BÀI 1: BẢO VỆ CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ, BIÊN GIỚI QUỐC GIA NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM By: Group 4 _11E2 Môn Giáo dục Quốc Phòng
I. NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA CHIẾN LƯỢC BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG TÌNH HÌNH MỚI Ngày 25-10-2013, Hội nghị trung ương 8 ( khóa XI) ban hành Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới : 1.Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng , hiệu lực quản lý của Nhà nước đối với sự nghiệp BVTQ. 2.Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. 3.Phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp của đất nước , nhất là vai trò của nhân dân đối với sự nghiệp BVTQ. 4.Giữ nước phải giữ từ thời bình . 5.Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại , tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế . 6.Xây dựng lực lượng vũ trang thực sự là lực lượng chính trị , lực lượng chiến đấu trung thành , tin cậy của Đảng , Nhà nước và nhân dân , làm nòng cốt cho toàn dân trong sự nghiệp BVTQ. Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
II. MỘT SỐ NỘI DUNG LIÊN QUAN ĐẾN CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ, BIÊN GIỚI QUỐC GIA NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
1. CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ Là quyền tối cao, đầy đủ và trọn vẹn của Nhà nước đối với lãnh thổ quốc gia. Quốc gia có toàn quyền thiết lập và thực thi pháp luật Quản lý xã hội, kinh tế, an ninh, quốc phòng, quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp, khai thác tài nguyên, bảo vệ môi trường Chủ quyền lãnh thổ , biên giới quốc gia Việt Nam là thiêng liêng và bất khả xâm phạm
2. BIÊN GIỚI QUỐC GIA Là đường và mặt thẳng đứng theo đường đó để xác định giới hạn lãnh thổ đất liền, các đảo, các quần đảo trong đó có quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, vùng biển, lòng đất, vùng trời của nước CHXHCN Việt Nam theo Điều 1 Luật Biên giới quốc gia 2003.
Dài 4510 km Giáp với 3 nước (Trung Quốc, Lào, Campuchia.) Cột mốc số 0 A Pa Chải Cột mốc số 1378 Cột mốc số 428 Cột mốc 79 Cột mốc 42 01 02 03 04 05 Biên giới quốc gia trên đất liền 8 cột mốc biên giới tiêu biểu nhất. 06 07 08 Cột mốc Ngã Ba Đông Dương Cột mốc 314 Cột mốc 92
Là ranh giới phía ngoài lãnh hải của đất liền, của đảo, của quần đảo Việt Nam được xác định theo Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982. Các đường ranh giới phía ngoài vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền về kinh tế và thềm lục địa Biên giới quốc gia trên biển
Biên giới quốc gia trong lòng đất Là mặt thẳng đứng từ biên giới quốc gia trên đất liền và trên biển xuống lòng đất. Ranh giới trong lòng đất thuộc vùng biển là mặt thẳng đứng từ các đường ranh giới phía ngoài của vùng đặc quyền về kinh tế, thềm lục địa xuống lòng đất là mặt thẳng đứng từ biên giới quốc gia trên đất liền trên biển lên vùng trời. Biên giới quốc gia trên không
3. Khu vực biên giới Khu vực biên giới trên đất liền Gồm xã, phường, thị trấn có một phần địa giới hành chính trùng hợp với biên giới quốc gia trên đất liền Khu vực biên giới trên biển Tính từ biên giới quốc gia trên biển vào hết địa giới hành chính xã, phường, thị trấn giáp biển và đảo, quần đảo Khu vực biên giới trên không gồm phần không gian dọc theo biên giới quốc gia có chiều rộng 10 km tính từ biên giới quốc gia trở vào. Xã Ea BungTỉnh Đắk Lắk Xã Cam Lâm Tỉnh Khánh Hòa
4. Các hành vi bị nghiêm cấm đối với biên giới quốc gia Việt Nam 01 Xê dịch, phá hoại mốc quốc giới; làm chệch hướng đi của đường biên giới quốc gia; làm đổi dòng chảy tự nhiên của sông, suối biên giới 02 Phá hoại an ninh, trật tự, an toàn xã hội ,xâm canh, xâm cư ở khu vực biên giới; phá hoại công trình biên giới 03 Làm cạn kiệt nguồn nước, xâm phạm tài nguyên thiên nhiên và lợi ích quốc gia 04 Qua lại trái phép biên giới quốc gia; buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ, vũ khí, ma tuý, chất nguy hiểm về cháy, nổ qua biên giới quốc gia; văn hoá phẩm độc hại, các loại hàng hoá khác mà Nhà nước cấm nhập /xuất khẩu Bay vào khu vực cấm; bắn, thả, đưa qua biên giới quốc gia trên không phương tiện bay, vật thể, các chất gây hại hoặc có nguy cơ gây hại ở khu vực biên giới Các hành vi khác vi phạm pháp luật về biên giới quốc gia. 05 06 Điều 14 Luật Biên giới quốc gia 2003
Liên tiếp triệt phá buôn lậu vàng và vận chuyển ma túy qua biên giới Điều 251 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) của Việt Nam P hạt tù : từ 2 năm đến 20 năm . Trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng (số lượng ma túy lớn, phương thức phạm tội có tính chất nguy hiểm) , mức phạt là tù chung thân hoặc tử hình. Phạt tiền: từ 5 triệu đồng đến 100 triệu đồng . 24/06/2025 Bộ đội Biên phòng phối hợp với Công an TP.HCM và Tây Ninh đã triệt phá nhiều vụ án lớn, thu giữ 24kg ma túy đá và 18kg vàng
3. MỘT SỐ NỘI DUNG CÔNG ƯỚC LIÊN HỢP QUỐC VỀ LUẬT BIỂN NĂM 1982 VÀ LUẬT BIỂN VIỆT NAM
-Công bố: 10/12/1982 -Có hiệu lực: 16/11/1994 -Cấu trúc: 17 phần; 320 điều; 9 phụ lục -Ngày 23/6/1994 , Quốc hội Việt Nam đã ra Nghị quyết phê chuẩn Công ước. a) Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS)
VAI TRÒ CỦA CÔNG ƯỚC Văn kiện pháp lý quốc tế quan trọng 01 Được coi là "Hiến pháp của đại dương" Điều chỉnh quyền và nghĩa vụ cơ bản của quốc gia khi sử dụng biển; quản lý, bảo vệ, khai thác và bảo tồn tài nguyên biển. 02 03
Khẳng định 01 Chủ quyền Việt Nam đối với nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp, vùng đặc quyền kinh tế (EEZ), thềm lục địa. Chủ quyền lịch sử – pháp lý của Việt Nam với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Chủ trương giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế và UNCLOS. 02 03
2. LUẬT BIỂN VIỆT NAM (2012) -Thông qua: 21/6/2012 -Có hệu lực: 01/01/2013 -Cấu trúc: 7 chương, 55 điều
Khẳng định chủ quyền với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và các đảo khác Quy định hoạt động khai thác, phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và tài nguyên biển. Quy định phạm vi vùng biển: nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp, EEZ, thềm lục địa Nội dung chính Quy định về đường cơ sở để tính lãnh hải
Các vùng biển Việt Nam
IV. TRÁCH NHIỆM TRONG BẢO VỆ CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ, BIẾN GIỚI QUỐC GIA NƯỚC CỘNG HOA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
1.TRÁCH NHIỆM CỦA CÔNG DÂN Chấp hành các quy định của pháp luật về biên giới quốc gia Tích cực tham gia và vận động nhân dân tham gia phong trào tự quản đường biên, mốc quốc giới. Tham gia quản lí, bảo vệ lãnh thổ, biên giới Tham gia bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên các vùng biển, đảo và quần đảo; tài nguyên và môi trường biển. Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật. Bình Định phát huy vai trò của đoàn viên, thanh niên trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo (nguồn: news.vnanet.vn) Việt Nam linh hoạt và sáng tạo đưa ra những giải pháp đa dạng để giải quyết, xử lý các vùng biển chồng lấn góp phần khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia của Việt Nam_Ảnh: Hà Quốc Thái
2. TRÁCH NHIỆM CỦA HỌC SINH Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của học sinh về nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc trong thời kỳ mới. Thực hiện tốt những nội dung bảo vệ an ninh quốc gia. Nâng cao cảnh giác, chủ động, tích cực tham gia đấu tranh phòng chống tội phạm góp phần bảo vệ an ninh Tổ quốc. Cán bộ Đồn Biên phòng Lai Hòa, BĐBP Sóc Trăng tuyên truyền về chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia cho học sinh Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Lai Hò Cán bộ Cục Kỹ thuật Hải Quân truyền đạt về chủ quyền biển đảo cho giáo viên và học sinh Trường THPT Định Hóa. Học sinh Trường THPT Lương Phú tham gia vẽ tranh về biển, đảo Việt Nam.
CÂU HỎI
1.Vì sao việc giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước lại được coi là yếu tố then chốt trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc? Trả lời : Đảng là lực lượng lãnh đạo duy nhất , định hướng đường lối chiến lược đúng đắn cho sự nghiệp cách mạng . Nhà nước thực hiện vai trò quản lý thống nhất , điều hành có hiệu quả mọi nguồn lực quốc gia . Nếu thiếu sự lãnh đạo tập trung , kiên định thì dễ dẫn đến mất phương hướng , chia rẽ nội bộ và không huy động được sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc để bảo vệ Tổ quốc .
2.Nhân dân giữ vai trò gì trong việc phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để bảo vệ Tổ quốc? Trả lời : Nhân dân là chủ thể , là nền tảng sức mạnh của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc . Khi nhân dân có niềm tin, đồng thuận xã hội cao và tích cực tham gia các phong trào quốc phòng – an ninh , thì sẽ tạo ra sức mạnh to lớn , kết hợp với tiềm lực chính trị , kinh tế , quân sự , ngoại giao để giữ vững chủ quyền quốc gia .
3.Tại sao nói “giữ nước phải giữ từ thời bình”? Trả lời : Bảo vệ Tổ quốc không chỉ bắt đầu khi có chiến tranh , mà cần được chuẩn bị ngay từ thời bình . Thời bình là thời gian để xây dựng tiềm lực quốc phòng , củng cố khối đại đoàn kết , phát triển kinh tế – xã hội vững mạnh . Đây chính là nền tảng để khi có tình huống bất ngờ , đất nước luôn ở thế chủ động và không bị động trước mọi thách thức .
4. Việc kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại được thể hiện như thế nào trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc? Trả lời : Điều này được thể hiện qua việc tranh thủ thành tựu khoa học – công nghệ , hợp tác quốc tế , đồng thời củng cố quan hệ hữu nghị với bạn bè thế giới . Sức mạnh thời đại giúp Việt Nam có thêm nguồn lực , uy tín , vị thế quốc tế để bảo vệ độc lập , chủ quyền , đồng thời góp phần duy trì hòa bình , ổn định khu vực .
5. Tình huống: Một nhóm người lạ vượt biên trái phép vào lãnh thổ Việt Nam. Nếu bạn là người dân sống ở khu vực biên giới, bạn sẽ xử lý tình huống này như thế nào? Trả lời : · Giữ thái độ bình tĩnh , không tự ý xua đuổi hoặc đối đầu . ·Nhanh chóng báo cho chính quyền địa phương hoặc đồn biên phòng gần nhất . · Phối hợp cung cấp thông tin chính xác về thời gian , địa điểm , số lượng người để lực lượng chức năng kịp thời xử lý .
6. Một số bạn trẻ cho rằng: “Chủ quyền lãnh thổ, biên giới là việc của quân đội và công an, không liên quan đến học sinh, sinh viên”. Bạn sẽ phản biện quan điểm này như thế nào? Trả lời : ·Bảo vệ chủ quyền là trách nhiệm của mọi công dân , không chỉ của lực lượng vũ trang . ·Học sinh , sinh viên có thể đóng góp bằng cách học tập tốt , nâng cao tri thức , rèn luyện sức khỏe , tham gia tuyên truyền . · Thực hiện đúng pháp luật , không tiếp tay cho các hành vi xâm hại chủ quyền . ·Khi toàn dân cùng chung tay , sức mạnh bảo vệ Tổ quốc mới thực sự vững chắc .
7. Tại sao nói học tập tốt cũng là một hình thức thể hiện trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc đối với học sinh, sinh viên? Trả lời : ·Học tập tốt giúp mỗi cá nhân có tri thức , kỹ năng , góp phần xây dựng đất nước hùng cường . · Một đất nước giàu mạnh về kinh tế , khoa học – công nghệ thì sẽ có tiềm lực để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ . · Đây là sự chuẩn bị lâu dài , gián tiếp nhưng bền vững cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc .
8. Giữa việc “bảo vệ bằng sức mạnh quân sự” và “bảo vệ bằng con đường hòa bình, ngoại giao”, bạn thấy thanh niên Việt Nam hôm nay cần ưu tiên trách nhiệm nào? Trả lời : Thanh niên cần ưu tiên ủng hộ con đường hòa bình , ngoại giao , bởi đó là phương thức nhân văn , bền vững , giúp giữ môi trường ổn định để phát triển đất nước . Tuy nhiên , vẫn phải sẵn sàng rèn luyện , học tập để nếu cần có thể tham gia bảo vệ Tổ quốc bằng sức mạnh quân sự . Hai trách nhiệm này bổ sung cho nhau .
9. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, công dân trẻ có thể làm gì để vừa hội nhập quốc tế, vừa bảo vệ được bản sắc, chủ quyền quốc gia? Trả lời : · Chủ động học ngoại ngữ , kỹ năng toàn cầu nhưng vẫn tự hào , gìn giữ văn hóa dân tộc . ·Tham gia các diễn đàn quốc tế , thể hiện quan điểm đúng đắn về chủ quyền Việt Nam. · Sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm , quảng bá hình ảnh Việt Nam thân thiện , hòa hiếu . · Không bị hòa tan trong những giá trị sai lệch , luôn đặt lợi ích dân tộc lên hàng đầu .