Latin - The Story of Ahikar the Grand Vizier of Assyria.pdf

adrian1baldovino 13 views 12 slides Oct 22, 2024
Slide 1
Slide 1 of 12
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12

About This Presentation

The Story of Ahikar, folktale of Babylonian or Persian origin, about a wise and moral man who supposedly served as one of the chief counselors of Sennacherib, king of Assyria (704–681 bc). Like the biblical Job, Ahikar was a prototype of the just man whose righteousness was sorely tested and ultim...


Slide Content

FABULADEAHIKAR
INTRODUCTION
HabemusinHistoriaAhikarunumexantiquissimis
fontibuscogitationisetsapientiaehumanae.Eius
influxusperfabulasmultorumhominum,Alcoranorum,
VeterisacNoviTestamentiinvestigaripotest.
MosaicuminTreveris,Germania,intersapientesmundi
Ahikarpictum.Hicvariafabulaest.
Dieshuiusfabulaeargumentumvivaedisputationisfuit.
Scholasticitandemilluddeprimocenturiadeposuerunt,
cuminerroreaboriginalifabulaearamaicaechartae500
BCinterruinasElephantinaeversataesint.
Fabulaestplaneficta,nonhistoria.Reapselectornotum
facerepotestinpaginissupplementariisNoctium
Arabicarum.Splendidescriptumest,etnarratio,quae
plenaestactionis,inritatus,etangustieevasionis,
animumadultimumtenet.Imaginandilibertasest
pretiosissimascriptorispossessio.
Scripturainquattuorpartessedividit:(1)Narratio;(2)
Doctrina(proverbiorumseriesinsignis);(3)Iterin
Aegyptum;(4.)Similitudinesseuparabolas(quibus
Achicarusnepotemerrantisperficiteducationem).
Caput1
Ahikar,MagnusVizierAssyrii,60uxoreshabet,sed
filiumnullumhaberefatumest.Ergonepotemadoptat.
Impleteumsapientiaetscientiaplusquampanisetaqua;
1NarratioHaiqârSapientis,VizierSennacheribregis,et
NadanfiliisororisHaiqârSapientis.
2FuitvirVizierindiebusSennacheribregis,filii
Sarhadum,regisAssyriorum,etNinive,virsapiens
nomineHaiqâr,etipsefuitVizierregisSennacherib.
3Hicmultabona,multafortuna,disertus,prudens,
philosophus,scientia,opinioneetimperiohabuit,et
sexagintauxoresduxerat,etsingulasearumcastrum
construxerat.
4Sedinnullaex,gravidasuscipitaliquam.earumqui
heresesset.
5Etcontristatusestvaldepropterhoc,etquadamdie
congregavitmagosetvirosdoctosethariolos,et
exposuiteisconditionemetmateriamsterilitatissuae.
6etdixeruntei:Vade,etsacrificadiis:etobsecraut
fortedonenttibipuer.
7Etfecit,sicutnunciaveruntei,etidolisimmolaverunt,
etobsecraveruntatqueoraverunt,etobsecraverunt.
8Etnonresponderunteiverbum.Abiitmoestuset
abiectus,dolorecordesuodiscedens.
9etreversaoravitDeumaltissimum,etcredidit,rogans
eumardorecordissui,dicens:'Deusaltissime,Creator
caelietterrae,Creatoromniumcreaturarum!
10Rogote,utdesmihipuerum,utabeoconsolerme,ut
præseatmyricae,utclaudatoculosmeos,etsepeliatme.
11Tuncvoxfactaestadeum,dicens:Cuminprimis
fisusesinsculptilibus,etimmolaveriseis,ideosine
liberismanebisinvitatua.
12sedNadanfiliumsororistuaesuscipeetfaceifilium
tuumetdoceeumdoctrinamtuametbonumgenustuum
etinmortetuasepeliette
13TulitqueNadanfiliumsororissuæ,lactentempuerum.
Etdeditillumnutricibusocto,utlactarenteumet
nutrirent.
14Etduxeruntillumcumbonociboetmansuetudine,et
indumentoserico,etpurpuraetpurpura.Etseditsuper
stratisserici.
15CumautemcrevissetNadan,etambulabat,ducens
cedrumutaltam,docebateibonosmores,etscripturam,
etscientiam,etphilosophiam.
16PostdiesautemmultosrespexitrexSennacheribin
Haiqâretviditquodvaldesenexesset,etdixitadeum.
17Oamicehonorande,gnavus,fidelis,prudens,
gubernator,secretarius,vizier,cancellariusetdirector;
valdesenexes,etannispraegravis;etegressumtuumex
hocmundopropeest.
18Dicmihi,quisposttehabeatlocuminministeriomeo.
EtdixiteiHaiqar:“Dominemi,vivatcaputtuumin
aeternum!EstNadanfiliussororismeæ,posuieum
filiummeum.
19Etegoerudivieum,eterudiviillumsapientiam
meametscientiammeam.
20Dixitqueeirex:OHaiqâr.adduceumadconspectum
meum,utvideameum,etsiinveneroeumidoneum,
poneilluminlocotuo;etvadeadrequiescendumetad
vivendumresiduumvitaetuaeindulcirequie.
21AbiitergoHaiqaretobtulitNadanfiliumsororissuae.
Etadoravitetvoluiteipotestatemethonorem.
22Etintuenseum,admiratusest:etgratulatusestinillo,
etdixitadHaiqar:Numquidhicestfiliustuus,oHaiqâr?
OroutDeusillumconservet.etsicutservivistimihiet
Sarhadumpatrimeo,itaserviatmihipuerhictuuset
inceptamea,etnecessitatesmeasetnegotiameaimpleat,
adglorificandumillumetpotentemfaciamillumpropter
te.
23EtadoravitHaiqarregidicens:Vivatcaputtuum,
dominemirex,inaeternum.Petoateutcumpuero
Nadanpatientersis,eterroribusignoscas,uttibi,sicut
decet,serviat.'
24Tuncrexjuraviteiquodmaximasvoluntates
hominumfaceret,etpotentissimosdeamicissuis,etut
essetcumeoinomnihonoreethonore.Etosculatusest
manussuas,etvaledixitei.
25EtapprehenditNadan.etseditcumeofiliussororis
eiusinconclavietdocebateumnocteacdie,donec
implesseteumsapientiaetscientiaplusquampaneet
aqua.
CAPITULUM2
"PaorRichardiAlmanach"antiquitatum.Immoralia
praeceptahumanaevitaedepecunia,faemina,veste,
negotio,amicis.Proverbiaimprimisiucundainveniuntur

FABULADEAHIKAR
inVers.12,17,23,37,45,47.ConferVersum63cum
aliquibushodieprotervitas.
1Etdocebateum,dicens:Ofilimi!audisermonem
meumetsequereconsiliummeumetmementoeorum
quaedico.
2Ofilimi!siaudisverbum,moriaturincordetuoetnon
revelesalteri,nefiatcalculus,ettuslinguamtuam,et
doloremincorporetuofacias,etopprobriumlucraberis,
etconfunderiscoramDeoethominem.
3Ofilimi!siaudistifamam,neextendas;etsividisti
aliquid,nedixeris.
4Ofilimi!facpromptamfacundiamtuamaudienti,et
nefestinesadre-spondendum.
5Ofilimi!cumaliquidaudisti,neabscondas.
6Ofilimi!nodumsignatumnonsolve,etnodumsolve,
etnodumsolve.
7Ofilimi!nonconcupiscesformamexteriorem,quia
deficitetdeficit,sedmemoriahonorificainperpetuum
permanet.
8Ofilimi!nontedecipiatineptaloquelasua,ne
miserrimamortepereas,etinlaqueumteirretiatur,
donecillaquearis.
9Ofilimi!nolivellemulieremornatamvesteet
unguentis,quaeestdespectaetstultainanimasua.Væ
tibi,siquidtibitribuisautquodinmanutuaest
committasei,etinpeccatumalliciatte,etirascaturtibi
Deus.
10Ofilimi!noliessesicutamygdalas,omniaenim
fructificatanteomniaarboresetedetfructumante
omnes,sedestosicutmorusarbor,quaefacitfructum
edentemanteomnesarbores,etpostomnesfolium
germinat.
11Ofilimi!deprimecaputtuum,etlenivocemtuam,et
estosollicitus,etambulainsemita,etnoliessestultus.
Etneextollasvocemtuamcumrisisti:quiasivoce
magnaædificareturdomus,asinusmultasædificaret
domosquotidie;etsiinsistensviribusaratro
compelleretur,nunquamaratrumsubumeriscamelorum
tolleretur.
12Ofilimi!Meliusestcumsapientesaxum,quam
ebrietascumvinobibens.
13Ofilimi!effundesupersepulchrajustorumvinum
tuum,etnebibascuminscio,contemptopopulo.
14Ofilimi!Intendesapientibus,quitimentDeum,et
assimilantureis,etignorantibusneaccedas,nesimilis
efficiarisei,etviaseiusdiscas.
15Ofilimi!cumhabuerissociumautamicum,tenta
illum,etposteafaceicomitemetamicum;neceumsine
iudiciolauda;etnecorrumpassermonemtuumcum
hominecarentesapientia.
16Ofilimi!etcalceamentumdepedemorante,super
spinasambula,etfaciterfiliotuo,etdomui,etfiliistuis,
etfactensamnavimtuam,antequamvadatmareet
fluctusejus,etdeprimatetnonpossit.servavit.
17Ofilimi!Sidivitemedatserpentem,inquiunt,In
sapientiasuaest;etsipaupercomederitillud,dicit:"De
fame".
18Ofilimi!panequotidianoetbonistuiscontentusesto,
etalienanonconcupisces.
19Ofilimi!Noliessevicinusstulto,etnoncomedas
panemcumeo,etnelæterisincalamitatibus
proximorumtuorum.Sinocuerittibiinimicus,ostendeei
misericordiam.
20Ofilimi!Deumtime,ethunchonora.
21Ofilimi!ignaruscaditetoffendit,etsapiens,etiam
sioffendit,nonconcutitur,etsicitocadit,etsiaegrotat,
vitaesuaecuramhabet;Ignarumvero,stultevirum,
morbononestpharmacum.
22Ofilimi!siquisadteaccedatinferiorte,accedead
eum,etsta,etsinonpotestterecompensare,retribuet
tibiDominusproeo.
23Ofilimi!neparcasverberarefiliumtuum,quia
purgatiofiliituisicutstercoraadhortum,etsicutligans
oscrumenae,etsicutligamentumbestiarum,etsicut
ostiumclaudens.
24Ofilimi!cohibefiliumtuumascelere,etdoceeum
moresantequamrebellettibi,etintroducattein
contemtumpopuli,etsuspendascaputtuuminplateiset
conventibus,etpuniarispromalisiniquitatumeius.
25Ofilimi!Accipetibibovempinguemcumpraeputio,
etasinummagnumcumungulissuis,necaccipias
bovemincornibusmagnis,necfaciasamicoscum
homineversuto,necaccipiasservumlitigiosus,nec
furaxancillainomnibusquaetufacis.illisperibunt.
26Ofilimi!nonmaledicanttibiparentestui,etplaceat
tibiDominus.Dictumestenim:Quispernitpatremsuum
autmatrem,mortemoriatur(idestmorspeccati),etqui
honorificatparentessuos,longotemporevitamsuamet
omnebonumvidebit."
27Ofilimi!nonambulesinviasinearmis,quianescis
quandooccurrattibiinimicus,utsiseiparatus.
28Ofilimi!noliessesicutnudumetsinefrondosa
arborquaenoncrescitsedsicutarborfoliisetramiseius;
virenim,quinonhabetuxorem,etfiliosnonhabet,
turpisestinmundo,etabillisodiosusest,sicutarbor
sinefrondosaetinfructuosa.
29Ofilimi!eritsicutarborfructiferainvia,cujus
fructusabomnibustranseuntibuscomeditur,etbestiae
desertisubumbraejusrequiescant,etcomeduntdefoliis
ejus.
30Ofilimi!omnisovisquaeaviavagaturetcumsociis
suisfitcibuslupo.
31Ofilimi!Nedicas:Stultussumetsapienssum,et
sermonemignorantiaeetstultitiaenenarres,ne
despiciarisabeo.
32Ofilimi!noliessedeservisillis,quibusdicunt
dominisui:Recediteanobis;
33Ofilimi!neblandiarisservotuocoramsociosuo,
quianescisquisexillisinfineplurissittibi.
34Ofilimi!netimeasaDominotuo,quitecreavit,ne
taceattibi.
35Ofilimi!faceloquiumtuum,etlinguamtuam
dulcedo;etsociumtuumnepermittascalcarepedem
tuum,nealiasinpectustuumconculcet.
36Ofilimi!sisapientemverbosapientiaepercutis,in
pectoreejuslatebitsubtilispudor;sedsiimperitos
baculoin-struas,nonintelliget,necaudiet.

FABULADEAHIKAR
37Ofilimi!sienimsapientipropternecessitatestuas
miseris,eimultapraecipis,quianegotiatuasicutvis,
ipsefaciet:etsimittisfatuum,noniubeseumsedvade
etfacnegotiatua;iube,nonquodvis.Sitibinegotii
mittant,festinacitoutimpleas.
38Ofilimi!nefortefortioremteinimicumfacias,
quoniaminmodumtuumaccipietetultionemsuamexte.
39Ofilimi!tentafiliumtuumetservumtuum,
antequamcommittasillisrestuas,neauferascumillis;
Namquiplenamhabetmanum,sapiensdicitur,etiamsi
stultussitetignarus,etquiinanemmanumhabet,pauper,
ignarus,etiamsisapientumprincepssit,dicitur.
40Ofilimi!Colocynthiumcomedi,etdeglutivialoen,
etnihilinveniamarumquaminopiaetinopia.
41Ofilimi!frugalitatemetfamemdocefiliumtuum,ut
benefaciatindomosua.
42Ofilimi!Linguamsapientumnondoce,quia
ingratusestei.
43Ofilimi!noliostendereconditionemamicotuo,ne
despiciarisabeo.
44Ofilimi!excaecatiocordisgraviorestquamcaecitas
oculorum,quiacaecitasoculorumpaulatimdirigitur,
caecitasautemcordisnondirigitur,etrectumiter
relinquit,etpravumingreditur.iter.
45Ofilimi!Meliorestscandalumpediseius,quam
ruinalinguæ.
46Meliorestamicusjuxta,quamfraterexcellentior,qui
longeest.
47Ofilimi!formarecedit,doctrinadurat,etmundus
deficitetabit,sedfamabonanecvanescitnecdeficitque.
48Ofilimi!quinonhabetrequiem,meliorestmors
quamvita;etmeliorestsonusfletusquamvoxcantus.
melioresenimluctusetflentes,sitimorDeiineissit,
quamvoxcanendietlaetitiae.
49Ofilimi!Meliorestfemurranaeinmanutua,quam
anserinollaproximitui.Meliorestapudteovisquam
boslonge;etmeliorestpasserinmanutuaquammille
passeresvolantes;meliorestpaupertas,quamdissipatio
multarumrerum.etmeliorestvulpisvivaleonemortuo;
Meliorestlibralanaequamlibraopum,aurividelicetet
argenti.Aurumenimetargentumabsconditumestet
absconditumterra,etnonvisa;lanaauteminforo
moraturetinipsoapparet,etestspecieseiquiinduitur.
50Ofilimi!meliorestparvafortunaquamsparsa
fortuna.
51Ofilimi!meliorestcanisvivuspauperemortuo.
52Ofilimi!Meliorestpauperquifacitbonum,quam
divesquimortuusestinpeccatis.
53Ofilimi!custodiverbumincordetuo,etmultumerit
tibi,etcaveamissa,revelasecretumamicitui.
54Ofilimi!nonprocedatverbumdeoretuo,donec
capiasconsiliumcumcordetuo.Etnolitestareinter
jurgium,quiademaloverborixa:etdeiurgiovenit
bellum,etdebellolites.sedindecurreetteipsum
requiesce.
55Ofilimi!virumfortioremtenonresistis,sedpraesta
spiritumpatientem,etpatientiam,etæquitatem
conversationis:nihilenimestpraestantiusillo.
56Ofilimi!neoderisprimumamicumtuum,neque
enimsecundumalterumpermanet.
57Ofilimi!visitapauperesintribulationesuaet
loqueredeeocoramSoldano,etfacdiligentiamtuamut
salveseumdeoreleonis.
58Ofilimi!noligauderedemorteinimicitui,quiapost
modicumeriseiproximus,etquitederidet,venerariset
honoras,etpraeeascumeosalutando.
59Ofilimi!siaquastaretincoelo,etcorvusnigerfieret
albus,etmyrrhacresceretsicutmeldulce,tuncimperiti
etstultiintelligerentetsaperent.
60Ofilimi!sivisessesapiens,continelinguamtuama
mendacio,etmanumtuamafurando,etoculostuosne
videantmalum;tuncsapiensvocaberis.
61Ofilimi!sapiensvirgatepercutiat,sednonte
imprudensinungatdulcicollyrio.Humiliareiniuventute
tua,etinsenectutetuaglorificaberis.
62Ofilimi!nesteterisindiebusvirtutissuae,etflumen
indiebusdiluvii.
63Ofilimi!nefestinesinnuptiisuxoris,quiasibene
eveniat,dicet,'Dominemi,providemihi';etsimale
eveniat,adeumquicausafuit.
64Ofilimi!quisquisvesteelegansest,idemestin
sermone;etquimediuminvestehabet,isquoqueestin
sermone;
65Ofilimi!Sifurtumfeceris,notumfaciassoldano,et
eipartemtribue,utabeolibereris,alioquinacerbitatem
feres.
66Ofilimi!Dehomine,cuiussaturataestetimpleta
manus,nolifacereamicumei,cuiusmanusestclausaet
esuriens.
67Quattuorsunt,inquibusnecrexnecexercitus
securusessepotest:oppressioscilicet,etmalum
imperium,etperversiovoluntatis,ettyrannisin
subditum;etquattuorquaecelarinonpossunt:prudens,
etfatuus,etdives,etpauper.
CAPUTIII
Ahikarabactuosarerumpublicarumparticipatione
recedit.Possessionesinfidovolutatnepote.Miramhic
fabulam,quamingratusperditusetfictorvertit.Callida
machinationemAhikarimplicatineoquodcapitis
damnatussit.VideturquodfinisAhikar.
1HæclocutusHaiqâr,etcumNadanfiliosororissuæ
verbahæcetproverbiacomplesset,omniacustoditurum
searbitratusest,necsciebatquodtædiumetcontemtum
etludibriumeilocoostenderet.
2SeditqueHaiqarindomosuaettradiditNadanomnia
bonasuaetservosetancillasetequosetiumentaet
omniaquaepossederatetpossidebat;etpotestas
imperandietprohibendimansitinmanuNadan.
3EtseditHaiqarindomosua,etreversusestHaiqâr
semeletreversusadregemetreversusestindomum
suam.
4VidensautemNadanpotestatemimperandiet
prohibendiinmanusua,despexitlocumHaiqaret
subsannaviteumetincrepaviteumquandovisusest

FABULADEAHIKAR
dicens:"Haiqaravunculusmeusindelictosuo;etnunc
nihilscit.'
5Etcoepitpercutereservosetancillas,etvendereequos
etcamelosetprodigusperomnia,quaepossidebat
Haiqarpatruussuus.
6VidensautemHaiqarquodnonmisertusessetservis
suisetfamiliissuis,surrexit,etpersecutusesteuma
domosua:misitqueadindicandumregiquoddissipasset
substantiamsuametapparatum.
7Surrexitautemrex,etvocavitNadan,etdixitei:Cum
Haiqârincolumisfuerit,nemodominabiturbonissuis,
nequedomuisuæ,nequepossessioniejus.
8EtelevataestmanusNadanabHaiqaravunculosuo:et
omniabonaejus,etnonintroivit,necivit,necsalutavit
eum.
9EtpaenituiteumHaiqardelaboresuocumNadanfilio
sororissuaeetcontristatusestvalde.
10HabebatautemNadanfratremminoremnomine
Benuzardan:etsuscepiteumHaiqârinlocoNadan,et
enutriviteuminhonoresancto.Etomnia,quae
possidebant,tradiditei,etprincipemdomussuae
constituiteum.
11VidensautemNadanquodacciderat,zeloetzelotypia
correptusest:coepitqueconqueriomnibus,qui
interrogabanteum,etderidebantpatremsuumHaiqar,
dicens:Avunculusmeusmefugavitdedomosua,et
fecitsedsimihiDeusaltissimusdetpotestatemmihi
fratremmeumpraetulero,occidendiillumcasum
imponam.'
12CogitavitautemNadandescandalo,utexcogitaret
proeo.PostmodumautemNadancogitavit:etscripsit
epistolamadAchisfiliumSueSapientisregemPersarum,
dicens:
13Pax,etsalus,etvirtus,ethonoraSennacheribrege
AssyriorumetNinive,etabHaiqar,regimagno,et
secretariosuoadte,rexmagne.Fiantdenariiintermeet
te.
14Etcumperveneritadteepistolaista,sisurrexeriset
citovadasincampumNisrin,etadAssyrios,etad
Ninive,tradamtibiregnumsinebelloetsineacie.
15AliamquoqueepistolamscripsitnomineHaiqârad
PharaonemregemÆgypti.Fiatpaxintermeette,rex
potente!
16Siintemporeepistolaehuiusadteascenderis,et
ascenderisinAssyriosetNiniveincampumNisrin,
tradamtibiregnumsinebelloetsinecertamine.
17FuitautemscripturaNadansicutscripturaHaiqâr
patruisui.
18Etcomplicavitduasepistolas,etmisiteassigillo
Haiqârpatruisui.eranttameninpalatioregis.
19Deindeperrexitetscripsitlitterasquoqueregis
Haiqâradavunculumsuum:'PaxetsalusmeoVizier,
secretariomeo,cancellariomeo,Haiqâr'.
20OHaiqâr,cumepistolaistaadtepervenerit,congrega
omnesmilites,quitecumsunt,etsintinvestituet
numeroperfecti,etadmeperducasquintadieincampo
Nisrîn.
21Cumqueviderismeibivenireadte,festina,etfac
exercituminmeutinimicumpugnetme:habeoenim
mecumlegatosPharaonisregisÆgypti,utvideant
virtutemregninostri.exercitusettimeatnos,inimici
enimnostrisuntetoderuntnos.
22MisitquelitterasetmisitadHaigarperunumde
puerisregis.Etaccepitalteramepistolamquam
scripseratetexpanditcoramregeetlegiteietostenditei
sigillum.
23Quodcumaudissetrex,haesitansincivitatemagna,
iratusestvaldeetiratus,etait:Heu!quidfeciHaiqâr,ut
haslitterasadinimicosmeosscripserit?Haeccineest
meaabilloretributioprobeneficiismeisilli?
24DixitqueeiNadan:Nolicontristari,rex!nec
irascamur,sedeamusadcampumNisrinetvideassi
verasitfabulavelnon.
25EtsurrexitNadanindiequinta,etcomprehendit
regemetmilitesetvizier,etiveruntinsolitudinemin
campumNisrin.Etintuenseumrex.Haiqâretacies
ordinatasunt.
26VidensautemHaiqarquodibiessetrex,accessitet
annuitexercitui,utinbellomoveretur,etinacie
pugnaretcontraregem,sicutinlitterisscriptumfuerat,
nesciensquidfoderetNadanfoveam.eum.
27QuodcumvidissetrexHaiqar,factumest:
sollicitudine,ettimore,etperplexitatecorreptusest,et
iratusestiramagna.
28DixitqueeiNadan:Vidisti,dominemirex.quid
miserhocfecit?sedneirascarisetnolicontristarinec
dolere,sedvadeindomumtuametsedesupersolium
tuum,etvinctumetcatenisvinctumadducamadte
Haigar,etsinelaboretefugaboinimicumtuum.
29Reversusqueestrexadthronumsuum,etirritatusest
Haiqâr,nihilquefecitdeeo.PerrexitqueNadanad
Haiqâretdixitei:“Walla,avunculusmeus!Intevero
rexlætaturgaudiomagno,etgratiasagensproeoquod
præcepittibi.
30etnuncmisitmeadteutdimittasmilitessuoset
veniesadeummanibustuisligatispostteetconpedibus
pedibusuthocvideantlegatiPharaonisetutrexsit
timeriabillisetaregesuo.
31EtresponditHaiqar,etdixit:Audire,obedire.Et
confestimsurrexit,etpostsemanusligavit,etvinxit
pedeseius.
32TulitqueeumNadan,etabiitcumeoadregem.
CumqueHaiqârin-gredereturcoramrege,adoraviteum
interra,etoptavitimperiumetvitamperpetuamregi.
33Tuncrexait:OHaiqâr,secretariusmeus,gubernator
rerummearum,cancellariusmeus,princepscivitatis
meæ,indicamihiquidmalifecerimtibiquodreddidisti
mihiturpifacinore.
34Etostenderunteiepistolasinscribendoetsignaculo
suo.QuodcumvidissetHaiqâr,tremuitartusetstatim
ligatalingua,necpotuitverbumextimoreloqui;sed
caputadterramsuspenditetobmutuit.
35Quodcumvidissetrex,certissimeintellexitquodres
essetabeo:etconfestimsurrexit,etjussiteosoccidere
Haiqar:etpercuterecollumejusgladioextracivitatem.
36ClamavitautemNadan,etdixit:OHaiqâr,oniger
facie.quidtibiprodestmeditatiotua,velvirtustuain
hocfactoregifaciendo?'

FABULADEAHIKAR
37Sicaitfabulator.EratautemnomengladiiAbuSamîk.
Etaitrexadeum:Ogladio!Surge,vadeetadhesitcollo
Haiqarisanteostiumdomussuaeetcentumcubitos
proicitedecorporeeius.
38Etgenuflexoanteregem,ait:Vivatdominusmeus
rexinæternum.etsivisoccidereme,impleaturvoluntas
tua;Etscioquianonnocenssum,sedimpius,utreddam
rationeminiquitatiseius;verumtamen,dominemirex!
Petoateacperamicitiamtuam,permittegladiocorpus
meumservismeisdare,utmesepeliant,etservustuus
sitsacrificiumtuum.
39Surrexititaquerex,etpræcepiteiutfacerent
secundumvoluntatemsuamgladio.
40EtstatimjussitservissuisutapprehenderentHaiqar
etgladium,etirentcumeonudum,uteuminterficerent.
41SciensautemHaiqarquodeumoccidisset,misitad
uxoremsuam,etdixitei:Egredere,etoccurremihi,et
sinttecummillevirginesjuvenculas,etcomponeeas
togispurpureis.sericum,utantemortemmeamdefleat
me.
42etparatemensamgladioetserviseius.etvinumad
bibendum,utbiberent.
43Fecitqueomniaquaeimperaveratei.Eratautemhaec
sapientissima,sollertia,etprudentissima.Quaeomnia
comitateacdoctrinaconiunxit.
44Cumautemvenissentexercitusregisetgladii,
inveneruntmensamordinatam,etvinumetlibaminum
cibos.
45TulitautemHaiqargladiumseorsumaturba,etait:O
AbuSamîk,nescisquiavolensteoccidereSarhadumrex
Sennacherib,tuliteetabsconditeinquodamloco,
donecveniretadte.regisiraconseditetpetivitate?
46Etcumintroduxiteinconspectueius,gavisusestin
te;etnuncrecordaberisbenignitatistuae.
47Etcognoviquodcircumdederateumrex,et
indignatusestindignationemagnainexecutionemea.
48Nonenimnocenssum,eterit,cumpraesentesme
praesenteseiinpalatiosuo,cummagnafelicitate
occurreris,etsciasquodNadanfiliussororismee
decepitmeetfecithocmalumhocmihi,etmeregem
interfecissepoenitet;etnunchabeocellariuminhorto
domusmeae,etnemoscit.
49abscondemeineascientiauxorismeae.Ethabeo
servumincarcerequimereturoccidi.
50Efferte,etinduiteeumvestimentismeis,etpræcipe
servisebriisutinterficianteum.Nesciuntquissitnecant.
51etproicitecaputeiuscentumcubitisacorporeeiuset
datecorpusservismeisutsepeliantillud.Magnum
thesaurumapudmehabebis.
52EtfecitgladiussicutpræceperateiHaigar,etvenitad
regem,etdixitei:Vivatcaputtuuminæternum.
53TuncuxorHaiqardeposuiteipersingulas
hebdomadaslatibulumquodeisufficiebat,etnemo
cognovitnisiipsa.
54Etdivulgatumestverbum,etdivulgatumestinomni
loco,quomodooccisusessetHaiqarSapiens,etmortuus
esset,etplanxerunteumomnispopuluscivitatisillius.
55Etfleverunt,etdixerunt:Vaetibi,Haiqar!et
eruditionetuaethumanitatetua!Quamtristisestdeteet
descientiatua!ubiinvenitursimilistui?etubipotest
essehomotamintelligens,tamdoctus,tamperitus
regendiquamtibisimilis,utlocumtuumimpleat?
56RexautemHaiqârpœnituit,etnihilprofuitei
pœnitentia.
57EtvocavitNadan,etdixitei:Vade,ettolletecum
amicostuos,etfacluctumetflentemavunculitui
Haiqâr:etplangesupereum,sicutmorisest,faciens
memoriamejus.
58CumautemingressusessetNadaninsipiens,et
ignarus,etcæcuscordissui,addomumpatruisui:non
flevit,nequecontristavit,nequeeiulavit:sedcongregata
estpopulusinsipiensetdissolutus,etcœpitcomedereet
bibere.
59CœpitautemNadanancillasetservosHaiqarrapere
etligaviteosetexcruciavitettabe-ravitvalde.
60Etnoncognovituxoremavunculisui,quinutrivit
eumsicutpuer,sedvoluiteaminpeccatissuis.
61sedHaiqarabscissusestinabsconditoetaudivit
fletumservorumetproximisuietbenedixitaltissimum
Deummisericordemetgratiasegitetsemperoravitet
rogavitDeumaltissimum.
62EtveniebatinterdumgladiusadHaiqâr,cumessetin
mediolatibuli:etveniebatHaiqâr,etdeprecabatureum.
Etconsolatusesteum,etvoluiteumliberare.
63Etcuminaliisregionibusfamanuntiareturquod
occisoHaiqârSapiens,omnesregescontristatisuntet
despexeruntregemSennacherib,etplanxeruntsuper
Haiqâraenigmatasolventis.
CAPITULUM4
"AenigmaSphingis."QuodreverafactumestadAhikar.
Reditus.
1CumautemfirmassetrexÆgyptiinterfectumHaiqâr,
statimsurrexit,etscripsitlitterasadregemSennacherib,
monenseumineadepaceetsalute,etvirtute,ethonore,
quemtibispecialiteroptamus,dilectumfratremmeum
regemSennacherib.
2desideraviaedificarearcemintercaelumetterram,et
volotemittereateadmesapientemetcallidum,ut
aedificesilludmihi,etrespondeasmihiomnibus
quaestionibusmeis,etuthabeam.exactioneset
custumasAssyriospertresannos.
3Etsignavitepistolam,etmisiteaminSennacherib.
4Quamcumtulit,etlegit,etdeditvirissuis,et
principibusregnisui:conturbatisunt,etconfususest.
5etcongregavitsenesetsapientesetmagoset
philosophosetdivinosetmagosetomnesquierantin
terrasuaetlegiteosepistulametdixitadillosquisin
vobisvadeadPharaonemregemAegypti,etinterroga
illum;
6Responderuntei:Dominenosterrex.etsciasquia
nemoestinregnotuoquihasquaestionesnoveritpraeter
Haigar,vizieretsecretariumtuum.
7Nosautemnonhabemusscientiam,nisisitNadan
filiussororissuæ,omnemenimsapientiamsuamet
scientiametscientiamdocuiteum.Huncadtevocaforte
nodumsolvere.'

FABULADEAHIKAR
8VocavitquerexNadan,etdixitei:Videtelitterasistas,
etcognoscequantaineissunt.Quemcumlegisset
Nadan,ait:Dominemi,domine.quispotestaedificare
castrumintercaelumetterram?
9EtcumaudissetrexsermonemNadan,tristatusestin
maeroremagnoetdescenditdethronosuo,etseditin
cinere,etflereeteiularicoepit.
10dicentes:Dolormeus.OHaiqâr,quiarcanaet
aenigmatanosti!Væmihiprote,oHaiqâr!Odoctor
patriaeetrectorregnimei,ubisimileminveniamtuum?
OHaiqâr,omagisterpatriae,quomevertamadte?Vae
mihi,tibi!quomodoteperdidi?etauscultavisermonem
stulti,pueriimperitisinescientia,sinereligione,sine
virilitate.
11Ah!etiterum:Heumihi!quistemihisemeldare
potest,autmevivereHaiqârrenuntiare?etdimidiam
partemregnimeidaboilli.
12Undehocmihi?Ah,Haiqâr!utsemelteviderem,ut
adtespectaremetdelectarem.
13Ah!Odolormeusinteomnitempore!OHaiqâr,
quomodoteoccidi!etincausatuanontardavi,donec
finemreivideram.
14Rexautemflebatnocteacdie.Vidensautemgladius
iramregisetmaeroreminHaiqâr,mollitumestcoreius
ineum,etaccessitadeum,etdixitei:
15Obsecro,midomine!imperaservistuisutabscindas
caputmeum.Dixitqueeirex:Vætibi,AbuSamîk,quæ
tuaestculpa.
16Cuiillerespondit:Dominemi.omnisservus,quifacit
contraverbumdominisui,interficitur,feciquecontra
praeceptumtuum.
17DixitqueeirexDavid."Vaetibi,AbuSamîk,inquo
contrapraeceptummeumegisti?"
18Cuiillerespondit:Dominemi.Praecepistimihiut
interficeresHaigar,etcognoviquodtepaeniteateum,et
quodlaesusfuerat,etabscondieuminlocoquodam,et
occidiunumdeservissuis,etnuncsalvusest.de
cisterne,etsiiusserismihi,adducameumadte.
19DixitqueeirexDavid.Vaetibi,AbuSamîk!illusisti
me,etegodominustuus.
20Cuiillerespondit:Non,sedvitacapitistui,domine
mi.Haiqârestincolumisetvivit.
21Quodcumaudissetrex,cognovitsermonemejus,et
transnavitcaputejus:etdefecitprægaudio,jussitque
eosadduciHaiqâr.
22Etaitadeumistum:"Ofidelisserve!siveraest
oratiotua,volotelocupletare,etdignitatemtuamsuper
omnesamicostuosextollere.'
23Etibantgladiigavisi,donecveniretindomumHaiqar.
Etaperuitostiolatibuli,etdescendit,etinvenitHaiqar
sedentemlaudansDeumetgratiasagensei.
24Etclamavitadeum,dicens:OHaigar,magnum
gaudiumetlaetitiametgaudiumhabeo.
25EtdixiteiHaiqar:Quidesthoc,oAbuSamic?
NarravitqueeiomniadePharaoneabinitiousquead
finem.Suscepitergoeumetabiitadregem.
26Quodcumrexaspiceret,viditilluminegestate,et
comamsuamsicutbestiamlongam,etclavosejussicut
unguesaquilæ,etcorpusejuslimoimmundumfuit;
faciesejusmutaveratcolorem,etdefluebat,eteratinstar
cineris.
27Quemcumvidissetrex,tristatusestsupereum,et
salutaviteum:etosculatusesteum,etflevitsupereum:
etdixit:LausDeo.quiteadmereduxit.
28Etconsolatusesteum,etconsolatusesteum.Et
expoliavitsevestimentosuo,etinduitsegladio,et
misertusestei:etdediteiopesmultas,etposuitHaiqâr
quietem.
29EtdixitHaiqarregi:Vivatdominusmeusrexin
aeternum.Haecsuntfactafiliorummundi.Egopalmam
enutrivi,utincumberem,etinobliquumflexit,etme
deiecit.
30Tuautem,Domine,misereremei;quandoapparuitibi,
necurateopprimat!Dixitqueeirex:BenedictusDeus,
quifecittibimisericordiam,etcognovitquodlæsuses,
etliberavitteetliberavitteabocciso.
31sedvadeadbalneumetradecaputetpraecideungues
tuosetmutavestimentatuaetoblectateperdies
quadragintautfaciastibibonumetemendarehabitum
tuumetfaciemtuamrevertaturadte.
32Etexpoliavitserexstolamsuam,etinduitHaiqar.
33Etlætatusestpopulusdomusejuscumeo,etamici
ejus:etomnesquiaudieruntquodviveret,lætatusest.
CAPITULUM5
LitteraaenigmataAhikarostenditur.Pueriinaquilis.
Primum"avis"equitare.ProficisciturinAegyptum.
Ahikar,virsapientiae,etiamfacetiarumsensumhabet.
(Vers.27).
1Fecitquesicuteirexpræceperat,etquievitquadraginta
diebus.
2Deindecumsummavesteindutus,equitansadregem
cumservissuispostseetantese,gaudensetgaudens,
ibat.
3VidensautemNadanfiliumsororissuae,quodfactum
esset,timorapprehenditeumetpavorem,ethaesitabat,
nesciensquidfacere.
4QuodcumvidissetHaiqar,introivitinconspecturegis
etsalutaviteum.
'OmeaamicaHaiqâr!eccehaslitterasquasrexAegypti
adnosmisit,cumaudissetteinterfectumesse.
5Adiracundiamprovocaveruntnos,etviceruntnos:et
multidepopuloterrænostræfugeruntinÆgyptum
proptertributa,quæmisitrexÆgyptiadexigenduma
nobis.
6TuncaccepitHaiqârlitterasetlegitetintellexit
contenta.
7Dixitergorex.Neirascaris,domine.iboAegyptum,et
reddamresponsaPharaoni,etostendamilliepistolam
hanc,etrespondeboeidetributis,etomnesquifugerunt
remittam;etconfundaminimicostuosadiuvanteDeo
excelsoetbeatitudineregnitui.
8QuodcumaudissetrexabHaiqâr,gavisusestgaudio
magno,etdilatatumestcorejus,etostenditeigratiam.
9DixitqueHaiqaradregem:Damihimoram
quadragintadierum,utconsideremeaquæstio,etcuro.
Etpermisitrex.

FABULADEAHIKAR
10EtabiitHaiqârindomumsuam,etpræcepit
venatoribus,utcaperenteiduospullosaquilæ,et
comprehenderunteos,etadduxeruntadeum:etjussit
texentiumfuniumtexentessibiduosfuniculos
bombacenos,unumquemqueeorum.Duomilia
cubitorumlongitudinistraduxitfabrosetprecepiteisut
faciantduocistasmagnasethocfecerunt.
11etsumpsitduospusillosetagnosimmolantesper
singulosdies,pascensaquilasetpueros,etimposuit
puerossuperdorsoaquilarum,etalligaviteosfirmo
nodo,etligavitpedesfunes.aquilarumquotidiepaulatim
sursumelata,adspatiumdecemcubitorum,donec
adsuefactieducentur;Etsurrexeruntomnesfunis
longitudinisusqueadcaelum;Puerisupini.Tunceosad
seattraxit.
12VidensautemHaiqardesideriumsuumimpletum
esse,praecepitpuerisutportarenturincælum,clamarent,
dicentes:
13Affertenobislutumetlapidem,etaedificemusregi
Pharaonicastra,quiaotiosisumus.
14EtHaiqârnumquameasexercuitetexercuit,donec
adsummumperventumest.
15Etrelictisillis,abiitadregem,etaitilli:Dominemi.
consummatumestopussecundumvoluntatemtuam.
exsurgemecumutportentumtibifaciam.
16ExsurgensergorexseditcumHaiqâretperrexitin
latitudinemetmisitadseportandosaquilasetpueros,et
ligaviteosHaiqâretdimisiteosinaëremperomnem
funi-cium,etclamarecoeperunt.docuerat.Tunceosad
seattraxitetsuislocisposuit.
17Etobstupuitrexetquicumeoerantstuporemagno:
etosculatusestrexHaiqarinteroculoseiusetdixitei:
Vadeinpace,dilectemi.Odecusregnimei!ad
Aegyptumetrespondequaestionibuspharaonisetvince
euminfortitudineDeialtissimi.'
18Etvalefaciensei,tulitexercitumetexercitumsuum
etpuerosetaquilas,etperrexitadtabernaculaAegypti;
quicumvenisset,contulitadregionemregis.
19EtcognovitpopulusAegyptiquodmisisset
Sennacheribvirumdeconsiliosuo,utloquereturcum
pharaoneetinterrogaretur,etannuntiaveruntregi
pharaonem:etmisitpartemconsiliariorumsuorum,qui
adducerenteumanteeum..
20IngressusqueanteconspectumPharaonis,adoravit
eum,sicutdecetfacerereges.
21Dixitqueei:Dominemirex.SalutatteSennacherib
rexabundantiapacisetfortitudinisethonoris.
22etmisitmeunusdeservissuisutresponderemtibiet
compleremomnedesideriumtuumquiamisiad
quaerendumadominomeoregehominemqui
aedificaturusesttibicastraintercaelumetterram.
23EgoauteminadiutorioDeialtissimi,etgratiatua
inclyta,etpotentiadominimeiregis,aedificabotibi
sicutvis.
24Tuautem,dominemirex.quaelocutusesineade
tributisAegyptipertrienniumestenimiustitiaregni
stabilitasetsivicerisetmanusmeanonhabetscientiam
respondenditibietdominusmeusrexmittettevectigalia
quasnominasti.
25Etsiquidadquæstionestuasrespondi,remanebittibi
utmittasquodcumquelocutusesdominomeoregi.
26Quodcumaudissetpharaosermonemillum,miratus
est,ethaesitabatlinguaelibertatietdecorisermoniseius.
27Dixitergorexadeum:Ovir.quodtibinomenest?At
illeait:"Abiqâmservustuusest,etegoformica
formicarumSennacheribregis".
28EtaitadeumPharao:"Numquidhabuitdominum
tuummaiorisdignitatisquamte,quiamisitmepaululum,
utresponderetadme,etloquereturmecum?"
29DixitqueeiHaiqar:Dominemirex.optoAltissimo
Deo,utquodanimustuusimpleat,quoniamDeuscum
infirmisest,utconfundatfortia.
30PraecepitquepharaouthabitarentinAbiqâmet
subministrarenteipabulumetcibumetpotumetomnia,
quaenecessariaerant.
31Quofinito,posttriduumpharaovestivitsepurpuraet
rubeoetseditinsolioeius,omnesquerobustiet
magnatesregnieiusstabantmanibussuistransierunt,
pedesconiuncti,etinclinatocapite.
32MisitquepharaoutadduceretAbiam.Quicum
oblatusessetei,adoraviteumetosculatusestterram
corameo.
33Dixitqueeirexpharao:"OAbiqam,cuiusegosum?
etnobilesregnimei,cuisimilessunt?
34EtdixitadeumHaiqar:Dominemi,cognatusmeus
estu,sicutidolumBel,etquasiservieiusnobilesregni
tui.
35Quidixitei:Vade,etreverterehuccras.Abiititaque
Haiqâr,sicutpraeceperateirexpharaonis.
36CrastinaautemdieintroivitHaiqarcoramPharaone:
etadoravit,etstetitcoramrege.EtvestitusestPharao
colorerubro,etoptimatesindutisuntalbo.
37Dixitqueeipharao:"OAbiqam,cuiusegosum?et
nobilesregnimei,cuisimilessunt?
38Cuiait:Dominemi.tusicutsoles,etservituisicut
radiiejus.Quidixitei:Vadeintabernaculumtuum,et
venicrashuc.
39Praecepitquepharaoinvestibulosuoutvestiretur
vestimentisalbis;vestitusqueestPharao,etseditsuper
thronumsuum.Etintravitetseditcorameo.
40Dixitqueeipharao:"OAbiqam,cuiusegosum?et
optimatesmei,quibussimilessunt?
41Cuiait:Dominemi.essicutluna,etnobilestuisicut
planetaeetstellae.DixitqueeiPharao:Vade,etcrasesto
hic.
42Praecepitquepharaoservissuisutvestirentur
vestimentisvariicoloris;etvestitusestpharao
holosericatunicaetseditsuperthronumeius;Et
ingressusadoraviteum.
43Atilledixit:“OAbiqam,cuiussumego?etexercitus
mei,cuisimilessunt?Quirespondit:Dominemi.tu
quasimensisAprilises,etexercitustuisicutfloreseius.
44Quodcumaudissetrex,gavisusestgaudiomagnoet
dixit:“Abiqam!primumcomparastimeidoloBel,et
optimatesmeosadservossuos.
45Etsecundocomparastimesoli,etoptimatesmeosa
solisradiis.

FABULADEAHIKAR
46Ettertiocomparastimeadlunam,etadmagnates
meoscumstellisetstellis.
47EtquartavicecomparastimemenseAprili,etnobiles
meoscumfloribussuis.Nuncautem,OAbiqâm!dic
dominemirexSennacherib,cuisimilisest?etoptimates
eius,cuisimilessunt?
48EtclamavitHaiqarvocemagna,etdixit:Absitame
facerememoriamdominimeiregis,etsedesupersolium
tuum.sedsurgesuperpedestuosutannuntiemtibicui
similissitdominusmeusrexetcuisimilessunt
optimateseius
49ConturbatusestautemPharaolibertatemlinguaeet
audaciaesuae.Surrexitquepharaodesoliosuoetstetit
inconspectuHaiqarisetdixitei:"Dicmihi,ut
cognoscamcuiussimilissitdominustuusrexet
magnateseius,quibussimilessunt."
50DixitqueeiHaiqâr:DominusmeusDeuscaeli,et
magnateseiusfulguraettonitrua,etcumvolueritventus
flare,etimber.
51Etipseimperattonitruo,etinluminat,etpluit,ettenet
solem,etnondatlucemsuam,etlunametstellas,etnon
cingunt.
52etipsepraecipittempestati,etplagaeetpluviaesunt,
etconculcatAprilem,etfloreseiusetdomoseius
destruit.
53AudiensautemPharaosermonemhunc,contristatus
estvalde,etiratusestiramagna,etdixitei:Ovir.dic
mihiverum,etsciamquisestu.
54{Etverumdixitei.'EgoHaigarscriba,maximus
consiliariorumregisSennacherib,etsumvizieretregni
gubernator,etcancellariuseius.'
55Etaitilli:Tudixistiveritateminverboisto.Sed
audiuimusHaiqarregemSennacheribeumoccidisse,tu
tamenuiderisuiuereetbene.
56dixitqueeiHaiqarsicfuitlausDeoquiabscondita
scitquoniamdominusmeusrexpraecepitmeoccidiet
crediditverbohominumperditorumetliberavit
Dominusme,etbeatusest,quisperatineo.
57DixitquepharaoadHaiqâr:Vade,etcrashicesto,et
dicmihiverbumquodnumquamaudiviaprincipibus
meis,etapopuloregnimei,etaterramea.
CAPUTVI
Fraudulentersuccedit.Ahikarrespondetadomnem
quaestionemPharaonis.Pueriinaquilarumculmendiei
sunt.IngeniumtamraroinScripturisantiquisreperitur,
inVers.34-45.
1AbiitautemHaiqarindomumsuam,etscripsit
epistolam,dicens:
2aSennacheribregeAssyriorum.etNinivead
PharaonemregemAegypti.
3Paxtibi,fratermi!etquodtibinotumfacimusperhoc,
quodfraternecessariusestfratrisuoetregibusinuicem,
etspesmeaexteestutcommodaresmihinongenta
talentaauri,quiamihiopusestaduictum.quibusdam
militibus,utsupereosimpendam.Etpostaliquantum:
Adhucmittamte.
4proposuitautemlitterasalteradiecrastinoad
Pharaonem
5Etcumvidisset,haesitabatetdixitei:“Amen,
numquamaudiviatealiquidsimilehuiclinguae.
6DixitqueeiHaiqar:"Hocestdebitum,quoddebes
dominomeoregi".
7Accepitquepharaodicens:"Haiqar,sicuttedecetservi
regis;
8BenedictusDeus,quiteperfecitinsapientia,etornavit
teinphilosophiaetscientia.
9Etnunc,oHaiqar,restatquodatedesideramus,ut
aedificesquasiarcemintercaelumetterram.
10EtdixitHaiqâr:Audire,obedire.Edificabotibi
castrumsecundumvotumtuumetelectionemtuam;sed,
dominemi,calcemetlapidemetlutumetfabros
praepararenosetartificesdoctos,quisicutvis
aedificabittibi.
11Præparavititaquerexomniaquæsibierant:etierunt
inlatitudinem;EtvenitadeamHaiqâretpueriejus,et
assumpsitaquilasetpuerossuoscumeo;Ivititaquerex
etomnesoptimateseiusetuniversacivitascongregata
estadvidendumquidfaceretHaiqar.
12TuncHaiqâremisitaquilasecissis,etalligavit
puerosindorsosuo,etligavitfunesadpedesaquilarum,
etdimiserunteosinaere.etvolaveruntsursum,donec
permanerentintercaelumetterram.
13Pueriautemcoeperuntclamare,dicentes:Afferte
lateres,etfertelutum,utaedificemusarcemregis:nam
otiosistamus.
14Etstupebantetturbaemirabanturetmirabantur.Rex
autemetoptimateseiusmirabantur.
15EtcœperuntHaiqaretserviejuspercutereoperarios,
etclamaveruntadmilitesregis,dicentesadeos:Afferte,
quidvelintartifices,etnolitecessareaboperibussuis.
16Dixitquerexadeum:Insanis.quispotestadid
spatiumadducere?
17CuidixitHaiqar:“Dominemi!quomodocastrumin
aereaedificabimus?etsidominusmeusrexadesset,in
unodiepluracastraconstrueret.'
18DixitqueeiPharao:Vade,Haiqâr,intabernaculatua,
etrequiesce,quiaædificavimuscastrum,etcrasadme
venit.
19AbiititaqueHaiqarindomumsuam,etalteradie
apparuitcoramPharaone.EtdixitPharao,OHaiqâr,
quidnoviequidominitui?Cumenimhinniretinregione
AssyriaeetNinive,etequaenostraeaudiuntvocemeius,
miseruntpullossuos.
20QuodcumaudissetHaiqar,abiitetaccepitfelem,et
ligaviteam:etcœpitverberareeamflagellisvehementi,
donecaudiantÆgyptii:etieruntetnuntiaveruntregide
ea.
21MisitquepharaoutvocaretHaiqaretdixitei:“Haiqar,
quaresicflagellas,etmutasbestiamillam?
22DixitqueHaiqar:Dominemirex.vereturpemfactum
mihifecit,ethocprumiceetverberameruit,nam
dominusmeusrexSennacheribdeditmihigallum
pulchre,ethabebatvocemveramfortemetnoverathoras
dieietnoctis.

FABULADEAHIKAR
23Surgensautemfeleshacnocte,præciditcaputejus,et
abiit,etpropterhocfecieamincæstuisto.
24DixitqueeiPharao:OHaiqâr,videoexomnibushis,
quaesenescuntetesindelirationetua,quiainter
AegyptumetNinevensuntsexagintaoctoparasangae,
etquomodoabivithacnocteetabscidit?incaput
mentulaetuaeetrevertar?
25CuidixitHaiqar:Dominemi,domine.sitantum
intervallumfueritinterAegyptumetNinive,quomodo
audientequastuaecumhinnitudominimeiregis,et
ejiciantpullossuos?etquomodovoxequiadAegyptum
pervenit?
26Quodcumaudissetpharao,sciretquodrespondisset
Haiqar.
27DixitquePharao:OHaiqâr,volotibifuniculum
arenæmaris.
28DixitqueeiHaiqar:Dominemirex,iubeutafferas
mihifunemdegazophylacio,utfaciamsimileei.
29EtabiitHaiqaraddorsumdomusetperforata
perforataestinlitoremarismarisetaccepitarenam
arenamsuaminmanumaris;arenainsoleusqueadillud
quasifunibuscontexta.
30DixitqueHaiqar:"Mandaservistuisutfuniculosistos
capiantetquandocumquevolueris,pertexamtibisimiles
illos".
31DixitquePharao:OHaiqâr,molahichabemus,et
fractumest:voloteconsuere.
32EtrespexitillumHaiqaretinvenitlapidemalterum;
33Respondit:Dominemi.Peregrinussum:etnonhabeo
instrumentumsuendi.
34Sedvolotefidelibussutoribusimperareutdelapide
hocsubulasexscindas,utmolaremilluminsueris.
35risititaquePharaoetomnesprincipeseiusEtdixit:
BenedictusDeusexcelsus,quidedittibihocingeniumet
scientiam.
36VidensautempharaoquodsuperassetHaiqar,et
reddidieiresponsissuis,confestimcommotusest,et
jussiteosutvectigaliatriumannorumexigeretsibi,et
perduceretadHaiqâr.
37Etspoliavitvestimentasua,etinduitHaiqaretmilites
suosetservossuos,etdeditilliexpensasitinerissui.
38Quidixitei:Vadeinpace,fortitudodominiejus,et
superbiadoctorumejus.habesnealiquemexSultanis
similemtuum?salutadominumregemtuum
Sennacherib,etdiceiquomodomisimuseimunera,quia
regesparvocontentisunt.'
39SurrexitautemHaiqaretosculatusestmanusregis
pharaonisetosculatusestterramcorameo;atepeto,ne
unusexnostrisremaneatinAegypto.
40Etsurrexitpharao,etmisitnuntiosadpraedicandum
inplateisAegypti,utnonremaneretunusdefiliis
AssyriorumetNiniveinterraAegypti,sedutirentcum
Haiqar.
41EtabiitHaiqar,etaccepitregemPharaonem:etabiit,
quærensterramAssyriorumetNinive.ethabebat
thesaurosetopesmagnas.
42CumautemnuntiatumessetregiSennacheribquod
veniretHaiqar,exivitobviameietgavisusestsupereum
gaudiomagnovaldeetosculatusesteumetdixitei:
“Gratadomum!fraterHaiqâr,roburregnimei,etgloria
regnimei.
43Petequodamevis,etiamsidimidiampartemregni
meietpossessionummearumvolueris.
44DixitqueeiHaigar:Dominemirex,inæternumvive!
Ostendedominemirex.AbuSamîkprome,quiavita
meafuitinmanuDeietineius.
45EtdixitSennacheribrex:Honortibi,dilecteHaiqâr.
stationemAbuSamîkconstituamgladiumsuperiorem
omnibusconsiliariismeisetfavoribusmeis.'
46Cœpitquerexrogareeum,quomodoproficeretcum
Pharaoneaprimoadventusuousqueadadventumejus:
etquomodorespondissetomnibusquæstionibussuis,et
quomodoabeovectigaliaacceperat,etvices.devestitu
acdonis.
47LætatusqueestrexSennacheribgaudiomagno,et
dixitadHaiquar:Sumequodvoluerisdetributohoc,
quiaomniainmanutuasunt.
48EtHaiqarmid:Rex,inæternumvive!Nihilnisi
salutem,dominimeiregis,etmagni-tudinemeius
desidero.
49Domine,dominusmeusestu;quidagamcumdivitiis
etsimilibus?siautembenedixeritmihi,damihiNadan
filiumsororismeae,utreddameiproeoquodfecitmihi
etdamihisanguinemsuumethabebismeinnocens.
50DixitqueeiSennacherib:Tolle,etegotibidedieum.
AccepitautemHaiqarNadanfiliumsororissuaeet
alligavitcatenisferreismanibusetaccepitin
habitaculumsuum;incubiculumobscurum,iuxta
recessum,etconstituitsupereumstationem
Nabuchodonosor,utdeteipersingulosdiespanemet
aquamparum.
CAPITULUM7
ParabolaeAhikarinquibusnepotessuoserudit.
Percutienssimiies.Ahikarpuerumvocatornatior
nomina.ExplicithistoriaAhikar.
1CumqueintraretHaiqarvelexiret,increpavitNadan
filiumsororissuae,dicenseisapienter:
ONadan,filimi!Omniabonaetbenignatibifeciet
reddidistimihiproeaturpietmaloetnece.
3Ofilimi!diciturinprouerbiis:Quinonauditaurem
suam,audietpalliocolli.
4DixitqueNadan:Quamobcausamiratusesmihi?
5dixitqueeiHaiqarquiaeduxiteetdocuiteetdeditein
honoreethonoreetmagnificaviteetenutrivicum
optimatibusmeisetcollocaviteinlocomeoutsismihi
heresinsæculo,etpercussistime,etnonreddismihi
ruinam.
6Dominusautemnovitmelæsus,etliberavitmede
custodiaquamposuistimihi:quiaDominussanat
contritoscorde,etimpeditinvidosetelatos.
7Opuer!factusesmihisicutscorpius,quemdum
percutitaes,perfodit.
8Opuer!tuessicutcapreaequiedebantradicesfurentis,
etadduntmehodieetcrasabscondentinradicibusmeis.

FABULADEAHIKAR
9Opuer!quinudumgelidotemporebrumae
contubernalemfuisti;Etaccepitaquamfrigidam,et
effuditsupereum.
10Opuer!fuistisicuthomoquituleruntlapidemet
projecitincaelum,utlapidaretDominumsuumcumillo.
Etlapisnonpercussus,necsatisalte,sedfactusest
causaculpaeetpeccati.
11Opuer!simehonoraverisetobservaverisme,et
verbameaaudivisses,heresmeusessesetinmeis
ditionibusregnaturusesses.
12Ofilimi!scitoquodsicaudacanisvelporcidecem
cubitiessentlonga,nonaccederetadpreciumequi,
etiamsiessetsericum.
13Opuer!Morteputaviteheredemfuissemeum;ettu
propterinvidiametinsolentiamtuamvoluistime
occidere.SedliberavitmeDominusabastutiatua.
14Ofilimi!quasilaqueusfactusesmihiinsterquilinio,
etvenitpasseretinvenitlaqueumerectum.Dixitautem
passerlaqueum:Quidhicagis?Aitlaqueus,"Deohic
precor."
15InterrogavitautemetAlauda:"Quidestlignumquod
tenes?".Dixitautemmuscipula,"idestpullusquercus
cuiincumbotemporeoracionis."
16Dixitcassita:Etquidestistudinoretuo?Laqueo
dixit:«Illeestpanisetcibaria,quamportoomnibus
esurientibusetpauperibusadmevenientibus».
17Dixitcassita:"Nunctuncveniametcomedam,quia
esurio?"Etaitadeumlaqueum:"Accede".Accedens
autemalaudautcomederet.
18Laqueusautemexortusestetapprehenditalauda
cervicemsuam.
19Respondensquealaudadixitadmuscipula:si
esurientiDeustuusest,nonaccipiteleemosynamtuam
etoperatuabenigna.
20Etsihocestjejuniumtuum,etvotatua,Deusnon
suscipietatejejuniumtuum,etorationemtuam,etnon
perficietDeusquodbonumestinte.
21Opuer!factusesmihileo,quicumasinoamicos
fecisti,etasinusambulabatanteleonemadtempus;et
quadamdieleoexortusestsuperasinumetcomeditillud.
22Opuer!fuistisicutcurculiointritico,quianihil
prodestalicui,sedspoliattriticumetroditillud.
23Opuer!factusessicuthomo,quiseminavitdecem
modiostritici,etcumessethoramessis,surgensmessuit
illudetcongregavitettrituravitetlaboravitusquead
summum,etfactumestdecem.etdominuseiusait:"O
piger!noncrevistietnonrefugisti."
24Opuermeus!quasiperdixmissusesmihiinretiaet
seipsasalvarenonpoterat,sedclamabatadperdices,ut
secummitteretinlaqueum.
25Ofilimi!factusesmihisicutcanisfrigidus,et
intrabatindomumfiguliutcalefieret.
26Cumautemincaluisset,latrarecoepit,etpersecutus
esteum,etverberavitnemordereteos.
27Ofilimi!factusesmihisicutporcus,quiintroivitin
balneumcumqualitatis,etcumexiretebalneiscalidi,
viditfoveamspurcam,etdescenditetvolutabaturinillo.
28Ofilimi!Fuistimihisicuthircus,quiadsacrificium
suumadjunxitsociossuos,etnonpotuitsesalvare.
29Opuer!canis,quivenationenonpascitur,fitcibus
muscis.
30Ofilimi!manus,quaenonlaboratetarat,etavaraet
astutiaabhumeroexscindetur.
31Ofilimi!oculusinquononlucet,corvicolligentet
evellentillud.
32Opuer!sicutarbor,cujusramossecant,fuistimihi,et
dixitillis,Siquidexmeinmanibusvestrisnonesset,
nonpossesmesecare.
33Opuer!tuessicutfeliscuidixerunt:"desinefurem
donecfaciamustibicatenamaureametcibatesaccharo
etamigdalarum."
34Cuidixit:Callidepatrismeietmatrismeænonsum
oblitus.
35Ofilimi!fuistisicutserpentisequitantissuperrubo
cumessetinmediofluvii,etviditilloslupus,etdixit,
"Dolomalosupermalum,etquiperniciosiusest,quod
dirigatutrumque."
36Dixitautemserpensadlupo:"Agnosethircosetoves
quascomedistitotavitatua,reddeseasadpatreseorum
etadparenteseorum,etnonibi?"
37Diciteilupus:"Non."EtdixitadeumSerpens:
Cogitoquodpostmepessimusesnostrum.
38Opuer!egotecibávibonocibóetpanearidonon
cibástime.
39Opuer!aquamsugareddeditibi.bibeetsyrupum
bonum,etaquamdeputeonondedistimihi;
40Opuer!docuiteetenutriviteetfodistimihi
latibulumetinmeabscondisti.
41Opuer!Eduxitecumoptimisdisciplinis,eterudivite
sicutcedrusalta;etincurvastime,etincurvatusesme.
42Opuer!spesmeaeratinte,utedificaresmihi
castrummunitum,utabscondarabinimicismeisineo,
etfactusesmihiquasisepeliensinprofundoterre;sed
Dominusmisertusestmeietliberavitmeabastutiatua.
43Opuer!Optabamtibibene,etreddidistimihimaloet
odio,etnuncvelimeruasoculostuos,etfaciamtibi
cibumcanum,etexscindelinguamtuam,etexuecaput
tuuminoregladii;etretribuetibipronefandisfactistuis.
44QuodcumaudissetNadansermonempatrissui
Haiqâr,dixit:Oavunculusmeus.secundumscientiam
tuamfacmecum,etdimittepeccatamea;
45Suscipeme,avuncule!Nuncserviamindomotua,et
sponsusequistuis,etverrerestercoraiumentorum
tuorum,etpasceovestuas,quiaimpiusegosumettu
iustus:egonocensettuignoscens.
46DixitqueHaiqaradeum:"Ofilimi!tuessicutarbor,
quaesinefructufuitiuxtaaquam,etdominuseiusvoluit
eamexcidere,etdixitadeum:"Amovemeinalium
locum;etsinonegerofructum,succideme".
47Aitautemdominusejusadeam:"Tucumaquanon
erisfructum,quomodopariesfructum,cuminalioloco
es?"
48Opuer!meliorestsenectusaquilaequamiuventus
corvi.
49Opuer!Dicuntlupo,"Abhibeabovibus,netibi
noceatpulviseorum."Aitlupus:Faeceslactismeae
suntoculismeis.

FABULADEAHIKAR
50Opuer!Feceruntautemlupumadscholam,ut
disceretlegere,etdixeruntei,DicA,B.Dixit,"Agnuset
hircusincampanamea";
51Opuer!posueruntasinumsupermensamsuamet
ceciditetcoepitvolvereseinpulvereetaitunusvolvat
seipsumenimnaturaeiusnonmutabitur
52Opuer!Confirmatumestautemillud,Sigeneras
puerum,vocaillumfiliumtuum;etsieducaspuerum,
vocaillumservumtuum.
53Opuer!quibenefacit,occurretbono;etquimalum
agit,occurretmalo,quiaDominusreddethomini
secundummensuramoperissui.
54Opuer!quidpluradicamtibiquamhaec?Novitenim
Dominusabscondita,etnovitmysteriaatquemysteria.
55Reddette,etjudicabitintermeette,etreddettibi
secundummeritumtuum.
56QuodcumaudissetNadandeHaiqârpatruosuo,
intumescenscontinuofactusestsicutvesicaeictum.
57etintumescebatartusetpedesetpedesetlatus,et
scissusestetventereiusacdissolutusestvisceraeius,et
ipseperiit,etmortuusest.
58Etfuitfinisipsiusperditio,etadinfernumivit.Qui
enimfoditfoveamfratrisuo,incidetineam;etqui
scandalizat,deprehensusestineis.
59Hocestquodfactumestetinvenimusdenarratione
Haiqâr:etsitlausDeoinsecula.Amen,etpax.
60HoccronicaleDeoiuvantefinitumest,exaltetur!
Amen,amen,amen.
Tags