniştimûminemirkirkumirov
derxinderve.
18Gavakusûcdarlihemberwîrabûn,wanbitiştênkumin
digotqeytusûcdarnekirin.
19Lêhinpirsliserwîhebûn,liserxurafeyawanûliser
yekîÎsayêmirî,yêkuPawlosîdiakirkuewsaxe.
20Ûjiberkumindivanpirsandedudilîbû,minjêpirsî
kaewêhereOrşelîmêûliwirliservantiştandîwanbê
kirin.
21LêgavaPawlosgazîkirkuewjibobihîstinaAugustus
veqete,minemirkirkuewbêgirtinhetakuezwîbişînim
baQeyser.
22HingêEgrîpajiFêstosregot:«Ezbixwejîdixwazimwî
mirovîbibihîzim.Sibe,wîgot,hûnêwîbibihîzin.
23Dotirarojê,çaxêEgrîpaûBernîkebihurmetekemezin
hatinûbiserekênbajêrûserekênbajêrreketincihê
bihîstinê,biemrêFêstosPawlosanînderve.
24Fêstosgot:«Egrîpapadîşahûhemûzilamênkulivirbi
merene,hûnvîmirovêkutevahiyaelaletaCihûyanliser
minliOrşelîmêûlivirjîliserminkiriye,liOrşelîmêûli
virjîbiqîrînêdibîninkudivêêdîbijî.
25Lêgavakumindîtkuwîtiştekkuhêjayîmirinêye,
nekiriyeûwîbixwejîgazîAugustuskiriye,minbiryarda
kuezwîbişînim.
26Tiştekîmintunekuezjiaxayêxwereliserwan
binivîsim.Jibervêyekê,eyEgrîpapadîşah,minewanî
berteûbitaybetîjîliberte,dakupiştîlêkolînê,eztiştekî
binivîsim.
27Çimkîjiminrebêaqildixuyekuezgirtiyekîbişînimû
sûcênkulihemberwîhatinekirinnîşannekim.
BEŞA26
1HingêEgrîpajiPawlosregot:Destûrateheyekutujiber
xwebipeyivî.HingêPawlosdestêxwedirêjkirûjixwere
bersivda:
2Egrîpapadîşah,ezxwebextewardibînim,jiberkuezêîro
libertebersîvahemûtiştênkujiCihûyanretêsûcdarkirin
bikim.
3Nemazejiberkueztedihemûadetûpirsênkudinav
Cihûyandenedepispordizanim;jibervêyekêezjite
lavadikimkubibîhnfirehiyaminbibihîse.
4Awayêjiyanaminajixortaniyaminve,yakupêşîdinav
miletêmindeliOrşelîmêbû,hemûCihûdizanin.
5Yênkujidestpêkêveeznaskiribûm,egerewşahidiyê
bikin,kupiştîmezhebaherîtengadînêmeezFêrisîbûm.
6ÛnihaezradiwestimûjiberhêviyasozakuXwedêji
bavûkalênmerehatiyedayîn,eztêmdarizandin.
7Diwanzdeheşîrênmeyênkudicihdebişevûrojji
Xwedêrexizmetdikin,bivêsozêhêvîdikinkuwerin.Ji
bovêhêviyê,padîşahEgrîpa,ezbiCihûyantêsûcdarkirin.
8ÇimajiweretiştekîecêbtêdîtinkuXwedêmiriyanrake?
88

91. KARÊNŞANDIYAN
9Birastîezbixwedifikirîmkudivêezlihembernavê
ÎsayêNisretîgelektiştanbikim.
10MinevyekjîliOrşelîmêkir.Jiserekênkahînan
desthilatîstandibû,mingelekjipîrozanavêtinzîndanê.Û
gavaewhatinkuştin,mindengêxwelihemberwanda.
11Ûmindiherkinîştêdegelekcaranewcezakirinûmin
ewneçarkirinkuçêrbikin.Ûjiberkuezlihemberwan
gelekhêrsbûm,mintengahîdawanhetabajarênxerîb.
12Gavakuezbidesthilatîûfermanaserekênkahînançûm
Şamê,
13Eypadîşah,nîvromindirêderonahiyekjiezmên,liser
ronahiyarojêdît,kulidoraminûyênkubiminrediçûn
şewqdide.
14Ûçaxêemhemûketibûnerdê,mindengekbihîstkubi
minredipeyivîûbizimanêÎbranîdigot:«Şawûl,Şawûl,
çimatutengahiyêdidîmin?jiterezehmetekulihember
qirşikanbixin.
15Ûmingot:YaXudan,tukîyî?Ûwîgot:«EzÎsayêku
tutengahiyêdikî,ezim.»
16Lêrabeûliserlingênxweraweste.Çimkîezjibovê
yekêjiterexuyabûm,dakutebikimxizmetkarûşahidê
vanherdutiştênkutedîtineûyênkuezêtêdejiterexuya
bikim.
17Terizgarbikejigelûjimiletênkunihaeztedişînimba
wan,
18Jibovekirinaçavênwanûvekirinawanjitariyêberbi
ronahiyêûjihêzaŞeytanberbiXwedêve,dakuew
bexşandinagunehanûmîrasêdinavwanênkubibaweriya
kubiminrehatinepîrozkirinbistînin.
19Liservêyekê,eyEgrîpapadîşah,ezguhnedadîtiniya
ezmanan.
20LêpêşîjiŞamiyan,liOrşelîmêûlihemûqeraxên
Cihûstanêûpaşêjimiletanredazanînkuewtobebikinû
liXwedêvegerinûkarênkutobedikinbikin.
21JibervansedemanCihûyanezdiPerestgehêdegirtim
ûçûnkuştinamin.
22JibervêyekêezjiXwedêalîkarîgirtim,hetaîroez
şahidiyapiçûkanûmezinandikimûjibilîyênku
pêxemberûMûsagotibûnbilabên,tutiştêndinnabêjim.
23DakuMesîhcefayêbikişîneûewbibeyêpêşîyêkuji
navmiriyanrabeûronahiyêbidemirovanûjimiletanre.
24Gavakuwîjixwerewehadipeyivî,Fêstosbidengekî
bilindgot:«Pawlos,tujixwene;pirhînbûntedîndike.
25Lêwîgot:«Eznedînim,Fêstoyêhêja;lêgotinênrastû
serhişkîbipeyivin.
26Çimkîpadîşahbivantiştandizane,ezjîliberwîbi
serbestîdibêjim.jiberkuevtiştliquncikekênehatkirin.
27PadîşahEgrîpa,tujipêxemberanbawerdikî?Ez
dizanimkutubawerdikî.
28HingêEgrîpajiPawlosregot:Hematuminrazîbikîku
ezbibimMesîhî.
29Pawlosgot:«EzjiXwedêdixwazim,kunetenêtu,lê
hemûyênkuîrodibihîzinjî,hemahemaûbitevahîmîna
minbin,jibilîvanbendeyan.
30Gavakuwîwehagot,padîşah,walî,Bernîsûyênkubi
wanrerûniştibûnrabûn.
31Ûgavakuewdûrketin,dinavberaxwedepeyivînû
gotin:«Evmirovtiştekîkuhêjayîmirinêûgirêdanêye
nake.
32HingêEgrîpajiFêstosregot:«EgerlicemQeyserneba,
dibekuevmirovazadbibûya.
BEŞA27
1GavakubiryarhatdayînkuembigemiyêherinÎtalyayê,
wanPawlosûhingirtiyêndinradestîyekîkunavêwî
Yûlyosbû,sersedekîjikomaAugustusbû.
2ÛemketingemiyekeAdramyttium,yanîemliber
peravênAsyayêbigemiyêbigerin.yekAristarchuskuji
SelanîkêMakedonîbimereye.
3DotirarojêmedestdanîserSaydayê.ÛJulyosbinermî
jiPawloslavakirûdestûrdawîkuherebahevalênxwe,
dakuxwerihetbike.
4Ûgavakuemjiwirrabûn,embigemiyêketinbin
Qibrisê,çimkîbaberevajîbû.
5ÛçaxêembigemiyêdisergoyaKîlîkyayêûPamfîlyayê
rederbasbûn,emgihîştinbajarêMîrayêLîkyayê.
6LiwirsersedgemiyekeSkenderyayêyakudiçûÎtalyayê
dît.ûwîemtêdekirin.
7Gavaemgelekrojanhêdîhêdîbigemiyêgeriyanû
kêmasîhatinberKnîdûsê,bayêmenekişand.
8Ûbizorjiwêderêderbasbû,hatwîcihîkujêre"Behşên
xweş"têgotin.nêzîkîkubajarêLasealêbû.
9Îcarçaxêgelekwextderbasbûûkeştiyakeştiyêxeternak
bû,jiberkurojîêdîderbasbûbû,Pawlosşîretliwankir.
10Ûjiwanregot:Ezbenî,ezdibînimkuevseferwêne
tenêjibarhilgirûgemiyê,lêjibojiyanamejîbizirarû
zirarekemezinbe.
11LêsersedjiwantiştênkuPawlosgotibûnzêdetirjiaxa
ûxwediyêgemiyêbawerkir.
12Ûjiberkuwargehjizivistanêrenerewabû,jibeşê
zêdetirşîretkirinkujiwirjîherin,egerbiherawayî
bigihêjinFînîkêûliwirjîzivistanêbikin.kubihuştaGirîtê
yeûberbibaşûrêrojavaûbakurêrojavaveye.
13Ûçaxêbayêbaşûrbinermîlêdaûgumankirkuwan
armancaxwebidestxistiyeûjiwirwindabûn,bigemiyê
çûnnêzîkîGirîtê.
14Lêpiştîdemekedirêjlihemberwêbayêbahozanrabû
kujêreEuroklydondigotin.
15Ûgavakugemîhatgirtinûnikaribûliberbayêxwe
ragire,mehiştkuewajot.
16ÛemdibingiravekekujêreClaudadigotin,bazdan,
embiqeyikêregelekkarhebûn.
17Gavakuwanhilkişand,wanalîkarîbikaranînûdibinê
gemiyêdegirtin.ûjitirsakunekevinnavqûmênzirav,
gemiyêlêdanûbivîawayîhatinajotin.
18Ûembibahozekepirmezinhatinavêtin,rojadinwan
gemiyeksivikkir.
19Ûrojasisiyanmebidestênxwedeqêgemiyêavêt.
20Ûgavakudigelekrojandenetavûnejîstêrkxuyabûn
ûbahozekebiçûkbisermedenehat,hemûhêviyakuem
xilasbibinjiholêrabû.
21LêpiştîdemekedirêjPawlosdinavwanderawestaû
got:«Ezbenî!
22Ûnihaezjiweşîretandikimkuhûndilgeşbin,çimkîdi
navwedejigemiyêpêvemirinatukesîtune.
23ÇimkîvêşevêmilyaketêXwedêyêkuezimûjêre
xizmetêdikim,libaminrawesta.
24Gotin:«Netirse,Pawlos;DivêtubibîberQeyserûvaye,
Xwedêhemûyênkubiteredigemiyêdedimeşin,dayete.
25Jibervêyekê,ezbenîno,dilgeşbin,çimkîezjiXwedê
bawerdikimkuwêbibewekkujiminrehatiyegotin.
26Lêbelêdivêemligiravekêbênavêtin.
89

92. KARÊNŞANDIYAN
27Lêgavahatşevaçardehan,demakuemliAdriyayêser
ûbindihatinajotin,lidoranîvêşevêgemiyanfikirînkuew
nêzîkîwelatekîbûne.
28Dengêxwelêxistûbîststûndîtûgavakuewhinekîpêş
deçûn,dîsadenglêkirinûewpanzdehstûndîtin.
29Hingêjitirsakuemnekevinserzinaran,çarlengerji
stûyêxweavêtinûrojxwestin.
30Ûçaxêgemiyêdixwestjigemiyêbirevin,qeyikdaxistin
behrê,mînakulengeranjigemiyapêşiyêbavêjin,dibin
rengêxwedebûn.
31Pawlosjisersedûleşkeranregot:«Egerevdigemiyê
denemînin,hûnnikarinxilasbibin.
32Hingêleşkeranbenênqeyikêbirînûewberdan.
33Gavakurojdibû,Pawlosjihemûyanlavakirkugoşt
bixwinûgot:«Îrorojaçardehekuwetişteknexwariyeû
rojiyêgirtiye.
34Jibervêyekêezjiwelavadikimkuhûngoştekbixwin,
çimkîevjibosihetaweye;çimkîmûyekjiserêyekîjiwe
nakeve.
35Piştîkuwîwehagot,nanhilda,liberhemûyanşikirji
Xwedêrekirûgavaewşikand,destbixwarinêkir.
36Hingêhemûdilgeşbûnûgoştjîxwarin.
37Ûemtevdigemiyêdedusedûşêstûşazdehcanbûn.
38Ûgavatêrxwarin,gemiyêsivikkirinûgenimavêtin
deryayê.
39Ûgavabûroj,wanerdnizanibû;lêwançemekbi
peravêvedîtin,kuwandifikirîku,egerbikanibe,ligemiyê
bixin.
40Ûgavakuwanlengerhildan,xwespartinbehrê,
bendikênsindoqêvedan,gemîyaserekeberbibayêve
bilindkirinûberbibejêveçûn.
41Ûketincihêkududeryalihevdiciviyan,gemiyeknoqî
avêbûn.ûpêşiyêzûasêma,ûnelivînma,lêbeşapaşînbi
tundiyapêlanşikest.
42Ûşîretaleşkeranewbûkugirtiyanbikujin,dakuyekji
wanavjeniyênekeûnereve.
43LêsersedkudixwestPawlosxilasbike,ewjimebesta
wandûrxistin.ûemirkirkuyênkudikarinavjeniyêbikin,
pêşîxwebavêjinbehrêûherinbejê.
44Yênmayî,hineklisersindoqanûhinekliserperçeyên
gemiyêyênşikestî.Ûbivîawayîbû,kuewhemûbiewle
reviyanbejê.
BEŞA28
1Ûçaxêewreviyan,hingêwanzanibûkunavêgiravê
Melîtaye.
2Mirovênbarbarjîjiberbarananihaûjibersermayêagir
pêxistinûemhemûqebûlkirin.
3ÛçaxêPawloskomekdarkomkirûdanîserêgir,ji
germêgezekderketûbidestêwîvegirêda.
4Gavabarbarandîtkucenawirêjehrêbidestêwîve
daliqandîye,dinavxwedegotin:«Bêşikevmirovmêrkuj
e,herçendjideryayêxilasbûbejî,tolhildannahêlekubijî.
5Ûwîcenawirhejandnavêgirûtuziyannedît.
6Lêwananêrî,kengîewwerimîbû,yanjinişkavemirî
ketibûjêr;lêpiştîdemekedirêjlênihêrtinûnedîtinkutu
ziyanekjêrenehat,fikrênxweguhertinûgotinkuew
xwedaye.
7LiwêderêmalênserekêgiravêkunavêwîPubliyosbû,
hebûn.kuemqebûlkirinûsêrojanembidilovanîrazandin.
8Ûusabû,kubavêPubliyosbitayêûbiherikînaxwînî
razayîbû.Pawloskethundir,duakir,destênxwedanînser
wîûewqenckir.
9Îcargavakuevyekbû,yêndinênkuligiravê
nexweşiyênwanhebûn,hatinûsaxbûn.
10Yêkuemjîbigelekrûmetanbirûmetkirin;Ûgavaem
çûn,wantiştênkulazimbûnlimebarkirin.
11PiştîsêmehanembigemiyekeSkenderyayêyaku
zivistanligiravêderbasbûbû,kunîşanawêCastorû
Polluxbû,derketin.
12ÛemgihîştinSîrakusêûemsêrojanliwirman.
13ÛjiwirmepîsosekhildaûemgihîştinRegîonê;piştî
rojekêbayêbaşûrhatûemrojadinhatinPûtêolê.
14Liwêderêmebiradîtinûmexwestkuemheftrojanbi
wanrebimîninûemjîberbiRomayêveçûn.
15Ûjiwir,gavabirayanxeberamebihîstin,hatinpêşiya
me,hetakudigihîjeEpiyêûsêmeyxanê.GavaPawlosew
dîtin,şikirjiXwedêkirûcesaretgirt.
16ÛçaxêemhatinRomayê,sersedgirtiyanradestîserdarê
nobedarankirin;
17ÛbûkupiştîsêrojanPawlosgazîserekêCihûyankir.,
dîsajîezjiOrşelîmêgirtîhatimteslîmkirindestê
Romayiyan.
18Gavakuwanezlêkolînbikim,wêezbihêlim,çimkîdi
mindesedemekmirinêtunebû.
19LêgavakuCihûyanlidijîvêgotin,ezneçarmamku
gazîQeyserbikim.nekudiviyabûminmiletêxwesûcdar
bikira.
20Jibervêyekêmingazîwekir,kuezwebibînimûbiwe
rebipeyivim,çimkîjibohêviyaÎsraêlezbivêzincîrêve
girêdayîme.
21Ûwanjêregot:«MejiCihûstanêlisertename
nestandineûnejîjibirayênkuhatine,tuxerabîjitere
negotiye.
22Lêemdixwazinjitebibihîzinkatuçidifikirî;
23Ûgavarojekjêrediyarkirin,gelekkeshatinmalawî.
WîPadîşahiyaXwedêjiwanrevegotûşahidîkirûjisibê
hetaêvarêhemligorŞerîetaMûsahemjîjialiyê
pêxemberanvewanliserÎsarazîkir.
24Ûhinekanbitiştênkuhatibûngotin,bawerkirû
hinekanjîbawernekir.
25Ûgavakudinavxwedelihevnekirin,ewçûn,piştîku
Pawlosyekpeyvgot:«RuhêPîrozbidestêÎşayapêxember
jibavûkalênmerebaşgot.
26Dibêjin:«Herebavîgelîûbêje:«Hûnêbibihîzinûfêm
nekin;ûhûnêbibîninûnebînin.
27Çimkîdilêvîgelîgêjbûye,guhênwanjibihîstinêsist
bûneûçavênwangirtîne.dakuewbiçavênxwenebînin
ûbiguhênxwenebihîzinûbidilêxwefêmnekinûneyên
guheztinûezwanqencbikim.
28ÎcarjiwerebizaninkuxilasiyaXwedêjimiletanre
hatiyeşandinûewêbibihîzin.
29Ûgavakuwîevgotingotin,Cihûçûnûdinavxwede
gelekfikirîn.
30ÛPawlosdusaltemamdimalaxweyakirêdamaû
hemûyênkuhatinbawîqebûlkirin.
31MizgîniyaPadîşahiyaXwedêûhînkirinatiştênkuliser
XudanÎsaMesîhin,bidilpakiyaxweve,tukeswîqedexe
nekir.
90